1

BUTSO KİTAP SERİSİ: 7İŞ GEZİ REHBER SERİSİ: 1.

BURDUR TİCARET VE SANAYİ ODASI

ÇİN ÖZEL GEZİ REHBERİ

Burdur Ticaret ve Sanayi Odası’nın 14-20 Nisan 2011 Tarihleri Arasını Kapsayan

BUTSO İŞADAMLARI FUAR VE İŞ GEZİSİREHBER KİTAPÇIĞI

YAZAN: Burdur Ticaret ve Sanayi Odası Adına,

Ahmet CAN

DİZGİ-GRAFİK:Hulusi İLHAN

2

3

İÇİNDEKİLER

Önsöz...……………………………………………………………………………………………………… 5

Çin Turu Gezi Programı……………………………………………………………………………. 7

Çin Cumhuriyeti Hakıkında Genel Bilgiler………………………………………………. 13

Çin Cumhuriyeti’in Ekonomisi………………………………………………………………..... 17

Sektörel Yapı…………………………………………………………………………………………….. 23

Yatırım Politikası………………………………………………………………………………………... 24

Genel Tavsiyeler……………………………………………………………………………………….. 25

Vize ve Oturum İzni………………………………………………………………………………….. 28

Çin Gezisinde Yararlı Bilgiler……………………………………………………………………. 29

Çinlilerle İş Görüşmesi ve Yemek……………………………………………………………. 32

Çin Halk Cumhuriyeti Özet Bilgi……………………………………………………………... 36

Guçlu Ve Zayıf Yanları İtibarıyla Çin Ve Hong Kong’da

Potansiyel Arz Eden Tarım Ve Gıda Ürünleri...……………………………………….. 39

ÇHCSeçilmiş Ürünler İçin Perakende Süpermarket Fiyat Listesi.............. 40

Firmalar ve İthal Talepleri…………………………………………………………………………. 42

Burdur Bölgesi’nde Yatırım Alanları……………………………………………………….... 42

Sektörlere Göre Burdur İhracatı.........................................................………….... 43

Ülkelere Göre Burdur İhracatı (2010 Yılı)………………………………………………… 44

Burdur’un 2010 Yılı İhracat ve İthalatı……………………………………………………… 46

Burdur İmalat Sanayi ve Sektörler……………………………………………………………. 47

İhracat Yapan Üyelerimiz…………………………………………………………………………. 48

İstatistikler.......…………………………………………………………………………………………... 51

Çin Gezisi Katılımcı Listesi……………………………………………………………………….. 56

4

5

ÖNSÖZ

Uzun yıllar kapalı ekonomi modeli uygulayan Çin, 1980’lerin başları

itibariyle, kolektif tarım uygulamalarına son vermiş ve özel teşebbüse yeniden izin ver-miştir. Günümüzde Çin dünyanın en büyük ihracatçılarından olma özelliğine sahip bir ülke olmakla birlikte, rekor düzeylerde dış yatırım çekmektedir. Dış rekabete de açık hale gelmiştir.

2001 yılından bu yana yüksek büyüme hızına ulaşmış, ticaret hacimle-rinde rekorlar kırmış, uluslar arası doğ-

rudan yatırımların en cazip çekim merkezi haline gelmiştir. Satın alma gücü paritesine göre, dünyanın en büyük ikinci ekonomisi olan Çin Halk Cumhuriyeti’nin 20 yıl içerisinde birinci sıraya geleceği öngörülmektedir.

10 yıldır istikrarlı bir şekilde sürdürdüğü yüzde 10’luk büyüme hızıy-la, ‘Yüzyılımızın yeni küresel gücü’ olarak anılmaya başlamıştır. Bu rehber kitapçığı, Dünyanın ve Türkiye’nin ilgisinin arttığı Çin’le ekonomik ilişkiler konusunda Burdurlu iş adamlarımızın da bilgi ve bilinç gelişimine yardımcı olmak amacıyla hazırladık.

Kitapçık, Çin’le ilgili genel ve ekonomik analizlerin yanı sıra, bir hu-kuk rehberi de ihtiva etmektedir. Çin’le ticari ve ekonomik ilişkiler kurmak isteyen KOBİ’lerimize faydalı olmasını diliyoruz.

Yusuf KEYİK

Burdur Ticaret Ve sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı

6

7

14 NİSAN – 22 NİSAN 2011 ÇİN TURUGEZİ PROGRAMI

14.04.2011 ( İstanbul – Shanghai )

Saat 20:00’de İstanbul Atatürk Havalimanı Dış Hatlar Terminali’nde THY Kontuarı önünde buluşma.Bagaj ve pasaport işlemlerinin ardından THY TK26 sefer sayılı 23:40 uçağıyla Çin / Shanghai Pudong Havalimanı’na hareket.

15.04.2011 ( Shanghai )

Yaklaşık 10 saat 25 dakikalık uçuşta Öğlen Yemeği uçakta alındıktan sonra yerel saatle 15:05’te Shanghai’a varıyoruz. Havalimanı’nda gümrük ve bagaj işlemlerinin ardından kalacağımız otele doğru yola yola çıkıyoruz. Odalarımıza yerleştikten sonra dileyen misafirlerimiz için dünyaca ünlü Çin akrobasi showları gezisi yapılacaktır. Geceleme otelimizde.

16.04.2011 ( Shanghai )

Sabah alınacak kahvaltının ardından Shanghai Panoramik turu yapı-yoruz. Klasik Çin bahçelerinden biri olan Yu Yuan Bahçeleri gezisi ile tura başlıyoruz. Çevresince alışveriş yapabileceğiniz mağazaları ve yerel lez-zetlerin sunulduğu küçük restoranları keşfedebilirsiniz. Yu Yuan bahçe-lerinden sonra The Jade Buddha Tapınağına hareket ediyoruz. Tapınağı gezdikten sonra yürüyerek Nanjing Caddesinden geçerek, Bund’a gele-rek, manzaranın tadını çıkartıyoruz. Sırada, Dünya’nın en büyük üçüncü inşası olan Oriental Pearl TV Kulesi’ni geziyoruz. Öğle yemeğimizi yerel bir restoranda aldıktan sonra, Shanghai Müzesi ile turumuzu bitirip, otelimize dönüyoruz.

8

17.04.2011 ( Shanghai – Guangzhou )

Sabah alınacak kahvaltının ardından, odalarımızı boşaltıp Guangzhou’ya gitmek üzere yola çıkıyoruz. İç hatlar tarifeli uçuşuyla Guangzhou’ya varıyoruz. Otele yerleşme işlemlerinin ardından dileyen mi-safirlerimiz ile Nanjue Krallarının Mezar Müzesi gezisi. Jiefang Caddesinde yer alan M.Ö. 100 ‘e dayanan tarihi ile Dünya’nın en ilginç ve en değer-li mezar anıtı olarak bilinen Batı Hanlı’nın Kralı Nanjue ‘ye ait som altın kaplamaları ve üzerinde yakut kaplamaları ile görülmeye değer anıt mezar gezilecektir. Öğlen yemeğimizi yerel restauranta aldıktan sonra Liurong Caddesinde yer alan Çiçek Tapınağı olarak bilinen “Temple of the Six Ban-yan Trees“ ‘i ziyaret ediyoruz. Geceleme Guangzhou’da otelimizde.

18.04.2011 ( Guangzhou )

Sabah kahvaltısını otelde aldıktan sonra Fuar alanına doğru yola çıkıyoruz. Tam gün fuar alanında çeşitli toplantı ve ziyaretler yapıldıktan sonra otelimizde dönüyoruz. Dileyen misafirlerimizin fuar yorgunluğunu atabileceği dünyaca ünlü Çin masajlarının yapıldığı MASAJ SALONUNA hareket ediyoruz. Geceleme otelimizde.

19.04.2011 ( Guangzhou – Hong Kong )

Sabah kahvaltısını otelde aldıktan sonra Fuar alanına doğru yola çıkıyoruz. Tam gün fuar alanında çeşitli toplantı ve ziyaretler yapıldıktan sonra yerel restoranda öğlen yemeği ve otelimize dönüyoruz ve işlemlerin ardından saat 17:00 hareketle Hong Kong’a doğru yola çıkıyoruz. Gecele-me otelimizde.

9

20.04.2011 ( Hong Kong )

Sabah kahvaltısını otelde aldıktan sonra 1840 yılında inşa edilen Edebiyat ve Savaş Sanatları Tanrılarına adanan Man Mo Tapınağını geziyo-ruz.Tapınak ziyaretimizden sonra 373 metre yükseklikten muhteşem Kow-loon yarım adası ve liman manzarasını görebileceğimiz Victoria Tepesine tramvayla çıkıyoruz. Sonrasında Aberden Adası’nda Hong Kong balıkçıla-rının yaşam tarzlarını öğrenebileceğiniz ünlü çarşı Stanley Market’e doğru hareket ediyoruz. Yol üzerinde yerel bir restoranda oğlen yemeğimizi al-dıktan sonra muhteşem manzarasıyla Repulse Koyunu görüyoruz. Ayrıca Hong Kong’da dünyaca meşhur Jade Taşı’nın ve değişik incilerin bulundu-ğu mücevher fabrikasını gezme imkanı. Geceleme otelimizde.

21.04.2011 ( Hong Kong )

Sabah kahvaltısını otel-de aldıktan sonra Ünlü Alış-Veriş merkezi Langham Palace hareket. Öğlen yemeğimiz yerel restoran-da alınacak. Dileyen misafirlerimiz için extra tüm gün Macau Ada-sı turu yapılacaktır. Otelimizden önce otobüsümüzle gemi kalkış iskelesine gidiyoruz. Buradan 1 saatlik keyifli bir yolculukla Macau Adasına varıp hemen adadaki ge-zimize başlıyoruz. Göreceğimiz yerler arasında; Guia Pisti (Macau Grand Prix’ sinin alanı), Tanrıça Kum Lam’ın heykeli, A – Ma Tapınağı, Macau ku-lesinden Penha tepesine geçiş, Porto do Cerco ( Çin ile MAcau arasındaki bariyer kapısı ), Macau hediyelik dükkanı, İtalyanlar tarafından yapılan 16. yüzyıldan kalma St.Paul Kilisesi, Japon Jesuit Rahipleri, St.Paul kilisesinden yürüyüşle ana meydandaki Ladies Caddesine iniş, alışveriş için outletler, Macau’nun dünyaca meşhur Casinosu.Öğle yemeğimizi adada yerel resto-

randa alacağız.Bu çok keyifli turu kaçırmamanızı öneririz.Tur sonrası otelimize dönüş. Akşam tüm misafirlerimize MUHTEŞEM GALA YEMEĞİ nehir gezisi ile beraber, canlı müzik eşliğinde teknemizde alınacaktır. Yemekten sonra geceleme otelimizde.

10

22.04.2011 ( Hong Kong – İstanbul )

Sabah kahvaltımızı aldıktan sonra odalarımızın boşaltım saati olan 10:30’da tüm bagajlar otobüse teslim edilecektir. Sonrasında tüm misafiri-mize Uzak Doğu’nun En Büyük Disneyland Turu’na hareket. ediyoruz. Tur-dan sonra havalimanına saat 19:00’da hareket. edeceğiz Saat 23:05 ’de THY TK71 sefer sayılı uçağı ile İstanbul’a doğru yola çıkıyoruz. Saat 05:25 ’de İstanbul’a varıyoruz ve bir başka turda görüşebilmek dileği ile vedala-şıyoruz.

11

FİYATLARA DAHİL OLAN HİZMETLER :

• İstanbul – Shanghai / Hong Kong – İstanbul THY Gidiş – Dönüş Uçak Bileti

• Shanghai – Guangzhou arası Uçak Bileti• Shanghai ‘da Howard Johnson Bussines Club Hotel vb. ( 2 gece ), • Guangzhou ‘da Crown Plaza Guangzhou Hotel vb. ( 2 gece )• Hong Kong ‘da Regal Hong Kong Hotel vb. ( 3 gece ) • Uzak Doğu’nun En Büyük Disneyland Turu ( Hong Kong )• Oda kahvaltı konaklama• Shanghai ‘da tur esnasında öğlen yemeği• Guangzhou’da toplam 2 öğlen yemeği• Hong Kong’da tur esnasında 2 öğlen yemeği• Hong Kong ‘da bir gece teknede Gala Yemeği• Panoramik Şehir Turları ( Shanghai – Guangzhou – Hong Kong )• Havalimanı ve güvenlik vergileri• Guangzhou ‘da resmi ziyaretler için 1 gün araç tahsisi Guangzhou ‘da 2 gün fuar alanına gidiş – dönüş transferleri Havaalanı – Hotel – Havaalanı Transferleri• Seyahat Sigortası• Yurt Dışı Çıkış Fonu• Fuji Tur rehberlik hizmetleri

FİYATLARA DAHİL OLMAYAN HİZMETLER :

• Vize ücreti• 20 Kg ‘ı aşan bagaj ücretleri• Ekstra turlar• Otelde öğle ve akşam yemekleri• Kişisel harcamalar

12

13

ÇİN HALK CUMHURİYETİ HAKKINDAGENEL BİLGİLER

Çin, yaklaşık 9.6 milyon kilometrekarelik yüzölçümüyle Asya’nın en büyük ülkesi: dünyanın ise Rusya ve Kanada’dan sonraki üçüncü büyük ülkesidir.

İdari Yapılanma Çin Halk Cumhuriyeti Anayasası’na göre Çin’deki idari yapı esas olarak şöyle düzenlenmiştir:Tüm ülke eyaletlere, özerk bölgelere ve doğrudan doğruya merkeze bağlı şehirlere, Eyaletler ve özerk bölgeler, özerk illere, ilçelere, özerk ilçele-re ve şehirlere, İlçeler, özerk ilçeler ve şehirlere, nahiyelere, azınlık etnik grupların toplu halde yaşadıkları nahiyelere ve kasabalara ayrılmıştır.

