computer hereglee2 lekts

26
Компьютерийн хэрэглээ-2 хичээлийн лекцийн хураангуй Боловсруулсан багш: А.Амарсанаа Page 2 ЛЕКЦ 01 СЭДЭВ: Хэвлэлийн эх бэлтгэх PageMaker программын тухай Хичээлийн цаг: 2 цаг Хичээл заагч багш: Маг А.Амарсанаа Утас: 99204676 , 96674676 E-mail: [email protected] Хичээлийн зорилго: Хэвлэлийн эх бэлтгэх PageMaker программын тухай ,тэдгээрийн цэс,командтай ажиллах тухай мэдлэгийн эзэмшүүлэхэд оршино. Хичээлийн зорилт:Программыг эхлүүлэх,,ажлын хуудасны форматыг тохируулах,цэсний командуудын үүргийн тухай мэдлэгийг эзэмшүүлнэ. Лекцийн үйл явц: Асуудал дэвшүүлэх болон харилцан яриа,лекцийн зарчмаар хичээл явагдана. Adobe PageMaker программ нь ном ,хэвлэл,сонингийн эх бэлтгэх зориулалттай программ бөгөөд ажиллуулахдаа Start- Programms- Adobe- Adobe Pagemaker-7.0 дарааллаар эхлүүлнэ. Шинээр ажлын хуудас нээхдээ File-New командыг ашиглана. 1.New команд - Энэ командыг сонгоход дэлгэцэнд дараах харилцах цонх гарч ирдэг. 2.Document Setup харилцах цонх - Энэ нь шинэ баримтын параметрүүийг тавьж хуудсанд тохируулга хийхэд зориулагдсан харилцах цонх юм. 2.1 Page size сонголтын хуудас - Хуудасны форматыг сонгоно. 2.2 Dimensions талбар - Page size сонголтын хуудасанд сонгогдсон форматын хэмжээг дүрслэн үзүүлнэ. Custom хувилбарийг сонгосон үед хуудасны хэмжээ дээд хязгаартаа буюу 1065x1065 мм (42x42 дюйм) байх болно. 2.3 Orientation талбар - Хуудасны проекцыг сонгоход буюу өөрөөр хэлбэл Tall (ном) ба Wide (альбом) хэлбэрийн аль нэгийг сонгоно. 2.4 Options талбар - Double sided (хоёр талт) сонголтын товчлуур нь баримтыг цаасны хоёр талд хэвлэн нийтлэх боломжийг олгоно. Энэ тохиолдолд хажуугийн талбарууд дотоод ба гадаад гэж нэрлэгдэх болно. а. Facing Pages - баруун ба зүүн хуудсуудыг дэлгэцэнд нэгэн зэрэг гарах боломжийг хангана. б. Restart page numbering - энэ сонгох товчлуур нь олон хуудасын баримтын нийтлэлийн үед хуудсуудыг залгаж үүсгэнэ. 2.5 Number of pages талбар - бэлтгэгдсэн баримтын хуудасны барагцаалсан тоог оруулна. 2.6 Start page # талбар - баримтын эхний хуудасны дугаарыг оруулна. 2.7 Margins талбар - баримтын хуудсууд дээр талбарыг тодорхойлно. Left (зүүн) (Double sided сонгогдсон үед Inside (дотоод)), Right (баруун) (Double sided сонгогдсон үед Outside (гадаад)),Top (дээд) , Bottom (доод) гэсэн талбаруудтай. Энэ талбарууд нь үндсэн хуудасны шаблон, шинэ нийтлэл бүрд далдуур тодорхойлогддог хуудасны гадаад байдал зэрэг атрибутуудаас тогтоно. Талбарын хилүүд нь дэлгэцэнд сарнайн өнгөний туслах шугамуудын төрлөөр дүрслэгдэнэ. 2.8 Target pinter resolution талбар - Хэвлэлтийн зөвшөөрлийг баримтыг принтеррүү гарах үед хэрэглэгддэг dpi-д тавина. 2.9 Compose to printer цэс- принтерийг сонгоно. 2.10 OK товчлуураар дээрхээр сонголт хийсэн ажлын хуудсыг нээнэ. 2.11 Numbers товчлуур нь хуудсыг дугаарлах хэлбэрийг тодорхойлох Page Numbering харилцах цонхыг гаргадаг. 3. Page Numbering харилцах цонх - дугаарлах хэлбэрийг тодорхойлно.

Upload: e-gazarchin-online-university

Post on 24-Jul-2015

104 views

Category:

Documents


7 download

TRANSCRIPT

Page 1: Computer hereglee2 lekts

Компьютерийн хэрэглээ-2 хичээлийн лекцийн хураангуй

Боловсруулсан багш: А.Амарсанаа Page 2

ЛЕКЦ №01

СЭДЭВ: Хэвлэлийн эх бэлтгэх PageMaker программын тухай

Хичээлийн цаг: 2 цаг Хичээл заагч багш: Маг А.Амарсанаа Утас: 99204676 , 96674676 E-mail: [email protected] Хичээлийн зорилго: Хэвлэлийн эх бэлтгэх PageMaker программын тухай ,тэдгээрийн

цэс,командтай ажиллах тухай мэдлэгийн эзэмшүүлэхэд оршино. Хичээлийн зорилт:Программыг эхлүүлэх,,ажлын хуудасны форматыг тохируулах,цэсний командуудын үүргийн тухай мэдлэгийг эзэмшүүлнэ. Лекцийн үйл явц: Асуудал дэвшүүлэх болон харилцан яриа,лекцийн зарчмаар хичээл явагдана.

Adobe PageMaker программ нь ном ,хэвлэл,сонингийн эх бэлтгэх зориулалттай программ бөгөөд ажиллуулахдаа Start- Programms- Adobe- Adobe Pagemaker-7.0 дарааллаар эхлүүлнэ.

Шинээр ажлын хуудас нээхдээ File-New командыг ашиглана. 1.New команд - Энэ командыг сонгоход дэлгэцэнд дараах харилцах цонх гарч ирдэг. 2.Document Setup харилцах цонх - Энэ нь шинэ баримтын параметрүүийг тавьж хуудсанд тохируулга хийхэд

зориулагдсан харилцах цонх юм. 2.1 Page size сонголтын хуудас - Хуудасны форматыг сонгоно. 2.2 Dimensions талбар - Page size сонголтын хуудасанд сонгогдсон форматын хэмжээг дүрслэн үзүүлнэ. Custom хувилбарийг сонгосон үед хуудасны хэмжээ дээд хязгаартаа буюу 1065x1065 мм (42x42 дюйм) байх болно. 2.3 Orientation талбар - Хуудасны проекцыг сонгоход буюу өөрөөр хэлбэл Tall (ном) ба Wide (альбом) хэлбэрийн аль нэгийг сонгоно. 2.4 Options талбар - Double sided (хоёр талт) сонголтын товчлуур нь баримтыг цаасны хоёр талд хэвлэн нийтлэх боломжийг олгоно. Энэ тохиолдолд хажуугийн талбарууд дотоод ба гадаад гэж нэрлэгдэх болно. а. Facing Pages - баруун ба зүүн хуудсуудыг дэлгэцэнд нэгэн зэрэг гарах боломжийг хангана. б. Restart page numbering - энэ сонгох товчлуур

нь олон хуудасын баримтын нийтлэлийн үед хуудсуудыг залгаж үүсгэнэ. 2.5 Number of pages талбар - бэлтгэгдсэн баримтын хуудасны барагцаалсан тоог оруулна. 2.6 Start page # талбар - баримтын эхний хуудасны дугаарыг оруулна. 2.7 Margins талбар - баримтын хуудсууд дээр талбарыг тодорхойлно. Left (зүүн) (Double sided сонгогдсон үед Inside (дотоод)), Right (баруун) (Double sided сонгогдсон үед Outside (гадаад)),Top (дээд) , Bottom (доод) гэсэн талбаруудтай. Энэ талбарууд нь үндсэн хуудасны шаблон, шинэ нийтлэл бүрд далдуур тодорхойлогддог хуудасны гадаад байдал зэрэг атрибутуудаас тогтоно. Талбарын хилүүд нь дэлгэцэнд сарнайн өнгөний туслах шугамуудын төрлөөр дүрслэгдэнэ. 2.8 Target pinter resolution талбар - Хэвлэлтийн зөвшөөрлийг баримтыг принтеррүү гарах үед хэрэглэгддэг dpi-д тавина. 2.9 Compose to printer цэс- принтерийг сонгоно. 2.10 OK товчлуураар дээрхээр сонголт хийсэн ажлын хуудсыг нээнэ. 2.11 Numbers товчлуур нь хуудсыг дугаарлах хэлбэрийг тодорхойлох Page Numbering харилцах цонхыг гаргадаг. 3. Page Numbering харилцах цонх - дугаарлах хэлбэрийг тодорхойлно.

Page 2: Computer hereglee2 lekts

Компьютерийн хэрэглээ-2 хичээлийн лекцийн хураангуй

Боловсруулсан багш: А.Амарсанаа Page 3

3.1 Style талбар - дугаарлах цифрийн хэлбэрийг сонгоно. -- Arabic numberal - араб цифрүүд -- Upper Roman - рим том үсэг -- Lower Roman - рим жижиг үсэг

Upper alphabetic - цагаан толгойн том үсэг -- Lower alphabetic - цагаан толгойн жижиг үсэг

A-Z үсгүүдээр цагаан толгойн дугаарлалын үед дугаар нь 1-ээс 26 -аар тэмдэглэгдэнэ, AA-ZZ хос үсгүүдээр

дугаарлалын үед дугаар нь 27-оос 52 -оор тэмдэглэгдэнэ. Үсгээр тэмдэглэгдсэн дугааруудын дараачийн бүх дугаарууд 53-аас эхлээд рим тоогоор , 5000-аас цааш араб цифрээр дүрслэгддэг. ( Page Numbering харилцах цонхыг дор үзүүлэв) 3.2 TOC and index prefix талбар - Индекс болон хуудасны толгой бий болох үед хуудасны дугаарын өмнө гаргаж болох текстийг бичиж өгнө. Урт нь 15 тэмдэгтээс хэтрэхгүй. Open команд 1.Open командыг дарахад Open Publication харилцах цонх гарч ирнэ. 2.Open Publication харилцах цонх-Баримтыг нээнэ. Мөн Windows95-ийн стандарт цонхонд файлыг нээнэ. 2.1 File name талбар - Нээх файлаа сонгохын тулд сонголтын хуудас(цэс)-н дахь файлын нэрүүдээс нэрийг нь олж сонгох буюу эсвэл файлын нэрийг гараас энэ талбарт бичиж өгнө. 2.2 Files of type сонголтын хуудас- Нээх файлын төрөл буюу форматыг сонгохдоо урьдаас зориулагдсан PageMaker Files (PageMaker-ийн файлууд), Older PageMaker Files (өмнөх хувилбарын файлууд), All Files (бүх файл) гэсэн төрлүүдээс сонголт хийнэ. 2.3 Look in сонголтын хуудас- Нээх файлын орших каталогыг сонгох. Ингэхэд уг сонгосон каталогид агуулагдах бүх файлууд түүний доорх сонголтын талбарт гарч ирдэг.

