BOER KLASzkt

lesboekje derde graad

dit boekje is van:

................................................................................................................................................................................................................

2 3

Noteer de datum van het boerderijbezoek bovenaan in het kader.Teken het weerbeeld van die dag in het kader.

Wat is een landschapselement? Zoek op!

Welke landschapselementen heb je gezien?

Na het bezoek, ga ik … naar een boerderij:

Mijn mening (kleur het vakje) De klas Breuk Procent

zeker nogmisschien nognooit meerik weet het niet

Rondom de boerderij

Kleef in het kader een foto van de boerderij die je gaat bezoeken.Schrijf naast het kader de naam van de hoeve.

Wat denk je te zullen zien, te mogen doen op de boerderij?

Waar ligt de hoeve die je gaat bezoeken op de kaart van West-Vlaanderen? Zet een kruisje.

Mening over het boerderijleven: Mijn mening (kleur het vakje) De klas Breuk

super de maxgewoon leukniet echt een meningeen beetje saaiverschrikkelijk

Doordenkertje: Waarom ziet de dag van de boer er niet elk seizoen hetzelfde uit?

Geef de uitleg bij spreekwoord 1 op pagina 19. OP DE BOER WONEN

Rondom de boerderij

De klas Breuk

4 5

Welk soort bedrijf is de boerderij die jij hebt bezocht?

Waarom denk je dat?

Kleef hiervan een foto die dat duidelijk aangeeft.

Geef de oppervlakte van de boerderij. ............................... m² = ................................. ha.

km2 m2 dm2 cm2 mm2

Hoeveel keer past de oppervlakte van de klas, de speelplaats en een voetbalveld in de boerderij? ................... keer ................... keer . ............... keer!

De boerderij

Zeg nooit zomaar ‘boerderij’ tegen een ‘boerderij’!Vroeger van alles wat, nu van een beetje veel! Leg uit!Welke vakjes horen bij elkaar? Zet telkens de cijfertjes.

1 Melkvee- houderij

Kweken van pluimveesoorten (vogels): kippen, eenden, kalkoenen, ganzen, parelhoenen, struisvogels, fazanten, … Dit voor vlees, dons, eieren, ...

2 Vleesvee- houderij

Het telen van siergewassen, graszo-den, bomen, ... Dit in volle grond of onder glas.

3 Pluimvee- houderij

Intensief telen van de groenten (sla, prei, tomaten, witloof,...) en fruit (appels, peren, zacht fruit,...). Dit in volle grond,onder glas of in teeltcellen.

4 Varkens- houderij

Kweken van runderen enkel voor de melk (eenzijdig melktype, melkkoeien).

5 Akkerbouw Kweken van varkens voor vlees.

6 Groenten- en fruitteelt

Kweken van runderen enkel voor het vlees (eenzijdig vleestype, vlees-koeien).

7 Sierteelt

Activiteiten waarbij gewassen (aard-appelen, granen, bieten, ...) geplant of gezaaid worden op akkers. Deze gewassen dienen o.a. voor menselijk gebruik. Na enkele maanden groeien, worden ze geoogst.

Doordenkertje: Wat is een gemengd bedrijf? Geef ook een voorbeeld.

Geef de uitleg bij spreekwoord 2 op pagina 19. HIJ HEEFT GOED GEBOERD

De boerderij

6 7

De gebouwen De gebouwen

Noteer welke gebouwen en bijhorende functies je hebt gezien tijdens het boerderijbezoek.

Teken samen een grondplan van de hoeve op de prent.

Vaak bouwen mensen een huis in fermettestijl. Kleef hiervan een foto die je hebt gevonden op het internet. Wat heeft dit te maken met de boerderij? Denk aan een Frans woord.

De boerderij is een geheel van gebouwen.Welke functie heeft elk gebouw? Verbind.wonen huis van de boervoorraad stro en voeder opslaan stalopslag materiaal garageonderhoud machines serreverzorging dieren hokkenkweken van groenten en fruit schuur

Breng de boer naar zijn hoeve.

Bouw in groepjes de hoeve na die je op het prentje ziet. Let op de verhoudingen.

Doordenkertje: Waarin moet de boer voornamelijk investeren als hij 100 koeien extra wil kweken? Denk verder dan de gebouwen! Wat brengt een grootse beslissing allemaal met zich mee?

Geef uitleg bij spreekwoord 3 op pagina 19.ALS ER ÉÉN SCHAAP OVER DE DAM IS, VOLGEN ER MEER

8 9

De mensenDe mensen

Wie zag jij tijdens het bezoek?