Özerk bölgeler, özerk iller ve özerk ilçeler, azınlık etnik grupların özerklik uyguladıkları mahallelerdir. Devlet gerekli gördüğü zaman özel idari bölgeler kurabilir. Şu anda Çin’de merkeze doğrudan bağlı 4 şehir, 23 eyalet, 5 özerk bölge ve 2 özel bölge olmak üzere eyalet düzeyinde 34 idari bölge bulunmaktadır.

14

Çin’de merkeze bağlı 4 şehir şunlardır: Beijing: Çin Halk Cumhuriyeti’nin Başkenti; Beijing’tir. Kısa adı Jing… 16 Semt ve 2 ilçeye sahiptir. Merkeze doğrudan bağlıdır. Nüfusu 11 milyon 363 bindir. Çok ünlü turistik yerdir. Turistik Yerler: Ünlü Çin Seddi, Yasak Kent, Gök Tapınağı, Ming Hanedanını 13 İmparator Mezarı, Yazlık Saray, Xiangshan Parkı

Shanghai: Shanghai’nin kısa adı Hu. Yangtze Nehri’nin denize döküldüğü Doğu Çin’in deniz kıyısının ortasında yer almaktadır. 2002 yılının sonunda şehrin nü-fusu 13 milyon 347 bindir. Shanghai, yalnız Çin’in değil, dünyanın da en büyük şehirlerinden biridir. Çin’in sanayi kalbi, ticaret ve finans merkezi, bilim ve teknoloji üssüdür.

Tianjin: Tianjin’in kısa adı Jin. Kuzey Çin Ovası’nın kuzeydoğusunda bulu-nuyor. 2002 yılında şehrin nüfusu 9 milyon 190 bin 500 olarak açıklandı. Tianjin şehri Kuzey Çin’in en büyük sanayi şehridir. Kuzey Çin’in önemli ticaret merkezi ve sınır kapısı şehridir. Tianjin’in ünlü turistik ve tarihi yerleri arasında, Ningyuan Parkı, Eski Çin Seddi bulunuyor.

Chongqing: Chongqing’in kısa adı Yu. Çin’in güneybatı bölgesinin doğusunda ve Yangtze Nehri’nin yukarı kesiminde bulunmaktadır. Nüfusu 31 milyon 70 bin olarak açıklanan Chongqing kapsamlı bir sanayi şehridir.

15

16

Nüfus Çin, dünyada en çok nüfusa sahip ülkedir. 2002 yılının sonuna ka-dar Çin’in toplam nüfusu 1 milyar 341 milyonu bularak (Hong Kong Özel İda-ri Bölgesi, Macao Özel İdari Bölgesi ve Taiwan eyaleti dahil değil) dünyanın toplam nüfusunun yüzde 20’sini oluşturmaktadır. Çin ayrıca dünyada nüfus yoğunluğunun nispeten fazla olduğu ülkelerden biridir (ortalama nüfus yo-ğunluğu kilometre karede 135 kişi).

17

ÇİN HALK CUMHURİYETİ EKONOMİSİ

Ekonomik Geçmişi 4000 yıllık bir tarihe sahip olan Çin, M.S. 1200’li yıllara kadar Batı ekonomilerinden daha iyi durumda ve kişi başına geliri yüksekti.

Çin 1949 öncesinde, sanayide bürokrat sermayesinin, tarımda da toprak ağalarının hakimiyetinin görüldüğü bir ekonomiye sahipti ve eko-nominin %90’nına yakını tarımda çalışmakta olan küçük üreticilerden oluş-maktaydı. Bunların birçoğu toprak sahibi olmayan, toprak ağalarına bağlı köylülerdi.

Çin’in Deng Xiaoping döneminde uygulanmaya başlanan dışa açılma ve reform politikası sonucu geliştirilen “Çin Tarzı Sosyalist Piyasa Ekonomisi” dir.

Reformlar ile önemli ekonomik gelişme sağlandı. 1972’den 1992’ye kadar GSMH yıllık %9,0 oranında arttı ve Çinlilerin yaşam standartları yük-seldi.

Tarih boyunca Çin, dev nüfusuyla ve izlerini bugüne kadar taşıyan farklı bir uygarlık yapısıyla ilgi çeken bir ülke olmuştur. Özellikle 1600’lü

18

yıllara kadar ülkenin diğer dünya bölgelerine göre oldukça ileri olduğu kabul edilmektedir. Mu yıllardan sonra batıda sanayileşme hareketlerinin başlaması, teknolojik gelişmeler ve denizaşırı ticaretin batılıların kontro-lüne geçmesi ve bu kontrol çatışmasından ülkenin bazı topraklarını kay-betmesi, İngiltere, Japonya, SSCB ve son olarak ABD gibi süper güçlerin dünya ekonomisi ve siyasetinde etkin duruma geçmesi Çin Halk Cumhuri-yetini gözden düşürmüştür. Diğer yandan 20 yy, sonu ve 21. yy. başlangıcı dünya ekonomisi ve siyasetinde yeni yapılanmalar ortaya çıkarmıştır. İşte bu yapılanmada Çin, sahip olduğu tarihi, kültürel Sosyoekonomik potan-siyellerini harekete geçirebilen bir ülke olarak yeniden yükselişe geçmiş-tir. Napolyon’a atfedilen bir söze göre “Bir gün Çin uyanırsa, bu gelişme dünyayı sarsabilir.” İçinde bulunduğumuz dönemde dünya ekonomisi dur-gunluk göstermesine rağmen ülkenin ortaya koyduğu ekonomik gelişme birçok literatürde uyuyan devin uyanması, ejderhanın tırnaklarını bilemesi, yeni bir süper gücün doğması gibi ifadelerle çokça üzerinde durulun bir konu olmaya başlamıştır.

Bölgeler, bürokratik bölümler, organizasyonlar ve bireyler arasın-da kontrollü rekabeti teşvik ederek ekonominin hızlı gelişimini teşvik et-mektir. “Direktör veya Yönetici Sorumluluk Sistemi” gibi Çin sanayisinde uygulanan birçok mekanizmalar ile, Çinli yöneticiler, stratejik öneme sahip kararları vermek için ek bir özerkliğe sahip olmaktadırlar. Bu özerklik sınır-lıdır.

Çin’deki reformun en büyük karakteristiği Çin ekonomisinde reka-bet mekanizmasının doğmasıdır. Bölgeler, firmalar, yabancı yatırımcılar ve endüstriyel organizasyonlar arasındaki rekabet artmıştır. Bireysel yetenek-ler gösteren insanlar için fırsatlar sağlamaktadır.

1976’da Mao’nun Ölümünden sonra hakimiyeti eline alan Deng ve arkadaşları tarafından “aşamalı” bir biçimde gerçekleşen Halk Cumhuriyeti’nin reform süreci başlamıştır.

İlk Beş Yıllık Plan (1953-1957) Sovyet tasarımlıydı. Her yıl % 10’dan fazla büyüme gösterdi. Çe-lik üretimi aynı dönemlerde % 300’den fazla büyüdü. Çin kaynaklarının %67’sinin tamamı ağır sanayi tesislerinin inşasına ve %5’den azı da tarıma gitti. Plan sermaye yoğunlukluydu, emek yoğunluklu değildi ve emek Çin için en büyük kaynaktı.

İkinci Beş Yıllık Plan (1958-1962) Çin Hükümeti “İleriye Büyük Atılım” diye adlandırılan bir kampan-

19

ya başlattı. Bu Çinliler için mesela çelik gibi ağır sanayide üretimi ikiye kat-lamak için bir çağrıydı. Çin’in geleceğinin temel anahtarları olan modern bilim ve endüstriyel gelişmeye önem vermeye başladı. İkinci, Beş Yıllık Plan esnasında, tarımsal üretimde büyük genişleme planlandı. Projesinin başarısız olduğunu kabul edildi.

Üçüncü aşama, Mao Zedong tarafından 1966 yılında “Büyük Pro-letaryan (Emekçi) Kültürel Devrim” kampanyası başladı. Ancak bu hareket kısa sürede entelektüelleri yıprattı. Yabancı olan her şey kötü idi. Şahsa ait malları yağma etme ‘devrim eylemleri’ olarak kabul edildi.

Hammaddelerin ulaşımında engeller yaşandı ve bunun sonucun-da da sanayi etkilendi. Bugün Çin’de hiç kimse ‘Kültürel Devrim’ için iyi bir söz söylemez.

Fiziksel olarak çalışan işçi olmanın anlamı ve önemi nedir onu öğ-rendiler. Yüksek okul öğrencilerinin Çin’in uzak köşelerine ‘devrim yapmak’ ve sanayi ve tarımsal projelerin liderlerinden organizasyonel metotları öğ-renmek için uzak yolculuklar yaptılar. Bu onların ufuklarının genişlemesi ve bir bütün olarak ülkeleri için yeni bir düşünce gelişimi ile sonuçlandı. ‘Kültürel Devrim’ 1976 yılında ‘Gang of Four’un (dörtlü çete) yakalanması ile bitti.

Çin’in ekonomik devrimi 1978’de Deng Xiaoping’in Çin Komünist Partisi’nin denetimini ele geçirmesiyle başlamış bulunmaktadır. O dönem-de Çin’in koşullan, planlı ekonomiden piyasa ekonomisine geçiş İçin ol-gunlaşmış bir durumda idi.

Tayvan, Hong Kong, Singapur, Güney Kore uyguladıkları piyasa ekonomisi, Çin’in uyguladığı planlı ekonomiye göre çok daha iyi sonuçlar vermiş ve bu gelişme Çinli teknokratlar tarafından kabul edilmeye başlan-mıştı.

Çin halkı bu nedenlerle ekonomide yapılacak reformları destekle-meye eğilimli görünüyordu.

Deng Xiaoping piyasa ekonomisine geçiş başlattı. Bu özerklik yönetim özerkliği ile sınırlı kalmadı. Hedeflerin tutturulamamasının cezası, aşılmasının ise primi vardı. Fiyatların yerini piyasa güçlerin belirlediği fiyat-lar aldı. Yani Çin, fiyatların oluşumunu piyasaya terk etti. Böylece fiyatlar arz ve talep kurallarına göre belirlenir oldu.

20

Asıl sorun olan tarım kesiminde de adımlar atılmaya başlandı. Çin, hızla özel tarım işletmesi sistemine döndü. Yabancı sermayeye açılma konusu izlendi. Geçmişin kapalı ekonomisi Çin, hızla yabancı sermayeye açıldı. Yabancı sermaye, sermayesini, doğrudan yatırım olarak ucuz eme-ğin olduğu yere taşıdı. Yalnızca 2004 yılında Çin’e giren yabancı sermaye tutarının, Türkiye’ye, son yüz yılda gelen yabancı sermaye tutarından fazla olmasının emeğin ucuzluğu dışında bir tek anlamı var: Çin’in, yabancı ser-mayeye Türkiye’den daha fazla istikrar sunmasıdır.

Bu dönem Çin için kalkınma sürecinin de başlangıcını oluşturmak-tadır Dışa açılma ile beraber kazanılan rekabet gücü ihracattaki başarıyı devam eden yıllarda getirmiştir.

Çin 1970’li yıllardan bu yana çok büyük değişikliklere uğramak-tadır. Çin ile müzakerelerde en büyük problem önceden planlama yapıla-mamasıdır. Çağdaş Çin’in değişen yüzünün arkasında yatan en büyük güç reformdur. Bugün Çin’in neresine gidilirse, hissedeceğiniz en büyük duygu modernize olmak ve büyümek için duyulan heyecan yoğunluğudur.

Büyüme performansı aslında 3 temel faktöre dayanmaktadır; ilk olarak, Çin merkezi planlama anlayışını terk etmiştir. İkincisi Çin son 20 yılda çok ciddi yatırımlar yaptı. Üçüncüsü ekonomi son derece açık olup, kotalar ve ithalat izinleri bertaraf edilmiştir.

Çin 2003’den bu yana dünyanın en büyük ithalatçısı durumunda-dır. Diğer yandan yüksek ithalat seviyeleri yerel pazardaki rekabeti artırdı ve bu rekabet şirketleri daha üretken olmaya ve uluslararası standartlarda üretim yapmaya yönlendirmiştir.

Reformların iki önemli amacı vardı: Planlı ekonomik sistemin ade-mi merkezcilikten kurtarılması ve uluslararası ekonomik izolasyonu tersine çevirme idi.

Reformların aşamaları ve ekonomiye katkıları: Planlama sistemi yıkıldığında makroekonomik istikrarsızlığı da be-raberinde getirir. 1980’li yıllar boyunca Gayri Safi Milli Hasılanın büyüme oranı ortalama olarak yıllık %9’du ve ciddi enflasyon problemi sadece son iki yılda ortaya çıktı. Yatırımlar artış gösterdi ve dış borçlanma ihtiyacını içe-ren tasarruf performansı yükseldi. Sanayideki modernizasyon, uluslararası pazarda Çin’in üretimdeki rekabet edebilirliğini arttırdı. Modernizasyonun alanı daha da genişledi.

21

Çin ekonomisinin merkezden gelen emirler doğrultusunda verimli bir şekilde yönetilebilmesi için çok büyük olduğu sorumluluğun dağıtılması kırsal ve endüstriyel üreticilere Önemli bir derecede özerklik vermekti.

Yenilikçilerin, işletmelerden olduğu kadar, sözü geçen yerel yö-netimler ve yerel yetkililerden de desteğe ihtiyaçları vardı. Yetki merkezi bakanlıklardan kaydı ve onların güçleri azaldı.

Sorumluluğun dağıtılmasının ikinci sonucu; yerel yetkililer kendi bölgelerinde endüstrileşmeye kendilerini adamış ve özellikle kıyı bölgele-rindeki ilimle, müteşebbisliği, dinamizmi ve bağımsızlığı göstermişlerdir.

Kritik alt sektörlerde (özellikle enerji, ulaşım ve endüstriyel ham madde) islenmeyen engeller oluşur, enflasyonist baskı artmaya başlar ve ödemeler bilançosunda bozulmalar oluşur. Buna karşın Çin’deki istikrarın önemli politik boyutu devreye girer.

Yatırımlar yerel tasarruflarla dengelendi.

