cofrestrfa tir adroddiad blynyddol a chyfrifon 2006/7 ein … · 2014. 7. 16. · lloegr, yn golygu...

Cofrestrfa TirAdroddiad Blynyddola Chyfrifon 2006/7

Ein cwsmeriaid,ein pobl,ein dyfodol

Mae Cofrestrfa Tir Ei Mawrhydi(Cofrestrfa Tir), a sefydlwyd yn1862, yn adran o'r llywodraethyn ei rhinwedd ei hun, ynasiantaeth weithredol ac yngronfa fasnachu ac nid yw'ndefnyddio unrhyw arian addyfarnwyd gan y Senedd. Ynôl statud, mae'n ofynnol iddisicrhau bod ei hincwm o ffioeddyn cwmpasu ei holl wariant odan amodau gweithredu arferol.

Mae'r Gofrestrfa Tir yn cynnwysyr Adran Cofrestru Teitl, sy'ndelio â'i phrif fusnes, a'radrannau Pridiannau Tir aChredydau Amaethyddol sy'nllawer llai. Mae'r adroddiad hwnyn delio â'r adrannau ar wahânond mae'r cyfrifon yn cael eurhoi ar gyfer y Gofrestrfa Tir ynei chyfanrwydd.

Yr Ysgrifennydd Gwladol drosGyfiawnder a'r ArglwyddGanghellor yw'r gweinidog sy'ngyfrifol am y Gofrestrfa Tir. Hwnyw adroddiad ffurfiol y PrifGofrestrydd Tir i'r gweinidog arberfformiad y Gofrestrfa Tir ynerbyn pob un o'r amcanion a'rtargedau perfformiad allweddola bennwyd gan y gweinidog argyfer 2006/7.

Mae copïau o'r adroddiad argael i:— staff y Gofrestrfa Tir — siopau llyfrau'r Llyfrfa i'w

gwerthu i'r cyhoedd — cyrff sy'n cynrychioli'r rhai

sy'n defnyddio eingwasanaethau yn gyson

— y sefydliadau hynny sydd âdiddordeb proffesiynol neuymarferol arbennig mewntrawsgludo neu agweddaueraill ar waith y Gofrestrfa Tir

— academyddion yn y maes— y wasg genedlaethol a

phroffesiynol — adrannau ac asiantaethau

eraill y llywodraeth, gangynnwys Trysorlys EM aSwyddfa'r Cabinet

— cofrestrfeydd tir dramor— y Cenhedloedd Unedig, yr

Undeb Ewropeaidd a Banc yByd

— yr unigolion hynny mewnsefydliadau sydd âdiddordeb proffesiynolmewn rheolaeth y sectorcyhoeddus.

I ddarllenwyr yr adroddiad hwnnad ydynt yn gyfarwydd âthermau'r Gofrestrfa Tir, maerhestr termau wedi cael eidarparu yn Atodiad 8. Gallwchweld yr adroddiad hwn ar-lein arein gwefan ynwww.cofrestrfatir.gov.uk.

Os hoffech gael yr adroddiadblynyddol a chyfrifon hwnmewn fformat gwahanol,gan gynnwys tâp sain,Braille neu brint bras,cysylltwch ag Ian MacEacherndrwy ffôn: 020 7166 4496neu e-bost:[email protected]

Darllenwyr yradroddiad hwn

HC764 Llundain: Y Llyfrfa

Cofrestrfa Tir Adroddiad Blynyddol aChyfrifon 2006/7Adroddiad i'r YsgrifennyddGwladol dros Gyfiawnder a'rArglwydd Ganghellor gan yPrif Gofrestrydd Tir a PhrifWeithredwr ar waith yGofrestrfa Tir am y flwyddyn2006/7.

Adroddiad wedi'i baratoi ynunol ag adran 101 DeddfCofrestru Tir 2002, a chyfrifonwedi'u paratoi yn unol agAdran 4(6) Deddf CronfeyddMasnachu'r Llywodraeth1973, Cronfa FasnachuCofrestrfa Tir EM fel ar 31Mawrth 2007, ynghyd agAdroddiad y Rheolwr acArchwiliwr Cyffredinol.

Gorchmynnwyd gan Dy'rCyffredin i'w argraffu ar 18Gorffennaf 2007.

2

© Hawlfraint y Goron 2007Gellir atgynhyrchu'r testun yn y ddogfen hon (ac eithrio unrhyw Arfau Brenhinol alogos adrannol) yn rhad ac am ddim mewn unrhyw fformat neu gyfrwng ar yr amodei fod yn cael ei atgynhyrchu'n gywir ac nid yw'n cael ei ddefnyddio mewn cyd-destuncamarweiniol. Rhaid cydnabod y deunydd fel hawlfraint y Goron a dylid nodi teitl yddogfen.Dylid cyfeirio unrhyw ymholiadau am yr hawlfraint yn y ddogfen hon at yrIs-adran Drwyddedu, HMSO, St Clements House, 2-16 Colegate, Norwich, NR3 1BQ.Ffacs: 01603 723000 neu e-bost: [email protected]

Cofrestrfa Tir Adroddiad Blynyddol a Chyfrifon 2006/7Ein sefydliadEin gwasanaethauEin cwsmeriaidEin poblEin technolegEin dyfodol

3

Cynnwys

Pigion 2006/7 4

Rhagair gan y Prif Gofrestrydd Tir a Phrif Weithredwr 8

Cyfarwyddwyr y Gofrestrfa Tir 10

Amdanom ni 12Ein cenhadaeth, gweledigaeth ac amcanion strategol 13Ein dangosyddion perfformiad allweddol 14Ein perfformiad yn erbyn ein targedau perfformiad allweddol 2006/7 15Ein perfformiad busnes ehangach ar gyfer 2006/7 16Gwaith a dderbyniwyd ac a gwblhawyd 17Bodlonrwydd cwsmeriaid cyffredinol 18Effeithlonrwydd 18Cyflymder 20Cywirdeb 21Safonau gwasanaeth 21

Ein sefydliad 22

Ein gwasanaethau 29

Ein cwsmeriaid 35

Ein pobl 42

Ein technoleg 48

Ein dyfodol 53

Cyfrifon 2006/7 54

Atodiadau 881 Targedau perfformiad allweddol a chanlyniadau ers 2001 892 Crynodeb o'r gwaith a dderbyniwyd 2005/6 a 2006/7 913 Datganiad o safonau gwasanaeth 924 Dangosyddion perfformiad allweddol ar gyfer 2007/8 955 Targedau perfformiad allweddol a pherfformiad busnes ehangach

wedi'u hesbonio 966 Datganiad recriwtio 1007 Manylion cyswllt ar gyfer swyddfeydd y Gofrestrfa Tir 1018 Rhestr termau 1039 Strwythur llywodraethu corfforaethol y Gofrestrfa Tir 2006/7 10610 Polisi rheoli risg y Gofrestrfa Tir 108

Pigion2006/7


4

Y pris cywirLansiwyd Mynegai PrisiauTai'r Gofrestrfa Tir ym misHydref. Mae ei ddull 'cymharutebyg â'i debyg' o gyfrifonewidiadau mewn prisiau,gan ddefnyddio cronfa ddataunigryw'r Gofrestrfa Tir o bobtrafodiad eiddo yng Nghymru aLloegr, yn golygu bod y MynegaiPrisiau Tai yn gynhwysfawr, yngywir ac yn amserol. Mae'rmynegai a'i ganfyddiadau wedicael cryn sylw yn y cyfryngau.

Cadw pawb ynhapusMae canran y cwsmeriaid sy'nfodlon iawn neu'n fodlon â'nhamrywiaeth lawn owasanaethau yn 98.6 y cant,sy'n ganran eithriadol, gyda49.8 y cant yn rhoi eu hunainyn y categori bodlon iawn.

Ystyriol o blantAgorwyd Meithrinfa DdyddWestbridge yn Swyddfa Caerlyrgan weinidog yr Adran MaterionCyfansoddiadol ar y pryd, yFarwnes Ashton o Upholland ymmis Hydref. Mae meithrinfeyddar y safle yn naw o swyddfeydd yGofrestrfa Tir ac mae darparwyrallanol yn cynnig llefyddmeithrinfa mewn naw swyddfaarall. Mae llefydd meithrinfaar y safle ac a brynwyd imewn yn cael eu cymorthdalugan y Gofrestrfa Tir ar gyfraddo 33 y cant o'r gost. Rhai o blant y feithrinfa yn rhoi

blodau i'r gweinidog

Mynegai

Pris cyfartalog

Newid misol

Newid blynyddol

Bywyd a gwaithMae'r Gofrestrfa Tir yn cael eichanmol am nifer o'i harferioncyflogaeth. Yn ddiweddarmae Systemau Gwybodaethwedi cael eu cynnwys yngnghanllaw newydd Top ITEmployers in the UK aderbyniwyd nod barcudCyflogwr CymeradwyPlatinwm ar gyfer DatblyguHyfforddeion gan Gymdeithasy Cyfrifwyr ArdystiedigSiartredig.


5

Dwylo diogelCyrhaeddwyd carreg filltir ynnatblygiad e-drawsgludo panroddodd y Gofrestrfa Tir ycontract ar gyfer sicrhaudiogelwch y system electronigi IBM. Ar ddiwedd misMawrth cyrhaeddwyd carregfilltir arall pan lansiwyd yprototeip o'r Gadwyn Matrics,sy'n cynnig modd idrawsgludwyr a phrynwyr agwerthwyr cartrefi gyrchugwybodaeth am eu cadwynieiddo ar-lein. Mae'r prototeipyn cael ei brofi mewn tairardal yn Lloegr. Diolch, weinidog

Cafodd Vera Baird QC, Is-ysgrifennydd GwladolSeneddol yn yr AdranMaterion Cyfansoddiadol,gyfrifoldeb o ddydd i ddyddam y Gofrestrfa Tir ym misIonawr. Roedd Ms Baird wedicymryd yr awenau oddi wrth yFarwnes Ashton. Ym misMawrth aeth Ms Baird i BrifSwyddfa'r Gofrestrfa Tir igwrdd â'r Prif Gofrestrydd TirPeter Collis a staff eraill."Mae'r Gofrestrfa Tir ynsefydliad mor ddeinamig,"dywedodd Ms Baird, ASRedcar. "Rwy'n hoffi'r fforddy mae'r e-wasanaethaunewydd yn grymusobusnesau a dinasyddion yneu deliadau â thir ac eiddo."Enw newydd yr AdranMaterion Cyfansoddiadol yw'rWeinyddiaeth Gyfiawnder.

Y Dirprwy Brif Weithredwr TedBeardsall yn rhoi pin ar bapur gydaJan Gower o IBM

Ms Baird (chwith) yn dysgu amwasanaethau'r Gofrestrfa Tir

Pigion2006/7 parhad


6

Cofrestrwch ymaMae'r Gofrestrfa Tir yn annogperchnogion tir digofrestredigi gofrestru eu heiddo ynwirfoddol a manteisio arddisgownt o 25 y cant ar y ffi.Roedd rhwydweithio swyddfaleol ac ymgyrch ranbarthol yny cyfryngau wedi ein helpu igyrraedd ein dangosyddperfformiad allweddol sefychwanegu 700,000 hectar igyfanswm arwynebedd tirrhydd-ddaliad cofrestredigyng Nghymru a Lloegr. Maecofrestriadau diweddar wedicynnwys Dugiaethau Cernywa Chaerhirfryn, Ystad Blenheim,Amgueddfa Prydain a'rComisiwn Coedwigaeth.

Iechyd daDechreuodd gyfres oymgyrchoedd ymwybyddiaethiechyd ar draws y sefydliad ynyr haf gyda'r ffocws argalonnau iach. Roedd y PrifGofrestrydd Tir Peter Colliswedi arwain taith gerddedgyflym o gwmpas Lincoln'sInn Fields a chynhaliwyddigwyddiadau tebyg mewnswyddfeydd lleol.

Mynd yn wyrddRoedd archwiliad allanol wediailgadarnhau tystysgrif ISO14001 y Gofrestrfa Tir ym misChwefror, sy'n dangos ein bodyn bodloni safonaurhyngwladol ar gyferdefnyddio ynni, gwaredugwastraff ac ymwybyddiaethamgylcheddol cyffredinol. Yndilyn ymgyrch ar draws ysefydliad i gwtogi'r defnydd oadnoddau, daethom yn ailyng nghategori aml-safleGwobrau Glanhau Carbon.

Peter Collis yn arwain y cerddwyr


7

Anrhydedd mawrCydnabuwyd bron 40 blyneddo wasanaeth i'r Gofrestrfa Tirpan dderbyniodd GordonVickers OBE gan y Frenhinesym Mhalas Buckingham ymmis Tachwedd. Roedd Gordonwedi ymddeol o'nCyfarwyddiaeth SystemauGwybodaeth y llynedd. Roeddwedi cymryd rhan mewn nifero'n prosiectau TG allweddol,gan gynnwys datblygugwefan y Gofrestr Tir Ar-lein apharatoi ar gyfer cyflwynoe-drawsgludo.

Tic i gydraddoldebRoedd adolygiad gan yGanolfan Byd Gwaith wediailgadarnhau dyfarnu'rsymbol anabledd Tic Dwbl i'rGofrestrfa Tir, gan ddangosein hymrwymiad i recriwtio,cadw, hyfforddi a datblygugyrfa staff anabl. Hefyd, rydymwedi creu cynllun cydraddoldebanabledd i ychwanegu at eincynllun cydraddoldeb hiliolmwy hirsefydledig.

Dan ei sangDerbyniwyd y nifer mwyaferioed o geisiadau, sef34,448,431 yn ystod yflwyddyn. Roedd ychydigdros hanner ohonynt yngeisiadau safonol i newidcofnod ar y GofrestrElusennau neu greu unnewydd. Roedd y gweddill yngeisiadau gwasanaethcychwynnol am wybodaeth.Roedd ceisiadau cychwynnolyn arbennig o uchel, gydachyfanswm o 14,660,341 sy'n9.4 y cant yn fwy na'rflwyddyn flaenorol.

Gordon Vickers yn cwrdd â'r Frenhines(Credyd: BCA Films)

Bu hon yn flwyddyn gyffrous i'rGofrestrfa Tir, nid lleiafoherwydd ein bod wedicyhoeddi ein Glasbrint. Mae'rweledigaeth ynddo yn disgrifiosut y bydd y Gofrestrfa Tir ynedrych erbyn canol y degawdnesaf, pan ddisgwylir y byddgennym Gofrestr Tirgynhwysfawr ar gyfer Cymru aLloegr ac e-drawsgludo fydd ydull sefydledig ar gyfertrosglwyddo a morgeisio eiddo.

Wrth wraidd ein Glasbrint ywCofrestrfa Tir sy'n canolbwyntiomwy byth ar anghenion eichwsmeriaid, gan deilwra eigwasanaethau i'w gofynionarbennig. Yn 2006/7 cymerwydcamau sylweddol i'r cyfeiriadhwn drwy ddatblygu amarchnata ystod owasanaethau masnachol alansio ein Mynegai Prisiau Tainewydd. Mae hyn yn seiliedigar ein cronfa ddata unigryw obob trafodiad eiddo yngNghymru a Lloegr, ganddefnyddio dull 'cymharu tebygâ'i debyg' o gyfrifo newidiadaumewn prisiau sy'n gwneud ymynegai yn gynhwysfawr, yngywir ac yn amserol.

Yn 2007/8 byddwn yn parhau iddatblygu'r rhain agwasanaethau newydd eraill a,lawn cyn bwysiced, byddwn yngwneud mwy o ymdrech i ddodâ nhw at sylw'r ystod enfawr ofusnesau ac unigolion y credwny gallai fanteisio arnynt.

Ond rhaid i ni barhau i hoelioein sylw pennaf ar ein busnescraidd. Yn dilyn tuedd yblynyddoedd diwethaf, roedd

ein llwyth gwaith wedi parhau igynyddu gan 5.88 y cant o'igymharu â 2005/6. Ymdriniwydâ'r gwaith hwn yn gyflym, yngywir ac yn effeithlon.

Prif gyflawniad oedd cynyddu'rGofrestr Tir i gwmpasu 59 y canto Gymru a Lloegr, o'i gymharu â48 y cant dim ond dwy flyneddyn ôl. Cyflawnwyd hyn drwydargedu tirfeddianwyr mwy a'udarbwyllo am fanteisioncofrestru eu hystadau ynwirfoddol. Roedd hyn wedicynnig modd i ni ragori ar eintarged carreg filltir o 700,000hectar. Yn 2007/8 anelwn atgofrestru 550,000 hectar arall.

Mae bodlonrwydd cwsmeriaidyn parhau i gyrraedd y lefelauuchaf. Mae canran ycwsmeriaid sy'n fodlon iawnneu'n fodlon â'n hystod lawn owasanaethau yn 98.6 y cant,sy'n ganran eithriadol, gyda49.8 y cant yn rhoi eu hunain yny categori bodlon iawn.

Mae ein rhaglen trawsgludoelectronig wedi symud ymlaen ilansio'r prototeip o'rgwasanaeth Cadwyn Matrics ymMawrth 2007, gan gwrdd â'rtarged perfformiad allweddol e-drawsgludo ar gyfer 2006/7.Byddwn yn parhau i dreialu einprototeip arloesol a gwerthusoymateb trawsgludwyr, rhoddwyrbenthyg, gwerthwyr tai a'rcyhoedd.

Yn llai amlwg, ond heb fod ynllai arwyddocaol, byddwn yngweithredu system gadarn argyfer atodi llofnodion electronigi ddogfennau, a fydd yn arwain


8

Rhagair gan yPrif GofrestryddTir a PhrifWeithredwr


9

y ffordd at gyflwyno ceisiadauelectronig gyda gweithredoeddwedi'u hatodi iddynt, megismorgeisi a throsglwyddiadaueiddo. Hefyd, byddwn yndadansoddi ymatebion i'nhymgynghoriad cyntaf ar yddeddfwriaeth eilaidd ddrafft,sy'n angenrheidiol cyn y gellircyflwyno e-drawsgludo.Byddwn yn cymryd camaupellach gyda'n rhaglen e-drawsgludo yn 2007/8.

Ni fyddem yn gallu cyflawni hynoll heb ein gweithlu ymroddediga dawnus. Mae'n rhaid i ni eucefnogi er mwyn iddynt alluparhau i roi o'u gorau. Elenimae'r cymorth hwn wedicynnwys, ymhlith nifer o bethaueraill, becyn hyfforddiantamrywiaeth cynhwysfawr apharhau â'n rhaglen Arweinwyry Dyfodol. Rydym yn cyflwynomesur perfformiad busnesehangach newydd ar gyfer2007/8 a fydd yn mesur nifercyfartalog y diwrnodau hyfforddiy person.

Roedd rhaid i ni wneud rhaipenderfyniadau anodd yn2006/7. Mae gwelliannauparhaus mewn effeithlonrwyddyn golygu bod ein gweithlu ynddwy ran o dair o'r hyn yr oeddyn ei anterth, ond nid yw einrhwydwaith swyddfa wedinewid. Roedd rhaid i ni fynd i'rafael â hyn, ac felly cynigiwyduno pum pâr o'n swyddfeydd achau dwy swyddfa arall. Nidoedd hyn yn hawdd i sefydliadoedd heb gau unrhywswyddfeydd sylweddol ers iddogael ei sefydlu yn 1862. Ond,pwysleisiwyd y byddem yn

gwneud popeth a allem i helpustaff a fyddai'n cael euheffeithio gan y cynigion hyn abyddem yn ceisio galluogicynifer â phosibl i aros gyda nidrwy drosglwyddo i swyddfaarall.

Gobeithio y byddwch ynmwynhau darllen einhadroddiad blynyddol ar eiwedd newydd. Rydym yn hynodfalch o'r gwasanaeth addarparwn a byddwn yn ceisiogwneud hyd yn oed yn well yn2007/8. Byddwn yn wynebusialensiau lefel y gweithgarwchyn y farchnad dai; ffyniant yfarchnad ail-forgeisio; twfparhaus ym maint y Gofrestr Tir;a'r defnydd cynyddol sy'n cael eiwneud gan gwsmeriaid o'rwybodaeth ar y gofrestr gan eibod cymaint yn fwy hygyrcherbyn hyn, yn ogystal â bwrwymlaen ag e-drawsgludo arhaglenni datblygu eraill.

Ein nod, wrth i bob blwyddynfynd heibio, yw bodgwasanaethau'r Gofrestrfa Tiryn gwella'n barhaus ac mae einsefydliad yn un y gallcwsmeriaid, staff a phartneriaidbusnes ymfalchïo mwy ynddo.Gobeithio, ar ôl darllen yradroddiad hwn, byddwch ynrhannu ein teimlad o falchder.

Peter Collis CB HonRICS CCMIPrif Gofrestrydd Tir a PhrifWeithredwr

Gorffennaf 2007

Cyfarwyddwyr yGofrestrfa Tir


10

Peter Collis CB HonsRICS CCMIPrif Gofrestrydd Tir a PhrifWeithredwr

Ted Beardsall CBEDirprwy Brif Weithredwr aChyfarwyddwr Datblygu Busnes

Joe TimothyCyfarwyddwr GwasanaethauCyfreithiol a Dirprwy BrifGofrestrydd Tir

David RigneyCyfarwyddwr Anweithredol

Andy HowarthCyfarwyddwr Gweithrediadau

Mike CuttCyfarwyddwr Anweithredol


11

John WrightCyfarwyddwr SystemauGwybodaeth

Linda DanielsCyfarwyddwr Adnoddau Dynol

Heather FosterCyfarwyddwr Cyllid


12

Amdanom ni

Cenhadaeth y Gofrestrfa Tir ywdarparu'r gwasanaeth gorau yny byd ar gyfer gwarantuperchnogaeth tir a hwylusotrafodion eiddo.

Wrth geisio cyflawni'rgenhadaeth hon, prif amcaniony Gofrestrfa Tir yw:— cynnal a datblygu system

cofrestru tir sefydlog aceffeithiol yng Nghymru aLloegr fel y conglfaen argyfer creu buddion mewn tira symudiad rhydd y buddionhynny

— ar ran y Goron, gwarantuteitl i ystadau cofrestredig abuddion mewn tir yngNghymru a Lloegr

— darparu mynediad rhwydd i'rwybodaeth ddiweddaraf agwarantedig am dir, gansicrhau deliadau hyderusmewn eiddo a gwarant teitl

— darparu gwasanaethPridiannau Tir a ChredydauAmaethyddol.

Crëwyd y Gofrestrfa Tir fel adranar wahân o'r llywodraeth yn1862 ac fe'i gwnaethpwyd ynasiantaeth weithredol ar 2Gorffennaf 1990 ac yn gronfafasnachu ar 1 Ebrill 1993. Y PrifGofrestrydd Tir yw Pennaeth yrAdran, Swyddog Cyfrifyddullawn a Phrif Weithredwr yrasiantaeth weithredol. Mae'nddeiliad swydd statudol ac yngyfrifol am weinyddu'r hollfusnes o gofrestru tir yngNghymru a Lloegr. Mae'nadrodd i'r Ysgrifennydd Gwladoldros Gyfiawnder a'r ArglwyddGanghellor.

Mae'r Gofrestrfa Tir yngweithredu trwy 24 swyddfa aleolir ar hyd a lled Cymru aLloegr, Prif Swyddfa ynLlundain, a swyddfeydd ynPlymouth sy'n gartref i'radrannau Pridiannau Tir aChredydau Amaethyddol a'nCyfarwyddiaeth SystemauGwybodaeth. Mae manylioncyswllt swyddfeydd y GofrestrfaTir i'w gweld yn Atodiad 7.

Mae'r Gofrestr Tir, sy'n cynnwysmwy nag 21 miliwn o deitlau,wedi bod ar gael i'r cyhoedd eigweld ers Rhagfyr 1990.


13

Ein cenhadaeth,gweledigaeth acamcanion strategol

Ein cenhadaethDarparu'r gwasanaeth gorauyn y byd ar gyfer gwarantuperchnogaeth tir a hwylusotrafodion eiddo.

Ein gweledigaethGwneud trafodion eiddo ynhaws i bawb.

Ein hamcanionstrategolMae ein cynllun strategol ynceisio datblygu neu wellagwasanaethau sy'n bod ynogystal â chyflwynogwasanaethau newydd,gyda'r nod pennaf o wneudtrafodion eiddo yn haws ibawb.

Rydym wedi nodi pedwarmaes allweddol i'wdatblygu: gwasanaethcwsmeriaid, cofrestru tir,cyflwyno gwasanaethelectronig a busnes arall.

Er mwyn sicrhau ein bod yncynnig gwelliannau o fewnpob un o'r meysydd hyn,rydym ni a'r gweinidogionwedi cytuno ar nifer oamcanion strategol tymor hir,sy'n cael eu cadarnhau bobblwyddyn.

atynt yn y cofrestri teitl ar gaelyn electronig i'r cyhoedd drwy'rGofrestr Tir Ar-lein. Mae hyn yncwblhau ein tasg o gyflawniamcan strategol 5.

Er mwyn sicrhau ein bod yngweithredu bob blwyddyn ar yramcanion hyn, mae'r GofrestrfaTir yn cael targed perfformiadallweddol ar gyfer pob un o'nmeysydd datblygu. Mae'rtargedau ar gyfer 2006/7 a'nperfformiad yn eu herbyn i'wgweld yn y tabl ar dudalen 15 odan yr adran Meysydd datblygustrategol.

Gwasanaeth cwsmeriaid1 Parhau i wneud gwelliannau

i'r gwasanaethau a ddarperiri bob budd-ddeiliad.

Cofrestru tir2 Cyflwyno deddfwriaeth

eilaidd amserol ac effeithiolar gyfer cofrestru tir.

3 Creu Cofrestr Tirgynhwysfawr ar gyfer Cymrua Lloegr.

Darparu gwasanaethelectronig4 Cyflwyno system trawsgludo

electronig ar gyfer cyflawni'rrhan fwyaf o drafodioneiddo.

5 Sicrhau bod modd i bawbgyrchu'r holl ddata cofrestrutir yn electronig.

Busnes arall6 Datblygu amrywiaeth

ehangach o wasanaethau iweithwyr proffesiynol eiddo,y cyhoedd ac eraill.

Bob blwyddyn, byddwn yncyflawni amcanion 1 a 2 drwywella ein gwasanaethau ynbarhaus a sicrhau bod eindeddfwriaeth yn gyfoes ac ynbodloni anghenion ein budd-ddeiliaid. Ein bwriad ywcyflawni amcan strategol 3 ofewn y degawd nesaf drwyymroi bob blwyddyn i gofrestrutarged heriol o hectarauychwanegol o dir am y trocyntaf. Cyflawnir amcanionstrategol 4 a 6 yn raddol drwygyflwyno gwasanaethaunewydd a systemau cyflwynogwasanaeth flwyddyn ar ôlblwyddyn. Yn ystod 2006/7,roedd y dogfennau y cyfeirir


14

Yn ogystal â gosod y targedauperfformiad allweddol ar gyferein meysydd datblygu, bobblwyddyn bydd yr YsgrifennyddGwladol dros Gyfiawnder a'rArglwydd Ganghellor yn gosodnifer o ddangosyddionperfformiad allweddol (DPA) i'rGofrestrfa Tir er mwyn sicrhaubod ein cwsmeriaid yn parhau igael gwasanaeth cofrestru tirardderchog.

Mae cynnydd tuag at wireddu'rDPA hyn yn cael ei fonitro drwy'rflwyddyn gan system rheoligwybodaeth gadarn, achyhoeddir gwybodaeth amberfformiad mewn gwahanolfformatau yn rheolaidd.

Mae ein perfformiad yn erbyn yDPA a'r mesurau perfformiadbusnes ehangach ar gyfer2006/07 i'w gweld yn y tablcanlynol. Fe welwch einperfformiad yn erbyn DPA yblynyddoedd blaenorol ynAtodiad 1. Fe welwch ein DPA argyfer 2007/8 yn Atodiad 4.Mae'r DPA a ddangosir ar ydudalen gyferbyn yn cael euhesbonio yn Atodiad 5.

Ein dangosyddionperfformiadallweddol


15

Ein perfformiad ynerbyn ein targedauperfformiadallweddol 2006/7

Targed Cyflawnwyd2006/7

Gwasanaeth cwsmeriaid

Cyflymder

Canran y ceisiadau copi swyddogol a chwiliad swyddogol a 98 98broseswyd cyn pen dau ddiwrnod gwaith

Canran yr holl gofrestriadau a broseswyd cyn pen 18 diwrnod gwaith 80 88.6

Cywirdeb

Canran y cofrestriadau a broseswyd heb unrhyw gamgymeriadau 98.5 98.8

Bodlonrwydd cyffredinol 1

Canran y cwsmeriaid sydd, at ei gilydd, yn fodlon iawn/bodlon â'r Yn well na 98.6amrywiaeth lawn o wasanaethau a ddarperir gan y Gofrestrfa Tir 95

Ariannol

Canran enillion ar gyfalaf cyfartalog a ddefnyddiwyd 3.5 23.2

Effeithlonrwydd2

Cost yr uned mewn termau arian parod3 (termau real)4 £29.89 £25.84(£21.17) (£18.30)

Meysydd datblygu strategol


Cyflwyno mynediad seiliedig ar ddelweddaeth i'r Gofrestr Tir Ar-lein Cyflawnwyd - LleolwrTir o'r Awyr wedi'i lansio Mehefin 2006

Cofrestru tir

Ychwanegu 700,000 hectar pellach o dir i gyfanswm arwynebedd tir Cyflawnwyd5 –rhydd-ddaliad cofrestredig yng Nghymru a Lloegr 1 Chwefror 2007

– 780,554 arddiwedd y flwyddyn

Darparu gwasanaeth electronig

Cyflwyno prototeip o'r gwasanaeth Cadwyn Matrics i ddarparu Cyflawnwyd – tryloywder i gadwyni trawsgludo preswyl prototeip o'r

Gadwyn Matricswedi'i lansio 29Mawrth 2007

Busnes arall

Sefydlu Porth Cofrestrfa Tir fel cam cyntaf i weithredu rhyngwyneb Cyflawnwyd – cwsmeriaid integredig sengl ar gyfer holl wybodaeth a gwasanaethau Mynediad Porth wedi'ielectronig y Gofrestrfa Tir sefydlu Hydref 2006

1 Canlyniad o arolwg bodlonrwydd chwarterol (Bhy Chwarter 4) ac arolwg cwsmeriaid 2006.2 Y targed blwyddyn derfynol tuag at darged cost yr uned a gytunwyd gan y Trysorlys yw hwn ar gyfer 2006/7 sef £29.89 mewn termau arian parod

(£21.17 mewn termau real). Targed wedi'i addasu ar gyfer costau pensiwn diwygiedig.3 Yn seiliedig ar y datchwyddwr Cynnyrch Domestig Gros (CDG) a gyhoeddwyd gan y Trysorlys ar 21 Mawrth 2007 (blwyddyn sylfaen 1992/3).4 Cost yr uned mewn termau real yn y flwyddyn sylfaen 1992/3 oedd £30.65.5 Yn seiliedig ar stentiau teitl (gweler hefyd Nodyn 2 ar y dudalen nesaf).


16

Cyflawnwyd Cyflawnwyd2005/6 2006/7


Cyflymder

Canran y cwsmeriaid sy'n fodlon iawn/bodlon â chyflymder 99.3 99.2gwasanaeth ceisiadau copi swyddogol a chwiliad swyddogol1

Canran y cwsmeriaid sy'n fodlon iawn/bodlon â chyflymder 98.6 98.3gwasanaeth cofrestriadau1

Nifer y diwrnodau a gymerwyd ar gyfartaledd i brosesu:cofrestriadau cyntaf 11 13prydlesi gwaredol cyntaf 16 20trosglwyddiadau o ran 16 19deliadau â'r cyfan 5 6copïau swyddogol 3 3chwiliadau swyddogol 1 1

Canran yr ohebiaeth gyffredinol (llythyrau, ffacsys ac e-byst) yr 97 97ymatebwyd iddynt cyn pen pum niwrnod gwaith

Cywirdeb1

Canran y cwsmeriaid sy'n fodlon iawn/bodlon â chywirdeb 97.9 98.2cofrestriadau

Bodlonrwydd cyffredinol 1

Canran y cwsmeriaid sydd, at ei gilydd, yn fodlon iawn â'r 47.1 49.8amrywiaeth lawn o wasanaethau a ddarperir gan y Gofrestrfa Tir

Ariannol

Canran gostyngiad cronnus mewn ffioedd ers bod yn gronfa 53.7 47.0fasnachu (1993)

Strategol

Nifer y teitlau cofrestredig (miliynau) 20.513 21.079

Canran (arwynebedd) tir rhydd-ddaliad a gofrestrwyd yng Nghymru a Lloegr2 54.47 59.46

Nifer y cofrestriadau:cofrestriadau cyntaf 309,609 304,391rhyddhadau 2,502,318 2,605,620morgeisi 2,627,999 2,723,530trosglwyddiadau am werth 1,270,867 1,480,819prydlesi 173,610 197,546

1 Canlyniadau o'r arolwg bodlonrwydd chwarterol (Bhy Chwarter 4) ac arolwg cwsmeriaid 2006.2 Yn seiliedig ar fynegeion (gweler hefyd nodyn 5 ar y dudalen flaenorol).

Ein perfformiadbusnes ehangachar gyfer 2006/7


17

Gwaith a dderbyniwyd ac agwblhawydAt ei gilydd, cynyddodd y gwaitha dderbyniwyd gan 5.88 y canto'i gymharu â'r gwaith adderbyniwyd yn 2005/6.

Derbyniwyd 34,448,431 ogeisiadau yn ystod y flwyddyn.Mae hyn yn cyfateb i dderbyn14.691 miliwn o unedau ar gyfer2006/7, o'i gymharu â'r hyn aragwelwyd yn y gyllideb sef13.084 miliwn.

Mae nifer y ceisiadau amwasanaethau cychwynnol adderbyniwyd, sef 14,660,341,wedi bod yn arbennig o uchel acwedi cynyddu 9.4 y cant o'igymharu â cheisiadau'rflwyddyn flaenorol, sef13,397,544.

Cwblhawyd 34,432,036 ogeisiadau yn ystod y flwyddyn,sy'n 6.8 y cant yn fwy na'r hyn agyflawnwyd yn 2005/6.

Mae manylion llawn ein llwythgwaith yn ystod y flwyddyn i'wgweld yn Atodiad 2.

1,000

1,200

1,400

1,600

1,800

2,000

2,200

2,400

2,600

2,800

3,000

3,200

3,400

3,600

3,800

4,000

06/0705/0604/0503/0402/0301/0200/0199/0098/9997/98

Chwarter 1

Chwarter 2

Chwarter 3

Chwarter 4

Ceisiadau a dderbyniwyd (mewn unedau)U

ned

au(0

00o

edd

)

0

10,000

20,000

30,000

40,000

50,000

60,000

70,000

80,000

90,000

100,000

110,000

120,000

130,000

140,000

Ymholiadau a gohebiaeth

Chwiliadau o’r map mynegai (ChMM)

Copïau swyddogol

Chwiliadau swyddogol

Gweld cofrestr, cynllun ffeil a dogfen

Ceisiadau cofrestru

2006/71996/7

Gwaith a dderbyniwyd bob dydd yn 1996/7 a 2006/7


18

Bodlonrwydd cyffredinolcwsmeriaidMae canlyniadau ein harolygonbodlonrwydd cwsmeriaidchwarterol a blynyddol yndangos bod 98.6 y cant ogwsmeriaid yn fodlon iawnneu'n fodlon at ei gilydd â'ramrywiaeth lawn o'ngwasanaethau, yn erbyn ein DPAsef yn well na 95 y cant.

Rydym yn parhau i roi pwysmawr ar gynyddu lefel ycwsmeriaid bodlon iawn ac ynfalch i gofnodi ein bod ynparhau i wneud cynnydd. Maeein harolygon cwsmeriaid yndangos bod 49.8 y cant ogwsmeriaid o'r farn eu bod ynfodlon iawn â'r amrywiaeth lawno'n gwasanaethau o'i gymharu â47.1 y cant yn 2005/6.

Roedd yr arolwg cwsmeriaidblynyddol wedi nodi gwelliantmawr o ran bodlonrwydd â'ngwasanaeth Cofrestrfa TirUniongyrchol electronig. Ermwyn gwella profiad cymorthcwsmeriaid y gwasanaeth hwn,gwnaethpwyd rhai newidiadau ibrosesau ac i'r is-adeiledd igyfeirio galwadau am gymorthperthnasol yn awtomatig i'nswyddfa yn Stevenage. Oganlyniad roedd rhaid igwsmeriaid aros llai o amser i'wgalwadau gael eu hateb acroedd nifer y galwadaucysylltiedig â chyfrinair adderbyniwyd gan DdesgGwasanaeth SystemGwybodaeth wedi lleihau. Ergwaetha'r cynnydd yn ygalwadau, roedd nifer ycwsmeriaid oedd yn fodlon iawnâ'r gwasanaeth wedi cynyddu

gan 10 pwynt canran i 53 y cant.

Gofynnwn i gwsmeriaidgymharu ni ag eraill yn y sectorcyhoeddus a phreifat y maent yndelio â nhw. Y flwyddyn hon,dywedodd 33.3 y cant o'ncwsmeriaid ein bod yn llawergwell na sefydliadau sectorpreifat. Mae hyn yn welliant o0.7 y cant ar ffigur 2005/6 sef32.6 y cant. Mae'r ffigur ar gyfery rhai sy'n barnu bod yGofrestrfa Tir yn llawer gwell nasefydliadau gwasanaethcyhoeddus wedi aros yn uchel,sef 45.3 y cant.

EffeithlonrwyddRoeddem wedi cyrraedd ein targedcost yr uned arian parod, a'r ffigurar ddiwedd y flwyddyn oedd£25.84 yn erbyn targed o £29.89.

Yr incwm ffioedd am y flwyddynariannol oedd £474.5 miliwn ynerbyn ffigur 2005/6 sef £395.4miliwn. Y cyfanswm gwariantoedd £382.1 miliwn yn erbyn£364.7 miliwn ar gyfer 2005/6.

Roeddem wedi cyrraedd ein targedar gyfer Enillion ar Gyfalaf Cyfartaloga Ddefnyddiwyd, sef 3.5 y cantgydag alldro o 23.2 y cant. Talwyddifidend o £16.55 miliwn am yflwyddyn ariannol i'r Gronfa Gyfunol(£14.23 miliwn yn 2005/6).

Beth yw bodlonrwydd cyffredinol ein cwsmeriaid â'rgwasanaeth a ddarperir gan swyddfeydd lleol y GofrestrfaTir a'r Adran Pridiannau Tir?

Sut mae ein cwsmeriaid yn teimlo ein bod yn cymharu âsefydliadau eraill?

