UKD 679.8.06:528.4

N O R M A BRAN Ż OWA BN-B6

ELEMENTY 6749-03

KAM IENNE Kamienne znaki geodezyjne Zam iast' )

l. WSTĘP

1.1. Przedmiot normy. Przedmiotem no rmy są ka­mie nne element y znakó w granicznych , oddziałowych

oraz zna kó w punktó w osnó w poziomych i wysokoś ­

ciowych . 1.2. Zakres stosowania przedmiotu normy. Znaki sto­

sowane są do: a) naziemnego utrwa lan ia gran ic n i e ru chomośc i ,

b) naziemnej pod zie mnej stabi lizacji punktów osnowy pozio mej III kl asy ,

c) naziemnego ut rwa la nia pod ział u po wierzchnio­wego ,

d ) naziemnej i podziemnej stabili zacj i pun któw osno­wy wysokościowej,

e) naziemniej i podziemnej stab ilizacj i punk tó w os nów poziomyc h II i I klasy.

2. PODZIAŁ I O ZNACZENIE

2.1. Grupy. W za l eżności od zastosowa nia rozróżni a

s i ę pięć gru p znaków: graniczne I. os nowy pozio mej III klasy II , odd zia łowe III , osnowy wysokościowej IV, osnów pozio mych I i II kl asy V. 2.2. Podgrupa . W za leżnośc i od rod zaju ma teriału

ska lnego rozróżn i a s ię zna ki : gra nitowe pias ko wcowe dolo mito we

G , P. D .

Mogą być równ ież stosowane inne rod zaje ma te ria­łu kam ien nego zgodnie z PN-84/ B-OI080.

2.3. Rodzaje. W za l eżnośc i od wymaga ń użytkowych

rozróżn i a s i ę dwa rod zaje znakó w: słu p , słupek Sł ,

pły t a. pły tk a PI. 2.4. Typy. W za leżnośc i od k sz ta łtu rozrozlll a się

4 typy słupków o znaczone cyfra mi a rabskimi od I d o 4 (rys . I, 2, 3, 4) i 2 typy pły t oznaczone wg rysun­kó w 5 i 6.

2.5. Podtypy. W zależn ości od wymia ró w pod a nych w tab!. 2 rozróżn ia s i ę podtypy:

' ) BN-63/6749-03. BN-63/ 6749-04. BN-M/ 6749-07. BN-641 6749-08. BN-65/ 6749-09.

Grupa katalogowa 0733

- w słupkach typu 4 dla zna kó w g rupy III roz-różnia s i ę :

4N - zna k nizinny, 4G - zna k górski , w słupach typu 3 d la znaków grupy IV rozróż­

nia s ię :

Sł I i Sł II , d la pły t typu I roz róż nia s i ę podtypy w zna kach gru­py V :

PłlA

PłlB

Płl e

Pł lK

płyta,

pły ta,

po bocznik , kostka.

2.6. Odmiany. W za leżnośc i od fa ktu ry ob róbk i po­wi erzchni boczn ych rozróżn ia się 5 odmia n znakó w:

łupane łp ,

rwa ne rw, k rzesa ne ks, piłowane pł ,

przetarte pr.

2.7. Przykład oznaczenia a) elementu zna ku gran icznego (I), słu pka ( Sł ) typu

(2) o fa kturze krzesa nej (ks) :

ZNA K G RAN ICZN Y I SI 2 k BN-86/ 6749-03

b ) elementu zna ku punktu osnowy pozio mej (II ) kla­sy (V), pły ty ( Pł ) typu ( I) pod typu (B) o fa kturze łupanej (łp ) :

ZNAK PUN KTU OSN OWY POZIOMEJ II V PI Ip BN-86/ 6749-03

3. WYMAGANIA

3.1. Mateńał - blo ki su rowe o raz fo rma ki : gra nito­we, pias kowcowe, dolo mitowe ga tu nku I, II wg BN-84/ 67 16-03 o cechach fizyko mecha nicznych o kreślon ych

w tab!. I.