2.4 Open as талбар - Файлыг яаж нээхийг тодорхойлно. Нийтлэл нь жинхэнэ буюу эх төрөлдөө нээгдэж болно.

Page 3: Computer hereglee2 lekts

Компьютерийн хэрэглээ-2 хичээлийн лекцийн хураангуй

Боловсруулсан багш: А.Амарсанаа Page 4

а. Opigginal- энэ нь PageMaker 5.0 хувилбарын нийллэлүүдийг нээх үед ашиглаж болдоггүй. б.Copy - нийтлэлийн нэргүй хуулбар. 2.5 Зураг дээр (1) гэж тэмдэглэгдсэн товчлуурыг дээд түвшинд шилжих товчлуур гэх ба түүнийг ашиглан идэвхтэй каталогиос гарч өөрийг нь агуулж буй илүү өндөр түвшиний каталогид шилжинэ. 2.6 Зураг дээр (2) гэж тэмдэглэгдсэн товчлуур нь шинэ хавтас үүсгэнэ.Одоогийн идэвхтэй байгаа каталоги дотор шинээр хавтас(каталоги) үүсгэнэ. 2.7 (3) ба (4) нь хавтас дүрслэлийн товчлуур юм. Энд хавтас дүрслэх аргуудын сонголт хийгдэнэ. Пиктограмм ба таблицын гэсэн 2 төрөл байх бөгөөд (3)-ийг сонговол пиктограмм, (4)-ийг сонговол таблицын төрөл юм. 2.8 Open товчлуурыг дарж нээхээр сонгосон файлаа нээнэ. 2.9 Cancel товчлуураар файл нээхийг болиулна.OpenPublication харилцах цонхыг хаана. Recent Publication 1.Recent Publication команд нь нээгдсэн ба хадгалагдсан сүүлийн 8 баримтын нэрийн жагсаалтыг харуулна.Тэдгээрийн дурын нэгийг нь нээж оръё гэвэл нэрэн дээр нь нэг удаа дарахад л хангалттай. Харин энэ нийтлэлийн хуулбарыг сонгохын тулд <shift> товчлуурын хамт дарна. Close 1. Close команд нь идэвхтэй байгаа нээгдсэн баримтыг хаана. Харин нээгдсэн бүх баримтыг хаахдаа энэ

командыг <shift> товчлуурын хамт сонго. Заримдаа баримтыг хаах үед тэдгээрт хийгдсэн хадгалагдаагүй өөрчлөлтийг хадгалж хаахыг асуусан Adobe PageMaker 6.0 лавлах цонх гарч ирнэ.

1.2 Энэ лавлах цонх нь оруулсан өөрчлөлтийг хадгалах (Yes) , түүнээс татгалзах (No), мөн close командыг болиулах (Cancel) зэрэг сонголттой. Хэрвээ баримтыг анх удаа хадгалж байгаа бол Save Publication харилцах цонх нээгдэнэ. Save Publication харилцах цонхны талаар дараагийн хэсэгт тодорхой ярих тул тэр хэсгээс уншаарай. Save 1.Save команд нь Одоогийн идэвхтэй байгаа файлыг (баримтыг) өмнө хадгалсан нэрээр хадгална. Хэрэв хадгалалт анх удаа хийгдэж байгаа бол Save Publication харилцах цонх гарч ирнэ. 2. Save Publication харилцах цонх- Энэ нь баримтын файл болон шаблоныг хадгалах өөр нэрээр хадгалах мөн түүнийг өөр диск, хавтаст хадгалах боломжийг олгоно. Түүнээс гадна файлын хэмжээг хамгийн бага болгож файлыг шахдаг. 2.1 File name талбарт хадгалах файлынхаа нэрийг бичиж өгнө. 2.2 Save as type цэс - Файлын төрлийг сонгоно. Үүнд: Publication (баримт) Template (шаблон) 5.0 Publication (5.0 формат дахь хуулбар) 2.3 Copy талбар - Хоорондоо холбоо бүхий файлуудтай баримтыг хадгалах аргыг тодорхойлно. а. No additional files - холбоосын файлуудаас хамаарахгүйгээр баримтын хадгалалтыг хангана. б. Files required for remove printing- PageMaker нь өгсөн хавтасанд хадгалах баримтыг ба зайлшгүй хэвлэх холбоосын файлыг хуулна.

Page 4: Computer hereglee2 lekts

Компьютерийн хэрэглээ-2 хичээлийн лекцийн хураангуй

Боловсруулсан багш: А.Амарсанаа Page 5

в. All linked files- Холбоосын бүх файлыг хадгалахын тулд тэдгээрийн бүрэн хуулбаруудыг баримтанд хадгалдаг.

Save As Save As команд- файлыг өөр нэрээр хувилж хадгалах команд. Энэ командыг дарахад Save Publication харилцах цонх гарч ирдэг. Энэ цонхтой ажиллах талаар өмнө тодорхой ярьсан билээ. Export 1. Export команд- Дэлгэцэнд Export харилцах цонхыг гаргана. 2. Export харилцах цонх- PageMaker программын баримтыг бүхлээр нь эсвэл хэсэгчлэн ascii төрлийн текст файл эсвэл бусад форматаар гаргана.Жишээнь: MicroSoft Word,RTF,DCA 2.1 Files Type цэс- Хадгалах файлын форматыг сонгоно. Хэрэв тухайн файл нь энэ цэсэнд заагдаагүй бол дараах аргыг хэрэглэнэ. Программд Export-ын тийм шүүлтүүр байхгүй бол RTF форматыг сонго. Программын ихэнх хэсэг нь энэ горимоор хадгалагддаг. Хэрвээ текстийг ийм хэлбэрээр хадгалах шаардлагагүй бол Text Only ангийг сонго. 2.2 Export талбар - Экспортлох материалын хэмжээг тодорхойлж өгнө. а. Entire story- бүх маериалын экспортыг хангана. б. Selected text only- Экспортлох материалыг зөвхөн текст горимд гаргана. 2.3 Options талбар - Export tags хэсэгт нэмж бичсэн текстийн абзац бүрийн тусгай тэмдэгт, их хаалт зэргийг тооцон үзэх. 2.4 Save- экспорт хийсэн баримтыг хадгалана. 2.5 Cancel - Экспортлохоос татгалзана.

Page 5: Computer hereglee2 lekts

Компьютерийн хэрэглээ-2 хичээлийн лекцийн хураангуй

Боловсруулсан багш: А.Амарсанаа Page 6

Create Adobe PDF... 1.Create Adobe PDF команд нь Create Adobe PDF харилцах цонхыг гаргана. 2.Create Adobe PDF харилцах цонх- Adobe PDF форматад идэвхтэй файлын хувилбарыг үүсгэнэ. Мөн баримтыг төрөл бүрийн принтрүүдэд ачааллах, баримтыг тусгай типограф болгоход ашиглана. Revert Revert команд- Тухайн агшинаас сүүлчийн хадгалалт хүртэлх хугацаанд хийсэн идэвхтэй баримтан дахь бүх өөрчлөлтийг хэрэгсэхгүй болгоно. Place 1.Place команд- Идэвхтэй баримтанд текст, хүснэгт, зураг дүрслэл, эсвэл баазын мэдээлэл оруулна.Командыг сонгоход дэлгэцэнд (2) харилцах цонхыг гаргана. 2.Place харилцах цонх- Бусад форматын файлуудыг сонгож болно. Энэ харилцах цонхонд оруулах (импортлох) файлууд, текст, таблиц, хүснэгт, баазууд, график дүрслэлийн нэрс гарч ирнэ. 2.1 Files of Type сонголтын товчлуур - Импортлох файлын төрлийг зааж өгнө. Төрлийг нь сонгоход тэр төрлийн файлуудын жагсаалт гарч ирнэ. 2.2 File Name талбарт импортлох файлын нэрийг сонгож оруулна. 2.3 Мэдээллийн талбар- Үүнд импортолж байгаа файлын дараах параметрүүд багтдаг. а. Kind- төрөл,

б. Size- хэмжээ,

в. Last modified- хамгийн сүүлчийн хадгалалт зэрэг нь багтдаг. 2.4 Place талбар - Энэ нь эхний нөхцлүүдээс хамаарсан талбар юм.

Aсquire Aсquire команд нь Select Source, Aсquire Image гэсэн дэд цэсүүдийг гаргана. Энэ команд нь TWAIN стандарт интерфэйсийг ашигладаг командуудыг, TIFF форматтай зураг дүрслэлийг сканер эсвэл видео камераас баримт руулах, PageMaker-ээс бусад программуудыг оруулахад ашигладаг командуудыг агуулна. 1. Select Source команд нь Select харилцах

цонхыг дэлгэцэнд гаргана. Select харилцах цонх- гадаад байгууламжийг сонгоход

v

үүсгэдэг. Энэ харилцах цонхны Save товчлуур дээр арахад (3) харилцах цонх гарна.

сканераас зураг дүрслэлийг оруулахыг зөвшөөрнө.

ашиглагдана. 2. Aсquire Image команд нь Sa e TIFF as харилцах цонхыг дэлгэцэнд гаргана. Түүнд хадгалахад хавтасыг сонгож файлын нэрийг өөрийн болгож

д 3.TWAIN интерфейсийн жишээ - Тухайн тохиолдолд HP ScanJet IIc нь

Page 6: Computer hereglee2 lekts

Компьютерийн хэрэглээ-2 хичээлийн лекцийн хураангуй

Боловсруулсан багш: А.Амарсанаа Page 7

Links 1. Links командыг дарахад дэлгэцэнд (2) харилцах цонхыг гаргана. 2. Links харилцах цонх- Идэвхтэй байгаа баримтанд нэрийг удирдах, хоорондоо холбоо бүхий файлуудыг сэргээн

гаргах, холбоо тогтоолтыг дүрслэхэд үйлчилнэ. 2.1 (1) талбар буюу холбоотой файлуудын жагсаалт- Холбоосын файлуудын нэрүүдийг гаргаж харуулна, мөн тэдгээрийн тухай дэлгэрэнгүй мэдээллийг агуулна. Өөрөөр хэлбэл файлын төрөл, мэдээллийн хуудас ...гм. 2.2 Status төлбар- (1) жагсаалтад орсон файлуудаас сонгоход тэдгээрт харгалзах мэдээлэл энэ талбарт дүрслэгддэг. 2.3 Info товчлуур нь холбоосын файлын тухай мэдээллийг (файл хаана байрлаж байгаа, нэр ба төрөл... гм) , тэрчлэн холбоосын тухай мэдээллийг агуулсан Link Info харилцах цонхыг нээнэ. 2.4 Options товчлуур - цэлгэцэнд Link Options харилцах цонхыг гаргана. Энэ нь OLE объектыг сэргээх горимыг тодорхойлно. Тэд нь гадаад эх файлуудгүй учраас нэвтрүүлэх объектын холбоосын параметрүүдийг өөрчилж болохгүй. 2.5 Unlink товчлуур- Тэмдэглэсэн файлуудтай тогтоосон холбоог таслах. Энэ нь уг файлуудад оруулсан өөрчлөлтийн үр дүнд объектын нийцэхгүй сэргээлт засварыг арилгахад үйлчилнэ. Update, Update all товчлуурууд - бүх холбоосын объектууд эсвэл салбар объектуудыг сэргээхэд (шинэчлэхэд)

үйлчилнэ. Document Setup 1. Document Setup команд нь дэлгэцэнд (2) харилцах цонхыг гаргана.2.Document Setup харилцах цонх- New командын биелэлтийн үед баримтын параметрүүдийг өөрчилж эхэлдэг. Энд хуудасны хэмжээ, дугаар, түүнчлэн шаблон-гол хуудасны талбайн хэмжээг тодорхойлно. Энэ цонхыг өмнө New командыг үзэх үед оруулж тодорхой тайлбарласан. Print 1.Print команд- Print (2) харилцах цонхыг гаргана. 2.Print харилцах цонх- Хэвлэх параметрүүдийг тодорхойлж өгнө.Принтерийн төрлөөс хамааруулан параметрүүд өгөгддөг. 2.1 Printer сонголтын хуудас- принтерийг сонгоно. 2.2 Copies талбар- баримтыг хувилах тоог заана.