Başarı döngüleri boyunca idari sorumluluğun dağıtılması, merkezi hükümetin mali gelirlerdeki payının aşamalı olarak azalmasıyla paralellik gösterdi.

Reform döngülerinin başka bir dikkate değer özelliği de kredi po-litikasının rolünün kolaylaştırılmasıydı.

Her bir reform döngüsü, ekonomik ve idari karar verme otoritesin-de aşamalı olarak sorumluluğun dağıtılması (decentralization) olarak gö-rülmüştür. Bu merkezden yönetilmeme (sorumluluğun dağıtılması) durumu, sistemin esnekliği üzerinde ve ekonomik fırsatlara cevap verme kapasite-sinde büyük bir etki oluşturmuştur.

Mali reformlar müteşebbislerin ve yerel organların, yatırımı arttıra-cak kaynaklara daha fazla erişmesine neden olmuştur. En son döngü 1987 yılının ilk çeyreğinde, para arzı %34’e yükseldi. İlk defa, tüketim yatırımdan daha hızlı büyümüştür.

Harcama eğilimlerini şiddetlendirdi. 1988 yılının ilk yansında üst düzey liderler tarafından iki rakamlı enflasyon, hızlı bir büyüme ve fiyat reformları için tolere edilebilir denildiğinde kentli tüketiciler, zor zamanların geleceğini düşünmeye başladılar. Enflasyon oranlarının otuz beş yıldır tek rakam olduğu bir ülkede, bunun ne kadar önemli olduğu düşünülmelidir.

22

Çin, tamamen merkezi planlamaya dayalı olan ekonomisinde 1978 yılından itibaren temel reformları gerçekleştirmeye başlamıştır. Bu tarihe kadar dünya ekonomisinden soyutlanmış bulunan ekonomisini dışa açma-ya başlamıştır.

Sağladığı ekonomik büyüme ve ekonomi sine getirdiği canlılık ile Çin, eksi SSCB ve Doğu ve Orta Avrupa ülkelerinin yaşadığı türden bir krize girmeden, ekonomisini piyasa ekonomisine (Çin’de yaygın olan de-yişle “Çin Tarzı Sosyalist Pazar Ekonomisi”) dönüştürme sürecinde önemli mesafeler kaydetmiştir.

Güney Kore’de de resmi devlet odaklı gelişim politikaları ile düşük vergi ve sübvansiyonlar ile işletmeler desteklenirken, doğrudan işletme-lere müdahale nadiren olmaktaydı. Çin’de ise devlet işletmelerinin karlı olması şart koşulmakta, çok basit küçük işletmelere bile müdahale edile-bilmektedir. 1980’li yıllarda reform programı ile piyasa ekonomisine ilişkin dü-zenlemeler yapılmaya başlanmıştır.

Gerçekleşen 2009 yılı ekonomik verilerine göre, Çin ekonomisi dünyadaki resesyon tehlikesinin aksine aşırı ısınma ve enflasyon tehlike-siyle karşı karşıya bulunmaktadır. Çin ekonomisi 2009 yılında yüzde 8,7 büyümüştür.

Krize karşı uygulamaya konulan 586 milyar dolarlık ekonomik destek paketine ek olarak, banka kredisi de büyümeyi fonlamıştır. Kamu harcamaları ve banka kredileri böylece sabit yatırımları tetikleyerek, büyü-menin artmasına katkıda bulunmuştur.

Çin’in otomobil alımlarında uyguladığı sübvansiyon ve teşvikler ise, özellikle kırsal kesim kaynaklı otomobil satışları sayesinde, ülkeyi dün-yanın en büyük otomobil pazarı haline getirmiştir.

Çin’in sanayi üretimi, genişleme hızı 2009 Aralık’ta en yüksek se-viyesine ulaşarak yüzde 19’a yükselmiştir. Çin’in, yakaladığı büyüme ivme-sini devam ettirmesi dünyanın en büyük 2’inci ekonomisi olmasını sağla-mıştır.

Enflasyon Çinli liderlerin en çok çekindiği risklerin başında gel-mektedir. Çin bankalarının 2010 yılının ilk haftasında 100 milyar dolara ya-kın yeni müdahaleler beklenmektedir.

23

SEKTÖREL YAPI

Sektör yapısı, karşılıklı dayanışma ve kontrol bağlantılarına işaret ediyor. Tarım, sanayi ve hizmetler gibi üç sektör arasındaki oransal ilişkileri ve diğer sektörler arasındaki oransal ilişkiler Çin’deki sektörel yapının te-mel durumunu gösteriyor.

Çin Halk Cumhuriyeti’nin kurulduğu 1949 yılından bu yana Çin’de sektör s tıpı m toplam üç aşamadan geçti: İlk aşama 70’li yıllının sonuna ka-dar ilk sanayileşme temeli atıldı. İkici aşamada, 1990’lı yıllının başına kadar sektörel yapı sürekli şekilde ayarlandı ve Çin’in sanayileşmesi orta döne-mine geldi. Üçüncü aşama olarak, 1990’lı yılların başlarında Çin’de sosya-list piyasa ekonomisi sisteminin kurulmasının ve geliştirilmesinin ardından 2020 yılma kadar sanayileşmenin tamamlanması ve bilgi toplumuna geçiş öngörülüyor.

50 yılı aşkın süredir, Çin’in üç temel sektörü arasındaki oransal ilişkilerde büyük değişiklikler meydana geldi. 1950’li yılların başlarından 2002 yılına kadar Çin’de tarım oranı yüzde 45.4’ten 14.5’e indi; sanayi oranı yüzde 34.4’ten 51.8’e yükseldi; hizmet sektörünün oranı da yüzde 20.2’den 33.7’ye yükseldi.

İthalat-İhracat Çin’in genel ithalat ve ihracat hacmi 1978 yılında dünya ticaret sı-ralamasında 32. sırada, 1989 yılında 15. sırada, 1997 yılında 10. sırada yer almıştı. 2001 yılında ise 6. sırayı aldı ve ilk kez 500 milyar ABD dolarını aşarak 509 milyar 650 milyon ABD dolarını buldu. Şimdi dünyada 220’den fazla ülke ve bölge Çin ile ticaret bağlantısı kurdu. Japonya, ABD, AB, Hong Kong Özel İdari Bölgesi, ASEAN, Kore Cumhuriyeti, Taiwan eyaleti, Avustralya, Rusya ve Kanada, Çin’in en büyük 10 ticaret ortağı oldular.

Yabancı Sermaye Çin çok çeşitli kanallar ve yöntemlerle yabancı sermayeden yarar-lanmakladır.

24

YATIRIM POLİTİKASI

Çin dünyada en fazla yabancı sermaye çeken ülkelerden biridir. Dünya ekonomisinin durgunluk yaşadığı ve uluslararası yatırımın büyük ölçüde azaldığı bir dönemde Çin’in yabancı sermayeden yararlanma ko-nusundaki bu büyük başarısının kaynağı, Çin’in uyguladığı imtiyazlı ve ger-çekçi yatırım politikasıdır.

Şimdi Çin’de Merkez Bankası tarafından ayarlanan ve denetlenen finans sistemi oluşturuldu.

Halkın gelir düzeyi devamlı olarak yükseliyor. Ev, otomobil, bilgisa-yar, hisse senedi ve yurtdışı seyahat yapılması vatandaşların günlük yaşa-mında yatırım ve tüketim yaptıkları önemli maddeler oldular. Çin vatandaş-larının yaşam koşullan devamlı olarak iyileştirildi.

Şu anda Çin’de günlük kullanım malları ve gıda sıkıntısı yaşanmı-yor. Konut, ulaşım, haberleşme, sağlık, eğitim, eğlence, tatil ve seyahat gibi alanlardaki gider oranı hızla artarken yaşam kalitesi daha da iyileştirildi.

25

GENEL TAVSİYELER

Çin ile iş yaparken, dikkat edilmesi gereken bazı temel kurallar vardır:

Hukuki Ve Ticari Danışmanlık Alın Ticari Ataşeliklerden, Ticari ve Hukuki Danışmanlık firmalarından işin başında bilgi alınması yerinde olacaktır. Yapılacak işle ilgili her türlü ticari ve hukuki sorumluluğu kendi üzerine alan ve merkezi Türkiye’de bulunan danışmanlık firmaları da bulunmaktadır. Tabi bu durumda, direkt üretici ile irtibata geçtiğinizde oluşacak maliyetlerden biraz daha fazlasına katlanmak durumunda olacaksınız. Burada maliyet analizini yapıp, karar vermek size kalmış.

Piyasa Araştırması Yapın Üretici araştırmasını internet üzerinden yapabileceğiniz gibi bu konuda da danışmanlık firmalarından faydalanmanız mümkündür. Çeşitli kaynaklardan mutlaka teyit ettirin.

İrtibat Bürosu Kurun Sermaye gücünüz yeterliyse, Çin ile yapacağınız ticaret geniş ha-cimli olacaksa, bu durumda Çin’de bir irtibat bürosu açarak işlemlerinizi bu ofis üzerinden yürütmeniz daha verimli olacaktır.

Etkin Ve Geçerli Bir Sözleşme Hazırlayın Sözleşmenin Genel Hükümleri Yapılacak ticaretin esasına ilişkin genel hükümlerin dikkatli ve özenli bir şekilde sözleşmede belirtilmesi gerekir. Malın cinsi, kalitesi, mik-tarı, ücreti, ödeme şekli, yükleme ve teslim süreleri, garanti yükümlülükleri gibi hususlardır. Sözleşmelerin uzman kişilerce hazırlanmasına özen gös-termeniz gerekir.

26

Sözleşmenin Yetkili Kişilerce İmzalanması En sık karşılaşılan sorunlardan birisi de sözleşmenin yetkisiz kişi-lerce imzalanmış olması hususudur.

Sözleşme ile Türk Hukuku ve Mahkemeleri yetkili kılınabileceği gibi, Çin Hukuku ve Mahkemeleri de yetkili kılınabilir. Bununla birlikte ta-raflar Tahkim yolu ile de uyuşmazlığın çözülmesi konusunda anlaşabilirler.

Sözleşmenin Dili Genelde İngilizce olmaktadır. Çince bir örneğinin de eklenmesi yerinde olacaktır.

Bayilik ve Dış Ticaret İşlemleri Genel Olarak Ticaret Sektöründeki Tedbirlere göre yabancı yatırımcı, 11 Aralık 2004 tarihi itibariyle, tamamen yabancı sermayeli işletmeler toptancılık ya da perakendecilik alanlarında faaliyet gösterebileceklerdir. Ticaret Sektöründeki Tedbirler, bütün coğrafi kısıtlamaları kaldır-mıştır. İşletmeler artık Çin’in her yerinde açılabilmektedirler. Yabancı ser-mayeli perakendecilerin; perakende satışa, sattıkları malların ithalatına, Çin’de üretilen malların ihracatını sağlamak için kaynak ve tedarik sağla-malarına, telefonla pazarlamalarına, mail-order satış yapmalarına, internet satışına, otomatik makine satışlarına ve ilgili hizmetlerle meşgul olmalarına izin verilmektedir. Bununla birlikte; bazı sınırlamalar halen vardır, örneğin, tütün perakendeciliğinde yabancı sermaye hâlihazırda yasaktır.

Dış Ticaret Yabancı sermayeli şirketler ithalat hakkına sahip olsa bile, dağıtım haklarına sahip olmadığı sürece ithal ettikleri ürünleri satamayacaklardır.

Marka Hukuku Genel Olarak Marka tescil başvurusu, Marka Ofisi’ne yapılabilir. Yabancı şirketler Marka Ofisi’ne doğrudan başvuru yapamazlar. Mutlaka bir marka acentesi vasıtasıyla yapmak zorundadırlar.

Ticari Sırlar Çin Haksız Rekabet Kanununun 10. Maddesinde ticari sır; hakkın sahibine ekonomik faydalar sağlayabilen ve sahibinin gizliliğini korumak için tedbirler alabileceği gizli, teknik ve ticari bilgi olarak tanımlanmıştır.

Vergilendirme Merkezi vergi ofisleri, yerel vergi ofisleri ve gümrük idareleri ola-rak sıralanabilir. Kurumlar vergisi, KDV ve tüketim vergileri ulusal düzeyde vergi ofisleri tarafından; gelir vergisi, iş vergisi, arsa değer artış vergisi, kentsel emlak vergisi taşıt ve araç kullanım vergisi, kentsel bakım ve inşaat vergisi ile damga vergisi gibi vergiler yerel vergi ofisleri tarafından; ithalat sırasında alınan gümrük vergileri, KDV ve tüketim vergileri ise gümrük ida-releri tarafından tahsil edilmektedir.

27

Yabancı sermayeli işletmeler, ister Sermaye Katılımlı Ortak Girişim, ister işbirliğine Yönelik Ortak Girişim, isterse Tümüyle Yabancı Sermaye-li İşletmeler olsun Çin’de gelir vergisi mükellefidirler. Bu şirketler Çin’de yerleşik sayılırlar ve elde İttikleri tüm gelirler üzerinden vergi ödemekle mükelleftirler.

İşletme Vergisi Bu oran iletişim ve ulaştırma sektörlerinde %3, eğlence sektörün-de ise %20 olarak uygulanmaktadır.

Katma Değer Vergisi Mal satan, ithal eden veya hizmet temin eden tüm kişi ve kurumlar KDV ödemekle yükümlüdür.

Damga Vergisi Damga vergisi; ürünlerin satımıyla ilgili sözleşmeler, işletme işleri taahhüdü, yapı ve mühendislik projeleri sözleşmeleri, kiralama sözleşme-leri, kredi sözleşmeleri, acentelik sözleşmeleri ve diğer ticari olmayan söz-leşmeler de dahil olmak üzere bazı belgelerin Çin’de vergilendirilmesine ilişkindir. Damga vergisi aynı zamanda, malların/hisselerin devriyle ilgili belgeler, şirket ticari defterleri, haklar ve lisansların kanıtı belgeler bakı-mından da tahakkuk ettiril¬mektedir. Çin’de damga vergisi oranlan çeşitli-lik göstermektedir. Çinli bir tüzel kişilikteki hisselerin devri için uygulanan damga vergisi oranı işlemin her iki tarafı için de %0.05’dir.