Llawer gwell/ Yr un fath Gwaeth/gwell llawer gwaeth2006 (2005) 2006 (2005) 2006 (2005)

Cyrff sector 77.6% (78.5%) 20.7% (20.4%) 1.7% (1.0%)preifat

Cyrff sector 86% (86.3%) 13.1% (13.4%) 0.8% (0.1%)cyhoeddus eraill

(Ffynhonnell: Arolygon bodlonrwydd cwsmeriaid y Gofrestrfa Tir 2005 a 2006)

Bodlon iawn/ Anfodlon Anfodlon iawnbodlon2006 (2005) 2006 (2005) 2006 (2005)

Swyddfa leol a 98.8% (99.4%) 1.1% (0.5%) 0.2% (0.1%)ddefnyddir yn fwyaf aml

Adran 99.3% (99.4%) 0.5% (0.6%) 0.1% (0.0%)Pridiannau Tir



19

06/0705/0604/0503/0402/0301/0200/0199/0098/9997/98£18

£19

£20

£21

£22

£23

£24

£25

£26

£27

£28

£29

£30

£31

£32

Cost yruned

Cost yr uned mewn termau real

Targed cost yr uned mewn termau real

Cost yr uned mewn arain parod

Targed cost yr uned mewn arain parod

03/04£0m

£2m

£4m

£6m

£8m

£10m

£12m

£14m

£16m

£18m

£20m

£22m

£24m

06/0705/0604/0502/0301/0200/0199/0098/9997/98

Difidend i’r Gronfa Gyfunol

Enillion arGyfalaf Cyfartalog a Ddefnyddiwyd

Targed

Cyflawnwyd

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

06/0705/0604/0503/0402/0301/0200/0199/0098/9997/98

Beth yw barn ein cwsmeriaid am gyflymder gwasanaethac ansawdd gohebiaeth?


20

CyflymderRydym wedi cyflawni ein DPA,sef prosesu 80 y cant o'r hollgofrestriadau cyn pen 18diwrnod gwaith, gydag 88.6 ycant wedi'u cwblhau o fewn ytarged ac 85.3 y cant wedi'ucwblhau o fewn 15 diwrnod. Ynystod 2005/6 (pan dderbyniwydllai o waith), y canlyniadau oedd89.5 y cant cyn pen 18 diwrnodac 85.1 y cant cyn pen 15diwrnod.

Yn ystod y blynyddoedddiwethaf cyflwynwyd diwylliantlle mae deliadau â'r cyfan (llenad oes angen unrhywddiwygiad i'r cynllun teitl) yncael eu prosesu ar 'yr undiwrnod'. Bob dydd, byddwn yncwblhau mwy na 60 y cant ogeisiadau o'r fath ar y diwrnod ycânt eu derbyn. Roedd y rhainad oedd modd i ni eu cwblhaufel arfer yn aros am gadarnhadgan roddwyr benthyg bodmorgais wedi cael ei ryddhau.Hefyd, rydym wedi bod yn estyny drefn hon i deitlau newydd.Bydd y broses hon yn cael eichynorthwyo gan ddatblygiad e-drawsgludo.

Dangosodd ganlyniadau einharolwg bodlonrwyddcwsmeriaid fod 98.3 y cant ogwsmeriaid yn fodlon iawnneu'n fodlon â chyflymdergwasanaeth gwaith achossafonol ar gyfer 2006/7, acroedd 99.2 y cant yn fodloniawn neu'n fodlon â chyflymdergwasanaeth gwasanaethaucychwynnol.


98.5% (98.8%) 1.4% (1.1%) 0.1% (0.1%)


Bodlonrwydd cwsmeriaid - cyflymdera chywirdeb cofrestriadau


Cyflymder gwasanaeth ar 98.7% (99.6%) 1.3% (0.3%) 0.1% (0.0%)gyfer deliadau â'r cyfan

Cyflymder gwasanaeth ar 95.2% (97.8%) 4.5% (2.1%) 0.4% (0.1%)gyfer teitlau newydd

Cywirdeb 97.9% (97.8%) 1.8% (2.0%) 0.3% (0.1%)



21

CywirdebRydym hefyd wedi cyflawni einDPA ar gyfer cywirdeb gwaithachos. Proseswyd 98.8 y canto'r holl achosion heb unrhywgamgymeriadau yn erbyn ytarged o 98.5 y cant.

Mae canlyniadau ein harolygonbodlonrwydd cwsmeriaidchwarterol a blynyddol yndangos bod 98.2 y cant ogwsmeriaid yn fodlon iawnneu'n fodlon â chywirdeb gwaithachos yn 2006/7, o'i gymharu â97.9 y cant ar gyfer y flwyddynflaenorol.

Roedd 45.3 y cant o gwsmeriaidyn fodlon iawn â chywirdebcofrestriadau wedi'u cwblhau,cynnydd o 42.3 y cant ers yflwyddyn ddiwethaf.

Safonau gwasanaethCyhoeddir ein targed safonaugwasanaeth, a'n cyraeddiadauyn erbyn y safonau bob blwyddynyn ein hadroddiad blynyddol achyfrifon yn ogystal â chael euharddangos yn ein canolfannaugwybodaeth cwsmeriaid yngNghymru a Lloegr.

Hysbysebir pwyllgorauymgynghorol ymarferyddion ynrheolaidd hefyd. Maegwybodaeth am ein perfformiadyn erbyn y targedau hyn yn caelei chyhoeddi ar ein gwefanwww.cofrestrfatir.gov.uk ac yn eincylchgrawn cwsmeriaid Landnet.

Mae ein Cynllun Strategol 10Mlynedd a'n cynlluniau busnesblynyddol yn cynnwys manylionllawn am ein targedauperfformiad allweddol ac fe'ucyhoeddir ar ein gwefan. Mae'rcynlluniau busnes ar-lein hynyn cael eu diweddaru'n gysongyda manylion ein perfformiadcyfredol yn erbyn y targedau hyn.

Mae datganiad safonaugwasanaeth y Gofrestrfa Tirwedi'i nodi yn Atodiad 3.

97.5%

98.0%

98.5%

99.0%

06/0705/0604/0503/0402/0301/0200/0199/0098/9997/98

Cywirdeb

Targed

Cyflawnwyd

Ein sefydliad

Am y rhan fwyaf o'ihanes bu'r Gofrestrfa Tiryn ymroddedig i'r dasghanfodol o brosesucofrestriadau. Ondmae'r oes yn newid.Rydym yn parhau i fodyn ymrwymedig iddarparu gwasanaethcofrestru o'r radd flaenafond rydym hefyd ynceisio dyblu nifer ygwasanaethau agynigiwn erbyn diweddy degawd nesaf. Oganlyniad byddwn ynehangu'n fawr y nifer a'rmath o gwsmeriaid awasanaethwn. Byddrhaid i ni fod hyd yn oedyn fwy rhagweithiol,ystyriol o'r cwsmer acanelu'n uwch.

Dros y flwyddyn ddiwethafrydym wedi dangos ein bodyn symud tuag at y math osefydliad hyblyg, eang eiorwelion sydd gennym mewngolwg. Mae ein strwythurbwrdd newydd a chreu'r GrwpMarchnata a Gwerthiannau o1 Ebrill 2007 yn dyst i'nhymagwedd symlach amodern. Mae ein perfformiadamgylcheddol a'n haelodaetho Fusnes yn y Gymuned yndangos ein pryder dros einheffaith ar y byd ehangach,ac mae ein HunedRyngwladol yn parhau igynnig ein harbenigedd igenhedloedd sy'n datblygu.


22


23

Byrddau'r Gofrestrfa TirO fis Ebrill 2006 mae'r GofrestrfaTir wedi gweithredu gyda daufwrdd: Bwrdd y Gofrestrfa Tir, gangynnwys dau gyfarwyddwranweithredol annibynnol, a'rBwrdd Gweithredol, gyda'r unaelodaeth ond heb gynnwys ycyfarwyddwyr anweithredol. MaeBwrdd y Gofrestrfa Tir yn gyfrifolam gyfeiriad strategol,llywodraethu da a pherfformiadcyffredinol y Gofrestrfa Tir. Mae'rBwrdd Gweithredol yn cyflwyno'rcynllun busnes blynyddol ac yngyfrifol am reoli'r Gofrestrfa Tir oddydd i ddydd.

Mae'r byrddau hyn yn cael eucynorthwyo gan nifer o is-fyrddau,sydd naill ai'n arolygu agweddaupenodol ar weithrediadau'rGofrestrfa Tir neu sy'n darparusicrwydd. Yn arbennig:— mae'r Bwrdd Risg Busnes yn

sicrhau bod risgiau allweddolyn cael eu nodi a'u rheoli yn yGofrestrfa Tir

— mae'r Bwrdd Rheoli Rhaglenniyn berchen ar bortffoliorhaglenni'r Gofrestrfa Tir arran Bwrdd y Gofrestrfa Tir a'rBwrdd Gweithredol ac yndarparu sicrwydd bod prosiectauyn cynnal cynlluniau busnes yGofrestrfa Tir yn gywir

— mae'r Bwrdd Datblygu Busnesyn asesu hyfyweddmasnachol prif fentraubusnes newydd. Mae'nystyried eu goblygiadaucydymffurfio, ariannol,moesegol a chyfreithiol cynawdurdodi datblygu pellach

— mae'r Pwyllgor Archwilio ynrhoi sicrwydd i Fwrdd yGofrestrfa Tir ar risgiauallweddol a materion rheoli.

Mae siart sefydliadol sy'n dangosstrwythur llywodraethucorfforaethol y Gofrestrfa Tirynghyd â'i phwyllgorau a'udibenion i'w gweld yn Atodiad 9.

ArchwilioMae'r cyfrifon wedi cael euharchwilio gan y Rheolwr acArchwiliwr Cyffredinol (RhAC).Cost y gwaith archwilio ar gyfer2006/7 oedd £69k (2005/6:£68k). Mae'r gost ar gyfergwasanaethau archwilio sy'ngysylltiedig â'r archwiliadstatudol. Ni chafodd unrhywwasanaethau eraill eu darparuac ni wnaed unrhyw waithsicrwydd arall gan y RhAC ynystod y flwyddyn.

Cyn belled ag y bo'r swyddogcyfrifyddu yn ymwybodol, nidoes unrhyw wybodaeth archwilioberthnasol nad yw archwilwyr yGofrestrfa Tir yn ymwybodolohoni. Mae'r swyddog cyfrifydduwedi cymryd yr holl gamau ag ydylai fod wedi'u cymryd i sicrhauei fod yn ymwybodol o unrhywwybodaeth archwilio berthnasola sefydlu bod archwilwyr yGofrestrfa Tir yn ymwybodol o'rwybodaeth honno.

Gwaith y Pwyllgor ArchwilioRoedd gweithgareddau'rpwyllgor yn 2006/7 yn cynnwys:— argymell gwelliannau i

weithdrefnau mewnol, megisdiogelwch y gweinydd

— adolygu aelodaeth a sefydluaelodau'r Pwyllgor Archwilio,gan gynnwys hyfforddiantpenodol ar eu cyfrifoldebau

— arolygu datblygu rheoli risgyn y Gofrestrfa Tir, trwy'rBwrdd Risg Busnes

— derbyn adroddiadau cynnyddrheolaidd gan Gadeirydd yBwrdd Risg Busnes gandynnu sylw at unrhyw risgiausy'n dod i'r amlwg ac adroddar weithgarwch y gofrestr risgstrategol

— adroddiadau rheolaidd ganArchwilio Mewnol a meysydderaill o'r busnes, megiscontractau tendr sengl aciechyd a diogelwch, er mwynsicrhau bod y prosesaupriodol yn cael eu dilyn

— cytuno a monitro cynlluniauac adroddiadau ArchwilioMewnol a sicrhau bodcamau'n cael eu cymryd iweithredu argymhellionArchwilio Mewnol

— cytuno ar strategaethArchwilio Allanol a'i monitro,archwilio a llythyr rheoli

— paratoi trosolwg oddarparwyr sicrwydd o fewn ysefydliad i'w cynorthwyo igyflawni eu dyletswyddau iFwrdd y Gofrestrfa Tir

— cymeradwyo'r cyfrifonblynyddol a'r datganiad arreolaeth fewnol ar gyfer yradroddiad blynyddol.

Yn ystod y cyfnod dan sylw,ymunodd John Wright,Cyfarwyddwr SystemauGwybodaeth, a David Cleasby,Rheolwr Ardal SwyddfaPortsmouth â'r pwyllgor, gangymryd lle'r swyddogiongweithredol eraill. Mae'r PrifWeithredwr, Cyfarwyddwr Cyllid,Pennaeth Archwilio Mewnol a'nharchwilwyr allanol yn mynychucyfarfodydd y pwyllgor ynrheolaidd.


24

Risgiau i'n busnesBlaenoriaeth gyntaf y GofrestrfaTir bob amser yw delio â'r gwaithy bydd ein cwsmeriaid yn eianfon atom mor gyflym, gywir aceffeithlon ag y bo modd. Rydymyn sefydliad sy'n cael ei arwaingan gwsmeriaid, ac mae'n rhaid ini ymateb i'r gwaith y mae'rmarchnadoedd eiddo a morgaisyn ei gynhyrchu i ni. Ein profiadyn y blynyddoedd diwethaf ywgweld cynnydd graddol yn ygwaith a dderbyniwn.

Mae hyn yn adlewyrchu lefel ygweithgarwch yn y farchnad dai,ffyniant y farchnad ail-forgeisio,twf parhaus ym maint yGofrestrfa Tir, a'r cynnydd mawryn nifer y cwsmeriaid sy'ndefnyddio'r wybodaeth ar ygofrestr gan ei bod cymaint ynfwy hygyrch erbyn hyn. Ni allwnragweld yn fanwl gywir beth fyddyn digwydd yn y marchnadoeddhyn yn y flwyddyn i ddod, a'reffaith y gallai hyn ei chael ar einhincwm a'n perfformiad, ac fellymae'n rhaid i ni gael cynlluniaulleddfu risgiau cadarn mewn lle isicrhau bod gallu sefydliadoldigonol gennym i ateb gofynion ymarchnadoedd hyn ac ar yr unpryd cynnal ein safonaugwasanaeth cwsmeriaid uchel.

Hefyd, rhaid i ni fod yn barod argyfer effaith deddfwriaeth newyddar ein gweithrediadau, megiscyflwyno pecynnau gwybodaetham eiddo, a dulliau newydd einhunain megis e-drawsgludo adatblygu gwasanaethaumasnachol newydd.

Yn olaf, gyda systemau TG wrthwraidd ein gwasanaeth

cwsmeriaid, mae argaeledd adibynadwyedd systemau o'r fathyn hanfodol i'n busnes. Yn unolâ hynny, mae cynlluniau parhadbusnes cadarn a chynhwysfawrgennym mewn lle i leddfu'reffaith y byddai eu colli yn eichael ar ein gweithrediadau, gangynnwys rhaglen flynyddol oymarferion sy'n bwriadu profitrefniadau ym mhob swyddfa'rGofrestrfa Tir.

Mae ein polisi rheoli risg i'w weldyn Atodiad 10.

Y Pwyllgor Rheolau Ailgyfansoddwyd y PwyllgorRheolau o dan Ddeddf CofrestruTir 2002 i ddarparu cyngor achymorth i'r YsgrifennyddGwladol dros Gyfiawnder a'rArglwydd Ganghellor ar luniorheolau newydd neu ddiwygiedigo dan y Ddeddf. Mae barnwr o'rUchel Lys yn cadeirio'r pwyllgorac mae ei aelodau yn cynnwys yPrif Gofrestrydd Tir, cynrychiolwyro'r proffesiwn cyfreithiol,rhoddwyr benthyg morgeisi acarolygwyr tir ynghyd ac unigolynwedi'i benodi ar sail ei brofiad ymmaes materion defnyddwyr. Nidyw'r cadeirydd na'r aelodau yncael eu talu am eu gwaith ar ypwyllgor. Mae'r pwyllgor yncwrdd fel y bo angen i ystyriedrheolau newydd neu ddiwygiedig.

Daeth cyfnod dau o'r aelodau iben yn ystod y flwyddyn.Ailbenododd yr Arglwydd BrifUstus farnwr yr Uchel Lys acailbenododd yr YsgrifennyddGwladol dros Gyfiawnder a'rArglwydd Ganghellorgynrychiolydd materiondefnyddwyr.

Yn dilyn cyhoeddi'r papurymgynghori, e-drawsgludo -Deddfwriaeth eilaidd rhan 1 ynChwefror 2007, cyfarfu aelodau'rPwyllgor Rheolau i drafod ysystem arfaethedig o e-drawsgludo. Er nad yw cyngor achymorth y Pwyllgor Rheolau ynofynnol ar gyfer y rheolau drafftsy'n destun ymgynghoriad,cafodd aelodau'r pwyllgor eucynnwys ymysg y rhai y teimlai'rYsgrifennydd Gwladol drosGyfiawnder a'r ArglwyddGanghellor y byddai'n briodolymgynghori â nhw.

Yr Uned RyngwladolMae'r Uned Ryngwladol ynsicrhau ein bod yn cyfathrebu acyn rhyngweithio'n effeithiol â'nrhwydwaith budd-ddeiliaiddramor, ein bod wedi eincynrychioli ar fforymaurhyngwladol perthnasol a'n bodyn cyfrannu lle bo'n briodol atnodau strategol ehangach yLlywodraeth, gan gynnwysdarparu arbenigedd y DU iwledydd sy'n datblygu.

Yn ystod 2006/7 rydym wedidarparu cymorth, ymysgprosiectau eraill, i raglenDiogelwch, Cyfiawnder a ThwfCyngor Prydain yn Nigeria, anoddwyd gan yr Adran DatblygiadRhyngwladol (ADRh). Yn Rwandarydym wedi cynorthwyo prosiect anoddwyd gan yr ADRh i helpugweithredu cyfraith tir newydd eideddfu ar gyfer cyfraith ac arferioncofrestru tir. Mewn partneriaeth âChofrestri'r Alban, rydym wedihelpu'r Weriniaeth Slofac gydaphrosiect yr Undeb Ewropeaidd iwella effeithlonrwydd eigwasanaethau cofrestru tir.

Y flwyddyn hon, rydym wedicroesawu ymweliadau astudiogan ein cymheiriaid a sefydliadaueraill ym Mwlgaria, Croatia,Ghana, Indonesia, Jamaica,Macedonia, Mongolia, Nigeria,Gwlad Pwyl, Ffederasiwn Rwsia,Sawdi Arabia, yr Alban, SierraLeone, Singapore, De Korea aGwlad Thai.

Jon Llewellyn,Yr Uned RyngwladolMae gweithio i UnedRyngwladol y Gofrestrfa Tir yngolygu eich bod yn cael eichherio'n gyson i gyflwynodiwygiadau arwyddocaol arlefel genedlaethol. Yn 2006bues yn gweithio yn Rwandaar y Rhaglen Diwygio TirGenedlaethol - fynghenhadaeth oedd paratoisystem cofrestru teitlgynhwysfawr a fyddai'naddas i'r wlad gyfan o danGyfraith Tir Organig Rwandaoedd newydd ei deddfu.

Es i ati i greu deddf cofrestruteitl gynhwysfawr a oedd ynceisio gwarchod hawliau tirdinasyddion a hybu cyfleeconomaidd a thwf ynRwanda. Yna bues yn helpu'rllywodraeth i baratoi dogfengais wedi'i chostio i'wchyflwyno i'r CyfleusterHinsawdd Buddsoddi ar gyferAffrica oedd newydd ei ffurfioi gefnogi ei strategaethdiwygio busnes genedlaethol.Roedd y cais yn llwyddiannus,gan ddarparu cyllid ar gyfercryfhau gweinyddu tir adatblygu busnes yn y wlad.


25

Hefyd rydym wedi:— cynnal ein cysylltiadau cryf â

Chomisiwn Economaidd yCenhedloedd Unedig ar gyferGweithgor Ewrop ar WeinydduTir. Mae ein Dirprwy BrifWeithredwr yn ein cynrychioliar Fiwrô'r Gweithgor.Rhoddwyd arbenigeddcyfreithiol ar gyfer adolygiadgweinyddu tir cynhwysfawr ynAzerbaijan dan nawdd yGweithgor

— parhau i fod yn aelodaugweithgar o GymdeithasCofrestrfa Tir Ewrop

— mynychu FforwmArweinyddiaeth Busnes IBMyn Rhufain i drafod dulliaunewydd a'r sialensiau sy'nwynebu busnesau yn yr 21ainganrif

— cymryd rhan mewn cyfarfodar y cyd o'r Pwyllgor Parhaolar Stentiau ac Ewrograffeg ynFienna, seminar rhyngwladolar drosglwyddiadau eiddoreal yng Nghyfraith Ewrop ymMadrid, Cyngres XXIIIFfederasiwn Rhyngwladol yrArolygwyr Tir ym Munich achyfarfod CymdeithasCofrestrfa Tir Ewrop ymMrwsel.

Yn ystod y flwyddyn gwelwydcynnydd sylweddol yn nifer yrymwelwyr a groesawyd o dramor,gan ddarparu rhaglenni astudiopwrpasol i fodloni eu meysydddiddordeb arbennig, megisgwasanaeth cwsmeriaid neu e-drawsgludo. Mae ymweliadau o'rfath yn rhoi cyfle i ni rannuprofiad ac arbenigedd, a meithrinperthynas â chydweithwyrdramor sy'n gweithio yn yr unmaes.

Rwy'n gobeithio y bydd yGofrestrfa Tir yn dychwelyd iRwanda i barhau i annog achynorthwyo datblygiad eisystem gweinyddu tir newydda helpu i warchod hawliaueiddo dinasyddion cyffredin.

Andrew Smith,Yr Uned RyngwladolBu'r Gofrestrfa Tir yn gweithioyn Nigeria ers 2004 mewncydweithrediad â rhaglenDiogelwch, Cyfiawnder a ThwfCyngor Prydain. Fy ngwaith iyw gweithredu ein strategaethdatblygu gweinyddu tirgenedlaethol, ei haddasu iamgylchiadau sy'n newid asicrhau bod cyfleoedd newyddam gynnydd yn cael euhadnabod.

Jon Llewellyn

gweithredu ein hunain. Rydymyn edrych ymlaen at y dyfodol achyflawni ein cyfrifoldebcorfforaethol arhwymedigaethau datblygucynaliadwy gan achub ar bobcyfle i greu manteision busnesmesuradwy er mwyn cael eincydnabod fel sefydliad sy'nwirioneddol gyfrannu at ycymunedau ehangach y mae'neu gwasanaethu.

Dyfarnwyd y Nod Siarter am ypumed tro yn olynol yn 2004.Yn ystod asesiad interim yn2005 roedd aseswyr annibynnolwedi ystyried tystiolaeth owelliant parhaus sy'n dangosbod ein gwasanaeth yn parhau ifodloni safon y Nod Siarter, ynarbennig o ran amrywiaeth a'ngwaith gyda chymunedau lleol.

Mae ein cynllun gweithredudatblygu cynaliadwy yn einhymrwymo i'r defnydd cyfrifol oadnoddau cyfyngedig,gwarchod a gwella'ramgylchedd, cynhwysiantcymdeithasol a thwfeconomaidd-gymdeithasol.

Bwriadwn fesur ein llwyddiantyn erbyn pump prif egwyddoradroddiad y LlywodraethDiogelu'r Dyfodol.— Byw o fewn terfynau

amgylcheddol.— Sicrhau cymdeithas gref,

iach a chyfiawn achymunedau cynaliadwy.

— Creu economi gynaliadwy.— Hybu llywodraethu da.— Defnyddio gwyddoniaeth

ddiogel mewn modd cyfrifol.Bydd ein hymrwymiadau yn caeleffaith ar bopeth o systemau


26

Cyfrifoldeb corfforaetholCyfrifoldeb corfforaethol yw'rymrwymiad parhaus ganfusnesau megis y Gofrestrfa Tir iymddwyn yn foesegol achyfrannu at ddatblygueconomaidd ac ar yr un prydgwella ansawdd bywyd ygweithlu a'u teuluoedd, ynogystal â'r gymuned leol achymdeithas yn gyffredinol.

Y flwyddyn hon, rydym wedidechrau cymryd camau i fireinioein hymrwymiad. Ymunon ni âBusnes yn y Gymuned, sy'ncynnwys mwy na 700 o brifgwmnïau'r DU sy'n ymroddedigi wella eu heffaith gadarnhaol argymdeithas.

Mae trafodaethau helaeth âBusnes yn y Gymuned wediarwain at baratoi ein cynllun

rheoli'r amgylchedd a chaffaelcynaliadwy i godi arian agwirfoddoli.

Rydym yn gweithio tuag atleihau gollyngiadau carbondeuocsid gan 12.5 y cant erbynMawrth 2011. Yn yr un modd,rydym yn parhau i wneudcynnydd da i wellaeffeithlonrwydd ynni einhadeiladau gan 15 y cant erbyn2010. Mae'r ddau yndargedau'r llywodraeth ganologsy'n ymwneud âchynaladwyedd. Fe'u hasesirdrwy fesur y defnydd o drydan anwy yn erbyn nifer y metrausgwâr.

Lleihau carbonRoedd staff yn swyddfaAbertawe wedi derbyn 10llwyn gwyrdd yn wobr ar gyferymgyrch lwyddiannus i leihau'rdefnydd o ynni. Roedd Abertawewedi cofrestru gostyngiad o 28y cant yn yr ynni a ddefnyddir,y ganran uchaf o bob swyddfa'rGofrestrfa Tir, yn ystod wythnosymgyrch effeithlonrwydd ymmis Rhagfyr 2006.

Roedd diffodd offer megismonitorau, argraffwyr allungopiwyr i gyd wedicyfrannu at fuddugoliaethwerdd y swyddfa.

Mae ôl-troed carbon Abertawehefyd wedi cael ei leihau drwyosod technoleg optimeiddiofoltedd ym mhob un o swyddfeyddy Gofrestrfa Tir. Mae cymhariaethflynyddol wedi dangos gostyngiad

Mae dwy rôl gen i mewngwirionedd - mae'r cyntaf ynun wleidyddol sy'n golyguceisio cydsyniad a chymorthlefel uchel ar gyfer gwelliantparhaus, hybu deialog ardraws ffiniau llywodraetholtraddodiadol a mentora uwchswyddogion y llywodraeth oran meithrin gallu sefydliadol.Mae'r ail rôl yn un cymorthtechnegol clasurol, defnyddiofy sgiliau cofrestru tir ynuniongyrchol.

Mae llawer i'w wneud eto, ondrwy'n ffyddiog y bydd Nigeriayn datblygu system cofrestrutir a allai yn y pen draw fod ynesiampl i wledydd eraill sy'ndatblygu yn Affrica.


27

Gwella effeithlonrwydd ynni yn ein swyddfeydd

Blwyddyn Y flwyddyn O'i gymharusylfaen hon â'r flwyddyn 2002/3 2006/7 sylfaen

Nwy (kWh y metr sgwâr) 143.15 95.21 -33%

Trydan (kWh y metr sgwâr) 127.48 88.37 -31%

Gwelliant mewn gollyngiadau CO2 -10%o'r defnydd o ynni

yn yr ynni a ddefnyddir bobmis o 12,000 kWh.

Yn ystod yr ymgyrcheffeithlonrwydd dros yNadolig roedd y swyddfa wediarbed 3,000 kWh pellach.

"Mae'r gostyngiad o 1.5tunnell mewn gollyngiadaucarbon mewn un mis oganlyniad i'n camau arbedynni yn cyfateb yn fras i'rgollyngiadau a gynhyrchirgan gar teulu cyffredin amflwyddyn," meddai'r RheolwrAdeiladau Bill Moore.

"Mae ynni sylweddol wedicael ei arbed gan un swyddfa,a gan ein bod wedi gosodoptimeiddio foltedd ym mhobun o'n swyddfeydd, rydymwedi arbed tua £200,000 hydyma," dywedodd MartinIllingworth, Rheolwr Ynni a'rAmgylchedd y Gofrestrfa Tir.

"Mae arbed arian yn rhywbeth ymae pob rheolwr swyddfa ynawyddus i'w wneud, ac mae'rneges yn syml - mae gofyn istaff ddiffodd peiriannu arddiwedd y dydd yn gallulleihau biliau ynni yn fawr."

Hayley Rees, Melanie Rees a Clare Leonard oSwyddfa Abertawe yn derbyn eu gwobr


28

Bwrdd Rheoli Asedau EiddoDrwy Swyddfa Masnach yLlywodraeth (SMLl), mae'rTrysorlys wedi codi proffil rheolieiddo tiriog ar gyfer pob adran,asiantaeth a chyrff hyd braich yllywodraeth.

Roedd Prif Swyddog Cyfleusterauac Ystadau a PhennaethYstadau'r Gofrestrfa Tir wedicymryd rhan yn y gwaith ymchwila wnaed gan SMLl ac wedi hynnyy grwp llywio gweithredu.

Mae Map Llwybr EiddoPerfformiad Uchel i RagoriaethRheoli Asedau, a gafodd ei lansioym mis Tachwedd 2006, yndarparu'r fframwaith a'r cyfeiriadar gyfer gwella cynllunio asedaueiddo strategol yn y llywodraethganolog dros gyfnod diffiniedig.Mae'r prif weithredoedd a'r hyn agyflawnir wedi'u hanelu atsicrhau effeithlonrwydd.

Mae'r Gofrestrfa Tir yn y sefyllfaorau i fodloni gofynion y mapllwybr ac, mewn sawl maes, maeeisoes yn cyflawni'r gofynion a'rnodau a amlygir gan y mapllwybr. Un o argymhellion yfenter oedd creu Bwrdd RheoliAsedau Eiddo (BRhAE) o fewnsefydliadau'r llywodraeth. Yndilyn sêl bendith y BwrddGweithredol, y Gofrestrfa Tir oeddun o'r asiantaethau cyntaf igyflwyno BRhAE.

Rheoli contractauMae'r Gofrestrfa Tir yn dibynnufwyfwy ar nifer o brif gyflenwyr iymgymryd â'i gweithrediadau aswyddogaethau busnes ynllwyddiannus. Mae rheolicontractau rhagweithiol yn

hanfodol dros dymor pobcontract i gael gwerth llawn athrosglwyddo risg priodol. Hefyd,mae'n caniatáu i ddeiliad ygyllideb ddangos prawfarchwiliadwy o lywodraethu'rcontract.

Rydym yn cydymffurfio â DeddfHwyr-dalu Dyledion Masnachol(Llog) 1998 a'r Cod Arferion TaluGwell. Yn ystod y flwyddyntalwyd 98.9 y cant o anfonebau adderbyniwyd gan gyflenwyr cynpen 30 diwrnod (neu deleraucytunedig y contract os pennir felarall). Nid yw'r ganran hon yncynnwys anfonebau dadleuol.

Mae strategaeth wedi cael eichymeradwyo sy'n nodi'n glir ygweithgarwch rheoli contractau ofewn y Gofrestrfa Tir dros y tair ibum mlynedd nesaf.

Mae rheolwr contractau sydd âchyfrifoldeb cyffredinol am reoli'rberthynas honno a'i chyfeiriadstrategol mewn moddrhagweithiol wedi cael eiadnabod ar gyfer cyflenwyrcategori 1 y Gofrestrfa Tir.Pennwyd y dosbarthiad hwn drwyddadansoddiad manwl o'ncyflenwyr hanfodol. Mae'n nodicyflenwr nwyddau neuwasanaethau i'r Gofrestrfa Tir lley byddai colli neu fethu â darparuunrhyw faen prawf neu effaithgyfunol sawl maen prawf yn ataly sefydliad rhag cwrdd â'i DPAneu fesurau perfformiadehangach y llywodraeth.

Mae cofrestri risgiau, rhestraugwirio a chynlluniau gwellagwasanaeth wedi cael eudatblygu ar gyfer y cyflenwyr hyn,

ynghyd ag adroddiadauhysbysrwydd cyflenwyr amarchnata a chyflwyno offerynmeddalwedd rheoli contractau.

Mae adnabod, lleihau a rheolirisgiau, mesur perfformiad,cyfathrebu, meithrin perthynas,gwybodaeth, hysbysrwydd acychwanegiadau gwerth i gyd ynallweddol i'r rôl newydd hon abydd yn helpu'r Gofrestrfa Tir isicrhau arferion gorau ym maesrheoli contractau apherthnasoedd.

Partneriaeth â'r ArolwgOrdnansMae'r Gofrestrfa Tir wedi trafodcytundeb gwasanaethau arolygutir tair blynedd newydd gyda'rcyflenwr mapiau yr ArolwgOrdnans.

Y Gofrestrfa Tir yw cwsmer unigolmwyaf yr Arolwg Ordnans.

Mae'r cytundeb newydd hwn yn:— cynnwys newidiadau o fewn y

gwasanaeth i greueffeithlonrwydd a sicrhau boddata mapiau yn cael eucyflenwi o fewn amserlennigwell

— darparu ar gyfer hyfforddiantparhaus arolygwyr tir yGofrestrfa Tir ym maestechnoleg newydd

— gosod pris yr arolygon tir sy'ncael eu cyflawni ar gyfer yGofrestrfa Tir, a'r gwasanaethdarparu data, am y tairblynedd nesaf

— sicrhau perthynas fwyrhagweithiol rhwng y ddausefydliad.

Eingwasanaethau


29

Mae gwasanaethau'rGofrestrfa Tir yncynyddu o ran math anifer, ac yn cwmpasudarpariaeth statudol acanstatudol.Rhagwelwn y byddnifer y gwasanaethau addarparwn yn dybluerbyn 2014. Maent yncynnwys ein prosesautraddodiadol ar gyfergwasanaethaucofrestru, er y cânt eudefnyddio llai wrth i e-drawsgludo arwain atddefnyddio mwy obrosesau electronig adatblygu ystod o e-wasanaethau newydd.Mae nifer o'rgwasanaethau hyn ynymwneud â datblygue-drawsgludo ac maeeraill yn cael eu llunioa'u datblygu.

Rydym yn parhau i seilio eindarpariaeth gwasanaeth arein strwythur o swyddfeyddlleol ledled Cymru a Lloegrond byddwn yn datblyguffyrdd o weithio sy'ncanolbwyntio mwy ar ycwsmer. Rydym yn hybu ac yncyflwyno ein gwasanaethaudrwy amryw o sianeli - einswyddfeydd, ein gwefannau, eincyhoeddiadau a'n digwyddiadau.Mae mwy a mwy o staff yn codio'u desgiau i werthu, marchnataa rhoi cyhoeddusrwydd i'ngwasanaethau. Ond dydyn nibyth yn anghofio mai cofrestrutir yw ein gwasanaeth craidd,nac yn tanbrisio ein sgiliaua'n gwybodaeth unigryw yn ymaes hwn.

Ar gyfer 2007/8, rydym ynparatoi ein hunain i ddelio âmwy o waith nag yn 2006/7.Os yw'r gwaith a dderbynniryn eithriadol o uchel, byddwnyn estyn ein gallu gweithredoltrwy oramser a drwy symudadnoddau o dasgau llaihanfodol o ran amser. Mae'rgwaith y buom yn ymdrin ag efwedi ein harwain at recriwtio200 o aelodau i gymryd llerhai o'r staff a gollwyd drwywastraff naturiol, a byddwn ynystyried recriwtio staff pellachos yw'r amodau marchnad yncyfiawnhau hynny. Ond osyw'r gwaith a dderbynnir ynarafu, byddwn yn ymateb drwynewid cyfeiriad ein hadnoddauat waith sy'n llai sensitif o ranamser, ond sy'n bwysig serchhynny, megis annog cofrestrugwirfoddol a gwella ansawddein data ymhellach.


30

Datblygu'r gofrestrMae creu cofrestr tirgynhwysfawr yng Nghymru aLloegr yn hollbwysig i'rGofrestrfa Tir. Bydd yn golygubod y diogelwch cyfreithiolgorau posibl gan bobtirfeddiannwr cofrestredig ac yngwneud prynu a gwerthu eiddoyn haws i bawb.

Ar hyn o bryd mae 40 y cant o'rarwynebedd tir yng Nghymru aLloegr heb ei gofrestruoherwydd nid yw nifer o gartrefiac ystadau, er enghraifft, wedicael eu gwerthu, eu morgeisioneu eu hail-forgeisio erscyflwyno cofrestru gorfodol yneu hardal. Mae timaudatblygu'r gofrestr y GofrestrfaTir, sy'n gweithio ym mhob uno'n swyddfeydd lleol, wediwynebu'r her o annogtirfeddianwyr digofrestredig igofrestru'n wirfoddol.

Roedd gwybodaeth leol achysylltiadau'r timau, ymgyrchfarchnata a CC yn hybumanteision cofrestru, a chynnigdisgownt o 25 y cant ar gyfercofrestru gwirfoddol i gyd wediein helpu i gyrraedd ein targedar gyfer 2006/7 sef cofrestru700,000 hectar arall o dir, sy'ncyfateb yn fras i 5 y cant oGymru a Lloegr. Rydym wedicydweithio'n agos â gweithwyrproffesiynol sydd mewn sefyllfai ddylanwadu ar benderfyniadautirfeddianwyr, megis cyfreithwyr,arolygwyr tir siartredig aphriswyr.

Ymhlith rhai o'r cofrestriadaunewydd roedd eiddo ystadauproffil uchel, tirfeddianwyr ac

asiantaethau'r llywodraeth.Roedd eraill, megis EglwysGadeiriol Durham (yn y llun),Abaty Valle Crucis (yn y llun) acAmffitheatr Caerleon, ynadeiladau hanesyddol y bydd eucadwraeth yn cael eu gwelladrwy ddiogelwch cofrestru.

Mae ein hymgyrch yn ycyfryngau yn golygu y burheolwyr datblygu'r gofrestr ynsiarad yn uniongyrchol âgohebwyr papurau newydd,teledu a radio, am y tro cyntaferioed yn aml. Mae hyfforddiantyn y cyfryngau wedi eu helpu ibaratoi ar gyfer y profiad. Maennhw wedi cynnal un cyfweliad arôl y llall ar brydiau, gan newidcyfrwng drwy gydol y dydd.

Eingwasanaethau

Rheolwr Datblygu'r Gofrestr Harry Charlton (ary chwith) gyda Jon Williams, asiant tir ar gyferEglwys Gadeiriol Durham

Rheolwyr Datblygu'r Gofrestr Gerald Dyer (ary dde) a Kevin Barry (ar y chwith) gydaRheolwr y Prosiect Rob Morgan (yn y canol)yn Abaty Valle Crucis


31

ogystal â chyflwynoCyfarwyddyd Ymarfer 64, yncanolbwyntio'n benodol ar ypwnc, wedi cyfrannu atweithrediad llwyddiannus ysystem newydd.

Cadwyn MatricsTM

Cafodd prototeip o wasanaethCadwyn Matrics y Gofrestrfa Tirei lansio'n llwyddiannus igwsmeriaid ar 29 Mawrth, gangyflawni'r dangosyddperfformiad allweddol e-drawsgludo ar gyfer 2006/7.

