boletÍn oficial del arzobispado de santiago de … · carta pastoral “a los 20 años de la...

78
BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE COMPOSTELA Año CLVIII Noviembre 2019 Núm. 3.757

Upload: others

Post on 20-Aug-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

BOLETÍN OFICIALDEL ARZOBISPADO DE

SANTIAGO DE COMPOSTELA

Año CLVIII Noviembre 2019 Núm. 3.757

Page 2: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

NUESTRA PORTADA

Interior de la iglesia de san Martiño de Dorneda,que viene de celebrar los 150 años de su construcción.

Depósito Legal: c – 14 – 1981ISSN 1885­2963

Page 3: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE COMPOSTELA

Año CLVIII Noviembre 2019 Núm. 3.757

ARZOBISPO

1.- Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjuntade la Doctrina de la Justificación”. 31 de octubre de 2019.

“Os digo que éste bajó a su casa justificado y aquel no. Porquetodo el que se enaltece será humillado, y el que se humilla seráenaltecido”1. Las mismas palabras de rigor de Jesús para lossoberbios son palabras de aliento cuando nos reconocemos pecadoresy limitados. Aliento cada vez que en lugar de desalentarnos pornuestro propio fracaso aprendemos a poner en Dios nuestra

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 647

1 Lc 18, 14.

Page 4: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

648 BOLETÍN OFICIAL

confianza, y orar desde esa fe humilde, hasta que se convierte engozo como el de María, ensalzando a Dios en su humildad2.

En estos días con este mensaje del Evangelio y el horizonte de lagran fiesta de Todos los Santos, se nos invita a mantenernos en laoración con corazón confiado y agradecido. Más allá de un retomoral que nos acerque a los fariseos haciéndonos creer falsamenteperfectos por nuestras fuerzas, es una llamada a sentirnos “dichosos”y “bienaventurados” en nuestra pobreza y pequeñez, sin desdeñarpor eso nuestro esfuerzo por la paz, la justicia y la reconciliación,confiados no en nuestras fuerzas humanamente débiles para tan granideal sino en la victoria de Dios, y de su Cordero.

Nos sentimos en comunión con la gran asamblea de los Santos,que al mismo tiempo nos anima la esperanza en la vida frente alrecuerdo del vacío de nuestros seres queridos. La vida, misteriosay hermosa, de aquellos que caminaron a nuestro lado, se nosilumina con la súplica: ¡Venga a nosotros tu Reino! Esta esperanzaque hemos recibido de Dios en Cristo Jesús es patrimonio comúnde todos los cristianos, y en esperanza nos une, pues si lohiciéramos reivindicación de nuestros esfuerzos teológicos omorales tomaríamos en vano el Nombre de quien nos ha dado laVida y la Gracia, y en el Bautismo nos hace Santos. Por esonuestra oración sube a “Todos los Santos” sin las distinciones odivisiones que en esta vida a veces introducimos según nuestroscriterios. Por eso nuestra esperanza para los difuntos es unainvitación a que los fieles y pastores superemos nuestras humanasdivisiones y diferencias que hacen tanto daño a nuestra comunidadcivil y política, y sea Dios quien nos reconcilie.

Mucho más allá de las propias y humanas divisiones entre

2 Lc 1, 46­55.

Page 5: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 649

católicos mismos esta fe nos une a cristianos de distintasconfesiones. Si hace unos años el papa Francisco pudo guiar labarca de Pedro y Pablo a una celebración conjunta de la Reformafue porque desde atrás el diálogo teológico y espiritual nos habíallevado, conjuntamente, a reconocer el don común de Dios másallá de las diferentes formulaciones o vivencias históricas yeclesiales. Así hoy podemos celebrar veinte años de un punto dellegada, y de partida, que fue la “Declaración Conjunta sobre laDoctrina de la Justificación”, firmada el 31 de octubre de 1999entre Luteranos y Católicos, de forma además formalmenterepresentativa de todas las Iglesias ahí representadas, entre laFederación Luterana Mundial y, como católicos, el PontificioConsejo para la Promoción de la Unidad de los Cristianos. Lo quefue un punto de llegada de intensos y profundos diálogosteológicos a lo largo de las décadas precedentes se convirtió en unpunto de partida, para que las Comuniones Anglicana, Metodistay Reformada se sumaran, con el trabajo ecuménico además querepresenta para cada una de ellas hablar con una voz las muchasiglesias ahí representadas. De esta forma, a través de aqueldocumento, podemos encontrar nuestra fe común en lajustificación que viene de Dios por Cristo, la gracia y la fe que noshace cristianos como don de Dios gratuito, sin desdeñar por esonuestra respuesta agradecida y nuestro compromiso. Ciertamentecada tradición y comunión verá sólo parcialmente reconocida ahísu vivencia espiritual y eclesial, como el propio documentoreconoce, pero la esencia común es tal que sólo podemos sentirnoshermanos, y unirnos en la oración y en la caridad los que hemosrecibido un mismo don de Dios, como reconoce nuestra aceptacióncomún del Bautismo.

Así nos invitan conjuntamente el cardenal Kurt Koch, desde elPontificio Consejo para la Promoción de la Unidad de los

Page 6: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

650 BOLETÍN OFICIAL

Cristianos, con la Federación Luterana Mundial, a orar el próximo31 de octubre y en los días próximos por la Unidad de losCristianos que Cristo pidió antes de dejarnos3. Lo hacemos enprimer lugar desde la acción de gracias por los dones recibidos encomún, y para la Unidad, pero también para avanzar en eseecumenismo espiritual que, uniéndonos en la oración con aquellosde quienes estamos distantes, sentirnos avanzando, por víasdistintas, pero hacia un Oriente común que es Cristo resucitado.

La víspera de Todos los Santos, en que muchas de nuestrascomunidades o se preparan o viven ya la gozosa celebración deesta fiesta, se convierte así también en gozo común hacia launidad. Oramos por y con aquellos que celebran un pasoimportante en el caminar de la fe de sus comunidades e iglesias,paso que si nos dividió entonces, vemos como hace veinte añosnos llevaba a un camino común. Peregrinos en un camino queviene de Dios, y a Dios lleva, caminando de la mano de Cristo, aquien, como peregrino a nuestro lado, encontramos como losdiscípulos de Emaús, resucitado de entre los muertos. A Él nosdirigimos, el Cordero que nos invita a reconciliarnos, dejando atrásmiedos y derrotismos, sentándonos juntos a cenar.

Os saluda y bendice en el Señor,

+ Julián Barrio Barrio,Arzobispo de Santiago de Compostela.

3 “Que todos sean uno para que el mundo crea” (Jn 17, 21) es tal vez una de las frases máscitadas en ecumenismo. El papa Francisco pensando en la unión con Cristo para nuestra sal­vación, como principio de unidad desde la justificación por la fe y la gracia, cita en la homilíaen Lund “Permaneced en mí, y yo en vosotros” (Jn 15, 4) y más adelante “Sin mí no podéishacer nada” (Jn 15, 5).

Page 7: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 651

2.- Carta Pastoral en el Día diocesano de las personas condiscapacidad. Noviembre 2019

“La diversidad llena la Iglesia de color”

Queridos diocesanos:El 1 de diciembre se conmemora el Día Internacional de las

Personas con Discapacidad. Los Papas siempre han tenido gestosde cariño con ellas y palabras que defienden su dignidad. Tambiénen el día a día vemos reflejada esta misma actitud en no pocaspersonas que se encuentran en la calle con algunas personasdiscapacitadas o las cuidan en un centro de acogida destinado aellas. Qué bien nos hace visitar estos centros y quiero invitaros ahacerlo. Me lo comentaba un grupo de chicos y chicas que visitóel Cottolengo y la Residencia de Hermanitas de los Desamparados.También hemos de hacer visibles a estas personas.

Significado de este díaIgnorar la dignidad de estas personas es contribuir a la

desaparición de nuestra civilización impregnada por el cristianismo.Decía san Juan Pablo II que la calidad de una sociedad y de unacivilización se mide por el respeto que manifiesta hacia los másdébiles de sus miembros… En efecto, en Dios descubrimos ladignidad de la persona humana, de cada una de las personashumanas. El grado de salud física o mental no añade ni quita nada ala dignidad de la persona, más aún el sufrimiento puede darlederechos especiales en nuestra relación con ella”. La dignidad delhombre es el eco de la trascendencia de Dios. Algo que hemos detener muy en cuenta cuando se está considerando culturalmente alhombre como una realidad superflua.

Con frecuencia vemos a personas cuya única posibilidad demoverse se la proporcionan las sillas de ruedas. Nos encontramos

Page 8: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

652 BOLETÍN OFICIAL

con personas con un bastón blanco atravesando los pasos de cebraa nuestro lado. Otras veces percibimos junto a nosotros a personascon mirada sin pestañar perdida en la lejanía. Ante esta realidadha de surgir el amor misericordioso de Dios Padre que ha dellevarnos no sólo a aceptar sino a integrar a estas personas ennuestra sociedad en el ámbito familiar, laboral y social.

Diversidad y colorido Las personas discapacitadas son sujetos activos de nuestra

comunidad y hemos de acogerlos sin exclusión y escucharles sinolvidar que el Señor está en el corazón de cada uno. En el puzle,lleno de colorido de nuestra sociedad, ocupan un relievesignificativo. Su ausencia generaría la pérdida de una ayuda muynecesaria. De ellos podemos aprender la aceptación de sucondición, la alegría de vivir, la constancia en su espíritu desuperación, la paciencia y la esperanza de una realidad mejor.

Cuando tanto se valora la fortaleza física de la persona y tantose habla de transhumanismo, las personas discapacitadas son eselibro humano en el que tantas cosas, llenas del color de la vida,podemos aprender. La familia donde se recibe la vida, los mediosde comunicación y la Iglesia, portadora de verdadero humanismo,han de contribuir a que la sociedad ayude a estas personas paraque puedan desarrollar todos sus dones.

La Navidad es una ocasión providencial para redescubrir laternura de Dios con nosotros y comprometernos a manifestarlacon los demás. El hilo conductor de nuestra historia de salvaciónes la ternura de Dios: “Consolad, consolad a mi pueblo, dicevuestro Dios” (Is 40, 1). Esa ternura la vemos en el Niño Diosacostado en un pesebre, necesitado como nosotros de los cuidadospropios al nacer. El papa Francisco dice que la ternura “es el amorque se hace cercano y concreto. Es un movimiento que procededel corazón y llega a los ojos, a los oídos, a las manos. La ternura

Page 9: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 653

es usar los ojos para ver al otro, usar los oídos para escuchar alotro, para oír el grito de los pequeños, de los pobres, de los quetemen el futuro; escuchar también el grito silencioso de nuestracasa común, la tierra contaminada y enferma. La ternura consisteen utilizar las manos y el corazón para acariciar al otro. Paracuidarlo”1. Contemplar al Niño Jesús en el pesebre nos ayuda asalir de nuestra indiferencia, hastío y tristeza, sintiéndonossalvados. ¿Qué nos pasa si ya no somos capaces de albergar estossentimientos?

Os animo a todos a que conmemoremos en nuestra Diócesiseste Día diocesano de las personas con discapacidad como unsigno que no nos puede dejar indiferentes, y que nos ayudará acomenzar y a vivir nuestro camino diocesano y personal delAdviento en oración.

Os saluda con afecto y bendice en el Señor,

+ Julián Barrio Barrio,Arzobispo de Santiago de Compostela.

1 FRANCISCO, Viodeomensaje, 26 de abril de 2017.

Page 10: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

654 BOLETÍN OFICIAL

Texto en galego

“A diversidade chea a Igrexa de color”

Queridos diocesanos:O 1 de decembro conmemórase o Día Internacional das Persoas

con Discapacidade. Os Papas sempre tiveron xestos de agarimocon elas e palabras que defenden a súa dignidade. Tamén no día adía vemos reflectida esta mesma actitude en non poucas persoasque se atopan na rúa con algunhas persoas discapacitadas ou ascoidan nun centro de acollida destinado a elas. Que ben nos faivisitar estes centros e quero convidarvos a facelo. Comentábamo ungrupo de mozos e mozas que visitou o Cottolengo e a Residenciade Irmanciñas dos Desamparados. Tamén habemos de facer visiblesa estas persoas.

Significado deste díaIgnorar a dignidade destas persoas é contribuír á desaparición

da nosa civilización impregnada polo cristianismo. Dicía san XoánPaulo II que a calidade dunha sociedade e dunha civilización semide polo respecto que manifesta cara aos máis débiles dos seusmembros… En efecto, en Deus descubrimos a dignidade da persoahumana, de cada unha das persoas humanas. O grao de saúde físicaou mental non engade nin quita nada á dignidade da persoa, máisaínda o sufrimento pode darlle dereitos especiais na nosa relacióncon ela”. A dignidade do home é o eco da transcendencia de Deus.Algo que habemos de ter moi en conta cando se está considerandoculturalmente ao home como unha realidade superflua.

Con frecuencia vemos a persoas cuxa única posibilidade demoverse proporciónanlla as cadeiras de rodas. Atopámonos conpersoas cun bastón branco atravesando os pasos de peóns ao nosolado. Outras veces percibimos xunto a nós a persoas con mirada

Page 11: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 655

sen pestanexar perdida ao lonxe. Ante esta realidade ha de xurdiro amor misericordioso de Deus Pai que ha de levarnos non só aaceptar senón a integrar a estas persoas na nosa sociedade noámbito familiar, laboral e social.

