bỘ giÁo dỤc vÀ ĐÀo tẠo ĐẠi hỌc ĐÀ...
TRANSCRIPT
-
B GIO DC V O TO
I HC NNG
TRNG TH KHNH CHI
PHNG TIN BIU TH
TNH THI NGN NG NHN VT
TRONG CC PHNG S V TRNG PHNG
Chuyn ngnh: Ngn ng hc
M s: 60.22.01
TM TT LUN VN THC S
KHOA HC X HI V NHN VN
Nng, Nm 2013
-
Cng trnh c hon thnh ti
I HC NNG
Ngi hng dn khoa hc: GS.TS. NGUYN VN HIP
Phn bin 1: TS. BI TRNG NGON
Phn bin 2: TS. TRNG TH NHN
Lun vn c bo v trc Hi ng chm Lun vn
tt nghip thc s Khoa hc X hi v Nhn vn hp ti i
hc Nng vo ngy 25 thng 5 nm 2013
C th tm lun vn ti:
- Trung tm Thng tin - Hc liu, i hc Nng
- Th vin trng i hc S phm, i hoc Nng
-
1
M U
Trong phn m u, chng ti trnh by nhng vn sau:
1. Tnh cp thit ca ti
Th nht, hin nay tnh thi v cc phng tin biu th tnh thi
(PTBTTT) ang tr thnh i tng c gii ngn ng hc quan
tm, nghin cu kh nhiu theo hng ng php chc nng, trn
bnh din ng ngha, ng dng, kt hc. Trong ting Vit, cc
PTBTTTT rt a dng, hin c rt t cng trnh nghin cu v vn
ny. Chnh v th, y s l lnh vc nghin cu cn nhiu khong
trng khai thc.
Th hai,hu ht nhng cng trnh tng nghin cu v vn
ny thng c xu hng chn nghin cu chung tt c cc PTBTTT
hoc chuyn su vo mt, hay mt nhm cc PTBTTT kho st
gc trong ngn ng t nhin, hoc trong mt tc gi vn hc,
hoc so snh i chiu vi ngn ng khc, hoc thun v l lun
ngn ng. Chng ti chn nghin cu vn cc PTBTTT gc
phong cch ngn ng bo ch v c th l th loi phng s. Cc
PTBTTT l mt trong nhng th thut nu bit vn dng kho lo
vo phng s s t c hiu qu mong mun l chuyn ti c
thi ch quan ca ngi vit nhng vn m bo c tnh chn
thc, khch quan ca bo ch.
Chng ti la chn cc tc phm phng s ca V Trng Phng
lm c liu kho st v ng l mt nh vn, ng thi cng l mt
nh bo, c mnh danh l ng vua phng s Bc k vi li vit
tro phng.Chnh v th, vic s dng cc phng tin ngh thut,
trong c cc PTBTTT trong cc phng s ca ng kh nhun
nhuyn, xut hin vi tn s dy, u n nn rt thun tin cho cng
vic kho st, nghin cu ca ti.
-
2
2. Mc tiu nghin cu
Lun vn mang ngha l s k tha, tip tc cc kin thc, l
thuyt ca nhng xu hng nghin cu ngn ng theo hng ng
php chc nng, ng php ng ngha, ng dng trong ting Vit.
Vic nghin cu cc PTBTT trong ngn ng t vo mt tc gi c
th, vi mt th loi c th ca phong cch bo ch s gip c nhng
hnh dung r rng hn v cc PTBTTT, a chng vt ra khi
khung miu t mt nhm t vng thng thng.
3. i tng v phm vi nghin cu
Trong khun kh lun vn, chng ti xc nh i tng, phm
vi, nhim v nghin cu ca ti ny gm:
Xc lp c s l lun cho vic miu t ni dung v nh gi vai
tr ca cc PTBTTTngn ng nhn vt trong phng s VTP. Kho
st v xc lp danh sch nhng PTBTTT c tn s xut hin nhiu
trong ngn ng nhn vt phng sV Trng Phng.
Trn c s , chng ti s tm hiu bnh din ng ngha, ng
dng, vai tr ca PTBTTT kho st c trn c s ngn ng giao
tip ca ting Vit. ng thi cng phn tch nhng ng gp, tc
ng ca cc chng trong ngn ng phng s bo ch.
4. Phng php nghin cu
L nhng phng php thng c dng trong ngn ng hc
nh phn tch c php, phn tch ng dng, ng ngha, cc th php
nh phn tch ng cnh, ..
5. B cc ti
Lun vn c b cc gm phn m u, ni dung v kt lun.
