boi duong hoc sinh gioi ngu van thpt

Upload: suffwb

Post on 08-Apr-2018

225 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    1/99

    Ni DungV Phng Php

    Bi Dng Hc Sinh Gii Mn Ng Vn THPT

    Bi dng hc sinh gii l mt nhim v gp phn nng cao cht lng

    dy v hc THPT . ng thi l tiu ch nh gi cng tc thi ua ca

    ngnh hc .Trong thi i cng nghip ho hin i ho t nc, mn ng vn t

    nhiu b coi nh . Cuc sng t con ngi phi i din vi hin thc

    phc tp , bn b , a dng . S kin Vit Nam ra nhp VVTO ang khng

    nh v tr t nc trn trng quc t . i cng vi n l s ln ngi ca gi

    tr vt cht v s h thp vai tr ca nhng gi tr tinh thn . Thc t y

    i hi mi thy , c gio dy vn khng ch c tm lng , s nhy cm ph

    bng tr tu, khoa hc . Chuyn lun ny p ng yu cu y . Ni dung

    chuyn lun gm:

    - Chng mt: Nhng kin thc cn cung cp

    +Ting Vit

    +Giai on vn hc

    +Tc gi , tc phm tiu biu

    +L lun vn hc

    -Chng hai: Nhng thao tc lm vn

    +Thuyt minh

    +Gii thch

    +Chng minh

    +Bnh ging

    +Bnh lun+So snh

    +Phn bc

    +Tng hp:

    *Ngh lun v t tng o c

    1

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    2/99

    *Ngh lun v hin tng i sng

    *Ngh lun v vn vn hc

    *Ngh lun v th

    *Ngh lun v tc phm vn xui

    -Chng ba: Rn luyn v k nng

    +K nng tm hiu bi

    +K nng lp dn

    +K nng m bi , thn bi , kt bi

    +K nng in t

    +K nng vit on

    -Chng bn: v p n

    Ni dung trn y c b tr dy c ba khi lp : 10 , 11 , 12 . C th l :Lp 10:

    +Ting Vit:

    *Ng m

    *T

    *Cu

    +Giai don vn hc:*Vn hc dn gian ( ch truyn c tch , ca dao)

    *Vn hc t th k X n th k X I X

    *Tc gi , tc phm : Nguyn Tri , Nguyn Du , H Xun H-

    ng

    +L lun vn hc

    *Vai tr chc nng vn hc

    *Nhng thut ng vn hc

    +Thao tc lm vn

    *Thuyt minh

    *Gii thch

    *chng minh

    2

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    3/99

    +Rn luyn k nng

    *K nng tm hiu

    *Lp dn

    *K nng din t

    Lp 11

    +Ting Vit

    *Giao tip bng ngn ng

    *Nhng nhn t giao tip

    *p dng nhn t giao tip trong c th, c hiu vn

    xui , kch bn vn hc

    +Giai on vn hc

    *Vn hc Vit Nam t 1858 n ht th k X I X*Vn hc Vit Nam t u th k X X n thng Tm nm

    1945

    ( Vn hc thi k Php xm lc, qu trnh hin i ho vn hc, th mi ln

    mn, vn xui T lc vn on, vn xui hin thc, vn hc cch mng )

    +Tc gi ,tc phm

    *Nguyn nh Chiu, Nguyn Khuyn , T Xng*Nguyn Tun, Nam Cao, Xun Diu , T Hu , H Ch

    Minh

    +L lun vn hc

    *Tnh cht vn hc( Hin thc ,nhn o , dn tc , nhn

    dn )

    +Thao tc lm vn

    *Bnh lun, bnh ging, so snh ,phn bc,

    *Thnh thc l thuyt v p dng tt (lm theo v p

    n chng bn)

    Lp 12: Nhng kin thc cn cung cp

    +Ting Vit

    3

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    4/99

    *Thnh tho vn dng cc phong cch ngn ng, ch yu l

    phong cch ngn ng ngh thut vo vit bi vn

    +Giai on vn hc

    *Vn hc 1945 n 1975

    *Vn hc 1975 n nm 2000

    +Tc gi tc phm

    *Th Quang Dng, Nguyn nh Thi, Hong Cm, Nguyn

    Khoa im, Xun Qunh v mt s tc gi khc

    *Truyn ca Nguyn Trung Thnh , Kim Ln , Anh c , T

    Hoi , Nguyn Minh Chu v nhiu tc gi khc

    +L lun vn hc

    *Mi quan h gia nh vn v cuc sng*Mi quan h gia nh vn v tc phm

    *Vng i ca tc phm vn hc

    +Thao tc lm vn:

    *Thao tc tng hp : ngh lun v t tng o c, ngh

    lun v hin tng i sng, ngh lun v vn vn hc, ngh lun v

    th , ngh lun v vn xui+Rn luyn k nng :

    *Tm hiu , lp dn cc bi chng bn

    Ch trong mt bui dy( 2, 3 tit ) ch yu thc hnh . v p n

    chng bn

    Chuyn lun ny khng i su vo kin thc sch gio khoa c m

    m rng nhng vn sgk cha bn ti hoc cn b ng

    *

    Chng Mt

    Kin thc cn cung cp

    I-Ting Vit

    4

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    5/99

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    6/99

    Mi giai on cn i su mt s tc gi , tc phm tiu biu . C th l :

    Nguyn Tri , Nguyn Du , H Xun Hng , Nguyn nh Chiu , Nguyn

    Khuyn , Trn T Xng , Nguyn Tun , Xun Diu , Nam Cao , T Hu ,

    H Ch Minh

    III- L lun vn hc

    + Ngun gc vn hc

    + i tng vn hc

    +c trng vn hc

    +Tnh cht vn hc ( hin thc , nhn o , nhn dn , dn

    tc )

    + Vai tr chc nng vn hc

    + Thut ng vn hc ( Nhn vt tr tnh , ci ti , th , truyn , k , kch

    ( bi kch , hi kch ), im nh , kt cu , ct truyn , th in , thi

    php , li na trc tip , th gii quan , nhn sinh quan ca tc gi ... )

    Chng Hai

    Nhng thao tc lm vn

    * Thuyt minh*Gii thch

    * Chng minh

    * Bnh ging

    * Bnh lun

    * So snh

    * Phn bc* Tng hp : ( Ngh lun v t tng o c , ngh

    lun v hin tng i sng , ngh lun v vn vn hc , ngh lun v

    th , ngh lun v vn xui )

    6

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    7/99

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    8/99

    * C hnh ng ng n.

    - Suy ra: Sng p l sng c l tng ng n, cao c, c nhn x

    nh c vai tr trch nhim vi cuc sng, c i sng tnh cm hi ho

    phong ph, c hnh ng ng n. Cu th nu l tng v hng co

    ngi ti hnh ng nng cao gi tr, phm cht con ngi.

    b. T vn ngh lun xc nh, ngi vit tip t

    phn tch, chng minh nhng biu hin c th ca vn , thm ch s

    snh, bn bc, bc b... ngha l bit p dng nhiu thao tc lp lun.

    c. Phi bit rt ra ngha vn

    d. Yu cu v cng quan trng l ngi thc hin ngh lu

    phi sng c l tng v o l.

    3- Cch lm

    a. B cc: Bi ngh lun v t tng o l cng nh cc b

    vn ngh lun khc gm 3 phn: M bi, thn bi, kt bi.

    b. Cc bc tin hnh phn thn bi. Phn ny ph thu

    vo yu cu ca thao tc. Nhng vn chung nht.

    - Gii thch khi nim ca bi (v d dtrn, ta phi gii thch sng p l th no?)

    - Gii thch v chng minh vn t ra (ti sao ph

    t ra vn sng c l tng, c o l v n th hi

    nh th no.

    - Suy ngh (cch t vn y c ng? ha

    sai). M rng bn bc bng cch i su vo vn no - mt kha cnh. V d lm th no sn

    c l tng, c o l hoc ph phn cch sng khng c

    l tng, hoi bo, thiu o l.) phn ny phi c th

    su sc trnh chung chung. Sau cng ca suy ngh l

    nu ngha vn .

    8

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    9/99

    B- Cu hi v bi tp

    Cu hi :

    a-Ngh lun v mt t tng o l l g ?

    b-Yu cu lm bi vn ngh lun v mt t tng o l

    c-Nu khi qut cch lm bi vn ngh lun v mt t tng o l .

    Bi tp :

    a-L tng l ngn n ch ng . khng c l tng th khng c phn

    hng kin nh, m khng c phng hng th khng c cuc sng (Lp

    Ti-xti ) . Anh (ch )hiu cu ni y th no v c suy ngh g trong qu

    trnh phn u tu dng l tng ca mnh .

    b- Gt nhn nh : Mt con ngi lm sao c th nhn thc c chn

    mnh . khng phi l vic ca t duy m l ca thc tin . Hy ra sthc hin bn phn ca mnh, lc bn lp tc hiu c gi tr c

    chnh mnh

    Anh (ch ) hiu v suy ngh g .

    c- Bc H dy : Chng ta phi thc hin c tnh trong sch, cht phc

    hng hi, cn kim, xa b ht nhng vt tch n l trong t tng v hn

    ng . Anh (ch ) hiu v suy ngh gC- kim tra

    a- Dn tc ta ch yu sng bng tng yu thng ( Tin di l c v

    vang ca ng _ L Dun )

    Anh ( ch ) hiu v c suy ngh g v li nhn nh trn.

    b- Hc bit, hc lm, hc chung sng, hc t khng

    nh mnh ( unetsco)

    Anh ( ch ) hiu v c suy ngh g v li nhn nh trn.

    c- ng i kh khng phi v ngn sng cch ni m kh v lng ng

    i ngi ni e sng.

    Anh ( ch ) hiu v c suy ngh g v li nhn nh trn.

    D- Gi tr li cu hi, bi tp, kim tra

    9

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    10/99

    Cu hi : ( a, b, c ) da vo kin thc trng tm tr li.

    Bi tp :

    a _ Sau khi vo bi vit cn t c cc

    - Gi thch l tng l g ( iu cao c nht, p nht, tr thnh

    sngm ngi ta mong c v phn u thc hin).

    - Ti sao khng c l tng th khng c phng hng

    + Khng c mc tiu phn u c th

    + Thiu ch vn ln ginh iu cao c

    + Khng c l sng m ngi ta m c

    - Ti sao khng c phng hng th khng c cuc sng

    + Khng c phng hng phn u th cuc sng co

    ngi s t nht, sng v v, khng c ngha , sng tha

    + Khng c phng hng trong cuc sng ging ng

    ln bc trong m ti khng nhn thy ng.

    + Khng c phng hng, con ngi c th hnh n

    m qung nhiu khi sa vo vng ti li ( chng minh )

    - Suy ngh nh th no ?

    + Vn cn bnh lun : con ngi phi sng c l

    ng. Khng c l tng, con ngi thc s sng khng c ngha.

    + Vn t ra hon ton ng.

    + M rng :

    * Ph phn nhng ngi sng khng c l tng

    * L tng ca thanh ninta ngy nay l g ( Phu c ni lc mnh m, gii giang t nh cao tr tu v lun k

    hp vi o l)

    * Lm th no sng c l tng

    + Nu ngha ca cu ni.

    10

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    11/99

    b- Sau khi vo bi vit cn t c cc

    - Hiu cu ni y nh th no ?

    + Th no l nhn thc ( thuc phm tr ca t duytr

    cuc sng. Nhn thc v l sng i, v hnh ng ca ngi khc, v

    tnh cm ca con ngi).

    + Ti sao con ngi li khng th nhn thc c chn

    mnh li phi qua thc tin .

    * Thc tin l kt qu nh gi, xem x

    mt con ngi .

    * Thc tin cng l cn c th thch co

    ngi .

    * Ni nh Gt : Mi l thuyt ch l mu xmch c cy i mi mi xanh ti.

    - Suy ngh

    + Vn bnh lun l : Vai tr thc tin trong nh

    thc ca con ngi.

    + Khng nh vn : ng

    + M rng : Bn thm v vai tr thc tin trong nhthc ca con ngi.

    * Trong hc tp, chon ngh nghip.

    * Trong thnh cng cng nh tht bi, con ngoi

    bit rt ra nhn thc cho mnh pht huy ch mnh. Hiu chnh mnh con

    ngi mi c c may thnh t.

    + Nu ngha li nhn nh ca Gt

    c- Sau khi vo bi vit cn t c cc

    - Hiu cu ni y nh th no ?

    + Gii thch cc khi nim.

    11

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    12/99

    * Th no l c tnh trong sch ( gi

    gn bn cht tt p, khng lm vic xu nh hngn o c con

    ngi.)

    * Th no l cht phc ( chn tht, gin

    d ha vi i thng, khng lm vic xu nh hng ti o c con ngi)

    * Th no l c tnh cn kim ( sing

    nng, tn tin)

    + Ti sao con ngi phi c c tnh trong sch

    cht phc hng hi cn kim?

    * y l ba c tnh quan trng ca con

    ngi : cn kim, lim chnh, chn tht ( lim l trong sch ).

    * Ba c tnh y gip con ngi hnh trntrong cuc sng.

    * Ba c tnh y lm nn ngi c ch.

    - Suy ngh

    + Vn cn bnh lun l g ?

    Bc nu phm cht quan trng, cho

    l mc tiu mi ngi phn u rn luyn. ng thi Ngi yu cu xab nhng biu hin ca t tng, hnh ng n l, cam chu trong mi

    chng ta.

    + Khng nh vn : ng

    + M rng :

    * Lm th no rn luyn 3 c tnh

    Bc nu v xa b t tng, hnh ng n l.

    * Ph phn nhng biu hin sai tri

    * Nu ngha vn .

    kim tra :

    a- Gii thch, bnh lun cu ni ca c Tng B th L

    Dun.

    12

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    13/99

    - Gii thiu li nhn nh mt cch t nhin.

    - Khi qut ni dung li nhn nh

    - Nu cch gii quyt v phm vi dn chng

    - Hiu li nhn nh nh th no

    + Quan nim th no v tnh yu thng

    ( Mi quan h tt p, bnh ng, dn ch, nhng nhn, chia s gip

    ln nhau gia con ngi vi con ngimt cch chn thnh)

    + Ti sao dn tc ta ch yu sng bng tn

    yu thng :

    * Xut pht t truyn thng dn tc,t

    phm cht con ngi Vit Nam bit yu thng, on kt, m bc ln

    nhau.* Xut pht t c im ca vng c

    dn nng nghip li i mt vi thin nhin khc nghit ( ma, bo ,hn

    hn, lt li ) thng xuyn xy ra.