Page 7: Computer hereglee2 lekts

Компьютерийн хэрэглээ-2 хичээлийн лекцийн хураангуй

Боловсруулсан багш: А.Амарсанаа Page 8

2.3 Collate сонгох товчлуур- горимыг тогтоох. Энэ горим нь баримтын хувилбарыг нэг нэгээр нь дараалуулан гаргадаг. 2.4 Reverce сонгох товчлуур - баримтын хуудсуудын хэвлэх стандарт дарааллыг урвуугаар өөрчилнө. 2.5 Pages талбар- хэвлэлтэнд гарах хуудасны завсрыг тодорхойлно. а. All- идэвхтэй байгаа баримтын бүх хуудсыг хэвлэнэ. б. Ranges- идэвхтэй баримтын хэвлэх хуудасны дугаарыг заана. в. Print цэс: Both-бүгдийг Even- тэгш дугаартайг Odd Pages- сондгой дугаартай хуудсуудыг хэвлэнэ. г. Print black pages- баримтын бүх хуудсыг хоосноор гаргана. д.Ignore “Non-Printing” setting” товчлуур- Non-Printing атрибут өгөгдсөн бол тэдгээр тооны хувьд хуудасны бүх элемэнтүүдийн хэвлэгдэх боломжийг олгоно. 2.6 Orientation талбар- хуудсуудын байрлалыг тодорхойлно. Хэвтээ ба босоо дүрслэгдсэн зургаас сонгож хуудасны хэвтээ ба босоо байрлалыг тогтооно. 2.7 Book талбар: а. Print all publication in book сонгох товчлуур нь номонд

залгагдсан бүх баримтыг хэвлэлтэнд гаргана.

рдана.

б. Use paper settings of each publication сонгох товчлуур нь 2.8 Paper товчлуур нь дэлгэцэнд Print Paper харилцах онхыг гаргана. Энэ харилцах цонх нь хэвлэх хуудсанд баримтын байрлах аргыг тодорхойлно. 2.9 Options товчлуур нь Print Options харилцах цонхыг гаргана. Энэ нь хэвлэх дүрслэлийн гаралт ба PostScript функцийг уди2.10 Color товчлуур- Дэлгэцэнд Print Color харилцах цонхыг гаргана. Энэ цонх нь өнгөт хэвлэлт болон өнгөт тэмдэглэл(ялгаж тэмдэглэх, идэвхжүүлэлт)-ийг тогтоодог. 2.11 Features товчлуур - Дэлгэцэнд Print Features харилцах цонхыг гаргана. 2.12 Reset команд нь хэвлэх процессыг тасална.

Page 8: Computer hereglee2 lekts

Компьютерийн хэрэглээ-2 хичээлийн лекцийн хураангуй

Боловсруулсан багш: А.Амарсанаа Page 9

Printer Styles 1.Printer Styles команд нь урьдаас тогтоогдсон параметрүүд бүхий (1) харилцах цонхыг дууддаг хэвлэх хэлбэрүүдийн цэс ба Define командыг дэлгэцэнд гаргадаг. 2.Define команд- Define Printer Styles харилцах цонхыг дэлгэцэнд гаргана. 3.Define Printer Styles харилцах цонх 3.1 Style цэс – хэвлэх хэлбэрүүдийн цэсийг харуулна. 3.2 New товчлуур – хэвлэх шинэ хэлбэрийг тодорхойлох Name Printer Style харилцах цонхыг дэлгэцэнд гаргана. 3.3 Edit товчлуур – хэвлэх хэлбэрт засвар хийнэ. Дэлгэцэнд Print Document харилцах цонхыг гаргана.

3.4 Remove товчлуур – Style цэсэнд тэмдэглэгдсэн стиль буюу хэвлэх хэлбэрийг уст

гана. Preferences 1.Preferences команд- Дэлгэцэнд Preferences харилцах цонхыг гаргана. 2.Preferences харилцах цонх- Энэ нь программын янз бүрийн параметрийг (дэлгэц дээрх текст болон график дүрслэлийн горим, харилцах цонхууд болон шкалууд дээрх хэмжээсийн нэгжүүд,гаргасан шрифт...гм ) удирдахад зориулагдсан. 2.1 Measurements in сонголтын хуудас- бүх харилцах цонхууд болон удирдах палитрт ашиглагддаг хэмжээсийн

үндсэн нэгжийг сонгоно, тэрчлэн хэвтээ шугаман дээрх хэмжээсийн үндсэн нэгжийг тодорхойлно. 2.2 Vertical ruler сонголтын хуудас- босоо шугамын хэмжээсийн нэгжийг сонгоно. Custom хувилбарыг сонгосон үед шугамын хуваариудын хоорондох зайг пунктуудад оруулж өгч болно. 2.3 Layout problems- Техт бүрдүүлэх зөрчилийн индикацид үйлчилнэ. Show loose tight lines- нягт ба сийрэг мөр Show keeps violations- 2.Graphics display- Мониторын дэлгэц дээр гарах дүрслэлийн илэрхийлэгдэх аргыг тодорхойлно. а. Gray out - дэлгэцэнд дүрслэлийг хамгийн хурдан хугацаанд гаргана. б. Standard- дүрслэлийн гаралтыг Graphics талбар дахь зөвшөөрлийн утгаар тодорхойлно. в.High resolution - Хэрэв нийтлэлд гадаад эхтэй холбоо тогтоож болох бол дэлгэцэнд өндөр зөвшөөрлөөр дүрслэлийг үзүүлнэ. Дэлгэцийн зөвшөөрлийг түр хугацаагаар нэмэгдүүлэхдээ дүрслэлийн байрлалыг болон дэлгэцийг гаргах хэлбэрийг гараас <Ctrl+Shift> товчлуурыг дарж үүсгэнэ. 3. Control palette- удирдах палитарт хэрэглэгдэж байгаа зарим утгуудыг тогтоох. Horizontal nudge, Vertical nudge талбарууд нь удирдах палитарт ашиглагдах тохирсон алхмуудыг( хэмжээсийн нэгжийг ) тодорхойлдог. Use Snap to constraints соголтын товчлуур- объектуудын шилжилтийн үед шугамуудад ба чиглэлүүдэд хандах хандлагаар тэдгээрийн тэгшитгэлийг хангадаг.

Page 9: Computer hereglee2 lekts

Компьютерийн хэрэглээ-2 хичээлийн лекцийн хураангуй

Боловсруулсан багш: А.Амарсанаа Page 10

4. Save Option талбар- File цэсийн Save командыг ашиглах үед баримт хадгалах аргыг удирдана. а.Faster- хурдан хадгалалтыг хангана. Файлын хэмжээг ихэсгэх магадлалтай. б. Smaller- файлын хамгийн бага хэмжээг хангана, гэвч хадгалалт хийхэд нэлээд удаан хугацааг шаардах болно. 5. Guides талбар- нийтлэлийн объектуудын Front (өмнө нь) ба Back (хойно нь) чиглэгдэх байрлалыг хангана. 6. More товчлуур- дэлгэцэнд More Preferences харилцах цонхыг гаргана. Энэ харилцах цонх нь текст ба график дүрслэлийн зарим нэмэгдэл удирдлагаыг тодорхойлно. 7. Map fonts товчлуур- дэлгэцэнд PANOSE Font Matching харилцах цонхыг гаргана. Өөр орчинд үүссэн файлыг нээх үед шрифт тохирохгүй байх тохиолдол гардаг. PANOSE программ нь таблицыг сольж тавихыг зөвшөөрдөг. Send mail 1. Send mail команд нь Inbox Setup Wizard харилцах цонхыг дэлгэцэнд гаргана. 2.Inbox Setup Wizard харилцах цонх- Баримтын илгээлтийг авах ёстой эзэн нь программаас шууд эмхлэн хэлбэржүүлж авахыг зөвшөөрдөг цахилгаан шуудангийн байгуулалттай системийн элемэнтүүд юм. Exit PageMaker программтай ажиллахыг дуусгаж нээгдсэн баримтууд, PageMaker-ийн дэлгэцийг хаана. Хэрэв баримтандаа хийсэн сүүлчийн өөрчлөлтийг хадгалаагүй бол хаахын өмнө хадгалахыг асуусан лавлах цонх гарч ирнэ. Энэ цонх нь хадгалахыг зөвшөөрөх, зөвшөөрөхгүй байх, уг командаас татгалзах гэсэн 3 сонголттой.

2.2. Edit цэс Undo Edit 1.Undo Edit команд - Хамгийн сүүлчийн гүйцэтгэсэн үйлдлийг буцаана (болиулна). Харин Style, Color зэрэг палитрууд, Text, File цэсүүдийн командын тусламжтайгаар оруулсан өөрчлөлтийг буцаахгүй. Cut Баримтын тэмдэглэж идэвхжүүлсэн хэсгийг, объектыг тасалж авна. Энэ хэсэг ба объект нь хуудаснаас арилах боловч Clipboard буферт хадгалагдаж байдаг. Хэрэв баримтанд тэмдэглэгдсэн хэсэг байхгүй бол энэ команд идэвхжихгүй. Copy Баримтан дахь тэмдэглэж идэвхжүүлсэн текст болон объектыг хуулна.Хэрэв баримтанд тэмдэглэгдсэн хэсэг байхгүй бол энэ команд идэвхжихгүй. Paste Баримтан дахь тэмдэглэж идэвхжүүлсэн текст болон объектыг Copy-оор хуулаад зөөнө. Хэрэв Copy командаар ямар нэгэн зүйлийг хуулаагүй бол энэ команд идэвхгүй байна. Clear Баримтан дахь тэмдэглэж идэвхжүүлсэн текст болон объектыг устгана.Хэрэв баримтанд тэмдэглэгдсэн хэсэг байхгүй бол энэ команд идэвхжихгүй.

Multple Paste

г гаргана.

1.Multiple Paste команд нь дэлгэцэнд Multiple Paste харилцах цонхы2.Multiple Paste харилцах цонх- Paste талбарт хуулбарын шаардлагатай тоог, Vertical offset ба Horizotal offset талбаруудад эх бичвэрийн талаар тэдгээрийн байрлалын хадгалалтыг зааж өгөх, Clipboard объектын буферт оруулж хөрвүүлэхийг зөвшөөрдөг.

Select All Одоогийн хуудас, ажлын талбар мөн монтажлах талбар дээрх бүх объектыг ялгаж тэмдэглэнэ ( идэвхжүүлнэ ). Тэмдэглэсэн объект бүрд маркерүүд гарч ирдэг. Хэрэв ямарч баримт нээгдээгүй бол энэ команд идэвхжихгүй. Paste Special

Page 10: Computer hereglee2 lekts

Компьютерийн хэрэглээ-2 хичээлийн лекцийн хураангуй

Боловсруулсан багш: А.Амарсанаа Page 11

1. Paste Special команд- Дэлгэцэнд Paste Special харилцах цонхыг гаргана.

кт гдаа

ч OLE сервер идэвхжээгүй бол энэ команд ажиллахгүй.

Энэ цонх нь Clipboard буферийг ачаалах форматыг сонгохыг зөвшөөрнө. Хэрэв стандарт OLE объект тасралтгүй байвал түүнийг холбоосын OLE объектын төрөлд Paste Link сонголтын товчлуурыг даран ачаалж болно. Хэрэв нэг ч нийтлэл нээгдээгүй Clipboard буферт OLE объе ачаала гүй бол эсвэл өгөгдсөн компьютерээс нэг Insert Object 1.Insert Object команд- Insert Object харилцах онхыг гаргана. 2.Insert Object харилцах цонх- ид

цэвхтэй баримтруу ачаалах объектыг үүсэхийг зөвшөөрдөг OLE-сервер

раа PageMaker программд импортлогдож болох зайлшгүй объектуудыг энэ программд байрлуулах

эй файлын нэрийг, түүн лах хэрэгтэй.

вчлуур – дэлгэцэнд Browse харилцах цонхыг гаргана. Энэ нь хэрэгтэй эх файлыг олоход үйлчилнэ.

