cho he. thon2n2an han2thltc1n2 mai. viet....

6
NANG CAO NANG LIfC QUAN TR~ RlJI RO <':U1\cAc NGAN HANG THlfONG M~I VI~T NAM Qub TIq RIDRO1GB HANG: C6'56'Iy thuyet.thachthucthactien vagiaipM . . chohe thon2n2anhan2thltC1n2 maiVietNam . . . TS.Phi Trc.-ngDi~n * I I I T rong qua trinh ton t~i, ho~t d(mgcac ngEInhang luon phai doi pho vdi rat ;; nhieuvan de, ma quan trQng nhat , la duy tri duc;1c thudng xuyen tinh .. tr~ng can doi giG'anhu cau va kha nang co duc;1cnguon von trong mQidieu ki$n de;dam bao sl! qn dlnh, vU'ngch~k ve tai chfnh cho ngan hang va lam thoa man nhu cau cua khach hang. Muon v~y, cac nha qulm trl ngan hang khong the; khong t~p trung vao van de quan tri rui ro khi muon toi da hoa lc;1i nhu~n va dua ra duc;1c cac bi$n phapgiam thie;uthi$t h~i cho ngan hang. Tr€mthl!Cte, rui ro ngan hang co the;xuat hi$n t~i tat ca cac nghi$p vI,) cua ngan hang nhu: thanh toan, Un dl,mg, tien gill, ngo~it$, dau tu... Vi v~y, van de rui ro ngan hang luon duc;1cac ngan hang luon t~i cac nUdcphattrie;nd~c bi$t chu trQng nghien cuu, phan Uch, th~m chf ngay ca khi nen kinh te dang rat on d!nh. Lien quan den sl! gia tang anh hUdngcua rui ro len thi trudng tai chfnh, m(>ttrong nhU'ngvan de bUcthiet cua quan trj ngan hang hi$n nay la - quantrj rui rp - su dl,)ngcac bi$n phap khac nhau de; 3 ~" .. "" I t /'.... ...-.. ........ Tren thl!c ti, ru; ro ngdnhang co thd xuat hi~nt9i tat cacae nghi~pu~ ngdnhang:thanhtoan, tfn dl}ng,ti~ngLti, ngo9i t~,d6uIll... xac djnh mUcd(>rui ro dl! bao co the; xay ra trong ho~t d(>ngva dua ra duc;1ccac giai phap de; -giam thie;u mUc d(>cua tUng lo~i rui roo Phuong phap xac dlnh va danh gia rui ro phai thudng xuyen thay doi cho phu hQp, bdi no lien quan den nhieu yeu to, \rong do co ca nhU'ng yeu to phat sinh tCt ban than ngan hang va ca cac yeu to nam ngoai kha nang dieu chlnh cua ngan hang. Thong qua h$ thong quan tr! rui ro, ml,)ctieu va nhi$m vI,) trong chfnh sach phat trie;n cua cac ngan hang duc;1c phan anh ra r$t. 1. CO all It thuyet Quan tr! rui ro 113m(>tqua II, quan trQng dLf9c dl,fa tren co i ket hop Iy thuyet xac sual va: thuyet rui roo N6 phl,j Ihu9Cvi chfnh sach cua tLtngngan ha~ tren mUc d(>vi mo va cua N~- hang Nha nLfoc- tren muc d9' mo. 1.1. M9t Sf)' nguyen tac , ban . Vu Chien lvae Pho! trten . - , hang,NHNN ' T~ emNcAN IIANc -&J ClIUYtN Dl HAM

Upload: truonghuong

Post on 08-Apr-2018

214 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

NANG CAO NANG LIfC QUAN TR~ RlJI RO <':U1\cAc NGAN HANG THlfONG M~I VI~T NAM

Qub TIq RIDRO1GB HANG:

C6'56'Iy thuyet.thachthucthactienvagiaipM..chohethon2n2anhan2thltC1n2maiVietNam. . .

TS. Phi Trc.-ngDi~n *

II

I

I

I

T rong qua trinh ton t~i,ho~t d(mgcac ngEInhangluon phai doi pho vdi rat ;;

nhieuvan de, ma quan trQng nhat ,la duy tri duc;1cthudng xuyen tinh ..tr~ngcandoi giG'anhu cauva khanang co duc;1cnguon von trongmQidieu ki$n de;dam bao sl! qndlnh, vU'ngch~k ve tai chfnh chongan hang va lam thoa man nhucau cua khach hang. Muon v~y,cac nha qulm trl ngan hangkhong the; khong t~p trung vaovan de quan tri rui ro khi muontoida hoa lc;1inhu~nva dua ra duc;1ccac bi$n phapgiam thie;uthi$t h~icho ngan hang. Tr€mthl!C te, ruiro nganhang co the;xuat hi$n t~itat ca cac nghi$p vI,) cua nganhang nhu: thanh toan, Un dl,mg,tien gill, ngo~it$, dau tu... Vi v~y,van de rui ro ngan hang luonduc;1ccac ngan hang luon t~i cacnUdcphat trie;nd~c bi$t chu trQngnghien cuu, phan Uch, th~m chfngay ca khi nen kinh te dang raton d!nh.

