conbine october 2013 for web

44

Upload: punjabi-suman

Post on 14-Jan-2017

814 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Conbine october 2013 for web
Page 2: Conbine october 2013 for web
Page 3: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(1)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013

gzikph ;[wB

;kb 6;kb 6;kb 6;kb 6;kb 6 nze 6nze 6nze 6nze 6nze 6neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013

BkBeFkjh nZ; {$e ZseBkBeFkjh nZ; {$e ZseBkBeFkjh nZ; {$e ZseBkBeFkjh nZ; {$e ZseBkBeFkjh nZ; {$e Zse

;zgkde;zgkde;zgkde;zgkde;zgkde;0 Bfozdo f;zx w'Irk

;j-;zgkde;j-;zgkde;j-;zgkde;j-;zgkde;j-;zgkde;0 fsqb'uB f;zx @uB#

;0 nihs f;zx

;zgoe nXekoh ns/;zgoe nXekoh ns/;zgoe nXekoh ns/;zgoe nXekoh ns/;zgoe nXekoh ns/ftXh ;bkjekoftXh ;bkjekoftXh ;bkjekoftXh ;bkjekoftXh ;bkjekonfwskG fsqt/dh(;zgkde :[rtkosk)

;zgkdeh dcso;zgkdeh dcso;zgkdeh dcso;zgkdeh dcso;zgkdeh dcso215$295 @e# ;[GkF wkord[rktK byBT{ - 226004

w'0 L 9889065886Email : [email protected]

http://www.punjabisuman.com

gzikph wkf;egzikph wkf;egzikph wkf;egzikph wkf;egzikph wkf;e

R.N.I. NO. UPPUN/2008/25934 POSTAL REGISTRATION : SSP/LW/NP/353/2012-2014

LoRokf/kdkjh] izdk'kd] eqnzd izohu dsljokuh }kjk vkQlsVbf.M;k] 182@4] yYywey jksM] e'kdxat y[kuÅ lseqfnzr ,oa 215@295 d] lqHkk"k ekxZ] nqxkok¡] y[kuÅ lsizdkf'kr fd;kA

lEiknd % ujsUnz flag eksaxk

iatkch lqeu

gqthB e/;otkBh fgqzNo, gpfbFo s/gqthB e/;otkBh fgqzNo, gpfbFo s/gqthB e/;otkBh fgqzNo, gpfbFo s/gqthB e/;otkBh fgqzNo, gpfbFo s/gqthB e/;otkBh fgqzNo, gpfbFo s/;tstkfXekoh B/ nkc;/N fJzvhnk,;tstkfXekoh B/ nkc;/N fJzvhnk,;tstkfXekoh B/ nkc;/N fJzvhnk,;tstkfXekoh B/ nkc;/N fJzvhnk,;tstkfXekoh B/ nkc;/N fJzvhnk,182$4, bZb{wb o'v, wFerzi, byBT{182$4, bZb{wb o'v, wFerzi, byBT{182$4, bZb{wb o'v, wFerzi, byBT{182$4, bZb{wb o'v, wFerzi, byBT{182$4, bZb{wb o'v, wFerzi, byBT{s'I Sgtk e/ dcso gzikph ;[wBs'I Sgtk e/ dcso gzikph ;[wBs'I Sgtk e/ dcso gzikph ;[wBs'I Sgtk e/ dcso gzikph ;[wBs'I Sgtk e/ dcso gzikph ;[wB215$295 @e# ;[GkF wkor d[rktK215$295 @e# ;[GkF wkor d[rktK215$295 @e# ;[GkF wkor d[rktK215$295 @e# ;[GkF wkor d[rktK215$295 @e# ;[GkF wkor d[rktKbyBT{ s'I gqekfFs ehsk.byBT{ s'I gqekfFs ehsk.byBT{ s'I gqekfFs ehsk.byBT{ s'I gqekfFs ehsk.byBT{ s'I gqekfFs ehsk.

;zgkde;zgkde;zgkde;zgkde;zgkdeBfozdo f;zx w'IrkBfozdo f;zx w'IrkBfozdo f;zx w'IrkBfozdo f;zx w'IrkBfozdo f;zx w'Irk

b/yeK d/ ftukoK Bkb ;zgkde dkb/yeK d/ ftukoK Bkb ;zgkde dkb/yeK d/ ftukoK Bkb ;zgkde dkb/yeK d/ ftukoK Bkb ;zgkde dkb/yeK d/ ftukoK Bkb ;zgkde dk;fjws j'Dk }o{oh BjhI j?.;fjws j'Dk }o{oh BjhI j?.;fjws j'Dk }o{oh BjhI j?.;fjws j'Dk }o{oh BjhI j?.;fjws j'Dk }o{oh BjhI j?.

gzikph ;[wB

gfsqek 15 sohe se B fwbD s/ c'B okjh nkgDk ;jh vke gsk fgBgfsqek 15 sohe se B fwbD s/ c'B okjh nkgDk ;jh vke gsk fgBgfsqek 15 sohe se B fwbD s/ c'B okjh nkgDk ;jh vke gsk fgBgfsqek 15 sohe se B fwbD s/ c'B okjh nkgDk ;jh vke gsk fgBgfsqek 15 sohe se B fwbD s/ c'B okjh nkgDk ;jh vke gsk fgBe'v ;w/s gfsqek dcso fty/ c'B L 09889065886 s/ ;{fus eo' skehe'v ;w/s gfsqek dcso fty/ c'B L 09889065886 s/ ;{fus eo' skehe'v ;w/s gfsqek dcso fty/ c'B L 09889065886 s/ ;{fus eo' skehe'v ;w/s gfsqek dcso fty/ c'B L 09889065886 s/ ;{fus eo' skehe'v ;w/s gfsqek dcso fty/ c'B L 09889065886 s/ ;{fus eo' skeh;jh gs/ s/ gfsqek d'pkok G/ih ik ;e/, ns/ gsk u/e ehsk ik ;e/.;jh gs/ s/ gfsqek d'pkok G/ih ik ;e/, ns/ gsk u/e ehsk ik ;e/.;jh gs/ s/ gfsqek d'pkok G/ih ik ;e/, ns/ gsk u/e ehsk ik ;e/.;jh gs/ s/ gfsqek d'pkok G/ih ik ;e/, ns/ gsk u/e ehsk ik ;e/.;jh gs/ s/ gfsqek d'pkok G/ih ik ;e/, ns/ gsk u/e ehsk ik ;e/.;0 nihs f;zx r[0 nkbwpkr c'B L 9651592214, frnkBh joftzdo;0 nihs f;zx r[0 nkbwpkr c'B L 9651592214, frnkBh joftzdo;0 nihs f;zx r[0 nkbwpkr c'B L 9651592214, frnkBh joftzdo;0 nihs f;zx r[0 nkbwpkr c'B L 9651592214, frnkBh joftzdo;0 nihs f;zx r[0 nkbwpkr c'B L 9651592214, frnkBh joftzdof;zx, j?v rqzEh r[0 ;do c'B 9984734498 ns/ ;0 jogqhs f;zx, r[0f;zx, j?v rqzEh r[0 ;do c'B 9984734498 ns/ ;0 jogqhs f;zx, r[0f;zx, j?v rqzEh r[0 ;do c'B 9984734498 ns/ ;0 jogqhs f;zx, r[0f;zx, j?v rqzEh r[0 ;do c'B 9984734498 ns/ ;0 jogqhs f;zx, r[0f;zx, j?v rqzEh r[0 ;do c'B 9984734498 ns/ ;0 jogqhs f;zx, r[0nkfFnkBk w'0 9918114445 ~ th fFekfJs ehsh ik ;edh j?.nkfFnkBk w'0 9918114445 ~ th fFekfJs ehsh ik ;edh j?.nkfFnkBk w'0 9918114445 ~ th fFekfJs ehsh ik ;edh j?.nkfFnkBk w'0 9918114445 ~ th fFekfJs ehsh ik ;edh j?.nkfFnkBk w'0 9918114445 ~ th fFekfJs ehsh ik ;edh j?.

sseoksseoksseoksseoksseok;zgkdeh;zgkdeh;zgkdeh;zgkdeh;zgkdeh 33333e-mail ;fsr[o{ ~ ;fsr[o{ ~ ;fsr[o{ ~ ;fsr[o{ ~ ;fsr[o{ ~ 55555r[o{ BkBe d/t L nkgD/ pko/r[o{ BkBe d/t L nkgD/ pko/r[o{ BkBe d/t L nkgD/ pko/r[o{ BkBe d/t L nkgD/ pko/r[o{ BkBe d/t L nkgD/ pko/ 55555nDyh rhsnDyh rhsnDyh rhsnDyh rhsnDyh rhs 66666woikDk j'fJnk - wodkBkwoikDk j'fJnk - wodkBkwoikDk j'fJnk - wodkBkwoikDk j'fJnk - wodkBkwoikDk j'fJnk - wodkBk 66666gkme fbyd/ jBgkme fbyd/ jBgkme fbyd/ jBgkme fbyd/ jBgkme fbyd/ jB 77777ypoBkwK ns/ ;orowhnKypoBkwK ns/ ;orowhnKypoBkwK ns/ ;orowhnKypoBkwK ns/ ;orowhnKypoBkwK ns/ ;orowhnK 1010101010r[o{ BkBe d/t ih dh nop d/F dh :ksok - 3r[o{ BkBe d/t ih dh nop d/F dh :ksok - 3r[o{ BkBe d/t ih dh nop d/F dh :ksok - 3r[o{ BkBe d/t ih dh nop d/F dh :ksok - 3r[o{ BkBe d/t ih dh nop d/F dh :ksok - 3 1212121212nBw'b ;[wBnBw'b ;[wBnBw'b ;[wBnBw'b ;[wBnBw'b ;[wB 1313131313;qh r[o{ rqzE ;kfjp ih dk ;fseko;qh r[o{ rqzE ;kfjp ih dk ;fseko;qh r[o{ rqzE ;kfjp ih dk ;fseko;qh r[o{ rqzE ;kfjp ih dk ;fseko;qh r[o{ rqzE ;kfjp ih dk ;fseko 1414141414;kek gzik ;kfjp;kek gzik ;kfjp;kek gzik ;kfjp;kek gzik ;kfjp;kek gzik ;kfjp 1717171717GkJh r[odk; ihGkJh r[odk; ihGkJh r[odk; ihGkJh r[odk; ihGkJh r[odk; ih 1818181818pkpk p[Zuk ihpkpk p[Zuk ihpkpk p[Zuk ihpkpk p[Zuk ihpkpk p[Zuk ih 2020202020bbkoh - ;fsr[o{bbkoh - ;fsr[o{bbkoh - ;fsr[o{bbkoh - ;fsr[o{bbkoh - ;fsr[o{ 2222222222rqzEh f;zx f;Zyh dh p[fBnkd jBrqzEh f;zx f;Zyh dh p[fBnkd jBrqzEh f;zx f;Zyh dh p[fBnkd jBrqzEh f;zx f;Zyh dh p[fBnkd jBrqzEh f;zx f;Zyh dh p[fBnkd jB 2323232323f;woB eh j? < f;woB ed'I ns/ feZE/ HHHHHf;woB eh j? < f;woB ed'I ns/ feZE/ HHHHHf;woB eh j? < f;woB ed'I ns/ feZE/ HHHHHf;woB eh j? < f;woB ed'I ns/ feZE/ HHHHHf;woB eh j? < f;woB ed'I ns/ feZE/ HHHHH 2626262626r[opkDh ;ze/s e"F - 10r[opkDh ;ze/s e"F - 10r[opkDh ;ze/s e"F - 10r[opkDh ;ze/s e"F - 10r[opkDh ;ze/s e"F - 10 2727272727f;Zy Xkowe gqFB'sohf;Zy Xkowe gqFB'sohf;Zy Xkowe gqFB'sohf;Zy Xkowe gqFB'sohf;Zy Xkowe gqFB'soh 2828282828w'Nkgk-3w'Nkgk-3w'Nkgk-3w'Nkgk-3w'Nkgk-3 2929292929nkU gzikph f;yhJ/ - 15nkU gzikph f;yhJ/ - 15nkU gzikph f;yhJ/ - 15nkU gzikph f;yhJ/ - 15nkU gzikph f;yhJ/ - 15 3030303030b/y w[ekpbk - 2b/y w[ekpbk - 2b/y w[ekpbk - 2b/y w[ekpbk - 2b/y w[ekpbk - 2 3131313131

gzikph gV', gzikph fby', gzikph p'b'gzikph gV', gzikph fby', gzikph p'b'gzikph gV', gzikph fby', gzikph p'b'gzikph gV', gzikph fby', gzikph p'b'gzikph gV', gzikph fby', gzikph p'b'

Page 4: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(2)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013

BkBeFkjh ; zws - 544BkBeFkjh ; zws - 544BkBeFkjh ; zws - 544BkBeFkjh ; zws - 544BkBeFkjh ; zws - 544

bwrh mwhw mWJbwrh mwhw mWJbwrh mwhw mWJbwrh mwhw mWJbwrh mwhw mWJkiqik krm kmwvxy dosu n kwhuU jogu] prmysr

qy BuilAW ivAwpin sBy rog] vymuK hoey rwm qy lginjnm ivjog] iKn mih kauVy hoie gey ijqVy mwieAwBog] ivcu n koeI kir skY iks QY rovih roj] kIqwikCU n hoveI iliKAw Duir sMjog] vfBwgI myrw pRBuimlY qW auqrih siB ibEg] nwnk kau pRB rwiK lyihmyry swihb bMdI moc] kiqk hovY swDsMguibnsih sBysoc]9]

Gkt L- Gkt L- Gkt L- Gkt L- Gkt L- gowkswk dh :kd s'I y[zfMnK d[Bhnk d/;ko/ d[y-eb/F }'o gk b?d/ jB, gowkswk Bkb bzw/ ftS'V/g? iKd/ jB. fiBQK ozr-swkfFnK dh ]kso gowkswk dh:kd G[bkJh dh j? T[j Gh nkyo d[ydkJh j' iKd/ jB.sd'I d[yh iht dh nkgDh e'Jh g/F BjhI iKdh. gowkswknkg fwjo eo e/ fi; wB[Zy ~ r[o{ dh ;zrs ftZu fwbKdkj? T[; ~ wkfJnk d/ pzXBK s'I S[vk b?Idk j?.

gurpurbpRkwS sRI gurU rwmdws jI 9 AkqU:gurg`dI sRI gurU hirikRSn swihb jI 20 AkqU:joqI-joiq sRI gurU hirrwie swihb jI 20 AkqU:

ieiqhwsk idhwVyjoV mylw bIV bwbw bu`Fw jI (T`Tw) 6 AkqU:drbwr ^wlsw (dusihrw) 13 AkqU:jnm igAwnI krqwr isMG jI iBMfrWvwly 21 AkqU:jnm bwbw bu`Fw jI (k`QUnMgl) 21 AkqU:sQwpnw cI& ^wlsw dIvwn 28 AkqU:swkw pMjw swihb 28 AkqU:

srkwrI Cu`tIAW qy hor idhwVysrkwrI Cu`tIAW qy hor idhwVysrkwrI Cu`tIAW qy hor idhwVysrkwrI Cu`tIAW qy hor idhwVysrkwrI Cu`tIAW qy hor idhwVysQwpnw idvs isMG sBw 1 AkqU:jnm mhwqmw gWDI, SRI lwl bhwdr SwsqrI 2 AkqU:AgrsYn jXMqI 5 AkqU:sRI durgw AStmI 11 AkqU:eId-aul-zuhw (bkrId) 16 AkqU:jnm irSI bwlmIk jI 18 AkqU:

Page 5: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(3)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013

Bfozdo f;zx w'IrkBfozdo f;zx w'IrkBfozdo f;zx w'IrkBfozdo f;zx w'IrkBfozdo f;zx w'Irk

ekB{B ~ s'Vd/, ekB{B d/ oytkb/ ns/ ekB{B xkVQ/ekB{B ~ s'Vd/, ekB{B d/ oytkb/ ns/ ekB{B xkVQ/ekB{B ~ s'Vd/, ekB{B d/ oytkb/ ns/ ekB{B xkVQ/ekB{B ~ s'Vd/, ekB{B d/ oytkb/ ns/ ekB{B xkVQ/ekB{B ~ s'Vd/, ekB{B d/ oytkb/ ns/ ekB{B xkVQ/

f;nk;s dkB id'I ekB{B ~ wike ;wM e/ T[; Bkb fybtkV eod/ jB sK tZv/ s'I tZvk b'e szso thuowok iKdk j?. d/F bJh ;p s'I tZvk ysok GoFNkuko j? i' d/F d/ ekB{B ~ s'Ve/ jh ehsk ik fojk j?. nc;';fJ; rZb dk j? fe n'jh b'e ekB{B dh ntZfrnk eod/ jB, fiBQK dh fiZw/tkoh ekB{B dh ;opT[uZsk pDkJhoyD dh j?. f;nk;h s'o s/ wkfce B p?md/ ekB{Bk ~ oZdD s'VB wo'VB, iK Bio nzdki eoD dh goftoshnkw j?. ;ZskXkoh tor dk ni/jk tosktk t/y nkw iBsk ftu ekB{B dk ;fseko fdB'I fdB ysw j[zdk ikfojk j?, i' w[V ekfJw j'Bk w[Ffeb j?. n'osK ns/ pfunK gqsh tXd/ ;/e; ngokX fgZS/ th fJj ekoB fes/B fes/ fiZw/tko j?.

w[zpJh d/ pKdok tobh g[b s/ jZd'I tX ocsko Bkb rZvh ubk oj/ fFfsi mke[o BK d/ ftXkfJe dk;{ohnktz;h BK d/ g[fb; nfXekoh B/ nkgDh coi ndkfJrh eofdnK ukbkB eo fdZsk ns/ i[owkBk t;{fbnk.ftXkfJe B/ fJ; ~ nkgDh p/fJZish ;wM ;{pkJh ftXkB ;Gk d/ rfbnko/ ftu nfXekoh ~ p[bk e/ Gog{o fgNkJhehsh. gqFk;B dh p/Fowh iK x'o ukgb{;h t/y' T[jB/ T[; ekB{B gkbe nfXekoh ~ w[nZsb th eo fdZsk.id fJ; xNBk dk fto'X ns/ o'F gqdoFB j'J/ sd gfjbK sK fdykt/ bJh ftXkfJe th w[nZsb ehsk frnkgo pkd ftu ;Zsk ns/ fto'Xh d't/ fXoK dh g?oth s/ T[; dh pjkbh j' rJh.

wkV/ o[MkBK bJh fto'Xh ns/ ;ZskXkoh d't/ w';/o? GoktK jko fJe fwe j' iKd/ jB. fw;kb tZi'I ;{uBknfXeko ~ spdhb eokT[D bJh d'B' fJe jB. T[Zso gqd/F ftu iks nkXkos o?bhnK d/ fybkc jkJh e'oNd/ c?;b/ dh s'V eVQD bJh d't/ fJZem/ jB. b'ek:[es ekB{B ~ bNekT[D ftu d'ftnK dk fjs j?. rzGhonko'gh ngokXh f;nk;sdkBK ~ i/bk ftu ofjzd/ th u'D bVB dk nfXeko d[nkT[D bJh th fJj fJe jB.

fJjBK dh d/yk d/yh ;wki d/ Xkowe ns/ ;wkie nkr{nK B/ th fJjBK dk ok;sk ngBkT[Dk F[o{ eofdZsk j?. fgSbh fdBh byBT{ dh fJe Xkowe ;z;Ek dh BthI u'D j'Jh. u'D sI' gfjbK tXhnk tXhnk rZbKehshnK rJhnK fe fw;kb i'r g/qoDk dkfJe n'jd/dko u[D/ ikB, fgSbhnK rbshnK d[pkok B j'D. go j'fJnkeh, c/o Bth I p'sb ftu g[okBh Fokp Go fdZsh rJh. nZX / s' I finkdk ofjs wo:kdk s' I jhD/n'jd/dko u[D bJ/ rJ/. n'j f;Zyk ~ f;Zy wo:kdk dk gkbB fezt/ eok ;ed/ jB. nZi i' th j' fojk j? T[;bJh ;kvQ/ f;nk;h j[ewokB finkdk fiZw/tko jB. Xkowe gqpzXe ;z;EktK d/ n'jd/dko g{oh soK Gkoshf;nk;sdkBK dh Beb eo oj/ jB, fiBQK dk G/Vszso dh B[wkfJzdrh ftu finkdk ftFtk; j? i' fJj d;d/BjhI Eed/ eh w/oh ewhi s/oh ewhi s'I finkdk fuZNh j?. fiE'I se ;Zuh e'wh ofjB{wkJh dh rZb j? ofjB{wKfJe ndoF ufoZso tkbk ekB{B dk gkbe j'Dk ukjhdk j? B eh XZih T[VkT[D tkbk. fi; soK f;nk;s dkBKB/ ;zftXkB ns/ ekB{BK dk wike pBkfJnk j? fJj Xkowe ;z;EktK d/ gqpzXe Xow dh nkuko ;zfjsk, jdh;iK ofjs wo:kdk dhnK XZihnK T[Vk oj/ jB ns/ ;ot'u ghmK (sysK) s' th e'Jh ekotkJh B j'B ekoD fJjBK~ F?n fwb ojh j?. Xkowe nkr{ pBD ~ p/skp fJj b'e i/ nkgD/ gho g?rzpoK, r[o{nK, ntskoK dh ;/Xns/ wo:kdk ~ G[Zb e/ i/ f;nk;sdkBK ~ nkgDk ;G e[M wZBD dh rbsh eod/ jB s/ Xkowe B/sktK ~ fw;kb;wMdh iBsk fet/I Xow s/ fdqVQ ofj ;edh j?. ni u'sock tX oj/ gfss g[D/ dk fJjh w{b ekoD j?. Xkowewzst bJh pBhnK ;z;EktK ~ i/ f;nk;s dh gT[VQh B pBk e/ Xkowe ekoiK ftu jh ;ze'funk ikJ/ sd jhngokXK ns/ gfss g[D/ ~ mb br ;edh j?. Xkowe gqpzXe ;z;EktK d/ n'jd/dkoK dh ekpbhns dk g?wkBkT[jBK dh Xkowe :'rsk ns/ fdqVsk jh j'Bh ukjhdh j?, Bk fe Xkofwe f;XksK ~ e[opkD eod/ okiBhsedKt g/uk dh wjkos, i' nZi f;oc M{m co/p s/ jh fNeh j?.

fiZE'I se oki;h fjsK dh okyh dh rZb j? Xkowe ;z;EktK ~ e/tb Xkowe rfsftXhnK se jh ;hfwseod/ j'J/ T[jBK ~ okiBhse wkjo pyF d/D ns/ nkgD/ tk;s/ okiBhse ;z;EktK w;bB f;Zyk bJh f;Zybhr, f;Zy t/bc/:o ;zx, f;Zy e'wh ;Gk, f;Zy fjstkdh gkoNh, :{0 gh0 f;Zy gqfsfBXh ;Gk nkd BK oy e/ nkgD/okiBhse ;[nkoE gokgs eoD. nZi okiBhs Xow dh u/oh BjhI j?, nZi dk n;{b j? w[y go eo' Bhsh gkS/eo' nBhsh :jh okiBhsh. i/ s[;h Xkowe j' ;tZS s/ okiBhsh eo' go e{NBhsh fpbe[b BjhI.

Page 6: Conbine october 2013 for web

(4)

neN{po 2013

neN{po 2013

neN{po 2013

neN{po 2013

neN{po 2013

ww

w.p

unja

bis

um

an.c

om

gzikph ;[wB wkf;e

gzikph ;[wB wkf;e

gzikph ;[wB wkf;e

gzikph ;[wB wkf;e

gzikph ;[wB wkf;e

Page 7: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(5)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013

1234567890123456789012345678901212345678901234567890123123456789012345678901234567890121234567890123456789012312345678901234567890123456789012123456789012345678901231234567890123456789012345678901212345678901234567890123123456789012345678901234567890121234567890123456789012312345678901234567890123456789012123456789012345678901231234567890123456789012345678901212345678901234567890123123456789012345678901234567890121234567890123456789012312345678901234567890123456789012123456789012345678901231234567890123456789012345678901212345678901234567890123

;fsekos pkg{ BkBe ih,tkfjr[o{ ih ek ykb;k tkfjr[o{ ih eh csfj

pkg{ ih fgSbh fdBh byBT{ d/ fJe gstzs/ ;ZiD d/ nekb ubkD/s/ FwFkB xkN ikD dk w"ek fwfbnk. ik e/ t/fynk, o'Dek brhnKj'JhnK ;B 25-30 gqkDh i' fuyk fsnko eoD ftu o[M/ ;B pkeh ngD/ngD/ ro[Zg ftu rZbk eoB ftu w;s ;B. u/jo/ s/ d[y d/ Gkt iKfJj nfj;k; fe n;h th J/E/ nkDk j? dh GktBk t/yD ~ BjhI fwbojh ;h.

w?~ :kd nkJh T[j ;kyh fe epho ih d/ xo e'Jh rfJnk gskbZrk T[j xo BjhI jB FwFkB xkN rJ/ jB. T[; nkdwh B/ fejkfe w?I T[BQK ~ gSkDdk BjhI jK sK xofdnK B/ fejk fi; ftnesh d/u/jo/ d/ nk; gk; gqekF fd;dk j't/I sK ;wM bJh T[jh epho ih jB.

T[j ftnesh FwFkB xkN s/ frnk T[; B/ t/fynk T[E/ fisB/ftnesh ;B ;G d/ u/jo/ s/ nk; gk; gqekF ;h. T[j pzdk ;'uh g?frnk. pkjo yVk T[vhedk fojk E"Vh d/o pkd id b'r pkjo nkT[Dbr gJ/ sk j"bh j"bh ;G d/ nkb/ d[nkb/ dh o'FBh wZXw g?Idh rJhs/ pkjo nkT[D se ;Gdh o'FBh w[e rJh f;tkJ/ fJe d/. T[; pzd/B/ Gi e/ epho dk; ih dh FoD bJh ns/ p'fbnk epho ih i' w?I g[SDnkfJnk ;h T[j s/ pkd ftu rb eokrK gfjbk w?~ fJ; o'FBh dk okidZ;'.

epho dk; ih B/ p'fbnk fe FwFkB xkN ftu nkfJnk pzdktk;st o{g ftu T[; gowkswk dh j"d ~ wzBdk j? feT[Ife T[; ~ gskbrdk j? fe e'Jh n?;h Fesh j? fi; nr/ tkj BjhI ubdh ns/ eb~ w?I th n'E/ nkT[Dk j? fJU T[; gowkswk dh j"Id ~ wfj;{; eoDeoe/ T[; dk nT[ok gqrN j[zdk j?. pkjo nkT[fdnK s/oh w/oh ftu o[ZMikdk j? sK fco T[j nb'g j' ikdk j?. i' ;d?t T[; Bkb i[fVnk ot/ns/ w"s ~ u/s/ oy/ sK T[; dk nUok gqrN ofjzdk j?.

go pkg{ ih j[D sk FwFkB xkN ftu th e/tb w{zj oyDh eoe/ikJhdk j? :sB eohdk j? fe xN' xN fJe tkoh gfotko dh fBrkjw/o/ s/ g? ikJ/ fe w?I nkfJnk ;h.

pkg{ ih nkg ih B/ fesBk ;'jDk System fdsk ;h fe nzswnodk; ;w/I i' pkDh gVh iKdh j? T[j ;koh ;kj~ w[yksp j[zdh j? fit/I fe n;hI th T[E/ ikDk. i' nkfJnk ;' ub;h nkfd nkfd sK i'I ;kvkwB T[; gowkswk dh n;hw Fesh ~ wfj;{; eo nodk; ftu i[V e/T[; fwqse gqkDh bJh nodk; eo ;e/ go nZi sk ehosB dk wj"bth fJjh pDkfJnk ikdk j? fe T[; ftnesh s/ jh fXnkB fNe/.

w?I ;'u fojk ;h pkg{ ih j[D e/Jh j'o gq'rokw T[bheD/ g?Dr/ sK

e-mail;fsr[o{ ~;fsr[o{ ~;fsr[o{ ~;fsr[o{ ~;fsr[o{ ~ r[o{ BkBe d/t, tkfjr[o{ dh f;\s-;bkj eofdnKr[o{ BkBe d/t, tkfjr[o{ dh f;\s-;bkj eofdnKr[o{ BkBe d/t, tkfjr[o{ dh f;\s-;bkj eofdnKr[o{ BkBe d/t, tkfjr[o{ dh f;\s-;bkj eofdnKr[o{ BkBe d/t, tkfjr[o{ dh f;\s-;bkj eofdnK

Guru Nanak Dev Praising God

s{ ;[bskB[ ejk jT[ whnk,s/oh etB tvkJh <i' s{ d/fj ;[ ejk ;[nkwh,w? w{oy ejD[ B ikJh.

fpbktb[, 795You are the Sovereign, O God !It I call you a chieftain, how is it a praise foryou ?As you inspire me so I praise You;For, I the ignorant,can say nothing by myself in Your praise.

Bilawal, 795

e[dofs etD, ejk thuko[ <tkfonk B iktk J/e tko

ig[, 4It is beyond me to comprehend or describethe vastness and wonder of Your creation.I am unworthy,of being even a sacrifice to You !