Phn ni dung ca lun vn gm 3 chng. C th nh sau:
Chng 1. NHNG VN L LUN LIN QUAN N
TI
-
3
Chng 2. TM HIU PTBTTT NGN NG NHN VT
TRONG PHNG S V TRNG PHNG
Chng 3. NGHA CA PTBTTT NGN NG NHN VT
TRONG PHNG S V TRNG PHNG
6. Tng quan ti liu nghin cu
T liu m chng ti s dng lm c s nghin cu, kho st
l cc pht ngn ca nhn vt c s dng PTBTTT c ly trong
cc phng s ca VTP nh: Cm by ngi (1933). K ngh ly
Ty (1934). Cm thy cm c (1936).Lc x (1937).Mt
huyn n Tt (1938)
-
4
CHNG 1
NHNG VN L LUN
Chng ny s tp trung vo 3 phn l lun chnh: Tnh thi
trong ngn ng. L thuyt v ng dng hc. Nhng vn lin quan
n tc gi VTP v phng s VTP.
1.1. TNH THI TRONG NGN NG
1.1.1. Khi nim tnh thi.
Phn bit tnh thi trong logic v tnh thi trong ngn ng: Tnh
thi trong logic l tnh thi khch quan, phn nh ci nhn ca logic
hc v ni dung ca cu. Cc phn on m cu biu th c phn
nhm da trn 3 tiu ch l tnh kh nng, tnh tt yu v tnh hin
thc Tnh thi trong logic loi tr vai tr ca ngi ni.
Tnh thi trong ngn ng l tnh thi ch quan, th hin vai tr
ca ngi ni i vi iu c ni ra trong cu. V c bn tnh thi
trong ngn ng cng da trn 3 tiu ch nh ca tnh thi khch quan
nhng y ngi ni hoc trng ra nhng bng chng, suy lun c
tnh c nhn, lm c s cho mt cam kt no i vi tnh chn
thc ca iu c ni ra trong cu hoc th hin thi ca mnh
i vi hnh ng c cp n trong cu.
Trong ngn ng hc hin nay, khi nim tnh thi c cc nh
ngn ng hc nh ngha theo nhiu cch khc nhau. im chung ln
nht gia cc quan nim v tnh thi l dng ch mt phm tr ng
ngha rng ln, xoay quanh mi quan h tay ba gia ngi ni, ni
dung miu t trong pht ngn v thc t, trong , cao vai tr
ngi ni.
1.1.2. Tnh thi trn bnh din ngha hc.
Tc gi Nguyn Vn Hip trong C s ng ngha phn tch c
php a ra mt s i lp ch yu ca tnh thi trong ngn ng
-
5
nh sau:i lp gia tnh thi nhn thc v tnh thi o ngha. i
lp gia tnh thi nhn thc v tnh thi cn bn. i lp gia tnh
thi hng tc th v tnh thi hng ngi ni. Nhng i lp tnh
thi mang tnh lp trng thuc ch quan ca ngi ni i vi
nhng iu c ni trong cu nh: nh gi s tnh tch cc /tiu
cc; nh gi v lng nhiu/t;v chng loi phong ph/ngho nn;
v thi im sm/mun;Tt c nhng ni dung tnh thi k trn
u c xem l tnh thi thuc phm vi ngha hc.
1.1.3. Cc phng tin biu th ngha tnh thi trong ting
Vit.
Trong tt c cc ngn ng t nhin trn th gii lun tn ti cc
PTBTTT chung v thng phn loi da trn 3 phng tin chnh
sau: Phng tin t vng.Phng tin ng php. Phng tin ng
iu.
Ting Vit l mt ngn ng n lp nn cc PTBTTT trong
Ting Vits c cc phng tin c trng khc. Tu trung li, trong
ting Vit c nhng PTBTTT sau :
1. Cc ph t lm thnh phn ph ca ng v t: , s, ang,
tng, va, mi, cng, ch, lung, rt, t, bn, bng, bun, cam,u,
hng, h, hi,khc, khng, m (vi), mt, , cng, chng, cha, cng,
c, cng ch, tip, cng,li, vn, ra , i, ln,
2. Cc v t tnh thi tnh lm chnh t trong ng on v t:
toan, nh, c,mun, nh, c, b,b,hy, ng, ch, chm, bt
u, ngng, ngng, b, ngh, ht; h, dt, cht, sc, bt, pht, m,
m ra, sinh, sinh ra, c tnh, c ,gi,gi b, gi cch, gi v, dm,
l, n, trt, thnh ra, thm mun, mong, c, ngi, lo, d tnh, d
nh, nh bng, quyt, nht nh, th, sp, toan, sut, chc, hng,
thi, bn,..