Tüketim Vergisi Çin’de % 3 ile % 50 arasında değişen 25 değişik oranda hesapla-nan tüketim vergisi KDV dâhil hesaplanmaktadır.

Gelir Vergisi Gelir vergisi %5 ile % 45 arasında değişen oranlarda alınır. Gelir artışına paralel olarak artan bir vergidir.

Diğer Vergiler Gümrük vergisi, izinli malların ithal ve ihracında uygulanmaktadır. Çin ile müteka-biliyet Anlaşması imzalamamış olan ülkelere Genel Tarife uygulanır. Tercihli Tarife ise Çin ile Mütekabiliyet Anlaşması imzalamış olan ülkelere uygulanır. Bu tarifelerde, malların mahiyetine ve menşei ülkesine göre belirlenen %0 ile %270 arasında değişen gümrük vergisi oranları söz konusudur. Gelir vergisinden indirilebilir masraflar arasından yer almakta-dır.

Arsa değer vergisi, %30’dan %60’a varan oranlarda uygulanır. Ta-şıt ve Araç Kullanım Vergisi araç ve kamyonların tonajına göre uygulanır-ken otomobil yergisi otomobilin koltuk adedi ve sınıfına göre belirlenmek-tedir.

İş Hukuku Yabancı yatırımlı şirket sahipleri de dâhil olmak üzere tüm işveren-lerin, her işçi ile bireysel iş sözleşmesi yapması gerekmektedir. Şirket ile sendika ya da seçilmiş işçi temsilcisi arasında yapılması gerekmektedir.

28

VİZE VE OTURUM İZNİ

Çeşitli kanun ve yönetmelik kuralları altında, Çin’de sürekli otu-rumu olanlar dışındaki tüm yabancılar, önceden alınmış izinleri olmadıkça Çin’de çalışma hakkına sahip olamazlar. Çin mevzuatında yapılan düzenle-melere göre “çalışma” kazanç sağlama amacıyla işe girmektir.

1. Sağlık muayenesi,2. Çalışma ruhsatı,3. Tek girişli “Z” vizesi,4. Geçici oturum kaydı,5. Çalışma izni,6. Oturum izni.

Oturum izni, Çin’de belirli bir süre (genellikle 1 yıl) için kalma ve bu s içerisinde yapılacak uluslararası seyahatler sırasında Çin’e giriş ve çıkış imkan sağlayan, çok-girişli Çin vizesi gibi işlev görmektedir. Çin’e ne amaç-la geliniyorsa ona uygun vize alınması yerinde olacaktır.

Ticari Uyuşmazlıkların Çözümünde Tahkim Genel Hükümler Yerel mahkemelere başvurabilecekleri gibi tahkim yoluna da baş-vurulabileceklerdir.

Tahkim bir uyuşmazlığın taraflarının devlet mahkemelerine gide-rek dava açmak yerine uyuşmazlığın çözümü için hakem atamak suretiyle oluşturulacak bir özel heyeti veya hakem kurulunu görevlendirmeleri anla-mına gelmektedir. Tahkim genellikle kullanılan bir yoldur.

SONUÇ

Öyle görülmektedir ki; Çin’de ticaret yapmak konusundaki fırsatlar artarak devam edecektir. Ancak her fırsatın beraberinde riskler getirdiği gerçeğini de unutmamak gerekir.

Çin, yabancı yatırımlar için yasal altyapıda büyük ilerleme göster-miştir.

Türk şirketlerinin Çin’de ticaret yapmaya ilişkin olarak hukuki çer-çevenin hızlı değişimini tam anlamıyla değerlendirmesi, bunun için sürekli uzmanlar aracılığıyla titiz bir planlama yapılması gerekecektir.

29

ÇİN GEZİSİNDE YARARLI BİLGİLER

İç Ulaşım: Çin’e giriş sırasında bulundurulması gereken belgeler arasında geçerli bir pasaport ve vize yanında, sınırda doldurulan “Giriş ve Çıkış Kayıt Formu” önemlidir. Ayrıca ülkede 6 aydan daha fazla kalacak kişilerden HIV negatif belgesi istendiği bilinmelidir.

Oteller: Otel rezervasyonlarının önceden yapılması gerektiği yoğun talep dönemlerinde özellikle hatırlanmalıdır. Halen sahip oldukları olanaklar ve hizmetleri açısından, Çin’in başlıca otelleri uluslararası standartları yakala-mış durumdadır. Oteller, yüksek, orta ve düşük kalite olmak üzere üç gruba ayrıldığında, yüksek kalite olanların Batı’daki otellerden çok farklı olma-dıkları söylenebilir. Orta kalite oteller genelde turistlere hizmet verirler ve güvenle kalınabilecek yerler durumundadırlar. Düşük kalite oteller daha ziyade motel niteliğindedirler. Çin’de kalınan yerlerde çalışanlara bahşiş verilmez.

Yemek: Çin mutfağının ünü dünyaca bilinmektedir. Ancak beslenme konu-sunda dikkat edilmesi gereken noktalar arasında, uluslararası oteller dışın-da belediyenin sağladığı çeşme suyunun içilmemesi önemlidir. Şişelenmiş su tercih edilmelidir. Küçük lokantalarda ise kızartılmış et dışında pek bir-şey yenmemesi tavsiye edilmektedir.

Gerekli Telefonlar Hırsızlık, yangın alarmı, ve ilk yardım gibi durumlarda başvurulacak telefonlar 110,119 ve 120 olarak bildirilmiştir. Santralden bilinmeyen numara-ları öğrenmek için Çin içerisinde 114 çevirilmektedir.

30

Şehir İçi Ulaşım: Çin içinde seyahat amacıyla kullanılacak araçlar içinde otobüsler en sık kullanılanlardır. Genelde numaralarla belirlenmiş hatlarda çok sayıda otobüs çalışır ve bunlar sabah 05.00’ten gece 23.00’e kadar duraklardan geçmektedirler. Metro sistemi Pekin, Şanghay ve Tianjin gibi belli şehirlerde tüm olanaklarla donanmış olarak hizmet vermektedir. Tüm tabelalar Çince yanında İngilizce ile de yazılmıştır. Duyurular da İngilizce olarak tekrarlan-maktadır.

Minibüsler, özellikle başlıca ticaret ve turizm merkezleri arasında bolca bulunduklarından tavsiye edilmektedir. Taksi, tüm merkezlerde kolay-lıkla bulunabilen ve çok pahalı olmayan bir alternatiftir. Türkiye’de olduğu gibi gidilen mesafeye ve gece-gündüz durumuna göre ücret alan taksilerde dikkat edilmesi gereken şey, inerken fiş talep edilmesidir. Haksız yere yük-sek ücret alınması sık rastlanan bir durumdur. Fişte yazılı taksi numarası ile herhangi bir konudaki rahatsızlığın yetkililere iletilmesi mümkün olmaktadır. Pekin için böyle bir durumda kullanılabilecek bir telefon numarası 66012620 olarak verilmiştir. Ayrıca çoğu taksi şoförünün ingilizce bilmediği gerçeğin-den yola çıkarak gidilecek yerin adresinin Çin harfleriyle yazılmış olarak elde tutulması gerekebilir.

Şehirlerarası Ulaşım: Özellikle şehirlerarası yolculuklarda kullanılabilecek trenler, pek tavsiye edilmezler. Genelde kalabalık olan trenler pek rahat bir yolculuk im-kanı vermezler. Suyolu taşımacılığı tercih edilen bir yol değildir ve bu yol kullanılacaksa önceden bir seyahat acentası ile temas kurulması özellikle önerilmektedir. Ülke içi havayolu taşımacılığı halen 42 kadar şirket tarafın-dan yürütülmektedir.

Konaklama Otel rezervasyonlarının önceden yapılması gerektiği yoğun talep dönemlerinde özellikle hatırlanmalıdır. Halen sahip oldukları olanaklar ve hizmetleri açısından, Çin’in başlıca otelleri uluslararası standartları yakala-mış durumdadır. Oteller, yüksek, orta ve düşük kalite olmak üzere üç gruba ayrıldığında, yüksek kalite olanların Batı’daki otellerden çok farklı olmadık-ları söylenebilir. Orta kalite oteller genelde turistlere hizmet verirler ve gü-venle kalınabilecek yerler durumundadırlar. Düşük kalite oteller daha ziyade motel niteliğindedirler. Çin’de kalınan yerlerde çalışanlara bahşiş verilmez.

Sağlık: Çin’in belli başlı hastanelerinde yabancılara ayak üstü tedavi hizme-ti sunan bölümler oluşturulmuştur. Herhangi bir sağlık sorunu durumunda bu bölümlere başvurulunabilir. Daha ciddi durumlar için ise buralardaki doktor-ların referansı ile Hong Kong hastanelerine taşınmak gerekebilmektedir.

Posta Hizmetleri: Belli merkezlerde dijital telefonları bulmak mümkündür. Ülkenin belli kesimlerinde ise halen eski model aygıtlarla telefon görüşmesi ya-pılmaya devam edilmektedir. Gönderiler için DHL ve EMS gibi uluslararası dağıtım kanallarını seçmek tavsiye edilir. Gönderinin yerine ulaşması nor-malde 2 ila 7 gün arasında olmaktadır.

31

Para Dolaşımı ve Alışveriş: Çin’de kullanılan para birimi olarak 1 Yuan, 100 fen etmektedir. Pi-yasada en yüksek 50 ve 100 Yuan banknotlar bulunmaktadır. Özel eko-nomik alanlar dışında yabancı paranın ülke içinde dolaşımı yasaktır. Güm-rüklerde ülkeye girerken yanınızda olan para ile ülkeyi terkederken sahip olduğunuz para miktarı birbirine yakın olmalıdır.

Kartvizit: Çin’deki iş gelenekleri arasında soyadının önce kullanılması önem-lidir. İş toplantıları sırasında kart alınıp verilmesi doğal bir uygulamadır. Kar-tın bir yüzünün Çin harfleriyle yazılmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

Mesai Saatleri: Mesai saatleri, pazartesiden cumaya, sabah 08.00-12.00 ve ara sonrası 13.00-17.00’a kadar uzanır. Bankalar da saat 17.00’a kadar hizmet vermektedir. Ancak bazı bankalar pazartesi günleri kapalıdır. Alışveriş yer-leri akşam 20.30 civarlarında kapanmaktadır. Özel lokantalarda ise sabah 06.00’dan gece geç saatlere kadar yemek yenilebilir. Para Döviz İşlemleri: Kullanılmayan Çin parasının ülkeyi terk ederken yeniden dövize çevrilmesi ancak 6 ay içinde ve pasaport, uçak bileti ve döviz bozdurma belgesini göstererek mümkün olmaktadır. Dolayısıyla başlangıçta Çin pa-rası alırken elde edilen döviz bozdurma belgesinin iyi muhafaza edilmesi gerekmektedir. Son olarak, yeniden dövize çevirdiğiniz miktar, önceden Çin parasına çevirdiğiniz miktarın yarısını geçemez. Böylece tüm parayı yeniden dövize dönüştürmek mümkün olmaz. Seyahat çekleri ve kredi kartları kullanımı ancak belli merkezlerde mümkündür.

Alışveriş-Mağazalar: Alışveriş için kullanılabilecek mağazalar üç tiptir. Devlet mülkiyetli veya Çin-yabancı ortaklığı olan mağazalar daha ucuz olabilir, ancak pa-zarlık olanağı yoktur. Üçüncü tip mağazalar özel şahıslara aittir. Buralarda alışveriş pazarlıkladır. Ancak değerli bir mal alınacaksa bu tip mağazalar tavsiye edilmez.

İş Görüşmeleri ve Kültürel Faktörler: İş toplantıları için, gerek kamu kurumlarında, gerekse büyük şir-ketlerde özel salonlar kullanılır. Büroların kullanılması adet değildir. Toplan-tılar resmi bir havada geçer ve oturulan yerler protokole göre belirlenir. En üst düzey Çinli katılımcının, en üst düzey misafiri kendi sağına oturtması yaygın bir uygulamadır. Dakik olmak önemlidir. Toplantı sırasında her iki taraf kısa bir tanışma ve açış konuşması yapar. Önemli olan ise, bundan sonraki kısımda Çinli taraf önce söze başlamışsa, sonuna kadar müdahale etmemek ve kendi görüşlerini en sonda söz alındığında dile getirmektir.

İş toplantıları sırasında, Çinlilerin ev sahibi olduğu akşam yemekle-rinin erken saatte başladığını bilmek gerekir. İş yemekleri çoğu kez akşam saat 18.00’de başlatılır. Yemek, meyvelerden hemen sonra, aniden saat 20.00 gibi sona erdirilir. Bu şaşırtıcı gelse de yaygın bir durumdur.

32

ÇİNLİLERLE İŞ GÖRÜŞMESİ VE YEMEK İş Görüşmelerini Etkileyebilecek Kültürel Faktörler:

Çin’deki iş gelenekleri arasında soyadının önce kullanılması önemlidir.

İş toplantıları sırasında kart alınıp verilmesi doğal bir uygulamadır. Bu konuda zorunlu bir adap kuralı benimseyen Çinli iş adamlarına kartvizit veren kişinin, kartı iki eliyle köşelerinden tutarak ve yazılı tarafını karşısın-daki kişiye dönük olarak vermesi gerekmektedir. Çinli bir iş adamının sun-duğu kartviziti aldıktan sonra ise kartı, görüşme boyunca masanın üzerin-de bırakmak uygun bir davranış biçimidir. Kartın bir yüzünün Çin harfleriyle yazılmasının uygun olacağı düşünülmektedir.

En üst düzey Çinli katılımcının, en üst düzey misafiri kendi sağına oturtması yaygın bir uygulamadır. Dakik olmak önemlidir. Toplantı sırasında her iki taraf kısa bir tanışma ve açılış konuşması yapar. Önemli olan ise, bundan sonraki kısımda Çinli taraf önce söze baş-lamışsa, sonuna kadar müdahale etmemek ve kendi görüşlerini en sonda söz alındığında dile getirmektir.

