bloedsomloop rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk blauwe kleur : met veel koolstofdioxide =...

31
Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed

Upload: sebastiaan-brander

Post on 13-May-2015

219 views

Category:

Documents


4 download

TRANSCRIPT

Page 1: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed

Bloedsomloop

Rode kleur:

met veel zuurstof = zuurstofrijk

Blauwe kleur :

met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk

Volwassene: 5 a 6 liter bloed

Page 2: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed

Bloedvaten

3 verschillende typen

• Slagaders

• Aders

• Haarvaten

Page 3: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed

Bloedvaten

• slagaders bloed stroomt van het hart af

• haarvaten• aders bloed

stroomt naar het hart toe

HAARVATEN

SLAGADER

ADER

Page 4: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed

Waar ligt je hart?

In het midden van de borstholte-de punt is naar links-voor gericht

Page 5: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed

Uitwendige bouw van het hart

kransslagaders

R

L

Blauw = zuurstofarm bloed

Rood = zuurstofrijk bloed

Page 6: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed

Het hart(Je kijkt altijd vanuit de persoon )

bovenkant• linkerboezem rechterboezem

Onderkant • linkerkamer rechterkamer

Kleppen• Hartkleppen : 2x• Slagaderkleppen : 2x

Page 7: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed

Kleppen zorgen voor éénrichtingsverkeer in het hart

Hartkleppen:

Waar ?

tussen boezem en kamer

Slagaderkleppen

Waar ?

ingang slagaders

Page 8: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed

longaders

linkerboezem

linkerkamer

rechterboezem

rechterkamer

lichaam

aortahersenen

onderste en bovenste holle aders

longenlongslagader(s)Schematische tekening v/h hart

Page 9: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed

De werking van het hart

boezems trekken zich samen en persen het bloed in de kamers ( 0,1 s )

kamers trekken samen en persen het bloed in de aorta (rood) en in de longslagader(s) (blauw) (0,4 s )

rustperiode voor het hele hart ( 0,4 s )

passieve vulling van de boezems

= 70 hartslagen / min

Page 10: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed

BloedsomloopHoe stroomt het bloed in de kleine bloedsomloop?

• Kleine bloedsomloop:– bloed uit rechterkamer– longslagader naar

longen– longblaasjes /

haarvaten: zuurstof in bloed, koolzuurgas uit bloed

– bloed via longader terug naar het hart: linkerboezem

Page 11: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed

BloedsomloopHoe stroomt het bloed in de grote bloedsomloop?

• Grote bloedsomloop:– bloed uit linkerkamer– lichaamsslagader of

aorta – bloed naar organen,

hersenen en spieren– zuurstof uit bloed,

afvalstoffen erin– bloed via aders naar

rechterboezem

Page 12: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed

De bloedsomloop

LB

LK

RB

RK

1. Bovenste holle ader

2. Hersenen

3. Longslagader

4. Longen

5. Onderste holle ader

6. Longaders

7. Lever

8. Aorta of lichaamsslagader9. Nieren

10. Hart

11. Onderlichaam (dij)

12. Maag - darmkanaal

poortader

Page 13: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed

Tekenregels

• Naam : type : schematisch • Klas : Titel: bloedvaten ader en slagader

Datum : Vergroting 40 of 100x

______________________________________________________• Dit ga je doen: Maak een schematische tekening van de

bloedvaten • Werk netjes• Teken met potlood• Teken groot ;minimaal 2/3 van je tekenblad• Benoem de namen van de verschillende onderdelen• Horizontale verbindingslijnen

Page 14: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed

glasstaaf

Afbeelding 1 Snede bij stap 4

Afbeelding 2 Snede bij stap 7

snede 2snede 1

Page 15: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed

Vergelijking slagaders – aders - haarvaten

Page 16: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed
Page 17: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed

Neem het volgende schema over en vul in. Gebruik daar bij

• Bij 1 : naar het hart toe – van het hart af• Bij 2 : hoog - laag• Bij 3 : dun, weinig elastisch – dik, stevig, elastisch• Bij 4 : regelmatig (niet kloppend) – kloppend• Bij 5 : meestal diep in het lichaam - meestal minder diep in het lichaam

• Bij 6 : vrijwel overal kleppen – alleen halve maanvormige kleppen

Slagader Ader1. Stroomrichting ......... .........2. Bloeddruk ......... .........3. Wand ........ .........4. Bloedstroom ......... .........5. Ligging ......... .........6. Kleppen ......... .........

Page 18: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed

De bloedcellen

Page 19: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed

Bloed

• Rode bloedlichaampjes:– Rood van kleur– Vervoeren zuurstof

• Witte bloedcellen:– Bescherming tegen infecties: bacteriën,

virussen– Afweersysteem

• Bloedplaatjes:– Stoppen bloeden van wond korstje

Page 20: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed
Page 21: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed

+ Anti-A+ Anti-B geen Anti

+ Anti-A en Anti-B

De rode bloedcellen van de mens hebben bloedfactoren.

Page 22: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed
Page 23: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed

DUS ...Aan rode bloedcellen kan antigeen A en/of antigeen B zitten

• Bloedgroep : A B AB O (nul)

• Antigeen aan

rode bloedcel : A B A en B -

• Antistof in

bloedplasma : anti-B anti–A geen anti-A en anti-B

Page 24: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed

Bloedtransfusie = het overbrengen van bloed van een donor naar een ontvanger

• Donor : geeft bloed met daarin alleen rode bloedcellen

aan de rode bloedcel kunnen dus antigenen zitten

• Ontvanger : krijgt alleen rode bloedcellen van de donor.

zijn bloedplasma kunnen antistoffen bevatten tegen

de antigenen.

AB (universele ontvanger)

A B

O (universele donor)

Page 25: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed

in bloedplasma

Antigeen aanwezig = Rh + (85%) geen

Antigeen afwezig = Rh - (15%) anti-resus

Een andere bloedgroep is de resusfactor.

Page 26: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed

Er kan alleen een probleem ontstaan als de moeder Rh- is en het kind Rh+ .

Tegenwoordig kan de moeder anti-antistoffen krijgen. Hierdoor heeft het kind geen kans op afwijkingen.

Page 27: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed

Bloedgroep Percentage van bevolking

O+ 38%

A+ 34%

B+ 9%

O- 7%

A- 6%

AB+ 3%

B- 2%

AB- 1%

Page 28: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed
Page 29: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed

Het bloed van het kind kan in aanraking komen met dat van de moeder (tijdens de bevalling), de moeder maakt dan anti-resus aan.

Page 30: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed

Bij een tweede zwangerschap valt dan de anti-resus van de moeder het kind aan.

Page 31: Bloedsomloop Rode kleur: met veel zuurstof = zuurstofrijk Blauwe kleur : met veel koolstofdioxide = koolstofdioxiderijk Volwassene: 5 a 6 liter bloed

lymfvaatstelsel

• Een lymfvaatstelsel is noodzakelijk om weefselvloeistof, die niet direct teruggaat naar de haarvaten, te verzamelen en terug te voeren naar het bloedvatenstelsel.

• Bovendien maak je in de lymfeklieren antistoffen als je een infectieziekte doormaakt. Die worden ook in het lymfvaatstelsel verzameld en naar het bloed vervoerd.