CHAPTER 8ความจำ�า การลื�ม แลืะการค�ด

ความจำ�า (Memory)กระบวนการของความจำ�าว�ธี�การทำ�าให้�ระลื�กได�ว�ธี�ทำดสอบความจำ�า

ทำฤษฎี�ความจำ�าว�ธี�การปร"บปร#งความจำ�า

การลื�ม (Forgetting)การลื�มจำากความบกพร%อง

ของร%างกายการลื�มข�อเทำ(จำจำร�งการลื�มเน�)อห้าสาระ

การจำงใจำลื�ม

การค�ด (Thinking)ห้น%วยของความค�ดระด"บของการค�ดการค�ดแก�ป*ญห้า

ความจำ�า (Memory)กระบวนการของความจำ�าว�ธี�การทำ�าให้�ระลื�กได�ว�ธี�ทำดสอบความจำ�า

ทำฤษฎี�ความจำ�าว�ธี�การปร"บปร#งความจำ�า

ความจำ�าห้มายถึ�งการ

ระบ#เห้ตุ#การณ์/

แลืะเร�0องราวตุ%างๆ

ในอด�ตุได�

กระบวนการของความจำ�า

กระบวนการของความจำ�า (Memory Process)

Encoding

Storage

stimulus

Retrieval

response

ว�ธี�การทำ�าให้�ระลื�กได� (Retrieval Method)

การแนะส�0งชั"กน�า

(Cueing )ค�อว�ธี�การ

ทำ�าให้�คนเราระลื�กได�ง%าย

ว�ธี�การทำ�าให้�ระลื�กได� (Retrieval Method)

ส�0งชั"กน�า (Cue)

ค�อส�0งกระตุ#�นเตุ�อนให้�เราจำ�า

ได�

ว�ธี�การทำ�าให้�ระลื�กได� (Retrieval Method)

ว�ธี�การทำ�าให้�ระลื�กได� (Retrieval Method)

ปรากฏการณ์/ปลืายลื�)น (Tip

of the tongue)ค�อความร4�ส�ก

แน%ใจำว%าร4�จำ"กส�0งน")นแน%นอน

แตุ%ย"งน�กไม%ออก

ว�ธี�ทำดสอบความจำ�า

ว�ธี�ทำดสอบความจำ�า

ว�ธี�ทำดสอบความจำ�า

การจำ�าได�

(Recognition)

การระลื�ก (Recall)

การเร�ยนซ้ำ�)า

(Relearning)

การระลื�กได�อย%างอ�สระ (free

recall)

การระลื�กได�ตุ%อเน�0อง (serial

recall)

การจำ�าได� (Recognition)

ตุ�องแสดงส�0งของห้ร�อเห้ตุ#การณ์/ทำ�0เป6นส�0งเร�าตุรงห้น�า

การระลื�ก (Recall)

ตุ�องสร�างเห้ตุ#การณ์/จำากความจำ�า

การระลื�ก (Recall)

การระลื�กได�อย%างอ�สระ (free

recall)

การระลื�กได�ตุ%อเน�0อง (serial

recall)

ไม%จำ�าเป6นตุ�องเร�ยงลื�าด"บ

เร�ยงลื�าด"บตุามประสบการณ์/

A B C

การเร�ยนซ้ำ�)า(Relearning)

โค�งความจำ�าห้ร�อโค�งการลื�ม (Retention or Forgetting

Curve)

Ebbinghaus forgetting curve

ส4ตุรค�านวณ์คะแนนความประห้ย"ดในการจำ�า

จำ�านวนคร")งทำ�0เร�ยนคร")งแรก – จำ�านวนคร")งทำ�0เร�ยนคร")งห้ลื"ง X 100

จำ�านวนคร")งทำ�0เร�ยนคร")งแรก คร")งแรกทำ%องไป 20 คร")งจำ�งจำ�าได� คร")งห้ลื"ง

ทำ%องแค% 5 คร")งจำ�งจำ�าได� คะแนนความประห้ย"ด = 19 – 4 X 100

19 คะแนนความประห้ย"ด = 78.94 %

ทำฤษฎี�ความจำ�าสองกระบวนการ (Two-Process Theory of

Memory)ความจำ�าระยะส")น

(Short TermMemory : STM)

ความจำ�าระยะยาว (Long Term

Memory : LTM)ความจำ�าชั"0วคราว ห้ากไม%ม�การทำบทำวนซ้ำ�)าก(จำะ

ส4ญสลืายไปอย%างรวดเร(ว

เป6นความสามารถึในการจำ�าทำ�0ค%อนข�างจำ�าก"ด

เชั%น 7 + 2

ม�ความคงทำนกว%า STMสามารถึร�)อฟื้9) นข�อม4ลืทำ�0อย4%ในความจำ�าระยะยาวมาใชั�ได�ห้ากตุ�องการ ความจำ�าจำะ