    * Dn tc ta phi i mt vi

    nhiu k th xm lc. V vy con ngi phi tr li, on kt yu thng

    nhau vt qua, gi vng cuc sng bnh yn cho mnh. ( chng minhbng lch s dn tc).

    - Suy ngh

    + Vn cn bnh lun : khng nh phm

    cht ca con ngi t nc, tin tng vo sc mnh ca tnh thng.

    + Khng nh li nhn nh ng n.

    + M rng bn bc :

    * Lm th no pht huy truyn thng,

    on kt yu thng nhau ( l lnh m l rch, thng ngoi nh th thng

    thn, sng v thc cng ng)

    * Phni hin tng chia r, mt on kt.

    + Nu ngha vn .

    13

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    14/99

    Rt ra bi hc rn luyn v phm cht o

    c, mnh v mi ngi.

    b- Sau khi vo bi vit cn t c cc .

    - Hiu cu ni y nh th no ?

    + Hc l g ?

    * Hc bit l hc nh th no ?

    * Hc lm l hc nh th no ?

    * Hc chung sng l hc nh th no ?

    * Hc khng nh mnh l hc nh th

    no ?

    + Ti sao hc bit lm, chung sng, khng nh v n th hin nh th no ?

    * Hc nhn thc nhng tri thc ca nhan

    loi, t bit lm bit hnh ng ng, mi c th chung sng v tn

    ti ( chng minh ).

    * Hc mi ngi u hiu bit v nhau,

    chung sng cng nhau.* Hc trau di khoa hc k thut, l sng

    i lm tt mi vic, i nhn x th v lm cho mnh trng

    thnh ( chng minh ).

    - Suy ngh :

    + Xc nh vn : cao vai tr hc tp v kha

    hc k thut, o c li sng.

    + Khng nh : ng. N ph hp vi quy lut pht

    trin, mi quan h ca i sng con ngi.

    + Bn bc :

    * Khng hc c bit, c lm, c chung sng

    v khng nh mnh c khng ? Khng !

    14

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    15/99

    * Lm th no hc tt ?

    * Ph phn mt s hnh vi, quan im sai

    tri v lc lng trong hc tp.

    + Nu ngha tc dng ca vn

    c-`Sau khi vo , bi vit cn t c cc .

    - Hiu cu ni ca Nguyn B Hc l nh th no ?

    + Mn hnh nh ng i khng kh din t n

    dung g, vn g ? ( ng i kh, khng v ngn sng cch ni _ Ch

    d ngn sng cch ni nhng con ngi vn khng nh khng kh. i

    ny nhn mnh yu t tinh thn, t tng quyt tm ca con ngi)

    + V th hai ca cu ni M kh v lng ng

    ngi ni e sng . Th ra t tng ca con ngi, tinh thn ca con ngi rquan trng vi mi cng vic.

    + Ti sao ng i kh khng v ngn sng cc

    ni, m kh v lng ngi ngi ni e sng.

    * T tng, tinh thn ca con ngi quyt nh s

    thnh bi ca cng vic.

    * Trng thy vic ngi th khng th hothnh tt.

    * Nu con ngi c quyt tm th mi vic khn

    c g kh ( chng minh)

    - Suy ng v vn t ra.

    + Khng nh cu ni ng.

    + M rng bn bc : C nhiu trng hp trong cuc sn

    yu t tinh thn quyt nh mi s thnh t v cng c trng hp d

    n tht bi, khng thnh cng.

    + Rt ra ngha su sc t cu ni ny l xy

    dng cho mi con ngi t tng, tinh thn quyt tm cao trc bt c mt kh

    khn no, cng vic no.

    15

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    16/99

    2-Ngh lun v mt hin tng i sng

    A. Kin thc trng tm

    * Nm c cch lm mt bi vn ngh lun v mt hin tn

    i sng.

    * C thc ng n trc nhng hin tng i sng.

    - Xung quanh chng ta hng ngy c bit bao chuyn xy ra. C hin tn

    tt, c hin tng xu.

    Vy tt c nhng g xy ra trong cuc sng con ngi u l hin tng

    sng.

    1- Khi nim

    - S dng tng hp cc thao tc lp lun lm cho ngi c hiu r

    hiu ng, hiu su ng tnh trc nhng hin tng i sng, c

    ngha x hi. l ngh lun v mt hin tng i sng

    2-Yu cu

    a. Phi hiu r, hiu ng, hiu su bn cht hin tng. Mun vphi i su tm ti, gii thch.

    b. Qua hin tng ch ra vn cn quan tm l g? Trn c s

    ny m phn tch, bn bc hoc so snh, bc b.... Ngha l phi bi

    phi hp nhiu thao tc lp lun ch ra ng, sai, nguyn nhn cch kh

    phc, by t thi ca mnh.

    c. Phi c lp trng t tng vng vng.d. Din t gin d, sng sa, ngn gn.

    3-Cch lm

    - Trc khi tm hiu phi thc hin ba thao tc

    + c k bi

    16

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    17/99

    + Gch chn cc t quan trng

    + Ngn v (nu c)

    - Tm hiu

    a1. Tm hiu v ni dung ( c nhng no)

    a2. Thao tc chnh (Thao tc lm vn)a3. Phm vi xc nh dn chng ca bi

    - Lp dn

    + M bi Gii thiu c hin tng i sng cn ngh lun.

    + Thn bi Kt hp cc thao tc lp lun lm r cc lun im

    v bn bc hoc ph phn, bc b.

    + Kt bi Nu ra phng hng, mt suy ngh mi trc hin tng

    sng.

    B Cu hi, bi tp

    Cu hi

    a-Th no l ngh lun v mt hin tng i sng

    b-yu cu lm bi vn ngh lun v mt hin tng i sng

    c- Nu khi qut cch lm bi vn ngh lun v mt hin tng i sn

    Bi tp

    a- Theo ban ch o tuyn sinh i hc nm 2004, sau hai t thi

    c 3186 th sinh b x l k lut do vi phm quy ch thi, trong c

    2637 th sinh b nh ch thi, ch yu do mang v s dng ti li

    trong phng thi . Hnh thc mang ti liu, phao thi ngy cng tinh v

    chng c giu trong thc k, in thoi di ng, trong giy . An(ch ) c suy ngh g v thc trng .

    b- Tnh trng nhim mi trng sng vi trch nhim ca ngi dn

    c- Tin hc vi thanh nin

    C- kim tra

    17

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    18/99

    a- a- Anh ( ch ) c suy ngh v hnh ng nh th no trc tnh

    hnh tai nn giao thng hin nay.

    b- b- Anh ( ch ) c suy ngh g v hnh ng nh th no trc

    him ho ca cn bnh HIV/AIDS.

    c- Mi trng sng ang hy ho

    D Hng dn tr li cu hi, bi tp, kim tra

    Cu hi : ( a, b, c da vo phn kin thc trng tm tr li )

    Bi tp :

    a- Sau khi vo bi vit cn t c cc :

    -Hiu bn tin ca bo Tui Tr nh th no ?

    + Nhng con s bit ni v vic lm tiu cc ca th sinh d

    thi vo i hc. l vic mang ti liu phng thi.

    + Phao thi : gii sn.

    + Tinh vi : t m, chnh xc n mc cao, nhng chi tit nh nhng r

    kho lo.

    - Suy ngh g ?

    + Vn cn bnh lun : y l thc trng o c, vi

    phm vo vn thi c cn phi ln n.+Khng nh vn : nhn xt ng n, khng che

    du s tht.

    + M rng :

    * Xut pht t thc c nhn, di tr, la lc -

    c vo i hc. S c ny thuc v phm tr o c cn ln n.

    * Chng ta o to nhng con ngi c nng lc thcs ch khng o to nhng ngi di tr, thp hn, dt nt

    * Con ng tin thn ca k s hin i l nng

    lc, tri thc hin i kt hp vi o l. Nhng th sinh ns u khng c

    c hai iu y, cn phi ln n.

    18

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    19/99

    * o to nhn ti khng th chp nhn nhng vic

    lm gian ln trong thi c.

    + Lm th no khc phc oc ?

    * Mi th sinh phi c thc.

    * Gia nh v x hi phi c trch nhim.

    * Qun l cht ch trong thi c . c bit ni khng

    vi tiu cc trong thi c. Tt c phi pht ng trong ton dn.

    + Nu ngha ca vn .

    b-Sau khi vo bi vit cn t c cc .

    - Tnh trng nhim mi trng sng hin nay nh th no?

    + cc thnh ph cht thi cng nghip v ng c xe

    t, xe my cc loi lm cht cc dng sngv vn c bu kh quyn nhth no?

    ` + nng thn cc lng ngh th cng, dng bao ni lng,

    hng ngy rc thi ba bi.

    + Ngun nc b cn kit

    . + Ngi dn thiu thc, trch nhim: rng u ngun

    b ph, cy ci tha dn.+ H thng l gch .

    - Suy ngh.

    + Vn cn bnh lun: Thng bo khn cpv

    nhim mi trng ng thi i hi, kin ngh c nhn, tp th c bin

    php ci thin mi trng, bo v cuc sng ca chnh chng ta.

    + Khng nh vn : ng.

    + M rng vn

    * Lm th no hn ch nhim mi trng?

    Tc dng vo thc ca mi ngi dn, tp th, chnh quyn cc cp. Mt

    khc phi c gii php khoa hc cu vn tnh trng nhim.

    * Ph phn nhng vic lm nh hng ti mi trng.

    19

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    20/99

    * M rng mng li truyn thng, thng tin i

    chng.

    .

    c-Sau khi vo bi vit cn t c cc .

    - Vai tr ca tin hc i vi thanh nin c th hin nh th no?

    + Tin hc cung cp nhng kin thc cn thit cho tui tr

    nhng tin tc, thnh tu nhiu mt trong nc, ngoi nc. N lu gi, cung

    cp cho ta nhiu tin, t liu cn thit ca c kim, ng , Ty.

    + N m ng vo khoa hc hin i.

    + Phc ph kp thi, nhanh nhy.

    - Suy ngh v trch nhim ca thanh nin.

    + n vi tin hc l yu cu quan trng.+ Thanh nin (tui tr) phi thnh tho v tin hc.

    + Tin hc m ng nhng ch vi ai say sa, tm ti, nghin

    cu sng to.

    + ngha ca tin hc vi i sng con ngi .

    Vi mi ngi.

    Vi thanh nin.Nht l trong thi k hi nhp.

    kim tra:

    a- Sau khi vo bi vit cn t c cc .

    - Xc nh vn cn bn bc.

    + Tai nn giao thng y l vn bc xc t ra i

    vi mi phng tin, mi ngi tham ra giao thng nht l giao thng trn -

    ng b.

    + Vn y t ra i vi tui tr hc ng. Chng ta

    phi suy ngh v hnh ng nh th no lm gim ti mc ti thiu tai

    nn giao thng.

    20

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    21/99

    Vy vn cn bn lun l: Vai tr trch nhim t suy

    ngh n hnh ng ca tui tr hc ng gp phn lm gim thiu tai

    nn giao thng.

    - Khng nh vn : Vn t ra lc ny v mi mi v

    sau l hon ton phhp vi mong mun ca mi ngi.

    - M rng vn (c nhiu cch: gii thch + chng minh, lt

    ngc vn , hoc tip tc bn bc, o su mt chi tit no ).

    Vi d: Gii thch v chng minh.

    + Ti sao tui tr hc ng cn c suy ngh v hnh ng n

    gp phn lm gim thiu tai nn giao thng. Vn ny i hi suy

    ngh v hnh ng nh th no?

    * Tai nn giao thng nht l giao thng ng bang din ra thnh vn lo ngi ca x hi.

    * C x hi ang ht sc quan tm. Gim thiu tai nn

    giao thng y l cuc vn ng ln ca ton x hi.

    * Ti tr hc ng l mt lc lng ng k trc tip

    tham gia giao thng. Vif th tui tr hc ng cn suy ngh v hnh ng

    ph hp gp phn lm gim thiu tai nn giao thng.Suy ngh v hnh ng nh th no?

    + Bn thn chp hnh tt lut l giao thng ( khng i dn

    hng ngang ra ng, khng i xe my ti trng, khng phng xe p nhan

    hoc vt u, chp hnh cc tn hiu ch dn trn ng giao thng. Phng

    tin bo m an ton

    + Vn ng mi ngi chp hnh lut l giao thng.

    + Tham ra nhit tnh vo cc phong tro tuyn truyn c ng

    hoc vit bo nu in hnh ngi tt , vic tt trong vic gi gn an to

    giao thng.

    -

    21

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    22/99

    + Vn an ton giao thng lun phi t ra. V ngy no

    chng ta cng phi tham ra giao thng.

    + An ton giao thng gp phn gi gn an ninh trt t x hi v

    m bo hnh phc gia nh.

    + Bt c trng hp no, u phi nh an ton l bn tai nn l

    th.

    + An ton giao thng khng ch c ngha x hi m cn c

    ngha quan h quc t nht l trong thi bui hi nhp ny.

    + Ta tht xt xa trc tnh cnh nhng mi u xanh cn th di

    phi la m la cha. Thn cht cp cc em trong mt tai nn bt ng.

    + Nhng tr th trng khn tang trn u v phi vnh bit ng

    i cha, ngi m, nhng ngi thn yu trong gia nh v mt tai nn giaothng. Rt mong nhng cnh y khng din ra trong cuc i. Chng ta

    hy suy nghi v hnh ng thit thc, ng n gp phn lm gim

    thiu tai nn giao thng.

    b- Sau khi vo bi vit cn t c cc .

    - Gii thiu vn : th k 21 chng ta chng kin nhiu vn

    h trng. Trong him ha cn bnh HIV/AIDS l ng ch .- Nhng con s bit ni.

    Mi pht ng h ca mt ngy tri i c khong 10 ngi

    b nhim HIV.

    nhng ni b nh hng nng n, tui th ca ngi dn

    b gim st nghim trng.

    HIV dang ly lan bo ng ph n, chim mt n s ng

    b nhim trn ton th gii.

    Khu vc ng u v ton b Chu .

    - Lm th no ngn chn him ha ny?

    a vn AIDS ln v tr hng u trong chng trnh

    ngh s ca mi quc gia.22

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    23/99

    Mi ngi phi t thc trnh xa cn bnh ny.

    Khng k th phn bit i x vi nhng ngi mc bnh

    AIDS.

