boi duong hoc sinh gioi ngu van thpt
TRANSCRIPT
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
1/99
Ni DungV Phng Php
Bi Dng Hc Sinh Gii Mn Ng Vn THPT
Bi dng hc sinh gii l mt nhim v gp phn nng cao cht lng
dy v hc THPT . ng thi l tiu ch nh gi cng tc thi ua ca
ngnh hc .Trong thi i cng nghip ho hin i ho t nc, mn ng vn t
nhiu b coi nh . Cuc sng t con ngi phi i din vi hin thc
phc tp , bn b , a dng . S kin Vit Nam ra nhp VVTO ang khng
nh v tr t nc trn trng quc t . i cng vi n l s ln ngi ca gi
tr vt cht v s h thp vai tr ca nhng gi tr tinh thn . Thc t y
i hi mi thy , c gio dy vn khng ch c tm lng , s nhy cm ph
bng tr tu, khoa hc . Chuyn lun ny p ng yu cu y . Ni dung
chuyn lun gm:
- Chng mt: Nhng kin thc cn cung cp
+Ting Vit
+Giai on vn hc
+Tc gi , tc phm tiu biu
+L lun vn hc
-Chng hai: Nhng thao tc lm vn
+Thuyt minh
+Gii thch
+Chng minh
+Bnh ging
+Bnh lun+So snh
+Phn bc
+Tng hp:
*Ngh lun v t tng o c
1
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
2/99
*Ngh lun v hin tng i sng
*Ngh lun v vn vn hc
*Ngh lun v th
*Ngh lun v tc phm vn xui
-Chng ba: Rn luyn v k nng
+K nng tm hiu bi
+K nng lp dn
+K nng m bi , thn bi , kt bi
+K nng in t
+K nng vit on
-Chng bn: v p n
Ni dung trn y c b tr dy c ba khi lp : 10 , 11 , 12 . C th l :Lp 10:
+Ting Vit:
*Ng m
*T
*Cu
+Giai don vn hc:*Vn hc dn gian ( ch truyn c tch , ca dao)
*Vn hc t th k X n th k X I X
*Tc gi , tc phm : Nguyn Tri , Nguyn Du , H Xun H-
ng
+L lun vn hc
*Vai tr chc nng vn hc
*Nhng thut ng vn hc
+Thao tc lm vn
*Thuyt minh
*Gii thch
*chng minh
2
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
3/99
+Rn luyn k nng
*K nng tm hiu
*Lp dn
*K nng din t
Lp 11
+Ting Vit
*Giao tip bng ngn ng
*Nhng nhn t giao tip
*p dng nhn t giao tip trong c th, c hiu vn
xui , kch bn vn hc
+Giai on vn hc
*Vn hc Vit Nam t 1858 n ht th k X I X*Vn hc Vit Nam t u th k X X n thng Tm nm
1945
( Vn hc thi k Php xm lc, qu trnh hin i ho vn hc, th mi ln
mn, vn xui T lc vn on, vn xui hin thc, vn hc cch mng )
+Tc gi ,tc phm
*Nguyn nh Chiu, Nguyn Khuyn , T Xng*Nguyn Tun, Nam Cao, Xun Diu , T Hu , H Ch
Minh
+L lun vn hc
*Tnh cht vn hc( Hin thc ,nhn o , dn tc , nhn
dn )
+Thao tc lm vn
*Bnh lun, bnh ging, so snh ,phn bc,
*Thnh thc l thuyt v p dng tt (lm theo v p
n chng bn)
Lp 12: Nhng kin thc cn cung cp
+Ting Vit
3
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
4/99
*Thnh tho vn dng cc phong cch ngn ng, ch yu l
phong cch ngn ng ngh thut vo vit bi vn
+Giai on vn hc
*Vn hc 1945 n 1975
*Vn hc 1975 n nm 2000
+Tc gi tc phm
*Th Quang Dng, Nguyn nh Thi, Hong Cm, Nguyn
Khoa im, Xun Qunh v mt s tc gi khc
*Truyn ca Nguyn Trung Thnh , Kim Ln , Anh c , T
Hoi , Nguyn Minh Chu v nhiu tc gi khc
+L lun vn hc
*Mi quan h gia nh vn v cuc sng*Mi quan h gia nh vn v tc phm
*Vng i ca tc phm vn hc
+Thao tc lm vn:
*Thao tc tng hp : ngh lun v t tng o c, ngh
lun v hin tng i sng, ngh lun v vn vn hc, ngh lun v
th , ngh lun v vn xui+Rn luyn k nng :
*Tm hiu , lp dn cc bi chng bn
Ch trong mt bui dy( 2, 3 tit ) ch yu thc hnh . v p n
chng bn
Chuyn lun ny khng i su vo kin thc sch gio khoa c m
m rng nhng vn sgk cha bn ti hoc cn b ng
*
Chng Mt
Kin thc cn cung cp
I-Ting Vit
4
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
5/99
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
6/99
Mi giai on cn i su mt s tc gi , tc phm tiu biu . C th l :
Nguyn Tri , Nguyn Du , H Xun Hng , Nguyn nh Chiu , Nguyn
Khuyn , Trn T Xng , Nguyn Tun , Xun Diu , Nam Cao , T Hu ,
H Ch Minh
III- L lun vn hc
+ Ngun gc vn hc
+ i tng vn hc
+c trng vn hc
+Tnh cht vn hc ( hin thc , nhn o , nhn dn , dn
tc )
+ Vai tr chc nng vn hc
+ Thut ng vn hc ( Nhn vt tr tnh , ci ti , th , truyn , k , kch
( bi kch , hi kch ), im nh , kt cu , ct truyn , th in , thi
php , li na trc tip , th gii quan , nhn sinh quan ca tc gi ... )
Chng Hai
Nhng thao tc lm vn
* Thuyt minh*Gii thch
* Chng minh
* Bnh ging
* Bnh lun
* So snh
* Phn bc* Tng hp : ( Ngh lun v t tng o c , ngh
lun v hin tng i sng , ngh lun v vn vn hc , ngh lun v
th , ngh lun v vn xui )
6
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
7/99
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
8/99
* C hnh ng ng n.
- Suy ra: Sng p l sng c l tng ng n, cao c, c nhn x
nh c vai tr trch nhim vi cuc sng, c i sng tnh cm hi ho
phong ph, c hnh ng ng n. Cu th nu l tng v hng co
ngi ti hnh ng nng cao gi tr, phm cht con ngi.
b. T vn ngh lun xc nh, ngi vit tip t
phn tch, chng minh nhng biu hin c th ca vn , thm ch s
snh, bn bc, bc b... ngha l bit p dng nhiu thao tc lp lun.
c. Phi bit rt ra ngha vn
d. Yu cu v cng quan trng l ngi thc hin ngh lu
phi sng c l tng v o l.
3- Cch lm
a. B cc: Bi ngh lun v t tng o l cng nh cc b
vn ngh lun khc gm 3 phn: M bi, thn bi, kt bi.
b. Cc bc tin hnh phn thn bi. Phn ny ph thu
vo yu cu ca thao tc. Nhng vn chung nht.
- Gii thch khi nim ca bi (v d dtrn, ta phi gii thch sng p l th no?)
- Gii thch v chng minh vn t ra (ti sao ph
t ra vn sng c l tng, c o l v n th hi
nh th no.
- Suy ngh (cch t vn y c ng? ha
sai). M rng bn bc bng cch i su vo vn no - mt kha cnh. V d lm th no sn
c l tng, c o l hoc ph phn cch sng khng c
l tng, hoi bo, thiu o l.) phn ny phi c th
su sc trnh chung chung. Sau cng ca suy ngh l
nu ngha vn .
8
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
9/99
B- Cu hi v bi tp
Cu hi :
a-Ngh lun v mt t tng o l l g ?
b-Yu cu lm bi vn ngh lun v mt t tng o l
c-Nu khi qut cch lm bi vn ngh lun v mt t tng o l .
Bi tp :
a-L tng l ngn n ch ng . khng c l tng th khng c phn
hng kin nh, m khng c phng hng th khng c cuc sng (Lp
Ti-xti ) . Anh (ch )hiu cu ni y th no v c suy ngh g trong qu
trnh phn u tu dng l tng ca mnh .
b- Gt nhn nh : Mt con ngi lm sao c th nhn thc c chn
mnh . khng phi l vic ca t duy m l ca thc tin . Hy ra sthc hin bn phn ca mnh, lc bn lp tc hiu c gi tr c
chnh mnh
Anh (ch ) hiu v suy ngh g .
c- Bc H dy : Chng ta phi thc hin c tnh trong sch, cht phc
hng hi, cn kim, xa b ht nhng vt tch n l trong t tng v hn
ng . Anh (ch ) hiu v suy ngh gC- kim tra
a- Dn tc ta ch yu sng bng tng yu thng ( Tin di l c v
vang ca ng _ L Dun )
Anh ( ch ) hiu v c suy ngh g v li nhn nh trn.
b- Hc bit, hc lm, hc chung sng, hc t khng
nh mnh ( unetsco)
Anh ( ch ) hiu v c suy ngh g v li nhn nh trn.
c- ng i kh khng phi v ngn sng cch ni m kh v lng ng
i ngi ni e sng.
Anh ( ch ) hiu v c suy ngh g v li nhn nh trn.
D- Gi tr li cu hi, bi tp, kim tra
9
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
10/99
Cu hi : ( a, b, c ) da vo kin thc trng tm tr li.
Bi tp :
a _ Sau khi vo bi vit cn t c cc
- Gi thch l tng l g ( iu cao c nht, p nht, tr thnh
sngm ngi ta mong c v phn u thc hin).
- Ti sao khng c l tng th khng c phng hng
+ Khng c mc tiu phn u c th
+ Thiu ch vn ln ginh iu cao c
+ Khng c l sng m ngi ta m c
- Ti sao khng c phng hng th khng c cuc sng
+ Khng c phng hng phn u th cuc sng co
ngi s t nht, sng v v, khng c ngha , sng tha
+ Khng c phng hng trong cuc sng ging ng
ln bc trong m ti khng nhn thy ng.
+ Khng c phng hng, con ngi c th hnh n
m qung nhiu khi sa vo vng ti li ( chng minh )
- Suy ngh nh th no ?
+ Vn cn bnh lun : con ngi phi sng c l
ng. Khng c l tng, con ngi thc s sng khng c ngha.
+ Vn t ra hon ton ng.
+ M rng :
* Ph phn nhng ngi sng khng c l tng
* L tng ca thanh ninta ngy nay l g ( Phu c ni lc mnh m, gii giang t nh cao tr tu v lun k
hp vi o l)
* Lm th no sng c l tng
+ Nu ngha ca cu ni.
10
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
11/99
b- Sau khi vo bi vit cn t c cc
- Hiu cu ni y nh th no ?
+ Th no l nhn thc ( thuc phm tr ca t duytr
cuc sng. Nhn thc v l sng i, v hnh ng ca ngi khc, v
tnh cm ca con ngi).
+ Ti sao con ngi li khng th nhn thc c chn
mnh li phi qua thc tin .
* Thc tin l kt qu nh gi, xem x
mt con ngi .
* Thc tin cng l cn c th thch co
ngi .
* Ni nh Gt : Mi l thuyt ch l mu xmch c cy i mi mi xanh ti.
- Suy ngh
+ Vn bnh lun l : Vai tr thc tin trong nh
thc ca con ngi.
+ Khng nh vn : ng
+ M rng : Bn thm v vai tr thc tin trong nhthc ca con ngi.
* Trong hc tp, chon ngh nghip.
* Trong thnh cng cng nh tht bi, con ngoi
bit rt ra nhn thc cho mnh pht huy ch mnh. Hiu chnh mnh con
ngi mi c c may thnh t.
+ Nu ngha li nhn nh ca Gt
c- Sau khi vo bi vit cn t c cc
- Hiu cu ni y nh th no ?
+ Gii thch cc khi nim.
11
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
12/99
* Th no l c tnh trong sch ( gi
gn bn cht tt p, khng lm vic xu nh hngn o c con
ngi.)
* Th no l cht phc ( chn tht, gin
d ha vi i thng, khng lm vic xu nh hng ti o c con ngi)
* Th no l c tnh cn kim ( sing
nng, tn tin)
+ Ti sao con ngi phi c c tnh trong sch
cht phc hng hi cn kim?
* y l ba c tnh quan trng ca con
ngi : cn kim, lim chnh, chn tht ( lim l trong sch ).
* Ba c tnh y gip con ngi hnh trntrong cuc sng.
* Ba c tnh y lm nn ngi c ch.
- Suy ngh
+ Vn cn bnh lun l g ?
Bc nu phm cht quan trng, cho
l mc tiu mi ngi phn u rn luyn. ng thi Ngi yu cu xab nhng biu hin ca t tng, hnh ng n l, cam chu trong mi
chng ta.
+ Khng nh vn : ng
+ M rng :
* Lm th no rn luyn 3 c tnh
Bc nu v xa b t tng, hnh ng n l.
* Ph phn nhng biu hin sai tri
* Nu ngha vn .
kim tra :
a- Gii thch, bnh lun cu ni ca c Tng B th L
Dun.
12
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
13/99
- Gii thiu li nhn nh mt cch t nhin.
- Khi qut ni dung li nhn nh
- Nu cch gii quyt v phm vi dn chng
- Hiu li nhn nh nh th no
+ Quan nim th no v tnh yu thng
( Mi quan h tt p, bnh ng, dn ch, nhng nhn, chia s gip
ln nhau gia con ngi vi con ngimt cch chn thnh)
+ Ti sao dn tc ta ch yu sng bng tn
yu thng :
* Xut pht t truyn thng dn tc,t
phm cht con ngi Vit Nam bit yu thng, on kt, m bc ln
nhau.* Xut pht t c im ca vng c
dn nng nghip li i mt vi thin nhin khc nghit ( ma, bo ,hn
hn, lt li ) thng xuyn xy ra.