Tablica l

Wy t rzymałość

Rodzaj Nasią k li wość na ści skanie M rozood porność

materiału w % w sta nie powie- w cyklach

co naj mniej t rznosuchym co najmniej co naj mniej

Grani t 0,8 61 25 Piaskowiec 2.0 40 21 Dolomit 3.0 40 25

Zgłoszona przez Ośrodek Badawczo-Rozwojowy PRO KAM - Kraków Ustanowiona przez Dyrektora Instytutu Techniki Budowlanej dn ia 22 grudnia 1986 r.

jako norma Obow iązująca od dn ia 1 lipca 1987 r. (Dz. Norm. i Miar nr 2/ 1987. poz . 6)

WYDAWNICTWA NORMALI ZACYJNE .A LF A" 1987. Druk. Wyd. Norm. W-wa. Ark. wyd . 0.90 Nakł . 5500 + 40 Zam. 581/87 Cena zł 27.00

2 BN-86/6749-03

3.2. Kształt znaków - wg rys. ł , 2, 3, 4, 5 i 6.

Slupy, s[upki S[

Typ 1

r-Li • f:l "

(

- I I ( I _ ""

L ' -<::

- I f '\

/

f l

f

Rys. I

Typ 2

~

J .c:

I r

-. , -

1:. ( \ , I

r / \ -

~ /

l '1 -.;

IBN-OO/6749 -03-zl

Rys, 2

-<::

.. -<::

I I ! '" '.c:

I i

Typ 3 L f--"-

',c , , '\ \

,,' - I f,

~ (- \ --.

t' I

--- I , ---r '\

f / (

--,

---

~I ;- ~ L1

leN-86/6749""03-31

Rys. 3

Typ 4 ~.

, - , I -

.... , --

I

\

---

\ "

I

(' L

H' ~

\

l L1

IBN-8ó/6749-03-41

Rys. 4

BN-86/ 6749-03

P[yLy, prytkL PL

Typ 1

Rys. 5

Typ 2

A -A

~

Szczegó[ krzyża

ISN-86/6749-03-s l

IBN-96!ó749 -03-61

Rys. 6

3.3. Wymiary znaków powlOny odpowiadać wymaganIOm wg ta b!. 2.

Tablica 2

Zna k Wymiary znaków w mm

Gru- Ro-Typ

dzaj Pod- h h , h2 I l , IV P a b

pil typ

I 2 3 4 5 6 7 8 9 10 II 12

I SI

I 650 ±50

- - 120 ±20 - - - - -

2 150 ±IO 500 ±40 120 ±20 180 ±20 - - - -II SI 3 700 ± 50 150 ± IO 550 ± 40 120 ± IO 240+50

- 30 - - 25 ±2 80 ±5 PI I - - - - - 100 ±5 200 ± IO - -

III SI 4 4N 1000 ± 50 200 ± IO 800±40 150 ±IO 250 +5t1

-.10 - - - -4G 950 ±50 450 ± 20 500 ±30 150 ± IO 250 +50

- 30 - - - -IV SI 3 I 1100 ±50 150 ± IO 950 ±40 200 ±IO 300 ~jg - - 60 ±2 150 .15

3 II 1300 ± 50 150 ± IO 1150 ±50 200 ±IO 300 +50 -.\0 - - 60 ±2 150 ±5

PI 2 - - - - - 150 ±5 525 ±25 - -

V SI 2 900 ±50 200 ± IO 700 ±40 150 ±IO 250 +50 - 30 - - - -

PI I

l A - - - - - 120 ±IO 600 ±20 - -In - - - - - 100 ±5 400 ± IO - -l e - - - - - 100 ±5 300 ±IO - -IK - - - - - 150 ± IO 250 ±I O - -

3

c d e

13 14 15

55 ± 5 10 ± I 7 ± I

- - -55 ± 5 10 ± I 7 ± I

- - -- - -- - -- - -- - -

55 ±5 10 ±2 7 ±I

115 ± 5 10 ±2 7 ±I 75 ± 5 10 ±2 6 ± I 55 ±5 10 ±2 5 ±I 55 ±5 10 ±2 5 ±I

4 BN-86/6749-03

3.4. Wygląd zewnętrzny znaków 3.4.1. Wymagania ogólne. Powierzchnie znaków po­

winny mieć nadaną jedną z faktur wymienionych w 2.4. Wygląd zewnętrzny faktur powinien odpowiadać wy­maga niom wg BN-84/6740-02.