программыг ажиллуулна. 2.1 Create New товчлуур – Object Type цэсэнд тэмдэглэгдсэн программын запуск-ийг хангана. Энэ программаас гарсны дахэрэгтэй. 2.2 Create from File – холбоотой файлын агуулсан зүйлийг нь авч ирдэг. File талбарт хэрэгтдэхь замыг оруулж болно. Хэрэв зам нэмэгдэхгүй бол (2.3) товчлуурыг ашигLink товчлуур нь одоогийн файлын эх файлын холбоо тогтоолтыг хангана. 2.3 Browse тоEdit Story 1. Edit Story команд - өгөгдсөн моментонд идэвхжүүлэн тэмдэглэсэн материалыг түүнд ачаалаад материалын засварлалыг хаадаг. Хэрэв нэг нь тэмдэглэгдээгүй бол шинэ материалыг хаана. PageMaker программ нь материалуудын текст бүтцийн процессор-засварлалын тусламжтайгаар хуудаслах горим ба текст горим гэсэн 2 аргаар текстийг оруулж засварлах(реракторлах)-ыг зөвшөөрдөг. Хуудасны горимыг Edit Layout комаандын тусламжтайгаар залгаж биелүүлнэ.

Page 11: Computer hereglee2 lekts

Компьютерийн хэрэглээ-2 хичээлийн лекцийн хураангуй

Боловсруулсан багш: А.Амарсанаа Page 12

ЛЕКЦ №02

СЭДЭВ: PageMaker программд ажлын хуудастай ажиллах

Хичээлийн цаг: 2 цаг Хичээл заагч багш: Маг А.Амарсанаа Утас: 99204676 , 96674676 E-mail: [email protected] Хичээлийн зорилго: PageMaker программд ажлын хуудсыг зохион байгуулах,хуудасны

Хичээлийн зорил л,текстийн файл,бусад нэмэлт тохиргоонуудыг хийх тухай мэдлэг

дэвшүүлэх болон харилцан ярилцах лекцийн зарчмаар хичээл явагдана.

Utilities цэс

нэмэлт форматуудын тохиргоог хийх тухай мэдлэгийн эзэмшүүлэхэд оршино. т:Utilities цэсний тухай,зургийн фай

Лекцийн үйл явц: Асуудал

PageMaker Plug-ins 1. PageMaker Plug-ins команд нь PageMaker-ийн нэмэлт цэсийг дэлгэцэнд гаргана. Энэ нь компьютер дээрх программын модулыг олж тогтоох, програамд залгагдах ямар нэгэн тусгай функц , бүхэл комплекс үйлдлийг

үлэх зорилго бүхий нэмэлт цэсүүд юм. биелүFind 1. Find команд нь хайлтыг хийх зорилготой. Дэлгэцэнд

э.

дэглэгддэг) “хуурамч ” тэмдэгтийг ашиглаж болно.

үсгүүдтэй адил үсгүүдийг том жижгээр нь ялгаж тохируулан зөвхөн тийм үгийг хайх

Word сүнголтын товчлуур нь үгийг бүтнээр нь хайна. Иймээс урт үгийн илүү хэсгийг хасч

3.

- нээгдсэн бүх баримтан дахь хайлтыг хангана.

явуулна.

s- Search document талбарт тогтоосноос хамааруулан нэг болон бүх баримтан дахь материалд

хлүүлнэ. Эхний үгийг олсон тохиолдолд ур дээрх нэр Find Next (дараачийнх) гэсэн нэрээр солигдоно.

Find харилцах цонхыг гаргана. 2. Find харилцах цонх - Өгөгдсөн текст, форматлагдсан

атрибут ба тусгай тэмдэгтүүдийн хайлтыг гүйцэтгэн2.1 Find What талбар- Хайх текстийн абзацыг оруулна.

“^?” комбинацаар илэрдэг (тэм

2.2 Options талбар: Сонголтын товчлуур: Match case-ийг залгавал Find What талбарт бичигдсэн текстийн боломжийг олгоно. Wholeхайлтыг хийдэг.

Search document талбар Сонголтын товчлуурууд: Current publication- идэвхтэй баримтан дахь хайлтыг хангана. All publication

4. Search story талбар Сонголтын товчлуурууд: Selected text – текстийн идэвхжүүлсэн бүсэд хайлтыг Current story- идэвхтэй материалд хайлтыг явуулна. All storieхайлтыг хийнэ. 5. Find товчлуур – тогтоосон атрибутуудаар, тогтоосон бүсэд хайлтыг э

товчлуFind Next Find Next команд нь Find-ийн адилаар мөн тогтоосон атрибутуудаар тогтоосон бүсэд хайлт хийнэ. Change 1. Change команд – энэ нь техтийн эсвэл форматлалын өөрчлөлтийг хангана. Хэрвээ өгсөн текст эсвэл

гаргана. ь дэлгэцэнд Change харилцах цонхыг гаргана.

форматлалыг илрүүлж чадахгүй бол дэлгэцэнд энэ тухай мэдээлэлийг Change харилцах цонх н

Page 12: Computer hereglee2 lekts

Компьютерийн хэрэглээ-2 хичээлийн лекцийн хураангуй

Боловсруулсан багш: А.Амарсанаа Page 13

2. Change харилцах цонх

талбарт түүний текстийн өөрчлөлтийг оруулна. Текстийн форматлал болон солилт нэгэн

ыг гаргана.

тодорхойлно, өөрчлөлтийг хийхийн тулд Change to талбар дахь шрифтийн атрибутуудыг

х

йг хийхийн тулд Change to талбарт тодорхойлогдсон абзацын атрибутуудын тодорхойлолтыг а.

2.1 Find what талбар- энэ талбарт хайх текстийг оруулна. 2.2 Change to талбар- энэ

зэрэг гүйцэтгэгдэнэ. 2.3 Type attributes товчлуур- Энэ точлуурыг дарахад дэлгэцэнд Change Type Attributes харилцах цонх

Change Type Attributes харилцах цонх нь хайлтыг хийхийн тулд Find what талбар дахь шрифтийн атрибутуудыг тодорхойлно.

2.4 Para attributes товчлуур нь Change Para attributes харилцах цонхыг гаргана. Change Para attributes харилцацонх нь хайлтыг хийхийн тулд Find what талбарт тодорхойлогдсон абзацын атрибутуудыг тодорхойлно, өөрчлөлтиханган

Spelling 1. Spelling команд – энэ команд нь зөвхөн текст горимд ажиллах Spelling харилцах цонхыг гаргана. 2. Spelling харилцах цонх- зөв бичих дүрэм, үсгийн дүрмийг шалгаж, алдааг засварлана. Программын ша

процессын явцад алдаатай бичигдсэн болон танихгүй үг , том жижиг үсгүүдийг дүрэм эмх жлгах

урамгүй г ялгаж тэмдэглэдэг.

талбар - Өөрчлөлтийн тохирох хэлбэрийг сонгоно. 4.

гийн альтернатив г нь сонгох гэсэн үг.

ийн давталтыг шалгах процессыг хангана. 5.

лгана.

on – нээгдсэн бүх материалд зөв бичих дүрмийг шалгах процессыг хангана.

явуулна.

rch document талбарт тогтоосноос хамааруулан нэг болон бүх баримтан дахь материалд

болж хувирах ба олсон үгийг өөрчлөхгүйгээр шалгалтыг үргэлжлүүлдэг.

3) талбарт оруулсан (тогтоосон) горимоор өөрчилнө.

10.1 Word талбар – Энэ талбарт шинэ үгийг оруулна. хойлохын тулд “~” тэмдгийг

тын хуудас)- Хэрэглэгчийн г сонгоно.

– толь бичигт үгийг регистрийн

ийн

emove товчлуур – Толь бичгээс үгийг устгах.

ашигласан, тэрчлэн нэг буюу хэд хэдэн удаа давтагдан орсон үгүүдий3. Change to цэстэй

Options талбар Сонголтын товчлуур: Alternate spellings - үүнийг сонговол танихгүй үг эсвэл дүрэм журамгүй бичигдсэн үбичлэгүүдийг (3) талбарт гаргана. Алтернатив гэдэг нь хоёроос нэгий Show duplicates - үгSearch document талбар: Сонголтын товчлуур:

Current publication – идэвхтэй баримтанд зөв бичих дүрмийг ша Current story- идэвхтэй материалд зөв бичих дүрмийг шалгана. All publicati6. Search story талбар Сонголтын товчлуурууд: Selected text – текстийн идэвхжүүлсэн бүсэд шалгалтыг Current story- идэвхтэй материалд шалгалтыг явуулна. All stories- Seaшалгалтыг хийнэ. 7. Start товчлуур - тогтоосон атрибутуудаар, тогтоосон бүсэд шалгалтыг эхлүүлнэ. Эхний үгийг илрүүлсэн тохиолдолд товчлуур дээрх нэр Ignore Цаашид энэ үг дахиж шалгагдахгүй. 8. Replace товчлуур – Текстэн дэхь шалгалтаар илэрсэн үгийг (9. Add товчлуур- Дэлгэцэнд (10) харилцах цонхыг гаргана. 10. Add Word to User Distionary цэс- Хэрэглэгчийн толь бичигт шинэ үг нэмэх бололцоог олгоно.

Боломжит оруулалтыг тодорашиглах хэрэгтэй.

10.2 Dictionary цэс (сонголтоль бичгий

10.3 Add талбар Сонголтын товчлуурууд: As all lowercase бүртгэлгүйгээр нэмэх Exactly as typed - толь бичигт үгийг том жижиг үсгүүдийг тохируулан хадгалж оруулна. Энэ тохиолдолд шалгах программ нь толь бичгхувилбарийг нарийн тохируулсан үед л энэ үгийг илрүүлэх бололцоотой. 10.4 R

(10.1) талбарт устгах үгээ бичиж өгнө. Book

Page 13: Computer hereglee2 lekts

Компьютерийн хэрэглээ-2 хичээлийн лекцийн хураангуй

Боловсруулсан багш: А.Амарсанаа Page 14

лбоог

гэж

онголтын хуудас (цэс) – Дурын дискний сүлжээнд байрласан дурын хавтаснаас

а. Бүтцийн цэсэнд г тодорхойлдог.

ыг дээш нь ба доош нь

түүнчлэн эдгээр аргуудын

болно. Энэ тохиолдолд баримт бүр дугаартай байх ёстой.

рлалыг хаана. Номын баримт бүр нь Document Setup харилцах цонхонд

page, Next even page – хуудасны тэгш ба сондгойгоор дугаарлах дараалсан дугаарын эхлэлийг өгдөг.

1. Book команд – Энэ командыг сонгоход (2) харилцах цонхыг дэлгэцэнд гаргана. 2. Book Publication List харилцах цонх- Хоёр ба түүнээс дээш баримтуудыг нэг номонд нэгтгэж түүний бүтцийн

цэсийн байгуулалтыг хангана. Хэд хэдэн баримтыг нэг номонд нэгтгэх нь тэдгээрийн хооронд логик хотогтоодог ба тэднийг бусдаас нь үл хамааруулан баримт тус бүртэй ажиллах, тэдгээр боломжтой хамт хадгалагдсан нэг баримтыг харахыг зөвшөөрдөг. Номын бүх баримтад үсгийн заагчийг болон гарчгийг үүсболно. Түүнчлэн номын бүхлээр хэвлэлтийг гүйцэтгэнэ. Баримт бүр нь нэг бүтцийн байгуулалтын цэсийг агуулж болно. Files Document сбаримтын файлуудыг сонгох.

2.1 Book list сонголтын хуудас – Номонд залгагдсан баримтуудын нэрийн жагсаалтыг харуулнүзүүлэгдсэн баримтуудын дараалал (жагсаалт) нь номын бүрлүүлэх аргы

2.2 Insert товчлуур – (2.1) ба (2.2) цэсэнд тэмдэглэгдсэн баримтыг оруулна. 2.3 Remove товчлуур – Номоос (2.2) цэсэнд тэмдэглэгдсэн баримтыг устгана. 2.4 Move up, Move down товчлуур – (2.2) цэсэнд тэмдэглэгдсэн (сонгогдсон) баримт

шилжүүлнэ. Өөрөөр хэлбэл номонд байрлах баримтуудын дарааллыг өөрчилнө. 2.5 Auto renumbering талбар – Номын хуудсуудыг дугаарлах шинж чанарыг тодорхойлно. Номын бүх хуудсуудын

нэвт дугаарлалыг ашиглаж болно. Мөн баримт бүрийн хуудсын саланги дугаарыг комбинацийг ашиглажСонголтын товчлуур: None – хуудасны автомат дугаатодорхойлогдсон дугаараа хадгалдаг. Next Page – Эхний хуудаснаас сүүлчийн хуудас хүртэлх номын бүх баримтыг нэвт дугаарлана. Next odd

Index Entry 1. Index Entry команд – энэ команд нь (2) харилцах

цонхыг гаргана. Хэрэв тухайн эгшинд текст ялгагдаж тэмдэглэгдээгүй, тавих цэг тодорхойлогдоогүй бол энэ команд идэвхгүй

йн гдсан

одит

сон энт)-уудын эрэмбийг өөрчилнө. Үүний тулд зайлшгүй цагаан толгойн үсгийн дарааллыг хангадаг

дахь текстийг нэгдүгээр түвшинээс хоёрт, лжүүлнэ.