* Dn tc ta phi i mt vi
nhiu k th xm lc. V vy con ngi phi tr li, on kt yu thng
nhau vt qua, gi vng cuc sng bnh yn cho mnh. ( chng minhbng lch s dn tc).
- Suy ngh
+ Vn cn bnh lun : khng nh phm
cht ca con ngi t nc, tin tng vo sc mnh ca tnh thng.
+ Khng nh li nhn nh ng n.
+ M rng bn bc :
* Lm th no pht huy truyn thng,
on kt yu thng nhau ( l lnh m l rch, thng ngoi nh th thng
thn, sng v thc cng ng)
* Phni hin tng chia r, mt on kt.
+ Nu ngha vn .
13
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
14/99
Rt ra bi hc rn luyn v phm cht o
c, mnh v mi ngi.
b- Sau khi vo bi vit cn t c cc .
- Hiu cu ni y nh th no ?
+ Hc l g ?
* Hc bit l hc nh th no ?
* Hc lm l hc nh th no ?
* Hc chung sng l hc nh th no ?
* Hc khng nh mnh l hc nh th
no ?
+ Ti sao hc bit lm, chung sng, khng nh v n th hin nh th no ?
* Hc nhn thc nhng tri thc ca nhan
loi, t bit lm bit hnh ng ng, mi c th chung sng v tn
ti ( chng minh ).
* Hc mi ngi u hiu bit v nhau,
chung sng cng nhau.* Hc trau di khoa hc k thut, l sng
i lm tt mi vic, i nhn x th v lm cho mnh trng
thnh ( chng minh ).
- Suy ngh :
+ Xc nh vn : cao vai tr hc tp v kha
hc k thut, o c li sng.
+ Khng nh : ng. N ph hp vi quy lut pht
trin, mi quan h ca i sng con ngi.
+ Bn bc :
* Khng hc c bit, c lm, c chung sng
v khng nh mnh c khng ? Khng !
14
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
15/99
* Lm th no hc tt ?
* Ph phn mt s hnh vi, quan im sai
tri v lc lng trong hc tp.
+ Nu ngha tc dng ca vn
c-`Sau khi vo , bi vit cn t c cc .
- Hiu cu ni ca Nguyn B Hc l nh th no ?
+ Mn hnh nh ng i khng kh din t n
dung g, vn g ? ( ng i kh, khng v ngn sng cch ni _ Ch
d ngn sng cch ni nhng con ngi vn khng nh khng kh. i
ny nhn mnh yu t tinh thn, t tng quyt tm ca con ngi)
+ V th hai ca cu ni M kh v lng ng
ngi ni e sng . Th ra t tng ca con ngi, tinh thn ca con ngi rquan trng vi mi cng vic.
+ Ti sao ng i kh khng v ngn sng cc
ni, m kh v lng ngi ngi ni e sng.
* T tng, tinh thn ca con ngi quyt nh s
thnh bi ca cng vic.
* Trng thy vic ngi th khng th hothnh tt.
* Nu con ngi c quyt tm th mi vic khn
c g kh ( chng minh)
- Suy ng v vn t ra.
+ Khng nh cu ni ng.
+ M rng bn bc : C nhiu trng hp trong cuc sn
yu t tinh thn quyt nh mi s thnh t v cng c trng hp d
n tht bi, khng thnh cng.
+ Rt ra ngha su sc t cu ni ny l xy
dng cho mi con ngi t tng, tinh thn quyt tm cao trc bt c mt kh
khn no, cng vic no.
15
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
16/99
2-Ngh lun v mt hin tng i sng
A. Kin thc trng tm
* Nm c cch lm mt bi vn ngh lun v mt hin tn
i sng.
* C thc ng n trc nhng hin tng i sng.
- Xung quanh chng ta hng ngy c bit bao chuyn xy ra. C hin tn
tt, c hin tng xu.
Vy tt c nhng g xy ra trong cuc sng con ngi u l hin tng
sng.
1- Khi nim
- S dng tng hp cc thao tc lp lun lm cho ngi c hiu r
hiu ng, hiu su ng tnh trc nhng hin tng i sng, c
ngha x hi. l ngh lun v mt hin tng i sng
2-Yu cu
a. Phi hiu r, hiu ng, hiu su bn cht hin tng. Mun vphi i su tm ti, gii thch.
b. Qua hin tng ch ra vn cn quan tm l g? Trn c s
ny m phn tch, bn bc hoc so snh, bc b.... Ngha l phi bi
phi hp nhiu thao tc lp lun ch ra ng, sai, nguyn nhn cch kh
phc, by t thi ca mnh.
c. Phi c lp trng t tng vng vng.d. Din t gin d, sng sa, ngn gn.
3-Cch lm
- Trc khi tm hiu phi thc hin ba thao tc
+ c k bi
16
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
17/99
+ Gch chn cc t quan trng
+ Ngn v (nu c)
- Tm hiu
a1. Tm hiu v ni dung ( c nhng no)
a2. Thao tc chnh (Thao tc lm vn)a3. Phm vi xc nh dn chng ca bi
- Lp dn
+ M bi Gii thiu c hin tng i sng cn ngh lun.
+ Thn bi Kt hp cc thao tc lp lun lm r cc lun im
v bn bc hoc ph phn, bc b.
+ Kt bi Nu ra phng hng, mt suy ngh mi trc hin tng
sng.
B Cu hi, bi tp
Cu hi
a-Th no l ngh lun v mt hin tng i sng
b-yu cu lm bi vn ngh lun v mt hin tng i sng
c- Nu khi qut cch lm bi vn ngh lun v mt hin tng i sn
Bi tp
a- Theo ban ch o tuyn sinh i hc nm 2004, sau hai t thi
c 3186 th sinh b x l k lut do vi phm quy ch thi, trong c
2637 th sinh b nh ch thi, ch yu do mang v s dng ti li
trong phng thi . Hnh thc mang ti liu, phao thi ngy cng tinh v
chng c giu trong thc k, in thoi di ng, trong giy . An(ch ) c suy ngh g v thc trng .
b- Tnh trng nhim mi trng sng vi trch nhim ca ngi dn
c- Tin hc vi thanh nin
C- kim tra
17
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
18/99
a- a- Anh ( ch ) c suy ngh v hnh ng nh th no trc tnh
hnh tai nn giao thng hin nay.
b- b- Anh ( ch ) c suy ngh g v hnh ng nh th no trc
him ho ca cn bnh HIV/AIDS.
c- Mi trng sng ang hy ho
D Hng dn tr li cu hi, bi tp, kim tra
Cu hi : ( a, b, c da vo phn kin thc trng tm tr li )
Bi tp :
a- Sau khi vo bi vit cn t c cc :
-Hiu bn tin ca bo Tui Tr nh th no ?
+ Nhng con s bit ni v vic lm tiu cc ca th sinh d
thi vo i hc. l vic mang ti liu phng thi.
+ Phao thi : gii sn.
+ Tinh vi : t m, chnh xc n mc cao, nhng chi tit nh nhng r
kho lo.
- Suy ngh g ?
+ Vn cn bnh lun : y l thc trng o c, vi
phm vo vn thi c cn phi ln n.+Khng nh vn : nhn xt ng n, khng che
du s tht.
+ M rng :
* Xut pht t thc c nhn, di tr, la lc -
c vo i hc. S c ny thuc v phm tr o c cn ln n.
* Chng ta o to nhng con ngi c nng lc thcs ch khng o to nhng ngi di tr, thp hn, dt nt
* Con ng tin thn ca k s hin i l nng
lc, tri thc hin i kt hp vi o l. Nhng th sinh ns u khng c
c hai iu y, cn phi ln n.
18
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
19/99
* o to nhn ti khng th chp nhn nhng vic
lm gian ln trong thi c.
+ Lm th no khc phc oc ?
* Mi th sinh phi c thc.
* Gia nh v x hi phi c trch nhim.
* Qun l cht ch trong thi c . c bit ni khng
vi tiu cc trong thi c. Tt c phi pht ng trong ton dn.
+ Nu ngha ca vn .
b-Sau khi vo bi vit cn t c cc .
- Tnh trng nhim mi trng sng hin nay nh th no?
+ cc thnh ph cht thi cng nghip v ng c xe
t, xe my cc loi lm cht cc dng sngv vn c bu kh quyn nhth no?
` + nng thn cc lng ngh th cng, dng bao ni lng,
hng ngy rc thi ba bi.
+ Ngun nc b cn kit
. + Ngi dn thiu thc, trch nhim: rng u ngun
b ph, cy ci tha dn.+ H thng l gch .
- Suy ngh.
+ Vn cn bnh lun: Thng bo khn cpv
nhim mi trng ng thi i hi, kin ngh c nhn, tp th c bin
php ci thin mi trng, bo v cuc sng ca chnh chng ta.
+ Khng nh vn : ng.
+ M rng vn
* Lm th no hn ch nhim mi trng?
Tc dng vo thc ca mi ngi dn, tp th, chnh quyn cc cp. Mt
khc phi c gii php khoa hc cu vn tnh trng nhim.
* Ph phn nhng vic lm nh hng ti mi trng.
19
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
20/99
* M rng mng li truyn thng, thng tin i
chng.
.
c-Sau khi vo bi vit cn t c cc .
- Vai tr ca tin hc i vi thanh nin c th hin nh th no?
+ Tin hc cung cp nhng kin thc cn thit cho tui tr
nhng tin tc, thnh tu nhiu mt trong nc, ngoi nc. N lu gi, cung
cp cho ta nhiu tin, t liu cn thit ca c kim, ng , Ty.
+ N m ng vo khoa hc hin i.
+ Phc ph kp thi, nhanh nhy.
- Suy ngh v trch nhim ca thanh nin.
+ n vi tin hc l yu cu quan trng.+ Thanh nin (tui tr) phi thnh tho v tin hc.
+ Tin hc m ng nhng ch vi ai say sa, tm ti, nghin
cu sng to.
+ ngha ca tin hc vi i sng con ngi .
Vi mi ngi.
Vi thanh nin.Nht l trong thi k hi nhp.
kim tra:
a- Sau khi vo bi vit cn t c cc .
- Xc nh vn cn bn bc.
+ Tai nn giao thng y l vn bc xc t ra i
vi mi phng tin, mi ngi tham ra giao thng nht l giao thng trn -
ng b.
+ Vn y t ra i vi tui tr hc ng. Chng ta
phi suy ngh v hnh ng nh th no lm gim ti mc ti thiu tai
nn giao thng.
20
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
21/99
Vy vn cn bn lun l: Vai tr trch nhim t suy
ngh n hnh ng ca tui tr hc ng gp phn lm gim thiu tai
nn giao thng.
- Khng nh vn : Vn t ra lc ny v mi mi v
sau l hon ton phhp vi mong mun ca mi ngi.
- M rng vn (c nhiu cch: gii thch + chng minh, lt
ngc vn , hoc tip tc bn bc, o su mt chi tit no ).
Vi d: Gii thch v chng minh.
+ Ti sao tui tr hc ng cn c suy ngh v hnh ng n
gp phn lm gim thiu tai nn giao thng. Vn ny i hi suy
ngh v hnh ng nh th no?
* Tai nn giao thng nht l giao thng ng bang din ra thnh vn lo ngi ca x hi.
* C x hi ang ht sc quan tm. Gim thiu tai nn
giao thng y l cuc vn ng ln ca ton x hi.
* Ti tr hc ng l mt lc lng ng k trc tip
tham gia giao thng. Vif th tui tr hc ng cn suy ngh v hnh ng
ph hp gp phn lm gim thiu tai nn giao thng.Suy ngh v hnh ng nh th no?
+ Bn thn chp hnh tt lut l giao thng ( khng i dn
hng ngang ra ng, khng i xe my ti trng, khng phng xe p nhan
hoc vt u, chp hnh cc tn hiu ch dn trn ng giao thng. Phng
tin bo m an ton
+ Vn ng mi ngi chp hnh lut l giao thng.
+ Tham ra nhit tnh vo cc phong tro tuyn truyn c ng
hoc vit bo nu in hnh ngi tt , vic tt trong vic gi gn an to
giao thng.
-
21
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
22/99
+ Vn an ton giao thng lun phi t ra. V ngy no
chng ta cng phi tham ra giao thng.
+ An ton giao thng gp phn gi gn an ninh trt t x hi v
m bo hnh phc gia nh.
+ Bt c trng hp no, u phi nh an ton l bn tai nn l
th.
+ An ton giao thng khng ch c ngha x hi m cn c
ngha quan h quc t nht l trong thi bui hi nhp ny.
+ Ta tht xt xa trc tnh cnh nhng mi u xanh cn th di
phi la m la cha. Thn cht cp cc em trong mt tai nn bt ng.
+ Nhng tr th trng khn tang trn u v phi vnh bit ng
i cha, ngi m, nhng ngi thn yu trong gia nh v mt tai nn giaothng. Rt mong nhng cnh y khng din ra trong cuc i. Chng ta
hy suy nghi v hnh ng thit thc, ng n gp phn lm gim
thiu tai nn giao thng.
b- Sau khi vo bi vit cn t c cc .
- Gii thiu vn : th k 21 chng ta chng kin nhiu vn
h trng. Trong him ha cn bnh HIV/AIDS l ng ch .- Nhng con s bit ni.
Mi pht ng h ca mt ngy tri i c khong 10 ngi
b nhim HIV.
nhng ni b nh hng nng n, tui th ca ngi dn
b gim st nghim trng.
HIV dang ly lan bo ng ph n, chim mt n s ng
b nhim trn ton th gii.
Khu vc ng u v ton b Chu .
- Lm th no ngn chn him ha ny?
a vn AIDS ln v tr hng u trong chng trnh
ngh s ca mi quc gia.22
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
23/99
Mi ngi phi t thc trnh xa cn bnh ny.
Khng k th phn bit i x vi nhng ngi mc bnh
AIDS.
M rng mng li tuyn truyn.
c-Mi trng sng ang b hy hoi.
Sau khi vo bi vit cn t c cc .
