1

„Im bardziej chore jest państwo, tym więcej w nim ustaw i rozporządzeń”

Tacyt (Publius Cornelius Tacitus)

Szanowni Państwo!

Polski Parlament, jak pokazują dane statystyczne, produkuje rocznie ponad 1.500 stron rozmaitych aktów prawnych. Ilość nowych lub zmienianych przepisów praktycznie unie-możliwia zarówno obywatelom jak i zawodowym prawnikom, choćby pobieżne poznanie i zapamiętanie tej parlamentarnej twórczości.

Jak słusznie zauważył Tacyt prawie 2000 lat temu, oznacza to ciężką chorobę Państwa i obniżenie rangi prawa. Czy można wymagać od obywateli, aby przestrzegali przepisy, skoro nawet prawnicy nie są w stanie ich ogarnąć i muszą zamiast „kodeksu w głowie” trzymać „głowę w kodeksie”?

Treść Biuletynu wydawanego przez Stowarzyszenie IURIS LINK zawiera sygnalizację naj-ważniejszych zmian w prawie w ostatnim czasie oraz artykuły, które mają zwrócić uwagę na niektóre problemy dotykające przedsiębiorców i tych, którzy przedsiębiorcami nie są. Popełniane błędy nie są najczęściej wynikiem złej interpretacji prawa, ale powstają z braku świadomości, że problemy mogą powstać.

Mamy nadzieje, że dostępna forma tekstów zawartych w Biuletynie pomoże naszym Klientom w omijaniu pułapek i kłopotów czyhających w gąszczu obowiązujących przepisów.

Redaktor NaczelnyJerzy Szczepaniak

2 3

PRAWO CYWILNE�� Zmiana wysokości odsetek ustawowych. Wyso-kość odsetek ustawowych została zmieniona z 11, 5% w skali roku na 13%. Nowa stawka obowiązuje od dnia 15 grudnia 2008 r. (Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 4 grudnia 2008 r. w sprawie określenia wysokości odsetek ustawowych, Dz. U. 2008 r., nr 220, poz. 1434).

�� Najem między przedsiębiorcami na 30 lat. Od 1 stycznia 2009 r. terminowe umowy najmu między przedsiębiorcami mogą być zawierane na maksymalny okres 30 lat, a nie jak dotychczas na lat 10. Powyższe oznacza w praktyce, że umowa najmu na lat 30 zo-stanie uznana za obowiązującą na czas nieoznaczony dopiero po upływie tego okresu (art. 661 § 2 kodeksu cywilnego, wprowadzony ustawą z dnia z 23 paździer-nika 2008 r. o zmianie ustawy kodeks cywilny Dz. U. 2008, nr 220, poz. 1425).

�� Nowa służebność przesyłu. Od dnia 3 sierpnia 2008 r. w polskim prawie funkcjonuje nowe ograni-czone prawo rzeczowe- służebność przesyłu (art. 3051- 3054 kodeksu cywilnego). Przedsiębiorca będący wła-ścicielem lub który zamierza wybudować urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazów, energii elektrycznej itp. może umieścić je na cudzej nieruchomości, z której może korzystać w ograniczonym zakresie według przeznaczenia tych urządzeń. Powyższa reguła ma zastosowanie także do istniejących już sieci m.in. ciepłowniczych, energe-tycznych, telefonicznych i wodociągowych. Służebność przesyłu będzie można ustanowić sądownie, w drodze umowy, a także za wynagrodzeniem (ustawa z dnia 30 maja 2008 r. o zmianie ustawy kodeks cywilny oraz nie-których innych ustaw, Dz. U. 2008 r., nr 116 poz. 731).

�� Ochrona spadkobierców dłużnika, który za-ciągnął długi bankowe. Sąd Najwyższy stwierdził, że bank, któremu przysługują wierzytelności od zmar-łego dłużnika nie może egzekwować swych należności od jego spadkobierców, uzyskując klauzulę wykonal-ności na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego wystawionego po śmierci dłużnika. Konieczne jest za-tem wystąpienie banku przed sąd i uzyskanie przeciw-

ko spadkobiercom stosownego wyroku zasądzającego (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 2009 r., sygn. akt III CZP132/08).

�� Zadośćuczynienie w razie śmierci osoby naj-bliższej. Najbliżsi członkowie rodziny zmarłego uzy-skali prawo do żądania zadośćuczynienia rekompen-sującego krzywdę, powstałą na skutek straty osoby bliskiej. Powyższe rozwiązanie obowiązuje od dnia 3 sierpnia 2008 r. Dotąd osoby te mogły żądać obok zwrotu kosztów leczenia i pogrzebu oraz alimentów także odszkodowania od podmiotu odpowiedzialnego za szkodę, wyłącznie w sytuacji znacznego pogorszenia się ich sytuacji majątkowej powstałej na skutek śmier-ci członka rodziny (art. 446 § 4 kodeksu cywilnego, wprowadzony ustawą z dnia 3 maja 2008 r. o zmianie ustawy kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. 2008 r., nr 116 poz. 731).

�� Notarialne poświadczenie dziedziczenia. Nowa instytucja notarialnego poświadczenia dziedziczenia sprowadza się do tego, że akty sporządzane przez no-tariuszy będą wywoływać tożsame skutki prawne jak prawomocne postanowienia sądowe o stwierdzeniu nabycia spadku. Przy czym notarialne poświadczenie dziedziczenia może dotyczyć wyłącznie spraw bez-spornych. Wyłączone są również sprawy, w których sporządzono testamenty szczególne. Ponadto, jeśli otwarcie spadku miało miejsce przed dniem 1 lipca 1984 r. to właściwym dla stwierdzenia nabycia spadku jest tylko sąd. Każdy akt poświadczenia dziedziczenia wymaga dla swej skuteczności prawnej zaewidencjono-wania w elektronicznym rejestrze prowadzonym przez Krajową Radę Notarialną (ustawa z 24 sierpnia 2007 r. o zmianie ustawy prawo o notariacie oraz niektórych inny ustaw, Dz. U. 2007 r., nr 181 poz. 1287).

PRAWO HANDLOWE I GOSPODARCZE�� Zniesienie obowiązku przekształcenia spółki cywilnej w spółkę jawną. Dotychczas, gdy przychody netto w spółce cywilnej w każdym z dwóch ostatnich lat obrotowych skutkowały obowiązkiem prowadzenia ksiąg rachunkowych, wspólnicy spółki cywilnej mieli

ZMIANY W POLSKIM PRAWIE

Co nowego w polskim prawie

SPIS TREŚCI

Wydawca: Stowarzyszenie Prawników Iuris Linkul. Zamenhofa 20/2, 90-510 Łódź, KRS 300424Redaktor Naczelny:adw. Jerzy SzczepaniakAdres redakcji:ul. Zamenhofa 20/2, 90-510 Łódźinfo@iurislink.pl, www.iurislink.plBiuletyn zaewidencjonowany w rejestrze Dzienników i CzasopismSądu Okręgowego w Poznaniu pod nr RPR 2213nr 1/2009

ZMIANY W POLSKIM PRAWIE str. 3

PRAKTYCZNE INFORMACJE DLA PROWADZĄCYCH FIRMY

Aurelia Koksztys-Łuć Rozliczanie wspólnych długów małżonków po ustaniu wspólności małżeńskiej majątkowej str. 7Mariola WięckowskaGrzegorz Fila Udział w dyskusji dotyczącej Toksycznych opcji. Forma i treść czynności prawnej zawieranej z bankiem, jako instytucją profesjonalną str. 9

Witold Michalak Okiem doradcy – Wydatki spółek prawa handlowego przed rejestracją w KRS str. 11

Bartosz Łuć Zawarcie umowy kupna przez przedsiębiorcę w kontekście praw konsumenta str. 12

Skutki czasowego opuszczenia miejsca zameldowania lub zamieszkania bez wskazania adresu do doręczeń str. 13

Anna Szczepaniak Zarząd majątkiem wspólnym do czasu orzeczenia rozwodu. Nowe możliwości str. 14

Anna Kowalkiewicz Podatki przy sprzedaży nieruchomości str. 15

Marcin Kurzawa Praktyczne aspekty funkcjonowania firm doradztwa prawnego str. 17

TEMIDA NA WESOŁO str. 18

PREZENTACJA CZŁONKÓW STOWARZYSZENIA PRAWNIKÓW IURIS LINK str. 19

4 5

obowiązek przekształcenia jej w spółkę jawną. Aktu-alnie przekształcenie takie jest fakultatywne- zależne od woli wspólników. Wskazana zmiana formy prowa-dzenia działalności gospodarczej wymaga zgłoszenia przez wszystkich wspólników do sądu rejestrowego w terminie trzech miesięcy od zakończenia drugiego roku obrotowego, w którym powstał obowiązek pro-wadzenia ksiąg rachunkowych wg ustawy o rachunko-wości (przekroczenie kwoty 1.200,000 euro).

�� Nowe wysokości kapitału zakładowego w spół-kach kapitałowych. Wysokość kapitału zakładowego w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością została ustalona na kwotę 5.000,00 zł -poprzednio 50.000,00 zł (art. 154 § 1 kodeksu spółek handlowych), a w spółce ak-cyjnej na kwotę 100.000,00 zł -poprzednio 500.000,00 zł (art. 308 § 1 kodeksu spółek handlowych).

�� Zmiana formy umowy spółki partnerskiej. Obecnie dla skuteczności umowy spółki partnerskiej wystarczy zawarcie jej w formie pisemnej pod rygo-rem nieważności, a nie jak dotychczas w formie aktu notarialnego (art. 92 kodeksu spółek handlowych).

�� Odpowiedzialność wspólnika, który utworzył spółkę jawną z przedsiębiorcą. Wspólnik, który za-warł umowę spółki jawnej z jednoosobowym przed-siębiorcom wnoszącym do spółki przedsiębiorstwo, odpowiada za zobowiązania powstałe przy jego pro-wadzeniu przed utworzeniem spółki do wartości wniesionego przedsiębiorstwa według stanu z chwili wniesienia, a według cen z chwili zaspokojenia wierzy-ciela. Dotąd wspólnik taki odpowiadał za zobowiąza-nia powstałe przy prowadzeniu tego przedsiębiorstwa bez ograniczeń (art. 33 kodeksu spółek handlowych). Powyższe zmiany obowiązują od dnia 8 stycznia 2009 r. (ustawa z dnia 23 października 2008 r. o zmianie ustawy kodeks spółek handlowych, Dz. U. 2008 r., nr 217 poz.1381).

�� Zawieszenie działalności gospodarczej. Nowe rozwiązanie, które wejdzie w życie 31 marca 2009 r. umożliwi przedsiębiorcom czasowe zawieszenie pro-wadzenia działalności gospodarczej oraz wznowienie jej wykonywania. Z zawieszenia będą mogli skorzy-stać na okres od 1 do 24 miesięcy przedsiębiorcy nie-zatrudniający pracowników. Instytucja ta polega na zaniechaniu prowadzenia działalności gospodarczej oraz osiągania bieżących przychodów z pozarolniczej działalności. W okresie zawieszenia przedsiębiorca bę-dzie mógł jednak podejmować czynności przewidziane w ustawie jak np.: wszelkie działania konieczne dla zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,

zachowa prawo do przyjmowania należności lub obo-wiązek regulowania zobowiązań powstałych przed za-wieszeniem działalności, będzie mógł zbywać własne środki trwałe i wyposażenie, będzie podlegał kontroli przewidzianej względem przedsiębiorców itd. Ważnym jest nadto, że przez czas zawieszenia przedsiębiorca bę-dzie zwolniony z obowiązku uiszczania składek do ZUS oraz nie będzie musiał płacić zaliczek na poczet podat-ku dochodowego oraz składać deklaracji VAT (ustawa z dnia 10 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz o zmianie niektórych innych ustaw, Dz. U. 2008 r., nr 141 poz. 888).

�� Interpretacje przepisów wydawane przez or-gany administracji publicznej lub państwowe jednostki organizacyjne w indywidualnych spra-wach przedsiębiorców. Przedsiębiorcy mogą składać do organów administracji publicznej lub państwowych jednostek organizacyjnych wnioski o indywidualną wykładnię przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia danin publicznych oraz składek na ubez-pieczenia społeczne lub zdrowotne. Wniosek taki może dotyczyć zakresu i sposobu zastosowania norm prawnych względem zdarzeń już zaistniałych bądź przyszłych. Stanowisko organu przedstawione w ten sposób nie jest wiążące dla przedsiębiorcy, który nie może jednak zostać obciążony przewidzianymi w pra-wie karami w zakresie, w jakim zastosował się do treści interpretacji. Interpretacja jest natomiast wiążąca dla organów administracji publicznej lub państwowych jednostek organizacyjnych właściwych dla przedsię-biorcy i może zostać zmieniona wyłącznie w trybie wznowienia postępowania. Nie podlegają jednak zmianie decyzje interpretacyjne na podstawie, których powstały nieodwracalne skutki prawne. Ustanowio-no nadto zasadę, iż organy administracji publicznej nie mogą odmówić przyjęcia niekompletnych pism i wniosków, ani żądać przedstawienia lub złożenia dokumentów, jeśli obowiązek taki nie wynika wprost z przepisów prawa (art. 10- 11 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej). Powyższe reguły obowią-zują od dnia 20 września 2008 r.

FUNDUSZE Z PARP�� Uprzejmie informujemy, iż od dnia 16 lutego 2009 r. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) rozpoczyna przyjmowanie wniosków w ramach Prio-rytetu 3: Kapitał dla innowacji, Działanie 3.3. Two-rzenie systemu ułatwiającego inwestowanie w MŚP, Poddziałanie 3.3.2. Wsparcie dla MŚP. Informacje w tej sprawie znajdziecie Państwo na stronie internetowej www.parp.gov.pl/index/index/509

Szczegółowych informacji udziela także Kancelaria Ce-lichowski-Szyndler-Więckowska i Partnerzy pod adre-sem kkozik@kancelaria-csw.pl

PRAWO PRACY�� Nowa stawka minimalnego wynagrodzenia za pracę. Od 1 stycznia 2009 r. pensja za pracę brutto nie może być mniejsza od kwoty 1.276,00 zł. W przepi-sach prawa pracy dopuszczono jednak odstępstwo od zachowania tego obowiązku w przypadku pierwszego roku zatrudnienia pracowników po raz pierwszy świad-czących pracę. Wynagrodzenia dla tych zatrudnionych nie mogą być jednak niższe od 80% minimalnego wy-nagrodzenia za pracę (tj. kwoty 1.020,80 zł brutto).