Rakamsal ve kategorik konuşun. Şirketinizi anlatırken cironuzdan, kapasitenize kadar sayısal örnekler verin!

Uzun vadeli işbirliği yapmak istediğinizi onlara hissettirin. Güven sağlayın!

Yabancıları tanımaz, güven duymazlar. Sabırlı olun!

Malı almasanız bile, olumlu-olumsuz, bir yanıt verin. Cevapsız bı-rakmayın.

Pazardaki yerli ve yabancı rakiplerinizi iyi tanıyın İlk yıllar için güçlü finansman yapısı şart.

Fuarlara katılın ve aktif pazarlama yapın. Özellikle eylülde Çin’in doğu kıyısında Guangzhou ve Shangai’daki fuarları kaçırmayın.

İş toplantıları sırasında, Çinlilerin ev sahibi olduğu akşam yemekle-rinin erken saatte başladığını bilmek gerekir. İş yemekleri çoğu kez aksam saat 18.00’de başlatılır. Yemek, meyvelerden hemen sonra, aniden saat 20.00 gibi sona erdirilir. Bu şaşırtıcı gelse de yaygın bir durumdur.

Çinliler genelde her şeye evet derler.

33

Çin’de Kutlanan Ulusal Festivaller:

1 Ocak Yeniyıl -1 gün tatil

1 Ocak Ay takvimine göre bahar festivali - 3 gün tatil

8 Mart Dünya Kadınlar Günü

4 Nisan Kingming Festivali

1 Mayıs İşçi Günü -1 gün tatil

4 Mayıs Gençlik Günü

5 Mayıs Ay takvimiyle Duanvu Festivali

1 Haziran Çocuklar Günü

1 Temmuz Çin Komunist Partisinin Kuruluşu

1 Ağustos Silahlı Kuvvetler Günü

15 Ağustos Ay Festivali

1 Ekim Ulusal Gün- 2 gün tatil Yerel Saat: Çin, büyük bir ülke olduğundan Pekin saati tüm ülke için baz alın-mıştır. İki ülke arasındaki saat dilimi farkı 6 (saat) dır. Çin’de yaz saati uygu-laması olmadığında bu fark yaz aylarında 5 saate inmektedir.

İklim: Çin, kış aylarının oldukça soğuk ve kuru geçtiği bir ülkedir. Yağış-lar yaz aylarında toplanmaktadır. Özellikle kış aylarında ülkenin kuzeyi ile güneyi arasındaki ısı farkına dikkat etmek gerekir. Kuzey, daha soğuk iken; güney, tropikal bir etkidedir. Nemlilik oranları da bölgeden bölgeye değişir ve özellikle güneydoğu bölgelerinde nem yüksektir.

Ticari Dil-Etnik Gruplar: Çin, etnik çeşitliliğe sahip bir ülke olarak 56 kadar etnik grubu barındırmaktadır. Resmi istatistiklere göre nüfusun %92 kadarı Han etnik grubuna mensuptur. Çok sayıda bölge güçlü yerel yönetimlere sahiptir. Ül-kede yaygın ve resmi dil Han dili olduğundan, ticari ilişkilerde Çin’ce olarak bu dil esas alınmaktadır. Azınlıklar kendi dillerini konuşsalar dahi yazılı ola-rak bu diller yaygın değildir.

Vize Uygulaması: Yeşil ve gri hizmet pasaportu taşıyanlar dışındaki tüm Türk vatan-daşları ülkeye girmek için vize sahibi olmak zorundadır. Vize için başvu-rulan pasaportun en az 6 ay daha kullanım süresi olmalıdır. Türkiye’den gidilirken turistik amaçlı vize yetkili seyahat şirketinden davetiye almak suretiyle verilmektedir. İş amaçlı gidişlerde Çin’deki bir firmanın davetiye-sine sahip olmak gerekmektedir. Ayrıca söz konusu Çin’li firmanın böyle bir davetiye göndermek için yetkili olması ve davetiyeyi yerel hükümetten onaylatması gerekmektedir. Davetiye ile vize başvurusu yapılırken kişinin

34

çalıştığı yere ait faaliyet belgesi, vergi levhası, antetli kağıda şirket dilekçe-si, ve imza sirküleri talep edilmektedir.

Ankara için vize başvuruları Pazartesi, Salı ve Perşembe günleri saat 09.30-12.00 kabul edilmektedir. Başvuru sırasında 1 adet fotoğraf ge-rekmekte ayrıca bir form doldurulmaktadır. Vize verilmesi yaklaşık 10 gün sürmektedir o nedenle Büyükelçiliğe mümkün olduğunca erken başvuru yapılması tavsiye edilmektedir. Turistik çıkışlarda uçak gidiş dönüş konfir-masyonu ve banka hesap cüzdanı fotokopisi istenmektedir. (Ankara’daki ÇHC Büyükelçiliği Vize Bürosu telefonu: 0312 436 06 28)

Pazar Değerlendirmesi: Çin pazarının, 1,3 milyar nüfus ve neredeyse 20 yıldır sürdürülen yıllık %10 dolayında büyüme hızı ile yabancılar açısından sunduğu fırsatlar herkesce bilinmektedir. Ne var ki, Çin pazarında elde edilecek bir başarı için uzun süre beklemek gerekebileceği bilinmelidir. Çin pazarında başarı-nın yavaş geldiği, yabancı iş adamlarınca sıklıkla belirtilen bir husustur. Çin pazarında karşılaşılabilecek fırsat ve sorunların genel bir değerlendirmesi aşağıda sunulmaktadır:

Çin’in geçirdiği reform aşamaları, daha ileri gelişme için sağlam bir teknik ve malzemeye dayalı altyapı oluşturma yolundadır. Pazar etkinliği artmaktadır ve kazancın tüm topluma yöneltilmesi konusunda ciddi çalış-malar vardır. Çok geniş iç pazar, olağanüstü bir potansiyel sunmaktadır. Çin’in özellikle komşu ülkelere yönelik izlediği dış politika dolayısıyla böl-gede ticari bağlar gelişmekte ve bu da potansiyeli yükseltmektedir.

Yapısal ekonomik problemler yanında devlet teşekküllerindeki çalışanların sayısının azaltılmak istenmemesi ekonomik gelişmeyi yavaş-latmaktadır. Artan işsizlik ve bölgeler arası gelir dağılımı bozuklukları ciddi boyutlara gelmiştir. Halen sürdürülmeye çalışılan fiyat kontrol politikası, pazar ekonomisinin verimli çalışmasını olumsuz yönde etkilemektedir. a fuarlara katılmamız, ayrıca bu fuarlarda milli katılımımızı ülkemizin gelişmiş çağdaş profilini net bir şekilde vurgulayarak en iyi şekilde gerçekleştirme-miz gerekmektedir.

Pazarın Avantajları ve Yükselen Sektörler: Öncelik taşıyan sektörler arasında makina endüstrisi gelmektedir. Büyük makina ekipmanlarının imal edilmesi önemli bir ihtiyaçtır. Elektronik sanayinde dikkatler, entegre devreler geliştirilmesi, bilgisayar ve iletişim ekipmanları ve bilgi teknolojisi üzerine yöneltilmektedir. İnşaat sektöründe ise öncelik kent ve kırsal alanda konut yapımı ve yeni inşaat malzemeleri-nin geliştirilmesi üzerinde durulmaktadır.

Pazarın Mevcut Sorunları Açısından Değerlendirilmesi: Yapılan yatırımların uzun vadede kar getirecek olması, ülkenin ya-sal yapısı hakkındaki kaygılar, sözleşmelerin geçerliliğine ilişkin engeller, dövize ulaşmanın zorluğu, uzun süren onay verme işlemleri, dile getirilen diğer sorunlardır.

35

Çin’in komünist geçmişinden kaynaklanan ve dış ticareti engelle-yen uygulamalar henüz aşılamamıştır. Halen yöneticiler ekonomide kendi adlarına rol sahibi olmak istemektedir. Belli sektörler kayrılmakta ve bunlar yasa ve gümrük uygulamalarıyla korunmaya çalışılmaktadır.

Devlet mülkiyetli kuruluşların ekonomideki ağırlıklı rollerinin sür-mesi istenmektedir. Bunlara bağlı olarak, yabancı yatırımcıların en fazla ba-şını ağrıtan konuların başında yazılı olmayan ilave vergi yükleri gelmekte-dir. Yatırım aşamasında dile getirilmeyen, ancak işletme döneminde talep edilen vergiler vergi talepleri olarak ortaya çıkabilmektedir.

Ayrıca Çin pazarında kalıcı bir yer elde edebilmek için üzerinde durulması gereken bazı hususlar aşağıda özetlenmektedir:

Türkiye Ticaret-Yatırım İlişkileri • Çin’de ülkemizin yeterli ölçüde tanıtımının yapılmadığı görülmektedir.

Oysa kıyı bölgelerinde yaşayan, seyahat edebilme hakkını kazanmış ve yüksek gelir düzeyinde olan yaklaşık 190 milyon Çinli bulunmakta-dır. Bu sayı Almanya, Fransa, İngiltere nüfusunun toplamı kadardır. Bu durum ekonomik ilişkileri uzun vadede etkileyecek fakat kısa vadede Türkiye turizmine olumlu katkıda bulunabilecektir.

• Çin’in petrol ithalatı yaptığı ülkeler dışındaki bütün ülkelerle olan tica-retinde fazla verdiği görülmektedir. Özetle bu sadece ülkemize özgü bir durum değildir. Ülkemizle aynı konumda olan ülkeler bu konudaki sıkıntılarını resmi düzeyde sürekli dile getirmekte hatta önlemler al-maktadır. Çin’le olan ticaretimizdeki mevcut dengesizliğin tahammül edilemez boyutlarda olduğunu açık bir ifade ile Çin tarafına belirtmek gerekmektedir. Bu konuda ciddi zorluklar çıkaran ülkelerden Çin’in yaptığı satın almaları artırdığı görülmektedir.

• Çin’de Çin firmaları ile müteahhitlik alanında rekabet etmek zordur Fa-kat üçüncü ülkelerde çalışmak üzere işbirliği yapmak mümkün görül-mektedir.

• Çin Türk özel sektörü açısından, ucuz kar marjı yüksek, bir ithalat kay-nağı olarak görülmektedir. Oysa Çin çok önemli ve büyük bir pazardır. Ülkemizin daha iyi tanıtılması ile birlikte bu pazarda Türk ihraç ürünleri için de bir imkan ortaya çıkabilir.

• Örneğin İnşaat malzemesi- karo seramik, mermer, mutfak, banyo- ala-nında büyük bir potansiyel bulunmaktadır. Kereste, kağıt, kontrplak, mobilya diğer alanlar olarak sayılabilir. Ayrıca bünyesinde dünya nü-fusunun %22’sini barındıran Çin gelecekte büyük bir gıda ithalatçısı olacaktır.

• Diğer taraftan deri, deri işleme makinaları, cam, kristal, her türlü cam süsleme eşyası, telekomünikasyon cihazları, telefon setleri, elektrikli ev aletleri, markalaşmış tekstil ürünleri, otomotiv ürünleri, binek oto-mobil otobüs, traktör, otomotiv yan sanayi potansiyel arz eden ürünler arasında yer almaktadır.

36

• Altın ve ziynet eşyası da gelecek vaad eden bir alandır.

• Çin’e mal satabilmek için öncelikle Çin’de fuarlara katılmak şarttır. Çin ticaret fuarlarının çok yoğun olduğu bir ülkedir. İddialı olduğumuz ürünlerde mutlak

• Diğer taraftan Çin’de devamlı bir temsilci bulundurmadan bu ülke ile iş yapmak çok zor görünmektedir. Uzaktan mal satmak ancak tesadüfen olabilmektedir. Bugün Çin’de halihazırda pek çok Amerikan ve Avru-palı şirketin temsilcilikleri bulunmaktadır. Gerektiğinde Türk işadamları olarak topluca organize olabilmek de faydalı olabilecektir. Ayrıca özel-likle SDŞ’ler, Çin pazarını ve İngilizceyi iyi bilen “Ticaret memuru” tabir edilen Çinliler istihdam edebilir.

• Ticarette kültürel faktör de önem arzetmektedir: Kuzeydoğu Asya ül-kelerini ve özellikle Çin, Hong Kong ve Tayvan’ı bir bütün olarak de-ğerlendirip, denizaşırı ülkelerdeki Çinlilerin de sadece kıta Çin’inde yatırım yaptıklarını gözardı etmemek gerekir. 60 milyon kadar olan bu grup kendi kültürel anlayışları ile birbirleri ile ticaret yapabilmeyi ba-şarmaktadır.

• Ayrıca Çin yatırımlarının özelikle gıda, turizm, enerji alanında ülkemize çekilmesi ihtimali üzerinde de durulabilir.

Sonuç olarak, dev bir olanak sunan Çin pazarının sorunları ve sunduğu fırsatlar açısından değerlendirildiğinde Türk yatırımcı ve iş adam-larının bu pazardan, pay elde edebilmeleri; çaba gerektiren, pahalı fakat getirisi yüksek olabilecek bir süreç olarak değerlendirilmektedir.

ÇİN HALK CUMHURİYETİÖZET BİLGİ

Yüzölçümü : 9.560.000 km²Nüfus : 1.141.000.000Başkent : PekinÖnemli Şehirler : Pekin, Şangay, Tianjin, Canton, Shenyang, Wuhan, Chengdu.Yeri : Moğolistan, Kore, Tayvan, Kazakistan, Kırgızistan ile sınırı vardır.Dil : ÇincePara birimi : Yen

PARA BİRİMİ : 1 Çin Yuanı (1 Ren Min Bi) (JMP) = 10 jiao = 100 fen

Çin Halk Cumhuriyeti para birimi Renminbi ‘dir. Gayri safi milli ha-sılası toplamda 1.649 milyar dolar, kişi başına ise yaklaşık 1.926 dolar düş-mektedir. Dünya’nın 2. büyük ekonomisidir ve 20 sene içinde 1. olması öngörülmektedir.