Diversidade e coloridoAs persoas discapacitadas son suxeitos activos da nosa

comunidade e habemos de acollelos sen exclusión e escoitarllessen esquecer que o Señor está no corazón de cada un. Noquebracabezas, cheo de colorido da nosa sociedade, ocupan unrelevo significativo. A súa ausencia xeraría a perda dunha axudamoi necesaria. Deles podemos aprender a aceptación da súacondición, a alegría de vivir, a constancia no seu espírito desuperación, a paciencia e a esperanza dunha realidade mellor.

Cando tanto se valora a fortaleza física da persoa e tanto se falade transhumanismo, as persoas discapacitadas son ese librohumano no que tantas cousas, cheas da cor da vida, podemosaprender. A familia onde se recibe a vida, os medios decomunicación e a Igrexa, portadora de verdadeiro humanismo, hande contribuír a que a sociedade axude a estas persoas para quepoidan desenvolver todos os seus dons.

O Nadal é unha ocasión providencial para redescubrir a tenrurade Deus connosco e comprometernos a manifestala cos demais. Ofío condutor da nosa historia de salvación é a tenrura de Deus:“Consolade, consolade ao meu pobo, dio o voso Deus” (Is 40, 1).Esa tenrura vémola no Neno Deus deitado nunha manxadoira,necesitado como nós dos coidados propios ao nacer. O papaFrancisco di que a tenrura “é o amor que se fai próximo e concreto.É un movemento que procede do corazón e chega aos ollos, aosoídos, ás mans. A tenrura é usar os ollos para ver ao outro, usar osoídos para escoitar ao outro, para oír o berro dos pequenos, dospobres, dos que temen o futuro; escoitar tamén o berro silencioso

Page 12: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

656 BOLETÍN OFICIAL

da nosa casa común, a terra contaminada e enferma. A tenruraconsiste en utilizar as mans e o corazón para acariñar ao outro.Para coidalo”1. Contemplar ao Neno Xesús na manxadoira axúdanosa saír da nosa indiferenza, fastío e tristeza, sentíndonos salvados. Quenos pasa se xa non somos capaces de albergar estes sentimentos?

Anímovos a todos a que conmemoremos na nosa Diocese esteDía diocesano das persoas con discapacidade como un signo quenon nos pode deixar indiferentes, e que nos axudará a comezar ea vivir o noso camiño diocesano e persoal do Advento en oración.

Saúdavos con afecto e bendí no Señor,

+ Julián Barrio Barrio,Arcebispo de Santiago de Compostela.

1 FRANCISCO, Videomensaxe, 26 de abril de 2017.

Page 13: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 657

VICARÍA GENERAL

1.- COMUNICACIONES

1. SACRAMENTO DE LA CONFIRMACIÓN

1.1. Petición de fechas para la celebración de la Confirmación

1.2. Preparación catequética de los confirmandos

1.3. Padrinos

1.4. Ministro del sacramento de la Confirmación

1.5. Realización de la ceremonia

2. PRESENTACIÓN DE LA PARTIDA DE BAUTISMO DELOS PADRINOS/MADRINAS PARA LOS SACRAMENTOSDEL BAUTISMO Y DE LA CONFIRMACIÓN

2.1. Petición de partida bautismal actualizada

2.2. Solicitar el nombre y circunstancias de los padrinos

2.3. Vida congruente de los padrinos

2.4. Renuncia formal a la fe católica

3. DOCUMENTACIÓN CANÓNICA PARA LA ADMISIÓN ALA PRIMERA COMUNIÓN Y NOTA ACERCA DE COLECTASEN LOS TEMPLOS

4. SACRAMENTO DEL MATRIMONIO

4.1. Incorporación de la certificación de bautismo al expedientematrimonial

Page 14: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

658 BOLETÍN OFICIAL

4.2. Apertura del expediente

4.3. Otros aspectos a tener presentes

4.4. Archivo y custodia del expediente matrimonial

4.5. Certificaciones civiles en los expedientes matrimoniales

4.6. Celebración del matrimonio canónico de parte españolacon parte extranjera

4.7. Resumen de los documentos necesarios para el expedientematrimonial

4.8. Presentación de documentación civil exigida por el Estadoespañol cuando los expedientes vienen del extranjero.

5. JORNADAS Y COLECTAS PARA EL AÑO 2020

1.- SACRAMENTO DE LA CONFIRMACIÓN

1.1 - Petición de fechas para la celebración de la Confirmación.Se ruega a los Sres. Curas Párrocos, Administradores Parroquialesy otros Sacerdotes responsables de comunidades pastorales, quehayan determinado celebrar la administración del sacramento dela Confirmación durante el curso actual en las parroquias o bienen otros centros encomendados a su atención pastoral, procedan ahacer la comunicación por escrito al Sr. Vicario Territorial o a laVicaría General, señalando las fechas y las horas más idóneas, asícomo el ministro que juzguen preferente, para integrar estos datosen la programación general.

Esta comunicación hace falta que se haga, a ser posible, antesdel día 20 de febrero del próximo año 2020.

Page 15: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 659

Sin embargo, supuesta en este momento la preparación idóneade algunos grupos de confirmandos (a tenor del dispuesto en elDirectorio Diocesano de Pastoral de la Confirmación del año 1987y en el Directorio de los Sacramentos de la Iniciación Cristianadel año 1997), los sacerdotes responsables de esos grupos puedensolicitar ya para fechas cercanas la administración de laConfirmación. El tiempo preferente para la celebración delsacramento de la Confirmación es el tiempo pascual y también eltiempo ordinario.

Conviene que los Sres. Curas pidan con la antelación oportunala constancia de haber recibido el sacramento del Bautismo de losque no haya referencia en el archivo parroquial al estar bautizadosen otras parroquias. Es necesario igualmente que ningúnsacerdote admita a feligreses de otras parroquias, salvo quesean presentados por su párroco propio, y tengan lapreparación requerida y debidamente acreditada. La solapresentación del certificado de bautismo no es suficiente paraacceder a la Confirmación. Igualmente, si alguien desea hacer lapreparación en otra parroquia, el sacerdote de esta deberácomunicarlo al párroco propio del o de la solicitante.

1.2.- Preparación catequética de los confirmandos. Lacatequesis de los confirmandos debe contemplar los siguientesaspectos: a) “exposición de la profesión de la fe cristiana;celebración del misterio cristiano en los Sacramentos;conocimiento de la Moral cristiana; la oración cristiana”; b) unaprofundización de la pertenencia a la Iglesia y la inserción engrupos de pastoral juvenil; c) iniciación en la vida apostólica ymisionera; d) presentación del tema vocacional al sacerdocioministerial y a la vida consagrada.

Cuando el párroco solicite la celebración de la Confirmaciónremitirá al Vicario correspondiente o a Vicaría General una ficha

Page 16: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

660 BOLETÍN OFICIAL

con los siguientes datos: fecha de la Confirmación, número deconfirmandos y parroquias de procedencia, tiempo de preparación,edad de los confirmandos, recordando que la ConferenciaEpiscopal Española en el art. 10 de su Primer Decreto General“establece como edad para recibir el sacramento de laconfirmación la situada en torno a los catorce años, salvo elderecho del Obispo diocesano a seguir la edad de la discreción ala que hace referencia el canon” (c. 891). Si se desea ofrecer a losconfirmandos “la oportunidad de adquirir un nivel más alto dedecisión personal”, el número 3.7 del Directorio de Sacramentosde la Iniciación Cristiana de nuestra Diócesis aconseja la edad “entorno a los 16 años”.

Nota: Ningún sacerdote debe admitir a la preparacióncatequética a confirmandos de otra parroquia sin la previaautorización del sacerdote encargado de la misma, dada porescrito.

1.3.- Padrinos. La elección de padrino/madrina no debe guiarsepor razones de parentesco o amistad o prestigio social, sino porun deseo sincero de asegurar al hijo/hija unos padrinos que seancapaces de influir eficazmente en su educación cristiana.

a) Al comenzar la preparación debe informarse a losconfirmandos con total claridad, mejor por escrito, de lascondiciones que requiere el vigente Ordenamiento Canónico paraque alguien pueda ser padrino/madrina en el acto de laConfirmación (cf. cc. 892-893, 874 y el núm. 4.3 del DirectorioDiocesano del año 1997).

b) Se recuerdan las condiciones canónicas que exige la Iglesiapara el Bautismo, de conformidad con el canon 874 yconcordantes del Código de Derecho Canónico y al cual reenvíanlos cc. 892-893:

Page 17: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 661

- Haya sido elegido por quien va confirmarse, por suspadres o por quienes ocupan su lugar, o, faltando estos por elpárroco o el ministro.

- Tenga capacidad para esta misión e intención dedesempeñarla, lo que supone, al menos, un conocimientobásico de los misterios fundamentales de la fe cristiana.

- Haya cumplido 16 años, a no ser que el Obispo diocesanoestablezca otra edad, o, por justa causa, el párroco o elministro consideren admisible una excepción.

- Sea católico, esté bautizado o recibido en la IglesiaCatólica, quedando excluidos los excomulgados oinhabilitados para ejercer oficios y quienes han abandonadola Iglesia por un acto formal.

- Esté confirmado, y haya recibido el SantísimoSacramento de la Eucaristía.

- Lleve, al mismo tiempo, una vida congruente con la fe ycon la misión que va a asumir, pues se trata de un ministerioque exige la plenitud del testimonio cristiano.

- No esté afectado por una pena canónica, legítimamenteimpuesta o declarada.

- No sea el padre o la madre de quien se ha de confirmar.

** Además, en el párrafo 2º del canon 874 se especifica que “elbautizado que pertenece a una comunidad eclesial no católicasólo puede ser admitido junto a un padrino católico yexclusivamente en calidad de testigo del bautismo” (o de laconfirmación).

- Por lo que respecta a los cristianos de las IglesiasOrientales Ortodoxas conviene tener en cuenta lo dispuesto

Page 18: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

662 BOLETÍN OFICIAL

en el apartado 98.b) del Directorio para la aplicación de losprincipios y normas sobre Ecumenismo del PontificioConsejo para la Promoción de la Unidad de los Cristianos yque dispone: por razón de la estrecha comunión existenteentre la Iglesia Católica y las Iglesias Orientales Ortodoxas,está permitido que por una razón justa se admita a un fieloriental como padrino/madrina al mismo tiempo que unpadrino católico o una madrina católica para el bautismo deun niño o adulto católico, a condición de que se haya provistode modo suficiente a la educación del bautizado y que seareconocida la idoneidad del padrino/madrina.

Notas.- a) Los criterios valorativos del apartado “llevar unavida congruente con la fe católica” se encuentran expuestos enlos Boletines Oficiales del Arzobispado: Noviembre de 2006, pp.635-639; Enero y Febrero de 2007, pp. 30-32 y 37-38. 150-153 y157-158; Enero y Febrero de 2009, pp. 86-87 y 93. 199-201 y 207.Significa llevar una vida interna y externa, privada y pública, deconformidad con los principios de la Moral de la Iglesia Católica.

b) Se hace obligado recuperar la figura del padrino/madrinade manera que no sea una mera convención o uso social, parareintegrarla en su verdadero sentido y compromiso religioso. Hacefalta programar algunas reuniones con los padres y padrinos pararecordar la misión que se asume en este sacramento.

1.4.- Ministro del sacramento de la Confirmación. Parafacilitar la catequesis con los confirmandos se subrayaseguidamente la doctrina vigente en la Iglesia católica de ritolatino referente al ministro de la Confirmación, y que recoge elactual Código de Derecho Canónico en los cc. 882-888.

Primero.- El Obispo es el ministro ordinario del sacramentode la Confirmación (c. 882). El Concilio Vaticano II usa el

Page 19: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 663

concepto “ministro originario” para dejar constancia de que “elministerio del Obispo muestra mas adecuadamente el vínculo queune a los confirmados a la Iglesia” (LG 26c) y OrdoConfirmationis 7). La terminología empleada por el Código deDerecho Canónico es más propia de la tradición en la Iglesiacatólica de rito latino.

Segundo.- Además del Obispo, puede administrar válidamentela Confirmación el sacerdote que está dotado de esa facultad, biensea en virtud del propio Derecho (“ipso iure”) o bien por unaconcesión peculiar de la autoridad competente. No basta, pues, lasola potestad del sacramento del Orden para administrarválidamente la Confirmación, como tampoco basta para serconfesor. Se requiere estar dotado de una facultad peculiar, seacuál sea la naturaleza teológico-canónica de la misma.

Según se dijo, esta facultad peculiar puede llegar al sacerdotepor una de estas dos vías:

a) Por medio del Derecho (“ipso iure”) poseen la facultad opotestad:

- Aquellos presbíteros que están equiparados al Obispodiocesano, a tenor del c. 381 con sus concordantes.

- El presbítero que por razón de su oficio canónico o pormandato del Obispo diocesano bautiza a una persona queexcedió la edad de la infancia, o admite en la plena comuniónde la Iglesia católica a uno que fue bautizado en otra Iglesiao Confesión Cristiana (c. 883. 3º y Respuesta de la PontificiaComisión para la interpretación de los decretos del ConcilioVaticano II, de 21 diciembre 1979, en AAS 72 (1980) 105).

- En peligro de muerte administra válidamente el sacramentode la Confirmación a sus feligreses el párroco, o biencualquiera otro sacerdote (c. 883.3º).

Page 20: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

664 BOLETÍN OFICIAL

b) Por concesión peculiar de la autoridad competente (c.884).