2.5 сонгохыг зөвшөөрнө. Хэрэв өгөгдсөн сэдэв хаяглагдсан

erein- энэ нь оролтын дотор 2 ба 3-р түвшиний сэдэв дэхь огтлолцолт (солбицсон) ба хаягт үүрийг

Оролтын текстэнд Bold, Italic, Underline-уудаас сонгож огтлолцсон үүрүүдийн хэлбэрийг өөрчилнө.

байна. 2. Add Index Entry харилцах цонх – Заагчийн

оролт(элемэнт)-ыг тодорхойлох явцад текститохирох цэгрүү оролтын байдалд залгатусгай маркерүүдийг байрлуулна.

2.1 Type талбар- Үүрийн төрлийг тодорхойлно. Page reference сонголтын товчлуур нь бхуудсууд дахь хаяглагдсан үүрийг хангадаг.

2.2 Topic талбар – Энэ нь эхний ээлжинд уншигч хандах сэдвийг гараараа оруулахад үйлчилдэг. Topic-ийн тусламжтайгаар сэдвийг сонгож болно.

2.3 Sort талбар – (2.2) төлбарт тодорхойлогдоролт(элемтийм оролтуудын бичлэгийг оруулах хэрэгтэй.

2.4 Илүү өндөр түвшинд шилжүүлэх товчлуур- Topic талбар хоёрдугаар түвшинээс гуравт, гураваас нэгд ши Page range талбар- Үүрийн төрлийг сонгоно. See , See also хувилбаруудаас нэгийг нь бие даанүүртэй бол сүүлчийн хувилбар сонгогддог. See- сонголтын товчлуур нь өөр сэдэв дээрх үүрийг тодорхойлно. See also- энэ товчлуур нь үүрийн огтлолцлол ба хаяглалтыг хангана. See herien - өгсөн сэдэвт харъяалагдах 2 ба 3-р түвшиний дэд сэдэв дэхь үүрийг хангана. See also hхангана.

2.6 X-ref override талбар –

Page 14: Computer hereglee2 lekts

Компьютерийн хэрэглээ-2 хичээлийн лекцийн хураангуй

Боловсруулсан багш: А.Амарсанаа 15

2.7 Add товчлуур – харилцах цонхыг хаалгүйгээр заагчийн одоогийн оролт(элемэнт)-г хадгалах боломжийг олгоод дараагийн байгуулалтад орно.

Page

2.8 X-ref товчлуур- Дэлгэцэнд Select Cross-Reference Topic харилцах цонхыг гаргана.Энэ харилцах цонх нь сэдвийн үндсэн цэсэнд оролтуудыг байгуулахыг (үүсгэхийг) зөвшөөрнө. Нэр томъёонуудыг цэгцлэж, ажлыг нэлээд хурдавчилдагаараа ач холбогдолтой.

Show Index 1. Show Index команд нь дэлгэцэн (2)

харилцах цонхыг гаргадаг. 2. Show Index харилцах цонх – Баримтын

үсгэн заагчийн бүх оролт(элемэнт)-г мөн редакторлах ба шалгахад номыг үзүүлдэг.

2.1 Заагчийн оролтуудын жагсаалт- бүх түвшинүүдтэй ба үүрүүдтэй оролтын заагчийг дүрсэлнэ. 2.2 Index Section – Секцэн дэхь оролтыг тодорхойлно. 2.3 Next Section – Секцийн сэлгэлтэнд үйлчилнэ. 2.4 Add X-ref товчлуур – Дэлгэцэнд Add Index Entry харилцах цонхыг гаргана. Энэ цонх нь тэмдэглэгдсэн

оролтод солбисон (огтолцсон) үүрийг нэмэхэд үйлчилнэ. 2.5 Edit товчлуур – Edit Index Entry харилцах цонхыг дэлгэцэнд гаргана. Энэ нь тэмдэглэгдсэн заагчийн оролтын

редакторлалыг хангана. 2.6 Remove товчлуур – Заагчийн оролт(элемэнт)-ийн цэсээс идэвхжүүлэн тэмдэглэгдсэнийг устгана. 2.7 Capitalize товчлуур- Дэлгэцэнд Capitalize харилцах цонхыг гаргана. Энэ цонх нь нэг баримтын эхний ба бүх

түвшингийн оролтууд доторх том жижиг үсгүүдийн зөв хэрэглэлтийг тодорхойлно. Create Index 1. Create Index команд – энэ команд нь дэлгэцэнд (2) харилцах цонхыг гаргана.

2. Create Index харилцах цонх- Дурын баримтын оронд тавьж болох нэгдсэн материал дахь ном эсвэл баримтын үсгэн заагчийн бүх оролуудыг цуглуулж форматалдаг.

2.1 Title талбар – Заагчийн нэрийг оруулна. Жишээ нь: нэгдсэн заагч, бодит заагч … гм. Энэ нэр нь 30 тэмдэгтээс багагүй байна.

2.2 Replace existing index сонгох товчлуур- Бий болсон үсгэн заагчийг шинээр өөрчлөхийг зөвшөөрнө.

2.3 Include book publications сонгох товчлуур- Нэг эхтэй (нэгдсэн) үсгэн заагчийн байгуулалт ба номын бүх хуудасны дугаарлалтыг хангадаг. Энэ параметрийг хэрэгсэхгүй болгоод зөвхөн идэвхтэй баримтын хувьд заагчийг генераторлаж болно.

2.4 Remove unreferenced topics сонгох товчлуур- Нэг ч хаягийн ба огтлолцсон үүр хийгдээгүй бүх сэдвийг заагчаас устгадаг.

2.5 Format товчлуур – Дэлгэцэнд Index Format харилцах цонхыг гаргана. Энэ цонх нь үсгэн заагчийн болон заагчийн оролтуудын янз бүрийн хэсгүүдийн хооронд тавигдах ёстой тэмдэглэгдсэн тэмдэгтүүдийн ерөнхий хэлбэрийг тодорхойлно.

Create TOC 1. Create TOC команд – Дэлгэцэнд Create Table of

Contents харилцах цонхыг гаргана. 2. Create Table of Contents харилцах цонх-

компьютерийн сүлжээгээр илгээх янз бүрийн төрлийн принтер дээр хэвлэх, үзэх, уг баримтын типографикийг хаяхгүй зэрэг цахилгаан шинжүүдээр өргөтгөж болох Adobe PDF форматад идэвхтэй нийтлэлийн хувилбарыг үүсгэнэ.

2.4. Layout цэс

Page 15: Computer hereglee2 lekts

Компьютерийн хэрэглээ-2 хичээлийн лекцийн хураангуй

Боловсруулсан багш: А.Амарсанаа Page 16

View 1. View команд – Энэ командыг сонгоход хуудаснуудын дүрслэгдэх масштабыг өөрчлөхийг зөвшөөрдөг дэд

цэсийг дэлгэцэнд гаргадаг. 1.1 Fit in Window команд – Энэ команд нь хуудсыг бүтнээр буюу ажлын талбарт зэрэгцсэн хуудсуудыг дүрсэлдэг. 1.2 Entire Pasteboard команд – бүх монтажлах талбарыг бүтнээр нь

дүрсэлнэ. 1.3 Багасгах дүрслэлийн командууд – Хуудсуудыг

багасгасан төрөлд 25%, 50%, 70%-ийн бодит хэмжээгээр дүрсэлнэ.

1.4 Actual size команд – Хуудсан дээр бүх объектийг натурал хэмжигдэхүүнд дүрсэлнэ.

1.5 Томруулах дүрслэлийн командууд – Хуудсыг томруулах төрөлд 200%, 400%-ийн бодит хэмжээгээр дүрсэлнэ.

Guides and Rulers 1. Guides and Rulers команд – Энэ команд нь шугамын

болон үл хэвлэгдэх туслах шугамын байдал, дүрслэлийг удирддаг дэд цэсийг гаргадаг.

1.1 Show Rulers команд- туслах хэмжих шугамын харагдалтыг залгах ба салгахад зориулагдана. 1.2 Snap to Rulers- текст ба зураг

дүрслэлийг хэмжих шугамд тогтоосон алхамтайгаар тэдгээрийн хуудсанд дискрет шилжилтийн аргаар байрлуулахыг зөвшөөрдөг. Хэрэв шугамууд залгагдаагүй бол команд идэвхгүй байна.

1.3 Zero Lock- Дэлгэцийн зүүн дээд өнцөгт байрлах тэнхлэгүүдийн огтлолын цэгийн пиктограммыг хурааж авна. Хэрвээ шугамууд салгаатай (сонгодоогүй) бол команд ажиллахгүй.

1.4 Show Guides- талбарууд, зурвасын хэмжээ ба чиглэлийг дэлгэцэнд гаргах ба дэлгэцнээс арилгана. 1.5 Snap to Guides команд – тэдгээрийн чиглүүлэх ба зурвасын туслах хил шугамд оноож өгсөн дүрслэл, текстийн

зөв байрлуулалтыг хангана. (1.4) команд дуудагдаагүй үед энэ команд ажиллахгүй.

1.6 Lock Guides – зэргэлдээ текст блокууд болон дүрслэлийн шилжүүлэлтийн үед туслах шугамыг санамсаргүй шилжүүлэх хөдөлгөхөөс хамгаална. Энэ нь зөвхөн Show Guides командын залгагдсан үед ажиллана.

1.7 Guides in Front – энэ команд тэмдэглэгдсэн үед бүх туслах шугамууд дараагийн дэвсгэрт шилжиж идэвхтэй баримтын объектуудаар хаана (бүрхэнэ).

1.8 Guides in Back - тэмдэглэгдсэн үед бүх туслах шугамууд өмнөх дэвсгэрт шилжиж идэвхтэй баримтын объектуудаар хаана (бүрхэнэ). Энэ команд нь объектуудыг тэмдэглэж гүйцэтгэхээс илүү хялбараар гүйцэтгэгдэнэ.

1.9 Clear Ruler Guides- одоогийн хуудас ба ажлын талбараас туслах шугамыг арилгана.

1.10 Show Scroll Bars – Дэлгэцэнд прокруткийн полосийг гаргах ба арилгах. Нээгдсэн баримт байхгүй бол команд идэвхгүй байна.