Los de rebus op.

Welke job zou jij het liefst uitoefenen op de boerderij?

Geef hiertoe vijf eigenschappen die je zeker dient te hebben om deze job tot een goed einde te brengen!

Weet jij iets over de studies die je moet volgen om landbouwer of veearts te worden?

Wie kom je allemaal tegen op de boerderij? Enig idee?

Zoek op in het woordenboek.

1 seizoensarbeider: ...........................................................................................................................................................................

2 veearts: ............................................................................................................................................................................................................

3 loonwerker: ...............................................................................................................................................................................................

Zet elk cijfer onder de juiste tekening. Wie zie je op de andere foto’s?

Doordenkertje: Wie heeft de boer nodig indien hij zelf geen zaaimachine heeft (............................................................................................) en indien hulp nodig is bij een kalving (......................................................................................)?

Geef de uitleg bij spreekwoord 4 op pagina 19. LACHEN ALS EEN BOER DIE KIESPIJN HEEFT

Los de rebus op.

10 11

Welke dieren heb je gezien op de boerderij?

Welke verzorging en voeding krijgen drie van deze dieren? Vertel!

Zoek voor elk van deze drie dieren een foto waarop je ook hun voeding ziet.Kleef deze in de kadertjes.

Een vleugje Frans! Verbind elk dier met het juiste geluid. le chat grogner (knorren)

le chien meugler (loeien)

la vache miauler (miauwen)

le cheval caqueter (kakelen)

la poule chanter (kraaien)

le coq aboyer (blaffen)

le cochon hennir (hinniken)

Oplossing rebus:

Betekenis van de zegswijze:

Welke boerderijdieren ken je?

Zet in de juiste kolom!ram, merrie, ezelhengst, geit, veulen, zeug, stier, hengst, beer, haan, big, kuiken, veulen, lam, ooi, kalf, koe, hen, lam, ezelin, bok

Het vrouwelijk dier Het mannelijk dier Het jong

koe stier kalf

Doordenkertje: Een boer telt op een dag zijn kippen en konijnen. Hij wil je niet vertellen hoeveel hij er van elk heeft. Hij laat je wel weten dat hij 186 poten heeft geteld en 67 koppen!.

Geef de uitleg bij spreekwoord 5 op pagina 19.DE KOE BIJ DE HORENS VATTEN

De dieren De dieren

12 13

De gewassen De gewassen

Niet overal in Vlaanderen worden dezelfde gewassen geteeld in dezelfde hoeveelheid. Weet je ook waarom?

Kan je opzoeken welke gewassen er vooral worden geteeld in de streek waar jij woont?

En, in de streek waar de boerderij, die je hebt bezocht, zich bevindt?

Wat betekenen bovenstaande symbolen? Waar kwam je deze al tegen?

Kies samen met de klas welke bloemen je zou willen planten?

In groepjes maak je een powerpointvoorstelling van een gewas hierboven opgeschreven.Wat kan er allemaal in de voorstelling:foto,gerechtje,kleur, geur, smaak,groeiwijze, verzorging,voedingswaarde, ...

Een gewas is een groep planten van dezelfde plantensoort, die geteeld wordt in de land- of tuinbouw door bijvoorbeeld akkerbouwers of boom-kwekers. Het woord gewas is afgeleid van het werkwoord ‘wassen’ dat groeien betekent.

Schrijf eerst de naam van het gewas onder de tekening.Duid daarna aan: onder of boven de grond / binnen (serre) of buiten.

onder/boven onder/boven onder/boven onder/bovenbinnen/buiten binnen/buiten binnen/buiten binnen/buiten

onder/boven onder/boven onder/boven onder/bovenbinnen/buiten binnen/buiten binnen/buiten binnen/buiten

Doordenkertje:Rara, hoeveel soorten ...... bestaan er?

Gewas Ik gok Zoekresultaat

tomaten

champignons

uien

peren

Geef de uitleg bij spreekwoord 6 op pagina 19. WAT DE BOER NIET KENT, DAT EET HIJ NIET

14 15

Welke werktuigen en machines heb jij gezien op de boerderij?

Kleef vier foto’s van werktuigen/machines die je zag tijdens het bezoek.

Machines en werktuigen

Het werken op de boerderij vroeger en nu is helemaal anders.Heel wat nieuwe werktuigen en machines zorgen er voor dat er sneller kan gewerkt worden, dat de boer minder zelf moet doen en dat het comfort van de boer er heel wat op vooruit is gegaan.

Bespreek de verschillen op de foto’s van vroeger en nu!