Mae e-drawsgludo yn un o'nprosiectau mwyaf uchelgeisiolhyd yma ac mae lansio'r prototeipyn gam cyffrous yn y broses.

Mae'r Gadwyn Matrics ynwasanaeth ar-lein sy'n caniatáui weithwyr proffesiynol eiddo a'rrhai sy'n prynu ac yn gwerthucartrefi olrhain cynnydd eucadwyni eiddo ar sgrin. Byddmynediad gan tua 900 oddefnyddwyr posibl i'r prototeip,a disgwylir i'r nifer gynyddu ynystod y cyfnod peilot chwe missy'n gorffen ar 29 Medi 2007.

Mae'r defnyddwyr yn cynnwyscyfreithwyr a gwerthwyr tai aoedd, ynghyd â staff cymorth,wedi cwblhau eu hyfforddiantCadwyn Matrics ar 22 Mawrth2007, wrth i dîm o hyfforddwyr yGofrestrfa Tir ymweld â'r tairardal brawf, sef Portsmouth,Fareham a Bryste.

Bydd y tîm e-drawsgludo yncanolbwyntio ar gefnogicwsmeriaid a chasglu adborthar brofiad cyffredinolcwsmeriaid o'r Gadwyn Matrics.

Andy Pikesley, RheolwrDatblygu'r Gofrestr,Swyddfa Durham (Boldon)Yn BBC Radio Cumbriaeisteddais wrth ddesg wrthochr y cyflwynydd GordonSwindlehurst a oedd wedigofyn i mi wisgo'r clustffonau.Doedd dim cyfle i drafod ycyfweliad oherwydd roeddGordon eisoes yn darlledu'n fyw.

Roedd ein datganiad i'r wasgo'i flaen a dechreuodd drwyofyn cwestiynau am waith yGofrestrfa Tir a'r ymgyrch ynCumbria. Roedd y cyfan yneithaf cyflym a chyffrous, ac arôl 90 eiliad roedd y cyfandrosodd.

Yn y Cumberland News, papurnewydd poblogaidd ymysg ygymuned ffermio, daeth ygolygydd ffermio AnnaBurdett i gwrdd â mi. Roedd ycyfweliad yma'n llawer hwy,10 munud efallai, gydag Annayn ysgrifennu nodiadau llaw-fer ac yn rhoi cyfle i mi gyfleufy neges, gan gynnwysystadegau am dir digofrestredigyn Cumbria, teitl wedi'i warantugan y wladwriaeth a gwellddiogelwch yn erbyn sgwatwyr.

Erbyn i mi gwrdd â chriwBorder TV ar lannau LlynWindermere, roeddwn i'n fwyprofiadol. Cyrhaeddon ni'nhwyr felly roedd yn fater o yrru'na, tacluso'r tei a mynd oflaen y camera. Llwyddon ni iwneud y cyfweliad mewn uncynnig - a'r peth gorau oeddnad oeddwn i wedi troi at fymrîff o gwbl.

Prydlesi cymalau penodedigYm mis Mehefin 2006cyflwynwyd prydlesi cymalaupenodedig. Mae'n rhaid i gyfressafonol o gymalau ymddangoserbyn hyn ar ddechrau rhaiprydlesi cofrestradwy.

Cafodd cwsmeriaid eu hannog iroi adborth i ni ar y cymalau ynystod cyfnod o ddefnyddgwirfoddol o 9 Ionawr i 19Mehefin, pan wnaethpwyd ycymalau'n orfodol.

Roedd ymgyrchgyhoeddusrwydd ac addysghelaeth a llinell gymortharbennig wedi darparugwybodaeth a chymorth igwsmeriaid. Penodwydhyrwyddwyr ym mhob swyddfa'rGofrestrfa Tir a dilynodd staffpenodol raglen hyfforddigynhwysfawr er mwyn gallucynorthwyo gydag ymholiadau.

Roedd pecyn gweithredu yncynnwys nodiadau canllaw, yn


32

Mae'r broses werthuso ffurfiolyn cynnwys adroddiad interimhanner ffordd drwy gyfnod yprototeip ac adroddiad terfynolar ddiwedd yr ymarfer. Bydd yddau yn darparu adborthgwerthfawr ar gyfer cynlluniogwasanaethau at y dyfodol.

Gwasanaethau masnacholMae gan y Gofrestrfa Tir stôrunigryw o sgiliau a data y maeystod gynyddol o gwsmeriaid ynbarod i dalu amdanynt. SefydlwydTîm Gwasanaethau Masnachol iateb yr anghenion busnes hynny.

Mae'r tîm sy'n tyfu yn gweithio ymMhenbedw, Coventry a Llundain acar ddiwedd Mawrth 2007 roedd 32aelod o'r tîm. Mae'r gwerthiannau agynhyrchir ganddynt wedi cynydduo £0.6 miliwn yn y 12 mis i Fawrth2006 i £1.8 miliwn yn yr un cyfnodhyd at Fawrth 2007.

Mae tri phrif faes busnes masnachol:— gwasanaethau data (gan

gynnwys gwybodaeth prisiaueiddo)

— gwasanaethau ymgynghori achyngor

— datblygu cofrestri cysylltiedig ageiddo ar ran sefydliadau eraill.

Un o'r gwasanaethau newyddyw Gwarchod Eiddo, lle mae'rGofrestrfa Tir yn codi tâl am fonitroperchnogaeth eiddo arbennig neubortffolio o eiddo. Mae'n apelio atddatblygwyr sy'n cynllunio prifbrosiectau adeiladu, awdurdodaulleol, cwmnïau morgeisi, gwerthwyrtai ac eraill.

Mae datblygu gwasanaethaumasnachol yn cynnig sawl mantaisi gwsmeriaid ac i'r Gofrestrfa Tir.Mae'r manteision i ni yn cynnwys ygallu i ddefnyddio'r elw i gyllidoanghenion buddsoddi yn y dyfodola gwella ansawdd gwasanaeth ynogystal â datblygu sgiliau newyddein staff. O ran ein cwsmeriaid,mae'r Gofrestrfa Tir yn defnyddio eisgiliau a'i hadnoddau i gynnig buddi'r gymuned ehangach.

Helen Reynolds, SwyddogGweithredol BusnesNewydd y Gadwyn MatricsBu diddordeb gen i erioed ynrhaglen e-drawsgludo'rGofrestrfa Tir ac ymunais i âThîm Busnes Newydd yGadwyn Matrics yngNgorffennaf 2006.

Dechreuodd fy rôl gydahyfforddiant gwerthu amarchnata dwys ac ehangu fyngwybodaeth o e-drawsgludoa'r Gadwyn Matrics. Drwyddefnyddio fy hyfforddiant atheilwra fy null gweithio yn ôlanghenion cwsmeriaid unigol,a'u gwybodaeth bresennol o'rcynnyrch, llwyddais i gaelllawer i gymryd rhan yn yprototeip o'r Gadwyn Matrics,a oedd yn hynod o werthchweil.

Teimlais fy mod wedi cyfrannuat lwyddiant y Gofrestrfa Tir panoedd e-drawsgludo wedi cwrddâ'i dangosydd perfformiadallweddol ar gyfer y GadwynMatrics ym mis Mawrth. Erbynhyn, rwy'n edrych ymlaen atgynorthwyo cwsmeriaid drwygyfnod y prototeip a chael euhadborth er mwyn sicrhau bode-drawsgludo yn cael eiddatblygu'n llwyddiannus yny dyfodol.


33

Pridiannau Tir a ChredydauAmaethyddolMae'r Adran Pridiannau Tir yngweithredu o dan awdurdodDeddf Pridiannau Tir 1972.Mae'r adran yn cadw cofrestri obridiannau tir, gweithrediadausy'n aros, gwritiau agorchmynion sy'n effeithio ar dira llyffetheiriau eraill sydd wedi'ucofrestru yn erbyn enwauperchnogion eiddo sydd heb eucofrestru o dan y DeddfauCofrestru Tir.

Mae'r Adran CredydauAmaethyddol yn gyfrifol amgadw cofrestr o fenthyciadautymor byr gan fanciau o danRan II Deddf CredydauAmaethyddol 1928. Gwarentir ypridiannau hyn ar stoc ffermioac asedau amaethyddol eraill.

Cyfanswm cyfunedig y ceisiadaua gafodd eu trin gan yrAdrannau Pridiannau Tir aChredydau Amaethyddol yflwyddyn hon oedd 5,222,236,sy'n cynrychioli cynnydd o 0.7 ycant o'i gymharu â'r cyfanswmar gyfer 2005/6. Roedd hyn i'wbriodoli'n bennaf i gynnydd ynnifer y ceisiadau cofrestrumethdaliad a dderbyniwyd.

Cynyddodd gyfran y ceisiadauam chwiliadau a chopïauswyddogol a dderbyniwyd drosy ffôn, mynediad uniongyrchola'r ffacs i 83 y cant o gyfanswmy ceisiadau a dderbyniwyd yflwyddyn hon, o'i gymharu â 76y cant yn 2005/6, gydag 84 ycant o geisiadau am gopïauswyddogol yn cael eu cyflwynofel hyn. Erbyn hyn mae chwedeg dau y cant o chwiliadaupridiannau tir yn cael euprosesu trwy'r Gofrestrfa TirUniongyrchol a'r GwasanaethGwybodaeth Tir Cenedlaethol.Gostyngodd ganran ychwiliadau ffôn a gwblhawyd felcyfran o gyfanswm y ceisiadauam chwiliadau i 20 y cant o'igymharu â 30 y cant y flwyddynflaenorol.

Paul Heywood, RheolwrCyfrif, Swyddfa CoventryCes i gyfle i ymuno â'r TîmGwasanaethau Masnachol ymmis Rhagfyr 2005.

Roedd y swydd yn apelio ata ioherwydd ei bod yn rhoi cyflei mi werthfawrogimarchnadoedd masnacholehangach. Rwy'n gallu myndallan i weld cwsmeriaid ynrheolaidd a chael gwybodbeth maen nhw'n ei wneud asut mae hyn yn ymwneud â'nbusnes ni.

I ddechrau roeddem ynymateb i geisiadaucwsmeriaid ad hoc ond erbynhyn mae tîm ymchwilmarchnata gennym sy'nmynd i'r sectorau marchnadamrywiol i ystyried ceisiadaupenodol a chael gwybod sutmaen nhw'n defnyddio eindata. Yna mae'r tîm yncasglu gwybodaeth i weld pagynhyrchion y gallwn eudatblygu.

Mae amrywiaeth o gleientiaidgennym sy'n gweithredumewn sectorau marchnadgwahanol. Mae GwarchodEiddo a Chyfateb Data, erenghraifft, yn boblogaiddgyda gwerthwyr tai achwmnïau rheoli credyd.

Mantais gwasanaethaumasnachol i ni yma yn yGofrestrfa Tir yw eu bod yndarparu refeniw ychwanegol ahefyd yn bodloni anghenioncwsmeriaid mewn ffordd fwyhyblyg.

Yr Adran Credydau Amaethyddol

Yr Adran Pridiannau Tir


34

Blwyddyn Cofrestriadau Dileadau a Chwiliadaunewydd chywiriadau

2004/5 1,134 1,118 3,779

2005/6 1,021 928 3,769

2006/7 1,250 860 4,356

Math o gais Nifer yr % yr amrywiadenwau o'i gymharu â

2005/6

Cofrestriadau newydd,cywiriadau ac adnewyddiadau 175,750 15.7

Dileadau 30,120 -6.2

Chwiliadau swyddogol1 Chwiliadau llawn 706,483 -5.12 Chwiliadau wedi'u cyfyngu i fethdaliad 4,214,705 1.3

Cyfanswm chwiliadau 4,921,188 0.3

Copïau swyddogol 88,712 -3.3

Cyfanswm 5,215,770 0.7


35

Ein cwsmeriaid

Mae sylfaen cwsmeriaidy Gofrestrfa Tir ynehangu wrth iwasanaethau newyddgael eu cyflwyno ifarchnad ehangach.Mae ein cwsmeriaidcraidd yn parhau yr unfath, sef cyfreithwyr,trawsgludwyr arhoddwyr benthyg sy'ndefnyddio eingwasanaethaucofrestru yn gyson.Mae busnesau asefydliadau masnacholeraill yn cael eu denudrwy ddatblygiade-drawsgludo a'ngwasanaethaumasnachol newydd, trabo nifer cynyddol o'rcyhoedd yn dod igysylltiad uniongyrcholâ'r Gofrestrfa Tir drwyein gwefannau a'nhymgyrchoedd.

Rydym yn newid y ffordd yr ydymyn rhyngweithio â'n cwsmeriaiddrwy ddatblygu dull segmentusy'n cynnig modd i ni ateb euhanghenion yn well. Drwy wneudhynny, rydym yn adeiladu arhanes o wasanaeth cwsmeriaid ygallwn ymfalchïo ynddo. Mae einharolwg cwsmeriaid 2006 yndweud wrthym fod bron 99 y canto'n cwsmeriaid yn fodlon â'rGofrestrfa Tir, ac mae einharchwiliwr cwynion, yr AdolygyddCwynion Annibynnol, wedi canmolein hymateb rhagweithiol ibryderon cwsmeriaid.

Wrth i ni ddatblygugwasanaethau newydd rydymhefyd wedi datblygu ffyrddnewydd o gyfathrebu â'ncwsmeriaid. Mae grwpiau ffocwsa pholau piniwn yn rhoi'rwybodaeth ddiweddaraf i ni ameu hymatebion i'r hyn a gynigiwna'r hyn y bwriadwn ei gynnig.

Mae pob ymgynghoriadysgrifenedig ffurfiol y bydd yGofrestrfa Tir yn ei gynnal yndilyn y meini prawf a nodir ynCod Ymarfer ar YmgynghoriSwyddfa'r Cabinet.

Cynigiwn hyfforddiant igwsmeriaid drwy seminarau ynein swyddfeydd lleol a thrwy'rCymhwyster mewn Cyfraith acArferion Cofrestru Tir. Yn gynnaryn 2006 roedd ein tîm datblygu'rgofrestr wedi cynnal rhaglen oymweliadau â digwyddiadau cefngwlad rhanbarthol i hybu cofrestrugwirfoddol. Ac, ym mis Mai 2006,yn y BBC Good Homes Show ynBirmingham, aethpwyd â'n negesyn uniongyrchol i drawstoriadeang o'r cyhoedd.


36

Segmentu cwsmeriaidRydym wedi cynnal panelidefnyddwyr cenedlaethol ers sawlblwyddyn bellach ond rydym bobamser wedi cymysgu ystod eang ogwsmeriaid. Ynod oedd cadarnhauein barn am ein perfformiad agwasanaethau ac, ar yr un pryd,'treialu' ein syniadau newydd ardraws ein sylfaen cwsmeriaid a chaeladborth gwerthfawr cyn eurhyddhau.

Yr un fu'r nod y flwyddyn hon ondrydym wedi dechrau segmentucwsmeriaid, fel bod cwsmeriaidtebyg, o'r un meddwl yn dod ynghydac yn gallu rhoi barn llawer mwycanolbwyntiedig i ni. Bu'r fenter honyn ddefnyddiol ac yn llwyddiannusiawn. Er enghraifft, mae gangrwpiau o roddwyr benthyg,cwmnïau trawsgludo mawr achyfreithwyr ar y stryd fawr farn adiddordebau gwahanol a bu modd ini geisio'r barnau hynny ac ymatebiddynt yn well.

Bwriadwn ddatblygu hyn ymhellachyn 2007 drwy symud i ddulliau mwyansoddol o ymchwil cwsmeriaid -symud i ffwrdd o'n harolwgblynyddol un maint i bawb. Mae'rcyfan yn rhan o'n hymgyrch i fod ynfwy ymatebol i'r hyn y mae angen ini ei ddarparu ar gyfer eincwsmeriaid.

Gwybodaeth agored a llawnMae ystod gynhwysfawr owybodaeth ymarferol am eingwasanaethau a gweithdrefnau argael ym mhob un o'n canolfannaugwybodaeth cwsmeriaid. Maecyhoeddiadau a ffurflenni cofrestrutir ar gael i'w llwytho i lawr yn rhad acam ddim o'n gwefan(www.cofrestrfatir.gov.uk), a hefyd

YmddiriedolaethArcheolegol NorfolkMae Ymddiriedolaeth ArcheolegolNorfolk yn berchen ar DrefRufeinig Caistor St Edmund, ardal48 hectar o dir agored ychydig i'rde o Norwich. Ygred yw ei bod yndref farchnad Icenaidd o oes yFrenhines Boudicca, a gellir eiholrhain yn ôl i'r Oes Haearn.Mae'n un o dim ond tair prifddinasranbarthol Rufeinig yn Lloegr syddheb gael ei hadeiladu drosti.

Mae Julia Daber o CozensHardy & Jewson, y cyfreithwyrsy'n gweithredu ar ranYmddiriedolaeth ArcheolegolNorfolk, yn cynghori ei hollgleientiaid i gofrestru eu tir.

“Mae'r Gofrestrfa Tir yn rhedegymgyrch ar hyn o bryd i annogpobl a sefydliadau i nodi a

chofrestru'r hyn y maen nhw'nberchen arno,” dywedodd.“Roedd y Gofrestrfa Tir yngymorth mawr gyda'r brosesgofrestru. Cefais gymorthunigol gyda'm cais ac roedd ytîm cofrestru wrth law igynnig arweiniad pan oedd eiangen arna i.

“Roedd y broses yn syml adidrafferth. Rwyf wediargymell cofrestru tir i'mcysylltiadau oherwydd ygwasanaeth arbennig a gefais.

“Mae perchnogaeth tir yn caelei gwarantu gan y wladwriaeth,gan gydgyfnerthu gwybodaethgyfreithiol gymhleth a helpu eiddiogelu rhag tresbasu. Ynachos Tref Rufeinig Caistor maeei ffiniau wedi'u diogelu erbynhyn i genedlaethau'r dyfodol.”

Caistor St Edmund


37

pob un o'r ffurflenni swyddogol ymae eu hangen i gyflwyno ceisiadaucofrestru tir. Mae'r wefan hefyd yncynnwys tudalen wedi'i neilltuo i atebcwestiynau cyffredin.

Yn ystod 2006, roedd y GofrestrfaTir wedi derbyn 78 cais ysgrifenedigam wybodaeth a gafodd eugwneud o dan ddarpariaethauDeddf Rhyddid Gwybodaeth 2000.

Hygyrchedd a hybu dewisDaw'r rhan fwyaf o'n cwsmeriaido'r proffesiwn cyfreithiol neusefydliadau ariannol, er y byddwnhefyd yn derbyn ceisiadau acymholiadau gan amryw o gyrfferaill ac yn uniongyrchol gan ycyhoedd. Cydnabyddwn fod eincwsmeriaid yn cynnwys pawb sy'ncael eu heffeithio gan ein gwaith.

Gall cwsmeriaid gysylltu â ni ynbersonol, dros y ffôn, drwy'r ffacs, e-bost a'r post. Gall cwsmeriaidproffesiynol sydd â chyfrifon credydddefnyddio ein gwasanaethauelectronig trwy'r Gofrestrfa TirUniongyrchol a thrwy'rGwasanaethau Ffôn, sy'n darparudull cyflym, cyfleus a syml o wneudcais am nifer o'n gwasanaethau.Mae Gwasanaethau Ffôn Cymru ynarbenigo mewn enwau lleoeddCymraeg ac yn cynnig llais Cymraeg.

Gall y cyhoedd gael ein gwybodaethyn electronig trwy ddefnyddio'rGofrestr Tir Ar-lein. Mae'rgwasanaeth hwn yn cynnig modd iunrhyw un sydd â mynediad i'rrhyngrwyd edrych ar gopïau acargraffu copïau o gofnodion cofrestria thalu gyda cherdyn credyd. Mae'ndarparu mynediad i unrhywweithred y cyfeirir ati ar y gofrestr ynogystal â'r gofrestr a'r cynllun teitl.

Mae pob Canolfan GwybodaethCwsmeriaid yn cael ei harchwilio iasesu ei hygyrchedd a mynediadi'r rhai sy'n defnyddio cadeiriauolwyn. Mae staff yn ycanolfannau hyn yn cael euhyfforddi i ddarparu gwasanaethcwsmeriaid o safon i gwsmeriaidanabl neu'r rhai sydd aganghenion arbennig. Rydym yncadw rhestr o aelodau staff sy'ngallu defnyddio Iaith ArwyddionPrydain gyda chwsmeriaid.Darparwn gyfleuster ffôn testun arrif rhadffôn a chroesawn alwadautrwy Typetalk. Gwasanaethau igwsmeriaid sy'n fyddar neu'ndrwm eu clyw yw'r rhain.

Gallwn ddarparu dogfennau achyfarwyddyd mewn amryw offormatau gan gynnwys, ar gais,Braille, print bras a chasét sain.Mae hyn yn bosib trwy gytundeblefel gwasanaeth gyda Chyllid aThollau EM. Mae rheolwyrgwasanaeth cwsmeriaid ym mhobun o'n swyddfeydd wedi caelpecyn gwybodaeth sy'n cynnwyscanllawiau ymarferol aranghenion cwsmeriaid anabl.

Defnyddiwn ein holiadur adborthcwsmeriaid, Gwerthfawrogwn eichsylwadau, i asesu'r galw amwybodaeth mewn ieithoeddheblaw'r Gymraeg a'r Saesneg.Rydym hefyd yn cadw cronfaddata o staff sy'n gallu siaradieithoedd eraill i helpucwsmeriaid sydd ag anghenioniaith arbennig. Gallwn ddarparutaflenni gwybodaeth ar ein trefngwyno ac am yr wybodaeth syddgennym a sut i'w chael mewnTsieinëeg, Gwjarati, Hindi,Pwnjabeg ac Wrdw ac ieithoedderaill ar gais.

Gwasanaeth CymraegMae'r Gofrestrfa Tir yn croesawugohebiaeth yn Gymraeg a byddyn gohebu fel y bo'n briodol.Byddwn yn ymateb yn Gymraegi lythyrau a dderbynnir ynGymraeg ac yn cwrdd â'r untargedau cyflymder gwasanaethar gyfer gohebiaeth. Maegohebiaeth drwy'r ffacs neuddulliau electronig yn cael eithrin yn yr un modd. Mae eingwefan yn ddwyieithog, a gellircyrchu'r safle Cymraeg drwywww.cofrestrfatir.gov.uk.

Cynigiwn wasanaeth Cymraegdros y ffôn ac mewn rhaicanolfannau gwybodaethcwsmeriaid a gwasanaeth ffôn.Ein nod yw darparu'r un safongwasanaeth o ansawdd uchelyn Gymraeg ac yn Saesneg.

Mae templed pob cofrestr sy'ncael ei chynhyrchu yn SwyddfaCymru yn cael ei argraffu'nddwyieithog. Mae pob pennawda gwybodaeth safonol argofrestri teitl yng Nghymru ynymddangos yn Gymraeg ac ynSaesneg. Mae cofnodion unigolyn ymddangos yn iaith yddogfen wreiddiol y maentwedi'u seilio arni.

I gael mwy o wybodaeth am ygwasanaethau Cymraeg addarparwn cysylltwch â:

Cydlynydd yr Iaith GymraegCofrestrfa TirSwyddfa CymruTy Cwm TaweFfordd y FfenicsLlansamletAbertawe SA7 9FQ


38

New Premier House, 150Southampton Row, LlundainWC1B 5AL (ffôn 020 72786251), neu ar-lein ynwww.icrev.org.uk

Dim ond un ymateb ffurfiolgafodd ei roi yn ystod yflwyddyn, sef ymateb ffurfiol byry Gofrestrfa Tir i adroddiadblynyddol yr ACA, yncymeradwyo'r adroddiadhwnnw, a oedd yn canmol yGofrestrfa Tir am ei hymatebrhagweithiol i gwynion.

Y Gronfa IndemniadYn 2006/7, talwyd£5,253,416.51 ar gyfer 873 ogeisiadau o'i gymharu â£14,116,042.17 yn 2005/6 argyfer 997 o geisiadau.

Roedd y taliad mwyaf amgyfanswm o £550,000 (gangynnwys costau), a oedd wedideillio o gofrestru trosglwyddiad odir. Cywirwyd y gofrestr drwyorchymyn y llys i adferperchennog yr eiddo a gafodd eidwyllo. Roedd y perchennog aadferwyd a'r perchennog y

Annibynnol (ACA), Ms Jodi Berg, yncynnal ymchwiliadau amhleidiol igwynion gan gwsmeriaid sy'nanfodlon â'r gwasanaeth a gawsantgan y Gofrestrfa Tir ac sydd hebgael eu bodloni gan ein trefn gwynofewnol.

Mae nifer yr achosion sy'narwain at ymchwiliadau ffurfiolgan yr ACA yn parhau ar lefelisel ac, o'r ychydig gwynionhynny sy'n cael eu hymchwilio,dim ond dyrnaid sydd wedi caeleu cymeradwyo.

Mae'r feirniadaeth adeiladol yny cwynion hyn yn cael euhystyried ac mae Tîm Gwerthusoac Astudio'r ACA yn gweithreduar hyn, tîm a sefydlwyd ynbenodol i ystyried argymhellionyr ACA. Mae gwybodaeth am eigyfarfodydd a'r camau agymerwyd ar benderfyniadau'rACA ar gael i holl staff yGofrestrfa Tir eu gweld ar einmewnrwyd.

Mae manylion pellach i'w gweldyn adroddiad blynyddol yr ACAsydd ar gael o swyddfa'r ACA yn

Unioni pethauGwerthfawrogwn y gallcamgymeriadau fod yn ddiflas,ond weithiau gall pethau mynd o'ile ac mae'n bosibl na fyddwn yncael pethau'n iawn y tro cyntaf. Osyw pobl yn teimlo bod achosganddynt i gwyno hoffem glywedoddi wrthynt a darparwn amryw oddulliau i'w gwneud hi mor hawddâ phosibl i chi gysylltu â ni. Maeein gwefan yn cynnig modd igwsmeriaid gwyno ar-lein ac maehefyd yn cynnwys manylion cyswllti'w gwneud hi'n hawdd i boblgwyno yn bersonol, dros y ffônneu drwy lythyr (gan gynnwysffacs ac e-bost). Hefyd mae rhifrhadffôn i gwsmeriaid sydd amffonio Rheolwr GwasanaethCwsmeriaid y Gofrestrfa Tir.

Mae cwynion yn agwedd bwysigar adborth cwsmeriaid oherwyddgallant nodi bylchau neuddiffygion yn y gwasanaeth acarwain at welliannau. Maecwsmeriaid yn cael gwybod am ygwelliannau a wneir mewnymateb i gwynion naill ai'nuniongyrchol neu drwy eincylchlythyr cwsmeriaid, Landnet.Mae gwybodaeth am welliannauhefyd yn cael ei chyhoeddi yn yradroddiad byr ar ein harolwgbodlonrwydd cwsmeriaidblynyddol.

Yn 2006/7, derbyniwyd 2,589 ogwynion (4 y cant yn fwy nag yn2005/6), ac o'r rhain ymatebwyd i88 y cant o fewn ein targed o bumniwrnod (o'i gymharu â 91 y cantyn 2005/6).

Yr Adolygydd CwynionAnnibynnol Mae'r Adolygydd Cwynion

Sut mae ein cwsmeriaid yn teimlo ein bod yn ymateb igwynion?

Bodlon iawn/ Anfodlon Anfodlon iawnbodlon

Agwedd ar y gwasanaeth 2006 (2005) 2006 (2005) 2006 (2005)

Cyflymder ymateb 92.8% (96.2%) 6.3% (3.1%) 0.8% (0.6%)

Cwrteisi a 96.8% (98.2%) 2.3% (1.5%) 1.0% (0.3%)chymwynasgarwch

Rhoi gwybodaeth i chi 91.1% (95.3%) 8.3% (4.0%) 0.7% (0.7%)

Ansawdd 90.8% (95.4%) 8.0% (3.4%) 1.1% (1.2%)ymchwilio

Canlyniad 88.6% (94.6%) 8.5% (3.5%) 2.9% (1.8%)

Gwasanaeth cyffredinol 93.2% (96.4%) 5.3% (2.7%) 1.4% (0.9%)



39

cywirwyd y gofrestr yn ei erbynwedi hawlio indemniad amgolledion yn codi o gofrestru'rtrosglwyddiad a chywiro'r gofrestr.Roedd hawliadau ganddynt hefydyn erbyn y cyfreithwyr oedd wedigweithredu ar y trafodiad. Cafoddyr hawliadau eu setlo ar gamcyfryngu, gyda'r Gofrestrfa Tir acyswirwyr y cyfreithwyr yn taluhanner yr iawndal a gytunwyd(cyfanswm o £1.1 miliwn).

Adenillwyd £654,715.36 o danein hawliau digolledu statudol,o'i gymharu â £178,809 yflwyddyn ddiwethaf.

Adolygu rheolauRydym wedi cwblhau adolygiadmewnol o'r Rheolau Cofrestru Tir2003 a ddaeth i rym yn Hydref2003. Bwriadwn gynnalymgynghoriad cyhoeddus yn2007/8 i gadarnhau bod eincanfyddiadau yn unol âchanfyddiadau ein cwsmeriaid.

Gwella ein cynnyrch ar gyferein cwsmeriaidMae'n amlwg bod cwsmeriaid o'rfarn bod ansawdd cynnyrch yGofrestrfa Tir yn dda, fel ydangosir gan adborth yr arolwgcwsmeriaid a'n cyfraddau

cywirdeb da. Rydym bob amseryn awyddus i weithredu mesurauychwanegol i wella ansawdd ydata sydd gennym yn barhaus,wrth i'r Gofrestrfa Tir symudymlaen, nid yn unig gydaphrosesau cofrestru, ond hefydgyda gwasanaethau masnacholnewydd.

Cynhaliwyd Adolygiad AnsawddCynnyrch yn ystod 2006 ganddefnyddio swm mawr o ddata agasglwyd o amryw o ffynonellau.Mae cynllun gweithredu o'radolygiad yn tynnu sylw at ble ygallwn fuddsoddi yn ein

Hawliadau indemniad ar gyfer 2006/7Natur yr hawliad Nifer yr hawliadau Colled sylweddol Costau Canran y cyfanswm

Stent teitlau cofrestredig 331 £1,207,312.23 £652,088.67 35.39

Camgymeriadau/hepgoriadau o gofnodion cofrestri 152 £530,203.50 £143,185.43 12.82

Camgymeriadau mewn cynlluniau amrywiol 45 £172,246.99 £58,758.08 4.40

Twyll a ffugio 24 £2,001,137.11 £122,359.23 40.42

Archwiliadau swyddogol ogynlluniau teitl 16 £52,454.99 £62,653.89 2.19

Camgymeriadau methdaliad 0 £0 £0 0

Chwiliadau swyddogol 8 £4,280.36 £5,033.89 0.18

Copïau swyddogol 9 £110.00 £1,230.72 0.03

Camgymeriadau mewn chwiliadau o'r map mynegai 19 £3,392.42 £15,152.53 0.35

Camgymeriadau mewndarnau ffeil 18 £1,062.00 £8,125.95 0.17

Dogfennau a gollwyd/camgymeriadaugweinyddol 249 £113,781.73 £98,040.29 4.03

Camgymeriadau Pridiannau Tir 2 £806.50 £0 0.02

Cyfanswm 873 £4,086,787.83 £1,166,628.68 100

Taliad gros £5,253,416.51

Llai'r symiau a adenillwyd dan hawliau digolledu statudol y Gofrestrfa Tir £654,715.36

Indemniad net £4,598,701.15


40

systemau cyfredol a hefyddatblygu rhai newydd i helpugwella a chynnal ansawdd. Maearchwilio ac ailddiffinio prosesaua dulliau cyfathrebu hefyd ynhelpu i wella ansawdd ycynnyrch terfynol i'n cwsmeriaid.

Mae nifer o'r camau yn y cynllunyn ymwneud yn uniongyrchol âdatblygu pobl y Gofrestrfa Tirmegis gweithdai i arweinwyr tîm,hyrwyddwyr mapio arolygu tir,cynllunio ar gyfer pontio olwybrau hyfforddi, hyfforddiantar wybodaeth ddaearyddol acati. Mae'r Gofrestrfa Tir yncydnabod bod modd gwellaansawdd dim ond yn nwylo'rrhai sy'n gwneud y gwaith, acfelly gallant wneud rhywbethamdano.

Bydd y Gofrestrfa Tir yn galludefnyddio'r wybodaeth agasglwyd o'r mentrau niferushyn i asesu'r gwelliannau awnaed mewn ansawdd, ac ar yrun pryd cynnal ein safonaugwasanaeth cwsmeriaid ucheliawn a rhagori ar ein DPA.

Addysgu a hyfforddi eincwsmeriaid Mae Grwp Addysg aHyfforddiant (GAH) y GofrestrfaTir wedi parhau i gydweithio âswyddfeydd lleol i gynnighyfforddiant wyneb yn wynebrhad ac am ddim i gwsmeriaidledled Cymru a Lloegr arbynciau cofrestru tir allweddol.Bwriad y digwyddiadauhyfforddi generig hyn yw lleihaunifer yr ymholiadau y maeangen i gwsmeriaid eu gwneudyn eu gwaith bob dydd a'uhelpu i gyflwyno ceisiadau sy'ngywir y tro cyntaf.

Mae'r GAH hefyd wedi creu achyflwyno hyfforddiantcwsmeriaid ar gyfer defnyddwyrprototeip y Gadwyn Matrics e-drawsgludo i roi'r hyder iddyntyn y ffordd y mae'r gwasanaethyn gweithio a'u helpu i gynnwysy nifer mwyaf posibl o drafodionar y system. Mae hyn ynhanfodol ar gyfer gwerthuso'rgwasanaeth yn effeithiol.

Mae'r GAH hefyd wedi adolygu agwella ei arferion gwaith er mwynparatoi ar gyfer sialensiau'rdyfodol. Mae'r grwp wedi caffaeloffer meddalwedd ychwanegol ihwyluso paratoi a chyflwynohyfforddiant cwsmeriaid ar-leinmewn modd effeithlon a chost-effeithiol. Crëwyd y daith ar-leino'r Gadwyn Matrics drwyddefnyddio'r meddalwedd hwn acmae modd ei gweld ar dudalennuaddysg a hyfforddiant gwefan yGofrestrfa Tir.

Drwy gydweithio'n agos â thîmachredu Cymdeithas y Gyfraith,mae'r GAH wedi creu pecyn

Rwy'n gwerthfawrogipwysigrwydd datblygu fy staffa fi fy hun. Bydd cynyddu eingalluoedd a'n hyder yn eu troyn cael effaith gadarnhaol aransawdd y gwaith agynhyrchiwn.

Yn ddiweddar rwyf wedineilltuo 'cyfaill' uwch i bobaelod tîm, sydd wedi gwella'rwybodaeth dechnegol o fewnfy nhîm.

Mynychais weithdai iarweinwyr tîm lle buom yndyfeisio model a oedd ynamlygu'r nodweddion(ymagweddau ac ymddygiad)y mae eu hangen ar arweinyddi lwyddo. Cynhaliwyd rhaiymarferion datrys problemauhefyd. Rwyf weditrosglwyddo'r arferion goraui'm tîm - ac mae'r cyfan yngwella'r gwasanaeth addarparwn i'n cwsmeriaid.

Monica Skelton, ArweinyddTîm, Swyddfa Durham(Boldon)Fel arweinydd tîm rwy'ngyfrifol am ddatblygu aelodautîm ac ansawdd ein cynnyrch,yn ogystal â chyflawni einDPA. I'r diben hwn yn ystod2006/7 rwyf wedi gwella'rbroses archwilio o fewn fynhîm mewn meysydd felgohebu â chwsmeriaid,ansawdd gwaith achos achyflymder gwasanaeth.


41

Linda Chamberlain,Pennaeth y GrwpAddysg a HyfforddiantDrwy gydweithio â grwp ffocwssy'n cynnwys cynrychiolwyr o'r30 o ddarparwyr cyrsiauarferion cyfreithiol dros y 18mis diwethaf, mae'r GAH wedidatblygu pecyn hyfforddi ar-lein i'w ddefnyddio fel rhan o'rcwrs arferion cyfreithiol ynystod y flwyddyn academaidd2007/8.

Mae'r pecyn hwn yn cynnigcyfle i fyfyrwyr weithio yn euhamser eu hunain drwy sawlmodiwl sy'n esbonio sut mae'rGofrestrfa Tir yn gweithredu,sut i ddehongli cofnodion ar ygofrestr, sut mae cynlluniauteitl yn cael eu creu, eudefnyddio a'u dehongli a sutmae modd defnyddioadnoddau gwefan y GofrestrfaTir a gwasanaethau cofrestrutir ar-lein yn effeithiol. Bydd yncymryd tua chwe awr i fyfyrwyrgwblhau'r deunyddiau. Maennhw wedi'u llunio a'u creu'nbenodol at ddefnydd ydarparwyr, felly dylai fod moddeu hintegreiddio i'r deunyddiaucwrs ehangach.

Y nod yw rhoi sylfaen gadarn ifyfyrwyr mewn arferioncofrestru tir sylfaenol acymwybyddiaeth o sut iweithio'n effeithiol gyda'rGofrestrfa Tir o'r dechrau.Dylai hyn hwylusodealltwriaeth fwy cyson oweithdrefnau sylfaenol yGofrestrfa Tir ymysg y rhai sy'ndechrau gweithio i gwmnïau'r

hyfforddi ar-lein cyntaf yGofrestrfa Tir i gwsmeriaid arhawddfreintiau ac wedi derbynachrediad gan Gymdeithas yGyfraith ar gyfer ei ddeunydddysgu o bell yn ogystal â'iweithgaredd wyneb yn wyneb.Hefyd, mae wedi'i awdurdodi iddarparu hyfforddiant wedi'iachredu gan Gyngor y Bar,Sefydliad SwyddogionGweithredol Cyfreithiol aChyngor y TrawsgludwyrTrwyddedig.

Drwy weithio â chynrychiolwyrcwsmeriaid, mae'r GAH wedicael gwybodaeth werthfawr amanghenion hyfforddi penodolgrwpiau cwsmeriaid amrywiolmegis cyfreithwyr danhyfforddiant, trawsgludwyrcyfrol a chyfreithwyr teulu, ynogystal â'r rhai sy'n gwneudgweithgareddau penodol megisgwerthu a/neu brynu tai mewndatblygiadau newydd.

Gan ddefnyddio'r wybodaethhon, mae'r GAH wedi adeiladuelfennau cyntaf portffolio oddeunyddiau hyfforddi wynebyn wyneb ac ar-lein ychwanegoli ateb anghenion amrywiaeth ogrwpiau o gwsmeriaid. Bydd ydeunyddiau neu'r digwyddiadauhyn yn cael eu cynnig cyn bo hiri gwsmeriaid yn ogystal â'rrhaglen am ddim bresennol naillai am gost gystadleuol, felestyniad o weithgareddauarferol y Gofrestrfa Tir, neu'nddi-dâl, fel estyniad o'rdigwyddiadau am ddim sy'ncynnig budd i bawb.

gyfraith a darparu llwyfan i'rGAH i greu deunyddiau yn ydyfodol sy'n adeiladu arwybodaeth ymarferyddionnewydd wrth i'w harbenigeddddatblygu.