Lien quanden sl! gia tang anhhUdngcua rui ro len thi trudng taichfnh, m(>ttrong nhU'ngvan debUcthiet cua quan trj ngan hanghi$n nay la - quantrj rui rp - sudl,)ngcac bi$n phap khac nhau de;

3

~" .. "" I t /'.......-..

........

Tren thl!c ti, ru; ro ngdnhangco thd xuathi~nt9i tatcacaenghi~pu~

ngdnhang:thanhtoan, tfn dl}ng,ti~ngLti,ngo9it~,d6uIll...

xac djnh mUcd(>rui ro dl! bao cothe;xay ra trong ho~t d(>ngva duara duc;1ccac giai phap de; -giamthie;u mUc d(>cua tUng lo~i rui rooPhuong phap xac dlnh va danhgia rui ro phai thudng xuyen thaydoi cho phu hQp, bdi no lien quanden nhieu yeu to, \rong do co canhU'ng yeu to phat sinh tCt banthan ngan hang va ca cac yeu tonam ngoai kha nang dieu chlnhcua ngan hang. Thong qua h$thong quan tr! rui ro, ml,)ctieu vanhi$m vI,) trong chfnh sach phattrie;n cua cac ngan hang duc;1c

phan anh ra r$t.

1. CO all It thuyet

Quan tr! rui ro 113m(>tqua II,

quan trQng dLf9c dl,fa tren co iket hop Iy thuyet xac sual va:

thuyet rui roo N6 phl,j Ihu9Cvi

chfnh sach cua tLtngngan ha~

tren mUc d(>vi mo va cua N~-

hang Nha nLfoc- tren muc d9'mo.

1.1. M9t Sf)' nguyen tac ,

ban

. Vu Chien lvae Pho! trten. - ,hang,NHNN '

T~ emNcANIIANc -&J ClIUYtNDl HAM

NANGCAO NANGLVC QUAN~ RiJI RO CUAcAc NGANHANGTIWONG ~ VItT NAM

Qulm trj rui ro ngan hang dUQcdl,l'a tren hang 109tnhLrng nguyen

tac, trong d6 baa gom mQt songuyen tac co blm (Hinh 1):

MQt la, nguyen tac chap nh~nrui roo Cac nha quan trj nganhang can phai chap nh~n rui ro dmuc cho phep neu nhu mongmuon c6 duc;1cthu nh~p phu hQp

W nhLrng h09t dQng nghi~p vI,!cua ~minh. DT nhien, moi nghi~pVI,!Cl,!th~ sau khi danh gia mucdQ rui ro cac ngan hang thuongm9i (NHTM) can xay dl,l'ngchienthu~t "phong chong rui ro"; tuynhien, 109i bo hoan toan rui rotrong h09t dQng ngan hang lakhong th~, bdi vi rui ro ngan hang- la sl,l'hi~n hLrUkhach quan vanc6 trong cac nghi~p vI,! cua nganhang. Do do, nguyen tac dau tientrong qua trinh quan tri rui ro doivai cac nha quan tr! ngan hang laphai nh~n biet nhLrng "rui ro chophep". Vi~c chap nh~n muc dQ,109irui ro ngan hang nao chfnh ladieu ki~n quan trQng d~ dieu tietnhLrng tac dQng tieu cl,l'C cuachung trong qua trlnh quan Iyruiroo

Hai la, nguyen tac dieu hanhrui ro cho phep. Nguyentac naydoi hoi phan Ian rui ro trong "goi

{}

(>Quim Iy di?c I~p cac

rui ro riimg bi~t

Chuy~n d~y cac khoanrui ro khong cho phep

Phu h<;1p vai chien lL1<;1c

cua ngimhang

rui ro cho phep" phai co kha nang .dieu tiet trong qua trinh quan Iy,ma kh6ng phI,! thuQc vao nhLrnghoan canh khach quan va chu

quan cua no. chi doi vai nhLrng109i rui ro nhu v~y thi cac nhaquan trj ngan hang mai co th~ sltdl,!ng tat ca nhLrng"vO khf", "ngh~thu~t" cua minh d~ dieu tietchUng. Ngoai ra, doi vaj cac 109irui ro khong co kha nang "dieuchinh" can phai dUQcchuy~n daysang cac cong ty baa hi~m benngoai.

Ba la, nguyen tac quan Iy dQc

I~p cac rui ro rieng bi~t. MQttrong

nhLrng nguyen ly cO ban cua Iythuyet quan tri rui ro la cac 109iruiro kha dQc I~p vai nhau va Sl,l'thi~t h9i do mQt 109inao do trong"goi rui ro cho phep" gay nenkh6ng nhat thiet se lam tang xacsuat xay ra vai cac 109i rui rokhac. Noi cach khac, ve nguyentac sl,l'thi~t h9i doi vai ngan hangdo cac 109i rui ro khac nhau gay'

nen la kha dQc I~p vai nhau vaqua trinh quan Iy chung can phaidUQc dieu tiet rieng bi~t, khongth~ gQPcac 109irui ro khac nhauvao mQt nhom d~ dua ra cungmQt phuong phap dieu hanh.