�� Obszerne zmiany w prawie pracy wprowadzone z początkiem roku dotyczą m.in.:• wydłużenia urlopu macierzyńskiego w zależności

od liczby jednocześnie urodzonych dzieci;• wydłużenia urlopów na warunkach urlopu macie-

rzyńskiego, co ma zastosowaniu do osób, które przy-jęły dziecko na wychowanie;

• wprowadzenia nowego rozwiązania tj. ochrony przed zwolnieniem dla pracowników, którzy zamiast urlopu wychowawczego skorzystają ze zmniejszenia etatu. Przez 12 miesięcy od daty złożenia wniosku o udzie-lenie urlopu wychowawczego pracodawca nie może umowy o pracę rozwiązać ani wypowiedzieć- od-stępstwa przewidziano dla upadłości pracodawcy lub odpowiedzialności dyscyplinarnej pracowników;

• pracodawcy będą mogli w zakresie działań socjal-nych świadczyć usługi na rzecz opieki nad dziećmi w żłobkach i przedszkolach oraz przekazywać środki z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych na tworzenie żłobków i przedszkoli w zakładach pracy;

• becikowe przysługuje wyłącznie kobietom po-zostającym pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do dnia porodu, co musi zostać udokumentowane odpowiednim zaświadczeniem lekarskim (ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. 2008 r., nr 237 poz. 1654)

�� Ułatwienia w zatrudnianiu bezrobotnych. Pra-codawca zatrudniający bezrobotnego może otrzymać zwiększony o około 3 tys. zł (cała kwota wynosi blisko 18 tys. zł) niż dotychczas, zwrot kosztów utworzenia miejsca pracy Ciąży jednak na nim obowiązek utrzy-mywania dotowanego stanowiska pracy przez 3 lata, poza małymi i średnimi firmami gdzie okres ten wynosi 2 lata. Ponadto bezrobotny podejmujący własną dzia-łalność może starać się o otrzymanie bezzwrotnego

wsparcia do wysokości sześciokrotności przeciętnego wynagrodzenia za pracę (dotychczas pięciokrotności) (ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, Dz. U. 2009 r., nr 6 poz. 33, obowiązuje od dnia 1 lu-tego 2009 r.).

�� Odpowiedzialność w zakresie ochrony przeciw-pożarowej. Na pracodawców zatrudniających choćby jednego pracownika nałożono z dniem 18 stycznia 2009 r. obowiązek wyznaczenia osób odpowiedzialnych w zakładzie pracy za udzielanie pierwszej pomocy oraz wykonywania czynności w zakresie ochrony przeciw-pożarowej i ewakuacji pracowników, zgodnie z prze-pisami o ochronie przeciwpożarowej Osoby te muszą posiadać tytuł zawodowy technika pożarnictwa bądź przejść odpowiednie szkolenie dla inspektorów ochro-ny przeciwpożarowej. Praktyczne znaczenie ma fakt, iż nieprzestrzeganie przez pracodawców tego obowiązku nie powinno być w tym roku karane przez właściwe służby. Powyższy obowiązek zostanie prawdopodobnie w najbliższym czasie uregulowany w odmienny sposób, odpowiadający rzeczywistym potrzebom i standardom pracy (ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o zmianie ustawy kodeks pracy, Dz. U. 2008 r., nr 223 poz. 1460).

SPÓŁDZIELNIE MIESZKANIOWE�� „Wykup mieszkań spółdzielczych za złotówkę” możliwy do 30 grudnia 2009 r. Unormowania zawar-te w ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych zezwala-jące na przekształcenie praw spółdzielczych do lokalu w odrębną własność za tzw. „złotówkę” obowiązują do 30 grudnia 2009 r. Powyższe wynika z orzeczenia Try-bunału Konstytucyjnego, który stwierdził, iż przepisy te są niezgodne z konstytucją. Do tego czasu bądź wpro-wadzenia nowych rozwiązań prawnych, spółdzielcy spełniający ustawowe wymogi mogą składać wnioski o przekształcenie prawa spółdzielczego w odrębną własność lokalu. Mogą także wnosić do sądów pozwy o wydanie orzeczenia zastępującego oświadczenie woli zarządu spółdzielni w przedmiocie ustanowie-nia odrębnej własności. Trybunał zniósł jednocześnie odpowiedzialność karną członków spółdzielni (możli-wość nakładania grzywien) za zwłokę oraz utrudnianie wykupu (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 17 grudnia 2008 r., sygn. akt P 16/08).

PRAWO PODATKOWE�� Od 1 stycznia 2009 r. obowiązują nowe stawki podatkowe. Podatek dochodowy od osób fizycznych będzie w bieżącym roku rozliczany według dwóch,

6 7

a niej jak dotąd trzech stawek podatkowych. Pierwsza stawka wynosząca 18 % dotyczy podatników, których dochody nie przekroczą 85.528,00 zł. Pozostali po-datnicy o większym rocznym dochodzie zapłacą po-datek w wysokości 32%. Kwota zmniejszająca podatek w pierwszej skali podatkowej wynosi aktualnie 556,02 zł, a kwota uzyskanych w tym roku dochodów niewy-wołująca obowiązku podatkowego to 3.091,00 zł.

�� Ryczałt od tzw. „małych zleceń”. Przywrócone z początkiem roku rozwiązanie dotyczy osób, które kooperują z kilkoma jednostkami na podstawie umów zlecenia lub o dzieło i miesięczny dochód na pod-stawie każdej z umów osobno nie przekracza 200 zł. W przedstawionej sytuacji od każdej kwoty wynagro-dzenia podatek wyniesie ryczałtowo 18% bez uwzględ-niania kosztów uzyskania przychodu. Przy czym pod-stawa opodatkowania nie może zostać zmniejszona o potrącone przez płatnika składki na ubezpieczenie społeczne oraz o wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne. Płatnik nie ma obowiązku wystawienia podatnikowi informacji rocznej PIT-11.

�� Więcej uprawnionych do skorzystania z ulgi prorodzinnej. Obok rodziców z ulgi tej mogą skorzy-stać w tym roku także opiekunowie prawni, z którymi dziecko zamieszkiwało i rodziny zastępcze. Do końca 2008 r. data urodzenia dziecka była bez znaczenia dla wysokości ulgi, która przysługiwała za cały rok. Obecnie ulga prorodzinna jest adekwatna do miesię-cy, w których podatnik sprawował opiekę lub wyko-nywał funkcję opiekuna prawnego i wynosi 92, 67 zł za każdy miesiąc.

�� W 2009 r. zwolnienia z opodatkowania osób fizycznych dotyczą m.in.:• świadczeń otrzymanych z tytułu jednorazowej po-

mocy materialnej, finansowanej ze środków budżetu państwa lub budżetów jednostek samorządu teryto-rialnego, otrzymane przez osoby fizyczne w związku z zaistniałym zdarzeniem losowym;

• kwot stanowiących zwrot kosztów opieki nad dzieckiem lub osobą zależną, otrzymanych na pod-stawie przepisów odrębnych ustaw (niż ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych) lub przepisów wykonawczych do tych ustaw, finanso-wanych z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, Funduszu Pracy lub z budżetu Unii Europejskiej;

• przychodów uzyskiwanych przez osoby czasowo przebywające za granicą na podstawie stosunku pracy, stosunku służbowego, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy do wysokości 30% diet przysługujących za każdy dzień pobytu za gra-nicą, w którym podatnik pozostawał w którymkol-wiek ze stosunków. W 2008 r. zwolnieniu podlega-ły wyłącznie przychody uzyskiwane na podstawie umowy o pracę. Podstawą prawną przedstawionych unormowań jest ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2008 r. nr 209 poz. 1316).

�� Wydłużenie terminu do złożenia deklara-cji w sprawie podatku od spadków i darowizn. Do końca 2008 r. osoby, które chciały skorzystać ze zwolnienia od podatku od spadku i darowizn musiały w terminie jednego miesiąca od powstanie obowiązku podatkowego zgłosić fakt nabycia naczelnikowi wła-ściwego urzędu skarbowego. Od nowego roku wska-zany termin wynosi sześć miesięcy i ma zastosowanie wyłącznie w odniesieniu do obowiązku podatkowego zaistniałego po 31 grudnia 2008 r. Warto przypomnieć, iż uprawnionym do skorzystania ze zwolnienia są naj-bliżsi członkowie rodziny, czyli: małżonkowie, wstępni (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie), zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki), a także pasierb, ojczym, macocha i rodzeństwo (ustawa z dnia 10 października 2008 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn, Dz. U. 2008 r., nr 203 poz. 1267).

PRAWO UPADŁOŚCIOWE I NAPRAWCZE�� Upadłość konsumencka. Osoby fizyczne będą mo-gły ogłosić upadłość, jeżeli prowadzą lub prowadziły działalność gospodarczą, przy czym decyduje faktycz-ne jej wykonywanie tj., gdy nie dopełniły obowiązku zgłoszenia w odpowiednim rejestrze. Koniecznym wa-runkiem ogłoszenia upadłości będzie niewypłacalność, oznaczająca niemożność spełnienia swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. (Ustawa z dnia 11 czerwca 2008 r. ustawy o zmianie prawo upadłościowe i napraw-cze, ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym uchwalona przez Sejm 23 stycznia 2009 r., druk projektu nr 654, nowe przepisy wejdą w życie w najbliższych miesiącach).

W dobie powszechnego korzystania z finansowania za pośrednictwem kredytów bankowych inwestycji pole-gających na nabywaniu, budowaniu i remontowaniu nie-ruchomości, jako problem niezwykle żywy, jawi się moż-liwość rozliczenia pomiędzy małżonkami, po ustaniu wspólności małżeńskiej majątkowej, zaciągniętych przez małżonków zobowiązań. Tym samym istotne jest pyta-nie o możliwość obciążenia w postępowaniu o podział majątku wspólnego, obowiązkiem spłaty wspólnego długu jednego z małżonków, z jednoczesnym zwolnie-niem z długu drugiego z nich oraz skuteczności takiego zwolnienia w stosunku do wierzyciela, czyli banku.

Kwestia ta nie jest oczywista i na tyle precyzyjnie ure-gulowana, aby można było jasno i w sposób stanowczy postawić tezę, iż po ustaniu wspólności (wskutek sepa-racji, rozwodu, zniesienia wspólności poprzez umowę w formie aktu notarialnego czy na skutek orzeczenia są-dowego), wspólne długi małżonków podlegają podzia-łowi w postępowaniu o podział majątku wspólnego.

Zgodnie z treścią art. 45 § 2 krio w toku postępowa-nia o podział majątku wspólnego rozliczeniu pomiędzy małżonkami podlegają wyłącznie długi jednego z mał-żonków, które spłacone zostały z majątku wspólnego. W związku z takim brzmieniem przepisu art. 45 § 2 krio komentatorzy do kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wskazują, iż „powszechnie przyjmuje się, że przedmio-tem podziału majątku dorobkowego są jedynie aktywa majątku wspólnego, poza podziałem zaś pozostają pa-sywa” (tak J.S. Piątkowski Stosunki majątkowe między małżonkami, Warszawa 1995, s.96, J. Pietrzykowski Komentarz 1993, s. 287, J. Gudowski, Komentarz 1999, s.126). Bezsporne jest przy tym, iż „niedopuszczalne jest przy dokonywaniu podziału majątku wspólnego, zobowiązanie jednego z małżonków do spłacenia okre-ślonych długów i zwolnienie drugiego z małżonków z obowiązku spłaty długu w stosunku do wierzyciela (tak E. Skowrońska-Bocian Rozliczenia majątkowe mał-żonków, Warszawa 2000, s.181). Takie też stanowisko,

w szczególności w celu ochrony interesów wierzycieli zajął Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 5.12.1978 roku (III CRN 194/78, OSNC 1979/11/207), w którym stwierdził, iż „długów zaciągniętych przez oboje mał-żonków nie można rozliczać przy podziale wspólnego majątku, gdyż mimo takiego podziału dług nadal się utrzymuje. Sąd Najwyższy uznał, iż przerzucenie dłu-gu na jednego tylko z małżonków godziłoby w prawa wierzycieli. Równocześnie w cytowanym orzeczeniu Sąd Najwyższy wskazał na możliwość rozliczenia dłu-gu zaciągniętego wspólnie przez małżonków w sytu-acji, gdy dług zaciągnięty przez jednego z małżonków w czasie trwania wspólności ustawowej został zużyty na majątek wspólny i spłacony w okresie pomiędzy ustaniem wspólności a podziałem majątku wspólne-go. Tak spłacona należność przestaje być jednak dłu-giem a przekształca się w roszczenie o zwrot nakładów na rzecz tego małżonka, który dokonał zapłaty.

W zasadzie zatem przyjąć należy, iż zgodnie z po-wszechnie akceptowanym poglądem długów zacią-gniętych przez oboje małżonków, a niespłaconych nie można rozliczać przy podziale wspólnego mająt-ku. Teza ta jest słuszna, ale jedynie w przypadku gdy pomiędzy małżonkami istnieje spór i brak jest zgody obojga małżonków na przejęcie długu przez jednego z nich oraz zgody wierzyciela – banku na zwolnienie z długu. W takiej bowiem sytuacji, to strony wspólnie z wierzycielem kształtują stosunek zobowiązaniowy, zaś sąd jest realizatorem woli stron.