เป6น STM ก%อน ห้ากม�การทำบทำวนซ้ำ�)าบ%อย ๆ

ก(จำะกลืายเป6น LTM

ว�ธี�การปร"บปร#งความจำ�า

การจำ"ดระเบ�ยบ

การสร�างภาพในใจำ

การเร�ยนเก�นพอ

การทำดสอบด�วยตุนเอง

ว�ธี�การปร"บปร#งความจำ�า

การจำ"ดระเบ�ยบ

จำ"ดระเบ�ยบส�0งเร�าเป6นห้มวดห้ม4%ห้ร�อเป6นกลื#%ม

ว�ธี�การปร"บปร#งความจำ�า

การสร�างภาพในใจำ

การน�กภาพตุามลื"กษณ์ะค�าบรรยาย

ว�ธี�การปร"บปร#งความจำ�า

การเร�ยนเก�นพอ

การเร�ยนซ้ำ�)าๆ แม�จำะจำ�าส�0งทำ�0เร�ยนน")นได�ทำ")งห้มดแลื�ว

ว�ธี�การปร"บปร#งความจำ�า

การทำดสอบด�วยตุนเอง

การทำดสอบด�วยตุนเองขณ์ะทำ�0เร�ยน

การลื�ม (Forgetting)

การลื�ม (Forgetting)การลื�มจำากความบกพร%อง

ของร%างกายการลื�มข�อเทำ(จำจำร�งการลื�มเน�)อห้าสาระ

การจำงใจำลื�ม

การลื�มจำากความบกพร%องของร%างกาย

เชั�)อโรค อ#บ"ตุ�เห้ตุ# พ�ษส#ราเร�)อร"ง

ขาดสารอาห้าร

สมองเส�0อม อาย#

ภาวะน�)าตุาลืในเลื�อดตุ�0า

ลื�มเพราะระบบทำางสร�ระได�ร"บความกระทำบกระเทำ�อน

การลื�มข�อเทำ(จำจำร�ง

การลื�มข�อเทำ(จำจำร�ง

การไม%ได�ทำบทำวนใชั�(Disuse Theory)

การสอดแทำรก/รบกวน

(Interference Theory)

การไม%ได�ทำบทำวนใชั� (Disuse Theory)

การร"บร4�ผ่%านประสาทำส"มผ่"สซ้ำ�0งม�โครงสร�างของประจำ#ไฟื้ฟื้<าจำะเส�0อม

สลืาย + เปลื�0ยนแปลืงได�ง%าย ถึ�าม�การทำบทำวนซ้ำ�)าจำะเปลื�0ยนเป6นโครงสร�างทำาง

เคม�แลืะผ่น�กแน%นเป6นร%องรอยทำ�0ชั"ดเจำน

เร�ยกว%า รอยความจำ�า (Memory Trace )

ห้ากไม%ม�การทำบทำวนใชั�แลืะประสาทำส"มผ่"สไม%ผ่%านการเร�าเม�0อเวลืาผ่%านไป

รอยความจำ�าจำะเลื�อนห้าย ทำ�าให้�ส�0งทำ�0จำ�าได�น")นห้ายไปด�วย

การสอดแทำรกห้ร�อรบกวนจำากส�0งอ�0น

(Interference Theory)ลื�มเพราะก�จำกรรมอ�0นมารบกวน

การรบกวนของความร4�เก%า

(Proactive Interference)

การรบกวนของความร4�ให้ม%

(Retroactive Interference)

กลื#%ม ข")นทำ�0 1

ข")นทำ�0 2 ข")นทำ�0 3

กลื#%มทำดลือง

เร�ยน ก เร�ยน ข สอบ ข

กลื#%มควบค#ม

พ"ก เร�ยน ข สอบ ข

การรบกวนของความร4�เก%า (Proacti ve Interference)

Me = 7Mc = 13

กลื#%ม ข")นทำ�0 1

ข")นทำ�0 2 ข")นทำ�0 3

กลื#%มทำดลือง

เร�ยน ก เร�ยน ข สอบ ก

กลื#%มควบค#ม

เร�ยน ก พ"ก สอบ ก

การรบกวนของความร4�ให้ม% (Retroactiv e Interference)

Me = 7Mc = 15

การสอดแทำรกห้ร�อรบกวนจำากส�0งอ�0น

(Interference Theory)ลื�มเพราะก�จำกรรมอ�0นมารบกวน

การรบกวนของความร4�เก%า

(Proactive Int erference)