Bon la, nguyen tac phCi hC)p

Dit~uhanh rui ro cho phep

{}

Nbilll DIUrentic

..inlrl nilro

DRilllil1

~II

P,~u h<;1p gifta, mll~ di?L,/ rUIro cho phep va

thu nh~p cua ngan himg

D' <) rJThCii gian h<;1p Iy thlfc hi~n cac

nghi~p VI;!.Hi~uquakinhte

Phu h<;1pgiua mllc di? rui ro

cho phep va kha nang tai chinh

Hinh 1: NhCi'ngnguyen t~c cd ban trong quan trj rui ro

giC/a muc dQ rui ro cho phep vamuc dQ thu nh~p. Nguyen tacnay la nen tang cua Iy thuyetquan trj rui roo Cac ngan hangtrong qua trinh h09t dQng cuaminh chi dU<;Jcphep chap nh~ncac 109i, muc dQ rui ro ma thi~t

h9i khi chung xay ra d muc khongduc;1ccao qua muc thu nh~p phuhc;1P.Co nghTa dmg, tat ca cac

109i rui ro c6 muc dQ rui ro caohon muc dQ thu nh~p mong d~ican phai duc;1c109i bo.

Nam la, nguyen tac phCi hC)p

giC/a muc dQ rui ro cho phep va

kha nang tai chinh. Gia tri thi~th9i ma ngan hang mong muon WnhLrng kho~t:I rui ro phai phu hc;1Pvai phan van ma ngan hang coth~ trfch dl,l' phong cho nhLrngthi~t h9i khi chung xay ra. Khi ruiro xay ra, no keo theo sl,l'thi~t h9i

thu nh~p, giam tiem nang lc;1inhu~n va nhip dQ phat tri~n cuangan hang trong tuong lai. Do do,gia tri thi~t h9i phai phu hc;1Pvajmuc van dl,l' phOng cua nganhang va ngan hang phai xac dinhdUQc muc dQ (dl,l'bao) phu hQp,bao gom ca nhLrng khoan rui rokhong th~ chuy~n dUQcsang chodoi tac hay cac cong ty bao hi~mben ngoai.

. Sau la, nguyen tac hi~u quakinh te. Ml,!c dfch co ban cua vi~cquan Iy rui ro ngan hang la dieutiet nhLrng tac dQng tieu cl,l'Ccuarui ro khi xay ra. Cung vaj dieunay, chi phf cua ngan hang borad~ dieu tiet phai thap hon gia trithi~t h9i do nhLrng rui ro nganhang co kha nang xay ra va th~m

chf d muc dQ gia trj cao nhat khichung xay ra.

Bay la, nguyen tac hC)p Iy ve

thai gian. Thai gian ton t9i cuamQt nghi~p vI,! ngan hang canglau thi bien dQ xay ra rui ro canglan, kha nang dieu tiet nhLrngtac

T~ CIIi NcANDANe-l!D CIlUYtN Df: NAM 2005 ~ 9

NANGCAONANGqfC QUA.NTR~Rill ROCUAcAc NGANHANGTHUONGMAl VItT NAM

cac tac d(mg xau den tinh hinh tai chi so Cd ban d~ danh gia tinhchfnh cua ngan hang. hi~u qua cua ngan hang, xac dinh

1.2. NhCi'nggiai do~n cC1ban nhling yeu to bemtrong va bemSu hinh thanh va thuc thi chfnh ngoai anh hUdng den ket qua

sach' quan trj rui ro ~gan hang tiem nang ma ngan hang co th~thong thuong can phai dUdCthuc d~t dU<;Jc.Thong thuong rui rohi~n qua nhling giai do~n ~d b~n dU<;Jcphan theo nhling lo~i sau:sau: , rui ro tin dl,mg,rui ro th! truong, rui

Tht1 nhat nhan dii!m cac loai ro lai suat, rui ro thanh khoan, rui

rui ro ngan 'hang. Hi~U qua cu'a ro ho~t ~?n?, ~ui r~,olu~tp~a~. ...vi~c quan trj rui ro phu thuoc rat Nhlfng bdl VI co nhleu 10~1rUI ronhieu vao viec phan ioai r~i roo khac nhau, khong co cung mCtcd(>Phan loai rui ~o dUdChi~u la viec anh hUdng den Slf vling ch~k cua

phan r6i rp thanh tltng nho~ n~an ~ang1va hinh thanh tlt nhieurieng biet theo dau hieu cua yeu to khac nhau, co mCtcd(>khacchUng. Cd s6 khoa hoc ~e viec nhau nen khOngth~ cung ap dl;!ngphan loai rui ro da ta~ dieu ki~n m(>tlo~i pnudng phap danh gia vacho cac' nha quan tr! ngan ha~g quan trj chung. Kinh nghi~m cuaco th~ xacd!nh ra rang vj trf cua . the gidi da chi ra nhieu yeu to khactltng lo~i rui ro trong h~ thong rui nhau ma chung co th~ lam nenrooVi~c phan lo~i rui ro h<;JpIy sa tang cho vi~c phan lo~i rui ro ngangiup nang cao kha nang va hi~u hang, bao gom nhling yeu to Cdqua ap dl;!ng nhling phudng phap ban (Hinh 2).phu h<;Jptrong vi~c quan tri rui roo Tht1hai, phan tich rui ro. Phan