W przypadku istnienia sporu pomiędzy małżonka-mi, co do dokonania rozliczenia ich wspólnego długu sąd, w postępowaniu o podział majątku wspólnego teoretycznie nie ma możliwości nałożenia na jednego z byłych małżonków obowiązku spłacenia określonego długu i zwolnienia w stosunku do wierzyciela drugiego z małżonków od obowiązku zapłaty tego długu. Sąd nie ma prawa ingerować w stosunek prawny zawiązany pomiędzy Bankiem, a dłużnikami solidarnymi, jakimi

PRAKTYCZNE INFORMACJE DLA PROWADZĄCYCH FIRMY

Rozliczanie wspólnych długów małżonków po ustaniu wspólności małżeńskiej majątkowejAurelia Koksztys-Łuć

8 9

są małżonkowie, a tym samym nie może zwolnić jedne-go z dłużników z odpowiedzialności wynikającej z za-wartej umowy, bez zgody wierzyciela – Banku, a tym bardziej bez zgody samego dłużnika.

Trzeba pamiętać, iż przepisy o podziale majątku wspólnego zajmują się wprost tylko częścią kwestii zwią-zanych z instytucją rozliczenia czy też podziału wspól-nego długu małżonków (art. 43 k.r.o. i art. 567 § 1 i § 2 k.p.c.). W związku z tym przy podziale majątku wspól-nego stosuje się odpowiednio przepisy o dziale spadku (art. 46 k.r.o. i art. 567 § 3 k.p.c.). Zgodnie z treścią art. 686 kpc w postępowaniu działowym sąd rozstrzyga tak-że między innymi o poczynionych na spadek nakładach i spłaconych długach spadkowych. Z treści cytowanego przepisu wynika wprost, iż „stosując odpowiednio art. 686 k.p.c. do postępowania o podział majątku wspól-nego, sąd rozstrzyga w tym postanowieniu - i to ze skutkami wynikającymi z dyspozycji art. 618 § 3 k.p.c. w związku z art. 688 i art. 567 § 3 k.p.c. - tylko o takich długach związanych z majątkiem wspólnym i ciążących w czasie trwania wspólności na obojgu małżonkach jako podmiotach wspólności majątkowej małżeńskiej, które zostały spłacone przez jednego z małżonków z własnych środków po ustaniu wspólności majątkowej a przed dokonaniem podziału majątku wspólnego.” /postano-wienie SN z dnia 09.09.1976 r., sygn. akt III CRN 83/76, publ. w OSP 1977/9/157/.

Coraz jednak częściej zdarza się, iż sądy uwzględnia-ją w sprawach o podział majątku wspólnego roszcze-nia związane z rozliczaniem wspólnych długów mał-żonków, nie łamiąc jednak przyjętej linii orzeczniczej

i poglądów doktryny w tym zakresie. Mianowicie sądy przyjmują za Sądem Najwyższym, iż nie ma możliwości dokonywania w sprawach o podział majątku wspólne-go niejako rozdziału zobowiązań zaciągniętych przez małżonków w czasie trwania wspólności ustawowej. Wskazują jednak, iż sytuacja przedstawia się nieco od-miennie, gdy w skład ulegającego podziałowi majątku wchodzi składnik, obciążony hipoteką (art. 65 ust. 1 kw. I h.) lub prawem dożywocia. W takiej sytuacji w dal-szym ciągu nie ma wprawdzie podstaw do „przypisania” długu zabezpieczonego ową hipoteką tylko jednemu z małżonków, jednakże za uzasadnione uznają uwzględ-nienie tego obciążenia przy ustalaniu wartości skład-nika majątkowego, którego owo obciążenie dotyczy.

Wnioskując zatem z powyższego uznać należy, iż dominującym w orzecznictwie i piśmiennictwie jest pogląd, iż w przypadku braku zgody małżonków na rozliczenie wspólnego długu w sposób przez nich uzgodniony, przy jednoczesnym braku zgody wierzy-ciela, nie jest możliwe w sprawie o podział majątku wspólnego obciążenie długiem niespłaconym jednego z małżonków, przy jednoczesnym zwolnieniu z długu drugiego z nich.

Aurelia Koksztys-Łuć, adwokatAdwokacka Spółka PartnerskaŁuć, Nachmann, Nowakowski i Koksztys

Udział w dyskusji dotyczącej Toksycznych opcjiForma i treść czynności prawnej zawieranej z bankiem,jako instytucją profesjonalną

Mariola Więckowska, apl. adw. Grzegorz Fila

Wpływ czynników subiektywnych na formę czynności bankowej

Oświadczenia woli mogą być ważnie składane za pomocą jakiegokolwiek zachowania się, przyjmowa-nych aktów komunikowania lub ich wytworów. Umowa opcji nie jest stypizowanym rodzajem umowy, stąd przyjąć należy, że wola jej zawarcia może zostać wy-rażona w dowolnej formie, zgodnie z art. 60 Kodeksu cywilnego, stanowiącym, że oświadczenie woli może być złożone przez każde zachowanie się, a więc także – w skrajnym przypadku – w drodze czynności kon-kludentnych (por. wyrok SN z 6 września 2000 roku, sygn. akt II CKN 320/00).

Wpływ czynników subiektywnych na zasady wykładni oświadczeń woli

Strony muszą mieć na uwadze przyjęty przez usta-wodawcę sposób interpretacji oświadczeń woli oraz określenia skutków prawnych tych oświadczeń. Pierw-szą kwestię reguluje art. 65 Kodeksu Cywilnego sta-nowiący, że oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w któ-rych zostało złożone, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje. Ponadto, w przypadku czyn-ności dwustronnych badać należy raczej zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu. Pierwszeństwo przy interpretacji umów ma to, jak strony rozumieją złożone oświadczenie, w szcze-gólności zaś, jaki sens łączą z użytym w oświadczeniu woli zwrotem czy wyrażeniem (wyrok SN z 13 grudnia 2006 roku; II CSK 289/06). Nie ma przy tym zastoso-

wania zasada clara non sunt interpretanda, rozumiana w ten sposób, że nie dokonuje się wykładni oświad-czeń woli, jeżeli ich sens ustalony według powszechnie przyjętych reguł interpretacyjnych jest jasny. Wykładni podlega każde oświadczenie woli, wyrażone w dowolnej formie i nie jest wykluczone (w świetle art. 65 § 2 KC) ustalenie innego znaczenia niż to, które wynikałoby z powszechnych reguł znaczeniowych. Nie jest jednak tak, że wykładnia zgodna z wolą stron może zupełnie abstrahować od pewnych obiektywnych znaczeń.(Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z 2002-02-22, V CKN 931/00). W swym orzecznictwie SN ugruntował pogląd, że interpretacja postanowienia umowy nie może być oparta tylko na analizie językowej odnośnego fragmen-tu umowy, lecz konieczne jest zbadanie zamiaru i celu stron, a także kontekstu faktycznego, w jakim umowę uzgadniano i zawierano. Celu umowy należy poszukiwać nie tylko w samych sformułowaniach umowy, zwłaszcza gdy nie są jednoznaczne, ale także poza nimi, zwłaszcza na etapie poprzedzającym zawarcie umowy [uchwała składu siedmiu sędziów SN z 29 czerwca 1995 roku, sygn. III CZP 66/95; wyroki SN z 3 września 1998 r., sygn. I CKN 815/97, oraz z 8 czerwca 1999 r., II CKN 379/98].

Przy interpretacji oświadczeń woli należy się też kie-rować kryteriami pomocniczymi, są to: zasady współ-życia społecznego oraz ustalone zwyczaje. Pierwsze z kryteriów oznacza, że dla ustalenia treści oświad-czenia woli konieczne jest takie jego interpretowanie, które prowadzić będzie do wyników, w jak najszerszym zakresie zbieżnych z obowiązującymi normami spo-łecznymi, etycznymi (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z 2003-06-04, I CKN 473/01). Drugie kryterium oznacza, że wykładnia winna się odbywać zgodnie z po-wszechnie obowiązującymi regułami znaczeniowymi.

Przedstawione poniżej zagadnienia uważamy jako najistotniejsze w ocenie każdej indywidualnej umowy dotyczącej opcji. Zagadnienia te winny być wzięte pod uwagę z uwzględnieniem okoliczności dotyczących

właściwej reprezentacji, tego czy charakter zawartej umowy nie jest w danej sytuacji charakterem spekulacyjnym i czy mieści się w ogóle, w zakresie przedmiotu działania przedsiębiorstwa. Należy je także brać pod uwagę dokonując oceny ekwiwalentności praw i obowiązków stron umowy. Uwzględniając całokształt wszystkich oko-liczności ocenionych w oparciu o poniższe zagadnienia, można wypracować wnioski – argumenty negocjacyjne.

1 0 1 1

W odniesieniu do tego właśnie kryterium istotne zna-czenie ma określenie uczestnika obrotu i stosowanych przez niego kryteriów interpretacyjnych, przy czym w literaturze podnosi się, że do oceny prawidłowości interpretacji dokonanej przez odbiorcę oświadczenia należy stosować w drodze analogii zasadę starannego działania. Dla profesjonalistów będzie tu wymagana kwalifikowana postać należytej staranności.

Ustawodawca przewidział nie tylko określony sposób interpretacji oświadczeń stron, ale także sposób określe-nia skutków prawnych, jakie niesie ze sobą oświadczenie woli o już określonej treści, wyrażone choćby w sposób konkludentny. Zgonie z art. 56 Kodeksu Cywilnego czyn-ność prawna wywołuje nie tylko skutki w niej wyrażone, lecz również te, które wynikają z ustawy, z zasad współ-życia społecznego i z ustalonych zwyczajów.

Zwłaszcza ustawa zawiera bardzo istotne dookreśle-nie każdego stosunku zobowiązaniowego, w zakresie np: sposobu jego wykonania (art. 354 i 355 Kodeksu Cywilnego), jakości świadczenia (art. 357 Kodeksu cy-wilnego) i innych. Istotne dla określenia treści czynno-ści prawnej są także zasady etyczne obowiązujące banki oraz ustalone w praktyce bankowej zwyczaje.

Staranność banku, a wykładnia oświadczenia woli klienta

W odniesieniu do banku oceniamy, czy zachowany został kwalifikowany rodzaj staranności, jaki wymagany jest od profesjonalisty (art. 355 § 2 Kodeksu Cywilne-go). W budowaniu wzorca staranności dla poszczegól-nych grup zawodowych pomocne są tworzone przez te grupy sformalizowane reguły postępowania (zbiory zasad deontologii, kodeksy etyczne). Jak stwierdził Sąd Apelacyjny w Warszawie Regulamin KDPW, niebędący wprawdzie powszechnie wiążącym aktem normatyw-nym stanowi jednak wzorzec należytego postępowa-nia banku jako uczestnika KDPW (Wyrok Sądu Apela-cyjnego w Warszawie z 10 grudnia 1996 roku, I ACa 38/96). Zdecydowana większość banków funkcjonują-cych w Polsce jest stowarzyszona w Związku Banków Polskich, którego członków obowiązuje zbiór Zasad Dobrej Praktyki Bankowej. W stosunkach z klientami banki postępują z uwzględnieniem szczególnego za-ufania, jakim są darzone oraz wysokich wymagań, co do rzetelności, traktując wszystkich swoich klientów z należytą starannością. Bank nie może wykorzystywać swego profesjonalizmu w sposób naruszający interesy klientów. Bank powinien informować klienta o ryzy-kach związanych z daną usługą (Rozdz. II).

Co do staranności banku podnoszony jest także ar-gument o możliwości skorzystania z postanowień dy-rektywy 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady

z 21 kwietnia 2004 roku w sprawie rynków instrumen-tów finansowych oraz dyrektywy wykonawczej 2006/73/WE Komisji z 10 sierpnia 2006 roku (dyrektywy MiFiD). Wynika z nich, iż informacje dotyczące instrumentów finansowych powinny obejmować stosowne ostrzeże-nia o ryzyku z nimi związanym. Instytucje finansowe są obowiązane do badania doświadczenia klientów w in-westowaniu, ich wiedzy o instrumentach finansowych, zrozumienia produktu. Dyrektywy miały być stosowane przez Państwa członkowskie od 1 listopada 2007 roku, zaś Polska do dziś nie dokonała ich implementacji.

Nadal jednak obowiązuje Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie trybu i warunków postępowania firm inwestycyjnych oraz banków powierniczych z dnia 28 grudnia 2005 r. (Dz. U. 2006 Nr 2, poz. 8). Między in-nymi § 4 stanowi, że przed zawarciem umowy o świad-czenie usług maklerskich firma inwestycyjna przekazuje klientowi, szczegółowe informacje dotyczące usługi, która ma być świadczona na podstawie zawieranej umo-wy. § 5 stanowi, że przed zawarciem umowy o świad-czenie usług maklerskich firma inwestycyjna zwraca się do klienta o przedstawienie informacji niezbędnych do dokonania oceny poziomu wiedzy klienta dotyczącej inwestowania w zakresie maklerskich instrumentów finansowych, doświadczenia inwestycyjnego oraz celów inwestycyjnych (indywidualna sytuacja klienta).

Banki winny zatem przestrzegać reguł określonych zarówno w normach, niemających charakteru prawnie wiążącego (normy deontyczne), jak i przepisach po-wszechnie wiążących.

Skutki brakunależytej staranności banku

Skutkiem niedochowania należytej staranności banku może być przyjęcie, że wskutek swych zaniedbań bank przyczynił się do złożenia przez drugą stronę oświad-czenia obarczonego błędem. Istnieje silna korelacja pomiędzy naruszeniem przez bank obowiązującego go wzorca staranności, a wywołaniem, czy też niewykryciem błędu po stronie klienta banku. Tym samym dowiedze-nie okoliczności, że bank wywołał, a w każdym razie nie zapobiegł błędowi może nastąpić poprzez wykazanie, że bank nie zachował się zgodnie z obowiązującym go wzorcem staranności, co wywołało określone skutki. Błąd, co do treści czynności prawnej wywołany nienależytą starannością banku

Jeśli treść czynności niebudząca obiektywnie trud-ności interpretacyjnych nie znajduje odbicia w świa-domości jednej ze stron wówczas mamy do czynienia

z błędem. Jednak błąd ma doniosłość prawną jedynie wówczas, gdy dotyczy treści czynności prawnej, jest istotny, a w odniesieniu do oświadczeń woli składanych innej osobie w związku z dokonywaniem odpłatnej czynności prawnej musi być dodatkowo albo przez tę osobę wywołany albo też musi ona o nim wiedzieć bądź z łatwością może się dowiedzieć.