3.4.2. Słupy, słupki - typu 2, 3 i 4 powinny mieć

powierzchnię górną i boczne dla długośc i h I wykona­ne w fa kturze groszkowanej . Słupy grupy IV i V typu 2 i 3 powinny mieć także powierzchnię dolną (pod­s tawę) wykonaną w fa kturze groszkowanej.

Powierzchnie górne i dolne słupów grupy IV i V typu 2, 31 i 311 powinny być do siebie równoległe .

Pozos tałe powierzchnie słupów, zależnie od stopnia łupliwości materiału kamiennego, powinny być wyko­nane w fakturze: łupanej . rwa nej lub krzesanej.

Powierzchnie zna ków wykonane w fakturze groszko­wanej nie powinny wykazywać wichrowatośc i i nieró w­ności nie wynikających z tech niki obróbki. Krawęd zie słupków ogra niczające powierzchnie gór­

ne i boczne o fakturze groszkowa nej powinny być

wyrównane z zachowaniem odkształceń od prostolinio­wośc i w postaci wykruszeń wynikłych z techniki wy­konanej faktury groszkowa nej.

Kąty między powierzchniami o fa kturze groszkowa­nej powinny być proste .

Na środku powierzchni gó rnej wszys tkich słupów ,

słupków typu I i 2 powin ien być wykuty krzyż o ra­mionach równoległych do krawędzi po wierzchni i wy­miarach wg tab l. 2.

Na ś rod ku powierzchni gó rnej słupków typu 3 w os i symetrii słupków powinien być wywiercony otwó r o wy­mia rach wg tabl. 2.

W przypadku słupów grupy IV typ 31 i 311 otwór o średni cy 60 mm wywiercony jest do głębokości

50 mm przechodząc dalej w o twór o ś rednicy 45 mm na głębok ość do 150 mm .

Dopuszcza s ię wykonanie na żądanie zamawIają­

cego: a) wykonanie drugiego poziomego otworu w jednej

z bocznych śc i a n słupów grupy IV typ 31 w odległości 350 mm od górnej jego krawędzi, a dla słupów grupy IV typu 311 w odległości 450 mm o wymiarach jak dla otworu pionowego,

b) wykonanie tylko pozio mego o tworu w jednej z bocznych ścia n słupów grupy IV typu 31 w odległości 100 mm górnej jego krawędzi do osi o tworu . o wy­miarach jak dla otwo ru pionowego,

c) osadze nie meta lowego trzpienia głowicy w słu­

pach grupy III typu 3 (dostarczonego przez odbiorcę), d) wykucie w górnej częśc i słupów grupy V typ 2,

na jednej ze ścian bocznych (groszkowa nych) znak u umownego okreś l onego każdorazowo przez zamawiają­

cego. 3.4.3. Płyty, płytki. Po wierzchnia górna płytki po­

winna być wykonana w fa kturze groszkowanej lub prze­tartej i szl ifowa nej. Nie pownna o na wykazywać wichro­watości i n ierówn ości nie wynikających z technik i ob­róbki fak tury.

Powie rzchnia boczna i powierzchnia spodnia pły t,

pł yte k zależnie od stopnia łupliwości materiału ka mien-

nego, powinna być wykonana w fakturze: łupanej , rwa­nej lub krzesanej, przetartej i piłowanej. Krawędzie

ograniczające powierzchnię górną płytki, powinny być wyrównane z zachowaniem odkształceń od prosto linio­wości , zależnych od rodzaj u zastosowania fa ktury na powierzchniach bocznych .