Vi~c phan lo~i rui ro xuat phat tich rui ro dU<;JCbat dau tlt vi~ctlt nhi~m vI;! phan tich ho~t d(>ng lam sang to nguon goc va nguyencua ngan hang va hoan thi~n cac nhan cua chung. Quan trQng nhatphudng phap quan trj rui ro, no trong cong vi~c nay la xac dinht~o dieu ki~n giai quyet nhling chfnh xac nguon goc cua rui 'ro,van de quan trQng - lam ra cac kha nang thi~t h~i cOng nhu ICJi

d(>ngtieu clfc cua no va tinh kinhte cua quan Iy rui ro cang thap.Khi bat bu(>c phai ton t~i cacnghi~p vI;!nay thi ngan hang phaidam bao co mCtcd(>thu nh~p phI;!tr(>i can thiet khong chi vi l<;Jinhu~n ma con vi ml;!cdfch bu dapnhling chi phf d~ dieu tiet tacd(>ng cua rui ro trong truong h<;Jpchung xay ra.

Tam la, nguyen t~c phu hr;1pvoi chien II1r;1cchung cua nganhang. H~ thong quan Iy rui ro canphai dU<;Jcdlfa tren nen tangnhling tieu chf chung cua chienIU<;Jcphat tri~n cua ngan hangcOng nhu cac chfnh sach dieuhanh tltng ho~t d(>ng rieng bi~tcua ngan hang.

Chin la, nguyen t~c chuydndfiy cac 10Cjlirui ro kh6ng chophep. Nguyen tac nay doi hoi caclo~i rui ro nam trong "goi rui rocho phep" phai co kha nang/tinhchuy~n d§y cao. Cac lo~i rui rokhong tUdng thfch vdi kha nangcua ngan hang trong vi~c dieu tietnhling h~u qua tieu CIfCkhi chUng.xay ra hay kl10ng phu h<;Jpvdinhling yeu cau cl;! th~ cua chienIU<;Jc va chfnh sach dieu hanhho~t d(>ngcua ngan hang can

phai dU<;JClo~i bo khoi "goi rui ro J

cho phep". Hay noi cach khac,chung chi dU<;Jccho vao khi cokha nang chuy~n d§y cao sangcac doi tac ho~c cac cong ty baohi~m ben ngoai.

Tren day la 9 nguyen tac Cdban d~ tlt do mai ngan hang xaydlfng cho minh m(>t chfnh sachquan tr! rui ro ngan hang riengbi~t. Chfnh sach quan trj rui rongan hang phai dU<;JCxem la m9t ,cau phan trong chien IU<;Jcho~td(>ngchung cua ngan hang va nodoi hoi phai xay difng dU<;Jcm(>th~ thong phong chong tlt xa, duara dU<;Jcgiai phap nham dieu tiet

ljoC}t c1{Jng

UiisuatCong ngh~

Cd eau yonNhan h!e

San ph~mNgoc:sihoi

i Hinh2: Cac yeu to' cd ban anti hucingden mlrCde?rui ro ngan hang

10 iT~ ClIiNCANIIANc - roCl:IUYENDENMt2005i

NANGeAO NANGufe QUANTR~RlJIROCVA eAe NGANHANGTHUONGMAl VI~T NAM

nhu~n tlt nhling nghi~p vI;! ngan dl;!ng.Tuy nhiem,vi~c aanhgia rui I~p dl! phong rui roo

hang co tiem €Inrui rooVi~c phan ro tai chfnh, rui ro Un dl;!ng va Th(f nam, giam sat va kiemUch se giup ngan hang Il!a ch9n nhling rui ro khac tren co so toan tra. Giai ao~n tiep theo cua aieukip thdi nhling giai phap toi uu lrng dl;!ng ve m~t Iy thuyet chua hanh rui ro ngan hang la ki~m tra,trong nhieu giai phap khac nhau. auqc hoan thi~n. Vi v~y, phuong giam sat rui ro, D~ phoi hqp gilia

Th(f ba, danh gia rui rooDanh phap nay hi~n nay tren thl!c te vi~c thl!c hi~n nhling ml;!c tieugia rui ro t~o aieu ki~n cho cac chua auqc (fng dl;!ng, cua ngan hang va vi~c ki~m tra

nha quan tri ngan hang xac ajnh (Xem Hinh 3) mlrc aQ rui ro cua ngan hang can

a~i luqng cua rui ro ngan hang. Th(f tLl. canh bao va giam phai xay dl,fng mQt hQidong ki~m