37

ÇİN PARA BİRİMİ YUAN RENMENBİ

Çin Parası ( Yuan = Renmenbi)

100 yuan, yaklaşık 24 TL

50 Yuan; yaklaşık 12 TL

20 Yuan; yaklaşık 5 TL

10 Yuan; yaklaşık 2,5 TL

38

5 Yuan 5 Mao (Jiao)

5 Fen= 0.05 Yuan 2 Fen= 0.02 Yuan

2 Yuan

1 Yuan

2 Mao (Jiao)

1 Mao (Jiao)

39

GUÇLU VE ZAYIF YANLARI İTİBARIYLA ÇİN VE HONG KONG’DA POTANSİYEL ARZ EDEN

TARIM VE GIDA ÜRÜNLERİ

ÜRÜNLER Güçlü Yanları Zayıf Yanları Öneriler

Kuru Üzüm

Pazarda ABD kökenli firmaların ürünü başa-rılı bir şekilde tanıtmış olmaları Ürünlerimizin rakip ürünlerle karşılaş-tırıldığında daha lezzetli algılanması

ABD kökenli ürün-lerin fiyat avantajı bulunmaktadır.

Ürünlerimizin kalite ve tat özelliği vur-gulanarak pazara sunulması.

Kuru incir

Bu ürünün çorbalarda tatlandırıcı olarak kulla-nılması ve özellikle Gü-ney Çin/Hong Kong'da tüketiciler tarafından tanınması

Pazarda daha çok Yunanistan kökenli ürünler mevcuttur.

Bu ürünün farklı kullanım alanlarının tüketicilere anlatıl-ması

Kümes hayvanları

ürünleri

Halihazırda tavuk ayağı ihracatımız mevcut olup.bu alanda ihra-catımızın geliştirilmesi mümkündür

Çin'in tarım ürünleri dış ticaret politikası gereği işlenmiş ürünlere yüksek vergiler uygulan-maktadır.

Katma değere sahip ürünlere ihraca-tımızın artırılması amacıyla yöresel kümes hayvanları ürünleri ihracatına ağırlık verilmesi

MakarnaTüketicilerin Batı tipi beslenme alışkanlıkları-nın yaygınlaşması

Makarnanın kulla-nımının Özellikle kırsal kesimde çok fazla yaygınlaşmam ası Makarna'nın tü-keticilerin gözünde İtalya ile özdeşleş-miş bir ürün olarak görülmesi

Makarnanın tüke-tim olanaklarının tüketicilere aktarıl-ması Özellikle batılı müşterileri bulunan restoran/otellere makarna ihraç yolla-rının araştırılması

Baharat

-Baharat tüketiminin yaygın olması Akdeniz tipi baharatların üretimi-nin yok denecek kadar az olması Çin ve Hong Kong, defne yaprağı ve kekik ihracatımızda en önemli pazarlardan birisidir

Tüketicilerin bu baharatları kullanım alanlarını bilme-mesi talebin sınırlı kalmasına neden olmuştur.

Mevcut potansiyelin geliştirilmesi konu-sunda çalışmalara devam edilmesi.

40

ÇHC SEÇİLMİŞ ÜRÜNLER İÇİN PERAKENDE SÜPERMARKET FİYAT LİSTESİ

ÇHC Yaş Meyve ve Sebze Perakende Süpermarket Fiyatları (RMB)

Ürün Miktar Fiyatı

Kayısı 500 gr. 6,80

Üzüm (Sultana) 500 gr. 25,80

Nektarin 500 gr. 16,86

Portakal (Sunkist) 500 gr. 9,80

Elma (fuji,export) 500 gr. 4,90

Mandalina 500 gr. 17,90

Portakal (G.Afrika, Valencia) 500 gr. 11,90

Muz, küçük 500 gr. 10,90

Erik, kırmızı 500 gr. 5,80

Karpuz 500 gr. 1,60

Elma (Gn.Smith) 1 Kg. 27,60

Elma (Red Delicious) ABD 1 Kg. 19,60

Elma (Royal Gala, Şili) 1 Kg. 17,80

Üzüm, Kırmızı çekirdekli 1 Kg. 53,60

Greyfurt, tatlı 1 Kg. 33,60

Greyfurt, starruby 1 Kg. 25,80

Kiraz, açık kırmızı 1 Kg. 71,60

Kiraz, napolyon 1 Kg. 216,00

Limon 500 gr. 27,80

Şeftali 500 gr. 10,80

Armut (Develi) 500 gr. 15,80

Elma (NZ Rose) 500 gr. 16,80

Domates 1 Kg. 10,40

Mısır (green food) 1 Kg. 8,60

Brokoli 1 Kg. 12,60

Karnabahar 1 Kg. 7,00

Bezelye 1 Kg. 11,80

Fasulye 1 Kg. 5,60

Marul (Aysberg) 1 Kg. 11,60

Biber (Kırmızı,sarı) 1 Kg. 27,60

Soğan (iki paket) 500 gr. 2,30

41

Hong Kong Süpermarketlerinde Satışa Sunulan Yaş Meyve ve Sebze Çeşitleri ve Fiyatları

Ürün Adı Miktarı Fiyatı (HK $)

Altıntop- Greyfruit tanesi 3,90

Armut- Packham tanesi 3,50

Çilek 250 gr 18,90

Elma - Fuji tanesi 3,60

Elma- Fuji 4’lü paket 13,50

Elma -Golden tanesi 3,90

Elma- Granny Smith tanesi 3,50

Elma- kırmızı, Vaşington 6’lı paket 15,90

Elma- kırmızı, Washington, ekstra büyük

tanesi 5

Elma- Red Jumbo tanesi 4,90

Elma- Roma tanesi 2,8

Elma- Royal Gala 8’li paket 15,90

Kırmızı Erik 454 gr 22

Mandalina tanesi 1,50

Nektarin tanesi 3

Portakal tanesi 4

Şeftali (olgunlaşmamış) tanesi 7,90

Üzüm, beyaz 500 gr 18,60

Üzüm, kırmızı 500 gr 17,50

Bamya 250 gr 13,90

Bezelye 227 gr 18,90

Biber- asorti edilmiş 3 tane 12,90

Brokoli 1 dal 4,90

Brüksel Lahanası 300 gr 14,90

Domates- mini 200 gr 39,90

Havuç 1 kg 9,90

Karnabahar tanesi 7,90

Kuşkonmaz 300 gr 29,90

Soğan 1 kg 5,90

42

Firmalar ve ithal talepleri

FİRMA ADI İTHAL ETMEK İSTEDİĞİ ÜRÜN

CORTTIErik Lee Marketing ManagerD2, 4th Floor, No.92Guiping Rd., Shanghai, ChinaP.C. 200233Tel : 8621-54193339-54187054Fax : 8621-54182778Mobile: 1390 1791 021E-mail : erik@cortti.comWeb: cortti@citiz.net

KekikKurutulmuş domatesZeytinyağıKetçapOrganik ÜrünlerKapariMakarnaKonserve sebzeKonserve mantarFındıkKuru üzüm

BURDUR VE BÖLGESİNDE YATIRIM ALANLARI

• Gül ve Kozmetik Ürünleri• Medikal Cihazlar• Tarım (Örtüaltı Sebzecilik, Meyvecilik, Süs Bitkileri, Tarla Bitkileri, To-

hum Üretimi, İyi Tarım Uygulamaları, Organik Tarım, Hayvancılık, Tarım Makineleri)

• Tıbbi Aromatik Bitkiler• Mermer• Orman Ürünleri (Sunta, Sanayi Makarası, Lambri, Sauna, Tüfek Dipçiği,

Döşeme Tahtası)• Mobilya• Ambalaj• İnşaat ve Yapı Malzemeleri• Gıda ve İçecek (Süt ve Süt ürünleri, Meyve Suyu, Doğal Kaynak Suları)• Yenilenebilir Enerji (Güneş Enerjisi, Biokütle, Biogaz)• Turizm (Golf, Kongre, Sağlık, Deniz, Eko, Kış, İnanç, Üçüncü Yaş)• Eğirdir’de Otel Yatırım• Yatçılık• Tekstil ve Deri Sanayi• Havacılık ve Uçak Bakım Endüstrisi

Ayrıca gelecek öneri ve taleplerle sektörler artabilecek.

43

SEKTÖRLERE GÖRE BURDUR İHRACATI (2010): 94 Milyon 238 bin Dolar * Kaynak:TİM

I.TARIM 1.186.738,99

A.BİTKİSEL ÜRÜNLER 703.408,97

Hububat,Bakliyat,Yağlı Tohumlar ve Mamulleri 257.994,68

Yaş Meyve ve Sebze 182,51

Meyve Sebze Mamulleri 141.454,02

Kuru Meyve ve Mamulleri 0,00

Fındık ve Mamulleri 0,00

Zeytin ve Zeytinyağı 354,46

Tütün 0,00

Kesme Çiçek 303.423,30

B.HAYVANSAL ÜRÜNLER 0,00

Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller 0,00

C.AĞAÇ VE ORMAN ÜRÜNLERİ 483.330,02

Ağaç Mamulleri ve Orman Ürünleri 483.330,02

II.SANAYİ 31.277.849,11

A. TARIMA DAYALI İŞLENMİŞ ÜRÜNLER 15.146,95

Tekstil ve Hammaddeleri 9.641,67

Deri ve Deri Mamulleri 5.505,28

Halı 0,00

B. KİMYEVİ MADDELER VE MAMÜLLERİ 43.866,32

Kimyevi Maddeler ve Mamulleri 43.866,32

C. SANAYİ MAMULLERİ 31.218.835,84

Hazırgiyim ve Konfeksiyon 0,00

Taşıt Araçları ve Yan Sanayi 164.682,00

Gemi ve Yat 0,00

Elektrik-Elektronik,Makine ve Bilişim 190,00

Makine ve Aksamları 11.586.374,23

Demir ve Demir Dışı Metaller 89.266,64

Demir Çelik Ürünleri 1.782.283,70

Çimento ve Toprak Ürünleri 17.596.039,27

Değerli Maden ve Mücevherat 0,00

Diğer Sanayi Ürünleri 0,00

III. MADENCİLİK 61.766.150,28

Madencilik Ürünleri

44

ÜLKELERE GÖREBURDUR İHRACATI (2010 Yılı)

BURDUR ÇİN HALK CUMHURİYETİ 7.512.487,56

BURDUR LİBYA 7.093.031,17

BURDUR BR.KRALLIK (İNGİLTERE) 4.073.586,03

BURDUR FAS 3.331.321,84

BURDUR SUUDI ARABISTAN 2.932.943,95

BURDUR BREZILYA 2.348.394,92

BURDUR BIRLESIK ARAP EMIRLI 1.883.346,79

BURDUR İTALYA 1.842.456,13

BURDUR IRAK 1.197.020,64

BURDUR FRANSA 24.885,14

BURDUR AVUSTRALYA 1.296.630,87

BURDUR İSPANYA 1.194.285,32

BURDUR LÜBNAN 1.170.801,75

BURDUR İRAN (İSLAM CUM.) 975.459,13

BURDUR ROMANYA 723.111,82

BURDUR RUSYA FEDERASYONU 618.945,24

BURDUR ALMANYA 601.898,67

BURDUR GUNEY KORE CUMHURİYETİ 574.754,56

BURDUR K.KIBRIS TÜRK CUMH. 548.744,71

BURDUR VENEZUELLA 509.123,72

BURDUR UMMAN 494.881,35

BURDUR HOLLANDA 471.921,34

BURDUR NORVEÇ 328.830,48

BURDUR İRLANDA 248.497,17

BURDUR SINGAPUR 238.965,94

BURDUR TÜRKMENİSTAN 238.285,40

BURDUR URUGUAY 234.179,07

BURDUR KAYSERİ SERBEST BLG. 232.938,80

BURDUR YUNANİSTAN 180.820,51

BURDUR MEKSİKA 180.390,00

BURDUR AZERBAYCAN-NAHCIVAN 174.301,08

BURDUR DANİMARKA 141.010,45

BURDUR İSVEÇ 136.199,01

BURDUR ARJANTIN 108.843,49

45

BURDUR DOMINIK CUMHURIYETI 108.324,72

BURDUR YENI ZELANDA 105.750,00

BURDUR ARNAVUTLUK 100.808,38

BURDUR POLONYA 86.232,21

BURDUR HINDISTAN 59.504,24

BURDUR KARADAĞ 57.736,32

BURDUR CEZAYİR 57.225,54

BURDUR KUVEYT 42.543,69

BURDUR ANTALYA SERBEST BÖL. 42.342,29

BURDUR UKRAYNA 35.418,90

BURDUR HONG KONG 31.635,00

BURDUR BELÇİKA 29.382,95

BURDUR İSVİÇRE 29.215,75

BURDUR FİNLANDİYA 27.106,17

BURDUR AVUSTURYA 25.487,95

BURDUR TAYVAN 24.524,30

BURDUR LÜKSEMBURG 21.874,21

BURDUR ANGOLA 20.116,80

BURDUR MACARİSTAN 18.266,09

BURDUR ÇEK CUMHURİYETİ 17.281,61

BURDUR SIRBİSTAN 16.441,48

BURDUR SURIYE ARAP CUM.(SUR 14.433,60

BURDUR ARUBA 14.001,12

BURDUR JAPONYA 14.000,00

BURDUR BARBADOS 12.773,12

BURDUR KAZAKİSTAN 12.050,00

BURDUR GUATEMALA 11.965,44

BURDUR TAYLAND 11.819,50

BURDUR ENDONEZYA 11.223,98

BURDUR EKVATOR 9.806,79

BURDUR ÖZBEKİSTAN 9.640,00

BURDUR ŞİLİ 7.130,00

BURDUR İŞGAL ALT.FİLİSTİN T 7.020,00

BURDUR SLOVENYA 5.155,25

BURDUR GENEL İHRACAT 2010 94.230.738,38

46

BURDUR’UN 2010 İHRACAT VE İTHALATI

TÜİK-TİM verilerine göre; Burdur 2010 yılında da ihracat atağını sür-dürdü. 2010’da ilimizde 195 milyon 604 bin dolar ihracat gerçekleşti.