Jap, 4

r[o{ BkBe d/t L nkgD/ pko/r[o{ BkBe d/t L nkgD/ pko/r[o{ BkBe d/t L nkgD/ pko/r[o{ BkBe d/t L nkgD/ pko/r[o{ BkBe d/t L nkgD/ pko/

12345678901234567890123456789012123456789012345678901231234567890123456789012345678901212345678901234567890123123456789012345678901234567890121234567890123456789012312345678901234567890123456789012123456789012345678901231234567890123456789012345678901212345678901234567890123123456789012345678901234567890121234567890123456789012312345678901234567890123456789012123456789012345678901231234567890123456789012345678901212345678901234567890123123456789012345678901234567890121234567890123456789012312345678901234567890123456789012123456789012345678901231234567890123456789012345678901212345678901234567890123123456789012345678901234567890121234567890123456789012312345678901234567890123456789012123456789012345678901231234567890123456789012345678901212345678901234567890123123456789012345678901234567890121234567890123456789012312345678901234567890123456789012123456789012345678901231234567890123456789012345678901212345678901234567890123123456789012345678901234567890121234567890123456789012312345678901234567890123456789012123456789012345678901231234567890123456789012345678901212345678901234567890123

r[o{ BkBe d/t, gqG- fwbDh bJhr[o { BkBe d/t, gqG- fwbDh bJhr[o { BkBe d/t, gqG- fwbDh bJhr[o { BkBe d/t, gqG- fwbDh bJhr[o { BkBe d/t, gqG- fwbDh bJhfsnkoh eofdnKfsnkoh eofdnKfsnkoh eofdnKfsnkoh eofdnKfsnkoh eofdnK

Guru Nanak Dev Preparing for

God's Union

;zpfs ;kjk fbfynk,fwfb efo gktj[ s/b[,d/j[ ;iD[ nk;h;Vhnk,fiT[ j't? ;kfjp f;T[ w/b[

rT[Vh, 157The year and the day of my wedding is fixed.Come my friends,pour oil on the threshold and bless meSo that I may attain union with my Lord.

Gauri, 15712345678901234567890123456789012123456789012345678901231234567890123456789012345678901212345678901234567890123123456789012345678901234567890121234567890123456789012312345678901234567890123456789012123456789012345678901231234567890123456789012345678901212345678901234567890123123456789012345678901234567890121234567890123456789012312345678901234567890123456789012123456789012345678901231234567890123456789012345678901212345678901234567890123123456789012345678901234567890121234567890123456789012312345678901234567890123456789012123456789012345678901231234567890123456789012345678901212345678901234567890123123456789012345678901234567890121234567890123456789012312345678901234567890123456789012123456789012345678901231234567890123456789012345678901212345678901234567890123123456789012345678901234567890121234567890123456789012312345678901234567890123456789012123456789012345678901231234567890123456789012345678901212345678901234567890123123456789012345678901234567890121234567890123456789012312345678901234567890123456789012123456789012345678901231234567890123456789012345678901212345678901234567890123

r[o{ BkBe d/t dk gqG [-T[;ss dhr[o { BkBe d/t dk gqG [-T[;ss dhr[o { BkBe d/t dk gqG [-T[;ss dhr[o { BkBe d/t dk gqG [-T[;ss dhr[o { BkBe d/t dk gqG [-T[;ss dhbkGdkfJesk ;pzXh dkntk eofdnKbkGdkfJesk ;pzXh dkntk eofdnKbkGdkfJesk ;pzXh dkntk eofdnKbkGdkfJesk ;pzXh dkntk eofdnKbkGdkfJesk ;pzXh dkntk eofdnK

Guru Nanak Dev Proclaims

Benefit of God's Praise

BkBe nky/ J/j[ phuko L

Page 8: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(6)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013

w/ok e-mail gsk [email protected]

i' f;ZyK ~ w's u/s/ nkt/. feT[Ife id se w's u/s/ BjhI sd se w?Iw/oh BjhI w[eDh.

nkg ih jh feogk eo' sK e'Jh rZb pD/.fywk ;fjs dk;

pqfizdo gkb f;zx @feow#

@f;csh rzY[ gt? dopkfowkM, 143

I, Nanak, do hereby proclaimafter due deliberation :"Our bond with God's court is establisedonly through the singing of His priases.

Majh, 143

nDyh rhsnDyh rhsnDyh rhsnDyh rhsnDyh rhsioB?b f;zx G'rb

f}zdrh j? nDy Bkb ihD/ dk Bkw.io bt/ e'Jh fet/I, }[bw s/ }[bwh fB}kw .

nDy bJh T[j ih rJ/, sbhnk #s/ ;h; fNek rJ/.nDy bJh wk;{w f}zdK, BhjK ftu fuDtk rJ/.f;o w/ok M[Ze e/ eodk, u'ih gqhsw ~ ;bkw.f}zdrh j? nDy Bkb ihD/ dk Bkw HHHHHH ..

rVQh ftu uwe"o dh, T[j nDy ykso wo rJ/.nkg sK T[j wo rJ/, go e"w f}zdk eo rJ/.j; e/ w?dkB ftu T[j gh rJ/ Fjhdh ikw.f}zdrh j? nDy Bkb ihD/ dk Bkw HHHHHH ..

nDy bJh ubtk bJhnK, fJeBk B/ f;o s/ nkohnK.T[;/ d/ ;de/ wkDd/ jK, nkgK nZi ;odkohnK.ihDk j? |?os d/ Bkb, nkT[ gqD eohJ/ swkw.f}zdrh j? nDy Bkb ihD/ dk Bkw HHHHHH ..

i' eoB e[opkBhnK, T[j e"w d/ ntsko B/.i' ehs/ ~ BjhI ikDd/, T[j e"w d/ |Zdko B/.ukj[zd/ j' e"wh edo sK, i[V p?m' f;Zyh ntkw.f}zdrh j? nDy Bkb ihD/ dk Bkw HHHHHH ..

p'bh s/ fJfsjk; nkgDk, jh sK e"wh FkB j?.pkpkDhnK ejkDhnK eohJ/, sK nkgDk wkB j?.f;de'I Bk jko' ed/, w[Feb BjhI e'Jh w[ekw.f}zdrh j? nDy Bkb ihD/ dk Bkw HHHHHH ..

XzB j? ewkJh dksk, s/o/ gfotko dh.bk;kBh e[opkBh dksk, nihs s/ i[Mko dh.}'okto \sfj dk j?, ;G bJh J/j' g?|kw.f}zdrh j? nDy Bkb ihD/ dk Bkw.

io bt/ e'Jh fet/I, }[bw s/ }[bwh fB}kw..

woikDk j'fJnk - wodkBkwoikDk j'fJnk - wodkBkwoikDk j'fJnk - wodkBkwoikDk j'fJnk - wodkBkwoikDk j'fJnk - wodkBkBfozdo f;zx r[bFB

t/ woikD/ t/ woikD/ feE/ frnk J/I/ t/ woikD/.

tkiK wko wko w?I jkoh, ;[Ddk feT[I BjhI t/ woikD/ <

woikDk woikDk efj e/ fJe wkJh gJh tkiK wko/.

y"o/ fejVk ;h woikDk fe;d/ skJh ;h wkJh g[eko/..

fJe B{oh pkbe nk g[ZfSnk, fe; ~ wksk tkiK wko/.

fe; dk nzB ib fJE'I w[fen?, fe; d/ sKJh woikDk g[eko/.

wkJh fejk s{z feE'I nkfJnk, fejV/ wK-fgnk dk j? ikfJnk <

fgsk ekb{ ih, wK j? fsqgsk, BkBe fiBQK B/ Bkw oykfJnk..

fJj' fijh rZb feT[I eodh j?I, eh j'fJnk J/ wksk s?~.

fe; ~ nky/ s{z woikDk, @iok ftyk sK wksk w?~..

woikDk feT[I Bk Jh oZfynk, j'o e'Jh s?~ Bk bfGnk.

n?Bh ;'jDh d[BhnK nzdo, e'Jh uzrk s?~ Bkw B cfpnk..

wkJh fejk fe fJ; s'I gfjb'I, w/o/ xo nm pkb ;h j'J/.

nbkj ~ ;G j' rJ/ fgnko/, tko' tkoh ;G T[; B/ y'j/..

fJ;/ eo e/ w?I fJ; pkbe dk F[o{ s'I Bk ofyn? woikDk.

nZi BjhI sK e[M fuo wro'I, fJ; B/ j? ;G ~ SZv ikDk..

B{oh pkbe B/ ;wMkfJnk - fdb Bk Yk s/ wzB w/ok efjDk.

T[zM sK d[BhnK ckBh j? fJj - fJE/ p?m fe;/ BjhI ofjDk..

go nZi s"I pkbe fJj s/ok, jo dw ;kv/ Bkb oj/rk.

][Fh |wh s/ d[y ;[y ;ko/, pkbe ;kv/ Bkb ;j/rk.

;kv/ Bkb fJ; dh wksk, ;wM b? nZi s'I j' rJh :koh.

ofjzdh d[BhnK se j[D fJ; dk i; rkt/rh d[Bhnk ;koh.

fejk ozrhb/ B{oh pkbe, fJ; tork BjhI j'D? dkBk.

woikDk BjhI fJ; dk nZi s'I, BtK Bkw j'fJnk wodkBk.

Page 9: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(7)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013

gkme fbyd/ jB HHHHHHHHHgkme fbyd/ jB HHHHHHHHHgkme fbyd/ jB HHHHHHHHHgkme fbyd/ jB HHHHHHHHHgkme fbyd/ jB HHHHHHHHH

op ih pyFDjkoop ih pyFDjkoop ih pyFDjkoop ih pyFDjkoop ih pyFDjkonT[r[D e' B fuskodk rb ;/sh bkfJe..nodk; ftu efjzd/ jB - t/y e/ nDfvm ehsk

wB[y s{ ehshnK rbshnK ~ Bk fusko op ih wkc eofdzd/ jB. nfX:kge, wksk ns/ fgsk ~ nDfvm eod/j'J/ pZfunk ~ wkc eo d/Bk ukjhdk j?. fJ; r[D Bkbn;h ;G ~ fis ;ed/ jK.

n?;h gqhfs eoj[ wB w/o/..nkm gjo gqG ikBj[ B/o/..(807)

id n;h jo fJe ftu op ~ d/yKr/ sK fe;/ftu ntr[D BjhI d/y ;ed/.

eo ek;k do;B eh G{y..w? dfo wkrT[ Bhsk Bhs..(721)

tkfjr[o{ nr/ nodk; eohJ/ fe ;G ftu s{ jhBio nkJ/. tkfj[r[o{ dh Grsh Bkb f;woB eoe/ r[o{s/ Go';k nkJ/rk sK nro e'Jh rbsh j' th rJh sK n;hIejKr/ G[b j' rJh n;h r[o{ dh oik ftu GkDk wB eod[y ftu Gh d[finK dk Gbk eoKr/.r[ow[fy J/j[ wB ihts[ wo? ej? fbt bkfJ..BkBe fJ;[ wB eh wb[ fJT[ T[so ? jT[w ? ;pfdibkfJ..(650)

r[o{ d/ ;pd Bkb i[V eo th n;h d{finK d/ntr[D nDfvm eo ;ed/ jK.

ekj/ eT[ ehi? fXnkB[ igzBk..ip s/ ;[X[ Bkjh wB[ ngBk.. (485);ko/ r[o{ rzqE ;kfjp ftu f;XKs tb s'odk j?

fe wB ;kc fet/ j't/ < wB ftu d[finK bJh T[;sZs,fBzdk, u[rbh oj/rh sd se n;h d[finK dk Gbk BjhIeo ;ed/, Bk Bkw ftu wB i[V/rk.wzB[ X'tj[ ;pfd bkrj[ jfo f;T[ ojj[ fus bkfJ..(919)

;fsr[o dh ws b?e/ wB ;kc eo d[finK dhrbsh ~ nDfvm eo ;ed/ jK.jfo jfo eofj fBs egN[ ewktfj fjodk ;[X[ B j'Jh..(732)

nyK pzd eo :k bkfJNk pzd eo e[S ;w?I fdykt/tk;s/ tkfjr[o{-tkfjr[o{ eoB Bkb fjodk ;[X BjhIj'Idk.

(fJj gkmeK d/ nkgD/ ftuko jB, ;zgkde dk ;jwfs j'Dk io{oh BjhI)(fJj gkmeK d/ nkgD/ ftuko jB, ;zgkde dk ;jwfs j'Dk io{oh BjhI)(fJj gkmeK d/ nkgD/ ftuko jB, ;zgkde dk ;jwfs j'Dk io{oh BjhI)(fJj gkmeK d/ nkgD/ ftuko jB, ;zgkde dk ;jwfs j'Dk io{oh BjhI)(fJj gkmeK d/ nkgD/ ftuko jB, ;zgkde dk ;jwfs j'Dk io{oh BjhI)

r[o{ dh thuko ~ ihtB ftu ih eo nDfvm dkr[D fjod/ ftu t; ;edk j?.efg e[jkVk f;fo xVk tfD e? ;o[ b'jko[..cohdk jT[ b'Vh ;j[ ngDk s{z b'Vfj nzfrnko.. (1380)d'B' izrb ftu eS[ bp oj/ jB b[jko - bkVh (nzfrnko)cohd ih - op ~.

n;h th feE/ op d/ xo nk eo nzfrnko (fBzdk,u[rbh, ekw, eq'X, b'G s/ BjhI bp oj/.

fJe d{i/ ;b'e ftu cohd ih ej oj/ jB -cohdk pkfo gokfJn? p?;Dk ;kJh w[M? B d/fj.. (1380)

nkgD/ xo p?m e/ d{;o/ d/ pko/ ftu ;'uDk..Gkt r[o{ xo nk eo ftu 5 u'ok d/ t; ojBk.

r[o gq;kfd nkgB nkg[ ;[M?..fs; eh ikBj[ fsq;Bk p[M?.. (281)ngD/ nzdo ngBh nkswk dh nkds gkD Bkb

fsq;Bk p[Mk eo n;h pyFjko nDfvm, d{finK dk Gbk;'u ;ed/ jK.

wB god/;h i/ Ehn? ;G[ d/;[ gokfJnk.. (767)wB ngD/ nkg ~ Sv eo b'eK pko/ rZbK eodk

j? wB god/;h d/ xo ik eo T[BK pko/ ;'udk j?. ;k~d{finK dh rZbK eoB ftu pVk wik nKdk j?.

r[o{ pyFjko j? go n;h nkgB/ ntr[D ~ d{oeoB dh pikJ/ d[;o/ d/ ntr[D Y[zvd/ ojzd/ jK.epho wB[ gyh GfJU T[fv T[fv dj fd; ikfJ..i' i?;h ;zrfs fwb? ;' s?;' cb ykfJ.. (369)w/o/ wkXT[ ih ;s;zrfs fwb/ ;[ sfonk..r[o gqo;kfd gow gd gkfJnk ;{e/ ek;N jfonk.. (10);fs;zrs ;fsr[o uN;kb j? fis[ jfo r[D f;yk..

(1316)n;h ;fs;zrs ftu nk eo Gh d[finK pko/ rbs jh ;'uoyd/ jK. wB d[finK pko/ ekw eq'X d/ t; jh ofjdk j?.wfB w?b? FG[ feS[ w?bk sfB X's? wB jSk B j'fJ.. (558)

ntr[D S'fv r[Dk eT[,Xktj[ efo ntr[D gS[skjh ihT[.. (558)n;h nkgD/ wB d/ ntr[Dk dk ghSk S'v eo r[o{

d/ r[DK d/ Bkb i[Veo, d{finK dh GbkJh eo nDfvmdk r[D nkgB/ ihtB ftu ih ;ed/ jK. s/ r[o{ dh y[FhnKgqkgs eo ;ed/ jK.

;opihs f;zxbkigs Bro

Page 10: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(8)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013

woB s{ pkd fe op fwb/rkwoB s{ pkd fe op fwb/rkwoB s{ pkd fe op fwb/rkwoB s{ pkd fe op fwb/rkwoB s{ pkd fe op fwb/rkwoB s{ pkd op fwb/rk :k BjhI fJ;dk e'Jh

gsk BjhI b/feB r[o{ rqzE ;kfjp ftu cohd ih efj oj/jB fe op fiT[d/ ih ni/ jh fwb ;edk j? -

nki[ fwbktk ;/y cohd Nkfew e{ziVhnK wBj[;fuzdVhnk.. (488)

wB' ;uzdVhnK SZv - wB d/ fgZS/ Bk s[o - r[o{xo nk eo Gh n;h r[o{ dh rb Bk wB eo wB woiheod/ jK.

r[od[nko/ nk eo irj-irj wE/ N/eB/ - nzdopkjo, s;thoK s/ fB;kB ;kfjp, i'sk s/ i'V/ xo ftuuoB X{b bkBh wBws j?. ngokXh d{Dk fBt? i' jzskfworkfj.. 470)

r[od[nko/ ftu eEk, ehosB, ;[BB d/ pik:ngBk gkm fBsB/w F[o{ eo d/Bk.

5 u'o ekw eq'X b'G w'j njzeko d/ t; j' e/rbs ew eoBk. w/o/ wB god/;h t/ fgnko/ nkT[ xo/ wBr[opkDh BjhI i[Vdk-wB feXo/ j'o. wBd/ ftu'I ntr[DSkv e/ r[opkDh Bkb i[VKr/ sK nki fwbktk - j[D/, fJE/nZi fJ; t/b/ fJ; gb fiT[IfdnK ihn jh fwbkg j' ;edkj? Gkt w[esh j' ;edh j?.

go Fos fJe j? fe fiT{IfdnK ihn woBk Gktr[o{ d/ d;/ wkor s/ ubBk wB woih BjhI eoBk. fiT[Id/ihn nkgDh epo gqkgs eoBh, ihtfsnK wo ojhJ/r[opkDh nB[;ko ubBk, op Bkb fJe fwesk gqkgseoBh j?. op d/ r[Dk dh ftuko tfvnkJhnK dh ftukofJ; eoe/ eoBh j? fe n? wB[y s{z t?;k pD. Bk fe fJ;bJh eh wB'ekwBk g{oh j' ikJ/. id n;h op ih d/ r[DnkgD/ nzdo t;k bKr/ sKBkBe Grsk ;dk ftrk;.. ;dk y[F ojKr/.fJj[ ir[ ;u? eh j? e'mVh ;u/ ek ftu tk;[.. (463)

op ih d/ r[D È s'I r[ogq;kfd dk Gkt fJBKr[Dk ~ nkgD/ nkg ftu XkoB eoBk. fJBK r[DK ~nkgD/ ihtB ftu t:tjkfoe o{g ftu ngDkDk gt/rk.op ih fBoGT[ ik fBot/o j?. fJBK r[D ~ gVB Bkb,fisBk woih r[opkDh gVh ikt/, nZyK B{N-B{N e/ ehosBeoh ikt/I, nfwqs t/b/ u'eVk wko/, ehosB dopko, o?D;pkJh ehsoB, f;woB eoB Bkb e'Jh ck:dk BjhI. idse n;h y[d fe;h ~ voktKr/ BjhI ns/ Bk voKr/ ;pd

dh thuko (;Zu) BjhI ejKr/. T[d' se fBoGT[ BjhI j';ed/. fi; nkdwh ~ ;u ;wM nk iKdk j? T[j c{b dhsoj y[;p{ jh fybkodk j? ukj/ ;ik$fJBkw fwb/. c[b~ s'V eo gzy[Vh-gzy[Vh g?ok EZb/ w;b d' sk th y[;p{ jhfybkodk j?.- epho ;zs[ B Skv? ;zsJh iT[ e'fNe fwbfj n;zs..wfbnkro[ G[:zrw p/fYU s ;hsbsk Bk sizs.. (1373)cohdk p[o/ dk Gbk efo r[;k wfB B jYkfJ..(1381-82)feofs eow e/ thS[V/ efo feogk w/bj[ okw..ukfo ez[N dj fd; Gqw/ Efe nkJ/ gqG eh ;kw.. (133)

ntr[DK eoe/ ftSV/ jK r[Dk Bkb i[Veo fJ;hiBw ftu n;hI th op ih ~ fwb ;ed/ jK.

fdykt/ wkso gkm, ehosB, ;/tk f;woB Bkbop BjhI fwb ;edk j? ukj/ g{ok ihtB jh r[od[nko/ ftuojeo r[iko dJhJ/. X'fsnk i{fm B T[so? i/ ;T[ X'skfs;[.. (729)

;iD ;/Jh Bkfb w? ubfdnK Bkfb ubzfB..fiE? b/yk wzrhn? fsE/ yV/ fd;zfB.. (729);iD - r[D fiE? w?~ 5 u'o go/FkB (rbs ew)

ekoB Gkt w? ekw :k e'qX Bkb n"yK j'D brk ;ZiD o[ghr[D w?~ ;wMkD - eq'X Bk eo - ekw[ eq'X ekfJnk eT[rkb?.. (932) nyK Bkb wkVk B d/yK nyh ;{se t/yDkgo fsqn Xo ;B o{g[. fe;h ~ X'yk B d/Jh-pj[ gogzuefo go XB[ fbnkt?. ;[s dkok gfj nkfB b[Nkt?.. (656)

go ek p[ok B oky[j uhs..s[w eT[ d[y[ BjhI GkJh whs. (386)

BkBe fce? p'fbn? sB[ wB[ fcek j'fJ.. (473)epho wB[ gzyh GfJU T[fv T[fv dj fd; ikfJ..i' i?;h ;zrfs fwb? ;' s?;' cb[ gkfj.. (1369) wB dh;zrs uzr/ r[D (;u) Bkb j'D eo op fiT[Id/ ihn fwb;edk j?.

w/o/ wkXT[ ih ;s;zrfs fwb/ ;[ sfonk. r[o{go;kfd gow gd[ gkfJnk ;{e/ ek;N jfonk. (10) r[o{Bkb fwbeo ;pd ftuko eo e/ ;u ;zs'y d:k d/ uzr/;z;ekok Bkb ntr[D d{o j' ikd/ jB. jo iht wB[yg/V g"X/ ftu op Bio nk iKdk j?. fJjh ihtB dk n;bhNhuk j?.

r[owhs e"or[owhs e"or[owhs e"or[owhs e"or[owhs e"obkigs Bro

Page 11: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(9)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013

Page 12: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(10)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013

byBT{ r[od[nkok gqpzXeew/Nh dk fsB ;kbk u[BQK r[od[nkok;kfjp nkbwpkr fty/ ehsk frnkfi; ftu byBT{ dhnK ;kohnK iZE/pzdhnK ns/ r[od[nkok gqpzXe ew/NhnKd/ gqXkB, ;eZso nkd Fkwb j'J/.pj[;zwsh Bkb ;0 ofizdo f;zx pZrk~ ew/Nh dk ckT[Ivo gq/;hv/IN x'fFseoe/ T[jBK dhnK ;/tktK nZr/ tk;s/th poeoko oyhnK rJhnK. T[jBK d/g Zy ftu p 'bfonK B / T [jBK dhokiBhse e[Fbsk dh pj[s skohcehsh ns/ T[jBK dh f;Zy ;wki bJhio{os dZ;h. Bt/I u[B/ rJ/ whs gqXkBKftu'I r[od[nkok f;zrko Bro d/ gqXkB;0 pbihs f;zx N'Bh ~ ekoekohgqXkB pBkT[D dk fBoDk b?e/ BthI ew/Nh dh pkrv'o ;"IgfdZsh rJh i' ew/Nh dh fB:wktbh (Bye Laws) ~ ehs/rJ/ ;z;Ek d/ g[BormB ns/ T[d/FK dh sowhw ~ ;zF'Xseoe/ wkBsk bJ/rh ns/ T[; nB[;ko fsB ;kb bJhekoGko ;zGkb/rh. B'itkBK ~ soihj d/Id/I j'J/ finkdksoB"itkB n'jd/dkoK dh 101 w?Ipoh ew/Nh fsnko ehsh rJhj? fi; ftu byBT{ dhnK e[S iZE/pzdhnK ~ SZvQ e/ eoeohp eohp ;kohnK iZE/pzdhnK ~ n"jd/nk s/ B[wKfJfdrhgokgs j?.

pV/ fgnko w'jpZs tkb/ wkj'b ftu j'J/ fJ;gotosB dk n;o nbr-nbr r[od[nkfonK dhnKgqpzXe ew/NhnK s/ th g?BQk ;[Gkte j? ns/ T[whd ehshik ojh j? fe T[wodoki n'jd/dko BthI gBhoh ~ nZr/s'oB dh fw;kb ekfJw eoBr/. ok:b e?c/ ftu j'Jhgq/; ekBco/I; ftu ;odko N'Bh nkd p'bkfonk B/ i'o d/e/ fejk :{0gh0 wkJhBkohNh p'ov ftu fe;/ f;Zy ~ BkoyDk, :{0gh0 gzikph ne?vwh d/ tkJh; u/now?B d/ gd~ bzp/ ;w/I s'I ykbh oyDk, tikos ftu fe;/ f;Zy dk BQKB j'Dk nkd tXhehnK ekoB f;ZyK ftu o'F j? ns/ ;oeko~ f;ZyK d/ tkip je s[os d/D/ ukjhd/ jB. byBT{

r[od[nkok gqpzXe ew/Nh d/ okiBhse n?i/zv/ dk th n?bkBehsk frnk j?. fi;~ u[BK ewhFB d/ dkfJo/ ftu ofjzd/j'J/ Xkowe n;EkBK s'I fet/ B/goQ/ ukfVQnk ikJ/rk ni/;g;N BjhI j?. Xkowe gqpzX ew/Nh fi;d/ n'jd/dko;oekoh nc;o iK eowukoh th j' ;ed/ jB ehokiBhse n?i/Ivk ubk ;edh j? ;g;N j'Dk io{oh j?.

fdZbh ns/ gzikp ftu r[od[nkok gqpzX bJhgqpzXe ew/NhnK ns/ f;Zyk d/ okiBhse fjsK bJh nekbhdb nbr-nbr eZw eod/ jB. BthI ew/Nh d/ w[Zyn'jd/nK s/ ;0 ofizdo f;zx pZrk cKT[vo gqXkB, ;0pbihs f;zx N'Bh, ekoekoh gqXkB, ;0 i'frzdo f;zx, ;0ih0 n?;0 tkbhnK g?NoB, ;0 i/0 n?;0 uZYk, ;0 n?;0n?;0 pZrk, ;0 nko0 n?;0 d{nk, ;0 eowihs f;zx, whsgqXkB, ;0 fpqfizdo gkb f;zx u/now?B nvtkJhiohew/Nh, ;0 fBowb f;zx, ;0 noftzdo gkb f;zx, iBob;eZso, ;0 jogkb f;zx iZrh yikBuh, ;0 ;otihsf;zx ntX ekbhfin?N, ;0 oDihs f;zx no'Vk, ;0;Bdhg f;zx nBzd, ;0 n?u0 n?;0 y[okBk, ;0 wBihsf;zx sbtkV, ;0 uoB ihs f;zx ;kjBh, ;0 e/0n?;0n?pN u[B/ ns/ wB'Bhs ehs/ rJ/ jB.

byBT{ r[od[nkok gqpzXe ew/Nh dk g[BormBbyBT{ r[od[nkok gqpzXe ew/Nh dk g[BormBbyBT{ r[od[nkok gqpzXe ew/Nh dk g[BormBbyBT{ r[od[nkok gqpzXe ew/Nh dk g[BormBbyBT{ r[od[nkok gqpzXe ew/Nh dk g[BormB

Page 13: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(11)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013

byBT{ r[od[nkok gqpzXebyBT{ r[od[nkok gqpzXebyBT{ r[od[nkok gqpzXebyBT{ r[od[nkok gqpzXebyBT{ r[od[nkok gqpzXeew/Nh d/ Bt/I fBoB/ew/Nh d/ Bt/I fBoB/ew/Nh d/ Bt/I fBoB/ew/Nh d/ Bt/I fBoB/ew/Nh d/ Bt/I fBoB/

1H ew/Nh B/ fBoBK fbnk j? fe vh0nkJh0 ih0 i/bB/ nkbwpkr r[od[nko/ nke/ fi; soQK nB[o'X ehsk j?,i/b d/ e?dhnK d/ ;{Xko bJh r[o{ wjkoki dh ;/X nB[;koT[gokbk ehsk ikJ/ ns/ i/b ftu e?Ig bk e/ fFeFk ns/;jkfJsK d/ ekoi ehs/ ikD, n?bHihHghH;h d/ gqpzXeK B/i/b dk d'ok ehsk ns/ pkbe ns/ gq'VQ e?dhnK dh fFeFkbJh fJe ekoiftT[zs fsnko ehsh j? fi; w[skpe ibdhT[gokbk ehsk ikJ/rk.

r[od[nkok nkbwpkr fty/ 2014 ftu ;qhr[od[nkok nkbwpkr fty/ 2014 ftu ;qhr[od[nkok nkbwpkr fty/ 2014 ftu ;qhr[od[nkok nkbwpkr fty/ 2014 ftu ;qhr[od[nkok nkbwpkr fty/ 2014 ftu ;qhr[o{ r'fpzd f;zx ih dk gqekF T[s;tr[o{ r'fpzd f;zx ih dk gqekF T[s;tr[o{ r'fpzd f;zx ih dk gqekF T[s;tr[o{ r'fpzd f;zx ih dk gqekF T[s;tr[o{ r'fpzd f;zx ih dk gqekF T[s;tiBw fdB tkb/ fdB 14 iBtoh ~ jhiBw fdB tkb/ fdB 14 iBtoh ~ jhiBw fdB tkb/ fdB 14 iBtoh ~ jhiBw fdB tkb/ fdB 14 iBtoh ~ jhiBw fdB tkb/ fdB 14 iBtoh ~ jh

wBkfJnk ikJ/rkwBkfJnk ikJ/rkwBkfJnk ikJ/rkwBkfJnk ikJ/rkwBkfJnk ikJ/rkr[od[nkok nkbwpkr B/ fBoBk fbnk j? fe r[o{

r'fpzd f;zx ih wjkoki dk gqekF T[s;t n;bh sohes'I pkd d/ n?stko ~ Bk wBke/ fdB d/ fdB jh wBkfJnkikJ/. fJ; T[gokb/ ftu j'o r[od[nkfonK ~ th Fkwbeod/ j'J/ gq'rokw T[bhe/ rJ/ jB i' j/m fby/ nB[;kojB.1- byBT{ dhnK ;w{j f;Zy ;zrsK 14 iBtoh 2014~ fJe ;kE r[0 nkbwpkr fty/ gqekF T[s;t wBkT[DrhnK fi; ftu GkJh ;fszdo f;zx ih ns/ GkJh rrBdhg f;zx d/ okrh iZE/ fdZbh s'I ns/ frnkBh nwohe f;zxeEkeko uzvhrV s'I doFB d/Dr/.2- fsBQ fdBh ;wkrw dh nozGsk ftu r[od[nkokf;zrko Bro fty/ eth dopko ns/ r[od[nkok uzdoBro, ;do ns/ njhnkrzi fty/ ehosB dopko th ehs/ikDr/.3- Bro ehosB dh nr[nkJh r[od[nkok Bkekfjzv'bk d/ ekoekoh gqXkB ;0 ofizdo f;zx d[nk eoDr/i' nkFhnBk s'I nkbwpkr se efvQnk ikJ/rk. fi; ftupho ykb;k rsek gkoNh fjZ;k bt/rh.4- ;wkrw ftu w?vheb e?Ig, pbZv v'B/FB e?Ig,;?whBko, g[;se w/bk gqdoFBh, d;sko pzdh, Xkowew[ekpb/ ns/ f;woB bVQh nkd th eoBk gq;skts j?.