Machines vergelijken met eigen tuinmateriaal. Verbind!Zet de cijfers ook bij de juiste tekening.1 ploeg tuinslang

2 eg spade

3 sproeiboom grasmachine

4 zaaimachine hark

5 maaier onze eigen handen/een schopje

DoordenkertjeWat is de belangrijkste machine voor de boer? Waarom?

Geef de uitleg bij spreekwoord 7 op pagina 19. DE PAARDEN ACHTER DE WAGEN SPANNEN

Machines en werktuigen

16 17

Van welk dier of gewas komen de ingrediënten uit het recept?

Spaghetti Carbonara:

200 g spekblokjes .........................................................................................................

boter ...................................................................................................................................................

een beetje room ..........................................................................................................

4 eitjes ..............................................................................................................................................

40 g gemalen Parmezaanse kaas ...................................................

400 g pasta ...............................................................................................................................

Ken je de verschillende delen van de actieve voedingsdriehoek?

Waar hoort jullie gekregen productverpakking in de actieve voedingsdriehoek?

Elk zijn melk. Proeven!Zet 1 bij wat je eerst hebt geproefd, 2 bij wat je erna hebt geproefd en 3 bij wat je laatst hebt geproefd.magere melk ......................................................................................................................

volle melk ......................................................................................................................

karnemelk ......................................................................................................................

Doordenkertje: Wat is het verschil tussen wit brood en bruin brood?

Geef de uitleg bij spreekwoord 8 op pagina 19. VAN DIE BOER GEEN EIEREN

Welke hoeveproducten worden gemaakt op de boerderij die jij hebt bezocht?Of, welke producten worden er verhandeld waarmee je hoeve- producten kan maken? Vertel en kleef een foto die dit duidelijk maakt!

We gaan geblinddoekt hoeveproducten proeven! Mmm…

We spelen het spel ‘Welk hoeveproduct is het?’.Je krijgt een kaartje met daarop een hoeveproduct. Je vriendjes mogen vragen stellen en jij mag enkel antwoorden met ‘ja’ of ‘neen’.Wie kan het snelst jouw hoeveproduct raden?

HoeveproductenHoeveproducten

18 19

Overig

Rondom de boerderij Op de boer wonen.

De boerderij Hij heeft goed geboerd.

De gebouwen Als er één schaap over de dam is, volgen er meer.

De mensen Lachen als een boer de kiespijn heeft.

De dieren De koe bij de horens vatten.

De gewassen Wat de boer niet kent, dat eet hij niet.

Werktuigen en machines De paarden achter de wagen spannen.

Hoeveproducten Van die boer geen eieren.

Jij bent boer. Hoe wil jij dat mensen zich gedragen op jouw boerderij?In groepjes kies je nu één regel. Maak hiervoor een pictogram.Regel: .......................................................................................................................................................................................................................................

Welke afspraken werden er uiteindelijk gemaakt tijdens het boerderij-bezoek? Vertel!

De juf/meester geeft tien woordjes, die te maken hebben met de boerderij, die je zeker moet kennen.Verstop in groepjes de woordjes in een woordrooster voor de andere vriendjes van de klas.

Zijn er voorbeelden van een voedselketen op de bezochte boerderij? Bijvoorbeeld: gras / krekel / kikker.

Nog meer leuke boerderijopdrachtjes: kippetjes vouwen in origami, een boerderijrap maken, een originele fotokader maken met wat je vond op de boerderij, een juweel maken voor moederdag met bijvoorbeeld maïs, het koeienstaartenspel spelen, …

Overig

Colofon

Dankzij het lesboekje ‘Boer zkt Klas’ wordt een boerderijbezoek nog intenser en plezanter voor elke leerling. Meer informatie over landbouweducatie en West-Vlaamse bezoekboerderijen, die hun deuren voor groot en klein open zetten, op www.onthaalopdeboerderij.be.

‘Boer zkt Klas’ is gerealiseerd in het kader van het Interreg IV-project ‘Onthaal op de boerderij in de grensstreek’ met financiële steun van de Europese Unie en de Provincie West-Vlaanderen.

Concept: Astrid Schlese

Redactie: Nele Dejonckheere, Griet Dewaele, Valérie Mayérus, Astrid Schlese, Bart Verhaeghen, Claire Willefert-Dilly

Opmaak: Christine Bucket, Griet Dewaele, Astrid Schlese, Michelle Vyaene

Foto’s: Inagro, Shutterstock, CAG

Tekeningen: Christine Bucket, Griet Dewaele, Astrid Schlese

Speciale dank aan onze landbouwsters voor nazicht en suggesties.