- Mi trng sng bao gm nhng vn g (ngun nc,
ngun thc n, bu khng hk, cy xanh trn mt t).
- Mi trng sng ang b e da nh th no?
Ngun nc.
Ngun thc n.
Bu khng kh.
Rng u ngun.
- Trch nhim ca mi chng ta.
3- ngh lun v mt tc phm th, on th
A. Kin thc trng tm
- Cng c v nng cao tri thc v vn ngh lun.
- Bit cch lm vn ngh lun v tc phm th, on th.
1- Khi nim
- Ta lm quen vi phn tch th, bnh ging th, bnh lun th
so snh v th.
Vy ngh lun v th (tc phm v on th) l qu trnh s dng tt c
nhng thao tc lm vn sao cho lm r ni dung t tng, phong cch ngh
thut ca th tc ng ti cm xc thm m, t duy ngh thut v
nhng lin tng su sc ca ngi vit.
23
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
24/99
V d ta c on th:
Bi ct di li bi ct di
i mt bc li mt bc
Mt tri ln cha dng c
L khch trn ng nc mt ri(Bi ca ngn i trn ct - Cao B Qut)
- Bi ct di li bi ct di m hng ca cu th nh m ra trc mt co
ng di v tn. l con ng hnh o ca k s. Khng ai cng i tr
con ng m mt, ch c L khch. Nc mt ri. C c qu! Nh
vt tr tnh l k c n. S thc y lm sao cm ni nc mt. l gi
nc mt y xt xa, cay ng. Ngi c t mnh chia s vi ngi i ng.
- Ngi i dng nh dng li, dm chn ti ch. Con ngi y y kht vn
m b tc bi lc cn cuc i. N to thnh mu thun ni tm. Nga
ngn thay.
Cch lm trn y l th hin ngh lun v th.
2- Yu cu
a - c k on th, bi th, nm chc hon cnh mc c
sng tc, v tr on th bi th
b - on th, bi th c du hiu g c bit v hnh nh
ngn ng
c - on th, bi th th hin phong cch ngh thut, t tng tncm ca tc gi nh th no?
3- Cch lm : v d bi th H Ni vng em ca T Hanh
Th l H Ni vng em
Anh theo cc ph i tm ngy qua
24
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
25/99
Ph ny bn cnh vn hoa
Nh khi n gi quen m cha thn
Ph ny m y c trng
Cng i mt qung ni bng lng im
Ph ny anh n tm emNgi qua li tng anh tm bng cy
Anh theo cc ph y
Thm yu H Ni vng y c em
- Phi phn tch bi th ch ra vn cn bnh lun.
Ngi c cm nhn c hai hnh tng. Mt l H Ni v ph. Hai l nh
vt tr tnh. H Ni ph p, ngi ng. H Ni c vn hoa nm k dph. H Ni c nhiu cy xanh. Nhng m H Ni c trng cng th
mng. Nhng nhn vt tr tnh bc l lng c n trng tri. Cnh v
ngay trc mt m cm thy cha thn, i trong m trng m m thm
lng l. Tnh yu H Ni cng khng lp y khong trng vng em: C
chung v ci ring ho trong tm trng con ngi. Con ngi khng ch sng
ch vui vi tnh yu chung m cn c tnh yu ring y. (Phn gcchn l vn cn bnh lun)
- Thao tc tip theo l khng nh vn
Vn t ra trong bi th H Ni vng em hon ton ph hp vi tm
trng, thi , tnh cm ca con ngi.
- Sau khng nh vn l thao tc m rng. y l bc bn bc gi
ngi c hiu r, hiu su v c th. M rng vn c ba cch.+ Cch mt l gii thch v chng minh
+ Cch hai l lt ngc vn
+ Cch ba i su bn bc mt kha cnh no ca vn
- C th: M rng bng cch gii thch, chng minh
25
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
26/99
+ Ti sao ci chung ho cng ci ring v n c th hin nh th
no?
* Con ngi c th u sinh ra v chu s tc ng ca cn
ng. V th n khng th tch ri ci chung. Tiu bi th th
hin s ho hp gia ci chung v ci ring H Ni vng em.
* Trong x hi chng ta, ci ring khng bao gi i lp v
ci chung.
Hnh nh ph, con ng, vn hoa, nh trng, hng cy chon ht c b
th. Tm trng ca nhn vt tr tnh ch l phn nh nhng cng khn
th thiu c.
* Ci ring lm ni bt ln ci chung.
Tnh yu c biu hin bng hnh ng c th: Anh theo cc ph
tm ngy qua, hoc th hin bng thi quen m cha thn, n
bng lng im, tm bng cy. Chnh tm trng ny lm nn ci h
ct ca bi th H Ni vng em.
+ Ti sao con ngi khng ch sng, ch vui vi tnh yu chung m cn c
tnh yu ring y
Mi ci ring lm nn ci chung, tnh cm ring ca con ng
phi ho vo
tnh cm chung. l mi quan h rng buc c tn
truyn thng. S ho hp gia tnh cm ring chung lm
nn sc mnh cho con ngi. Cu th kt th hin r m
quan h ring chung y: Thm yu H Ni, vng y c
em.
* Tnh cm ring lm p cho cuc i chung.
C bi th, ngi c nhn ra cch trnh by theo tng cu. y l
nh ca tc gi. mi cp cu ch c cnh H Ni v nhn vt tr
tnh bc l tm trng ca mnh. Mi s vt, hin tng din ra nh c 26
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
27/99
vy: H Ni v ph , H Ni v hoa , H Ni v trng , ngi v cy .Trong khi , anh khng c em bn cnh, bun bit bao nhiu. Tu
nhin vng em, bun thiu em nhng dy thm, cng hng nhiu hn
tnh yu H Ni, tnh yu qu hng t nc
* Ci ring khng h i lp vi ci chung
Nhn vt tr tnh cm thy hng ht v vng em, nhng khng th
ni bun tuyt vng m ch thy H Ni vi ph, vi hng cy, vn hoa
m trng... sng t ph by ra trc mt. Ch c th, bi th khng th
ng vng. Linh hn ca thi phm l cm xc ca nhn vt tr tnh
Cm xc ny khng h i lp vi cnh ph p, ngi ng.
- Trong m rng c th s dng thao tc so snh hoc phn bc. V d
Cng l i gia ph H Ni, cng mang y p nhng tm trng nhn
c ngi chng nhn thy g, ch c s thnh kin m mang n tron
th ni su m m:
Ti i khng thy ph thy nh
Ch thy ma xa trn nn c
Thiu nim tin vo cuc sng, con ngi c ci nhn sai lch n nh th
Tht ng trch.
- Sau m rng l nu ngha vn .
V d:
- Bi th khng ch lm ta yu H Ni, bit cm nhn su sc v
cnh ph phng hi m cn th hin ni nim ca tnh cm ring
V th bi th khng sa vo m phng cnh vt. Mi cnh vt, mhin tng u cha ng cm xc. Th l ting ni ca cm xc mn
lit, l chiu su ca tm trng. Hn th, bi th gip ta bit th l n
lng chn thnh m vn gi c mi quan h ring chung. Bi th tuy c
nghing v ni vng em m vn rt ro tnh yu, chan ho trong s g
b vi H Ni. Mt bn tnh ca c th hin bng m iu th lc bt
27
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
28/99
N gin d, mc mc m cha bao iu chn thnh bn trong.
B- Cu hi , bi tp
Cu hi :
a _Th no l ngh lun v tc phm th, on th
b _Yu cu khi lm bi vn ngh lun v tc phm th, on th
c _Nu khi qut cch lm bi vn ng lun v tc phm th, o
th
Bi tp :
a- Suy ngh v on th kt trong bi vi vng ca xun Diu
Ta mun m vo ngi
b- V on th m u ca bi th Bn kia sng ung c
Hong Cm
Em i ! bun lm chi
Sao xt xa nh rng bn tay
c- Suy ngh v bi th Ty tin ca Quang Dng .
C- kim tra
a- Qua bi th Ty Tin ca Quang Dng, anh (ch ) hnh
dung nh th no v chn dung ngi lnh.
b- S kt hp gia tnh dn tc v cch mng th hin trong
bi th Vit Bc ca T Hu.
c- Sng ca Xun Qunh l bi th th hin qu trnh nhn
thc v khm ph ca ngi ph n ang yu.
D G tr li
Cu hi: (a,b,c da vo phn kin thc trng tm tr li).
Bi tp:
a-Sau khi vo bi vit cn t c cc .
- Nu hon cnh sng tc, v tr on th.
28
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
29/99
- Nu ni dung c bn; y l on th a cm xc ca
Xun Diu ln ti nh cao trong bi Vi vng. an th hin mnh lit
nim kht khao sng, l tng sng ly hng th y, no n t
khng nh mnh.
- on th s dng nhiu cuc chung mt li kt cu
khng nh thi sng si ni, tr trung, v vp n vi vng, gp gp
Cm xc ca on th trn tr, o t trong nim ngy ngt.
(Tc gi t xng ta l mun i din vi cuc sng trn gian.
Ta mun m
Ta mun say
Ta mun thu v Ta mun cn
Mt chui cu lp li din t tm lng khao kht ca ch th tr tnh,gn vi mi cu l mt trng thi cho chnh chonh, cho y, cho no
n. Hng lot t ng th hin v p thanh tn, ti tr: s sng mn mn
my a, gi ln, ci hn nhiu, c rng, mi thm, nh snh, thanh sc, th
ti, xun hngTtc cl tnh mnh lit, to bo ca ci ti thi s. Vi
vng thc cht l cch sng chy ua vi thi gian. l khao kht c
sng mnh lit, sng ht mnh vi mt tm th cung nhit cha tngthy). Cnh sng vi vng y rt ph hp vi ci ti t thc v mnh, khao
kht tnh yu tui tr. y cng l cnh sng ca nhn thc: cuc i ny
p lm, ng sng, ng yu. Cnh sng y i lp vi s lng qun ca
ngoi i hoc ang bun, au rn xit, thm ch cn khuyn ngi ta ln
tin m . Cch sng y ng trn trng bit bao. Mt khc cnh sng y
khng phi gp gp, sng theo li hng th c nhn m xut pht t ci
p ca tnh yu tui tr, gia ci gii hn ca kip ngi trong ci i.
-Nu ngha on th.
b- Sau khii vo bi vit cn t c cc .
- Nu hon cnh, mc ch sng tc, v tr on th.
29
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
30/99
- Xc nh vn cn bnh lun: y l ci nhn qua
tm tng Hong Cm v bc tranh ton cnh bn kia sng ung (nam
phn Bc Ninh). Li th nh an i, v v lm sng li nhng hn qu v
c ni au khi qu hng y bng gic. Mi bn cu th nh khc nhc
do uca bn tnh ca da dit n khn ngui.
- Khng nh vn ng: y l on th tiu bii ca
c bi th.
- M rng bn bc: Ti sao ng? ng nh th no?
- Nu ngha ca bi th.
(Ngi vit phi vn dng nhiu chi tit trong bi th gii thch, chng
minh)
c- Sau khi vo bi vit cn t c cc .- Nu hon cnh v mc ch sng tc ca bi th Ty
Tin.
- Xc nh vn cn bnh lun: Bi th c sng tc
theo cm hng lng mn v tinh thn bi trng, khc su hnh nh ngi
lnh Ty Tin vi v p ho hng, ho hoa ni gia thin nhin min Ty
Bc va dn d va th mng. Tt c c din t theo ni nh v hoinim ca Quang Dng.
- Khng nh vn : ng.
- M rng vn cn bn bc: V sao ng? ng nh th
no?
- C ngi cho Ty Tin l ni bun rt, mng rt mang c im ca giai
cp tiu t sn. iu ng hay sai. Phn bc kin ny khng
nh gi tr bi th.
- Nu ngha bi th.
kim tra:
a-Sau khi vo bi vit cn t c cc .
30
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
31/99
- T ni nh m u, mch cm xc ti hin li cuc hnh
qun chin u vi nhng th thch, gian kh, hi sinh v tnh qun dn
thm thit. Ni nh v nhng m lin hoan t la traij v mt vng
Chu Mc y th mng. Khung cnh thin nhin y lm ni bt hnh
nh ngi lnh vi nhng cm hng lng mn anh hng, nt ho hoa ca
nhng chng trai H Ni. Ni nh gi v mt thi p ho hng ca
tui tr.
- Cu th 3, 4 gi cho ta nhn thc c nhng a danh t
t tn lng. l Si Khao, Mng Lt bn ma my bao ph mang v hp
dn ca x l. on qun i trn nh ni cao m sng v dng chn
nhng bn lng vi gi ni hoa rng y lng mn. Ni gian kh v th
c vi i. Mi mt thanh bng trn tng s mi bn m tit to m hngu u lan ta lung linh huyn o trong ni nh. Ngi ta ch nhn ra ni
bn lng, hoa v sng khi bng bc. Ngi lnh Ty Tin hin ln gia
thin nhin hng v.
- Cuc hnh qun chin u y gian hk th thch v h
sinh:
Dc ln khc khuuthm np xi.Cuc hnh qun i qua ni cao vc thm. ng quanh co un khc, ln
cao bao nhiu li xung by nhiu, qua nhng min rng thing nc c.
Thin nhin min Ty Bc Bc B khng ch hng v m cn dn d. Ni
kh ca ngi lnh Ty Tin tng ln.
- Trong gian kh vn tm thy nim vui tinh nghch ca
ngi lnh qua hnh nh sng ngi tri. c bit hnh nh gc ln mi
sng b qun i khng h ni n ci cht, coi ci cht nh nhng nh
mt gic ng.
- Cu th: Nh ai Pha Lung ma xa khi c cu trc ton v
bng din t m thanh ca nhng trn ma rng u u khng ngt
31
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
32/99
trong mt khng gian rng m on qun Tay Tin i trong gi ni ma
rng.