2H jo wjhB/ n?bHihHghH;h d/ ;ko/ w?Ipo tkoh tkohjo/e r[od[nkok ftu eZm/ j'e/ ehosB ;wkrw eoDr/ns/ ;EkBe io{osK dh ikDekoh b?Dr/.3H ftXtk fBokFqs phphnK ~ g?zFB d/D bJh ckowikoh ehs/ rJ/ jB. b'Vtzd f;Zy ns/ f;zXh phphnK ~g?z;B fdZsh ikJ/rh.

r[od[nkok ;do fty/r[od[nkok ;do fty/r[od[nkok ;do fty/r[od[nkok ;do fty/r[od[nkok ;do fty/w/vheb e?Igw/vheb e?Igw/vheb e?Igw/vheb e?Igw/vheb e?Ig

;0 jogkb f;zx, iBob ;eZso nB[;ko fwsh20 neN{po ~ r[o{ okwdk; ih d/ gqekF T[s;t, r[o{ jfofeFB ih d/ r[o{ rZdh fdt;, r[o{ jfo okfJ ih d/ i'shi's fdt; ~ ;wogs fJe tZvQ/ gZXo s/ w/vheb e?IgbkfJnk ik fojK j?. b'Vtzd bkG T[mk ;ed/ jB.

Xkowe w[ekpb/Xkowe w[ekpb/Xkowe w[ekpb/Xkowe w[ekpb/Xkowe w[ekpb/

;qh ;[ywBh ;kfjp ;/tk ;[;kfJNh byBT{ dk;kbkBk ;wkrw fwsh 30 ;szpo, 1 ns/ 2 neN{po ~wBkfJnk ik fojk j? fi; ftu frnkBh gowihs f;zxykb;k nBzdg[o ;kfjp tkb/ gqukoe, GkJh ;fszdo phof;zx, ji{oh okrh dopko ;kfjp ;qh nfwqs;o ns/ GkJhr[fozdo gkb f;zx ji{oh okrh r[od[nkok Fjhd pkpkdhg f;zx ih, ;qh nfwqs;o gj[zu oj/ jB. fJ; ;wkrwdh nozGsk ftu fwsh 21, 22 ns/ 24 ;szpo ~ Xkowew[ekpb/ eokJ/ rJ/ fi; ftu, ;'w:k u'o;hnk, fvzgb e"o,jogqhs e"o, nBB:k ;qhtk;stk, nkFhnk Bk}, tzdBke[wkoh B/ ngD/-ngD/ r[o{g ftZu gfjbk ;EkB gokgsehsk j?. fJ; ;[ekpb/ ftu 242 pfuZnK B/ fjZ;k fbnk ns/;wkrw ftu 40 pfunK ~ fJBkw fdsk ikJ/rk.

Page 14: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(12)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013

r[o{ BkBe d/t ih dh nop d/F dh :ksok dk fposKs-3r[o{ BkBe d/t ih dh nop d/F dh :ksok dk fposKs-3r[o{ BkBe d/t ih dh nop d/F dh :ksok dk fposKs-3r[o{ BkBe d/t ih dh nop d/F dh :ksok dk fposKs-3r[o{ BkBe d/t ih dh nop d/F dh :ksok dk fposKs-3

wZe/ s'I r[o{ ih wdhBk ub/ rJ/. fJE/ nkg ihB/ j}os w[jZwd ;kfjp d/ wepo/ s/ v/ok bkfJnk.nkg ih B/ ehosB F[o{ ehsk ns/ fejk @@Neehum,

Hafat Chaha Da Ha Salasa Wa Rubaya .....## wsbp6 wzvb, 7 wjKdhg ns/ 14 b'e ;ko/ jh w[y s'o s/ fsBr[Dk ~ d;d/ jB. fjzd{ Xow efjzdK j? fe fJBk;kfonK B/ fJB;kB d/ ihtB ~ uko GkrK ftu tzfvnkj?. gqwkswk e/tb fJe j? ns/ T[; d/ pokpo (s[b) j'oe'Jh BjhI.

id w[;fbw b'eK B/ fJ; rkfJB ~ ;[fDnkns/ T[j th j}os w[jwd ;kfjp d/ wepo/ s'I sK T[BKnzdo oj' ns/ r[;/ dk jV nk frnk. T[BQK ~ i' thjfEnko fwfbnk b? e/ wepo/ tb B; s[o/ go idT[BK B/ r[o{ ih ~ wkoB tk;s/ nkgD/ jZE T[mkJ/ sK T[E/jh ieV/ rJ/ (iw rJ/). jios w[jwd ;kfjp d/itkJh j}os nbh d/ ikBFhB ybhck B/ ngDhnKT[IrbK ngD/ ezB ftu gkJhnK sK T[j th T[; w[dokftu iw frnk. sd uko JhwkwK - : - cko ;\h,iwkb dhB, ewkb dhB ns/ ybh\k j?okB gq/FkB j'rJ/. T[BK B/ ;ko/ b'eK tb'I T[BQK d/ fJ; e[eow bJhw[jk\h wzrfdnk, ofjw bJh fpBsh ehsh - ns/ fejkfe n;h BkBe ~ nkgDk Bph ngDk g?rzpo s;bhweod/ jK ns/ ;dk jh pkpk BkBe dk fJ;/ soK ;fsekoj't/rk.

r[o{ ih ;kfonK ~ pyF fdsk ns/ n'j T[BQK d/nr/ gfjbk tKr fjbB i[bD br/. fJ; n;EkB r[o{;kfjp dh :kd ftu T[BQK dh yVKtK oyhnK j'JhnKjB. fJ; n;EkB r[o{ ih 27 fdB ofj e/ ehosBeofdnK b'eK ~ fJe tkfjr[o{ nbk-skbk Bkb fgnkoeoB dk T[gd/F fdZsk.

fJE'I r[o{ ih ek\k rJ/. fJj n;EkB dfonkckoks d/ feBko/ j? ns/ j}os w[jwd ;kfjp ns/fJwkw wkthnk dk iZdh fgzv j?. fJ;/ n;EkB s/ j}osnbh d/ p/N/ j{;?B ~ :kjhd B/ Fjhd ehsk ;h. fJ;n;EkB nieb eopbk eoe/ ikfDnk iKdk j?.

(bVh i'VB bJh t/y' gzikph ;[wB, ;szpo 2013 nze ftu)

fJ; e;p/ d/ dyZB tb fJe epo;EkB j?.r[o{ ;kfjp B/ fJ; n;EkB s/ fsB wjhB/ 23 fdBgquko ehsk ns/ nkgD/ o{jkBh frnkB Bkb b'eK ~ w'jfbnk. fJ; n;EkB s/ gksFkj dh :kd ftu fJen;EkB pfDnk j? i' Gkos d/ BkBeFkj g?rzpo d/ BkwBkb ikfDnk iKdk j?. fJwkw wkthnK d/ tzF ftu'I nith T[; n;EkB dh ;/tk ;zGkb eod/ jB ns/ fJ;epo;EkB s/ ehosB eod/ jB.

r[o{ gksFkj dh fJ; nop :ksok d/ fbykoh(ski[dhB) fbyd/ jB fe id r[o{ ih fJ; n;EkB(cemetery) s/ ehosB efonk eod/ ;B sK pj[s ;ko/b'e T[BQK dk ehosB ;[BD ns/ doFBk ~ nkT[Id/ ;B.b'e Bkw pkDh ;[BD ns/ r[o{ gksFkj Bkb puBpbk; eoe/ nBzd ns/ y[Fh wfj;{; eod/ ;B. r[o{ih d/ gqFz;eK ftu'I fJe pj[s jh gq;Bfus phph ;h i'Bkw pkDh ns/ gksFkj d/ puBk s' pj[s gqGkts ;h.fJ; phph dk Bkw ;bhwk ;h. id th T[j ;fs;zr ftunkT[Idh sK G/N ti'I e[M G'iB io{o fbnkT[Idh. T[; dkxo tkbk (gsh) T[mK dk ftgko eodk ;h ns/ pkjoofjzdk ;h. fJe fdB id pkjo'I tkg; xo gofsnksK b'eK B/ T[; ~ skjB/ wko/ fe s/oh gsBh fJ;bkfwen;{bK (FoQk) d/ T[bN ik ojh j?. T[BK B/ fFekfJsehsh fe s/oh gsBh fpBk fe;/ god/ d/ T[; Gkoshceho gk; p?mh ofjzdh j?.

fJe fdB ;bhwk, r[o{ gksFkj dh ;zrs ftupkpk BkBe gk; p?mh j'Jh ;h. T[; ~ n?;k ;e{B ns/FKsh gqshs j'Jh fe T[j ;wkXh ftu ubh rJh. pkpkBkBe B/ ski[dhB ~ fejk fe ;bhwk ~ xo G/i'. Ybd/F{oi dh bkbh xN ojh ;h, Fkw dk t/bk j' frnk ;h.ski[dhB B/ j'bh ijh ;bhwk ~ p[bkfJnk, ;bhwk sqpee/ ikrh sK ski[dhB B/ pV/ fgnko Bkb fejk fe pkpkBkBe uKj[zd/ jB fe puh s{z S/sh xko ubh ik. xotb ikD s'I gfjbk ;bhwK B/ pkpk BkBe d/ uoBk ~gof;nk. T[; d/ sK egkN y[b rJ/ T[; d/ nzdofrnkB dk gqekF j' frnk. T[j d; edw xo tb

;?:d fgqEgkb f;zx

Page 15: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(13)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013

(HHHHHHHHHHHubdk )(HHHHHHHHHHHubdk )(HHHHHHHHHHHubdk )(HHHHHHHHHHHubdk )(HHHHHHHHHHHubdk )

nr/ tXh ns/ fco fgS/ w[V e/ fejk @@w/ok nB[wkB j?fe w/ok gsh xo nk frnk j?.## fJ; s/ r[o{ gksFkjB/ skVBk eofdnk fejk fe nkgDhnK FeshnK ~ ;zGkbe/ oyhI ns/ ;fji ftu ofjDk.

;bhwK xo gj[zuh sK T[; B/ d/fynk fe T[; dkgsh r[;/ bkb Bkb ghbk j'fJnk d{i/ ;kEhnK Bkb p?mkj?. T[; dk gsh r[bkw :knk B/ ;bhwK ~ eq'X Bkbx{fonk sK ;bhwK B/ ;fji Bkb fejk fe @@w/oh Grshjh ;h fi; ekoB s{z ;}k s'I pu frnk j?I, s{z sK fJeesb ehsk ;h. s{z ngD/ xo dphnK 500 ;'B/ dhnKw'joK eY e/ b? frnk ns/ wihd ~ d/ fdshnK. r[bkw:knk pj[s j?okB j'fJnk ns/ fejk fe w?I sK s?~ e[MBjhI df;nk, w?I fJZE/ nkfJnk ns/ ibdh jh tkg; ubkfrnk, s?~ fJj ;ZG e[M fe; soK gsk bZrk. ;bhwkB/ fejk fe gfjbK fJj d; fe fiE/ s{z frnk ;hgqd/; T[E/ eh tkgfonk ;h. gsh B/ df;nk - @@id'I ;kvkekcbk fw;o d/ B/V/ gZ[iB tkbk ;h, w/o/ fJe T{m/ B/fJe pkr ftu'I nzr{oK dh p/b yk bJh.

T[; pkr dk wkbe p[Yk fe;kB rZ[;/ ftunkfJnk ns/ T[; B/ w/o/ T[; T{m/ ~ i'o dk gEZowkfonk s/ w/ok T{mk wo frnk. w?I th eq'X ftu T[jhgZEo T[; fe;kB ~ wkfonk s/ T[j fe;kB wo frnk.w?I T[E'I GZiB dh e'fFF ehsh go gefVnk frnk ns/eufjoh g/F ehsk frnk. w?I ;koh rb ;Zu' ;Zuh dZ;fdZsh go ekB{B nB[;ko fe;/ ~ wkoB pdb/ w?~ w"sdh ;ik ;[BkJh rJh. feT[Ife w?I fe;/ dk eo}k d/Dk;h ;' w?I jkew ~ fpB/ ehsh fe w?~ fsB fdB dk ;wKfdZsk ikJ/ sK fe w?I fJj eo}k ndk eo ;eK. fJe

nkdwh fi; B/ ;\/d g'Fke gkJh j'Jh ;h w/ok }kwBpfDnk ns/ w/oh nghb wB}{o j'Jh.**

nr'I r[bkw :knk B/ df;nk fe w?I xo nkfJnk,nFo\hnK y'd e/ eYhnK ns/ ibdh ibdh tkg;frnk. w?~ jkew tb'I i' fsB fdBK dh w[jbs fwbh;h, r[}o rJh ;h, w/o/ tk;s/ ;w/I s/ tkg; g[iBkBkw[wfeB ;h, fJ; tk;s/ }wkBs d/D tkb/ ~ frqcskoeo fbnk frnk ;h. w?I id tkg; g[ik sK b'eK s/ uzrkgqGkt fgnk fe w?I tkg; nk frnk j? sK jkew B/ w?~w[nk\ eo fdsZk. w?~ Sv fdZsk frnk sK w?I c'oB ngD/ikwD dks/ dh Gkb ehsh go T[j w?~ feXo/ Bkfwfbnk. fJj ;koh rb ;[D e/ ;bhwk fJedw p'bgJh - @@T[j wkbe eosko ;Zuk j?, T[j tkfjr[o{ ;Zukj?.

d{i/ fdB ;bhwk nkgD/ gsh ~ Bkb b? e/ pkpkih d/ doFBk ~ rJh. gfjbh B}o ftu jh gsh ~;wM nk rJh fJj Gkosh pkpk jh w/ok }wkBsh ;h ns/nkg w[jko/ T[; dk f;o ;fseko ti'I pkpk BkBe d/uoBk s/ Yfj fgnk. T[; dk b{z b{z nBzfds ;h ns/ T[;dk o'w o'w F[eokB/ ns/ XzBtkd dh w{os pfDnkj'fJnk ;h. gsh d/ wB d/ ;ko/ Fe d{o j' rJ/ ns/ wB][;h s/ y/V/ Bkb Go frnk.

d't/I gsh gsBh pkpk BkBe d/ uoBk Bkb fJ;soK fbgN/ j'J/ ;B fi;soK Ffjd dhnK wZyhnK c[bK~ fbgNdhnK jB. j[D T[BQK d/ o'w o'w ftu nbkjdk ~o tk; fojk ;h.

nB[tkde L joGiB f;zx 093696624671

nBw'b ;[wBnBw'b ;[wBnBw'b ;[wBnBw'b ;[wBnBw'b ;[wB1- fuzsktkB g[oF dk ;qho jw/FK o'rh ofjzdk j? s/ o}k ftu p/fuzs ofjB tkb/ dk ;dk szdo[;s.2- i' g[oF ;z;koh wfjb wkVhnK dk jzeko eodk j? T[; ~ JhFPo d/ dopko ftu EK BjhI fwbdh.3- i' wB[Zy fe;/ G[b/ okjh ~ o;s/ gkt/ T[; dk ;z;ko d/ fpyV/ okj ftu ;fsr[o{ ;jkJh j'Idk j?.4- fit/I jz; d[X ns/ gkBh ~ fBy/V e/ oZy d/Idk j? fJ;/ soQK r[o{ ek f;Zy r[ows ns/ wBws ~.5- ;'Mh s/ FoXk d't/I }o{oh jB, fpBk ;'Mh FoXk e[okfj gKdh s/ fpBk FoXk ;'Mh p/w[y pBkdh j?.6- fit/I gkBh ngB/ gKb/ ekm ~ BjhI v'pdk fJ;/ soQK r[o{ f;Zy ~ gkgK dh ykJh ftu BjhI v[pB d/Idk.7- wB[Zy dh jwdodh jw/Fk T[; d/ ngB/ ;[nkoE bJh j'Idh j? ns/ r[o{ dh wB[Zy d/ Gb/ bJh.

frnkBh T{Xw f;zx ih

Page 16: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(14)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013

;qh r[o{ rqzE ;kfjp ih dk ;fseko;qh r[o{ rqzE ;kfjp ih dk ;fseko;qh r[o{ rqzE ;kfjp ih dk ;fseko;qh r[o{ rqzE ;kfjp ih dk ;fseko;qh r[o{ rqzE ;kfjp ih dk ;fseko

;w/I d/ gqGkt ns/ j'o eJh fJe ekoBK d/ n;oj/m n;hI ;qh r[o{ rqzE ;kfjp ih s'I pj[sK @d{o# j[zd/ ikoj/ jK. fJj d{oh eJh soQK dh j?. ;ohoe GKs sKr[od[nkfonK ns/ Xkofwe n;EkBK, dhtkBK ns/ w/fbnKT[s/ ikD tkfbnK dh frDsh nZr/ Bkb'I iB-;zfynk dhfB;ps Bkb tX ojh j? go fJBQK ;soK d/ b/ye d/;kjwD/ fJ; ;ohoe B/Vsk dk gqFB BjhI ;r'I e[M j'oGkt j?. T[; ~ uko w[Zy GkrK ftu tzfvnK ik ;edkj? L1- eh n;hI ;qh r[o{ rqzE ;kfjp ih dk ;fseko T[j'Ifijk eod/ jK i' fJe r[o{ dk eoBk T[fus j? <2- eh n;hI r[o{ ih d/ j}{o b'VhIdh wo:kdk ~ g{ohsoQK fBGkT[Id/ jK <3- eh n;hI r[o{ ih d/ T[gd/F ~ g{oh soQK ns/ mhe;wMd/ jK <4- eh n;hI nkgD/ r[o{ d/ T[gd/F ~ j'oBK segj[zukT[D bJh g{ok :sB eod/ jK <

i/ ;kvk fJBQK uko gqFBk ;zpzXh T[Zso @jK# ftuj? sK n;hI mhe r[o{ d/ B/V/ jK ns/ fizBk jh fJBQK dk T[Zso@BKj# ftu j[zdk ikt/rk, UBk jh n;hI d{o. fJ; bJh :'rj? fe fJBQK ftu' I jo fJe gqFB ~ n;hI tko' tkoh

gq'0 n?;H n?;H nw'bgq'0 n?;H n?;H nw'bgq'0 n?;H n?;H nw'bgq'0 n?;H n?;H nw'bgq'0 n?;H n?;H nw'b

ftukohJ/.fJ; ftu ;zd/j BjhI fe n;hI ;qh r[o{ rqzE ;kfjp

ih d/ ;kjwD/ f;o fBtkT[Id/ jK (wZEk BjhI N/ed/) ns/ e[M;odk-g[idk uVQktk uVQkT[Id/ jK. j[D/ jh T[go fbfynkfrnk j? fe n;hI wZEk BjhI N/ed/, f;o fBtkT[Id/ jK. fJjrZb ;GBK bJh sK ;Zuh BjhI, eJh sK ;Zu-w[zu jh wZEkN/ed/ jB go ;kvk fJj eEB ;GBK bJh M{mk th BjhII.ed/ r[od[nko/ ftu p/fmnK th tZy-tZy nkdwhnK ikfJ;sohnK ~ nkT[IfdnK ~ sZe' sK s[jk~ u"dK-gzdoKfe;wK dk wZEk N/fejk iKdk fd; ;edk j?. eJh sK yb's/jh p{j/ ftu'I E'VQk fijk f;o S/sh Bkb M[ekn e/ nkgDhpfjD tkbh EK tZb GZiDr/. fJj rZb ftF/F eoe/ BthnKnXyVQhnK e[VhnK ftu t/yD ftu nkT[Idh j?. d{i/ eJhb'e ;qh r[o{ rqzE ;kfjp ih d/ e'b sK nkT[Dr/ go r'v/goB/ j' e/ nZXk e[ f;o M[ekn e/ w[V ikDr/. shih fe;wT[BQK b'eK dh j? i' wZEk sK }whB Bkb bkT[Id/ jB go T[BQK~ d/yD tkbk jo e'Jh nB[wkB bk ;edk j? fe T[BQK d/wB ftu e'Jh ;fseko BjhI, fJe o;w tkbh pks j? ! goj[D sK fJ; s'I th rZb bzx rJh j?. f;Zy B"itkBK ns/pZfunK ~ fpBK wZEk N/eD d/ jh r[od[nko/ ftu nkpfjzfdnK t/fynk ik ;edk j? eJh sK fJ; s'I th rJ/.

b/ye gq'0 nw'b n'j wjkB j;sh jB fiBK B/ :shw ykB/ ftu gotfoF gKT[Id/ j'J/ fJe tkoh fJe ;opXow whfNzr ftu pj[s ;'jDk GkFD fdZsk. T[g;EZs nzrq/i gkdoh B/ nw'b ih d/ f;o s/ jZE c/od/, skohc ehshns/ fejk fe n;h s/oh gVQkJh ns/ gotfoF dk g{ok youk T[mk e/ s?I~ fJzrb?Iv G/i e/ skbhw d[nk fdznkr/.go Fos j? fe s{z id th f;Zy Xow dh tfvnkJh ftu GkFD eo/rK, s?~ GkFD d/ nkyho ftu fJj efjBk j?fe fJ;kJh Xow th nZSk j?. i/ s?~ wzi{o j't/ ;jkfJsk bJh w/o/ e'b uou nk iKJh. nw'b ih nkgD/ Gfty dhp/jsoh bJh uou, gkdoh ~ fwbD tk;s/ rJ/ s/ iKd/ j'J/ nkgD/ Bkb :shw ykB/ s'I o'Nh th pzBQ e/ b? rJ/ e/fes/ d/o B j' ikJ/. uou ezgkT[Iv ftu gkdoh dh e'mh s/ gsk bZrk eh gkdoh fJe whfNzr ftu fpih jB ns/p/Iu s/ p?m e/ fJzsiko eo'. E'Vh d/o ftu gkdoh dk e[Zsk nk e/ nw'b ih d/ wro g? frnk ns/ G'IeDk F[o{ eofdZsk ns/ T[; ~ u[Zg eokT[D bJh nw'b ih B/ nkgDh o'Nh dh g'Nbh ftZu'I fJe o'Nh eYe/ T[jd/ nZr/ gk fdZsh.e[Zs/ B/ T[; o'Nh ~ ;z[x e/ SvQ fdZsk go ykXk BjhI. fJsB/ ftu gkdoh pkjo fwbD tk;s/ nkfJnk s/ e[Zs/ ~ vpbo'Nh dk gh; d/ e/ u[g eokfJnk. n'jBK gkdoh s'I g[fSnk fe s[jkvk e[Zsk o'Nh BjhI yKdk f;oc vpbo'Nh yKdkj?. gkdoh dk itkp ;h fe fJj ;p e[S yKdk j? go nkgD/ wkbe dk fdZsk jh yKdk j?. fJj ;[De/ nw'b ~n?;h ;'Mh gJh eh T[j T[m yb'sk ns/ efjD bZrk ckdo ih w?I f;Zy Xow d/ pkDh r[o{ BkBe d/ dopko dk e{eojK, s[jkv/ e[Zs/ s'I ;hy b?e/ w?I tkfg; ik fojk jK w?I th nkgD/ wkbZe dk fdZsk jh yktKrk ns/ tkfg; nk rJ/.b/ye', gqzpXe' ns/ gqukoe' fJ; g{o/ b/y ~ io{o gVQ' ns/ nZr/ fJ; ~ gqukoB dh feqgk eo'.- ;zgkdeb/ye', gqzpXe' ns/ gqukoe' fJ; g{o/ b/y ~ io{o gVQ' ns/ nZr/ fJ; ~ gqukoB dh feqgk eo'.- ;zgkdeb/ye', gqzpXe' ns/ gqukoe' fJ; g{o/ b/y ~ io{o gVQ' ns/ nZr/ fJ; ~ gqukoB dh feqgk eo'.- ;zgkdeb/ye', gqzpXe' ns/ gqukoe' fJ; g{o/ b/y ~ io{o gVQ' ns/ nZr/ fJ; ~ gqukoB dh feqgk eo'.- ;zgkdeb/ye', gqzpXe' ns/ gqukoe' fJ; g{o/ b/y ~ io{o gVQ' ns/ nZr/ fJ; ~ gqukoB dh feqgk eo'.- ;zgkde

Page 17: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(15)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013

T[BQK bJh pfjDk th n"yk j?. T[j pkjo jh fco s[o e/MN bzxk b?Id/ jB. T[j yb' e/ doFB fdzd/ jB (T[jFkfJd nkgDk-nkg ftykT[D jh nkJ/ j[zd/ jB), eJhvzvT[s pzdBk eod/ jB, eJh T[uh csfj p[bk e/ ;G dkfXnkB T[NekT[Id/ jB.

fe;/ e"w iK Xow dh J/esk ns/ ;{s dk gqGktnfijhnK EktK T[s'I jh fbnk iKdk j?, fiE/ T[; e'w d/ b'efJeZm/ j'D. ;' i/ r[o{ rqzE ;kfjp ih dh jk}oh ftu ;kvknkT[D dk Yzr jh fJj' fijk fte'fbZsok j? sK ;'uD tkbhrZb j? fe i/ fe;/ nBwsh iK gqd/;h ~ fbyDk gt/ fe n;hIwZEk fe; soQK N/ed/ jK iK r[o{ rqzE ;kfjp ih dk ;fsekofe; soQK eod/ jK sK, wB dh GktBk ojh fJe gk;/, ;kv/;oho dh XkoBk eh dZ;/rh < fJj pVh fuzskiBe rZbj't/rh.

fJjh rZb uVQktk uVQkT[D ;zpzXh j?. eJh-eJhc[ZN d[o/fvUI g?;/ ;[ZND tkb/ iK e'b nk e/ th G[nK e/ g?;/wkoB tkb/ fdqF ~ t/y e/ fJj BjhI fejk ik ;edk fefJ; soQK eoB tkb/ d/ wB ftu e'Jh ;d-GktBk iK FoXkj?, ;r'I fJT[I sK @pZXk uZNh# tkbk n;o jh gqrN j[zdk j?.GkJh r[odk; ih B/ @GktBh Grs GkfJ e"vh nro Gkroky?# nkfrnk ;h go eh fJT[I g?;k ;[ZNDk iK G[nK e/ wkoBkGkfJ s/ GktBk s/ Grsh dk ;p{s j? <

b/ye dk fJj ftuko j? fe fJ; nDrfjbh dkekoB nfrnkBsk ns/ p/gqtkjh j?. n;hI pZfunK s/B"itkBK ~ fJj f;ykT[D dk sK pVk :sB eod/ jK fexo nkJ/ gqkj[D/ ~ fet/I fwbDk ukjhdk j?, T[;skdK iKtZfvnK Bkb fet/I toskt eoBk ukjhdk j?, j'o sK j'od';sK, fwZsoK, B'eoK nkfd d/ ;jkwD/ fet/I p'bDk, T[mDk,p?mDk ukjhdk j?, go eh n;hI ed/ ;e{bK, ekbiK,r[od[nkok ;kfjpkB iK xoK ftu fJj f;ykT[D dk th:sB ehsk j? fe wZEk fet/ I N/eDk j?, nodk; t/b/fet/I yb'Dk j?, G/Nk fet/I oZyDh j? iK r[o{ ;kfjp d/ ;kjwD/fet/I p?mhdk j?.