Błąd, co do treści czynności prawnej ma miejsce wówczas, gdy sens czynności prawnej nie odpowiada wyobrażeniom jednej ze stron. Błąd taki może dotyczyć w szczególności przedmiotu czynności oraz zachowań stron. W żadnym wypadku jednak nie mamy do czy-nienia z błędem, jeśli dotyczyć on miałby okoliczności nieujętych w czynności prawnej, chociażby wywierały one wpływ na dokonanie tej czynności. Nie może zatem dotyczyć przewidywań, prognoz np. co do wzrostu war-tości przedmiotu czynności (wyrok SN z 15 paździer-nika 1997 r., sygn. III CKN 214/97 oraz wyrok SN z 19 października 2000 roku, sygn. akt. III CKN 963/98), czy też motywacji (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Kato-wicach 24 września 2002 roku, sygn. akt I ACa 271/02), a zatem przyjąć należy, że nie jest możliwe powoływanie się na błąd np. z tego powodu, że strona przewidywała określony poziom cen danej waluty.

Błąd istotny to taki, który uzasadnia przypuszcze-nie, że gdyby składający oświadczenie woli nie działał pod wpływem błędu i oceniał sprawę rozsądnie, to nie

złożyłby oświadczenia o danej treści. Istotność błędu przejawia się najczęściej w doniosłości skutków złożo-nego oświadczenia woli.

Wywołanie błędu przez drugą stronę czynności nie musi być zawinione. Może być ono wynikiem niedo-chowania określonych reguł staranności, zwłaszcza, gdy druga ze stron jest profesjonalistą (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 13 października 2004 roku, sygn. akt.: III AUa 1155/03). Wystarczy wykaza-nie, że bank nie dokonał pewnych czynności, do któ-rych był obowiązany, tj. np. nie przekazał klientowi rzetelnej informacji o ryzyku inwestycyjnym, jakie wiąże się z daną czynnością.

Aby skutecznie powoływać się na błąd oświadczenia woli konieczne jest łączne spełnienie wszystkich tych przesłanek. Ich zaistnienie prowadzi do względnej nieważności czynności prawnej, czyli jej wzruszalności poprzez możliwość uchylenia się od skutków wadli-wego oświadczenia.

Mariola Więckowska, radca prawnyKancelaria Celichowski-Szyndler--Więckowska i PartnerzyKancelaria Adwokatów i Radców Prawnych [CSW]

Po wielu latach zasadnych utyskiwań na opory biu-rokratycznej struktury działającej ospale i mnożącej przeszkody przy zawiązaniu i rejestracji spółki prawa handlowego doczekaliśmy nareszcie widocznej popra-wy w funkcjonowaniu urzędów i urzędników. Oznacza to, że wspólnicy najpopularniejszej obecnie struktury gospodarczej, jaką jest spółka kapitałowa prawa han-dlowego nie napotykają bezmiaru przeszkód już na początku swej działalności.

Takiemu jak ja „wiecznemu malkontentowi” wydaje się to wprost niewiarygodne, lecz w oparciu o wielolet-nią praktykę i osobiste doświadczenia ostatnich miesięcy stwierdzić muszę, że w olbrzymiej większości pracow-

nicy urzędowych struktur okazuję się być kompetentni i dobrze przygotowani do sprawnego realizowania czyn-ności związanych z rejestracją tego rodzaju organizacji.

Znajomość obowiązujących regulacji prawnych i pewność wynikająca prawdopodobnie z posiadanej już przez urzędników wiedzy skutkują najczęściej po-godnym traktowaniem przez nich petentów i mniej lub bardziej szczerą chęcią pomocy w wypełnianiu wy-maganych formularzy i przygotowania dokumentów.

Po zawarciu umowy spółki w formie aktu notarialne-go, które w kancelariach notarialnych przebiega oczy-wiście zwykle w przyjemnej atmosferze zwanej przeze mnie „życzliwą powagą” należy rozpocząć, jak się wszy-

Okiem doradcy – Wydatki Spółek Prawa Handlowego przed rejestracją w KRSWitold Michalak

1 2 1 3

scy spodziewają, świętą wojnę z urzędami. Tutaj właśnie następuje pierwsza niespodzianka wprowadzająca skraj-nych pesymistów w osłupienie. Wbrew oczekiwaniom boleśnie wcześniej doświadczonych ludzi załatwieniu formalności w Sądzie Rejestrowym, a następnie w Urzę-dzie statystycznym i właściwym Urzędzie Skarbowym nie jest obecnie wielogodzinnym dramatem. Formalno-ści załatwiamy dość sprawnie i to cieszy w kraju niestety wieloletniej wszechwładzy niekompetentnych i „na-dętych urzędasów”. Tutaj właśnie następuje pierwsza niespodzianka wprowadzająca skrajnych pesymistów w osłupienie. Nie dajmy się jednak zwieść pierwszym sukcesom. Niebawem aktywnych gospodarczo przed-siębiorców zamierzających stworzyć nową strukturę gospodarczą czekają mniej przyjemne zaskoczenia.

Po złożeniu stosownych dokumentów w Sądzie Re-jestrowym przyszli wspólnicy czy akcjonariusze, chcą wykorzystać czas niezbędnego oczekiwania na wpis do Krajowego Rejestru Sądowego, dla przygotowania spółki do praktycznego startu gospodarczego.

Dokonują więc niezbędnych zakupów potrzebnego wyposażenia, maszyn i urządzeń. Nie wiedzą jednak, że kosztów dokonanych w tym okresie zakupów arty-kułów niezbędnych dla funkcjonowania spółki organ skarbowy nie będzie chciał potraktować, jako koszty uzyskania przychodów i w związku z tym odliczyć od podstawy opodatkowania.

W efekcie, pierwsze spotkanie przedsiębiorcy z obowiązującą praktyką organów skarbowych może

skończyć się konfliktem w przedmiocie interpretacji obowiązujących przepisów podatkowych. Tak więc pierwsze decyzje podatkowe z jakimi spotyka się przedsiębiorca rozpoczynając działalność w formie spółki prawa handlowego i stosowana przez organa skarbowe wykładnia przepisów podatkowych są nie-korzystne czy wręcz wrogie przedsiębiorcy.

Tak zwany „kubeł zimnej wody” na „gorącą głowę” dynamicznego przedsiębiorcy należy traktować, jako po-ważne ostrzeżenie, że o słusznie należne prawa będzie niestety musiał w toku swej działalności toczyć z orga-nami podatkowymi nieustanną walkę. Przewidywać nie trudno, że walka taka będzie zaostrzać się, jak niegdyś przysłowiowa „Walka klas”, wobec rosnących zadań i po-trzeb fiskalnych naszego aparatu podatkowego.

W aspekcie edukacyjnym takie debiutanckie starcie z organami skarbowymi może być korzystne pomimo, że niewątpliwie nie jest przyjemne.

Warto więc pamiętać, że dopiero wpis do KRS-u. upoważnia do rzeczywistego rozpoczęcia działalności gospodarczej i dopiero wtedy wydatki spółki będą mo-gły być zaliczone do kosztów uzyskania przychodu.

Witold MichalakBiuro Pomocy Gospodarczo Prawnej Sp. z o.o. w Łodzi, ul. Piotrkowska 111

Zawarcie umowy kupna przez przedsiębiorcę w kontekście praw konsumentaBartosz Łuć

aparatu. Sprawa wydawała się oczywista. Biuro odmówiło jednak załatwienia sprawy i wskazało, że towar w ramach gwarancji należy dostarczyć do punktu gwarancyjnego.

Dokonując zakupu jako przedsiębiorca od innego przedsiębiorcy należy liczyć się z tym, że będziemy trakto-wani jak każdy przedsiębiorca w obrocie. Obowiązkiem przedsiębiorcy jest zbadanie towaru w chwili jego od-bioru. Potwierdzenie odbioru staje się potwierdzeniem przyjęcia towaru bez zgłoszenia zastrzeżeń. Przedsiębior-ca, a właściwe działająca w jego imieniu sekretarka, miała obowiązek przed potwierdzeniem odbioru zapoznać się z zawartością przesyłki i jakością dostarczonej rzeczy. Problem w sprawie polegał na tym, że z uwagi na cha-rakter wady, nie można było twierdzić, że była to wada ukryta. Powstało zatem domniemanie, że przedsiębiorca zgodził się na zakup telefonu ze wskazaną wadą. Co zatem należało uczynić? W obecności kuriera dokonać otwarcia paczki oraz zapoznać się z jej zawartością. Je-żeli ta zawartość nie była by satysfakcjonująca, należało odmówić odbioru wskazując konkretne zastrzeżenia.

Dużo prostszym rozwiązaniem było by zamówienie tego samego towaru jako osoba fizyczna – konsument. Jako konsumenci mamy zdecydowanie więcej upraw-nień wynikających z przepisów o sprzedaży konsu-

menckiej. Przy sprzedaży na odległość mamy ponadto prawo zapoznać się z właściwościami rzeczy nabytej i w sytuacji gdy rzecz ta nie spełnia naszych oczeki-wań dokonać jej zwrotu w określonym terminie. A jak rozwiązać kwestię faktury VAT i kosztów? Wystarczy w terminie 7 dni od odbioru w oparciu o dostarczo-ny paragon zakupu zwrócić się o wystawienie faktury VAT. Ta praktyka jest przydatna również przy zakupach w centrach handlowych oraz sklepach sieciowych ofe-rujących swoim klientom możliwość zwrotu towaru. Zazwyczaj z tego przywileju nie mogą skorzystać przed-siębiorcy, a mogą klienci – konsumenci. Po zakupie mamy zatem możliwość zapoznania się dokładnie z na-bytym towarem i jego właściwościami. Gdy nie mamy zastrzeżeń, odbieramy fakturę. Gdy towar nie spełnia naszych oczekiwań – dokonujemy zwrotu.

Zetknąłem się z tym problemem gdy zgłosił się do mnie przedsiębiorca, który zakupił w sklepie inter-netowym jednej z sieci telefonii komórkowej nowy tele-fon. Zawierając umowę wskazał jako osobę uprawnioną do odbioru przesyłki i działania w swoim imieniu swoją

sekretarkę. Transakcja przebiegła niezwykle sprawnie i już za trzy dni na jego biurku lśnił czarny, elegancki, nowy aparat telefoniczny. Jedyną jego wadą była widocz-na gołym okiem wada fabryczna. Szybko zatelefonował do biura obsługi abonenta w sprawie szybkiej wymiany

Powszechną praktyką wśród przedsiębiorców jest dokonywanie szeregu zakupów „na fakturę VAT” w celu udokumentowania kosztów prowadzonej działalności gospodarczej. Niestety w niektórych

przypadkach takie działanie może obrócić się przeciwko zainteresowanemu. Szczególnie dotkliwe staje się to przy zakupach na odległość, które z uwagi na rozwój internetu są coraz powszechniejsze.

Bartosz Łuć, adwokatAdwokacka Spółka PartnerskaŁuć, Nachmann, Nowakowski i Koksztys

Skutki czasowego opuszczenia miejsca zameldowania lub zamieszkania bez wskazania adresu do doręczeńBartosz Łuć

Często po okresie urlopowym w kancelariach adwokackich zjawiają się różne osoby oburzone faktem, że za ich plecami wierzyciele uzyskali przeciwko nim tytuły wykonawcze i bezprawnie wszczęta została

egzekucja komornicza. Źródłem tych przykrych sytuacji (oprócz oczywiście opóźnień w spłacie zobowiązań) są przepisy dotyczące doręczania pism w postępowaniu cywilnym i gospodarczym oraz brak pozostawienia na poczcie upoważnienia dla innej osoby do odbioru korespondencji.

Zgodnie z przepisami Sąd doręcza pisma na adres wskazany przez przeciwnika procesowego. W przypadku przedsiębiorców doręczenia dokonywa się na adres ujaw-niony w odpowiednim rejestrze przedsiębiorców. Zgod-nie z art. 139 kodeksu postępowania cywilnego w razie niemożności doręczenia pismo przesłane pocztą należy złożyć w placówce pocztowej operatora publicznego,

a doręczane w inny sposób - w urzędzie właściwej gminy, umieszczając zawiadomienie o tym w drzwiach mieszka-nia adresata lub w oddawczej skrzynce pocztowej. Pisma dla osób prawnych, organizacji, osób fizycznych podlega-jących wpisowi do rejestru albo ewidencji na podstawie odrębnych przepisów - w razie niemożności zwykłego doręczenia z uwagi na nie ujawnienie w rejestrze albo

1 4 1 5

Zarząd majątkiem wspólnym do czasu orzeczenia rozwodu. Nowe możliwościAnna Szczepaniak

czasu powstania rozdzielności majątkowej po orzeczeniu rozwodu lub separacji przez sąd. I tak, każdemu z małżon-ków może zostać przyznany zarząd, a co za tym idzie pra-wo korzystania, a tam gdzie jest to możliwe - pobierania dochodów z określonych składników majątku wspólnego.

Nie stoi temu na przeszkodzie nawet fakt, iż określone składniki majątku wspólnego zostały wcześniej wniesione do przedsiębiorstwa zarejestrowanego na jednego tylko z małżonków. Mogą to być nieruchomości, samochody, urządzenia, etc. Nawet jeśli są częścią przedsiębiorstwa, nadal należą do majątku wspólnego. Jeśli przynoszą do-chód, stanowi on dochód obojga małżonków.

W pewnych sytuacjach niełatwo jest określić sądowi zakres współposiadania rzeczy. Szczególnie w przypad-ku wspólnego mieszkania, które zwykle bywa najwięk-szym składnikiem majątku dorobkowego. Sąd Najwyż-szy stoi na stanowisku, że w toku sprawy o rozwód nie dopuszczalne jest prowadzenie oddzielnych sporów dotyczących współposiadania mieszkania. Moim zda-niem, pogląd ten jest uzasadniony. Zgodnie z treścią art. 58 § 2 KRiO sąd rozwodowy ma obowiązek orzec o spo-sobie korzystania małżonków ze wspólnego mieszkania na czas wspólnego w nim zamieszkiwania po rozwo-dzie w sytuacji, gdy małżonkowie zajmują wspólne

mieszkanie. Dlatego należy zgodzić się ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, że tocząca się równolegle sprawa dotycząca współposiadania mieszkania powinna być przekazana do rozpoznania sądowi rozpoznającemu sprawę rozwodową. W takiej sytuacji można żądać wy-dania postanowienia zabezpieczającego, w którym sąd określi zasady korzystania przez małżonków ze wspól-nego mieszkania do czasu zakończenia postępowania.