Además de la Sede Apostólica, también el Obispo diocesano,cuando la necesidad lo requiera, puede conceder facultad a uno omás presbíteros determinados para que administren el sacramentode la Confirmación. En nuestra diócesis de Santiago tienen estafacultad los Vicarios Episcopales mientras desempeñen ese oficiocanónico. Es necesario recordar que un presbítero, aunque seapárroco, no puede confirmar fuera de las situaciones más arribacontempladas, y si procede a la misma, tal administración no seríaválida. Por lo que, caso de estar todo preparado en una parroquiao en otro grupo pastoral y el ministro no se presenta, ni el párroconi otro presbítero carente de la facultad prescrita puede administrarel sacramento de la Confirmación. ¿Qué hacer, entonces, en esasituación?: a) intentar comunicar con el Sr. Arzobispo solicitandodelegación para que confirme el párroco o algún otro sacerdotepresente, caso de no poder hacerse presente; b) si lo anterior nofuese posible, procurar comunicar con cualquiera de los VicariosEpiscopales para que se haga presente alguno; c) si ninguna de lassoluciones apuntadas fue posible, es necesario explicar a los fielesesta circunstancia, indicando que la celebración de laConfirmación tendrá que ser celebrada en otra fecha a convenir.

1.5.- Realización de la ceremonia.- Para que la administraciónde la Confirmación exprese más adecuadamente el compromisopersonal de la fe, conviene recordar:

1º) Que el número de participantes en la celebración no sea muynumeroso. De este modo, cada una de ellas no debería superar los40-50 confirmandos, máxime en templos pequeños. Si laparroquia es grande y hay muchos confirmandos, resulta preferibleprogramar otras celebraciones con la finalidad de que el acto seamás personalizado.

Page 21: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 665

2º) Para que la celebración sea vivida principalmente por losconfirmandos, tiene mayor importancia la colocación de losmismos en el templo. Habrá que reservar para ellos el espacio másinmediato al presbiterio; de este modo se hace comunicativa laceremonia y el diálogo del ministro con los confirmandos.

3º) Atender especialmente a las disposiciones del DirectorioDiocesano de los Sacramentos de la Iniciación Cristiana en loreferente a la edad, a la preparación, y al grado de madurez delconfirmando (cf. núms. 3.6 y 3.7).

4º) Cuando las situaciones no se vean claras, lo más adecuadoes recoger las fichas de los confirmandos para que el Vicario o elministro de la confirmación reconozca las circunstancias de laedad, de la preparación y de las autorizaciones que los sacerdotesde fuera de la parroquia hayan dado a los confirmandos.

2.- PRESENTACIÓN DE LA PARTIDA DE BAUTISMO DELOS PADRINOS/MADRINAS PARA LOS SACRAMENTOS

DEL BAUTISMO Y DE LA CONFIRMACIÓN

De un tiempo a esta parte y debido a la intensa movilidad delas personas alguna familia presentó como padrino/madrina parael bautismo a personas que no eran fieles de la Iglesia católica y,en un caso conocido, ni siquiera estaba bautizado el “padrino”, niconsta del bautismo de la “madrina”, sorprendiendo así la buenafe del sacerdote.

2.1.- Petición de partida bautismal actualizada.- Paraerradicar estos hechos, hace falta que el sacerdote, cuando notenga conocimiento directo de los propuestos para padrino omadrina, tendrá que recabar necesariamente la presentación de laspertinentes certificaciones bautismales en la Iglesia católica, tanto

Page 22: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

666 BOLETÍN OFICIAL

para la celebración del sacramento del Bautismo como para el dela Confirmación: es también conveniente que se tenga certeza desu práctica religiosa, por los medios que estime oportunos.

2.2.- Solicitar el nombre y circunstancias de los padrinos.-Hace falta pedir con la debida antelación el nombre de lospadrinos/madrinas para verificar las diversas circunstancias, bienestén en la propia parroquia o provengan de otra. Esteconocimiento trata de precaver algunas situaciones en las quepersonas que habían abandonado la fe católica, luego sepresentaban para ser padrinos/madrinas. En este apartado prestarespecial atención a la legislación de Protección de Datos.

2.3.- Vida congruente de los padrinos.- Cuando haya unrumor público de que la persona propuesta para padrino/madrinaestá llevando “una vida que no es congruente con la fe (católica)y con la misión que va a asumir” (c. 876. 1º- 3º) procede que elsacerdote actúe con la conveniente delicadeza en el diálogo conesa persona. En todo caso, la parte afectada deberá presentar elcertificado de su empadronamiento de los dos últimos años asícomo el certificado de vida y estado, si así se le solicita.

2.4.- Renuncia a la fe católica.- Cuando un católico renunciea la fe católica y el sacerdote encargado del archivo parroquial oel sacerdote del domicilio de los padrinos tenga constancia oficialde esa situación de abandono de la fe, en la información que sehaga al sacerdote de la parroquia en la que va a ser celebrado elBautismo, solamente se hará constar:

“consultados los datos obrantes en este archivo parroquialno consta que Don… o Doña... pertenezca en la actualidad ala Iglesia católica”.

Page 23: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 667

3.- DOCUMENTACIÓN CANÓNICA PARA LA ADMISIÓN ALA PRIMERA EUCARISTÍA Y NOTA ACERCA DE

COLECTAS EN LOS TEMPLOS

(cf. BOA de Santiago, abril 1996, p. 281).

4.- SACRAMENTO DEL MATRIMONIO

4.1.- Incorporación de la certificación de bautismo alexpediente matrimonial.- Vigilando por la necesaria seguridadjurídica de la documentación que debe aportarse a la tramitacióndel expediente previo al matrimonio canónico, se recuerda a losRvdos. Sres. Curas Párrocos y responsables de parroquias, quenuestro derecho particular ha dispuesto que la partida ocertificación del bautismo debe adjuntarse al expedientematrimonial, cuando este no queda archivado en la parroquiapropia en la que conste inscrito el bautismo o cuando losexpedientes se remitan desde la parroquia de origen a otra. Lamencionada certificación debe incluir las notas marginalespreceptuadas por el derecho, y la fecha de su expedición debe estardentro del semestre previo, según disposición de la SagradaCongregación de Sacramentos en la “Instrucción sobreexpedientes matrimoniales”, de 29 de junio de 1941 (cfr. BOA deSantiago de Compostela, de 10 y 25 de noviembre de 1941, pp.173-193 y 197-217).

4.2.- Apertura del expediente.- Corresponde al párroco decada uno de los contrayentes (cfr. cc. 1066-1070) la preparacióndel expediente de su feligrés/a, así como velar para que los noviosreciban la conveniente preparación pastoral. Cada contrayente harásu medio expediente en la parroquia donde tenga su domicilio, osu cuasi-domicilio o al menos la residencia de un mes (c. 1115).

Page 24: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

668 BOLETÍN OFICIAL

El párroco de la novia, una vez tenga el expediente completo,será el que se relacione con la sección correspondiente de la CuriaDiocesana. Cuando la documentación matrimonial deba serremitida a otra diócesis, serán previamente enviados a esteArzobispado de Santiago de Compostela los expedientesmatrimoniales originales y los documentos allí aportados.

Se recuerda también que nuestro derecho particular sigueotorgando cierta preferencia a la feligresía de la novia paraabrir el expediente matrimonial y/o para que la boda secelebre en ella, aplicada esta preferencia dentro del contextoamplio de la legislación común que contempla el c. 1115,quedando archivados los expedientes originales en la parroquia dela novia. Si alguna pareja opta por celebrar la boda en otraparroquia distinta a la de la novia, el párroco de ésta podrá remitiral párroco en cuya feligresía se celebre el matrimonio el llamadoATESTADILLO (cf. BOA de Santiago, año 1941, pp. 211-213),o bien pasar los dichos expedientes, debidamente diligenciados,para que sean archivados allí. Cuando los expedientes salgan dela parroquia en la que deberían ser conservados, se estimaprocedente que el sacerdote encargado de ese archivo deje unaconstancia de tal hecho dentro de la carpeta de los expedientes conla siguiente nota: “Los expedientes matrimoniales de Don... yDoña... fueron enviados a la parroquia de... porque allí tuvolugar la celebración de la boda”, subrayando fecha, mes y año.

Nota: Conviene tener presente la disposición de la ConferenciaEpiscopal Española contenida en el BOA de Santiago deCompostela, abril 2010, p. 392, nº 20, que se expresa así: “Todoslos expedientes matrimoniales deben conservarse en el archivoparroquial. Una vez agrupados por años, han de numerarsecorrelativamente y, posteriormente, han de guardarse en cajas dearchivo”.

Page 25: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 669

4.3.- Otros aspectos a tener presentes.- Cuanto quedadispuesto de la partida de bautismo, servatis servandis, debeaplicarse a la partida de defunción, en el caso de los viudos/as quepasan a nuevas nupcias.

Cuiden los Sres. Curas ser diligentes, una vez tuvo lugar lacelebración canónica de la boda, para efectuar las comunicacionespertinentes que prevé la normativa vigente. Cuando lacomunicación sea del matrimonio de un viudo/a o de unmatrimonio declarado nulo por el competente TribunalEclesiástico, de cara a evitar ulteriores investigaciones, hace faltaque esa circunstancia sea referenciada en la comunicación delTribunal Eclesiástico de Santiago de Compostela.

También recordar que tanto las documentaciones que vienende parroquias de otras Diócesis como las que salen de lasparroquias de nuestra Diócesis para otras, deben ser diligenciadasen la Curia Compostelana. Lo mismo las documentaciones que seenvían al Arzobispado Castrense o las que procedan del mismo.

Notas importantes: Para evitar dificultades a los contrayenteshace falta cumplir por parte de los rectores de parroquias lassiguientes indicaciones:

a) No enviar a otras diócesis, o al Arzobispado Castrense, lascertificaciones bautismales y los informes de soltería sin serlegalizados en el Arzobispado. Con demasiada frecuencia estánsiendo devueltos esos documentos para la debida tramitación.

b) Por lo que respecta al envío de la documentación matrimonial aotras diócesis, la Conferencia Episcopal ha dispuesto: “Las copias delos expedientes matrimoniales destinados a otras Diócesis se enviarána través de la propia Curia diocesana, que será quien los transmita ala Curia de destino”. (Cf. CEE, Instrucción/Orientaciones acerca delos libros sacramentales parroquiales, de 18 de febrero de 2010, en

Page 26: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

670 BOLETÍN OFICIAL

BOA de Santiago de Compostela, abril 2010, especialmente p. 343y el número 22).

Siguiendo la tradición de nuestra Diócesis de Santiago deCompostela, desde la Curia se podrá preparar el Atestado, queserá enviado a la Curia de destino, sino se opta por aplicar ladisposición anterior.

c) Los padres, los hermanos y los parientes próximos no debenser admitidos como testigos para cumplimentar el expedientematrimonial. Otra cosa es cuando se tramita el expediente desoltería por ausencias del domicilio.

d) Procede que los expedientes y la documentación unida seaextendida y presentada de forma correcta, bien sea escrita amáquina o a ordenador, o bien sea escrita a mano, en cuyo casoconviene hacerlo con caligrafía clara e inteligible.

4.4.- Archivo y custodia del expediente matrimonial

El responsable directo de la guarda y custodia del expedienteserá el párroco de la novia a tenor del derecho consuetudinariovigente en nuestra diócesis; a él ha de ser remitido el expedienteoriginal del novio con la debida antelación, es decir, un mes antesde la boda. Cuando el matrimonio se celebre en otra parroquia, elpárroco autorizante podrá enviar los expedientes originales a esaparroquia o bien enviar el estadillo, como ya se ha reflejado en elapartado anterior. Nada obsta para que el párroco del novio dejeen su archivo una copia del expediente de su feligrés.

Nota.- Tener presente el número 20 de la Instrucción de laCEE, de 18 de febrero de 2010 (BOAS, p. 342).

Page 27: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 671

4.5.- Certificaciones civiles en los expedientes matrimoniales

Con la finalidad de prevenir situaciones delicadas que estánapareciendo en la tramitación de las documentacionesmatrimoniales en el momento de preparar los expedientes canónicos,o, lo que aún es más conflictivo, cuando el matrimonio ya fuecelebrado, hace falta que los encargados de la tramitación solicitencon la debida antelación de los novios que incorporen a los respectivosexpedientes la certificación literal de nacimiento expedida por elRegistro Civil con fecha reciente, Fe de Vida y Estado y certificadode empadronamiento de los dos últimos años.

Cuando las dos partes, o una de ellas, hubiera celebrado unmatrimonio anterior, que había sido declarado nulo o hubo dispensapontificia de matrimonio rato y no consumado si es matrimoniocanónico, u obtuvo el divorcio si es matrimonio civil, los contrayentesaportarán la certificación literal de nacimiento y la certificaciónliteral del matrimonio anterior, para verificar si fueron incorporadaslas notas marginales que prevé la vigente legislación. Estascertificaciones deberán tener una fecha reciente.

Así mismo hace falta solicitar la incorporación del informe deFe de Vida y Estado para que conste en el expediente matrimonial,además de hacer la tramitación del expediente canónico delibertad y soltería cuando sea procedente. Igualmente lalegislación española exige, como se dijo más arriba, el certificadode empadronamiento de los dos últimos años.

4.6.- Celebración del matrimonio canónico de parteespañola con parte extranjera

4.6.1.- Situaciones delicadas atendiendo a la RESIDENCIA ONO en España de la parte extranjera.

