bona dorsxana Ş8Şa - institutkurde.org · 2010. 11. 16. · dbl u aşq dbqadand. hatta kata...

238
BêX BONA DORSXANA Ş8ŞA IHXJ wazbrHbrbn H. Ç b N D 1 iÇASbME Oöl-M. 1\Ç9RD0/EGENÇ0 "«]?^,m^ 9NISTANE Ji.MIIIXAflJAN ai

Upload: others

Post on 07-Feb-2021

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • BêX

    BONA DORSXANA Ş8ŞA

    IHXJ

    wazbrHbrbn

    H. Ç b N D 1

    iÇASbME Oöl-M.1\Ç9RD0/EGENÇ0

    "«]?^,m^9NISTANEJi.MIIIXAflJAN ai

  • K,bIEBA ZbMANE KyRMANÇI

    SONA DdRSXANA Ş3ŞA

    Hazbr kbPbn

    H. Çb^di

    Çasbme Çalil

    Çsrdoje Genço

    Tftmûrê Xelîl Mûradov2 - oy Pereulok FOçîka

    dom 7, kv. 8

    ÊflÊVAN - 375078 - US8RT«l. 35,10.20 (mal) - 52,97.41

  • EedaJitor H. Mbkbrtcjan,

    Çasbme Çelii

    A. iVlovsesjan

    Redaktore texnike G. Zenjan

    Tembz kbrbn H. Ç. u Zsjnava ivo

    13'^^ An.sl-S

    Np';-^r A& 3454 glavlit JV2287 Tambi M 1068 Tiraz 1000'

    NeşBrxana Ryl;ym8te. R9wan k,uGa Gnuni II As 4

  • Kylfate ma. Zarotija mbn

    Şsmo kyrmançski kssib bu, ze ela Hsssna (HasBni

    j'a) bu. Dfacu bsr dsware xQjqe Ib qsza Syrmsllje—bare

    sw qaza tsv wslate Rswane dbbu. Wsxte zbna wi peşbn

    mbr, swi hsrdy kyre xys, BBro u Dawreş, hbldan u zb

    qsza Syrmglije darkst, leda cu. Şsmo reda gslls cstb-

    ni ditbn, cbm ky barbbre wi tynns bu, - awi hsrdy kyre

    xys hbldbgbttbn, jsk dbda pbşta xys, je dbne zi dtda

    .bar dble xys. Bbro wl caxl se sali bu, le Dswreşi he dy

  • sali bu. Qat tbştskl wi edî tynnsbu, xen, zb Ifchefsks*

    ksvn.

    Reda, gava tari dbksta örde, xys dbdans bar diwa-

    ra u qsfe zbnara. Aliki Ibhefe bBn zarara dbkbr, allje db-

    ne zi davlts sar wan, wski zar ssrma nskbn. Xys

    zi bb khnçe xyava radbza. Rozed hswa sar' buja Şgmo-

    SBbe—şgbaqe radbbu, ssrgln topdbkbr, kyrma egbr le

    dbkbr. Zare wi xys bgr egbr gsrm dBkbr. Paşe dlsa re-

    dbkPt, dbcu. Reda. nava gynda, xysra nan bgrsv dbkbr,

    yssa Idare xya u zare xys dbkBr,. . hstta hat, dsrkats,.

    wslate Qsrse, gynde hyryma, Azate.

    Çarake, evaraks ZBVbStane. sm tsv doratgndure ru-

    nBŞtbbun. Pak te bira mBn, bave mbn msra gbll dbkbr

    u wa dBgot.

    Evar bu. Baransks' hur dbbarl. Bakl sar zl pera

    dbhat. 9z zarava, 9m şbi bBbun u sgrmadbkbr: 9m hat

    na kebka gyndakl. 8w gynd Azat bu. Msrakska tak ke-

    iska gyud hsbu. Ma xyg Ib we msrake gbrt, cun, kstns

    mgrake. Nane ms mgra bol habu. Le msrskeda ty ardjr

    tynnsbu, wski ms xygra agbr dada, xys pe garm bbkb-

    ra u ktnçe xys zbha bbkra. Kurskura zara bu dbgBrjan ..

    Mbn pbşta xys vskbr, hsrdy zar zl kBms paşbla xyg,

    garm dbkbr u bsr dBle wanda dbhatbm, W9ki nagrin.

    Lbhefa xyg ma nsdbhbşt şblbg^ CBm ky sbtara ms

    Ş9ve hsr aw iBhef bu. Qylcski msrake glha teda

    hgbu. Wsxte tari ksts 6rde, zar he dbgrijan, karr ngdb-

    bun: msçala mbn hatg bBrine, qz rabum, mbn giha zsv

    vszsnd, orta gbhe kurkbr, Ibhef raxbst, zar kbrna nav u

    glha zorda avits ssr. Bz zi kstmd nava gihe. Mbn

    xys da bar pbşta zara u vslszjam. Zar zu gsrm bun,,.

    edi nsdbgrijan; zaf nskbşand—zar katns xswsks şirtn.

  • Dble mBH havskl rshst bu. Gyhe mbn zi ssqbrin

    zb daşt grija u.zews—zew9 zara. Oz kstma rabtala, dy-

    şyrmlş dbt^um.j cbm ky mbn ^şQJi nbzanbu^ sz kyda ha-

    rbm, hsrms klzan gyndl, je ky mbn nas- bbkbn, wski 9z

    rençbşrike xyara bbgrbm . . Allklva zi^ edi w'sxta renç-

    barije zi dsrbaz bubu...

    Wan mbtalada az zl waxtaks şsve, xswra cum.

    Nbzam zaf jai;e hbndbk az razam^ rxbşkeva rsqlnlja deri

    hat. 9z hbşijar bum. lyîfan, nbheri ro hatBbu nlvro, kyl9-

    ka msrakeda tirenza tave dabu bbn pija jna,. BbngBheda

    mbn dina xya dajeda,—msrikl tfczi hyrpyzi, bgznsks dB-

    reza le, qasl „9zdahikl"^ dbrg'anaks hasBnl dsstda, ds^e

    niarske vaîçBr, hat3 hyndyre- marskc^Msrsks xya hsvs-

    ,ki,bbn 6rd bu. Waxte swl Ibnge xys pepslingada avlt,

    bgre, xya da gbhe u hedlka hat. 9z tbrsijam> wski 8va

    msrija ms bbblng, we mbn zarava ter bbkyts bona vlgi-

    haje xyg. Gbm ky iBnge ma hari bu, galls giha bsr pe

    ms zaji bbbu.

    ■r-MBn giha hedikava bsr cave xya da alikl^ bb

    tbllja giha qyl kbr u dina xys da wi Cbka we cb bb-

    ka. Pak dlna xys dbdaje u rbnd zi dbbinbm. Wsxte ha-

    t9 orta msrgke, cawa ky dswsa Ibnge ms dit^ nbşkeva

    sskbnl, dina xys da dawsa Ibnge ma, quz bu, ssrda nb-

    heri, Dora xys nbheri, ssre xya hszand, bu nbca öBca

    wi. Mfan zi xya yssa talandijg, bina xys cfakandija, wski

    qst bln zb zmbn dsr naje. Yssa kbrBm, wski sz pak tsx-

    mln dbkbm, cawa dBle mfan davezs, 9z dbtbrsBrn, wakl

    9W ms bbbin,9 u teks qalmsqalm, zar zbravqsti bbbbn.

    Isane xQweda zu zbravqatijaji dbba, nibn ava jaka bsr ca-

    ye xya ditija.

  • -aw msri vagarija, cu bar deri disa quz bu, daw-

    sa Ibnge raa nbheri. Wi caxi kyre raBn Dswfeş hszing

    ,da xy9, W9kl walgars S9r kelaka dBne. Mbn, hsrdy das-

    ta qajim gbrt, W9ki qat n^Itpbta, dang ze dar nskavg.u

    9^ 9zdahe tarfaki rag nahasa...

    Disa dora xya nbheri, Ib arika nbheri u Jbnge

    xya avît, quz hats nezlki gbhe. Le nBheri giha tsv pe-

    P9S kbrBna. Nbşkeva bb zbmane xya bu bbll9 bBlla—wi,

    xabafda. Mbo fara nadbkfar 9wi cb dbgot, nbzaradbdaxs-

    ^bsra Jan nbfbri dbkfarfan. 9wi dbrgan xy^şs vakbr. waki

    f gbhe rak9... Le waki 9wi sw dbrgan gbherakbra, dbrane

    dbrgane we zara ksta u zar bbrindar bfakbra. ewl ky

    mblle xy9 bblbnd kbr,— dbrgane zorda blns, gbhe rak9i

    9Z nbşkeva zb nav gbhe ra bum. Aliki nbce Ibhefe zl

    S9r 'sare mbn bu.

    G9wa 9wi 9z ditbm, bu quzinija wi. Dbrgan avit

    u r9vi, cu dsrva. Zar zl hbşijar bun, pfarsin: „Bavo cb-

    cb q9Wbmij9*? Mbn hedlkava got: ,Q9t tbşta naqgwbmi-

    j9, xy9je marake hatij9, dbbe: rabbn, bass razeu".

    -L9Z9ke şunda gyndi hatbn. tbzi S9r ma bun. Zb

    ma pbrsin: ,Huncb marln^?" Mbn wanra hale xya uza-

    ra gbli kbr. Pirqinija çbraöte bu, Ib raa u xysje m9r9ke

    dbksiniJaQ...

    Bave mbn ê]n\ wi gynde hyrymaji Azateda xut mala

    wi hyrymida bu rençbar. Nave wi Todor bu. Lb wi gyn-

    dida Jska kyrmanç hsbu. Bave mbn z9Wfaçi, awa kyr-raanç stand.

    Dija raBn dbcu, raalada dfaxabbti: hbri dbşuşt, ş9 db-

    kbr, dbrBst, tavn ce dbkbrb'n, u şbxylna raajîn dbkbr. CaAd

    zar katna dsşte dlja raBn. Xuşke rabn Clcak, Goge u szöî9b.

  • 9m galla gyndada dbbung rsnçbör, hsrske ma gyu-

    49kida zar buj9. Bave mbn havine dtcu bar dewer, le

    zbvbstane dbbu xylame mala. şbxyle wan dbkbr. Cbm ky

    zar9 hur bun ugallsk bun, hsqe havine tera ma nadb-

    kbr, m9 S9re xy9 pe xyaj kbra.

    aw marska 9m teda dbman, m9 t9ndur kbrbbijeda,

    h9ma tandura ma zfavbstana gsJIa çara nsdbhats dadane.

    0m9 be d9war bun, ssrgîne ma tynnabu, le sargîne:

    b9r9vkbri u pgsarije cole tera dadana tgndura mangdbkfar.

    Hsrgav dija mbn dbcu malara rozhgq dbx9bbtj, le

    hgraa Javajî wan dbkbr, waki izn,a ra9 zara bbdbn-am

    gome wanda jan tawle wanda runin, xya , garra bbkbn,

    îiatta dija raa şbxyle xya kyta dbkfar. Zfavbstane Ib go-

    me pezda u tawlada garm bu. Le hama kulakaqat nadb-

    hbşt, waki ara hesire hur badblhawa xya tawlada garm

    kbn. Hatta dija raa dbxabati, wan kukka dbkfara sar raa,

    waki am rafaqati affare daware wan bfan, nahelbn giha

    Jan kbrcora tekava nav dast-pe wan. em sbbe hatta

    evafe bar afbre haspa, gameşa u daware majîn, notla pa-

    puka, ti, bbrcl dbman, hatta dija ma şbxyle xya kyttadbkbr.

    Waxte az pbr hbndfakl mazfan bum, edî fam dbkbr,

    mbn zaf dbxast bbbma duazo jane zi jancî. Bbred rabn

    gbvrfak bfabun, bbhar — bbharbave mbnra dfacuna cole, ali,

    bave rabn dbkfarbn. Bave rabn aw hlni rançbarije.dfakbrbn.

    Bbhargka ^wlbn. bu, waxta balaki katbbuna örde, tave

    «dl garmaja xya dabu harau cîja u nawala. Bare'balaki-

    Jada qalcicaka kyJilk dabu. Marbv hajran hbzraakar bulb

    Ijbnhera. Paz zl edi dbcu cera. Rozaka xyaş bu. Izna

  • msn dan—az zl wanra cuma bar dewer. Paşe, rozed hs

    waxyaş bu, çar—çara Jzna mbn dbdan, az wanradbcu-ma bar pez, Le waxta edl roz dbrez bun. Bari hallja cu

    xya da quntara cija. Paz zi zuda zabu, xblaz bbbu u'ka-

    re barxa dbkbrbn^ wakl barx zi darkgrng cera. Bave

    mbn Izna mbn da—9z bums duazo. aw roz rozgka mb-

    na zaf êzlz bu, şabuna Ibnge mbn örde ngdfakat. Dlja

    mbn dawsa hav^na nen, torbaki bbcuk mbracibrubu. Ba-

    nakî sor zl avltfabu torba. Gava ky mbn torba davita pi-

    je xya. banbke sor zi Ifa hardy alijava sar mbnda dbha-

    tbn. ez zaf kaw dbbum u mbn tfare,-az edi şbvanaKltamBm.

    Roza ^wlbns am cuna bar pez. We roze dija mbrr

    zi mara hat, hişani ma dbda pBnçara cole: SBpbng, tbr-

    şo, mandbk u Je majîn, Bfa we pfançareraa, rençbare co-

    le garake nane xya bbxara. Dija ma mara dbhat nezikl

    havtake; har çare dy-se sahatazeda nadbma. M9ky pbn-çar ZB pBnçare nas kbr, edi dija ma mara nsdbhatg cole.

    Har sbb9—sbb9 dija mg nan u xye dadbgbri udbgot:

    Lao, nane wa hbndfaka, le edi huR bbhare katb-

    n.a, xyara pbnçare bbcbnbn, pez bfadoşbn, pe nane xya

    bbxyn .

    Waxte ma pfançar barav dfakfar, bbred mbn birdbkb-

    rbn—pbnçara xyarbne u heşnaji zb hav kbvş nadBkbr

    nas nadbkbrbn. Mbn pbnçar harau nişani wan dbda.

    Evara, waxte ara dbhatoa raal, dija raa şlv dbda

    ma; sar şive dbbu xabardan darhaqa nanxarbne u pbn-

    çara cole. Lawbka dbgot:

    Kasak notla örab pbûçare nas naka, am 'blr db-kbn. ^rab pbnçare nîşani ma dbda, ma hîn dbJta. '

    10

  • Dlja mbn şa dbbu u dbgot:

    -Kyre mbn aqBb, waki mazBn ba sblamati, kyre

    mbne bbba sar şbvanaki pbspor.

    Bave mbn zl r\işani ma dbda fasala cerandbne, çijcd

    xyaş, kizan heşnaji zbrara zb pezra, klzan na zbrara.