T~~h c~u€ln ~I!c c~a vi~~ aanh thieu rui r~. Trong h~ thong aieu tra v?, quy c~e \Ie chf~~ sa~~ ki~r:n

gla nhling thlE~th~1 dl! bao phI;! hanh rui ro ngan hang, co che tra rUi rooVI~C thl!C hl~n glam sat

thu,Qcv~o vi~~ II!~ ch9n ,~huong aieu tiet nQi bQ aong vai tro rat cac chA~ong}ri~h ki~m tr~ rUi.~ophap aanh gla rUi roo Hlen nay t Co h

'" a' A't

' A't A' cho thay: ae nang cao tlnh hleu

, 'quan rong. c e leu Ie nOI ??, ? .tren thuc te co 3 phuong phap co bA ?,' A h

' '

I ' A t h'A qua cua cac chuong trinh kiem tra? ' 9 rUi ro ngan ang a m9 ~, ? a"

h?' 'A A

d-

h-

bansau' th'" ,?th

'A?t

"',a h- rUiro 01 olvlecxay ungn ling

, ong glam leu 01 a n ling t'A h 0:> a",', " : h- Phuong phap thong ke: Ban? h h

? .t

' A ??, d leu c uan 01 val cac c uongan uong leu cl!c cua rUi ro 0 t

'h '

t a' b .> 'A

chat cua phuong phap nay la dua b?

thA A

h' A d rm nay, rong 0 ao gom VI~C, an an ngan ang xay I,fng, I

'

h ' hA

t' h th A t '

tren viec Unh toan xac suat xay ra I h ' h h.A HA

h'" I!ac 9n va P an IC ong m., I!a c 9n va t I!c I~n, ~ tong H

Ath

A'h

? '" a'A't

'''' t h-

thiet hai aoi vdi nhlin g nghiep vu ' h'

h h' h A - ~ ong c I so leu Ie n ling, . , , nay m t an tren nhung h A ?

t 'A ? , ' I . ?

auoc nghien c((u, ' ? ~u qua leu CI!Ccua cac O~I rUi. phuongphap cOban sau. ro ngan hang rieng biet bao gom'- Phuong phap kinh nghiem: X A du h'".,. h"o

.'. - ay ng n Ullg p U' ng Mo" aA

a'A'

t'A'

t th'A

t h.

hNA'

h h h'h

'"kA' - uC 0 leu Ie Ie al c 0

eu n u p uong p ap tong e phap phongchong'rui ro tlt xa doi A,,: . .d t A 'A

th'"

kA ,

th A ngan hang,I!a ren VI~C ong e cac ong vdi tltng lo~i nghi~p vI;! cl;! th~; "A? .? 'A 'A'

tin aa auqc Il!a ch9n thi phuong A '" .,. ? ' - Tmh hl~U qua cua VI~C dleuh

'k' h h

' A a h'h th' h - Xay dl,fng cO che glal h~n rUi tiet (tuong quan gilia chi phf bo rap ap In ng I~m uqc In an th

A " a'h

.,.h

t Ak

'h h

' A ? ,h A ro ong qua cac qUI !n glal ~n va gia tri thiet hai co kha nangren In ng lem cua cac c uyen , A?' ,- . . .

,Do:> h

'h

' 'h

'h ' mUc a9 rUI ro cho phep cung nhu xay ra)'gla. e c m xac on cac n a d

"" ,.,h

'A Ah

' '?

t. A h

' ,th

O:>kA't h 01val cac ng lep vu ngan ang; D '

b.,

t o:> h " I.

quan n ngan angco e e qp , , - an gla ong qp cac O~Ihai phuongphapnayvdi nhau. - Da d~ng hoa cac hinh thlrc rui ro va aua ra cac bi~n phap

- Phuong phap Unh toan - kinh doanh; aieu tiet chung.phan Uch: Phuong phap nay xay - Phan bo rui ro cho cac aoi Nhu v~y,' quan trj rui ro ngandl!ng len aUdng cong xac suat tac thong qua cac nghi~pvI;!ngan hangauqc xem nhu mQth~ thongthi~t h~i va aanh gia rui ro ngan hang; t6 chlrc aQcI~pva phlrCt~p vdi co

hang dl!a tren nen tang toan (fng - TI! bao hiem bang vi~c trfph cau kien truc aa tang. MQttrong\ .' nhling van ae co ban a~t ra trong

linh Vl!c quan trj rui ro la hinhthanh toi l1U phuong phap phanlo~i rui ro ngan hang. Xac ainh rokhai ni~m "rui ro ngan hang" vaban chat quan tri chung se chophep chi tiet hoa trong vi~c phanlo~i rui roo