Page 28: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

672 BOLETÍN OFICIAL

Todas ellas necesitan una tramitación especial que se llevaráa cabo desde Vicaría General, por lo que el párroco respectivo noaceptará la fijación de fecha para la boda hasta que los expedientesse hallen completos.

a) Cuando la parte española pretenda casarse con parteextranjera que lleve residiendo en España más de dos años. Puedeestar en alguna de estas situaciones:

- Pertenecer a un país de la Unión Europea;

- Pertenecer a algún país de fuera de la unión Europea;

- Que la parte extranjera esté bautizada en la Iglesiacatólica;

- Que esté bautizada en otra Iglesia o en una Confesiónproveniente de la Reforma;

- Que no esté bautizada.

b) Que la parte extranjera lleve menos de dos años de residenciaen España. Las figuras situacionales serían similares a las delapartado precedente.

c) Que la parte católica española pretenda casarse con parteextranjera no residente en España. Los casos situacionales seríandel tenor del apartado a).

d) Que sean dos extranjeros que, teniendo la documentacióncanónica y la civil de su país respectivo, pretendan casarsecanónicamente en España.

Notas.- Primera: En cada uno de los casos, el párroco de la parte

española recabará instrucciones concretas de VicaríaGeneral para la tramitación de la documentación.

Segunda: Se prestará especial atención a la documentación

Page 29: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 673

matrimonial de extranjeros provenientes de fuera de laUnión Europea.

4.6.2.- Situaciones delicadas cuando hubo un matrimonioanterior de la parte extranjera, seguido de divorcio.

Hay que prestar atención al caso en que el contrayente no católicocontrajera un matrimonio anterior sea civil o religioso con parte nobautizada y/o bautizada en otra Iglesia o Confesión Religiosa porque,en principio este matrimonio es válido y no pueden volver a casarmientras subsista esa situación. Como es sabido, la Iglesia Católicareconoce como válido el matrimonio civil celebrado por losbautizados no católicos occidentales o por dos no bautizados. Paraacceder al matrimonio canónico deberán tramitar la declaración denulidad ante los Tribunales de la Iglesia Católica. Caso diferente seríael matrimonio de dos acatólicos de rito oriental, que deberá seranalizado desde otras referencias canónicas.

Antes de proceder a la apertura del expediente matrimonial dela parte católica, el sacerdote les informará que deben presentaren Vicaría general del Arzobispado la documentación siguiente:

A).- Documentación eclesial para bautizados: Si la parteextranjera está válidamente bautizada: (sea en la Iglesia Católicao en una Iglesia no Católica o bien en alguna Confesiónproveniente de la Reforma):

* Certificación actualizada del bautismo, legalizada por lacorrespondiente Autoridad de su Iglesia o Confesión. Deberápresentarse acompañada de la traducción al castellano o al gallego,por traductor jurado.

* Certificación de libertad, soltería y capacidad para contraermatrimonio canónico expedida por la competente Autoridadreligiosa, traducida al castellano o al gallego por traductor jurado.

Page 30: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

674 BOLETÍN OFICIAL

Dicha certificación no será de fecha anterior a seis meses.Conviene recordar que algunas Iglesias y/o Confesiones de laReforma remiten a los testimonios emanados de las Autoridadesciviles, no expidiéndolas el Pastor.

* Para los no católicos: ser informado/a de las cauciones quenorma la legislación canónica, previa a la concesión de la licenciaque otorgará el Ordinario para proceder a este Matrimonio Mixto.Cauciones que también deberán prestar las partes cuando una noesté bautizada para obtener la dispensa del impedimento dedisparidad de cultos. Las cauciones sólo son firmadas por la partecatólica; la parte no católica es informada.

* Para dejar constancia de las circunstancias, se le tramitaráen la parroquia de la parte católica el expediente supletorio.

B).- Documentación civil.- El extranjero/a debe presentar lasiguiente documentación para que sea reconocida en VicaríaGeneral antes de señalar fecha para la boda:

* Certificación literal de nacimiento, debidamente legalizadapor la autoridad competente. Se entregará la certificación originaly la traducción al castellano o al gallego, por traductor jurado.

* Certificación de requisitos de capacidad para contraermatrimonio según la legislación de ese Estado, expedida por elConsulado o Embajada de su País en España. Traducida como enel caso anterior.

* Certificación de libertad y soltería expedida por laAutoridad competente. Si el promotor hubiera residido en su Paísdentro de los dos últimos años, deberá presentar Certificación delConsulado o de la Embajada que manifieste “si conforme a lalegislación de su País es necesaria o no la publicación de Edictos,anunciando la pretensión de celebrar matrimonio”. Traducido

Page 31: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 675

como en los casos anteriores.

* Fotocopia del Pasaporte o documento identificativoactualizados.

* Tarjeta actualizada de residente en España.

* Certificado de empadronamiento actual del ayuntamientode los dos últimos años, así como fe de vida y estado.

* En el supuesto de que haya divorcio y de que la sentenciaesté dictada por un Tribunal extranjero, se deberá acreditar haberobtenido el exequatur por la Sala 1ª del Tribunal Supremo, o delJuzgado que tenga la competencia objetiva y territorial.

NOTA: En el Boletín Oficial de noviembre de 2006 secontienen otras aclaraciones, pp. 643-644. Así como en el BoletínOficial de este Arzobispado del mes de diciembre de 2007referente a las llamadas “bodas de conveniencia o decomplacencia”. También hay disposiciones en los BoletinesOficiales de los meses de enero y febrero de los años 2008, 2009,2010 y 2011.

4.7.- Resumen de los documentos necesarios para elexpediente matrimonial

A) Para el expediente matrimonial de ciudadanosespañoles:

1.- Documentación canónica: - Partida de bautismo, no anterior a seis meses - Soltería y libertad, de fecha reciente - Testimonio acreditativo de preparación catequética- Dispensa de impedimentos, caso de existir.

2.- Documentación civil:

- Certificado literal de nacimiento, de fecha reciente

Page 32: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

676 BOLETÍN OFICIAL

- Certificado de empadronamiento de los DOS últimos años

- Fe de vida y estado, de fecha reciente

- Fotocopia del DNI.

B) Para el expediente matrimonial de ciudadanosextranjeros:

- Certificado de nacimiento legalizado o apostillado y, ensu caso, traducido por traductor oficial

- Certificado de empadronamiento que justifique los dosúltimos años de residencia

- Certificado de estado civil

- Certificado de capacidad matrimonial según lalegislación de su Estado, con expresión de si es necesario ono la publicación de Edictos

- Fotocopia del pasaporte o de la tarjeta de residencia

NOTA.— Para la documentación canónica, si la parte estábautizada en la Iglesia Católica, debe presentar la documentaciónreferida más arriba, debidamente legalizada o apostillada y, en sucaso, traducida al castellano o gallego por traductor oficial.

Si la parte está bautizada en otra Iglesia o Confesión no católica,recabará la documentación en su Iglesia y/o Confesión, que igualmentedeberá estar legalizada o apostillada y, en su caso, traducida portraductor oficial.

C) Documentación civil para personas divorciadas quedesean casarse por la Iglesia:

a) Si sólo hubo matrimonio civil, además de lo señalado en elapartado A, deberán presentar: Certificado literal del matrimonioanterior en el que conste la disolución del mismo por anotación almargen del asiento matrimonial.

Page 33: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 677

En el supuesto de que la sentencia de divorcio esté dictadapor un Tribunal extranjero, se deberá acreditar que ha obtenido elexecuatur de la Sala 1ª del Tribunal Supremo (o del Juzgado de 1ªInstancia competente).

b) Si hubo matrimonio canónico: recordar que el divorcio civilno lo disuelve, sino que será necesaria la declaración de nulidadde ese matrimonio. Si la parte católica ha celebrado matrimoniocanónico, caso de que el mismo haya sido impugnado en cuanto ala validez, después de la promulgación de la Carta Apostólica enforma de “Motu Proprio”, del Sumo Pontífice Francisco, MitisIudex Dominus Iesus, 15 de agosto de 2015, se hace necesarioacudir por escrito al Tribunal Eclesiástico y estar a lasinstrucciones del Ilmo. Sr. Vicario Judicial acerca de si essuficiente una sola sentencia en favor de la nulidad o si se requierela conformidad de dos sentencias.

c) A tenor del art. 80 del Código civil y 778 de la Ley deEnjuiciamiento Civil, las resoluciones dictadas por los Tribunaleseclesiásticos sobre nulidad del matrimonio canónico o lasdecisiones pontificias sobre matrimonio rato y no consumadotendrán eficacia en el orden civil si se declaran ajustadas alDerecho del Estado mediante resolución dictada por el Juez Civilcompetente.

4.8.- Presentación de documentación civil exigida por elEstado español cuando los expedientes vienen del extranjero.

1) Las parroquias y Curias diocesanas de fuera de Españatramitarán lo concerniente al ATESTADO MATRIMONIAL (odocumentación canónica).

2) La DOCUMENTACION CIVIL será exigida por el sacerdoteresponsable de la parroquia en la que se celebrará el matrimoniocanónico solicitado. Por esta circunstancia, ese sacerdote no podrá

Page 34: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

678 BOLETÍN OFICIAL

comprometer la fecha de la boda hasta tanto no tenga en su poderla documentación que exige el Estado Español.

3) En España, el matrimonio canónico tiene efectos civiles (adiferencia de otras naciones). Por lo cual, desde la Iglesia Católicadebemos ser respetuosos con esta legislación.

4) Recibida la documentación civil (lo mismo que la canónica)en la parroquia, la susodicha documentación será reconocida por laVicaría General del Arzobispado, máxime al haberse acrecentado elfenómeno sociológico de las llamadas “bodas de conveniencia”.

5) La documentación civil requerida debe ser aportada tantopor la parte española como por la parte extranjera y ésta vendrádebidamente traducida por traductor oficial y legalizada.

6) El extranjero que viene a España para casarse canónicamentecon parte de esta nacionalidad tiene que tramitar la documentacióncivil que exige la legislación española: partida literal delnacimiento de fecha reciente; certificado de requisitos decapacidad conforme a la legislación de ese país para contraermatrimonio en el extranjero; informe de libertad y soltería asícomo de la necesidad o no de la publicación de edictos para elmatrimonio; certificación de empadronamiento (o similar) de losdos últimos años; fotocopia compulsada del pasaporte o del D.N.I.

Estos documentos se presentarán legalizados y traducidosal castellano o al gallego por traductor oficial. Para mayorfacilidad recabarán la información en la Embajada de Españaen ese país o en el Consulado.

7) Matrimonio canónico de dos extranjeros en España: por lo querespecta a la legislación civil podrán acogerse a la legislación vigenteen España o a la legislación propia de su país (esto es a su Leypersonal). En este sentido se expresa el artículo 50 del Código CivilEspañol.

Page 35: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 679

5.- JORNADAS Y COLECTAS PARA EL AÑO 2020.

En todas aquellas iglesias y oratorios a los que acuden los fielespara el cumplimiento del precepto dominical y festivo deberáncelebrarse las siguientes Jornadas y hacerse las Colectas que acontinuación se indican:

- INFANCIA MISIONERA: Domingo 26 de enero.

- CAMPAÑA CONTRA EL HAMBRE EN EL MUNDO:Domingo, 9 de febrero. (El viernes anterior, día 7 se celebrael DÍA DEL AYUNO VOLUNTARIO).

- DÍA DE HISPANOAMÉRICA: Domingo, 1 de marzo.

- DÍA DEL SEMINARIO: 19/22 de marzo (Solemnidadde san José o domingo más próximo).

- SANTOS LUGARES: Viernes Santo, 10 de abril.

- VOCACIONES NATIVAS: Domingo, 3 de mayo.

- JORNADA MUNDIAL DE LAS COMUNICACIONESSOCIALES: Solemnidad de la Ascensión del Señor, 24 demayo.

- DÍA DE LA ACCIÓN CATÓLICA Y DEL APOSTOLADOSEGLAR: Solemnidad de Pentecostés, 31 de mayo.

- DÍA DE LA CARIDAD: Solemnidad del SantísimoCuerpo y Sangre de Cristo, 14 de junio.

- ÓBOLO DE SAN PEDRO: 29 de junio.

- DÍA DE LOS HOMBRES DEL MAR: festividad de laSantísima Virgen del Carmen, 16 de julio.

Page 36: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

680 BOLETÍN OFICIAL

- COLECTA ESPECIAL PARA LA IGLESIADIOCESANA: 25 de julio, coincidiendo con la festividad delApóstol Santiago, Patrón de España y de nuestra Diócesis.

- JORNADA MUNDIAL POR LA EVANGELIZACIÓNDE LOS PUEBLOS (Domund): Domingo, 18 de octubre.

- DÍA DE LA IGLESIA DIOCESANA: Domingo, 8 denoviembre.

- JORNADA POR LA FAMILIA Y LA VIDA: 27 dediciembre (sin colecta).

Santiago de Compostela, veinte de noviembre de dos mildiecinueve.

Fdo./ Víctor B. Maroño Pena,

Vicario General.