    Galla çara bave mbn zb mara dbgot:

    Lao, paz çara zarije dbkava, xune garake ze

    bbdna b^rdane. waki hajwanat talaf naba. êwle bfahare

    paze qbra dfacera, tbme şorakate dbkava, garake hun wi

    caxi rabqat bfan, naheJbn paz şorakata öwlbna bfahare zaf

    bBxy, bave cere gangaze zb hamuşka cetbra. Le ja lapa

    mazbna u catbna bona pez, aw kapanaka. Waxte palze

    glhaje merga te drune, wi caxi dora gola-ganija çijehazak u çlje qamuş le şîn dbba h9j9. Wan dara şînajlks

    bol şin dbba. 9w tav zirca Naheibn paz Je bbcera. Wa-

    kl W9 psz le cerand, paze wa tavî kapanaki bbba u weqbrba. Hun garake pak mbqat bbn, aw heşnaji gallakiztrara.

    . Galla tami u hinkbrna majin am dbalbmandbn dar-haqa şbvantije u gavantije.

    êwle bbhare ma pbnçara xapbna xya tane baravdbkbr; le waxte cajlr gyr bun, heşnaji epeça bor bu,

    dija ma dîsa mara cand roza hata cole u ara hîni pbn-

    çarne raajin kbrbn, Je ky tena kalandbne dbkna nav xya-

    rbne. Gw pbnçar spîdak, gulbk, raandbk u Je dfane bun.

    Bw pbncar mg Ib cole dbcbni,. dbkbra torbe xya u dani

    mal Dija ms zi tav t9mbz dbkbr, dbkfara gawlaz, hbşk

    dbkbr. Hbldbda bona zbvbstane. Har Jake ma zared colegarake para xya banija.

    , Le waxte am havaki gbvrBk bun, bdi dbkata palze,dija ma tami dbda m9,—har Jake zb ma garake peşa pa'.

    31

  • sarije cole hbşkkbri banlja. Ma hamu gbligotbned dlja ma

    dbl u aşq dbqadand. Hatta kata kuraja paîze, raa epeça

    sargin bfa wi tbhari top kfarfar^, anîn. De u bave ma ra9-

    ra aşq dbbun. cfam ky am qat vala nadfasakbnin u valazb cole sar maleda nadbhatbn.

    Paîze ama ruta—tazi bun. Ma zaf sarma dbkbr zfa

    dast şbli—şblope, barane u tajroke. Hasratija ma çiki

    garra bu, waki ma xya pe garm bbkfara. Madbgot: ,Gallo

    kange paiz be, bari bbkava, am hajwanat bala bbkbn uharna mala xya— rbhat bfan».

    A bb vi tfahari darbaz bu sala öwlbnarençbarîja mfan.Nfavine ma Ifahefaka mazbn bu, Jaka bbcuk bu, ky-

    lavaki parbtoki qyl-qylkî bu u dy hab qbsîl bun'. Madanî palaxa rbnda narm radbxbst, qbsîl zorda davita sar

    kylav zi top dbkbr, dbda b9r sare xya. Çije ma, zara

    başqa bu, Galla çara ma, zara qbrka hav dbgbrt,-cbka

    kizan zb ma^ tek^va orte, cbm ky orta, zafa garra bu.

    Le azl zb tava cuktbr bum, tfame az dbkatma orta tava.

    Baravkbrfana pbnçare u topkfarfana sargina havakihale raa xyaş kfar.

    We zbvfastane, waxte ma paz Ifa raala bala kbr, xa-

    nije-am teda dbman, bdl garra bu. Arduje raa epeça

    habu. Dija ma aşq u dbl tandur dadbda. Waxte tandur

    gyr dbbu, am dora tandure rudbnbştbn. Le caxe dlja ma

    nan dbpat, kytta dbkbr, dani pot u palase ma davita sar

    tandure dbnbxamt, wgki, t9ndur sar naba, am şav& sar-

    ma nakbn, Evara 9m tav rudbnbşt dora tandure, nbvinak

    zorda davita sar tandure u Ibnge xya teda garm dbkbr.

    Haqe pez bave rabn dbstand, çara parati, çara zîganbra. Sare pazake jan dswarake dbkat kîlo-nivak Jan

    dy kilo ganbm. Zb ^wle bbhare hatta paize.

    12

  • MaRKdBA M9. RENÇB3RIJA NAVA "MaLdGAI\IA»

    Ganbme topkbrî zfa haqe rençbarîje bave mbn bb

    pbşta dbbbra eş, dbhera, danî. Bave mbn gallaki hajri

    barbbraki bu.

    Wi caxi hale mbne xyaş bbba, wa dbgot;

    bave mbn.

    Rasti zi be barbbr hale ma catbn bu. Sava çama-

    ganbra Jan çah raa styje xya bar xalqe xyar dbkbr, waki

    barbbraki bbdna raa. Le kulaka, wakî barbbr zî bfadana,

    aw zi na badfalhawa: garake ma bona wî barbbri rozake-

    jan dy roza bbxabbtîjana.^ Sava kbrina markabake bave

    mbn sale Jak — dy manat zb haqe xya dbda alîki, ba-

    ra bara top dbkbr. Se— car salada şaş manat top kbrb-

    bu, nav kbnçfakada gbre dbda, dbkbra qytika hasi.ni; aw

    qytî zi dbkbra teraka kavn, dbdana goşe ster.

    Waki se Jan car man.ate dbn zî habbn, aze bar-

    bfaraki xyara bfakfarbm,— gsla çara wa dfagot bave mfan.

    9wi çara dani kfançbke xyaji para, zb hav vedbkbr

    u kblura pare sor radbkbra peşa xya, dbzfamart. .Zfamar^

    tfaneda awi u dija rabn ali hav dbkbrbn. Hasabkbrbna pa-

    rada 9wana çara şaş dbkbr u dast pe dbkbrbn^ çaraka-

    dbne hasab dbkbrbn. Çara zbvbstane, nive şave ara zar

    hbşijar dbbun, ma dfadît, cawa dija mfan u bave rafan

    wan para hasab dbkfan. X^v pare sor Jak kapek, dy ka-

    pek, se kapek u jak şajî bun. Jak fnanate hasabkbri da-

    buna sar hav. Paşe disa gbre dbdan nava kBnçfakada,.

    dfakfarfana qytija hasBni, disa dfakfarfaua tere Jan xyrçfake,

    We zbVBstane bave rabn bu xylarae raalaka' dawlati.

    Pable Triandafilov. Aşski wi habu u galla dawafe wl habu. Ky-

    rakl Trîandafilov „afitser" bu, zabbte askar bu, Bbhare,

    13:^

  • maha raarte haqe bave mbn daneda; car manat y şt-nelakr k9vn zi peşkeş daneda sava xabata wija rb'nd

    We axrije gyhdbrez hata kfarine. Ma, zara dora gyhdbrbze gbrt. bb aşq u qlrin -gazl ani, kbra marakeH9tta wi caxl ty carpe bgr d9re ma tynna bun Ma ta-^a we gyhdfareza xya hBz dbkbr. Gyhdbreza ma avbsdarkat, havine za, çaşbkak ani. em pak mbqati hardygyhdBreze xya dbbun. Havlne ma dast pe ktr hbndbk-hbndBk bb dasta giha dbcbnl, zyha dBkbr y evara darz-gfare dfada sar pBşta kare, giha dani mal. Bfa wi tbhari

    ma bara-bara albfe gyhdBreze xya hazbr kbr Cawabarbbr, gyhdbreze epeça hale ma xyaş kbr: ma sarglnbb bare kare zb cole danî mal, bb bara nan. dbbbra aşa,dbhera, dani u galla şBxyle raajin.

    Wi caxi az Bdi Janciki tara bum. Bave mBn az coJe•dbhbştbm çam bbre raBn, dawar dbsparta ma, xya—xyazi dbcu mal.

    Sal9k-dydyk9tna orte. Bbre mbn bdi gavan şbvane tambu. Jeaz buma bardastlje wl. am dbmana çlkl taza-lb^ynde Aleksandrovske, wl gyndlra raarlje dbne dBgotbnKiomasor. Paj we Jakera, waxte ma gyhdbreza xya standpalz hat, haqe ma sblamatl ksta daste ma. Gyndije Aza-te mara gotBn: "em bdi rançbarije nadbna wa«. em zi

    ■cuna -Aleksandrovske (Kiomasore).A djni wi caxi gyhdbrez rbnd keri ma hat. Ma -pot

    palase lya u cb nbvine ma habu, kbra barakl, da pbştakare, bbra gynde majin; qbsil, faraq u hur-murê' majlnma kbra baraki dbne u hesa kbşand, bbrs gynde tazaAleksandrovske.

    aw gynde ky am cune, naye wi gyndl he bsre. wax-ta Romeda, zera dbgotBn Kjomasor, le taza hatijed urbsa»

    14

  • malagana naveiwi gyndl danibuna Aleksandrovsk, bb nave

    bave padşe hatbbu avakbrbne aw gynde taza. 9w gyndzB şa-

    hare Qarse h9Vt kllometra dur bu. Le cb çlki zaf kaw

    hatbbu avakbrbne, sar carae Qarsacaje, wl walatida bdi cam zb

    wicarai raazbntBr tynna bun^ Dora cera, hatta cav-cava

    dbbbri, raerg—clmane wan bun, notla xallcgka xamblan-

    dl, qiz xyara bbxambllnfan-yssa tav tbzi kylilk dbbun;

    zb merga wedatbr zavl bun. cargoşa, notla kvadrata şin

    dbkbrbn; çina zi Ç9wed ave, nav sinore wanra darbaz db-

    bu. Rozed havina, W9xte tave dbda wan çawa, şinaji u

    ava, ç9wa tav dbbbrbqln, ta tbre—zozan,ed eiadaqena

    :xambllna. Pbş malava zl bostaned rbnda cekbri bun. ' Lb

    wan bostanada raalagana dbcand: kartol, kalami gbzer

    Sblq u pbnçare bostanajl majln. Bbhare, waxta şihkaîi

    bor dbbu, gynde Aleksandrovske kylllkada, merg — cimana-'

    da, bostanada yssa dbxambli -marbv hajran hbzmakar bu le

    bbnbhera, zb dast bin—bbqza kylilka, aw daşt tav ta tb-

    re baqe sevana bin ze te.

    Malagana pak dgrbaz dbkbr. êrde wani pbri rbnd

    bu. Cbqas gynde malagana Ib walate Qgrseda habun,

    swa Ib êrde rbnd hatbbun avakbrbne u sare nafara wan

    dbkat zB 5-h9tta 8-deset§rd. Alije kulturajeda Aleksan-

    drovsk'zB gynde ermanlja, tBrka y hyryma gallaki forqltbr

    bu. Malagan akBncIna pi.ra rbnd bun. Wana bb maşlnija

    xabata xya dbkbr, çot dBkbr bb kotane dyglsbn Jane se

    gisbn, giha dBdrutbn bb maşinija haspa, le waxta tbrihbx

    kbrbne, wana tbrmbxaka hasbni mazbn dani bar sare mer.

    ge Jan zavlje. dy hasp teda gbre dbdan u av glhe haze-

    mati cand sbhatada top dbkbr, dbda sar hsv., lod dbkbr

    Harce akbne wanl majln habu. hsfkê ganbm blija,' çsh

    buja Jan tbşted majln buja, aw zi tav bb maşlnlja dbhat^

    15

  • candfan.e. Loma zl nane wan zb nane gynde dora wan cetbr

    dbhat. Gava ky cave marbV zavije wan dbkatbn, dble ma-

    rbv xya - xya haviz dbbijeda. Zb pbritija cera, zb bolbu-

    na sînor galla daware wan habun. Zb gynde wan dar-

    dbkat dy kari paz, dy naxbr celak, naxbrak gaje xabate,

    naxbraka pbra raazbn daware stawr (çanaga, nogbn, mo-

    zfak, çanu u Je dfaoe) dy naxbr golfak U ravoki haspaj

    mazbD.

    Gyndije Aleksandrovske para vadbbun sardy qabifa

    jan dy tajlfa: nivi malagane "postajani" bun, nivi zi mala-

    gane "prbgun,, bun. eva har qabilaka wan zb hav dbhat-

    n,a kbvşe har alije dinva; dera wan u kaşişe wan zb hav

    başqa bun. Rozed bazara Jan rozed wana özîz qabila

    "prbguna" bb kfalama u dyöa xya hyldbqoşandbn, dbbb-

    rfan, danin, mina hbna dawreşe ma kyrraança waxte db-

    kava „mahfake" Jane „tareqe.

    Havak zfa kblame wana raqase -dy^aje:

    Şaharaki rtndi niazBn

    Lb ser «9016 Ferate.

    9m sapandtn wi "gtlavi",

    €ave wan zi kor bii. '

    Merijed bteuk *)di>C8 rast

    Le alije ■eepe tav bt kom^). .

    yjrae dine malagana dardbkat zfa kfateba wan „Je-

    vanglija" db weda nbvbsibun: „Hfaz bbka je nezîkî xya",.

    "Ali hav bbkbn,, (komake bbdna hav). Malagana tava

    havra dbgotbn bbra u xuşke. Le na angori wan gbligotb-

    ned xya bun: galla zyJm y zalulija wan habu. Malagana

    0 "Mgrijed bB-euk",ve ktJameda malggan xya Jiosab dBktn.^) Alije „€3pe" malagana liasab dbkBr ow mbllat je ky H9-

    ZB dine wan. öv rija ■eepe, demak na rija rasta.

  • xys hasab dbkbr ^xyade nas", le mbllated majin wana

    hasab dbkbr cawa "xyade na nas", na tambz u xbrab,

    Malaganed kulak xya hasab dbkbrbn C9wa "sofl", «xya-

    de nas", le aw tav daraw bu. Wana Sbbe hatta evare

    ara badfalhawa dbdana xabate— eksplaotasi dbkfarbn hbra

    ara gavan, hbmzi kasib-kusibed gynde xya malagan. 9m,

    rençbare xy9, yssa dbkytan, danln9 hale kyştbne.

    PaJ wari kytanaragavaned balangaz Jak raah naxyaş

    dbkatbn, hfamangi paj dewer saskar dbbun, hfanak zb

    wan dbmfarbn. 3z zanbm, u pak te bîra mbn—wan ma-

    aganed "xyade nas« parxan u d9ste gavana dbşkenan-

    dbn. Mbstoki balangaz Ib Komasoreda habu. MatveJ - ku-

    lak dy dfarane wi dave wida şkenandbn u mfale wi saqat

    kfar, sava dy ga katfabuna sare zavija wi. Mbstoje balan-

    gaz harro sond dyxar, dbgot:

    H9jran, ga qa nakatbbuna zavîje. har sare zavi-

    Je dbcerijan, mbn qa ty zbrar nadabu wl, xyade ajke

    m.Bn, balangazl zb wlra nahela...

    DBgriJa u wa dbgot:

    Ke şbkijate gavane balangaz pbrs bBkbral

    Dlwana Nlkala pfaşta wan bu.

    MaJagana dy paje wani dawlati bu, kaslbe wans

    hbndbk bun. Le kasibe wan zi notla ma zb taraf kulaka

    dbhatna eksploatasikbrBne.

    Zb tava dawlatitbr kaşlşe qablla malagane •pastajani'

    bu, nave wi Silivjorst bui aw xya zi gblavi bu. Kjaşlşe

    malagane "prbgun'MatveJ Lukerin bu, Jexuna kaslba db-

    xar u galla mafi yssa dbkytan> waki Jak zb wana sax nadbma.