Oczywiście przepis art. 341 KRiO to tylko narzędzie, które otwiera drogę do uregulowania stosunków mająt-kowych małżeńskich przed sądem. To czy uda się je ure-gulować tak, aby satysfakcjonowały oboje małżonków to już inna sprawa. Wiele zależy od mądrego i doświadczo-nego życiowo sędziego, ale również adwokata, który nie tylko znajdzie dobre rozwiązanie dla swojego klienta, ale też zdoła przekonać do niego sąd i przeciwnika.

Przeciągająca się sprawa rozwodowa rodzi liczne pro-blemy w sferze stosunków majątkowych małżeńskich. Im większy majątek dorobkowy, tym z reguły większe kłopo-ty. W okresie małżeństwa małżonkowie często prowadzą razem działalność gospodarczą i nierzadko gromadzą majątek, który przynosi im regularne dochody. Dochody te (np. z najmu nieruchomości) bywają często podstawo-wym źródłem utrzymania dla obojga małżonków. Kiedy małżonkowie rozstają się i są w konflikcie często trudno jest im osiągnąć porozumienie, co do zarządu majątkiem wspólnym. Im większy majątek i emocje związane z roz-staniem, tym będzie to trudniejsze.

Bywa, że dochodzi do sytuacji, w których jeden z mał-żonków pozbawiony jest w okresie separacji i rozwo-du dostępu i prawa do współposiadania i korzystania z majątku, który jest przecież owocem jego pracy. Mie-siącami, a czasem nawet latami mąż lub żona pozbawia go dostępu do dochodów z majątku wspólnego stano-wiącego dotąd jego jedyne źródło utrzymania. Często tego samego małżonka obciąża równocześnie orzeczony przez sąd obowiązek alimentacyjny względem dzieci, któremu mimo dobrej woli będąc pozbawiony dostępu do własnych pieniędzy nie jest w stanie podołać.

Jeszcze kilka lat temu opisaną sytuację należałoby uznać za patową. Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy nie zawierał przepisu, który chroniłby prawa majątkowe małżonka

w czasie rozwodu i separacji. Nie było również możli-wości odwołania się w takim przypadku do przepisów Kodeksu cywilnego regulujących prawa współwłaścicieli, gdyż mają one zastosowanie jedynie do współwłasności w częściach ułamkowych, a więc takiej, która powstaje po uprawomocnieniu się wyroku rozwodowego.

Dopiero nowelizacja Kodeksu Rodzinnego i Opie-kuńczego z dnia 17 czerwca 2004 r. wprowadziła prze-pis art. 341, który przyznał każdemu z małżonków ustawowe uprawnienie do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego oraz do korzystania z nich w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez drugiego małżonka. Przepis ten sta-nowi swoistą oręż, podstawę do wystąpienia z żąda-niem uregulowania przez sąd stosunków majątkowych małżeńskich do czasu orzeczenia rozwodu.

Dzięki art. 341 KRiO można przeciwdziałać sytuacjom, w których ma miejsce długotrwałe wyzuwanie małżonka z posiadania majątku wspólnego Przepis ten ma faktycz-nie zastosowanie w sytuacji, gdy istnieje realna możliwość ustalenia zakresu współposiadania rzeczy (np. nierucho-mości złożonej z kilku lokali), a jedynie brak dobrej woli ze strony współmałżonka uniemożliwia porozumienie.

Rozstrzygnięcie sądu na gruncie art. 341 KRiO powinno stanowić podział do używania majątku wspólnego do

Anna Szczepaniak,aplikantka adwokackaKancelaria AdwokackaJerzy Szczepaniak

w ewidencji zmiany adresu, a w przypadku osób fizycz-nych miejsca zamieszkania i adresu - pozostawia się w ak-tach sprawy ze skutkiem doręczenia, chyba, że nowe miejsce zamieszkania i adres są sądowi znane. Sąd reje-strowy przy ogłoszeniu lub doręczeniu postanowienia o pierwszym wpisie poucza wnioskodawcę o skutkach zaniedbania ujawnienia w rejestrze zmian. W związku z tym obowiązkiem tak osób fizycznych jak i przedsię-

biorców jest ustanowienie na poczcie pełnomocnika do odbioru korespondencji w naszym imieniu lub też zawiadamianie o zmianie adresu, gdy taka zmiana trwa dłużej. W przeciwnym wypadku zniweczenie skutków tzw. doręczenia domniemanego jest bardzo karkołom-ne i nierzadko bezskuteczne. Może to pociągać za sobą nieodwracalne skutki, co będzie szczególnie bolesne, gdy żądania naszych adwersarzy będą bezpodstawne.

Decyzja o rozwodzie pociąga za sobą również skutki ekonomiczne, do jakich należy konieczność po-działu majątku dorobkowego. Często chodzi o dorobek życiowy, zgromadzony wspólnie latami. Zanim

pojawi się pytanie jak ten majątek podzielić, ogłoszenie wyroku rozwodowego poprzedzić może długi, żmudny i przykry (a często także i kosztowny) proces rozwodowy.

Podatki przy sprzedaży nieruchomościAnna Kowalkiewicz

Od dnia 1 stycznia 2009 r. obowiązują w Polsce trzy reżimy prawne dotyczące opodatkowania sprzedaży nieruchomości. To, który reżim prawny będzie obowiązywał podatnika zależy od daty zakupu nieru-

chomości. Inne zasady będą bowiem obowiązywać podatnika, który nabył nieruchomość do dnia 31 grudnia 2006 r., inne nieruchomości zakupionych w okresie czasu od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2008 r., a jeszcze inne w przypadku nabycia nieruchomości po dniu 1 stycznia 2009 r.

Jak opodatkować sprzedaż nieruchomości zakupionych do dnia 31 grudnia 2006 r.?

Podatnik, który zakupił nieruchomość np. w 2004 r. i planuje sprzedać ją w 2009 r., rozliczając się z urzędem skarbowym musi zrobić to zgodnie z brzmieniem ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, która obo-wiązywała do dnia 31 grudnia 2006 r. Najkrócej rzecz mówiąc, podatnik powinien zapłacić 10 proc. podatku od przychodu. Jeżeli więc podatnik zakupił mieszkanie za 200.000 zł, a sprzeda za 500.000 zł, to zapłaci 10 pro-

centowy podatek od przychodu, tj. od kwoty 500.000 zł. Podatek będzie więc wynosić 50.000 zł. Niestety, zgod-nie z przepisami, które obowiązywały do końca 2006 r. podatnik nie ma prawa odliczyć kosztów nabycia nieru-chomości, tj. ceny zakupu nieruchomości.

Nadto, należy pamiętać, że podatnik ma tylko 14 dni od dnia sprzedaży na złożenie zeznania podatko-wego w urzędzie skarbowym i wpłacenie podatku na konto urzędu.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu, w którym obowiązywała do końca 2006 r.

1 6 1 7

przewidywała możliwość skorzystania przez podatnika ze zwolnienia od zapłaty podatku.

Po pierwsze, dotyczy to sytuacji, gdy podatnik pla-nuje przeznaczyć przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości na zakup np. nowego mieszkania. Wa-runkiem skorzystania ze zwolnienia jest złożenie przez podatnika odpowiedniego zeznania podatkowego oraz oświadczenia, że przychód uzyskany ze sprzedaży nie-ruchomości nabytej w 2004 r. podatnik przeznaczy w ciągu dwóch lat na zakup mieszkania.

Po drugie, można sprzedać bez podatku nieruchomość po upływie 5 lat od dnia jej nabycia. Okres pięcioletni liczy się od końca roku, w którym nastąpił zakup. Miesz-kanie nabyte w 2004 r. podatnik będzie mógł więc sprze-dać bez żadnego podatku i bez konieczności spełnienia dodatkowych warunków, po dniu 1 stycznia 2010 r.

A co z nieruchomościami, które zostały zakupione w latach 2007-2008?

Osoby, które zakupiły nieruchomość w okresie czasu od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2008 r. muszą przy jej późniejszej sprzedaży zastosować nieco inne zasady. Osoby takie muszą bowiem przy sprzedaży nieruchomości zapłacić, co do zasady 19 proc. podatek od dochodu, a nie przychodu. Jest to o tyle korzystniejsza sytuacja, że podatnik może wówczas odliczyć koszty uzyskania przychodu, a więc cenę zakupu nieruchomości. Przykładowo więc, jeżeli podatnik zakupił mieszkanie w 2007 r. za kwotę 200.000 zł, a chce je sprzedać w 2009 r. za kwotę 500.000 zł, to dochodem będzie kwota 300.000 zł. Od tej więc kwoty należy obliczyć podatek, który wyniesie 57.000 zł. Podatek uzyskany ze sprzedaży nieruchomości nabytej po 1 stycznia 2007 r. wykazuje się w zeznaniu podatkowym składanym do dnia 30 kwietnia następnego roku po roku podatkowym, w którym nastąpiła sprzedaż nieruchomości. Jeżeli więc podatnik rzeczywiście sprzeda nieruchomość w 2009 r., to zeznanie podatkowe musi złożyć do dnia 30 kwietnia 2010 r.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje dla podatników, którzy nabyli nieruchomość w latach 2007-2008 również możliwość uniknięcia konieczności zapłaty podatku. Po pierwsze, podatnik może skorzystać z tzw. ulgi meldunkowej. Jeżeli podatnik będzie zameldowany w sprzedawanej nieruchomości na pobyt stały, co najmniej przez 12 miesięcy i złoży w urzędzie skarbowym stosowne oświadczenie, to nie zapłaci w ogóle podatku przy sprzedaży nieruchomości. Bardzo istotne z punktu widzenia praktycznego jest to, że przepisy nie regulują w jakim dokładnie okresie czasu należy być zameldowanym. Wystarczy więc, że podatnik był kiedykolwiek zameldowany na 12 miesięczny pobyt stały w sprzedawanej nieruchomości, także

w poprzednich latach. Po drugie, nadal obowiązuje zasada, iż można sprzedać nieruchomość bez podatku po 5 latach od jej nabycia.

Nowe, a jednak stare zasady opodatkowania nieruchomości nabytych po dniu 1 stycznia 2009 r.?

Podatnik, który kupił nieruchomość po dniu 1 stycznia 2009 r. rozliczy dochód ze sprzedaży nieruchomości na jeszcze innych zasadach, podobnych jednakże do poprzednio obowiązujących reżimów prawnych. Podatnik nadal bowiem zapłaci 19 proc. podatek od dochodu, a więc tak jak w przypadku podatników nabywających nieruchomość w latach 2007-2008. Ulga meldunkowa została zastąpiona przez ulgę mieszkaniową polegającą najkrócej rzecz biorąc na tym, iż osoba sprzedającą nieruchomość po dniu 1 stycznia 2009 r. może uniknąć konieczności zapłacenia podatku, jeżeli przeznaczy pieniądze ze sprzedaży na własne cele mieszkaniowe w ciągu dwóch lat. Podatnik może więc przeznaczyć pieniądze na zakup nowego mieszkania, domu. Może również przeznaczyć je na rozbudowę lub remont innej nieruchomości. Ustawa wprowadza też pewną nowość polegającą na tym, że pieniądze ze sprzedaży nieruchomości mogą być przeznaczone na spłatę kredytu lub pożyczki zaciągniętej wcześniej na wymienione przykładowo powyżej cele mieszkaniowe.

Osoby, które będą sprzedawać nieruchomość nabytą po dniu 1 stycznia 2009 r. mają czas do dnia 30 kwietnia następnego roku po roku podatkowym, w którym nastąpiło zbycie na złożenie zeznania do urzędu skarbowego wraz z oświadczeniem, iż pieniądze ze sprzedaży zostaną przez niego przeznaczone w ciągu dwóch lat na cele mieszkaniowe uprawniające do skorzystania ze zwolnienia.

Tak jak poprzednio, również i po dniu 1 stycznia 2009 r. obowiązuje zasada, iż można sprzedać nieruchomość bez podatku po 5 latach od jej nabycia.

Reasumując, to data nabycia a nie sprzedaży nieruchomości ma kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia, który z trzech przedstawionych powyżej reżimów prawnych będzie obowiązywał podatnika. Warto pamiętać o tych podstawowych zasadach, aby w majestacie prawa „zaoszczędzić” troszkę pieniędzy.

Anna Kowalkiewicz,aplikantka adwokackaKancelaria AdwokackaJerzy Szczepaniak

Jak w każdej gałęzi usług firmy doradztwa prawnego występują w różnych rozmiarach i strukturach orga-nizacyjnych. Począwszy od małych biur działających na niewielkim obszarze najczęściej miejskim, do roz-budowanych wielooddziałowych firm, obejmujących teren całego kraju.

Firmy te, świadczą usługi przy wykorzystaniu wszel-kich możliwych środków technicznych umożliwiają-cych komunikację i wymianę informacji. Szczególnie ważną rolę odgrywa tu internet. Efektywne wykorzy-stanie możliwości przekładające się na obroty, decy-duje o ich rzeczywistej sile i pozycji na rynku. W wielu firmach odchodzi się od tradycyjnej formy doradztwa prawnego tj. bezpośredniego spotkania z klientem, co jest rozwiązaniem niewłaściwym. Wymiana korespon-dencji drogą elektroniczną bądź rozmowa telefoniczna w większości przypadków z góry przekreśla możliwość gruntownego poznania sprawy, a także zapoznania się z potrzebami oraz oczekiwaniami klientów. W re-klamach pojawiają się zachęcające hasła, udzielania porad „od ręki”, co także automatycznie uniemożliwia odpowiednie poznanie sprawy.