-
6
3. Cc v t ch thi mnh trong cu trc ch thi mnh
: ti e rng, ti s rng, ti ngh rng,
4. Cc qun ng tnh thi: ai bo, ni g th ni, ng b, tho
no, ti g, ng thng ra, k ra, lm nh th, hi u ,may m, may
ra, nh ra, tht ra, th ra, no ng, c m, cm bao gi, dng hn, c
l, ai li i, ai khin, ti g, vic g, th cht, mi c, ci ny, th
d c, vy th,
5. Cc v t ngn hnh trong kiu cu ngn hnh (vi nhng
iu kin v ngi, v ch t thi): ra lnh, van,xin, ngh, yu cu,..
6. Cc thn t: i, eo i, chao i, ,
7. Cc tiu t tnh thi cui cu v cc t hp c ng tng
ng: , , nh, nh, thi, ch, i, cng nn, li cn, th cht; nghe,
mt, tht, xem, y, y, chc, hn, no, vi, vy, m, y, u, th, ,
kia, chn, chng, ru, phng, sao, h,chc, i,xem, , na, ny, tht
y, c y, c, qu, a,kia,
8. Cc v t nh gi v t hp c tnh nh gi: may (l), may
mt ci (l), ng bun (l), ng mng (l), ng tic (l),
9. Cc tr t: c,mt, nhng,mi; , mi, li; n,..
10. Cc i t nghi vn c dng trong nhng cu ph nh-
bc b: P lm g ? P th no c ?; cc lin t dng cc cu hi:
hay P ? Hay l P ?,
11. Cc t ng chm xen biu th tnh thi: n bit cc g,mua
cha n cho ri, hi ci ch g,
12. Kiu cu iu kin, gi nh: nuth, gi.th, cth,
-
7
1.2. L THUYT V NG DNG HC
cp n l thuyt v ng dng hc v tnh thi trn bnh din
dng hc, chng ti xin cp n 2 l thuyt chnh trong ng dng
hc, bao gm: L thuyt v hnh vi ngn ng. L thuyt v hi
thoi.
1.2.1. L thuyt v hnh vi ngn ng
L thuyt v hnh vi ngn ng-ni nm na l l thuyt v s
hot ng ca ngn ng, hay kha cnh ngha lin nhn
(interpersonal meaning) ca cu ni.
Cho n nay, cc nh nghin cu u ng rng tc phm
How to do things with words (tm dch: Nhng hnh ng ngn
t) ca nh trit hc ngi Anh John L. Austin l cng trnh t nn
mng cho l thuyt hnh vi ngn ng. y l cng trnh nghin cu
v mi quan h gia ngn ng v li ni, c xut bn vo nm
1962.
L thuyt v hnh ng ngn t m nh trit hc ngi Anh J.L.
Austin xy dng c tm tt trong cu Ni l hnh ng- tng
ng vi mt cu ni l nhng hnh ng nhm tc ng vo ngi
nghe.Theo Austin, khi ta ni, ta khng ch thc hin mt m l thc
hin ng thi ba hnh ng. l hnh ng ti li; hnh ng to
li v hnh ng mn li.
Ti Vit Nam, Cao Xun Ho l mt trong s nhng tc gi u
tin phn bit gia tnh thi ca hnh ng pht ngn v tnh thi ca
li pht ngn. Theo , tnh thi ca hnh ng pht ngn thuc bnh
din dng hc. Cn tnh thi ca li pht ngn (cn gi l tnh thi
ti li) thuc bnh din ngha hc.
T nhng c liu trn, c th ni tnh thi ca hnh ng pht
ngn bao gm:(i): Tnh thi ti li (tnh thi hnh ng ti li), bao
-
8
gm nhng kiu mc ch pht ngn c ng php ha. (ii): Tnh
thi ca li c pht ngn , th hin s cam kt ca ngi ni i
vi hnh ng ti li di hnh thc nhng cam kt, nh gi, thi
ca ngi ni i vi nhng g m anh ta ni ra.
Hai kiu ngha tnh thi (i) v (ii) phn nh bnh din ch quan
ca ngn ng, phn nh hon cnh giao tip v v th n cng l
nhng kiu ngha tnh thi thuc phm vi dng hc.
1.2.2. L thuyt v hi thoi
Hi thoi l hnh thc giao tip thng xuyn ca ngn ng.
Trong mt cuc hi thoi bao gi cng c 3 vn ng chnh l:S
trao li. S trao p. S tng tc.
Hi thoi din ra theo nhng quy tc nht nh. Theo
C.K.Orecchioni th c th chia cc quy tc hi thoi thnh 3 nhm
sau: Cc quy tc iu hnh s lun phin lt li. Cc quy tc chi
phi cu trc ca hi thoi. Cc quy tc chi phi quan h lin c nhn
trong hi thoi. GS-TS Hu Chu cho rng ngoi 3 nhm trn th
nn thm nhm na. lnhm quy tc iu hnh ni dung ca hi
thoi.