    Gbli dbkbrbn, waki awi Matveji gavanakl kasib errnanlje

    „kaqdagan" avita pecke. saxa - sax şawBtand. 9z we Jake

    bawar dBkbm, cbm ky çarake sz bave xya çuna çsm

    1058 IT

  • naçalbke qaza ma şBkiJat sar MatveJ Lukerin. Nacalbk

    hbla sarda amdana bar qamclja kytan. Dlwan zl awbun,

    dawlatl ?i aw bun—cawa dbxwastbn yssa zi dbkbrbn.

    Rençbare malagana am tane nînbui\. 9w karlje. su-

    rijed mazbna mbn gotbn, aw naxbred dewer ma tane

    nbkarbu bfaceranda. Xen zb ma cand gavan u şbvann.a

    dbn zi habun, je ky notla ma babngazijeda bun. Le ha-

    ma, aw gavaned dbned zared wana hur libndbk bun-

    hbnaka zi qat zared wan tynna bun, Je majin zi heazap

    bun— loraa zl hale wan, zb hale toq cetbr bu. 8w haqe

    wani dbstand, teraxyarbna wan dbkbr. Jakzbwan gavana, pak

    tebira mBn, Çöwoje pir-KalezeradbgotBn, hfanaka zl dbgot

    Plr—Çêwo. Har zB gavantlje, xya—xya dbxabbti balan-

    gazi dbdit, sare xya xygj dbkbr. 8w zi, notlabave rabn,

    dbbu nadbbu, dare xalqeda u rençbarlje sare xya xyaj

    dbkbr.

    Havale bave mbn bu; orta wi u bave mbn zaf xyaş

    bur\. Şaved zbvbstane dbrez dbhata mala ma, bar tan-

    dure rudBnBşt, zb §mre xya, ditbna xya raara gbli

    dbkbr. Çara zi mara cirok dbgotbn. Ma tava ze hbz db-

    kbr. Mariki rastgo, dblsax u hyrmat. 9m qa zenadBxaj-

    dln^ waki çara gyhe ma, zara dbgbrt, dbkbşand, wakl

    am, zar havaki kar bbn, bbhelbn mazbn dange hav bbb-

    hen. 9w xya he saxa Ib gynde Çamuşvana mazbndana,

    nahija Aqbaranedana. W9xte 9z ditbm, êçebraajl ma u

    bbkan kbra bira mbn got:

    Te bîra ta, cawa Ib cole bar dewer u malda

    mbn gyhe ta dbkbşand. ty hini marifate dbkbri.

    Zb we şunda cand gllje dbn zi sarda zeda kbr, got

    Galla emake mbn, Ib ta haja, huna zar bun,

    penç—şaş hab bun, stuje bavis s xya^ dabun, haqe bave

    18

  • wa zl tera xyarbna wa nadbkbr, mbn nan dani cole, dh-

    da ta, waki ty bbrcl namini... le nbha ty Jmazbn buj,

    buji mazne ma. kyrmança. 9z zaf şama, waki zb ma

    gavana zi marî dar dbkavbn..,

    Mbn ze pbrsi,—qa hale wl cija, cawa darbaz dbka.

    Çaba mfan da. got: örgb. waxteka zaf rfand hatija dynijaje.

    9va waxta ^Jni waxta ma kasibana, waxta gavanana, le

    lala baxtra, az bdi kalbm. ty xabat rabn naba, X^Iqxerade

    bavexwa pari nan dfad9 rafan, 9z idare xya pe dbkbna.

    Havaki kar bu wa, dyşyrmiş bu,^ banze wi wa xb-

    >rab bu, hesbr zb cava hatbn, grija. Szbar dbladahatbm,

    mbn nahbşt bbgri. Le disaşa bu, got:

    Xwazla ava diwana waxta ama kaslbbuneda bun

    n catbnijeda bun, wl caxl bbhata, HtiBne CbqsL kulak ha-

    huna bb daste xya qbr kbrania.

    i9

  • ^.

    ■tar^

    l^

    H. Çbndi

    MOSKVA

    (K8RiK)

    U qurtina maşine bu db rasted mazbn^

    9we bin hblda bu-Ja baje Moskvaje,

    O Çbmaöt pera dbl u şa dbbu,

    C^vrxbheria bazare Moskve bun.

    U aha aw, had u sada mazbnl

    Şawq ze dbbara_zb örd u 6zman,.

    O, salam Moşkva, ty kuraa egbr,

    Zb barxvane eiagaze pbriskbke z! hblbBrr.

    9z zb clje tem, zb nav sara ölagaze.

    so

  • Zb wedare, zb hazar — hazar kasa.

    Bb dave mbn, bb dble mbni böhr

    Şan,dbna salam—pala u kolxozvan.

    HîSlda Moskva, hblda salama mbn!

    Zb'^kocare bare, kolxozvane Iroin,

    Zb bbn daste bare, sarbaste iroin

    Ty salambk şawat, Jak bb agbr.

    Ty Moskva, bare qgtbl buji zê bo ma,

    Ta agbre zylme zb vbr hata cljae ma

    Dbret, db şawtand, dbXanbqand zb ma,

    O, le Iro, ty aw nini, ty tazajî Moskva.

    Moskva, nave ta dble şkasti qanç dbka,

    Ty zori, baxtjar, aki raina Stalin

    Moskva, xanfamane tada rudfani,

    Moskva, Moskva, dBle Şewre Moskva.

    Salam, salam zb dangbeze nbha

    Zb kal u plra, zbne zamln Moskva.

    Zb buk u zave taza, zb kac u kyre tbfal,

    Zb cijaje 91agaze, harau zb tara Moskva-

    GyHDARIKd! KALE DbBEZd

    XyezBl xyazBl,

    Kalbun habija.

    Db dBnja wa;

    Şewreda -

    MBrn tjnabja.

    K^alamere haşte sali bb avl çuraji zb wira got.

    Kale we roze zb xabata xya açbz bu; wi tbre zabat

    peşda naca. Wastaji bu, lama zl zb nav brigada xabate

    darkat u bal parta glhe ^wlbn runbşt.

    21

  • Zyrba zl psj wl hat u pbrsi:

    Kake mbni dalal, aw cb bu ta got?

    Dbxyazi qbsakbn,

    Bale, tawaqa dbkbm,

    Waxte ta haja, nacl xabate?

    Xer, dbxyazbm havaki hesa bbn, tawaqa dbkbm^

    beza cbka heza ta cb got.

    Pak, Zyrbaje mbn.gblf zr sarhatfa mbna, gyhdar-

    ja ta we haba?

    ösaji,

    8z sewî buraa. Mbn bave xya tyçara naditja.,, 0,,

    Zyrba çan, naxyazfam, naxyaztra, dfazwara bezbm...

    Na ta gbll da, na ta sari vakbr, hivi dbkbmi hivl,

    ty ösaji bezi,

    Cb bezbm lawo, bb dastî Ataş bage bave mbni şb-

    van hatbu kyştbne, le dja rabn zb xyara bbrbu.

    Sewi mabura az.

    Da marbve sewi, aw zi dast marbve wi caxida, ha-

    le wi we cb buja?

    êfate mbni dalal. nbzara cawa bu, az mazbn bum,,

    mbn şbv gbrta daste xya, golbkvanti dbkbr; na haz dê habum^

    ns bave. 8z u golbk bun, ara Ib cole.

    Oji zaruti, oji pB-eukti!

    Ty ida bari, qa vanaggri.

    Sale mbn dbcun, az bum waxti ta, Hama we

    dame mbn xya naskbr. ky az zi marbVbm, az zl merbm

    garak bbbbm mal. Bale mbn taqmim dbkbr, ky lajqs

    zawaç ...

    Le cawa bbzawbçjama? Bb cb bbzawçljama?

    32

  • Ve çare, az bb malxye malera bb haq pavkatfan;

    myqdare penç sala, balki haqjate zawaçe dastxbm.

    U sale raşa— gbran mina talpe êwre tajroke ha dar-

    baz dbbun.

    Şav dbkata ^rde, mbn haq hasab dbkbr, ro dardb-

    kst dbne, mbn roz dbzmart, le disa aw kavble sala db-

    man u dbman. 8re, roz mBnra bubun sal u zaitian, cb

    sare ta beşBm, az kyrt dbbezbm.

    Malda zî az zawçim, Be zBna mbn ki bu?

    Kaca malxye rabn, jaka plr, hama vi ömbre mBn.

    „Zawbçim» u X9bata mbn dbha zedg bu. Xabbtim

    roz u şav. Mbn net habu male cekbm, oçaxe sazkbm,

    starake bbkbm ^u hal^ zeda... waxt bBbinbm çabe IbAtaş

    bagkbm.

    Le nahata seri... zary zb mbn nabun, az bal pire;

    az zi kal bum.

    Wi kyla mBU, wi darde mBn,

    Wi bBrina ^vi dble mtn

    Le waki ysa bu, ta CBma aw zbn stand?

    Le mbne CBbbkbra.Dastrabnda ty tyiîabu, qalan zb

    mbn dfaxyastbn... Ax, ax kyla wi qabnl, Qalane mbn zi

    tynabu, haqjate penç sala tav hbndbk bu, ancax bbhe

    pira zBUbke bu, zeda tynabu. 9w zi hala he kem bu, le

    cawa xylame male ,zor" Ib mbn nakbrBn, bB gotbnawa-

    na zBnbk arzan dan.

    Bale Zyrbaje mbn:

    Lb çam pire 9z kal bum,

    Kale Z9min 9Z tam bum,

    Lb bal pire starbum

    Zb zBlamtie be Ikalbum.

    23

  • Hesbr zb c^ve kale dbbarln; dLxyl— xylln mlnani

    çawke ave, rang le cubu, SBplcblki bubu u haj dbgot,

    haj dbkawgbri, dbnali.

    E, kako-kako bas bbki ve êzjate,

    Zb hyndyre mBU kala baz te,

    Ty kale zamin, ty marBve tarixe

    Ty kake mBni öziz, xabatkar Ib dbne.

    Oh, aw nabu, aw nabu Zyrba, aw nabudalal, be-

    hel bbrezem az dard u kyla, bbhel bezbm az kasara db-

    la, ky ty pak zanbl, kbrna ma kala, cbka kake tajl kal

    Cbra got:

    XyazBl. xyezBl,

    Kalbun'babia

    Db dBnja wa;

    Şewreda

    MBrBu tynabja.

    n

    Mbn izar dbxyast zbnapir bbmbra, Jan zi hama az,

    u ty zanl ava Jaka zbna mbn m^rum zi dbxyast. 9we db

    dlt az aşqe ynda dbkbm, kal dbbbra, le zb daste we cb

    dbhat. 9w frotbun, aw haqjate mbn penç sale tamambu.

    Xydane we, aw zb sare xya rad kbrbun., cawa ky, bale

    cawa ky, dawarak be ker, laraa zi wan caxa ma bb hav-

    ra dbgot:

    XyazBl mBrBU habja,

    Db ve dBueda

    Kalbun, birbun tyngbja.

    Zyrba pbrs kbr; Te cb got?

    Le az nambrbm, zbna mbn wafat bu u peslra mbn

    garak zb azabuja, cawa ky aw aza bu, ie ty wara aw

    jak nabu.,,

    ,24

  • Bale, pesira mbn zb we xblas n.abu, Dbbak ty be-

    zl, zb we bu aw Jak, na xer, le zb kase we bu. Mbn

    >garak tBştak zi bBkbra u heza zb we xblas buma,

    Bale, mBn xer- xerat garake bBda, xydan.e we dB-

    kbrtn sar raBn, le dast mbnda ty tynabu.

    Le disa:

    Malxye malera az p^vkatBm*

    Pençsalije zi bBxabbtBm*

    Mi u bBZBna qazanç bBkBm

    Xera pire bala bskBm^

    Xabat dast pe bu. Da Zyrbae mbn, xer u xysşl ta-

    da bBbara, k9Vbr—kycbk mbnda bbbarbn: roz hata eva-

    i-e mîna kucbka dbxabbtîm, Dbxabbtim sal paj sala, roi u

    'şava, Xaw Ib rabn, dfakat. le dîsa u disa dbxabbtin. Penç

    sale mbn bun'dawranak, ty dbneri, ava pora. wi caxl-

    da mbn Sbpikbr, ty dbbini, ava dava, zb wl caxl be dran

    man.

    Bale:

    Kalbune 1b mBU kar kBr,

    Çakblbune zb mBU barkBr,

    Haj dbniaja kaf u kune,

    HaJ dBUJaja darawine.

    Penç sale mbn dav—davi kyta bun. Bum xydan

    mi u bbzfana, le awana naje mbn bun, Je xera pirazbne

    bun .

    Mbn aw zi şarzekbrbn, xer da u tut rut, rabum, zb

    gynd qawrlm, tarkasali dbne bura.

    9re lawo:

    Bistupençsali xabBtim

    9z si sali zawBçim,

    35

  • DBrave penç sala qalan kBrj -

    ZBnapirgk qazanç kBr.

    Bb pirera az kalbum,

    Kale zamin ez tam bum,

    Be k8€ u kyr oz lia mam,

    Bum darak ^şk, badbaxt mam,

    Pire wefat bu— az dejn mam,

    Xer-xerat sar mBn ma

    Qawat-habuna mBn nama

    Disa styxwar-xylam mam^

    Ax 1b mBn, ax iBmBne*

    Zb tBfaltiJe 9z kal mam.

    Na mbn go basa, na rabn go hivi— tawaqa dBkbm,.dbl—hbnave mbn hatBn xyar, ty meza ka, ça raezekahale taji bareda az zi dbgbrira... '

    9re, hama aw, haraa 9wa dalale mbn, na mbn

    got—XyazbJa hykymata Şewreda kaJbun tynabuja, Je az

    hykymata Şewreda kaJnabum, mbn kalbun zb baredaani,

    ky az zi minani wa bBxabbtJama, çahblbuma, tav wa, bbzarova,tav mala tBfaqe nav kolxoze. Mbn dbxyast ky'ga-laki nav brigadada bBxabbtbra, trmbx zb dast mbn naka-

    ta, le hajf, sad hajf, hakimja wa nbha kale hbz—hbzihaşte sali nbkara vagarina.

    HaJ wax, wax u wax...

    XyazBl—xyazbJ:

    Kalbun liabja

    Db dBnja wa

    Şewreda

    MBrBn tynabja.

    U kale zamin, Ib rax kawşane kolxoze, neziki parta*gihe cdye xya gBri hata hataje...

    26

  • BEZbNGBbRE

    Marbvaki kasib bu şbvane Jaki dawlamand. Haft sa^

    la cu bar paze wi, dble wi ksta qfza dawlamand u qize^

    bb dblaki na.Iebale bb hazar dbli şbvan haband. Hardy al-

    jada zi'hbzkbrBn habu.

    Bave zi nadbxyst qiza xya bbda şbvln, awi galak;

    çara xya bb halbra dbgot:

    6z dawlamand, aw şbvan, qa dbba qlza mbn

    bbba zbna wi? Na xer, galak rabnra şarraa, xalqe webe-

    za qiza xya da şbvane xya: hblbat qlza wl galaki qolaja^

    u xbraba...

    *

    * *

    Paiz bu, waxte xabata ŞBvin zi kyta dbbu u aqa tBV-

    dir dbdit, ky pesira xya zb wl Xblaz bBka, leqazjakqaw-

    ml o awe qazaje marame aqe waxtaki da aglakbrbne.