fe;/ nkg s'I tZv/ d/ ;kjwD/ i/ e[o;h T[s/ p?m/ Ghn;hI fJe bZs r'v/ T[s/ oZy bJhJ/ sK fJj rZb ;bhe/d/ fto[ZX wzBh iKdh j?. i/ n;hI nkg s'I tZv/ ~ jZE fwbkT[DbJh gfjbK nkgDk jZE nZr/ eo d/JhJ/ sK n;hI rztko;wM/ iKd/ jK. fJzM jh eZgfVnK ;zpzXh th nB/eK fB:wjB go j?okBh j? fe r[o{ d/ dopko ftu ikD tkb/ r[o{

dh j}{oh ftu p?mD t/b/ fJBQK fB:wK s/ ;bhe/ dh gqtkjBjhI eod/. fJ; ftu ;fseko T[gikT[D dk pkjow[yh YzrfJj' ;bhek j? fi; Bkb ;kv/ nkgD/ ns/ ;k~ t/yDtkfbnK d/ wB ftu ;fseko dh GktBk T[gidh j?.

fJ;/ jh ;zpzX ftu eZgfVnK s'I fJe ftuko nkfrnk j?. i/ fe;/ ;'r tkb/ xo n;hI uwehb/ ns/GVehb/ eZgV/ gk e/ ub/ ikJhJ/ sK @n;hI fej' fij/bZrKr/<# fJj nB[wkB ;[Gkte jh bkfJnk ik ;edk j?.fJzM jh ;w/I nB[;ko rZb fJE'I she g[Zi rJh j'Jh j? feFkw d/ ykD/ ftu fejVk ;{N gkJhdk j? ns/ d[gfjot/b/ fejVk. fejVh oZ[s ftu eZgfVnK dk fejVk ozr uzrkbZrdk j? ns/ fejVh EK T[s/ fejVk. eJh EkJhI fBZeogk e/ ikDk p[ok j't/rk ns/ nfijhnK EktK th jB fiE/fBZeo Bkb jh ikD:'r j[zdk j?, fit/I go/v, ;?o nkfd.

eh c/o r[o{ ;kfjp dh jk}oh ftu ikD bZfrnK;k~ nkgD/ fbpk; dk fXnkB eoB dh b'V BjhI < fJetko r[od[nkok ;kfjp d' gVQhnK fbyhnK fJ;sohnK fJj'fij/ fbpk; ftu nkT[IdhnK d/yhnK fe tZv/-tZv/ gq/whnK dhth fBrkj okrhnK tb'I jN e/ T[BQK tZb ubh rJh.;kohnK BzrhnK pkjtK, nZXh s'I tZX Bzrh fgZm nkfd. rZbKBk e/tb r[o{ ;kfjp d/ ;fseko Bkb jh nY[ethnK jB;r'I ;wkfie ns/ nkuoDe fdqFNhe'D Bkb th p[ohnKjB. fiE/ ;?IeV/ b'eK B/ fJeZm/ j'Dk j?, T[E/ Gh i/ n;hI b'eKdh okJ/ dk fynkb Bk eoKr/ sK j'o feZE/ eoKr/ <

fJ; ;fseko d/ Bk j'D d/ ekoB eJh j' ;ed/jB go tZvh s/ ftF/F rZb sK fJj' jh j? fe ;k~ nkgD/pZfunK ns/ B"itkBK ~ fJj ;G e[M f;ykT[Dk gt/rk ns/r[od[nkok ;kfjp d/ gqpzX ~ ftF/F s"o s/ nfijk oZyDkgt/rk fe T[E/ nkT[D tkfbnK bJh e[M Bk e[M fB:wK dhgkbDk }o{oh j't/. frofinK ns/ w;hsK ftu sK nfijkj?, s[;hI r'v/ Bzr/ b? e/ w;hs ftu BjhI ik ;ed/. fJ;/soQK jh frofinK ftu th nfijhnK rZbK bJh ftF/FfB:w ns/ pzXB jB ns/ r[od[nkok ;kfjpkB ftu thfit/I j'o nB/eK fB:w n;hI ;[Gkte jh gkbd/ jK fst/I jh;k~ r[o{ ;kfjp dh jk}oh ftu nkT[D, wZEk N/eD, yb'D,jZE i'VB nkfd ;zpzXh th e[M fB:wK dk gkbD eoBknktZFe j?. d[Zy dh rZb j? fe nodk; t/b/ b'eK dk jZEi'VB dk Bw{Bk ns/ yb'D dk Yzr th eJh gqeko dk j'frnk j?. fe;/ Bwk} t/b/ ed/ nfijk BjhI t/fynk iKdk

Page 18: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(16)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013

ns/ Bk jh froi/ dh gqkoEBk t/b/.fJj rZbK e'Jh n"yhnK BjhI, e/tb ;kvh p/gqtkjh

j?. e[M tX/o/ fXnkB fJ;~ pj[s ;kok ;[Xko ;edk j?.pugB s'I nfijh gogkNh gkT[D dh b'V j? ns/ nkg Bw{BkpD e/ ftykT[Dk }o{oh j?.

i/ n;h ;qh r[o{ rqzE ;kfjp ih dk g{oB ;fsekoeod/ j'JhJ/ sK eh n;hI r[o{ wjkoki dh jk}oh ftu d{i/f;ZyK ~ wzdk p'b ;ed/ jK < eh n;hI fdb-fdykt/ s/ e"V/b?euo d/ ;ed/ jK < gkoNhnK s/ XfVnK d/ MrV/ S/V;ed/ jK < b/ye dk ftuko j? fe BjhI.

;' fJj pVk }o{oh j? fe ;kv/ wB ftu fJjftuko w[y j't/ fe n;hI nkgD/ fgsk Bkb'I th, fe;/ tZv/nkr{ Bkb'I th, fe;/ wjkB ftnesh dh jk}oh Bkb'I th tXe/ ;qh r[o{ rqzE ;kfjp ih dk ;fseko eoBk j?. id n;hIfe;h wjkoki/ dh j}{oh ftu p?m/ j'JhJ/ sK tZv/-tZv/ dopkohbJh Gh ;k~ EK pDkT[D iK wjkoki/ e'b'I T[[m e/ T[; dhnkU Grs bJh ikD dh b'V BjhI ofjzdh.

eh n;hI ;qh r[o{ rqzE ;kfjp ih dh jk}oh ftup?fmnK ed/ fJT[I gqshs ehsk j? < eh n;K ed/ fJ; ;bhe/dh gqtkj ehsh j? <

fi; dk n;hI ;seko eod/ jK, T[; d/ puB;[Dd/ i/ n;hI fe;/ j'o Bkb rZbK eoB bZr ikJhJ/ sKeh fJj p/ndph BjhI < j[D t/y bU fe fezB/ e[ gqpzXes/ ;o's/ r[od[nkok ;kfjp ftu d{finK Bkb rZbK eoBs'I pu/ ofjzd/ jB. d[Zy Bkb efjDk g?Idk j? fe ;kv/r[oXkw rZbK eoB dk n;EkB pD rJ/ jB, @wkJhU,phphU, u[Zg dk dkB pyF', G?D'I pZfunK ~ u[Zg eokU# nkfddh oN jo okrh s/ b?euoko ~ bkT[Dh g?Idh j?. fco thfejVh u[Zg j[zdh j?.

fJe j'o nB'yh rZb j[D t/yD ftu nk ojh j?.dhtkB gzi s'I pkoK ti/ se bZrk j'fjnk j? go ;kok ;wKnktkikJh brksko pDh ofjzdh j?. e'Jh uko iD/ nkrJ/, e'Jh ;Zs T[m rJ/. e'Jh BthI N'bh nk rJh, e'JhT[m rJh. fJj uh} 6 xzfNnK ftu'I 4 xzN/ }o{oh uZbdhofjzdh j?.

fBok fJj jh BjhI fe fJT[I ;o'fsnK s/ tefsnKdk fXnkB T[Nedk j?, ;r'I fJj Gh fe fJj ;fseko d/Yzr d/ fto[ZX j?. eh fe;/ dopko, eufjoh iK dhtkB(dopko eufjoh) ftu fJT[I j[zdk j? < wjkoki/ d/ p?fmnK

iK T[;d/ puB ;[DfdnK fJT[I T[m-T[m s[oh ikDk p/ndphBjhI <

fJj B[e; jNkT[D dk fJe' Yzr j? fe dhtkBKdk tes S'Nk s/ E'VQK j't/. fJj ;Zu j? fe wkBf;e,;ohoe ns/ fdwkrh s"o s/ wB[Zy fJzBk fuo fposhnK ~fJe fynkb T[s/ BjhI pzBQ ;edk, Bk jh fJe' rZb ftufJzBk fuo o; b? ;edk j?. eh fJj ;zGt j? fe S/-;ZsxzN/ u"IeVh wko e/ p?mk oj/ < eh brksko S/ xzN/ e'JhfXnkB Bkb fes/ pfjm ;edk j? < Xkofwe dhtkB s/n;EkB dh gftZsosk, wjZssk ns/ ;fseko bJh nktZFej? fe dhtkB dk ;wK xNkfJnk ikt/. gq'rokw S'Nkj't/, o;-Gog{o ns/ fyZu gkT[D tkbk. w/o/ ftuko ftui/ n;hI jo p?me 6 xzN/ dh EK d' iK jZd fszB xzN/ dh oZybJhJ/ sK r[o{ xo dh fJj fBs j[zdh p/ndph ns/ dhtkBKbJh tX ojh no[uh o[e ;edh j?. ;kvk you xN ;edkj? ns/ gq'rokw tX/o/ gqGktFkbh pD ;edk j?. ekbiKns/ ;e{bK ftu eJh EkJhI fJT[I ehsk iKdk j?. frofinKdhnK gqkoEBktK 45 fwzNK ftu ns/ tZvhnK-tZvhnK :kdKdk fdB v/Y-d' xzfNnK ftu wBkJ/ iKd/ jB.

i/ e'Jh wjKg[oF p'b fojk j't/ sK Gkt/I ;k~ T[;rZb dk gsk th j't/, ;fseko dh wzr j? fe n;hI FKshns/ GktBk Bkb ;[DhJ/. fJ; fdqfFNhe'D s'I ftukfonk;gZFN j? fe id ;qh r[o{ rqzE ;kfjp ih dk @j[ew# (tke)fbnk iKdk j? sK T[; tke ~ ;[DfdnK ;kvk T[BQK s[eK~ Bkb-Bkb T[Zuh gVQBk BjhI Y[edk, ;fseko dh wzr j?fe n;hI FKsh Bkb T[; ~ ;[DhJ/ feT[Ife n;hI sK r[o{ dkj[ew ;[DB bJh p?m/ j[zd/ jK Bk fe fJj dZ;D bJh i' ;k~fJj j[ew }[pkBh :kd j?.

fJj ns/ j'o nB/eK nfij/ fdqFNKs jB fiBQK s'IgqsZy j? fe ;k~ ;qh r[o{ rqzE ;kfjp ih dk i' ;fsekoeoBk T[fus j?, nkw s"o s/ pj[shnK EktK T[s/ n;hI T[jBjhI eod/. n;hI ohs ns/ wo:kdk ~ g{oh soK BjhIfBGkT[Id/.

;kv/ fJfsjk;e r[od[nkok ;kfjpkB ftu ni/;fseko dh T[j wo:kdk pj[s jZd se fBGkJh iKdh j?.;qh jfowzdo ;kfjp nkfd n;EkBK tkbh ;qh r[o{ rqzE;kfjp d/ ;fseko dh wo:kdk dk Bw{Bk ;kjwD/ oZy e/n;hI ;qh r[o{ rqzE ;kfjp d/ ;fseko dh ohs s/ wo:kdk~ ngDk ;ed/ jK.

Page 19: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(17)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013

;kek gzik ;kfjp;kek gzik ;kfjp;kek gzik ;kfjp;kek gzik ;kfjp;kek gzik ;kfjpf;Zy Xow ftu r[od[nkfonK dk ftF/F wjZst j?.

fJjBK r[od[nkfonK ftu pj[s ;ko/ r[o{ ;kfjpkBK d/ihtB ;zpzXh xNBktK Bkb ;zpzXs ;EkBK #s/ r[od[nko/w"i{d jB i' nZi th ;k~ tZy-tZy r[o{ ;kfjpkB ih d/ihtB dhnK xNBktK dh :kd ~ sk}k eod/ jB. fJjBKr[od[nkfonK dh ;/tk ;zGkb tZy-tZy ;w/I f;ZyK ns/T[dk;h, fBowb/ ;zsK d[nkok j[zdh ojh ;h. ykb;k oki;w/ I fJjBk r[od[nkfonK d/ Bkw irhoK brkJhnKrJhnK. nzro/}h oki ;w/I nzrq/}K dh Ffj s/ fJjBKr[od[nkfonK dh ;/tk eo oj/ wjzs d[okukoh j' rJ/.fJjBK r[od[nkfonK ~ wjzsK s'I nk}kd eokT[D bJhf;ZyK ~ pj[s e[opkBhnK d/DhnK gJhnK.

fJ; iZd'I ifjd ftu f;Zy woihtfVnK B/ tZv/-tZv/;ke/ eo ftykJ/. T[jBK ;kfenK ftu'I jh gzik ;kfjp dk;kek f;Zy fJfsjk; ftu ftF/F toBD:'r j?. ;ke/ d/nZyoh noE i' GkJh ekBQ f;zx BkGk B/ wjkBe'F ftu ehs/jB, T[j xNBk i' fJfsjk; ftu :kd ofjD:'r j't/.gzik ;kfjp dh xNBk th T[jBK ftu'I fJe j? i' f;ZyfJfsjk; ftu ;dk :kd oj/rh.

gzik ;kfjp r[od[nkok ;qh r[o{ BkBe d/t ih d/ihtB Bkb ;zpzfXs j?. fJ; dk g[okDk Bkw j;B npdkbfJ; e'b jh r[o{ BkBe d/t ih GkJh wodkB/ Bkb g[Zi/ ;B.fJZE/ jh tbh ezXkoh dk jzeko s'fVnk ;h s/ T[; ~ wB[Zyskdh ;Zuh ;/tk eoB dk wkor fdykfJnk ;h. fJZE/ jh fJegZEo T[Zgo jZE dk pfDnk fBFkB j? fi; eoe/ fJ;dk Bkwgzik ;kfjp gqf;ZX j' frnk.

id'I r[od[nkok ;[Xko bfjo F[o{ j'Jh sK fJ;r[od[nko/ T[Zs/ wjzs fwZmk okw dk ep}k ;h. fJj wjzsd[okukoh ;h. f;Zy ;zrsK ftu fJ; d/ wkV/ nkuoB eoe/pVk o'; ;h. wjzs d/ woB s'I pknd T[; dh gsBh d/ Gok;zs f;zx B/ e[M rVpV eoB dh e'fFF ehsh go f;Zy;zrsK d/ nZr/ T[; dh ukbkeh Bk uZbh. r[od[nkok f;Zy;zrsK d/ ep}/ j/m nk frnk.

r[od[nkok ;[Xko bfjo d/ nXhB jh r[o{ e/ pkrdk ;kek tkgfonk. r[o{ e/ pkr ftu f;ZyK tb'I ehshnKe[opkBhnK ozr fbnkJhnK. 17 Btzpo 1922 ;oeko B/r[o{ e/ pkr ftu f;Zy ;zrsK ~ bZeVK tZYD dh fJikis

joihs f;zx @jkfc}kpkdh#joihs f;zx @jkfc}kpkdh#joihs f;zx @jkfc}kpkdh#joihs f;zx @jkfc}kpkdh#joihs f;zx @jkfc}kpkdh#

d/ fdZsh. i/bQK ftu pzd e?dh fojkn ehs/.r[o{ e/ pkr d/ w'ou/ ftu e?d ehs/ f;ZyK ftu fJe

iZEk c"ih g?BFBhnK dk th ;h. T[jBK ~ w?fi;Nq/N B/nes{po ftu YkJh-YkJh ;kb dh ;ys ;}k ;[DkJh s/i[owkBk th ehsk. fJ; iE/ ~ 29 nes{po ~ oks dh rZvhftu nzfwqs;o'I nNe i/bQ ~ G/fink frnk. o;s/ ftur[ioKtkb/ dh ;zrs B/ fJjBK GoktK dh ;/tk ehsh. 30nes{po ~ d[gfjo fgZS'I fJj rZvh oktbfgzvh s'I nNe~ otkBk j'Jh. o;s/ ftu r[od[nkok gzik ;kfjp nkT[Idk;h. id T[E'I dh ;zrs ~ rZvh dk gsk bZrk sK T[jBKB/ c"ih f;zxK ~ ib gkDh SekT[D dk T[Zdw F[o{ ehsk, go;N/FB wk;No B/ w[yhnK ~ fejk fe rZvh gzik ;kfjp BjhIyVQh j't/rh. fJj rZb ;[D e/ ;zrsK ~ pVh fBokFk j'Jhgo ekch ;zrs gqFkd, cb, d[ZX nkfde b? e/ ;N/FB g[ZirJh.

id'I rZvh oktbfgzvh s'I uZb e/ gzik ;kfjp g[ZirJh sK ;N/FB wk;No B/ bkJhB ebhno ehsh j'Jh ;h,rZvh yVQh j'D dh e'Jh nk; BjhI ;h. fJj t/y e/ GkJheow f;zx s/ GkJh gqskg f;zx rZvh yVQh eoB bJh o/bt/bkJhB s/ b/N rJ/ j'o ;zrsK th bkJhB s/ b/N rJhnK.vokJhto B/ pE/o/ ft;b wko/ go T[j ;{ow/ gNVh s'I BkT[Zm/ nyho fJziD T[jBK dhnK jZvhnK ~ u{o-u{o eodkbzx frnk, d'tK d/ ;oho fgzi/ rJ/. j'o ;zrsK d/ th ;ZNKbZrhnK. rZvh yVQh j' rJh, d't/I Fjhd ni/ f;;ed/ ;B,

(pkeh g/i 27 s'I)

Page 20: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(18)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013

GkJh r[odk; ihGkJh r[odk; ihGkJh r[odk; ihGkJh r[odk; ihGkJh r[odk; ih(fizBk dhnK ouBktK ~ ;qh r[o{ rqzE ;kfjp dh e[zih efjnk frnk j?)

nihs f;zx, byBT{, w'0 L 9651592214nkfd ;qh r[o{ rqzE ;kfjp, fi;dh ;zgkdBk ns/

ouBk ;kfjp ;qh r[o{ noiB d/t ih B/ ehsh, fJ;wjkB ekoi bJh, tv/ uko r[o{nK dh T[ukfos pkDh,GrsK, r[of;ZyK ns/ GNNK dh pkDh ~ tkuBk, x'yBkns/ okrK d/ Bkb jh ftnkeoD nB{;ko ;'X e/ soshpd/ e/ nzeB eoBk, fJ; o[jkBh ezw bJh r[o{ ;kfjpdk ;fj:'rh ns/ fbykoh j'D dk wkD GkJh r[odk;ih ~ gqkgs j'fJnk.

GkJh r[odk; ih dk iBw ;'jbthI Fskpdh d/wZX brGr 1551-52 ftu nfwqs;o d/ fgzv pk;oe/fty/, dksko uzd ih d/ xo j'fJnk ns/ nkg r[o{nwodk; ih d/ Gshi/ ;B.

r[o{ nzrd d/t ih dh nfrnkB[;ko id r[o{nwodk; ih B/ r'fJzdtkb Ffjo t;kfJnk sk nkgnkgD/ gfotko, GoktK ns/ GshihnK ~ b? e/ r'fJzdtkb nk e/ t; rJ/. fJ; soK r[odk; ih ~ pugBs'I jh r[o{ nwo dk; ih dh B/Vsk gqkgs j'Jh, fJE/ jhnkg ih dk gkbB g'FB, gVkJh ns/ F;sq ftfdnK,Xkofwe wkj'b ns/ ;s;zr d/ tksktoD ftu j'fJnkfJjh ekoD ;h fe ;z;kfoe ftfdnk d/ Bkb jh Bkbnkg r[owfs ns/ r[of;Zyh d/ ozr ftu g{oh soK ozr/rJ/ ;h.

FoXk, ;/tk, brB, fpp/ep[X nkfd r[DK d/ekoD nkg r[o{ nwo dk; ih d/ fBeNtosh f;ZyK ftufrD/ ikDr/. r[o{ ;kfjp ih B/ nkg ih ~ f;Zyh ns/BkBe fBowb gzE d/ gquko fjs uzp/ ns/ izw{ tbG/fink. ;B 1574 ftu shi/ gksFkj d/ i'shi's;wkT[D T[gozs nkg r[o{ okw dk; ih dh ;/tk ftubr rJ/. e[M ;wK fpsB T[gozs r[o{ okw dk; ih dhnkfrnk s/ nkg nkro/ ns/ g{op tb gquko eod/ oj/.

GkJh r[odk; ih ~ nkro/ jh r[o{ okw dk;ih d/ r[og{oh f;XkoB dk ;wkuko fwfbnk. e[M;w/I T[gozs nkg nfwqs;o gzuw gksFkj d/ doFBK bJhgjz[u/.

nfwqs;o nk e/ GkJh r[odk; ih ~ ftfds

j'fJnk fe r[o{ ;kfjp dk tZvQk Gok fgqEh uzd jh r[o{xo dk fto'Xh j' e/ e'MhnK joesK eo fojk j?. ;zrskns/ w;zd fijVhnK G/NktK ik o;d nkfd b? e/ nKT[d/T[j ;kohnk t;s{nk nkgD/ tb oykJh iKdk ns/ bzrobJh T[BQK ~ r[o{ xo G/i d/Idk. o;d ns/ wkfJnk dho'e ekoD bzro ftu fwmhnK (p/jhnK) o'Nhnk thtzvhnK ikD T[gozs bzro w;skBk j'D dh B'ps nkrJh.

fJ; nt;Ek ftu GkJh r[odk; ih B/ GkJhp[ZYk ih Bkb ftuko eoe/, GkJh ;jb' ih ns/ GkJh g?Vkih ~ Bkb b? e/ nfwqs;o d/ uko/ o;fsnK s/ w'ou/ bke/ TXo'I nkT[D tkbhnK ;zrsK ~ ns/ w;zdK ~ fgqEhuzd dh pdfBnsh s'I ikD{ eokd/I, r[o{ dh tvhnkJh ns/r[ows dh ikBekoh d/Id/ ns/ T[BQK dhnK G/Nktk f;ZXkr[o{ dopko gj[ukT[D br/. nkg GkJh r[odk; ihfggbh ;kfjp tkb/ o;s/ s/ p?m/, ibdh jh ;ko/ fgqEhuzd dh ubkehnK ns/ joesK s'I ikD{ j' rJ/ ns/ r[o{d/ bzro fco uVdhnK ebQk ftu ubD bZr/.

r[o{ d/ bzro ns/ j'o b'Vk bJh wkfJnk dh

Page 21: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(19)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013E[V B j'J/ fJ; ekoi bJh GkJh ;kfjp B/ r[o{ ;kfjpBkb ;bkj eod/ @@d;tzd## gqEk ubkJh, fi; ~ ;zrsKB/ pj[s ;bkfjnk, fJ; ezw bJh w;zdK d/ v/fonK s/@@r[o{ eh r'beK oyhnK rJhnk. ;zrsK fJBQK ftunkgDk d;tzd (1$10 iK 10% ewkJh dk) gkTI[dhnKfijVk eZmk j'e/ fdtkbh ns/ ft;kyh d/ w'e/ r[o{ dopkogj[uk fdsk ikT[dK fi; ekoD wkfJnk dh ed/I s'N BjhInkJh.

;qh r[o{ rqzE ;kfjp d/ ;zgkdB ns/ b/yB ftuGkJh r[odk; ih dh fbykoh d/ o{g ftu w[y ;/tk ~ f;Zyirs jh BjhI ;kok ;z;ko jw/Fk :kd oy/rk. nkg pV/ihtB tkb/, ns/ Bkw f;woB d/ nGhnk;h j'D d/ Bkbjh ;s GkFktK d/ frnksk ;B. nkg pugB s'I jh eth;B ns/ pj[s jh gqfsGkFkbh Yzr Bkb nkgB/nkgDhnK ouBktK ~ tkoK ns/ eftsQ o{g ftu fbfynkj?.

tkoK dh ouBk gzikph ftu ns/ eftsQ fpqi GkFkftu jB. nkgdhnK ouBktK gVB s'I gsk brdk j?fe Xkofwe ns/ r[owfs s'I fJbktk nkg fJfsjk;,G[r'b, B/fsesk, ;wkfie Fk;sq ns/ wB'ftfrnkB pko/pj[s ikBekoh ns/ ;{M oyd/ ;B.

tkoK dh F[o{nks GkJh ;kfjp B/ r[o{ BkBed/t ih d/ nkrwB dh b'V ~ wfj;{; eotk e/ fdsh.

;fsr[o BkBe gqrfNnk,;fsr[o BkBe gqrfNnk,;fsr[o BkBe gqrfNnk,;fsr[o BkBe gqrfNnk,;fsr[o BkBe gqrfNnk,fwNh X[zX ir ukBD j'fJnk.fwNh X[zX ir ukBD j'fJnk.fwNh X[zX ir ukBD j'fJnk.fwNh X[zX ir ukBD j'fJnk.fwNh X[zX ir ukBD j'fJnk.

fiT[ efo ;{oi fBefbnk,fiT[ efo ;{oi fBefbnk,fiT[ efo ;{oi fBefbnk,fiT[ efo ;{oi fBefbnk,fiT[ efo ;{oi fBefbnk,sko/ Sg/ nzX/o gb'fJnk.sko/ Sg/ nzX/o gb'fJnk.sko/ Sg/ nzX/o gb'fJnk.sko/ Sg/ nzX/o gb'fJnk.sko/ Sg/ nzX/o gb'fJnk.

;qh r[o{ rqzE ;kfjp dh ;zgkdBK T[gozs, r[o{xo d/ fto'XhnK ns/ fJ;bkw d/ eZNotkdhnK B/ w[rbpkdFkj nepo d/ ezB Go/ fe fJ; rqzE ftu w[jwzd;kfjp ns/ fJ;bkw d/ fybkc fbfynk j?. r[o{ ;kfjpB/ GkJh r[odk; ih d/ Bkb pkpk p[ZYk ih ~ s;bQh bJhw[rb dopko G/fink, fiE/ T[BQK B/ pkdFkj nepo ~g{oh soK ;zs[FN eokfJnk, s;bQh j'D s/ nepo B/BiokB/ ti'I 1100 w'joK wZEk N/fenk. ns/ r[odk; ihs/ pkpk p[ZYk ih ~ ;BwkB Bkb d[Fkb/ fdZs/.

r[o{ noiB d/t ih dh Fjkds T[gozs nkg ;qhr[o{ jfo r'fpzd ih dh ;/tk ftu oj/. ;B 1637 ftunkg r[o{ ;kfjp (S/th gksFkj) Bkb r'fJzd tkb gqukofjs rJ/ ;B. r'fJzdtkb fty/ jh fJe fdB nfwqst/b/ fBsB/w T[gozs r[o{ ;kfjp dh w"i{drh ftu GkJh;kfjp B/ ;tk; fsnkr fdZs/ ns/ nekb g[oy d/ uoDkftu ik fpoki/.

nkg ih dhnK ouBktK pj[s Gkt g[oD,y'ig{oe ns/ ftdtsk Gog{o j'D d/ ekoD ni dk jogqukoe eEkeko ns/ Ykvh f;zx T[BQK dhnK tkoK ns/eftsQ d/ T[dkjoD d/ e/ r[oFpd dh eEk ~ nk;kBYzr Bkb g/F eod/ jB feT[Ife GkJh r[odk; ih dhnKouBktK pko/ r[o{ ;kfjp B/ efjnk ;h nkg ih dhnKouBktK @@r[o{ rqzE ;kfjp dh ez[ih## j'DrhnK.