    M rng mng li tuyn truyn.

    c-Mi trng sng ang b hy hoi.

    Sau khi vo bi vit cn t c cc .

    - Mi trng sng bao gm nhng vn g (ngun nc,

    ngun thc n, bu khng hk, cy xanh trn mt t).

    - Mi trng sng ang b e da nh th no?

    Ngun nc.

    Ngun thc n.

    Bu khng kh.

    Rng u ngun.

    - Trch nhim ca mi chng ta.

    3- ngh lun v mt tc phm th, on th

    A. Kin thc trng tm

    - Cng c v nng cao tri thc v vn ngh lun.

    - Bit cch lm vn ngh lun v tc phm th, on th.

    1- Khi nim

    - Ta lm quen vi phn tch th, bnh ging th, bnh lun th

    so snh v th.

    Vy ngh lun v th (tc phm v on th) l qu trnh s dng tt c

    nhng thao tc lm vn sao cho lm r ni dung t tng, phong cch ngh

    thut ca th tc ng ti cm xc thm m, t duy ngh thut v

    nhng lin tng su sc ca ngi vit.

    23

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    24/99

    V d ta c on th:

    Bi ct di li bi ct di

    i mt bc li mt bc

    Mt tri ln cha dng c

    L khch trn ng nc mt ri(Bi ca ngn i trn ct - Cao B Qut)

    - Bi ct di li bi ct di m hng ca cu th nh m ra trc mt co

    ng di v tn. l con ng hnh o ca k s. Khng ai cng i tr

    con ng m mt, ch c L khch. Nc mt ri. C c qu! Nh

    vt tr tnh l k c n. S thc y lm sao cm ni nc mt. l gi

    nc mt y xt xa, cay ng. Ngi c t mnh chia s vi ngi i ng.

    - Ngi i dng nh dng li, dm chn ti ch. Con ngi y y kht vn

    m b tc bi lc cn cuc i. N to thnh mu thun ni tm. Nga

    ngn thay.

    Cch lm trn y l th hin ngh lun v th.

    2- Yu cu

    a - c k on th, bi th, nm chc hon cnh mc c

    sng tc, v tr on th bi th

    b - on th, bi th c du hiu g c bit v hnh nh

    ngn ng

    c - on th, bi th th hin phong cch ngh thut, t tng tncm ca tc gi nh th no?

    3- Cch lm : v d bi th H Ni vng em ca T Hanh

    Th l H Ni vng em

    Anh theo cc ph i tm ngy qua

    24

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    25/99

    Ph ny bn cnh vn hoa

    Nh khi n gi quen m cha thn

    Ph ny m y c trng

    Cng i mt qung ni bng lng im

    Ph ny anh n tm emNgi qua li tng anh tm bng cy

    Anh theo cc ph y

    Thm yu H Ni vng y c em

    - Phi phn tch bi th ch ra vn cn bnh lun.

    Ngi c cm nhn c hai hnh tng. Mt l H Ni v ph. Hai l nh

    vt tr tnh. H Ni ph p, ngi ng. H Ni c vn hoa nm k dph. H Ni c nhiu cy xanh. Nhng m H Ni c trng cng th

    mng. Nhng nhn vt tr tnh bc l lng c n trng tri. Cnh v

    ngay trc mt m cm thy cha thn, i trong m trng m m thm

    lng l. Tnh yu H Ni cng khng lp y khong trng vng em: C

    chung v ci ring ho trong tm trng con ngi. Con ngi khng ch sng

    ch vui vi tnh yu chung m cn c tnh yu ring y. (Phn gcchn l vn cn bnh lun)

    - Thao tc tip theo l khng nh vn

    Vn t ra trong bi th H Ni vng em hon ton ph hp vi tm

    trng, thi , tnh cm ca con ngi.

    - Sau khng nh vn l thao tc m rng. y l bc bn bc gi

    ngi c hiu r, hiu su v c th. M rng vn c ba cch.+ Cch mt l gii thch v chng minh

    + Cch hai l lt ngc vn

    + Cch ba i su bn bc mt kha cnh no ca vn

    - C th: M rng bng cch gii thch, chng minh

    25

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    26/99

    + Ti sao ci chung ho cng ci ring v n c th hin nh th

    no?

    * Con ngi c th u sinh ra v chu s tc ng ca cn

    ng. V th n khng th tch ri ci chung. Tiu bi th th

    hin s ho hp gia ci chung v ci ring H Ni vng em.

    * Trong x hi chng ta, ci ring khng bao gi i lp v

    ci chung.

    Hnh nh ph, con ng, vn hoa, nh trng, hng cy chon ht c b

    th. Tm trng ca nhn vt tr tnh ch l phn nh nhng cng khn

    th thiu c.

    * Ci ring lm ni bt ln ci chung.

    Tnh yu c biu hin bng hnh ng c th: Anh theo cc ph

    tm ngy qua, hoc th hin bng thi quen m cha thn, n

    bng lng im, tm bng cy. Chnh tm trng ny lm nn ci h

    ct ca bi th H Ni vng em.

    + Ti sao con ngi khng ch sng, ch vui vi tnh yu chung m cn c

    tnh yu ring y

    Mi ci ring lm nn ci chung, tnh cm ring ca con ng

    phi ho vo

    tnh cm chung. l mi quan h rng buc c tn

    truyn thng. S ho hp gia tnh cm ring chung lm

    nn sc mnh cho con ngi. Cu th kt th hin r m

    quan h ring chung y: Thm yu H Ni, vng y c

    em.

    * Tnh cm ring lm p cho cuc i chung.

    C bi th, ngi c nhn ra cch trnh by theo tng cu. y l

    nh ca tc gi. mi cp cu ch c cnh H Ni v nhn vt tr

    tnh bc l tm trng ca mnh. Mi s vt, hin tng din ra nh c 26

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    27/99

    vy: H Ni v ph , H Ni v hoa , H Ni v trng , ngi v cy .Trong khi , anh khng c em bn cnh, bun bit bao nhiu. Tu

    nhin vng em, bun thiu em nhng dy thm, cng hng nhiu hn

    tnh yu H Ni, tnh yu qu hng t nc

    * Ci ring khng h i lp vi ci chung

    Nhn vt tr tnh cm thy hng ht v vng em, nhng khng th

    ni bun tuyt vng m ch thy H Ni vi ph, vi hng cy, vn hoa

    m trng... sng t ph by ra trc mt. Ch c th, bi th khng th

    ng vng. Linh hn ca thi phm l cm xc ca nhn vt tr tnh

    Cm xc ny khng h i lp vi cnh ph p, ngi ng.

    - Trong m rng c th s dng thao tc so snh hoc phn bc. V d

    Cng l i gia ph H Ni, cng mang y p nhng tm trng nhn

    c ngi chng nhn thy g, ch c s thnh kin m mang n tron

    th ni su m m:

    Ti i khng thy ph thy nh

    Ch thy ma xa trn nn c

    Thiu nim tin vo cuc sng, con ngi c ci nhn sai lch n nh th

    Tht ng trch.

    - Sau m rng l nu ngha vn .

    V d:

    - Bi th khng ch lm ta yu H Ni, bit cm nhn su sc v

    cnh ph phng hi m cn th hin ni nim ca tnh cm ring

    V th bi th khng sa vo m phng cnh vt. Mi cnh vt, mhin tng u cha ng cm xc. Th l ting ni ca cm xc mn

    lit, l chiu su ca tm trng. Hn th, bi th gip ta bit th l n

    lng chn thnh m vn gi c mi quan h ring chung. Bi th tuy c

    nghing v ni vng em m vn rt ro tnh yu, chan ho trong s g

    b vi H Ni. Mt bn tnh ca c th hin bng m iu th lc bt

    27

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    28/99

    N gin d, mc mc m cha bao iu chn thnh bn trong.

    B- Cu hi , bi tp

    Cu hi :

    a _Th no l ngh lun v tc phm th, on th

    b _Yu cu khi lm bi vn ngh lun v tc phm th, on th

    c _Nu khi qut cch lm bi vn ng lun v tc phm th, o

    th

    Bi tp :

    a- Suy ngh v on th kt trong bi vi vng ca xun Diu

    Ta mun m vo ngi

    b- V on th m u ca bi th Bn kia sng ung c

    Hong Cm

    Em i ! bun lm chi

    Sao xt xa nh rng bn tay

    c- Suy ngh v bi th Ty tin ca Quang Dng .

    C- kim tra

    a- Qua bi th Ty Tin ca Quang Dng, anh (ch ) hnh

    dung nh th no v chn dung ngi lnh.

    b- S kt hp gia tnh dn tc v cch mng th hin trong

    bi th Vit Bc ca T Hu.

    c- Sng ca Xun Qunh l bi th th hin qu trnh nhn

    thc v khm ph ca ngi ph n ang yu.

    D G tr li

    Cu hi: (a,b,c da vo phn kin thc trng tm tr li).

    Bi tp:

    a-Sau khi vo bi vit cn t c cc .

    - Nu hon cnh sng tc, v tr on th.

    28

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    29/99

    - Nu ni dung c bn; y l on th a cm xc ca

    Xun Diu ln ti nh cao trong bi Vi vng. an th hin mnh lit

    nim kht khao sng, l tng sng ly hng th y, no n t

    khng nh mnh.

    - on th s dng nhiu cuc chung mt li kt cu

    khng nh thi sng si ni, tr trung, v vp n vi vng, gp gp

    Cm xc ca on th trn tr, o t trong nim ngy ngt.

    (Tc gi t xng ta l mun i din vi cuc sng trn gian.

    Ta mun m

    Ta mun say

    Ta mun thu v Ta mun cn

    Mt chui cu lp li din t tm lng khao kht ca ch th tr tnh,gn vi mi cu l mt trng thi cho chnh chonh, cho y, cho no

    n. Hng lot t ng th hin v p thanh tn, ti tr: s sng mn mn

    my a, gi ln, ci hn nhiu, c rng, mi thm, nh snh, thanh sc, th

    ti, xun hngTtc cl tnh mnh lit, to bo ca ci ti thi s. Vi

    vng thc cht l cch sng chy ua vi thi gian. l khao kht c

    sng mnh lit, sng ht mnh vi mt tm th cung nhit cha tngthy). Cnh sng vi vng y rt ph hp vi ci ti t thc v mnh, khao

    kht tnh yu tui tr. y cng l cnh sng ca nhn thc: cuc i ny

    p lm, ng sng, ng yu. Cnh sng y i lp vi s lng qun ca

    ngoi i hoc ang bun, au rn xit, thm ch cn khuyn ngi ta ln

    tin m . Cch sng y ng trn trng bit bao. Mt khc cnh sng y

    khng phi gp gp, sng theo li hng th c nhn m xut pht t ci

    p ca tnh yu tui tr, gia ci gii hn ca kip ngi trong ci i.

    -Nu ngha on th.

    b- Sau khii vo bi vit cn t c cc .

    - Nu hon cnh, mc ch sng tc, v tr on th.

    29

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    30/99

    - Xc nh vn cn bnh lun: y l ci nhn qua

    tm tng Hong Cm v bc tranh ton cnh bn kia sng ung (nam

    phn Bc Ninh). Li th nh an i, v v lm sng li nhng hn qu v

    c ni au khi qu hng y bng gic. Mi bn cu th nh khc nhc

    do uca bn tnh ca da dit n khn ngui.

    - Khng nh vn ng: y l on th tiu bii ca

    c bi th.

    - M rng bn bc: Ti sao ng? ng nh th no?

    - Nu ngha ca bi th.

    (Ngi vit phi vn dng nhiu chi tit trong bi th gii thch, chng

    minh)

    c- Sau khi vo bi vit cn t c cc .- Nu hon cnh v mc ch sng tc ca bi th Ty

    Tin.

    - Xc nh vn cn bnh lun: Bi th c sng tc

    theo cm hng lng mn v tinh thn bi trng, khc su hnh nh ngi

    lnh Ty Tin vi v p ho hng, ho hoa ni gia thin nhin min Ty

    Bc va dn d va th mng. Tt c c din t theo ni nh v hoinim ca Quang Dng.

    - Khng nh vn : ng.

    - M rng vn cn bn bc: V sao ng? ng nh th

    no?

    - C ngi cho Ty Tin l ni bun rt, mng rt mang c im ca giai

    cp tiu t sn. iu ng hay sai. Phn bc kin ny khng

    nh gi tr bi th.

    - Nu ngha bi th.

    kim tra:

    a-Sau khi vo bi vit cn t c cc .

    30

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    31/99

    - T ni nh m u, mch cm xc ti hin li cuc hnh

    qun chin u vi nhng th thch, gian kh, hi sinh v tnh qun dn

    thm thit. Ni nh v nhng m lin hoan t la traij v mt vng

    Chu Mc y th mng. Khung cnh thin nhin y lm ni bt hnh

    nh ngi lnh vi nhng cm hng lng mn anh hng, nt ho hoa ca

    nhng chng trai H Ni. Ni nh gi v mt thi p ho hng ca

    tui tr.

    - Cu th 3, 4 gi cho ta nhn thc c nhng a danh t

    t tn lng. l Si Khao, Mng Lt bn ma my bao ph mang v hp

    dn ca x l. on qun i trn nh ni cao m sng v dng chn

    nhng bn lng vi gi ni hoa rng y lng mn. Ni gian kh v th

    c vi i. Mi mt thanh bng trn tng s mi bn m tit to m hngu u lan ta lung linh huyn o trong ni nh. Ngi ta ch nhn ra ni

    bn lng, hoa v sng khi bng bc. Ngi lnh Ty Tin hin ln gia

    thin nhin hng v.

    - Cuc hnh qun chin u y gian hk th thch v h

    sinh:

    Dc ln khc khuuthm np xi.Cuc hnh qun i qua ni cao vc thm. ng quanh co un khc, ln

    cao bao nhiu li xung by nhiu, qua nhng min rng thing nc c.

    Thin nhin min Ty Bc Bc B khng ch hng v m cn dn d. Ni

    kh ca ngi lnh Ty Tin tng ln.

    - Trong gian kh vn tm thy nim vui tinh nghch ca

    ngi lnh qua hnh nh sng ngi tri. c bit hnh nh gc ln mi

    sng b qun i khng h ni n ci cht, coi ci cht nh nhng nh

    mt gic ng.

    - Cu th: Nh ai Pha Lung ma xa khi c cu trc ton v

    bng din t m thanh ca nhng trn ma rng u u khng ngt

    31

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    32/99

    trong mt khng gian rng m on qun Tay Tin i trong gi ni ma

    rng.

