bu bİr kİtap1cogem.ankara.edu.tr/wp-content/uploads/sites/311/2018/04... · 2018. 4. 19. · bu...
TRANSCRIPT
BU BİR KİTAP1
İnternete girebiliyor mu?
E-posta gönderebiliyor mu?
Mesaj atabiliyor mu?
Hayır, bu bir kitap!
Anneler ve babalar, çocuğunuzun teknolojik
ürünlerle sürekli oynadığından şikayetçi misiniz?
Bu teknolojik ürünleri, çocuklarınızın elinden
alamıyor musunuz? Eğer bunun gibi yakınmalarınız
varsa bu zamana kadar çocuğunuza “Bu bir kitap.”
diyerek çocukların öykünebileceği birer model
oldunuz mu? Ya da çocuğunuza onun iletişim
kurabileceği kitap gibi farklı seçenekler sundunuz
mu?
Lane Smith’in hem yazarlığını hem çizerliğini yaptığı “Bu Bir Kitap” adlı yapıtı 4-5+
yaş dönemindeki çocuklara seslenmektedir. Ön kapak tasarımında kitap okuyan maymun
karakteri ile arka kapak tasarımında elinde kitap tutan eşek karakteriyle modern yaşamın
getirmiş olduğu teknoloji ve geleneksel yaşamda kalmış olarak algılanan kitap kavramları
tekrar gün yüzüne çıkarılmıştır.
Kitaptaki karakterler aslında, milenyum çağının “Z Kuşağı (1995-2010)” ya da “Alfa
Kuşağı (2010-…)” olarak adlandırılan yeni nesil çocuklarıdır. Bu çocuklar, teknolojinin içine
doğdukları için teknolojiye daha rahat uyum sağlayabilmektedirler. Teknolojiyi yaşamlarının
bir parçası olarak gördükleri için her şeyi teknoloji ile yapabileceklerini düşünürler. Kitabın
2010 yılında kaleme alınmış olması ise tesadüf değildir. Karakterler, okurda güzele ilişkin bir
duyarlık sağlayarak okura, kitabın özgün gerçekliğini duyumsatmıştır. Kitabın, teknolojiyle
kıyaslanamayacağı, kendine ait büyülü bir dünyasının ve okuma kültürünün edinilmesinde
önemli bir yerinin olduğu okura sezdirilmiştir. 1 SMITH, Lane (2015) Bu Bir Kitap. Ankara: Uçanbalık.
Her sayfada renk, çizgi ve sözcüklerle oluşturulan bütünlük, çocuğun görsel algısını
uyararak çocuklarda görsel ve dilsel okuma isteği uyandırmaktadır. Kitapta yer alan resimler,
çocuğun rahatlıkla öykünebileceği modeller oluşturmaktadır.
Mizah üzerine kurulu olay örgüsü, çocukların gülmesine, gülerken de düş kurmasına
ve düşünmesine olanak sağlamaktadır. Teknoloji ne kadar gelişirse gelişsin, kitabın
değerinden kaybetmeyeceği iletisi, yazınsal bir kurgu içinde seslendiği yaş grubunun anlam
evrenine uygun olarak çocuğa sezdirilmiştir. Sanatçı, renk ve çizginin olanaklarıyla ve
sözcüklerle özgün bir kurmaca gerçeklik yaratmıştır.
Teknolojiyi iyi kullanan eşek karakteri, kitap kavramını öğrenmek için kitap okuyan
maymun karakterine sürekli soru sormaktadır. Bu sürecin sonunda inatçılığı ile bilinen eşek
karakterinin, kitabın büyülü dünyasına kapılıp davranışlarında bir değişiklik olacak mıdır?
Canseli SELÇUK
Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü
Türkçe Eğitimi Programı (Yüksek Lisans Öğrencisi)