    Rozake çard Ib kari surije wi dbxa u pez dbdi>n

    bar xya dbbBn, şbvin gbredbdbn, kBnça ze dexbn u dbhe-

    Ibn dbcbn, le hama we darae kalpe bar pez te çam xaje

    xya u bb dbrane xya bande gbredajl vadbCbrina u bbwe

    jake şbvan aza dbba, dbr9va te sar hesuja gynd. bar

    kandalaki rudBni u bb blura xya ^laml qlza dawlamand::

    Bezbngbbre dbka, dbbeza:

    BeztngbBre, BezBngbBre,

    Çarde haft nerije kevar

    P9ze bave ta tamam bBre.

    DBbeze; Male bBgliina xebgre,

    Çarde paze mala bave ta

    T^iiiam bBre.

    Harge bawar naki,

    Saje şini qol we bBrindare

    37^

  • K^atja bar kavBre^

    K^Brro lur, Balo lur,

    Lur u lur, lur...

    Hawar-ha hawar.**

    Waxtapez dbbbn C3m darbaz ibkbu, xyaje pez barbbşb

    'vin dbca u pera perapaj pez dbkavbn, leidi darang buj

    paz ave darbazbubu. Wi caxl dawlatl dbbeza şêvane xya:

    Axbr ta Cbma hîşt pez bbbbn, axbr cawa bu, paze mbn

    ^brbn., mala mbn saro-bbno kbrbn, mala rabn şawbti,cu.

    Şbvan zi dbbeza: 9z bani, az marbvaki tane, aw

    bist hab, aw zi marbve çarde, mbn cb dbkarbu bbkbra,

    hama az na, ty. Mbn got bali mbn nakyzbn, îdi ky ma

    xyajikbrbna pez,..

    Dawlati dbbeza: Le şbvan, aqrlja ve xabare? Şbvan

    dbbeza.

    Ty sond bBxya bgre u bare,

    Tyie qiza xya bBdi mBn,

    Mbu gymana, 9ze paze ta tamam

    VegarinBm sar m90i9le.

    Dawbti DBk9V9 toie, pBrr dB fbkBra u dBbeza.

    Bara qrar ba bgre u bare,

    9ze qiza xya bBdBma t9

    Waki çara içarin ty paze mBn,

    Dgwlgta mBU vegarini sar gyher u maoiale.

    Qawl gbredan u harkas darbazi şbxyle xya bu. Db-

    le Bezbngbbre davit, soromoro bubu, hbîkbrije we Maçl-

    1e şbvan zi bb dblakl şa dast bb blura xya kbr, idl na

    dbneri pbş wi Cb dbqawbma, awi bare xya pez da kbr

    bu u rabu sar zbnere tawri bblbnd dast pe kbr, blure

    dbxbst.,.

    .28

  • Go- Gava şBvan blur saz kBr,

    Neria pez t^v rakBr,

    Lb ave kar kBr, çerd pe hbşjar lar.-

    "0 bB blureke paz kyU xBlaz kbr.

    *

    * *

    Maçlt zb aşqa, hasabe tajrakl bubu u hala zb hafa

    zbner bb zarpa blure dbqiria, le marbve çarde xya êçeh-

    raaji mabun u dbrane xya dbclrbkandbn, ky cawa aw na

    kyştfan...

    Le nbşkeva har şaJlvEmarîuharaazî-pbşt Maçitbu ql-

    rîn u kalîna Bezfangbtre; Msçit le nfaheri u 6çebak gran

    dit: qama db nambla Bezbngbbreda dacfakja bu, le Ibrax

    we dawlemand bfa xya bu. Maçit sar bu u nalîa, aw be

    haradi xya disa cu çije xya, qajde lexbstfane gyhast u bb.

    kavbr u kycbkara gbrja. kalja, hesbr bun zfac^ve wi db-

    hatbn, raarbv dbgot aw karlje pez zi dbgfaria u aw Jak

    galak nakfcşand. Zfa wi bari ave bu vbzina gylake u bb

    wera baranbar blur zb dast Maçît barzer glor bu... Har

    tbşt çardbn staqbri, mbr... 0 hama we dame dangak zb

    wi bari ave hat:—Da hara gavfar bbba, ta gyra ma na-

    dbkbr, ty mara nahati, ta rbnd qlza aqe stand, da hara,

    ta gbrta xya...

    Evar bu.

    Sar çbnjaze BezBrgbera tarr u çan şln u gbrl bu,

    le Maçîtebbrindar hala he db gyhera pezda bu: nalsi na

    la wi bu. Xen zb pez, kas çam wl tynabu. Nerla car-

    nbkale wi gbrtbu, marbv dbgot qarawblije zera dbkbn u.

    29

  • Ti,adbheştbn ty mi u bbzbn nezlkl xydane wan bbbbn.

    9w karije pez zi şin gbredabu, wana Idl CBndbk

    xbndbk nadBlist, bbzbn. zi êdbll bun u dor nerie kavbr ba-

    rav bubun.

    Blur bb xaj raabu u şuna wan hamuja hesbrbun ky

    zb c5ve Maço dbhatbn xar, nalina wl bu...

    Le waxtaki şunda marbvakl karra—karr xya bb gy-

    'lierara gihand, kaib xya hylkyrai wi nakbr, pez re dae u

    awenanasnbşkevaxyaavitapesiraMaçeu gava dît ZBmane

    Maçe nagara bu kurlna wi o bb gbrjara tavaji dangaki

    ha dbhata sahkbrfane:

    Bbre rabn, Maçe, araake xya mbn halalka, mbn

    gymana az hajfa ta u Bezbngbbra m^rum sar van xun-

    xyra nahelbm, Mala mbn şawbtl Bezbngbbr zl mbr, bave

    we lexBstbu ..

    B—b—a—ve... Nbşkeva Maçe nav bbrri da xabar-

    .'dana awe nanas u disa bu axin UBntln.

    Bale, bre mBni êzlz, hama bave bb xya lexbstbu..

    Gava awi ditbu, ta paz gbşk darbaz kbr u bb wera ta-

    vajiBezbngbbrbar bbtate, perapera dbghize...udBkyza zb

    'weşundadangidbka, ky Bezbngbbre xya kyştija, gbva awe

    naxyastja ta bbstina... Bale, Je nanas dyçar kbr; Rastije

    zi ŞBvan nBkar9 bBba zave dawlati, aw ky we gave. Ma-

    .çlte berabraz hardy cêve xya gbrtbun u katbu xawa ha-

    ta hataje...

    Lêzaki şunda Salime zblarai gavan bB dblakl bBrln

    ■xabar gîhand aqe—daraqa wafatbuna Maçit.

    U gava Broje kal bbhist daraqa rabrbna wi^azi, he-

    za şa bu, ky Cbqa rbnd bu, waki peslra wi zb şbvin u

    qiza sawdasar xblas bû, nav dange wi balanabu...

  • L3JLE UMaÇLUM

    Maçlum roke rabu cu sar kanije. bala xya da— qi-

    zak çerr le sar mbla hurbk hurbk dfamaşa bar bB kanije,

    got: Qiza qanç, nave ta clja?

    9we got: NavB mbn Lajleja!

    Maçlura got: Qlza qanç. ty awqa badawl, marbvdb-

    be mBU xawna şavada ty dltî, az ta dBhabinbm, wara

    am sare xya bbkfan Jak!

    Wi caxi Lajle gote, go: Xorte xarib, mbn zl ty hbz-

    kbrl, le haja ^tade dbne. bBra de u bave ta benaxazgin,-

    ie mbn u heza arae bbgizbn mbraze xya.

    Zb we şunda xatbre xya zb hav xyastbn u harkas

    €U mala xya.

    2.

    Maçlumi he çahblbu, hala haz baje dbne tynabu.

    Nbzan bu qançi u xbrabja dfane, lawraziawi lazandamal

    u dast dast bnka xyaja plra rabanra got:

    Daje, hara qonax aqeja, bbka xazginja teli LaJIeJa,

    az sar we bangi buma, gara ty zb mbnra bbxyazi.

    Dajke gava av xabar bbhlstbn, kasarak kur u xadar

    rahist, awe c^ve Maçlum nBheri u got: Lawo, ty bBxya

    zanl ty taki tanejai,ty ronaja cêve rabn bbxyazl, az bo

    ta nahevşinbm, le aqble rabn zb ve Jaka ta n.abbrr9, wa-

    ra dast bbkşîna, am faqir fbqarana, aw aqa, aqa ty ça-

    ra naba xazure faqîr— fbqara; Wara lawo, dast bbkşlna.

    E, deja qbzbk we cb bbkbra, dblkatbn agfara; da u

    nada xya zb daste Maçlum xblas nakbr u rabu re kat,

    zb koxbke hbzhbzi cubar bB kocbk sara bblbnd...

    81

  • ** *

    mm t tw' '\''^''"^. '^"' P-^-P-a gazl «^^1

    la° k, ,vl ?" """" "'' "=""' '"^^"■■=" «"-hbb beBe b.ra w,k, .ys ..b,rd,; gillja ,B d,ve L.ed,t,, „,b, p^^,^ ^ ,^^^^^ ^__^^_^^ b.b,zaveaqa

    MtSaT.'L"" " ""' "''" '>°' " ^°'-" =-Pirbk hale xysda gbria, le we dame pirqa-pirqa

    aqe bu, ky cawa kasibbk zi dbxyaza Ibnge xya bb j'ngeaqaki noli wira baveza. ^ y ut, iLnge

    * *

    na dlt hT "^ ^'' bbhîst,dfaha aşqa xyayndakbr.lul 1 k" "' "''^'^^ " ""'''''' " ^°-bb roz ma-lul dbbu, bar xya u dija xya dbkat, çan dbzerja: tamamsawdasar bubu.

    LajJe zi bbhlst, bave tan dabuje u aw zl dlsa db wihalida, rama kavodkak gbrti gav u sahst dbzraari, wakl

    dlr^ .'''? """ ^" ^'" ^''■"^■^ ^^

  • Maçlumî pbrr wastja bu, xawe le zor dbkBr u ma-

    ram dtkbr gavake çam Lajla dBlkati hbnaki sare xya daj-

    na, got: LaJIe, wara sare xya dajnBm sar coka ta,

    xawa mbn te.

    Lejle dBlrazja xya zera got u ruuBşt:

    Maçlum sore xya S9r coka Lajle danj9,

    Xowa şirBn le gBrtio,

    Deja Lajle pati nan u zade,

    KBri qasta deşt u xanjana,

    Gazia we Lejla kuz Ib sar mbb,

    Maçlum sar kania Sbnçare xawra dana.

    Laile zi sare Maçlum hblbbria,

    Sere Maçlum ser ax u bare sar danj,

    K,uze xyg tfizi kbrja

    Qasta mala bave xya kBrJ9.

    Hat sala tozo-caxe hejame,

    Mala bave Lejle disadarkat iBzozana,

    Lejle werise xya hblani,

    Cu nava dara u ^êvkanjana*

    Dija dy kavodke ser dB darana,

    Dbxunbn mina bblbble bbharano,

    Lajle go: Hg) wax, Bblbblno hun Hejaie

    H^ngaje Jan zb barja Şangaje,

    Hun gelo sor kaniaSbuçare natbfBqin!

    Wan bBlbBla hblani got:

    Om sar kanja Sbnçare ttfBqina,

    Mgçlum Ib we razaji bu,

    Goşte Maçlume rbzi bu,

    1068-3 . 83

  • Kombke hasty çbvja bu,

    Cyle gbhiie nava ru SBmslara avitbu,

    Hama nizanbn saqa jan mbrja,

    Lajle xatbre xya zb wan xyast:, dyaal wan kbp, dar

    u warise xya Ib we hbşt, qasta mala bave xya kbr.

    Go-Daie hatja sala caxe ve hajame,

    Maçlum sere kanja Sbnçare x9wra maia.

    Dja we hblani got:-

    Go, Lawo, bazBna Maçium zrave pbrr.bblbnda,

    D9V u ruje wi mina mum, şamama u fbudo,

    Cb bbkbm kasib-kusbba-sbbe haja evare nava

    gynd dbgara*

    Laile got: Daje xygzi ta qav xgbar zb mbnra

    negota,

    Mgçlumi neggrokg, le kasibg, daje.

    Ax daje, darde dblana, daje .

    Lajle mal darkat, gazi qlz u buke dora xya kbr,

    go—warbn am harbn qasta kanja Sbnçare bbkbn.

    V ledan cun. Qiz u buk haz Lajle u Maçlum tyna-

    bun, katfan nava kylilke rangawazi zb xyara sajranga kb-

    rbn, le we dame Lajle Maçlum dbgana u gava c§ve we

    pe katbn, got: Wajla mbn porrkyre duri har haft bra, aya

    rabn cb kbrja, ta-ne az garjama zozana, rabn vaxyar ave

    kanjana sar, goş.te barx u baranan, mbn cawa Maçlume

    m^rura birkbrja Ib van dara.

    Paşe, cawa ky sarhati dbbeza, Lajle hasty u mastuje

    Maçlura dbçbvina, hurbk-hurbk dbnbfina.raoria xawe zb

    gyha dartina u dbbeza. Maçlume mbn, raba zh xawa kt-

    bir, Lajle tara xabar dbda.

    34

  • Gava ky Lajle van xabara dbbeza, Maçlum hbşjar

    dbba u radbba sar xya . . . Maçlum dbbe: Lajle, qona-

    xa mala bave ta cuna, Jan na?

    Lajle dbbe, Haj gbdi maixbrabo, ty cb halldani, ça

    sar hfaşe xyada wara, dfabe, mal mirat, hatBna sala caxe

    ve hajarae.

    Barxe bave mbu tavbnng barana,

    Golbke bave mbu t^vl^una gana,

    H9k ty db nav ve X9wa ktbirdani,

    N9 sal z9man hat u byhyri.

    Go—Maçlum sar kanja Sfançare xawra maja

    Goşte M9çlum rbzjajg

    K,ombke hgsty çbvjajg,

    Hatg sala caxe ve hgiame

    Hgla ty S9r kanja Sbnçare X9wra majl,'

    Maçlume ta heza sar hBşe xyada hat,go, wajla. mBn

    mal şawbtije, oçaxl kore, ta Cbra ha— ha anl sare mbn.

    Heza Lajle got, go: Maçlura, sare mbn bb qyrba,

    ^mbre rabn bb gori, ty suç u gyne mbn db vi şbxylida

    tynna. Got.waxte ty razaji sar coka mbn, dajke Ib mbn

    kbra qirin u az behamdi xya rabun re katbm bar bb we,

    az qeraîşi ta nabum, hajfa rafan ta hat, ra^n ty ranakbri,

    rabn zanbu aze disa vagarbm bem, le hama wi caxi zi

    kone bave mbn re ketbun, dbcun ware zerin u zb we

    roze hata nbha xaw nakatja eöve mbn, az tafakurja tada

    buma. Nbha zî mbn şarm u ^jb avîtbu bfan Ibvge xya,

    be de u bave xya az sawd^sera r^ban bar bb t9 hatbm.

    M9çlum, disa bgr xy9 kat, awi got, waki ysan9 xya-

    .zbla ta az ranakbrbm, disa kyl u bbrine mbn tazanakbra

    35

  • u waxta Lajle u Maçlura Ib sar kanja Sbnçare ha hav

    mbzul bubun, kacbk cêv taqjaji, ley qalbşi zb nava ko-

    ma qiz u buka, wan nbherri. Nave we Şenl bu, qlzapa.