N V

pZu/ dk ;{MknpZu/ dk ;{MknpZu/ dk ;{MknpZu/ dk ;{MknpZu/ dk ;{Mkn;'jDh ;'jDh eo fbykJh, pZu/ op ~ fumh gkJh.;ko/ efjD s[;h gkbDjko, w/oh th fJe ;[D' g[eko.okw, op e'Jh ej/ GrtkB, s[jkv/ BK s'I vo/ F?skB.;[fDnk d[Zy ;ZG jod/ j', Gbk ;GBk dk eod/ j'.d[Zy id'I e'Jh, j'T{ n;K ~ fet/ eoK r/ c'B s[z;k~ <ofjzd/ j' s[;h fejV/ nzpo, G/i' T[E'I d/ c'B Bzpo.;'yh j' ikT[ eoBh rb, j?b' ehsh w;bQk jb.

ofizdo e"o,nkbwpkr, byBT{

c'B L 0522-2450994

Page 22: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(20)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013

pkpk pZ[Yk ihpkpk pZ[Yk ihpkpk pZ[Yk ihpkpk pZ[Yk ihpkpk pZ[Yk ihpkpk p[ZYk ih pV/ T[Zu/ ;Z[u/, gqf;X, ns/ eoBh

tkb/ r[of;y j'J/ jB. T[BQK B/ r[of;yh dk T[gd/F ;qhr[o{ BkBe d/t ih s'I fbnk ns/ S/thI gksFkjh d/;w/I she r[of;Zyh dk Bw{Bk pD e/ ihtB pshs ehsk.

pkpk ih dk iBw ;[x/ ozXkt/ (iZN) d/ xo wkskr"oK dh e[y s'I nes{po 1519 ~ eE{ Bzrb, f}bknzfwqs;o ftu j'fJnk. wkfgnK B/ T[BQK dk BK p{VkoZfynk, wro'I r[o{ BkBe d/t ih d/ puB w[skpe T[BQKdk BK pZ[Yk ih g? frnk. p{Vk ih d/ iBw s'I e[M fuowro'I T[BQK d/ wkg/ fgzv owdk; (f}bk nzfwqs;o) ftunk tZ;/.

nkw iZN w[zfvnK tKr p{Vk ih S'N/ j[zd/ wZMk d/tkrh pD/. id T[j :koQK pkoQK tfoQnK d/ ;B, sd r[o{BkBe d/t ih fcod/ fcoKd/ ns/ ;fsBkw[ d/ rZc/ tosKd/owdk; fgzv d/ gk; nk fNe/. p{Vk ih th wZMK ukod/U[E/ nk rJ/. T[BQK B/ r[o{ ih d/ doFB ehs/ ns/ T[BQKdk T[gd/F ;[fDnk. T[BQK d/ wB ftu nfijh ohM g?dkj' rJh fe T[j o'} B/w Bkb r[o{ ih gk; nk p?fmnkeoB ns/ fezBK fezBK fuo fJe pzBQ e/ T[BQK d/ doFBeod/ ns/ ezB bk e/ puB ;[Dd/ fojk eoB. Bkb jhT[j r[o{ ih tk;s/ d[ZX fbnk e/ pV/ go/w Bkb G/Nefonk eod/.

fJe fdB r[o{ ih B/ T[jBK ~ fejk, @ekek,s/ok eh BK j? < s{z eh ezw eodk j[zdk J/I <

p{Vk ih - ;Zu/ gksFkj, w?I okwdk; ftZu ofjDtkb/ fJe iZN dk g[Zs jK. wkfgnK B/ w/ok BK p{Vk oZfynkj?, w?I wZMK ukfonk eodk jK.

r[o{ ih - s{z eh fJZSk Xko e/ ;kv/ gk; nkT[Idkj?I < s{z eh ukj[zdk j?I <

p{Vk ih - ;Zu/ gksFkj. w/oh p/Bsh j? fe w?~w"s d/ d[y s/ vo s'I pukU, fJ; u[ok;h d/ r/V ftu'IeZY', w[esh pyF'.

r[o{ ih - ekek ! s/oh s/ jkbK y/vD-wZbQD,ykD-jzvkT[D dh T[wo j?. s?~ w"s s/ w[esh d/ fynkbKB/ fet/I nk cfVnk < tZvk j't/Irk sK fJj rZbK eohI.

p[{Vk ih - wjkoki ih ! w"s dk ehj t;kj < eh

gsk ed'I nk cVQ/. ypo/ tZvk j'tK fe Bk jh j'tK.r[o{ ih - s?~ fJzBh S'Nh T[wo/ fJj ;'u

fet/I c[oh ekek p{fVnk <p{Vk ih - wjkoki ih, fJj fJT[I ! e[M fuo

j'fJnk, gmkD ;kv/ fgzv tZb'I bzx/, T[j pd' pdh ;kvhnKc;bK tZY e/ b? rJ/ - gZehnK th eZuhnK th, s/ nZXgZehnK th. Ud'I s'I w?~ xVh w[Vh fynkb nkT[Idk j? fefit/I gmkD eZuhnK gZehnK c;bK, tZY e/ b? rJ/ jBfst/I jh w?s th pZu/, rGo{, nZXyV, p[ZY/ ~ id'I ih eo/nk BZg/rh. eh gsk w/oh tkoh ed'I nk ikt/ < fJ; eoe/ w?I w"s s'I vodk jK. s[jkv/ gk; fJj nk; Xko e/nkT[Idk jK fe s[;hI w/ok fJj vo d{o eo'r/.

r[o{ ih jZ; gJ/ ns/ efjD br/, @s{z j?I sK pZuk,go rZbK p[ZfYnK tkbhnK eodk j?. s{z pZuk bjhI, s{z p[ZYkj?I. seVk j', p[ZY/ pkbek ! oZp w"s Bkb'I fes/ tX/o/ tZvks/ pbtkB j?. i/ s{z T[;dk j' ikt/I, sK w"s s?~ vok Bk;e/rh, T[j s?E'I voB br gt/rh, s{z nwo j' ikt/Irk,iBw woB d/ r/V s'I S[N ikt/Irk. oZp ~ jo t/b/u/s/ ofynk eo, T[; dk Bkw ifgnk eo/, T[; d/ g?dkehs/ ihtK Bkb fgnko efonk eo, T[BQK dh fgnko Bkb;/tk efonk eo, i/ s/o/ fjod/ ftu oZp dk vo Goikt/l s{z T[; ~ y[F eoB d/ isB eodk oj/I, s/o/ wBftu oZp bJh fgnko g?dk j' gt/, c/o w"s dk th s/ j'o;G/ vo th fwN ikD, s?~ w[esh fwb ikt/rh.

iBw fdB s/ ftF/F HHHHHiBw fdB s/ ftF/F HHHHHiBw fdB s/ ftF/F HHHHHiBw fdB s/ ftF/F HHHHHiBw fdB s/ ftF/F HHHHH

Page 23: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(21)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013

T[; fdB s'I p{Vk ih dk BK @p[ZYk# ih g? frnk.f;Zy T[BQK ~ ;fseko Bkb pkpk p[ZYk ih nkyd/ jB.p[ZYk ih B/ f;Zyh XkoB ehsh T[j r[o{ BkBe d/t d/ f;ZypD rJ/. T[j xo-pko SZv e/ r[o{ ih d/ dopko/ofjD bZr gJ/. ;kok fdB ;zrsK dh ;/tk Nfjbeod/, y/sK ftu ik e/ y/sh pkVh dk ezw fBpkj[zd/ ns/Bkw igd/ ofjzd/. T[BQK B/ nkgDk ihtB f;ZyK bJhBw{Bk pDkfJnk ns/ r[o{ ih d/ @Bkw igD, feos eoBs/ tzv e/ SeD* d/ T[gd/F ~ ewk e/ ftykfJnk. ;zrsKnkg ~ ;fseko Bkb @pkpk ih# nkyD bZr gJhnK.

;qh r[o{ BkBe d/t ih T[BQK T[go pj[s gq;zB;B, fJzB/ gq;zB fe id'I nkg B/ r[orZdh ;qh r[o{ nzrdd/t ~ ;"Igh, sK T[BQK ~ r[fonkJh dh o;w nkg B/ pkpkp[ZYk ih gk;'I ndk eotkJh ! wro'I shih, u"Eh, gzithIs/ S/thI gksFkjh ~ r[osk dh o;w th pkpk p[ZYk ih jhndk eod/ oj/. T[BQK dh T[Zusk d/ ekoB T[BQK d/ wro'Ir[fonkJh dh o;w dk nfXeko T[BQK dh n"bkd ~ fdskfrnk.

Grsh ewkJh dk ;dek pkpk ih B/ nksfweT[Zusk gokgs ehsh. f;y ;zrsK ftu T[jBK dk yk;;fseko j'D bZr fgnk. id gfjbh gksFkjh d/ i'shi's ;wkT[D wro'I th ;qh r[o{ nzrd d/t r[gs-tk;ftZu jh oj/ ns/ nkg d/ doFBK d/ nfGbkFh f;y nkg~ bZG Bk ;e/, sK w[yh f;y pkpk p[ZYk ih gk; gj[zu/,i' T[; t/b/ nkgD/ fgzv owdk; ofjzd/ ;B, ns/ p/Bshehsh fe nkgDh nkswe Fesh tos e/ gsk eo' fe r[o{ih feZE/ jB ns/ fco T[BQK ~ gorN j' e/ doFBd/D bJh p/Bsh eo'. pkpk p[ZYk ih B/ oks dh fJeKs;w/I gkm eo e/, r[o{ ih dk fXnkB Xo e/ nodk;ehsh. T[BQK ~ yv{o ;kfjp dh wkJh fBGkJh d/ xofpoki oj/ r[o{ ih d/ doFB j'J/. nrbh ;t/o T[jyv{o ;kfjp rJ/ ns/ ;zrsK ~ r[o{ ih d/ doFBeokJ/.

fJ;/ soQK id shi/ ;fsr[o{, dks{ d/ eq'X s/Jhoyk dh nZr wZmh eoB dh ykso pk;oe/ ik e/ r[gsj' p?m/ ;B, sK th ;zrsK B/ pkpk ih ~ p/Bsh ehsh fer[o{ ih ~ bZG' s/ gqrN eo'. fi; e'm/ ftu ;qh r[o{nwodk; ih p?m/ ;B, T[; dh ezX ~ ;zBQ bk e/ pkpk

ih B/ nkg ~ g/qfonk fe ;zrsK ~ doFB fdU.id gzuw gksFkj B/ ;qh dopko ;kfjp ns/

nzfwqs ;o'to dh fsnkoh nozGh sK pkpk ih fJ; ;/tkd/ w'Yh gqpzXe pD/. ;qh dopko ;kfjp dh gqeowk ftuTZ[so-g{op dh pkjh tZb pkpk p[ZYk ih dh p/oh j[D shew"i{d j?. fJ;/ p/oh j/m pfj e/ T[j ;zrsK gk;'I mheYzr Bkb ;/tk eotkfJnk eod/ ;B. T[j jZEhI ;/tkth eod/ ;B, ;zrsK ~ ejhnK, N'eohnK s/ j'o;fwnkB fdnk eod/ ;B ns/ ;ko/ ezw dh fBrokBhefonk eod/ ;B.

fJj ;/tk ;zg{oB j'D s/ pkpk ih B/ fJe j'o;/tk ;zGkbh. f}bk nzfwqs;o d/ fgzv Mpkb d/ gk;ek\h ;koh G'I r[o{ ih ~ G/Nk j'Jh ;h. J/E/ r[o{ ;kfjpKdk wkb vzro ufonk eodk ;h. fJ; ~ phV nkyd/;B. fJ; phV dh s/ fJ; ftub/ wkb vzro dh ;zGkbpkpk p[ZYk ih ~ ;"Igh rJh. pkpk ih B/ nkgDh T[wodk pj[s ;kok fjZ;k fJ; phV ftu r[o{ xo dh ;/tkeofdnK r[}kfonk. T[j xkj y's e/ r[o{ ih d'x'fVnK, rT{nK, wZMK nkfd ~ gkfJnk eod/ ;B. fJ;bJh T[j nkgD/ nkg ~ r[o{ ih dk xkjh (xkj y'sDtkbk) fejk eod/ ;B. fJ; phV dk BK pkpk p[ZYk ihdh phV iK pkp/ dh phV g? frnk. J/E/ fJ; BK dkfJfsjk;e r[od[nkok j?.

nkg dk r[o{ xo ftu fJzBK wkD ;fseko ;hfe ;qh r[o{ noiB d/t ih B/ nkgD/ ;kfjp}kd/, ;qhjfor'fpzd ;kfjp ih f;ybkJh gVQkJh dk ezw nkg d/;g[od ehsk. fJBQK B/ ;qh jfor'fpzd ;kfjp ~ r[ow[yh,r[opkDh s/ r[o-fJfsjk; dh gVQkJh th eokJh ns/ Bkbjh x'V ;tkoh, F;soK dh tos'I, e[Fsh (x'b) ns/ j'o;ohoe f;ybkJh th eotkJh. wro'I ;qh r[o{ jfor'fpzd;kfjp d/ ;kfjp}kfdnK dh f;ybkJh gVQkJh th pkpkih B/ eokJh.

id'I ;qh r[o{ noiB d/t ih B/ ;qh (r[o{) rqzE;kfjp ih dh phV fsnko eo e/ T[; dk gqekF dopko;kfjp ftu ehsk, sK T[BQK B/ pkpk p[ZYk ih ~ ;qh dopko;kfjp dk gfjbk rzqEh Bh:s ehsk.

id ;qh r[o{ jfor'fpzd ;kfjp ~ ijKrhopkdFkj B/ e?d eoe/ rtkbhno d/ febQ/ ftu G/i

Page 24: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(22)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013

fdsk, sK e[M fuo wro'I wksk rzrk ih B/ pkpk p[ZYk ih~ r[o{ ih dh ypo ;[os fbnkT[D tk;s/ rtkbhnoG'fink. T[j rJ/ ns/ r[o{ ih ~ fwb e/ ;[y ;[B/jk b?e/ tkg; nkJ/. r[o{ ih dh e?d ;w/I ftu jh pkpk p[ZYkpkpk p[ZYkpkpk p[ZYkpkpk p[ZYkpkpk p[ZYkih B/ oks t/b/ @u"IehnK#, dk fotki s'fonk. Fkwih B/ oks t/b/ @u"IehnK#, dk fotki s'fonk. Fkwih B/ oks t/b/ @u"IehnK#, dk fotki s'fonk. Fkwih B/ oks t/b/ @u"IehnK#, dk fotki s'fonk. Fkwih B/ oks t/b/ @u"IehnK#, dk fotki s'fonk. Fkwt/b/ ;zrsK iZEk iK u" Ieh pDk e/ Fpd gVQdhnKt/b/ ;zrsK iZEk iK u" Ieh pDk e/ Fpd gVQdhnKt/b/ ;zrsK iZEk iK u" Ieh pDk e/ Fpd gVQdhnKt/b/ ;zrsK iZEk iK u" Ieh pDk e/ Fpd gVQdhnKt/b/ ;zrsK iZEk iK u" Ieh pDk e/ Fpd gVQdhnKgVQdhnK ;qh dopko ;kfjp dhnK goeowK eodhnKgVQdhnK ;qh dopko ;kfjp dhnK goeowK eodhnKgVQdhnK ;qh dopko ;kfjp dhnK goeowK eodhnKgVQdhnK ;qh dopko ;kfjp dhnK goeowK eodhnKgVQdhnK ;qh dopko ;kfjp dhnK goeowK eodhnKns/ wro'I nodk;k eoe/ ftdk j[ zdhnK.ns/ wro'I nodk;k eoe/ ftdk j[ zdhnK.ns/ wro'I nodk;k eoe/ ftdk j[ zdhnK.ns/ wro'I nodk;k eoe/ ftdk j[ zdhnK.ns/ wro'I nodk;k eoe/ ftdk j[ zdhnK. ;qh r[o{jfor'fpzd ;kfjp ~ fJj rZb pVh g;zd nkJh. nkgB/ nkfrnk ehsh fe fJj ohs ;dk ikoh oj/rh. fJjj[D she ikoh j?.

id wksk rzrk ih i'sh i's ;wk rJ/, sK pkpkp[ZYk ih B/ ;qh r[o{ jfor'fpzd ;kfjp ih ~ p/Bsh ehsh,@nkg izrK dh fsnkoh eo oj/ j'. w?I j[D fpoX jK.izr ftu fjZ;k b?D i'rk w/o/ ;oho ftu pb BjhI. nkgnkfrnk fdU fe w?I phV ftu ik e/ ;/tk eoK.# r[o{ ihB/ nkfrnk d/ fdsh ns/ pkpk ih c/o Mpkb gk;bh phVftu ub/ rJ/.

id ;qh r[o{ jfor'fpzd ;kfjp fpnk; d/ ezY/T[s/ ;qh r[o{ noiB d/t ih d/ t;kJ/ Bro ;qhjfor'fpzd g[o ftu ik fNe/ ns/ UE/ T[BQK ~ izr eoBkfgnk, sK pkpk p[ ZYk ih nkg d/ doFBK bJh ;qhjfor'fpzdg[o rJ/. T[E/ T[BQK B/ p/Bsh ehsh @@j[D w?Ipj[s fpoX j' frnk jK. phV dh ;/tk s'I SZ[Nh pyF' ns/nkfrnk eo' fe w?I nkgD/ fgzv owdk; ik e/ GiBpzdrh eodk T[wo d/ n]hoh fdB fpsktK. Bkb jhpuB fdU fe id'I w?I doFBK bJh nodk; eoK, nkgB/ }o{o pj[VBk.##

r[o{ ih dh nkfrnk b? e/ pkpk ih owdk; ikfNe/ ns/ GiB pzdrh ftu o[ZM rJ/. nzs ~ T[BK B/gqshs ehsk fe ;kvh ;uyzv tkg;h dk ;wK nk frnkj?. T[BQK B/ fJe-wB j' e/ r[o{ ih ~ fXnkfJnk s/doFBK bJh p/Bsh ehsh. puB d/ ;{o/ r[o{ ih MZN nkpj[V/. T[BQK dk doFB eo e/, n;h; b? e/, pkpk ih14 wZxo ;zws 1688 ~ ;uyzv ~ gXko rJ/. T[BQK dhT[wo T[; t/b/ ;tk ;" ;kb s'I tZX ;h.

r[owfs gqekF s'IXzBtkd ;fjs

bbkoh - ;fsr[o{bbkoh - ;fsr[o{bbkoh - ;fsr[o{bbkoh - ;fsr[o{bbkoh - ;fsr[o{uoBihs e"o

w'0 L 09305351661;fsr[o w/ok nip bbkohfi; e'b ozrK dh c[btkohfe;/ B t/yh n?;h fBnkoh;[Zyh wB[Zy bJh i' fjsekohT[;~ ozrK dh gfjukB;fsr[o w/ok pVk wjkB

@@nksw ozr## fit/I ;{oi uwe/nk;k gk;k ;kok dwe/

id w?I T[;dh Mks ;h gkJhF'j oZp dh G[bh b'ekJh

fJe nb'fee ;o{o uV frnknk;k gk;k ;G G[Zb frnkuj[z gk;/ ;h B{o to;dkn?;k ;h gqskg ;fsr[o dkT[j ;h fJe nb'fee Fesh

È dh ;Zuh Grshj/ ;fsr[o w/oh fJj noi'JhihtB ftu j[D nk; B e'JhsB wB nksw ozr ftu ozr d/;d?t gow fgsk dk ;zr d/,;koh ybZes ~ eoKr/ fgnkofwN ikt/ ekw eq'X jzeko

;zrs, ;/tk, f;woB ftu ojKnkihtB s{z jhI sz{jhI ejK..

Page 25: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(23)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013

rqzEh f;zx f;Zyh dh p[fBnkd jBrqzEh f;zx f;Zyh dh p[fBnkd jBrqzEh f;zx f;Zyh dh p[fBnkd jBrqzEh f;zx f;Zyh dh p[fBnkd jBrqzEh f;zx f;Zyh dh p[fBnkd jB

nZi gzE dodhnK tb'I fJj wfj;{; ehsk ikfojk j? fe B"itkB tor f;Zyh s'I d{o j[zdk ik fojk j?.r[owfs dh ikDekoh s'I nBikD B"itkB nBG'b jhnEtk ;fji/-;fji/ pj[frDsh d/ ftukoK, fsT[jkoK,Xkofwe rqzEK, wjKg[oyK, d/th-d/tfsnK d/ gqGkt EZb/nk iKdk j?. B"itkB ns/ j'o S'N/ pZfunK ~ r[of;Zyhtkbk wkj"b Bk xo ftu fwbdk j? ns/ Bk pkjo. fJE'Ise fe e[ ZM fJe r[od[nkfonK ~ SZv e/ pj[s/r[od[nkfonK ftu, Gkt/I nBikDg[D ftu jh j't/,r[owfs dk gquko xZN ns/ wBwsh dk gquko finkdkj[zdk j?. ;w/I dk e[ZM n?;k uZeo j? fe nkw xoK ftuf;Zyh ;fGnkuko nb'g j[zdk ik fojk j?. gzikph p'bhdh EK fjzdh nEtk nzr/q}h B/ b? bJh j?. ;kvk gfjoktkth pdbdk ik fojk j?. eJh fJe EktK s/ gstzs/r[of;Zy tho nEtk r[od[nkok gqpzXe ew/NhnK f;ZyBktK tkb/ ;e{b ubk ojhnK jB, go T[jBK ftu thr[owfs dh e'Jh ]k; gVQkJh BjhI j[zdh.

pj[sh EkJhI fJj t/yD ftu nkT[Idk j? fer[od[nkok gqpzXe ew/NhnK d/ nj[d/dko th r[owfsdh ;jh ikDekoh BjhI oyd/ ns/ Bk jh r[owfs gqukoeoB dh T[jBK nzdo GktBk j[zdh j?. o[NhB nB[;ko;kb ftu fJe d' r[og[op wBk b?D/ ns/ wfjzr/r[og[op wBk b?D/ ns/ wfjzr/r[og[op wBk b?D/ ns/ wfjzr/r[og[op wBk b?D/ ns/ wfjzr/r[og[op wBk b?D/ ns/ wfjzr/okrh iZE/ p[bk b?D/, p; fJ;~ jh gquko ;wM fbnkokrh iZE/ p[bk b?D/, p; fJ;~ jh gquko ;wM fbnkokrh iZE/ p[bk b?D/, p; fJ;~ jh gquko ;wM fbnkokrh iZE/ p[bk b?D/, p; fJ;~ jh gquko ;wM fbnkokrh iZE/ p[bk b?D/, p; fJ;~ jh gquko ;wM fbnkiKdk j?.iKdk j?.iKdk j?.iKdk j?.iKdk j?. d{i/ gk;/ fJj rZb pV/ d[yh fdb Bkb efjDhg?Idh j? fe pj[s ;ko/ rqzEh f;zx nfrnkBsk eoe/ iKbkbu, G? nEtk fe;/ wip{oh eo e/, y[d wBwfsc?bkT[D d/ fizw/tko jB.

r[owfs dk gquko eoB bJh r[o{ ;kfjpkB B/239 ;kb ns/ T[; s'I pkd th p/nzs f;zxK-f;zxDhnKB/ nDEZe xkbDk xkbhnK. i/ n;hI ukj[zd/ jK fer[owfs dh o"FBh Bk e/tb f;Zy irs ftu jh, pbfeg{o/ ;z;ko ftu c?b/, sK ;k~ pVh rzGhosk Bkb ;'uDkgJ/rk ns/ nfij/ edw u[eD/ g?Dr/, fiBQK Bkb r[owfsdk gquko ;fji/ jh j' ;e/.

w?I nkgD/ b/y d/ n;b ftF/ tZb nkT[Idk jK ferqzEh f;zx r[of;Zyh dh p[fBnkd jB. rqzEh f;zx fJe;fseko :'r j;sh j?. id'I ;zB 1604 JhH ftu r[o{noiB ;kfjp ih B/ @nkfd phV# ;zg{oB eo e/ ;qh

vk0 dbihs f;zx, nk;B;'b pzrkbdopko ;kfjp fty/ gqekF ehsk sK T[jBK B/ rzqEh dhwjkB ;/tk dh fizw/tkoh pqjwfrnkBh pkpk p[ZYk ih ~;"gh. pkpk p[ZYk ih T[j wjkB r[of;Zy ;B, fiBQK B/S? r[o{ ;kfjpkB d/ Bk e/tb doFB ehs/ ;B ns/T[jBK dh ;/tk ftu jk}o ofjzd/ ;B, pbfe T[jBK B/gzi r[o{ ;kfjpkB d/ r[orZdh s/ p?mD ;w/I ;koh o;wndk ehsh. pkpk p[ZYk ih ;funko/, r[o{ d/ fgnko/, pkDhd/ nB[Gth, r[owfs d/ ozr-o; ftu Gog{o, ;/tk ns/xkbDk xkbD tkb/, ;[bM/ gqukoe, FFso ftfdnkftu fBg[zB, fBwosk ns/ fwmk; dh fFyo s/ g[ZihF]Fhns ;B. d[BhnK dk gfjbk, nB'yk ns/ wjkBrqzE @nkfd phV#dk wjkB ;/tkdko$skfpnkdo$rqzEhth nd[Zsh ns/ nB{gw FyFhns dk wkbe j'Dkukjhdk ;h, fJ;/ bJh ;ko/ r[DK Bkb Gog{o pkpk p[ZYkih ~ r[o{ noiB ;kfjp ih B/ gfjb/ rqzEh dh wjkBgdth dh pyFF ehsh.

r[o{ d[nko? j'fJ ;'Mh gkfJ;hr[o{ d[nko? j'fJ ;'Mh gkfJ;hr[o{ d[nko? j'fJ ;'Mh gkfJ;hr[o{ d[nko? j'fJ ;'Mh gkfJ;hr[o{ d[nko? j'fJ ;'Mh gkfJ;hr[o{ BkBe ;kfjp ih c[owkT[ Id / jB fe

r[od[nko / fty / ;fs;zr ftu p?m e/ joh i;rkfJD$;[DB Bkb nkg/ dh ;'Mh nkT[Idh j?. r[od[nkok;kfjp fty/ rqzEh f;zx, okrh f;zx, gqukoe tho G?Dr[owfs dh ;'Mh d/Id/ jB, r[owfs d/ fybk\ fe;/ rZb~ t/y e/ toid/ jB. fJ; soQK f;Zy, r[o{ nEtktkfjr[o{ ;zpzXh ftuko eodk j?. c[owkB j? L-@@f;yh f;fynk r[o thukfo..## (gzBk 465)@@f;yh f;fynk r[o thukfo..## (gzBk 465)@@f;yh f;fynk r[o thukfo..## (gzBk 465)@@f;yh f;fynk r[o thukfo..## (gzBk 465)@@f;yh f;fynk r[o thukfo..## (gzBk 465)

;fs;zrs fJe gkmFkbk j?, fiZE/ wB[Zy jfor[D f;yD iKdk j? -

@@;fs;zrfs ;fsr[o uN;kb j?,@@;fs;zrfs ;fsr[o uN;kb j?,@@;fs;zrfs ;fsr[o uN;kb j?,@@;fs;zrfs ;fsr[o uN;kb j?,@@;fs;zrfs ;fsr[o uN;kb j?,fis[ jfo r[D f;yk.##fis[ jfo r[D f;yk.##fis[ jfo r[D f;yk.##fis[ jfo r[D f;yk.##fis[ jfo r[D f;yk.##(ekBV/ eh tko, wjbk 4 gzBk 1316)

r[od[nko/ dh ;/tk-;zGkb ftu jh gzE dhuVQdhebk ns/ Xow gquko dk G/d b[fenk j'fJnk j?.r[od[nko/ dh ;/tk ;zGkb dk w[Zy X[ok rqzEh f;zx jh j?.rqzEh dh gdth pj[s T[Zuh ns/ gftZso j?. rqzEh r[owfsdk gqukoe j?, T;skd nEtk wk;No j? ns/ r[o{ ekf;Zy f;fynkoEh pD e/ T[; e'b'I e[ZM f;fynk b?D iKdkj?. r[owfs dk gqukoe j'D d/ Bks/ rqzEh f;zx ~ e"w

Page 26: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(24)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013

ftu nkJhnK e[ohshnK ~ d{o eoB bJh T[gokb/ eoBdk nfXeko j? ns/ fJj rqzEh f;zx dh g{oh fizw/tkohj?.

go pdfe;wsh Bkbgo pdfe;wsh Bkbgo pdfe;wsh Bkbgo pdfe;wsh Bkbgo pdfe;wsh Bkbe[ZM fJe r[od[nkfonK ~ SZv e/ pj[sh EKJhI

rqzEh f;zx r[owfs s'I nBikD jB ns/ ;zrs fturqzEh f;zx r[owfs s'I nBikD jB ns/ ;zrs fturqzEh f;zx r[owfs s'I nBikD jB ns/ ;zrs fturqzEh f;zx r[owfs s'I nBikD jB ns/ ;zrs fturqzEh f;zx r[owfs s'I nBikD jB ns/ ;zrs ftuth r[owfs dh ;'Mh oyD tkfbnK dh frDsh xNth r[owfs dh ;'Mh oyD tkfbnK dh frDsh xNth r[owfs dh ;'Mh oyD tkfbnK dh frDsh xNth r[owfs dh ;'Mh oyD tkfbnK dh frDsh xNth r[owfs dh ;'Mh oyD tkfbnK dh frDsh xNjh j[ zdh j?.jh j[ zdh j?.jh j[ zdh j?.jh j[ zdh j?.jh j[ zdh j?. rqzEh f;zx @ih ji{oh# ftu jh nkgDhtfvnkJh ;wMdk j?. r[o{ ;kfjp dh ehsh iKdh ;/tk~ T[j @;/tk* BjhI ;wMdk, pbfe fJ;~ sBykj d/pdb/ ehsk @ezw# ;wMdk j?. T[j @o'NhnK ekoB g{o/skb.## tkbh rZb s/ ft;tkF eodk j?. r[owfs s'InBikD nEtk bkbu ftu g? e/ nfij/ rqzEh gkm@t/ud/# jB, G'bh-Gkbh ;zrs ~ izso-wzso-szso d/uZeoK ftu gkT[Id/ jB, @g{ik dk XkB# ykD bJh soQK-soQK dhnK ftT[IsK pDkT[Id/ jB. E'VQh fijh wkfJnk b?e/, wkfJnk d/D tkb/ dhnK f;csK eoB bfrnK r[o{dh G?-GktBh ~ th ft;ko d/Id/ jB. y[Fh nEtk rwhd/ wkj"b nB[;ko gfjbK s'I eZY e/ ofynk r[otke;[DkT[Id/ jB. eJh rqzEh xo ftu y[Fh d/ w"e/ s/ e'N-g?IN-NkJh ns/ dkVQh pzBQ e/ nkgD/ nkg ~ wkvoBdo;kT[Dk ukj[zd/ jB. pj[s/ rqzEh f;zxK dh jkbs fJjj?-@@nto T[gd/;?, nkfg B eo?..## (gzBk 269)@@nto T[gd/;?, nkfg B eo?..## (gzBk 269)@@nto T[gd/;?, nkfg B eo?..## (gzBk 269)@@nto T[gd/;?, nkfg B eo?..## (gzBk 269)@@nto T[gd/;?, nkfg B eo?..## (gzBk 269)

GkJh r[odk; ih nB[;ko @@i/ xo GzB/ gkj[o{,e'D oyDjkok## nB[;ko i/ oytkbh eoB tkbk jhxo GzBD bZr ikJ/ sK T[;~ e"D puk pedk j?.