Mae'r prosiect hwn wedi cynnigmodd i'r GAH a darparwyrcyrsiau arferion cyfreithiolwerthfawrogi'r profiadcofrestru tir unigryw agwerthfawr sydd gan yGofrestrfa Tir y mae modd eirannu er budd y ddwy ochr, ynogystal â'r canllawiautechnegol y mae'r Gofrestrfa Tireisoes yn eu cyhoeddi. Maehefyd yn dangos y gallai'r GAHgydweithio ag eraill i gyflwynodeunyddiau pwrpasol o fewnamser penodol ac am brisfforddiadwy.

Ein pobl


42

Mae hyfforddiant a datblygiadyn brif flaenoriaethau, gydarhaglen sgiliau TGgynhwysfawr, cyrsiau fel yCymhwyster mewn Cyfraith acArferion Cofrestru Tir achynlluniau datblygu felRhaglen Datblygu Arweinwyry Dyfodol. Mae cyrff allanolhefyd wedi cydnabod eincymorth i staff sy'n ennillcymwysterau arbenigol.Roedd Cymdeithas y CyfrifwyrArdystiedig Siartredig wedidyfarnu statws CyflogwrCymeradwy Platinwm ar gyferDatblygu Hyfforddeion i'rGofrestrfa Tir.

Mae ein hymgyrchoeddiechyd ar draws y sefydliad yndangos ein bod yn pryderuam lawer mwy na gwneud ygwaith. Ac rydym bob amseryn ceisio gwella cyfathrebuym mhob cyfeiriad, drwyymweliadau gangyfarwyddwyr, cylchlythyron,DVD a'r rhyngrwyd, er mwyn istaff ddeall pam bodpenderfyniadau'n cael eugwneud.

Mae gweithlu'rGofrestrfa Tir gyda thua8,600 aelodau staff ynfwyfwy amrywiol acwedi'i seilio ar graidd oweithwyr âgwasanaeth hir. Maeein hanes hir yn golygubod traddodiadaugennym sy'n uno'rsefydliad tra bo'rstrwythur swyddfa yncaniatáu i hunaniaethaulleol ffynnu. Mae oriaugwaith hyblyg, arferionAD arloesol acamrywiaeth gynyddolo rolau i gyd yngwneud ein sefydliadyn ddewis deniadol istaff presennol a staffnewydd.


43

Amrywiaeth a chyfle cyfartalYm mis Rhagfyr 2006cyhoeddwyd ein CynllunCydraddoldeb Anabledd ac erbynhyn rydym yn gweithio gyda'nGrwp Ffocws Lesbiaid, Hoywon,Deuryw a Thrawsrywiol (LHDTh) igyhoeddi ein CynllunCydraddoldeb Sengl. Mae hyn yncwmpasu pob llinyn oamrywiaeth ac yn rhagori ar eindyletswydd statudol i gyhoeddiCynllun Cydraddoldeb Rhywiolerbyn 30 Ebrill 2007.

Mae gwaith yn parhau i sefydluGrwp Ffocws Pobl Dduon aLleiafrifoedd Ethnig yn ogystalâ'n grwpiau ffocws anabledd aLHDTh.

Ar ôl ymuno â RhaglenHyrwyddwyr AmrywiaethStonewall a gwneud cais amFynegai Cydraddoldeb yn yGweithle Stonewall i feincnodi einperfformiad, mae'r adborth yndangos ein bod wedi creugwelliant cyffredinol yn einperfformiad o 14 y cant ers yflwyddyn ddiwethaf.

Mae ein hymateb swyddogolcyntaf i Gynllun 10 Pwynt yGwasanaeth Sifil ar amrywiaethwedi cael ei gyflwyno'nddiweddar ac rydym yn parhau ifonitro ein cynnydd i gyrraeddpob targed.

Mae Cynllun 10 Pwynt yGofrestrfa Tir yn amlinellu einhymrwymid mewn 10 maesallweddol sy'n ceisio sicrhaunewid diwylliannol eang a dwfnar draws y Gwasanaeth Sifil.Datblygwyd y cynllun yn dilynadolygiad o gydraddoldeb acamrywiaeth mewn cyflogaeth yny Gwasanaeth Sifil gan y PrifYmgynghorydd Amrywiaeth i'rGwasanaeth Sifil. Nod y cynllunyw gwella cyflwynogwasanaethau i bawb yn ygymdeithas drwy gael gweithluGwasanaeth Sifil gwirioneddolamrywiol ar bob lefel, gangynnwys ein gweithwyr uwch.

Ar hyn o bryd rydym yn ceisiocwblhau ein hail Safon Anabledda gomisiynwyd gan Fforwm yCyflogwyr ar Anabledd. Bydd yn

ein meincnodi yn erbynsefydliadau eraill a'n perfformiadein hunain o 2005.

Mae ein datganiad recriwtio i'wweld yn Atodiad 6.

Darpariaeth gofal plantRoedd Barwnes Ashton oUpholland, gweinidog yGofrestrfa Tir yn yr AdranMaterion Cyfansoddiadol ar ypryd, wedi agor meithrinfaSwyddfa Caerlyr ym mis Hydref2006. I ddathlu'r digwyddiadroedd y gweinidog wedidadorchuddio plac a chwrdd â'rplant ar ei thaith o gwmpas yswyddfa.

"Mae gofal plant addas o fuddmawr i rieni sydd angencydbwyso eu bywydau gwaith a'uhymrwymiadau teulu," dywedoddy Farwnes Ashton. "Mae'n llwybrhanfodol i ffyniant economaiddteulu, gan gynnig modd i rieniweithio, dilyn gyrfa, dysgu neuhyfforddi, a gwybod bod eu plantyn cael gofal mewn amgylchdiogel ac ysgogol."

Mae adolygiad o ddarpariaethgofal plant y Gofrestrfa Tir wedi'igwblhau a bydd ymgynghoriadyn cael ei gynnal. Bydd y polisinewydd yn cael ei weithreduerbyn Ebrill 2008.

Cymhwyster mewn Cyfraith acArferion Cofrestru TirMae'r Cymhwyster mewn Cyfraithac Arferion Cofrestru Tir yn cael eigynnig mewn partneriaeth âCholeg y Gyfraith ac erbyn hynmae'n gwrs datblygu gyrfasefydledig i staff y Gofrestrfa Tir amyfyrwyr allanol.0

1,000

2,000

3,000

4,000

5,000

6,000

7,000

8,000

9,000

06/0705/0604/0503/0402/0301/0200/0199/0098/9997/98

Chwarter 1

Chwarter 2

Chwarter 3

Chwarter 4

Niferoedd staff ers 1997 (cyfwerth ag amser llawn)


44

Mae dwy lefel i'r cymhwyster: ydystysgrif, sy'n gwrs sylfaen unflwyddyn ar lefel Safon Uwch, a'rdiploma lefel gradd, sy'n gwrsdwy flynedd ac yn cynnigystyriaeth gynhwysfawr a manwlo'r gyfraith eiddo, gan gynnwys ygyfraith ac arferion cofrestru tir.

Fe ddechreuodd ym mis Medi2000, ac roedd y seithfed sesiwngofrestru flynyddol yn 2006 wedicynnwys myfyrwyr allanol osefydliadau yn amrywio ogyfreithwyr i awdurdodau lleol.Yn 2006 roedd cyfanswm y nifera gofrestrodd ar y ddau gwrs ynfwy na 2,500 ac mae nifer ymyfyrwyr allanol sy'n cofrestru ynparhau i gynyddu'n flynyddol.

Yn 2006 roedd 175 o fyfyrwyrmewnol wedi cofrestru ar lefel ydystysgrif a 75 o fyfyrwyr allanol.Mae cyfanswm o 155 o fyfyrwyrmewnol wedi cofrestru ar y cwrsdiploma dwy flynedd a 51 ofyfyrwyr allanol.

Sally Turner, Swyddfa Telford“Nid yw mor galed ag y byddairhai pobl yn ei feddwl o ran amser.Mae'r Gofrestrfa Tir yn eithaf haelgydag absenoldeb astudio.Mae'n haws os ydych yn astudiorhywbeth rydych yn ei wneud oddydd i ddydd. Mae'n rhoi hyder ichi yn yr hyn rydych yn ei wneud.Rwyf wedi cofrestru ar gwrs graddpedair blynedd yn y gyfraith nawr,ac mae'r Gofrestrfa Tir yn ariannu50 y cant o gostau'r cwrs.”

Christine Bissett o adran ygyfraith Cyngor BwrdeistrefTest Valley - dilynodd y cwrsdiploma ar ôl dychwelyd iweithio yn y gyfraith wedi caelsaib hir o'r gwaith.

“Roeddwn i braidd yn rhydlyd âdweud y lleiaf. Doeddwn i ddimyn gwneud gwaith trawsgludopan ddaeth Deddf 2002 i rymfelly roedd rhaid i mi ailddysgupopeth roeddwn i erioed yn eiwybod. Roedd y cwrs yn hollolberthnasol i'r gwaith rwy'n eiwneud. Roeddwn i wedi delio âthir cofrestredig o'r blaen ondroedd pethau wedi newid.Dyna lle roedd y cwrs morddefnyddiol i mi.”

Sheila Bryan, RheolwrTîmyn y Ganolfan GwasanaethMorgeisi“Doedd dim cymwysteraucyfreithiol gan y rhan fwyafohonom felly y teimlad oedd eifod yn briodol i ni fel cwrssylfaen. Pan fyddwn yncofrestru arwystl rhaid i niwybod beth yw logisteg y peth.

“Mae'r cwrs 'ma wedi rhoigwybodaeth fanwl i ni o'r hyn ymae ei angen i gyflwyno eingwasanaethau i'n cwsmeriaid.”

Julie Wright, SwyddfaDurham (Boldon)“Mae dilyn y diploma wedi bodyn wych i mi. Bu'n waith caledond rwyf wirioneddol wedi eifwynhau. Heb y cwrs hwn fyddaiddim llawer o syniad gyda fi amy gwaith nad wyf yn ymwneudag ef. Rwy'n delio ag ymholiadaucyffredinol ac mae fy astudiaethauwedi gwneud fy ngwaith cymaintyn haws. Galla i wneud fy swyddgyda llawer mwy o hyder nawr.Roedd yn her dda.”

Rose Braithwaite, PrifSwyddfa “Fe wnes i'r cymhwysteroherwydd roeddwn i eisiaugwybod mwy am sut beth ywbywyd gwaith bob dyddgweithiwr achos. Maegweithio mewn grwparbenigol fel Cyllid yn golygunad ydych yn gweld llawer owaith y Gofrestrfa Tir rydychyn ei gefnogi. Mae'n fforddwych o gwrdd â phobl acroeddwn i wedi mwynhau'rgwaith, er ei fod yn anodd i migael hyd i'r amser. Roedd ygwaith ymchwil a darllen ynddiddorol iawn.”


45

TechRICS Mae saith aelod staff wedillwyddo yn yr Asesiad oGymhwysedd Technegol yflwyddyn hon a chael eu derbynfel aelodau technegol oSefydliad Brenhinol yr ArolygwyrTir Siartredig (TechRICS). Roeddpump wedi dilyn NVQ RheoliData Gofodol lefel 4 ac roedddau yn wirfoddolwyr ganddefnyddio cyfuniad o'r diplomaLRQ, profiad blaenorol ahyfforddiant strwythuredig.Bydd 20 pellach sy'n astudio'rNVQ yn dilyn eu hôl troed erbynmis Rhagfyr 2007.

Yr ymgeiswyr blwyddyn gyntafa'u haseswyr oedd wedi arwainy ffordd ac mae'r cwrs wedidatblygu i'w fformat presennolyn seiliedig ar eu hymdrechiona'u penderfyniad.

Mae RICS wedi diweddaru'rllwybrau i aelodaeth dechnegolhefyd gyda system bwyntiaunewydd. Mae'r diploma LRQ yncael ei gydnabod bellach felcyrhaeddiad arwyddocaol tuagat y cyfanswm pwyntiau sydd eiangen. Gall staff sydd hefyd yndangos cymwyseddau mapioddilyn hyfforddiantstrwythuredig 12 mis i ennill ypwyntiau sy'n weddill.

Datblygu ein harweinwyr a'nrheolwyrArweinwyr y Dyfodol yw rhaglenfewnol y Gofrestrfa Tir ar gyfermeithrin potensial staff drwygymysgedd o aseiniadau,secondiadau a hyfforddiant.

Mae dau brif linyn – y ModiwlCarlam Lleol seiliedig yn y

swyddfa leol sy'n para flwyddyn(MCLl) a'r Modiwl CarlamCanolog a drefnir yn ganologsy'n para tair blynedd (MCC).

Mae nifer o gyfranogwyr wedillwyddo'n bersonol ac ynbroffesiynol drwy gymryd rhan.Her allweddol i gyfranogwyr yMCC yw llunio a chyflwynofforymau arweinyddiaethddwywaith y flwyddyn, sy'narchwilio materion busnes 'goiawn' i'r Gofrestrfa Tir yn ogystalag ystyried theori ac arferionarweinyddiaeth.

Ym Medi 2007 bydd ycyfranogwyr gwreiddiol yncychwyn ar drydedd flwyddyn ablwyddyn olaf eu MCC. Dros ygylchred tair blynedd mae'rcyfranogwyr hyn wedi astudiocyrsiau MBA i ehangu eugwybodaeth a chael secondiad igael profiad ymarferol owahanol rannau o'r sefydliad.

Mae derbyn myfyrwyr yn yr ailflwyddyn wedi ychwanegudimensiynau diddorol asyniadau newydd, a fydd,gobeithio, yn cael ei ailadroddpan fyddwn yn derbyn ydrydedd garfan ym Medi 2007.Mae'r broses ddethol ar gyferArweinwyr y Dyfodol wedi cael eimireinio er mwyn darparugwybodaeth ddatblyguddefnyddiol i ymgeiswyr osydynt yn llwyddo i gael euderbyn ar y rhaglen neu beidio.

Mae'r MCLl i'w weld ynboblogaidd iawn mewnswyddfeydd lleol. Bydd pobunigolyn yn gwneud ymarferadborth 360 gradd gwerthfawr i

asesu eu hanghenion datblyguam y flwyddyn i ddod. Yn 2007bydd rhai o gyfranogwyr y MCLlyn dilyn rhaglen datblygiadpersonol gydagYmddiriedolaeth y Dywysog.Mae eraill wedi defnyddiohyblygrwydd y rhaglen i gymrydrhan mewn prosiectau lleol acmae rhai wedi 'profi'r dyfroedd' iweld sut beth fyddai gweithiomewn rhannau eraill o'r busnes,megis yn y Brif Swyddfa.

Dros y blynyddoedd diwethaf,mae ein hyfforddwyr rheolaethleol wedi llwyddo i weithredudiploma lefel 4 y SefydliadArweinyddiaeth a Rheolaeth(SARh) ar gyfer staff perthnasolmegis arweinwyr tîmdosbarthol. Yn 2006/7,cofrestrwyd 219 o ymgeiswyr.Cafodd y rhaglen ei rheoli drwyein canolfan achrededig ynSwyddfa Durham (Boldon) abyddwn yn ystyried yr egwyddoro achredu ar gyfer rhaglennidysgu a datblygu eraill yn ydyfodol. Mae cyflwynogweithdai i arweinwyr tîmdosbarthol wedi cyd-fynd yneffeithiol â'r SARh. Mae'rgweithdai hyn wedi ychwanegupersbectif gweithredolgwerthfawr at y sylfaenwybodaeth a ddarperir ganastudiaethau'r SARh.


46

Nicky Heathcote, MCC,Swyddfa Telford Ymunais â'r Gofrestrfa Tir yn1988 fel gweithiwr achos acrwy'n dal i weithio yn fyswyddfa leol, ac yn ddiweddarcefais fy mhenodi fel SwyddogCyswllt Gofal Plant. Ymunais iâ'r rhaglen MCC ym misHydref 2006, oherwyddroeddwn i eisiau wynebusialensiau newydd a gweld ydarlun mawr. Dyw fy nhraedheb gyffwrdd â'r ddaear ershynny!

Yn ystod y chwe mis diwethafrwyf wedi cysgodi RheolwrNewid Busnes y Gofrestrfa Tira'r Pennaeth Marchnata aChyfathrebu, wedi cwblhauadolygiad gofal plantcenedlaethol, wedi cymrydrhan mewn fforwmarweinyddiaeth sy'n ystyriedgwasanaethau seiliedig ar ywe a chael secondiad i'r GrwpStrategaeth fel CydlynyddCynllunio Busnes.

Rwyf wedi cael cipolwg gwychar amcanion strategol athrawsffurfiad y Gofrestrfa Tir,fel y manylir yn y GlasbrintSefydliadol. Mae gweld uwchreolwyr yn gwneudpenderfyniadau wedi cynnigmodd i mi ymestyn fy meddwlstrategol a'i gymhwyso ifeysydd fel yr adolygiad gofalplant.

Roedd y fforwmarweinyddiaeth wedi agor ydrws i'r byd anghyfarwydd owasanaethau masnachol agwerthiannau data i mi.

Roedd yn ddiddorol dysgu amdechnoleg newydd a sut ygallai arwain at wasanaethaunewydd. Roedd y fforwm wedirhoi cyfle i mi gyflwyno fysyniadau fy hun a all gynnigbudd i'n busnes yn y dyfodol.

Mae'r gromlin ddysgu yn fyswydd bresennol wedi bod ynarbennig o serth. Mae fynhasgau wedi amrywio oddrafftio Cynllun BusnesCorfforaethol 2007/8 i baratoiar y cyd gyflwyniad a phapuri'r Prif Weithredwr sydd i'wgyflwyno yng nghynhadleddGweithgor ar gyfer GweinydduTir yn Munich. Rwy'n rhan o'rtîm sy'n cynhyrchu'radroddiad blynyddol hwn ar eiwedd newydd, ac rwy'ngobeithio eich bod ynmwynhau ei ddarllen!

Mina Demaris, SARh aMCLl, Swyddfa Plymouth Ar hyn o bryd rwyf ar ailflwyddyn y MCLl. Mae'r cynllunwedi bod yn heriol ac yn fuddiolo ran fy natblygiad. I gael ymwyaf o'r rhaglen, mae fynghynllun gweithredu personolyn allweddol wrth geisiocyfleoedd datblygu ac maeArweinwyr y Dyfodol wedicynyddu fy ngwerthfawrogiada'm dealltwriaeth o'mhanghenion yn y dyfodol.

Bues yn gweithio arstrategaeth amrywiaeth yGofrestrfa Tir, gan luniocynllun gweithredu yn unol âdeddfwriaeth ddiweddar.Rwyf wedi cwblhau'rcyflwyniad ar y cwrs SARh amynychu gweithdaiychwanegol sy'ncanolbwyntio ar feysydddatblygu penodol, ganweithredu'r sgiliau hyn yn fyngwaith bob dydd.

Rwyf wedi mynychudigwyddiadau rhwydweithio,a fu'n ddefnyddiol ar gyfermeincnodi a dysgu oddi wrtheraill, manteisio ar gyfleoeddhyfforddi sy'n benodol i'mhanghenion a chael profiadehangach o'r Gofrestrfa Tir. Igael y mwyaf o Arweinwyr yDyfodol, mae'n rhaid i chi fodyn barod i fentro allan o'chamgylchedd cysurus. Bu'nrhaglen heriol mewn sawlagwedd ond bu'r elfennaucadarnhaol yn llawer mwyna'r elfennau negyddol.

Nicky Heathcote


47

Hyfforddiant mewnolYn ystod y flwyddyn, maedeunydd y Gofrestrfa Tir addefnyddir i hyfforddi staff sy'nprosesu gwaith achos, wedi caelei wella drwy ddarparuenghreifftiau parod sy'n ategudeunydd hyfforddi yn ymwneudâ meysydd allweddol arferioncofrestru tir. Mae integreiddio allywio'r deunyddiau hyn o fewnein cyfarwyddyd ymarfer ar-leinmewnol wedi gwella hefyd.

Roedd y cyfanswm gwariant aryr holl hyfforddiant yncynrychioli 7.2 y cant o'r bilcyflogau.

Iechyd a diogelwchMae'r Gofrestrfa Tir yncydnabod y newidiadau mewndulliau gweithio a bod angen ini adolygu a diweddaru'r 'offer'sydd ar gael i'n staffweithredu'n effeithiol ac ynddiogel.

Comisiynwyd ymgynghorwyr iymgymryd ag astudiaeth iechyda diogelwch fanwl, sy'n torri tirnewydd o offer sgrin arddangos,gan gynnwys adolygiad ogaledwedd, meddalwedd,amgylchedd ac agweddauseicogymdeithasol argyfrifiaduron. O ganlyniadgwnaethpwyd mwy na 50 oargymhellion a fydd, o'ugweithredu, yn rhoi'r GofrestrfaTir ar flaen y gad o ran safonaugweithio offer sgrin arddangos.Mae'r argymhellion i gyd wedicael eu derbyn a bydd 2007/8yn gweld rhaglen o weithredu'rargymhellion hyn.

Gan barhau â'n nod o wellaamodau gwaith staff sy'ngweithio gydag offer sgrinarddangos, roedd system ar-leino hyfforddi ac asesu wedi cael eithreialu a'i chyflwyno i bobswyddfa. Mae'n targeducymorth gan aseswyr lle mae eiangen fwyaf ac yn darparu stôro wybodaeth yn ymwneud agiechyd a lles ein staff nad oeddar gael o dan y system bapurflaenorol. Er mwyn gwellasafonau mae'n rhaid i'n hollaseswyr mewnol feddu ardystysgrif y Sefydliad Iechyd aDiogelwch Galwedigaetholmewn asesu risgiau sgriniauarddangos.

Mae'r rhaglen flynyddol oarchwiliadau iechyd a diogelwchwedi cael ei chwblhau, ac maepob swyddfa a gafodd eiharchwilio wedi derbyn o leiafasesiad 'safonol' ar gyfercydymffurfiaeth.

Mae'n bleser nodi y gwelwydlleihad sylweddol yn y gyfradddamweiniau o 7.67 yn 2005/6 i5.76 yn 2006/7.

Agwedd Diwrnodau hyfforddeion

Sefydlu ,809

Galwedigaethol (cofrestru tir) 32,479

Rheoli 8,882

Allanol 4,150

Cyfanswm 46,320

Ein technoleg


48

Mae gan y GofrestrfaTir hanes cryf ym maesarloesedd ac arferiontechnolegol. Mae eingwasanaethau newyddyn electronig ynbennaf, naill ai wedi'udarparu i'n deiliaid cyfrifcredyd neu'r cyhoedddrwy ein gwefannau.Roedd e-drawsgludo, afydd yn gwneud ybroses drawsgludo ynhollol electronig, wedicymryd cam mawrymlaen y flwyddynddiwethaf gyda lansioprototeip o'r GadwynMatrics ar-lein ar 29Mawrth 2007.

Yn dilyn hyn, mae strategaethnewydd ar gyfer is-adeileddgwybodaeth ofodol wedi cael eichymeradwyo. Rydym wedigweld cynnydd arwyddocaol o rangweithredu'r bensaernïaeth hon.

Mae nifer cynyddol oymwelwyr yn cael eu denu at yGofrestr Tir Ar-lein drwynodweddion newydd fel yLleolwr Tir o'r Awyr, sy'nadnabod teitlau eiddo drwyddefnyddio mapiau affotograffau o'r awyr. Maegwasanaethau a ddarperirdrwy e-sianeli yn cynhyrchutua 15 y cant o'n cyfanswmincwm erbyn hyn.

Bydd mynediad i wybodaeth arwefan y Gofrestrfa Tir yn cael eiwella'n sylweddol drwy greudyfais newydd o'r enw porth.Bydd yn rhoi mwy ohyblygrwydd i ni o ran darparugwasanaethau, ac yn cynnigmodd i ni wasanaethugwahanol grwpiau o ymwelwyryn y ffordd orau iddyn nhw.

Bydd y cynnwys a'rcymwysiadau arwww.cofrestrfatir.gov.uk yncael eu symud i'r llwyfan porthnewydd, ond bydd y cyfeiriadgwefan a'r cysylltiadau â'rGofrestr Tir Ar-lein a'rGofrestrfa Tir Uniongyrchol ynparhau yr un fath.

Hefyd, rydym yn defnyddio'rdechnoleg ddiweddaraf o fewny sefydliad, yn fwyaf diweddardrwy gyflwyno'r Porth AD, sefsystem rheoli amser achyflogres AD ar-lein.

Bydd ein rhaglen e-drawsgludoyn datblygu ymhellach yn2007/8 drwy werthuso ymatebtrawsgludwyr, rhoddwyrbenthyg, gwerthwyr tai a'rcyhoedd i'r Gadwyn Matrics.Yn llai gweledol, ond heb fodyn llai arwyddocaol, byddwn yndechrau gweithredu systemgadarn ar gyfer atodillofnodion electronig iddogfennau, a fydd yn arwainy ffordd at gyflwyno ceisiadauelectronig gyda gweithredoeddwedi'u hatodi, megis morgeisia throsglwyddiadau eiddo.

Hefyd, byddwn yn dadansoddiymatebion i'n hymgynghoriadcyntaf ar y ddeddfwriaetheilaidd ddrafft sy'nangenrheidiol cyn y gellircyflwyno e-drawsgludo.

Wrth i'r gwaith a dderbynnirgynyddu, mae prosesu gwaithachos yn fewnol wedicynyddu'n sylweddol. Mae eingweinydd cynhyrchu newyddwedi cynyddu ein gallucyfrifiadurol mewnol. Bu hynyn amhrisiadwy o randarparu'r dibynadwyedd apherfformiad gwasanaeth syddei angen i ymdopi â'r cynnyddym musnes ein cwsmeriaid.

Rydym wedi cynnal treialllwyddiannus o dechnolegcronfa ddata newydd a fydd yngwneud y mwyaf o'n gallu iddefnyddio ein datadaearyddol ar gyferdadansoddi mewnol amasnachol, gan warchod agwella ei chywirdeb.


49

Gwasanaethau ar-lein igwsmeriaid

Lleolwr Tir o'r AwyrMae ein gwefan Cofrestr TirAr-lein yn caniatáu i unrhywun chwilio am eiddocofrestredig yng Nghymru aLloegr y mae modd eiadnabod drwy gyfeiriad.

Os yw'r Gofrestrfa Tir yn gallucyfateb y manylion y mae'rcwsmer yn eu darparu gyda'ncofnodion, ac mae'r eiddowedi'i gofrestru, dylent allu(am ffi) lwytho i lawr copïauo'r gofrestr teitl, cynllun teitla'r cyfan neu'r rhan fwyaf o'rdogfennau y cyfeirir atynt yny gofrestr. Os yw rhif teitlunigol yr eiddo ganddyntgallant gael yr wybodaethhon yn gyflymach byth.

Ond erbyn hyn gallcwsmeriaid ddefnyddio'rGofrestr Tir Ar-lein i wybodmwy am eiddo neu ddarn odir nad oes ganddyntgyfeiriad neu rif teitl amdano.

Mae'r Lleolwr Tir o'r Awyr ynategu'r mecanweithiau chwiliopresennol o fewn y safle drwyleoli lleiniau o dir ganddefnyddio mapiau adelweddaeth o'r awyr.

Mae'r delweddau a ddarperirgan Getmapping, mewncydweithrediad â Multimap, yndangos manylion hyd at lefelstryd, gyda cheir a choed i'wgweld yn amlwg. Getmappingyw un o'r darparwyr delweddau

o'r awyr gorau yn y wlad, acmae'n diweddaru ei ddata'nbarhaus drwy ail-hedfan drosGymru a Lloegr. Mae unrhywnewidiadau yn cael eu gwneudyn ddi-dor i'w gronfa ddata.

Mae data newydd yn myndar-lein ar gyfradd o sawl mil ogilometrau sgwâr y mis, gansicrhau bod y cyfleuster chwilionewydd yn gwella'n barhaus.


50

Rheoli dataMae ansawdd ein datadaearyddol - cynlluniau teitl,map mynegai fector achyfeiriadau - o'r pwys mwyafi'n gwasanaethau. Rydym wedicydnabod yr angen amamgylchedd rheoli datacynhwysfawr, a fydd yn cynnigmodd i ni reoli'r ased allweddolhwn mewn ffordd llawer mwyrhagweithiol.

Ymhlith y datblygiadauallweddol yn y maes hwn ywgweithredu Llinell RhediadGwella Ansawdd (LlRhGA) a fyddyn hwyluso glanhau maes isafonau cymeradwy. Byddmynegeio fector y Gofrestrfa Tir,sy'n dangos stent y tir agofrestrwyd, yn cael ei gymharuâ chynlluniau teitl cyfredol yrArolwg Ordnans a'r GofrestrfaTir. Bydd y LlRhGA yn golygudefnyddio systemau TG newydda phrosesau llaw sefydledig igymharu'r tair set data. Os oesangen, caiff y mynegeio fector adata cyfeiriad eu cywiro â llawos oes angen.

Bydd y LlRhGA yn cael eithreialu mewn tair swyddfa ynhydref 2007. Bydd ygweithgarwch datblygu hwn yncyd-fynd ag ymarfer cyfathrebucynhwysfawr ar draws ysefydliad cyfan.

Hefyd, rydym wedi recriwtiouwch reolwr data daearyddolnewydd sy'n gyfrifol am greu agweithredu strategaeth rheolidata ar gyfer y sefydliad.

David Brown, PrifGyfreithiwr yn Abbey LawMae'r amrywiaeth owasanaethau ar-lein addarperir gan y Gofrestrfa Tiryn ddefnyddiol ac yn fuddioltu hwnt, gan ddarparusicrwydd a chyflymder. Mae'rdulliau cwblhau ceisiadau ynhyn o beth yn ystyriol iawn o'rdefnyddiwr.

Mae'n hanfodol eich bod yngallu gweld y gofrestr arunwaith ac yn ei ffurfddiweddaraf. Mae gallu eigweld ar-lein yn golygu bodmodd gwneudpenderfyniadau ar unwaith arhoi cyngor i gleientiaid afyddai fel arall wedi gorfodaros i dderbyn cofnodion copiswyddogol dros y ffôn neugais drwy'r post.

Gallwch feddwl amsefyllfaoedd lle mae copipapur yn cyrraedd yn rhyhwyr ar gyfer trafodiad neubenderfyniad arbennig. Mae'rbyd sydd ohoni yn mynnubod gwasanaethau'n cael eudarparu'n gyflym ac ynnaturiol ddigon mae'nddiamynedd mewn achosionlle mae darparu gwybodaethwedi'i oedi oherwydd y broseslaw.

Am y tro cyntaf mae'rgwasanaeth e-gyflwyno yngalluogi ymarferwr i gyflwynocais ar-lein drwy wasgubotwm, sy'n cynniggwasanaeth uniongyrchol asicrwydd.

Yn olaf, ond nid y lleiaf, mae'rfantais ymarferol o beidio âdibynnu ar unrhyw drydyddparti ar gyfer cyflwyno cais,boed drwy'r post, cyfnewiddogfennau, neu ddull arall ogyflwyno corfforol.

Mae'r cyflymder a'r sicrwydd addarperir gan ygwasanaethau hyn heb ei ail.


51

Gwella cywirdeb lleoliadolMae'r rhaglen genedlaetholGwella Cywirdeb Lleoliadol (GCLl)yn fenter yr Arolwg Ordnans syddwedi cael ei datblygu i ddal datamap gwledig i fanyldeb absoliwtgwell (safle nodweddion mewnperthynas â Grid Cenedlaethol yrAO). Mae wedi creu safon mapiodata gwell gyda chywirdeb mwycyson ar gyfer ardaloedd gwledig.

Roedd y Gofrestrfa Tir wedicydweithio'n agos â'n cyflenwyrallanol i greu system TG newydda llunio proses law i symud eindata mynegai polygon i gyfatebâ'r manylion map sylfaenolnewydd hyn. Cyflwynwydgwelliannau mawr i'r system honyn 2006 i sicrhau bod rhaglenGCLl y Gofrestrfa Tir wedi'ichwblhau erbyn diwedd haf2007, mwy na chwe mis cyn ydyddiad targed gwreiddiol.

Bydd cwblhau rhaglen GCLl yGofrestrfa Tir yn cynnig modd i niwneud gwelliannau pellach i'nprosesau rheoli data.

Y Gwasanaeth Gwybodaeth TirCenedlaetholMae'r Gwasanaeth GwybodaethTir Cenedlaethol (GGTC) ynwasanaeth masnachol gydathair sianel sy'n cynnigchwiliadau ar-lein acymholiadau i gyfreithwyr athrawsgludwyr trwyddedigledled Cymru a Lloegr. Mae'rsianeli yn cystadlu yn yfarchnadle ac yn gwahaniaethueu gwasanaethau trwy becynnua chyflwyno'r wybodaeth iweddu i'w cynulleidfa darged.

Helen Clarke, gweithiwrachos rheng-flaen ar yprosiect LlRhGAEr bod maint y prosiect ynddigon i ddychryn unrhyw un,roeddwn i'n edrych ymlaen aty cyfle i gymryd rhan.Roeddwn i wedi llawnsylweddoli'r anawsterau afyddai'n codi, ond gofynnaisi'n hunan beth oedd realititrosglwyddo'r datadaearyddol map mynegaifector i'r manylion ArolwgOrdnans diweddaraf, a fyddaify marn yn cael ei chymryd oddifrif ac a fyddai'r Bwrdd yncefnogi fy nghais i ymgymrydâ thasg mor enfawr. Roeddmeddwl am y peth yn eithafblinedig ynddo'i hun, ond yrateb i'r tri chwestiwn, ynrhyfedd ddigon, oedd ie!

Mae defnyddwyr pen-blaenwedi chwarae rhanuniongyrchol gyda'rdatblygwyr. Rwyf wedi teithioo Telford i Plymouth sawlgwaith i eistedd gydarheolwyr prosiect adatblygwyr i gynnaltrafodaethau hir a manwl ymmhob cam am olwg sgrin achlicio llygoden.

Mae gweld y system yn dodyn fyw o'r geiriau sydd wedicael eu trafod yn hollol wych.Rwy'n teimlo'n falch fy modwedi chwarae rhan moranhepgor o'r broses feddwlgychwynnol ac mae ffydd geni yn y system sy'n cael eidatblygu. Mae wedi'isymleiddio ac yn ystyriol o'rdefnyddiwr a bydd yn ei

gwneud hi'n bosibl i gynnwysmap mynegai fector ar fanylioncyfredol yr Arolwg Ordnans.

Mae bod yn rhan o un obrosiectau mwyaf y GofrestrfaTir wedi bod yn gyfle gwych athrwyddo rwyf wedi magu fyhyder a chael cryn foddhad.Bu'n gromlin ddysgu serth acyn her fawr, ond bu'n bleserusoherwydd rwyf wedi cwrdd agweithio gyda rhai poblarbennig.


52

Mae chwiliadau yn cael euhanfon yn electronig ac maecanlyniadau'n cael eu derbyntrwy foth GGTC, sy'n gweithredufel porth ar gyfer gwybodaeth agwasanaethau o nifer oddarparwyr data.

Mae'r Gofrestrfa Tir wedi cefnogi'rGGTC o'r cychwyn cyntaf acrydym yn parhau i fod yn brifddarparwr data, ochr yn ochr âchyrff eraill megis awdurdodaulleol a chwmnïau cyfleustodau.

Mae sianeli'r GGTC yn cynhyrchuincwm ffioedd o fwy na £650,000bob mis.

Y Gwasanaeth Gwybodaeth TirEwropeaiddMae'r Gofrestrfa Tir wedi parhau ichwarae rôl arweiniol ynnatblygiad y GwasanaethGwybodaeth Tir Ewropeaidd(GGTE), gwasanaeth newyddcyffrous ar gyfer Ewrop.Roeddem ymhlith y grwp cyntaf oawdurdodau cofrestru tir i fyndyn fyw â'r gwasanaeth pangafodd ei lansio'n swyddogol ynNhachwedd 2006 yngnghynhadledd flynyddolFfederasiwn Morgeisi Ewrop ymMrwsel.

O ganlyniad, mae gwasanaethaugwybodaeth tir cenedlaetholCymru a Lloegr, Lithwania, yrIseldiroedd, Norwy a Swedenwedi'u cysylltu â'i gilydd ar-leinerbyn hyn, drwy borth y GGTE.Disgwylir i 10 gwlad arall ymunodros y flwyddyn nesaf.

Nod y GGTE yw darparumynediad byd-eang hawdd iwybodaeth tir ac eiddo electronig

Ewropeaidd er mwyn hybu a bodyn sail i farchnad eiddoEwropeaidd sengl.

Ein gweledigaeth gyffredin argyfer y dyfodol yw:— bydd cwsmeriaid yn cael

mynediad rhwydd iwybodaeth am eiddo unigolledled Ewrop

— bydd mynediad rhwydd gangwsmeriaid hefyd i'r hollwybodaeth gyfeirioangenrheidiol am ygwasanaethau tir ac eiddo addarperir, a'r amgylcheddcyfreithiol cysylltiedig, ymmhob gwlad Ewropeaidd

— bydd holl wasanaethau tir aceiddo Ewropeaidd o fewncyrraedd hawdd drwy unporth.

Mae'r gwasanaeth wedi cael eisbarduno gan yr angen i chwalu'rrhwystrau i farchnad Ewropeaiddsengl ar gyfer benthyca morgeisi,sydd ar hyn o bryd yn digwyddbron yn gyfan gwbl o fewn ffiniaucenedlaethol.

Y brif farchnad ar gyfer y GGTEyw sefydliadau megis banciau,trawsgludwyr, gwerthwyr tai,datblygwyr eiddo, awdurdodautreth a'r heddlu.

Bydd defnyddwyr ynmewngofnodi fel arfer i'wdarparwr gwybodaeth cofrestrutir cenedlaethol presennol ermwyn cyrchu porth y GGTE.

Mae'r cyfleuster hwn yn agormarchnad newydd ar gyfergwybodaeth tir, oherwydd byddcwsmeriaid y gwasanaethaucysylltiedig yn gallu cyrchu

gwybodaeth tir o wasanaethaucyfatebol mewn gwledydd eraill.

i-gostauMae system electronig newyddwedi cael ei chyflwyno ar gyferprosesu ceisiadau teithio achynhaliaeth staff. Rydym wedisymleiddio'r rheolau, sefydluatebolrwydd clir a lleihau costaugweinyddol. Erbyn hyn maetaliadau'n cael eu gwneud 10diwrnod yn gyflymach argyfartaledd gydag arbedion o£11.17 y trafodiad. Mae teithwyrcyson wedi croesawu'r systemnewydd hon.