Page 37: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 681

Texto en galego

1.- COMUNICACIÓNS

1. SACRAMENTO DA CONFIRMACIÓN

1.1. Petición de datas para a celebración da Confirmación

1.2. Preparación catequética dos confirmandos

1.3. Padriños

1.4. Ministro do sacramento da Confirmación

1.5. Realización da cerimonia

2. PRESENTACIÓN DA PARTIDA DE BAUTISMO DOSPADRIÑOS/MADRIÑAS PARA OS SACRAMENTOS DOBAUTISMO E DA CONFIRMACIÓN

2.1. Petición de partida bautismal actualizada

2.2. Solicitar o nome e circunstancias dos padriños

2.3. Vida congruente dos padriños

2.4. Renuncia formal á fe católica

3. DOCUMENTACIÓN CANÓNICA PARA A ADMISIÓN ÁPRIMEIRA COMUÑÓN E NOTA ACERCA DE COLECTASNOS TEMPLOS

4. SACRAMENTO DO MATRIMONIO

4.1. Incorporación da certificación de bautismo al expedientematrimonial

Page 38: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

682 BOLETÍN OFICIAL

4.2. Apertura do expediente

4.3. Outros aspectos a ter presentes

4.4. Arquivo e custodia do expediente matrimonial

4.5. Certificacións civís nos expedientes matrimoniais

4.6. Celebración do matrimonio canónico de parte españolacon parte estranxeira

4.7. Resumen dos documentos necesarios para o expedientematrimonial

4.8. Presentación de documentación civil esixida polo Estadoespañol cando os expedientes veñen do estranxeiro.

5. XORNADAS E COLECTAS PARA O ANO 2020

1.- SACRAMENTO DA CONFIRMACIÓN

1.1 Petición de datas para a celebración da Confirmación.Prégase ós Srs. Curas Párrocos, Administradores Parroquiais eoutros Sacerdotes responsables de comunidades pastorais, queteñan determinado celebra-la administración do sacramento daConfirmación perante o curso actual nas parroquias ou ben noutroscentros encomendados a súa atención pastoral, procedan a face-lacomunicación por escrito ó Sr. Vicario Territorial ou á VicaríaXeral, sinalando as datas e as horas máis axeitadas, así como oministro que xulguen preferente, de cara a integrar estes datos naprogramación xeral.

Esta comunicación cómpre que se faga, a ser posible, antes dodía 20 de febreiro do vindeiro ano 2020.

Page 39: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 683

Nembargantes, suposta neste intre a preparación axeitadadalgúns grupos de confirmandos (a tenor do disposto no DirectorioDiocesano de Pastoral da Confirmación do ano 1987 e noDirectorio dos Sacramentos da Iniciación Cristiá do ano 1997), ossacerdotes responsables deses grupos poden solicitar xa para dataspróximas á administración da Confirmación. O tempo preferentepara a celebración do sacramento da Confirmación é o tempopascual e tamén o tempo ordinario.

Convén que os Sres. Curas pidan coa antelación oportuna aconstancia de teren recibido o sacramento do Bautismo dos quenon haxa referencia no arquivo parroquial por seren bautizadosnoutras parroquias. Cómpre igualmente que ningún sacerdoteadmita a fregueses doutras parroquias, salvo que sexanpresentados polo seu párroco propio, teñan a preparaciónrequirida. A soa presentación do certificado de bautismo non ésuficiente para acceder á Confirmación. Do mesmo xeito, sealguén desexa facer a preparación noutra parroquia, o sacerdotedesta deberá comunicalo ao párroco do ou da solicitante.

1.2 – Preparación catequética dos confirmandos. Acatequese dos confirmados debe contemplar os seguintes aspectos:a) “exposición da profesión da fe cristiá; celebración do misteriocristián nos Sacramentos, coñecemento da Moral cristiá; a oracióncristiá”; b) una profundización da pertenza á Igrexa e a inserciónen grupos de pastoral xuvenil; c) iniciación na vida apostólica emisioneira; d) presentación do tema vocacional ó sacerdocioministerial e á vida consagrada.

Cando o párroco solicite a celebración da Confirmación remitiráó Vicario correspondente ou a Vicaría Xeral unha ficha cos seguintesdatos: data da Confirmación, número de confirmandos e parroquiasde procedencia, tempo de preparación, idade dos confirmandos,lembrando que a Conferencia Episcopal Española no art. 10 do seu

Page 40: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

684 BOLETÍN OFICIAL

Primeiro Decreto Xeral “establece coma idade para recibir osacramento da confirmación a situada ó redor dos catorce anos,agás o dereito do Bispo diocesano a seguir a idade da discrecióná que fai referencia o canon” (c. 891). Se se desexa ofrecer ósconfirmandos “a oportunidade de adquirir un nivel máis alto dedecisión persoal, o número 3.7 do Directorio de Sacramentos daIniciación Cristiá da nosa Diocese aconsella a idade “ó redor dos16 anos”.

Nota: Ningún sacerdote debe admitir á preparación catequéticaa confirmandos doutra parroquia sen a previa autorización dosacerdote encargado da mesma, dada por escrito.

1.3.- Padriños. A elección do padriño/madriña non debeguiarse por razóns de parentesco ou amizade ou prestixio social,senón por un desexo sincero de asegurar ao fillo/filla uns padriñosque sexan capaces de influír eficazmente na súa educación cristiá.

a) Xa no limiar da preparación debe informarse ósconfirmandos con total claridade, mellor aínda por escrito, dascondicións que require o vixente Ordenamento Canónico para quealguén poida ser padriño/madriña no acto da Confirmación (cf.cc. 892-893, 874 e o núm. 4.3 do Directorio Diocesano do ano1997).

b) Lémbranse as condicións canónicas que esixe a Igrexa parao Bautismo, de conformidade co canon 874 e concordantes doCódigo de Dereito Canónico e ao cal reenvían os cc. 892-893:

- Foxe elixido por quen vai confirmarse, polos seus pais oupor quen ocupa o seu lugar, ou, faltando estes polo párroco ou oministro.

- Teña capacidade para esta misión e intención dedesempeñala, o que supón, polo menos, un coñecemento

Page 41: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 685

básico dos misterios fundamentais da fe cristiá.

- Teña cumprido 16 anos, a non ser que o Bispo diocesanoestableza outra idade, ou, por xusta causa, o párroco ou oministro consideren admisible unha excepción.

- Sexa católico, estea bautizado ou recibido na Igrexacatólica, quedando excluídos os excomulgados ouinhabilitados para exercer oficios e quen abandonou a Igrexapor un acto formal.

- Estea confirmado, e recibise o Santísimo Sacramento daEucaristía.

- Leve, ao mesmo tempo, unha vida congruente coa fe ecoa misión que vai asumir, pois se trata dun ministerio queesixe a plenitude do testemuño cristián.

- Non estea afectado por unha pena canónica,lexitimamente imposta ou declarada.

- Non sexa o pai ou a nai de quen se ha de confirmar.

** Ademais, no parágrafo 2º do canon 874 especifícase que “obautizado que pertence a unha comunidade eclesial non católicasó pode ser admitido xunto a un padriño católico e exclusivamenteen calidade de testemuña do bautismo” (ou da confirmación).

- Polo que respecta aos cristiáns das Igrexas OrientaisOrtodoxas convén ter en conta o disposto no apartado 98. b)do Directorio para a aplicación dos principios e normas sobreEcumenismo do Pontificio Consello para a Promoción daUnidade dos Cristiáns e que dispón: por razón da estreitacomuñón existente entre a Igrexa católica e as IgrexasOrientais Ortodoxas, está permitido que por unha razónxusta se admita a un fiel oriental como padriño/madriña ao

Page 42: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

686 BOLETÍN OFICIAL

mesmo tempo que un padriño católico ou unha madriñacatólica para o bautismo dun neno ou adulto católico, acondición de que se foxe provisto de modo suficiente áeducación do bautizado e que sexa recoñecida a idoneidadedo padriño/madriña.

Notas.- a) Os criterios valorativos do apartado “levar unhavida congruente coa fe católica” atópanse expostos nos BoletínsOficiais do Arcebispado: Novembro de 2006, pp. 635-639;Xaneiro de 2007, pp. 30-32 e 37-38; Febreiro de 2007, pp. 150-153 e 157-158; Xaneiro e febreiro de 2009, pp. 86-87 y 93.199-201 y 207. Significa levar unha vida interna e externa,pública e privada, de conformidade cos principios da Moral daIgrexa Católica.

b) Faise obrigado recupera-la figura do padriño/madriña dexeito que non sexa unha mera convención ou uso social, parareintegrala no seu verdadeiro sentido e compromiso relixioso.Cómpre programar algunhas reunións cos pais e padriños de caraa recorda-la misión que se asume neste sacramento.

1.4 - Ministro do sacramento da Confirmación. Para facilita-la catequese cos confirmandos sublíñase seguidamente a doutrinavixente na Igrexa Católica de rito latino referente ó ministro daConfirmación, e que recolle o actual Código de Dereito Canóniconos cc. 882-888.

Primeiro.- O Bispo é o ministro ordinario do sacramento daConfirmación (c. 882). O Concilio Vaticano II usa o concepto“ministro orixinario” para deixar constancia de que “o ministeriodo Bispo mostra máis axeitadamente o vínculo que une ósconfirmados á Igrexa” (LG 26c) e Ordo Confirmationis 7). Aterminoloxía empregada polo Código de Dereito Canónico é máispropia da tradición na Igrexa Católica de rito latino.

Page 43: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 687

Segundo.- Ademais do Bispo, pode administrar validamente aConfirmación o sacerdote que está dotado desa facultade, ben sexaen virtude do propio Dereito (“ipso iure”) ou ben por unhaconcesión peculiar da autoridade competente. Non abonda, pois,a soa potestade do sacramento do Orde para administrarvalidamente a Confirmación, como tampouco abonda para serconfesor. Requírese estar dotado dunha facultade peculiar, sexacal sexa a natureza teolóxico-canónica da mesma.

Segundo se dixo, esta facultade peculiar pode chegar ósacerdote por unha destas dúas vías:

a) Por medio do Dereito (“ipso iure”) posúen a facultade oupotestade:

- Aqueles presbíteros que están equiparados ó Bispodiocesano, a tenor do c. 381 cos seus concordantes.

- O presbítero que por razón do seu oficio canónico ou pormandato do Bispo diocesano bautiza a unha persoa queexcedeu a idade da infancia, ou admite na plena comuñón daIgrexa Católica a un que foi bautizado noutra Igrexa ouConfesión Cristiá (c. 883. 3º e Resposta da PontificiaComisión para a interpretación dos decretos do ConcilioVaticano II, de 21 decembro 1979, en AAS 72 (1980) 105).

- En perigo de morte administra validamente o sacramentoda Confirmación ós seus fregueses o párroco, ou ben calqueraoutro sacerdote (c. 883.3º).

b) Por concesión peculiar da autoridade competente (c.884).

Ademais da Sé Apostólica, tamén o Bispo diocesano, cando anecesidade o requira, pode conceder facultade a un ou a máispresbíteros determinados para que administren o sacramento da

Page 44: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

688 BOLETÍN OFICIAL

Confirmación. Na nosa diocese de Santiago teñen esta facultadeos Vicarios Episcopais mentres desempeñen ese oficio canónico.É necesario recordar que un presbítero, aínda que sexa párroco,non pode confirmar fóra das situacións máis arriba contempladas,e se procede á mesma, tal administración non sería válida. Poloque, caso de estar todo preparado nunha parroquia ou noutro grupopastoral e o ministro non se presenta, nin o párroco nin outropresbítero carente da facultade prescrita pode administra-losacramento da Confirmación. ¿Que facer, entón, nesa situación?:a) intentar comunicar co Sr. Arcebispo solicitando delegación paraque confirme o párroco ou algún outro sacerdote presente, casode non poderen facerse presente; b) se o anterior non foi posible,procurar comunicar con calquera dos Vicarios Episcopais para quese faga presente algún; c) se ningunha das solucións apuntadas foiposible, é necesario explicar aos fieis esta circunstancia, indicandoque a celebración da Confirmación terá de ser celebrada noutradata a convir.

1.5.- Preparación catequética dos confirmandos. Para que aadministración exprese máis adecuadamente o compromisopersoal da fe, convén recordar:

1º) Que o número de participantes na celebración non sexa moinumeroso. Deste xeito, cada unha delas non debería superar os 40-50 confirmandos, máxime en templos pequenos. Se a parroquia égrande e hai moitos confirmandos, resulta preferible programaroutras celebracións coa finalidade de que o acto sexa maispersonalizado.

2º) De cara a unha celebración participada ten unha meirandeimportancia a colocación dos confirmandos no templo. Deberáreservarse para eles o espazo máis inmediato ó presbiterio; destexeito faise comunicativa a cerimonia e mailo diálogo do ministrocos confirmandos.

Page 45: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 689

3º) Atender especialmente ás disposicións do DirectorioDiocesano dos Sacramentos da Iniciación Cristiá no referente áidade, á preparación, e ó grado de madurez do confirmando (cf.núms. 3.6 e 3.7).

4º) Cando as situacións non se vexan claras, o máis adecuadoé recoller as fichas dos confirmandos para que o Vigairo ou oministro da confirmación recoñeza as circunstancias da idade, dapreparación e das autorizacións que os sacerdotes de fóra daparroquia desen aos confirmandos.

2.- PRESENTACIÓN DA PARTIDA DE BAUTISMO DOSPADRIÑOS/MADRIÑAS SACRAMENTOS DO BAUTISMO

E DA CONFIRMACIÓN

Desde hai un tempo a esta parte e debido á intensa mobilidadedas persoas algunha familia presentou como padriño/madriña parao bautismo a persoas que non eran fieis da Igrexa Católica e, nuncaso coñecido, nin sequera estaba bautizado o “padriño”, ninconsta do bautismo da “madriña”, sorprendendo así a boa fe dosacerdote.

2.1.- Petición de partida bautismal actualizada.- Paraerradicar de raíz estes feitos, cómpre que o sacerdote, cando nonteña coñecemento directo dos propostos para padriño ou madriña,deberá recabar necesariamente a presentación das pertinentescertificacións bautismais na Igrexa Católica, tanto para acelebración do sacramento do bautismo como para o daconfirmación: é tamén conveniente que se teña testemuña da súapráctica relixiosa, polos medios que estime oportunos.

