chapter 2: fundamental concepts of information systemsoffice automation system transaction...
TRANSCRIPT
ระบบสารสนเทศInformation System
บทน ำ
เทคโนโลยเปลยนแปลงสภาพแวดลอมภายในขององคกร
การลดตนทนหรอการเพมคณภาพในการผลต โดยการน าระบบอตโนมตมาใชในงานทตองใชแรงงาน
งานของผบรหารมลกษณะเปลยนไปตลอดเวลาตามสภาพแวดลอม
องคประกอบระบบสำรสนเทศ
MIS for Admin
Information
System
Technology
Organization
Management
ระบบสำรสนเทศทดควรประกอบดวย
▪ ซอฟทแวร (Software)▪ ฮำรดแวร (Hardware)▪ ฐำนขอมล (Data base)▪ โทรคมนำคม (Telecommunication)
ระบบสำรสนเทศ (Information System)
ระบบสำรสนเทศ (Information System) คอ กลมของระบบงำนทประกอบไปดวย ฮำรดแวร หรออปกรณ และซอฟทแวร หรอโปรแกรมคอมพวเตอร ทท ำหนำทรวบรวม จดเกบ ประมวลผล และแจกจำยสำรสนเทศ เพอกำรจดกำรตดสนใจและควบคมกำรด ำเนนงำนภำยในองคกร นอกจำกนยงชวยในกำรประสำนงำนขององคดวย (Laudon C. Kennth and Jane P.Lundon., 1998)
ระบบสำรสนเทศสรำงขนมำเพอจดมงหมำยประกำรหนง คอ กำรประมวลผลขอมล (Data) ใหเปนสำรสนเทศ (Information) และน ำไปสควำมร (Knowledge) ทชวยแกปญหำในกำรด ำเนนงำน
Key Issues•ระบบสารสนเทศ
• Transaction Processing Systems (TPS) •Management Information Systems (MIS)•Decision Support Systems (DSS)•Executive Information Systems (EIS)•Office Automation (OA)•Expert Systems (ES)
Information System - Classification By Support Function
Operational Managers
Data Workers
Middle Managers
Senior MgrExecutive Support System
Management Information System
Decision Support System
Intelligent Support Systems
Knowledge Management System
Office Automation System
Transaction Processing System
•5-year sales trend•Profit Planning•5-year budget forecasting•Product development
•Sales Management•Inventory Control•Annual budget•Production Scheduling•Cost Analysis•Pricing Analysis
•Simulation•Pgm coding•System support•Word Processing•Desktop Publishing
•Order Processing•Fulfillment•Material Movement•A/R, A/P, GL•Payroll•POS
สำรสนเทศ
สำรสนเทศ (information) หมายถงการน าขอมล
ทตรงกบความตองการ (Raw data)ไมวาจะเปนตวหนงสอ ตวเลข รปภาพ และอนๆ ไปประมวลผลดวยเครองคอมพวเตอร เพอใหไดผลลพธตามความตองการทเรยกวา สำรสนเทศ ทผใชสามารถน าไปชวยในการตดสนใจ การวางแผนก าหนดนโยบาย การจดการขององคกร ทงภาครฐและเอกชนไดถกตองและรวดเรว
คณสมบตของสำรสนเทศส ำหรบผบรหำร
ใชงำนงำย
ควำมถกตองชดเจน
ควำมทนตอกำรใชงำน
ควำมสมบรณครบถวนและมคณสมบตเชงปรมำณพอเพยง
ควำมกระทดรดชดเจน
โครงสรำงของระบบตรงกบควำมตองกำร ขยำยระบบได
ยอมรบไดในทกระดบ เปนระบบอสระไมผกพนเทคโนโลย
สำมำรถตรวจสอบได
ชนดของสารสนเทศStructured
◼ เปนสำรสนเทศรำยละเอยด ปจจบน เกยวกบเหตกำรณในอดต บนทกขอเทจจรงในชวงเวลำส นๆ เปนสำรสนเทศภำยในองคกร
Semistructured
◼ เปนสำรสนเทศท งแบบมโครงสรำงและไมมโครงสรำง.
Unstructured
◼ เปนรำยงำนสรป สำรสนเทศเกยวกบเหตกำรณในอนำคตบนทกขอเทจจรงในระยะยำวเปนสำรสนเทศภำยในและภำยนอกองคกร.