“Roedd yn arbennig o ddagweld cydymdrech gan yGrwp Cyllid ac AD a hwnyw'r ffactor allweddol ynllwyddiant y fenter yn fymarn i.”

“Mae'r broses a'r systemnewydd yn hawdd iawn eidefnyddio, ac mae hynny'ncynnwys y dogfennau arsafle mewnrwyd AD.”

“Mae'r system hon ynwych, mor ystyriol o'rdefnyddiwr a hawdd eillywio. Gwnes i fy nghostaumewn hanner yr amser yroedd yn ei gymryd gyda'rhen ffurflenni, a dyma pammae amser gen i ddiolch ichi gyd!"

Ein dyfodol


53

Yn yr hydrefcyhoeddwyd einGlasbrint sefydliadol.Roedd hwn wedi rhoitrosolwg cynhwysfawri staff o'r newidiadau aragwelwn dros y 10mlynedd nesaf, ysyniadau y tu ôl iddynta sut y bwriadwn eucyflwyno a'u rheoli. Aryr un pryd,cyhoeddwyd adolygiado'n hystad gydachynigion i gau dwyswyddfa ac uno pumpâr o swyddfeyddcyfagos.

Yn 2007/8 byddwn yn parhau iweithredu amrywiaeth ofentrau sy'n bwriadu ein helpui weinyddu ein busnes yn wellbyth yn y dyfodol. Mae einSystem Gwybodaeth Busneswedi'i sefydlu erbyn hyn, abyddwn yn hapus i'w darparufel gwasanaeth i sefydliadaueraill. Mae ein Tîm ArchwilioMewnol eisoes yn darparugwasanaeth archwilio mewnol igorff llywodraethol arall acrydym yn awyddus i gefnogiagenda cydwasanaethau'rLlywodraeth os oes modd.

Rhagwelwn ddyfodol cyffrousi'n sefydliad a'n staff, wedi'iseilio ar y nifer gynyddol owasanaethau a gynigiwn a'rcwsmeriaid a wasanaethwn.Bydd ein hincwm a'nperfformiad bob amser yn caeleu dylanwadu gan gyflwr yfarchnad eiddo ac mae'n rhaidi ni fod yn barod ar gyferdiwedd y ffyniant hir cyfredol -ond hefyd fod yn barod argyfer ei barhad.

Cyfrifon 2006/7


54

55


Tystiaf fy mod wedi archwiliodatganiadau ariannol yGofrestrfa Tir am y flwyddyn addaeth i ben 31 Mawrth 2007 odan Ddeddf CronfeyddMasnachu'r Llywodraeth 1973.Mae'r rhain yn cynnwys y cyfrifincwm a gwariant, y fantolen, ydatganiad llif arian a'r datganiado gyfanswm enillion a cholledioncydnabyddedig a'r nodiadaucysylltiedig. Mae'r datganiadauariannol hyn wedi cael eu paratoio dan y polisïau cyfrifyddu anodwyd ynddynt. Hefyd rwyfwedi archwilio'r wybodaeth yn yradroddiad tâl a ddisgrifir yn yradroddiad hwnnw fel adroddiadsydd wedi'i archwilio.

Cyfrifoldebau priodol yGofrestrfa Tir, PrifWeithredwr/SwyddogCyfrifyddu ac ArchwiliwrMae'r Gofrestrfa Tir a'r PrifWeithredwr fel y SwyddogCyfrifyddu yn gyfrifol ambaratoi'r Adroddiad Blynyddol,sy'n cynnwys yr adroddiad tâl,a'r datganiadau ariannol yn unolâ Deddf Cronfeydd Masnachu'rLlywodraeth 1973 achyfarwyddiadau'r Trysorlys awnaed o dan y Ddeddf honno acam sicrhau rheoleidd-dratrafodion ariannol. Mae'rcyfrifoldebau hyn wedi'u nodi yny datganiad o gyfrifoldebau'rgronfa fasnachu a'r PrifWeithredwr/Swyddog Cyfrifyddu.

Fy nghyfrifoldeb i yw archwilio'rdatganiadau ariannol a'r rhan o'radroddiad tâl sydd i'w archwilioyn unol â gofynion cyfreithiol arheoleiddio perthnasol, ac ynunol â'r Safonau ArchwilioRhyngwladol (DU ac Iwerddon).

Adroddaf fy marn i chi ar ydatganiadau ariannol ac a ydyntyn rhoi darlun gwir a theg ac ayw'r datganiadau ariannol a'rrhan o'r adroddiad tâl sydd i'wharchwilio wedi cael eu paratoi'nbriodol yn unol â DeddfCronfeydd Masnachu'rLlywodraeth 1973 achyfarwyddiadau Trysorlys awnaed o dan y Ddeddf honno.Adroddaf i chi a yw, yn fy marn i,wybodaeth arbennig a roddwydyn yr Adroddiad Blynyddol, sy'ncynnwys y rhagair gan y PrifWeithredwr, sylwadau'r rheolwyr,yr adroddiad tâl a'r atodiadau, yncyfateb â'r datganiadau ariannol.Adroddaf hefyd a yw'r gwarianta'r incwm, ym mhob agweddberthnasol, wedi cael eudefnyddio at y dibenion afwriadwyd gan y Senedd ac ayw'r trafodion ariannol yncydymffurfio â'r awdurdodausy'n eu rheoli.

Hefyd, adroddaf i chi os nad yw'rGofrestrfa Tir wedi cadwcofnodion cyfrifyddu priodol, osnad wyf wedi derbyn yr hollwybodaeth ac esboniadau y maeeu hangen arnaf ar gyfer fyarchwiliad, neu os yw'rwybodaeth a bennwyd gan yTrysorlys ynghylch tâl athrafodion eraill heb ei datgelu.

Adolygaf a yw'r datganiad arreolaeth fewnol yn adlewyrchucydymffurfiaeth y Gofrestrfa Tir âchanllawiau'r Trysorlys, acadroddaf os nad yw'n gwneudhynny. Nid yw'n ofynnol i miystyried a yw'r datganiad hwn yncwmpasu'r holl risgiau arheolaethau, na ffurfio barnynghylch effeithiolrwydd

gweithdrefnau llywodraethucorfforaethol y Gofrestrfa Tir na'igweithdrefnau risg a rheolaeth.

Darllenaf yr wybodaeth arallsydd wedi'i chynnwys yn yrAdroddiad Blynyddol, ganystyried a yw'n gyson â'rdatganiadau ariannol aarchwiliwyd. Ystyriaf ygoblygiadau i'm hadroddiad oswyf yn ymwybodol o unrhywgamddatganiadau amlwg neuanghysondebau perthnasol â'rdatganiadau ariannol. Nid yw fynghyfrifoldebau yn ymestyn iunrhyw wybodaeth arall.

Sail y farn archwiliadGweinyddwyd fy archwiliad ynunol â Safonau ArchwilioRhyngwladol (DU ac Iwerddon) agyhoeddwyd gan y BwrddArferion Archwilio. Mae fyarchwiliad yn cynnwys ystyried,ar sail prawf, dystiolaeth sy'nberthnasol i symiau, datgeliadaua rheoleidd-dra trafodionariannol sydd wedi'u cynnwys yny datganiadau ariannol a'r rhano'r adroddiad tâl sydd i'wharchwilio. Mae hefyd yncynnwys asesu'r prifamcangyfrifon a barnau a wnaedgan y Gofrestrfa Tir a'r PrifWeithredwr/Swyddog Cyfrifydduwrth baratoi'r datganiadauariannol, ac ystyried a yw'rpolisïau cyfrifyddu yn briodol iamgylchiadau'r Gofrestrfa Tir, yncael eu dilyn yn gyson a'udatgelu'n ddigonol.

Cynlluniais a chyflawnais fyarchwiliad er mwyn cael yr hollwybodaeth ac esboniadau yroedd eu hangen, yn fy marn i, iroi tystiolaeth ddigonol er mwyn

Tystysgrif ac Adroddiad Rheolwr acArchwiliwr Cyffredinol y Senedd

56


gallu rhoi sicrwydd rhesymol body datganiadau ariannol a'r rhano'r adroddiad tâl sydd i'wharchwilio yn rhydd o unrhywgamddatganiad perthnasol,boed drwy gamgymeriad neudrwy dwyll, ac ym mhob agweddberthnasol fod y gwariant a'rincwm wedi cael eu defnyddio aty dibenion a fwriadwyd gan ySenedd a bod y trafodionariannol yn cydymffurfio â'rawdurdodau sy'n eu rheoli. Wrthlunio fy marn, yr wyf hefyd wedigwerthuso a yw'r wybodaeth agyflwynir yn y datganiadauariannol a'r rhan o'r adroddiadtâl sydd i'w harchwilio ynddigonol yn gyffredinol.

Barn

Barn archwiliadYn fy marn i:— mae'r datganiadau ariannol

yn rhoi darlun gwir a theg, ynunol â Deddf CronfeyddMasnachu'r Llywodraeth1973 a'r cyfarwyddiadau awnaed o dan y Ddeddf gan yTrysorlys, o gyflwr busnes yGofrestrfa Tir ar 31 Mawrth2007 a'i gwarged am yflwyddyn a ddaeth i ben brydhynny

— mae'r datganiadau ariannola'r rhan o'r adroddiad tâlsydd i'w harchwilio wedi caeleu paratoi'n briodol yn unolâ Deddf CronfeyddMasnachu'r Llywodraeth1973 a chyfarwyddiadauTrysorlys a wnaed o dan yDdeddf honno

— mae'r wybodaeth a roddwydo fewn yr AdroddiadBlynyddol, sy'n cynnwys yrhagair gan y Prif

Weithredwr, sylwadau'rrheolwyr, yr adroddiad tâl a'ratodiadau, yn cyfateb â'rdatganiadau ariannol.

Barn archwiliad ar reoleidd-draYn fy marn i, ym mhob agweddberthnasol, mae'r gwariant a'rincwm wedi cael eu defnyddio aty dibenion a fwriadwyd gan ySenedd ac mae'r trafodionariannol yn cydymffurfio â'rawdurdodau sy'n eu rheoli.

Nid oes unrhyw sylwadaugennyf i'w gwneud ar ydatganiadau ariannol hyn.

John BournRheolwr ac Archwiliwr CyffredinolSwyddfa Archwilio Genedlaethol157-197 Buckingham PalaceRoadVictoriaLlundain SWIW 9SP

12 Gorffennaf 2007

Cyfrifoldeb y Swyddog Cyfrifydduyw cynnal a sicrhau cywirdebgwefan y Gofrestrfa Tir; nid yw’rgwaith a wneir gan yr archwilwyryn cwmpasu ystyriaeth o’rmaterion hyn ac felly nid yw’rarchwilwyr yn derbyn cyfrifoldebam unrhyw newidiadau y gellidbod wedi eu gwneud i’rdatganiadau ariannol ers eucyflwyno ar y wefan yn y llecyntaf.

57


O dan Adran 4(6) DeddfCronfeydd Masnachu'rLlywodraeth 1973, mae'rTrysorlys wedi cyfarwyddo'rGofrestrfa Tir i baratoidatganiad o gyfrifon ar gyferpob blwyddyn ariannol ar ffurfac ar sail a bennir yn ycyfarwyddyd cyfrifon y cyfeirirato yn nodyn 1.1 ar dudalen 69.Mae'r cyfrifon yn cael eu paratoiar sail groniadol a rhaid iddyntroi darlun gwir a theg o fusnes ygronfa fasnachu ar ddiwedd yflwyddyn a'i hincwm a'igwariant, cyfanswm enillion acholledion cydnabyddedig, allifoedd arian am y flwyddynariannol.

Wrth baratoi'r cyfrifon, mae'nofynnol i'r gronfa fasnachu:— ddilyn y cyfarwyddyd

cyfrifon a gyhoeddwyd gan yTrysorlys, gan gynnwys ygofynion cyfrifyddu adatgelu perthnasol, a dilynpolisïau cyfrifyddu priodol yngyson

— llunio barnau acamcangyfrifon sy'n rhesymol

— datgan a yw safonaucyfrifyddu cymwys wedi caeleu dilyn, a datgelu acesbonio unrhyw wyriadauperthnasol yn y datganiadauariannol

— paratoi'r datganiadauariannol ar sail busnes byw,oni bai ei fod yn amhriodol idybio y bydd y gronfafasnachu yn parhau iweithredu.

Mae'r Trysorlys wedi penodi PrifWeithredwr y Gofrestrfa Tir fel ySwyddog Cyfrifyddu ar gyfer ygronfa fasnachu. Mae ei

gyfrifoldebau perthnasol felSwyddog Cyfrifyddu, gangynnwys cyfrifoldeb ambriodoldeb a rheoleidd-dra ariancyhoeddus a chadw cofnodionpriodol, i'w gweld ymMemorandwm SwyddogionCyfrifyddu sy'n cael ei baratoigan y Trysorlys a'i gyhoeddi ynGovernment Accounting.

Datganiad o gyfrifoldebau'r gronfafasnachu a'r Swyddog Cyfrifyddu

58


1 Maes cyfrifoldebFel y Swyddog Cyfrifyddu, yr wyfyn gyfrifol am gynnal systemgadarn o reolaeth fewnol sy'ncefnogi cyflawni polisïau, nodauac amcanion y Gofrestrfa Tir, abennwyd gan yr YsgrifennyddGwladol dros Gyfiawnder a'rArglwydd Ganghellor, ac ar yr unpryd ddiogelu'r cronfeyddcyhoeddus a'r asedau adrannolyr wyf i'n bersonol yn gyfrifolamdanynt, yn unol â'rcyfrifoldebau a roddwyd i mi ynGovernment Accounting.

Yr wyf yn adrodd ar berfformiad yGofrestrfa Tir ac unrhyw faterionsydd i'w hystyried yn y dyfodol i'rYsgrifennydd Gwladol drosGyfiawnder a'r ArglwyddGanghellor bob chwe mis. Maepob adroddiad ysgrifenedig yncael ei ddilyn gan gyfarfodrhyngof i, yr YsgrifennyddGwladol dros Gyfiawnder a'rArglwydd Ganghellor,swyddogion o'r WeinyddiaethGyfiawnder ac, os byddymrwymiadau eraill yn caniatáu,yr Is-ysgrifennydd GwladolSeneddol sy'n gyfrifol am waith yGofrestrfa Tir o ddydd i ddydd.

Mae'r broses monitro perfformiadyn cynnwys asesiad o unrhywbryder ynghylch gallu'r GofrestrfaTir i gyflawni ei ChynllunStrategol 10 mlynedd. Os ywunrhyw faterion a allai newid ynsylweddol asesiad risg yGofrestrfa Tir o'i gallu i gyflawniunrhyw un o'i hamcanionstrategol yn dod i'r amlwg rhwngyr adroddiadau dwyflynyddolhyn, byddai argymhelliad yn caelei roi gerbron yr Is-ysgrifennyddGwladol Seneddol yn y lle cyntaf.

2 Pwrpas y system rheolaethfewnolPwrpas y system rheolaethfewnol yw rheoli risg i lefelresymol yn hytrach na dileu pobrisg o fethu â chyflawni polisïau,nodau ac amcanion; felly gallddarparu sicrwydd rhesymol ynunig ac nid sicrwydd llwyr oeffeithiolrwydd. Mae'r systemrheolaeth fewnol yn seiliedig arbroses barhaus sy'n ceisioadnabod a blaenoriaethu'rrisgiau i gyflawni polisïau, nodauac amcanion adrannol,gwerthuso a yw'r risgiau hynnyyn debygol o gael eu gwireddua'r effaith y byddent yn ei chaelos cânt eu gwireddu, a'u rheoli'neffeithlon, yn effeithiol ac yneconomaidd. Mae'r systemrheolaeth fewnol wedi bod ynweithredol yn y Gofrestrfa Tir ersy flwyddyn a ddaeth i ben 31Mawrth 2002 a hyd at ddyddiadcymeradwyo'r adroddiadblynyddol a chyfrifon yma, acmae'n cydymffurfio âchyfarwyddyd y Trysorlys.

3 Gallu i drin risgFel y Swyddog Cyfrifyddu,cydnabyddaf fy mod yn bennafgyfrifol am reoli risgiau yneffeithiol trwy'r Gofrestrfa Tir.

Mae'r polisi rheoli risg yn cael eiadolygu a'i ddiweddaru ynrheolaidd. Mae hyn yn disgrifioymagwedd y Gofrestrfa Tir atrisg ac yn dilyn yn agosarweiniad Swyddfa Masnach yLlywodraeth ar reoli risg. Maenodiadau cyfarwyddyd rheolirisg yn ategu'r polisi ac ar gael ibob aelod staff yn electronig arfewnrwyd y Gofrestrfa Tir.

Yn ystod 2006/7, cafoddcynrychiolwyr o bob swyddfahyfforddiantgloywi/ymwybyddiaeth ar reolirisg ac mae Bwrdd y GofrestrfaTir wedi adolygu'r holl risgiaustrategol.

Fel rhan o'r broses cynlluniobusnes, datblygwyd cyfres o'strategaethau swyddogaethol' ofewn y Cynllun Strategol 10mlynedd cyffredinol. Mae'rStrategaeth SwyddogaetholLlywodraethu Corfforaethol yncynnwys pwyntiau gweithredusy'n ymwneud â gwella parhadbusnes, archwiliad, risg adiogelwch y Gofrestrfa Tir.

Mae risgiau sylweddol i'rsefydliad yn cael eu hystyriedgan Fwrdd y Gofrestrfa Tir, sy'ncynnwys dau gyfarwyddwranweithredol. Mae'r Bwrdd RisgBusnes yn gyfrifol am arolygu achyfeirio rheoli risg o fewn yGofrestrfa Tir, gan gyflawni'r rôlreoli gyffredinol a bennwyd yn ySafon BS7799 Rhan 2:2002.

4 Y fframwaith risg arheolaethDisgrifir prif elfennaustrategaeth rheoli risg yGofrestrfa Tir isod:— Bydd rheolwyr ardal,

penaethiaid grwp, rheolwyrrhaglenni a pherchnogionasedau gwybodaeth(perchnogion cofrestr risgdynodedig), gyda chymorthuwch aelodau staff, ynadnabod ac yn asesu, o rantebygoliaeth ac effaith, yrhwystrau i gyflawniamcanion busnes ac yndefnyddio'r wybodaeth sy'n

Datganiad ar reolaeth fewnol 2006/7

59


deillio o hyn i lunio, cynnal adiweddaru cofrestri risg sy'ncael eu cofnodi ar systemadrodd risg y Gofrestrfa Tir.

— Mae perchnogion risg yncael eu pennu ar gyfer pobrisg ac yn gyfrifol amadnabod, cofnodi, adolygu amonitro trefniadau rheolaethac wrth gefn. Byddant ynadrodd ar effeithiolrwydd eutrefniadau rheoli risg ynachlysurol.

— Mae'r fethodoleg prosiect afabwysiadwyd (PRINCE 2) yngofyn i bob noddwr arheolwr prosiect adnabodrisgiau a chynnwys rheolirisg yn eu cynlluniau.

— Mae adroddiadau cynnyddrheolaidd ar brosiectauallweddol yn cael eu darparui'r byrddau prosiectau. Maerheolwyr rhaglenni yngyfrifol am adnabod, rheoliac adrodd am risgiau o bwysi amcanion strategol yGofrestrfa Tir sy'n codi o'urhaglenni.

— Mae'r Bwrdd Risg Busnes yncwrdd bob chwe wythnosdrwy gydol y flwyddyn.Wedi'i gadeirio gan yCyfarwyddwr Cyllid('Hyrwyddwr' Rheoli Risg yGofrestrfa Tir), mae'nystyried effeithiolrwyddtrefniadau rheoli risg ardraws y sefydliad, ac ynderbyn adroddiadau gan yCydlynydd Rheoli Risg, yRheolwr Parhad Busnes,Archwilio Mewnol ac eraillsy'n ymwneud â risg arheolaeth. Mae'r Bwrddhefyd yn arfarnu statwsrisgiau strategol. Byddunrhyw faterion o bryder yn

cael eu dwyn at sylw Bwrddy Gofrestrfa Tir.

— Fel rhan o'i swyddogaeth,mae'r Pwyllgor Archwilio ynmonitro trefniadau rheolirisg trwy adroddiadau ganGadeirydd y Bwrdd RisgBusnes ac Archwilio Mewnol.

— Mae Bwrdd y Gofrestrfa Tiryn adnabod risgiau strategolac yn dilyn yr un prosesau argyfer datblygu a chynnalcofrestr risg strategol.

— Mae risgiau parhad busnesyn cael eu lleddfu drwygynlluniau parhadcynhwysfawr, gan gynnwysrhaglen flynyddol oymarferion sy'n ceisio profitrefniadau ym mhobswyddfa'r Gofrestrfa Tir.

— Rheolir risgiau iunplygrwydd, cyfrinacheddac argaeledd gwybodaeth yGofrestrfa Tir trwy ddilyn yrarferion gorau a nodwyd ynBS7799, Safon Prydain argyfer DiogelwchGwybodaeth. Ar hyn o brydmae gan y Gofrestrfa Tirachrediad BS7799 Rhan2:2002.

— Yn ystod 2006/7, cynhaliwydarchwiliad i brofieffeithiolrwydd y broses argyfer cael, derbyn acadolygu gwybodaeth agynhyrchwyd i gefnogiarwyddo'r datblygiadblynyddol ar reolaeth fewnol.O ganlyniad i'r archwiliadhwnnw, mae gwaith wedidechrau (a bydd yn parhauyn ystod 2007/8) i adeiladuar brosesau sicrhaurheolaeth fewnol a'u gwella.

5 Adolygu effeithiolrwyddFel y Swyddog Cyfrifyddu, yr wyfyn gyfrifol am adolygueffeithiolrwydd y systemrheolaeth fewnol. Mae fyadolygiad parhaus oeffeithiolrwydd y systemrheolaeth fewnol yn seiliedig arwaith yr archwilwyr mewnol a'rrheolwyr gweithredol o fewn yGofrestrfa Tir sy'n gyfrifol amddatblygu a chynnal yfframwaith rheolaeth fewnol, asylwadau'r archwilwyr allanol yneu llythyr rheoli ac adroddiadaueraill. Rwy'n cael fy nghynghoriynghylch goblygiadaucanlyniadau fy adolygiadparhaus o effeithiolrwydd ysystem rheolaeth fewnol ganFwrdd y Gofrestrfa Tir, yPwyllgor Archwilio a'r BwrddRisg Busnes ac mae cynlluniau iddatrys gwendidau a sicrhaubod gwelliant parhaus i'r systemyn weithredol.

Mae prif elfennau'r systemrheolaeth fewnol wedi'u nodi ynadran 4 uchod ac yn cyfrannu atfy adolygiad o effeithiolrwydd ysystem. Mae'r canlynol hefydyn darparu gwybodaeth ar gyferfy adolygiad:— Mae Bwrdd y Gofrestrfa Tir,

yr wyf i yn ei gadeirio, yncanolbwyntio ar gyfeiriadstrategol y Gofrestrfa Tir ermwyn sicrhau bod y CynllunStrategol 10 mlynedd yncael ei weithredu. Mae'nofynnol i bob cynnig a roddirgerbron y Bwrdd gynnwysasesiad risg. Ar ddiweddpob cyfarfod, mae'r Bwrddyn ystyried goblygiadau risgunrhyw benderfyniad y maewedi'i wneud. Mae'n

60


adolygu'r gofrestr risgstrategol ac yn sicrhau bod ytrefniadau sy'n weithredol ileddfu risgiau yn effeithiol.Mae'n cael yr wybodaethddiweddaraf ar waith yBwrdd Risg Busnes gan yCyfarwyddwr Cyllid ynogystal ag adroddiadau amelfennau amrywiol y busneser mwyn sicrhau bodrheolaeth fewnol yn cael eichynnal.

— Mae'r Pwyllgor Archwilio ynadrodd i Fwrdd y GofrestrfaTir. Mae'n cynnwysCadeirydd a DirprwyGadeirydd (y ddau yngyfarwyddwyr anweithredol),y Cyfarwyddwr SG a rheolwrardal. Mae aelodanweithredol annibynnol arallwedi cael ei benodi fel aelod iychwanegu at sgiliauariannol y pwyllgor. Mae'rpwyllgor yn gweithredu yn ôlegwyddorion ac arferion abennir yn Llawlyfr PwyllgorArchwilio'r Trysorlys. Mae'rPwyllgor Archwilio yncynghori Bwrdd y GofrestrfaTir ynghylch effeithiolrwyddtrefniadau rheoli risg,rheolaeth, llywodraethu arheolaeth ariannol ysefydliad. Mae'n ystyriedadroddiadau'r Bwrdd RisgBusnes ac Archwilio Mewnol,a hefyd llythyr rheoli yrarchwilwyr allanol. Caiffunrhyw bryderon eu hadroddi Fwrdd y Gofrestrfa Tir ermwyn gweithredu arnynt.

— Mae'r Bwrdd Risg Busnes,sy'n cael ei gadeirio gan yCyfarwyddwr Cyllid, ynadrodd i Fwrdd y GofrestrfaTir a'r Pwyllgor Archwilio.

Mae'n ystyried adroddiadaurheolaidd ar gwblhau'rgofrestr risg a materion sy'ncodi o waith monitro aceffeithiolrwydd y brosesrheoli risg. Ym mhobcyfarfod, bydd y Bwrdd ynadolygu'r holl risgiaustrategol sydd â sgôr uchelneu ganolig ar gyfer'tebygoliaeth' ac 'effaith'

— Y Rheolwr Parhad Busnesyw gwarcheidwad y systemadrodd risg. Mae'r GrwpParhad Busnes yn darparucymorth i ddefnyddwyr ysystem adrodd risg ac yngyfrifol am fonitro'r gofrestr asymud risgiau i lefelcyfarwyddwyr yn unol â'rmeini prawf a osodwyd.Cyflwynir adroddiadau ffurfioli'r Bwrdd Risg Busnes.

— Mae Archwilio Mewnol yngweithredu i safonauarchwilio mewnol yllywodraeth a sefydlwyd gany Trysorlys. Mae'n cyflwynoadroddiadau rheolaidd sy'ncynnwys barn flynyddol yPennaeth Archwilio Mewnolar ddigonolrwydd aceffeithiolrwydd trefniadaurheoli risg, rheolaeth allywodraethu'r Gofrestrfa Tir,ynghyd ag argymhellion argyfer eu gwella. MaeArchwilio Mewnol ynmabwysiadu ymagweddseiliedig ar risg mewn llawero'i waith. Yn arbennig, mae'rbroses cynllunio archwiliadblynyddol yn ystyried yrisgiau a'r rheolaethaucysylltiedig a nodwyd mewncofrestri risg. Maeadroddiadau ArchwilioMewnol unigol yn cael eu

dosbarthu i Fwrdd yGofrestrfa Tir a'r PwyllgorArchwilio.

At ei gilydd, yr wyf yn fodlon ageffeithiolrwydd systemrheolaeth fewnol y Gofrestrfa Tir.

Peter CollisPrif Gofrestrydd Tir a PhrifWeithredwr

61


Polisi tâl i uwch weision sifilMae tâl uwch weision sifil yn caelei bennu gan y Prif Weinidog yndilyn cyngor annibynnol ganGorff Adolygu Cyflogau Uwch.

Wrth lunio ei argymhellion, mae'rcorff adolygu yn ystyried ycanlynol:— Yr angen i recriwtio, cadw a

chymell pobl sy'n meddu ar ygallu a'r cymwysterau addas igyflawni eu cyfrifoldebaugwahanol.

— Amrywiadau rhanbarthol/lleolmewn marchnadoedd llafura'u heffaith ar recriwtio achadw staff.

— Polisïau'r Llywodraeth ar gyfergwella gwasanaethaucyhoeddus gan gynnwys ygofyniad i adrannau gyrraeddy targedau allbwn ar gyferdarparu gwasanaethauadrannol.

— Y cronfeydd sydd ar gael iadrannau fel y pennwyd ynnherfynau gwariant adrannoly Llywodraeth.

— Targed chwyddiant yLlywodraeth.

Mae'r corff adolygu yn ystyried ydystiolaeth a dderbynnir amystyriaethau economaiddehangach ac a yw eiargymhellion yn fforddiadwy.

Mae mwy o wybodaeth am waithy corff adolygu i'w gweld ynwww.ome.uk.com.

Mae dau bwyllgor tâl uwchwasanaeth sifil (UWS), sy'ngweithredu ar awdurdod Bwrdd yGofrestrfa Tir, yn ystyried yrargymhellion tâl a ddarperir gany rheolwyr llinell, ac yn

penderfynu sut y caiff bonysaueu dosbarthu yn yr adolygiad tâlblynyddol ar gyfer staff yGofrestrfa Tir yn yr UWS, yn unolâ'r cyfarwyddyd a gyhoeddwydgan Swyddfa'r Cabinet.

Mae'r tâl sylfaenol a'r bonysau yndibynnu ar berfformiad, sy'n caelei asesu trwy system arfarnuflynyddol i uwch weision sifil, acmae mwy o fanylion i'w gweld ynwww.civilservice.gov.uk

Yn ystod y flwyddyn, aelodau'rpwyllgor tâl oedd yn delio â bandtâl 1 UWS oedd Mike Cutt(Cadeirydd), Ted Beardsall, AndyHowarth a Joe Timothy. Ar gyfer ypwyllgor tâl yn delio â band tâl 2UWS yr aelodau oedd Mike Cutt(Cadeirydd) a David Rigney.

Polisi tâl i weision sifil eraillMae tâl staff y Gofrestrfa Tir nadydynt ar raddau UWS yn cael eibennu o dan delerau'r CytundebTâl, a ddaeth i rym ar 1 Ebrill1995. O dan y cytundeb hwn,mae tâl yn cael ei bennu bobblwyddyn yn dilyn trafodaethauac ymgynghori rhwng yGofrestrfa Tir a'r undebau, acmae'n amodol ar gymeradwyaethy Trysorlys.

Yn 2006/7, i berfformwyrboddhaol a fu ar y radd amflwyddyn, roedd y codiad cyflogyn cynnwys dilyniantgwarantedig o un cam i fyny'rband tâl ac adbrisio'r band tâl. Iberfformwyr boddhaol gyda llainag un flwyddyn o wasanaeth ary radd roedd y codiad cyflog yncynnwys adbrisio tâl. Hefyd,roedd bonws heb ei gydgrynhoicysylltiedig â pherfformiad i bob

aelod staff oedd yn derbyn ymarciau arfarnu uchaf.

Contractau gwasanaethMae penodiadau GwasanaethSifil yn cael eu gwneud yn unol âChod Recriwtio Comisiynwyr yGwasanaeth Sifil, sy'n ei gwneudhi'n ofynnol i benodi ar sailteilyngdod a chystadleuaeth degac agored.

Mae pob un o'r cyfarwyddwyr agwmpesir gan yr adroddiad hwnyn cael ei benodi am gyfnodpenagored nes eu bod yncyrraedd oedran ymddeol arferolsef 60 oed. Byddai terfynu'rcontract yn gynnar, heblaw ar sailcamymddwyn, yn golygu bod yrunigolyn yn cael ei ddigolledu fely pennir yng NghynllunDigolledu'r Gwasanaeth Sifil.

I gael mwy o wybodaeth amwaith Comisiynwyr y GwasanaethSifil, ewch iwww.civilservicecommissioners.gov.uk

Hawliau cyflog a phensiwnCyflogMae 'cyflog' yn cynnwys cyfloggros; tâl perfformiad neufonysau; goramser; lwfansauLlundain; lwfansau recriwtio achadw; ac unrhyw lwfansau erailli'r graddau eu bod ynddarostyngedig i drethiant y DU.Ni dderbyniodd y cyfarwyddwyrunrhyw fuddiannau o fath arallyn ystod y flwyddyn. Mae'r tabldrosodd yn seiliedig ar daliadaua wnaed gan y Gofrestrfa Tir acfelly wedi'u cofnodi yn y cyfrifonhyn.

Adroddiad tâl

62


Cyflog, gan gynnwys Cynnydd real mewn Cyfanswm cronedig Gwerth Cynnydd real tâl perfformiad pensiwn a chyfandaliad ar 31 Mawrth 2007 trosglwyddo mewn GTAPC ar

yn 60 oed arian parod ôl addasu ar cyfatebol gyfer chwyddiant(GTAPC) ar a newidiadau 31 Mawrth mewn ffactorau

Pensiwn Cyfandaliad Pensiwn Cyfandaliad buddsoddi

2007 2006 2006 2007£’000 £’000 £’000 £’000 £’000 £’000 £’000 £’000 £’000

Bwrdd y Gofrestrfa TirPeter Collis Prif Gofrestrydd Tir a Phrif Weithredwr 150–155 145–150 0–2.5 2.5–5 50–55 160–165 1,007 1,067 25Ted BeardsallDirprwy Brif Weithredwr a Chyfarwyddwr Datblygu Busnes 125–130 115–120 0–2.5 0–2.5 55–60 170–175 1,338 1,334 6Andy HowarthCyfarwyddwr Gweithrediadau 120–125 110–115 0–2.5 2.5–5 50–55 155–160 1,144 1,224 27Joe TimothyCyfarwyddwr Gwasanaethau Cyfreithiol 120–125 115–120 0–2.5 0–2.5 35–40 115–120 760 799 11Linda DanielsCyfarwyddwr Adnoddau Dynol 95–100 85–90 – – 40–45 120–125 902 930 –Heather FosterCyfarwyddwr Cyllid 90–95 85–90 0–2.5 0–2.5 25–30 80–85 503 527 7John WrightCyfarwyddwr Systemau Gwybodaeth 90–95 50–55 0–2.5 – 0–5 – 11 30 15Mike Cutt Cyfarwyddwr Anweithredol 15–20 15–20 – – – – – – –David RigneyCyfarwyddwr Anweithredol 15–20 15–20 – – – – – – –Mae'r holl gyfarwyddwyr gweithredol yn eistedd ar y Bwrdd Gweithredol

Pensiynau'r Gwasanaeth SifilDarperir buddion pensiwn trwydrefniadau pensiwn yGwasanaeth Sifil. O 1 Hydref2002, gall gweision sifil ymunoag un o'r tri chynllun budddiffiniedig 'cyflog terfynol'statudol (clasurol, premiwm achlasurol a mwy). Nid yw'rcynlluniau wedi'u cyllido ac maecost budd yn cael ei thalu gydagarian a ddyfarnwyd gan ySenedd bob blwyddyn. Maepensiynau sy'n daladwy o dangynlluniau clasurol, premiwm achlasurol a mwy yn cael eucynyddu bob blwyddyn yn unolâ newidiadau yn y MynegaiPrisiau Adwerthu. Gall y rhaisy'n ymuno ar ôl 1 Hydref 2002ddewis rhwng aelodaeth

bremiwm neu ymuno â chynllunbudd-ddeiliad 'pwrcasu arian' oansawdd gyda chyfraniadsylweddol gan y cyflogwr (cyfrifpensiwn partneriaeth).

Mae cyfraniadau gweithwyrwedi'u gosod ar gyfradd o 1.5 ycant o enillion pensiynadwy argyfer cynllun clasurol a 3.5 ycant ar gyfer cynlluniaupremiwm a chlasurol a mwy.Bydd buddion yn y cynllunclasurol yn cronni ar gyfradd o1/80fed o'r cyflog pensiynadwyar gyfer pob blwyddyn owasanaeth. Mae cyfandaliadsy'n gyfwerth â thair blynedd obensiwn yn daladwy pan fyddgweithwyr yn ymddeol. Ar gyfercynllun premiwm, bydd

buddiannau'n cronni ar gyfraddo 1/60fed o'r enillionpensiynadwy terfynol ar gyferbob blwyddyn o wasanaeth. Ynwahanol i'r cynllun clasurol, nidoes unrhyw gyfandaliadawtomatig ond gall aelodauildio (cymudo) peth o'u pensiwni ddarparu cyfandaliad. Mae'rcynllun clasurol a mwy ynamrywiad o'r cynllun premiwm,ond gyda budd ar gyfergwasanaeth cyn 1 Hydref 2002wedi'i gyfrifo'n fras yn yr unffordd â'r cynllun clasurol.

Ar gyfer 2006/7, talodd yGofrestrfa Tir gyfraniadaucyflogwr o £35.6 miliwn (2005/6:£33.6 miliwn) ar un o bedaircyfradd yn yr amrediad 17.1 y

63


cant i 25.5 y cant (2005/6: 16.2 ycant i 24.6 y cant) o dâlpensiynadwy, yn seiliedig arfandiau cyflog. Mae actiwari'rcynllun yn adolygu cyfraniadaucyflogwr bob pedair blynedd yndilyn prisiad cynllun llawn.Mae'r cyfraddau cyfraniadau ynadlewyrchu'r buddion wrthiddynt gronni, nid y costau wrthiddynt gael eu talu, ac maent ynadlewyrchu profiad y cynllun yny gorffennol.

Mae'r cyfrif pensiwnpartneriaeth yn gynllun pensiwnbudd-ddeiliad. Mae'r GofrestrfaTir yn gwneud cyfraniadsylfaenol rhwng 3 y cant a 12.5y cant (yn dibynnu ar oedran yraelod) i un o dri chynnyrchpensiwn budd-ddeiliad. Ar gyfer2006/7 y cyfraniad oedd£49,819 (2005/6: £35,649). Nidoes rhaid i'r gweithiwr gyfrannuond os yw'n cyfrannu bydd yGofrestrfa Tir yn cyfateb hyn hydat derfyn o 3 y cant o'r cyflogpensiynadwy (yn ychwanegol atgyfraniad sylfaenol y cyflogwr).Mae'r Gofrestrfa Tir hefyd yncyfrannu 0.8 y cant pellach ogyflog pensiynadwy, sef £3,903yn 2006/7 (2005/6: £2,981) idalu cost buddion risg addarperir yn ganolog(marwolaeth mewn gwasanaethac ymddeol ar sail afiechyd).

Roedd deg unigolyn wediymddeol yn gynnar yn ystod yflwyddyn ar sail afiechyd.Cyfanswm y rhwymedigaethaupensiwn cronedig ychwanegolyn y flwyddyn oedd £17,574.