    - Hai cu th cui on l im n, im hn ca cuc hn

    qun. Ngi lnh Ty Tin tm dng chn mt bn no thuc t Ma

    Chu. Ba cm n gin gia rng, hng v ngt ngo ca nm si em

    trao tnh qun dn nng hn tnh c nc. Cu th nh nhng gi

    cm gic vng vn lan ta trong tm hn ngi c ngi nghe.

    - Ngi lnh hin ln trong m lin hoan t la tri. Cnh vt tr

    ln rc r lung linh. Trong nhng b o xim rc r, dng iu e p, cc c

    gi vn gi c v p ring. Bt php lng mn tm n nhng lin tng

    din t nim vui trn ngp tnh t. Ta nh thy anh b i Ty Tin nm

    tay cc c gi. Cc c gi n n ci ti thit tha trong v iu, sng ngtrong ting khn mt vng sn cc. u ch chin u dng cm chu

    nhiu gian kh, ngi lnh Ty Tin bc l nim vui, v p tm hn.Ta

    bng lin tng ti cu tho ca T Hu trong bi Nc non ngn dm:

    Nhng chng lnh tr mng t / Nghu ngao g bt ht ch cm si.

    - Thin nhin vng Chu Mc chiu sng lm ni bt hnh nh

    ngi lnh Ty Tin y th mng. QuangDng ghi li trong th mnhdng ngi v i mt ong a. C ngi cho l c gi giao lin. Cng

    c ngi cho l dng ngi cchc khe ngi trn con thuyn c mc lt

    nhanh trn dng nc l, len li bn nhng cy rng, nhng m hoa mc

    hai bn b sui hm. Th hay bao gi cng c nhiu cch hiu.

    - Hnh nh ngi lnh Ty Tin c th hin m nt trong

    on th:

    Ty Tin on binhkhc c hnh.

    on binh ch khng phi on qun. on binh gi ra m vang mn

    m. Khng mc tc hin ra nt ngang tng c o. ngi lnh b st rt

    n xanh da trc tc, qua cm hng ca Quang Dng th s tht y khng

    t ra tiu ty m yu m khe khon d di y cht ngang tng.

    32

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    33/99

    - cn l v p m mng ca nhng chng trai H Ni. Nhng

    dng kiu thm vn hin ln trong tm tng vi ni nh da dit.

    - Quang Dng khng n trnh s tht. Nh th ni v s hi sinh

    bng mt cm hng y bi trng:

    Ri rc bin cng khc c hnh.

    Nhng nm m chin s nm ri rc bin cng m nhn ln

    cm xc ca s bi thng. Nhng tinh thn kh phch ca tui tr sn

    sng hin dng mng sng ca mnh cho t quc. y khng cn cm

    xc ca th ca m l dng kh tinh thn, hnh ng ca tui tr Vit Nam

    trn hnh trnh cu nc.

    - Tnh ng i tht cm ng. Khi ngi lnh ng xung, ng

    i ch c th khm nim bng chnh o qun ca h. Quang Dngkhng i theo hng ca o thnh Gia T khi h hai ting v t m bi

    hin bng xc cm trang trng thingling. on th c hai tm ting c ti

    mi ba ting l t Hn Vit. Nh th to ln s tn knh trang nghim. Hai

    ting gm ln nh l m thanh ca khc nhc c hnh ca non sng, t

    quc. Quang Dng gi vo th mt khc bi trng.

    b- Sau khi vo bi vit cn t c cc .- S dng th th lc bt, mt hnh thc th th dn tc. N

    pht huy y ting Vit nht l ng m, ging iu.

    - Th din t hnh nh m mu sc Vit Bc, quen thuc c

    Vit Bc.

    - Th din t nhng suy ngh, t tng tnh cm ca ngi Vit

    Bc, ca con ngi Vit Nam. l thy chung , tnh ngha, o l ung n

    c nh ngun.

    - Nhng suy ngh, ttng tnh cm ca con ngi t nc gn li

    vi o l, ngha tnh cch mng.

    + Tnh ngha thy chung son st vi cn c a cch

    mng.

    33

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    34/99

    Mnh v c nh mi nh cy a.

    + Tnh ngha thy chung gn b trong nng ngy gian

    kh c lit:

    Mnh i c nhmi th nng vai.

    Nh sao ngy thng ca vang ni o.

    Nh khi gic n rng vy qun th.

    + Thy chung , tnh ngha, th din t li sng theo o l

    ung nc nh ngun:

    Mi lm nm y cy a Tn Tro.

    + Thy chung, son st vi nim tin vo ng, Bc H:

    u u m .. m nui ch bn.

    + Tnh ngha thy chung vi nhn dn cc dn tc VitBc:

    Nh ngi m nng b tng bp ng.

    Ta i ta nh chn sui p cng.

    Mnh i c nh m lng son.

    Nh tng bn khi sui L vi y.

    Ta v mnh c n tnh thy chung.- Th th lc bt c vn dng trong mt bi th di v nhiu l

    th hin truyn thng ca dn tc lm sng t ngha tnh cch mng

    + Th lc bt to ra m hng thng nht m li bin ha a

    dng.

    Tha thit ni nh (chng minh).

    Si ni, mnh m, ho hng ca ngi khng chin (chng

    minh).

    Trang trng, thit tha, th hin nim tin bit n.

    + Li ni giu hnh nh.

    Thin nhin, con ngi Vit Bc (chng minh).

    Biu dng lc lng v sc mnh (chng minh).

    34

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    35/99

    Th trn ca chin tranh nhn dn (chng minh)

    + S dng nhiu cch chuyn ngha truyn thng.

    Li so snh (chng minh)

    Li n d (chng minh)

    Tong trng, c l (chng minh)

    Ta v ta nh nhng hoa cng ngii

    nh sao u sng bn cng m nan

    u u m qun th.

    c-Sau khi vo bi vit cn t c cc .

    Bi th l s song hnh gia sng v em. Sng cng l em m

    em cng l sng.

    Hai kh th u:D di v du m bi hi trong ngc tr.

    Hai cu th u D di lng l, tc gi to ra tiu i din t

    bin thi phc tp ca sng cng l tm trng ca em. Khi tnh yu n v

    ngi con gi, h c th si ni, ci, ni, ht sut ngy. Nhng cng c lc

    lng l trong suy t. iu ng nh l kht vng tnh yu, nht l tnh yu

    i la bao gi cng thng trc trongtri tim tui tr:i con sng ngy xa Bi hi trong ngc tr

    iu ng ni nht hai kh th ny l s ch ng ca ngi con gi khi

    yu:

    Sng khng hiu ni mnh.

    Sng tm ra tn b.

    Ch ng khng phi l ng li m vn ti ci cao c, ci ln lao.

    - Kh 3 v 4:

    Trc mun trng Khi no ta yu nhau.

    Em ngh hai ting y lp li nh l s khm ph, tm ti. Em nhn thc

    c Sng bt u t gi. Nhng gi t u? No ai bit. Ngi ta c th

    35

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    36/99

    chng minh ngun gc ca gi qua khoa hc. Nhng khng th gii thch

    c ngun gc ca tnh yu. C nh th t bc bch:

    Anh yu em v sao khng bit r

    Ch bit yu em anh thy yu i

    Nh chim bay ta ht kh tri

    Nh rung la ung dng nc ngt

    V cng c ngi:

    Anh yu em nh anh yu t nc

    Vt v au thng ti thm v ngn

    H yu nhau. Nhng hi tnh yu bt u t u v tnh yu l g th c

    bao nhiu cch tr li. Nhn vt em trong bi th ca Xun Qunh cng

    cm nhn thy iu y. Ngun gc ca tnh yu rt l lng. N l lng, bn, nhng cng rt t nhin. Khng ai c th tm thy cu tr li tnh yu

    bt u t u? Tnh yu hp dn l ch . Th Xun Qunh su

    sc v t nh v kht vng v tnh yu thc s l nhu cu t nhn thc

    v khm ph.

    Ba kh th (5, 6, 7)

    Con sng di lng suD mun vn cch tr.Kh th 5 ng li mt ch nh.

    Nh + Gn vi khng gian di lng su, trn mt nc.

    + Gn vi b.

    + Khng ng c.

    + n anh.

    Mt ting Nh m ni c nhiu iu. Em ha thn vo sng. Sng

    ha nhp vo tm hn em tr ln c linh hn thao thc. Hai cu

    th nh ng li nhiu iu su sc nht: Lng em nh n anh / C

    trong m cn thc. Nh c lc tnh, c trong v thc.

    36

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    37/99

    Kh 6 v 7 mn hnh nh sng v vo b Con sng no chng ti b

    khng nh tm lng son st thy chung. D i u vo Nam, ra Bc,

    em u ngh ti anh, hng v anh.

    Hai kh 8, 9:

    Cuc i tuy di th ngn nm cn v

    Kh th th tm l ni khc khoi t nhn thc v mnh, v tnh yu v

    hnh phc trong ci quy lut mun tha ca con ngi.

    Bin vn rng, gi thi, my vn bay. Nhng hnh nh ny l

    biu hin s nhy cm vi ci v hn ca v tr. So vi ci v cng v tn y,

    cuc sng con ngi tht ngn ngi. Mt ting th di nui tic. Nhp th

    lc ny nh lng xung, hnh nh th m ra qua cc t (i xa, bin du

    rng, bay v xa). Nhn thc khm ph th Xun Qunh manh n nhngd cm. l ni lo u, s trn tr bi hnh phc hu hn ca i ngi gi

    ci v cng, v tn ca thi gian.

    Suy ngh nh th, thun Qunh khng dn ngi ta n b tc

    bun chn m thnh kht vng:

    Lm sao c tan ra ngn nm cn v

    Khao kht tnh yu ca mnh ha trong tnh yu ca mi ngi. Tan rakhng phi mt i m ha gia ci chung v ci ring. Tnh yu nh th

    khng bao gi c n.

    4- Ngh lun v mt kin i vi vn hc

    A. Kin thc trng tm

    - Cng c v nng cao thc v ngh lun vn hc- Bit lm bi ngh lun v mt kin i vi vn hc

    1- Khi nim

    - L qu trnh vn dng nhiu thao tc lp lun nh gii thch, chng minh

    phn tch, bnh lun, bnh ging, phn bc, so snh lm cho ngi

    37

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    38/99

    c, ngi nghe hiu r, hiu su

    kin nhiu gc khc nhau. Ngi ta phn cc kin theo th

    loi:

    - Ngh lun v tc phm vn xui (tc gi, nhn vt, ct truyn

    ti , ch ... )

    - Ngh lun v th

    - Ngh lun v sn khu (kch, tung, cho)

    2- Yu cu

    a. Xc nh c hon cnh v mc ch ca li nhn nh

    b. Xc nh c ni dung ca li nhn nh: cp ti vn g

    c. Ngi tham gia ngh lun phi c hiu bit v vn hc nhiu ph-ng din.

    Thng k nhng lnh vc thuc vn hc

    Lnh vc

    vn hcBiu hin c th

    Thut ng vn hc Ct truyn, kt cu, ti, ch

    , t tng ch , lng mn,

    hin thc, nhn vn, tnh

    hung, sng to ngh thut,

    hnh nh, hnh tng, in

    hnh, khng gian ngh thut,

    tr tnh, tro phng, nhn vttr tnh, s thi, bi kch, hi

    kch, bi hng, ngn ng ngi k

    chuyn, ngn ng nhn vt,

    c thoi, i thoi, thi php,

    38

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    39/99

    vng i tc phm, tip nhn

    vn hc, tro lu, khuynh hng

    sng tc.

    Tnh cht vn hc Tnh hin thc, tnh nhn o,

    tnh nhn dn, tnh dn tc

    (Hin thc v nhn o cn c

    quan nim ch ngha hin

    thc, ch ngha nhn o).

    phng Ty c ch ngha nhn

    vn.

    Chc nng Nhn thc, gio dc t tng tnh

    cm, thm m. Ngoi ra cnchc nng d bo, vui chi gii

    tr...

    Ngn ng Ngn ng th, ngn ng

    truyn, ngn ng k, ngn ng

    kch, ngn ng nhn vt, ngn

    ng ngi k chuyn. Nhpiu, tit tu.

    d. Thnh tho cc thao tc lm vn nh gii thch, bnh lun, ph

    tch, chng minh, bnh ging, so snh, phn bc v c bit l bit ph

    hp cc thao tc khi ngh lun

    3- Cch lm

    a. Tm hiu (ni dung, thao tc chnh, phm vi dn chng)b. Lp dn (M bi, thn bi, kt bi). kin ca thch Lam

    Sau khi vo , bi vit cn t c cc

    1. Xc nh vn cn bnh lun: Phn tch li nh

    nh

    39

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    40/99

    + Vn chng l mt kh gii thanh cao v c lc vn ch

    ng l phng tin

    + Va t co, va thay i mt th gii gi di v tn c

    Xc nh vn chng

    phi nu cao tnh chin u, vch tm b mt ca ci xu, ci c

    ng thi vn chng cng c kh nng nhn o ho con ngi.

    Li nhn nh ca Thch Lam cao tnh chin u v nhn o ho

    con ngi

    ca vn chng ch thc. Vn chng chn chnh bao gi cng th hi

    gi tr

    nhn o cao c.2. Khng nh vn ng

    3. M rng bn bc

    - Ti sao vn chng phi c tnh chin u v nhn

    ho con ngi. N th hin nh th no?

    + i tng ca vn hc l cuc sng con ngi. Mc-xin

    goor-ki khng nh Vn hc l nhn hc+ Ch ngha nhn o l mt trong nt p truy

    thng ca vn hc Vit Nam. Trong qu trnh hin

    ho, vn chng nht nh phi pht huy v p truy

    thng y.

    + c bit chc nng ca vn hc gip con ngi nh

    thc c cuc sng, nhn r bt cng ngang tri v b mtn bo ca th gii gi di v tn c, gio dc cho con ng

    lng cm th, dm vt ln ginh cuc sng cho mnh. n

    thi vn hc cng gp phn gio dc t tng, tnh cm ch

    con ngi thm trong sch v phong ph hn.