2. TiOO biOO th11c te' quAntrj ri1i ro ngin h8.ng trongh~ thong ngin hAng th1tdngl11fi Vi~t Nam

Nhd nhling bi~n phap quan trirui ro Undl;!nghi~n a~i nen trongnhieu nam qua ty I~ nq xau tren

c...,0 c- ..."0 ::>

..., ..c.c cE '6.'.., -is

::> C'.., ...,.,- ::>;;..cE .=

..., ~,'c, -;E 'C

':2! '0101-

':2..,::>;;E'..,is

'0U0)::1c ..c'0 -..c..c-'" c

,.~ .gis

...,>-0c U

..., -=.'" -c

..c '0a. >E '0;

~!!! E101

Hinh 3: £)~ctrung nhU'ng vung Cd ban cua rui ro ngan~n_g

T~ ClIiNGANMNG - roCIIUYEN DE NAM 2005 II

NANGCAO NANGLVC QUANTlQ Km KO cUA cAc NGANHANGTIRfONG M~ VI~T NAM

t6ng dLt n<;1cua cac ngan hang doanh nghi~p nha nLtdC chLta cao; m~t khac, h09t dQng phi tfnthLtdngm9i (NHTM)tfnh theo tieu tLJdngxung vdi sll phat trit3ncua. dl:mgva dich vI,!chLta phat trien,chuan Vi~tNam da giamlientl,!C, thi trLtdngnen dan den tlnh tr9ng cac san pham, dich vI,! tien tien ftW 8,5% nam 2001 xuong 4,74% yeu kem ve tai chfnh va h09t rui ro di kemchLtaco moitrLtdngnam 2003 va den cuoi thang dQngcua khu vllc nay. Ben c9nh de thllCthi...da bat bUQCchung ta11/2004 xuong con 4,4%. Xu do, cd quan quanIytient~ (Ngan can phaisdmchudQngxaydllnghLtdnggiam dan n<;1xau la mQtco hang Nha nLtdc)con ch!u nhieu mQt h~ thong dong bQ cac giaigang Idn cua cac NHTM trong chi phoi trllc tiepcua Chfnh phu phap.

vi,~cn~ngc~o chat ~Lt<;1ng tfnd~~g va Sll c~n t~i~P cua nhi~u ,Cd 3. H~ th6ng cac giai ph8.pva ngan ngl1a n<;1xau. Tuy nhlen, quan chuc nang trong qua tnnh qu8.n tririii ro ngan hangneu hach toan theo tieu chuan xay dLtng va thLtc hien cac chUc . ,

K t'., th' K t ' ~.? I ,:, : h d . 3.1 Doi vc1icae NHTM

quoc e I n<;1 xau rong cac nang quan y, glam sat 09t 9ngNHTM Vi~t Nam van con kha Idn. ngan hang. MUc dQ can thi~p - Day m9nh cong tac kiem

Ben c9nh do, h~ so an toan van hanh chfnh VaG h09t dQng ngan soat nQi bQ vdi ml,!c tieu, quancua toan h~ thong NHTM chLta hang con Idn,quyen l<;1i va quyen tr9ng xay dllng dLt<;1ch~ thong tlmd9t tdi thong I~ quoc te (;:::8%), rui tll chu kinh doanh cua cac NHTM kiem nhilng xu hLtdngtiem an tieuro ky h9n'va rui ro ty gia Idn (chi chLtadLt<;1cdam bao bang phap cllC, bat 6.!:kvathieu sot trong h09tco 28% nguon van huy dQng la lu~t, d~c bi~t khi xay ra tranh dQng cua Rgan hang de dLtaravan trung, dai-h9n va 29% trong chap. Nhieu quy dinh, chfnh sach bi~n phap chan chlnh;t6ng nguon von-huy dQng la bang chLta phu h<;1p vdi nguyen tik kinh - Khi xay dllng chien ILt<;1ch09tng09i t~) va kha nang sinh Idi, te thi trLtdng va cac thong I~, dQng can phan tfch, tfnh toan cachi~u qua sa dl,!ng tai san co con chuan mllc quoc te, con kha dieu ki~n kinh te VI mo, xu hLtdngthap chLtatLtdng XLtngvdi muc dQ nhieu nghi~p'vl,! co tac dl,!ng giam phat trien cua th! trLtdng dich vl,l,

rui ro ma ngan hang phai ganh thieu va phan tan rui ro chLta thi trLtdng van, tro~g do co tfnhchiu dLt<;1cdLta VaG ap dl,!ng rQng rai, den tlnh hlnh quoc te;

Trong khi h~ thong ngan hang cae chuan mllc quoc te ve kiem - Chi chap nh~ncac 109irui rodang loay hoay giai quyet cac toan va giam sat h09t dQng ngan cho phep doi vdi tUng nghiep vuvan de nQi t9i (nhLt xay dllng, hang chLta du kha nang ap dl,!ng sau khi da phan tfch chi tiet tre~

h~an thi~n va trien kha,i ap dl,lng - I.~,n~.~ng.?yeu to Ch~~ dllng tat ca cac khfa c9nh lu~t phap vaso tay tfn dl,!ng, tai Cdcau khu Vl/c nhleu tlem an nguy cd rUi ro cho kinh te;NHTM nha nLtdC,hoan thien Luat cac NHTM Vi~t Nam khi tham gia , , ' , K