Firmy doradztwa prawnego oferują szeroki wachlarz usług. Świadczą zarówno podstawowe usługi prawne w postaci jednorazowych porad do reprezentowania interesów klientów w kontaktach biznesowych, a na-wet obsługi przedsiębiorstw. Oczywiście funkcjonują firmy doradcze o ściśle określonym profilu, jak i re-prezentujące różnorodną ofertę. Najważniejszym jest jednak fakt, że bez różnicy na zakres działalności, po-moc prawna oraz reprezentowanie interesów klientów są znacząco ograniczone. Nie trudno wyobrazić sobie sytuację, gdzie pracownicy firm przygotowują pisma procesowe, a bezpośrednio przed sądem klient zdany jest sam na siebie. Korzystając z adwokata lub radcy prawnego mamy pewność zależnie od granic zlecenia, kompleksowej obsługi naszej sprawy. Profesjonalny pełnomocnik posiada kompetencje i uprawnienia do reprezentowania klienta w „zwykłym” obrocie i co

najważniejsze w postępowaniu sądowym. Ponadto znajomość procedury sądowej i praktyczne jej wyko-rzystanie bezpośrednio wpływają na wynik rozstrzy-gnięcia sporu.

Specyfika rynku usług prawnych wymaga od osób na nim działających bogatej wiedzy prawniczej, do-świadczenia, a nierzadko, o jakości udzielanych porad decydują uwarunkowania osobiste. W przeważającej ilości przypadków kadra pracownicza firm doradczych nie spełnia rygorystycznych wymagań, stawianych pracownikom kancelarii prawniczych. Firmy dorad-cze opierają swoje funkcjonowanie na pracownikach nieposiadających dostatecznej lub kompletnej wie-dzy prawnej, nie wspominając już o doświadczeniu. Ekspertami są z reguły studenci lub osoby, które ukończyły kierunki prawnicze. Nie gwarantują zatem oczekiwanego wysokiego poziomu swoich usług. Od-mienna sytuacja panuje w kancelariach prawniczych. Pracownicy muszą tam reprezentować odpowiednio wysoki poziom wiedzy i doświadczenia. Zdobywają te umiejętności podczas studiów i odpowiedniej aplikacji prawniczej. Proces kształcenia jest wieloletni i obej-muje nadto zdobywanie praktycznych umiejętności oraz doświadczenia pod okiem patrona. Kompetencje osób kształcących się w zawodach prawniczych są pod-dawane wielokrotnej weryfikacji podczas egzaminów. Do wykonywania zawodu dopuszczone są w efekcie tylko te osoby, których wiedza i obycie prawnicze dają gwarancję wysokiego standardu usług. Ponadto każdy adwokat bądź radca prawny ma obowiązek ciągłego dokształcanie i podnoszenia swoich kwalifikacji zawo-dowych. Organy samorządów zawodowych organizują częste szkolenia i konferencje. Sprawują także nadzór nad działalnością kancelarii poprzez m.in., co roczne kontrole wybranych biur.

Każdy adwokat lub radca prawny zobowiązany jest także przestrzegać reguł etycznych i zawodowych okre-ślonych normami samorządowymi. Za naruszenia tych norm może zostać pociągnięty do odpowiedzialności

Praktyczne aspekty funkcjonowania firm doradztwa prawnegoMarcin Kurzawa

W ostatnich latach zaczęły powstawać i funkcjonują na rynku usług prawnych obok kancelarii adwokac-kich i radcowskich, firmy świadczące usługi prawne. Agresywna i zakrojona na szeroką skalę reklama

przysporzyła tym firmom wielu klientów. Działają coraz prężniej, dogłębnie eksplorując rynek. Należy jednak zastanowić się, czy słusznie zyskują wśród potencjalnych klientów popularność? Czy korzystanie z usług tam świadczonych jest całkowicie bezpieczne i wolne od ryzyka poniesienia szkody?

1 8 1 9TEMIDA NA WESOŁO

dyscyplinarnej, gdzie najsurowszą karą jest wydalenie z zawodu. W ramach struktur zawodowych działają m.in. rzecznicy dyscyplinarni i dwuinstancyjne sądy. Firmy doradztwa prawnego w prospektach reklamo-wych i przekazach medialnych dotyczących swej dzia-łalności, również informują o przestrzeganiu reguł zawodowych. Nie wskazują jednak konkretnych norm, ani zasad odpowiedzialności za ich naruszenie. Należy zatem uznać, iż na pracownikach ciąży jedynie obowią-zek dochowania reguł pracowniczych.

Powyższe okoliczności sprawiają, że porady udzie-lane w firmach doradczych mogą być wadliwe tj. nie-precyzyjne, nieodpowiadające rzeczywistym faktom, niekompletne itd. Przykład stanowi sprawa, która trafiła w ostatnich miesiącach do jednej z kancelarii zrzeszonej w IurisLink. Klient korzystał z usług firmy doradczej. Zlecił przygotowanie jej pracownikom pism procesowych w postępowaniu gospodarczym, gdzie wartość przedmiotu sporu wynosiła około 400 tys. zł. Należy pamiętać, iż procedura w sprawach gospodar-czych jest sformalizowana i rygorystyczna. Na skutek nieprawidłowości w przygotowani pism procesowych nastąpiła prekluzja dowodowa. Klient utracił bezpow-rotnie możliwość dochodzenia swojego roszczenia.

W razie wyrządzenia szkody firmy te ponoszą odpo-wiedzialność odszkodowawczą na zasadach ogólnych

kodeksu cywilnego. Koniecznym będzie tutaj wyka-zanie, iż strona świadcząca usługę ponosi w swoim działaniu winę, za szkodę zaistniałą po stronie klienta. W odniesieniu do szkód wyrządzonych działaniem kancelarii prawniczych odpowiedzialność jest wielo-aspektowa. Oprócz odpowiedzialności na zasadach ogólnych adwokaci i radcy prawni mogą ponieść karę dyscyplinarną nałożoną przez organy samorządowe. Ponadto każdy z nich musi posiadać ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej.

Kilka przedstawionych wyżej uwag przedstawia różnice dzielące kancelarie adwokackie i radcowskie z firmami doradztwa prawnego, które bezpośrednio decydują o jakości i skuteczności pełnionych usług. Niewątpliwym jest, iż rozbieżności dotyczą wielu spraw, a najważniejszy jest końcowy efekt działania w postaci należytego reprezentowania interesów klien-ta i jego zadowolenie z otrzymanej pomocy.

• Decyzją prokuratora zwłoki konia wydano rodzinie• Na drodze leżał pies, a obok niego prawdopodobnie

jego właściciel• Przy nietrzeźwej znaleziono trzeźwe niemowlę• Poszkodowana została kopnięta w siedzącą część

ciała• Patrolując ulicę zauważyłem spokój

• Poszkodowany został odwieziony do szpitala celem umieszczenia w tamtejszym zakładzie pogrzebowym

• Ukrywał się w śmietniku, przez co cuchnął tak in-tensywnie, że nawet pies służbowy się skrzywił

• Na miejscu zdarzenia spotkałem trzech denatów, z których dwoje dawało oznaki życia w postaci przekleństw, a trzeci był całkowicie nieżywy

Autentyczne fragmenty z raportów policyjnych i sądowych

PREZENTACJA CZŁONKÓW STOWARZYSZENIA PRAWNIKÓWIURIS LINK

Kancelaria Nowosielski Gotkowicz i Partnerzy – Adwokaci i Radcy Prawni istnieje od 1994 roku. Jej domeną jest kompleksowa obsługa prawna polskich i zagranicznych podmiotów – w językach angielskim, niemieckim oraz rosyjskim.

Kancelaria specjalizuje się zwłaszcza w szeroko ro-zumianych sprawach gospodarczych, w tym w szcze-gólności w zakresie problematyki prawa zamówień publicznych, procesu inwestycyjnego, obrotu nieru-chomościami i kompleksowej obsługi spółek.

W trakcie wieloletniej działalności na rynku usług prawnych Kancelaria wyspecjalizowała się także, w sprawach o ochronę dóbr osobistych, oraz z zakre-su prawa prasowego i autorskiego.

Od wielu lat Kancelaria wszechstronnie zajmuje się także zagadnieniami reprywatyzacyjnymi oraz sprawami dotyczącymi zwrotu wywłaszczonych nieruchomości.

Liczne sukcesy Kancelaria notuje także w sprawach karnych, w tym w sprawach karnych gospodarczych.

Zespół prawników Kancelarii to odpowiednio do-brana mieszanka doświadczenia, niezwykle ważnego w działalności na rynku usług prawnych i młodości pozwalającej na dynamiczne świadczenie usług, do-stosowane do potrzeb każdego klienta. Dzięki temu działalność zawodowa prawników Kancelarii doprowa-dziła wielokrotnie do wydania przełomowych orzeczeń przez Sąd Najwyższy, Naczelny Sąd Administracyjny oraz Krajową Izbę Odwoławczą.

Kancelaria od lat zajmuje wysokie miejsca w rankin-gach firm prawniczych prowadzonych przez renomo-wane dzienniki, w tym Rzeczpospolitą, Gazetę Prawną oraz Home&Market. W ogłoszonym dnia 17 września 2008 roku przez Gazetę Prawną rankingu kancelarii prawnych Kancelaria zajęła trzecie miejsce w Polsce w kategorii małe kancelarie. W 2006 i 2007 roku Kan-celaria uzyskała także rekomendacje w zakresie sporów sądowych prestiżowego, międzynarodowego wydaw-nictwa The Legal 500.

Partnerami Kancelarii są:Roman Nowosielski – adwokate-mail: r.nowosielski@ng.gda.pl Bogusław Gotkowicz – adwokat e-mail: b.gotkowicz@ng.gda.pl Monika Tarnowska – radca prawnye-mail: m.tarnowska@ng.gda.pl Michał Sowiński – adwokate-mail: m.sowinski@ng.gda.pl

KANCELARIA NOWOSIELSKI GOTKOWICZI PARTNERZY – ADWOKACI I RADCY PRAWNI SPÓŁKA PARTNERSKAul. Targ Drzewny 3/7, 80-886 GdańskTel: 0048 58 346 27 56, Tel: 0048 58 305 29 75,Fax: 0048 58 305 28 55 e-mail: office@ng.gda.pl

Biuro w Warszawieal. Jerozolimskie 5300-607 WarszawaII piętro p. 212

Kancelaria Nowosielski Gotkowicz i Partnerzy – Adwokaci i Radcy Prawni Spółka partnerska

GDAŃSK – WARSZAWA

Zespół Kancelarii Nowosielski Gotkowicz i Partnerzy – Adwokaci i Radcy Prawni Spółka partnerska

Marcin Kurzawa,koordynator Iuris LinkKancelaria AdwokackaJerzy Szczepaniak

2 0 2 1

Adwokacka Spółka Partnerska Łuć, Nachmann, No-wakowski i Koksztys powstała z przekształcenia w 2004 r. Spółki Adwokatów i Radców Prawnych Łuciowie, Na-chmann i Koksztys s.c. Spółka rozpoczęła działalność w styczniu 2000r. w trzyosobowym składzie: adwokaci Aurelia Koksztys-Łuć i Bartosz Łuć oraz radca prawny Wła-dysław Koksztys. Rok później do spółki przystąpił adwo-kat Piotr Nachmann. Po śmierci naszego nieocenionego przyjaciela i wspólnika mecenasa Władysława Koksztysa do spółki przystąpił adwokat Tomasz Nowakowski z Wro-cławia. Jesienią 2006 r. do grona wspólników przystąpiła adwokat Ewa Makarska-Zaremba z Dzierżoniowa.

Spółka od początku starała się działać kompleksowo, powierzając poszczególnym wspólnikom specjalizację w różnych dziedzinach prawa. Dzięki temu szybko uzy-skała stabilną pozycję na lokalnym rynku usług prawni-czych. Kolejnym krokiem było wyjście poza Jelenią Górę i otwarcie oddziału we Wrocławiu. Po przyjęciu wspól-nika z Dzierżoniowa zakres terytorialny spółki obejmuje właściwość sądów okręgowych we Wrocławiu, Jeleniej Górze i Świdnicy. Dzięki oddziałowi we Wrocławiu spółka ma pełne zabezpieczenie w dostępie do Sądu Apelacyj-nego oraz KRS. Spółka stale obsługuje kilkanaście róż-nego rodzaju podmiotów, w tym prywatne spółki prawa handlowego oraz podmioty powiązane z samorządem terytorialnym. Partnerzy spółki indywidualnie prowadzą sprawy ze wszystkich dziedzin prawa starając się jednak specjalizować w wybranych zagadnieniach. Położenie Jeleniej Góry na styku trzech granic sprzyja również ak-tywności w zakresie szeroko rozumianej pomocy praw-nej świadczonej podmiotom zagranicznym. Partnerzy z Jeleniej Góry ukończyli podyplomowe studia z zakresu praktycznego zastosowania prawa europejskiego.