    40

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    41/99

    Chng minh:

    - Trong truyn ngn Gi lnh u ma Thch Lam miu t tn

    yu thng con ngi. Hai a tr truyn ngn giu tm trng l s

    cm thng vi cuc sng mn mi, lay lt ca nhng c dn ngho

    Nam Cao, Ng Tt T, Nguyn Cng Hoan, V Trng Phng bng nhng t

    phm ca mnh khi su lng cm th vi ch ngi bc lt ngi v

    trong bt hnh v p ca tnh yu thng con ngi cn li nhiu n

    ng su sc. S ht hong v lng tt ca b hng xm vi gia nh ch

    Du, mi quan h gn gi gia Lo Hc v ng gio lng, s thc tnh

    hon lng ca Ch Pho c gng vn ln gi vng l sng nhn o c

    H... tt c gip ngi c lin tng v nhn ra v p ca nhn cc

    con ngi vn chng mang li.

    4. Nu ngha cu ni

    - Gp mt ting ni khng nh thin chc ca vn chng ch

    chnh.

    - nh hng v c v nhng ngi cm bt tm huyt vi cuc i.

    - S quan tm ca nh vn Thch Lam vi vn chng dn tc, vi cu

    sng ca nhng ngi dn ang b p bc lm than.

    - Ngy nay, li nhn nh ca Thch Lam vn cn gi tr.

    B Cu hi v bi tp

    Cu hi

    a _Th no l ngh lun v mt kin bn v vn hc

    b _ Nu yu cu khi lm bi vn ngh lun v mt kin bn v

    vn hc

    c_ Nu khi qut cch lm bi vn ngh lun v mt kin b

    v vn hc

    Bi tp :

    41

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    42/99

    a _ Th phi c t tng, c thc , v bt c cm xc , tnh ti

    no ca con ngi cng dnh lin vi s suy ngh . Nhng t tng trong th

    l t tng dnh lin vi cuc sng, trong cuc sng . T tng ca th nm

    ngay trong cm xc, tnh tit (My ngh v th- Nguyn nh Thi )

    Anh (ch ) hy nu nhng suy ngh ca mnh .

    b _Th l th, nhng ng thi l ha, l nhc, l chm khc the

    mt cch ring - Sng Hng . Anh (ch ) hiu v suy ngh g v

    kin trn

    c _Mt cun tiu thuyt thc s hng thu l tiu thuyt khng ch

    mua vui cho chng ta m quan trng hn l gip chng ta nhn th

    cuc sng, l gii th gii (Nh vn php Gioc-gi Duy-a-men (1884

    1966) ) . Anh (ch ) c suy ngh g ?C- kim tra

    a- Th l tm lng nhng trc ht th phi l cuc sng

    ( Th v my vn trong th Vit Nam hin i H Minh c )

    Anh ( ch ) hiu v suy ngh g v li nhn nh trn.

    b- Nu vn hc ch cm i trong mt pht thi th chng

    khc no ci cht ca c mt dn tc ( Bng Hng Vng Pau-tp-xki)Anh ( ch ) hiu v c suy ngh g ?

    c- Ni bun trong th mi lng mn (1930-1945 ) l ni bun

    nhiu cung bc rung ln t y lng mi nh th.

    D- Gi tr li

    Cu hi: (a ,b, c da vo kin thc trng tm tr li).

    Bi tp:a- Sau khi vo bi vit cn t c cc .

    - Phn tch li nhn nh ca Nguyn nh Thi ch ra vn

    cn bnh lun l g.

    + Cm xc ca con ngi bao gi cng gn lin vi suy ngh.

    Suy ngh xut pht t t tng ca ngi lm th.

    42

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    43/99

    + ng chm ti hnh ng hng ngy, tm hn ny ln bao

    hnh nh. l hnh nh si ng c sc li cun.

    + Hnh nh trong th phi ngay trong i thc

    - Vn cn bnh lun: Th phi c t tng, c thc, t tng

    trong th phi gn lin vi suy ngh v biu hin bng hnh nh ca i

    sng thct.

    - Khng nh vn : Hon ton ng.

    - M rng bn bc: Ti sao th phi c t tng, thc, t tung tron

    th phi gn lin vi suy ngh qua hnh nh ca i sng v n th hin

    nhu th no?

    + Ngi lm th phi c xc cm trn c s ca t tng,

    thc, suy ngh.+ Ngi lm th phi mon hnh nh trong thc t din

    t t tng tnh cm ca mnh. C nh vy th mi chn thc.

    + Ngi lm th bao gi cng hng cm xc ca mnh vo

    mc ch nht nh. Th l tm lng nhng trc ht th phi l cuc sng

    (Chng minh bng mt vi on th, bi th hc).

    - Nu ngha vn .b- Sau khi vo bi vit cn t c cc .

    - Tm hiu cu ni ca Sng Hng nh th no?

    + Th l g?

    + Th l ha biu hin nh ht no? (hnh nh trong th).

    + Th l nhac biu hin nh th no? (tnh nhac trong th).

    + Th l chm khc theo mt cch ring l g? (phong chc

    ring).

    - Ti sao th l ring?

    (Phi da vo c trng ca th, cch ni (ngn ng) ca nh

    th, phong cch ring ca mi nh th gii thch. C th th nhn th

    cuc sng v th hin qua ngn ng th. Ngn ng th c c trng giu

    43

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    44/99

    hnh nh, v c tit tu tc nhc iu. c bit qua phong cch ring ca

    mi nh vn).

    - Suy ngh.

    + Khng nh li nhn nh ng.

    + M rng bn bc: So snh th vi tiu thuyt, k, truyn

    ngn trn lnh vc ngn ng.

    + ngha li nhn nh.

    c-Sau khi vo bi vit cn t c cc .

    - Hiu cu ni ca nh vn Php Gioc-gi uy-a-men nh th

    no?

    + Th no l cun tiu thuyt hng th? Nhn thc? L gii?

    + Th no cun tiu thuyt hng th gip ta nhn thc cucsng?

    (Da vo chc nng nhn thc ca vn hc gii thch: Nh

    vn quan st cuc sng, suy ngh la chn vit ln tc phm; tc phm tc

    ng n nhn thc ngi c. Mt khc, tc phm mun gio dc t tng

    tnh cm v hnh ng cho ngi c phi lm saoa cho h nhn thc c

    l gii c tc l thng hiu vn ). (chng minh bng i sng vn hc)- Suy ngh.

    + Khng nh li nhn nh.

    + M rng bn bc: C ngi nhn thc c vn nhng cha

    chc thng hiu (l gii c). Ni cch khc, con ngi ch c kin thc

    m khng ng cm th cng cha gi l nhn thc y .

    + ngha li nhn nh.

    kim tra:

    a- Sau khi vo , bi vit cn t c cc :

    + Hiu cu ni nh th no

    Th l tm lng Nhn mnh xc cm trong th

    Th l cucsng kh nng phn nh hin thc

    44

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    45/99

    Ti sao th l tm lng nhng trc ht th phi l cuc sng

    - Th l ting ni ca tm hn gn lin vi t tng , suy

    ngh t hin thc cuc i .

    - i tng ca vn hc l cuc sng , con ngi

    - Chc nng vn hc l nhn thc cuc sng v phn nh

    hin thc cuc sng (chng minh qua cc bi th hc

    trong chng trnh )

    + Suy ngh

    * Vn cn bnh lun : khng nh vai tr chc nn

    ca th v cuc sng con ngi

    * khng nh : ngs

    * M rng vn (bn bc )- lm th no th hin cm xc chn thnh .

    - Cm xc cha mnh lit khng th no c th

    - Cm xc phi gn lin vi suy ngh v biu hin bn

    hnh nh c thc trong i sng (chng minh qua cc b

    th hc )

    * Nu ngha vn - i vi ngi lm th

    - i vi cuc sng con ngi

    b- Sau khi vo bi vit cn t c cc .

    + Hiu cu ni nh th no ?

    * Vn hc cm i khng c vn hc , v

    hc khng ln ting

    * Ci cht ca c dn tc khng ai bit

    dn tc y

    * Ti sao Vn hc li cm i dn tc

    - Vn hc l hnh thi thc phn nh cuc sng con ng

    - Vn hc l mt b phn ca i sng vn ha con ngi

    45

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    46/99

    - Vn hc l kt tinh thnh tu t tng , ngh thut c

    dn tc

    (chng minh qua cc tc phm hc )

    + Suy ngh

    -Vn cn bnh lun l : khng nh vai tr, chc nng g

    tr ca vn hc i vi quc gia dn tc

    _khng nh : ng

    _M rng bn bc : -Gi s nu khng c vn hc th ng

    nay chng ta khng th bit cuc sng tinh thn ca cha n

    thi trung i (chng minh ) . Chng ta khng th hnh dun

    cha ng mnh nh Php, M v ginh chin thng nh th

    no (chng minh ) . Chng ta khng c c nhng thnh tu vngh thut v nhng tc phm phn nh con ngi thi i qu

    chng ng lch s . Chng ta khng c nn vn hc xn

    ng ng vo hng ng tin phong trong s nghip chn

    quc

    Nu ngha tc dng

    c-Sau khi vo bi vit cn t c cc .+ Hiu c cu ni nh th no

    _Ni bun ca th mi lng mn 1930-1945 l xut pht t c

    ti t thc . N i lp vi cuc i hin ti . Ci ti khn

    cam tm tr thnh nhng k bi bt . N mang tm s ca ng

    i dn mt nc , Nhng n bt lc khng sc ng vo hn

    ng ca nhng ngi tin phong . N ch bit bun .

    _Ni bun ca nhiu cung bc : Ci ti mang nhng phm t

    ring khng ai ging ai . T tng , tnh cm ca mi nh th

    cng khc nhau . Hon cnh sng ca mi nh th cng kh

    nhau . c bit ci nhn khc nhau dn n ci hn ca nhi

    cung bc .

    46

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    47/99

    + Chng minh qua cc nh th mi

    - Xun Diu bun nhng vn ln l tng thm m (chn

    minh )

    - Huy Cn bun tan nt n chia la (chng minh )

    - Hm Mc T bun gi nh n bng khung (chng min

    )

    - Ch Lan Vin st si than khc (chng minh )

    + ngha ca vic tm hiu ni bun trong th mi

    7- Luyn tp vn dng tng hpcc thao tc lp lun

    A. Kin thc trng tm

    - Cng c vng chc kin thc, k nng v cc thao tc lp lun hc.

    - Vn dng vo lm vn vit c mt vn bn ngh lun v i sng cn

    nh vn hc bit s dng v kt hp t nht l ba thao tc lp lun.

    Bng thng k cc thao tc lp lun

    Cc thao tc lp lun c trng c bn

    Gii thch Gip ngi c hiu ng, hiu

    r, hiu su vn thuc v

    i sng hoc vn hc. Tr li

    cu hi: ai, ci g, ti sao, v

    sao...

    Chng minh Kt hp vi l l, chng minh l dn

    chng c bn, ng n, ton

    din sc thuyt phc ngi

    47

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    48/99

    c, ngi nghe. Tr li cu hi

    nh th no.

    Phn tch Qu trnh chia tch, tho g mt

    vn thuc v i sng hoc

    vn hc thy c gi tr

    nhiu mt ca n. Qu trnh

    phn tch i hi va chia tch,

    va tng hp.

    Bnh lun i hi ngi vit phi xc nh -

    c vn bnh lun. T

    khng nh, m rng bn bc,

    nu ngha vn . Thao tci hi c hiu bit, c lp trng,

    ch kin r rng.

    So snh Thao tc nhm i chiu gia hai

    hay nhiu s vt ch ra s

    ging nhau v khc nhau. Ngi ta

    c th so snh i tng c nt t-ng ng hoc i lp. Mun so

    snh phi t cng mt bnh

    din. Qu trnh so snh l qu

    trnh bit tng hp v nng vn

    ln mc cao hn, su hn.

    Bc b Dng l l v dn chng ph

    nhn mt kin, mt vn

    no thuc v i sng hoc

    vn hc. L l, dn chng phi c

    th sc thuyt phc lm cho

    i phng phi tm phc, khu

    48

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    49/99

    phc.

    Suy l Thao tc da trn mt vn

    c khng nh, c kt

    suy ra vn c t tng, tnh

    cm, hnh ng ln lao, su sc

    hn.

    Din dch T mt vn c tnh cht khi

    qut, bao trm c trin khai

    thnh nhng vn c th.

    Quy np Qu trnh lp lun ngc vi din

    dch. N i t nhng chi tit c

    th cui cng rt ra kt lunc tnh khi qut, bao trm

    Tng - phn - hp Lp lun theo qu trnh: T vn

    ln, phn tch ra thnh

    nhng vn nh, c th (din

    dch). Sau nhn gc

    cao hn, su hn m nng vn ln. Qu trnh tng phn hp

    l qu trnh din ra lin tc.

    B- Cu hi v bi tp

    Cu hi:

    a _Th no l vn dng tng hp cc thao tc lp lun

    b _Nu yu cu vn dng tng hp cc thao tc lp lun

    c_Nu khi qut cc bc kt hp thao tc lp lun

    Bi tp :

    a _Trit l nhn sinh ca Nguyn nh Chiu l ly nh

    ngha lm gc . C th tng Phm Vn ng kt hp cc thao t

    49

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    50/99

    lp lun trong bi vit : Nguyn nh Chiu ngi sao sng trn b

    tri vn nghnh th no

    b_Kt hp cc thao tc lp lun gii quyt vn sau yu l

    tn gi khc ca s hiu bit

    c_Ngi ta sng khng thiu tnh bn kt hp cc thao t

    lp lun gii quyt vn trn

    C- kim tra

    Kt hp nhng thao tc lp lun thc hin nhng sau :

    a _Nt c sc m anh ( ch ) pht hin c t mt b

    th.

    b_Mt tc phm vn hc mi ra i v ang c nhiu ng

    quan tm bn lun.

    c _Tnh cm rut tht gia cha m v con ci l tnh cm

    chn thnh nht, thing ling nht. N khng c lch s, khng

    c bin gii, l ci tnh chung ca loi ngi .

    D- Gi tr li

    Cu hi: (a, b, c, da vo phn kin thc trng tm tr li) .Bi tp:

    a-Sau khi vo bi vit cn t c cc .

    - y l mt trong nhng lun im ca bi vit: Nguyn n

    Chiu ngi sao sng trn bu tri vn hc dn tc.Tc gi s dng c

    thao tc lp lun?

    + Chng minh (qua cc on th ca Nguyn nh Chiu).+ Phn bc (a ra gi nh ri ph nh).

    + Phn tch + chng minh tc phm Lc Vn Tin.

    + Cui cng khng nh ( Bnh lun).

    y l bi ngh lun p dng nhiu thao tc lp lun.

    b- Sau khi vo bi vit cn t c cc .