- Hai cu th cui on l im n, im hn ca cuc hn
qun. Ngi lnh Ty Tin tm dng chn mt bn no thuc t Ma
Chu. Ba cm n gin gia rng, hng v ngt ngo ca nm si em
trao tnh qun dn nng hn tnh c nc. Cu th nh nhng gi
cm gic vng vn lan ta trong tm hn ngi c ngi nghe.
- Ngi lnh hin ln trong m lin hoan t la tri. Cnh vt tr
ln rc r lung linh. Trong nhng b o xim rc r, dng iu e p, cc c
gi vn gi c v p ring. Bt php lng mn tm n nhng lin tng
din t nim vui trn ngp tnh t. Ta nh thy anh b i Ty Tin nm
tay cc c gi. Cc c gi n n ci ti thit tha trong v iu, sng ngtrong ting khn mt vng sn cc. u ch chin u dng cm chu
nhiu gian kh, ngi lnh Ty Tin bc l nim vui, v p tm hn.Ta
bng lin tng ti cu tho ca T Hu trong bi Nc non ngn dm:
Nhng chng lnh tr mng t / Nghu ngao g bt ht ch cm si.
- Thin nhin vng Chu Mc chiu sng lm ni bt hnh nh
ngi lnh Ty Tin y th mng. QuangDng ghi li trong th mnhdng ngi v i mt ong a. C ngi cho l c gi giao lin. Cng
c ngi cho l dng ngi cchc khe ngi trn con thuyn c mc lt
nhanh trn dng nc l, len li bn nhng cy rng, nhng m hoa mc
hai bn b sui hm. Th hay bao gi cng c nhiu cch hiu.
- Hnh nh ngi lnh Ty Tin c th hin m nt trong
on th:
Ty Tin on binhkhc c hnh.
on binh ch khng phi on qun. on binh gi ra m vang mn
m. Khng mc tc hin ra nt ngang tng c o. ngi lnh b st rt
n xanh da trc tc, qua cm hng ca Quang Dng th s tht y khng
t ra tiu ty m yu m khe khon d di y cht ngang tng.
32
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
33/99
- cn l v p m mng ca nhng chng trai H Ni. Nhng
dng kiu thm vn hin ln trong tm tng vi ni nh da dit.
- Quang Dng khng n trnh s tht. Nh th ni v s hi sinh
bng mt cm hng y bi trng:
Ri rc bin cng khc c hnh.
Nhng nm m chin s nm ri rc bin cng m nhn ln
cm xc ca s bi thng. Nhng tinh thn kh phch ca tui tr sn
sng hin dng mng sng ca mnh cho t quc. y khng cn cm
xc ca th ca m l dng kh tinh thn, hnh ng ca tui tr Vit Nam
trn hnh trnh cu nc.
- Tnh ng i tht cm ng. Khi ngi lnh ng xung, ng
i ch c th khm nim bng chnh o qun ca h. Quang Dngkhng i theo hng ca o thnh Gia T khi h hai ting v t m bi
hin bng xc cm trang trng thingling. on th c hai tm ting c ti
mi ba ting l t Hn Vit. Nh th to ln s tn knh trang nghim. Hai
ting gm ln nh l m thanh ca khc nhc c hnh ca non sng, t
quc. Quang Dng gi vo th mt khc bi trng.
b- Sau khi vo bi vit cn t c cc .- S dng th th lc bt, mt hnh thc th th dn tc. N
pht huy y ting Vit nht l ng m, ging iu.
- Th din t hnh nh m mu sc Vit Bc, quen thuc c
Vit Bc.
- Th din t nhng suy ngh, t tng tnh cm ca ngi Vit
Bc, ca con ngi Vit Nam. l thy chung , tnh ngha, o l ung n
c nh ngun.
- Nhng suy ngh, ttng tnh cm ca con ngi t nc gn li
vi o l, ngha tnh cch mng.
+ Tnh ngha thy chung son st vi cn c a cch
mng.
33
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
34/99
Mnh v c nh mi nh cy a.
+ Tnh ngha thy chung gn b trong nng ngy gian
kh c lit:
Mnh i c nhmi th nng vai.
Nh sao ngy thng ca vang ni o.
Nh khi gic n rng vy qun th.
+ Thy chung , tnh ngha, th din t li sng theo o l
ung nc nh ngun:
Mi lm nm y cy a Tn Tro.
+ Thy chung, son st vi nim tin vo ng, Bc H:
u u m .. m nui ch bn.
+ Tnh ngha thy chung vi nhn dn cc dn tc VitBc:
Nh ngi m nng b tng bp ng.
Ta i ta nh chn sui p cng.
Mnh i c nh m lng son.
Nh tng bn khi sui L vi y.
Ta v mnh c n tnh thy chung.- Th th lc bt c vn dng trong mt bi th di v nhiu l
th hin truyn thng ca dn tc lm sng t ngha tnh cch mng
+ Th lc bt to ra m hng thng nht m li bin ha a
dng.
Tha thit ni nh (chng minh).
Si ni, mnh m, ho hng ca ngi khng chin (chng
minh).
Trang trng, thit tha, th hin nim tin bit n.
+ Li ni giu hnh nh.
Thin nhin, con ngi Vit Bc (chng minh).
Biu dng lc lng v sc mnh (chng minh).
34
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
35/99
Th trn ca chin tranh nhn dn (chng minh)
+ S dng nhiu cch chuyn ngha truyn thng.
Li so snh (chng minh)
Li n d (chng minh)
Tong trng, c l (chng minh)
Ta v ta nh nhng hoa cng ngii
nh sao u sng bn cng m nan
u u m qun th.
c-Sau khi vo bi vit cn t c cc .
Bi th l s song hnh gia sng v em. Sng cng l em m
em cng l sng.
Hai kh th u:D di v du m bi hi trong ngc tr.
Hai cu th u D di lng l, tc gi to ra tiu i din t
bin thi phc tp ca sng cng l tm trng ca em. Khi tnh yu n v
ngi con gi, h c th si ni, ci, ni, ht sut ngy. Nhng cng c lc
lng l trong suy t. iu ng nh l kht vng tnh yu, nht l tnh yu
i la bao gi cng thng trc trongtri tim tui tr:i con sng ngy xa Bi hi trong ngc tr
iu ng ni nht hai kh th ny l s ch ng ca ngi con gi khi
yu:
Sng khng hiu ni mnh.
Sng tm ra tn b.
Ch ng khng phi l ng li m vn ti ci cao c, ci ln lao.
- Kh 3 v 4:
Trc mun trng Khi no ta yu nhau.
Em ngh hai ting y lp li nh l s khm ph, tm ti. Em nhn thc
c Sng bt u t gi. Nhng gi t u? No ai bit. Ngi ta c th
35
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
36/99
chng minh ngun gc ca gi qua khoa hc. Nhng khng th gii thch
c ngun gc ca tnh yu. C nh th t bc bch:
Anh yu em v sao khng bit r
Ch bit yu em anh thy yu i
Nh chim bay ta ht kh tri
Nh rung la ung dng nc ngt
V cng c ngi:
Anh yu em nh anh yu t nc
Vt v au thng ti thm v ngn
H yu nhau. Nhng hi tnh yu bt u t u v tnh yu l g th c
bao nhiu cch tr li. Nhn vt em trong bi th ca Xun Qunh cng
cm nhn thy iu y. Ngun gc ca tnh yu rt l lng. N l lng, bn, nhng cng rt t nhin. Khng ai c th tm thy cu tr li tnh yu
bt u t u? Tnh yu hp dn l ch . Th Xun Qunh su
sc v t nh v kht vng v tnh yu thc s l nhu cu t nhn thc
v khm ph.
Ba kh th (5, 6, 7)
Con sng di lng suD mun vn cch tr.Kh th 5 ng li mt ch nh.
Nh + Gn vi khng gian di lng su, trn mt nc.
+ Gn vi b.
+ Khng ng c.
+ n anh.
Mt ting Nh m ni c nhiu iu. Em ha thn vo sng. Sng
ha nhp vo tm hn em tr ln c linh hn thao thc. Hai cu
th nh ng li nhiu iu su sc nht: Lng em nh n anh / C
trong m cn thc. Nh c lc tnh, c trong v thc.
36
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
37/99
Kh 6 v 7 mn hnh nh sng v vo b Con sng no chng ti b
khng nh tm lng son st thy chung. D i u vo Nam, ra Bc,
em u ngh ti anh, hng v anh.
Hai kh 8, 9:
Cuc i tuy di th ngn nm cn v
Kh th th tm l ni khc khoi t nhn thc v mnh, v tnh yu v
hnh phc trong ci quy lut mun tha ca con ngi.
Bin vn rng, gi thi, my vn bay. Nhng hnh nh ny l
biu hin s nhy cm vi ci v hn ca v tr. So vi ci v cng v tn y,
cuc sng con ngi tht ngn ngi. Mt ting th di nui tic. Nhp th
lc ny nh lng xung, hnh nh th m ra qua cc t (i xa, bin du
rng, bay v xa). Nhn thc khm ph th Xun Qunh manh n nhngd cm. l ni lo u, s trn tr bi hnh phc hu hn ca i ngi gi
ci v cng, v tn ca thi gian.
Suy ngh nh th, thun Qunh khng dn ngi ta n b tc
bun chn m thnh kht vng:
Lm sao c tan ra ngn nm cn v
Khao kht tnh yu ca mnh ha trong tnh yu ca mi ngi. Tan rakhng phi mt i m ha gia ci chung v ci ring. Tnh yu nh th
khng bao gi c n.
4- Ngh lun v mt kin i vi vn hc
A. Kin thc trng tm
- Cng c v nng cao thc v ngh lun vn hc- Bit lm bi ngh lun v mt kin i vi vn hc
1- Khi nim
- L qu trnh vn dng nhiu thao tc lp lun nh gii thch, chng minh
phn tch, bnh lun, bnh ging, phn bc, so snh lm cho ngi
37
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
38/99
c, ngi nghe hiu r, hiu su
kin nhiu gc khc nhau. Ngi ta phn cc kin theo th
loi:
- Ngh lun v tc phm vn xui (tc gi, nhn vt, ct truyn
ti , ch ... )
- Ngh lun v th
- Ngh lun v sn khu (kch, tung, cho)
2- Yu cu
a. Xc nh c hon cnh v mc ch ca li nhn nh
b. Xc nh c ni dung ca li nhn nh: cp ti vn g
c. Ngi tham gia ngh lun phi c hiu bit v vn hc nhiu ph-ng din.
Thng k nhng lnh vc thuc vn hc
Lnh vc
vn hcBiu hin c th
Thut ng vn hc Ct truyn, kt cu, ti, ch
, t tng ch , lng mn,
hin thc, nhn vn, tnh
hung, sng to ngh thut,
hnh nh, hnh tng, in
hnh, khng gian ngh thut,
tr tnh, tro phng, nhn vttr tnh, s thi, bi kch, hi
kch, bi hng, ngn ng ngi k
chuyn, ngn ng nhn vt,
c thoi, i thoi, thi php,
38
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
39/99
vng i tc phm, tip nhn
vn hc, tro lu, khuynh hng
sng tc.
Tnh cht vn hc Tnh hin thc, tnh nhn o,
tnh nhn dn, tnh dn tc
(Hin thc v nhn o cn c
quan nim ch ngha hin
thc, ch ngha nhn o).
phng Ty c ch ngha nhn
vn.
Chc nng Nhn thc, gio dc t tng tnh
cm, thm m. Ngoi ra cnchc nng d bo, vui chi gii
tr...
Ngn ng Ngn ng th, ngn ng
truyn, ngn ng k, ngn ng
kch, ngn ng nhn vt, ngn
ng ngi k chuyn. Nhpiu, tit tu.
d. Thnh tho cc thao tc lm vn nh gii thch, bnh lun, ph
tch, chng minh, bnh ging, so snh, phn bc v c bit l bit ph
hp cc thao tc khi ngh lun
3- Cch lm
a. Tm hiu (ni dung, thao tc chnh, phm vi dn chng)b. Lp dn (M bi, thn bi, kt bi). kin ca thch Lam
Sau khi vo , bi vit cn t c cc
1. Xc nh vn cn bnh lun: Phn tch li nh
nh
39
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
40/99
+ Vn chng l mt kh gii thanh cao v c lc vn ch
ng l phng tin
+ Va t co, va thay i mt th gii gi di v tn c
Xc nh vn chng
phi nu cao tnh chin u, vch tm b mt ca ci xu, ci c
ng thi vn chng cng c kh nng nhn o ho con ngi.
Li nhn nh ca Thch Lam cao tnh chin u v nhn o ho
con ngi
ca vn chng ch thc. Vn chng chn chnh bao gi cng th hi
gi tr
nhn o cao c.2. Khng nh vn ng
3. M rng bn bc
- Ti sao vn chng phi c tnh chin u v nhn
ho con ngi. N th hin nh th no?
+ i tng ca vn hc l cuc sng con ngi. Mc-xin
goor-ki khng nh Vn hc l nhn hc+ Ch ngha nhn o l mt trong nt p truy
thng ca vn hc Vit Nam. Trong qu trnh hin
ho, vn chng nht nh phi pht huy v p truy
thng y.
+ c bit chc nng ca vn hc gip con ngi nh
thc c cuc sng, nhn r bt cng ngang tri v b mtn bo ca th gii gi di v tn c, gio dc cho con ng
lng cm th, dm vt ln ginh cuc sng cho mnh. n
thi vn hc cng gp phn gio dc t tng, tnh cm ch
con ngi thm trong sch v phong ph hn.
40
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
41/99
Chng minh:
- Trong truyn ngn Gi lnh u ma Thch Lam miu t tn
yu thng con ngi. Hai a tr truyn ngn giu tm trng l s
cm thng vi cuc sng mn mi, lay lt ca nhng c dn ngho
Nam Cao, Ng Tt T, Nguyn Cng Hoan, V Trng Phng bng nhng t
phm ca mnh khi su lng cm th vi ch ngi bc lt ngi v
trong bt hnh v p ca tnh yu thng con ngi cn li nhiu n
ng su sc. S ht hong v lng tt ca b hng xm vi gia nh ch
Du, mi quan h gn gi gia Lo Hc v ng gio lng, s thc tnh
hon lng ca Ch Pho c gng vn ln gi vng l sng nhn o c
H... tt c gip ngi c lin tng v nhn ra v p ca nhn cc
con ngi vn chng mang li.