1.3. V TRNG PHNG V PHNG S VTP
Phng s l mt th loi ca phong cch bo ch, nm gia ranh
gii gia vn hc v bo ch. Chnh v th m ngn ng ca phng
s kh phong ph, a dng. phng s c y cc nhn t chnh
cahot ng giao tip nh ngi vit (tc gi), ngi c, nhn vt,
hin thc c phn nh, bi cnh giao tip, ch giao tip,
1.3.1. Vi nt v V Trng Phng
T na u TK XX, V Trng Phng ni ln trong vn n vn
hc Vit Namvi cc truyn ngn, tiu thuyt tro phng, n tng
nht chnh l phng s. c qua nhng phng s ca V Trng
-
9
Phng , chng ta nhn thy ng i su vo m t s tha ha, s phn
ca con ngi trn ton din x hivi nhng s tng lp ngi khc
nhau.
Vua phng s-Nh tiu thuyt tuyt trc- l nhng danh xng
m ngi i phong tng cho V Trng Phng . Ch c 27 nm
ngn ngi trong i sng, nhng V Trng Phng li gia ti
ngh thut s. Bn cnh cc tiu thuyt ni ting nh Dt tnh, S
, Ging t, Lm , V ,..V Trng Phng cn c hng lot
truyn ngn nh: Cuc vui t c; Hai hp x g; S c trit l; i sn
kh;Cc v kch nhKhng mt ting vang; Ti t; Phn
bua,..Dch Git m t v kch Lucrece Borgia ca Victor Hugo.
V phng s, V Trng Phng li nhng 9 phng s. Tuy
nhin, trong phm vi lun vn ny, chng ti xin la chn 5 phng
s tiu biu sau kho st:
-Cm By Ngi (1933): y l thin phng s u tin ca V
Trng Phng; ng ln u trn Bo Nht Tn t s 2 (9.8.1933).
Nm 1934 An Nam xut bn cc in thnh sch.
-K Ngh Ly Ty (1934): ng trn Nht Tn bo t s 69
(5.12.1934). NXB Phng ng in thnh sch vo nm 1936.
- Cm Thy Cm C (1936): Gm 10 chng ngn, ng trn
H Ni bo t s 12 (25.3.1936). NXB Minh Phng in thnh sch
vo nm 1937.
- Lc X (1937): y c nh gi l mt phng s c gi tr
khoa hc ln, chnh v th ngn ng phng s ny cng xut hin
nhiu thut ng chuyn ngnh, khoa hc. So vi 3 phng s nu pha
trn th phng s ny ngn ng nhn vt khng xut hin nhiu.
-
10
- Mt Huyn n Tt (1938): Tc phm phn nh chuyn xoay
tin, bc lt ca dn ngho cng np cho quan trn v cho cc
v cai, c cht chc sc c c ci Tt.
1.3.2. c im ngn ng trong phng s VTP
c trng chnh trong ngn ng ca V Trng Phng chnh l
ging vn tro phng. V y cng chnh l mt trong nguyn nhn
V Trng Phng u i s dng cc tnh thi t trong phng
s truyn ti ni dung, ln th hin thi ca ng mt cch
khch quan, su sc nht i vi nhng vn nng bng ca x hi
by gi.
Vic s dng nhng PTBTTT trong ngn ng nhn vt v ngn
ng tc gi to ra ging iu, nhng tnh hung tro phng trong
nhng thin phng s tng chng rt kh khan y. Cc PTBTTT
xut hin vi mt kh dy c trong ngn ng nhn vt khin cc
phng s V Trng Phng th hin tnh ch quan kh nhiu, lm ni
bt ngh thut tro phng trong cc phng s ca ng.
1.3.3. Ngn ng tc gi v ngn ng nhn vt trong phng s
V Trng Phng
Ngn ngtro phng l ngn ng ch o ca tc gi ln nhn
vt trong cc phng s V Trng Phng. Tc gi s dng
PTBTTT hiu qu to tnh tro phng, chm bim trong ngn
ng. Nhngngsaugingiunylting th di bun b v mt x
hi thc dn t sn thu nh vi tt c s xu xa kch cm, rm i,
qua , V Trng Phngcng th hin kht vng mnh lit ca mnh
v mt x hi lnh mnh tin b thc s.
-
11
TIU KT CHNG 1
chng 1, chng ti cp n nhng vn l lun lin
quan n ti Phng tin biu th tnh thi ngn ng nhn vt
trong cc phng s V Trng Phng. Trong chng ny, chng ti
ch trng n vn tm hiu, phn tchcc khi nim v tnh thi
trong ngn ng trn bnh din ngha hc, ng dng hc. Tm hiu v
cc PTBTTT trong ngn ng ni chung, cc PTBTTT trong ting
Vit ni ring. Tt c nhng vn l lun ny chng ti tip thu,
chn lc, tham kho t cc cng trnh nghin cu, cc l thuyt v
ngn ng hc ca cc nh nghin cu trong v ngoi nc.Ngoi ra,
chng ny, chng ti cng gii thiu v tc gi VTP, phong cch
vit phng s ca ng, c trng ngn ng nhn vt v ngn ng tc
gi trong phng s VTP.