ควำมหมำยของเทคโนโลยสำรสนเทศ
เทคโนโลยสำรสนเทศ คอ ฮำรดแวร ซอรฟแวร กำรสอสำรโทรคมนำคม กำรจดกำรฐำนขอมล และเทคโนโลยทใชในกำรประมวลผลสำรสนเทศทใชคอมพวเตอร (O’Brien, 2001)
ควำมหมำยของระบบสำรสนเทศเพอกำรจดกำร
ระบบสำรสนเทศเพอกำรจดกำร คอ ระบบทรวบรวม ประมวล เกบรกษำ และเผยแพรสำรสนเทศ เพอใชในกำรวำงแผน กำรพฒนำตดสนใจ ประสำนงำนและควบคมกำรด ำเนนงำน
องคประกอบระบบสารสนเทศทใชคอมพวเตอร
ระบบสารสนเทศเพอการจดการทใชคอมพวเตอร (Computer-Based Information Systems : CBIS) มองคประกอบทส าคญ 5 สวนคอ
❖ ฮำรดแวร (Hardware)
❖ ซอรฟแวร (Software)
❖ ฐำนขอมล (Database)
❖ เครอขำย (Network)
❖ กระบวนกำร (Procedure)
❖ คน (People)
บทบำทของนกบรหำรและผปฏบตงำนเกยวกบสำรสนเทศ
ก ำหนดสำรสนเทศทตองกำร (what) โดยพจารณาจากลกษณะงาน หรอหนาทของหนวยงาน
พจำรณำเวลำ (when) ทตองใชสำรสนเทศน นเพอก าหนดเวลารวบรวม ประมวลผล จดท ารายงาน
ทรำบวำจะหำสำรสนเทศดงกลำวไดทไหน(where) จากแหลงขอมลภายใน หรอภายนอก
เขำใจวำท ำไม (why) จงตองมสำรสนเทศน นทราบถงสาเหตในการเกบรวบรวมขอมล
บทบำทของนกบรหำรและผปฏบตงำนเกยวกบสำรสนเทศ
ทรำบวำผใชสำรสนเทศคอใคร (for whom) เพอจะไดจดท ารปแบบการน าเสนอใหเหมาะสม
จะใชเครองมออะไร (how) ในการเกบรวบรวม ประมวล รกษาสารสนเทศ
สามารถเขาใจความหมายของสารสนเทศทหามาได
สามารถด าเนนการหรอปฏบตงานไดอยางเหมาะสม
ใชสารสนเทศอยางถกตองตามกฎหมายและอยางมจรยธรรม
แนวทำงเกยวกบระบบสำรสนเทศ
การศกษาเรองระบบสารสนเทศเพอการจดการ จ าเปนตองอาศยความรในสาขาวชาตาง ๆ ดงนนระบบสารสนเทศจงมลกษณะเปน สหวทยาการ (multidisciplinary) ดงนน จงแบงการศกษาระบบสารสนเทศออกเปน 3 แนวทางคอ (Laudon, 1999)
แนวทำงดำนเทคนค (Technical Approach)
แนวทำงดำนพฤตกรรม (Behavioral Approach)
แนวทำงกำรผสมผสำนระหวำงเทคโนโลยและสงคม (Sociotechnical Systems)
แนวทำงเกยวกบระบบสำรสนเทศ
MIS
คอมพวเตอรComputer science
วจยเชงปฏบตกำรOperation Research
วทยำกำรกำรจดกำรManagement Science
จตวทยำPsychology
สงคมวทยำSociology
องคกำรOrganization
แนวทำงดำนเทคนคTechnical Approach
แนวทำงดำนพฤตกรรมBehavioral Approach
แนวทำงเกยวกบระบบสำรสนเทศ
แนวทำงดำนเทคนค เนนเรองเทคโนโลยดานกายภาพและความสามารถในดานเทคนคของระบบ ความรทใช
ในแนวทางนไดแก
❖ วทยำกำรจดกำร » เนนเรองการพฒนาโมเดลในการตดสนใจและการจดการ
❖ Computer Science » สนใจการสรางทฤษฎและวธการท างานของคอมพวเตอร วธเกบรวบรวมและการเขาถงขอมล
❖ กำรวจยเชงปฏบตกำร » เนนเทคนคทางคณตศาสตร เพอหาทางเลอกทดทสด ในการบรหาร การท างาน
แนวทำงเกยวกบระบบสำรสนเทศ
แนวทำงดำนพฤตกรรม
เนนทการเปลยนแปลงทศนคต พฤตกรรมการบรหาร รวมทงนโยบายองคกร ความรทใชในแนวทางนไดแก