4. Nu ngha cu ni
- Gp mt ting ni khng nh thin chc ca vn chng ch
chnh.
- nh hng v c v nhng ngi cm bt tm huyt vi cuc i.
- S quan tm ca nh vn Thch Lam vi vn chng dn tc, vi cu
sng ca nhng ngi dn ang b p bc lm than.
- Ngy nay, li nhn nh ca Thch Lam vn cn gi tr.
B Cu hi v bi tp
Cu hi
a _Th no l ngh lun v mt kin bn v vn hc
b _ Nu yu cu khi lm bi vn ngh lun v mt kin bn v
vn hc
c_ Nu khi qut cch lm bi vn ngh lun v mt kin b
v vn hc
Bi tp :
41
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
42/99
a _ Th phi c t tng, c thc , v bt c cm xc , tnh ti
no ca con ngi cng dnh lin vi s suy ngh . Nhng t tng trong th
l t tng dnh lin vi cuc sng, trong cuc sng . T tng ca th nm
ngay trong cm xc, tnh tit (My ngh v th- Nguyn nh Thi )
Anh (ch ) hy nu nhng suy ngh ca mnh .
b _Th l th, nhng ng thi l ha, l nhc, l chm khc the
mt cch ring - Sng Hng . Anh (ch ) hiu v suy ngh g v
kin trn
c _Mt cun tiu thuyt thc s hng thu l tiu thuyt khng ch
mua vui cho chng ta m quan trng hn l gip chng ta nhn th
cuc sng, l gii th gii (Nh vn php Gioc-gi Duy-a-men (1884
1966) ) . Anh (ch ) c suy ngh g ?C- kim tra
a- Th l tm lng nhng trc ht th phi l cuc sng
( Th v my vn trong th Vit Nam hin i H Minh c )
Anh ( ch ) hiu v suy ngh g v li nhn nh trn.
b- Nu vn hc ch cm i trong mt pht thi th chng
khc no ci cht ca c mt dn tc ( Bng Hng Vng Pau-tp-xki)Anh ( ch ) hiu v c suy ngh g ?
c- Ni bun trong th mi lng mn (1930-1945 ) l ni bun
nhiu cung bc rung ln t y lng mi nh th.
D- Gi tr li
Cu hi: (a ,b, c da vo kin thc trng tm tr li).
Bi tp:a- Sau khi vo bi vit cn t c cc .
- Phn tch li nhn nh ca Nguyn nh Thi ch ra vn
cn bnh lun l g.
+ Cm xc ca con ngi bao gi cng gn lin vi suy ngh.
Suy ngh xut pht t t tng ca ngi lm th.
42
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
43/99
+ ng chm ti hnh ng hng ngy, tm hn ny ln bao
hnh nh. l hnh nh si ng c sc li cun.
+ Hnh nh trong th phi ngay trong i thc
- Vn cn bnh lun: Th phi c t tng, c thc, t tng
trong th phi gn lin vi suy ngh v biu hin bng hnh nh ca i
sng thct.
- Khng nh vn : Hon ton ng.
- M rng bn bc: Ti sao th phi c t tng, thc, t tung tron
th phi gn lin vi suy ngh qua hnh nh ca i sng v n th hin
nhu th no?
+ Ngi lm th phi c xc cm trn c s ca t tng,
thc, suy ngh.+ Ngi lm th phi mon hnh nh trong thc t din
t t tng tnh cm ca mnh. C nh vy th mi chn thc.
+ Ngi lm th bao gi cng hng cm xc ca mnh vo
mc ch nht nh. Th l tm lng nhng trc ht th phi l cuc sng
(Chng minh bng mt vi on th, bi th hc).
- Nu ngha vn .b- Sau khi vo bi vit cn t c cc .
- Tm hiu cu ni ca Sng Hng nh th no?
+ Th l g?
+ Th l ha biu hin nh ht no? (hnh nh trong th).
+ Th l nhac biu hin nh th no? (tnh nhac trong th).
+ Th l chm khc theo mt cch ring l g? (phong chc
ring).
- Ti sao th l ring?
(Phi da vo c trng ca th, cch ni (ngn ng) ca nh
th, phong cch ring ca mi nh th gii thch. C th th nhn th
cuc sng v th hin qua ngn ng th. Ngn ng th c c trng giu
43
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
44/99
hnh nh, v c tit tu tc nhc iu. c bit qua phong cch ring ca
mi nh vn).
- Suy ngh.
+ Khng nh li nhn nh ng.
+ M rng bn bc: So snh th vi tiu thuyt, k, truyn
ngn trn lnh vc ngn ng.
+ ngha li nhn nh.
c-Sau khi vo bi vit cn t c cc .
- Hiu cu ni ca nh vn Php Gioc-gi uy-a-men nh th
no?
+ Th no l cun tiu thuyt hng th? Nhn thc? L gii?
+ Th no cun tiu thuyt hng th gip ta nhn thc cucsng?
(Da vo chc nng nhn thc ca vn hc gii thch: Nh
vn quan st cuc sng, suy ngh la chn vit ln tc phm; tc phm tc
ng n nhn thc ngi c. Mt khc, tc phm mun gio dc t tng
tnh cm v hnh ng cho ngi c phi lm saoa cho h nhn thc c
l gii c tc l thng hiu vn ). (chng minh bng i sng vn hc)- Suy ngh.
+ Khng nh li nhn nh.
+ M rng bn bc: C ngi nhn thc c vn nhng cha
chc thng hiu (l gii c). Ni cch khc, con ngi ch c kin thc
m khng ng cm th cng cha gi l nhn thc y .
+ ngha li nhn nh.
kim tra:
a- Sau khi vo , bi vit cn t c cc :
+ Hiu cu ni nh th no
Th l tm lng Nhn mnh xc cm trong th
Th l cucsng kh nng phn nh hin thc
44
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
45/99
Ti sao th l tm lng nhng trc ht th phi l cuc sng
- Th l ting ni ca tm hn gn lin vi t tng , suy
ngh t hin thc cuc i .
- i tng ca vn hc l cuc sng , con ngi
- Chc nng vn hc l nhn thc cuc sng v phn nh
hin thc cuc sng (chng minh qua cc bi th hc
trong chng trnh )
+ Suy ngh
* Vn cn bnh lun : khng nh vai tr chc nn
ca th v cuc sng con ngi
* khng nh : ngs
* M rng vn (bn bc )- lm th no th hin cm xc chn thnh .
- Cm xc cha mnh lit khng th no c th
- Cm xc phi gn lin vi suy ngh v biu hin bn
hnh nh c thc trong i sng (chng minh qua cc b
th hc )
* Nu ngha vn - i vi ngi lm th
- i vi cuc sng con ngi
b- Sau khi vo bi vit cn t c cc .
+ Hiu cu ni nh th no ?
* Vn hc cm i khng c vn hc , v
hc khng ln ting
* Ci cht ca c dn tc khng ai bit
dn tc y
* Ti sao Vn hc li cm i dn tc
- Vn hc l hnh thi thc phn nh cuc sng con ng
- Vn hc l mt b phn ca i sng vn ha con ngi
45
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
46/99
- Vn hc l kt tinh thnh tu t tng , ngh thut c
dn tc
(chng minh qua cc tc phm hc )
+ Suy ngh
-Vn cn bnh lun l : khng nh vai tr, chc nng g
tr ca vn hc i vi quc gia dn tc
_khng nh : ng
_M rng bn bc : -Gi s nu khng c vn hc th ng
nay chng ta khng th bit cuc sng tinh thn ca cha n
thi trung i (chng minh ) . Chng ta khng th hnh dun
cha ng mnh nh Php, M v ginh chin thng nh th
no (chng minh ) . Chng ta khng c c nhng thnh tu vngh thut v nhng tc phm phn nh con ngi thi i qu
chng ng lch s . Chng ta khng c nn vn hc xn
ng ng vo hng ng tin phong trong s nghip chn
quc
Nu ngha tc dng
c-Sau khi vo bi vit cn t c cc .+ Hiu c cu ni nh th no
_Ni bun ca th mi lng mn 1930-1945 l xut pht t c
ti t thc . N i lp vi cuc i hin ti . Ci ti khn
cam tm tr thnh nhng k bi bt . N mang tm s ca ng
i dn mt nc , Nhng n bt lc khng sc ng vo hn
ng ca nhng ngi tin phong . N ch bit bun .
_Ni bun ca nhiu cung bc : Ci ti mang nhng phm t
ring khng ai ging ai . T tng , tnh cm ca mi nh th
cng khc nhau . Hon cnh sng ca mi nh th cng kh
nhau . c bit ci nhn khc nhau dn n ci hn ca nhi
cung bc .
46
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
47/99
+ Chng minh qua cc nh th mi
- Xun Diu bun nhng vn ln l tng thm m (chn
minh )
- Huy Cn bun tan nt n chia la (chng minh )
- Hm Mc T bun gi nh n bng khung (chng min
)
- Ch Lan Vin st si than khc (chng minh )
+ ngha ca vic tm hiu ni bun trong th mi
7- Luyn tp vn dng tng hpcc thao tc lp lun
A. Kin thc trng tm
- Cng c vng chc kin thc, k nng v cc thao tc lp lun hc.
- Vn dng vo lm vn vit c mt vn bn ngh lun v i sng cn
nh vn hc bit s dng v kt hp t nht l ba thao tc lp lun.
Bng thng k cc thao tc lp lun
Cc thao tc lp lun c trng c bn
Gii thch Gip ngi c hiu ng, hiu
r, hiu su vn thuc v
i sng hoc vn hc. Tr li
cu hi: ai, ci g, ti sao, v
sao...
Chng minh Kt hp vi l l, chng minh l dn
chng c bn, ng n, ton
din sc thuyt phc ngi
47
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
48/99
c, ngi nghe. Tr li cu hi
nh th no.
Phn tch Qu trnh chia tch, tho g mt
vn thuc v i sng hoc
vn hc thy c gi tr
nhiu mt ca n. Qu trnh
phn tch i hi va chia tch,
va tng hp.
Bnh lun i hi ngi vit phi xc nh -
c vn bnh lun. T
khng nh, m rng bn bc,
nu ngha vn . Thao tci hi c hiu bit, c lp trng,
ch kin r rng.
So snh Thao tc nhm i chiu gia hai
hay nhiu s vt ch ra s
ging nhau v khc nhau. Ngi ta
c th so snh i tng c nt t-ng ng hoc i lp. Mun so
snh phi t cng mt bnh
din. Qu trnh so snh l qu
trnh bit tng hp v nng vn
ln mc cao hn, su hn.
Bc b Dng l l v dn chng ph
nhn mt kin, mt vn
no thuc v i sng hoc
vn hc. L l, dn chng phi c
th sc thuyt phc lm cho
i phng phi tm phc, khu
48
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
49/99
phc.
Suy l Thao tc da trn mt vn
c khng nh, c kt
suy ra vn c t tng, tnh
cm, hnh ng ln lao, su sc
hn.
Din dch T mt vn c tnh cht khi
qut, bao trm c trin khai
thnh nhng vn c th.
Quy np Qu trnh lp lun ngc vi din
dch. N i t nhng chi tit c
th cui cng rt ra kt lunc tnh khi qut, bao trm
Tng - phn - hp Lp lun theo qu trnh: T vn
ln, phn tch ra thnh
nhng vn nh, c th (din
dch). Sau nhn gc
cao hn, su hn m nng vn ln. Qu trnh tng phn hp
l qu trnh din ra lin tc.
B- Cu hi v bi tp
Cu hi:
a _Th no l vn dng tng hp cc thao tc lp lun
b _Nu yu cu vn dng tng hp cc thao tc lp lun
c_Nu khi qut cc bc kt hp thao tc lp lun
Bi tp :
a _Trit l nhn sinh ca Nguyn nh Chiu l ly nh
ngha lm gc . C th tng Phm Vn ng kt hp cc thao t
49
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
50/99
lp lun trong bi vit : Nguyn nh Chiu ngi sao sng trn b
tri vn nghnh th no
b_Kt hp cc thao tc lp lun gii quyt vn sau yu l
tn gi khc ca s hiu bit
c_Ngi ta sng khng thiu tnh bn kt hp cc thao t
lp lun gii quyt vn trn
C- kim tra
Kt hp nhng thao tc lp lun thc hin nhng sau :
a _Nt c sc m anh ( ch ) pht hin c t mt b
th.
b_Mt tc phm vn hc mi ra i v ang c nhiu ng
quan tm bn lun.
c _Tnh cm rut tht gia cha m v con ci l tnh cm
chn thnh nht, thing ling nht. N khng c lch s, khng
c bin gii, l ci tnh chung ca loi ngi .
D- Gi tr li
Cu hi: (a, b, c, da vo phn kin thc trng tm tr li) .Bi tp:
a-Sau khi vo bi vit cn t c cc .
- y l mt trong nhng lun im ca bi vit: Nguyn n
Chiu ngi sao sng trn bu tri vn hc dn tc.Tc gi s dng c
thao tc lp lun?
+ Chng minh (qua cc on th ca Nguyn nh Chiu).+ Phn bc (a ra gi nh ri ph nh).
+ Phn tch + chng minh tc phm Lc Vn Tin.
+ Cui cng khng nh ( Bnh lun).
y l bi ngh lun p dng nhiu thao tc lp lun.
b- Sau khi vo bi vit cn t c cc .
50
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
51/99
yu l tn gi khc nhau ca s hiu nhau.
- V yu phi xut phat t s hiu nhau gia hai ngi. (gii thch).