Górna i dolna powierzchn ia płytki , oraz jej wzajem­ne przeciwległe powierzchnie boczne, powinny być do siebie w przybliże niu równoległe. W płytce typu I na środku powierzchni górnej powinien być wykuty krzyż ,

o ramionach odpowiednio równoległych do krawędzi o wymia rach wg tab!. 2.

Dopuszcza s ię na żądanie za mawiającego wykonanie wgłębie nia o wymiarach 50X50x20 mm zamiast krzyża.

3.5. Dopuszczalne wady i odchylenia 3.5.1. Dopuszczalne odchyłki wymiarów - wg tab!. 2. 3.5.2. Zwichrowanie i skrzywienie powierzchni wyko-

nanych w fakturze groszkowanej, pił owanej i przecina­nej nie powinny przekraczać 2 mm .

Powierzchnie wykonane w fa kturze łupa nej, rwanej i krzesanej nie podlegają sprawdzeniu.

3.5.3. Nierówności na powierzchniach groszkowanych. Na powierzchniach groszkowanych dopuszcza się wgłę­bienia po groszkowniku na głębokość 3-4 mm roz­mieszczone w ods tę pach 4 -7- 6 mm .

3.5.4. Odchylenie od kąta prostego między powie­rzchniami wykona nymi w fakturze groszkowanej, pił o­wanej i przeciera nej nie powinno przekraczać 3 mm.

3.5.5. Przesunięcie osiowe otworu lub środka krzyża względem osi pio nowej zna ku nie powinno być więk­sze niż 3 mm .

3.5.6. Odchylenie w dokładności wykonania otworu: - odchylenie od osi pio nowej w słupku typu 3 nie

powinno być większe ni ż 2 mm, - odchylenie w głębokości otworu nie większe ni ż

5 mm. - odchylenie w ś redn icy otworu nie większe n iż

4 mm.

4. PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT

4.1. Przechowywanie. Zna ki należy przechowywać na składowi skach o twartych , o podłożu utwardzonym.

4.2. Składowanie. Słupy i słupki posegregowane wg grup , typów, odmian i wymiarów należy u stawiać

w rzędach, pionowo z lekkim pochyleniem opierając jeden o drugi . Płyt ki należy ustaw iać w ten sa m spo­sób co słupki , dopuszczając ich s kładowanie w kilku warstwach, ustawianych jedna na drugiej, przy czym liczba wa rstw nie powinna być większa niż 5 dla pł y­

tek grupy II i nie większa niż 3 dla grupy IV i V. 4.3. Transport. Zna ki mogą być przewożone dowol­

nymi środkam i tra nsportowymi , załadowa ne i zabez­pieczone wg BN-67/6747-14 p. 3.2.5 i 3.2 .6.

Przy tra nsporcie kolejowym sposób załadowani a zna­ków powinien być zgodn y z Przepisami o ładowani u

i wyładowywaniu wagonów towarowych w ko munikacji wewnętrznej - Załączn ik nr 10 DKP (Dz. T.iZ.K . z 1968 r. nr 4. poz. 10 wraz z póź niejszymi zmia­nami).

BN-86/6749-03 5

5. BADANIA

5.1. Program badań ?l.l. Badania niepełne znaków obej mują sprawdze-

nie cech zewnęt rzn ych :

a) k ształtu (3.2). b) wymiarów (3 .3), c) wyglądu zewnętrznego (3.4), d) dopuszczalnych wad i odch y l eń (3.5) . 5.1.2. Badania pełne znaków obej mują spra wdzenie

cech wymienionych w 5. 1.1 oraz bada nia materiału

(3.1 ). 5.1 .3. Częstotliwość rodzaju badań. Bada nia ni epełne

należy przeprowadzać przy każd ora zowym odbiorze parti i znaków. Badan ia pełne na leży przeprowadzać na żądanie odb io rcy.