❖ วชำองคกรและกำรจดกำร » ชวยในการพจารณาวากลมหรอองคกรจะพฒนาระบบอยางไร และระบบนนจะมผลตอบคคลอยางไร
❖ วชำจตวทยำ » ชวยศกษาพฤตกรรมของคนเมอมการเปลยนแปลงดานเทคโนโลยในองคการ
❖ สงคมวทยำ » เปนเรองผลกระทบของระบบสารสนเทศทมตอกลม องคการ และสงคม
แนวทำงเกยวกบระบบสำรสนเทศ
แนวทำงกำรผสมผสำนดำนเทคนคและสงคม
แนวคดนเปนการผสมผสานแนวคดดานเทคนคและพฤตกรรมเขาดวยกน โดยมจดมงหมายเพอใหเกดดลยภาพระหวางความพงพอใจของผปฏบตงาน และประสทธภาพของการท างาน แนวคดน เชอวาองคกรมองคประกอบทส าคญ 4 ประการ คอ งำน คน โครงสรำง และเทคโนโลย หากมการเปลยนแปลงปจจยหนงจะสงผลตอปจจยอน ๆ ดวย
ประโยชนของสำรสนเทศ
สำรสนเทศทดมประโยชนในดำนตอไปน
➢ประสทธภำพ (Efficiency)
➢ประสทธผล (Effectiveness)
➢ควำมไดเปรยบในกำรแขงขน (Competitive Advantage)
➢คณภำพชวตกำรท ำงำน (Quality of Working Life)
ประโยชนของสำรสนเทศ
ประสทธภำพ (Efficiency)
1. ระบบสำรสนเทศท ำใหกำรปฏบตงำนมควำมรวดเรว
2. ระบบสำรสนเทศชวยในกำรเขำถงขอมลขนำดใหญไดอยำงรวดเรว
3. ระบบสำรสนเทศชวยใหกำรตดตอสอสำรเปนไปไดอยำงรวดเรว
4. ชวยลดตนทน
5. ชวยใหกำรประสำนงำนระหวำงฝำยตำง ๆ เปนไปไดดวยด
ประโยชนของสารสนเทศ
ประสทธผล (Effectiveness)
1. ระบบสำรสนเทศชวยในกำรตดสนใจ สงผลใหกำรด ำเนนงำนบรรลวตถประสงคได
2. ระบบสำรสนเทศชวยในกำรเลอกผลตสนคำ/บรกำรทเหมำะสม
3. ระบบสำรสนเทศชวยในกำรปรบปรงคณภำพของสนคำ/บรกำรใหดข น, ท ำไดถกตองและรวดเรวขน, ตรงกบควำมตองกำรของลกคำไดดข น
ประโยชนของสำรสนเทศ
ควำมไดเปรยบในกำรแขงขน (Competitive Advantage)
มการน าสารสนเทศมาใชและท าใหเกดการบรหาร/จดการงานแบบใหม เชน Supply Chain Management, Good Governance, Customer Relationship Management-CRM, E-Business, E-Government, E-commerce, Re-engineering, Knowledge Management, Virtual Organization เปนตน
ประโยชนของสำรสนเทศ
คณภำพชวตกำรท ำงำน (Quality of Working Life)
เทคโนโลยสารสนเทศท าใหเกดเครองมอการท างานแบบใหม เชน Internet, E-mail, Hand phoneและท าใหเกดการท างานรปแบบใหม ๆ เชน ระบบ Tele/Video Conferencing, Electronic Data Interchange, Virtual Organization เปนตน ซงท าใหประหยดทรพยากร และเพมคณภาพการเปนอยของคนได
ผลกระทบของเทคโนโลยสำรสนเทศ
เฮอรไชม (Hirscheim, 1985) ไดเสนอแนวคดเกยวกบผลกระทบของเทคโนโลยสำรสนเทศ สำมำรถจ ำแนกได 3 กลมคอ
❖ กลมทมองผลกระทบในดำนบวก (optimism)
❖ กลมทมองผลกระทบในดำนลบ (Pessimisms)
❖ กลมทมองผลกระทบในลกษณะสมพนธ (Relativism)
ผลกระทบของเทคโนโลยสำรสนเทศ
แนวคดทมองในดำนบวก
❖ แนวคดนซมลกอยในวฒนธรรมของอเมรกน โดยมสมมตฐำนวำ IT ไมควรไดรบกำรปฏเสธไมวำภำยใตสถำนกำรณใด ๆ แตควรจะมกำรน ำไปใชอยำงแพรหลำยและรวดเรว
❖ แนวคดนเชอวำ IT เปนยำสำรพดโรคทแกปญหำทกอยำงได
❖ แนวคดนเชอวำ IT มลกษณะเบดเสรจสมบรณในกำรควบคมกระบวนกำรท ำงำนภำยในองคกร