+ Khng c hiu bit v nhau th khng th gi l yu nhau uc
+ C hiu bit mi thng cm v thng nhau. C hiu bit mi
nhn ra c phm cht, nng lc ca ngi mnh yu.
+ Rt nhiu ngi yu nhau v khng hiu nhau dn n hu qu
ng tic (phn tch, chng minh).
+ Thng bt ng kin.
+ C vic lm khng ph hp nhau, nghi k nhau, di la nhau.
+a nhau ra ta li d.
- Lm th no hiu nhau ( bnh lun).
- ngha cu ni (bnh lun).c- Sau khi vo bi vit cn t c cc .
Nu ly i tnh yu th tri t s tr thnh nm m.
- Hiu cu ni y nh th no?
+ Tnh yu trong vn cnh ny ln hiu nh th no?
+Nm m l hnh nh ch ci g?
+ Ti sao nu ly i tnh yu th tri t s tr thnh nm m.- Chng minh.
- Suy ngh.
+ Vn cn bnh lun: khng nh vai tr, gi tr ca tnh yu gia
con ngi vi con ngi.
+ Khng nh: ng.
+ M rng bn bc (ph phn nhng ngi coi nh tnh yu. Vy lm
th no xy dng c tnh cm?).
+ Nu ngha cu ni.
kim tra:
a- Sau khi vo bi vit cn t c cc .
51
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
52/99
- Thin nhin thn V c gi ra bng hnh nh vn cy ngp trn n
nng ban mai. Nhng t ng v hnh nh:
+ Nhn nng hng cau nng mi ln.
V D ni bt l nhng vn ti cnh xanh l. Vi nhng hng cau thn
tp vn cao. Nng mi ln l nng bui mai cn tinh ki, thanh khit
Ta tng bt gp nng trong th Hn Mc T: Trong ln nng ng kh
m tan hay Dc b sng trng nng chang chang (Ma xun chn.
Hai trng hp nng c miu t trc tip nng ng, nng chan
chang. Cu th Nng hng cau nngmi ln ch gi ch khng t. T
gi cho ngui c t ngm ngh. Cch b tr sp xp t ng cng r
c bit trong cu th ny: nng hng cau nng. Nng trn ngp
hng cau tm mnh trong nng, nhum trong nng bui mai. N tinkhi, thanh khit l ch y. Ha vi nng vi cau l m sc:
Vn ai mt qu xanh nh ngc
Mt gi ra s mm mi mt m, mn mn, m mng ca l non. Hn Mc T
nhn mu xanh y lin tng ti mu xanh qu phi. Mnh t ny cn
l ni tnh dng ca cc quan chc thi y sau khi ngh hu. Con ngi th
V cng c n tng ring:L trc che ngang mt ch in.
Thp thong sau nhng rng tre l nhng khun mt phc hu hin ln
( mt ch in). Cnh v tnh ngi V D nh c sc ht nh th hn
ti.
- Nhng cu th vit v thin nhin gy n tng ring l biu hinca n
lng khao kht c tr v thn V. Mt ni nh, mt tnh yu p tron
lng.
- ni lng y c th hin qua 2 cu th m u:
Sao anh khng v chi thn V
Ddy l li ngi con gi hi, cng c th l li t hi mnh. S phn th
ca nhn vt tr tnh lm cho cu hi y mang nhiu sc thi c
52
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
53/99
cm xc. N l li mi mc, cng l s trch mc nh nhng. D trng th
cm xc no n cng bc l ni lng thng nh n bng khung.
- Hn l Hn Mc T thc dy trong lng mi ngi min qu ring. Thi
nhin v tnh ngi cng p bao nhiu th cm xc ca ngi lm th cn
sao xuyn bng khung by nhiu. Chng ta bt gp s sng to tron
cm nhn (nhn vt tr tnh t phn thn), iu cm xc nghing v
ni nh ni . thng. Cu hi a chiu va nh mi mc va nh trch mc
va cha ng nhng un khc trong lng hi chnh mnh. Bao trm
ln ni lng, cm xc y l tnh yu cuc sng con ngi. Cu th c vi
trong lc tc gi ang tng ngy tng gi u trang vi thn cht. iu
khng nh s mnh lit ca tm hn thi nhn.
Thin nhin c miu t nh s chia la li tn:Gi theo li gi, my ng my
Gi c th bay theo chiu gi thi, my khng th bay theo ng m
c. Gi v my khng th tch di nhau. Tnh cht phi l ca cu th l
ch y. Dng nh c s chuyn i cm gic trong cch miu t. Nh th
khng nhn bng mt. Cnh vt hin ra trong s mc cm. l s m
cm ca s chia la. Cnh vt nhum ni bun ca con ngui: Dng nbun thiu hoa bp lay. Nh th khoc ln cnh vt linh hn con ngi lm
cho cuc chia li mang cm xc au thng. Ngi au bun nht l thi s
Ci cht k cn. Cuc chia li nh sn ri. Gi mt ng, my m
no. Dng nc cng lng l tri i. Con ngi cn bit trng cy vo u
N bt ln thnh cu hi:
Thuyn ai u bn sng trng .
C ch trng v kp ti nay
Hi m ln th ln ha. C mt vng sng nc y trng. Mt khung cn
th mng huyn o. Nh th nh gii by, chia s vi trng. C ng v cu
i hin ti ca nh th mi hiu ht ngha ca cu th ny. S sng
vi Hn Mc T lc ny ch tnh bng gi bng ngy. Cu hi mang li n
53
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
54/99
nim xt thng cho ngi c ngi nghe. Ch cn li trng mi hiu h
tm lng ca Hn Mc T. on kt l mt c m nhng cha y hoi ngh
khng hi vng:
M khch ng xa khch dng xa.
A em trng qu nhn khng ra.
y sng khi m nhn nh.
Ai bit tnh ai c m
Khch ng xa vi em l mt. y l kiu ca nhn vt tr tnh.
cng l ngi m thi s hng ti. Hiu theo ng cnh rng Khch ng xa
l tnh ngi trong cuc i ny. Cu th vit ra t mt tnh yu: yu
yu sng mnh lit. N bt chp c ci cht ang e da, vt ln c t
thn, n kht khao c m v hi vng. Hnh nh sng khi m nhn nhl cnh tht ca x Hu trong nhng m trng. Thi s mn cnh ca thi
nhin din t nhng suy ngh y un khc v c nhng hoi ngh
ca mnh bt ln cu hi Ai bit tnh ai c m . C hai tin
ai. Ting th nht ch ch th tr tnh. Ting th hai ch khch n
xa tc nhn vt em. Nh th nh mun ni vi khch ng xa mnh khn
dm tin vo s m y. Khng dm tin vo tnh cm ca khch nxa cng c ngha l vn cn hi vng. C iu thi s bit mnh c th
tin, c quyn c tin hay khng. Tm trng ca Hn Mcj T li ri vo s
hoi nghi. Nhng un khc trong lng ca nh th chnh l lng thit th
vi cuc sng nhng cng y mc cm.
- Nim thit tha vi cuc sng khng phi th hin theo li xui chiu m
tri li y un khc ca Hn Mc T.
b- Sau khi vo bi vit cn t c cc .
Chic thuyn ngoi xa, ca Nguyn Minh chu l mt truyn ng
nhiu ngi quan tm bn lun. (Lun im trung tm).
- C kin ph nhn nhn vt ngi n ng trong truyn (lun im b
phn)
54
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
55/99
+ H cho ngi n ng l nhn vt khng th c trong cuc i. V
chng ai nh v li v mc c ln b hy nh, ng nh trc m
con ci. Ngi n ng y s khng cn xung lc m nh v na.
+ Cnh kt thc truyn lm ngi c hoang mang, thiu nim tin v
cuc sng.
+ Bo lc trong gia nh u c nguyn nhn ca n. Nhng c ph
l nt in hnh trong x hi ta ngy nay. (Kt hp gia lun im v
lun c).
- Quan im ca chng ta nh th no (Lun im b phn)
+ Ngi n ng trong truyn ch l kiu nhn vt chc nng. y l
kiu nhn vt thng thy khng ch vn hc nc ta m c th gii. l
nhn vt B-Li-Cp trong truyn Ngi trong bao ca An-Tn-Pp-Lo-VcS-Khp. Cu chuyn ci ra nc mt v cuc i mt con ngi mc chn
bnh s hi, bc nhc n thm hi. Li sng tm thng h lu, hn nht, m
mo, gio iu n tin. Li sng y u c tm hn con ngi, n
hng trong x hi Nga trong nhng nm cui th k 19 u th k 20
Nguyn Khi xy dng nhn vt ngi n ng t ra vn lm
th no con ngi vn ln thot khi cuc sng i ngho, lc hu.+ Bo lc trong gia nh khng phi l nt in hnh nhng cha hn
l ht trong x hi ta. Nhng xung t din ra hng ngy trong cc gi
nhcha phi l ht. c bit l nhng xung t ngm, n bo hi
s v.
+ Gia nh l t m cn c quan tam. N l t chc nh ca x hi.
+ Cnh kt thc truyn nh vy cho ngi c suy ngh v chim
nghim. Li kt thc b ng ny l ngh thut ca ngi vit truyn, khn
phi ai cng c c. l li kt th hin thc, tru nng tnh thng v
ni lo u i vi con ngi.
c-Bi tp ny th hin bng s sp xp gia lun im, lun c.
Hiu li nhn nh ny nh th no?
55
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
56/99
- Ti sao tnh cm gia cha m v con c i l tnh cm chn thnh, thin
lling nht?
+ l tnh mu t
+ l s sinh thnh, dng dc con ci nn ngi.
+ Con ci l nim vui, hnh phc ca m.
- Ti sao n khng c lch s, khng c bin gii, l ci tnh chung ca c
loi ngi?
+ Bn cht con ngi l mt.
+ u th ngi m cng gn gi vi con ci nht.
+ M l ting gi chung ca c nhn loi ch ngi sin
ra con ci.
Suy ngh.+ Vn cn bnh lun. Khng nh li nhn nh. M
rng bn bc c biu dng ph phn. Nu ngha vn .
9- ngh lun v mt tc phm ,mt trch oan vn xuI
A-Kin thc trng tm
-Hiu v bit cch lm bi ngh lun v tc phm truyn v mt trch
on truyn .
1-Khai nim
-Truyn ch tc phm c ct truyn ,nhn vt ,tnh tit v mi quanh gia chng .Phm vi bi ny ch yu nghing v vn xui .Truyn l
ch nhng tc phm vn xui .Trch on trong truyn cng l trch
on trong tc phm vn xui.
56
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
57/99
-Ngh lun v truyn ,mt trch on v truyn l qu trnh thc hin
nhng thao tc ca ngh lun lm r hoc nhn xt ,nh gi ,so
snh ,phn bc nhng vn t ra trong truyn hoc on trch y .
2-Nhng vn t ra trong truyn bao gm nhng vn g?
-C ba vn chnh m truyn th hin :+Mt l ni dung t tng ,tnh cm.
+ Hai l ngh thut
+Ba l va ni dung, va ngh thut.
-Phn tch hoc so snh ,phn bc ,bnh lun ,chng minh v nhn vt
u l hnh thc ca ngh lun v truyn .
V d: Qua truyn ngn Ch Pho Nam Cao pht hin ra vn
mi m nng thn giai on (1930-1945). l mu thun gay gt khng
th gii quyt mt cch n gin m quyt lit bng mu .Suy ngh ca
anh(chi)v vn ny qua nhn vt Ch Pho .
-Sau khi vo bi vit cn t c cc :
+Mu thun gay gt nht ,quyt lit nht nng thn giaion(1930-1945)l mu thun no?
+Ti sao mu thun khng gii quyt n gin m phi quyt
lit v c bng mu ? .N c th hin nh th no qua nhn vt Ch
Pho ?
*Bi kch b c tuyt quyn lm ngi ca Ch Pho ()
*Ch Pho ch c th m cht k th v t st .
+Nhn nh ca ra ng hay sai?
+M rng vn (Bng cch o su thm mt kha cnh)
57
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
58/99
*Cuc u tranh quyt lit m mu qua kt cc thm thng
ca Ch Pho l mt d bo ca Nam Cao ()
+Nu ngha tc dng ca vn t ra
3-yu cu
a- Xc nh c yu cu ca .ngha l ngh lun v vn gca tc phm .(ni dung t tng hay ngh thut ,hoc c ni dung ,ngh
thut )
b-Xc nh c thao tc chnh ca (gii thch hay bnh lun ,so
snh hay phn bc ,phn tch hay chng minh)
c-Tuy nhin mun lm tt bi ngh lun v truyn ,mt on trch
truyn phi l s kt hp ca nhiu thao tc lm vn ngh lun .Min sao
lm r ,lm su cho ngi c ng tnh vi mnh .
d-Phi ch ti b cc bi vit .Bi vit gm 3 phn :
-M bi :gii thiu mt cch t nhin vn cn ngh lun
-Thn bi : Thc hin cc thao tc ngh lun lm r ,lm
su vn .-Kt bi: M hng mi khi ngh lun v truyn ca tc gi (tc
gi c lin quan ti ra)
B-Cu hi v bi tp
Cu hi :
a- Th no l ngh lun v mt tc phm , mt on trch vn xui
b- Nu nhng yu cu khi lm mt bi vn ngh lun v mt tc phmmt on trch vn xui
c- Nu khi qut cch lm bi vn ngh lun v tc phm , on trch v
xui
Bi tp :
58
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
59/99
a-Suy ngh ca anh (ch ) v nhng nhn thc ca Ngh s nhip n
Phng trong Chic thuyn ngoi xa ca Nguyn Minh Chu .
b-Suy ngh ca anh (ch ) v Mi ngn tay ca TN b t chy nh m
ngn uc trong truyn Rng x nu ca Nguyn Trung Thnh
c-Suy ngh ca anh (ch ) v Nhng a con trong gia nh c
Nguyn Thi
C- kim tra
a- Sc sng ca nhn vt M t khi b bt lm con du gt n
n khi thot khi Hng Ngi.
b- Trong tc phm V Nht ca Kim Ln anh Trng nht
v trc ci i v ci cht e da l mt tnh hung vui m ti
nghip.c- Ch khi Ch Pho ngt ngng bc ra t trang sch ca Nam Cao ngi t
mi thm tha ni kh ca ngi nng dn sng ngc ngoi sau ly tre
lng . kin ca anh ( ch ) nh th no.