Column Guides 1. Column Guides команд- Дэлгэцэнд Column

Page 16: Computer hereglee2 lekts

Компьютерийн хэрэглээ-2 хичээлийн лекцийн хураангуй

Боловсруулсан багш: А.Амарсанаа Page 17

Guides харилцах цонхыг гаргана. 2. Column Guides харилцах цонх- энэ харилцах цонх нь хуудсан дээрх колонкуудын тоог, тэдгээрийн хоорондох

өргөний интервалыг тодорхойлно. 2.1 Number of Columns талбар – колонкуудын тоог тодорхолйлно. Хуудас бүр дээр 20-иос илүүгүй колонкийг

байгуулж болно. 2.2 Space between сolumns талбар – колонкуудын хоорондын зайг тодорхойлно. 2.3 Set left and right pages separately сонголтын товчлуур – баримтын баруун зүүн хуудсууд дээр колонкуудыг

ялгаатайгаар тодорхойлно. Go to Page

1. Go to Page команд - Дэлгэцэнд (2) харилцах цонхыг гаргана.

2. Go to Page харилцах цонх- идэвхтэй баримтын шаблон хуудас ба баримтыг өөр хуудсанд шилжих боломжийг хангана.

2.1 Page number сонголтын товчлуур- энэ товчлуур залгагдсан үед шилжих хуудасны

дугаарыг оруулна. 2.2 Master Page харилцах цонх- энэ товчлуур залгах үед цэсээс шилжилтийг хийх шаблон хуудсыг сонгож болно. Insert Pages 1. Insert Pages команд нь (2) харилцах цонхыг гаргана. 2. Insert Pages харилцах цонх- баримтанд шинэ хуудас нээх, шаблон хуудсыг тодорхойлоход үйлчилнэ. 2.1 Insert талбар – одоогийн хуудасны дараа ба одоогийн хуудас хүртэл нэмэгдэж орох хуудасны тоо, баруун

талын цэсэн дэхь сонголтоос хамаарч одоогийн ажлын талбарын хуудсуудын хоорондох тоог тодорхойлно.

2.2 Left master page, Right master page цэсүүд – шинэ хуудсуудад бүтэц нь ашиглагдах хуудасны шаблонуудыг тодорхойлно.

2.3 Set left and right pages separately – баримтын баруун ба зүүн хуудсуудын хувьд ялгаатай шаблхуудсуудыг тодорхойлохыг зөвшөөрнө.

он

Remove Pages 1. Remove Pages команд нь Remove Pages харилцах

цонхыг гаргана. 2. Remove Pages харилцах цонх- энэ нь баримтаас заагдсан завсрын хуудсуудыг текст ба зураг дүрслэлийн хамт устгана. Уг цонхыг дээр орууллаа. Sort Pages 1. Sort Pages команд – энэ нь Sort Pages харилцах цонхыг

дэлгэцэнд гаргана.

Page 17: Computer hereglee2 lekts

Компьютерийн хэрэглээ-2 хичээлийн лекцийн хураангуй

Page 18

2. Sort Pages харилцах цонх- идэвхтэй баримтын хуудасны шилжин өнгөрөх эрэмбийг хуудас дүрслэн шилжүүлэх аргаар өөрчилж, хуудсуудыг хэрэгтэй дарааллаараа байрлуулна. Ингэж өөрчлөх нь баримтын хуудсан дээрх текстэд нөлөөлөхгүй. 2.1 Хуудасны пиктограмм талбар – хуудасны интерактив дугаарлалд зориулагдсан. Хуудсуудыг шилжүүлэхийн тулд түүнийг заавал ялгаж тэмдэглэнэ. Эхний ба сүүлчийн хуудсыг эсвэл ажлын талбарын хуудсуудыг хоёуланг нь тэмдэглэхийн тулд тохирох пиктограмм дээр хулганаар нэг дарах хэрэгтэй.

Ажлын талбрын нэг хуудсыг сонгож тэмдэглэхдээ <Ctrl> товчлууртай хамт дар. Ажлын талбрын хуудсуудын хооронд тэмдэглэгдсэн хуудсуудыг оруулахдаа <Ctrl> товчлуурыг дарах хэрэгтэй.

2.3 Пиктограмм масштаблах товчлуурууд- (2.1) талбар дахь хуудасны ихэсгэх, багасгах пиктограммд үйлчилнэ. 2.4 Options товчлуур - Options товчлуур нь Options харилцах цонхыг гаргана. Энэ нь баримтын хэвлэх аргыг

өөрчилнө. 2.5 Detail товчлуур – тэмдэглэгдсэн хуудасны хэлбэршүүлэлтийг үзүүлнэ. Display Master Items Display Master Items команд нь хуудсуудын шаблон(хэв загвар)-оос хуулагдсан элемэнтүүдийг хуудсан дээр ил гаргах ба далдална. Copy Master Guides Copy Master Guides команд нь одоогийн хуудастай хобогдсон шаблон-хуудсанд туслах шугамуудыг одоогийн хуудсан дээр гаргана. Display Non-Printing Element цэсийн Non-Printing командын тусламжтайгаар үл хэвлэгдэхээр тодорхойлогдсон объектуудыг дэлгэцэнд гаргана. үл хэвлэгдэх объектууд нь үл хэвлэгдэх объект нь хөх маркераараа ялгагддаг. Үл хэвлэгдэх объектууд нь дэлгэцэнд далдуур дүрслэгддэг. Нууцлаг үл хэвлэгдэх объектууд нь ялгаж тэмдэглэгддэггүй. Autoflow Тэмдэглэгдсэн байдалд текст дуусах хүртэл хүрч болох колонкод текстийн шилжилтийг хангадаг.

2.5. Type цэс Font 1.Font команд – системд байгаа иж бүрэн шрифтийн нэрийн жагсаалтыг дэлгэцэнд гаргадаг. Текстийн

тэмдэглэгдсэн болон тэмдэглэгдээгүй хэсгийг тухайн шрифтээр гаргахын тэдгээрээс сонгож ашиглана.

Боловсруулсан багш: А.Амарсанаа

тулдSize Текстийн тэмдэглэгдсэн болон тэмдэглэгдээгүй хэсгийг шрифтийн гаргах хэмжээг сонгож ашиглана.

Page 18: Computer hereglee2 lekts

Компьютерийн хэрэглээ-2 хичээлийн лекцийн хураангуй

Боловсруулсан багш: А.Амарсанаа Page 19

д нь дэлгэцэнд Other Leading харилцах цонхыг гаргана. Энэ харилцах цонх нь пунктийн 0-оос 1638-Other команхүртэлх завсар дахь интервалын дурын утгыг тодорхойлно. Set Width Тэмдэгтүүдийн өргөний утгыг тодорхойлох цэсийг дэлгэцэнд гаргана.

мдэгтийн одоогийн байгаа өргөнөөс хэвтээ чиглэлд шахах ба өргөтгөх процентон хэмжээ Энэ утга нь ткоманд нь эх

э юм. Энэ н

одоогийн өргөнд нөлөөлөхгүй. анд нь Other Character Width харилцах цонхыг гаргана. Энэ нь 5%-аас 250% хүртэлх

ий ээлжинд өргөн нарийн шрифтүүдийг өөрчлөх, текстийг оруулахад биш тусгай эффектүүдийн байгуулалтанд зориулагдана. Normal утга нь тэмдэгтүүдийнOther комзавсарт тэмдэгтүүдийн өргөний дурын утгыг тодорхойлно. Type Style Энэ команд нь тэмдэгтүүди ойлох цэсийг гаргана. йн дүрсийг тодорх

Normal, Bold, Italic, Underline, Skrikethru, Reverce 8 мөн эдгээрийн комбинац Expert Tracking Энэ нь трекингийн бүтцийн хувилбарыг тодорхойлох командуудын

Loose–сийрэг ery tight – маш нягт

цэсийг гаргана. Very loose- маш сийрэг Tight- нягт

V Normal- хэвийн Expert Kerring 1. Expert Kerring команд нь (2) харилцах цонхыг дэлгэцэнд гаргана. 2. Expert Kerringхарилцах цонх- Захиалгын кернинг нь тодорхой тэмдэгтүүдийн хэлбэрийн бүртгэлтэй

иг (толгойд) үсэг

egh талбар – 0.00-оос 2.00 хүртэлх бүсд текстийн нягтралыг тогтооно, хэдий өндөр утга авна төдий view талбарт дүрслэгддэг.

тэмдэглэгдсэн текстийн тэмдэгтүүдийн хоорондох интегралын болон текстийн өгөгдсөн нягтралын тохируулгыг хангана. Ихэнхдээ зар сурталчилгааны болон бусад том текстүүдийн гарчхоорондын зайн засварлалд ашиглагддаг.

2.1 Kern Strчинээ үсэг хоорондын интервал бага байна. Үр дүн нь шалгах Pre

2.2 Design талбар – Text, Display, Poster гэсэн хэлбэржүүлэлтиType Specs

йн төрлийг сонгоно.

1. Type Specs команд – дэлгэцэнд (2)

арилцах цонх-

талбар – 0.0- 1300.0

шрифтийн

чиглэлд

гийг сонгоно, дараагийнх нь энэ өнгөний нарийн

2.6 йг тодорхойлдог сонгох товчлууруудыг агуулна. 2.7 байрлалын талаар түүний байрлалыг тодорхойлно.

гийг нь сонгоно.

н том үсэг болгоно.

харилцах цонхыг гаргана. 2. Type Specifications х

шрифтийн параметрүүдийг тодорхойлно.

2.1 Font цэс – шритийн бүрэн хэрэгслээс нэгийг нь сонгоно.

2.2 Size төлбар – 4.0- 650.0 пунктуудын бүсэд 0.1 пунктын алхамтайгаар шрифтийн хэмжээг оруулахад ба гаргахад зориулагдсан.

2.3 Leading пунктуудын бүсэд 0.1 пунктын алхамтайгааринтерлиньяж-н хэмжээг оруулж

гаргана. 2.4 Set Width талбар- тэмдэгтийн Normal утгаас 5%-аас 250 хүртэлх бүсэд 0.1%-ийн алхамтайгаар хэвтээ

шрифтийн тэмдгүүдийн өргөсгөл ба шахалтын хувийг оруулах ба гаргахад хэрэглэнэ. 2.5 Color ба Tint цэстэй талбар – Эхнийн нь шрифтийн өн

ялгааны процентон утгыг оруулах ба сонгож болно. Type Style талбар – шрифтийн харагдах дүрслэли Position цэс – мөрөн дэхь текстийн хэвийн

2.8 Case цэс- Регистрийн 3 хувилбараас нэNormal- том жижиг үсгүүдийг өөрчлөхгүйгээр үлдээнэ. Allcaps- бүх жижиг үсгүүдий

Page 19: Computer hereglee2 lekts

Компьютерийн хэрэглээ-2 хичээлийн лекцийн хураангуй

Боловсруулсан багш: А.Амарсанаа Page 20

Smallcaps- том үсгүүдийг жижиг болгодог

трекингийн төрлийг сонгоно. лжилтийг

гаргана.

2.9 Track – 2.10 Line end цэс- текстийн тэмдэглэгдсэн хэсэг дотор мөрийн ши гэтлэхийн тулд үйлчилнэ. 2.11 Options талбар- Дэлгэцэнд Type Options харилцах цонхыг Paragraph 1.Paragraph команд- энэ команд нь (2) харилцах цонхыг гаргана.

лах тоь

сонгогдсон

баруун хилийн хувьд шилжүүлэх хэмжээг тодорхойлдог. Мөн (2.1) шугам дээр тэмдэглэгдсэн тэмдэгтийн байрлалыг

гадаг.

тогтоох параметрүүдийг өөрчилдөг

дийг устгана. 2.Paragraph Specifications харилцах цонх- абэацын параметрүү2.6 Indents талбар- абзацан дахь догол мөрийг тодорхойлно. 2.7 Paragraph Space талбар – абзац хүртэлх ба абзацын да2.8 Aligment- Aligment-ийн төрлүүдээс сонгоно.

раах давталтуудыг тодорхойлно.

2.9 Distionary цэс- программтай ажилбичигийг сонгоно.

2.10 Keep lines to gether- Хүрэлцээтэй өндөртэй дараагийн текстэн файлд багтаагүй бүх абзацын шилжүүлэлтийг хангана.

2.11 Leader – табуляцын тэмдэглэгдсэн байрлалын хувьд цэсээс табуляцуудын байрлалын хоорондох хоосон зайг бөглөхийн тулд отточие-ийн хэлбэрийг тодорхойлдог. Хэрэв Custom хувилбарыг сонгосон үед талбарт дурын өөр тэмдгийг оруулж болно.

2.12 Position талбар- текст блокын зүүн ба

удирдах команд цэсийг гаруудыг устгана.