fisBk fuo r[o{ d/ G? ftu ofjD tkb/ ns/ ;Zu/-;[Zu/ nkuoD tkb/ ftdtkB ns/ ;zs'yh rqzEh ;kfjpkBBjhI g?dk ehs/ iKd/ iK BjhI oy/ iKd/, Xow gquko dhrZb eoBh, jtk ftu sbtkoK wkoB s[ Zb j?.y[Ffe;wsh Bkb j[D e[ZM ;z;EktK uzr/ rqzEh$gqukoefsnko eo ojhnK jB.

rqzEh f;zx dh F];hns e?;h j't/rqzEh f;zx dh F];hns e?;h j't/rqzEh f;zx dh F];hns e?;h j't/rqzEh f;zx dh F];hns e?;h j't/rqzEh f;zx dh F];hns e?;h j't/;w/I dh Bp} gfjukDd/ j'J/ i/ rqzEh f;zx

nkgDk co} fJwkBdkoh Bkb fBGkT[D bZr ikD, sKe"w ftu nkJhnK e[ohshnK ~ ysw j[zfdnk d/o BjhIbr/rh. f; Zy e"w ftu nk rJhnK so[NhnK,pqkjwDtkdh eow eKv, gZSwh ;fGnsk dk rbpk,BfFnK dh tos'I, e/;K dh p/ndph, gfssg[Dk nkfd dk;[Xko ;fji/ jh rqzEh f;zx eo ;edk j?. rqzEh f;zx

dh fdqVQsk f;Zy ;wki ftu tos ojh wBwfs ~, yk;eo e/ r[od[nkok ;kfjp nzdo, o'e ;edh j?. rqzEhf;zx dh fdqVQsk e[;z;ekoK ~, Gkt/I nkBzd ekoi dh o;wj't/ iK fwose ;z;eko dh o;w, o'e ;edh j?. nyzvgkm ;w/I e[zG oyDk, nyzv gkm d"okB wZX dh nodk;,r[o{ rqzE ;kfjp ih d/ gqekF eoB tkbh EK j/m ibdhnK p'sbK ftu ;'u e/ oyDhnK fe fJj ib nzfwqspD ikJ/rk, fJjBk ;kohnK rZbk ~ frnkBtkB,ftukotkB ns/ fdqVQ fBFuk oyD tkbk rqzEh f;zx ;fji/jh o'e ;edk j?. rqzEh f;zx dh F];hns f;Zy ;zrs~ Bebh d/jXkoh r[o{nK d/ Gqwikb ftu c;B s'I puk;edh j?, izso-wzso-szso dh G?-GktBk s'I w[es eok;edh j?, r[od[nkok gqpzXe ew/NhnK d/ tkd-fttkd~ th ;[bMk ;edh j? ns/ XV/pkih ~ iV'I gZ[N ;edhj?. eJh tkoh n?;k ;[DB ~ fwbdk j? fe rqzEh f;zxdh F];hns ns/ fdqVQsk B/ r[od[nkfonK nzdo wBwfsBjhI j'D fdZsh. b'V j? rqzEh f;zx ~ nkgD/ nzdo n?;hekpbhns (Personality & Ability) g?dk eoB dh.

i/eo rqzEh jh r[owfs dk ;'MhtkB BjhI sK T[jr[owfs dk mhe Yzr Bkb gquko BjhI eo ;e/rk ns/Bk jh gqFB eoB tkfbnK ~ r[owfs nB[;ko T[Zso d/;e/rk. s;Zbh Bk j'D eoe/ f;fynk b?D tkbk fBokFj't/rk ns/ T[;dh r[opkDh s'I FoXk xN/rh. fit/Iw[;bwkBk B/ w;fidK d/ Bkb wdo;/ y'jb/ j'J/ jB,fiZE/ pZfunK ~ e[okB Fohc dh skbhw fdZsh iKdh j?.fJ; soQK jh rqzEh f;zx dk th fJj w[Zy eost j'Dkukjhdk j? fe nkgD/ ;fj:'rhnK Bkb fwb e/ T[jr[ow[yh ftfdnk ns/ r[opkDh f;fynk r[od[nkfonKftu d/D.

jZb fet/ I fBeb/jZb fet/ I fBeb/jZb fet/ I fBeb/jZb fet/ I fBeb/jZb fet/ I fBeb/rq zEh f;zx dh so;:'r jkbs bJh fiZE/

r[od[nkok gqpzXe ew/NhnK fizw/tko jB, T[ZE/ rqzEh f;zxdk xN gfVQnk fbfynk j'Dk th w[Zy-ekoD j?. fJjBKd'jK B[efsnK T[Zs/ n;hI tyo/-tyo/ s"o s/ ftukoeoKr/.

rqzEhf;zx dh gdth pj[s TZuh ns/ ;Zuh j? ns/rqzEh f;zx dk ;fseko j'D bk}wh j?. fJsBk ;fsekoj't/ fe Gkt/I r[od[nkok ew/Nh dk gqXkB j't/ iK ;eZso,ftnkgkoh j't/ iK nc;o, rqzEh f;zx ~ t/y e/ T[j yVkj' e/ ;tkrs eo/ ns/ tkfjr[o{ih eh csfj p[bkt/. goid'I r[of;Zy t/ydk j? fe i' i' r[D rqzEh f;zx ftu j'D/

Page 27: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(25)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013ukjhd/ jB, T[j iK sK j? jh BjhI iK fco pj[s ;hwsjB. rqzEh f;zxK ~ pkpk p[ZYk ih dh :kd jw/Fk sk}koyDh ukjhdh j? ns/ Bk e/tb :kd jh pbfe pkpk p[ZYkih d/ tko; j'D d/ Bks/ T[jBK tork pDB dh e'fFFeoBh ukjhdh j?. i/ rqzEh f;zx ukjz[d/ jB fe T[jBKdk ;fseko j't/, sK fco T[jBK ~ ;fseko tkb/ r[DngBkT[D/ g?Dr/.1- ;ZG s'I gfjbh rZb fe rqzEh f;zx @@gqEw/ wB[gop'X? ngBk, gkS/ nto ohMkt?..## (gzBk 381) s/nwb eod/ j'J/ nkgDk ihtB r[owfs nB[;ko pshseo/.2- r[opkDh, GkJh r[odk; ih dhnK tkoK nkfdd/ noE ;wM ns/ ;wMk ;edk j't/.3- r[o fJfsjk;, f;Zy fJfsjk; ns/ f;Zy Xow dhikDekoh s'I nbktk d{finK XowK dk s[bBkfswenfXn?B ehsk j't/.4- ;[Gkn gy' I fw Zmk, jZ;w[y, fBwosk ns/fwbD;ko j't/.5- fe;/ dh y[Fkwdgq;sh s'I T[go T[m e/ r[owfsdh rZb efjD ftu fdqVQsk j'Dh ukjhdh j?. fe;/ thrZb ~ efjD bfrnK eq'X iK e"V/ puBK s'I d{o ofjzd/j'J/ r[opkDh dh o"FBh ftu ftuko g/F eoB/ ukjhd/jB.6- ;zs'yh j't/, @g[ik d/ XkB# tZb Mke Bk j't/.7- r[owfs dh ftfdnk d/ gquko$gq;ko dk F"ens/ brB j't/ ns/ nzdo fwFBoh ;fgfoN j't/.8- @f;Zy ofjs wo:kdk# dk ikDeko j't/.9- GiB-pzdrh ns/ f;woB eoB tkbk j't/.10- ;e{bh ftfdnk th jk;b ehsh j't/.11- rqzEh f;zx dk gqtkoe ihtB th r[owfs nB[;koj't/. eJh EkJh t/yD ;[DB ~ fwbdk j? fe rqzEh f;zxdh gsBh dk gfjoktk ns/ jko-fFzrko, bVe/ d/ e/Fesb j'J/ j[zd/ jB iK xo gqtko d/ w?Ipo fBsB/wh BjhIj[zd/.12- rqzEh f;zx t/jb/ ;w/I ;qh r[o{ rqzE ;kfjp ih d/noE p'X dhnK gzE gqtkfDs ftdtkBK dhnK g[;seKdk nfXn?B eo/ ns/ frnkB jk;b eo/. fJ; soQKb'VhId/ GktK ns/ ftfFnK T[Zs/ gqwkD o{g ftu nB/eKgzeshnK T[;~ ezm j' ikDrhnK. r[owfs dh ikDekohj'D Bkb fiZE/ T[j nkg wBwfs s'I pu/rk, T[ZE/ ;zrs~ th gqwkD d/ e/ wBwfs s'I o'eD d/ :sB eo/rk.

r[od[nkok gqpzXe ew/NhnK dk co}r[od[nkok gqpzXe ew/NhnK dk co}r[od[nkok gqpzXe ew/NhnK dk co}r[od[nkok gqpzXe ew/NhnK dk co}r[od[nkok gqpzXe ew/NhnK dk co}phwko bJh tXhnK ;g?Ffb;N vkeNo ukjhdk

j?, pZu/ bJh uzr/ s'I uzrk ;e{b s/ nfXnkge ukjhdkj? HHHHHgo nksfwe ihtB d/D tkb/ rqzEh ;kfjpkB bJhe'Jh fwnko Bhns BjhI. eh ;'B/ dh gkbeh iK;zrwowo dk r[od[nkok jh gquko eo/rk iK nzdo;/tk eoB tkbk rqzEh f;zx < pj[sh EkJhI r[od[nkokgqpzXe ew/NhnK dk o[MkB e/tb r[od[nko/ dh fJwkosdh ;[zdosk tZb tX/o/ j[zdk j?. fJj nykD wFj{o j?fe gfjbK r[od[nko/ eZu/ ;B go f;Zyh gZeh ;h, j[Dr[od[nko/ gZe/ ns/ ;[zdo jB go f;Zyh ftu n;hI fYZb/ns/ eZu/ j[zd/ ik oj/ jK. ekF ! f;Zy e"w ~ r[od[nko/tXhnk pDkT[B d/ F"e d/ Bkb ftdtkB rqzEh f;zx thg?dk eoB dk fynkb j[zdk. i/ ed/ nfijk j[zdk, sK fi;nX'rsh dk e"w ~ ;kjwDk eoBk g? fojk j?, T[j Bkj[zdk. pj[s ;ko/ r[od[nkfonK d/ rqzEh f;zxK dh sBykjfJsBh xN j[zdh j? fe fJ; }wkB/ ftu T[jBK dk r[}kokBjhI j' ;edk. rqzEh f;zxK ~ r[owfs dk gqukoe BjhI;wfMnk iKdk ns/ eJh EktK dhnK r[0 gq0 ew/NhnKrqzEh f;zx ~ @B"eo# ;wMdhnK jB. rqzEh f;zx thgqpzXeK dh y[Fkwd eoB ftu jh nkgDk Gbk ;wMd/jB. xZN sBykj ns/ ;fseko dh xkN eo e/ e'JhgfVQnk fbfynk ;{MtkB rqzEh f;zx pDB bJh fsnkoBjhI j[zdk. fijVk pzdk uko nZyo f;Zy frnk ns/ T[;~feXo/ B"eoh BjhI fwbdh iK fe;/ ezw s'I foNkfJo j'e/ ftjbk j' iKdk j?, T[j rqzEh f;zx pD iKdk j?. fjerZb j'o B'N eoB tkbh j? fe rqzEh f;zx th nkgD/ pZu/~ ed/ th rqzEh BjhI pBkT[Dk ukj[zdk. rqzEh f;zx ~nkw s'o s/ e'Jh bVeh th d/D bJh fsnko BjhI j[zdkns/ rqzEh f;zx d/ XhnK g[ZsoK d/ ftnkj th pV/ n"y/ j[zd/jB.

r[od[nkok gqpzXe ew/NhnK ~ ukjhdk j? feT[j nfijk rq zEh f;zx oyD, fijVk r[owfs d/fdqFNhe'D s'I ikD{ j't/ ns/ r[owfs dk gquko pVh fdqVQskBkb eo ;e/. sBykj fJsBh j't/ fe T[j nkgD/ xogqtko ~ uzrh soQk ubk ;e/, nkgD/ pfunK ~ T[Zuhftfdnk fdtk ;e/. rqzEh f;zx ~ jo ekoi ;w/I g?;/(wkfJnk) tZb Mke oyD dh b'V jh Bk gt/ ns/ rqzEhf;zx nkgD/ w[Zy wB'oE r[owfs gquko tZb jh nkgDkfXnkB e/Idqs eo ;e/. rqzEh f;zx ~ T[j ;fsekorqzEh f;zx ~ T[j ;fsekorqzEh f;zx ~ T[j ;fsekorqzEh f;zx ~ T[j ;fsekorqzEh f;zx ~ T[j ;fseko

Page 28: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(26)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013

fwbDk ukjhdk j?, fijVk uou d/ gkdoh ~ fwbdkfwbDk ukjhdk j?, fijVk uou d/ gkdoh ~ fwbdkfwbDk ukjhdk j?, fijVk uou d/ gkdoh ~ fwbdkfwbDk ukjhdk j?, fijVk uou d/ gkdoh ~ fwbdkfwbDk ukjhdk j?, fijVk uou d/ gkdoh ~ fwbdkj?. r[0 gq0 ew/NhnK ns/ ;zrs rqzEh f;zx ~ fJsBkj?. r[0 gq0 ew/NhnK ns/ ;zrs rqzEh f;zx ~ fJsBkj?. r[0 gq0 ew/NhnK ns/ ;zrs rqzEh f;zx ~ fJsBkj?. r[0 gq0 ew/NhnK ns/ ;zrs rqzEh f;zx ~ fJsBkj?. r[0 gq0 ew/NhnK ns/ ;zrs rqzEh f;zx ~ fJsBk;fseko d/D fe gVQ/ fby/ pZfunK d/ wB ftu th;fseko d/D fe gVQ/ fby/ pZfunK d/ wB ftu th;fseko d/D fe gVQ/ fby/ pZfunK d/ wB ftu th;fseko d/D fe gVQ/ fby/ pZfunK d/ wB ftu th;fseko d/D fe gVQ/ fby/ pZfunK d/ wB ftu thrqzEh f;zx pDB dk ukn g?dk j't/. fJ; bJh rqzEhrqzEh f;zx pDB dk ukn g?dk j't/. fJ; bJh rqzEhrqzEh f;zx pDB dk ukn g?dk j't/. fJ; bJh rqzEhrqzEh f;zx pDB dk ukn g?dk j't/. fJ; bJh rqzEhrqzEh f;zx pDB dk ukn g?dk j't/. fJ; bJh rqzEhf;zx ~ o'b wkvb pD e/ g/F nkT[Dk gJ/rk.f;zx ~ o'b wkvb pD e/ g/F nkT[Dk gJ/rk.f;zx ~ o'b wkvb pD e/ g/F nkT[Dk gJ/rk.f;zx ~ o'b wkvb pD e/ g/F nkT[Dk gJ/rk.f;zx ~ o'b wkvb pD e/ g/F nkT[Dk gJ/rk.

T[go fby/ e[ZM ftuko nkg ih Bkb ;KM ehs/jB. dk; dk fJj fdqVQ fBFuk j? fe i/ rqzEh f;zx,r[0gq0 ew/NhnK ns/ ;zrs fwb e/ fJj c?;bk eo b?Dfe T[j nkgD/ fJbke/ ftu r[owfs dk gquko

eoBr/, sK e'Jh ekoD BjhI fe nZi fco f;Zy e"w jogZy s'I uVQdhnK ebK ftu Bk ftuo/. f;Zy e"w d/f;Zy e"w d/f;Zy e"w d/f;Zy e"w d/f;Zy e"w d/nt/;b/ ekoD jh r[opkDh ~ @u[okT[D# tkb/ d/nt/;b/ ekoD jh r[opkDh ~ @u[okT[D# tkb/ d/nt/;b/ ekoD jh r[opkDh ~ @u[okT[D# tkb/ d/nt/;b/ ekoD jh r[opkDh ~ @u[okT[D# tkb/ d/nt/;b/ ekoD jh r[opkDh ~ @u[okT[D# tkb/ d/jXkoh r[o {v zw ns/ v/o /dkoK dhnK frDshnKjXkoh r[o {v zw ns/ v/o /dkoK dhnK frDshnKjXkoh r[o {v zw ns/ v/o /dkoK dhnK frDshnKjXkoh r[o {v zw ns/ v/o /dkoK dhnK frDshnKjXkoh r[o {v zw ns/ v/o /dkoK dhnK frDshnKtXdhnK ik ojhnK jB. i/ T[go toDB ehs/ @fszB/tXdhnK ik ojhnK jB. i/ T[go toDB ehs/ @fszB/tXdhnK ik ojhnK jB. i/ T[go toDB ehs/ @fszB/tXdhnK ik ojhnK jB. i/ T[go toDB ehs/ @fszB/tXdhnK ik ojhnK jB. i/ T[go toDB ehs/ @fszB/# jh fJeZm/ j' e/ jzGbk wkoB sK fBFu/ jh f;Zy e"w# jh fJeZm/ j' e/ jzGbk wkoB sK fBFu/ jh f;Zy e"w# jh fJeZm/ j' e/ jzGbk wkoB sK fBFu/ jh f;Zy e"w# jh fJeZm/ j' e/ jzGbk wkoB sK fBFu/ jh f;Zy e"w# jh fJeZm/ j' e/ jzGbk wkoB sK fBFu/ jh f;Zy e"w~ fpgoB eh ohs s'I S[Nekok fwb ikJ/rk ns/ d/~ fpgoB eh ohs s'I S[Nekok fwb ikJ/rk ns/ d/~ fpgoB eh ohs s'I S[Nekok fwb ikJ/rk ns/ d/~ fpgoB eh ohs s'I S[Nekok fwb ikJ/rk ns/ d/~ fpgoB eh ohs s'I S[Nekok fwb ikJ/rk ns/ d/jXkoh r[o{vzw ns/ v/o/dkoK ~ mbQ g? ikJ/rh. nZijXkoh r[o{vzw ns/ v/o/dkoK ~ mbQ g? ikJ/rh. nZijXkoh r[o{vzw ns/ v/o/dkoK ~ mbQ g? ikJ/rh. nZijXkoh r[o{vzw ns/ v/o/dkoK ~ mbQ g? ikJ/rh. nZijXkoh r[o{vzw ns/ v/o/dkoK ~ mbQ g? ikJ/rh. nZi;w/I dh fJj' b'V j?.;w/I dh fJj' b'V j?.;w/I dh fJj' b'V j?.;w/I dh fJj' b'V j?.;w/I dh fJj' b'V j?.

f;woB eh j? < f;woB ed'I ns/ feZE/ j'IDk ukjhdk j? <f;woB eh j? < f;woB ed'I ns/ feZE/ j'IDk ukjhdk j? <f;woB eh j? < f;woB ed'I ns/ feZE/ j'IDk ukjhdk j? <f;woB eh j? < f;woB ed'I ns/ feZE/ j'IDk ukjhdk j? <f;woB eh j? < f;woB ed'I ns/ feZE/ j'IDk ukjhdk j? <fsqb'uB f;zx @uzB#fsqb'uB f;zx @uzB#fsqb'uB f;zx @uzB#fsqb'uB f;zx @uzB#fsqb'uB f;zx @uzB#

w'0 9415469266fJj ftFk pj[s jh ftnkge j?. gzi, ;s, :k d;, pkoK ;f\nK ftu ftnkfynk BjhI ehsh ik ;edh.

nkg nkgDh p[fX j? i/sh @@d/ nB[;ko tZy-tZy ftdtkB fJ; dh tZy-tZy gfoGkFk d/ ;ed/ jB. w/oh s[Sp[Xh nB[;ko i/ Fkpfde noEK s'I F[o{ eohJ/ sK f;woB dk noE T[; gfog{oB gowkswk dh :kd s'I j?.s/ T[; dh :kd bJh Bkjh e'Jh ;wK fBoXkfos j? ns/ BkJh e'Jh ftF/F EK. fJj rZb tyoh j? fe Bkw f;woBbJh ;to/ dk ;wK T[Zsw wfBnk frnk j? feT[Ife ;t/o/-;t/o/ wB sk}rh ns/ FKsh wfj;{; eodk j? \kbs{dhnK T[bMBK :k MzMN BjhI j[zd/. nkgD/ xo dh EK ;kX ;zrs ftu f;woB dk tksktoD f}nkdk T[fusgqshs j[zdk j? - go f;woB dk e'Jh ;wK :k e'Jh EK fBoXkfos eoBk T[fus BjhI feT[Ife T[; dk f;woB:kBh T[; dh :kd sK fBozso j'Dh ukjhdh j?, fit/I fpBk fe;/ gfoFow d/ ;kv/ ;kj (;Pk;) ubd/ jB, f;woBth T[;/ soQK jo ew eofdnk ngD/ nkg fBozso ubDk ukjhdk j?.

r[od[nko/ :k wzdo nkfde nfXnkswe ;EkBK s/ i' e[M th ;[Dd/ s/ ;wMd/ jK T[; Bkb uzr/ thukog?dk j[zd/ jB fi; eoe/ T[; ;w/I ;k~ T[j ;kohnK rbK mhe brdhnK jB, fit/I jo fJe Bkb fgnko eoBk,b'V tzd dh wdd eoBk, fBzdk u[rbh B eoBk, fe;/ dk jZe B wkoBk, go id n;h eko ftjko ftu o[MiKd/ jK sd n;hI T[j ;G e[M G[b iKd/ jK i' e[M ;zrs ftu p?m e/ ;'funk j[zdk j? - ;gFN j? fe ngD/eko ftjko ftu yus j' e/ n;hI f;woB s'I N[N ikd/I jK - skfjU s/ d{finK dh p[okJh ns/ T[BQK Bkb Jhoykd/ Bkb jh TBQK d/ nfjs dh th ;'uD br g?Id/ jK. mrh s/ j/ok c/ohnK th eo b?Id/ jK.

i/ e/ n;h ngDk eko ftjko eod/ j'J/ th fJj ;'uhJ/ e/ ;koh ]bes T[; fJe/ gkopqjw gow/Ftodh jh f;oiBk dk Bshik j?, ns/ ;ko/ jh G?D Gok jB, ;k~ fJe d{i/ Bkb go;go gq/w Bkb ofjDk ukjhdkj? sd Goksqh gq/w d/ nzsors i' i' th uzr/ ew eoKr/ - ngDk ew fJwkBdkoh Bkb eo d{finK d/ fjspko/ ;'uKr/, ;Zu dh feos eo e/ b'Vtzd dk th fynkb eoKr/, fe;/ ~ wkVk B p'b e/ i/ eo bkbutF fe;/d/ jZe tb fXnkB th ubk ikJ/ sK T[; wkbe dk fXnkB eo e/ nkgD/ nkg ~ @@jZe gokfJnk BkBek##d/ T[gd/F ;de/ uzr/ gk;/ w'Vkr/I sK fJj T[; dk f;woB j't/rk - nyK pzd eoe/ xzNk nX xzNk :k j'otX f;woB eoBk ngDh EK s/ fje uzrk n?j;k; }o{o g?dk eodk j? go nwbh s'o s/ jo ;w/I T[; uzr/d/ uzr/ ftukoK Bkb i[V/ ofjDk jh ;Zuk f;woB j?.

Page 29: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(27)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013

r[opkDh ;ze/s e"F-10r[opkDh ;ze/s e"F-10r[opkDh ;ze/s e"F-10r[opkDh ;ze/s e"F-10r[opkDh ;ze/s e"F-10;0 fgnkok f;zx @gdw#

ngo; L-ngo; L-ngo; L-ngo; L-ngo; L-ni/jk ;'Xh pqkjwD i' fe;/ ~ ;gZoF eoBk iK S{jDk

se g;zd Bk eo/, nkw XksK d/ GKfvnK ~ jZE B bkt/,d{i/ dk gZfenk Bk ykt/ ns/ nkg jh u"ek X' ;tko e/ geke/ ykt/, T[j @ngo;# ejkT[Idk j?.

r[opkDh ftu ni/jh ;Z[u fGZN oZyD tkb/ tfjwh dhfBy/Xh eofdnK ;Zu/ ngo; d/ bZSD fJT[I ehs/ jB fei' M{m Bk p'b/, gokfJnk o{g B sZe/, fBzdk B eo/ s/ wBdh tk;Bk s/ ekp{ gk e/ gziK ftekoK s'I pu e/ oj/.

fwfEnk Bkjh o;Bk go;..fwfEnk Bkjh o;Bk go;..fwfEnk Bkjh o;Bk go;..fwfEnk Bkjh o;Bk go;..fwfEnk Bkjh o;Bk go;..wB wfj gqhfs fBoziB do;..wB wfj gqhfs fBoziB do;..wB wfj gqhfs fBoziB do;..wB wfj gqhfs fBoziB do;..wB wfj gqhfs fBoziB do;..go fsqn o{g[ B g/y? B/sq..go fsqn o{g[ B g/y? B/sq..go fsqn o{g[ B g/y? B/sq..go fsqn o{g[ B g/y? B/sq..go fsqn o{g[ B g/y? B/sq..;kX eh Njb ;zs ;zfr j/s..;kX eh Njb ;zs ;zfr j/s..;kX eh Njb ;zs ;zfr j/s..;kX eh Njb ;zs ;zfr j/s..;kX eh Njb ;zs ;zfr j/s..eoB B ;[B? ekj{ eh fBzdk..eoB B ;[B? ekj{ eh fBzdk..eoB B ;[B? ekj{ eh fBzdk..eoB B ;[B? ekj{ eh fBzdk..eoB B ;[B? ekj{ eh fBzdk..;G s/ ikB? nkg; eT[ wzdk..;G s/ ikB? nkg; eT[ wzdk..;G s/ ikB? nkg; eT[ wzdk..;G s/ ikB? nkg; eT[ wzdk..;G s/ ikB? nkg; eT[ wzdk..r[o gq;kfd fpfynk gojo?..r[o gq;kfd fpfynk gojo?..r[o gq;kfd fpfynk gojo?..r[o gq;kfd fpfynk gojo?..r[o gq;kfd fpfynk gojo?..wB eh pk;Bk wB s/ No?..wB eh pk;Bk wB s/ No?..wB eh pk;Bk wB s/ No?..wB eh pk;Bk wB s/ No?..wB eh pk;Bk wB s/ No?..fJzdqh fis gzu d'y s/ ojs..fJzdqh fis gzu d'y s/ ojs..fJzdqh fis gzu d'y s/ ojs..fJzdqh fis gzu d'y s/ ojs..fJzdqh fis gzu d'y s/ ojs..

BkBe e'fN wX/ e' n?;k ngo;..BkBe e'fN wX/ e' n?;k ngo;..BkBe e'fN wX/ e' n?;k ngo;..BkBe e'fN wX/ e' n?;k ngo;..BkBe e'fN wX/ e' n?;k ngo;..(rT[Vh ;[ywBh 5, gzBk 284)

npdkbnpdkbnpdkbnpdkbnpdkbnpdkb Fpd pdb dk pj[tuB s/ fJ; dk noE

spdhb j'D tkbk j?. Gkt T[j ftnesh i' irs d/ti{d s'I b? e/ nkgDh EK fe;/ d{i/ T[sokfXekoh ~ pdbe/ub/ iKd/ jB.

;kwh ws (fJ;bkw) ftu fJe fynkb j? fe fJ;irs T[s/ e[M nfij/ ftnesh jB fiBQK dh ;jkfJskBkb gowkswk d[BhnK dh j'Id ~ poeoko oydk j? eJhEkJhI fJBQK ftneshnK dh frDsh p/nzs d;h rJh j? ns/eJh g[;seK nB[;ko fJj frDsh 70 j? fiBQK ftu'I 40 Fkwd/; ftu ns/ pkeh 30 irs d/ d{i/ GkrK ftu ofjzd/jB. id'I fJBQK ;/qFN ftneshnK ftu'I fe;/ fJe dh fwqs:{j' iKdh j? sK pkeh dh wB[y ikfs ftu'I fe;/ ;q/FN ftnesh~ u[D e/ fjj gdth EK fdsh iKdh j?. fJ; fe;w d/ b'enpdkb ej/ iKd/ jB.

fgS'I fJj Fpd ;kX{, ;zsK, tbh, cehoK nkfd bJhth tofsnk iKdk fojk j? L-

nkT[ ebzdo e/;tk ..nkT[ ebzdo e/;tk ..nkT[ ebzdo e/;tk ..nkT[ ebzdo e/;tk ..nkT[ ebzdo e/;tk ..efo npdkbh G/;tk.. ojkT[..1..efo npdkbh G/;tk.. ojkT[..1..efo npdkbh G/;tk.. ojkT[..1..efo npdkbh G/;tk.. ojkT[..1..efo npdkbh G/;tk.. ojkT[..1..