I gael manylion pellach amdrefniadau pensiwn y

Gwasanaeth Sifil ewch i'r wefanwww.civilservice-pensions.gov.uk

Gwerthoedd trosglwyddo arianparod cyfatebol Gwerth trosglwyddo arian parodcyfatebol (GTAPC) yw gwerthcyfalafol wedi'i asesu'nactiwaraidd y buddion cynllunpensiwn sydd wedi cronni ganaelod ar adeg arbennig. Ybuddion a brisir yw buddioncronedig yr aelod ac unrhywbensiwn gwr/gwraig amodolsy'n daladwy o'r cynllun. MaeGTAPC yn daliad sy'n cael eiwneud gan gynllun neudrefniant pensiwn i ddiogelubuddion pensiwn mewn cynllunneu drefniant pensiwn arall panfydd yr aelod yn gadael cynllunac yn dewis trosglwyddo'rbuddion sydd wedi cronni yn eigynllun blaenorol. Mae'rffigurau pensiwn a ddangosir yncyfeirio at y buddion y mae'runigolyn wedi cronni oganlyniad i'w haelodaeth gyfano'r cynllun pensiwn, nid dim ondei wasanaeth mewn swydduwch y mae'r dadleniad yngymwys iddi. Mae'r ffigurauGTAPC, ac o 2003/4 y manylionpensiwn eraill, yn cynnwysgwerth unrhyw fudd pensiwnmewn cynllun neu drefniantarall y mae'r unigolyn wedi'idrosglwyddo i drefniadaupensiwn y Gwasanaeth Sifil acmae CS Vote wedi derbyn taliadtrosglwyddo sy'n gymesur â'rrhwymedigaethau pensiwnychwanegol sy'n cael eucymryd. Maent hefyd yncynnwys unrhyw fudd pensiwnychwanegol sydd wedi cronni i'raelod o ganlyniad iddo brynu

blynyddoedd ychwanegol owasanaeth pensiwn yn ycynllun. Cyfrifir GTAPC o fewn ycanllawiau a'r fframwaith abennir gan yr Institute andFaculty of Actuaries.

Cynnydd real mewn GTAPCMae hyn yn adlewyrchu'rcynnydd mewn GTAPC a gyllidiryn effeithiol gan y cyflogwr.Mae'n ystyried y cynnydd yn ypensiwn cronedig oherwyddchwyddiant a'r cyfraniadau adalwyd gan y gweithiwr (gangynnwys gwerth unrhywfuddion a drosglwyddwyd ogynllun neu drefniant pensiwnarall) ac mae'n defnyddioffactorau prisio'r farchnadgyffredin ar gyfer dechrau adiwedd y cyfnod.

64


Nodiadau 2007) 2006)£’000) £’000)

Incwm ffioedd - gweithrediadau parhaus 2 474,525) 395,432)

Cost y gwasanaeth 2 (358,139) (344,489)

Gwarged gros 116,386) 50,943)

Costau gweinyddol 2 (20,069) (20,194)

Gwarged gweithredu 3 96,317) 30,749)

Elw ar werthu asedau sefydlog 89) 91)

Llog i'w dderbyn 11,604) 9,160)

Llog i'w dalu a thaliadau tebyg 5 (32) (31)

Gwarged am y flwyddyn ariannol 107,978) 39,969)

Difidend i'w dalu 6 (16,548) (14,229)

Gwarged a gadwyd am y flwyddyn ariannol 21 91,430) 25,740)

Mae'r nodiadau ar dudalennau 69 i 86 yn rhan annatod o'r cyfrifon hyn.

Cyfrif incwm a gwariant am y flwyddyna ddaeth i ben 31 Mawrth 2007

65


Nodiadau 2007) 2006)£’000) £’000)


Gwarged heb ei realeiddio wrth ailbrisio ar Grant Wrth Gefn y Llywodraeth 19 242) 111)

Gwarged heb ei realeiddio ar ailbrisio 20 10,683) 13,647)

Enillion wedi'u realeiddio a drosglwyddwyd i incwm a gwariant 20 0) (1,115)

Trosglwyddiad i enillion a gedwir 21 (6,687) 0)

Cyfanswm enillion a cholledion cydnabyddedig am y flwyddyn ariannol 112,216) 52,612)


Datganiad o gyfanswm enillion acholledion cydnabyddedig am y flwyddyna ddaeth i ben 31 Mawrth 2007

66


2007) 2006)Nodiadau £’000) £’000)


Difidend i'w dalu 6 (16,548) (14,229)

91,430) 25,740)

Gwarged ar ailbrisio 20 3,996) 12,532)

Trosglwyddiad i enillion a gedwir 21 6,687) 0)

Ailbrisio asedau heb fod yn eiddo 21 32) 0)

Gostyngiad yn y Gronfa Indemniad 17 (100) (6,966)

Gostyngiad yng Ngrant Wrth Gefn y Llywodraeth 19 (2,350) (830)

Cynnydd net yng nghronfeydd y llywodraeth 99,695) 30,476)

Cronfeydd y llywodraeth wrth agor 414,680) 384,204)

Cronfeydd y llywodraeth wrth gau 514,375) 414,680)


Cysoni symudiadau yng nghronfeydd yllywodraeth am y flwyddyn a ddaeth iben 31 Mawrth 2007

67


Mantolen ar 31 Mawrth 2007

2007 2006Nodiadau £’000) £’000) £’000) £’000)

Asedau sefydlogAsedau diriaethol 7 245,227) 228,081)

Asedau anniriaetholYmchwil a datblygu 8 26,127) 8,133)

Asedau cyfredolStociau 9 2,401) 2,011)Dyledwyr 10 25,428) 20,464)Arian yn y banc ac mewn llaw 11, 24.2 306,793) 232,664)

334,622) 255,139)

Credydwyr - symiau'n ddyledus cyn pen blwyddyn 12.1 (76,513) (61,880)

Asedau cyfredol net 258,109) 193,259)

Cyfanswm asedau llai rhwymedigaethau cyfredol 529,463) 429,473)

Credydwyr - symiau'n ddyledus ar ôl mwy na blwyddyn 12.2 (12,531) (13,254)

Darpariaethau ar gyfer rhwymedigaethaua thaliadau 16 (2,557) (1,539)

Asedau net 514,375) 414,680)

Cronfa Indemniad 17 15,158) 15,258)

Cyfalaf a chronfeydd wrth gefnCyfalaf Difidend Cyhoeddus 18 61,545) 61,545)Grant Wrth Gefn y Llywodraeth 19 9,350) 11,700)Cronfa Wrth Gefn Ailbrisio 20 75,402) 71,406)Cyfrif incwm a gwariant 21 352,920) 254,771)

514,375) 414,680)


Peter Collis, Prif Gofrestrydd Tir a Phrif WeithredwrDyddiad: 4 Gorffennaf 2007

68


2007) 2006)Nodiadau £’000) £’000)

Llif arian net i mewn o weithgareddau gweithredu 24.1 128,860) 44,481)

Enillion ar fuddsoddiadau a gwasanaethu cyllid

Llog a dderbyniwyd 11,118) 9,210)

Elfen llog taliadau prydles ariannol 5 (32) (31)

11,086) 9,179)

Gwariant cyfalaf

Prynu asedau sefydlog diriaethol (33,994) (40,855)

Ymchwil a datblygu (17,026) 0)

Gwerthu asedau sefydlog diriaethol 177) 1,408)

Llif arian parod net allan o wariant cyfalaf (50,843) (39,447)

Difidend wedi'i dalu ar Gyfalaf Difidend Cyhoeddus (14,229) (12,793)

Llif arian parod net i mewn cyn ariannu 74,874) 1,420)

Ariannu

Elfen cyfalaf taliadau prydles ariannol (745) (505)

Cynnydd mewn arian parod 24.2 74,129) 915)


Datganiad llif arian am y flwyddyn addaeth i ben 31 Mawrth 2007

69


1 Datganiad o bolisïau cyfrifyddu1.1 Sail cyfrifydduMae'r cyfrifon hyn wedi cael eu paratoi yn unol â Llawlyfr AdroddiadauAriannol 2006/7 (LlAA) ac yn cydymffurfio â'r Cyfarwyddyd Cyfrifon aroddwyd gan y Trysorlys yn unol ag adran 4 (6)(a) Deddf CronfeyddMasnachu'r Llywodraeth 1973. Mae'r polisïau cyfrifyddu sydd wedi'ucynnwys yn y LlAA yn dilyn arferion cyfrifyddu cymeradwy cyffredinol yDU i gwmnïau (UK GAAP) i'r graddau ei fod yn ystyrlon ac yn briodol i'rsector cyhoeddus. Pan fydd y LlAA yn caniatáu dewis o bolisicyfrifyddu, mae'r polisi cyfrifyddu y barnwyd ei fod yn fwyaf priodol iamgylchiadau arbennig y Gofrestrfa Tir ar gyfer y dibenion o roi darlungwir a theg wedi cael ei ddewis. Mae polisïau cyfrifyddu'r Gofrestrfa Tirwedi cael eu defnyddio'n gyson wrth ddelio ag eitemau yr ystyrir eubod yn berthnasol i'r cyfrifon.

1.2 Confensiwn cyfrifydduMae'r cyfrifon hyn wedi cael eu paratoi o dan y confensiwn costhanesyddol wedi'i addasu i ddarparu ar gyfer ailbrisio asedau sefydlogdiriaethol.

1.3 Incwm ffioeddDyma'r incwm sy'n ymwneud yn uniongyrchol â gweithgareddaugweithredu'r Gofrestrfa Tir. Mae'n cynnwys ffioedd, yn glir o unrhywad-daliadau, ar gyfer gwasanaethau statudol i gofrestru teitl aphridiannau tir gan gynnwys credydau amaethyddol. Mae incwm yncael ei gydnabod yn y cyfrifon yn y flwyddyn ariannol pan ddarperir ygwasanaeth.

Mae rhai gwasanaethau yn gofyn am dderbyn tâl gyda'r cais sy'ngolygu bod taliadau'n cael eu derbyn am wasanaethau sydd heb eudarparu eto o fewn y flwyddyn ariannol yr adroddir arni. Mae'r symiauhyn yn cael eu hadrodd fel ffioedd a dderbyniwyd ymlaen llaw a'udatgelu o fewn credydwyr.

1.4 YswiriantCodir yswiriant i'r cyfrif incwm a gwariant ar sail y premiymaugwirioneddol a dalwyd, ar gyfer eiddo, lifftiau, cerbydau, defnyddio ceirhurio a theithio dramor.

1.5 PensiynauMae gweithwyr cyflogedig y Gofrestrfa Tir yn weision sifil ac mae hawlganddynt fod yn aelodau o Brif Gynllun Pensiwn y Gwasanaeth Sifil(PGPGS). Mae PGPGS yn gynllun budd diffiniedig aml-gyflogwr heb eiariannu, ond nid yw'r Gofrestrfa Tir yn gallu adnabod ei chyfran o'rasedau a rhwymedigaethau sylfaenol. Mae'r Gofrestrfa Tir yncydnabod y gost ddisgwyliedig o ddarparu pensiynau ar sailsystematig a rhesymol dros y cyfnod y mae'n cael budd owasanaethau'r gweithwyr cyflogedig drwy dalu i'r PGPGS symiau

Nodiadau ar ycyfrifon

70


wedi'u cyfrifyddu ar sail groniadol. Mae rhwymedigaeth am dalubuddion yn y dyfodol yn dâl i'r PGPGS. Roedd actiwari'r cynllun wediprisio'r cynllun fel ar 31 Mawrth 2003. Fe gewch fanylion yngnghyfrifon adnoddau'r Swyddfa Cabinet o dan Flwydd-dal Sifil(www.civilservice-pensions.gov.uk).

Fe welwch fanylion pellach am bensiynau yn yr adroddiad tâl ardudalennau 61 i 63.

1.6 Asedau sefydlog diriaetholMae tir ac adeiladau rhydd-ddaliad a les-ddaliad hir yn cael eu prisio'nbroffesiynol bob tair blynedd. Yn y blynyddoedd rhwng hynny, byddAsiantaeth y Swyddfa Brisio yn darparu prisiad 'bwrdd gwaith'. Maeprisiad 'bwrdd gwaith' wedi cael ei ddarparu'r flwyddyn hon.

Mae'n ofynnol i'r Gofrestrfa Tir gan y LlAA i ddatgelu asedau sefydlogeraill yn y fantolen fel cost hanesyddol wedi'i haddasu. Ar gyferasedau tymor byr heb fod yn eiddo, defnyddir cost hanesyddol felbrasamcan o gost gyfredol yr ased.

Mae tir ac adeiladau rhydd-ddaliad a les-ddaliad hir wedi'u cynnwys argost hanesyddol llai dibrisiad cronedig.

Nid yw asedau sydd wrthi'n cael eu hadeiladu yn cael eu dibrisio.

Mae'r tâl dibrisio yn cael ei gyfrifo er mwyn dyrannu'r gost neu swmwedi'i ailbrisio, llai gwerth gweddillol amcangyfrifedig asedau sefydlogdiriaethol yn systematig dros eu hoes ddefnyddiol sy'n weddill ganddefnyddio'r dull llinell syth.

Mae oes asedau yn cael ei adolygu ar ddiwedd bob blwyddyn ariannol.

Defnyddir y cyfraddau dibrisio asedau canlynol:

Tir rhydd-ddaliad dim

Adeiladau rhydd-ddaliad 2 y cant

Tir ac adeiladau les-ddaliad cyfnod y brydles

Cyfarpar telegyfathrebu 20 y cant

Dodrefn, gosodion a ffitiadau 20 y cant

Cyfarpar swyddfa 20 y cant

Cyfrifiaduron: prif-ffrâm 20 y cant

Cyfrifiaduron: mini a chyfrifiaduron personol 331/3 y cant

Cerbydau modur 331/3 y cant

Ceblo strwythuredig 10 y cant

Offer a pheiriannau trwm 10 y cant

71


1.7 Amhariad asedau sefydlogCynhelir adolygiadau amhariad os oes arwyddion nad oes moddadennill y gwerthoedd sy'n cario. Cyfradd disgownt y llywodraeth sy'ngymwys yw 3.5 y cant.

1.8 Ymchwil a datblyguMae'r Gofrestrfa Tir wrthi'n datblygu e-drawsgludo, system electronig ihelpu gwella'r prosesau prynu, gwerthu a chofrestru tir ac eiddo yngNghymru a Lloegr. Mae cost datblygu e-drawsgludo yn cael eichyfalafu fel asedau anniriaethol ar y fantolen. Mae gwariant yn caelei nodi ar wahân drwy gyfres o brosiectau a ddelir o fewn strwythurrhaglen e-drawsgludo. Mae holl gostau'r rhaglen, gan gynnwyscostau staff y gellir eu priodoli'n uniongyrchol, sy'n gymwys o dan yDatganiad o Arferion Cyfrifyddu Safonol 13 sydd i'w diffinio felgwariant datblygu, yn cael eu cyfalafu. Cânt eu hamorteiddio ynerbyn llinynnau incwm e-drawsgludo y dyfodol.

1.9 Gwaith ar y gweillCaiff gwaith ar y gweill ei ddatgan ar y gost isaf (deunyddiauuniongyrchol a chyflogau a hefyd gorbenion y gellir eu priodoli ar lefelgweithgarwch arferol) a'r gwerth realeiddio net, sy'n seiliedig ar y ffi,llai costau pellach y disgwylir eu talu pan fydd yr achos wedi'i gwblhau.

Oherwydd gwerth ansylweddol stoc deunydd ysgrifennu cytunwyd arnewid i'r polisi cyfrifyddu, lle y byddai'n cael ei drin fel cost yn ystod yflwyddyn. Gan fod y swm yn ansylweddol nid yw'r cyfnod blaenorolwedi cael ei ailddatgan.

1.10 DarpariaethauMae'r Gofrestrfa Tir yn darparu ar gyfer rhwymedigaethau cyfreithiol acadeiladol sydd ag amseriad neu swm ansicr ar ddyddiad y fantolen, arsail amcangyfrifiad gorau'r rheolwyr o'r gwariant sydd ei angen i dalu'rrhwymedigaeth. Os yw'n briodol ategir hyn gan gyngor proffesiynolannibynnol. Codir darpariaethau i'r cyfrif incwm a gwariant.

1.11 Cronfa IndemniadSefydlwyd y Gronfa Indemniad yn 1994. Yn 2003/4, comisiynodd yGofrestrfa Tir Lane, Clark a Peacock i gynnal adolygiad actiwaraidd.Argymhellodd ei adroddiad bod y Gofrestrfa Tir yn cynyddu'r gronfa i£13.724 miliwn fel ar 31 Mawrth 2004. Yn y blynyddoedd rhyngddyntcafwyd diweddariadau blynyddol, cyn yr adolygiad actiwaraidd nesaf, agaiff ei gynnal gan Lane, Clark a Peacock, yn dechrau ym mis Medi2007. Bydd hawliadau a brofir ac a gwmpasir gan y gronfa, yn y llecyntaf, yn cael eu codi yn erbyn y gronfa.

1.12 Rhwymedigaethau amodolOs yw'n briodol, mae rhwymedigaethau sydd â siawns phosibl yn unigo grisialu ac nid ydynt yn bodloni meini prawf y darpariaethau wedi'u

72


dosbarthu fel rhwymedigaethau amodol. Mae hyn yn cynnwys ondnid yw wedi'u cyfyngu i geisiadau am golledion sy'n codi o wallau, neudwyll mewn perthynas â chyfrifoldeb statudol y Gofrestrfa Tir felyswiriwr teitlau yng Nghymru a Lloegr.

1.13 Prydlesi gweithredolCodir costau rhentu o dan brydlesi gweithredol i'r cyfrif incwm agwariant fel costau a gafwyd.

1.14 Prydlesi ariannolOs yw'r Gofrestrfa Tir yn cadw holl risgiau a manteision perchnogaethased sy'n amodol ar brydles, caiff y brydles ei thrin fel prydlesariannol. Mae rhandaliadau sy'n daladwy yn y dyfodol o dan brydlesiariannol, yn glir o daliadau ariannol, yn cael eu cynnwys yn y golofncredydwyr gyda'r gwerthoedd ased cyfatebol wedi'u cofnodi yn ygolofn asedau sefydlog a'u dibrisio dros eu hoes ddefnyddiol dybiedigneu eu telerau prydles, p'un bynnag yw'r byrraf. Cyfradd disgownt yllywodraeth sy'n gymwys yw 3.5 y cant. Mae taliadau prydles yn caeleu dosrannu rhwng yr elfen ariannol, a godir i'r cyfrif incwm a gwariantfel llog, a'r elfen cyfalaf, sy'n lleihau'r rhwymedigaeth sy'n ddyledus argyfer rhandaliadau yn y dyfodol.

1.15 Grantiau cyfalaf y llywodraethMae gwerth asedau a gyllidir gan grantiau'r llywodraeth ar gyfergwariant cyfalaf yn cael ei ddal mewn Grant Wrth Gefn y Llywodraeth.Mae'r asedau y telir amdanynt gyda'r grant yn cael eu hailbrisio a'udibrisio yn unol â pholisi asedau sefydlog y Gofrestrfa Tir. Mae costaudibrisio a symudiadau ailbrisio ar gyfer yr asedau hyn yn cael eu codii'r gronfa wrth gefn yn unol â chyfarwyddyd Government Accounting.

1.16 Taliadau i gyflenwyr Menter Cyllid Preifat (MCP)Mae trafodion MPC wedi cael eu cyfrif amdanynt yn unol â NodynTechnegol Rhif 1 (Diwygiedig) ar Sut i roi cyfrif am drafodion MCP. Ganfod gweddill y risgiau a manteision perchnogaeth eiddo MCP yn cael eiddwyn gan weithredydd y MCP, mae'r taliadau yn cael eu cofnodi felcost gweithredu.

1.17 TAWMae'r Gofrestrfa Tir yn rhoi cyfrif am TAW ar ei gweithgareddaustatudol o dan Gyfarwyddiadau Trethu a Chontractio GwasanaethauAllan y Trysorlys. Ar gyfer gweithgaredd nad yw'n statudol, sy'nweithgarwch busnes, codir TAW ac fe adenillir yn ôl rheolau TAWmasnachol. Mae TAW nad oes modd ei hadennill yn cael ei chodi i'rcategori gwariant perthnasol neu'n cael ei chynnwys yng nghostauprynu wedi'u cyfalafu yr asedau sefydlog. Os yw treth allosod yn caelei chodi neu os yw treth fewnbwn yn cael ei hadennill nodir y symiauyn glir o TAW.

1.18 Cost cyfalafMae'n ofynnol i'r Gofrestrfa Tir dalu i'r Trysorlys ddifidend blynyddol sef3.5 y cant o'r cyfalaf cyfartalog a ddefnyddiwyd yn ystod y flwyddynariannol. Mae'n ddigonol ym marn y Gofrestrfa Tir i gyfrifo'r ffigur hwndrwy ddefnyddio cyfartaledd blynyddol.

1.19 Technegau amcangyfrifTechnegau amcangyfrif yw'r dulliau a fabwysiadir i gael symiauariannol amcangyfrifedig ar gyfer incwm a gwariant yn ystod y cyfnodadrodd a phrisio asedau a rhwymedigaethau a datgelu asedau arhwymedigaethau amodol ar ddyddiad y cyfrifon. Mae technegauamcangyfrif sylweddol ar gyfer y Gofrestrfa Tir yn cynnwys cydnabod aphrisio darpariaethau.

2 Adrodd mewn adrannauMae'r wybodaeth yn y nodyn hwn yn bodloni dau ddiben. Y cyntaf ywcydymffurfio â chanllaw Ffioedd a thaliadau'r Trysorlys a'r ail ywcydymffurfio â'r Datganiad o Arferion Cyfrifyddu Safonol Rhif 25.

Mae'r Gofrestrfa Tir yn cyflawni'r ddau wasanaeth statudol hyn arwahân: cofrestru teitl a phridiannau tir gan gynnwys credydauamaethyddol. Yn y tabl isod nodir yr incwm ffioedd, cyfanswm cost ygwasanaeth a'r gwarged ar gyfer pob un o'r gwasanaethau hyn.

Amcan ariannol y gronfa fasnachu yw talu costau'r ddau wasanaeth agwneud enillion ar y cyfalaf cyfartalog a ddefnyddiwyd o 3.5 y cant,gan gymryd un flwyddyn gyda'r llall (gweler hefyd nodyn 27).

Mae asedau net yr adrannau Pridiannau Tir a Chredydau Amaethyddolyn cynrychioli tua 2 y cant o gyfanswm asedau net y Gofrestrfa Tir.Mae'n anaddas, felly, nodi'r wybodaeth hon ar wahân.

Cofrestru teitl Pridiannu tir a Cyfanswm Cyfanswmchredydau amaethyddol

2007) 2006) 2007) 2006) 2007) 2006)£’000) £’000) £’000) £’000) £’000) £’000)

Incwm ffioedd 464,748) 386,192) 9,777) 9,240) 474,525) 395,432)

Cost y gwasanaeth (355,108) (341,632) (3,031) (2,857) (358,139) (344,489)

Costaugweinyddol (19,893) (20,029) (176) (165) (20,069) (20,194)

Gwargedgweithredu 89,747) 24,531) 6,570) 6,218) 96,317) 30,749)

73


74


3 Gwarged gweithredu2007) 2006)

Nodir y gwarged gweithredu ar ôl codi am y canlynol £’000) £’000)Costau staff (gweler nodyn 4 a'r adroddiad tâl) 244,063) 238,147)Darpariaethau ar gyfer costau indemniad (gweler nodyn 17) (100) 1,424)Costau isadeiledd TG (gweler nodyn 26) 19,937) 17,360)Hurio peiriannau 6,534) 5,541)Tâl yr archwiliwr - ffi archwilio 69) 68)Dibrisio'r flwyddyn gyfredol - asedau a berchenogir (gweler nodyn 7) 20,025) 17,546)Dibrisio'r flwyddyn gyfredol - asedau a brydlesir (gweler nodyn 7) 1,256) 1,110)Amhariad mewn gwerth asedau sefydlog (gweler nodyn 7) 2,487) 5,193)Amhariad mewn gwerth asedau sy'n cael eu hadeiladu 2,753) 0)Costau ymddeoliad cynnar (gweler nodyn 16) 1,380) 681)Tâl am brydlesi gweithredu - adeiladau 4,018) 4,479)Incwm gweithredu arall (3,904) (2,499)

4 Gwybodaeth am weithwyr cyflogedig4.1 Costau staff

2007) ) ) 2006)Staff parhaol) Eraill) Cyfanswm) Cyfanswm)

£’000) £’000) £’000) £’000)

Cyflogau 195,790) 2,802) 198,592) 193,193)

Costau nawdd cymdeithasol 14,678) 27) 14,705) 13,591)

Costau pensiwn eraill 35,654) 0) 35,654) 33,605)

Cyfanswm costau staff 246,122) 2,829) 248,951) 240,389)

Costau staff wedi'u cyfalafu (4,585) (303) (4,888) (2,242)

Cyfanswm costau staff net 241,537) 2,526) 244,063) 238,147)

Mae'r symiau a ddatgelir fel cyflogau yn cynnwys tâl cyfarwyddwyr.

Mae costau staff wedi'u cyfalafu yn cyfeirio at ymchwil a datblygue-drawsgludo (gweler nodyn 1.8).

Mae costau staff eraill yn cynnwys cyflogau a chostau nawdd cymdeithasol argyfer staff a gyflogir fel staff dros dro neu staff ar gontractau tymor sefydlog; achostau staff asiantaeth.

75


4.2 Niferoedd staffRoedd nifer y bobl a gyflogwyd gan y Gofrestrfa Tir ar gyfartaledd ynystod y flwyddyn fel a ganlyn:

4.3 Cyflog a hawliau pensiwn y Prif Weithredwr a'r cyfarwyddwyrMae cyflog a hawliau pensiwn Prif Weithredwr a chyfarwyddwyr yGofrestrfa Tir wedi'u cynnwys yn yr adroddiad tâl ar dudalennau 61 i63.

4.4 PensiynauDarperir buddion pensiwn i'r rhan fwyaf o'r staff drwy'r PGPGS. Argyfer 2006/7 roedd cyfraniadau gweithwyr cyflogedig o £35.6miliwn (2005/6: £33.6 miliwn) yn daladwy i'r PGPGS ar un o bedaircyfradd yn yr ystod 17.1 y cant a 25.5 y cant o dâl pensiynadwy, ynseiliedig ar fandiau cyflog.

Gallai gweithwyr cyflogedig a ymunodd ar ôl 1 Hydref 2002 ddewisagor cyfrif pensiwn partneriaeth, pensiwn budd-ddeiliaid gydachyfraniad cyflogwr. Ar gyfer 2006/7 roedd y Gofrestrfa Tir wedigwneud cyfraniad o £49,819 (2005/6: £35,649).

Fe welwch fanylion pellach am y cynlluniau pensiwn yn yr adroddiadtâl ar dudalennau 61 i 63.

5 Llog i'w dalu a thaliadau tebyg2007 2006

£’000 £’000

Taliadau ariannol 32 31

Mae adolygiadau rhent wedi cael eu cydnabod fel rhan o'r gwerthcyfalaf gan leihau eu llog sy'n daladwy.

2007) ) ) 2006)Staff parhaol) Eraill) Cyfanswm) Cyfanswm)

Uwch reolwyr 7) 0) 7) 15)

Gweithredol 7,644) 94) 7,738) 7,740)

Gweinyddol 314) 35) 349) 324)

TG 476) 23) 499) 467)

8,441) 152) 8,593) 8,546)

76


6 Difidend sy'n daladwy

2007 2006£’000 £’000

Difidend sy'n daladwy 16,548 14,229

Mae'n ofynnol i'r Gofrestrfa Tir dalu difidend blynyddol i'r Trysorlys sy'n3.5 y cant o'r cyfalaf cyfartalog a ddefnyddiwyd yn ystod y flwyddyn ariannol.

7 Asedau sefydlog diriaethol

Tir ac adeiladau Dodrefn, Cyfrifiaduron, gosodion a

Asedau sy'n telegyfathrebu ffitiadau a Rhydd- cael eu a chyfarpar cherbydauddaliad Prydles hir Prydles fer hadeiladu swyddfa modur Cyfanswm

£’000) £’000) £’000) £’000) £’000) £’000) £’000

Cost neu brisiad

Ar ddechrau'r flwyddyn 134,705) 41,826) 2,372) 10,740) 69,215) 31,506) 290,364)

Ychwanegiadau 0) 0) 283) 17,424) 11,870) 3,060) 32,637)

Asedau i'w defnyddio 2,668) 9) 0) (9,006) 5,329) 1,000) 0)

Ailbrisiad yn y flwyddyn* 9,285) 670) 777) 0) 0) 0) 10,732)

Ailbrisiad 0) 0) 0) 0) 415) (383) 32)

Trosglwyddiadau 0) 0) 0) 0) 8,549) (785) 7,764)

Amhariad (2,484) 0) (3) 0) 0) 0) (2,487)

Gwarediadau 0) 0) 0) 0) (6,085) (1,431) (7,516)

Ar ddiwedd y flwyddyn 144,174) 42,505) 3,429) 19,158) 89,293) 32,967) 331,526)

Dibrisiad

Ar ddechrau'r flwyddyn 4,762) 1,082) 349) 0) 37,090) 19,000) 62,283)

Darparwydyn ystod y flwyddyn** 2,045) 854) 402) 0) 15,278) 4,091) 22,670)

Trosglwyddiadau 0) 0) 0) 0) 8,342) (578) 7,764)

Dibrisiad ôl-groniad 195) 16) 80) 0) 0) 0) 291)

Gwarediadau 0) 0) 0) 0) (5,360) (1,349) (6,709)

Ar ddiwedd y flwyddyn 7,002) 1,952) 831) 0) 55,350) 21,164) 86,299)

Gwerth llyfr net ar 31 Mawrth 2007 137,172) 40,553) 2,598) 19,158) 33,943) 11,803) 245,227)

Gwerth llyfr net ar 31 Mawrth 2006 129,943) 40,744) 2,023) 10,740) 32,125) 12,506) 228,081)

* £0.242 miliwn (2005/6: £0.314 miliwn) wedi'i ddyrannu i asedau a gyllidir gan grant y llywodraeth (gweler nodyn 19).** £1.389 miliwn (2005/6: £1.238 miliwn) wedi'i ddyrannu i asedau a gyllidir gan gant y llywodraeth (gweler nodyn 19).

77


Mae'r polisïau cyfrifyddu yn datgan mai polisi'r Gofrestrfa Tir yw prisiotir ac adeiladau rhydd-ddaliad a phrydles hir yn broffesiynol bob tairblynedd. Cynhaliwyd prisiad llawn ar 1 Ionawr 2005. Yn yblynyddoedd rhyngddynt, mae'r ffigurau hyn yn cael eu diweddaru ganbrisiad 'bwrdd gwaith'. Caiff prisiadau proffesiynol a phrisiadau 'bwrddgwaith' eu darparu gan briswyr allanol, Asiantaeth y Swyddfa Brisio.Sail y prisiad oedd defnydd presennol gyda gwerth ar y farchnadagored ar gyfer eiddo dros ben neu eiddo a isosodir. Roeddgormodedd o £10.9 miliwn o werth ar y farchnad agored dros werthdefnydd presennol ar gyfer yr eiddo rhydd-ddaliad ar 1 Ionawr 2005.

Swm net y prydlesi ariannol ar ddiwedd y flwyddyn oedd £13.8miliwn (2005/6: £14.1 miliwn). Yn y flwyddyn roedd £0.55 miliwn(2005/6: £0.70 miliwn) o'r dibrisiad yn ymwneud â'r asedau hyn.

Os yw gwerth eiddo yn disgyn yn is na'r gwerthoedd gwreiddiol, codir ydiffygion (dros dro a pharhaol) i'r cyfrif incwm a gwariant fel amhariad.

Swm y tir rhydd-ddaliad oedd £41.13 miliwn (2005/6: £38.87 miliwn).

8 Ymchwil a datblygu - e-drawsgludo

2007 2006£’000 £’000

Costau e-drawsgludo wedi'u cyfalafu 26,127 8,133

Mae cost datblygu e-drawsgludo yn cael ei chyfalafu fel asedanniriaethol ar y fantolen a chaiff ei hamorteiddio yn erbynllinynnau incwm e-drawsgludo yn y dyfodol. Roedd ychwanegiadauyn y flwyddyn yn cyfrif am £17.994 miliwn. Gweler polisïaucyfrifyddu ar dudalen 71.

9 Stociau

Mae stociau'n cynnwys: 2007 2006£’000 £’000

Stociau deunydd ysgrifennu 0 12

Gwaith ar y gweill 2,401 1,999

2,401 2,011

78


10 Dyledwyr10.1 Dyledwyr sy'n ddyledus cyn pen blwyddyn

2007 2006£’000 £’000

Dyledwyr masnach 12,782 9,537

Dyledwyr eraill 3,058 3,033

Rhagdaliadau ac incwm cronedig 6,878 6,390

22,718 18,960

10.2 Dyledwyr sy'n ddyledus ar ôl mwy na blwyddyn

2007 2006£’000 £’000

Dyledwyr eraill 826 692

Rhagdaliadau 1,884 812

2,710 1,504

Cyfanswm dyledwyr 25,428 20,464

11 Arian yn y banc ac mewn llaw

2007 2006£’000 £’000

Swyddfa Tâl-feistr Gyffredinol EM 284,934 213,067

Banciau masnachol ac arian mewn llaw 21,859 19,597

Cyfanswm 306,793 232,664

Mae'r Gofrestrfa Tir yn dal adneuon cwsmeriaid fel rhan o'rcyfleuster taliadau cyfrif credyd. Ar ddiwedd y flwyddyn roedd 103 ogyfrifon (2005/6: 105) ac roedd cyfanswm o £2.08 miliwn (2005/6:£2.09 miliwn) yn cael ei ddal yng nghyfrif banc y Gofrestrfa Tir.

Ni ddangosir adneuon cwsmeriaid yn y fantolen oherwydd eu bodyn cyfeirio at arian trydydd parti (gweler nodyn 24.2).

79


12 Credydwyr12.1 Symiau'n ddyledus cyn pen blwyddyn

2007 2006£’000 £’000

Ffioedd a dderbyniwyd ymlaen llaw 13,238 9,361

Treth a nawdd cymdeithasol 4,786 4,607

Credydwyr masnach 6,339 4,103

Credydwyr eraill 4,356 3,726

Croniadau 30,328 24,915

Ymrwymiadau net o dan brydlesi ariannol 918 939

Difidend i'w dalu 16,548 14,229

76,513 61,880

12.2 Symiau'n ddyledus ar ôl mwy na blwyddyn

2007 2006£’000 £’000

Ymrwymiadau prydlesi ariannol 12,531 13,254

Mae'r ffigurau cymharol wedi cael eu hailddatgan i adlewyrchu symud gwerthoedddarpariaeth ymddeoliad cynnar o gredydwyr i ddarpariaethau yn nodyn 16.

13 Gweddillion o fewn y llywodraeth13.1 Dyledwyr

Symiau'n ddyledus Symiau'n ddyledus ar cyn pen blwyddyn ôl mwy na blwyddyn

2007) 2006) 2007) 2006)Gweddillion gyda: £’000) £’000) £’000) £’000)

Cyrff llywodraeth ganolog eraill 3,429) 3,150) ) )

Awdurdodau lleol 1,135) 17) ) )

Cyrff GIG 0) 13) ) )

Corfforaethau cyhoeddus a chronfeydd masnachu 70) 14) ) )

Gweddillion o fewn y llywodraeth 4,634) 3,194) ) )

Gweddillion gyda chyrffallanol i'r llywodraeth 18,084) 15,766) 2,710) 1,504)

Cyfanswm dyledwyr 22,718) 18,960) 2,710) 1,504)

80


13.2 Credydwyr

Symiau'n ddyledus Symiau'n ddyledus arcyn pen blwyddyn ôl mwy na blwyddyn

2007) 2006) 2007) 2006)Gweddillion gyda: £’000) £’000) £’000) £’000)

Cyrff llywodraethganolog eraill 24,584) 32) ) )

Awdurdodau lleol 284) 4) ) )

Cyrff GIG 0) 0) ) )

Corfforaethau cyhoeddus a chronfeydd masnachu 0) 16) ) )

Gweddillion o fewn y llywodraeth 24,868) 52) ) )

Gweddillion gyda chyrff allanol i'r llywodraeth 51,645) 61,828) 12,531) 13,254)

Cyfanswm credydwyr 76,513) 61,880) 12,531) 13,254)

14 Ymrwymiadau prydlesi 14.1 Prydlesi gweithredu

Ymrwymiadau blynyddol mewn perthynas 2007 2006â phrydlesi gweithredu tir ac £’000 £’000adeiladau sy'n dod i ben cyn pen:

Blwyddyn 461 50

Dwy i bum mlynedd 1,013 1,873

Mwy na phum mlynedd 2,544 2,556

4,018 4,479

14.2 Prydlesi ariannol

2007 2006Taliadau'n ddyledus cyn pen: £’000 £’000

Blwyddyn 918 939

Dwy i bum mlynedd 3,561 3,571

Mwy na phum mlynedd 8,970 9,683

13,449 14,193

81


15 BenthyciadauNid oedd gan y Gofrestrfa Tir unrhyw fenthyciadau yn ystod yflwyddyn ariannol yn dod i ben 31 Mawrth 2007.

16 Darpariaethau ar gyfer rhwymedigaethau a thaliadau

2007) 2006)Ymddeoliad) Eiddo) Cyfanswm) Cyfanswm)

cynnar)£’000) £’000) £’000) £’000)

Ar 1 Ebrill 1,539) 0) 1,539) 2,308)

Ychwanegiadau yn ystod y flwyddyn 1,380) 984) 2,364) 681)

Defnyddiwyd yn ystod y flwyddyn (1,346) 0) (1,346) (1,450)

Ar 31 Mawrth 1,573) 984) 2,557) 1,539)

Mae'r ddarpariaeth ymddeoliad cynnar (DYC) yn rhoi buddionymddeoliad i rai gweithwyr cyflogedig.

Mae'r buddion hyn yn cydymffurfio â rheolau Prif Gynllun Pensiwn y GwasanaethSifil (PGPGS). Mae'r Gofrestrfa Tir yn talu cost y buddion hyn tan oedran ymddeolarferol y gweithwyr cyflogedig sydd wedi ymddeol o dan y cynllun. Roedd ycyfanswm taliadau ar gyfer y flwyddyn yn £1.35 miliwn yn 2006/7, a darparwydar gyfer £1.35 miliwn o hyn o fewn y ddarpariaeth DYC yng nghyfrifon 2005/6.Codir cyfanswm yr atebolrwydd pensiwn hydatoedran ymddeol arferol mewnperthynas â phob gweithiwr cyflogedig i'r cyfrif incwm a gwariant yn y flwyddynpan fydd y gweithiwr cyflogedig yn cymryd ymddeoliad cynnar ac maedarpariaeth ar gyfer taliadau pensiwn yn y dyfodol yn cael ei chreu. Yna maetaliadau pensiwn a budd cysylltiedig i'r gweithiwr cyflogedig sydd wedi ymddeoltan yr oedran ymddeol arferol yn cael eu codi bob blwyddyn yn erbyn y ddarpariaeth.

O ganlyniad i symudiad arfaethedig Swyddfa Croydon i Trafalgar House, maerhwymedigaeth ar y Gofrestrfa Tir i wneud gwaith dadfeilio ar y swyddfabresennol, Sunley House. Mae gwerth y gwaith hwn wedi cael ei ddarparu arei gyfer yn y cyfrifon hyn.