❖ แนวคดนเชอวำ IT จะน ำไปสกำรจำงงำนเพมข น, ท ำใหมกำรกระจำยอ ำนำจมำกขน, ท ำใหกำรตดตอสอสำรดข น, ชวยเพมผลผลต
ผลกระทบของเทคโนโลยสำรสนเทศ
แนวคดทมองในดำนลบ
❖ แนวคดนมองวำ องคกรประกอบดวยกลมคนทม ควำมขดแยง และกลมทมอ ำนำจเหนอกวำจะน ำ IT เขำมำใชในกำรควบคมกำรท ำงำน
❖ กลมนมองวำ IT จะน ำไปสกำรจำงงำนทลดลง, ท ำใหมกำรรวมศนยอ ำนำจมำกขน, ท ำใหม สำรสนเทศมำกเกนไป และไมไดท ำใหเกดกำรเปลยนแปลงในผลผลตทแทจรงแตอยำงใด
❖ กลมนมองวำ IT ท ำใหกำรท ำงำนเปนลกษณะประจ ำ, นำเบอ, ท ำใหควำมพอใจและคณภำพชวตกำรท ำงำนลดลง
❖ กลมนมองวำ IT ท ำใหเกดปญหำตำง ๆ เชน ปญหำเศรษฐกจ,สงคม ฯลฯ
ผลกระทบของเทคโนโลยสำรสนเทศ
แนวคดเชงสมพนธ
❖ กลมนมองวำ IT จะเปนตวแปรแทรกระหวำงควำมสมพนธระหวำงคนและองคกำร
❖ กลมนมองวำ IT จะเปนบวกหรอลบขนอยกบกำรสรำงและกำรใชเทคโนโลย
❖ กลมนมองวำ กำรออกแบบ IT ทด คอ กำรสรำงดลยภำพระหวำงควำมพอใจของผใชและประสทธภำพดำนเทคนค กำรออกแบบระบบคอมพวเตอรท ดไมเพยงแตชวยใหงำนประสบควำมส ำเรจ แตยงชวยใหคนมควำมพอใจในกำรท ำงำนเพมข นดวย
What is Enterprise Computing?การไหลของสารสนเทศในองคกรขนาดใหญ?
➢ องคกรขนาดใหญจะมการจดการขอมลจ านวนมากทเชอมโยงเขาดวยกนในกลมหรอนอกกลมเครอขาย
p. 714 Fig. 14-1 Next
What is Enterprise Computing?
What is enterprise information?
p. 718 Next
Information ชวยในกำรด ำเนนงำนขององคกร
ชวยในกำรตดสนใจทดกวำ
รวบรวม ผสำน และวเครำะหขอมลทนเวลำ
ระดบปฏบตกำร (Operational Level)( Lower Manager)
เปนกำรปฏบตงำนประจ ำ กจกรรมในกำรท ำงำนแตละวนกบลกคำดแลและควบคมกำรท ำงำนในกำรปฏบตงำนกำรตดสนใจ (Operational Decision)◼ เปนแบบมโครงสรำง◼ กำรท ำงำนซ ำๆ
ระบบสำรสนเทศ (Information system)◼ กจกรรมทมรปแบบซ ำๆกน◼ มกำรตรวจสอบมประสทธภำพกำรท ำงำนกบลกคำ
ระดบบรหำร (Managerial Level)(Middle Manager)
เปนบคคลทน ำกลยทธขององคกรไปปฏบตใหบรรลเปำหมำยจดกำรโครงสรำงและจดสรรบคลำกรในกำรท ำงำนกำรตดสนใจ (Tactical Decision)◼ กำรปฏบตงำนทยงยำก◼ มกำรก ำหนดระยะเวลำกำรท ำงำนระยะส น◼ เปนแบบกงโครงสรำง (Semi-Structured)
ระบบสำรสนเทศ (Information system)◼ จดรำยสรปสำรสนเทศของกจกรรมของกำรปฏบตกำร
ระดบสง (Executive Level)(Top Manager)
เปนบคลำกรทท ำหนำทในกำรวำงแผนกลยทธและก ำหนดเปำหมำยขององคกรท ำหนำทในกำรวำงแผนระยะยำวกำรตดสนใจ (Decisions) ◼ Very complex ◼ Unstructured
ระบบสำรสนเทศ (Information systems)◼ Aggregate summaries◼ Statistical analyses, trends, and projections
Business Environment
โครงสรำงองคกร
Business Strategies
Business Processes
Business and Culture
IT Infrastructure
Information
UserSystem
ระบบสำรสนเทศและเทคโนโลยจะตองเปนเครองมอสนบสนนองคกร