(G?oT[ Bkwd/t, gzBk 1167);ok ;ohnfs b/ ezwktj[..;ok ;ohnfs b/ ezwktj[..;ok ;ohnfs b/ ezwktj[..;ok ;ohnfs b/ ezwktj[..;ok ;ohnfs b/ ezwktj[..sohefs soe y'fi N'bktj[..sohefs soe y'fi N'bktj[..sohefs soe y'fi N'bktj[..sohefs soe y'fi N'bktj[..sohefs soe y'fi N'bktj[..wkocfs wB[ wkoj[ npdkbk,wkocfs wB[ wkoj[ npdkbk,wkocfs wB[ wkoj[ npdkbk,wkocfs wB[ wkoj[ npdkbk,wkocfs wB[ wkoj[ npdkbk,

fwbj[ jehofs fis[ fcfo B wok.. 3..fwbj[ jehofs fis[ fcfo B wok.. 3..fwbj[ jehofs fis[ fcfo B wok.. 3..fwbj[ jehofs fis[ fcfo B wok.. 3..fwbj[ jehofs fis[ fcfo B wok.. 3..(wko{ 5, gzBk 1083)

nGhunGhunGhunGhunGhui'fsF Fk;sq nB[;ko 27 BSZsoK ftu' I fJe

T[sokykVk BSZso j?, fJ;d/ uko Gkr s/ d{i/ ;qtDBSso dhnK gfjbhnK uko/ ebk fwbD s/ T[sw brBwzfBnk frnk j?. fynkb j? fJ; ;w/I ;Bw[y j' e/ t?oh T[s/fti: ;"fynK gkJh ik ;edh j?. fJ; eoe/ fJ;~@nfGfis# efjzd/ jB. fJ; nfGfis dk pdfbnk o{g jh@nGhu# j?.

r[o{ nwodk; 1553 JhL ftu nGhi g[op ;w/I shoE-:ksok s/ rJ/ ;B, fJ;dk jkb u"E/ r[o{ B/ nzfes ehskj?. r[o{ okwdk; ih efjzd/ jB fe r[o{ dk doFB jh ;kv/bJh @nGhu# g[op j?, fi;dk pj[s gz[B j? L-

BktD[ g[op[ nGhuBktD[ g[op[ nGhuBktD[ g[op[ nGhuBktD[ g[op[ nGhuBktD[ g[op[ nGhur[o[ ;fsr[o do;[ Gkfjnk..r[o[ ;fsr[o do;[ Gkfjnk..r[o[ ;fsr[o do;[ Gkfjnk..r[o[ ;fsr[o do;[ Gkfjnk..r[o[ ;fsr[o do;[ Gkfjnk..

(s[ykoh Szs 4, gzBk 1116)

id'I T[jBK ~ fJziD d/ gjhnK ftu'I eZfYnk frnk sKdw s'Vd/ j'J/ T[jBK fejk, @@rZvh ftu p?m/ thoK dh;/tk eo bU fco ;kvh ;zGkb eo b?Dh.## fJj nkye/ T[j r[og[oh ik fpoki/. ;koh ;zrs s/ c"ih iE/ B/Fjhd GoktK d/ ;dhth ftS'V/ dk pVk t?okr ehsk.fJ; dodBke B}ko/ ~ d/y e/ fe;/ B/ e[M th SeD s'IBKj eo fdZsh go ;zrsK d/ }'o gkT[D s/ ;GBK B/ E"VQkpj[s Se fbnk. rZvh nNe ~ s[o rJh. GkJh eowf;zx s/ gqskg f;zx GoktK dh ;/tk pdb/ nkgk tko e/r[o{ uoBk ftu ik fpoki/. fJj xNBk 30 nes{po1922 ~ tkgoh. T[jBK dh p/fw;kb e[opkBh nekbhbfjo d/ fJfsjk; ftu fJ; soQK uwedh oj/rhfit/I jB/oh oks ftu sko/ uwed/ jB.

;kek gzik ;kfjpHHHHHHHHHHHH;kek gzik ;kfjpHHHHHHHHHHHH;kek gzik ;kfjpHHHHHHHHHHHH;kek gzik ;kfjpHHHHHHHHHHHH;kek gzik ;kfjpHHHHHHHHHHHH

Page 30: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(28)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013

f;Zy Xkowe gqFB'Isohf;Zy Xkowe gqFB'Isohf;Zy Xkowe gqFB'Isohf;Zy Xkowe gqFB'Isohf;Zy Xkowe gqFB'IsohgqFBgqFBgqFBgqFBgqFB LLLLL @go s/ go j? I# c[owkB dk eh noE j? <@go s/ go j?I# c[owkB dk eh noE j? <@go s/ go j?I# c[owkB dk eh noE j? <@go s/ go j?I# c[owkB dk eh noE j? <@go s/ go j?I# c[owkB dk eh noE j? <T[Zso L go dk Gkt j? ;G s'I tZvk (Highest) nekb

g[oy go/ s'I go/ j? Gkt tfvnK s'I tZvk j?. go~ go/ eoe/ :kd ofynk ik ;edk j?.

gqFBgqFBgqFBgqFBgqFB LLLLL fe; ~ @frnkB frnkB/# fejk j? <fe; ~ @frnkB frnkB/# fejk j? <fe; ~ @frnkB frnkB/# fejk j? <fe; ~ @frnkB frnkB/# fejk j? <fe; ~ @frnkB frnkB/# fejk j? <T[Zso L gqG{ sK frnkB dk th frnkB j?, frnkB dh

T[gi th gqG{ s'I jh j[zdh j?. Gkt gqG{ dk Bkw jh;G s'I ;q/Fm frnkB j?.

gqFBgqFBgqFBgqFBgqFB LLLLL gqG{ ~ @nb?# feT[I fejk frnk j? <gqG{ ~ @nb?# feT[I fejk frnk j? <gqG{ ~ @nb?# feT[I fejk frnk j? <gqG{ ~ @nb?# feT[I fejk frnk j? <gqG{ ~ @nb?# feT[I fejk frnk j? <T[Zso L n + b?. b? dk Gkt j? Bkw fit/I gqb: (gq + b?)

Gkt g{oh soQK Bk; j'Dk. gqG{ nb? j? GktnfpBkFh j?, ed/ Bk; BjhI j[zdk.

gqFBgqFBgqFBgqFBgqFB LLLLL ikg ;kfjp ftZu gqG { d/ fe;-fe; soQK d/ikg ;kfjp ftZu gqG { d/ fe;-fe; soQK d/ikg ;kfjp ftZu gqG { d/ fe;-fe; soQK d/ikg ;kfjp ftZu gqG { d/ fe;-fe; soQK d/ikg ;kfjp ftZu gqG { d/ fe;-fe; soQK d/ftbyD Bkw jB <ftbyD Bkw jB <ftbyD Bkw jB <ftbyD Bkw jB <ftbyD Bkw jB <

T[Zso L gqG{ d/ eJh ftbyD Bkw fit/I L-nS{s/ - s?~ e'Jh S{j BjhI ;edk.nBkE/ - s/ok e'Jh y;w BjhI, s/o/ s'I tZvk e'JhBjhI.nBzr/, nzrjhB - s/ok e'Jh th nzr BjhI j?.T[dk; j?I - s{z d[BhnK d/ w'j wkfJnk ftu BjhI.

gqFBgqFBgqFBgqFBgqFB LLLLL eh ikg[ ;kfjp d/ 10 gqeko d/ Szd d/ BktK d/eh ikg[ ;kfjp d/ 10 gqeko d/ Szd d/ BktK d/eh ikg[ ;kfjp d/ 10 gqeko d/ Szd d/ BktK d/eh ikg[ ;kfjp d/ 10 gqeko d/ Szd d/ BktK d/eh ikg[ ;kfjp d/ 10 gqeko d/ Szd d/ BktK d/th e[M noE jB iK fJj e/tb Bkw jh jB <th e[M noE jB iK fJj e/tb Bkw jh jB <th e[M noE jB iK fJj e/tb Bkw jh jB <th e[M noE jB iK fJj e/tb Bkw jh jB <th e[M noE jB iK fJj e/tb Bkw jh jB <

T[Zso L ih, pj[s eoe/ fJj Bkw jh jB. go ftdtkBKns/ wjkB e'F d/ eosk GkJh ekBQ f;zx BkGk ihB/ e[M S[zdK d/ noE th fby/ jB. fit/I L-Sg? - Skg SZv ikJ/, w[jol G[:zr - i' G[i (N/Yk)j' e/ ubdk j? Gkt ;Zg. gq:ks uZbD tkbklukuoh - yVr iK sbtko fi;dh ukb fsoSh j?luogN - ug/V, EgV, uzgs j' ikD tkbk T[ueklo{nkb - bbekoBkl J/e nSoh - fJZe nyohlGrtsh - yVr.

gqFBgqFBgqFBgqFBgqFB LLLLL r[o{ ih B/ fejV/-fejV/ @ws# t/yD dh rZbr[o{ ih B/ fejV/-fejV/ @ws# t/yD dh rZbr[o{ ih B/ fejV/-fejV/ @ws# t/yD dh rZbr[o{ ih B/ fejV/-fejV/ @ws# t/yD dh rZbr[o{ ih B/ fejV/-fejV/ @ws# t/yD dh rZbejh j? <ejh j? <ejh j? <ejh j? <ejh j? <

T[Zso L r[o{ ih B/ fejk w?I t/y/ jB -1- ;qktr - p'Xh fGyF{

- o/D{ek ;opihs f;zx- o/D{ek ;opihs f;zx- o/D{ek ;opihs f;zx- o/D{ek ;opihs f;zx- o/D{ek ;opihs f;zx2- f;X - g[Zr/ j'J/3- i'r - i'rh4- ish - pqjwukoh5- ;{o - ;{ow/, pjkd[o :'X/6- ;[okodB - ;[oOnkodB, d/tfsnK ~ wkoBtkb/ d?Is7- ;[Xkfde - ;[Xk O nkfde - nzfwqs ghD tkb/8- ;zs - nB/e wsk d/ ;zsk d/ N'b/9- ;ko/ d/; - ;ko/ d/FK d/ ws

gqFBgqFBgqFBgqFBgqFB LLLLL fJj ;ko/ ws eh eo oj/ ;B s/ eh BjhI <fJj ;ko/ ws eh eo oj/ ;B s/ eh BjhI <fJj ;ko/ ws eh eo oj/ ;B s/ eh BjhI <fJj ;ko/ ws eh eo oj/ ;B s/ eh BjhI <fJj ;ko/ ws eh eo oj/ ;B s/ eh BjhI <T[Zso L fJj ;ko/ ws e/tb eoweKv jh eo oj/ ;B,

e'Jh th gqG{ ~ BjhI ;h t/y fojk.gqFBgqFBgqFBgqFBgqFB LLLLL gqG{ d/ okj ftZu ;G s'I tZX }o{oh rZb fejVhgqG{ d/ okj ftZu ;G s'I tZX }o{oh rZb fejVhgqG{ d/ okj ftZu ;G s'I tZX }o{oh rZb fejVhgqG{ d/ okj ftZu ;G s'I tZX }o{oh rZb fejVhgqG{ d/ okj ftZu ;G s'I tZX }o{oh rZb fejVh

j? <j? <j? <j? <j? <T[Zso L gqG{ d/ okj ftZu ;G s'I tZX }o{oh rZb j? ;oXk

s/ fwjo (GkfJ feqgk). GrtkB ftZu FoXk s/fwjo s'I fpBK i' th e'Jh eow b'e eod/ jBT[;dk wZ[b fJe oZsh fisBk jh ;wM'. Gkt gqG{ftZu oZs/ (ozr/) ikD s'I fpBK wB[Zy j'oBK Gkt/I eJhdkB-g[zB, g{ik-gkm eo bt', T[;dk wZ[b fJe osk,fJe feDek jh j?.

gqFBgqFBgqFBgqFBgqFB LLLLL eh pj[s XB gdkoE iK Fesh (eh pj[s XB gdkoE iK Fesh (eh pj[s XB gdkoE iK Fesh (eh pj[s XB gdkoE iK Fesh (eh pj[s XB gdkoE iK Fesh (Power) s/) s/) s/) s/) s/gj[ zu iht ~ nzs t/b/ ;jkJh j[zdh j? <gj[zu iht ~ nzs t/b/ ;jkJh j[zdh j? <gj[zu iht ~ nzs t/b/ ;jkJh j[zdh j? <gj[zu iht ~ nzs t/b/ ;jkJh j[zdh j? <gj[zu iht ~ nzs t/b/ ;jkJh j[zdh j? <

T[Zso L BjhI ih, jo/e iht B/ nzs t/b/ fJ; irs s'I Bzr/g?ohI jh s[o ikDk j? - Bkb e[M th BjhI ikDkGkt/I1- T[jd/ e'b rfjDnK Bkb ;Zi/ (io/ io ;zfr)p/fw;kb (nB{g) T[Zu/ ed tkb/ (T[szr) s/ ;[jD/ozrK Bkb ;Zi/ (;[ozr ;tko/) w;s jkEh j'D(wks/ wszr).2- eo'VK x'V/ (e'N s[ozr) j'D i' fjoBK tKr s/i GZid/ (e[ozr ;/ e{ds) j'D s/ jtk dh ukb(gT[B e/ rT[B) ~ th wks gk d/D.3- tZv/-tZv/ wjkpbh (GkJh G{ikB e/ G{g) oki/ thT[;d/ nZr/ f;o M[ekT[Id/ j'D (fBnkts ;h;).

Page 31: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(29)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013

jZ;d/ jZ;d/ w'Nkgk d{o eo'jZ;d/ jZ;d/ w'Nkgk d{o eo'jZ;d/ jZ;d/ w'Nkgk d{o eo'jZ;d/ jZ;d/ w'Nkgk d{o eo'jZ;d/ jZ;d/ w'Nkgk d{o eo'

w'Nkgk-3 w'Nkgk-3 w'Nkgk-3 w'Nkgk-3 w'Nkgk-3:'rh phHn?bH p?d

pkvh wk; fJzv/ew ckow{bk (phHn?;HnkJh)pkvh wk; fJzv/ew ckow{bk (phHn?;HnkJh)pkvh wk; fJzv/ew ckow{bk (phHn?;HnkJh)pkvh wk; fJzv/ew ckow{bk (phHn?;HnkJh)pkvh wk; fJzv/ew ckow{bk (phHn?;HnkJh)fufes;k ftfrnkB ftZu fe;/ ftnesh d/ w'Nkg/

dh rDBk fJe yk; ckow{b/ d/ nXko s/ ehsh iKdh j?.fJ; ~ ;oho dk t}B ;{ue nze pkvh wk; fJBv/e;(phHn?;HnkJh) fejk iKdk j?. fJj ;{ue nze ftneshd/ feb'rokw fJekJh ftZu t}B ~ whNo fJekJh ftZubzpkJh ftZu bzpkJh s'I se;hw eod/ eZfYnk iKdk j?.

T[go'es d't/I soQK dhnK skbek w'Nkg/ dh % dk gskeoB bJh ezw ftZu bJh iKdh j?. phHn?;HnkJh skfbekeZYDk E'Vk n"yk j? gqzs{ fJj finkdk ;jh wzfBnk iKdkj?. nZi ;kfJz; B/ J/Bh soZeh ehsh j? fe ;oho d/ fe;/th fjZ;/ ~ nbZr s'I t;k (fueBkjN) dk nB[gks gskehsk ik ;edk j?. fJ; dk bkG fJj j? fe g{o/ ;ohodh fwjBs s'I fJbktk T[; nzr T[Zs/ f}nkdk fXnkB d/e/ T[;~ ;v"b (wip{s) pDkfJnk ik ;edk j?. fJ;;G ftZu t?;N fjg nB[gks ftF/F fXnkB d/D :'r j?fi; Bkb g/N d/ w'Nkg/ dk ;jh nzdk}k brkfJnk ik;edk j? i' fe w'Nkg/ dh gfjbh g"Vh j? feU fe w'Nkgk;G s'I gfjbk g/N s/ jh nkT[Idk j?.

w'Nkg/ dk noE j? ;oho d/ nzrK T[go ckbs{uoph dk fJeZmk j' ikdk t?;/ uoph s'I ;oho ~ Feshfwbdh j?. fJ; bJh uoph fJZe sohe/ Bkb ;ohobJh io{os g?D s/ Fesh gqkgs eoB dk fJZe Gzvkoj?. fJ;/ ekoB eoe/ id'I n;hI E'VQk yKd/ jK tos oyd/jK sd se uoph d/ j'D eoe/ ;oho nzdo Fesh pDhofjzdh j?. go id'I n;hI ;hwK dk T[bzxD eod/ jK sd;koh uoph ysw j'D eoe/ n;hI ewi'o j' iKd/ jK. (ubdk)(ubdk)(ubdk)(ubdk)(ubdk)

uoph ;oho ftu rowh pDkJh oZydh j? fJ;/ eoe/gsb/ dpb/ ftneshnK ~ ;odh f}nkdk brdh j?.uoph dk ezw ;oho ~ wip{s pDkJh oZyDk th j? gqzs{id uoph wksok s'I tZX iwQK j'D bZr/ sd Ujh Feshs/ ;[zdosk d/ ;EkB ftZu nkb; s/ eo{gsk dk ekoBpD iKdh j?. fJ; uoph dh tXh j'Jh wksok ~ w'Nkgkefjzd/ jB. uoph dk gqGkt g/N s/ f}nkdk ofjzdk j?.fJ; dk ekoB j? fJj fJe nfijk gdkoE j? fi; ftZursh BjhI j?. g/N ftZu fiE/ fJ; ~ e'Jh pzXB tkbhirQK fwb/rh fJj T[E/ jh gj[zu ikt/rk. jZE g?o ubd/jB fJ; bJh uoph fJE/ iwQK BjhI j[zdh. fiE/ fjbBki[bBk BjhI, e'Jh rsh BjhI uoph T[E/ jh iwQK j't/rh.fJ;/ eoe/ i' b'e fdB Go p?m/ ofjzd/ jB T[jBK d/ g/N T[go w'Nkgk nkT[Dk F[o{ j' iKdk j? feUfe g/N dkfjbDk i[bDk BjhI j[zdk. fco d{ik Bzpo ewo dknkT[Idk j? s/ shik Bzpo e[bQ/ dk ns/ u"Ek Bzpo gZNK dknkT[Idk j?. fJj uko fj;/ xZN fjbd/ jB fJ; bJhuoph fJE/ jh uVQdh j? s/ fJj w'Nkg/ dk o{g b? b?Idhj?. fJ;/ fjbD i[bD d/ f;XKs s/ jh tiB xNkT[Dtkb/ e/Ido, ;[zdosk tXkT[D tkb/ e/Ido ezw eod/ jBfi; Bkb uoph jZN e/ S'N/ S'N/ N[efVnK ftu j' e/ wbiK g/Fkp okjh pkjo fbeb iKdh j?. fJ;s'I fJbktkewo pzBD bJh p/bN nkT[Idk j? fi;d/ wZX ftup?NohnK bZrhnK j[zdhnK jB i' g/N T[go j"bh j"bhezgB eodhnK jo j'o nzr s/ th brkfJnk ik ;edkj? sK fe uoph N[eVhnK okjh wb iK g/Fkp okjh pkjofBeb ;e/. d/yD ftZu d't/ sohe/ mhe bZrd/ jB nZr/uZb e/ fJ; dh thuko eoKr/. n";s s'I uoph dk tXBKo'rK dk iBw j? go fJ; Bkb T[wo th xZN j[zdh j?30-50 ;kb dh T[wo ftZu i' tiB ;h T[j p[Ykg/ ftZupfDnk oj/ sK fJj ndoF tiB ;wMDk ukjhdk j?.

Page 32: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(30)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013-15

-15

-15

-15

-15

- H

ark

ris

ha

n S

ing

h P

un

ee

t, U

.K.

Page 33: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(31)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013

fJ; wjhB/ d/ b/y dk ftFk L-

r[o{ dh r'be - rohp dk w[ zjr[o{ dh r'be - rohp dk w[ zjr[o{ dh r'be - rohp dk w[ zjr[o{ dh r'be - rohp dk w[ zjr[o{ dh r'be - rohp dk w[ zj1- b/y d' fJzu dk jkFhnk d/ e/ NkJhg ehsk j'fJnk, finkdk s'I finkdk 400 FpdK dk j' ;edk j?.2- b/y w'fbe, nkgDk fbfynk ukjhdk j? Beb BjhI. b/y d/ jo ;c/ s/ d;sys j'Dk io{oh j?.3- ;ot'Isw b/y gfsqek d/ nrb/ nzeK ftu Skfgnk ikJ/rk. fJe gk;g'oN ;kJhi c'N' d/ Bkb b/y,

Jh-w/b :K vke okjh G/iBk j?.4- gfjb/ ;c/ s/ nkgDk BK gsk c'B Bz ns/ Jh-w/b n?vo/; th fbyDk io{oh j?.5- fJe ;ot'sw b/y ~ fJBkw d/ o{g ftu gfsqek d' ;kb w[cs fdZsh ikJ/rh ns/ d{i/, shi/ Bzpo d/

b/yK ~ gfsqek fJe ;kb bJh w[cs G/ih ikJ/rh.6- b/y 31 nes{po 2013 se dcso ftu gj[iBK io{oh j?.

b/y G/iD dk gsk L gzikph ;[wB, 215$295 e, ;[GkF wkor, d[rktK, byBT{b/y G/iD dk gsk L gzikph ;[wB, 215$295 e, ;[GkF wkor, d[rktK, byBT{b/y G/iD dk gsk L gzikph ;[wB, 215$295 e, ;[GkF wkor, d[rktK, byBT{b/y G/iD dk gsk L gzikph ;[wB, 215$295 e, ;[GkF wkor, d[rktK, byBT{b/y G/iD dk gsk L gzikph ;[wB, 215$295 e, ;[GkF wkor, d[rktK, byBT{E-mail : [email protected]

!

b/y w[ekpbk - 2b/y w[ekpbk - 2b/y w[ekpbk - 2b/y w[ekpbk - 2b/y w[ekpbk - 2

gzikph ;fGnkuko dk wkD ijKrho e"ogzikph ;fGnkuko dk wkD ijKrho e"ogzikph ;fGnkuko dk wkD ijKrho e"ogzikph ;fGnkuko dk wkD ijKrho e"ogzikph ;fGnkuko dk wkD ijKrho e"onZi d/ :[Zr ftu fiE/ b'e ngDk fgS'eV s/

;fGnkuko G[bd/ ik oj/ jB T[E/ uzvhrVQ Ffjo dht;Bhe ijKrho e"o B/ ;fGnkuko ~ fiT{Idk oyD dhBthI T[whd irkJh j?. ijKrho e"o dk iBw 20i[bkJh 1998 ~ uzvhrVQ ftu j'fJnk ns/ T[j seohpBfszB ;kbK s'I Y'b i' fe ;fGnkuko dk nzr wzfBnkiKdk j?, tik e/ BkwDk yZN ojh j?.

ijKrho pj[s jh tXhnk :kddkFs dh wkbeth j?. T[j d;thI iwks dh ftfdnkoED j? go T[;tb'I wkohnK wZbK ~ t/yd/ j'J/ gzikp d/ rtoBo ns/uzvhrVQ gqFk;e ;qh fFtoki gkfNb B/ ijKrho e"o ~15 nrZ;s tkb/ fdB ;N/N n?tkov Bkb ;BwkBsehsk. n;b ftu ijKrho B/ foFs/dkoh #u'I brd/ngD/ Gok s'I gqGkts j' e/ Y'b tikT[Dk F[o{ ehsk ;h.T[d'I T[j f;o\ 11 ;kbK dh ;h.

Y'b tikT[D ftu ijKrho dh fdbu;gh ~t/yd/ j'J/ T[; d/ gotko B/ T[; ~ j'o T[sFkjs ehskns/ ijKrho ~ Y'b tikT[D ftu wkjo pDkT[D bJh;0 eosko f;zx ~ fB:[es ehsk. T[; s'I pkndijKrho dh soZeh tb tXD dh F[o{nks j' rJh.ijKrho ~ nwohek ftu Sgd/ @N'w-N'w# BK d/ w?r}hB

B/ @:zr?;N \hw/b voZwo nk\ fJzvhnk# ti'I w?r}hBftu Fkwb ehsk. fJ; d/ Bkb jh Gkos dh gfjbhwfjbk nkJhghn?; feoB p/dh B/ th T[sFkjs ehsk.ijKrho tb'I ehs/ gq'rokw ~ t/y e/ :{BhnB wfB;Nonk\ ebuo ;qhwsh uoB/; e[wko eN'u B/ th ;okfjnk.

ijKrho B/ gzikp jfonkDk, j[fFnkog[o d/fJzNo-}'Bb \?;Nhtb i' fe gzikp :{Bhtof;Nh uzvhrVQftu eotkfJnk iKdk j?, ftu th fjZ;k fbnk ns/ibzXo d{odoFB T[s/ th ngD/ j[Bo dk gqrNktkehsk. fJ; s'I fJbktk ijKrho 50 s'I f}nkdk @B"oE}'B ebuo ;?INo# d/ gq'rokwK ftu th ngD/ j[Bo ~b'eK ;kjwD/ g/F eo u[Zeh j?. tZy-tZy Nhth u?BbK #s/th ijKrho dh fJzNoftT{ j' u[Zeh j?.

uzvhrVQ d/ ;?eNo 17 ftu j'J/ ;fGnkukoegq'rokw @v?bhFhn;# ftu 200 Y'bhnK ftu fJeZbhijKrho jh wfjbk Y'bh ;h. ijKrho e"o d/ fgsk ;0jouoB f;zx B/ fejk fe T[BQK dh Xh B/ gotko dk wkDtXkfJnk j?. T[BQK fejk fe ijKrho tb'I ehsh ik ojh;fGnkuko dh ;/tk d{i/ b'eK ftu th ;fGnkuko gqshuzrh ;'u g?dk eo/rh ns/ gzikph ;fGnkuko dk f;oj'o T[Zuk j't/rk.

Page 34: Conbine october 2013 for web

gzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;egzikph ;[wB wkf;e

(32)

www.punjabisuman.com neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013neN{po 2013

nghbnghbnghbnghbnghb;zgkdeh Nhw d[nkok g/F ehsh ik ojh @@gzikph ;[wB## tZb';zgkdeh Nhw d[nkok g/F ehsh ik ojh @@gzikph ;[wB## tZb';zgkdeh Nhw d[nkok g/F ehsh ik ojh @@gzikph ;[wB## tZb';zgkdeh Nhw d[nkok g/F ehsh ik ojh @@gzikph ;[wB## tZb';zgkdeh Nhw d[nkok g/F ehsh ik ojh @@gzikph ;[wB## tZb'

gkmeK, b/yeK, tkgkohnK nZr/ jZE i'V p/Bsh j?, ;kvQh j';bk ncikJhgkmeK, b/yeK, tkgkohnK nZr/ jZE i'V p/Bsh j?, ;kvQh j';bk ncikJhgkmeK, b/yeK, tkgkohnK nZr/ jZE i'V p/Bsh j?, ;kvQh j';bk ncikJhgkmeK, b/yeK, tkgkohnK nZr/ jZE i'V p/Bsh j?, ;kvQh j';bk ncikJhgkmeK, b/yeK, tkgkohnK nZr/ jZE i'V p/Bsh j?, ;kvQh j';bk ncikJhtk;s/ pj[frDsh ftZu w/Ipo pD'I ns/ ftfrnkgB d/ e/ nkoEe ;fj:'rtk;s/ pj[frDsh ftZu w/Ipo pD'I ns/ ftfrnkgB d/ e/ nkoEe ;fj:'rtk;s/ pj[frDsh ftZu w/Ipo pD'I ns/ ftfrnkgB d/ e/ nkoEe ;fj:'rtk;s/ pj[frDsh ftZu w/Ipo pD'I ns/ ftfrnkgB d/ e/ nkoEe ;fj:'rtk;s/ pj[frDsh ftZu w/Ipo pD'I ns/ ftfrnkgB d/ e/ nkoEe ;fj:'reo' skeh n;h s[jkvh gzikph fto;/ ~ fjod/ ftZu t;kJ/ oyD dh ukjseo' skeh n;h s[jkvh gzikph fto;/ ~ fjod/ ftZu t;kJ/ oyD dh ukjseo' skeh n;h s[jkvh gzikph fto;/ ~ fjod/ ftZu t;kJ/ oyD dh ukjseo' skeh n;h s[jkvh gzikph fto;/ ~ fjod/ ftZu t;kJ/ oyD dh ukjseo' skeh n;h s[jkvh gzikph fto;/ ~ fjod/ ftZu t;kJ/ oyD dh ukjs~ g{ok eo ;ZehJ/.~ g{ok eo ;ZehJ/.~ g{ok eo ;ZehJ/.~ g{ok eo ;ZehJ/.~ g{ok eo ;ZehJ/.

;zgkde, w'0 L 9415561425;zgkde, w'0 L 9415561425;zgkde, w'0 L 9415561425;zgkde, w'0 L 9415561425;zgkde, w'0 L 9415561425

fJe ekgh bJhfJe ekgh bJhfJe ekgh bJhfJe ekgh bJhfJe ekgh bJh Rs. 15/-

fJe ;kb bJhfJe ;kb bJhfJe ;kb bJhfJe ;kb bJhfJe ;kb bJh Rs.150/-

fsB ;kb bJhfsB ;kb bJhfsB ;kb bJhfsB ;kb bJhfsB ;kb bJh Rs.400/-

;szpo 2013 s' I w?r}hB d/ o/N;szpo 2013 s' I w?r}hB d/ o/N;szpo 2013 s' I w?r}hB d/ o/N;szpo 2013 s' I w?r}hB d/ o/N;szpo 2013 s' I w?r}hB d/ o/N

(vke you ;w/s)(vke you ;w/s)(vke you ;w/s)(vke you ;w/s)(vke you ;w/s)

MEMBERSHIP FORM

Dated .........................

Name ..............................................................................................................................................................

Address ...........................................................................................................................................................

District ..................................................Ph./Mobile No.................................................Pincode........................

Email ..............................................................................................................................................................