Spółka w siedzibie i oddziałach posiada zaplecze lokalo-we pozwalające prowadzić działalność w komfortowych warunkach zarówno dla prawników jak i ich klientów. Wszyscy partnerzy i pracownicy są dostępni za pośrednic-twem internetu. Wspólnicy i współpracownicy władają najpopularniejszymi językami obcymi, w związku z tym spółka może zapewnić obsługę w języku niemieckim, angielskim i rosyjskim. Partnerami Kancelarii są:

Aurelia Koksztys-Łuć – Adwokat z Jeleniej Góry. Spe-cjalizuje się w kompleksowej obsłudze podmiotów gospodarczych, w szczególności niemieckojęzycznych. Dodatkowo specjalizuje się w sprawach cywilnych oraz rodzinnych. Od 2004 r. została wpisana na listę adwo-katów niemieckojęzycznych polecanych przez konsulat niemiecki i austriacki.Bartosz Łuć – Adwokat z Jeleniej Góry. Specjalizuje się w sprawach cywilnych odszkodowawczych oraz karnych związanych z dochodzeniem roszczeń odszkodowaw-czych. Dodatkowo prowadzi sprawy administracyjne.Piotr Nachmann – Adwokat z Jeleniej Góry. W latach 1995-1998 pracował naukowo na Uniwersytecie Wro-cławskim. Specjalizuje się w kompleksowej obsłudze podmiotów gospodarczych oraz w sprawach karnych- gospodarczych. Dodatkowo prowadzi sprawy cywilne i pracownicze.Tomasz Nowakowski – Adwokat z Wrocławia. Repre-zentuje spółkę we Wrocławiu. Specjalizuje się w spra-wach cywilnych- odszkodowania i sprawy ubezpie-czeniowe. Ponadto zajmuje się obsługą podmiotów gospodarczych. Biegle włada językiem angielskimEwa Makarska-Zaremba – Adwokat z Dzierżoniowa. Reprezentuje spółkę w Dzierżoniowie. Specjalizuje się w sprawach cywilnych i rodzinnych. Ponadto zajmuje się kompleksową obsługą podmiotów gospodarczych. Wszyscy partnerzy jako adwokaci podejmują się prowa-dzenia spraw karnych jako obrońcy bądź pełnomocnicy. Współpracownicy:Każdy z partnerów wspierany jest przez osobiste-go asystenta. Spółka stale współpracuje z młodymi prawnikami i aplikantami adwokackimi. Ponadto stale współpracujemy z adwokatami i radcami prawnymi aplikującymi do przyjęcia do spółki.

ADWOKACKA SPÓŁKA PARTNERSKA ŁUĆ, NACHMANN, NOWAKOWSKI I KOKSZTYSSiedziba: ul. Grottgera 12/1, 58-580 Jelenia Górasekretariat: Tel: 0048 75 753 56 30,Fax: 0048 75 753 56 40, Handy: +48 600 432 253

Oddział Wrocław:Tel: +48 609 226 806

Oddział Dzierżoniów:Tel: +48 509 400 443 e-mail: adwokacka.spolka@neostrada.pl,

aspp@iurislink.pl Szczegółowe dane i informacje na stronie:www.adwokaci-online.pl

Adwokacka Spółka Partnerska Łuć, Nachmann, Nowakowski i Koksztys

JELENIA GÓRA – WROCŁAW – DZIERŻONIÓW

Zespół Adwokackiej Spółki Partnerskiej Łuć, Nachmann, Nowakowski i Koksztys

Kancelaria Adwokacka Elżbiety Nowak aktywnie działa od grudnia 1990 r., jako jedna z pierwszych prywatnych kancelarii w Koszalinie. Od roku 2003 współpracuje z Kancelarią Adwokacką Andrzeja No-waka, który prowadzi działalność w tym samym lokalu.

Kancelaria Adwokacka Elżbiety Nowak zajmuje się sprawami karnymi, cywilnymi, gospodarczymi, obsługą spółek prawa handlowego w zakresie prowadzonej przez nie działalności, zagadnieniami prawa europej-skiego, a także sprawami rodzinnymi. Prowadzi kom-pleksową obsługę pozasądową i sądową. Obsługujemy klientów zagranicznych w języku angielskim, francu-skim oraz rosyjskim.

Adwokat Andrzej Nowak prowadzi sprawy z zakre-su prawa gospodarczego i karnego (w szczególności sprawy karne gospodarcze) oraz handlowego. Jest on autorem jednego z pierwszych komentarzy do Kodek-su Handlowego (Polski Dom Wydawniczy „Ławica” Warszawa/Poznań 1992).

Współpraca oraz zatrudnienie w kancelarii osób o stosownie wysokich kwalifikacjach zawodowych po-zwala na kompleksową obsługę klientów krajowych i zagranicznych, także w języku angielskim, francuskim i rosyjskim, zapewniając obsługę we wszystkich wska-zanych dziedzinach prawa.

Kancelaria Adwokacka Elżbiety Nowak od wielu lat prowadzi obsługę klientów krajowych i zagranicznych, świadcząc pomoc prawną i reprezentując podmioty zagraniczne w polskich spółkach prawa handlowego. Utrzymuje ścisły kontakt z wieloma adwokatami i rad-cami prawnymi, pracującymi w dużych kancelariach prawniczych polskich i zagranicznych, wymieniając doświadczenia i wiedzę przydatną do rozwiązywania konkretnych problemów prawnych.

Nadto w zakresie prac wykraczających poza zagad-nienia bieżących zagadnień prawnych i ekonomicz-nych, Kancelaria korzysta z doradztwa biegłych księgo-

wych, ekonomistów, a w przypadkach obligatoryjnego udziału, także z usług współpracujących z kancelarią tłumaczy przysięgłych języka angielskiego, niemieckie-go, francuskiego oraz rosyjskiego.

Adwokat Elżbieta Nowak aktywnie działa w samorzą-dzie zawodowym pełniąc funkcje Kierownika Szkolenia przy Okręgowej Radzie Adwokackiej w Koszalinie oraz Przewodniczącej Komisji Rewizyjnej ORA w Koszalinie. Jest także członkiem Komisji Kształcenia Aplikantów Ad-wokackich i Komisji ds. Działalności Publicznej Adwoka-tury przy Naczelnej Radzie Adwokackiej w Warszawie.

KANCELARIA ADWOKACKA ELŻBIETA NOWAKul. Zwycięstwa 147/2, 75-603 Koszalin Tel/Fax: 0048 94 346 20 46, Tel: komórkowy +48 601 726 280e-mail: jurist@poczta.fm

elzbietanowak@adwokatura.pl

Kancelaria Adwokacka Elżbieta Nowak

KOSZALIN

Adwokat Elżbieta Nowak

2 2 2 3

Adwokaci Piotr Sendecki i Krystyna Drozd prowa-dzą praktykę adwokacką w ramach spółki partnerskiej od 2002 r. Wcześniej – od 1989 r. prowadzili indywidu-alne kancelarie adwokackie w Lublinie, specjalizując się w szeroko rozumianej cywilistyce.

Adwokat Krystyna Drozd specjalizuje się w pra-wie cywilnym. Prowadzi praktykę z zakresu prawa rzeczowego (obsługa nieruchomości), spadkowego, zobowiązaniowego, handlowego i spółdzielczego. Zajmuje się także problematyką prawa rodzinnego (sprawy rozwodowe oraz majątkowe małżeńskie). Ma doświadczenie procesowe i umiejętności negocjacyj-ne. Uczestniczy w obsłudze prawnej firm.

Adwokat Sendecki prowadzi działalność adwokac-ką w zakresie prawa cywilnego oraz, specjalizując się w sprawach gospodarczych, uczestniczy jako doradca w procesach tworzenia nowych i przekształceniach istniejących podmiotów gospodarczych, a także w bie-żącej obsłudze prawnej spółek. Uczestniczył w postę-powaniach prywatyzacyjnych i komercjalizacyjnych. Utrzymując związek z prawem sądowym występuje jako obrońca w procesach karnych, zwłaszcza w tych, w których z prawem karnym łączy się element cywili-styczny lub gospodarczy. Od 2006 jest wiceprzewodni-czącym Rady Nadzorczej Mennica Polska S.A., notowa-nej na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. Jest także arbitrem Trybunału Arbitrażowego ds. Spor-tu przy Polskim Komitecie Olimpijskim.

Z uwagi na odbywane zagraniczne staże i praktyki zawodowe (m.in. przez adw. P. Sendeckiego w Mini-sterstwie Finansów Rządu Kanady, jako stypendysta Canadian Bar Association, a także w Holandii i Niem-czech) oraz częste kontakty z klientami i adwokatami z innych krajów, spółka Sendecki i Drozd ma doświad-czenie w obsłudze klientów zagranicznych. Świad-cząc pomoc prawną zagranicznym osobom fizycznym i prawnym spółka prowadzi obsługę w języku angiel-skim i niemieckim.

Wspólnicy uczestniczą od lat w międzynarodo-wych konferencjach prawniczych z zakresu prawa gospodarczego (konferencje IBA) oraz ochrony praw człowieka (seminaria ELENA/ECRE oraz Ko-misji Praw Człowieka przy NRA, której P. Sendecki jest przewodniczącym). Zagadnienia ochrony praw człowieka, są ważnym elementem świadczonej przez spółkę pomocy prawnej. W ramach tej problematy-ki prowadzone są sprawy przed organami między-

narodowymi, takimi jak Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu.

Spółka współpracuje z innymi adwokatami – głów-nie byłymi aplikantami partnerów spółki – w konkret-nych sprawach, wymagających współdziałania większej liczby prawników. Aktualnie Spółka zatrudnia pięć osób niebędących adwokatami. Wspólnicy udziela-ją pomocy prawnej pro bono: stałym beneficjentem świadczonej pomocy jest Lubelskie Hospicjum dla Dzieci im. Małego Księcia. Wspólnicy poświęcają się także pracy w samorządzie adwokackim.

SENDECKI I DROZD – ADWOKACISPÓŁKA PARTNERSKAul. Ogrodowa 10/2, 20-075 Lublin Tel: 0048 81 534 20 76, Fax: 0048 81 534 55 36e-mail: info@sendecki.pl,

piotr.sendecki@adwokatura.plkrystyna.drozd@adwokatura.pl

Kancelaria Adwokacka Jerzego Szczepaniaka roz-poczęła swoją działalność w czerwcu 1989 roku i jest jedną z pierwszych prywatnych Kancelarii Adwokac-kich działających na łódzkim rynku.

Adwokat Jerzy Szczepaniak wykonuje zawód adwo-kata od 1979 roku, po uprzednim odbyciu aplikacji sądowej, dwuletnim wykonywaniu funkcji sędziego w Sądzie Rejonowym i odbyciu aplikacji adwokackiej.

Głównym obszarem działalności zawodowej Kan-celarii jest szeroko rozumiane prawo cywilne i gospo-darcze zarówno w zakresie doradztwa prawnego, jak i sporów sądowych.

Kancelaria ma bogate doświadczenie w pomocy prawnej udzielanej zarówno dużym firmom, w tym międzynarodowym koncernom, jak i przedsiębiorcom prowadzącym indywidualną działalność. Szczególne doświadczenia wiążą się z praktyką w zakresie ochrony praw autorskich, ochrony dóbr osobistych, prawa wła-sności przemysłowej, a także zawieraniem i realizacją wszelkiego rodzaju umów gospodarczych.

Adwokat Jerzy Szczepaniak jest wieloletnim człon-kiem organów samorządowych Adwokatury – Okręgo-wej Rady Adwokackiej w Łodzi, a obecnie jest sędzią Wyższego Sądu Dyscyplinarnego Adwokatury.

Jestem adwokatem od 1985r, po ukończeniu apli-kacji sędziowskiej i aplikacji adwokackiej.

Kancelaria Adwokacka Adwokat Ewa Krasow-ska – działa od kilkunastu lat w siedzibie jak niżej, a od 1992r. jako Kancelaria indywidualna. W Kancelarii pracuje dwoje aplikantów. Profil działania Kancelarii jest dostosowany do miejscowego zapotrzebowania na usługi prawne, dlatego też Kancelaria obsługuje przede wszystkim osoby fizyczne.

Specjalizuję się w sprawach rodzinnych, cywilnych– spadkowych. Prowadzone są też w kancelarii sprawy kar-ne. W kancelarii udzielane są porady prawne pro bono.

Od kilkunastu lat adwokat Ewa Krasowska jest członkiem władz samorządowych – w tym członkiem Naczelnej Rady Adwokackiej drugiej kadencji. Pod ko-niec poprzedniej kadencji NRA pełniła funkcję sekre-tarza NRA. Pracuje też w Komisji Szkolenia Aplikantów Naczelnej Rady Adwokackiej, jest także wizytatorem Centralnego Zespołu Wizytatorów.

ADWOKAT EWA KRASOWSKAKancelaria Adwokacka:ul. Dworna 23 a, 18-400 Łomża Filia: ul. Dworna 18, 18-400 Łomża Tel/Fax: 0048 86 216 46 03,Tel/Fax: 0048 86 216 48 26 Tel. komórkowy: +48 602 121 239e-mail: ewa.krasowska@adwokatura.pl

Sendecki i Drozd – Adwokaci –Spółka partnerska

Kancelaria AdwokackaJerzy Szczepaniak

LUBLIN

ŁÓDŹ

ŁOMŻA

Adwokat Krystyna Drozd

Adwokat Piotr Sendecki

Adwokat Ewa Krasowska

Ewa Krasowska, adwokat

Zespół Kancelarii Adwokackiej Jerzy Szczepaniak

2 4 2 5

Kancelaria była i jest zaangażowana w wiele przed-sięwzięć pozazawodowych, jest Członkiem British Po-lish Chamber of Commerce (Brytyjsko Polskiej Izby Handlowej), fundatorem stypendiów dla młodych prawników z Polski i zagranicy.

Obecnie Kancelaria zatrudnia 5 prawników, przy czym każdy z młodszych prawników ma kilkuletnie doświadczenie zawodowe, w tym występowanie przed sądami.

Obsługujemy na zasadzie stałych zleceń, a także doraźnie zarówno firmy międzynarodowe (z Belgii, Niemiec, Włoch, Szwajcarii), jak i Klientów z Polski. Prowadzimy również sprawy indywidualne z zakresu prawa rodzinnego, spadkowego i rzeczowego.

Kancelaria współpracuje z renomowaną Kancelarią Patentową oraz Kancelarią Doradztwa Gospodarcze-go, a także z zagranicznymi Kancelariami z Niemiec, Holandii, Włoch i Belgii.

Priorytetem Kancelarii jest świadczenie usług na wysokim poziomie prawniczym. Kancelaria jest wypo-sażona w nowoczesną i profesjonalną infrastrukturę techniczną. Z naszymi Klientami porozumiewamy się w języku angielskim i niemieckim.

Kancelaria Adwokata Jerzego Szczepaniaka w 2004 roku została uznana w rankingu Rzeczypospolitej za

najlepszą Kancelarię Prawniczą w regionie łódzkim świadczącą usługi w dziedzinie spory sądowe, cywilne i gospodarcze.