2.2.- Solicitar o nome e as circunstancias dos padriños.-Cómpre pedir coa debida antelación o nome dos padriños/madriñas

Page 46: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

690 BOLETÍN OFICIAL

para verifica-las diversas circunstancias, ben estean na propiaparroquia ou proveñan de outra. Este coñecemento trata deprecaver algunhas situacións nas que persoas que abandonaran afe católica, logo presentábanse para seren padriños/madriñas.Neste apartado prestar especial atención á lexislación deProtección de Datos.

2.3.- Vida congruente dos padriños.- Cando haxa un rumorpúblico de que a persoa proposta para padriño/madriña está a levar“unha vida que non é congruente coa fe (católica) e coa misiónque vai asumir” (c. 876. 1º - 3º) procede que o sacerdote actúe coaconveniente delicadeza no diálogo con esa persoa. Á persoaafectada corresponde probar axeitadamente a inexactitude desescomentarios. Se persiste a dúbida, o Sr. Cura remitirá a cuestiónao Sr. Vicario Territorial respectivo ou ao Sr. Vicario Xeral, por sedeciden solicitar outras probas antes de tomar a resolución.

2.4.- Renuncia á fe católica.- Cando un católico/a renuncie áfe católica e o sacerdote encargado do arquivo parroquial ou osacerdote do domicilio dos padriños teña constancia oficial desasituación de abandono da fe, na información que se faga ósacerdote da parroquia na que vai ser celebrado o Bautismo,soamente se fará constar:

“consultados os datos obrantes neste arquivo parroquialnon consta que Don... ou Dona… pertenza na actualidade áIgrexa Católica”.

3.- DOCUMENTACIÓN CANÓNICA PARA A ADMISIÓN ÁPRIMEIRA EUCARISTÍA E NOTA ACERCA DE COLECTAS

NOS TEMPLOS

(cf. BOA de Santiago, abril 1996, p. 281).

Page 47: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 691

4.- SACRAMENTO DO MATRIMONIO

4.1.- Incorporación da certificación de bautismo no expedientematrimonial.- Vixiando pola necesaria seguridade xurídica dadocumentación que debe aportarse á tramitación do expediente previoó matrimonio canónico, lémbrase ós Rvdos. Srs. Curas Párrocos eresponsables de parroquias, que o noso dereito particular ten dispostoque a partida ou certificación do bautismo debe axuntarse ó expedientematrimonial, cando este non queda arquivado na parroquia propia naque conste inscrito o bautismo ou cando os expedientes se remitandesde a parroquia de orixe a outra. A devandita certificación debeincluír as notas marxinais preceptuadas polo dereito, e a data da súaexpedición debe estar dentro do semestre previo, segundo disposiciónda Sagrada Congregación de Sacramentos na “Instrución sobreexpedientes matrimoniais”, de 29 de xuño de 1941 (cfr. BOA deSantiago de Compostela, de 10 e 25 de novembro de 1941, pp. 173-193 e 197-217).

4.2.- Apertura do expediente.- Corresponde ó párroco de cadaun dos contraentes (cfr. cc. 1066-1070) a preparación doexpediente do seu fregués ou freguesa, así coma velar para que osnoivos reciban a conveniente preparación pastoral. Cadacontraente fará o seu medio expediente na parroquia onde teña oseu domicilio, ou cuasi-domicilio ou ó menos a residencia dunmes (c.1115).

O párroco da noiva, unha vez teña o expediente completo, seráo que se relacione coa sección correspondente da Curia Diocesana.Cando a documentación matrimonial deba ser remitida a outradiocese,serán previamente enviados a este Arcebispado deSantiago de Compostela os expedientes matrimoniais orixinais eos documentos alí aportados.

Page 48: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

692 BOLETÍN OFICIAL

Recórdase tamén que o noso dereito particular segueoutorgando certa preferencia á freguesía da noiva para abri-lo expediente matrimonial e/ou para que a voda se celebrenela, aplicada esta preferencia dentro do contexto da lexislacióncomún que contempla o c. 1115, quedando arquivados osexpedientes orixinais na parroquia da noiva. Se algunha parellaopta por celebra-la voda noutra parroquia distinta á da noiva, opárroco desta poderá remitir ó párroco en cuxa freguesía se celebreo chamado ATESTADILLO (cf. BOA de Santiago, ano 1941, pp.211-213), ou ben pasa-los devanditos expedientes, debidamentedilixenciados, para que sexan arquivados alí. Cando osexpedientes saian da parroquia na que deberían ser conservados,estímase procedente que o sacerdote encargado dese arquivo deixeunha constancia de tal feito dentro do cartafol dos expedientes coaseguinte nota: “Os expedientes matrimoniais de Don ... e Dona... foron remesados á parroquia de ... porque alí tivo lugar acelebración da voda”, subliñando data, mes e ano.

Nota: Convén ter presente a disposición da ConferenciaEpiscopal Española contida no BOA de Santiago de Compostela,abril 2010, p. 392, n.º 20, que se expresa así: “Todos osexpedientes matrimoniais deben conservarse no arquivoparroquial. Unha vez agrupados por anos, han de numerarsecorrelativamente e, posteriormente, han de gardarse en caixas dearquivo”.

4.3.- Outros aspectos a ter en conta.- Canto queda dispostoda partida de bautismo, servatis servandis, debe aplicarse á partidade defunción, no caso de viuvos/as que pasan a novas nupcias.

Coiden os Srs. Curas ser dilixentes, unha vez tivo lugar acelebración canónica da voda, para efectua-las comunicaciónspertinentes que prevé a normativa vixente. Cando a comunicaciónsexa do matrimonio dun viúvo/a ou dun matrimonio declarado

Page 49: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 693

nulo polo competente Tribunal Eclesiástico, de cara a evitarulteriores investigacións, cómpre que esa circunstancia sexareferenciada na comunicación do Tribunal Eclesiástico deSantiago de Compostela.

Tamén recordar que tanto as documentacións que veñen deparroquias doutras Dioceses como as que saen das parroquias danosa Diocese para outras, deben ser dilixenciadas na CuriaCompostelá. O mesmo as documentacións que ase envían aoArcebispado Castrense ou as que procedan do mesmo.

Notas importantes: De cara a evitar dificultades óscontraentes cómpre cumprir por parte dos reitores deparroquias as seguintes indicacións:

a) Non enviar a outras dioceses, ou ao Arcebispado Castrense,as certificacións bautismais e os informes de soltaría sen serenlegalizados no Arcebispado. Con demasiada frecuencia estánsendo devoltos eses documentos para a debida tramitación.

b) Polo que respecta ao envío da documentación matrimoniala outras dioceses, a Conferencia Episcopal dispuxo: “As copiasdos expedientes matrimoniais destinados a outras Diocesesenviaranse a través da propia Curia diocesana, que será quen ostransmita á Curia de destino”. (Cf. CEE, Instrución/Orientaciónsacerca dos libros sacramentais parroquiais, de 18 de febreiro de2010, en BOA de Santiago de Compostela, abril 2010, pp. 338-345, especialmente p. 343 e o número 22).

Seguindo a tradición da nosa Diocese de Santiago deCompostela, desde a Curia poderase preparar o Atestado, queserá enviado á Curia de destino, senón se opta por aplicar adisposición anterior.

c) Os pais, os irmáns e os parentes próximos non deben seradmitidos como testemuñas para cumprimenta-lo expediente

Page 50: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

694 BOLETÍN OFICIAL

matrimonial. Outra cousa é cando se tramita o expediente desolteiría por ausencias do domicilio.

d) Procede que los expedientes y la documentación unida seaextendida y presentada de forma correcta, bien sea escrita amáquina o a ordenador, o bien sea escrita a mano, en cuyo casoconviene hacerlo con caligrafía clara e inteligible.

4.4.- Arquivo e custodia do expediente matrimonial

O responsable directo da garda e custodia do expediente será opárroco da noiva a tenor do dereito consuetudinario vixente na nosadiocese; a el ten que ser remitido o expediente orixinal do noivo coadebida antelación, é dicir, un mes antes da voda. Cando o matrimoniose celebre noutra parroquia, o párroco autorizante poderá enviar osexpedientes orixinais a esa parroquia ou ben enviar o estadillo, comaxa se mencionou no apartado anterior. Nada obsta para que o párrocodo noivo deixe no seu arquivo unha copia do expediente do seu fregués.

Nota: ter presente o número 20 da Instrución da CEE, de 18de febreiro de 2010. (BOAS, p. 342).

4.5.- Certificacións Civís nos Expedientes Matrimoniais

Coa finalidade de prever situacións delicadas que estánaparecendo na tramitación das documentacións matrimoniais nointre de prepara-los expedientes canónicos, ou, o que aínda é máisconflitivo, cando o matrimonio xa foi celebrado, cómpre que osencargados da tramitación soliciten coa debida antelación dosnoivos que incorporen ós respectivos expedientes a certificaciónliteral de nacemento expedida polo Rexistro Civil con datarecente, Fe de Vida e Estado e certificado de empadroamentodos dous últimos anos.

Cando as dúas partes, ou unha delas, tivera celebrado unmatrimonio anterior, que fora declarado nulo ou houbo dispensa

Page 51: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 695

pontificia de matrimonio rato e non consumado se é matrimoniocanónico, ou obtivo o divorcio se é matrimonio civil, oscontraentes aportarán a certificación literal de nacemento e acertificación literal do matrimonio anterior, de cara a verificarse foron incorporadas as notas marxinais que prevé a vixentelexislación. Estas certificacións deberán ter unha data recente.

Asemade cómpre solicita-la incorporación do informe de Fe deVida e Estado para que conste no expediente matrimonial,ademais de face-la tramitación do expediente canónico deliberdade e soltaría cando sexa procedente. Do mesmo xeito, alexislación española esixe, como se dixo máis arriba, o certificadode empadroamento dos dous últimos anos.

4.6.- Celebración do matrimonio canónico de parteespañola con parte estranxeira

4.6.1.- Situacións delicadas atendendo á RESIDENCIA OUNON en España da parte estranxeira.

Todas elas necesitan unha tramitación especial que levará acabo desde Vicaría Xeral, polo que o párroco respectivo nonaceptará a fixación de data para a voda ata que os expedientes seatopen completos.

a) Cando a parte española pretenda casar con parte estranxeira queleve residindo en España máis de dous anos. Pode estar nalgunhadestas situacións:

- Pertencer a un país da Unión Europea; - Pertencer a algún país de fóra da unión Europea; - Que a parte estranxeira estea bautizada na Igrexa católica; - Que estea bautizada noutra Igrexa ou nunha Confesión

proveniente da Reforma; - Que non estea bautizada.

Page 52: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

696 BOLETÍN OFICIAL

b) Que a parte estranxeira leve menos de dous anos deresidencia en España. As figuras situacionais serían similares ásdo apartado precedente.

c) Que a parte católica española pretenda casar con parteestranxeira non residente en España. Os casos situacionais seríando tenor do apartado a).

d) Que sexan dous estranxeiros que, tendo a documentacióncanónica e a civil do seu país respectivo, pretendan casarcanonicamente en España.

Notas.-

Primeira: En cada un dos casos, o párroco da parte españolasolicitará instrucións concretas de Vicaría Xeral para a tramitaciónda documentación.

Segunda: Prestarase especial atención á documentaciónmatrimonial de estranxeiros provenientes de fóra da Unión Europea.

4.6.2.- Situacións delicadas cando houbo un matrimonioanterior da parte estranxeira, seguido de divorcio.

Hai que prestar atención ao caso en que a parte non católicacontraese un matrimonio anterior sexa civil ou relixioso con parte nonbautizada e/ou bautizado en outra Igrexa ou Confesión Relixiosaporque, en principio, este matrimonio é válido e non poden volvercasar mentres subsista esa situación. Como é sabido, a Igrexa católicarecoñece como válido o matrimonio civil celebrado polos bautizadosnon católicos occidentais ou por dous non bautizados. Para acceder aomatrimonio canónico deberán tramitar a declaración de nulidade anteos Tribunais da Igrexa Católica. Caso diferente sería o matrimonio dedous acatólicos de rito oriental, que deberá ser analizado desde outrasreferencias canónicas.

Page 53: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 697

Antes de proceder á apertura do expediente matrimonial daparte católica, o sacerdote informaralles que deben presentar enVigairía xeral do Arcebispado a documentación seguinte:

A).- Documentación eclesial para bautizados: Se a parteestranxeira está validamente bautizada: (sexa na Igrexa católicaou nunha Igrexa non Católica ou ben nalgunha Confesiónproveniente da Reforma):

*Certificación actualizada do bautismo, legalizada polacorrespondente Autoridade da súa Igrexa ou Confesión. Deberápresentarse acompañada da tradución ao castelán ou ao galego,por tradutor xurado.

*Certificación de liberdade, solteiría e capacidade para contraermatrimonio canónico expedida pola competente Autoridade relixiosa,traducida ao castelán ou ao galego por tradutor xurado. A devanditacertificación non será de data anterior a seis meses. Convén recordarque algunhas Igrexas e/ou Confesións da Reforma remiten aostestemuños emanados das Autoridades civís, non expedíndoas o Pastor.

*Para os non católicos: ser informado/a das caucións quenorma a lexislación canónica, previa á concesión da licenza queoutorgará o Ordinario para proceder a este Matrimonio Mixto.Caucións que tamén deberán prestar as partes cando unha nonestea bautizada para obter a dispensa do impedimento dedisparidade de cultos. As caucións só son firmadas pola partecatólica; a parte non católica é informada.