. 2.13 Reset товчлуур хэрэглэгчийн үүсгэсэн табулятор2.14 Apply товчлуур- Hyphenation 1. Hyphenation команд –Дэлгэцэнд (2) харилцах

шилжилтийн ажлыг тодорхойлдог

г агуулсан үгийн шилжилтийг

илжилтийн тэмдэгтүүд агуулагдсан үгийг шилжүүлэхийг зөвшөөрдөг,

р аргаар шилжүүлж болохгүй тохиолдолд шилжүүлэх алгоритмыг ашиглахыг

аас ба шилжилтийн тэмдгээр төгссөн дараалсан мөрүүдийн боломжит йн бага хэмжээг тодорхойлно.

дөг абзацын мөр бүхий төгсгөлд

ser Dictionary харилцах цонхыг гаргана. Энэ харилцах цонх нь хэрэглэгчийн толь

цонхыг гаргана. 2. Hyphenation харилцах цонх- энэ харилцах цонх

нь автоматпараметрүүдийг тогтоодог.

2.1 On, Off сонгох товчлуурууд- автомат шилжилтийн горимийг залгах, салгахад үйлчилнэ.

2.2 Шилжилтийн горимын товчлуурууд Manual only – зөөлөн шилжүүлэлтийн тэмдэгтүүдийхангана. Manual blus dictionary – зөөлөн штэрчлэн одоогийн толь бичигт байгаа үгүүдийг шилжүүлэх дүрмийг зөвшөөрнө. Manual plus algorithm- үгийг өөзөвшөөрнө. 2.3 Limit consecutive hyphens – богино зур

хамги2.4 Hyphenation zone талбар– дотор нь үгүүдийн шилжилт хийхийг зөвшөөр

бүсийн өргөнийг тодорхойлно. 2.5 Add товчлуур – Add word to U

бичигт шинэ үг нэмэхэд зориулагдсан. Aligment

Page 20: Computer hereglee2 lekts

Компьютерийн хэрэглээ-2 хичээлийн лекцийн хураангуй

Боловсруулсан багш: А.Амарсанаа Page 21

ндуудтай цэсийг дэлгэцэнд гаргана. lign Left – зүүн тийш нь тэгшлэх

ight – баруун талд нь тэгшлэх Justify – форматаар тэгшлэх

дүүргэж тэгшлэх

Дэлгэцэнд текстийг жигдрүүлдэг кома A Align Center – төвд тэгшлэх Align R Force Justify – Style Style команд нь Style палитарт урьд нь тодорхойлж оруулсан абзацын хэлбэрийг хянах ба засварлаж тогтоохыг зөвшөөрнө. Define Styles

гадаг.

ийн цэсийг дүрслэн

рэглэгдэнэ. 2.3 Edit товчлуур – Стилийг

засварлана. Style цэсэнд тэмдэглэгдсэн стилийг

засварлахад зорнээдэ

2.4 Reстилийг

2.5 Copy товчлуур – Стилийн цуглуулгыг хуулж болох өөр баримтыг сонгохыг зөвшөөрдөг Copy Style харилцах цонхыг нээдэг. Хэрэв хуулах үед стилийн нэр давхардвал өөрчилж оруулахыг асууна.

1. Define Styles команд хэлбэрийг тодорхойлох энэ команд нь дэлгэцэнд Define Styles харилцах цонхыг гар

2. Define Styles харилцах цонх- текстийн абзацын хэлбэрийг хянаж засварлах ба тогтоохыг зөвшөөрнө.

2.1 Style цэс – программд байгаа стилхаруулна. Цэсийнсонгогдсон стилийн

2.2 New товчлуур – энэнээдэг. Энэ цонх ньстилийг засварлахад хэ

доод талд байрлах талбарт цэсэнд параметрүүдийг гаргадаг.

нь Edit Style харилцах цонхыг шинэ стилийг үүсгэх ба байгаа

иулагдсан Edit Style харилцах цонхыг г.

move товчлуур - Style цэсэнд тэмдэглэгдсэн устгана.

Page 21: Computer hereglee2 lekts

Компьютерийн хэрэглээ-2 хичээлийн лекцийн хураангуй

Боловсруулсан багш: А.Амарсанаа Page 22

GEMAKER ПРОГРАММД АЖЛЫН ХУУДСЫГ ЗОХИОН

Утас: 99204676 , 96674676 E-mail: [email protected]

ЛЕКЦ №03

СЭДЭВ: ADOBE PAБАЙГУУЛАХ,ЗУРАГ БОЛОН НЭМЭЛТ ЭФФЕКТТЭЙ АЖИЛЛАХ

Хичээлийн цаг: 2 цаг Хичээл заагч багш: Маг А.Амарсанаа

aa Х илго: PageMaker программд нэмэлт объёктуудтай ажиллах цэсний, командтай ажиллах

мэдлэгийн эзэмшүүлэхэд оршино. дын тухай Glid manager, Build Booklet буюу

ичээлийн зортухай Хичээлийн зорилт:Объёкттэй ажиллах цэс болон командууномлох зэрэг бусад мэдлэгийг эүэмшүүлэхэд оршино. Лекцийн үйл явц: Асуудал дэвшүүлэх болон харилцан яриа,лекцийн зарчмаар хичээл явагдана.

Element цэс

Line 1.Line команд - Дэлгэцэнд командууд бүхий дэд цэсүүдийг гаргана. Энэ командууд байгуулагдсан объектуудын

цу1.1 Энэ харилцах цонх нь Line командын

и угамын параметрийг тодорхойлно. Шинээр үүсгэн хэрэглэхэд зориулагдсан. 1.2

цэсэнд сонгогдсон пунктаар шугамын суурийг олоход үйлчилнэ. р тэмдэглэж болох цаасны өнгөрүү оруулсан

нь PageMaker программын инструментүүдийн тусламжтайгаар дүрслэлд хэрэглэгглуулгыг агуулдаг Custom команд ньцэсэнд байхгүй хэлбэр

None –энэ ком

дэх шугамын төрөл ба өргөнийг тодорхойлдог. Дэд цэс нь шугамуудын бэлэн хэлбэрийн. Түүнээс сонгохдоо дээр нь хулганаар дарна.

дэлгэцэнд Custom Line харилцах цонхыг нээнэ. йн ш

анд нь хоосон шугамыг өгдөг. 1.3 Hairline – команд нь хамгийн нарийн шугамыг өгдөг. 1.4 Transparent – 1.5 Reverse команд - өнгөт, хар фон дээ

хэлбэр-цэгээс шугам үүсэхэд үйлчилдэг. Fill 1. Fill команд – PageMaker программын инструментүүдийн тусламжтайгаар

байг

1.2 Paper –

уулсан объектуудийн хувьд фоны төрлийг олгоход үйлчлэх дэд цэсийг . объектын фоныг гаргадаггүй цаасны одоогийн өнгийг фононд олгоно.

өнгөт палитрын одоогийн өнгийг фононд олгоно.

гаргана1.1 None-

1.3 Solid - Fill and

Line 1. Fill and Line команд – дэлгэцэнд

Fill and Line харилцах цонхыг гаргана.

2. Fill and Line харилцах цонх-

ү

Тэдэглэгдсэн объектын фонын ба дүрсийн атрибутуудийг тогтооно.

2.1 Fill and Line цэс- Fill Line цэсүүдийг агуулсан сонголтууд нь харгалзан Fill ба Line цэсийн командуудтай тохирно.

2.2 Color , Tint - өнгөний сонголт ба т үний оттенко-г тодорхойлно.

Poligon Settings Poligon Settings команд – дэлгэцэнд (2) харилцонхыг гаргана.

цах

- энэ нь олон өнцөгтүүдийн параметрийг тогтоох, олон өнцөгтүүдийг байгуулна.

Poligon Settings харилцах цонх

Page 22: Computer hereglee2 lekts

Компьютерийн хэрэглээ-2 хичээлийн лекцийн хураангуй

Боловсруулсан багш: А.Амарсанаа Page 23

хь . ар – 0%-аас 100% хүртэлх завсард цацр нь стандарт

түүний төвзан

2.1Number of Sides талбар- 3-аас 100 хүртэлх завсар да2.2 Star inset талб

олон өнцөгтийн талын тоог тодорхойлноах олон хошууны гүнийг тодорхойлно. 0%тэй давхацдаг олон хошууг дүрсэлнэ

байгуулагдах олон өнцөгтийг дүрсэлнэ. олон өнцөгтийг ,100% нь бүх дотоод талууд нь 2.3 Preview талбар – параметрийн өгсөн утгад харгалRounded Corners 1. Rounded Corners команд- дэлгэцэнд (2) харилцах

ийн

цонхыг гаргана. 2. Rounded corners харилцах цонх - PageMaker программд агуулагдсан тэгш өнцөгтүүдэд өнцгхэлбэрийг сонгоно. Mask Mask команд – Объектоос олон өнцөгт, эллипс, тэгш

дээгүүрээ хучсан хэсгийг харагдахаар

бүрхэх замаар гүйцэтгэгддэг. Тэгээд масклагдаж лон масклаж байгаа 2 объектын хоёуланг нь тэмдэглэж командыг биелүүлэх хэрэгтэй. Масклагдах объект

хэдUn

өнцөгтөөрүлдээхийн тулд объектын хэсгийн нууцлал далдалдаг.Масклал нь далдлах ёстой объектийн дээгүүр маскийгбайгаа бо

хэд байж болно. mask

Unmask команд нь объектын маскийг буцаана. Үүний тулд маскласан ба масклагдсан объектуудаа нэгийг нь тэмдэглэж идэвхжүүлээд командыг биелүүлэх хэрэгтэй. Image

оловсруулалтын янз Image команд нь дүрслэлийн ббүрийн горимуудыг дэвшүүлсэн командуудын цэсийг гаргана. Text Wrap 1. Text Wrap команд – энэ команд нь дэлг

харилцах цонхыг гаргана. эцэнд (2)

н

о. өр

лууруудыг идэвхгүй болгоно.

lo гаргана.

г зурагны дээд талд, дунд зураг нь текстийн слэлийг түүний мөрүүдийн дунд байрлуулна.

эг нь зураг текстэн дунд байрлахыг заана. ээг өөрчлөхөд

үйлчилнэ. Доголууд нь обтекание тэкстийн хил болох доголын

2. Text Wrap харилцах цонх- хуудсан дээр текст болозураг дүрслэлийг хослуулан гаргах аргыгтодорхойлно.

2.1 Wrap Option талбар- зураг дүрслэлийн вариантуудаас нэгийг нь сонгон

Зүүн тэмдэг дээр дарвал текстэн дотор зургийг мөлгдүрслэлээр гаргах ба Text flow талбаруудын товчДундах тэмдэг нь тэгш өнцөгт текст дүрслэлийг

w талбаруудын товчлууруудыг идэвхтэй болгоно. текстээр хүрээлүүлэн гаргах ба Text fБаруун тэмдэг нь дурын дүрслэлийг текстээр хүрээлүүлэн2.2 Text flow талбар- Зураг дүрслэлийн текстийг гаргах аргыг

тодорхойлдог. Зүүн тэмдэг нь текстийзураг дүр Баруун тэмд2.3 Stand off in талбар – Дүрслэлээс доголудын хэмж

бүсийг бий болгодог. Link Info

1. Link Info команд - Link Info харилцах цонхыг гаргадаг. 2. Link Info харилцах цонх- тэмдэглэгдсэн объектын холбоосын тухай мэдээллийг харуулна. Link Options Энэ нь дэлгэцэнд Link options харилцах цонхыг гаргадаг.Энэ харилцах цонх нь холбоосын файлуудыг удирдах

огдсон файлыг хадгалах, холбоосын файлын өөрчлөлтийн тухай ктыг гаргах

арыг тодорхойлно. Жишээнь: баримттай холбурьдаас мэдээллэх боломжтойгоор холбогдсон объе

Page 23: Computer hereglee2 lekts

Компьютерийн хэрэглээ-2 хичээлийн лекцийн хураангуй

Боловсруулсан багш: А.Амарсанаа Page 24

Define Color 1. Define Color команд – энэ команд нь дэлгэцэнд

Define Color харилцах цонхыг гаргадаг. 2. Define Color харилцах цонх- Өнгүүдийг

о.