    LaJle,Şeni idi r^asakbni u damera xya gihand aqe ma-2bn, gote:

    Kalko. mala ta weran u wertas ba, ta namus tyn-

    na ba Ib rudbne,walla hal u hawale LaJIeJa ta uMaçlumava

    Haft bre Lajle habun, haftzi zbhaftdebun;haftferbzeharbun, da xarbna ele Ja wan bu.

    Bb hykymi aqe aw har haft zi re katbn^ ky xya.

    bbghlnbn kanja Sbnçarre u sare Lajle u Maçlumzfa aqe-ra binbn. cbmk „kasib nbkara bbba zave aqe».

    Sarhati dbbeza, LaJIe u Maçlura gava wana zb dur-

    va dbqaşrinbn, ty reka xblazbune xyara nabinbn u çl bb.

    çi dbbbn dy stajrbk ru ^zraana dbkavbn o haja roza iro-

    in zi Ib ru 5zmana saleçarakehavdbgarbn,lesad hajf havnaqasbdbn, mBzaze wan cêvada dBmina: jak Lajle u jedbn Maçlum.

    HaSO U BbNöFŞ

    Haso şLvane aqae ela Hakara bu, bar hgzarh^ftsbd pazi bu. Sare xya bu, zor u cawa ky ^git nav 6jan

    bu. Waxtake şbvaned havale wi gotbne:

    Haso, waxta zawaça taja, hara bbzawça, darbaz-kbrfana ha lajqi ta nina.

    U zamanaki şunda, Hesorabutarkasalatidbne bu, caaliki u maram dbktr Jaka lajqixyazbxyarabbblna.

    S6

  • Duazoki wî habu: Nave wî Ahmad bu, Ahmad zi

    'gava av Jak sahkbr, dar hblda cu.

    Haso se roza cu garja, ty zbn naditbn. Roza Sbsja

    zbvbri hata niala xya be zbn, Duazoje wl zi rabu cu,

    ■go Haso tyzbnanabina, azeharbmzbnake blnbm, aziçerban-

    dima, le aw hala he xama, nav marbvada awqa na-

    maja.

    Leda cu.

    Cu rasti galak raarbva hat. Galak rewi u tyçar wi

    qasbdin u paj gala pbrs u pfarsjara bare xya da bbne

    Barrije, cu waki Bbnafşa qiza mire ^rgba H9Sora bbbina.

    Harauja zi gotbune: Hara bbne Barrja, Bbnafşa qîza mi-

    e êraba haja, bbne Barriedana, hara bbbina, aw iajqi

    merxasaki noli Hasoja.

    Ahmade ta darbaz bu, bar bbqasta raire^raba kbr.

    Gu gbhişta wedare, kata ela ralre öraba. Leda cu, go az

    ky bbbbm 'mevan., kedare?

    K;ata nava eleda, cu rasti konakî hat, go, ava kona

    hama başa, pbcuka; aze harbm vi konl hajani Sbbe, bb-

    nerbm cb dbba

    Waxtake şunda pîra malxye male got: Mevaneqanç,

    ty saba Cb hatî? Ty kyda teji? kyda dbci? Cbra riacuji

    malaka lajqi xya? .

    Ahmad goteda: 9z duazoje merxas Hasoma. 9m

    hata nbha bar hazar haftsbd pazibun. Nbha ma ŞBvanti

    hbştja. Bz hatbma vra, mbn nav—dange qlzakebbhlbstjaj

    az dbxyazfam wîra bbxyazfam.

    Pire gote: Rasta qizak baş vra haja, haraa ma na-

    ditja. 9m nbzanbn Cb rangîja, cawana, harke tyxya-xya

    37

  • cuji ditja pak, harke ta nadîtja, hamin naba u naba.

    Ahmad Sbbe rabu, got: Pire, torbaki rabnra bina; ar

    texe, Ktnçe xya gyhast, xya kfar forraa parscija—bajnza

    da. Cu sakbni nava kone mak' bave we. Pfaşta xya da

    kon; bare xya da parda. Go. Bbnafş, balki darkava, az.

    bbbinbm, cbka cawana, bbxyazbra. Vsa sakbnî hata eva-

    re.DIna xya daje, tbştak nadît. Evare zbVbrî, cu mala

    pire. Got: Mbn tbştak nadit. Hatbn— cujina raala bave

    we z^f bu; dastak dbhat, jak dbcu,. rabn nbkar bu aw

    bbdita. Ma sbbe. Rabu dîsa cu. Gu wedare, disa sgkbni,

    Dîsa tfaşt nadit. Wa dy roz darbaz kfar. Roza sfasja cu

    raala bave we sakbnî. Mevane raala bave we nahatbn.

    Hatbn—cujina mala bave we tyna bu. Dja we gote;

    Bbnafş, cûye ta vî bajnzadiba, hata az harfam

    mala çlnara vagarfam bem u tbştaki bbdbm wi. Bbnafşe

    got: -9va raina çösusaja, na nan dbxya, na ave vadb-

    xya. Hama ava se rozs, raala bave mbnda sakfanja. Goy

    az matalake bezbm, cbka we cawa ba:

    Go» Hare bojnzadgio, g^ridgjo!:

    H9re b9Jnzad9Jo, ggridgjo!

    Bbra dajka mbn be nava eleio,

    Bbd9 t9 avranaki ze zedajo!

    9wl got, az zl matalake bezbm.

    Go. Qz n9 bgjnzademg, n9 g^ridgma,

    9z n9 b9jnzad9m9, n9 ggridgm^,

    Oz aşbqe bgzbna t9 mg . .

    Go; Ty cawa zani, az Jaka cawa ma, waki ty aşb.-

    qe bazbna rabni:

    9wi hblda got. go: "

    38

  • 9z ng b9jnzad9m9, na g^ridam^,

    Oz n9 bgjnzadgma, ng ggrid^mg.

    Kanja peş mala wa k^vbre Z9r9

    Bbn9fş J9k9 •egv q9lbşJ9, d9V hil9J9,

    Lb bgr ])9rde W9r9 d^ra

    Hama wî caxl, bar parde darkat, goteda: Ty cb za-

    ni az Jaka wa ma u pe dar lexbst u derjva daranl.

    Ahmad zi bb dblakî na, le bb hazar dbli Bbnafş ha-

    band, le qançja Haso galak Ib sar habun, awi Bbnafş

    dani dawsa xuşka xya u 6sbl Jajqi Haso dit, gote:

    -Bbnafş, mbn t§n ta da, Mbn go, ty barpardedar-

    kavî, az ta bbbînbm,ty Jaka cawani? Gote:-9z Ahmadbm:

    duazoje Hasoje merxasbra. Hata nbha hazar haftSBd

    paz dbcerand. 9z hatbraa ta bbbinbra, rabn nav dange ta

    bbhîstja, ty qizkaka başi, aze ta havale xya Hasoje raer-

    xasra bbxazbra.

    Gava ky Bbnafşe nave Haso ve çara bbhîst, îdl Ibn-

    ge we ^rd nagbrtbn, zb gyhe xya bawar nadbkbr, zb

    binaja cöve xya bawar nadbkbr. 9we çi bb çi Ahmad

    xalat kbr u got. ögar ysa rastîja, hara haja Cbl rozi mo-

    lat; harke hun hatbna, hamîn hatbn, nahatbn, hun xya-

    ra, az xyara, le az hivja Hasoma . . ,

    9wl zi xatbr xyast. Hata malapire.kfançexyagyhast;

    kata sare reja xys, da reja xya. Hat bist roze wi tamam

    bun, gbhişta mala xya; hat mala xya paja bu. . Pira

    deja Haso got: Ahraad lawo, ta mali Xbrabo, go îro

    bist'roze taja, ty kyda cubuj?

    Ahmad got: 9z curaa, mbn qizak lajq kyrre tara

    ditja.

    Dajke idi pbrse ze nakbr, got: - Haso tara sond xarj^

    tacbra pazeaqebexyajsar kyrred xalqeda hbştja, raviji. ..

    39

  • Pire de rabu peşje kat, bbr goma pez, go: - Hasb,lawo^ Ahmad hatja, bona xatbre ra^n Ahmadra ty tbştin,abezl.

    Haso zl saba xatbre deja xya karr bu, go: Bbraba, go, bbra. qyrbana ta ba, az tbştaki nakbn. Haso cusare Ahmad, Ahmad cu mble wi.

    Haso goteda, ty kyda cubujl?

    Ahmad got: Bz cura, rabn tara qizak dit-bbneBer-rja, raala mire êraba, nav Bbnafş

    3

    PaJ gotfana wi, hersa Haso dani u dast—dast kar—tfavdarake xya kfarbn, waki h^rbn Jan BbU^fşe bbr9vln, Janzi bb dfal r9ze bave binfan. Sfabe rabun, re katfau, danareja xya, cun bbne Barrja. Roza cble wana tamara bu,qizfake cfal gbre banaki xfast,^ go:~Cbra darangi katbn upera bari evare awana xya gîhandbn kanje. Dave kanje

    aw penç sjar pajabu'n. Qîzbk zi dardbkava te qasta aveAhmad u Haso peşda ten u hama we dams Haso uBbnafş bb dfalaki na, le bt hazar dblî hav baqam kbrfan;awi aw qabul kbr, awe aw qabul kbr. Havdy hbzkbrbn,'havdy qabul kbrbn.

    Bbnafşe got: SJar bbn, bave mbn zuda nave ta bb-hîstja, warbn mala bave mbn. Got: Harke bave mbngot: Nalak bu, bbne Ibnge haspe tada, ty nan bbxya,harke nabu, hamîn cu.

    ** *

    Ma nivro, dena xya daje nan anlji diwanxana Mir.Mire öraba gota Haso, go: Kiaramka wara sar nîn; nanbbxya.

    40

  • Nahat sar nan. nan naxyar.

    Got: Ty Cbra najei sar nan., nan. naxyi? Go wara

    •nalaka, mbn bbne hast^e ta da.

    Nan xar. Rozake, dy roza, se roza ma. Haso gote,.

    arae harbn, kare raa bbka, izbna ma bbda, am harbn-

    ^Zere fcy aqe wi dabune, tfazi nava dastmala kbr u dbre

    zi Mire ^raba kbr.

    Mire ^raba zb cöve xya bawar nadbkbrbn, ^çebamai

    ma, cawa awqa zer çam şbvangki? Le pera— pera sar

    hbşe xyada hat u gote:

    9va qalane qlza mbn nlna. Gote:

    Qglane qlza mbn tyna, qiza mbn be qalana.

    Haso zl hblda got: Mire rabn, ava qalane qiza ta

    .-nina, bona xylara u xfazmatkarana.

    * *

    Bale, aw rabun, cun. Paşe aqe gote; Nbha qiza

    xya nbkarbra bbdbm ta, hata kare webbbinbm: bist rozi şunda

    warbn bbbbn. Haso zi qajl dit; le dan cun; gbhiştbn. çije

    xya; tbvdarake xya kbrfan; d^watîje xya taglif kbrbn,, wa-

    k\ harbn d^wate.

    Haraa wî caxe zi Mire ^raba dbfbkbri, cbka cb re

    'xyara bbbina waki zb wi şbvani aza bbba. ewi dble xya

    da dbgot: az mîr, aw şbvan, qa tbşte ha dbba. ewi he-

    ma roza ^wlbnda dbxyast bari Haso da, le zb xya dbtbrs-

    ja, waki Haso ^çebake bîna sare wi u raale, lama zi

    rabqabbli Haso nasakbni bu, xen zb we, Bfanafşe zi Ha-

    so bagam kfar bu. Le nbha, aw dbha har bubu, xaw na^

    dbkatbn c^va u zb gala mbtala şun.da re tera dit. awl

    41

  • dfaziva çav sar aqa Dawreşda şand, waki agar bb dbli-

    dbla, bbra be Bbnafşe xyara bbba u gotbna wi dast-dast

    hata seri. Dawreşe aqa pera—pera sar ela wîda gbrt u

    Bbnafş zb xyara bbr. Haraa we dame zi mire ^raba ma-

    rbv şandbn du Haso, gota wana: Harbn beztne, amDaw-

    reş nbkarbn: hata dargistia wi bbr. Harke dbkara, bbra

    be ze bbstina.

    Marbve rnir reva Haso dbqasbdbn u dbbezbn, hal u

    hawal ava. Haso gawa ve Jake dbbhe, galakl bar xya

    dbkava u dbka ky wan harcand sjare xyava bbda sar

    Dawreş, wira şar bbka, ball Bbnafşe z6 bbstlna. Haraa

    sar van rabtala Tsnibre kal xya pera dbghina u dbbe:

    Haso, lawo, şbkbr zb ve gavera. Ty cbra barxya db

    kavî, Jaka, agar ta Bbnafş zi banja, disa qbsmate ta nîn

    bu. Nbha dbba tyje bezi cbra.? aze çave bbdbra, lawo.

    9w^zere aqe ta dana ta, waki ty bbdi qalan, awxy

    zb bona ta nada. Aqa aw zer bb we nete dana ta, wa-

    ki ty hari Bbnafşe bini u aw zb ta bbstina . . .

    Hasoje ta gava aw galî bbhistbn, heza xya hbsja u

    bb tapa hata nav c6ve xya u got: Kalbke mbni 6ziz, az

    zb ta zM raziraa, ta tbme az xyajkbrbma, bbra ysa bg^

    le aze Ja xya bbkbm, hun bbzvbrbn hgrbn, mbqatî maluzare xyabbn, gyhe ta Ib sar pîra deja mbna raban ba>

    le aze bb reja xya harbra. Mbqat rabqati deja rabu bi.

    3ze harbra, darglstia rabn harke mbn hfaz bbka, aze bi-

    nam u heza aqera xabardbm, le kb xer, hamin cu.

    42

  • , ewî rabu kare xya kbr. da reda cu. Cu ela Dawre-

    şe Naryh. Rastî şbvane wi hat, got: Şbvano, barakat ba.

    Got: Sar cêva. Got: ^va paze keja? Got: Paze Dewreşe

    Naryha, az zî şbvane wi ma. Şbveu gote: Ty kiji?

    Haso gote: 9z zi şbvanbm; dbxyazbm.rençbarije bb-

    kfam.

    Şbven gote: Ty vra runi, az harbm çam Dawreşe

    Naryh, harke awi hfazkbr, aze bem ta bbbbm şbvan. Ra-

    bu cu-goteda: Msrbvaki baş hatja, dbxyaza bbba şb

    van.

    Dawreş gote: Hara gazika, bbla wara çam mbn. Şb-

    van rabu peşje kat bbra çara. Dgwreş got: Dbxyazi bbbi

    şbvan.

    Got,—Bale.

    Kbra şbvan. Harke haqe şbvane dbn salawaxte se—

    car paz bun, Je wi kbra haft paz u şand bar hogaça.

    Zbvbstan bu, hogace wi rabun. qbzbla, aqla. Daste

    Haso zb raale qatja, cu. Bbnafş nadit. karîje xalqe gbşk-.

    qbrr bun, le karije wi— tfaşta pe nahat. Hogace xalqe ça-

    rake qbrr bun, le karije Ahmgd çije xyada ma (nave

    xya -gyheribu). Çav bbhare hat, gotbn:—Wallah. hogace

    Ahraad tbşta pe na hatja; çav hata Dawreşe Naryhra.

    ewi leda, hblda tyçarak. Dena xya da. hogace wî tbşta-

    pe nahatja, Hogace xya gfaşk ffarot u Ahraad hblda anî-

    kbr bar paze zîjaji. Haqe wl çarake taza kbr.