*Para deixar constancia das circunstancias, tramitaráselle naparroquia da parte católica o expediente supletorio.

B).- Documentación civil.- O estranxeiro/a debe presentar aseguinte documentación para que sexa recoñecida en VigairíaXeral antes de sinalar data para a voda:

Page 54: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

698 BOLETÍN OFICIAL

*Certificación literal de nacemento, debidamente legalizadapola autoridade competente. Entregarase a certificación orixinal ea tradución ao castelán ou ao galego, por tradutor xurado.

*Certificación de requisitos de capacidade para contraermatrimonio segundo a lexislación dese Estado, expedida poloConsulado ou Embaixada do seu País en España. Traducida comono caso anterior.

*Certificación de liberdade e solteiría expedida polaAutoridade competente. Se o promotor residise no seu País dentrodos dous últimos anos, deberá presentar Certificación doConsulado ou da Embaixada que manifeste “se conforme álexislación do seu País é necesaria ou non a publicación deEdictos, anunciando a pretensión de celebrar matrimonio”.Traducido como nos casos anteriores.

*Fotocopia do Pasaporte ou documento identificativoactualizados.

*Tarxeta actualizado de residente en España.

*Certificado de empadroamento actual do concello dos dousúltimos anos, así como fe de vida e estado.

*No caso de que haxa divorcio e de que a sentenza esteaditada por un Tribunal estranxeiro, deberase acreditar obter oexequatur pola Sala 1ª do Tribunal Supremo, ou do Xulgado queteña a competencia obxectiva e territorial.

NOTA: No Boletín Oficial de novembro de 2006 contéñenseoutras aclaracións, pp. 643-644. Así como no Boletín Oficial desteArcebispado do mes de decembro de 2007 referente ás chamadas“vodas de conveniencia ou de compracencia”. Tamén haidisposicións nos Boletíns Oficiais dos meses de xaneiro e febreirode 2008, 2009, 2010 e 2011.

Page 55: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 699

4.7.- Resumen dos documentos necesarios para o expedientematrimonial

A) Para o expediente matrimonial de cidadáns españois:

1.- Documentación canónica: - Partida de bautismo, non anterior a seis meses - Soltaría e liberdade, de data recente - Testemuño acreditativo de preparación catequética- Dispensa de impedimentos, caso de existir.

2.- Documentación civil: - Certificado literal de nacemento, de data recente - Certificado de empadroamento dos DOUS últimos años - Fe de vida e estado, de data recente - Fotocopia do DNI.

B) Para o expediente matrimonial de cidadáns estranxeiros:

- Certificado de nacemento legalizado ou apostillado e,no seu caso, traducido por tradutor oficial

- Certificado de empadroamento que xustifique os dousúltimos anos de residencia

- Certificado de estado civil

- Certificado de capacidade matrimonial segundo alexislación do seu Estado, con expresión de se é necesario ounon a publicación de Edictos

- Fotocopia do pasaporte ou do cartón de residencia.

NOTA.— Para a documentación canónica, se a parte estábautizada na Igrexa Católica, debe presentar a documentaciónreferida máis arriba, debidamente legalizada ou apostillada, e, noseu caso, traducida ó castelán ou galego por tradutor oficial.

Page 56: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

700 BOLETÍN OFICIAL

Se a parte está bautizada noutra Igrexa ou Confesión noncatólica, solicitará a documentación na súa Igrexa e/ou Confesión,debidamente legalizada ou apostillada, e, no seu caso, traducida ócastelán ou galego.

C) Documentación civil para persoas divorciadas quedesexan casarse pola Igrexa:

a) Se só houbo matrimonio civil, ademais do sinalado noapartado A, deberán presentar: Certificado literal do matrimonioanterior no que conste a disolución do mesmo por anotación ámarxe do asento matrimonial.

No caso de que a sentenza de divorcio estea ditada por unTribunal estranxeiro, deberase acreditar que obtivo o execuatur daSala lª do Tribunal Supremo (ou do Xulgado de lª Instanciacompetente).

b) Se houbo matrimonio canónico recordar que o divorcio civilnon o disolve, senón que será necesaria a declaración de nulidade desematrimonio. Se a parte católica celebrou matrimonio canónico, casode que o mesmo fose impugnado en canto á validez, despois dapromulgación da Carta Apostólica en forma de “Motu Proprio”, doSumo Pontífice Francisco, Mitis Iudex Dominus Iesus, 15 de agostode 2015, faise necesario acudir por escrito ao Tribunal Eclesiástico eestar ás instrucións do Ilmo. Sr. Vicario Xudicial acerca de se ésuficiente unha soa sentenza en favor da nulidade ou se se require aconformidade de dúas sentenzas.

c) A tenor do art. 80 do Código civil y 778 da Lei deEnxuizamento Civil, as resolucións ditadas polos Tribunaiseclesiásticos sobre nulidade do matrimonio canónico ou asdecisións pontificias sobre matrimonio rato e non consumado teráneficacia na orde civil se se declaran axustadas ó Dereito do Estadomediante resolución ditada por el Xuíz Civil competente.

Page 57: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 701

4.8.- Presentación de documentación civil esixida poloEstado español cando os expedientes veñen do estranxeiro.

1) As parroquias e Curias diocesanas de fóra de Españatramitarán o concernente ao ATESTADO MATRIMONIAL (oudocumentación canónica).

2) A DOCUMENTACIÓN CIVIL será esixida polo sacerdoteresponsable da parroquia na que se celebrará o matrimoniocanónico solicitado. Por esta circunstancia, ese sacerdote nonpoderá comprometer a data da voda ata tanto non teña no seupoder a documentación que esixe o Estado Español.

3) En España, o matrimonio canónico ten efectos civís (adiferenza doutras nacións). Polo cal, desde a Igrexa católicadebemos ser respectuosos con esta lexislación.

4) Recibida a documentación civil (o mesmo que a canónica)na parroquia, a devandita documentación será recoñecida polaVicaría Xeral do Arcebispado, máxime ao haberse acrecentado ofenómeno sociolóxico das chamadas “vodas de conveniencia”.

5) A documentación civil requirida debe ser achegada tantopola parte española como pola parte estranxeira e esta virádebidamente traducida por tradutor oficial e legalizada.

6) O estranxeiro que vén a España para casar canonicamentecon parte desta nacionalidade ten que tramitar a documentacióncivil que esixe a lexislación española: partida literal do nacementode data recente; certificado de requisitos de capacidade conformeá lexislación dese país para contraer matrimonio no estranxeiro;informe de liberdade e solteiría así como da necesidade ou non dapublicación de edictos para o matrimonio; certificación deempadroamento (ou similar) dos dous últimos anos; fotocopiacompulsada do pasaporte ou do D.N.I.

Page 58: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

702 BOLETÍN OFICIAL

Estes documentos presentaranse legalizados e traducidos aocastelán ou ao galego por tradutor oficial. Para maior facilidadesolicitarán a información na Embaixada de España nese país ouno Consulado.

7) Matrimonio canónico de dous estranxeiros en España: poloque respecta á lexislación civil poderán acollerse á lexislaciónvixente en España ou á lexislación propia do seu país (isto é á súaLei persoal). Neste sentido exprésase o artigo 50 do Código CivilEspañol.

5.-XORNADAS E COLECTAS PARA O ANO 2020.

En todas aquelas igrexas e oratorios ós que acoden os fieis parao cumprimento do precepto dominical e festivo deberán celebrarseas seguintes Xornadas e facerse as Colectas que a continuación seindican:

- INFANCIA MISIONEIRA: Domingo 26 de xaneiro.

- CAMPAÑA CONTRA A FAME NO MUNDO: Domingo9 de febreiro. (O venres anterior, día 7 celébrase o DÍA DOXAXÚN VOLUNTARIO).

- DÍA DE HISPANOÁMERICA: Domingo, 1 de marzo.

- DÍA DO SEMINARIO: 19/22 de marzo (Solemnidadede san Xosé ou domingo máis próximo).

- SANTOS LUGARES: Venres Santo, 10 de abril.

- VOCACIÓNS NATIVAS: Domingo, 3 de maio.

- XORNADA MUNDIAL DAS COMUNICACIÓNSSOCIAIS: Solemnidade da Ascensión do Señor, 24 de maio.

Page 59: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 703

- DÍA DA ACCIÓN CATÓLICA E DO APOSTOLADOSEGRAR: Solemnidade de Pentecoste, 31 de maio.

- DÍA DA CARIDADE: Solemnidade do Santísimo Corpoe Sangue de Cristo, 14 de xuño.

- ÓBOLO DE SAN PEDRO: 29 de xuño.

- DÍA DOS HOMES DA MAR: festividade da SantísimaVirxe do Carme, 16 de xullo.

- COLECTA ESPECIAL PARA A IGREXA DIOCESANA:25 de xullo, coincidindo coa festividade do ApóstoloSantiago, Patrón de España e da nosa Diocese.

- XORNADA MUNDIAL POLA EVANXELIZACIÓNDOS POBOS (Domund): Domingo 18 de outubro.

- DÍA DA IGREXA DIOCESANA: Domingo 8 de novembro.

- XORNADA POLA FAMILIA E A VIDA: 27 de decembro(sen colecta).

Santiago de Compostela, vinte de novembro de dous mildezanove.

Asdo./ Víctor B. Maroño Pena,

Vicario Xeral.

Page 60: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

704 BOLETÍN OFICIAL

CANCILLERÍA

1.- Nombramientos

El Excmo. Sr. Arzobispo ha procedido a efectuar los siguientesnombramientos:

Con fecha 4 de noviembre de 2019:

PÁRROCO de NOSA SEÑORA DA PURÍSIMACONCEPCIÓN DE XEVE, y de SAN VICENTE DECERPONZÓNS y, su unido, SAN MARTIÑO DE BERDUCIDOen el Arciprestazgo de O Lérez y municipio de Pontevedra, alRvdo. Sr. Don HERMINIO SANDE LADO.

PÁRROCO de SAN MARTIÑO DE PADRENDA, en elArciprestazgo de Ribadumia y término municipal de Meaño, alRvdo. Sr. Don AURELIO ARES REGUEIRO.

ADMINISTRADOR PARROQUIAL de SANTIAGO DECASTELO y de SAN MARTIÑO DE SÉSAMO, en elArciprestazgo de Alvedro, al Rvdo. Sr. Don RAMIROFERREIRO LOPEZ.

Con fecha 11 de noviembre de 2019:

SACERDOTE CONSILIARIO de “MANOS UNIDAS” en laDelegación de Santiago de Compostela, al Rvdo. Sr. Don JESÚSMERA NOGUEIRAS.

Page 61: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 705

Con fecha 27 de noviembre de 2019:

Se le encomiendan al Diácono Permanente, DONARTURO ALFONSO MARTÍNEZ CALVETE las funcionespropias de su ministerio al servicio de las parroquias de SANTAMARÍA DE CELAS DE PEIRO, SAN PEDRO DE LEDOÑO,con su unido, SAN SILVESTRE DE VEIGA, y SANTIAGO DESIGRÁS, con su unido, SAN JUAN DE ANCÉIS, que llevará acabo en armonía y cooperación con el Rvdo. Sr. Don MiguelÁngel Cruz Fernández, Administrador Parroquial de las mismas.

2.- Sacerdotes fallecidos

El Rvdo. Sr. D. Ángel Saavedra Meijomide, párroco emérito desanta María del Puerto de Marín, falleció el 5 de noviembre. Habíanacido en la ciudad de Santiago de Compostela el 29 de febrerode 1924. Realizados los estudios eclesiásticos en el seminarioConciliar de Santiago, fue ordenado sacerdote, el 29 de junio de1949, en la parroquia de san Jorge de A Coruña, por Mons. JoséSouto Vizoso, Vicario Capitular del Arzobispado de Santiago deCompostela. Su primer destino pastoral será el de Coadjutor deSantiago de Pontedeume y su unida Santa María de Centroña,trasladándose, en el año 1951, a la parroquia de san José de Arescon sus unidas de san Vicenzo de Meá y santa Baia de Lubre,primero como Ecónomo y posteriormente como Párroco. Ejerceráde Teniente de Arcipreste de Bezoucos. En el año 1960, participóen la “Gran Misión de Buenos Aires”. En 1966, será miembro delequipo de sacerdotes de la Vicaría de Pastoral. En 1970, esnombrado Párroco de santa María del Puerto de Marín, cargo queejercerás hasta el año 2008, cuando pide la jubilación canónica.En esta etapa, será Arcipreste de O Lérez en los períodos 1978-1980 y 1990-1994. También fue elegido miembro del Consejo de

Page 62: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

706 BOLETÍN OFICIAL

Presbiterio en el año 1996, como representante de losArciprestazgos de O Lérez y As Pontes. En el año 2008, presentóla renuncia canónica a la parroquia de Marín. El funeral por sueterno descanso tuvo lugar en la iglesia conventual de sanFrancisco de Santiago y fue presidido por el Sr. Arzobispo.Recibió sepultura en el Cementerio Municipal de Santiago.