17 Cronfa Indemniad

2007) 2006)£’000) £’000)

Ar 1 Ebrill 15,258) 22,224)

Ychwanegiadau yn ystod y flwyddyn 4,286) 6,637)

Defnyddiwyd yn ystod y flwyddyn (4,386) (13,603)

Ar 31 Mawrth 15,158) 15,258)

82


18 Cyfalaf Difidend Cyhoeddus

2007) 2006)£’000) £’000)

Cyhoeddwyd yn unol â Deddf CronfeyddMasnachu'r Llywodraeth 1973 fel y'i diwygiwydgan Ddeddf Masnachu'r Llywodraeth 1990 61,545) 61,545)

19 Grant Wrth Gefn y LlywodraethYn 2002/3, dyfarnwyd £15 miliwn i'r Gofrestrfa Tir o'r GronfaModerneiddio Cyfalaf i ddatblygu cyfleusterau cyfrifiadurol newydd.O'r swm hwn, gwaredwyd â gwerth £0.719 miliwn o asedau yn2006/7 (2005/6: defnyddiwyd £0.722 miliwn i adeiladu asedau) acmae hwn wedi cael ei ddebydu i Grant Wrth Gefn Grant y Llywodraeth.

2007) 2006)£’000) £’000)

Ar 1 Ebrill 11,700) 12,530)

Cronfa Moderneiddio Cyfalaf 0) 722)

Ailbrisio (gweler nodyn 7) (242) (111)

Dibrisio (gweler nodyn 7) (1,389) (1,238)

Gwarediadau (gweler nodyn 7) (719) 0)

Amhariad (gweler nodyn 7) 0) (203)

Ar 31 Mawrth 9,350) 11,700)

20 Cronfa wrth gefn ailbrisio

2007) 2006)Heb ei realeiddio: £’000) £’000)

Ar 1 Ebrill 71,406) 58,874)

Gwarged ailbrisio (gweler nodyn 7) 10,683) 13,010)

Trosglwyddiad i enillion a gedwir (6,687) 0)

Enillion wedi'u realeiddio 0) (1,115)

Trosglwyddiad i amhariad 0) 637)

Ar 31 Mawrth 75,402) 71,406)

Mae trosglwyddiad unwaith yn unig wedi cael ei wneud o'r gronfa wrthgefn ailbrisio i'r cyfrif incwm a gedwir i adlewyrchu gweddillion hanesyddolsy'n cael eu cario ymlaen yn anghywir yn dilyn symud o gyfrifydduarian i adnoddau, ac i addasu ar gyfer defnyddio cost hanesyddol felamcangyfrifiad ar gyfer cost gyfredol ar asedau heb fod yn eiddo.

83


21 Cyfrif incwm a gwariant2007) 2006)

£’000) £’000)

Ar 1 Ebrill 254,771) 229,031)

Gwarged a gedwir am y flwyddyn 91,430) 25,740)

Addasiad ailbrisio 32) 0)

Trosglwyddiad o'r gronfa wrth gefn ailbrisio 6,687) 0)

Ar 31 Mawrth 352,920) 254,771)

Mae'r addasiad ailbrisio yn ymwneud â newid yn yr amcangyfrifiadcyfrifyddu ar gyfer asedau heb fod yn eiddo sy'n esgor ardrosglwyddiad uniongyrchol i gronfeydd wrth gefn a gedwir.

22 Ymrwymiadau cyfalaf

2007) 2006)Gwariant cyfalaf: £’000) £’000)

Wedi contractio ar ei gyfer ond hebei ddarparu yn y cyfrifon hyn 722) 10,679)

Mae gwariant wedi'i gontractio yn ymwneud â chytundebau ar gyferdarparu trwyddedau meddalwedd.

23 Rhwymedigaethau amodolMae Deddf Cofrestru Tir 2002 yn datgan bod y Gofrestrfa Tir yngyfreithiol atebol i indemnio colledion sy'n deillio o gamgymeriadauneu hepgoriadau ar y gofrestr teitl. Mae hyn yn cynnwyscamgymeriadau sy'n deillio o dwyll gan drydydd parti. Fel yswiriwrstatudol teitlau yng Nghymru a Lloegr, ni chyfyngir taliadauindemniad i gamgymeriadau a wnaed gan y Gofrestrfa Tir. Roedd yrhawliadau sy'n aros o dan y rhwymedigaeth hon fel a ganlyn:

2007) 2006)£’000) £’000)

Mewn perthynas â chofnodion yn y Gofrestr 4,566) 7,315)

Twyll a ffugio 2,807) 3,081)

84


24 Nodiadau ar y datganiad llif arian24.1 Cysoni gwarged gweithredu â llif arian net i mewn oweithgareddau gweithredu

2007) 2006)£’000) £’000)

Gwarged gweithredu 96,317) 30,749)Taliadau dibrisiad 21,281) 18,656)Amhariad mewn gwerth asedau sefydlog 2,487) 5,193)Cynnydd/(gostyngiad) mewn darpariaethau 1,018) (768)Cynnydd mewn stociau (390) (299)(Cynnydd)/gostyngiad mewn dyledwyr (2,395) 216)Cynnydd/(gostyngiad) mewn credydwyr 10,642) (2,300)Gostyngiad yn y Gronfa Indemniad (100)) (6,966)Llif arian net i mewn oweithgareddau gweithredu 128,860) 44,481)

25 Datgeliadau partïon cysylltiedigYn unol â'r cyfarwyddyd a gyhoeddwyd ar 21 Mawrth 1997 gan yTrysorlys, i gydymffurfio â Safon Adrodd Ariannol Rhif 8 - datgeliadaupartïon cysylltiedig, darperir yr wybodaeth ganlynol am drafodionpartïon cysylltiedig.

Mae'r Gofrestrfa Tir yn asiantaeth weithredol, yn gronfa fasnachu ac ynadran o'r llywodraeth. Yn ystod y flwyddyn, cafodd nifer o drafodionperthnasol gydag adrannau eraill o'r llywodraeth a chyrff llywodraethganolog eraill. Roedd y rhan fwyaf o'r trafodion hyn gyda'r ArolwgOrdnans, Cymunedau a Llywodraeth Leol a Swyddfa'r Post.

Nid yw unrhyw aelodau bwrdd, aelodau staff rheoli allweddol neubartïon cysylltiedig eraill wedi ymgymryd ag unrhyw drafodionperthnasol â'r Gofrestrfa Tir.

24.2 Cysoni'r llif arian net i mewn â'r symudiad mewn arian net

2007) 2006£’000) £’000

Cronfeydd Cronfeyddy Gofrestrfa Adneuon y Gofrestrfa AdneuonTir cwsmeriaid Tir cwsmeriaid

Arian net ar ddechrau'r cyfnod 232,664) 2,090) 231,749) 1,687)

Cynnydd/(gostyngiad) mewn arian yn y cyfnod 74,129) (8) 915) 403)

Arian net ar ddiwedd y cyfnod 306,793) 2,082) 232,664) 2,090)

85


26 Partneriaethau cyhoeddus-preifatDyfarnwyd contract ym mis Gorffennaf 1999 i Compaq Services(Hewlett Packard erbyn hyn) am gyfnod o hyd at 10 mlynedd o danbartneriaeth gyhoeddus. Gwaith Hewlett Packard yw dylunio,gweithredu a rheoli'r isadeiledd TG ar gyfer systemau cofrestru'rGofrestrfa Tir. Bydd yr isadeiledd yn cynnal y Gofrestrfa Tir wrth iddisymud tuag at integreiddio ei chofrestri, cynlluniau teitl a gweithredoeddategol ar gyfrifiadur. Mae'r Swyddfa Archwilio Genedlaethol wediystyried y contract partneriaeth cyhoeddus-preifat a chyflwyniad gan yGofrestrfa Tir ac yn cadarnhau na ddylid ei drin yn y fantolen. Mae hynyn cydymffurfio â'r meini prawf a nodwyd yn Cyllid Preifat Tasglu'rTrysorlys - Nodyn Technegol (Diwygiedig) a gyhoeddwyd yngNgorffennaf 1999 a'r diwygiad i Safon Adrodd Ariannol Rhif 5 - Adroddam sylwedd trafodion: Menter Cyllid Preifat a chontractau tebyg.

Mae Hewlett Packard yn darparu gwasanaeth rheoledig a chyflawnirhyn gyda thîm ar y safle a fydd yn gweithio mewn partneriaeth âgweinyddwyr system leol y Gofrestrfa Tir. Gan fod y contract wedi'iseilio ar wasanaeth, mae ganddo werth cyfalaf sero. Er mwyn gwneudy defnydd mwyaf o asedau TG y Gofrestrfa Tir, mae cyfrifiaduronpersonol, gweinyddwyr a bothau sy'n gydnaws â'r gwasanaeth rheoledigyn cael eu cynnal gan Hewlett Packard bellach ar ran y Gofrestrfa Tir.Gwerth offer y Gofrestrfa Tir ar ddechrau'r contract oedd £2.78 miliwn.

Mae'r contract yn dod i ben yng Ngorffennaf 2009 ac mae gofynioni'r dyfodol yn cael eu hystyried cyn ymarfer ail-dendro.

Ar gyfer 2006/7, codwyd £19.94 miliwn (2005/6 £17.36 miliwn) i'rcyfrif incwm a gwariant o dan gontract Hewlett Packard. Maetaliadau'r dyfodol a ymrwymwyd o dan y contract i'w gweld isod.

£’000

2007/8 22,168

2008/9–2009/10 28,148

50,316

27 Targedau ariannol corfforaethol2007 2006

Gwir Targed Gwir Targed

Enillion ar gyfalaf cyfartalog a ddefnyddiwyd 23.2% 3.5% 10% 3.5%

86


28 Offerynnau ariannolMae Safon Adrodd Ariannol Rhif 13 - Deilliadau ac offerynnau ariannoleraill yn gofyn am ddatgelu'r rôl y mae offerynnau ariannol wedi'uchwarae yn ystod y cyfnod o ran creu neu newid y risgiau a wynebaendid wrth ymgymryd â'i weithgareddau.

Nid oes gan y Gofrestrfa Tir unrhyw fenthyciadau ac mae'n dibynnu'nbennaf ar incwm o weithgareddau statudol ac felly nid yw'n agored irisgiau hylifedd. Mae adneuon sylweddol yn cael eu dal ym MancLloegr.

Mae'r holl asedau a rhwymedigaethau sylweddol wedi'u nodi mewnsterling, felly nid yw'r Gofrestrfa Tir yn agored i risg cyfradd llog neurisg arian gyfred.

29 Digwyddiadau ôl fantolenNi fu unrhyw ddigwyddiadau ôl fantolen.

Awdurdodwyd y cyfrifon hyn i'w cyhoeddi gan y Prif Weithredwr ar18 Gorffennaf 2007.

87


1 Mae Adran 4(1) DeddfCronfeydd Masnachu'rLlywodraeth 1973 ("Deddf1973") yn darparu y byddcronfa fasnachu a sefydlwydo dan y Ddeddf honno yndod o dan reolaeth yGweinidog cyfrifol (neu, oscaiff cronfa fasnachu eisefydlu ar gyfergweithrediadau a gyflawnirgan y sawl a benodir yn unolag unrhyw ymddeddfiad, yrunigolyn hwnnw, os yw'rGorchymyn sy'n sefydlu'rgronfa fasnachu yn darparufelly yn unol ag adran 1(6)(a)Deddf 1973); ac wrth iddogyflawni ei swyddogaethaumewn perthynas â'r gronfabydd yn ddyletswydd arno:(a) rheoli'r gweithrediadau aariannir fel bod refeniw'rgronfa:(i) yn cynnwys yn bennafdderbyniadau am nwyddaua gwasanaethau addarparwyd yn ystod ygweithrediadau a ariannir; a(ii) heb fod yn llai nadigonol, o gymryd y naillflwyddyn gyda'r llall, i dalu'rtreuliau sydd i'w codi'nbriodol i'r cyfrif refeniw; a(b) cyflawni amcanionariannol pellach y gall yTrysorlys, o bryd i'w gilydd,drwy gofnod roddwydgerbron Ty'r Cyffredin,ddatgan eu bod wedi'upennu gan y Gweinidog acyfrifol (gyda chydsyniad yTrysorlys) fel rhai y byddai'nddymunol eu cyflawni.

2 Sefydlwyd cronfa fasnachuar gyfer Cofrestrfa Tir EM ar1 Ebrill 1993 o danOrchymyn Cronfa Fasnachuy Gofrestrfa Tir 1993 (SI1993/938). Mae Erthygl 3(2)y Gorchymyn hwnnw yndarparu y bydd y gronfa

fasnachu yn dod o danreolaeth y Prif GofrestryddTir. Roedd y gronfafasnachu wedi cymrydmeddiant ar asedauychwanegol ar 11 Mawrth1996 o dan OrchymynCronfa Fasnachu'r GofrestrfaTir (Asedau Ychwanegol)1996 (SI 1996 Rhif 750). Ar13 Hydref 2003, cafodd ygronfa fasnachu ei hehangua'i diwygio o dan OrchymynCronfa Fasnachu'r GofrestrfaTir (Estyniad a Diwygiad)2003 (SI 2003 Rhif 2094).

3 Mae Ysgrifennydd Gwladol[yr Adran MaterionCyfansoddiadol] a'r ArglwyddGanghellor, sef y Gweinidogcyfrifol at ddiben adran4(1)(b) Deddf 1973, wedipenderfynu (gydachydsyniad y Trysorlys) maiamcan ariannol pellach ybyddai'n ddymunol iGofrestrfa Tir EM ei gyflawniyn ystod y cyfnod 1 Ebrill2004 i 31 Mawrth 2009 fyddsicrhau enillion lleiaf, wedi'ucyfartalu dros y cyfnod cyfano 3.5 y cant ar ffurf gwargedar weithgareddau cyffredincyn llog (yn daladwy ac i'wdderbyn) fel canran o'rcyfalaf cyfartalog addefnyddiwyd. Bydd ycyfalaf a ddefnyddiwyd yncyfateb â'r cyfanswm asedauy bydd y cyfanswmrhwymedigaethau yn cael eiddidynnu.

4 Mae'r Cofnod hwn yndisodli'r un dyddiedig 1 Ebrill1993.

5 Bydd copi o'r Cofnod hwn yncael ei roi gerbron Ty'rCyffredin yn unol ag adran 4(1)(b) Deddf CronfeyddMasnachu'r Llywodraeth1973.

Cofnod y Trysorlys dyddiedig 15Rhagfyr 2003

Atodiadau

88


89


Targedau gweinidogol allweddol Targedau, canlyniadau a chyflawniadau Targedau ar gyfer2001/2 2002/3 2003/4 2004/5 2005/6 2006/7 2007/8

AriannolCanran enillion ar gyfalaf cyfartalog Targed 6 6 6 3.5 3.5 3.5 3.5a ddefnyddiwyd Canlyniad 17.6 25.0 11.5 7.8 10.0 23.2 –

EffeithlonrwyddCost yr uned mewn termau real Targed £23.95 £23.10 £22.17 £21.43 £21.75 £21.17 £20.61

Canlyniad £21.33 £19.06 £20.47 £20.07 £19.46 £18.30 –Cost yr uned mewn termau arian parod Targed £29.95 £29.67 £29.07 £28.79 £29.78 £29.89 £29.88

Canlyniad £26.67 £24.48 £27.06 £26.97 £26.64 £25.84 –

Cynhyrchiant/cyflymderCanran y copïau swyddogol a Targed 100 – – – – – –chwiliadau swyddogol a broseswyd Canlyniad 100 100 – – – – –cyn pen tri diwrnod gwaithCanran y ceisiadau copi swyddogol Targed 98 98 98 98 98 98 98a chwiliad swyddogol a drafodwyd Canlyniad 100 100 100 99 98 98 –cyn pen dau ddiwrnod gwaithCanran yr holl gofrestriadau a broseswyd Targed 80 – – – – – –cyn pen 25 diwrnod gwaith Canlyniad 79.1 84.6 – – – – –Canran yr holl gofrestriadau a broseswyd Targed – 75 80 80 – –cyn pen 20 diwrnod gwaith Canlyniad – 86.1 88.6 89 – –Canran yr holl gofrestriadau a broseswyd Targed – – – – 80 80 80cyn pen 18 diwrnod gwaith Canlyniad – – – – 89.7 88.6 –

CywirdebCanran y cofrestriadau a Targed 98.5 98.5 98.5 98.5 98.5 98.5 98.5drafodwyd heb gamgymeriad ym Canlyniad 98.73 98.74 98.79 98.70 98.80 98.80 –mhob swyddfa'r Gofrestrfa Tir Canran y cwsmeriaid a Targed Yn well na Yn well na ymatebodd i'r arolwg blynyddol 90 94 – – – – –sydd o'r farn bod cywirdeb Canlyniad 97.43 97.53 – – – – –cofrestriadau yn ardderchog neu'n dda

Bodlonrwydd cyffredinolCanran y cwsmeriaid sydd, Targed – Yn well na Yn well na Yn well na Yn well na Yn well na Yn well naat ei gilydd, yn fodlon 94 94 95 95 95 95iawn/bodlon â'r amrywiaeth Canlyniad – 98.7 98.3 98.4 99 98.6lawn o wasanaethau a ddarperir gan y Gofrestrfa Tir

ArallCanran y teitlau yn y Targed 97 – – – – – –Gofrestr Tir y gellir eu Canlyniad 97.93 – – – – – –darparu'n electronigNifer y tudalennau wedi'u sganio Targed 28 40 – – – – –o ddogfennau ffeil (miliynau) Canlyniad 39.7 61.4 – – – – –Canran gwasanaethau'r Gofrestrfa Targed 40 60 – – – – –Tir a ddarperir yn electronig Canlyniad 40 60 – – – – –Nifer y gwritiau a gorchmynion Targed 7 7 – – – – –cofrestru Pridiannau Tir wedi'u Canlyniad 7.1 13.4 – – – – –sganio mewn methdaliad (miliynau)Canran sy'n defnyddio Targed – 50 – – – – –gwasanaethau electronig Canlyniad – 50.33 – – – – –Rheolau Drafft o dan Targed – Gorffennaf – – – – –Ddeddf Cofrestru Tir 2002 yn Canlyniad – 2002 – – – – –barod i ymgynghori arnynt CyrhaeddwydYmgymryd â phrif ymgynghoriad Targed – Chwefror – – – – –cyhoeddus ar y system bosibl Canlyniad – 2003 – – – – –ar gyfer e-drawsgludo a Cyrhaeddwydpharatoi adroddiad terfynoli'r gweinidogionGwasanaeth peilot ar gael ar Targed – – – – – –gyfer e-ryddhau Canlyniad – – Cyrhaeddwyd – – –

Atodiad 1Targedau perfformiad allweddol achanlyniadau ers 2001

90


Targedau gweinidogol allweddol Targedau, canlyniadau a chyflawniadau Targedau ar gyfer2001/2 2002/3 2003/4 2004/5 2005/6 2006/7 2007/8

Pob gwasanaeth gwybodaeth Targed – – – – – –allweddol y Gofrestrfa Tir Canlyniad – – Cyrhaeddwyd – – –ar gael dros y rhyngrwydGweithredu cam cyntaf Deddf Targed – – – – – –Cofrestru Tir 2002 Canlyniad – – Cyrhaeddwyd – – –Adrodd i weinidogion ar Targed – – – – – –gynigion ar gyfer gweithredu Canlyniad – – Cyrhaeddwyd – – –e-drawsgludoGalluogi argraffu canlyniadau wedi'u Targed – – – – – –dilysu o chwiliadau swyddogol a Canlyniad – – – Cyrhaeddwyd – –chwiliadau mewn swyddfa cwsmeriaidCynnal ymgynghoriad ar Targed – – – – – –ffurf safonol prydles Canlyniad – – – Cyrhaeddwyd – –Dechrau'r peilot ar gyfer prosesu Targed – – – – – –e-gyflwyno ffurflenni Canlyniad – – – Cyrhaeddwyd – –Data'r Gofrestrfa Tir ar gael Targed – – – – – –i'r arddangoswr GGTE Canlyniad – – – Cyrhaeddwyd – –Gweithredoedd wedi'u sganio y Targed – – – – – –cyfeirir atynt ar y gofrestr ar gael yn Canlyniad – – – – Cyrhaeddwyd –electronig trwy'r Gofrestr Tir Ar-leinCofrestru am y tro cyntaf 5 y cant Targed – – – – – –yn ychwanegol o'r arwynebedd tri Canlyniad – – – – Cyrhaeddwyd –rhydd-ddaliad yng Nghymru a LloegrDarparu canolfan data arall at Targed – – – – – –ddibenion parhad busnes Canlyniad – – – – Cyrhaeddwyd –Cwblhau prototeip ar gyfer dilysu Targed – – – – – –dogfennau electronig Canlyniad – – – – Cyrhaeddwyd –Cyflwyno mynediad seiliedig ar Targed – – – – –ddelweddaeth i'r Gofrestr Tir Ar-lein Canlyniad – – – – – CyrhaeddwydYchwanegu 700,000 hectar arall o dir at Targed – – – – – –gyfanswm arwynebedd tir rhydd-ddaliad Canlyniad – – – – – Cyrhaeddwydcofrestredig yng Nghymru a LloegrCyflwyno prototeip o wasanaeth y Targed – – – – – –Gadwyn Matrics i ddarparu tryloywder Canlyniad – – – – – Cyrhaeddwydi gadwyni trawsgludo preswylSefydlu Porth y Gofrestrfa Tir fel Targed – – – – – –cam cyntaf i weithredu rhyngwyneb Canlyniad – – – – – Cyrhaeddwydcwsmeriaid integredig sengl ar gyfer holl wasanaethau a gwybodaeth y Gofrestrfa Tir ar-leinDarparu ateb isadeiledd e-ddiogelwch Targed – – – – – – 2007/8cynaliadwy a chyfatebol, gan Canlyniad – – – – – –ddarparu mynediad seiliedig ar rôl, swyddogaeth rheoli hunaniaeth ac e-lofnodion yn y dyfodol, ar gyfersylfaen cwsmeriaid allanol abusnes y Gofrestrfa TirYchwanegu 550,000 hectar pellach o Targed – – – – – – 2007/8dir i gyfanswm arwynebedd y tir rhydd- Canlyniad – – – – – –ddaliad cofrestredig yng Nghymru a LloegrCwblhau adolygiad o ymatebion Targed – – – – – – 2007/8i'r papur ymgynghori ar Reolau Canlyniad – – – – – –(Mynediad Rhwydwaith) Cofrestru Tir a Gorchymyn Cofrestru Tir (Cyfathrebu Electronig) ac adrodd i weinidogionSymud gwefan gorfforaethol y Targed – – – – – – 2007/8Gofrestrfa Tir i'r porth newydd a Canlyniad – – – – – –sefydlu'r porth at ddefnydd un neu ragor o'r segmentau cwsmeriaid canlynol: dinasyddion, trawsgludwyr,rhoddwyr benthyg, asiantau tai

Atodiad 1Targedau perfformiad allweddol achanlyniadau ers 2001 (parhad)

91


Crynodeb o'r gwaith a dderbyniwyd 2005/6 2006/7 Amrywiad %

(255 diwrnod gwaith) (252 diwrnod gwaith)

Ceisiadau

Cofrestriadau cyntaf 309,609 304,391 -1.7%

Prydlesi gwaredol cyntaf 199,673 228,940 14.7%

Trosglwyddiadau o ran o dir cofrestredig 186,533 191,767 2.8%

Deliadau â'r cyfan gyda thir cofrestredig 4,633,621 4,913,128 6.0%

Gwasanaethau rhagarweiniol (OS, OC, CI, ChMM, PIC) 13,397,544 14,660,341 9.4%

Gohebiaeth (heb gynnwys PIC, Ffurflen 313 a gweld y Gofrestr) 449,024 465,816 3.7%

Gwasanaethau ffôn ac ymholiadau 5,154,711 4,381,623 -15.0%

Gweld y gofrestr (CT Uniongyrchol, GGTC a CT Ar-lein) 6,811,888 7,804,664 14.6%

Gweld cynllun wedi'i ffeilio (CTUniongyrchol, GGTC a CTAr-lein) 988,355 1,214,251 22.9%

Gweld dogfen (CT Uniongyrchol a GGTC) 105,189 283,510 169.5%

Cyfanswm ceisiadau 32,236,147 34,448,431 6.9%

Gwasanaethau cychwynnol

Copïau swyddogol

Drwy'r post 2,268,805 1,873,888 -17.4%

Drwy wasanaethau 2,822,286 4,388,927 55.5%

Dros y ffôn 1,061,646 788,366 -25.7%

Cyfanswm copïau swyddogol (heb CI) 6,152,737 7,051,181 14.6%

Chwiliadau swyddogol

Drwy'r post 555,261 446,665 -19.6%

Drwy wasanaethau 2,288,805 2,889,530 26.2%

Dros y ffôn 922,799 707,831 -23.3%

Cyfanswm chwiliadau swyddogol (OS1+OS2-MH3) 3,766,865 4,044,026 7.4%

Chwiliadau swyddogol o'r map mynegai

Drwy'r post 1,792,247 1,829,315 2.1%

Drwy wasanaethau 703,122 877,268 24.8%

Dros y ffôn 758,113 595,835 -21.4%

Cyfanswm chwiliadau swyddogol o'r map mynegai 3,253,482 3,302,418 1.5%

Tystysgrif archwilio cynllun teitl (CI) 15,569 16,162 3.8%

Chwiliadau cartrefi priodasol (Ffurflen MH3) 208,971 242,379 16.0%

Gweld y gofrestr (CT Uniongyrchol, GGTC a CT Ar-lein) 6,811,888 7,804,664 14.6%

Gweld cynllun teitl (CTUniongyrchol, GGTC a CTAr-lein) 988,355 1,214,251 22.9%

Gweld dogfen (CT Uniongyrchol a GGTC) 105,189 283,510 169.5%

Chwiliadau personol o'r gofrestr (PIC) 3,453 4,175 20.9%

Cyfanswm gwasanaethau cychwynnol 21,306,509 23,962,766 12.5%

Gwasanaethau eraill

Ffurflen 313 5,987 15,186 153.6%

Adroddiadau pwrpasol prisiau eiddo 462 177 -61.7%

Cyfanswm gwasanaethau eraill 6,449 15,363 138.2%

Atodiad 2Crynodeb o'r gwaith a dderbyniwyd2005/6 a 2006/7

92


Gosod ein safonauMae adborth gan gwsmeriaid ynein helpu ni i sicrhau bod eingwasanaeth yn ateb eichanghenion. Mae ein safonau yncael eu gosod a'u hadolygu bobblwyddyn gan yr YsgrifennyddGwladol dros Gyfiawnder a'rArglwydd Ganghellor er mwynsicrhau ein bod yn gwella einlefel gwasanaeth a pherfformiad.

Rydym yn:— cynnal arolwg bodlonrwydd

cwsmeriaid bob blwyddyn— gwahodd cwsmeriaid sy'n

galw heibio ein swyddfeydd igwblhau holiadurbodlonrwydd

— cynnal cyfarfodydd rheolaiddgyda grwpiau cynrychioliadola chwsmeriaid

— ystyried sylwadau,awgrymiadau a chwynion.

Os hoffech wneud unrhywsylwadau neu awgrymiadauynglyn â'n gwasanaeth,cysylltwch â'r rheolwrgwasanaeth cwsmeriaid ynunrhyw un o'n swyddfeydd.

Rydym hefyd yn annog ein staffi gynnig eu syniadau ar gyfergwella ein gwasanaeth.

Darparu gwerth am arianAdolygwn ein ffioedd bobblwyddyn a chodwn dim ond yrhyn sydd ei angen i adennill eincostau cyffredinol, megisgwariant cyfalaf neu offernewydd, adeiladau ac ati, ermwyn cynhyrchu enillion ar einhasedau net.

Ble ydyn ni'n cyhoeddi eintargedau gwasanaeth?Rydym yn arddangos ein prifdargedau gwasanaeth, amanylion am ein perfformiad ynerbyn y targedau hyn, yn yganolfan gwybodaethcwsmeriaid ym mhob swyddfa.Rydym hefyd yn eu cyhoeddi arein gwefan, mewn cylchlythyroncwsmeriaid ac yn y ddogfen hon.

Ein safonau gwasanaethCywirdebCeisiwn ddelio â phob cais hebwneud unrhyw gamgymeriadau.Os ydym yn gwneudcamgymeriad byddwn yn ceisioei gywiro cyn gynted â phosibl.Fodd bynnag, mae gwarant teitly wladwriaeth yn golygu ygallwn, mewn amgylchiadaupriodol, dalu iawndal am ycamgymeriad yn hytrach nanewid y gofrestr. Byddwn ynystyried pob cais ar eideilyngdod ei hun.

Cyflymder gwasanaethCeisiwn ddelio â phob chwiliad achais am gopi swyddogol cynpen tri diwrnod gwaith.

Ceisiwn ddelio â phob cais igofrestru cyn pen pum wythnos.Os na allwn wneud hyn byddwnyn ysgrifennu atoch i esbonio'rrheswm am yr oedi a'r hyn yrydym yn ei wneud i'w ddatrys.

GohebiaethCeisiwn ymateb i ohebiaeth cynpen pum niwrnod gwaith. Maehyn yn gymwys i lythyrau, ffacsysac e-byst. Os na allwn wneud hynbyddwn yn ysgrifennu i esboniopam ac yn dweud wrthych prydy gallwch ddisgwyl ymateb.

Atodiad 3Datganiad o safonau gwasanaeth

93


Nid yw'r safon hon yn gymwys igeisiadau am wybodaeth o dan yDdeddf Diogelu Data, panfyddwn yn ymateb i geisiadaucyn pen 40 diwrnod, neu DdeddfRhyddid Gwybodaeth panfyddwn yn ymateb cyn pen 20diwrnod gwaith.

Galwyr personolCeisiwn weld ymwelwyr sydd agapwyntiad yn syth ac ymwelwyrsydd heb apwyntiad cyn pen 10munud o'r amser y maent yncyrraedd. Gallwch ymweld â nirhwng 8.30am a 6pm Llun - Gwener,heblaw gwyliau cyhoeddus.

Yn weithredol o 1 Ebrill 2007,gofynnir i gwsmeriaid wneudapwyntiad, gan roi o leiaf 24 awro rybudd, os hoffent ymweldrhwng 5pm a 6pm.

Ymholiadau ffônByddwn yn ateb galwadau ffônyn gyflym ac yn gwrtais. Ceisiwnateb 80 y cant o alwadau iymholiadau cyffredinol cyn pen20 eiliad a phob galwad cyn pen30 eiliad. Ceisiwn ateb eichcwestiwn yn syth. Fodd bynnag,os na allwn wneud hyn, byddwnyn cysylltu â chi cyn pen pumniwrnod gwaith gydag ymateb,neu'n dweud wrthych pryd ygallwch ddisgwyl ymateb.

Arolygon tirWeithiau bydd angen i niarolygu tir cyn y gallwn gwblhaucais i gofrestru neu ddelio â thir.Os felly, byddwn yn dweud wrthy sawl a anfonodd y cais ynogystal â pherchennog neufeddiannwr yr eiddo. Mae prawfadnabod gan bob un o'nharolygwyr tir.

Beth sy'n digwydd pan fyddai'n cysylltu â chi?Mae canolfan gwybodaethcwsmeriaid ym mhob un o'nswyddfeydd, gan gynnwys einprif swyddfa, ac mae'n darparugwasanaeth ffôn ymholiadaucyffredinol.

Mae ein swyddfa yng Nghymruhefyd yn cynnig gwasanaethCymraeg.

Mae ein staff yn ymroddedig iateb eich anghenion a byddantyn:— rhoi eu henw i chi— eich cynorthwyo ac yn eich

trin mewn ffordd gwrtais aphroffesiynol

— rhoi cyngor ar sut i gwblhauein ffurflenni naill ai'nbersonol neu drwy roi taflenwybodaeth i chi

— trefnu i chi drafod unrhywbroblemau gyda'r rheolwrgwasanaeth cwsmeriaid lleol

— gwneud trefniadau ar gyfercofrestriadau brys neugymhleth.

Ni allwn roi cyngor cyfreithiol ichi. Os oes angen cyngorcyfreithiol arnoch, dylechgysylltu â chyfreithiwr neugysylltu â'ch Canolfan Cynghorilleol.

Os ydych am wneud cais neuymholiad yn bersonol, gallwchymweld ag unrhyw ganolfangwybodaeth cwsmeriaid. Maecroeso i chi alw i'n gweld niunrhyw bryd yn ystod ein horiauagor. Ein horiau agor yw8.30am tan 6pm Llun – Gwenerheblaw gwyliau cyhoeddus. Ynweithredol o 1 Ebrill 2007,

gofynnir i gwsmeriaid wneudapwyntiad, gan roi o leiaf 24awr o rybudd, os hoffentymweld â ni rhwng 5pm a 6pm.Nid oes angen gwneudapwyntiad ar unrhyw adeg arallo'r dydd.

Mae mynediad i gadeiriau olwynym mhob un o'n swyddfeydd acmae ein staff yn caelhyfforddiant mewn cyfathrebu âphobl sydd â nam ar y clyw.

Gwnawn ein gorau i helpu.

Rhowch wybod i ni:— os hoffech gael cymorth i

ddeall yr wybodaeth a gewchgennym

— os hoffech gael yrwybodaeth mewn iaith neufformat gwahanol, megis argasét sain neu mewn printbras

— os hoffech fod yng nghwmniymgynghorwr, ffrind neuaelod o'ch teulu panfyddwch yn delio â ni.

Cwsmeriaid sydd â nam ar yclywGall defnyddwyr Ffôn Testun aMinicom gysylltu â ni ar y rhifrhadffôn 0800 015 3552. Neu,gallwch ymweld â'n tudalengwasanaeth cwsmeriaid eingwefan yn: www.landregistry.gov.uk/customerservice

Beth os oes cwyn gen i?Gwerthfawrogwn y gallcamgymeriadau fod yn ddiflas,ond weithiau mae pethau'nmynd o'i le. Gallwch gwyno ynbersonol, dros y ffôn neu drwylythyr (gan gynnwys ffacs,e-bost a thrwy ein gwefan).

94


Rhowch wybod i ni os ydycheisiau cael cymorth i gwyno.

Mae ein staff i gyd yn dilyn trefnsafonol, felly gallwch fod yn sicry byddwn yn cynnal ymchwiliadteg a llawn i'ch cwyn.

Byddwn yn cydnabod eich cwynar y diwrnod y caiff ei derbyn acyn ceisio rhoi ymateb llawn i chicyn pen pum niwrnod gwaith.Os na allwn wneud hyn, byddwnyn ysgrifennu atoch i esbonio'rrheswm am yr oedi a'r hynrydym yn ei wneud i'w ddatrys.

Os ydych chi eisiau cwynoOs nad ydych yn fodlon â'ngwasanaeth, neu os teimlwchein bod ni wedi gwneudcamgymeriad, rhowch wybod i'rstaff yn y swyddfa berthnasol abyddant yn gwneud eu gorau iunioni pethau.

Rheolwyr gwasanaethcwsmeriaid Os nad ydych yn hapus o hyd, yrheolwr gwasanaeth cwsmeriaidlleol yw'r person gorau i'chhelpu chi. Os nad ydych yn siwrpa swyddfa y mae ei hangenarnoch, gallwch gysylltu â'rrheolwr gwasanaeth cwsmeriaidyn unrhyw swyddfa.

Rheolwr GwasanaethCwsmeriaid y Gofrestrfa TirRydym yn gobeithio datryscwynion ar lefel swyddfa leol.Fodd bynnag, os nad ydych ynfodlon â'r ymateb a gewch, neu'rffordd y cafodd eich cwyn eithrin, gallwch gysylltu â RheolwrGwasanaeth Cwsmeriaid yGofrestrfa Tir. Y cyfeiriad yw:

Cofrestrfa Tir, Prif SwyddfaLincoln's Inn FieldsLlundain WC2A 3PHFfôn: 0800 015 8002Ffacs: 020 7166 4362E-bost: [email protected]

Cewch fwy o wybodaeth ar eingwefan yn:www.cofrestrfatir.gov.uk

Yr Adolygydd CwynionAnnibynnol (ACA)Os ydych wedi cysylltu â RheolwrGwasanaeth Cwsmeriaid yGofrestrfa Tir ac nid ydych ynfodlon o hyd â'n hymateb,gallwch gysylltu â'r ACA yn:

New Premier House (SecondFloor)150 Southampton RowLlundain WC1B 5ALFfôn: 020 7278 6251Ffacs: 020 7278 9675E-bost: [email protected]

Fel arfer bydd yr ACA ynymchwilio i gwynion sydd wedimynd trwy ein trefn gwynofewnol yn unig. Dylech gysylltuâ'r ACA cyn pen chwe mis ar ôl ini gwblhau ein hymchwiliad i'chcwyn.

Cewch fwy o wybodaeth achyfarwyddyd ar ACA:www.icrev.demon.co.uk

Dewisiadau eraill— Gallwch ofyn i'ch Aelod

Seneddol (AS) gysylltu â ni areich rhan.

— Os nad ydych yn fodlon âchanlyniad eich cwyn, neu'rffordd y cafodd ei thrin,gallwch ofyn i AS gyfeirio

eich cwyn at yr OmbwdsmanSeneddol. Bydd yrOmbwdsman yn derbynachos a gyfeiriwyd ganunrhyw AS ond dylech siaradâ'ch AS eich hun yn gyntaf.