    50

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    51/99

    yu l tn gi khc nhau ca s hiu nhau.

    - V yu phi xut phat t s hiu nhau gia hai ngi. (gii thch).

    + Khng c hiu bit v nhau th khng th gi l yu nhau uc

    + C hiu bit mi thng cm v thng nhau. C hiu bit mi

    nhn ra c phm cht, nng lc ca ngi mnh yu.

    + Rt nhiu ngi yu nhau v khng hiu nhau dn n hu qu

    ng tic (phn tch, chng minh).

    + Thng bt ng kin.

    + C vic lm khng ph hp nhau, nghi k nhau, di la nhau.

    +a nhau ra ta li d.

    - Lm th no hiu nhau ( bnh lun).

    - ngha cu ni (bnh lun).c- Sau khi vo bi vit cn t c cc .

    Nu ly i tnh yu th tri t s tr thnh nm m.

    - Hiu cu ni y nh th no?

    + Tnh yu trong vn cnh ny ln hiu nh th no?

    +Nm m l hnh nh ch ci g?

    + Ti sao nu ly i tnh yu th tri t s tr thnh nm m.- Chng minh.

    - Suy ngh.

    + Vn cn bnh lun: khng nh vai tr, gi tr ca tnh yu gia

    con ngi vi con ngi.

    + Khng nh: ng.

    + M rng bn bc (ph phn nhng ngi coi nh tnh yu. Vy lm

    th no xy dng c tnh cm?).

    + Nu ngha cu ni.

    kim tra:

    a- Sau khi vo bi vit cn t c cc .

    51

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    52/99

    - Thin nhin thn V c gi ra bng hnh nh vn cy ngp trn n

    nng ban mai. Nhng t ng v hnh nh:

    + Nhn nng hng cau nng mi ln.

    V D ni bt l nhng vn ti cnh xanh l. Vi nhng hng cau thn

    tp vn cao. Nng mi ln l nng bui mai cn tinh ki, thanh khit

    Ta tng bt gp nng trong th Hn Mc T: Trong ln nng ng kh

    m tan hay Dc b sng trng nng chang chang (Ma xun chn.

    Hai trng hp nng c miu t trc tip nng ng, nng chan

    chang. Cu th Nng hng cau nngmi ln ch gi ch khng t. T

    gi cho ngui c t ngm ngh. Cch b tr sp xp t ng cng r

    c bit trong cu th ny: nng hng cau nng. Nng trn ngp

    hng cau tm mnh trong nng, nhum trong nng bui mai. N tinkhi, thanh khit l ch y. Ha vi nng vi cau l m sc:

    Vn ai mt qu xanh nh ngc

    Mt gi ra s mm mi mt m, mn mn, m mng ca l non. Hn Mc T

    nhn mu xanh y lin tng ti mu xanh qu phi. Mnh t ny cn

    l ni tnh dng ca cc quan chc thi y sau khi ngh hu. Con ngi th

    V cng c n tng ring:L trc che ngang mt ch in.

    Thp thong sau nhng rng tre l nhng khun mt phc hu hin ln

    ( mt ch in). Cnh v tnh ngi V D nh c sc ht nh th hn

    ti.

    - Nhng cu th vit v thin nhin gy n tng ring l biu hinca n

    lng khao kht c tr v thn V. Mt ni nh, mt tnh yu p tron

    lng.

    - ni lng y c th hin qua 2 cu th m u:

    Sao anh khng v chi thn V

    Ddy l li ngi con gi hi, cng c th l li t hi mnh. S phn th

    ca nhn vt tr tnh lm cho cu hi y mang nhiu sc thi c

    52

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    53/99

    cm xc. N l li mi mc, cng l s trch mc nh nhng. D trng th

    cm xc no n cng bc l ni lng thng nh n bng khung.

    - Hn l Hn Mc T thc dy trong lng mi ngi min qu ring. Thi

    nhin v tnh ngi cng p bao nhiu th cm xc ca ngi lm th cn

    sao xuyn bng khung by nhiu. Chng ta bt gp s sng to tron

    cm nhn (nhn vt tr tnh t phn thn), iu cm xc nghing v

    ni nh ni . thng. Cu hi a chiu va nh mi mc va nh trch mc

    va cha ng nhng un khc trong lng hi chnh mnh. Bao trm

    ln ni lng, cm xc y l tnh yu cuc sng con ngi. Cu th c vi

    trong lc tc gi ang tng ngy tng gi u trang vi thn cht. iu

    khng nh s mnh lit ca tm hn thi nhn.

    Thin nhin c miu t nh s chia la li tn:Gi theo li gi, my ng my

    Gi c th bay theo chiu gi thi, my khng th bay theo ng m

    c. Gi v my khng th tch di nhau. Tnh cht phi l ca cu th l

    ch y. Dng nh c s chuyn i cm gic trong cch miu t. Nh th

    khng nhn bng mt. Cnh vt hin ra trong s mc cm. l s m

    cm ca s chia la. Cnh vt nhum ni bun ca con ngui: Dng nbun thiu hoa bp lay. Nh th khoc ln cnh vt linh hn con ngi lm

    cho cuc chia li mang cm xc au thng. Ngi au bun nht l thi s

    Ci cht k cn. Cuc chia li nh sn ri. Gi mt ng, my m

    no. Dng nc cng lng l tri i. Con ngi cn bit trng cy vo u

    N bt ln thnh cu hi:

    Thuyn ai u bn sng trng .

    C ch trng v kp ti nay

    Hi m ln th ln ha. C mt vng sng nc y trng. Mt khung cn

    th mng huyn o. Nh th nh gii by, chia s vi trng. C ng v cu

    i hin ti ca nh th mi hiu ht ngha ca cu th ny. S sng

    vi Hn Mc T lc ny ch tnh bng gi bng ngy. Cu hi mang li n

    53

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    54/99

    nim xt thng cho ngi c ngi nghe. Ch cn li trng mi hiu h

    tm lng ca Hn Mc T. on kt l mt c m nhng cha y hoi ngh

    khng hi vng:

    M khch ng xa khch dng xa.

    A em trng qu nhn khng ra.

    y sng khi m nhn nh.

    Ai bit tnh ai c m

    Khch ng xa vi em l mt. y l kiu ca nhn vt tr tnh.

    cng l ngi m thi s hng ti. Hiu theo ng cnh rng Khch ng xa

    l tnh ngi trong cuc i ny. Cu th vit ra t mt tnh yu: yu

    yu sng mnh lit. N bt chp c ci cht ang e da, vt ln c t

    thn, n kht khao c m v hi vng. Hnh nh sng khi m nhn nhl cnh tht ca x Hu trong nhng m trng. Thi s mn cnh ca thi

    nhin din t nhng suy ngh y un khc v c nhng hoi ngh

    ca mnh bt ln cu hi Ai bit tnh ai c m . C hai tin

    ai. Ting th nht ch ch th tr tnh. Ting th hai ch khch n

    xa tc nhn vt em. Nh th nh mun ni vi khch ng xa mnh khn

    dm tin vo s m y. Khng dm tin vo tnh cm ca khch nxa cng c ngha l vn cn hi vng. C iu thi s bit mnh c th

    tin, c quyn c tin hay khng. Tm trng ca Hn Mcj T li ri vo s

    hoi nghi. Nhng un khc trong lng ca nh th chnh l lng thit th

    vi cuc sng nhng cng y mc cm.

    - Nim thit tha vi cuc sng khng phi th hin theo li xui chiu m

    tri li y un khc ca Hn Mc T.

    b- Sau khi vo bi vit cn t c cc .

    Chic thuyn ngoi xa, ca Nguyn Minh chu l mt truyn ng

    nhiu ngi quan tm bn lun. (Lun im trung tm).

    - C kin ph nhn nhn vt ngi n ng trong truyn (lun im b

    phn)

    54

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    55/99

    + H cho ngi n ng l nhn vt khng th c trong cuc i. V

    chng ai nh v li v mc c ln b hy nh, ng nh trc m

    con ci. Ngi n ng y s khng cn xung lc m nh v na.

    + Cnh kt thc truyn lm ngi c hoang mang, thiu nim tin v

    cuc sng.

    + Bo lc trong gia nh u c nguyn nhn ca n. Nhng c ph

    l nt in hnh trong x hi ta ngy nay. (Kt hp gia lun im v

    lun c).

    - Quan im ca chng ta nh th no (Lun im b phn)

    + Ngi n ng trong truyn ch l kiu nhn vt chc nng. y l

    kiu nhn vt thng thy khng ch vn hc nc ta m c th gii. l

    nhn vt B-Li-Cp trong truyn Ngi trong bao ca An-Tn-Pp-Lo-VcS-Khp. Cu chuyn ci ra nc mt v cuc i mt con ngi mc chn

    bnh s hi, bc nhc n thm hi. Li sng tm thng h lu, hn nht, m

    mo, gio iu n tin. Li sng y u c tm hn con ngi, n

    hng trong x hi Nga trong nhng nm cui th k 19 u th k 20

    Nguyn Khi xy dng nhn vt ngi n ng t ra vn lm

    th no con ngi vn ln thot khi cuc sng i ngho, lc hu.+ Bo lc trong gia nh khng phi l nt in hnh nhng cha hn

    l ht trong x hi ta. Nhng xung t din ra hng ngy trong cc gi

    nhcha phi l ht. c bit l nhng xung t ngm, n bo hi

    s v.

    + Gia nh l t m cn c quan tam. N l t chc nh ca x hi.

    + Cnh kt thc truyn nh vy cho ngi c suy ngh v chim

    nghim. Li kt thc b ng ny l ngh thut ca ngi vit truyn, khn

    phi ai cng c c. l li kt th hin thc, tru nng tnh thng v

    ni lo u i vi con ngi.

    c-Bi tp ny th hin bng s sp xp gia lun im, lun c.

    Hiu li nhn nh ny nh th no?

    55

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    56/99

    - Ti sao tnh cm gia cha m v con c i l tnh cm chn thnh, thin

    lling nht?

    + l tnh mu t

    + l s sinh thnh, dng dc con ci nn ngi.

    + Con ci l nim vui, hnh phc ca m.

    - Ti sao n khng c lch s, khng c bin gii, l ci tnh chung ca c

    loi ngi?

    + Bn cht con ngi l mt.

    + u th ngi m cng gn gi vi con ci nht.

    + M l ting gi chung ca c nhn loi ch ngi sin

    ra con ci.

    Suy ngh.+ Vn cn bnh lun. Khng nh li nhn nh. M

    rng bn bc c biu dng ph phn. Nu ngha vn .

    9- ngh lun v mt tc phm ,mt trch oan vn xuI

    A-Kin thc trng tm

    -Hiu v bit cch lm bi ngh lun v tc phm truyn v mt trch

    on truyn .

    1-Khai nim

    -Truyn ch tc phm c ct truyn ,nhn vt ,tnh tit v mi quanh gia chng .Phm vi bi ny ch yu nghing v vn xui .Truyn l

    ch nhng tc phm vn xui .Trch on trong truyn cng l trch

    on trong tc phm vn xui.

    56

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    57/99

    -Ngh lun v truyn ,mt trch on v truyn l qu trnh thc hin

    nhng thao tc ca ngh lun lm r hoc nhn xt ,nh gi ,so

    snh ,phn bc nhng vn t ra trong truyn hoc on trch y .

    2-Nhng vn t ra trong truyn bao gm nhng vn g?

    -C ba vn chnh m truyn th hin :+Mt l ni dung t tng ,tnh cm.

    + Hai l ngh thut

    +Ba l va ni dung, va ngh thut.

    -Phn tch hoc so snh ,phn bc ,bnh lun ,chng minh v nhn vt

    u l hnh thc ca ngh lun v truyn .

    V d: Qua truyn ngn Ch Pho Nam Cao pht hin ra vn

    mi m nng thn giai on (1930-1945). l mu thun gay gt khng

    th gii quyt mt cch n gin m quyt lit bng mu .Suy ngh ca

    anh(chi)v vn ny qua nhn vt Ch Pho .

    -Sau khi vo bi vit cn t c cc :

    +Mu thun gay gt nht ,quyt lit nht nng thn giaion(1930-1945)l mu thun no?

    +Ti sao mu thun khng gii quyt n gin m phi quyt

    lit v c bng mu ? .N c th hin nh th no qua nhn vt Ch

    Pho ?

    *Bi kch b c tuyt quyn lm ngi ca Ch Pho ()

    *Ch Pho ch c th m cht k th v t st .

    +Nhn nh ca ra ng hay sai?

    +M rng vn (Bng cch o su thm mt kha cnh)

    57

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    58/99

    *Cuc u tranh quyt lit m mu qua kt cc thm thng

    ca Ch Pho l mt d bo ca Nam Cao ()

    +Nu ngha tc dng ca vn t ra

    3-yu cu

    a- Xc nh c yu cu ca .ngha l ngh lun v vn gca tc phm .(ni dung t tng hay ngh thut ,hoc c ni dung ,ngh

    thut )

    b-Xc nh c thao tc chnh ca (gii thch hay bnh lun ,so

    snh hay phn bc ,phn tch hay chng minh)

    c-Tuy nhin mun lm tt bi ngh lun v truyn ,mt on trch

    truyn phi l s kt hp ca nhiu thao tc lm vn ngh lun .Min sao

    lm r ,lm su cho ngi c ng tnh vi mnh .

    d-Phi ch ti b cc bi vit .Bi vit gm 3 phn :

    -M bi :gii thiu mt cch t nhin vn cn ngh lun

    -Thn bi : Thc hin cc thao tc ngh lun lm r ,lm

    su vn .-Kt bi: M hng mi khi ngh lun v truyn ca tc gi (tc

    gi c lin quan ti ra)

    B-Cu hi v bi tp

    Cu hi :

    a- Th no l ngh lun v mt tc phm , mt on trch vn xui

    b- Nu nhng yu cu khi lm mt bi vn ngh lun v mt tc phmmt on trch vn xui

    c- Nu khi qut cch lm bi vn ngh lun v tc phm , on trch v

    xui

    Bi tp :

    58

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    59/99

    a-Suy ngh ca anh (ch ) v nhng nhn thc ca Ngh s nhip n

    Phng trong Chic thuyn ngoi xa ca Nguyn Minh Chu .

    b-Suy ngh ca anh (ch ) v Mi ngn tay ca TN b t chy nh m

    ngn uc trong truyn Rng x nu ca Nguyn Trung Thnh

    c-Suy ngh ca anh (ch ) v Nhng a con trong gia nh c

    Nguyn Thi

    C- kim tra

    a- Sc sng ca nhn vt M t khi b bt lm con du gt n

    n khi thot khi Hng Ngi.

    b- Trong tc phm V Nht ca Kim Ln anh Trng nht

    v trc ci i v ci cht e da l mt tnh hung vui m ti

    nghip.c- Ch khi Ch Pho ngt ngng bc ra t trang sch ca Nam Cao ngi t

    mi thm tha ni kh ca ngi nng dn sng ngc ngoi sau ly tre

    lng . kin ca anh ( ch ) nh th no.