    Ahmade ta cu bar mlja, Sar kata raija. Mi zan, An

    berije, paz idi dbdotbn,

    Rozake raik naje berije. aw radbba dast dave, sar

    xyada tina. Mi xya badbda, bbşkoka wl dbqatinQU xançara-

    48.

  • 'wi Bbnafş dbbina. Dbbe: Walla, , ava dastgbrtlje rabna,

    ■9va dy sala hatja^ nawera xya êjan ka. Beri zî bbn

    pançara Bbnafşeja. Haso we nas dbkbr, le haraa bare

    Bbnafşe nas nadbkbr. Merbk db halja, Cot: 9va xançara

    pbşta wl, wi caxi mbn ditja, waxte awi az ditbra . . ;

    9wi rabu paze xya bbr cera. We roze zi baran hat

    u paz anin gynd.

    Haso tarr-şbl bubu, sakbnibu. Disa rabu paze xya

    raka, bbba hara. Bbnafşe ty kasira xabar nadbda, we ro-

    ze dave we vabu, xabarda, got:—Xyade xbrabka raale,

    ava şbvana tarr buja, talil buja. 9ve ve şave we cawa

    hara bar pez.

    Dawreşe Naryh goteda: Bale, waki isal ta xabarda,

    bbla adba, işav sab xatbre ta az h9rbra bar pez, Rabu

    cu dawsa Ahraad. Ahmad zî leda hat bar tandure runtşt.

    Bbnafşe bb xyara got, aze matalake bezbm, Cbka cb db-

    beza, az wi nas dbkfam, namin nave kyre rafan zi Haso-

    Ja, ty kas zb gotbna mbn f^ra naka.

    Got—Xgnçgra H^soje mbn madan9,

    Şgwqe dajg êlba şir, beriJ9 mijan9,

    Par vi caxi Hesoje mbu disa ŞBvan bu,

    Isal db wi şbxyli, çgm X9lqe bgr dgrjane,

    9wi got: Walla, ave az naskbrma, dyh X9nçarambn

    tditja, az nas kbrbraa,

    Disa got: Iş9v Ş9V9, Ş9V9 rgşg,

    D9st9ke H9Soje mbn bist u Ş9Ş9

    Şajşa mgkg, dgstgke tg m92bn teU Bbugfşg.

    Da luri, luri, luri Hgsongê mbn luri, deja

    t9 evarda we re ksvs

    Got: Iş9v Ş9V9, Ş9V şblijg

    Gyhera Hgsoje mbn ava h9rij9,

    44

  • 9z mêruma xygde UBzam ci> zbmani sarwaxt

    bbkbn.

    Dg luri, luri, lui'i H9Songe mbu,

    Deja t9 evarda we re kavg.

    XasIJa we got: Cbra ty Işav rahat nabL Dawreş sb-

    be we. wara raala na?

    Bbnafşe got:

    Xasija mbn Ibbsi k^re,

    Xasija mbu Ibbsi kare,

    Ty fêm naki ty xeb^re,

    Iş9v peştbr ty mBU nabini gve dgre;

    D9 luri, lawo, luri , , .

    Xasja we x9Jdi, da reja xya cu,

    Got: Mbnra gotJ9—Ibbsi kare.

    Bbugfşe got: .

    Lnri lawo, luri.

    Landbka H9Soje mbn dara dare t^za,

    Mbue danji S9r hostati be X9b9r9,

    Hgso rgbgno, dajka tg evarda we re h9r9.

    Luri lawo, luri . . .

    Bbnafş rabu, cu dast kvit Haao, got: Haso, ty cbra

    isal dy sala Dawreşe Naryhra buji şbvan, ty zu bbhatt

    am bbcuna. Cu tawla haspe Dawreşe Naryh, dy hasp'

    dan9 dgrxbstbne, kal u raale fhur— raure) xya lekbrbn u

    ravin.*

    Waxte rave Haso kbrky t>azo bar bb mala mire öra-

    ba; marara danî ky harbn ela bave Bbnafşe, le Bbnafşe

    aw Jak na hbşt, got: — Haso, sare mbn bb qyrba, ^mbre

    4&"'

  • mbn bb gori, ty cawani qa haz xya tynaji, na hama ba-

    ve mbn az dama ravandbne, na haraa aw bb xya bu sa-

    babe ma, iro zi ty dbxyazj hari bal wi?

    Gava ky Haso ava Jaka zi bbhist, dbha tapava hata

    nav c5ve xya, bire hatbn roze zaratja awi, aw roz, cb-

    rax ky bave wi bb dasti xylame aqe hata kyştbn. Gala-

    ki kata nava mbtala, kur u dur fbkbri u hesbr zb hardy

    cêve balak notfali tavija barane raşand, bu iska—iska

    wi . . . Bbnafş zî bar xya kat, kyre we dbgbria u dara^

    ke we ş9V9raşe Ib sar pbşta haspa buna rfasas.

    .Le aw Jak awqa nakfaşand, zurra zurra gyre bfaha-

    re Haso hbşjar kbr, aw sar harade xyada hat, meranîa

    wi hate u hama zb sar pbşta haspe xya drezi Bbnafşe

    kbr, ramusanaka kur u şawat daje u mbqimi gote: Bb-

    nbfş, sare haspe vi alida ka, am idi nacbn çam ty aqaji,

    hamu aqa zi Jakbn, am garake duri wan harbn u harke

    waxt be hajfa xya ze bbstinbn . . .

    Daqake sfafate tarî şawqvada, Bfanafşe zi Haso hbz-

    kfar u kanja . . .

    Haso gava av Jak dit. xuna wi dfaha kalja u xabara

    xya dyçar kfar: Dalala mbn, ty cjaje hanaji bblbnddbbini,

    am dbcbn we, Lb wedgre zi ame gynde Jakraale cekbn.

    Ib ky na aqa 'haba, na bag. 9rae zara zedakbn u wana

    bbdbn förakbrfane, waki hamu aqa u bag najare raana,

    wakj agar be sarate tavi marfave raînanî rabn xabatkar

    haqe har aqa— bagakira dsren . , , 9rae harau şbvan

    u gavana dora xya bbçbvînbn u şarkbn.

    Sbba pak bu, heza mareve mala Dawreşe Naryh

    pe hbsjan daraqa rava Bbnafşe, Zb we şunda hawer

    46

  • dakat, Dawreşe Naryh hata male, na zbnak dit, na kyrr,

    na şfavan u n9 h9sp, heza runfaşt sare xya xfast, aw ky

    we gave Haso tavi Bbnafşa badaw Ib sare cîjaki bblfand,

    ■nava heşnaje rangawazîda runbştbun u kef u hanake db-

    ne dbkbrbn .

    SIÎÎAS

    MdME U ÛjŞE

    9w klzan xort bu, waki çlda çan nada, aw cbto dbl

    bu, waki db xyada naşwiti we şave. '

    We şave, şava sajî, 9jşe zb hîve şawq vadbda, we

    .şave, şava avlne. êjşe ysa badaw bu, zb hlve sbpitbr,

    zb roje zartbr bu.

    9wa notlani zbuared maralakate bave xya—galaki

    kybar bu, rainani tajre Simbrr sarbast u sarffanaz bu,

    ■minani raerxasaki navdar bu, bazfana bblfand bu nola da-

    ra sbpbngdare, nola cbraKe bu, c^ved we marbv dbgot Je

    :şeranbn: awqas. zarbadast bun.

    Ysa dera qamara badaw bu, ky rojera dardbkat u

    marbv hawas uhbzmakar bu le bbnerja. Le waxte herse,

    minani baje Same dbnja be rbsq dbkbr.

    öjşe Jaka ysa bu.

    Nava we mahdleda tak Marae bu, ky öjşexyaşhat,

    aw bagam kbr, Mame zl bb dblaki na, bb hazar dbli aw

    haband. Marae, Maraeje dalale dble Zozane, awî cbqaka-

    cbk sar xya bangi kbrbn, cbqas zi be xaw u sawdasar

    kbr awi Maraeji.

    U caxe rabraze Marae u öjşe bb hav bu^ Zozana

    pir, çar dbn tara—çan bu, hat sar banga b9re, notlani

    47

  • qiz9k9 carda sali zir u sarbast viali — wlali dbfbtbli, db-

    raqbsi.

    Ida aw Zozan ninbu, Ja ky dbdah salja xyada tawla

    u pange aqe paqbş dbkbr. sbbe 'haja evare sakare rex

    Ib sar pbşte bun; çaritija zbned aqe dbkbr; hata navtan,-

    ge quzi tandure dbbu, loş vadbkbr waka bazbna aqe u

    kfardbn9K h9rtbra db bbn. pbC9ngada bu.

    Gb raêrumî, balangazi, cb av u hesbr u zalulî... ha-

    ta Mame gbhlşt, daste wi dar gbri; Zozan dbha pirbu,.

    zb tytar kat.

    Mame bîst sali bböjşahizdasaliraawqa Ib hav dbha-

    tbn, ky gava tajre Simfarr Ib ru ^zmin dbffarja—Mame u

    êjşe dbdit, necira xya bir dbkbr, necir zb nav lape wi

    dbkat u bb ditbna cêva, bb myhbata dbla dlna xya dbda

    hardija. Galak çara m^nagije '^rd pekol dbkbr, dbraqisi,,

    le gava Mame u öjşe dbdît, zb aşqa hardja har tbşt bir

    dbkbr, pbşt Ib bar Mame u öjşe xwar dbkbr.

    ÖJşe bb avinja dbla Marae haband bu, zb we zi aşq.

    Zozane pajda bubu. Harau zi bb zawaça hardyara aşqlu

    bun, hamu zi kefxyaş bun. gbşk zi şabun waki mbraze.

    Mame u 9Jşe bb hav bu.

    Le Tahbr aqa tavi we aşqe nabu, nakanja, dfa xya-

    da warbmi; zb karba xya kfala, zb çagare nölja. Hersa,

    kaf dave wi kat, cawa ky haspake ty z^f çbrida bfadejî

    tblhane we raba kaf dev kava.

    ewi bar c^ve xya dit, ky Mameje-xylame wi ejşe

    stand: z6f bar xya kat, db xyada nbhbçi, we bb taqja...

    eva aw êjşe ninbu, ky Tahbr aqa bb dastakl ysa

    dêfand, waki hata iro zi sare wi dbgara. Ça^a bar dare

    mala wi— peşbari aqe sakbnl bu^ re nadabu aqe, tbbbsti:

    48

  • dabuje, bb aqara şarr kbr bu, ra rujî ruje aqe bubu: Je

    Tahbr aqa.

    Le ida aqatîja wi zb ke rozerana, cand kapeka he-

    zaja, idî, ky xylara peşje le bbgbra; Ja awi qabul kbr bu,

    xylara ze bbstina, nabu xyre wi. Kasi dl bu, xylame raa-

    rbv, raba, Ja aqe ze bbstina. Zêî zi êişe Mame hbzkbr-

    ja? z^f zi Mame rabraze xya bb we hysblçaraalera kbrja?

    Na aw bb xya aqaja u har tbşti bare êwlbn ga-

    rak aw bb xya t^m bbka . . ,

    U farmana Tahbr dîsa rabu; gazî ^gît êfate xya kfar,

    le bari gfaşka daji Ib Marae kbr,

    9wi bb kybar u bb farman got:

    Hun ve roje dbbinbn, hata ky ro disa be vi caxi,

    garake hun nava xylamed şex Çawadda bbn, wakl Zîlana

    kokbbrr bbkbn, xyalja tandure db sar wanda bezbng

    bbkbn,

    Da bblfavfan, xyade koraaka wara ba . .

    Farraan u ^rabre aqe bu, gotbna wi har tbşt bu u

    Mameje dbl bb xam vagarja hata- male.

    Dy hesbr zb cöve Marae pakjan u barzer glol bun.

    Na, Marae dble xyada sewri, bbra dble 'öjşenaqy-

    sa. bb aşq ksnja u wanra got:

    öjşe çan, dble xya Ibra bbka, zanded xya zl bb-

    şbdlna, waki koloze Maraeje xya qot bbgfari u ruje öjşa

    malul bb şawat rarausa, rarausa c^ved we raş balak.

    9wl dajk haraez kbr u gote:

    Dja rabn, dajne xylamtîja, dajn garak vagarinbm.

    öjşe bbneri, bbra dble we namln,a, porre sare ta-

    zi raş bbblnbm.

    U waxta Mame cole Ib sar pbşta haspe çferld dbda:

    Tahbr aqa heza bb dblakl rahat runbşt nböieîse. öjşe u

    1058-4 40

  • Zozane zî wakî dble hav xbrab nakbn, hesbre xya mina-

    nî tavîje barane db xyada dbqyrcfamandbn.

    * *

    Şaş sal hatbn darbaz bun,: şaş çara dare bije. ky-

    lilk vada, le sala hafta, gavaky wedîsakylllkvada, Mameje

    Zozana pîra raban Ib c^Jşa raalul dihar bu . . .

    Tahar aqa zi Cbl çara çabkbr, cbl çari zi çerbband,

    wakî bbravina, arama 9Jşe, aw êjşa bu, ky qa hasty zi

    navît nava dav u qiled wi, xabared wî kapekak hasab

    nakbr: raîna raerxasa kybar raa u koloze Mame qot kbr,

    saje wl sarfbnaz kbr, dfal da Zozane, zb we dbi st9nd u

    bb xudana ên]e xya öbura xya kbrbn; hawçajl ty qul u

    bandi nabun . . .

    öjşe, nola kavodka bar zbnara; minanl hiva glovar

    bari evare rabu bar pançare, pala xya daje, hardy gyr-

    Cbke surate xya kbra nava daste xya u reja drez meza

    kbr.

    0va aw re bu, waki Mame teda cu, waki roje ha-

    zar marbv dbCfan u zb wana zeda zb wi alida ten o öj-

    şe, har ro darhaq Mameda pbrs u hawal dbkbr.

    Nbha zi bb çbrida sjaraki haspe boz dbhat. önja wi

    xuda bu, ba Ib peşe arxalbx dbxbst, Ib hav dfazvbrand-

    9w idi neziki pançare bubu u xarib-xarlb meza dbkbr.

    Dble öjşe nola cbvika davit. Dble we qyloz dbbu: hbm

    şabuna, hbm karba . . . 9we rable xya hazand u got:

    SJaro, sare rabn bb qyrba, ömBre mbn bb gori,

    karamka, paja ba, Mame mBn isal haft sala cuja askari-

    je, karamka, wara, nane ma töm bBka u beza ty zb ke-

    dariji, kiji, ki ninl? 9gar çabaka xer haja, pak,agar-na,

    bB xer u sblaraat db reja xyada hari.

  • 8wi sjarl zi wa got:

    Rbnde, nan u taxte ta zed9 ba, şen b9, kemasja

    ta tynna ba, şava işavin mevane tama.