D Gi tr li
Cu hi: (a, b, c da vo kin thc trng tm tr li).
Bi tp:a- Sau khi vo bi vit cn t c cc .
-Phng ang ng trc cnh bin sm khi mt tri mi thc dy qua m
my nh hng .Phng bc l rung ng trc cnh :
+ Mt cnh t tri cho m sut i cm my cha bao gi thy
+ N p nh bc tranh mc tu ca mt danh ho thi c
+ im nhn ca ngh thut Mi thuyn in mt nt m h lo nho vo
bu sng m trng nh sa c pha cht hng hng do nh mt tri chiu
vo . Tt c khung cnh y nhn qua i mt ca ngi ngh s .Anh
khng nh ton b khung cnh t ng nt n nh sng u hi
ho v p ,mt v p thc n gin v ton bch
59
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
60/99
+ Phng bc l s rung ng ng trc n ti tr nn bi ri .Trong tri tim
nh c ci g bp tht vo v pht hin ra khonh khc trng ngn ca
tm hn .
-Phng l mt ngh s trn ng sn tm ci p .Anh thc s bit quan
st la chn ci p ca thin nhin ,cnh vt ,con ngi .S rung ng ca
ngi ngh s n ng lc .S rung ng thc s khi ng trc ci
p .Ci p t nhin t gi , tri cho ,mi thc s lm rung ng
lng ngi . T y ,ta thy ngi ngh s phi l ngi pht hin v mang
ci p n cho i .
- Phng cn nhn ra trong suy ngh ca mnh chng bit ai ln u
pht hin ra bn thn ci p l o c .Nu c Nguyn Tun cn
sng n by gi chc c hi lng lm v c mt t ng cm
v ci p nh mnh . l ci p phi kt hp vi ci tm ,ci ti kt hp
vi ci thin .
-Ngi n ng nh v .Ngi v khng c phn ng g
-Bo lc gia nh l vn tn ti trong x hi .Bc sang th k XXI chng
ta vn cha dt im c . u c bo lc gia nh th nn nhn ca nl ngi v ,ngi m v nhng a con ti nghip .Bo lc l du hiu ca s
au kh ,rn nt ca hnh phc gia nh .N lm tn thng bao mi
quan h ca i sng tnh cm con ngi .
Bo lc y din ra thng xuyn Ba ngy mt trn nh ,nm ngy mt trn
nng .Nh vn cho nhn vt Phng chng kin :
+ Ngi n b ng li ,ngc mt nhn qua ch con thuyn u ,atay ln nh gi hay sa li mi tc nhng ri li bung thng xung a cp
mt nhn xung chn
+ Lo n ng lp tc tr nn hng h ,mt gay ,lo rt trong ngi ra
mt chic tht lng ca lnh ngu ngy xa ,c v nh nhng iu phi ni v
60
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
61/99
nhau ,h ni ht ,chng ni chng rng lo trt cn gin nh la chy
,dng ci tht lng qut ti tp ln lng ngi n b ,lo va nh va th
hng hc ,hai hm rng ngin vo nhau ken kt .C mi nht qut xung l
li nguyn ra bng ci ging rn r au n My cht i cho ng nh
.Chng my cht i cho ng nh
+ Ngi n b c v cam chu nhn nhc khng h ku mt ting
,khng chng tr ,cng khng tm cch trn chy .
- Bo lc y din ra sau chic xe d ph mn ca M trn bi ct cn
li .
-C th khng c chuyn v chng tho thun vi nhau : C nh th ln b
,ng nh trc mt cc con .Ngha l khng c chuyn in ht nh nh vnmiu t .Nhng nhn thc ca cc nh vn khng sai .V trn i ny cn c
v s nhng k v phu ,ngi ph n phi chu thit thi trong n roi v
nhng a con sng trong mc cm .
- Bo lc gia nh li din ra ngay sau chic xe d ph mn ca m trn
bi ct .Phi chng cuc chin u ginh c lp t do ta gii quyt
trn vn ,mang li nim vui cho mi ngi .Nhng sau khi min Nam honton gii phng cn bit bao vn t ra : i km ,bnh tt ,bo lc
gia nh Chng ta ngh g y?
-Hin thc cuc sng lm ngi c mi lng .Bit bao cnh i c phi
by ra trc mt
+ Mt ngi n b trc ngoi bn mi ,mt thn hnh quen thuc ca
n b vng bin ,cao ln vi nhng ng nt th kch .M r mt .Khunmt mt mi sau mt m thc trng ko li ,ti ngt v dng nh ang
bun ng .Ngi n ng i sau .Tm lng rng v cong nh mt con
thuyn .Mi tc t qu .Lo i chn ch bt ,hng lng my chy nng r
xung hai con mt y v c d
61
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
62/99
Cp v chng lng chi hn khng phi l ngi giu c ,sung sng .H cn
l nn nhn ca ci ngho kh ,vt v lao ng ct lc m vn ngt ngho
v ming cm manh o .-ng con .Ngi n b th nhn : Ngi n b
chp ming ,con mt nh nhn sut c i mnh : gi ti t v chng
ti sm c ci thuyn rng hn .Th ra nhiu ,thuyn no cng t m
i n hn mi a .y l nguyn nhn ca s i ngho .Ri thin tai
,tri lm ng bin v chng con ci phi n xng rng chm mui Ci l
i ng tri sinh ra ngi n b l con v nui con cho n kh
khn ln ,cho nn phi gnh ly ci kh .n b thuyn chng ti phi
sng cho con ch khng th sng nh mnh trn t c .
Do con ngi, do thin tai do ci l i n su ,bm bm r hng ngn
i nay m ngi n b phi chu au kh .Ngi n ng v vt v ccnhc ,khng bit ci bc ,tc ,ut c vo u ,ch cn bit trt ln ng
i v .
-Phc thng m nhng hnh ng liu lnh ,thiu suy ngh .N ch ngh
thng m b nh m sn sng bp qun tnh ph t .Xt cho cng ,Phc
cng l nn nhn ca bo lc gia nh .C xem c ch ca n th thy :
Ci thng nh lng l a my ngn tay kh s ln khun mt ngi m nhmun lau i nhng git nc mt . Hnh ng nht thi ca Phc Nh
vin n bn vo ngi b v lc ny ang xuyn qua tm hn ngi m
.Tnh cnh tht au lng .Lm th no xo i nhng chuyn au
lng trong gia nh ny .Li mt nhn thc mi m .
- Cch gii quyt ca chnh n to n huyn l :
+ Gi ngi n b ti c quan v ni bng ging gin d : Ch khngsng ni vi lo v phu y u Cch gii quyt ny tuy ng v pha ng
i n b nhng thiu thc t .ng l phi tm hiu nguyn nhn ,phn
tch c th ,nm bt yu cu nguyn vng .Cch gii quyt ny thc s
cha n .Khng th p dng l thuyt sch v m phi cn c vo thc t
62
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
63/99
i sng .Cch gi ca lm cho cn phng lng lng gi bin t
nhin b ht ht khng kh tr nn ngt ngt . .Cm gic ca Phng thy
nh vy .Php lut phi gn lin vi o c ,khng th p dng tu tin
.Gii quyt li hn cng lm cho gia nh rn nt v tan v .Nhng a con
ri s ra sao ? iu quan trng l cc ch u c pah l ngi lm n ch
nn cc ch u c hiu c ci vic ca cc ngi lm n lam l kh nhc
Ngha l ra khi vo lng cn phi c bn tay cu ngi n ng .Ngi
ng l tr ct trong nh .
- Cui truyn u i gp ngi n ng .Phng i gp thng Phc .Kt qu
nh th no ,tc gi cn b ng .Ch bit bc nh anh chp c chic thuyn
li v v suy ngh ca Phng bao gi ti cng thy ngi n b y ang
bc ra khi tm nh , l ngi n b vng bin cao ln vi ng nt th
kch ,tm lng o bc phch c ming v ,na thn di t sng ,khun mt
r nht trng v ko li sut m .Phi chng y l s trn tr trc
cuc sng cn nhiu iu kh khn ,vt v ca ngi lm ngh thut . l
mi quan h gia vn chng vi cuc i .
b-Sau khi vo bi vit cn t c cc .
* Ngi c thy c ti c ca gic d man ,tn c n tt cng m sc
chu ng ca con ngi cng n mc tt cng .
* T N khng thy bng rt .La chy trong lng ngc .Trong i mt
anh by gi l hai cc la ln . T N nm suy ngh Mai cht ri ,a b
cng cht ri .T N cng s cht . T N khng tic ,ch tic rng khng
sng n ngy ni dy .Ngn la trong mt ,trong tri tim anh . l
ngn la ca tnh yu thng ,cm th chy bng .Anh khng tic i nn
cng khng s cht ,ch tic khng c mt trong ngy ni dy .Con ngi
tng gip mt vi k th , tng b bt ,b tra tn mi c c phm ch
y . l con ngi na i la n .Anh khng h ku van v vi anh Ng
cng sn khng bit van xin .
63
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
64/99
* i bn tay T N gip ngi c nhn ra qu trnh trng thnh ca
anh . l bn tay ca con ngi bit nhn thc v mnh ,khi hc ci ch
khng vo cm p vo u u ti ngu qu v ch vo bng
mnh tr li thng gic Cng sn y
* l i bn tay ca tnh cm con ngi ,khi th l tnh yu : Nm
sly bn tay Mai lc t v v i cnh tay nh hai gng km m ly v
con .
* l i bn tay ca hnh ng r cy rng i lin lc ,bn tay
nht v mi ra ,d gio ,mc Bn tay ct mi t vn bn c
sng ,bp c thng gic di hm su,lp nhiu chin cng xut sc.
l i bn tay ca ngi anh hng trn qu hng ca am Sn ,Xinh Nh,ca anh hng Np thi nh Php .L hin thn ca con ngi min Nam
kin cng .
c- Sau khi vo bi vit cn t c cc .
- l chi tit cun s gia nh .y l cun gia ph -ghi chp h thng
v th bc trong gia nh .Ta thng thy nhiu gia nh c nn np
sng .Ni dung gia ph thng ghi+ H tn khai sinh
+ Tn hu ( t trc lc mt )
+ Mt ngy ( cng gi )
+ Ni an tng .
Cun s ch Nm ghi tuy khng y nh th nhng cng kh tng tn :+ Thm Nm i xung dc l chui b ca nng M Cy bn b xung
cht cn mc ci qun mi ,trong ti cn hai ng bc ,gi nhm ngy
64
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
65/99
+ ng ni nghe sng n s b t dy ra nm gim ( dy x mi b )
,lnh tng phng vo ni my l du kch ri bn vo gia bng ng
ni ,gi nhm ngy
+ Ngy 29 thng chp m ( thng 12) i din To cho lnh n ct l
ca bc Hai ni l rung ca Vit Minh cp ,c chi m ,ri p b c
tr khp ru ( ni ct ru) .Ngy qun Sn dt lnh M Cy v bao nh h
b ni ch Nm trn u ,b ni ni khng bit .Qun Sn bt b ni c
xung gia sn nh b ni ba roi Ngy ba mi thng su nhm tr
ti ,Ta ca Vit m m i ng ngoi b b lnh
Ty bt Kinh Ngang bt cht u ,m Vit m r i i u lm c ha
ca chi b ,ta Vit giu b rung
Tt nhin c m Vit sau ny b i bc bn ch Nm cng s ghi
+ Sau ch Nm c ghi mt s cng tc ca gia nh .
- ng ni i ng y ( ng cc ging li bt c ) sng Bnh khnh
c m c hai cy mt mt ( loi sng tay ) di tu chm
- Thng hai con ch Nm i v php ,lc ngang l Ging Trm thy ct
ng ba (l ct gic ) lin b vo t tri ( mn ) ,ly ct xong b nm cy
sng vc v x nh .
Di cu ny ch Nm c ghi cn nhiu vic thn mn ( nh ) ti gh
khng ht , ri sp nh n ghi thm .K cu l chin cng ca ch
em Vit v Chin trn sng nh Thu
-Mt vic d ch l ghi chp khng y nhng n thing ling lu gi cho
con ,chu ,cc th h i sau bit c i nt v c k ,cha ng mnh
i trc .
- y l mt gia nh c th su vi phong kin v quc .ng thi
cn l gia nh c truyn thng cch mng .Tuy khng lm n cp n
65
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
66/99
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
67/99
bin ,con sng ca gia nh ta cng chy v bin m bin th rng
lm ,ch em Vit ln ln ri s bit ,rng bng c nc ta v ngoi c nc ta
y l on k t nhin qua li c thoi .Truyn thng gia nh v nh
con sng ,ta nhn ra nhiu iu th v
+ Truyn thng gia nh no cng p ,ng trn trng+ Truyn thng xy dng ln ,gi gn que hng ,lng xm
+ Truyn thng gia nh gip cc th h sng tt p hn
+ Truyn thng gia nh lm nn truyn thng t nc v c nhn loi
Trm sng v bin .Bin th rng lm rng bng c nc ta v
ngoi c nc ta
Chin Vit sinh ra ,ln ln trong truyn thng gia nh nh th nht nh
s pht huy v th hin phm cht tt p
. - Chng kin cnh ba, m b gic st hi Chin v Vit ghi su mi th v
qun gic ,quyt tm tr th cho ba ,m .
+ Hai ch em theo du kch nh tu M trn dng sng nh Thu .Mt
thng M b trng n caChin v Vit .Ch Nm ghi cng cho c hai a .Tui nh m ch ln .
C hai th hin tinh thn khng s gic ,dm nh gic v quyt
thng gic .