-
12
CHNG 2
TM HIU PTBTTT NGN NG NHN VT TRONG
PHNG S V TRNG PHNG
chng 1, chng ti tin hnh kho st, tm hiu cc
PTBTTT ngn ng nhn vt xut hin vi tn sut dy c trong
phng s V Trng Phng trn bnh din kt hc, ngha hc v ng
dng hc. C th l : Cc tiu t tnh thi cui cu (TTTTCC) v t
hp c ng; cc v t tnh thi tnh lm chnh t trong ng on v
t; cc v t ngn hnh trong nhng kiu cu ngn hnh; cc qun
ng tnh thi; cc ph t lm thnh phn ph ca ng v t trong
ngn ng nhn vt.
2.1. CC CP CA PTBTTT NGN NG NHN VT
TRONG PHNG SV TRNG PHNG
T nhng kho st, thu thp v cc PTBTTT ngn ng nhn vt
trong phng s V Trng Phng, chng ti tm thi a ra mt bng
thng k v cc PTBTTT ngn ng nhn vt xut hin nhiu trong
phng s V Trng Phng nh sau:
1. Cc ph t lm thnh phn ph ca ng v t: Cc ph t ny
thng ch thi, th, ng trc hoc sau v t trung tm v ng vai
tr lm thnh phn ph cho ng v t. y l mt trong PTBTTT
in hnh trong ting Vit.
2. Cc v t tnh thi tnh lm chnh t trong ng on v
t:Chng va l phng tin t vng, va l phng tin ng php
biu t tnh thi.
3. Cc v t ch thi mnh trong cu trc ch thi mnh
: Phng tin ny khng xut hin nhiu trong ngn ng nhn vt
-
13
phng s VTP, ch thnh thong c nhn vt s dng khng
nh thi , quan im ca mnh v s tnh c nhc n.
4. Cc qun ng tnh thi:L nhng qun ng c dng trong
chc nng dng hc. N xut hin kh nhiu ngn ng nhn vt
trong phng s VTP.
5. Cc v t ngn hnh trong kiu cu ngn hnh vi nhng iu
kin v ngi, v ch t thi: Nhm PTBTTT ny thnh thong xut
hin ngn ng nhn vt trong phng s VTP.
6.Cc thn t : Thng ng c lp v bn thn thn t khi
ng c lp c th biu cm. N l mt PTBTTT c kh nng
th hin thi ca ngi ni mt cch hiu qu.
7. Cc TTTTCC v cc t hp c ng tng ng :Trong s
cc PTBTTT thuc ngn ng nhn vt trong phng s VTP, nhm
TTTT c s dng rng ri nht v c dng trong vic hnh
thnh cc mc ch ngn trung ca pht ngn.
8. Cc v t nh gi v t hp c tnh nh gi: Nhm PTBTTT
ny xut hin kh t ngn ng nhn vt trong VPT, l phng tin
nhn vt bc l s nh gi ca mnh v mt s tnh,con ngi
no .
9. Cc tr t : L nhng tc chc nng nh mt PTBTTT.
Trong ngn ng nhn vt phng s VTP, cc tr t ng vai tr
PTBTTT c lc trong vic th hin nhng nh gi c tnh mong
mun, hoc khng mong mun ca ngi ni i vi s tnh c
nhc n. Thng th cc tr t ng sau cc ph t lm thnh phn
ph trong ng v t nhn mnh thm ngha tnh thi ca ph t,
cm ng v t v cho c pht ngn.
-
14
2.2. TH NGHIM MIU T CC PTBTTT NGN NG
NHN VT TRONG PHNG S V TRNG PHNG NHN
T BNH DIN NGHA HC V NG DNG HC
2.2.1. Th nghim miu t cc PTBTTT thuc ngn ng
nhn vt trong phng s V Trng Phng nhn t bnh din
ngha hc
Qua kho st thc t,chng ti nhn thy c mt s hin tng
sau thuc bnh din ngha hc xut hin PTBTTT ngn ng nhn
vt trong cc phng s V Trng Phng.
Th nht:Hin tng mt s tiu t tnh thi (TTTT) c phi
sinh t cc t ngn liu. y l mt hin tng th v trong ting
Vit-mt ngn ng n lp. Theo kho st thc t qua nhng phng
s caV Trng Phng th cc TTTT ngn ng nhn vt ch thc s
c ngha v mang tm quan trng khi t vo lp ng cnh, nu ch
xut pht t nhng cu n l, khng ch n cc nhn t ng
dng th s khng xc nh c nt ngha khi qut, c th ca cc
TTTT (ngha t in). u l nt ngha m TTTT c c trong cu
ni, ng cnh c th.