    Nava har haft salada—ava mevana zb gbşkî sarbas-

    ^br bu. êjşe zb xabare wî n,9xajdi, darkat darva, sare

    haspe wastjaji gbrt u waxte sjar ze paja bu, hasp bbra

    tawle, gbreda u era tfazi bar kbr.

    U gava zbVbrri, şunda hat, xarib bar bb oda xya

    bbr. 9wi zi tfaVbng, şur u martaie xya zb Sbty xya anl

    xware, zb stuneda darda kbr, bb dastaki koloz zb sare

    ,xya darxbst ky xudana sar paqbş bbKa, öjşe kbra axin

    u axin o kasara we haft sala nola eame bbhare Ib hav

    kava, tavi hav bu, kbrg qirin u pera pera xya avîta pe-

    sîra Mame, dalalîje dble xya.

    WaJ Mame.> waj Maraeje be baxt, ty bb cb fan u

    :fela hatl?

    Marae zi dbgot: Le ki dbkara bb sinore ta kav, bar

    malja mfana dalal.

    9jşe Ib sar singe Mame, Mame zi sare we_hamez

    kbr u bb rarausane şirbn—kyl u darde har haft saledrez

    bb çarake bîr kbrbn.

    Mame got: öjşe çan, da hara, mbzginje bbda dajke,

    waki be sobata beza, xabar bfadbn.

    êişe got: Ax, Marae rabn, bbhela dajka plraraban,

    işav rahat raze, sbbe xabar bbdbn, nbha şir u mast bl-

    n,bm bbxyn, vsxyn u kef bbkbn ...

    Mame ty tbşt nagote, bazfan bala &]şe aw ter kbr

    bu, hbna şlr vaxyar, Ibnge xya şuşt u bfa şawqa hive

    ihavdy hamez kfarbn u katbn, çî nbvina . . .

    Gava ky sbba gawr bu, Zozan zt çije xya rabu, se

    çara zb dbl u çagar „ax" kbşand,seçaragazi„xyade" kbr.

    5'f-

  • 9w zi zb darde Marae bu, ky dbhalja u dbraaşja. l

  • HaJ gbdi öjşe, paşi Marae mbn, dang—sadaje me-

    vana bbkavbn bar gyhe mbR, ty zi bar mevana hari beji,

    -çabe nadl mbn . . .

    Cbma mbn slanat u hyrmata mevana bir kbrja, me-

    van, mevanexyadena.Na,azcbqasmeva.na hbzdbkBm, aw-

    qas zi Mame xyaji taje tane hBZ dbkbra . . HaJ gbdi

    êjşe.

    U Ibnged Zozane çar dbn ŞBdJan, nava wan har

    haft salada nbraez çara ûvflbu bir kbr u bar bb ode la-

    .zand, ky öjşe wan haft salada teda radBbu, rudbnbşt.

    Zozane dare ode vakbr u cu hyndyr. Oda tari bu,

    -tirkak tave avit bu hyndyr; da bu sar çi . .

    Zozane hbzbngak kur rahfaşt u cêve xya rabzda. . .

    u n,bşkeva got: Pî, bB sbrabla, ava 'cb tavaja . . .

    ê]şe raza bu, kelaka we zi zblaraak. 9wi bb avintl

    ^Jşe hambz kbrbu: dast9k dabu bar sare we, Jak zl bar-

    ra bbr bu, hamez kbrbu, avintja haft sala pe gbrt bu u

    ,kat bu xawaka kura şirbn ...

    9we got: HaJ gbdî êjşe, galo namusa ta cawa na-

    ■mus bu, ta kbr bbn pe xya. Mbn ronaja cêve xyara.Ma-

    me mazbn kfar, Mame xyaji—xaribi xaribstan. Mame ava-

    haft sala cuja askarije, cfato namusa Ifa ta, öjşe çan, ta

    qawl qrare haft sala pepaskbr, ta koloze Marae rabn bar-

    zer kbr, ty kati nav çi balgije lawke zblara ...

    Tamare Zozane Ib hav katbu, karba xun teda mb-

    cbqi, xuna we tavî hav bu, qawat we barav bu u be

    hamdi xya nezikî stune bu, cak u raxte mevan bb stu-

    neva darda kbri bun. ÖJnaluJa wî zi Ib wedare tambz u

    ihazbr kbri bu.

    Zozane êJnaJu bb fasal gbria daste xya u bb hardy

    53

  • dasta mahkara gbrt. Sbfta lule dfaneri u paşe sare we

    neziki mevane öjşeji hbz kfari kbr . . .

    Zozane got: Gb zblamaki ^gita, aze raeşa wi hama

    zb taxtka ^nije bbgfarbm . . .

    Cot u sakbni.

    Na xer. &\şe çan, nabu, ysa naba, dange öjnalu-

    je we bala ba, gynd u çîner we bbbhen, dbnjaje raa bb-

    hbsa, Tahbr aqa we sah bbka, db e wl we şa bbba, na

    ve ta kavodka parbalak we xbrab ba, nave buktlja ta

    hatfsaljewe roda hsra. Marae rafan zi we be, bbbhe, her-

    sa Mame zi we raba u dble wî we bbşke, sare wî we

    barzer ba, îda ruje wî nagbra bb xalqera xabar bbda.

    Paşda hat u ^Jnalu stuneda darda kbr.

    Şunda zbvbrri, hat; dit ky mevan zb Jazbune xança-

    ra xya sar balgi bbştja, banz da; hblda, caka we xfaJas-

    kbr, şawq kata xançare^ cbrusi u dora sare mevan bbr u

    ani: hazand.

    Dbbak qawata mbn kera bbba, öjşe, haj gbdi &]-

    şe, dbbak zb darbake naje kyştbn,—are!

    öjşe çan . . . ava zblame hani 6fat we zb darbak.

    Zozana pir bbmbra? Na, dbbak saq bbraina, dang dbn,Ja-

    je bala ba, iza xalq bbbhe, nave ê]şe xbrab bbba, Ma--

    me zi be, sah bbka^ bb angbrra, dbl zi taraul nada,

    bfaşke ...

    Xançar zi şunda da, kbra qave, .

    Har dy çahfal he xawa şlrfanda bun . . . gylaşq db-

    bun. leved raevan ib hav dbcun u dbhatbn.

    O, rarausane öjşe, rarausaned bb şawat u bb agbr

    mevan galaki xyaş hatbun u aw db nava xawa kbbirda

    ZB rarausane we hysbl çaraale ter nabubu, daste xya ze:

    nadBkfaşand, zfa surate êjşa Zozane xyaj kbri . . .

    M

  • Disa brne Zozane rabun, çar dbn bblaz barbbcak u

    silbhe wî cu u got:

    Na, garake zu bbkbra, he hbşjar nabuna, aze xa-

    weda lexbm, agar hbşjar bfan, ida zafta mbn dara u şb-

    xyle dast pe kfari, we badfahawa hara, arae ynda bbn.^..

    Zozan dbha neziki silbhe mevan bu, sorani kbşand

    ky hara lexa u got:

    Aqble mbn zb avi dbbtrra, ava we sing u bare

    wi xblas Ka u waka byhystake zi we db 6rdeda hara.

    Dang xalqda darnakava, xalq sah naka, soranije qafasa

    wi Xblas ka, we byhystake zi db ördeda hara. Dble Ta-

    hbr ma rahat naba, nave ^Jşe bala naba, kefa êjşe naş-

    ke, Mame zi nabngbrra, dble wi xbrab naba . . . u çar

    dhTXf zanded Zozane hav şbdjan, o dîsa kala we rabu,

    xuna we tavi hav bu, awe sorani zb nav porre öjşerada

    sar sing u bare raevan. Mevan zb şawata bbrine walgar-

    Ja sar kelaka dbne. Zozane db^a sorani bb qawat hyl-

    kyra kbre u sorani zb singe wi darbazi örde bu—gbhişta

    doşake u waka byhysteke zi ^rdeda cu.

    Zozane wi caxî hbzbngak kur rahbst u öjşa buk

    meza kbr. ê]şe wakî, ky zfa walgarrandfana Mame hbşjar

    bubu; rabu sar xya, runfaşt u be hamdi xya carnbkal

    meza kbr, sbfate Zozane gylaşq nbheri u he haz ledana

    Marae tyna bu.. le xuna sor dbha carhblqa gbrt bu.

    öjşe hBşe xya baravi sar hav kbr, Marne xyajî dalall rae-

    za kbr: soranîje sar sing dît u har tbşt f^ra kbr:

    öjşe paşe Ib Zozane nbherl u zb pera dast avita

    porre xya, qafş kbr, ani xwar, kbra qirln u got: Waj

    Daje, ta cb sare rag kbr, Marae rabnl ^fat ava haft sal

    bu~xaribtîjeda bu, şarr kbr, nfahat kyştbne^ qa bBrindar

    nabu, ta cb kfar, waj, daje, u Zozane zl f^m kbr, ky

  • öjşe aw ÖJşe bu. wakl koloze Mame qot gbrt, Marae kyysa be rabraz raa bb daste Zozana pira raban hata kyştbn u Zozane sorani zb singe wi hblkbşand: pele xunevîall—wi davitbn.

    Zozan kata sar bbrine, Je xune sbfate we hbJanl..Zozan idi kur n^IJa: Ax Mame, Mame, Mame, dja

    ta sewija, dja ta qbzfaka, maJuI Mame, Mame . . , axxuna kyre rabn böra, Ax Marae.

    ÖJşe raalxbrabe, rabn Mame bb dastî xya dardajahaft sala cuja askarije, kasl qemlş nakbr darba xya leda^le hama mbn porr kyrre, rabn m^rum, balangaze mbndalule bb dasti xya darda. 9re Mame çan, Mara'e, axMame mbn,i t9ri-çan be mbzar. Dja ta bbra bfaba gyrecja, Mame. Mame, xMame, btra dbne aJgm sah^^ bbkadja ta deran cb sare ta u xya anî. DJa ta deran-deranbfara sare xya kyrka haft duzuna, panzda kera. paşi Ma-rae rafani taje tane.

    öjşe got: Zozana m^rura, ty dang naki, le ty poru gyJje rabn kyrr naki. paşi Marae, le dfale Tahbr bagêJe rbhat naki u waxte hesere we u Zozane c^vada za-habun:

    , Wana takbutak Maraera cekbr, daJaliJe de, kyştîje bbdast) dajke danîn nave: Dajke tabut hblbbri danî sar mfa-le xya merxase; nalja, kalja, u raohala -raahala garand o tanepaşe darxbst sare cjajêzorin, tawri bblbnd: Ib rax heJunatajra c^Ikbr, waki aw tajr tbra zb we bblbndaje dbnjacarx u falake raeza bbkfan. Öjşe bfabinfan. we 9jşe ky

    koloze Marae haft sala qot u sarffanaz kbr u we' disaxyajka, ky Mame hers naba. dble wi xfarab naba

    65

  • V- TOTOVENTS

    BAKU

    (K8RIK)

    Mltinge pala zedadbbun^ galak çara 15,000 marbvi

    zedatbr raiting dbkbrbn.

    Roza şbxylbardanije hafta, sadbrtja komita Bakuje

    mitinga tamami alara kbr, ky zb bazer garake darbuja-

    9w çije kfafşkfari zb raarkaza pala dur bu, lawra zi

    1b wedare 6000 raarbv barsv bun,dBha hbndbk, aw ky,

    sar we nete bun, ky galake barav bbn.

    Mazbne nahje zi Ib we dare bu,'waka candsada qa-

    zax zi Ib we bun—ofisere wan zi pera bu-

    Miting vabu, je ky we bB xabardanapeşdahatBn, Jia-

    muja zi daraq pbrsakeda dbgot, ky lazbma peşja xydan

    madan u fabrika mubaraza bbkbn, şarr bbkbn. NfaŞkeva

    dange muzîka askarije hat: dbha Je sfasja bu ky xabar

    dfada.

    Kyli zî cêvnbheri bun ...

    Cêvnbheri bun, ky qazaxe bavezbn sar wan, galaki

    hivje man, le ty kas zb çije xya nalbpbti; tane dange

    dakladvan dbhat.

    „Garake raubaraza bbkbn hata ky kytabune,' hata

    altkbrbne".

    Sar zine haspe -runbşti ofisere qazax neziki daklad-

    van dbba, sbmele xy9 ba dbda, papax dbkfaşlna hata sar

    cöva, dbka qurin:

    57

  • Kyta bbka , . .

    Çbraa^t mina pele ave sarhavra dbca, sbx— sbx zb-

    çîje xya dbhaza u marBV dBgot aw pele raşl gbran bb

    havra dang dbdan:

    Beza, dast pe bBka.

    Dakladvan çar dbn dast pe dbka „ynda ba zorbati,

    ynda ba kapitallzm ..."

    Massa zl dbwakllna „ynda ba zorbati, ynda ba ka-

    Ipitalizm".

    Nbşkeva zb sar S9re 6000 marbvi bajraqa rangal

    minani alava egfara sor^ dfaka firra fîrr.

    Peled raarbva dbhazbn, çardfan sar havra dbCfan. db-

    bpbtbn u askare qazex dbxyrbçbn, ky çimöte bala bb-

    kbn, raiting dfazrabne wana. Massa dast bb strane dbka

    u durez dbbbn, dbdbn paj bajraqa sor. Qazax çbma^te bala

    dbkbn, çerga Cbqa dbca, awqa kem dbba.

    * *

    Haraa we darae, dlsa bb hazar hazara Ib Bala-

    xane raiting taşkil bu. 9va raitinga bb xya xya, saz bu.

    Levon zi wedare bu; awi gyrra de nakbr u rainant

    bave xya dange xya bb hazar hazarra bblbnd dbkfar.

    9w zi tavi şfaxyle xabat hfaştja bubu, roje tane çarake

    dbcu mal u raarara dbkbr—bave xya bbqasbda.

    9w zi nava çbmaêta raşda sakfani bu: nava hazar-

    hazara u we taqraine bu, ky aw bb xya zi dgr^ç^ka

    weja. 9wi zi nolani bave — raal blr kbr bu; daraqa gala-

    kada dBffakBri u dbkawgbri.

    9w bb xya bb we massaera Jak bubu: tav wan bu-

    bu xun u goşt.

    58

  • Levon z6f pak gyhdarja dakladvane öwlbn kbr: awl'

    dakladvani zi— notlani bave wi dbaxaft, 6Jni ysa, cawaky

    bave harro zera dbgot. Levon gyhe xya da sar gli—go-

    tbne wl u marara habu har sawtaka wi föm bbka o sar-^

    waxt bu, kb aw zb dble wi xabar dbda, marbv tbre Jeky

    dfa axaft bave wija, waki ve gave, nava we- mitingeda,..

    db rang u ruje palakl urbsdana: porre wi cur bubun,

    dange wi dbha taqbl bubu, qarcmoke sbfat tyna bun u

    hatbu sar banga bpre, ja çahbltlje.

    Nbşkeva raassaje daste xya Ib hav xbst u kbrbn

    urra, Levon zi daste xya Ib hav da u kbr urra. Dasthav

    Xbstbna wi, dange wî tavi dange hazar—hazara bu uawi

    i^m kbr, ky bb xya—xya bb we çbmaêtera Jakbuja: buja

    daraçaka we.