El Rvdo. Sr. D. Manuel Torreira García, párroco eméritode san Román de Paramos, falleció el 6 de noviembre. Habíanacido el 16 de abril de 1935, en la parroquia de santa Cristina deMarcelle. Cursados los estudios teológicos en el SeminarioConciliar Compostelano, fue ordenado sacerdote el 22 de marzode 1958 en la iglesia de san Martín Pinario, de manos del Sr.Arzobispo de Santiago, Cardenal Quiroga Palacios. Ese año, esdestinado como Coadjutor a la parroquia de san Pedro de SantaComba y se le encarga las feligresías de san Pedro de Cícere y suunida de san Xoán de Grixoa. Al año siguiente, es nombradoEcónomo de san Xoán de Bardullas, con sus unidas de san Tirsode Buitirón y santa Locaia de Frixe. En 1960, recibe elnombramiento de Párroco de santa María de Paramos con su unidade santa Mariña de san Román. En 1979, se encarga también dela parroquia de san Cristovo de Portomouro. En el año 2015, esaceptada su renuncia a las parroquias. El Sr. Arzobispo presidiólas exequias en la parroquia de santa Cristina de Marcelle,recibiendo sepultura en el cementerio parroquial de la misma.

D.E.P.

Page 63: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 707

VIDA DIOCESANA

PP. Franciscanos

El 1 de noviembre, el Sr. Obispo Auxiliar presidió la Eucaristíaen la iglesia de los PP. Franciscanos de Santiago de Compostela,en la solemnidad de Todos los Santos.

El día 22, Solemnidad de Nuestro Señor Jesucristo, Rey delUniverso, el Sr. Arzobispo presidió la Misa Pontifical en la iglesiaconventual de los PP. Franciscanos.

Parroquia de santa María Salomé

El 2 de noviembre, Conmemoración de los Fieles Difuntos, el Sr.Obispo Auxiliar presidió el funeral que el Cabildo Metropolitanocelebró por los capitulares fallecidos, en la parroquia de santa MaríaSalomé de Santiago de Compostela.

El día 27, el Sr. Arzobispo presidió la Eucaristía en la parroquiade santa María Salomé, con motivo de la festividad de laBienaventurada Virgen María Inmaculada de la Medalla Milagrosa.

Visita Pastoral

El Sr. Arzobispo comenzó la Visita Pastoral al Arciprestazgode Barbeiros. El 3 de noviembre, se hizo presente en las parroquiasde santa María de Barbeiros, san Lourenzo de Olas y Santiago deVilamaior; el día 17, en las parroquias de san Martiño de Marzoay san Martiño de Galegos; el día 23, en las parroquias de sanMartiño de Cabrui y Santiago de Bascoi; el día 24, en san Xuliánde Céltigos y Santiago de Boado; y el día 30, en el DivinoSalvador de Xanceda y san Xoán de Vitre. El día 28, mantuvo unencuentro con los agentes de pastoral de este Arciprestazgo en elPazo de Galegos.

Page 64: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

708 BOLETÍN OFICIAL

El 9 de noviembre, el Sr. Arzobispo realizó la Visita Pastoral alas parroquias de Santa María de Alba y Santiago el Peregrino deO Burgo del Arciprestazgo de O Lérez.

Instituto Superior Compostelano de Ciencias Religiosas

El 5 de noviembre, el Sr. Obispo auxiliar inauguró el Curso deActualización Teológico-Pastoral, que se desarrolló durante el mesde noviembre en el Instituto Superior Compostelano de CienciaReligiosas, bajo el título “Cristo, nuestra esperanza, vive y siempreestá con nosotros” que analizando distintos aspectos de laexhortación apostólica Chistus Vivit. El título de la ponencia del Sr.Obispo fue “Raíces, estructura y significado de la Exhortaciónapostólica Chistus Vivit”.

El día 12, D. Jesús Rodríguez Torrente, juez auditor delTribunal de la Rota de la Nunciatura Apostólica en Madrid, disertósobre “La Iglesia y la protección de los débiles: una oportunidadde sanación”; el día 19, Mons. Santiago Agrelo, Arzobispoemérito de Tánger, analizó la realidad de las migraciones con laconferencia “Para el emigrante “Cristo vive” si la Iglesia loacoge”; finalizó este curso, el día 26, con una mesa redonda sobre“La vocación cristiana en la Iglesia y en el mundo”, en la queparticiparon un sacerdote, una monja de clausura, un religioso devida activa, una misionera laica y un matrimonio.

Acogida Cristiana

Los días 7, 8 y 9 de noviembre, tuvo lugar en el CentroInternacional de Acogida al Peregrino el VII Congreso Internacionalde Acogida Cristiana en el Camino de Santiago, con el lema “Élcaminó con ellos. Los jóvenes y el Camino de Santiago”.

El Sr. Arzobispo inauguró este Congreso con la Conferencia“Propuestas para los jóvenes de cara al Año Santo 2021”. En estaprimera jornada, el Sr. Obispo Auxiliar de Barcelona, Mons.

Page 65: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 709

Antoni Vadell, y D. Jorge Zazo, delegado de juventud de laDiócesis de Ávila ofrecieron una reflexión sobre “La propuestadel sínodo a los jóvenes vista desde una delegación de juventud”.

El segundo día, el P. Sergio García, S.I., habló sobre “Los jóvenesy el Camino de Santiago. Experiencias de profundización en la fe ydiscernimiento vocacional”; el Sr. Cardenal Arzobispo de Barcelona,Mons. Omella, sobre “El camino de Santiago como lugar deencuentro con el Señor que llama los jóvenes a encontrarse con Él”;y, el P. Gonzalo Tejerina, sobre “Los jóvenes, reto evangelizador paraEuropa”. Se ofrecieron dos paneles de experiencias sobre la“Pastoral del Camino” y “Cómo se trabaja con los jóvenes en elcaminos de Santiago”.

El último día, antes de la Clausura y la Misa del Peregrino enla iglesia de los PP. Franciscanos, se desarrolló una mesa redondacon el título “Desafíos de la pastoral juvenil-universitaria en elCamino de Santiago”. Participó en ella, el Sr. Obispo Auxiliar.

Seminario Menor

El 7 de noviembre, en la Capilla General del Seminario Menorde la Asunción, las comunidades del Seminario Menor y delSeminario Mayor participaron en el funeral que cada año secelebra en sufragio de los benefactores del Seminario. Presidió laEucaristía el Sr. Rector del Seminario Menor.

Universidad Pontificia de Salamanca

El 8 de noviembre, el Sr. Arzobispo participó en la UniversidadPontificia de Salamanca en un encuentro con el decano de laFacultad de Teología, D. Francisco García Martínez, en el quetambién estuvieron presentes los Sres. obispos cuyos centrosdependen de esta institución académica. Asistió también la rectorade la UPSA.

Page 66: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

710 BOLETÍN OFICIAL

Diócesis de Braga

El 10 de noviembre, el Sr. Arzobispo asistió en la Sé Catedral deBraga a la Misa de Acción de gracias por la Canonización de SanBartolomé dos Mártires, que fue Arzobispo de esta diócesis portuguesa.

Seminario Mayor

El Seminario Mayor honró a san Martín de Tours, titular del edificiode san Martín Pinario. El día 10 de noviembre, el Sr. Obispo Auxiliarpresidió el rezo de las I Vísperas, y, al día siguiente, el Sr. Arzobispo,acompañado de su Obispo Auxiliar, presidió la Eucaristía solemne enla Capilla General del Seminario Mayor.

El 22 de noviembre, el Seminario Mayor organizó una nuevaedición de la Cena Solidaria a favor del programa de “Personassin techo” de Caritas Diocesana. El Sr. Obispo Auxiliar presidióla eucaristía previa a la cena, a la que asistió el Sr. Arzobispo y elSr. Alcalde de Santiago de Compostela, entre otras autoridades.

Parroquia de Seavia

El 10 de noviembre, el Sr. Obispo Auxiliar presidió la eucaristíaen la parroquia de san Mamede de Seavia y bendijo una imagende la beata Sor Isabel Remuiñán, natural de esta parroquia.

Emaús

El Sr. Obispo Auxiliar presidió la Eucaristía en el Monasteriode Sobrado, a los participantes en el retiro espiritual de Emaús, el10 de noviembre.

Presentación de libro

El 13 de noviembre, en el Aula Magna del Instituto TeológicoCompostelano, tuvo lugar la presentación del nuevo libro del M.I. Sr. D. José Fernández Lago, canónigo Lectoral de la SAMICatedral y Capellán de las MM. Benedictinas de Santiago, quelleva por título “Eucaristía”. El Director del ITC, el Director del

Page 67: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 711

ISCRR y el profesor de Liturgia y Eucaristía del ITC fueron losencargados de presentar la nueva obra. Finalizó el acto con laspalabras del autor. Asistió al mismo el Sr. Obispo Auxiliar.

Año Santo Compostelano

Bajo la presidencia del Sr. Obispo Auxiliar, en la CuriaDiocesana se reunió la Comisión Diocesana del Año SantoCompostelano 2021, los días 14 y 28 de noviembre.

Clero joven

Los días 14 y 15 de noviembre, se celebró, en la casa deEjercicios Espirituales de Santiago, una nueva convivencia de lossacerdotes ordenados en los últimos cinco años. Participó en ella,el Sr. Obispo Auxiliar.

Parroquia de santa María y Santiago

El 16 de noviembre, el Sr. Arzobispo impuso la medalla “ProEcclesia et Pontifice”, en la parroquia de santa María y Santiagoa D.ª M.ª del Carmen García Barros; y, el día 30, presidió laEucaristía a los participantes del 47 Congreso Nacional de laConfederación Española de Centros de Enseñanza.

Conferencia Episcopal Española

Del 18 al 22 de noviembre, se celebró en Madrid la AsambleaPlenaria de la Conferencia Episcopal Española. Participaron enella, el Sr. Arzobispo y el Sr. Obispo Auxiliar.

Caritas Diocesana

El 23 de noviembre, el Sr. Arzobispo presidió la XXIX AsambleaGeneral Ordinaria de Cáritas Diocesana de Santiago de Compostela enel colegio de La Salle de Santiago. El lema escogido para el encuentrofue “La acción de Cáritas a la luz de una lectura creyente de los nuevostiempos”. El tema de reflexión fue presentado por D. Vicente Martín

Page 68: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

712 BOLETÍN OFICIAL

Muñoz, Delegado Episcopal de Cáritas Española. Se rindió homenajea los agentes de Cáritas que llevan 25 años de servicio; y fueronpresentados informes sobre el trabajo desarrollado a lo largo delos dos últimos años, y propuestas de cara a la gestión y a laactuación de los siguientes. La eucaristía tuvo lugar en la iglesiade las MM. Carmelitas y fue presidida por el Delegado Episcopalde Caritas Diocesana.

Delegación Diocesana de Apostolado Seglar

El 23 de noviembre, tuvo lugar en la Casa Diocesana de EjerciciosEspirituales de Santiago, un Encuentro Diocesano de Laicos, en el quese presentó una síntesis de las puestas en común de los grupos de ladiócesis, y presentaron las experiencias diocesanas concretas en elámbito de los 4 itinerarios que se desarrollarán en el Congreso de 2020:primer anuncio, acompañamiento, procesos formativos y presencia enla vida pública. En el encuentro estuvo presente el Sr. Arzobispo.

Confirmaciones

El Sr. Obispo Auxiliar administró el sacramento de la Confirmaciónen la parroquia de san Vicente de Vimianzo, el 24 de noviembre.

Provincia Eclesiástica

El 26 de noviembre, en la Curia diocesana de Tui-Vigo, tuvo lugarla reunión anual de las Provincias Eclesiásticas de Santiago deCompostela y de Braga. El tema de reflexión de este encuentro fuela evangelización de los jóvenes. Asistieron al encuentro el arzobispode Braga y los obispos, titulares o auxiliares, de Aveiro, Porto,Bragança, Coímbra, Vila Real, Viseu y Viana do Castelo, además delos seis obispos de las diócesis gallegas: D. Julián Barrio, arzobispode Santiago de Compostela, y su obispo auxiliar, D. Jesús Fernández;el obispo de Lugo, D. Alfonso Carrasco; el de Ourense, D. LeonardoLemos; el obispo de Mondoñedo-Ferrol, D. Luis Ángel de las Heras,y el anfitrión, D. Luis Quinteiro, obispo de Tui-Vigo.

Page 69: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO 713

ÍNDICE

l Arzobispo

ll Carta Pastoral en el Adviento 2019................................................................... 647l Carta Pastoral en la Jornada de los Sin Techo 2019 ................ 651

l Vicaría General

l Comunicaciones ........................................................................................................................... 657

l Cancillería

l Nombramientos ............................................................................................................................. 704l Sacerdotes fallecidos ............................................................................................................. 705

l Vida Diocesana ..................................................................................................................................... 707

Page 70: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras
Page 71: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras
Page 72: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras
Page 73: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras
Page 74: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras

Plaza de la Inmaculada, 5 | 15704 Santiago de CompostelaTlf.: 981 562 789

www.libreriaegeria.com - [email protected]

Librería Egeria

La Cultura Católica para un mundo nuevo

Puede solicitar su libro o artículo, por teléfono o email.

OrfebreríaOrnamentos para el cultoSagrariosImágenes religiosasCruces y crucifijosLampadariosIncensariosRopa litúrgicaCamisas clergyman

Libros religiosos y todo tipo de artículos para celebraciones litúrgicas:

IconosRosariosMedallasEstampas y PostersVelasFormas y vino de misaDvds, música y cineMaterial catequético Papelería

Page 75: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras
Page 76: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras
Page 77: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras
Page 78: BOLETÍN OFICIAL DEL ARZOBISPADO DE SANTIAGO DE … · Carta Pastoral “A los 20 años de la Declaración Conjunta ... Os Papas sempre tiveron xestos de agarimo con elas e palabras