5.2. Kontrola jakości 5.2.1. Skład i liczność partii. W skł ad partii powinny

wchodzić znaki jednej grupy, rodzaj u, typu, odmiany I wymIaru.

Liczność partii przedstawionej jednorazowo do od­bio ru nie powin na wynosić więcej niż 500 szt uk zna­ków. Każdą dostawę o liczności mniejszej n iż 500 sztuk należy uważać za oddziel ną pa rtię .

Każdą dostawę o li czn ośc i większej niż 500 sztuk należy podzielić na równe partie nie prze kraczające

500 sztuk . 5.2.2. Sposób pobierania próbek. Próbki do badań

należy pobierać zgodn ie z PN-83/ N-030 10. Do przeprowadzenia sprawdze nia materiału na leży

pobrać próbki wg PN-85/ B-06720 z liczby zna ków, które podda ne zosta ł y sprawdzeniu wg 5.1 .1 .

5.2.3. Poziom kontroli - 1 I ogólny wg PN-79/ N·m02 1 tab!. I .

5.2.4. Wadliwość dopuszczalna W z - 4% . 5.2.5. Wybór i stosowanie planów badania - wg

PN-79/ N-03021. Liczność próbek w za l eżn ości od li cz­ności partii oraz liczby kwalifikujące (m I) i d ys kwa­lifikujące (m 2) w zależn ości od lic zn ości próbek, do ­puszczalnej wadliwości W z = 4% i pozio mu ko ntro li " dla kontroli normalnej. o bos trzonej i ulgowej podano w tab!. 3.

5.3. Opis badań 5.3.1. Sprawdzenie cech zewnętrznych znaków wysz­

czególn io nyc h w 5. 1. 1 należy przeprowadzać wg BN-84/ 6747-13.

5.3.2. Badanie materiału (3.1) 5.3.2.1. Oznaczanie nasiąkliwości materiału - wg

PN -85/B-041O I.

5.3.2.2. Oznaczanie mrozoodporności - wg PN-85/ B-04102.

5.3.2.3. Oznaczanie wytrzymałości na ściskanie - wg PN-84/ B-04110.

5.4. Ocena wyników badań

5.4.1. Ocena wyników sprawdzania cech zewnętrznych. Wynik sprawd ze nia n a leży uznać za doda tni , jeżeli

łączna liczba szt uk wadliwych w próbce podda nej sprawdzeniu cech zewnętrznych wg 3.2 -:-- 3.4 nie jest więk sza od liczby kwalifikującej (m I) podanej w tab!. 3.

5.4.2. Ocena wyników badań laboratoryjnych. Wyniki badań na leży uznać za d oda tnie, jeżel i zos tały zacho­wane wymagania okreś l o ne w 3. I .

5.4.3. Ocena partii. Partię zna ków należy u z nać za zgodną z wymaganiami, jeżeli li czba sztuk próbki nie­zgodn ych z wymaganiami nie przek roczy wartości

okreś lonej za dopuszcza lną .

5.5. Zaświadczenie o jakości. Dla każdej partii zna­kó w uznanej za zgodną z wymaganiami normy dostaw­ca obowiązany jes t na każde życzenie odbio rcy wysta­wić zaświadczen ie o wynikach badań , zawierające :

nazwę instytucj i prowadzącej badania, wyniki przeprowadzonych badań,

datę i sposób pobierania próbek.

6. POSTĘPOWANIE Z PARTIĄ ZNAKÓW NIEZGODNĄ Z WYMAGANIAMI

Part ię znaków uznaną za niezgodną z wymaganiami stawia się do dyspozycji dostawcy. Dopuszcza. s i ę

przesortowanie przez producenta od rzuco nej pa rtii , e li­m i nując sztuk i niedobre i uznając sztuk i pozost ałe za partię dobrą.