Th hai: Hin tng tc ng ln nhau ca cc PTBTTT trong
cu. Qua kho st thc t hu nh bt k mt pht ngn nhn vt no
chng ti kho st c cng c t nht 2-3PTBTTT tham gia.
Kho st thc t t cc phng s ca VTP, chng ti thy hin
tng tc ng ln nhau gia cc PTBTTT ngn ng nhn vt th
hin mt s PTBTTT c th sau:
(i): S tc ng, tng ch ln nhau ca cc QNTT trong cu.
Ngha l trong mt cu c nhiu hn mt QNTT.
(ii): S tc ng, tng tc ln nhau gia cc QNTT vi cc
TTTTCC hoc cc t hp c ng tng ng. S tc ng ny th
-
15
hin trng hp mt cu va c QNTT, va c TTTTCC hoc t
hp c ng tng ng.
(iii): TTTT tc ng, tng tc vi cc v t ngn hnh (VTNH)
trong cc kiu cu ngn hnh vi nhng iu kin tha mn v ngi,
v ch t thi, cc biu thc ch nguyn nhn, cch thc,....Cc ng
t ngn hnh thng gp nh: cm, van, xin, ngh, yu cu,.. i
cng vi cc TTTT gp phn nhn mnh sc thi tnh thi ca cu.
(iv): S kt hp gia cc TTTTCC vi nhau. S kt hp ny
thng theo cu trc kt hp hai thnh t, kt hp ba thnh t v mi
TTTT trong kt hp ny c ng gp ring vo ng ngha chung ca
pht ngn v c s phn cng chc nng gia cc thnh t, th hin
tm tc ng ca chng i vi ni dung ca mnh , ca pht
ngn v gia cc thnh t ny vi nhau.
(Dn theo Nguyn Vn Hip, C s ng ngha phn tch c
php, tr.173-174)
2.2.2. Th nghim miu t cc PTBTTT ngn ng nhn vt
trong phng s V Trng Phng nhn t bnh din ng dng hc
Xt trn bnh din ng dng hc, cc PTBTTT ny th hin
mt s hin tng chnh nh sau:
Th nht: Cc PTBTTT nh du mc ch pht ngn th hin
ngn ng nhn vt trong phng s V Trng Phng .
Th hai: Cc PTBTTT c vai tr to hm ngn quy c th hin
ngn ng nhn vt trong phng s V Trng Phng.
Th ba: Cc v t tnh thi tnh trong vic biu th tnh thi ngn
ng nhn vt trong phng s V Trng Phng.
-
16
TIU KT CHNG 2
chng 2, chng ti tin hnh kho st, tm hiu cc
PTBTTT ngn ng nhn vt trong phng s V Trng Phng trn
bnh din kt hc, ngha hc v ng dng hc. Nu ra nhng phng
tin dng biu th tnh thi trong ngn ng ni chung v ting Vit
ni ring.
T nhng kho st thc t, chng ti nhn thy trong s cc
PTBTTT, V Trng Phng s dng tn sut ln cc PTBTTT sau:
Cc TTTT cui cu v t hp c ng; cc v t tnh thi tnh lm
chnh t trong ng on v t; cc v t ngn hnh trong nhng kiu
cu ngn hnh; cc qun ng tnh thi; cc ph t lm thnh phn
ph ca ng v t trong ngn ng nhn vt. chng ti nu ra v
xc lp nhm cc TTTTCC trong ting Vit, mt loi n v c vai
tr rt quan trng trong vic thc ti ho cu ni, hnh thnh hiu lc
ti li ca pht ngn.
-
17
CHNG 3
NGHA CA PTBTTT NGN NG NHN VT TRONG
CC PHNG S V TRNG PHNG
Chng 3 ca lun vn tp trung vo nhng ni dung sau:
3.1. NGHA CA PTBTTT NGN NG NHN VT
TRONG PHNG S V TRNG PHNG NHN T BNH
DIN NGHA HC
3.1.1. ngha ca cc TTTT ng v tr cui cu v cc t
hp c ng tng ng
TTTTCC l mt trong nhng trong PTBTTT ng vai tr quan
trng trong ngn ng nhn vt trong phng s V Trng Phng.
Kho st thc t cc TTTTCC ngn ng nhn vt trong phng
sV Trng Phng chng ti thy chng c hin tng ng m, a
ngha, a chc nng. Cng mt TTTTCC, trong nhng ng cnhvi
cc nhn t ng dng khc nhau th mt TTTTCC c th biu hin
nhng ni dung tnh thi khc nhau, hoc mt ni dung tnh thi c
th c biu hin bng nhng TTTTCC khc nhau.