    D Gi tr li

    Cu hi: (a, b, c da vo kin thc trng tm tr li).

    Bi tp:a- Sau khi vo bi vit cn t c cc .

    -Phng ang ng trc cnh bin sm khi mt tri mi thc dy qua m

    my nh hng .Phng bc l rung ng trc cnh :

    + Mt cnh t tri cho m sut i cm my cha bao gi thy

    + N p nh bc tranh mc tu ca mt danh ho thi c

    + im nhn ca ngh thut Mi thuyn in mt nt m h lo nho vo

    bu sng m trng nh sa c pha cht hng hng do nh mt tri chiu

    vo . Tt c khung cnh y nhn qua i mt ca ngi ngh s .Anh

    khng nh ton b khung cnh t ng nt n nh sng u hi

    ho v p ,mt v p thc n gin v ton bch

    59

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    60/99

    + Phng bc l s rung ng ng trc n ti tr nn bi ri .Trong tri tim

    nh c ci g bp tht vo v pht hin ra khonh khc trng ngn ca

    tm hn .

    -Phng l mt ngh s trn ng sn tm ci p .Anh thc s bit quan

    st la chn ci p ca thin nhin ,cnh vt ,con ngi .S rung ng ca

    ngi ngh s n ng lc .S rung ng thc s khi ng trc ci

    p .Ci p t nhin t gi , tri cho ,mi thc s lm rung ng

    lng ngi . T y ,ta thy ngi ngh s phi l ngi pht hin v mang

    ci p n cho i .

    - Phng cn nhn ra trong suy ngh ca mnh chng bit ai ln u

    pht hin ra bn thn ci p l o c .Nu c Nguyn Tun cn

    sng n by gi chc c hi lng lm v c mt t ng cm

    v ci p nh mnh . l ci p phi kt hp vi ci tm ,ci ti kt hp

    vi ci thin .

    -Ngi n ng nh v .Ngi v khng c phn ng g

    -Bo lc gia nh l vn tn ti trong x hi .Bc sang th k XXI chng

    ta vn cha dt im c . u c bo lc gia nh th nn nhn ca nl ngi v ,ngi m v nhng a con ti nghip .Bo lc l du hiu ca s

    au kh ,rn nt ca hnh phc gia nh .N lm tn thng bao mi

    quan h ca i sng tnh cm con ngi .

    Bo lc y din ra thng xuyn Ba ngy mt trn nh ,nm ngy mt trn

    nng .Nh vn cho nhn vt Phng chng kin :

    + Ngi n b ng li ,ngc mt nhn qua ch con thuyn u ,atay ln nh gi hay sa li mi tc nhng ri li bung thng xung a cp

    mt nhn xung chn

    + Lo n ng lp tc tr nn hng h ,mt gay ,lo rt trong ngi ra

    mt chic tht lng ca lnh ngu ngy xa ,c v nh nhng iu phi ni v

    60

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    61/99

    nhau ,h ni ht ,chng ni chng rng lo trt cn gin nh la chy

    ,dng ci tht lng qut ti tp ln lng ngi n b ,lo va nh va th

    hng hc ,hai hm rng ngin vo nhau ken kt .C mi nht qut xung l

    li nguyn ra bng ci ging rn r au n My cht i cho ng nh

    .Chng my cht i cho ng nh

    + Ngi n b c v cam chu nhn nhc khng h ku mt ting

    ,khng chng tr ,cng khng tm cch trn chy .

    - Bo lc y din ra sau chic xe d ph mn ca M trn bi ct cn

    li .

    -C th khng c chuyn v chng tho thun vi nhau : C nh th ln b

    ,ng nh trc mt cc con .Ngha l khng c chuyn in ht nh nh vnmiu t .Nhng nhn thc ca cc nh vn khng sai .V trn i ny cn c

    v s nhng k v phu ,ngi ph n phi chu thit thi trong n roi v

    nhng a con sng trong mc cm .

    - Bo lc gia nh li din ra ngay sau chic xe d ph mn ca m trn

    bi ct .Phi chng cuc chin u ginh c lp t do ta gii quyt

    trn vn ,mang li nim vui cho mi ngi .Nhng sau khi min Nam honton gii phng cn bit bao vn t ra : i km ,bnh tt ,bo lc

    gia nh Chng ta ngh g y?

    -Hin thc cuc sng lm ngi c mi lng .Bit bao cnh i c phi

    by ra trc mt

    + Mt ngi n b trc ngoi bn mi ,mt thn hnh quen thuc ca

    n b vng bin ,cao ln vi nhng ng nt th kch .M r mt .Khunmt mt mi sau mt m thc trng ko li ,ti ngt v dng nh ang

    bun ng .Ngi n ng i sau .Tm lng rng v cong nh mt con

    thuyn .Mi tc t qu .Lo i chn ch bt ,hng lng my chy nng r

    xung hai con mt y v c d

    61

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    62/99

    Cp v chng lng chi hn khng phi l ngi giu c ,sung sng .H cn

    l nn nhn ca ci ngho kh ,vt v lao ng ct lc m vn ngt ngho

    v ming cm manh o .-ng con .Ngi n b th nhn : Ngi n b

    chp ming ,con mt nh nhn sut c i mnh : gi ti t v chng

    ti sm c ci thuyn rng hn .Th ra nhiu ,thuyn no cng t m

    i n hn mi a .y l nguyn nhn ca s i ngho .Ri thin tai

    ,tri lm ng bin v chng con ci phi n xng rng chm mui Ci l

    i ng tri sinh ra ngi n b l con v nui con cho n kh

    khn ln ,cho nn phi gnh ly ci kh .n b thuyn chng ti phi

    sng cho con ch khng th sng nh mnh trn t c .

    Do con ngi, do thin tai do ci l i n su ,bm bm r hng ngn

    i nay m ngi n b phi chu au kh .Ngi n ng v vt v ccnhc ,khng bit ci bc ,tc ,ut c vo u ,ch cn bit trt ln ng

    i v .

    -Phc thng m nhng hnh ng liu lnh ,thiu suy ngh .N ch ngh

    thng m b nh m sn sng bp qun tnh ph t .Xt cho cng ,Phc

    cng l nn nhn ca bo lc gia nh .C xem c ch ca n th thy :

    Ci thng nh lng l a my ngn tay kh s ln khun mt ngi m nhmun lau i nhng git nc mt . Hnh ng nht thi ca Phc Nh

    vin n bn vo ngi b v lc ny ang xuyn qua tm hn ngi m

    .Tnh cnh tht au lng .Lm th no xo i nhng chuyn au

    lng trong gia nh ny .Li mt nhn thc mi m .

    - Cch gii quyt ca chnh n to n huyn l :

    + Gi ngi n b ti c quan v ni bng ging gin d : Ch khngsng ni vi lo v phu y u Cch gii quyt ny tuy ng v pha ng

    i n b nhng thiu thc t .ng l phi tm hiu nguyn nhn ,phn

    tch c th ,nm bt yu cu nguyn vng .Cch gii quyt ny thc s

    cha n .Khng th p dng l thuyt sch v m phi cn c vo thc t

    62

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    63/99

    i sng .Cch gi ca lm cho cn phng lng lng gi bin t

    nhin b ht ht khng kh tr nn ngt ngt . .Cm gic ca Phng thy

    nh vy .Php lut phi gn lin vi o c ,khng th p dng tu tin

    .Gii quyt li hn cng lm cho gia nh rn nt v tan v .Nhng a con

    ri s ra sao ? iu quan trng l cc ch u c pah l ngi lm n ch

    nn cc ch u c hiu c ci vic ca cc ngi lm n lam l kh nhc

    Ngha l ra khi vo lng cn phi c bn tay cu ngi n ng .Ngi

    ng l tr ct trong nh .

    - Cui truyn u i gp ngi n ng .Phng i gp thng Phc .Kt qu

    nh th no ,tc gi cn b ng .Ch bit bc nh anh chp c chic thuyn

    li v v suy ngh ca Phng bao gi ti cng thy ngi n b y ang

    bc ra khi tm nh , l ngi n b vng bin cao ln vi ng nt th

    kch ,tm lng o bc phch c ming v ,na thn di t sng ,khun mt

    r nht trng v ko li sut m .Phi chng y l s trn tr trc

    cuc sng cn nhiu iu kh khn ,vt v ca ngi lm ngh thut . l

    mi quan h gia vn chng vi cuc i .

    b-Sau khi vo bi vit cn t c cc .

    * Ngi c thy c ti c ca gic d man ,tn c n tt cng m sc

    chu ng ca con ngi cng n mc tt cng .

    * T N khng thy bng rt .La chy trong lng ngc .Trong i mt

    anh by gi l hai cc la ln . T N nm suy ngh Mai cht ri ,a b

    cng cht ri .T N cng s cht . T N khng tic ,ch tic rng khng

    sng n ngy ni dy .Ngn la trong mt ,trong tri tim anh . l

    ngn la ca tnh yu thng ,cm th chy bng .Anh khng tic i nn

    cng khng s cht ,ch tic khng c mt trong ngy ni dy .Con ngi

    tng gip mt vi k th , tng b bt ,b tra tn mi c c phm ch

    y . l con ngi na i la n .Anh khng h ku van v vi anh Ng

    cng sn khng bit van xin .

    63

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    64/99

    * i bn tay T N gip ngi c nhn ra qu trnh trng thnh ca

    anh . l bn tay ca con ngi bit nhn thc v mnh ,khi hc ci ch

    khng vo cm p vo u u ti ngu qu v ch vo bng

    mnh tr li thng gic Cng sn y

    * l i bn tay ca tnh cm con ngi ,khi th l tnh yu : Nm

    sly bn tay Mai lc t v v i cnh tay nh hai gng km m ly v

    con .

    * l i bn tay ca hnh ng r cy rng i lin lc ,bn tay

    nht v mi ra ,d gio ,mc Bn tay ct mi t vn bn c

    sng ,bp c thng gic di hm su,lp nhiu chin cng xut sc.

    l i bn tay ca ngi anh hng trn qu hng ca am Sn ,Xinh Nh,ca anh hng Np thi nh Php .L hin thn ca con ngi min Nam

    kin cng .

    c- Sau khi vo bi vit cn t c cc .

    - l chi tit cun s gia nh .y l cun gia ph -ghi chp h thng

    v th bc trong gia nh .Ta thng thy nhiu gia nh c nn np

    sng .Ni dung gia ph thng ghi+ H tn khai sinh

    + Tn hu ( t trc lc mt )

    + Mt ngy ( cng gi )

    + Ni an tng .

    Cun s ch Nm ghi tuy khng y nh th nhng cng kh tng tn :+ Thm Nm i xung dc l chui b ca nng M Cy bn b xung

    cht cn mc ci qun mi ,trong ti cn hai ng bc ,gi nhm ngy

    64

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    65/99

    + ng ni nghe sng n s b t dy ra nm gim ( dy x mi b )

    ,lnh tng phng vo ni my l du kch ri bn vo gia bng ng

    ni ,gi nhm ngy

    + Ngy 29 thng chp m ( thng 12) i din To cho lnh n ct l

    ca bc Hai ni l rung ca Vit Minh cp ,c chi m ,ri p b c

    tr khp ru ( ni ct ru) .Ngy qun Sn dt lnh M Cy v bao nh h

    b ni ch Nm trn u ,b ni ni khng bit .Qun Sn bt b ni c

    xung gia sn nh b ni ba roi Ngy ba mi thng su nhm tr

    ti ,Ta ca Vit m m i ng ngoi b b lnh

    Ty bt Kinh Ngang bt cht u ,m Vit m r i i u lm c ha

    ca chi b ,ta Vit giu b rung

    Tt nhin c m Vit sau ny b i bc bn ch Nm cng s ghi

    + Sau ch Nm c ghi mt s cng tc ca gia nh .

    - ng ni i ng y ( ng cc ging li bt c ) sng Bnh khnh

    c m c hai cy mt mt ( loi sng tay ) di tu chm

    - Thng hai con ch Nm i v php ,lc ngang l Ging Trm thy ct

    ng ba (l ct gic ) lin b vo t tri ( mn ) ,ly ct xong b nm cy

    sng vc v x nh .

    Di cu ny ch Nm c ghi cn nhiu vic thn mn ( nh ) ti gh

    khng ht , ri sp nh n ghi thm .K cu l chin cng ca ch

    em Vit v Chin trn sng nh Thu

    -Mt vic d ch l ghi chp khng y nhng n thing ling lu gi cho

    con ,chu ,cc th h i sau bit c i nt v c k ,cha ng mnh

    i trc .

    - y l mt gia nh c th su vi phong kin v quc .ng thi

    cn l gia nh c truyn thng cch mng .Tuy khng lm n cp n

    65

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    66/99

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    67/99

    bin ,con sng ca gia nh ta cng chy v bin m bin th rng

    lm ,ch em Vit ln ln ri s bit ,rng bng c nc ta v ngoi c nc ta

    y l on k t nhin qua li c thoi .Truyn thng gia nh v nh

    con sng ,ta nhn ra nhiu iu th v

    + Truyn thng gia nh no cng p ,ng trn trng+ Truyn thng xy dng ln ,gi gn que hng ,lng xm

    + Truyn thng gia nh gip cc th h sng tt p hn

    + Truyn thng gia nh lm nn truyn thng t nc v c nhn loi

    Trm sng v bin .Bin th rng lm rng bng c nc ta v

    ngoi c nc ta

    Chin Vit sinh ra ,ln ln trong truyn thng gia nh nh th nht nh

    s pht huy v th hin phm cht tt p

    . - Chng kin cnh ba, m b gic st hi Chin v Vit ghi su mi th v

    qun gic ,quyt tm tr th cho ba ,m .

    + Hai ch em theo du kch nh tu M trn dng sng nh Thu .Mt

    thng M b trng n caChin v Vit .Ch Nm ghi cng cho c hai a .Tui nh m ch ln .

