biologiya sinir sistemi
TRANSCRIPT
![Page 1: Biologiya sinir sistemi](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012313/5594bf481a28ab99748b45d6/html5/thumbnails/1.jpg)
Biologiya 9müəllim: Ülviyyə Mahmudova
Mövzu: SİNİR SİSTEMİ.
![Page 2: Biologiya sinir sistemi](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012313/5594bf481a28ab99748b45d6/html5/thumbnails/2.jpg)
Sinir sisteminin sadədən mürəkkəbə inkişafı:hidra,planari,cücü,balıq, suda-quruda yaşayan,
sürünən,quş,məməlilər,insan.
![Page 3: Biologiya sinir sistemi](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012313/5594bf481a28ab99748b45d6/html5/thumbnails/3.jpg)
Insan bütün ömrü boyu xarici və daxili mühitdən qıcıqlar alır və buna uyğun müəyyən hərəkət edir. insanın aldığı bütün qıcıqlara verdiyi cavab reaksiyası refleks adlanır. Orqanizmin bütün fəaliyyəti 2 sistemin nəzarəti altında olur:
1.sinir sistemi, 2.endokrin sistem.
![Page 4: Biologiya sinir sistemi](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012313/5594bf481a28ab99748b45d6/html5/thumbnails/4.jpg)
Neyronun və peyk hüceyrələrini quruluşu.3 cür neyron var: 1.hissi, 2.hərəki, 3.ara
![Page 5: Biologiya sinir sistemi](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012313/5594bf481a28ab99748b45d6/html5/thumbnails/5.jpg)
Neyronun xaricində Na, daxilində K ionu toplanır. Impuls ötürülən zaman, neyronun membranındakı kanaldan Na daxil, K xaricə keçir. Bu
zaman enerji -70-(+)50 mv arasında dəyişir, impils ötürülür.
![Page 6: Biologiya sinir sistemi](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012313/5594bf481a28ab99748b45d6/html5/thumbnails/6.jpg)
bir neyronun aksonunun digər neyronun dendritinə birləşdiyi yer sinaptik region, impulsların ötürülməsi isə sinapsis adlanır.
Impulslar neyrondan neyrona 6 yolla ötürülür.
![Page 7: Biologiya sinir sistemi](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012313/5594bf481a28ab99748b45d6/html5/thumbnails/7.jpg)
Uşaq böyüyüb inkişaf etdikcə neyronların sayı yox, arasında əlaqə artır.
![Page 8: Biologiya sinir sistemi](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012313/5594bf481a28ab99748b45d6/html5/thumbnails/8.jpg)
![Page 9: Biologiya sinir sistemi](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012313/5594bf481a28ab99748b45d6/html5/thumbnails/9.jpg)
![Page 10: Biologiya sinir sistemi](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012313/5594bf481a28ab99748b45d6/html5/thumbnails/10.jpg)
Mərkəzi sinir sisteminin təşkili: neyron, sinir lifi, sinir düyünü, onurğa beyin, baş beyin.
![Page 11: Biologiya sinir sistemi](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012313/5594bf481a28ab99748b45d6/html5/thumbnails/11.jpg)
Baş beyin kəllə qutusunda yerləşir, m=1300-1400q, S=2000-2500 kv sm, 12-18 milyard neyron 10 dəfə
çox peyk hüceyrə var.
![Page 12: Biologiya sinir sistemi](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012313/5594bf481a28ab99748b45d6/html5/thumbnails/12.jpg)
Baş beyin ibarətdir:1.böyük yarımkürələr, 2.beyincik,3.ara beyin, 4.beyin kötüyü(uzunsov
beyin, ortabeyin, varol körpüsü.)
![Page 13: Biologiya sinir sistemi](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012313/5594bf481a28ab99748b45d6/html5/thumbnails/13.jpg)
![Page 14: Biologiya sinir sistemi](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012313/5594bf481a28ab99748b45d6/html5/thumbnails/14.jpg)
Insanın ali sinir fəaliyyətləri də baş beyinin yarımkürələrinin qabığı ilə əlaqədardır.
![Page 15: Biologiya sinir sistemi](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012313/5594bf481a28ab99748b45d6/html5/thumbnails/15.jpg)
Beyin qabığındakı mərkəzlər
![Page 16: Biologiya sinir sistemi](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012313/5594bf481a28ab99748b45d6/html5/thumbnails/16.jpg)
Insanın sağ yarımkürəsi yazılı sol yarımkürəsi şifahi nitqin mərkəzidir.
![Page 17: Biologiya sinir sistemi](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012313/5594bf481a28ab99748b45d6/html5/thumbnails/17.jpg)
Sinirlər sinir dəstələrindən, onlar da sinir liflərindən yaranır.
![Page 18: Biologiya sinir sistemi](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012313/5594bf481a28ab99748b45d6/html5/thumbnails/18.jpg)
Sinir lifləri: 1.hissi, 2.hərəki, 3.qarışıq.
![Page 19: Biologiya sinir sistemi](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012313/5594bf481a28ab99748b45d6/html5/thumbnails/19.jpg)
Büyin kötüyündən 12 cüt(1 cüt azan sinir bütün daxili orqanlardan keçir), onurğa beynindən 31 cüt sinir çıxır.
![Page 20: Biologiya sinir sistemi](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012313/5594bf481a28ab99748b45d6/html5/thumbnails/20.jpg)
Boyundan 8, döşdən 12, beldən 5, omadan 5, büzdümdən 1 cüt sinir çıxır.
![Page 21: Biologiya sinir sistemi](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012313/5594bf481a28ab99748b45d6/html5/thumbnails/21.jpg)
![Page 22: Biologiya sinir sistemi](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012313/5594bf481a28ab99748b45d6/html5/thumbnails/22.jpg)
![Page 23: Biologiya sinir sistemi](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012313/5594bf481a28ab99748b45d6/html5/thumbnails/23.jpg)
![Page 24: Biologiya sinir sistemi](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012313/5594bf481a28ab99748b45d6/html5/thumbnails/24.jpg)
Onurğa beynindən 31 cüt sinir çıxır, hər sinirin 2 kökü var: 1.ön kök-hərəki sinir, 2.dal kök-hissi sinir.
![Page 25: Biologiya sinir sistemi](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012313/5594bf481a28ab99748b45d6/html5/thumbnails/25.jpg)
Mürəkkəb refleks
![Page 26: Biologiya sinir sistemi](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012313/5594bf481a28ab99748b45d6/html5/thumbnails/26.jpg)
Sinir sisteminin infeksion xəstəlikləri
![Page 27: Biologiya sinir sistemi](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022012313/5594bf481a28ab99748b45d6/html5/thumbnails/27.jpg)
DİQQƏTİNİZƏ GÖRƏ
TƏŞƏKKÜR EDİRƏM.