+ C hai u ginh nhau nhp ng trc .
y l on i thogia hai ch em :
* Tao ln tao mi i ,my nh ph vi ch Nm ,qua nm hy i .
* B mnh ch bit i tr th ?
* Hi m ni tao i ,my nh lm rung vi m trng trng ( ln ln )
ri i sau .
67
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
68/99
* M ni hi no ?
Chng ai chu nhng ai .Ch n khi ch Nm phi ng ra ni vi ng
ch cn b huyn : hai chu ti c mt lng theo ng nh vy ,ti cng
mng .Vy xin trn c ghi tn cho c hai . Vic ln ta tnh theo vic ln cn
vic thn mn trong nh ,ti thu xp khc xong .Th l c hai c tnh
nguyn .Tnh nh ngha nc l ch ny . tui Chin v Vit cha hiu
lm v ngha nc tnh nh ,.mc ch i b i l c cm sng chin
u tiu dit bn gic ,tr th cho ba ,m .
+ m cn li nh ngy mai ln ng v n v ,hai ch em ni
vi nhau nhiu chuyn . No l cho x mn nh lm lp dy hc .Thng t em
sang vi ch Nm ,giao li my cng rung cho chi b chia cho b
con .Hai cng ma chng no ti ma nh ch Nm n , dnh lm
gi ba m . Cc vt nh lu ,chn a ,cuc ,n soi vi nm gi ch Nm
. Chng no ch Hai di bin v lm gi m ch y - Chng kin cnh
ba, m b gic st hi Chin v Vit ghi su mi th vi qun gic ,quyt
tm tr th cho ba ,m .
+ Hai ch em theo du kch nh tu M trn dng sng nh Thu .Mt
thng M b trng n ca i Chin v Vit .Ch Nm ghi cng cho c ha
a .Tui nh m ch ln . C hai th hin tinh thn khng s gic ,dm
nh gic v quyt thng gic .
+ C hai u ginh nhau nhp ng trc .
y l on i thogia hai ch em :
* Tao ln tao mi i ,my nh ph vi ch Nm ,qua nm hy i .
* B mnh ch bit i tr th ?
* Hi m ni tao i ,my nh lm rung vi m trng trng ( ln ln )
ri i sau .
* M ni hi no ?
68
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
69/99
Chng ai chu nhng ai .Ch n khi ch Nm phi ng ra ni vi ng
ch cn b huyn : hai chu ti c mt lng theo ng nh vy ,ti cng
mng .Vy xin trn c ghi tn cho c hai . Vic ln ta tnh theo vic ln cn
vic thn mn trong nh ,ti thu xp khc xong .Th l c hai c tnh
nguyn .Tnh nh ngha nc l ch ny . tui Chin v Vit cha hiu
lm v ngha nc tnh nh ,.mc ch i b i l c cm sng chin
u tiu dit bn gic ,tr th cho ba ,m .
+ m cn li nh ngy mai ln ng v n v ,hai ch em ni
vi nhau nhiu chuyn . No l cho x mn nh lm lp dy hc .Thng t em
sang vi ch Nm ,giao li my cng rung cho chi b chia cho b
con .Hai cng ma chng no ti ma nh ch Nm n , dnh lm
gi ba m . Cc vt nh lu ,chn a ,cuc ,n soi vi nm gi ch Nm
. Chng no ch Hai di bin v lm gi m ch y c mun ly th cho
ch ch v di y Cch tnh ton, thu xp nh vy tht gn gng .Vic n
ra vic y ,trn vn ngha tnh vi lng xm vi ngi thn .Nguyn Thi
thc s am hiu tnh cch ngi dn Nam B mi miu t t m ,c th
n nh vy .Tnh cch nhn vt cng hin ln kh m nt .Ngi ta nhn
bit c Chin l ch c ,trong gia nh qun xuyn mi vic ,thay m locho cc em . Ngay n c Vit cng cm nhn ch Chin ging ht nh
m vy .Nh vn cn ho ng vo tm trng ca nhn vt tng tng
Hnh nh m cng v u y .M bin theo nh om m trn nc
nh hay ang da vo my thng la m cm nn qut ? m nay d g
m vng mt ,m cng phi v dm ng coi ch em Vit tnh ton vic
nh lm sao ch .Nhn vt tr nn c chiu su ca tm linh ,cng trnn chn thc r nt .
- l biu hin quyt tm .y l li ca Chin :
69
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
70/99
Ch Nm bo tao vi my i chuyn ny l ra chn tri ,mt bin xa
nh th rng hc chng hc bn ,th cha m cha tr m b v l ch cht
u
Vit p li bng ting ci kh kh Ch c b cht u th cht chn
no ti mi b . Chin vn ging qu quyt Tao tha vi ch Nm ri .
l thn con gi ra i th tao ch c mt cu : Nu gic cn th tao mt
vy . Vit p li bng li trch Ch bit vy sao hi ny cn ngn ti
.Ngi ta mi tm ri m ni cha C th ni bng li l khc nhau nhng
cng chung ch chin u . Sc mnh ca ch ngha anh hng cch mng
th hin trong tinh thn ,tnh cm v c ch hnh ng .
- Hai ch em khing bn th ba ,m sang gi nh ch Nm l chi tit gy
n tng su sc , xc ng nht .
Cng m cm nc xong ,my ch em ,ch chu thu xp c di nh
Ch Chin ra ng gia sn ,ko ci khn trn c xung ,cng sn tay o
l hai bp trn vo sm mu chy nng ,ri dng c thn ngi to v
chc nch ca mnh nhc bng mt u bn th ca m ln . Vit gh
vo mt u . No a m sang tm nh ch . Chng con i nh gic
tr th cho ba ,m ,n chng no nc nh c c lp con li a m v .
Vit khing trc . Ch Chin khing bnh bch pha sau . Nghe ting chn
ch Vit thy thng ch l . Ln u tin Vit mi thy lng mnh r nh
th . Cn m th thng M th c th r thy c ,v n ang nng
trn vai .
on vn tht cm ng v
- S gn b ,thing ling ca tnh ngi . l tnh cm ch em bit th-
ng nhau . n lc ny ( sp chia tay) Vit mi thy lng mnh thng ch
l . Nhng ngy ch em sng quy qun , Vit cha nhn ra iu y .Lc
ny Vit nhn ra . N thing ling v trn vai l linh hn ca m . Tm trn
ca Chin Vit u mun ha vi ba ,m : i nh gic l tr th nh
70
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
71/99
n n nc . Trong tm trng ca Chin v Vit cn bc l nim tin nht
nh min Nam c gii phng ,nc nh c lp .Ngy y Chin ,Vit tr
v .Tm trng y cng ging tm trng ca ch Nm dn vo c ting h
Cu h ni ln gia ban ngy ,bt u ct ln nh mt hiu lnh di nh
nng chi chang ,ri ko di tng ting mt v ra nhn nh ,tha thit cui
cng ngt li nh mt li th d di Vn Nguyn Thi c sc li cun bi
chiu su tm trng con ngi .
- Hai ch em khing bn th ba ,m sang gi nh ch Nm l
chi tit gy n tng su sc , xc ng nht .
Cng m cm nc xong ,my ch em ,ch chu thu xp c di nh
Ch Chin ra ng gia sn ,ko ci khn trn c xung ,cng sn tay o
l hai bp trn vo sm mu chy nng ,ri dng c thn ngi to v
chc nch ca mnh nhc bng mt u bn th ca m ln . Vit gh
vo mt u . No a m sang tm nh ch . Chng con i nh gic
tr th cho ba ,m ,n chng no nc nh c c lp con li a m v .
Vit khing trc . Ch Chin khing bnh bch pha sau . Nghe ting chn
ch Vit thy thng ch l . Ln u tin Vit mi thy lng mnh r nh
th . Cn m th thng M th c th r thy c ,v n ang nng
trn vai .
on vn tht cm ng v
- S gn b ,thing ling ca tnh ngi . l tnh cm ch em bit thng
nhau . n lc ny ( sp chia tay) Vit mi thy lng mnh thng ch l .
Nhng ngy ch em sng quy qun , Vit cha nhn ra iu y .Lc ny
Vit nhn ra . N thing ling v trn vai l linh hn ca m . Tm trng c
Chin Vit u mun ha vi ba ,m : i nh gic l tr th nh
n nc . Trong tm trng ca Chin v Vit cn bc l nim tin nht nh
min Nam c gii phng ,nc nh c lp .Ngy y Chin ,Vit tr v
.Tm trng y cng ging tm trng ca ch Nm dn vo c ting h :
71
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
72/99
Cu h ni ln gia ban ngy ,bt u ct ln nh mt hiu lnh di nh
nng chi chang ,ri ko di tng ting mt v ra nhn nh ,tha thit cui
cng ngt li nh mt li th d di Vn Nguyn Thi c sc li cun bi
chiu su tm trng con ngi .
-Li trn thut : Nguyn thi trn thut theo ngi th ba nhng li t giu
mnh .Nh vn ly im nhn t nhn vt ,ging iu ca nhn vt (li
na trc tip ) .iu chng t tc gi rt am hiu tnh cch con ngi
,ngn ng Nam B ph hp vi hon cnh tnh cch ca tng nhn vt .
kim tra :
a- Sau khi vo bi vit cn t c cc .
- Nhn vt M trong don trch ch c hai ln tham gia v i thoi . Lnth nht ni vi cha : Con nay bit cuc lng ,lm ng . Con phi lm
ng ng gi n thay cho b , b ng bn con cho nh giu . Ln th hai
ni vi APh on cui chuyn i ngay APh cho ti i y th
cht mt
M sng hu nh cm nng . iu y chng t M c sc sng ni tm .
Sc sng y bc l ngay t lc mi b bt v lm du nh thng l . M phn ng mt cch quyt lit , c nh n l ngn . l hnh ng tiu
cc . nhng vi M sng nh th th cht cn hn . Lng hiu tho ngn
M li . Sc sng c dn nn tch t trong tm trng , c dp n s bng ln
. y l bui sng ma xun khi ci tt v vi t Hng Ngi M nghe
ting so vng li thit tha bi hi . M ngi nhm thm bi ht ngi
ang thi :Myc con trai con gi
My i lm nng
Ta khng c con chai con gi
ta i tm ngi yu
72
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
73/99
M t nghe n nhm thm . Kht vng hnh phc tnh yu i la nh
ngn na ang nhen nhm trong lng c gi ti nghip . M ln ly h ru
c ung ng c tng bt ri saylng M th ang sng v ngy trc . Tai
M vng vng ting so gi bn u lng. Ngy trc M thi so gii . M
un chic l trn mi , thi l cng hay nh thi so . C bit bao nhiu ng
m ngy m thi so i theo M . Men ru hay men say cuc i , men
hnh phc, men tnh yu khin M sng vi qu kh . Qu kh i M
p lm . Ting so hay l m thanh cuc i ngy y . Ting so gi b
cng l ting ca tnh yu tha xa ang tri dy trong lng M.
Tc gi i su vo tm trng nhn vt . t ny , M thy phi phi tr l
ngy trc . M tr lm . M cn tr . Bao nhiu ngi c chng cng i tri
ngy tt hung chi AS vi M khng c lng m vn phi vi nhau. Ngi
con gi y nh nhn thy , cm thy sc dt do ca tui thanh xun . M
khng h mc cm c nh t bn ny tm ti m vn ln nh sng . Mt khi
sc sng khng nh n mnh m lm . N c th ngang bng x nga
m u l . M khng bng lng A S, khng yu AS th ti sao M li cam
chu sng n bao gi . Gia lc y ting gi ca tnh yu kht vng hnh
phc vn l lng bay ngoi ng .
Anh nm Pao em khng bt
Em khng yu qu Pao ri di
Em yu ngi no
Em bt Pao no
Ting gi y nh gic gi lng M .Kht vng v sc sng chuyn ttm trng sang c ch hnh ng : M sn m b thm vo ng n cho
sng .Cho sng ln cn bung vn d ti tm ny ,cho m my m mt
,cho cht hi vng lo sng .M quyt nh i chi .Trong u m lc ny
ang rp rn ting so.Nhng c ch :
73
-
8/7/2019 Boi duong hoc sinh gioi Ngu Van THPT
74/99
+ qun li ci tc ,vi tay ly ci vy hoa vt pha trong vch M rt
thm ci o .Nhng c ch l ,him thy M t khi v lm du gt n
n gi .Dng nh nhng c ch y chun b cho s bng pht
+ A S dp tt nh i chi ca M .B tri trong bung ti :
Trong bng ti ,M ng im lng nh khng bit mnh ang b tri M
vn nghe ting so a M theo nhng cuc chi Tri tim M vn thn
thc nghe li bi ht ang thi .M vn sng vi khao kht chy bng .N
ch ch thi c l vng ln .
Nu kht vng hnh phc ca M lc u l nh c s tc ng ca
ting so da M tr v sng vi qu kh ,nhng k nim p th cnh
a Ph b tri ngay li i li ra, vo trong bp li l tc ng ca hin ti
+ Lc u ngn la trong l bc cao cng l lc ngn la trong lng M
lm tt .M chng cn ngh ti chuyn i chi xun na . A S cn
mun bt nhiu ngi con gi v lm v ,M cng chng ni g . A Ph
du c l ci xc khng hn cng th thi .Nhng cng nh ngn la M
l mt trng sang thy hai mt A Ph cng va m .Mt dng nc mt lp
lnh b xung hai hm m xm en li M ngh n cnh mnh cng
tng b tri nh th nhiu ln khc .Nc mt chy xung ming ,xung
c khng bit lau i c .M ngh ti ngi n b b tri cht trong ci
nh ny .M ngh v qun c Tri i ! n bt tri ng ngi ta n
cht Chng n tht c c . M ngh n kt cc thm thng ca A
Ph C chng ny ch m mai l ngi kia cht ,cht au ,cht i
,cht rt phi cht . C nhng l l gin n ca ngi trong cuc Ta l
n b b n bt trnh ma nh n ri cht nh .Ngi kia vic g
phi cht .