    C hai th hin tinh thn khng s gic ,dm nh gic v quyt

    thng gic .

    + C hai u ginh nhau nhp ng trc .

    y l on i thogia hai ch em :

    * Tao ln tao mi i ,my nh ph vi ch Nm ,qua nm hy i .

    * B mnh ch bit i tr th ?

    * Hi m ni tao i ,my nh lm rung vi m trng trng ( ln ln )

    ri i sau .

    67

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    68/99

    * M ni hi no ?

    Chng ai chu nhng ai .Ch n khi ch Nm phi ng ra ni vi ng

    ch cn b huyn : hai chu ti c mt lng theo ng nh vy ,ti cng

    mng .Vy xin trn c ghi tn cho c hai . Vic ln ta tnh theo vic ln cn

    vic thn mn trong nh ,ti thu xp khc xong .Th l c hai c tnh

    nguyn .Tnh nh ngha nc l ch ny . tui Chin v Vit cha hiu

    lm v ngha nc tnh nh ,.mc ch i b i l c cm sng chin

    u tiu dit bn gic ,tr th cho ba ,m .

    + m cn li nh ngy mai ln ng v n v ,hai ch em ni

    vi nhau nhiu chuyn . No l cho x mn nh lm lp dy hc .Thng t em

    sang vi ch Nm ,giao li my cng rung cho chi b chia cho b

    con .Hai cng ma chng no ti ma nh ch Nm n , dnh lm

    gi ba m . Cc vt nh lu ,chn a ,cuc ,n soi vi nm gi ch Nm

    . Chng no ch Hai di bin v lm gi m ch y - Chng kin cnh

    ba, m b gic st hi Chin v Vit ghi su mi th vi qun gic ,quyt

    tm tr th cho ba ,m .

    + Hai ch em theo du kch nh tu M trn dng sng nh Thu .Mt

    thng M b trng n ca i Chin v Vit .Ch Nm ghi cng cho c ha

    a .Tui nh m ch ln . C hai th hin tinh thn khng s gic ,dm

    nh gic v quyt thng gic .

    + C hai u ginh nhau nhp ng trc .

    y l on i thogia hai ch em :

    * Tao ln tao mi i ,my nh ph vi ch Nm ,qua nm hy i .

    * B mnh ch bit i tr th ?

    * Hi m ni tao i ,my nh lm rung vi m trng trng ( ln ln )

    ri i sau .

    * M ni hi no ?

    68

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    69/99

    Chng ai chu nhng ai .Ch n khi ch Nm phi ng ra ni vi ng

    ch cn b huyn : hai chu ti c mt lng theo ng nh vy ,ti cng

    mng .Vy xin trn c ghi tn cho c hai . Vic ln ta tnh theo vic ln cn

    vic thn mn trong nh ,ti thu xp khc xong .Th l c hai c tnh

    nguyn .Tnh nh ngha nc l ch ny . tui Chin v Vit cha hiu

    lm v ngha nc tnh nh ,.mc ch i b i l c cm sng chin

    u tiu dit bn gic ,tr th cho ba ,m .

    + m cn li nh ngy mai ln ng v n v ,hai ch em ni

    vi nhau nhiu chuyn . No l cho x mn nh lm lp dy hc .Thng t em

    sang vi ch Nm ,giao li my cng rung cho chi b chia cho b

    con .Hai cng ma chng no ti ma nh ch Nm n , dnh lm

    gi ba m . Cc vt nh lu ,chn a ,cuc ,n soi vi nm gi ch Nm

    . Chng no ch Hai di bin v lm gi m ch y c mun ly th cho

    ch ch v di y Cch tnh ton, thu xp nh vy tht gn gng .Vic n

    ra vic y ,trn vn ngha tnh vi lng xm vi ngi thn .Nguyn Thi

    thc s am hiu tnh cch ngi dn Nam B mi miu t t m ,c th

    n nh vy .Tnh cch nhn vt cng hin ln kh m nt .Ngi ta nhn

    bit c Chin l ch c ,trong gia nh qun xuyn mi vic ,thay m locho cc em . Ngay n c Vit cng cm nhn ch Chin ging ht nh

    m vy .Nh vn cn ho ng vo tm trng ca nhn vt tng tng

    Hnh nh m cng v u y .M bin theo nh om m trn nc

    nh hay ang da vo my thng la m cm nn qut ? m nay d g

    m vng mt ,m cng phi v dm ng coi ch em Vit tnh ton vic

    nh lm sao ch .Nhn vt tr nn c chiu su ca tm linh ,cng trnn chn thc r nt .

    - l biu hin quyt tm .y l li ca Chin :

    69

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    70/99

    Ch Nm bo tao vi my i chuyn ny l ra chn tri ,mt bin xa

    nh th rng hc chng hc bn ,th cha m cha tr m b v l ch cht

    u

    Vit p li bng ting ci kh kh Ch c b cht u th cht chn

    no ti mi b . Chin vn ging qu quyt Tao tha vi ch Nm ri .

    l thn con gi ra i th tao ch c mt cu : Nu gic cn th tao mt

    vy . Vit p li bng li trch Ch bit vy sao hi ny cn ngn ti

    .Ngi ta mi tm ri m ni cha C th ni bng li l khc nhau nhng

    cng chung ch chin u . Sc mnh ca ch ngha anh hng cch mng

    th hin trong tinh thn ,tnh cm v c ch hnh ng .

    - Hai ch em khing bn th ba ,m sang gi nh ch Nm l chi tit gy

    n tng su sc , xc ng nht .

    Cng m cm nc xong ,my ch em ,ch chu thu xp c di nh

    Ch Chin ra ng gia sn ,ko ci khn trn c xung ,cng sn tay o

    l hai bp trn vo sm mu chy nng ,ri dng c thn ngi to v

    chc nch ca mnh nhc bng mt u bn th ca m ln . Vit gh

    vo mt u . No a m sang tm nh ch . Chng con i nh gic

    tr th cho ba ,m ,n chng no nc nh c c lp con li a m v .

    Vit khing trc . Ch Chin khing bnh bch pha sau . Nghe ting chn

    ch Vit thy thng ch l . Ln u tin Vit mi thy lng mnh r nh

    th . Cn m th thng M th c th r thy c ,v n ang nng

    trn vai .

    on vn tht cm ng v

    - S gn b ,thing ling ca tnh ngi . l tnh cm ch em bit th-

    ng nhau . n lc ny ( sp chia tay) Vit mi thy lng mnh thng ch

    l . Nhng ngy ch em sng quy qun , Vit cha nhn ra iu y .Lc

    ny Vit nhn ra . N thing ling v trn vai l linh hn ca m . Tm trn

    ca Chin Vit u mun ha vi ba ,m : i nh gic l tr th nh

    70

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    71/99

    n n nc . Trong tm trng ca Chin v Vit cn bc l nim tin nht

    nh min Nam c gii phng ,nc nh c lp .Ngy y Chin ,Vit tr

    v .Tm trng y cng ging tm trng ca ch Nm dn vo c ting h

    Cu h ni ln gia ban ngy ,bt u ct ln nh mt hiu lnh di nh

    nng chi chang ,ri ko di tng ting mt v ra nhn nh ,tha thit cui

    cng ngt li nh mt li th d di Vn Nguyn Thi c sc li cun bi

    chiu su tm trng con ngi .

    - Hai ch em khing bn th ba ,m sang gi nh ch Nm l

    chi tit gy n tng su sc , xc ng nht .

    Cng m cm nc xong ,my ch em ,ch chu thu xp c di nh

    Ch Chin ra ng gia sn ,ko ci khn trn c xung ,cng sn tay o

    l hai bp trn vo sm mu chy nng ,ri dng c thn ngi to v

    chc nch ca mnh nhc bng mt u bn th ca m ln . Vit gh

    vo mt u . No a m sang tm nh ch . Chng con i nh gic

    tr th cho ba ,m ,n chng no nc nh c c lp con li a m v .

    Vit khing trc . Ch Chin khing bnh bch pha sau . Nghe ting chn

    ch Vit thy thng ch l . Ln u tin Vit mi thy lng mnh r nh

    th . Cn m th thng M th c th r thy c ,v n ang nng

    trn vai .

    on vn tht cm ng v

    - S gn b ,thing ling ca tnh ngi . l tnh cm ch em bit thng

    nhau . n lc ny ( sp chia tay) Vit mi thy lng mnh thng ch l .

    Nhng ngy ch em sng quy qun , Vit cha nhn ra iu y .Lc ny

    Vit nhn ra . N thing ling v trn vai l linh hn ca m . Tm trng c

    Chin Vit u mun ha vi ba ,m : i nh gic l tr th nh

    n nc . Trong tm trng ca Chin v Vit cn bc l nim tin nht nh

    min Nam c gii phng ,nc nh c lp .Ngy y Chin ,Vit tr v

    .Tm trng y cng ging tm trng ca ch Nm dn vo c ting h :

    71

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    72/99

    Cu h ni ln gia ban ngy ,bt u ct ln nh mt hiu lnh di nh

    nng chi chang ,ri ko di tng ting mt v ra nhn nh ,tha thit cui

    cng ngt li nh mt li th d di Vn Nguyn Thi c sc li cun bi

    chiu su tm trng con ngi .

    -Li trn thut : Nguyn thi trn thut theo ngi th ba nhng li t giu

    mnh .Nh vn ly im nhn t nhn vt ,ging iu ca nhn vt (li

    na trc tip ) .iu chng t tc gi rt am hiu tnh cch con ngi

    ,ngn ng Nam B ph hp vi hon cnh tnh cch ca tng nhn vt .

    kim tra :

    a- Sau khi vo bi vit cn t c cc .

    - Nhn vt M trong don trch ch c hai ln tham gia v i thoi . Lnth nht ni vi cha : Con nay bit cuc lng ,lm ng . Con phi lm

    ng ng gi n thay cho b , b ng bn con cho nh giu . Ln th hai

    ni vi APh on cui chuyn i ngay APh cho ti i y th

    cht mt

    M sng hu nh cm nng . iu y chng t M c sc sng ni tm .

    Sc sng y bc l ngay t lc mi b bt v lm du nh thng l . M phn ng mt cch quyt lit , c nh n l ngn . l hnh ng tiu

    cc . nhng vi M sng nh th th cht cn hn . Lng hiu tho ngn

    M li . Sc sng c dn nn tch t trong tm trng , c dp n s bng ln

    . y l bui sng ma xun khi ci tt v vi t Hng Ngi M nghe

    ting so vng li thit tha bi hi . M ngi nhm thm bi ht ngi

    ang thi :Myc con trai con gi

    My i lm nng

    Ta khng c con chai con gi

    ta i tm ngi yu

    72

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    73/99

    M t nghe n nhm thm . Kht vng hnh phc tnh yu i la nh

    ngn na ang nhen nhm trong lng c gi ti nghip . M ln ly h ru

    c ung ng c tng bt ri saylng M th ang sng v ngy trc . Tai

    M vng vng ting so gi bn u lng. Ngy trc M thi so gii . M

    un chic l trn mi , thi l cng hay nh thi so . C bit bao nhiu ng

    m ngy m thi so i theo M . Men ru hay men say cuc i , men

    hnh phc, men tnh yu khin M sng vi qu kh . Qu kh i M

    p lm . Ting so hay l m thanh cuc i ngy y . Ting so gi b

    cng l ting ca tnh yu tha xa ang tri dy trong lng M.

    Tc gi i su vo tm trng nhn vt . t ny , M thy phi phi tr l

    ngy trc . M tr lm . M cn tr . Bao nhiu ngi c chng cng i tri

    ngy tt hung chi AS vi M khng c lng m vn phi vi nhau. Ngi

    con gi y nh nhn thy , cm thy sc dt do ca tui thanh xun . M

    khng h mc cm c nh t bn ny tm ti m vn ln nh sng . Mt khi

    sc sng khng nh n mnh m lm . N c th ngang bng x nga

    m u l . M khng bng lng A S, khng yu AS th ti sao M li cam

    chu sng n bao gi . Gia lc y ting gi ca tnh yu kht vng hnh

    phc vn l lng bay ngoi ng .

    Anh nm Pao em khng bt

    Em khng yu qu Pao ri di

    Em yu ngi no

    Em bt Pao no

    Ting gi y nh gic gi lng M .Kht vng v sc sng chuyn ttm trng sang c ch hnh ng : M sn m b thm vo ng n cho

    sng .Cho sng ln cn bung vn d ti tm ny ,cho m my m mt

    ,cho cht hi vng lo sng .M quyt nh i chi .Trong u m lc ny

    ang rp rn ting so.Nhng c ch :

    73

  • 8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT

    74/99

    + qun li ci tc ,vi tay ly ci vy hoa vt pha trong vch M rt

    thm ci o .Nhng c ch l ,him thy M t khi v lm du gt n

    n gi .Dng nh nhng c ch y chun b cho s bng pht

    + A S dp tt nh i chi ca M .B tri trong bung ti :

    Trong bng ti ,M ng im lng nh khng bit mnh ang b tri M

    vn nghe ting so a M theo nhng cuc chi Tri tim M vn thn

    thc nghe li bi ht ang thi .M vn sng vi khao kht chy bng .N

    ch ch thi c l vng ln .

    Nu kht vng hnh phc ca M lc u l nh c s tc ng ca

    ting so da M tr v sng vi qu kh ,nhng k nim p th cnh

    a Ph b tri ngay li i li ra, vo trong bp li l tc ng ca hin ti

    + Lc u ngn la trong l bc cao cng l lc ngn la trong lng M

    lm tt .M chng cn ngh ti chuyn i chi xun na . A S cn

    mun bt nhiu ngi con gi v lm v ,M cng chng ni g . A Ph

    du c l ci xc khng hn cng th thi .Nhng cng nh ngn la M

    l mt trng sang thy hai mt A Ph cng va m .Mt dng nc mt lp

    lnh b xung hai hm m xm en li M ngh n cnh mnh cng

    tng b tri nh th nhiu ln khc .Nc mt chy xung ming ,xung

    c khng bit lau i c .M ngh ti ngi n b b tri cht trong ci

    nh ny .M ngh v qun c Tri i ! n bt tri ng ngi ta n

    cht Chng n tht c c . M ngh n kt cc thm thng ca A

    Ph C chng ny ch m mai l ngi kia cht ,cht au ,cht i

    ,cht rt phi cht . C nhng l l gin n ca ngi trong cuc Ta l

    n b b n bt trnh ma nh n ri cht nh .Ngi kia vic g

    phi cht .