Am wybodaeth bellach ynglynâ'r Ombwdsman, cysylltwch â:

Ombwdsman Seneddol aGwasanaeth IechydMillbank TowerMillbankLlundain SW1P 4QPLlinell gymorth: 0845 015 4033Ffacs: 020 7217 4160E-bost: [email protected]

Gwefan yr OmbwdsmanSeneddol yw:www.ombudsman.org.uk

95


Targed Targed2006/7 2007/8


Cyflymder

Canran y ceisiadau copi swyddogol a chwiliad swyddogol a broseswyd cyn pen dau ddiwrnod gwaith 98 98

Canran yr holl gofrestriadau a broseswyd cyn pen 18 diwrnod gwaith 80 80

Cywirdeb

Canran y cofrestriadau a broseswyd heb gamgymeriad 98.5 98.5

Bodlonrwydd cyffredinol1

Canran y cwsmeriaid sydd, at ei gilydd, yn fodlon iawn/bodlon â'r amrywiaeth lawn o wasanaethaua ddarperir gan y Gofrestrfa Tir1 Yn well na 95 Yn well na 95

Ariannol

Canran enillion ar gyfalaf cyfartalog a ddefnyddiwyd 3.5 3.5

Effeithlonrwydd

Cost yr uned mewn termau arian parod2 (termau real)3 £29.89 £29.88(£21.17) (£20.61)

Meysydd datblygu strategol


Darparu ateb isadeiledd e-ddiogelwch cynaliadwy a chyfatebol, gan ddarparu mynediad seiliedig ar rôl, swyddogaeth rheoli hunaniaeth ac e-lofnodion yn y dyfodol, ar gyfer sylfaen cwsmeriaid allanol a busnes y Gofrestrfa Tir Ddim yn gymwys

Cofrestru tir

Cynyddu cyfanswm arwynebedd tir rhydd-ddaliad cofrestredig yng Nghymru a Lloegr 700,000 hectar 550,000 hectar

Darparu gwasanaeth electronig

Cwblhau adolygiad o ymatebion i'r papur ymgynghori ar Reolau (Mynediad Rhwydwaith) Cofrestru Tir a Gorchymyn Cofrestru Tir (Cyfathrebu Electronig) ac adrodd iweinidogion Ddim yn gymwys

Datblygiad busnes arall

Symud gwefan gorfforaethol y Gofrestrfa Tir i'r porth newydd a sefydlu'r porth at ddefnyddun neu ragor o'r segmentau cwsmeriaid canlynol: dinasyddion, trawsgludwyr, rhoddwyr benthyg, asiantau tai Ddim yn gymwys

1 Canlyniadau o'r arolwg bodlonrwydd chwarterol am y flwyddyn hyd yma o chwarteri 1, 2 a 3.2 Yn seiliedig ar y datchwyddwr CDG a gyhoeddwyd gan y Trysorlys ar 21 Mawrth 2007

(blwyddyn sylfaen 1992/3).3 Cost yr uned mewn termau real yn y flwyddyn sylfaen 1992/3 oedd £30.65.

Atodiad 4Dangosyddion perfformiad allweddolar gyfer 2007/8

Er mwyn sicrhau bod eincwsmeriaid yn parhau i gaelgwasanaeth cofrestru tir gwych,mae'r canlynol wedi cael eupennu gan yr YsgrifennyddGwladol dros Gyfiawnder a'rArglwydd Canghellor.

96


Targed perfformiad allweddol

Gwasanaeth cwsmeriaidCyflymderCanran y ceisiadau copiswyddogol a chwiliadswyddogol a broseswyd cyn pendau ddiwrnod gwaith

Canran yr holl gofrestriadau abroseswyd cyn pen 18 diwrnodgwaith

CywirdebCanran y cofrestriadau a broseswydheb unrhyw gamgymeriad

Bodlonrwydd cyffredinolCanran y cwsmeriaid sydd, at eigilydd, yn fodlon iawn/bodlonâ'r amrywiaeth lawn owasanaethau a ddarperir gan yGofrestrfa Tir

AriannolCanran enillion ar gyfalafcyfartalog a ddefnyddiwyd

EffeithlonrwyddCost yr uned

Esboniad

Mae copïau swyddogol a chwiliadau swyddogol o'r Gofrestr Tir yngeisiadau sy'n sensitif i amser a gyflwynir ar ddechrau'r brosesdrawsgludo. Fe'u mesurir trwy 'gipluniau' misol cyfartalog.

Diffinnir cofrestriadau fel pob cais safonol i gofrestru a dderbynnir, gangynnwys y rhai sy'n wynebu oedi dilynol oherwydd cyflwyno caisanghyflawn/anghywir. Fe'u mesurir trwy 'gipluniau' misol cyfartalog.

Mesurir hyn trwy gofnodi parhaus bob mis y camgymeriadau addychwelir gan gwsmeriaid i'w cywiro, fel canran o'r holl gofrestriadaua broseswyd.

Mesurir trwy fonitro parhaus bob mis trwy gyfrwng holiaduroncwsmeriaid a thrwy'r arolwg bodlonrwydd cwsmeriaid blynyddol.

Y gwarged gweithredu am y flwyddyn fel y dangosir yn y cyfrif incwm agwariant (ar ôl ystyried yr elw neu'r golled ar waredu asedau cyfalaf)wedi'i fynegi fel canran o'r asedau net cyfartalog am y flwyddyngyfredol a'r flwyddyn flaenorol. Mae'n daladwy fel difidend i'r GronfaGyfunol hyd at 3.5 y cant.

Mae uned yn fesuriad cymharol o gost berthynol yr ymdrech sy'nofynnol i brosesu unrhyw gategori o gais a ymdrinnir gan y GofrestrfaTir. Mae cais a gyflwynir yn erbyn y cyfan o deitl cofrestredig (deliad)yn cael ei osod ar werth uned o 1. Mae pob categori cais arall yn caelei fesur yn erbyn y safon hon a'i bwyso yn unol â hynny:

Categori gwaith Pwysiad yr unedCofrestriadau cyntaf 3.30Prydlesi gwaredol cyntaf 5.30Trosglwyddiadau o ran 4.90Deliadau â'r cyfan 1.00Copïau swyddogol 0.25Chwiliadau swyddogol 0.10

Atodiad 5Targedau perfformiad allweddol a pherfformiadbusnes ehangach wedi'u hesbonio

97


Cost yr uned (termau real acarian parod)

Meysydd datblygu strategolGwasanaeth cwsmeriaidCyflwyno mynediad seiliedig arddelweddaeth i'r Gofrestr Tir Ar-lein (2006/7)

Darparu ateb isadeiledde-ddiogelwch cynaliadwy achyfatebol, gan ddarparu mynediadseiliedig ar rôl, swyddogaethrheoli hunaniaeth ac e-lofnodionyn y dyfodol, ar gyfer sylfaencwsmeriaid allanol a busnes yGofrestrfa Tir (2007/8).

Cofrestru tirYchwanegu 700,000 hectar arallo dir i gyfanswm arwynebedd tirrhydd-ddaliad cofrestredig yngNghymru a Lloegr (2006/7)

Ychwanegu 550,000 hectar arallo dir i gyfanswm arwynebedd tirrhydd-ddaliad cofrestredig yngNghymru a Lloegr (2007/8)

Darparu gwasanaeth electronigCyflwyno prototeip o'rgwasanaeth Cadwyn Matrics iddarparu tryloywder i gadwynitrawsgludo preswyl (2006/7)

At ddibenion rheoli, mae'r garreg filltir cost yr uned termau real flynyddolyn cael ei throsi i sail arian parod trwy ddefnyddio datchwyddwyrCynnyrch Domestig Gros (CDG) cyfredol a gyhoeddir gan Drysorlys EM.

Cost yr uned arian parod yw cyfanswm y costau gweithredu, ar sailcroniadau (ac eithrio cost hawliadau indemniad cymeradwy, cydradd-ddaliad, e-drawsgludo a fectoreiddio'r map mynegai), wedi'i rannu â'runedau gwaith a broseswyd.

Cyflawnir gwaith monitro cyson yn erbyn y garreg filltir cost yr uned'termau real' flynyddol trwy rannu'r gost yr uned mewn termau arianparod â'r datchwyddwr CDG.

Symud y rhwystr cyfredol o beidio â chael unrhyw ddewis arall ar-lein igynnal chwiliad testunol er mwyn cynnig modd i gwsmeriaid ymholiam statws cofrestredig tir, wedi'i nodi trwy gyfrwng map, naill ai ar eiben ei hun neu ochr yn ochr â chwilio'n seiliedig ar destun.

Mae hyn yn ofynnol er mwyn galluogi datblygu Porth y Gofrestrfa Tirymhellach a datblygu gwasanaethau e-drawsgludo newydd.

Mae'r rhain yn gerrig milltir blynyddol tuag at gofrestr tir gynhwysfawr.Fe'u mynegir ar ffurf arwynebedd yn hytrach na chanran oherwydd gallfod yn fwy mesuradwy yn weledol na tharged canran ac mae'n cynnigmodd gosod targedau mwy tryloyw ar gyfer pob un o'n 24 swyddfa.

Prawf cysyniad ar gyfer prif nodwedd ein gwasanaeth e-drawsgludoarfaethedig.

98


Cwblhau adolygiad o'r ymatebioni'r papur ymgynghori ar yRheolau Cofrestr Tir (MynediadRhwydwaith) a'r GorchymynCofrestru Tir (CyfathrebuElectronig) ac adrodd iweinidogion (2007/8)

Busnes arallSefydlu Porth y Gofrestrfa Tir fel ycam cyntaf i weithredurhyngwyneb cwsmeriaidintegredig sengl ar gyfer hollwybodaeth a gwasanaethau'rGofrestrfa Tir ar-lein (2006/7)

Symud gwefan gorfforaethol yGofrestrfa Tir i'r porth newydd asefydlu porth ar gyfer defnyddioun neu ragor o'r segmentaucwsmeriaid canlynol: dinasyddion,trawsgludwyr, rhoddwyr benthyg,asiantau tai (2007/8)

Perfformiad busnesehangach

Gwasanaeth cwsmeriaidCyflymderCanran y cwsmeriaid sy'n fodloniawn/bodlon â chyflymdergwasanaeth ceisiadau copiswyddogol a chwiliad swyddogol

Canran y cwsmeriaid sy'n fodloniawn/bodlon â chyflymdergwasanaeth cofrestriadau

Nifer y diwrnodau ar gyfartaledda gymerir i brosesu:cofrestriadau cyntafprydlesi gwaredol cyntaf trosglwyddiadau o randeliadau â'r cyfancopïau swyddogolchwiliadau swyddogol

Bydd yn cynnig modd i'r Gofrestrfa Tir fframio'r ddeddfwriaeth eilaiddsy'n ofynnol ar gyfer datblygu e-drawsgludo.

Y cam cyntaf mewn darparu'r isadeiledd i gynnig gwasanaethau ar-lein integredig i gwsmeriaid y Gofrestrfa Tir a gosod y sylfeini ar gyfer ygwasanaeth e-drawsgludo trafodion llawn.

Mae hwn yn gam tuag at greu gwefan sengl i'r Gofrestrfa Tir (y porth) ybydd holl wasanaethau'r Gofrestrfa Tir yn cael eu cyrchu drwyddi yn ypen draw.

Esboniad

Fe'i mesurir trwy fonitro parhaus bob mis trwy holiaduron cwsmeriaid athrwy'r arolwg bodlonrwydd cwsmeriaid blynyddol.


Cofnodir ceisiadau yn electronig pan gânt eu derbyn a phan gânt eucwblhau. Os yw cais yn cael ei gyflwyno'n anghywir, mae nifer ydiwrnodau gwaith sy'n mynd heibio cyn datrys y mater yn cael eigynnwys yn yr amser prosesu a gofnodir.

Cofrestriadau cyntaf, sy'n gofyn am archwiliad llawn o'r teitl, a phrydlesigwaredol cyntaf, sy'n golygu ystyried prydlesi hir a chymhleth yn aml.Gall trosglwyddiadau o ran fod yn gymhleth iawn, gan gynnwysystyriaeth fanwl o hawddfreintiau. Erbyn hyn mae bron pob copiswyddogol a chwiliad swyddogol yn cael ei brosesu'n electronig.

99


Canran yr ohebiaeth gyffredinol(llythyrau, ffacsys ac e-byst) agafodd ymateb cyn pen pumniwrnod gwaith

CywirdebCanran y cwsmeriaid sy'n fodloniawn/bodlon â chywirdebcofrestriadau

Bodlonrwydd cyffredinolCanran y cwsmeriaid sydd, at eigilydd, yn fodlon iawn â'ramrywiaeth lawn o wasanaethaua ddarperir gan y Gofrestrfa Tir

AriannolCanran y gostyngiad cronnusmewn ffioedd ers bod yn gronfafasnachu

StrategolNifer y teitlau cofrestredig(miliynau)

Canran (arwynebedd) y tir rhydd-ddaliad yng Nghymru a Lloegrsydd wedi'i gofrestru

Nifer y cofrestriadau:cofrestriadau cyntafrhyddhadaumorgeisitrosglwyddiadau o werthprydlesi

Nifer cyfartalog o ddiwrnodauhyfforddi y person

Nid yw'n cynnwys gohebiaeth ag Aelodau Seneddol, gohebiaeth sy'nymwneud â cheisiadau swyddogol cyfredol, gwaith achos cymhleth adadleuol, neu achosion lle y cyfeirir at y Ddeddf Diogelu Data 1998 neuDdeddf Rhyddid Gwybodaeth 2000.


Fe'i mesurir er mwyn sicrhau bod lefelau cwsmeriaid bodlon iawn yncael eu cynnal. Mae'n cael ei gymryd o'n harolwg bodlonrwyddcwsmeriaid blynyddol a'n holiaduron cwsmeriaid chwarterol.

Mae'n adlewyrchu'r gostyngiad cronnus mewn ffioedd ers i'r GofrestrfaTir fod yn gronfa fasnachu yn 1993.

Mae'r ffigur hwn yn cynrychioli maint cyfredol y Gofrestr Tir ar gyferCymru a Lloegr. Amcangyfrifwn fod Cofrestr Tir gyflawn yn cynnwystua 23 miliwn o deitlau.

Mae proses wedi cael ei datblygu bellach a fydd yn cynnig moddcofnodi mesur tir cofrestredig yng Nghymru a Lloegr.

Mae'r rhain yn elfennau allweddol yn y broses cofrestru tir.

Fe'i nodir fel cyfartaledd o'r cofnodion misol parhaus ganhyfforddwyr rheoli lleol.

100


Mae'r wybodaeth ganlynol yndisgrifio gwaith y Gofrestrfa Tirym maes recriwtio yn ystod2006/7.

Mae gweithgarwch recriwtio'rGofrestrfa Tir wedi cynyddumewn meysydd penodol yflwyddyn hon, gyda phwyslaisarbennig ar symud tuag atdrawsgludo electronig, syddwedi creu amrywiaeth o swyddii ategu'r isadeiledd TG acadeiladu sail i wasanaethaumasnachol y dyfodol.

Mae'r twf dilynol yn y meysyddbusnes hyn, a'r angen sylfaenolam arbenigedd y Gofrestrfa Tir,wedi darparu cyfleoedddatblygu gyrfa i staff mewnswyddogaethau gweithredol.

Yn ogystal, gyda'r nifer mwyaferioed o waith a dderbyniwyd yflwyddyn hon, cynhaliwydymgyrch recriwtio cenedlaetholmawr i recriwtio cyfanswm o200 o swyddogion gweithredolcofrestru ar draws swyddfeyddy Gofrestrfa Tir.

Mae proffil demograffig yr uwchreolwyr wedi elwa o recriwtio agwblhawyd yn 2005. Foddbynnag, bu recriwtio parhaus ilenwi'r swyddi gwag a grëwydyn dilyn ymddeoliad.

Mae gweithdrefnau recriwtio'rGofrestrfa Tir yn cael eugweithredu ar sail cystadleuaethdeg ac agored, yn unol â'r codrecriwtio a bennwyd ganGomisiynwyr y Gwasanaeth Sifil,ac maent yn cael eu monitro'nfewnol.

Gwnaethpwyd y penodiadaucanlynol yn ystod 2006/7:

Graddfa Nifer a benodwyd

Uwch Gofrestru

Gweinyddydd (SRA) 12

Uwch Gofrestru

Gweithredol (SRE) 2

Gweithredol Cofrestru 1 (RE1) 6

Gweithredol Cofrestru 2 (RE2) 222

Swyddog Cofrestru (RO) 2

Cynorthwy-ydd Cofrestru (RA) 3

Cyfanswm 247

Mae ymrwymiad parhaus yGofrestrfa Tir i amrywiaeth achyfle cyfartal yn cael eiadlewyrchu yn ei gweithdrefnaurecriwtio, sy'n cael eu monitroa'u gwerthuso'n barhaus. Mae'rystadegau canlynol ynymwneud â'r staff a ddangosiryn y tabl uchod.

Ni wnaethpwyd unrhywbenodiadau dan yr eithriadau i'regwyddorion recriwtio aganiateir gan Gomisiynwyr yGwasanaeth Sifil.

Atodiad 6Datganiad recriwtio

Graddfa Gwryw Benyw Lleiafrifoedd Anablethnig

Uwch Gofrestru Gweinyddydd (SRA) 5 7 0 0Uwch Gofrestru Gweithredol (SRE) 2 0 0 0Gweithredol Cofrestru 1 (RE1) 5 1 1 0Gweithredol Cofrestru 2 (RE2) 101 121 12 5Swyddog Cofrestru (RO) 0 2 0 0Cynorthwy-ydd Cofrestru (RA) 2 1 1 0Cyfanswm 115 132 14

15

1Mae'r ffigur hwn yn rhagori ar darged y Gwasanaeth Sifil ar gyfer 2006/7.

Sylwer: Nid oedd pob gweithiwr wedi datgan ei dras ethnig neu ei statws anabledd

101


Prif Swyddfa Lincoln's Inn FieldsLlundainWC2A 3PHFfôn: 020 7917 8888

Swyddfa AbertaweTy Bryn GlasY Stryd FawrAbertaweSA1 1PWFfôn: 01792 458877

Swyddfa CaerefrogJames HouseJames StreetCaerefrogYO10 3YZFfôn: 01904 450000

Swyddfa Caerhirfryn Wrea Brook CourtLytham RoadWartonSwydd GaerhirfrynPR4 1TEFfôn: 01772 836700

Swyddfa CaerloywTwyver HouseBruton WayCaerloywGL1 1DQFfôn: 01452 511111

Swyddfa CaerlyrWestbridge PlaceCaerlyrLE3 5DRFfôn: 0116 265 4000

Swyddfa CoventryLeigh CourtTorrington AvenueTile HillCoventryCV4 9XZFfôn: 024 7686 0860

Swyddfa CroydonTrafalgar House1 Bedford ParkCroydonCR0 2AQFfôn: 020 8781 9103

Swyddfa CymruTy Cwm TaweFfordd y FfenicsLlansamletAbertaweSA7 9QFFfôn: 01792 355000

Swyddfa Durham (Boldon) Boldon HouseWheatlands WayPity MeDurhamDH1 5GJFfôn: 0191 301 2345

Swyddfa Durham (Southfield)Southfield HouseSouthfield WayDurhamDH1 5TRFfôn: 0191 301 3500

Swyddfa HarrowLyon HouseLyon RoadHarrowMiddlesexHA1 2EUFfôn: 020 8235 1181

Swyddfa Kingston upon HullEarle HouseColonial StreetHullHU2 8JNFfôn: 01482 223244

Swyddfa LythamBirkenhead HouseEast BeachLytham St AnnesSwydd GaerhirfrynFY8 5ABFfôn: 01253 849849

Swyddfa Nottingham(Dwyrain)Robins Wood RoadNottinghamNG8 3RQFfôn: 0115 906 5353

Atodiad 7Manylion cyswllt swyddfeydd yGofrestrfa Tir

102


Swyddfa Nottingham(Gorllewin)Chalfont DriveNottinghamNG8 3RNFfôn: 0115 935 1166

Swyddfa Penbedw (OldMarket)Old Market HouseHamilton StreetPenbedwGlannau MerseyCH41 5FLFfôn: 0151 473 1110

Swyddfa Penbedw (Rosebrae)Rosebrae CourtWoodside Ferry ApproachPenbedwGlannau MerseyCH41 6DUFfôn: 0151 472 6666

Swyddfa PeterboroughTouthill CloseCity RoadPeterboroughPE1 1XNFfôn: 01733 288288

Swyddfa PlymouthPlumer HouseTailyour RoadCrownhillPlymouthPL6 5HYFfôn: 01752 636000

Swyddfa PortsmouthSt Andrew's CourtSt Michael's RoadPortsmouthHampshirePO1 2JHFfôn: 023 9276 8888

Swyddfa StevenageBrickdale HouseSwingateStevenageHertfordshireSG1 1XGFfôn: 01438 788889

Swyddfa TelfordParkside CourtHall Park WayTelfordTF3 4LRFfôn: 01952 290355

Swyddfa Tunbridge WellsForest CourtForest RoadHawkenburyTunbridge WellsCaintTN2 5AQFfôn: 01892 510015

Swyddfa WeymouthMelcombe Court1 Cumberland DriveWeymouth DorsetDT4 9TTFfôn: 01305 363636

Adrannau Pridiannau Tir aChredydau AmaethyddolPlumer HouseTailyour RoadCrownhillPlymouthPL6 5HYFfôn: 01752 636666

Cofrestrfa TirSystemau GwybodaethSeaton Court2 William Prance RoadPlymouthPL6 5WSFfôn: 01752 640000

Cofrestrfa TirGwasanaethau FfônMae Gwasanaethau Ffôn yGofrestrfa Tir yn ddewis arallcyflym a chyfleus yn lleceisiadau trwy'r post, ond maear gael i gwsmeriaid sydd âchyfrif credyd y Gofrestrfa Tir ynunig.

Trwy ffonio 0870 908 8063* gallcwsmeriaid wneud cais amamrywiaeth o chwiliadau achopïau swyddogol y GofrestrfaTir a Phridiannau Tir.

Mae gwasanaeth ffôn Cymraegar gael ar 0870 908 8069.

Cewch wybodaeth bellach gan yrheolwr gwasanaeth cwsmeriaidyn unrhyw swyddfa'r GofrestrfaTir.

*Sylwer gall galwadau gael eu recordio.

103


Arweinwyr y DyfodolRhaglen y Gofrestrfa Tir iadnabod a datblygu staff syddâ'r potensial a'r ymroddiad i godii lefelau uwch reolwyr. Lansiwydy cynllun yn Ebrill 2005 i gymrydlle'r cyn gynllun datblygu carlamFOCUS.

Arwystlai (neu forgeisai)Y sawl sy'n benthyg arian awarentir trwy arwystl neu forgais.

Arwystlwr (neu forgeiswr)Perchennog eiddo sy'n benthygarian ar forgais ac sy'narwystlo'r eiddo fel gwarant amy benthyciad.

Blaenoriaeth amser realMae blaenoriaeth amser real ynnewid rheolau'r Gofrestrfa Tirynghylch blaenoriaethauchwiliadau swyddogol acheisiadau ôl-gwblhau. Mae'nestyn yr amser yn ystod ydiwrnod gwaith sydd ar gael iymarferyddion gyflwyno'rceisiadau hyn trwy roiblaenoriaeth iddynt o'r adeg ycânt eu cofnodi ar y rhestrddydd (gweler uchod).

Cadwyn MatricsHysbysfwrdd electronig, sydd argael ar-lein, a ddefnyddir gandrawsgludwyr, sy'n dangos ycamau allweddol sydd wedi caeleu cyrraedd ym mhob achos owerthu neu brynu eiddo o fewncadwyni'r trafodiad sydd i'wgweld yn gyffredin yng Nghymrua Lloegr. Hefyd, mae'n darparuelfen o reolaeth a chydlyniadmewn camau allweddol yn ybroses ac yn rhoi cyfle i bobparti ddangos parodrwydd isymud ymlaen i gyfnewid.

CaisUnrhyw gais i ddefnyddiogwasanaethau amrywiol yGofrestrfa Tir. Mae hyn yncynnwys gwasanaethau cyn-gwblhau ac ôl-gwblhau (gwelerisod).

Cais cyn-gwblhauCais sy'n ceisio gwybodaeth neuflaenoriaeth ar gyfer trafodiadcyn cwblhau'r gwerthiant neu'rmorgais. Gall ceisiadau, sy'ncynnwys chwiliadau o'r mapmynegai, chwiliadau swyddogolo ran a'r cyfan a chopïauswyddogol, gael eu cyflwyno ynbersonol, trwy'r post, ffacs, drosy ffôn a thrwy'r Gofrestrfa TirUniongyrchol.

Cais ôl-gwblhauCais i gofrestru a gyflwynwyd arôl cwblhau'r gwerthiant neu'rmorgais.

Cofrestr Tir Ar-leinMynediad cyhoeddus trwy'r we iwybodaeth y Gofrestrfa Tir athalu gyda cherdyn credyd.

Cofrestrfa Tir UniongyrcholGwasanaeth ar-lein i ddeiliaidcyfrif credyd y Gofrestrfa Tir, gangynnig mynediad electronigcyflym iddynt i amrywiaeth owybodaeth y Gofrestrfa Tir.

Cofrestriad cyntafCofrestru teitl i diranghofrestredig.

Copi swyddogolCopïau swyddogol oweithredoedd a dogfennau yn yGofrestrfa Tir, gan gynnwys ygofrestr a chynllun teitl.

Cyflenwr Categori 1Cyflenwr nwyddau neuwasanaethau i'r Gofrestrfa Tir lley byddai colli neu fethu âdarparu unrhyw un o'r meiniprawf neu effaith gyfunedig sawlmaen prawf yn atal y sefydliadrhag cwrdd â'i DPA neu fesurauperfformiad ehangach yllywodraeth.

Cyfradd damweiniauYstadegyn cydnabyddedig addefnyddir gan AwdurdodGweithredol Iechyd a Diogelwchac Ystadegau Cenedlaethol argyfer cofnodi damweiniau.

Cynllun teitlCynllun sy'n cael ei baratoi argyfer teitlau unigol yn dangosstent y teitl cofrestredig.

Chwiliad o'r map mynegai(ChMM)Chwiliad o fapiau mynegaicyhoeddus y Gofrestrfa Tir ibennu a yw eiddo wedi'igofrestru neu beidio ac, os ydyw,ei rif teitl.

Chwiliad swyddogol o ranChwiliad o ran o deitlcofrestredig sydd hefyd ynsicrhau blaenoriaeth.

Chwiliad swyddogol o'r cyfanChwiliad o'r cyfan o deitlcofrestredig sydd hefyd ynsicrhau blaenoriaeth ar gyfer ytrafodion sy'n aros.

DeliadCais sy'n effeithio ar deitlcofrestredig (heblawgwasanaeth cyn-gwblhau), syddfel arfer yn golygu deliad â'r teitlcyfan.

Atodiad 8Rhestr termau

104


Diweddaru'r gofrestr ynelectronigSystem a fydd yn prosesu cais agyflwynir yn electronig i newid ygofrestr yn awtomatig.

E-arwystlonYn yr un ffordd ag y mae modddileu morgais yn awtomatig o'rgofrestr trwy gyfrwng e-ryddhau, gall morgais gael eiychwanegu yn awtomatig i'rgofrestr pan fydd cyfrif newyddyn cael ei ychwanegu atgyfrifiadur rhoddwr benthyg.

E-ryddhauDull a ddefnyddir i ganslocofnodion morgais gan forgeisaitrwy gyfrwng trafodiad obeiriant i beiriant heb fod angeni staff y Gofrestrfa Tir ymyrryd.

Glasbrint SefydliadolDogfen sy'n rhoi ein barngyfredol am ddyfodol yGofrestrfa Tir. Mae'n cynnwysnifer o newidiadau i'r GofrestrfaTir a fydd yn effeithio ar y staffa gyflogir a ble y maent yngweithio, yn ogystal âchwsmeriaid y Gofrestrfa Tir asut y cânt eu gwasanaethu.

Gwaith achos teitl newyddCeisiadau sy'n gofyn amgyhoeddi rhif teitl newydd -cofrestriadau cyntaf, prydlesigwaredol cyntaf athrosglwyddiadau o ran.

Gweithiwr achosAelod staff penodedig sy'nystyried cais a gyflwynwyd odan Ddeddf Cofrestru Tir 2002 aRheolau Cofrestru Tir 2003, acsy'n gweithredu yn unol âhynny.

Gweithrediadau cyfunedigStaff aml-fedrus sy'n prosesugwaith achos teitl newydd o'radeg y caiff ei dderbyn hyd at eiddosbarthu mewn ungweithrediad.

Map mynegai fectorMae polygonau wedi cael eucreu ar gyfer pob cofrestriadsy'n bodoli ar fap mynegaipapur Cymru a Lloegr (mwy nag17 miliwn). Mae'r polygonauwedi'u cysylltu â'r Gronfa DdataDisgrifiad Eiddo Gyfrifiadurol aMynegai Daearyddol Eiddo'rGofrestrfa Tir, gan felly creu mapmynegai fector y gall pobdefnyddiwr system fapio'rGofrestrfa Tir a chwsmeriaidallanol ei ddefnyddio trwy'rGofrestrfa Tir Uniongyrchol a'rGwasanaeth Gwybodaeth TirCenedlaethol. Cwblhawyd yprosiect o drosi'r map mynegaiyn Chwefror 2004.

PolygonMae polygon yn ffiguramlochrog sy'n cael ei greu ynelectronig ac mae'n cynrychiolistent cofrestredig teitl arbennigar y map mynegai fector.

PorthIsadeiledd gwefan sengl ialluogi darparu gwasanaethauar-lein integredig i gwsmeriaid yGofrestrfa Tir.

Prydles waredol gyntafCofrestriad cyntaf o ystad les-ddaliad a grëwyd o deitlcofrestredig.

Rhestr ddyddMynegai o bob cais sy'n aros i'wbrosesu yn y Gofrestrfa Tir.

Mae'n rheoleiddio'rblaenoriaethau rhwng ceisiadausy'n effeithio ar yr un rhif teitl.

TeitlTystiolaeth o hawl unigolyn ieiddo.

Tir digofrestredigTir lle nad yw'r tir wedi'igofrestru eto yn y Gofrestrfa Tir.Gellir dosbarthu buddion yn y tirdigofrestredig fel buddioncyfreithiol, buddion teulu,buddion masnachol a buddiongweddilliol.

TrancheMae'r Gofrestrfa Tir wedimabwysiadu ymagwedd tranchear gyfer cyflwyno e-drawsgludo.Mae tranche yn gorff o waith ofewn y rhaglen e-drawsgludosy'n darparu budd busnesdiffiniedig clir (cyfres owasanaethau busnes) i'rGofrestrfa Tir a'n cwsmeriaid.

Trosglwyddiad o ranTrosglwyddiad neu arwystl o rano deitl cofrestredig.

Tystysgrif electronigDogfen swyddogol a ddelirmewn fformat electronig. MaeDeddf Cyfathrebu Electronig2000 yn darparu isadeileddcyfreithiol ar gyfer e-fusnes. Nidyw'r Ddeddf yn mynd mor bell âdiwygio neu ddisodlideddfwriaeth bresennol sy'ngofyn am lofnodion â llaw, ondmae Adran 8 yn rhoi'r grym i'rYsgrifennydd Gwladol drosGyfiawnder a'r ArglwyddGanghellor newid deddfwriaethtrwy Offeryn Statudol, iawdurdodi neu hwyluso

105


cyfathrebu electronig a storiodogfennau, yn lle ffurfiau eraillo gyfathrebu neu storio.

UnedMesuriad cymharol o gostberthynol yr ymdrech sy'nofynnol i brosesu unrhywgategori o waith sy'n cael ei dringan y Gofrestrfa Tir.

Uned busnesMae pob un o'r 24 swyddfa leol,y Grwp Systemau Gwybodaetha'r Adran Pridiannau Tir (y ddauwedi'u lleoli yn Plymouth) aPhrif Swyddfa'r Gofrestrfa Tir ynLlundain yn gweithredu felunedau busnes annibynnol arwahân. Mae gan bob ungyfrifoldeb dros aros o fewncyllidebau staff a chyllidebauheb fod yn gyllidebau staff addyrennir yn ganolog.

Ymdriniaeth senglStaff aml-fedrus yn prosesuceisiadau ar-lein, mewn ungweithrediad.

106


Atodiad 9Strwythur llywodraethu corfforaethol yGofrestrfa Tir 2006/7

Bwrdd yGofrestrfa TirYn cynnwys dau gyfarwyddwr anweithredol

Pwyllgorau Tâl 1 a 2Yn cael eu cadeirio gangyfarwyddwr anweithredol

Pwyllgor ArchwilioYn cael ei gadeirio gangyfarwyddwr anweithredol

Bwrdd Risg Busnes

Bwrdd RhaglenNewid Busnes

Bwrdd RheoliRhaglenni

Bwrdd Datblygu Busnes

Bwrdd Rhaglen E-drawsgludo

Bwrdd Cyllideb a Chynllunio

Bwrdd Materion Technegol

Bwrdd Indemniad

Bwrdd Newid Cofrestru

Bwrdd Rheoli Asedau Eiddo

Bwrdd Gweithredol Yr un aelodaeth â Bwrdd yGofrestrfa Tir ond hebgynnwys cyfarwyddwyranweithredol

107


Diben cyffredinol pob prif fwrddMae Bwrdd y Gofrestrfa Tir yncynorthwyo'r Prif Gofrestrydd Tira Phrif Weithredwr yn ei brifgyfrifoldeb a'i atebolrwydd droslywodraethu a pherfformiad da yGofrestrfa Tir.

Mae'r Bwrdd Gweithredol yncyflwyno'r cynllun busnesblynyddol ac yn gyfrifol am reoli'rGofrestrfa Tir o ddydd i ddydd.

Diben cyffredinol pob is-fwrddMae'r Pwyllgorau Tâl yngweinyddu adolygiadau tâlblynyddol yr Uwch WasanaethSifil.

Mae'r Pwyllgor Archwilio yndarparu sicrwydd i'r Bwrdd bodgweithgareddau'r Gofrestrfa Tiryn cael eu cyflawni yn unol âsafonau atebolrwydd cyhoedduspriodol.

Mae'r Bwrdd Risg Busnes ynsicrhau bod prif risgiau busnesyn cael eu nodi a'u rheoli.

Mae'r Bwrdd Rhaglen NewidBusnes yn datblygu'r Glasbrint argyfer dyfodol y Gofrestrfa Tir acyn ei adolygu'n gyson. Mae'nsicrhau bod gweithgareddau sy'nofynnol er mwyn gwireddu'rGlasbrint yn cael eu cyflawni.

Mae'r Bwrdd RhaglenE-drawsgludo yn datblygu'rsystemau gwybodaeth asystemau eraill i ddarparu e-drawsgludo, gan sicrhau ei fod ynateb anghenion cwsmeriaidallanol. Mae'n darparu disgrifiadclir o allbynnau o'r system a fyddyn golygu bod modd rheoligweithredu e-drawsgludo o fewn

y Gofrestrfa Tir y tu allan i'rrhaglen.

Mae'r Bwrdd Datblygu Busnesyn datblygu gwasanaethauanstatudol (ac eithrio e-fusnes a'rUned Ryngwladol), gan arolygudatblygiad y gwasanaethaunewydd hyn a, phan fyddant yngweithredu, yn trosglwyddo'rcyfrifoldeb i reolwyr gweithredol.

Mae'r Bwrdd Newid Cofrestru ynrheoli'r rhaglen o brosiectau acadolygiadau sy'n ceisio gwellacyflwyno gwasanaethau statudolac anstatudol a drosglwyddir ireolwyr gweithredol. Mae'ndarparu gwelliant parhaus.

Mae'r Bwrdd Cyllid a Chynllunioyn pennu'r gyllideb flynyddol, yncytuno ar y broses ar gyferamrywiadau canol-blwyddyn yn ygyllideb ac yn sicrhau bodprosesau cyllidebu a chynllunioyn gweithio'n dda gyda'i gilydd.

Mae'r Bwrdd MaterionTechnegol yn ystyried materionmanwl/cymhleth sy'n gofyn amegluro cyfarwyddyd ymarferpresennol.

Mae'r Bwrdd Rheoli Rhaglenniyn pennu methodoleg prosiect arhaglen ac yn monitro er mwynsicrhau bod y Gofrestrfa Tir yngweithredu o fewn y canllawiauhyn. Mae'n cael gwybodaeth amamserlenni er mwyn sicrhau bodyr adnodd yn cael ei gynllunio iateb anghenion yprosiect/rhaglen.

Mae'r Bwrdd Indemniad ynadolygu tueddiadau mewngwallau a cheisiadau indemniad.

Mae'r Bwrdd Rheoli AsedauEiddo yn darparu sicrwydd bodcaffael eiddo, gwaredu,buddsoddi a phenderfyniadaudefnydd yn cyfateb â strategaethac amcanion busnes y GofrestrfaTir.

108


DibenionRheoli risg mewn moddeffeithiol a thryloyw trwyddatblygu arferion agweithdrefnau cadarn gangynnig modd gwneuddewisiadau gwybodus a rheolirisgiau o safon fyd-eang ganfelly gwarchod budd budd-ddeiliaid yn y busnes.

CwmpasMae'r polisi hwn yn gymwys iholl staff y Gofrestrfa Tir ymmhob lleoliad oherwydd maerheoli risg yn gyfrifoldeb pawb.Mae'n rhaid i unigolion edrychar y risg o bethau yn mynd o'i leond hefyd ar effaith collicyfleoedd.

PolisiBydd y Gofrestrfa Tir yn:— dilyn arferion gorau Swyddfa

Masnach y Llywodraeth— gwneud gweithgarwch rheoli

risg yn gydnaws âstrategaethauswyddogaethol corfforaethol

— annog cymryd risgiau wedi'iwerthuso'n llawn, manteisioar gyfleoedd newydd adefnyddio dulliau arloesol iwella prosesau a chyflawniamcanion corfforaethol

— adnabod, ystyried a rheoli'rrisgiau sy'n gysylltiedig â'rgweithredoedd a'rpenderfyniadau arfaethediger mwyn sicrhau bod yrisgiau a wynebir yn aros ofewn paramedrau derbyniol

— defnyddio dadansoddi risgfel rhan o gynlluniostrategol, busnes abuddsoddi, gan ystyried yrisgiau ar eu pennau euhunain ac mewn clystyrau

— trin, goddef, trosglwyddo,terfynu neu fanteisio ar risgmewn modd cost-effeithiol,fel y bo'n briodol i faint y risg

— cofrestru pob risg, ganddangos perchenogaeth a'rgweithredoedd sydd mewnlle i reoli'r risgiau

— cael proses ddiffiniedig argyfer gosod goddefgarwchac ar gyfer adrodd bodrisgiau wedi cynyddu

— darparu hyfforddiant ar reolirisg i aelodau staff wedi'iategu gan ddeunyddcyfarwyddyd

— hybu diwylliant o beidio âbwrw bai sy'n hyrwyddolledaenu arferion gorau a'rgwersi a ddysgwyd

— darparu gwybodaeth arddibynadwyedd systemaurheolaeth fewnol y GofrestrfaTir a fydd yn hanfodol iddarparu'r sicrwyddgofynnol am brofiad achymhwysedd y GofrestrfaTir

— cynnig mod asesu'r uchodyn annibynnol

— cyflwyno'r polisi hwn trwy'rbroses a'r gweithdrefnau agyhoeddwyd ar y fewnrwyd.

GorfodiMae gan y Bwrdd Risg Busnesgyfrifoldeb uniongyrchol amgynnal y polisi a darparusicrwydd ei fod yn cael ei ddilyn.Rhaid i unrhyw wyriadau o'rpolisi gael eu hadrodd gan yBwrdd Risg Busnes.

AdolyguBydd y Bwrdd Risg Busnes ynadolygu'r polisi yn flynyddol.

Atodiad 10Polisi rheoli risg y Gofrestrfa Tir

Argraffwyd yn y DU gan y Llyfrfa Gyfyngedigar ran Rheolwr Llyfrfa Ei MawrhydiID5616386 07/07

cofrestrfa tir adroddiad blynyddol a chyfrifon 2006/7 ein … · 2014. 7. 16. · lloegr, yn golygu...

Documents