การรบกวนของความร4�ให้ม%

(Retroactive I nterference)ความร4�เก%าไปรบกวน

ความร4�ให้ม% ทำ�าให้�การเร�ยนความร4�ให้ม%

ทำ�าได�ไม%ด�

ความร4�ให้ม%ไปรบกวนความร4�เก%า ทำ�าให้�การจำ�าความความร4�เก%า

ทำ�าได�ไม%ด�

การลื�มเน�)อห้าสาระการสอดแทำรกประสบการณ์/

ของตุนลืงไปถึ�าม�องค/ประกอบห้ร�อข�อเทำ(จำจำร�งคลื�ายก"บประสบการณ์/ทำ�0

ตุนเองม�อย4% = จำ�าได�ถึ�าส�0งทำ�0เร�ยนร4�ให้ม%ม�ความแตุกตุ%างห้ร�อม�ข�อเทำ(จำจำร�งบางส%วนทำ�0แตุกตุ%างไปจำากประสบการณ์/

เก%า = ลื�ม

การจำงใจำลื�ม

การเก(บกด (Repression)

การจำงใจำลื�มลื�มเพราะกลืไกของจำ�ตุทำ�0เร�ยกว%าการเก(บกด (Repression)

เก(บข�อม4ลืบางประการทำ�0ไม%ตุ�องการจำ�า

(เชั%น ประสบการณ์/ทำางอารมณ์/ด�านลืบ )

เอาไว�ในจำ�ตุไร�ส�าน�กลื�มเพราะการจำงใจำลื�มโดยเจำตุนา (Voluntary Forgetting)

การเลื�อกจำ�าข�อม4ลืบางอย%าง

การค�ด (Thinking)ห้น%วยของความค�ดระด"บของการค�ดการค�ดแก�ป*ญห้า

การค�ด (Thinking)

ก�จำกรรมของสมองในการจำ"ดการข�อม4ลืในร4ปแบบตุ%างๆ

ห้น%วยของความค�ดจำ�นตุภาพ (Image

)

ภาษาถึ�อยค�า

(Words)

ส"งก"ป (Conce

pt)ภาพทำ�0เก�ดข�)นในสมอง เก�ด

จำากประสบการณ์/

+ ขบวนการร"บส"มผ่"ส

ส"ญลื"กษณ์/ซ้ำ�0งเป6นตุ"วแทำนของส�0งตุ%างๆ-ตุ"วห้น"งส�อ

-ก�ร�ยาทำ%าทำาง -ส"ญลื"กษณ์/

การจำ"ดประเภทำของข�อม4ลืเข�าเป6นกลื#%มโดยอาศั"ยลื"กษณ์ะพ�)นฐานร%วมก"น Generaliza

tion Discrimination

ระด"บของการค�ดการค�ดเทำ%าทำ�0ร"บร4�ได�

การค�ดโดยอาศั"ยความจำ�าการค�ดก�าวห้น�า งอกงาม แลืะ

ห้าข�อย#ตุ�ค�ดเอนกน"ย

การค�ดประเม�นผ่ลื

ค�ดแบบเอกน"ย

การค�ดแก�ป*ญห้า

การค�ดแก�ป*ญห้า

ป*ญห้า ห้มายถึ�งเป<าห้มายทำ�0บ#คคลืตุ�องการทำ�0จำะม#%งบรรลื#ถึ�ง

แตุ%ถึ4กข"ดขวางด�วยอ#ปสรรค

ข")นการค�ดแก�ป*ญห้า1. ข")นร4�จำ"กป*ญห้า

2. ข")นแสวงห้าแนวทำาง3. ข")นประเม�นผ่ลื + ตุ"ดส�นใจำ

เลื�อก4. ข")นห้ย#ดพ"ก

(Incubation)

ป*ญห้าในการค�ดแก�ป*ญห้าการค�ดแบบ

ฝั*งห้"ว (Functional

Fixedness)

น�ส"ยเคยชั�น (Mental Set)การมองส�0งทำ�0

ส"มพ"นธี/ก"บป*ญห้าแตุ%เพ�ยงด�านเด�ยว

ตุลือดไป โดยไม%มองถึ�งการน�าไปใชั�ประโยชัน/ด�าน

อ�0นๆ

เคยชั�นก"บการแก�ป*ญห้าแบบเด�มๆ

โดยไม%ม�การปร"บปร#งให้�ด�ข�)น ห้ร�อห้าว�ธี�การทำ�0ด�

กว%า

CHAPTER SUMMARY