, ,:) " " ,.,' , ,,,. h '" .'t.' I' - Tlch cLtcap dung cac khuyen

cac To chuc tm dung va nhleu vaG cac san c dl quoc e dn. . ?; . ,0.,~ ? , " , , nghl cua Uy ban Basel ve glam

van ban khac) thl xu hLtdng toan 2.2. DU'6'ig6c do vi mo ' . . h'

,0 h' ,

I I.

t'

h. h. . sat ngan ang;

cau oa, ap lIC 9 nn gla n 9P Ban than cac NHTM Viet Nam ,.' . '"'

cac t6 chuc quocte da khien cac ~ , , , , .:, - Khl quyet d!nh thllC hl~n cacnang ILtc tal chlnh con yeu kem, h'" .' h.

h. h

'h

NHTM dung trLtdc nhilng thach ' ~ ? , ' ,ng I~p vI,! can p an c la p u <;1p,:) tnnh do quan Iy klnh doanh con .'.'? . h

'd"

th o" d"

th ' :? ? nguon von cua ngan ang v IuC m I, cl,! e. non yeu, cong tac quan Iy rui ro , .?, , .

2 1 D ,. , ~ A - A ? ? muc do rul ro cho phep,.. U'O'Igoc u9 VI mo ngan hang long leo, chLta dLt<;1c ~ ."K .Moi trLtdngkinh te VImo trong thllc Sll chu tr9ng va mang tfnh -, ~ang? cao ,chat ~Lt<;1~gchuy:n

nLtdCchLta6n dinh, nen kinh te thi chuyeJnnghi~p; thu nh~p W h09t nghl~p ~ua can b9 cong nhan

trLtdng phat tri~n d trlnh dQthap: dQngtfn dl,!ngvan chiemty I~ cao vien, dong thdi t~p trung xaythe che kinh te thi trLtdngchLta (tren 60%) va cho vay chu yeu dllng thLtdng hi~u cho ngan hanghoan chlnh, h~ thong phap lu$t dlla VaGtai san dam bao. Trong vdi ml,!c tieu giam thieu rui rodam bao cho h09t dQng cua nen khi do, nang IlIC tham dinh tfn nhan IlICva rui ro h09t dQng;kinh te thi trLtdng chLta dong bQ. dl,!ng yeu, h~ thong phan 109in<;1 - Nang cao "dQ md" thOng tinCac chu the kinh te h09t dQng chLta phu h<;1p,nguyen t~k kiem h09t dQng1hong qua cac bao caocon manh mun, chLta xay dllng tra, kiem soat nQi bQ thieu ch~t tlnh hlnh tai chfnh cua ngan hang

dLt<;1cmQt thi trLtdng van minh, che, san pham dich vI,!ngan hang v(ji cac doi tac, khach hang vahi~n d9i. Tien dQcai cach khu vllc con ddn di~u va chat ILt<;mg'chLta cac t6 chUc thanh tra, kiem toan;

t

12. A' " y

T~ CUINGANIlANG - l!f::) ClIUYtN DE NAM'}.()()5

NANGeAO NANGL1}eQUANTR~R(JIROeUA cAe NGANHANGTHUONGMA.IVI~TNAM,

- M6 r<;mghinh thuc dong tai thl,fc ti~n;(3) Xay dl,fng cach tiep ki$n trong ho~t d<)ngki~m toan;

trCJvdi ml,lc tieu hCJpIy hoa Slt c~n tdi cong vi$c danh gia chat - Xay dl,fng va tien hanh apdl,lng nguon von va giam thi~u rui ILfCJngdieu hanh rui ro trong n<)i dl,lng VaG thl,fc te nhilng tieuro; b<) cac TCTD;(4) Nang cao doi chu§n nang cao chatlLfCJngki~m

- Can xem xet LfUtien quan h$ hoi ky thu~t trong vi$c trfch I~p dl,f toan;

tfn dl,lng doi vdi cac nganh s~m phOng rui roo - Phoi hgp Uch cl,fc vdi Nganxuat hang hoa xuat-nh~p kh§u; - Xay dl,fng h$ thong va cac hang Nha nlrdCtrong vi$c trao doitham gia VaG cac dl,f an dau tLf bi$n phap ki~m soat luong von thong tin va xay dl,fng cach thucpMt tri~n chuy~n giao cong quoc te va nCJnLfdc ngoai, trong phan Uch tinh hinh tai chfnh cuangh$; m6 r<)ngtfn dl,lng ban Ie do t~p trung VaGco che giam sat cac TCTD theo hLfdngphu hCJpcho kMch hang la cac doanh cho vay va vay bang ngo~i t$ cua vdi cac chu§n ml,fCquoc te.

nghi$p nho va vlta va Un dl,lng cac NHTM d~ tranh .rui ro ve ty 3.4. Vi}'phfa Chfnh phutieu dung. gia, ngo~i hoi ky h~n, qua do co T' A' t d ,'.. h