3.1.2: ngha ca cc qun ng tnh thi
Trn bnh din ng ngha, nhng QNTT c xem nh
PTBTTT ngn ng nhn vt trong phng sV Trng Phngngm
cha nhiu kh nng ng ngha m ngi pht ngn v ngi tip
nhn tha nhn nh mt thnh t ni nng khng th thiu trong
cuc giao tip. QNTT c tm quan trng rt ln trong vic to ng
ngha tnh thi cho pht ngn ca nhn vt.
-
18
3.2. NGHA CA PTBTTT NGN NG NHN VT
TRONG PHNG S V TRNG PHNG NHN T BNH
DIN NG DNG HC
3.2.1. Cc TTTTCC v cc t hp c ng tng ng:
Qua kho st thc t cc phng s V Trng Phng, chng ti
nhn thy phn ln trong cc trng hp giao tip ca nhn vt v
tc gi, hoc ca nhn vt vi nhn vt th ngn ng ca nhn vt
hu nh cu no cng c s c mt ca TTTT. C trng hp, nh
s c mt ca TTTT m thay v phi dng n cu di, nhiu cu th
nhn vt c th ch dng mt cu ngn gn kt hp viTTTT nhng
vn chuyn ti v nhn mnh c ngha m nhn vt hng n.
3.2.2. Cc v t tnh thi:
Khi tm hiu v cc v t tnh thi tnh lm chnh t trong ng
on v t trong ting Vit ni chung v trong phng sVTP ni
ring, cn phn bit v t tnh thi v v t tnh thi tnh.
3.2.3. Cc qun ng tnh thi:
Trn bnh din ng dng hc, nhng QNTT trong phng s V
Trng Phng biu th nhiu cung bc tnh thi khc nhau nh bc
b, phng on, khng nh, nghi vn, hoi nghi. iu cho thy
kh nng a dng trong vic tham gia biu th cc ngha hm n
ca cc QNTT v cng chnh l l do m cc QNTT thng c
s dng trong giao tip.
3.2.4. Hin tng m h v tnh thi
Trn bnh din ng dng hc, cc PTBTTT ngn ng nhn
vt trong phng s V Trng Phng m chng ti kho st c c
hin tng m h v tnh thi mc ch pht ngn. S d c s m h
-
19
ny, mt phn xut pht t vic mt s t c th va l PTBTTT ny
trong mt ng cnh no , li va l mt PTBTTT khc mt ng
cnh khc. Chng ti thng thy cc PTBTTT ng nhiu vai tr
khc nhautrong vic biu t tnh thi gc s dng cc v t,
TTTT to ra s a dng trong pht ngn.
3.3. NH GI VAI TR PTBTTT NGN NG NHN VT
TRONG PHNG S V TRNG PHNG
Trong phng s V Trng Phng, cc PTBTTT hin din kh
y v ng vai tr quan trng trong vic to tnh thi ring bit
cho ngn ng nhn vt, t khc ha chn dung nhn vt trong
cc phng s V Trng Phng. V rng hn na, qua ,gp phn
lm r bt php tro lng, chm bim trong ngn ng ca phng s
VTP. Vai tr ca chng th hin nhng im sau:
(i): Gp phn nh hnh phong cch chc nng khu ng trong
pht ngn ca nhn vt, trong hi thoi gia nhn vt vi nhn vt,
gia nhn vt vi tc gi (tc V Trng Phng).
(ii) : Gp phn nh hnh phong cch ngn ng trong phng s
V Trng Phng vi ging iu hi hc,chm bim , kch.
Ngn ng nhn vt trong phng s V Trng Phng hu ht l
ngn ng i thng- khu ng-v cc PTBTTT chnh l phng
php c a nht ngn ng ny pht huy hiu qu, uyn chuyn,
to cm xc.
-
20
TIU KT CHNG 3
Trong chng ny, chng ti kho st ngha, c im ng
ngha, ng dng ca cc PTBTT ngn ng nhn vt trong phng s
V Trng Phng. Tp trung phn tch cc c trng ng ngha ca
cc TTTT cui cu thuc ngn ng nhn vt trong phng s, miu
t mt cch khi qut ni dung ng ngha v qu trnh hnh thnh,
phi sinh cc TTTT tham gia vo vic biu t mc ch pht ngn
ca thuc ngn ng nhn vt.
Bn cnh , cng nu ra nhng nh gi v vai tr ca
PTBTTT ngn ng nhn vt trong phng s V Trng Phng. Trong
, d nhn thy nht l vic PTBTTT ng vai tr quan trng trong
vic to tnh thi ring bit cho ngn ng nhn vt, t khc ha
chn dung nhn vt trong cc phng s V Trng Phng. V rng
hn na, qua ,gp phn lm r bt php tro lng, chm bim
trong ngn ng ca phng s V Trng Phng.