    Dakladvanaki dbne zî rabu axaft, çbma^te dast hav-

    xbstbn u kbrbn „urra'; Levon he dakladvan nadit bu,-

    awi zi daste xya Ib havxbst u kbra »urra— urra". 9wl

    hala dbkbr gazi,uhamawe dame awi dakladvan dit u aw

    dakladvan naskbr; bave wi bu.

    Cêve Levon ronaji dan, marbv tBre bruskake Ibwe-

    çbraa^te xbst u harau dar ronaji kbr.

    Vlrab dast bb axaftbne kfar. Qarcraoke sar suret—

    qyrcbmi bun u galak balangaz bubu; cêve wi zb be xaw-

    e warbmi bun, le zb xabata hbzkbri, marbv db'gotşamal-

    dbdbn; xuna Levon dbha kalja. Marbv tfare aw zb aşqe

    larbzi u çi bb çi bu rbsas u gyh da sar xabardana bave.

    Axaftbna wi zb dange çbmaöt maxluqate nadbhat

    sahkfarfane.

    Levon maçal—mbmkan nadit, ky daste xya Ib hav-

    da, awi gyhdari dbkbr u bar xya dbkat ky dange çbraaö-

    5&

  • te ysa çalab çalabl bblBnd dbba: dange bave nadbgbhiş-

    ta wl.

    Virab dîsa dast bb gBliJe xya kBr; awi kylraed xya

    bblbnd kbr bu u bb zaqra dbhazand. Le baje we gave

    Ib porre wi dbxbst u porr bara—bara tavi havdbkbr, Ib

    •hav dbqbpbcand.

    »9m xabata 8 sahatije dbxyazbn, dbxyazbn ky zb

    bo raa raaktab vabbn, ara tatore çbraaötije dbxyazbn, ysa

    zi vakbrbna naxyaşxana; zedakbrbna ajlbxa xya bb blst

    salafl, agar aw pbrse zorfan najna ralasarkbrfane, arae

    disa u dlsa raubaraza (şarr) bbkbn". Levon dy pala ve-

    za çbraa^teda dit; dit kylma bave xya. Bb taqmina wi

    sare bave galakl bfalfand bu, vişka pbş wi; bb bblbndaja

    xya nagbhbhîşt sare wî: aw vîşka bb tani u raş . . .

    Virab kyta kbr u paja bu, şuna wi pala-

    ki dbne gbrt; waxte Levon tynabu, ky gyhdarja

    gbli gotbue wi zî bbkbra, Cbmki zb nav

    çbmaêtera bar bb bave dblazand, ky wi bbbina,

    wi bbqasbda.

    Virab n.ava çbraaöteda sakfanî bu, xuda bu u gyh-

    darja dakladvan dfakbr. Haraa we darae jaki aw haraez

    kbr. Cêve Vîrab cbrusîn. 9w bb deraaki gylaşqbu u awi

    waxtake kyrre xya ramusa. Waxte ky kyrr db harae-

    za xyada dit; har catnaje (dfaşwarije) peşije zb bire cun;

    i bun, u bbrcî bun zi bire nadbkat. Marbv tfare brne wi

    u taraare ^nja wî tavi hav bun; xun le kalja; bbaşq '\b-

    zi bu, ty catnajî bar cêve wi na dbhat.

    Vii'ab sekbnbune şunda pbrs kbr,

    Qg hale dja t9 ciJ9?

    Pak9, 9ze h9rm9 bezme, mbn bave xy9 dit

  • Qze iro bemg mal-

    Bav u kyrr ruje h9V nbherin, Virab got:

    Dbb9k hun bbrcing?

    Xer, 9m bbrci ninbn.

    Levon bbhist, ky bave wi havalbande koraîteja taş^

    kilata xabathbştbneja u komite gav u sahat dbX9bbt9,,

    haraa zb we zî waxte bave tynabu, ky fae raal; nbkarbu

    zb wi şbxyle galaki çabdar durkata, garake şav u roz peş-

    Ja xydan habuna şarrkbrna.

    Nbşkeva dgnged urra hat: Virabu Levon zi zb çije

    xya rabun. Çbmaöt we dame hfanakl zb çije

    xya laqja. Pale dakladvan, idi xabar nadbdan. Levon

    we hala-baleda bave xya ynda kbr. awî we waxte galaki

    c^ve xya garrand-bave xya nadît u gava gyraana wi

    hata bbrin.- bar bb Sabuncije Ibvja.

    Virab we evare zi nahata male, cbmki, çbvata komita.

    xabathbştbne kbşandbu hata sahata cara—Ja sbbe, zb sha-

    ta cara şunda havalbande koraîte manzila çbvateda har

    kas çikîda pal dabu. cand hab sar 6rde, cand hab sar-

    runbştaka u cand hab zl hama sar taxta.

    6L

  • N. ZARJAN

    TRAKTOR

    Rozed paşBnbn je candbna bbhare,

    Gajed betaq^t db nava X9tada hedi dblbvbn.

    Uihgr kolxolvangki rençbgr zang dgraqa we,

    Ky wana pençi s^lgf— candbna xy9 kbrJ9.

    Hela tsne pençi salgf , qw zi zb tamamia

    plane,

    W9ki qrare pençroziieda ki-vş u êjan9.

    Lb peşja wan bu xy^lja bBnharr u çahBl,

    Weki hgr dgqe şgl dBbu—tov çar dbn tov-

    dbxygst.

    Havale S9dbr, ida tsqat tynsj

    Qawatida gada n9maJ9;

    K^ane, dbgotbn traktore we be;

    Tye bBueri, be traktor—ilaç m9 nab9.

    Ysa mgbezbn, şa.şj9, hevalno,

    Traktor dgrgng k^t, ubha ida naje,

    Le gargk candbne bbkbn; bazo ha bazon,

    Iro roza ma—mbrbn, jan zi zijnejg.

    "U Mbko ma«e zb d9st kotankeş W9stjaji

    dbsting,

    Dbka ho, ho, te b^nga xyg b^re,

    Şbvbke dbhg^ing, dbbg u ting

    -Lb sar gaje qydum kati 9we dBşken^.

    Hglg hgla gang—disa zore dbdBug xyg,

    ■Cöv le dbW9rbmbn, marbv dbbe rbzjan!

    -Kalo çardbn kamlbke xy^Ji zarbk dbner^,

    -Gglo n9t9q9, gglo hur u ruvi ngdg dgr,

    62

  • Le Mbko haz syg tyng-ggrm buj^ bb xaljera,

    DBha bB l9z—l9z hodbkg — dazo.

    Kotan peşda dbC9, xyglije radbk9 S9r h9V,

    Mbko ai pera bb dbl u çan dbbg.

    Le wana xurg-surgk dbne zi bbhist db we

    d9me.

    H9r tbşt st9qbrri, wiiali gbşka h9vra nbherin,

    U dgnggki qybg hat u byhyri:-

    Traktor hat.

    Saro şofer bu, Saroje hgvale Karo,

    Hamuja kym zb S9re xyg dgrxbstbu u gon:

    W9J bb xer u sblam^t hati—

    Wai S9r .eêvara gbşka dyçar kbr,

    U bb dbl u bb 9şqbk mgzbn 9wi mBzul bun.

    0 ^h nava çbmaêta gyl9şq kolxozvan,

    Traktor peşda hgzja—re da n^xşkbrbn,

    Peşda cu u S9kbni Ib S9re korza nivçi.

    Şofer gazi libr: Dg, gm dgst -pebbkBn,

    U rul gbrt daste xyaii notla hgsbni,

    MBkoje sgdbr mi got: Ee t^niBZ bBkBm,

    U lawbka bb dbl u 9şq d9st bb şbxyl kbrBU

    Ida 9Sbr bu, roje xygda bu sgre «ije,

    Z9vi bb pençe xy9 zer kbldaji kbrbu.

    Traktorazo, b9S9, t9 sghgt xygşba, wgstaji

    B9Z0 jale gynd, S9r pBrerra bazo,

    BBra be gyed bbk9 wiqin, bBk9 rBUgin,

    Bez9, 9z hatbm, gbhiştBm, mBU n^hBşt btŞ9rmi,

    Be MBko dbbe-bbra, dbzmbn pak haz ve

    J9ke habbn.

    63

  • 8M. ÖVDAL

    LAWUKE OaLAL

    XazBl bb ta.Iawuke dalal

    myhba ta pbrr fbkra zalal,

    kefa ta çija, dange taj zlz,

    kyrre tambz, şirne 5ziz

    Ta naditija rozed malul

    Ty na buji dbz, ty nabuji qul.

    Salam ria ta tazarra.

    Şabun gotl, êmre tarra.

    64

  • D. DEMR€JAN

    ABDUL

    1

    Abdul zb walate 6çam hatbbu Rawane, cawa pal&

    katbbu zavoda baraby tarabzkbrbne.

    Bb xyara cawalakl gawr, krasaki sar çane xya u

    qajşak ani bu. Çanda slaraat bu.

    Şbxyle wi rahat bu,— kaparice raaşina qatkbrne vadbkbr.

    tuke paraby zb bbn raaşlne dardbXbst, le havale wi Ah-

    raad u Grigor zl tuka dbdrun, le Rza jak-jak dbbbr db-

    kbr vagona'

    Hajşt sahata şbxyl dbkbr.—nav wan 8-sahatada hb-

    naki zi rahat dbvu u nan dbxar. Çarna sahatake dyda

    zeda dbxavbtl, başqa zi ajlbx dbstand, bona wan, sahata.

    Fbrqia xavata vbra u walate ^çara zûî raazbn bu:

    xavata wedare catbn bu. Wedare hata 15-sahata dbxavbtin-

    Nive ömre wizalulijeda darbaz bija, sava aqe, xan xavbtija,

    we şunda başqa zi yavbti)a, bona sare xya xyaiika, zb

    bbrcja nambra, majina wi zi hamin bona xavata aqe bija.

    Vedare şbxyl bb çuraki dbne bu, bare êwlbn xavata

    Vfara xavata, na zaluli bu. Vfara şbxyl bona wi aşq bu. lena dbzrabne wi. walci zb hal bbkra. sefil bi]a, barbb maq-

    bar bfacuja.

    Cöve Abdul tbme It darxfastana parabu bu.

    9wi pe cawala danl \bz\ hawşe dfakbr. Wedare Ib

    kelaka zavoda paraby maşlne hblcbnandbne ha-bun awana hfaldbCbnand u barbb maşine dbue dbbbfwan maşîna pamby zfa dandbka dbdan tamfazkbrbne, dgn-

    dbke pamby dbrbzlan zere, le pamby dbcu çiki dbne. We

    1058

  • dare dbhat qatkbrne u dbbun tuke (gyloke) ' gyJovar. ha-Zbr dbbun, sava bbkbn vagona.

    Rza u palaki dbne tuke pamby dbkbşandbn dbkfarbnvagona, maşina zl dfabbr Lenlnakane, Moskve.

    Çije qatkfarne qizin u gbrmîna maşina bu.

    Pala tbme dora maşina dfacun u dfahatfan, wana Ib>ştaki dnbherî, saz dbkbr. Hbş u ffakra wana sar maşi-Tie bu.

    Bare ^wltn zb Abdul tbre paia zb hav hbz nakbn,

    cbmki wana havakl ggrm- garra bb havra xavardbdan,

    ha^aki zb havdbxajdin, çarna zMb hav hers dbbun, xa'-vare napak havra dbgotfan, le disa awl bar cive xya db-

    dit wakî pala bb havra pakbn, barbşbn u zb hav hbz.dbkbn, sari awa, waki awana neziki h9Vbn.

    Mgrbve bexavatkar u sbst zi hana, yssa zî Je simul-

    jant, Jak £b waua zb sbxyl durxbstbn.

    Zfawaaa hbz nakbn. şirat dbkbn, wanatinbn sar re. Bare

    tbşte naditî zêî bun bona Abdul; pala sarkarîje Ibhykymate

    bbkbn -ava gblije hana awi Ib Öçambstane bbhistbbu, inan.akrBbu, hala kane wî hatbbu, le waxta hat, bar cöve

    xya dlt, kb şah, aqa u xane avi walati zb o'rie hatfana

    hfalanine, har marbve hamal, pala raana, içar bare êw-

    hj\ waxta taza hatbbu, xya din hasav dbktr, duri şbxyladbcuh. . Naha cb? şbxyla wi bb wana katija, we zb xyra

    bbxavbta. cand manata paşxa u hara walate^çara.

    Le Abdul paşe hbndfak—hbndfak hio bu u raa, kas9kzh m nadravja, aw zi zb kasaki vanadbkbşja;

    Rozake zî Margare korasoraole pala> Je kb zfa bb-

    zbr kysp dardfaxfast, daste xya Ib rable wl xbst. got,—qat

    66

  • îiatbrsa Abdul, havine hbm aze ajlbxa ta bbdbm zeda-

    kbrne, hbm zi yssa bbkbm bona ty ca-nd lêda hari bfaga-

    ri. 9wi gblije xya kytta kbr u daste xya bbzbr Ib surate

    Abdul xbst, awi zi disa bb hanak rable wi gfari u Jak

    da seri.

    Le gfalije Margar Ifa Abdul xyaş hat, gbşk darhaqa

    Abdulda zanfan, sava wi dbfbkfarfan.

    Gbşk paj wî gbli dbcbn, dbxyazbn zanbbbn galo

    Abdul we kange hara raala rahatije, Abdul awana çfava-

    lada dbdit, haraa pera xabar ngdfada, le wana Abdul

    zb bira xya nadbkfarbn. Sava ve Jake zl dble Abdul gala-

    ki sar zavode deşia.

    Dbha raa. Nacu walate öçara.

    Çvatakeda zi sadr zfa Abdulra got, hb qat Cb? gfalije

    ts hana, hav. Abdul, ty Cb? dbvezi, marbve ysa hana,

    waki zb xavate darangi dbkavbn u zrar dbgbhiza dar-

    dajina ma.Abdul hbnaki tavhav bu, paşe got,-aw raarbve zb

    xavate darangi dbkava, zrare dbgbhîna ke, dfaghlna xya. Ma

    bare şbxyle xana u baga krlja, zb şfaxyl darangl naka-

    tbna, le naha zb mara şarm nîna? waki am zb ŞBxyle

    xya darangi bbkavbn.Pala ina nadbkbr, waki Abdul gbllje ysabbgota, ba-

    re dbkanian, le paşe kar bun.

    Abdul rast dbveza... şarraa, sosratija, garakysa bb

    kbn, kasak darangi nakava.Abdule kb bare pbrse çvate dbbbhist, raataldbraa, aw

    hbndbk-hbndbk hiniwan gblja bu, zanbu, waki xaje zavo-

    4e aw bbxyana, ty kase dfane nînbn, bma zi ggrak awa-

    na paki Ifa zavode bbnherbn, xavata xya rbnd bbkbn.'

    Abdul we jake zl hin bu, waki zavodeda habija ma-

    rla başqa tyna, aw xavat ja gbşkana, garak gbşk zi paki

    Ib şbxvl bbnbhertn.67

  • Ibzavode bbnbhertn. Cawa marbva be ömlti şbxyl Ib waJa-

    te dçm dbkbrbn, vbra ysa nina, darhaqa palada dbfbkbrbi*bona sax buna wana u gblij dbne, le Ib êçamstane ki zfc-dast cu, marbv le nava xy^JI.

    Bb awi çurajlja walate êçam. Wêdsre zavode gbşki-

    da, dara