11

CHEST X RAY – TECHNIQUES

VIRGINIA UNIVERSITY

Tài liệu lược dịch

BS. NGUYỄN VIỆT QUANG

KHOA CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNH – BVTM AG

22

CÁC YẾU TỐ KỸ THUẬT TRONG X QUANG NGỰC

1. Tư thế bệnh nhân

2. Khoảng cách từ đầu đèn đến bệnh nhân

3. Hít vào đủ sâu

4. Độ xuyên thấu của tia X

5. Tính cân xứng của phim

33

Tư thế bệnh nhân khi chụp phim ngực thẳng sau - trước (PA)

1. Tư thế bệnh nhân khi chụp phim

44

Tư thế bệnh nhân khi chụp phim nghiêng (T)

55

- Khuyến cáo khi đọc phim ngực nên đọc 2 phim thẳng và nghiêng (T).

- Thực tế hiện nay rất it khi chụp phim nghiêng vì đã có CT (chính xác và cung cấpnhiều thông tin hơn).

66

Khuyến cáo khi đọc phim nên có sự so sánh với phim cũ (nếu có).

77

- Trên phim nghiêng (T).

- Cung sườn phía sau là cungsườn (P) (mũi tên đỏ).

- Cung sườn phía trước là cungsườn (T) (mũi tên xanh).

- Vòm hoành (P) phía trên và liêntục từ trước ra sau.(MT đỏ ).

- Mũi tên xanh chỉ cung sườn (T).

- Vòm hoành (T) phía dưới và chỉthấy phần sau (do phần trước tiếpxúc với tim – hiệu ứng bóng bờ).

88

- Phim chụp nằm thấy bóng tim và trung thất rộng hơn.- Khuyến cáo khi có điều kiện nên cho chụp PA tư thế đứng. - Chụp AP tư thế nằm chỉ nên dành riêng cho bệnh nhân quá yếu, không thể đứngđược.

Phim PA tư thế đứng Phim AP tư thế nằm

99

- Tư thế chụp nằm nghiêng (P) đề tìm tràn dịch màng phổi (P).- Hiện nay rất dùng tư thế này. Vì siêu âm rất nhạy trong phát hiện dịch màng phổi(> 10 ml siêu âm có thể phát hiện được).

1010

- Chụp phim ngực thẳng PA tư thếđứng.- Bệnh nhân đứng cách đầu đèn 72 inches (# 1.8 m).

- Chụp phim ngực thẳng AP tư thếnằm.- Bệnh nhân cách đầu đèn 40 inches (# 1.0 m).

2. Khoảng cách từ đầu đèn đến bệnh nhân

1111

- Hít vào đúng mức:

. Vòm hoành ngang xương sườn (8 – 10) phía sau.

. Vòm hoành ngang xương sườn (5 – 6) phía trước.

3. Hít vào đủ sâu

1212

- Hít vào không đúng mức.

- Thấy mờ góc tâm hoành (P).

- Nghi ngờ có viêm phổi…

- Hít vào đúng mức.

- Thấy bờ dưới tim (P) bình thường.

HÍT VÀO KHÔNG ĐỦ SÂU DỄ CÓ SAI LẦM TRONG CHẨN ĐOÁN

1313

- Độ xuyên thấu chuẩn:

. Thấy mờ mờ các đĩa sụn gian đốt sống ngực sau tim.

. Thấy đước các cấu trúc phế quản và mạch máu sau tim.

4. Độ xuyên thấu của tia X

1414

- Độ xuyên thấu chuẩn trên phim nghiêng:

. Thấy các thân sống đen dần từ trên xuống.

. Thấy được bờ xương ức.

. Thấy các cung sườn phía sau.

1515

Độ xuyên thấu kém(underpenetrated)

Độ xuyên thấu quá mức

(overpenetrated)

1616

- Cách đánh giá là xem đầu trong của xương đòn 2 bên có cân xứng qua đường gai sống hay không.

5. Tính cân xứng của phim

1717

Đầu trong xương đòn 2 bên cân đối qua đường gai sống.

- Tư thế không cân xứng (đầu trong xương đòn không cân đối 2 bên (mũi tên đỏ).- Tạo xảo ảnh nếp lằn da (dễ chẩn đoán lầm tràn khí màng phổi).