Tablica 3

Rodzaj badań wg 5. 1

Liczność Kontro la no rma lna Kom rola obostrzona Ko ntro la u lgowa

panii IV z = 4.0 IVz = 4.0 Wz = 4.0

lic zność l i czność li c zność

pró bki mi m ,

próbki m i m ,

próbki m i m ,

do 150 20 2 3 20 I 2 8 I 3 151 --0-280 32 3 4 32 2 3 13 I 4 281 --0-500 50 5 6 50 3 4 20 2 5

K O NI EC

I nfo rm acje doda t kowc

6 Informacje dodatkowe do BN-86/6749-03

INFORMA( ·.JE DODATKOWE

l. Instytucja opracowujlłca normę - Kombinat Kamienia Budo w­lanego Ośrode k Bada wczo-Rozwojowy PRO K AM.

2. Istotne zmiany w stosunku do BN-4i3/6749-03. BN-4i3/6749-04, BN-64/6749-07, BN-4i4/6749-08 i BN-4i5/6749-09

al scalone postanowienia pięciu norm w jed ml. b l zmniejszone wymia ry podsta w gó rnych i do lnyc h w słupkach .

cl wprowadzono do puszcza lne to lerancje w wymiarach zna ków . dl rozsze rzono możliwośc i u życia inn yc h ma t e riałów kamien-

nych poprzez włącze nie do posta nowień no rm y wymagania dotyczą­cego wyt rzymałości na ścis k a nie .

el rozsze rzono rodzaj o bróbki znaków o fa kturę piłowa ną i prze­c i naną.

f) uzupełniono wymaga nia do t yczące trans po rtu .. Przepisa mi o ł adowaniu i wyładowywaniu wagonów towa rowych w komunikacji wewnętrznej"" .

g) wp rowadzono nowe zasady kontrol i jakośc i .

hl zaktualizowa no no rmy i do kumenty związan e .

3. Normy i dokumenty lwillzane PN-84/ B-0 1080 Kamień d la budownictwa i drogown ictwa. Pod zi a ł

i zastosowanie wg włas ności fizy komecha nicznyc h PN-83/ N'{)3010 Statystyczna kontrola ja k ości . Losowy wybór jedno­

stek prod uktu do próbk i

PN-79/N'{)302 1 Statystyczna kontrola jakości . Kont ro la odbio rcza wedlug oceny alternatywnej. Plany bada nia

PN-85/ B-04101 Mate ri a ły ka mienne . Oznaczanie nasią kli wośc i wodą

PN -85/B-04 102 Materialy ka mienne . Oznacza nie mrozoodpo rności

metodą bezpoś rednią

PN -84/B-04 11 0 Bada nie ma teria łów kamiennych. Wytrzym ałość na śc i s kan ie

PN-85/ B'{)6720 Pobieranie pró bek materi a lów ka mienn ych zwięzl ych

BN-84/67 16-03 Matc riały kamienne . Bl oki. formaki i pl yty surowe BN -84/ 6740-02 Obróbka kamienia . Terminologia . Pojęcia pods ta-

wowe . nazwy. okreś lenia czynnośc i i rod zajów ra ktur BN-84/ 6747-13 Badania mater i ałów ka mienn ych. Metody pomiaru

cec h geometrycznyc h i sprawdzenie właściwości fizycznyc h ele­mentów i wyrobów z ka mien ia

BN-67/ 6747- 14 Sposoby zabezpi ecze nia wy robów kam ienn ych pod­C7~S transpo rtu

Przep isy o ładowaniu i wyładowywaniu wago nów towarowych w ko­mun ikacj i wewnętrznej Za l ącznik nr 10 do DKP (Dz. T.i Z.K. z 1968 r. wraz z późniejszym i zmianami ). 4. Symbol wg SWW - 1413-75 . 141 3-76. 1413-79. 5. Autor projektu normy - mgr inż . Danuta Sokalska. Oś rodek

Badawon- RP7wojowy PRO KA M. Kraków. u l. Wap ienna 2.