гүүд Color палитрт дүрслэгддэг.

уур – дэлгэцэнд Copy Color харилцах цонхыг гаргана. Энэ цонхонд баримтыг сонгож түүнээс

члуур – (2.1) цэсэнд сонгогдсон өнгийг устгах

2.7. Arrange цэс

байгуулах ,засварлах, дараагаар нь тэдгээрийг текст болон график объектуудад хэрэглэхэд үйлчилнэ. Стандарт болон хэрэглэгчийн өнгөний сангаас өнгийг оруулж ирж болн

2.1 Өнгөний цэс – программд байгаа өнгөний нэрийг харуулна. Цэсээс өнгө сонгоход цэсний дээрх талбарт уг өнгө дүрслэгдэнэ. Энэ өн

2.2 New ба Edit товчлуур – Дэлгэцэнд Edit Color харилцах цонхыг гаргана. New- шинэ өнгийг бий болгох Edit – (2.1) цэсэнд тэмдэглэгдсэн өнгийг засварлах 2.3 Copy товчл

идэвхтэй баримт руу өнгөний параметр ба нэрийг хуулж болно. Хэрэв энэ үед өнгө давхардвал уг өнгийг өөрчилж оруулахыг лавлан асуусна.

2.4 Remove тов2.5 Remove unused товчлуур – идэвхтэй баримтанд хэрэглэгдэхгүй байгаа өнгийг цэсээс устгана. Өнгө бүрийн

хувьд устгалыг лавлан асуудаг.

Align Object Align Object команд – 2 ба түүнээс дээш объект идэвхтэй байх үед энэ команд ажиллана. Дэлгэцэнд (2) харилцах цонхыг гаргана. 1. Align Object харилцах цонх – объектуудыг бие биеэс нь үл хамааруулан тэгшитгэн байрлуулна. Bring to Front Bring to Front команд – тэмдэглэгдсэн объектуудыг тэдгээртэй огтлолцсон бүх объектын хайлтаар өмнөх дэвсгэр

лжүүлнэ. Нэг ч объект идэвхжихгүй бол энэ команд ажиллахгүй. дээр шиBring Forward Bring Forward команд – тэмдэглэгдсэн объектуудыг дээш нэг түвшинд огтлолцсон объектуудын “багц”-д зөөжшилжүүлнэ. Нэг ч объект идэвхжихгүй

бол энэ команд ажиллахгүй.

ckSend to Ba рт

Send to Back команд – тэмдэглэгдсэн объектуудыг тэдгээртэй огтлолцсон объектуудын хамтаар дараагийн талбазөөж шилжүүлнэ. Нэг ч объект идэвхжихгүй бол энэ команд ажиллахгүй.

Send BackwardSend Backward команд – идэвхжүүлэн тэмдэглэсэн бүх объектыг доош нь нэг түвшинд солбицсон (огтлолцсон) объектуудын “багц”-д тавина. Group Group команд - идэвхжүүлэн тэмдэглэсэн бүх объектуудыг нэг бүхэлд нэгтгэж, бүх группуудын зайлшгүй чухал

rl> хувиргалтыг нэгмөсөн гүйцэтгэхийг зөвшөөрдөг. Группын бүрэлдэхүүнд байгаа тусгаар объектуудыг <Ctтовчлуурыг дарж идэвхжүүлэж болно. Ungroup Ungroup команд – Group-ын эсрэг үйлдэл хийнэ. Урьд групплэгдсэн объектуудыг салгаж хувиарлана. Идараа эдгээр объектууд нь өөр өөрсдийн группы

нгэсний н шинж чанараар хадгалагддаг.

ook Position L ook Position команд – объектуудыг тодорхойлогдсон байранд бэхжүүлдэг. Хуудсан дээрх байршилт ба түүний

түүний мааралгүй байх объектуудын атрибутуудыг өөрчилж болох болно. Текст блок дахь текстийн форматлал ба нэмэлт, хасалтын үр дүнд түүний (mекст блок)доод хязгаар нь дээшээ ба доошоо шилжиж болдог. Unlock

Lбайрлал нь ха

Unlock команд – энэ нь Lock Position товчлуурын үйлдлийг буцаана.Тэмдэглэгдсэн объектын хэмжээний өөрчлө зөвшөөрнө. Remov

лтийн шилжүүлэлтийг e Transformation Remove Transformation команд – объектын ташилт, эргэлт болон толинд туссан дүрсийг

буцаан вхжисэн объектод хэрэгл

а. Хэрэв нэг ч объект тэмдэглэгдээгүй, эсвэл заасан хувиргалтаас нэг нь ч идээгдээгүй бол энэ команд идэвхгүй байна.

Page 24: Computer hereglee2 lekts

Компьютерийн хэрэглээ-2 хичээлийн лекцийн хураангуй

Боловсруулсан багш: А.Амарсанаа Page 25

ЛЕКЦ №04

СЭДЭВ: ADOBE PAGEMAKER программд Toolbar-үүдтэй ажиллах

Хичээлийн цаг: 2 цаг аагч багш: Маг А.Амарсанаа Хичээл з

Утас: 99204676 , 96674676 E-mail: [email protected] Хичээлийн зорилго: PageMaker программд Window цэстэй ажиллах тухай мэдлэгийг эзэмшүүлэхэд

но.

гдана.

ж харуулна.

д – Энэ командыг дарахад баримтуулын нээгдсэн цонхуудыг дэлгэцэнд бүгдийг багтаан байрлуулна. бүх баримтын материалуудын бүх нээгдсэн цонхыг тэгш байрлуулахын тулд командын биелэлтийн үед

огоор тодорхойлогддог.

ыг толгойг нь шатлуулан харагдаж байхаар давхардуулан бүх баримтын материалуудын бүх нээгдсэн цонхыг тэгш байрлуулахын тулд командын

ийн үед <shift> товчлуурыг дарах хэрэгтэй. Цонхуудын дугаар нь тэдгээрийн тоогоор тодорхойлогддог.

Too нд – гсли лгэцэнд гаргаж ирэх ба дэлгэцээс

Sty – St ргах

палитраар тулд луулж эсвэл текстийн хэсгийг тэмд хулганаараанэр ж Col

Өнгөний командууд – Идэвхтэй хэрэглэгддэг бүх өнгүүд, EPC дүрслэлтэй хам орж ирсэн бүх өнгийг агуулсан палитрыг дэлгэцэнд гаргах ба дэлгэцнээс арилгах. Идэвхжүүлсэн обтогтоохдоо палитр дахь өнгөний нэр дээр очиж хулганаар дарна. Controll Palette

олд) дсөн палитрыг

орши Хичээлийн зорилт: PageMaker программын Window цэсний toolbar-үүдтэй ажиллах талаар болон программын нэмэлт тусламжийн талаархи цогц мэдлэгийг эзэмшүүлнэ. Лекцийн үйл явц: Асуудал дэвшүүлэх болон харилцан яриа,лекцийн зарчмаар хичээл ява

Window цэс Arrange Icons Arrange Icons команд- Энэ команд нь ажлын талбар дахь баримтууд, материалуудын цонхуудыг зэрэгцүүлэн байрлуулTile Tile команНээгдсэн<shift> товчлуурыг дарах хэрэгтэй. Цонхуудын дугаар нь тэдгээрийн тоCascade Cascade команд – баримтын бүх нээлттэй цонхбайрлуулна. НээгдсэнбиелэлтToolbox

lbox комаарилгах.

les Styles командЭнэхүү

эглэж дээр очиors

зурах болон засварлах хэрэ

yles палитрыг дэлгэцэнд га догол мөрийг тогтоохын

палитр дахь стилийн дарна.

йг сонгодог палитрыг дэ

ба дэлгэцээс арилгах. догол мөрөнд курсороо байр

т гаднаасъектыг аль эсвэл текстийн өнгийг

тийг идэвхжүүлсэн тохиолдControll Palette команд – нарийн төвөгтэй үйлдэл бүхий объектууд эсвэл (текстэмдэгт болон догол мөрийн янз бүрийн шинжүүдийг тогтооход хэрэглэгдэх урьдчилан өгөгдэлгэцэнд гаргах ба арилгах.

Page 25: Computer hereglee2 lekts

Компьютерийн хэрэглээ-2 хичээлийн лекцийн хураангуй

Боловсруулсан багш: А.Амарсанаа Page 26

Library Library команд – хадгалах, цэс үүсгэх ба текст, зураг дүрслэлийг цаашид ашиглахад зориулагдсан палитрыг дэлгэцэнд гаргах, арилгах. Scripts Scripts команд – Scripts-ийг агуулсан Scripts-ийн цэсийг агуулсан палитрыг дэлгэцэнд гаргах, арилгах.

Master PageMaster Page гдэх палитрыг дэлгэцэнд гаргах, арилгБаримтуудын бэлэн байгаа үед энэ баримтанд нь тэндээс тийм нэмэлт цэсийг гаргадаг.

Contents 1.Contents

команд – Master хуудасны хэв загварыг сонгох, засварлах, зохиоход хэрэглэах. цэс- Нээгдсэн баримтуудын нэрийн жагсаалтыг харуулна. Нээгдсэн материал

холбогдох цэсийн мөр баримтыг эсвэл түүний материалуудаас нэгийг нь идэвхжүүлэн сонгож болох

Help цэс

команд – дэлгэцэнд (2) харилцах цонхыг гаргана.

Page 26: Computer hereglee2 lekts

Компьютерийн хэрэглээ-2 хичээлийн лекцийн хураангуй

Боловсруулсан багш: А.Амарсанаа Page 27

овчлуур – лавлахын дурын газраас (2) харилцах цонхонд шилжих. x товчлуур – дэлгэцэнд (2.3) харилцах цонхыг гаргаж ирэх.

мэдээллийг дурын үг болон бодит тэмдэглэгээгээр хайхад хэрэглэгдэнэ.

1.4 Index – (2) цэсэнд хэрэгтэй сэдвийн гаралтын ба (1) талбар дахь сэдвийн оролтын тусламжтайгаар тодорхой

1.51.61.7 нхыг дэлгэцэнд гаргана. 1.8 эсвэл буцах дараалалтайгаар

Searc

hortcuts . Shortcuts команд – энэ команд нь дэлгэцэнд дараах харилцах цонхыг гаргана. . Adobe PageMaker 6.0 Help харилцах цонх – гарны тухай мэдээллийг гаргана. Цонхны доод хэсэгт мэдээллийг

хуваарилж хэсэг хэсгээр нь гаргана. Using PageMaker 6.0 Help Using PageMaker 6.0 Help команд – систед байгаа тусламжийг хэрэглэх тухай мэдээллийг гаргана. About PageMaker About PageMaker команд-энэ нь Adobe PageMaker 6.0 харилцах цонхыг гаргана. Энэ нь хэрэглэгчийн тухай мэдээлэл болон үйлдвэрийн тэмдгийг дүрсэлсэн программын фирмийн чимэг зураг бүхий цонх юм. Цонхны дурын сул талбайд дарахад арилна.

2.Adobe PageMaker 6.0 Help харилцах цонх- сэдвийн жагсаалтыг агуулна. Сэдвийн мөрөнд дарахад тухайнмэдээлэл цонхонд гарна. 1.1 Соntents т1.2 Inde1.3 Help Topics: Adobe PageMaker 6.0 Help харилцах цонх –

сэдвээр мэдээллийг сонгохыг зөвшөөрдөг. Предметний заагчийг гаргана. Find – текстэнд байгаа дурын үгээр хайлт хийх. Back – лавлахын өмнөх цонхруу буцах дарааллаар шилжих Print – нээгдсэн хэсгийг хэвлэлтэнд гаргахад хэрэглэгддэг Print харилцах цо << , >> товчлуурууд – нэг сэдвээс нөгөө сэдэврүү дэс дараалалтайгаар шуудшилжих.

Search h команд – дэлгэцэнд (2.3) харилцах цонхыг гаргана.

S12