Burdur’da 2010 yılı ithalat rakamı ise; 25 milyon 550 bin dolar oldu. Burdur, ihracatı ithalatına göre yüksek olan az illerden birisidir.

2010 Türkiye Rakamları şöyle:2010 Yılında Türkiye 219 ülkeye ihracat yapmıştır. İhracat toplamı

ise;113 milyar 929 milyon 614 bin dolardır.

2010 Türkiye İthalatı ise; 185 milyar 492 milyon 859 bin dolardır.

YAPILAN İTHALATIN SEKTÖREL DAĞILIMI• Tarım Ürünleri• Gıda Sanayi• Otomotiv• Tekstil• Makine• Elektrikli Aletler

• Diğerleri

İHRACAT-İTHALAT KONUSUNDA BÖLGE İLLER KIYASLAMASI:Burdur’un 2010 yılı ihracatı 195 milyon 604 bin dolar, ithalatı 25 mil-

yon 550 bin dolar oldu. Isparta’nın 2010 yılı ihracatı 128 milyon 936 bin dolar, ithalatı 66 milyon 517 bin dolar oldu. Antalya’nın 2010 ihracatı 863 milyon 352 bin dolar, ithalatı 815 milyon 442 bin dolar oldu. Burdur’un it-halatı, ihracatının 8’de biri olurken; Isparta’nın ithalatı, ihracatının yaklaşık yarısı kadardır. Antalya’nın ise; ihracatı ithalatı ile eşit durumdadır.

Dolayısıyla Burdur; ihracat-ithalat dengesi konusunda örnek ve ide-al bir il durumundadır.

47

BURDUR İMALAT SANAYİ VE SEKTÖRLER

1. TARIM MAKİNALARI İMALATI (Biçer döğer, patöz, pulluk, nohut ve susam biçme makineleri, slaj maki-nesi, tahıl elek makinesi, yem kırma ve karma makinesi, hayvancılık çiftlik sistemleri, süt taşıma ve soğutma tankları, fırın, ekmek dilimleme, yemek fabrikası sistemleri vb.) 2. MERMER İMALATI (Mermer ve mutfak tezgahları imalatı)

3. GIDA İMALATI(Kadayıf, Kemalpaşa tatlısı tahin, helva, süt ve süt ürünleri, makarna, et ve et ürünleri, kapari, turşu, Soda, gazlı ve gazsız meşrubat )

4. SİLAH SANAYİİ(Yivli ve yivsiz av silahları imalatı)

5. ORMAN ÜRÜNLERİ İMALATI(Kereste, kapı, parke laminant, inşaat kalıbı)

6. MOBİLYA İMALATI(Kanepe, koltuk, yatak, boza ve çekyat)

7. TEKSTİL MAKİNALARI İMALATI(Tekstil makineleri ve parçaları)

8. İNŞAAT MALZEMERİ İMALATI(İskele, kalıp, tuğla, karo, kireç, derz)

9. DORSE İMALATI(Kamyon ve tır kasası)

10. DIŞ GİYİM İMALATI(Kot pantolon, çorap, Burdur alacası)

11. GÜNEŞ ENERJİSİ SİSTEMLERİ(Güneş enerjisi sistemleri)

12. KALORİFER VE ISISTMA SİSTEMLERİ(Kalorifer kazanları ve kalorifer peteği)

13. MERMER MAKİNALARI İMALATI(Mermer makineleri ve parçaları)

14. MÜZİK ALETLERİ İMALATI(Viyolonsel, keman vb. yaylı sazlar)

15. SOĞUK HAVA PANELLERİ(Soğutma sistem panelleri)

48

İHRACAT YAPAN ÜYELERİMİZ

METAL - METAL İŞLEYEN - TARIM MAKİNALARI İMALATÇILARI ÇOKCANLAR TARIM MAKİNALARI SAN. TİC. LTD. ŞTİ. Adres: Küçük Sanayi Sitesi 12. Sokak No:1 BURDUR Telefon: (0.248) 252 85 10 - 5 Hat, Fax: (0.248) 252 85 11 Web Adresi: www.cokcanlar.com, e-mail:cokcanlar@cokcanlar.com

ERTUĞRULLAR TARIM MAKİNALARI SANAYİ TİC. A.Ş.Adres: Et Konbinası Yanı No:303 BURDURTelefon: (0.248) 252 85 00, Fax: (0.248) 252 85 06Web Adresi: www.ertugrullar.com, e-mail:info@ertg.com

KAYHAN ERTUĞRUL MAKİNA SANAYİ TİC. A.Ş.Adres: Organize Sanayi Bölgesi 45. Sokak No:6 BURDURTelefon: (0.248) 252 97 05 - 6 Hat, Fax: (0.248) 252 97 10Web : www.kayhanertugrul.com.tr, e-mail: kayhanertugrul@kayhanertugrul.com.tr

ORMAK TARIM MAKİNA SANAYİ TİC. A.Ş. Adres: Organize Sanayi Bölgesi 30. Sokak No:6 BURDURTelefon: (0.248) 252 98 33 - 252 98 44, Fax: (0.248) 252 96 93 Web Adresi: www.ormak.net, e-mail:ormak@ormak.net

SİLAH - SİLAH PARÇALARIYILDIZ SİLAH SANAYİ TİCARET LTD.ŞTİ.Adres: Organize Sanayi Bölgesi 45. Sokak No:13 BURDURTelefon: (0.248) 252 97 00 -3 Hat, Fax: (0.248) 252 95 69Web Adresi: www.yildizshotgun.com, e-mail:info@yildizshotgun.com

YEMEKİNCİLER YEM GIDA SANAYİ VE TİCARET A.Ş.Adres: Gazi Cad. Çiftçi Sokak No:9 BURDURTelefon: (0.248) 233 33 84, Fax:277 20 26, 277 20 20 Pbx FabrikaWeb Adresi: www.ekincilermarble.com, e-mail:ekinc,ler@marnle.com

ÇAVUŞOĞULLARI BURAK YEM SANAYİ TİC. LTD. ŞTİ.Adres: Çendik Köyü BURDURTelefon: (0.248) 263 48 32, Fax:(0.248) 263 49 09

HATİPOĞLU YEM SANAYİ TİC. A.Ş.Adres: Ergengürü Mevkii Çanaklı Yol Ayrımı, Ağlasun / BURDURTelefon: (0.248) 731 30 78, Fax:(0.248) 731 3078

BUR - AK BURDUR AKYOL YEM A.Ş.Adres: Burç Mah. Şehit Özpolat Cad. Göz Apt. A Blok No:1 BURDURTelefon: (0.248.) 252 96 00 - 3 Hat, Fax:(0.248) 252 99 98e-mail: aytasakincorap@hotmail.com

KERESTE LAMBİRİGÖLMAK ORMAN ÜRÜNLERİ TİC. A. Ş.Adres: Yeni San. Keresteciler Sitesi No:24 BURDURTelefon: (0.248) 252 94 20, Fax:(0.248) 252 94 24e-mail: golmak@hotmail.com, golmak_as@yahoo.com

49

EV TEKSTİLİ - YORGAN - ÇARŞAF - HAVLU YEŞİLOVA HALI YÜN İPLİK FABRİKASI SAN.TİC.A.Ş.Adres: Yeşilova BURDURTelefon: (0.248) 618 10 70, Fax:(0.248), 618 12 32Web Adresi: yesilovabattaniye.com e-mail:yesilovabattaniye@mynet.com

AK-ÇEM ÖZ TEKSTİL SANAYİ LTD.ŞTİ.Adres: Karamusa Köyü, Tefenni / BURDURTelefon: (0.248) 497 42 05, Fax:(0.248) 497 41 97 Web Adresi: akcemozteks.com, e-mail:akcemozteks@mynet.com

PASTA - BİSKÜVİ - KADAYIF - KEMALPAŞA TATLISI - HELVAHASTEL GIDA SANAYİ TİCARET LTD.ŞTİ.Adres: Organize Sanayi Bölgesi 40.Sokak No:48 BURDURTelefon: (0.248) 252 99 61, Fax:(0.248) 252 99 60 Web Adresi: www.hastelkadayif.com, e-mail:cagrioktay@hotmail.com

AŞÇI MURAT MIHLADIZ - KAPARİ İMALATIAdres.Özgür Mah.Yurt Sokak No:51 BURDURTel: (0248) 233 9029, Fax:(0248) 212 2444Web Adresi: www.ascimurat.com, e-mail:kapadokyakaparichefmurat@yahoo.com

MAKARNA - İRMİKDOYUM GIDA PAZARLAMA İNŞAAT TİCARET LTD.ŞTİ.Adres: Çendik Köyü BURDURTelefon: (0.248) 263 48 15, Fax:(0.248) 263 47 31e-mail: gonulacar@superonline com

CAN GIDA SANAYİ A.Ş.Adres: Necatibey Mah.Hisarlık Mevkii Velican Sokak No:3 BURDURTelefon: (0.248) 233 13 25-234 62 03, Fax:(0.248) 233 20 12e-mail: cangıda72@superonline.com

PLASTİK - DAMLA SULAMAEURODRİP DAMLA SULAMA TİC. A.Ş.Adres: Organize Sanayi Bölgesi Şehit Ertan Palaz Cad. No:14 BURDURTelefon: (0.248) 252 97 19, Fax:(0.248) 252 97 20e-mail: eurodripdamla@mynet.com

GİYİM - KONFEKSİYONJUNİOR JEANSWEAR DIŞ TİCARET LDT ŞTİ.Adres: Org.Sanayi Bölgesi Milli Egemenlik Cad.40.Sok.No:21 BURDURTelefon: (0.248) 252 9370-10 Hat, Fax:(0.248) 252 9373Web Adresi: www.phaseclothing.com, e-mail:admin@phaseclothing.com

AYTAÇ AKIN YEM VE TEKSTİL LTD. ŞTİ.Adres: Organize Sanayi Bölgesi 42. Sok. No:18 BURDURTelefon: (0.248) 252 96 00 - 3Hat, Fax:(0.248) 252 99 98Web Adresi: aytasakincorap@hotmail.com

50

MERMER - GRANİTRENTAŞ MERMER SAN. TİC.LTD. ŞTİ.Adres: Merkez Mah. İlokul Cad. No:3/B BURDURTelefon: (0.248) 618 05 23, Fax:(0.248) 531 42 05Web Adresi: www.rentas.com.tr, e-mail:rentas@rentas.com.tr

YEŞİLOVA MERMER MOZAİK SAN.TİC.A.Ş.Adres: Merkez Mah. Cumhuriyet Meydanı No:3/2 Yeşilova/BURDURTelefon: (0248) 618 1754, Fax:678 6549e-mail: yesilovamermer@superposta.com

BABACANLAR İNŞ. TUR. TİC. A.Ş.Adres: Organize San Bölgesi Milli Egemenlik Cad. No:110 BURDURTelefon: (0.248) 252 83 00 - 2Hat, Fax:(0.248) 252 83 02Web Adresi: www.babacanlar.com.tre-mail:babacanlar@kobinet.org.tr

EKİNCİLER MEMMER SAN. TİC. A.Ş.Adres: Organize Sanayi Bölgesi Milli Egemenlik Cad. No:139-141 BURDURTelefon: (0.248) 252 97 30 - 5Hat, Fax:(0.248) 252 97 35Web Adresi: www.ekincilermarble.come-mail: ekinciler@ekincilermarble.com

ÇİÇEKMERSAN MERMER SANAYİ TİC. A.Ş.Adres: Organize Sanayi Bölgesi 45. Sok. No:6 BURDURTelefon: (0.248), 252 98 79 - 252 99 55, Fax:(0.248), 252 90 52 e-mail: cicekmersanmermer@mynet.com

GÜRLER İNŞAAT TAAH. LTD. ŞTİ. Adres: Atatürk Cad. Kayahan iş Hanı No:16 BURDURTelefon: (0.248) 233 41 77, Fax:(0.248), 233 76 65

MEŞRUBAT - GAZOZ - ALKOLSÜZ İÇECEKLERŞİFA TABİİ SODA SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ.Adres: İnönü Mah. Mehmet Akif Cad. No:52 BURDURTelefon: (0.248) 234 02 55 – 56, Fax:(0.248), 233 28 31Web Adresi: www.sifatabiisoda.com.tre-mail:sifa_w@sifatabiisoda.com.tr

MÜZİK ENSTRÜMANLARIKÜÇÜKKAYA KAPLAMACILIK İTHALAT İHRACAT VE TİCARET LTD.ŞTİ.Adres: Organize Sanayi Bölgesi Milli Egemenlik Cad. No:40 BURDURTelefon: (0.248) 252 97 18, Fax:(0.248), 252 97 17 Web Adresi: www.kucukkaya_ltd.com, e-mail:kucukkaya@kucukkaya-ltd.com

TEKSTİL MAKİNALARIBAYDARLAR TEKSTİL MAKİNALARI SAN. DIŞ TİC. LTD.ŞTİ.Adres: Organize San. Böl. 40. Sok. No: 19 BURDURTel: (0248) 252 81 15 Fax:(0248) 252 99 37 Web Adresi: www.baydarlar.com, e-mail:info@baydarlar.com

51

İSTATİSTİKLER

ÇHC Gayri Safi Milli Hasıla ve Kişi Başına Milli Gelir

GSMHMilyar dolar

GSMH Büyüme Oranı

KBMGABD Doları

2003 1.409,3 9,1 1090,0

2002 1.237,1 8,0 972.2

2001 1.191,5 7,3 916.7

2000 1.079,4 8,0 861.3

1999 998,7 7,1 794.8

1998 954,3 7,8 779.5

1997 903,5 8,8 738.2

(1) Tüketici Fiyat Göstergesi

ÇHC’nin En Güçlü Ekonomiye Sahip Eyaletleri

Sanayi Üretim,Milyar dolar (1)

KBMG,ABD Doları(2)