-
21
KT LUN
c nhiu cng trnh nghin cu v cc PTBTTT kh cng
phu. Tuy nhin, hu ht cc tc gi vn dng gii hn miu t cc
phng tin ny nh nhng t loi m t ch trng n chng trn
bnh din ng ngha,ng dng khc v vai tr ca cc PTBTTT trong
vic hnh thnhcc mc ch ngn trung. S d c nhng hn ch
trn, theo chng ti, c th t nhng nguyn nhn nh:
- nh hng bi l thuyt ngn ng F. Sausure, vch ra ranh
gii ca s i lp gia ngn ng v li ni. V th, cc PTBTTT
khng c nhn nhn gc l mt phng tin thc ti ho
cum thng c nhn nhn nh mt hin tng thuc v li ni.
- Bn thn cc PTBTTT trong ngn ng ni chung, cng nh
trong ting Vit rt a dng vi nhiu tiu loi. Thm ch, trong qu
trnh kho st, chng ti thy xut hin nhng t va ng vai tr l
PTBTTT ny, li va ng vai tr l PTBTTT khc trong ng cnh
khc, tnh trng ng ngha, a ngha an xen kh tch bch.
- Mt khc, l thuyt hnh vi ngn ng , ng dng hc, nhng
nghin cu v tnh thi trong l gic hc v trong ngn ng hc cng
ch mi c cc tc gi Vit Nam quan tm trong thi gian gn
y. V th, xc lp mt khung miu t r rng, y cho cc
PTBTTTT v th cng khng d dng. n nh.
Trong phm vi hiu bit hn hp v trong khun kh ca ti
ny, chng ti chn mt tc gi ln ca vn n Vit Nam-nh vn-
nh bo V Trng Phng- kho st v nghin cu vic s dng
cc PTBTTT thuc ngn ng nhn vt. Lun vn tin hnh xem
xt vn bnh din kt hc, ng ngha hc v ng dng hc hu
mong c mt cch nhn nhn tng qut v vn tnh thi trong ngn
-
22
ng nhn vt. ng thi, mong mun gp phn nh trong vic
nghin cu s kt hp gia phong cch khu ng v phong cch bo
ch, c bit l trong th loi phng s t c th c nhng cch
vit sinh ng, cch tip cn ti, khc ha tnh cch, s phn, chn
dung nhn vt bo ch mt cch a dng, phong ph hn.
Lun vn l cng trnh nghin cu cc PTBTTT thuc ngn ng
nhn vt trong phng s V Trng Phng di gc ng ngha-
ng dng. Qua qu trnh kho st, xc lp, miu t,phn tch,nh gi
cc PTBTTT c s dng trong ngn ng nhn vt cc phng s
V Trng Phng, chng ti hy vng s gp thm mt kt qu thit
thc cho vic nghin cu v l thuyt tnh thi-vn l mt a ht bt
u c gii nghin cu ngn ng hc quan tm thi gian gn y.
ng thi b sung thm nhng phng php, l thuyt vit phng
s.
Tm li, trong ngn ng nhn vt, cc PTBTTT gp phn thc
hin nhng chc nng sau:
- L phng tin bc l thi , tnh cm ca nhn vt. Qua
gp phn khc ha,xy dng chn dung, tnh cch, s phn ca
nhn vt.Xa hn na, t nhn vt,c th nhn ra nhn quan, thi
,suy ngh ca tc gi i vi nhng vn , nhng s phn con
ngi t ra trong phng s,gp phn th hin chn dung nhn vt v
bc l thi ca tc gi,
-L phng tin phng s sinh ng, duyn dng, gn gi vi
phong cch sinh hot hng ngy ch khng qu kh khan,chun
mc.Ni cch khc, cc PTBTTT thuc ngn ng nhn vt c V
Trng Phng s dng nh mt th php tng thm sc hp dn
cho ngn ng trong phng s ca mnh.
-
23
C mt im lu th v m chng ti nhn thy khi nghin cu
vn ny, l vic phng s thuc phong cch bo ch thng s
dng ngn ng chnh lun, mang chc nng giao tip l tr v tc
ng. V vy, ngn ng thng chun mc. Trong khi , nhiu
PTBTTT nh thn t, tiu t tnh thi thng s dng trong phong
cch sinh hot hng ngy. Th nhng li c V Trng Phng s
dng kh nhiu v kh hiu qu trong ngn ng nhn vt. iu y
tng thm phong cch khu ng, tng s gn gi, duyn dng cho
ngn ng phng s, mt khc cng lm bt ln th php tro lng,
chm bim trong ngn ng phng s V Trng Phng.