'

- . " , - lep I,Ic Lfa ra cac glal p ap3 2 £)0

.'" v'" NgaAn ha'n g Nha' nhLfng canh bao som cho cac A' I

. A'k

'h t

A't

At. . VI cO cau al nen In e, ap rung

nU'O'cVi~t Nam NHTM; - . thuc d§y' ho~t d<)ng dau tLf, cung

- Phoi hop vdi cac Bo nganh - Xay dl,fngh$ thong bao cao co va pMt tri~n he thong taihoan thien he thong ke t~~n theo dong b<)d~ giam thi~u khoi ILfCJng chfnh, thj trLf~g chcmgkhoan vachu§n mvc k~ toan quocte (IAS). rui ro va nang cao chat ILfCJng h$ thong ngan hang;Xay dl,fn'g' cac giai phap hoan thong tin; - Nang cao du m~nh'Unhd<)cthi$n phLfongphap ki~m soat va - Nang cao tieu chf trong vi$c I~p cOng nhLf tang cLfdng quyenki~m toan n<)i b<) trong cac to cap giay phep va doi hoi ky thu~t h~n quan Iy nha nLfdcve ho~tchuc Un dl,lng (TCTD)va tien tdi doi vdi cac TCTD.dl,fatren nhilng dong tien te cho Ngan hang Nhatheo cac chu§n ml,fcquoc te; tieu chu§n ve d<)vilng ch~k tai nVdc; .

- Hoan thi$n mo hinh to chuc chfnh~a cac.chi,so an toan trong - Cai thi$n moi trLfdngthu hUtb<)maythanhtra ngan hang theo ho~t d9ng cua cac TCTD. dau tLf,bao gom ca dau tLfnLfdcnganh d9C tCtTrung Lfong xuong -Tiep tl,lCtien hanh sap xep I~i ngoai VaGnen kinh te va khu vl,fccO56 va co sl,fd<)cI~p tLfongdoi h$ thong ngan hang, d§y nhanh nganhangsac cho phat tri~n phuve dieu hanh va ho~t d<)ng qua trinh co phan hoa cac NHTM hCJpvdi CO56 h~ tang tai chfnhnghi$p VI,Itrong to chuc b<)may nha nLfdcdong thdi gan lien vdi trong nLfdc;

cua Ngan hang Nha nLfdc; vi$~ niem,yet co, phi~U tr~n ~hi - Nang cao Unh minh b~ch- Tiep tl,lC U'ng dl,lng nhilng tr?ong chung khoan de phan tan thong tin cua tat ca cac to chuc

nguyen tac COban ve giam hi$u rUiro; thong qua ung dl,lng cac chu§nqua ho~td<)ng~nganhangcua Uy * Tiep tl,lChoan thi$n khung ml,fCke toan quoc te;ban Basel, cOng nhLf vi$c tuan phap Iy va d§y m~nh vi$c Slt - Xem xet xay dLfngbi~u thuethu nhilng quy t~k th~n tr9ng dl,lng cac giay td co gia nhLf phuhop doi vdi ca~ NHTM trentrong cong tac thanh tra; thLfongphieu, chU'ngchi tien glti co 56 '50 sanh vdi cac loai hinh

- DLfa ra cac bi$n phap hoan v~ Ca? lo~i. Un ph~~u, trai. phieu kinh doanh khac. Bi~u thu~ dLfCJCthi$n h$ thong giam sat ngan cua c~c N~T~. Tn,en k~~1~~~h xac djnh khong chi vdi ml,lc tieuhang theo cac hLfdng cO ban sau: hon.~Lfatren th! trLfong ~lentE;Jcac ngan sach ma con co tac dl,lng(1) Nang cao chat ILfCJngphan Uch nghlE;Jpvl,I .nhLf repo dao ngLfCJc, khOng'lam te li$t kinh doanh vatinh hinh tai chfnh va phat tri~n h$ furture, option,.. gay ra hi$n tLfCJngkinh te "ngam";

thong canh bao sdm nhilng tiem 3.3. £)0' vOf cac to chl1t::kie'm - Xay dl,fng h$ thong thong tin§n trong ho~t d<)ng cua cac toan ve cac TCTD, cac nha dau tLfTCTD, bao gom vi$c phan Uch " Cung Vdi Ngan hang Nha trong nLfdc va nLfdc ngoai, ve

bao cao tai chfnhva xac d!nh cac [1LfOCxay al,fngcac nguyentik CO nhCtngdl,f an' dau tLf trong tLfong"di~m" nh~y cam;(2) PMt tri~n va ban va lieu chf ve ki~m toan ngan lai tren lanh tho Vi$t Nam va xem

thong nhat cach thuc giam sat hang tren CO56 tiep thu nhCt~g xet "d<)m6" thong tin doi vdi cac

nganhangtren cO56 Iy lu~nva doi hoi cua quocte ve,cacdie~1,f an nay8

T~ CIIiNcANMNC- &6 cIIUYtNDENAM'2005 13