Guangdong (Guangzhou) 60,66 125,00

Jiangsu (Nanjing) 50,93 96,44

Shandong (Jinan) 51,50 91,78

Zhejiang (Hangzhou) 34,45 135,45

Hebei (Shijiazhuang) 19,99 79,08

Liaoning (Shenyang) 19,34 78,94

Henan (Zhengzhou) 19,32 73,30

Heilongjiang (Harbin) 15,22 71,46

Hubei (Wuhan) 15,04 73,11

Fujian (Fuzhou) 15,81 103,49

Sichuan (Chengdu) 12,26 71,89

Hunan (Changsa) 9,84 77,26

TOPLAM 447,49 89,63

52

ÇHC Ülke Bazında Dış Ticaret Rakamları, 2003*Milyar ABD Doları

İhracat Değişim% Pay % İthalat Değişim % Pay

ABD 92,474 32.2 21.1 33,681 24.3 8.2

Hong Kong 76,289 30.5 17.4 11,119 3.7 2.7

Japonya 59,423 22.7 13.6 74,151 38.7 18.0

G. Kore 20,096 29.4 4.6 43,135 51.0 10.4

Almanya 17,536 54.2 4.0 24,341 48.3 5.9

Hollanda 13,505 48.3 3.1 1,934 23.1 0.5

Latin Amerika 11,879 25.2 2.7 14,927 79.1 3.6

Birleşik Krallık 10,824 34.3 2.5 3,570 7.0 0.9

Afrika 10,184 46.3 2.3 8,361 54.1 2.0

Tayvan 9,005 36.7 2.1 49,362 29.7 12.0

Singapur 8,869 27.0 2.0 10,484 48.8 2.5

Fransa 7,294 79.1 1.7 6,098 43.4 1.5

İtalya 6,653 37.8 1.5 5,080 17.6 1.2

Avustralya 6,263 36.6 1.4 7,301 24.8 1.8

Malezya 6,141 23.5 1.4 13,987 50.5 3.4

Rusya 6,035 71.4 1.4 9,726 15.7 2.4

Kanada 5,633 30.9 1.3 4,375 20.6 1.1

Endonezya 4,481 30.8 1.0 5,748 27.5 1.4

Diğer 65,787 - 85,006 - 20.6

TOPLAM(Tüm ülkeler)

438,371 34.6 412,386 39.9 -

53

ÇHC Ürün Bazında Ticaret Rakamları, 2003*Milyar ABD Doları

İhracat Değişim% Oran% İthalat Değişim % Oran

Canlı Hayvan ve Hayvan Ürünleri

5,271 11.4 1.2 3,309 22.1 0.8

Sebze Ürünleri 7,580 29.3 1.7 7,174 76.6 1.7

Hazır Gıda & Tütün

7,669 14.5 1.7 2,107 6.4 0.5

Maden Ürünleri 12,733 29.4 2.9 37,725 54.1 9.1

Petrol 11,110 31.7 2.5 29,272 51.5 7.1

Kimyasallar 18,531 26.8 4.2 31,791 30.8 7.7

Plastik 12,536 25.0 2.9 24,476 24.7 6.0

Deri Ürünleri 11,574 24.0 2.6 4,122 16.5 1.0

Kereste ve Kereste Ürünleri

4,359 22.2 1.0 4,667 11.9 1.1

Selüloz 3,030 29.6 0.7 8,630 17.0 2.1

Tekstil 73,349 26.8 16.7 19,292 13.5 4.7

Ayakkabı 15,629 16.6 3.6 487.0 21.8 0.1

Taş, Cam ve Seramik

6,935 27.0 1.6 2,629 26.2 0.6

Ham Metaller 25,129 32.9 5.7 39,385 49.9 9.5

Makina ve Elektrikli Aletler

172,446 48.8 39.3 175,426 39.9 42.5

Elektrikli Alet & Edevat

88,978 36.6 20.3 103,926 41.9 25.2

Taşıtlar 15,593 47.8 3.6 17,537 52.2 4.2

Optik Aletler 13,112 37.7 3.0 26,176 81.5 6.3

Diğer 32,895 7.5 538,131 1.8

TOPLAM (Bütün ürünler)

438,371 34.6 - 412,386 39.9 -

54

Fasıllar İtibariyle Türkiye-ÇHC İhracat Rakamları, 2003*ABD Doları

İhracat %

Demir-Çelik 232.486.166 47,2

Tuz, Kükürt, Çimento vs. 61.863.529 12,6

Otomotiv ve Yan Sanayi 44.754.885 9,1

Sentetik Suni Devamsız Lifler 35.878.155 7,3

Bakır ve Bakır Ürünleri 15.321.845 3,1

Kazanlar, Makinalar 10.090.009 2,0

Metal Cevherleri 9.746.326 2,0

Örmeye Elverişli Bit. Mad. 8.249.655 1,7

Plastikler 6.515.457 1,3

Organik Kimyasallar 6.469.096 1,3

Diğer 61.025.140 12,4

TOPLAM 492.400.263 100,0

Fasıllar İtibariyle Türkiye-ÇHC İthalat Rakamları, 2003*ABD Doları

İthalat %

Elektrikli Makinalar 595.325.684 22,9

Kazanlar, Makinalar 572.192.165 22,0

Organik Kimyasallar 90.485.587 3,5

Pamuk 81.611.297 3,1

Özel Dokunmuş Mensucat 78.457.646 3,0

Oyuncaklar 77.040.528 3,0

Mineral Yakıtlar 68.774.880 2,6

Optik Aletler 63.653.306 2,5

Plastikler 60.250.248 2,3

Ayakkabılar 54.327.609 2,1

Diğer 853.958.782 32,9

TOPLAM 2.596.077.732 100,0

55

Kasım 2010’a Göre; Türkiye ve Çin arasındaki ticaret hacmi yüzde 62 arttı

Türkiye ile Çin arasında 17 milyar dolarlık bir ticaret hacmi bulunu-yor. 2009 yılında Türkiye’nin bu ülkeye ihracatı 1 milyar 599 milyon dolar iken, ithalatı 12 milyar 655 milyon dolar oldu. 2010’un ilk sekiz ayında da Türkiye’den Çine’e yapılan ihracat geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 62,8 artarak, 1 milyar 451 milyon dolara çıktı.

İthalat yüzde 37,9 artışla 10 milyar 670 milyon dolara çıktı. 2010 yılın ilk sekiz aylık döneminde Türkiye ile Çin arasındaki ticaret hacmi ise 12 milyar 121 milyon doları buldu.

Çin, hedef pazarları arasında bulunan Türkiye ile mevcut ilişkileri güçlendirmek istiyor. Bu nedenle 8-9 Ekim 2010 arasında Çin Başkanı Wen Jiabao’nun ülkemize yaptığı ziyaret iki ülke ticaretinde milat oldu.

56

ÇİN GEZİSİ KATILIMCI LİSTESİ

Sıra No

İşletme Adı Adı Soyadı

1 BUTSO Yönetim Kurulu Başkanı YUSUF KEYİK

2 BUTSO Yön.Kur.Bşk.Yrd. ALİ GÜR

3 BUTSO Yön.Kur.Bşk.Yrd. İBRAHİM SOLAK

4 BUYSO Yön.Kur.Sayman Üyesi ÖMER FARUK GÜNDÜZALP

5 BUTSO Yönetim Kurulu Üyesi OSMAN KISAOĞLU

6 BUTSO Yönetim Kurulu Üyesi ŞÜKRÜ ÜRKÜT

7 BUTSO Genel Sekreteri SEDAT ÖZ

8 BUTSO Basın Danışmanı AHMET CAN

9 BUTSO Meclis Üyesi HASAN ALİ DALDAL

10 BUTSO Meclis Üyesi CAFER ÖZALP

11 BUTSO Meclis Üyesi ÖMER ÇELİKER

12 BUTSO Meclis Üyesi HÜSEYİN MENGİ

13 Burdur Ticaret Borsası Meclis Bşk. ORHAN AKAY

14 Burdur Defterdarı RAMAZAN TAŞALTIN

15 Dr.MAHMUT YILMAN

16 Evren Canlı Hayvan Ltd.Şti. ZEKİ EVREN

17 Asil Medya Ltd.Şti. YUDUF TORTOP

18 Akçay Emlak Müh.İnşaat Nakliye Makine Ltd.Şti. HASAN AKÇAY

19 Sena Soğutma Ltd.Şti. AHMET BÜYÜKKELEŞ

20 Güven Hidrolik Makine Tarım Ürünleri San.Tic.Ltd.Şti.

KAYHAN TAŞBAŞ

21 Özdemir Lastik-Mehmet ÖZDEMİR MEHMET ÖZDEMİR

22 ÇİĞDEM ÖZTÜRK AHMET ÖZTÜRK

23 Beytullah Ekiz-Ekiz Ticaret BEYTULLAH EKİZ

24 Ahmet SELVİ-Konyalı Pala Ticaret AHMET SELVİ

25 Samanyolu Isı Enerji Ltd.Şti. ÖMER ÜRKMEZ

26 Erşen Yapı Malzemeleri Tic.Ltd.Şti. MUHAMMED ERŞEN

27 Zirve Müh.Hizm.Ltd.Şti. İSMAİL KOCAPINAR

28 Hasan Hüseyin YILDIZ – Yıldız İnşaat HASAN HÜSEYİN YILDIZ

29 Zekeriya ÇİÇEK ZEKERİYA ÇİÇEK

57

Sıra No

İşletme Adı Adı Soyadı

30 Örs Nakliyat San.veTic.A.Ş. ÜNAL ÖRS

31 Mataş Mobilya Bilgisayar Ltd.Şti. HÜSEYİN BİLAL MACİT

32 Tarık DEMİRALIN – Alın Civata TARIK DEMİRALIN

33 Hasan BATMAZ-Batmaz Tarım Makinaları HASAN BATMAZ

34 Kocapınar Müh.Hiz.Ltd.Şti. OKAY KOCAPINAR

35 Serdaroğlu İnşaat Tic.Ltd.Şti. HÜSEYİN SERDAROĞLU

36 Mehmet YALLI-Yallı İnşaat MEHMET YALLI

37 Burden Yapı Denetim Ltd.Şti. OSMAN DENİZ

38 Mustafa Cumhur BATUR Ziraat Makine Tic.Ltd.Şti. MUSTAFA CUMHUR BATUR

39 Işık Elekrik Ltd.Şti. KAMİL KURT

40 İnce İletişim Day.Tük.Ltd.Şti. CEMAL İNCE

41 Öner Elektronik San. ve Tic.Ltd.Şti. ERDOĞAN YAYLA

42 Ayda Mimarlık Müh. İnşaat Tic.Ltd.Şti. HASAN BETCET AĞAOĞLU

43 Astaş Yapı Denetim Ltd.Şti. ÖNER KUNT

44 Tunç Kardeşler İnşaat Ltd.Şti. MEHMET TUNÇ

45 Atam Metal Mermer Tic.Ltd.Şti. ATAM GÜLCÜ

46 Hüseyin AĞAOĞLU HÜSEYİN AĞAOĞLU

47 ATS Atasever Day.Tük.Mal.Ltd.Şti. MESUT ATASEVER

48 Bereket Gıda San.Ltd.Şti. MEHMET ÇELİK

49 Çelikoğlu Gıda San.Tic.Ltd.Şti. ALAİDDİN ÇELİK

50 Saydam Temizlik İnşaat Ltd.Şti. BAYRAM KARADEMİR

51 Onaylı Çeyiz Day.Tük.Mal.Ltd.Şti. MEHMET ONAYLI

52 Ahmet Berke Gıda İnşaat Ltd.Şti. ÜMİT YÖNTEMLİ

53 Öz İdeal İnşaat San.Tic.Ltd.Şti. TAHSİN ELMACIKLI

54 Burdur As Müh. Hiz.İnşaat Taah.Madencilik Ltd.Şti. AMAÇ KEMAL İLGÜN

55 HÜSAMETTİN ATA

56 NURDOĞAN KALAYCI

57 Sena Soğutma Ltd.Şti. HALİL ENDEZ

58 Atam Metal Mermer Tic.Ltd.Şti. ŞÜKRÜ GÜLCÜ

58

Sıra No

İşletme Adı Adı Soyadı

59 MUHAMMET MACİT

60 ALİ İHSAN ONAY

61 HÜSNÜ ALTINKAYA

62 MEHMET YAVAŞ

63 Isı-Taş Mühendislik Tic.Ltd.Şti. OZAN KISAOĞLU

64 R&H Özen Yapı-Hülya ÖZEN HÜLYA ÖZEN

65 Asmer Mermer Reklam Ltd.Şti. ABDURRAHMEN ŞENER

66 HASAN DÜDÜK

67 ALİ BAYRAM

68 İnci Gün Isı Metal İşl.Ltd.Şti. MUZAFFER İNCi

69 Tefenni Süt Gıda Ltd.Şti. TALİP GENCER

70 Bes-Sa Gıda Tar.Hay.Ltd.Şti. ARİF KOCA

71 Şahin Hayvacılık Ltd.Şti. MUSTAFA ŞAHİN

72 CNS Müteahhitlik Temizlik Ltd.Şti. NUH ÖZDAŞ

73 Köylü Mermer İnşaat Tic.Ltd.Şti. AHMET ALİ KÖYLÜ

74 Dumanlar Nakliyecilikl Ltd.Şti. OSMAN AYPAK

75 Demirezenler Elektronik Ltd.Şti. NAMIK KEMAL DEMİREZ

76 NUTİYE AKIN

77 DENİZ AKIN

78 İSMET VAROL

79 Turgut İlhan İtHALAT İhracat Ltd.Şti. HAKAN ACAR

80 HÜSEYİN ÖZEREN

81 AYHAN ÇİÇEK

82 İBRAHİM KAYIŞLI

59

BESLENME İÇİN YANINIZA ALABİLECEKLERİNİZ:

Kaşar

Zeytin

Ceviz

Çorba

Küçük Domates

Galeta

Kola-Meyve Suyu

Çay (Sallama)

Bardak

Üçgen Peynirler

Bisküvi

60

.........................................................................................................................................................................………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

NOTLAR

61

.........................................................................................................................................................................………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

NOTLAR

62

.........................................................................................................................................................................………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

NOTLAR