KANCELARIA ADWOKACKA JERZY SZCZEPANIAKul. Zamenhofa 20/2, 90-510 ŁódźTel: 0048 42 632 52 25, Fax: 0048 42 632 76 96e-mail: jerzy_szczepaniak@kancelaria-adwokacka.net.pl

info@iurislink.com

Zespół Kancelarii Adwokackiej Jerzy Szczepaniak

Kancelaria powstała w listopadzie 2003 roku. W działalności kancelarii wykorzystywana jest praktyczna wiedza, umiejętności i doświadczenie prowadzącego - radcę prawnego Zygmunta Wieszczka, który przez wiele lat samodzielnie zarządzał różnymi podmiotami gospodarczymi i stowarzyszeniami albo doradzał ich Zarządom lub właścicielom w sprawach organizacyj-nych, prawnych i finansowych.

Kancelaria świadczy usługi podmiotom gospo-darczym - osobom fizycznym i prawnym, w zakresie pełnej obsługi prawnej, organizacyjnej, zarządzania i consultingu.

Prawnicy kancelarii są członkami Stowarzyszenia Prawników IURISLINK zrzeszającego prawników z te-renu całej Polski. Kancelaria współpracuje z kancela-riami prawniczymi z krajów Unii Europejskiej, z biura-mi rachunkowymi, doradcami podatkowymi, firmami consultingowymi, biegłymi rewidentami oraz z fir-mami windykacyjnymi.

W bieżącej działalności na rzecz i w interesie na-szych klientów:

• pomagamy – przy tworzeniu, przekształcaniu, łącze-niu oraz rejestracji spółek, stowarzyszeń, fundacji

• doradzamy – podczas prowadzenia, restrukturyzacji albo likwidacji działalności gospodarczej,

• prowadzimy negocjacje – z kontrahentami naszych klientów

• przygotowujemy lub opiniujemy – umowy, oferty, pisma urzędowe, wnioski unijne itp.

• dokonujemy analiz i prognoz – rozwojowych, finansowych, ryzyka inwestycyjnego itp

• sporządzamy biznes plany – rozwojowe, inwe-stycyjne, restrukturyzacyjne, naprawcze i układowe

• uczestniczymy i pomagamy – w sporządzaniu wniosków kredytowych i unijnych

• reprezentujemy klientów – w postępowaniach sądowych, administracyjnych i egzekucyjnych,

Adwokat Joanna Kaczorowska posiada ponad 20-let-nie doświadczenie w zawodzie adwokata, początkowo pracowała w Zespole Adwokackim nr 1 w Płocku, a od maja 1991 r. w Indywidualnej Kancelarii Adwokackiej.

Kancelaria świadczy usługi prawne na rzecz osób fizycznych, z ukierunkowaniem na spory sądowe, szczególnie z zakresu prawa cywilnego (m.in. zobo-wiązania, pr. rzeczowe, pr. spadkowe), zajmuje się problematyką prawa rodzinnego (sprawy z zakresu stosunków rodzice- dzieci, rozwodowe, małżeńskie majątkowe), a także prawem karnym.

Adwokat Joanna Kaczorowska ma doświadczenia procesowe i negocjacyjne.

Kancelaria zatrudnia stale 1 aplikanta adwokackie-go, doraźnie współpracuje z innymi aplikantami ad-wokackimi, organizuje praktyki studenckie.

Kancelaria mieści się we wspólnym lokalu z Kan-celariami adwokatów: Marii Skorupskiej, Małgorza-ty Chojnackiej i Wojciecha Skorupskiego, z którymi współpracuje w świadczeniu pomocy prawnej.

Adwokat Joanna Kaczorowska aktywnie działa na rzecz samorządu adwokackiego, w kadencji 2007-2010 pełni funkcję Skarbnika Naczelnej Rady Adwokackiej.

KANCELARIA ADWOKACKA JOANNA KACZOROWSKAul. Kwiatka 37/1, 09-400 PłockTel: 0048 24 264 02 92, Tel/Fax: 0048 24 266 89 43Tel: komórkowy: +48 601 269 745e-mail: joanna.kaczorowska@adwokatura.pl

jo.ka@interia.pl

• podejmujemy działania – pojednawcze albo win-dykacyjne w celu skutecznego wyegzekwowania należności,

• podejmujemy się – czasowego nadzoru nad ma-jątkiem klienta albo zarządzania firmami naszych klientów,

• chronimy prawa – osobiste, autorskie oraz doty-czące własności przemysłowej,

• udzielamy porad i opinii prawnych – także przez Internet.

KANCELARIA RADCY PRAWNEGOZYGMUNT WIESZCZEKul. Marii Skłodowskiej-Curie 30, lok. 71, 90-571 ŁódźTel: 0048 42 636 17 87, Tel/Fax: 0048 42 637 04 73, Tel. komórkowy: +48 504 078 878e-mail: zw@iurislink.pl strona internetowa: www.kancelaria-iurislink.pl

Kancelaria Radcy Prawnego Zygmunt Wieszczek

Kancelaria Adwokacka Joanna Kaczorowska

ŁÓDŹ

PŁOCK

Zygmunt Wieszczek, radca prawny

Adwokat Joanna Kaczorowska

2 6 2 7

PARTNERZY Starsi Partnerzy: Elżbieta Celichowska-radca praw-ny, Wojciech Celichowski-adwokat, Dariusz Szyndler-adwokat, Mariola Więckowska-radca prawny.Młodsi Partnerzy: Tomasz Buczak-radca prawny, Ju-lita Ludwiniak- radca prawny, Marek Matyjaszczyk- ad-wokat, Karolina Służewska-Woźnicka- adwokat. O KANCELARII Jesteśmy niezależną kancelarią o polskim kapitale. Od 18 lat świadczymy doradztwo dla osób fizycznych i prawnych w kraju i za granicą. Obsługujemy Klientów w języku polskim, francuskim, angielskim, niemieckim i rosyjskim. Współpracujemy z audytorami, biegłymi rzeczoznawcami, rzecznikami patentowymi, tłumacza-mi przysięgłymi, notariuszami, naukowcami i eksperta-mi z wielu dziedzin. Profil działania Kancelarii zawarty jest w specjalizacjach poniższych Departamentów. DEPARTAMENTY KANCELARII Departament Kapitałowy • analiza i diagnoza stanu prawnego przedsiębiorstw, • obsługa procesów emisji akcji, sporządzanie doku-

mentów informacyjnych i prospektów emisyjnych w związku z ofertą publiczną (IPO, NewConnect, kolejne emisje), negocjacje i obsługa prawna w pro-cesie pozyskiwania inwestora strategicznego

• przekształcenia formy prawnej działalności gospo-darczej

• fuzje i przejęcia • restrukturyzacja finansowa i organizacyjno - praw-

na (procesy oddłużania przedsiębiorstw, negocjacje z bankami, ZUS i innymi wierzycielami, zawieranie ugód itp.)

• przygotowanie i prowadzenie postępowań układo-wych, także w ramach upadłości

• tworzenie aktów założycielskich spółek i aktów we-wnętrznych podmiotów gospodarczych (umowy, statuty, regulaminy)

• prowadzenie spraw w zakresie ochrony konkurencji i konsumentów oraz zwalczania nieuczciwej kon-kurencji

Departament wykonuje prace w ramach „Firma Part-nerska GPW dla MSP”, „Partnerstwo w drodze na Gieł-dę” oraz Autoryzowanego Doradztwa NewConnect.

Departament Nieruchomości • ustalanie i badanie stanu prawnego (due diligence)

nieruchomości • kompleksowa obsługa prawna procesów inwestycyj-

nych w nieruchomości • doradztwo przy nabyciu i sprzedaży nieruchomości,

w tym opracowywanie projektów umów, • regulacja stanu prawnego nieruchomości • regulacja stanu prawnego nieruchomości, w tym

w zakresie roszczeń reprywatyzacyjnych Departament Administracji i Prawa Pracy • obsługa procesów inwestycyjnych i innych w zakresie

prawa budowlanego i administracyjnego • diagnoza stanu prawnego wszelkich aktów wewnętrz-

nych przedsiębiorstw i umów w zakresie prawa pracy• obsługa gmin i związków międzygminnych• doradztwo w zakresie prawa pracy, w tym sporządza-

nie projektów regulaminów i zakładowych układów, zbiorowych pracy, ocena uprawnień i roszczeń pra-cowniczych oraz reprezentacja przed sądami pracy.

Departament Sądowy Przygotowuje i prowadzi w imieniu Klienta wszelkie sprawy sądowe przed Sądami powszechnymi wszyst-kich instancji, sądami administracyjnymi, Sądem Najwyższym oraz organami ścigania i komornikami. Prowadzi także kompleksową obsługę procesową przedsiębiorstw i osób fizycznych oraz oferuje kon-sultacje obejmujące spory z zakresu spraw:• gospodarczych• cywilnych• rodzinnych• karnych i karno-skarbowych• ochrony konkurencji i konsumenta Kancelaria CSW jest stowarzyszona w międzynaro-dowej sieci PRAGMA oraz jest członkiem Francu-skiej Izby Przemysłowo-Handlowej w Warszawie.

KANCELARIA CELICHOWSKI – SZYNDLER – WIĘCKOWSKA I PARTNERZY KANCELARIA ADWOKATÓW I RADCÓW PRAWNYCH [CSW]61-832 Poznań, ul. Szkolna 5/15Tel: 0048 61 852 32 61, Fax: 0048 61 852 32 62e-mail: kancelaria@kancelaria-csw.pl strona internetowa: www.kancelaria-csw.pl

00-697 Warszawa, Al. Jerozolimskie 53/212Tel: 0048 22 356 24 81, Fax: 0048 22 356 24 82

KRS 0000233217 NIP 778-01-70-861 REGON 630204166

Kancelaria Celichowski – Szyndler – Więckowska i Partnerzy Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych [CSW]

POZNAŃ – WARSZAWA

Elżbieta Celichowska, radca prawny Mariola Więckowska, radca prawny

Dariusz Szyndler, adwokat

Karolina Służewska-Woźnicka,adwokat

Marek Matyjaszczyk, adwokat

Tomasz Buczak, radca prawny

Julita Ludwiniak, radca prawny

Wojciech Celichowski, adwokat

Kancelaria Radców Prawnych Biel, Judek, Poczobut- Odlanicki Spółka partnerska powstała w wyniku połą-czenia istniejących od wielu lat na rynku szczecińskim dwóch Kancelarii: Kancelarii Radców Prawnych Biel, Po-czobut- Odlanicki spółka partnerska i Kancelarii Radcy Prawnego Krzysztofa Judka. Główny profil Kancelarii to

kompleksowa obsługa przedsiębiorców w tym banków i spółdzielni oraz gmin. Specjalizujemy się w prawie gospodarczym, spółdzielczym, samorządowym, admini-stracyjnym, handlowym, farmaceutycznym i bankowym. Aktualnie zespół osobowy Kancelarii składa się z 16 radców prawnych, jednego adwokata, 5 aplikantów rad-

Kancelaria Radców Prawnych Biel, Judek, Poczobut- Odlanicki Spółka partnerska

SZCZECIN

2 8

cowskich, 4 prawników oraz 2 osób obsługi biura Kance-larii. Kancelarie obsługuje biuro rachunkowo-księgowe doradców podatkowych oraz firma informatyczna. Posłu-gujemy się językiem angielskim, niemieckim i włoskim.

PARTNERZY KANCELARII

Anna Biel ukończyła w 1984 roku Wydział Prawa Uniwersytetu Wrocławskiego. Do 1988 roku aplikant, asesor, a następnie sędzia Sądu Rejonowego w Legni-cy. Od 1988 roku radca prawny, a także adwokat (nie wykonujący zawodu). Anna Biel była członkiem zespo-łu do spraw utworzenia Pekao Bank Hipoteczny S.A. z siedzibą w Szczecinie oraz jest sędzią Wyższego Sądu Dyscyplinarnego KIRP. Specjalizacja: prawo bankowe, handlowe, farmaceutyczne.

Krzysztof Judek ukończył w 1976 roku Wydział Pra-wa Uniwersytetu Poznańskiego, do 1998 r. adwokat, a następnie radca prawny. Specjalizuje się w prawie gospodarczym, w szczególności handlowym oraz w prawie spółdzielczym i administracyjnym.

Sławomir Poczobut-Odlanicki ukończył w 1989 roku Wydział Prawa Uniwersytetu Gdańskiego. W 1991 roku zdał egzamin sędziowski, a w 1993 roku rozpoczął pracę w Departamencie Prawnym Centrali Pomorskie-go Banku Kredytowego S.A. Od 1995 roku jest radcą prawnym. Specjalizuje się w szeroko pojętym prawie gospodarczym, ze szczególnym uwzględnieniem pra-wa bankowego, prawa papierów wartościowych, ustaw antymonopolowych i postępowań o udzielenie zamó-wienia publicznego. Przez dwie kadencje był sędzią Sądu Giełdowego przy Giełdzie Papierów Wartościo-wych w Warszawie S.A. oraz sędzią Sądu Polubownego przy Centralnej Tabeli Ofert S.A. w Warszawie

KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH BIEL, JUDEK,POCZOBUT-ODLANICKI SPÓŁKA PARTNERSKASiedziba Kancelarii:ul. P. Skargi 23, 70-487 SzczecinTel: 0048 91 431 67 83, 431 67 80,Fax: 0048 91 431 67 89e-mail: kancelaria@radcy.szczecin.pl

Anna Pawlikowska-Filar – Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Wro-cławskiego. Prowadzi indywidualną praktykę od-stycznia 2004 r. początkowo w Świdnicy, a od 2007r. w Zielonej Górze.

Zajmuje się sprawami z zakresu prawa cywilnego, ze szczególnym uwzględnieniem prawa rzeczowego i spadkowego, ponadto sprawami rodzinnymi, repre-zentuje klientów indywidualnych w postępowaniu sądowym. Występuje również jako obrońca w postę-powaniu karnym.

KANCELARIA ADWOKACKA ANNA PAWLIKOWSKA-FILARul. Pod Filarami 2/9, 65-068 Zielona GóraTel: +48 695 589 530, Fax: 0048 68 323 97 05e-mail: annpawlik@poczta.onet.pl

Kancelaria Adwokacka Anna Pawlikowska-Filar

ZIELONA GÓRA

Anna Pawlikowska-Filar, adwokat