Subscription One Year - Rs. 150/- Three Year - 400/- Period from ....................................... to ..............................................Mode of Payment : DD/MO/Deposit in A/c in favour of “PUNJABI SUMAN”, A/c No. CA 30819640926 of State Bank of India,

payable at Lucknow. (Inform postal address by sms, or on phone No 09336044069, 09415561425 or by E-mail :

[email protected])

Sign. of Member

gzikph ;[wB s[jkvk nkgDk w?r}hB j?gzikph ;[wB s[jkvk nkgDk w?r}hB j?gzikph ;[wB s[jkvk nkgDk w?r}hB j?gzikph ;[wB s[jkvk nkgDk w?r}hB j?gzikph ;[wB s[jkvk nkgDk w?r}hB j?fJ; ~ ngBkT[ ns/fJ; ~ ngBkT[ ns/fJ; ~ ngBkT[ ns/fJ; ~ ngBkT[ ns/fJ; ~ ngBkT[ ns/

jo soQK Bkb ;fj:'r d/Dk w[Ybk coi pDkT[. nkgD/eko'pkoh ndkfonK d/ fJ; ftZu fJFfsjko d/ e/ fiZE/ s[;hInkgD/ tgko ~ d/FK gqd/FK ftZu tXk oj/ j't/r/, T[ZE/ fJ;@e"wh ndko/# dhnK BhjK th w}p{s eo'r/.;dZ;sk F[be iwk eoD ns/ ikBekoh;dZ;sk F[be iwk eoD ns/ ikBekoh;dZ;sk F[be iwk eoD ns/ ikBekoh;dZ;sk F[be iwk eoD ns/ ikBekoh;dZ;sk F[be iwk eoD ns/ ikBekoh

bJh ;wgoe eo' L-bJh ;wgoe eo' L-bJh ;wgoe eo' L-bJh ;wgoe eo' L-bJh ;wgoe eo' L-;kv/ fBFekw ;fj:'rh L-;kv/ fBFekw ;fj:'rh L-;kv/ fBFekw ;fj:'rh L-;kv/ fBFekw ;fj:'rh L-;kv/ fBFekw ;fj:'rh L- ;0 nihs f;zx, nkbwpkrbyBT{ (9651592214), ;0 ;toB f;zx, uzdo BroByBT{ (9235704316), ;0 wBwhs f;zx, bkigs Bro,byBT{ (9305623150), frnkBh joftzdo f;zx, j?v rqzEh,r[0 ;do byBT{ (9984734498), ;qh nfws no'Vk, wkske"bK GbkJh e/Ido byBT{ (9335624728) ;0 pbphof;zx, yhoh w'No Nq/fvzr ;/INo, byhwg[o o'v, r'bkr'eoBBkE, yhoh (9450255660)

215$295 e, ;[GkF wkor, d[rktK, byBT{ - 4215$295 e, ;[GkF wkor, d[rktK, byBT{ - 4215$295 e, ;[GkF wkor, d[rktK, byBT{ - 4215$295 e, ;[GkF wkor, d[rktK, byBT{ - 4215$295 e, ;[GkF wkor, d[rktK, byBT{ - 4c 'B L 09415561425 (; z g kde) , 09336044069 (g qe kFe)c 'B L 09415561425 (; z g kde) , 09336044069 (g qe kFe)c 'B L 09415561425 (; z g kde) , 09336044069 (g qe kFe)c 'B L 09415561425 (; z g kde) , 09336044069 (g qe kFe)c 'B L 09415561425 (; z g kde) , 09336044069 (g qe kFe)

E-mail : [email protected], [email protected],

visit our website at : www.punjabisuman.com

;zgkdeh dcso L-;zgkdeh dcso L-;zgkdeh dcso L-;zgkdeh dcso L-;zgkdeh dcso L-gzikph ;[wBgzikph ;[wBgzikph ;[wBgzikph ;[wBgzikph ;[wB

(vke you ;w/s)(vke you ;w/s)(vke you ;w/s)(vke you ;w/s)(vke you ;w/s)

Page 35: Conbine october 2013 for web
Page 36: Conbine october 2013 for web
Page 37: Conbine october 2013 for web

www.punjabisuman.com

(i)

iatkch lqeu vDVwcj 2013

lEiknd dh dye lsvDVwcj 2013o"kZ 1 vad 10 ewY; % vkidk izksRlkgu

flD[k vYila[;d gS ;k cgqla[;dujsUnz flag eksaxk

,d fo'ks"k vYila[;d lEiznk; dk vfr vYila[;d flD[k lEiznk; ds izfr HksnHkko le> ls ijs gSAflD[k /keZ fopkj/kkjk uohure gksus ds dkj.k lukru fgUnw fopkj/kkjk dh vis{kk bLykfed fopkj/kkjk dsvf/kd fudV gSA laxr vkSj iaxr dk fl)kUr eqfLye fl)kUrksa ls izHkkfor gSA fujkdkj czã dh mikluk] vius/kkfeZd xzaFk dk vR;f/kd lEeku vkSj Jh xq: ukud nso th dk dFku fd eSa tks mPpkj.k dj jgk gw¡ mlesa esjkdqN ugha gS og ml ijefirk ijekRek] dky ls dHkh xzflr u gksus okys vdky iq:"k tks dsoy ,d gS] lR;gS] Hk; ls jfgr gS] cSj ls jfgr gS] v;kSfu gS] Lo;a ls izdkf'kr gS vkSj tks esjk [kle ¼ekfyd] ifr½ gS dh ok.khgS] eqfLye fl)kUrksa dks iq"V djrk gSA fQj Hkh tc Hkh dksbZ naxk gksrk gS cgqla[;dksa ds fojks/kh vYila[;dminzoh rRo loZ izFke flD[kksa dh nqdkuksa ,oa lEifRr;ksa dks fu'kkuk cukrs gS tcfd flD[kksa dh mu naxksa esa dksbZHkwfedk ugha gksrh gSA lEiknd viuk ,d vuqHko lk>k djuk pkgsxkA 43 o"kZ iwoZ lu~ 1970 esa lEiknd y[kuÅls LFkkukUrfjr gksdj eqt¶Qj uxj esa uydwi [k.M esa fu;qDr gqvkA dk;ZHkkj xzg.k djrs gh izFke fnu Kkrgqvk fd [k.M ds gsM eqa'kh jke yky uekt i<+us x;s gSaA gSjkuh gqbZ iwNk rks Kkr gqvk fd jke yky ewys tkVgSA eqt¶Qj uxj esa ewys tkV vkSj ewys R;kxh;ksa dh cgqr cM+h la[;k gS tks LorU=rk izkfIr ds dbZ n'kdksa cknrd eqfLye gksrs gq;s Hkh vius uke fgUnqvksa okys j[krs Fks rFkk dV~Vj okn ls nwj jgrs gq;s tkrh; iapk;rksa ,oa'kknh C;kg esa cjkcj dh Hkkxhnkjh Hkh djrs FksA ;g rks /kkfeZd dV~Vjokfn;ksa ,oa oksV dh jktuhfr dk dfj'ekgS fd vkt os vyx&vyx gksdj [kwu ds I;kls gks x;s gSaA vkt ;fn uke iwoZ dh Hkk¡fr ,d tSls gksrs rks mudsvius lEiznk; okys gh Hkze esa izk.k gj ysrsA os'k Hkw"kk ds Hkze esa flD[kksa dks vkslkek ;k rkfycku vkradoknh dgds fons'kksa esa lEcksf/kr fd;k tk jgk gSA jgu&lgu ,oa os'kHkw"kk ds dkj.k flD[k fons'kksa esa eqfLye gksus ds Hkzeesa geyksa ds f'kdkj gksrs jgrs gS vkSj Hkkjr eas leku uke ds dkj.k fgUnq gksus ds Hkze esaA

flD[kksa gsrq ;g izo`fr bruh Hk;kog gS fd fl)kUrr% nksuksa /keksZ ls vyx gksus ds ckotwn] flD[k vfrvYila[;d gksrs gq;s Hkh nksrjQk ekj >sy jgs gSa rFkk cgqla[;d lekt esa /kdsys tk jgs gSa tgk¡ mUgsa viusvfLrRo dks cpkuk dfBu gksxk vkSj os cM+h eNyh ds xzkl esa tk jgh NksVh eNyh cu tk;saxsA flD[k usr`Rols vuqjks/k gS fd os mfpr mik; djsa vkSj vius lekt ds fgrksa dks le>s rFkk fo'ks"k vYila[;d lEiznk; dsusr`Ro ls vuqjks/k gS fd os vius lekt dks le>k;sa fd flD[k cgqla[;d lEiznk; ds ugha gSA mudks ;g Hkhvglkl djkus dh vko';drk gS fd ljdkjh lqfo/kkvksa dks tks vYila[;dksa gsrq nh tkrh gS mu ij mUgha dk,d ek= vf/kdkj ugha gS ,oa flD[kksa dks Hkh mDr lqfo/kkvksa ,oa vuqnkuksa dks izkIr djus dk leku vf/kdkj gSA

mRrj izns'k dh ljdkj tks vYila[;dksa dk lokZf/kd fgrS"kh gksus dk nkok djrh gS flD[kksa dks ¼bZlkbZ]ckS) tSu lfgr½ vfr vYila[;d lEiznk; ?kksf"kr djds ljdkjh lqfo/kkvksa esa vfr fiNM+ksa dh Hkk¡fr mudk Hkkxlqjf{kr djsa rFkk mudh tku eky dh lqj{kk Hkh lqfuf'pr djsaA vU;Fkk flD[k] dV~Vj fgUnwoknh usrkvksa esaviuk j{kd <w¡<us dks foo'k gks tk;saxsA vko';drk ;g Hkh gS fd flD[k igpku gsrq flD[k usr`Ro ,oa ljdkjsavius&vius Lrj ij tkx:drk vfHk;ku Hkh O;kid Lrj ij pykuk lqfuf'pr djsa fd flD[k /keZ] loZ /keZleHkko ij v/kkfjr gSA ,oa mldk vyx vfLrRo gSA

fo"k; lwph %&1- flD[k vYila[;d gS ;k cgqla[;d-------- i2- fo'o ds lcls cM+s yksdrU= esa lkEiznkf;d------ ii3- xq: jke nkl th ------- iii4- y{e.k js[kk iii5- iqjk.kksa dh izekf.kdrk&1 iv6- vk/kqfud nzks.kkpk;Z--------] ikih /kekZRek ------------ v7- gfj esjs ?kj dks ;g oj nks------------------ vi8- ?kkl ¼pkjk½] pkj eqDrd % oru ij viii

Page 38: Conbine october 2013 for web

www.punjabisuman.com

(ii)

iatkch lqeu vDVwcj 2013

^pu* th dh dye ls

fo'o ds lcls cM+s yksdrU= esa lkEiznkf;d 'kfDr;k¡fdruh fgrdj fdruh vfgrdj \

vius ns'k dh yxHkx 67 o"kksZa dh LorU=rk dh vof/k esa tgk¡ thou ds yxHkx lHkh {ks=ksa esav'kkrhr izxfr ds dkj.k Hkkjr fo'o ds dqN fxus pqus fodflr izxfr'khy ns'kksa esa fxuk tkus yxk gS oghadqN {ks=ksa esa vHkh Hkh cgqr dqN fd;k tkuk ckdh gSA tSls 'kr&izfr'kr f'k{kk dk y{;] Hkh"k.k fcekfj;ksa dhjksdFkke] xjhch js[kk ls gj Hkkjrh; dks Åij ykuk] lHkh ds fy, jkstxkj ,oa nSoh vkinkvksa ds fy,visf{kr jkgr ds dk;Z vkfnA

mDr ds vfrfjDr lq[kh ,oa le`) lekt dh ,d lqUnj Nfo gsrq tgk¡ lkEiznkf;d lkSgknZ dhvko';drk gS] ogha lkEiznkf;drk ds ?k`f.kr ,oa fgald :i ls NqVdkjk ikuk Hkh vius vki esa ,d cM+hpqukSrh gS D;ksafd tgk¡ lkEiznkf;d lkSgknZ ls lEiznk; fo'ks"k ds lkFk gh vU; lEiznk;ksa esa [kq'kh dkokrkoj.k curk gS ogha lkEiznkf;drk ds pyrs lekt ds fdlh Hkh O;fDr dk dksbZ Hkyk ugha gksrk cfYdgkfu gh gkfu gksrh gSA ;g lHkh tkurs gS rks fQj bl lkEiznkf;drk ls yksx cpus ds ctk; mldh yisVesa D;ksa vk tkrs gSa dkj.k dbZ gSa tSls %&

lk/kkj.kr;k izR;sd lEiznk; esa vf/kdka'k yksx 'kkar fiz; gh gksrs gSa fdUrq lekt esa QSyh dbZ izdkjdh vlqj{kk dh /kkj.kkvksa ds dkj.k mUgsa vius lEiznk; esa dqN jkgr izrhr gksrh gS ftlds dkj.k vkerkSjij gj O;fDr dk dqN u dqN yxko vius yksxksa ls jgrk gS tcfd blls cM+k dkj.k gS vlekftd rRoksa,oa jktuSfrd v[kkM+ksa ds og igyoku tks fdlh fo'ks"k jktuSfrd ny dks ;su&dsu izdkjs.k lRrk esavf/kd ls vf/kd Hkkxhnkjh ds fy, lkEiznkf;d Hkkoukvksa dks mHkkj dj naxs ;k gR;k,a djok dj oksVksa ds/kqzohdj.k ls jktuSfrd ykHk izkIr djrs gSaA

foxr dbZ n'kdksa ls yxHkx lHkh jktuSfrd ny viuk oksV cSad c<+kus ds fy, fuEu tkfr]vxM+s&fiNM+s] nfyr&lo.kZ vkfn esa Hksn Hkko iSnk dj ds eqfLye lekt] flD[k] ckS)] bZlkbZ vkfn esajktuSfrd ykHk gsrq vkj{k.k] Nk=o`fr;ka vuqnku vkfn ds ykyp esa Qalk dj viuk mYyw lh/kk dj jgsgSaA

mDr lcds vfrfjDr dqN jktuSfrd ny /keZ ds uke ij Hkh Hkksyh&Hkkyh turk dks cjxyk djoksVksa dh jktuhfr dj jgs gSaA nks&,d jktuSfrd ny ,sls gS tks vius vki dks ns'k dk lcls cM+k fgrk;'khn'kkZus ds fy, /keZ dh vkM+ esa okLrfod ls vf/kd oksVsa izkIr djus esa lQy Hkh jgs gSa] ;gh dkj.k gS fdns'k esa tc dgha pquko dh ckr mBrh gS lkFk gh ikVhZ;ksa dks /kkfeZd vts.Mk ;kn vk tkrk gS vkSj bldktksj&'kksj ls izpkj Hkh izkjEHk gks tkrk gSA

/kkfeZd ukjksa ls oksVksa dk /kqzohdj.k gks tkrk gS vkSj ny fo'ks"k dks vf/kd lhVsa izkIr gks tkrh gSturk gj ckj ew[kZn'kZd cu tkrh gSA ns'k dk fodkl] 'kklu iz'kklu ls Hkz"Vkpkj dh lQkbZ] ns'k dhvkUrfjd ,oa ckgjh lqj{kk vkfn fo"k; ihNs jg tkrs gSA eg¡xkbZ dk nkuo vkSj cy'kkyh gks tkrk gSA

vkxkeh o"kZ 2014 esa gksus okys pquko ds fy, Hkkjr ds ,d cM+s jktuSfrd ny Hkktik us xqtjkrds eq[;ea=h dks vkxkeh iz/kku ea=h ds :i esa is'k fd;k gS] ogha jkgqy xk¡/kh dks dkaxzsl }kjk izR;k'kh ?kksf"krfd;k tkuk lEHko gSA

nksuksa ikfVZ;k¡ eqfLye ,oa flD[k lEiznk;ksa ds fo:) o"kZ 2002 ,oa o"kZ 1984 esa izk;ksftr naxs djkusgsrq vkjksfir gS ogha rhljs ekspsZ ds lEHkkfor iz/kkuea=h izR;k'kh Jh eqyk;e flag dh ikVhZ ij Hkh eqt¶Qjuxj naxksa dh vkM+ esa eqfLye oksVksa ds /kqzohdj.k dk vkjksi yx jgk gSA

vkt ns'k dk ukxfjd fnXHkzfer gS fd og D;k djsa vkSj bl yksd rU= ds Bsdsnkj Hkz"V ,oa LokFkhZusrkvksa dks fdl izdkj lcd fl[kk;sa tks yk'kksa dh jktuhfr djus ls Hkh ugha pwdrs gSaA

f=ykspu flag ^pu*9415469266

Page 39: Conbine october 2013 for web

www.punjabisuman.com

(iii)

iatkch lqeu vDVwcj 2013

xq: jke nkl th¼9 vDVwcj] xq: nso ds vkxeu ioZ ij fo'ks"k½

xq: jkenkl th dk tUe ykgkSj ¼ikfdLrku½ds gfjnkl th ,oa ekrk n;k dkSj ds x`g esa lu~ 1534dks gqvk izFke larku gksus ds dkj.k vkidks tSBk thdgdj cqykrs FksA vY; vk;q esa gh ekrk&firk dk lk;kflj ls mB x;k rks ykyu&ikyu ds fy, ukuh thbUgsa vius lkFk ckljds xkao ys xbZA thodksiktZu gsrqvki mcys pus ¼?kqa?kuh;ka½ csp dj Lo;a ,oa ukuh dkHkj.k iks"k.k djus yxsA

xq: vejnkl th }kjk xksa;noky clkus dh;kstuk rFkk /keZ'kkyk ,oa ckmyh dk fuekZ.k dk;Z pyjgk Fkk ogha tsBk th viuh ?kq?kuh;ksa dk Nkck ¼Vksdjh½yxkdj pus csprs vkSj mlds i'pkr~ py jgs lsokdk;Z esa yx tkrs] ;g mudh fuR; dh fnup;kZ FkhA

,d fnu xq: ds egy ¼lqiRuh½ us xq:nsovejnkl th ls dgk fd viuh csVh 'kknh ;ksX; gksjgh gS dksbZ mi;qDr oj ns[ksa] rks xqjnso us dgk dSlkoj pkgrh gks] mRrj esa lqiRuh us lsok esa yhu tsBk thdh vksj b'kkjk djrs gq, dgk ,slk lqUu[kk ¼lqUnj uSuuD'k okyk½ ukStokuA xqjnso us lgt Hkko ls dgk &,slk rks ;gh ,d gS] vkSj mlls viuh yM+dh chchHkkuh th dh 'kknh dj nhA

xq:?kj ds nkekn gks tkus ds i'pkr Hkh tsBkth lsok] fleju esa igys ls vf/kd le; yxkus yxsblds lkFk gh xq: dh vkKk ikyu mUgksaus thou dk/;s; cuk fy;k] gkaykfd lsokjr gksus ds dkj.k mUgsavius fj'rsnkjksa] lEcfU/k;ksa ds rkus o mykgus Hkh lquusiM+rs FksA

uke u NksM+ks] Hkkosa ¼pkgs½ yksx glsaAbl yksd ykt us mUgsa vius mn~ns'; ls fMxus

u fn;kA vkKkikyu lsok] fleju ,oa uezrk dhifjdk"Bk ns[k xqjnso vejnkl th us mudks xq:ukuddh xn~nh dk mRrjkf/kdkjh ?kksf"kr dj muds vkxslhl uhok dj ueu fd;kA

xq: vejnkl th us fu'kkunsgh djds ,du;k pDd ¼uxj½ clkus dk vkns'k jkenkl th dksfn;kA xq: jkenkl th us ,d lqUnj uxj dh :ijs[kk cukdj 52 rjg ds dfeZ;ksa dks vkeU=.k nsdj ,oamUgsa iwath nsdj y?kq m|ksx vkjEHk djok;s] ;g uxj^pd jkenkl* dgyk;kA

cLrh l?ku vikj] vuwi jkenkl lj A;g flD[k bfrgkl dk igyk uxj gS tks

fdlh unh ds fdukjs ugha gSa] vr% Hkfo"; esa ikuh dh

deh u gks] ;g lkspdj vkius jkelj vkSj lUrks[kljuked cM+s] LoPN ,oa lqUnj ljksojksa dk fuekZ.k djok;kAiape xqjnso }kjk fufeZr ve`r ljksoj ds dkj.k uxjdk uke ^^ve`rlj** izpfyr gks x;kA

flD[k /keZ ds izpkj gsrq vkius elUn izFkkvkjEHk dh laxhr dks vkius egku nsu ns 30 jkxksa esaxqjck.kh ds 638 'kCnksa dh jpuk dhA

lu~ 1581 esa viuk vfUre le; tku djxqjxn~nh vius ;ksX; ,oa dfu"B iq= vjtu nso th dkslkSi nhA

vthr flag9651592214

y{e.k js[kkl- f=ykspu flag pu*

vHkkoksa dh ft+Unx+h thus okys ,sls gSa]tSls % y{e.k js[kk ds vUnj]lgeh lh [kM+h lhrk;s] og yksx gSa] tks jsax jsax djvHkkoksa dh ft+Unx+h thrs gSaAfdUrq x+yr iz;klksa dh y{e.k js[kk]ikj djus ls Mjrs gSa] ?kcjkrs gSaAgkykafd] og tkurs gSa]ml js[kk dh nwljh vksj/ku gS] ;'k gS] oSHko gSfdUrq uSfrdrk uke dh & ,d /kkj.kkbuds xys esa vVdh gqbZ gStks bl rFkkdfFkr &y{e.k js[kk dks ikj djus okysc<+s gq, dneksa dksgj ckj jksd ysrh gSAvkSj tks yksx uSfrdrkrkd ij j[k nsrs gSa &og brus lkglh gks tkrs gSa]fd fQj mUgsa dksbZ Hkhy{e.k js[kk fdlh Hkh lhek esa ck¡/k ugha ikrhAvkt ds d.kZ /kkjHkh ----------------- 'kk;ngj izdkj dh js[kk ls Åij mB pqds gSa]ns'k dk D;k gksxk \

Page 40: Conbine october 2013 for web

www.punjabisuman.com

(iv)

iatkch lqeu vDVwcj 2013

iqjk.kksa dh izekf.kdrk&1

osnksa esa ftudks czãk] fgj.;xHkZ] Lo;aHkw vkSjij&czã dgdj lEekfur fd;k x;k gS vkSj ftlsvksa·dkj }kjk iwtus&;ksX; rFkk izkfIr ;ksX; czãk crk;kx;k gS vkSj tks czã&fo|k dk igyk vkpk;Z gS] mlsf'ko iqjk.k :nzlafgrk] lrh[k.M&2 v/;k; 19 esa vR;Urdkeh rFkk /kks[kk nsus okyk fpf=r fd;k x;k gSA dFkkbl rjg fy[kh feyrh gS fd f'ko rFkk lrh dk fookgdjkrs le; lrh dh lqUnjrk dks ns[kdj czãk dkeo'k gks tkrk gSA xqLls esa vkdj f'ko mudks ikj cqykusyxrs gSaA vUr esa fo".kq th f'ko dks izkFkZuk djds czãkdks NqM+krs gSaA blh rjg Hkkxor iqjk.k esa vkrk gS fdczãk us d`".k th ds cNM+s pksjh fd;s Fks vkSj dbZ ckjd`".k th dh Lrqfr djus vk;kA jkek;.k dk ys[k gSfd czãk dbZ voljksa ij jke pUnz th ds xq.kxkudjus vk;kA blfy, bu xzaFkksa esa czãk th dks egkdkeh]vKkuh] pksj vkSj lLrk HkV~V lk crk;k x;k gSAiqjk.k&jpugkjksa ij eq>s ;gh xqLlk gS fd mUgksaus ,dmRre iwT; dks fdl rjg ds dkys jax esa izLrqr fd;kgS rFkk bl rjg fy[kus ls mudk D;k mn~ns'; Fkk]esjh le> esa ugha vk;kA

f'ko iqjk.k] dksfV :nz lafgrk 4] v/;k; 12 esaf'ko rFkk ikoZrh ds lEcU/k esa ,slh v'yhy dFkk ntZgS] ftldks u 'kCn crk ldsa rFkk u Jo.k lqu ldsaAeSa cgqr lkgl ls ml dFkk dk lkjka'k fy[krk gw¡ %

nk: uked taxy----f'ko fcYdqy uaxs ?kwe jgsFks-----_f"k&ifRu;ksa dh ijokg u djrs gq, dke r`fIr dsbPNqd gks x,----_f"k & ifRu;ka f'ko dks dke esa va/kkns[kdj [kqn Hkh mÙksftr gqbZ fQj----_f"k ykSV vk, rksdqn`'; ns[kdj Øksf/kr gq, vkSj f'ko dks yTtkghurkds dkj.k uj&vax VwVus dk 'kki ns fn;kA uj&vax VwVdj i`Foh ij fxj iM+k rFkk mlesa ls izpaM vfXu tymBh rFkk f=yksdh tyus yxhA lHkh vksj gkgkdkj epxbZA nsork rFkk _f"k & tu Hk;Hkhr gq, czãk th dsikl x, rFkk mudh jk; ls f'ko th dks feysA vUr esalHkh bdV~Bs gksdj ikoZrh th dh [kq'kkensa djus yxs]ftUgksaus mudh izkFkZuk Lohdkj djrs gq,&tyrs gq,

uj&vax dks ;ksfu&:i gksdj lnk ds fy, /kkj.k djfy;kA----blh ls iRFkj dh fyax&;ksfu dh iwtk vkjEHkgqbZ crkbZ tkrh gS rFkk efUnjksa esa tkdj mu ij typ<+kus dk egkRe Hkh ckn es fy[kk x;k] tks ,sls gSa %iRFkj ds fyax&;ksfu ij ty Mkyus ls f'ko rFkk ikoZrhds xqIr vaxksa esa ¼gj le; Hkksx&fLFkfr esa jgus dsdkj.k½ c<+h gqbZ vfXu 'kkUr gksrh jgrh gSA blh ls ogHkDrksa dks izlUu gksdj eu&ilUn oj nsrs gSa] bR;kfnA

ije fiz; fe=ksa ! D;k rqEgkjk vHkh Hkh fopkj gSfd dksbZ tjk lh vdy okyk J)kyq Hkh vius b"V nsods lEcU/k esa bl rjg fucU/k fy[k ldrk gS \ D;k;gh dqN /keZ&xzaFkksa esa fy[kus&;ksX; jg x;k Fkk \ D;k,sls uhpre~ bfrgkl fy[kus okyk fdlh egk 'kSrku lsde gks ldrk gS \ D;k ;g lHkh dqN i<+dj Hkh gesabl rjg dh mikluk djrs jguk pkfg, \

,slh gh dkfrZd egkRe dh dFkk gSA blesafo".kq th dks egk&fuyZTt rFkk egkdkeh crk;k x;kgSA igys rks og tya/kjuked nSR; dh ifrozrk L=hc`Unk dk lrHkax djrs fn[kk, x, gSaA fQj tc oglqUnjh vius e`R;q&izkIr ifr ds lkFk lrh gks tkrh gSrks fo".kq th dks mlds fojg esa rM+irs] foydrs rFkknqgRFkM+&ihVrs fn[kk;k x;k gS tks vUr esa muds 'ke'kkudh jk[k esa ysVus yxrs gSa---A

fe=ksa ! FkksM+k /;ku nsus ls gh bl dgkuh dkFkksFkkiu nh[k iM+rk gSA mnkgj.kr;k tks o`Unk fo".kqdks fcYdqy gha ugha ilan djrh] cfYd xqLls esa ykygksdj mldks 'kki nsrh gS] ml c`Unk ds fojg esa fo".kqej jgk gks vugksuh dYiuk ugha rks vkSj D;k gS \blds fcuk vktdy Hkh ;fn dksbZ fdlh ijkbZ L=h dhjk[k esa yksxksa ds lkeus ysVs rFkk ph[ks rks D;k mldksxq.MkxnhZ ds nks"k esa idM+ dj MaMk ijsM u gks rFkkekj&ekj dj mlesa fNis b'd ds Hkwr dks yksxksa }kjk ufudkyk tk, \ ,slh okeiaFkh dFkkvksa ls ,d urhtkljyrk ls gh fudy ldrk gS fd ;g nq"V jpuk,a osnO;kl vkfn rRo&osÙkk&_f"k;ksa dh ugha ftlds uke ijbudks fy[kk x;k gSA

ys[kd % Jh Lokeh jkerhFkZ th n.Mh Lokeh¼dkYifud fdLlk xksbZ us /keZ dks {kfr vf/kd igq¡pkbZ gS] ykHk de & lEiknd½

Page 41: Conbine october 2013 for web

www.punjabisuman.com

(v)

iatkch lqeu vDVwcj 2013

ikih /kekZRekmfeZyk JhoLro] y[kuÅ

eks0 09415152329

vk/kqfud nzks.kkpk;Z dhxq:&nf{k.kk

dqynhi flag lksuh] y[kuÅcw<s dksp us&dsfUnzr fd;k vius yM+ds&ij /;kufiNys vksyfEid esa&vk;k Fkk mldk&pkSFkk LFkkuvc xksYMesfMy ij&fVdh gqbZ Fkh firk&iq= dh vk¡[kT;ksa&vtqZu dks&fn[krh Fkh dsoy eNyh&dh vk¡[kdksbZ dlj&NksM+h ugha dksp firk us&bl ckj,d&,d fgnk;r&ij dj vey csVk] cu x;k&izcy nkosnkjgksugkj&ml iq= us eu esa&fy;k Fkk Bkuuk fn[krk&mls jkr&fnu u Hkw[k&I;kl&dk /;kufirk cgqr&izlUu Fkk iq= cgqr&vk'kkfUornksuksa ds fgr & blesa Fks fufgr] nksuksa gh Fks&cM+s mRlkfgr

¼2½,d pksj n`f"V & mu ij lnSo teh jgrh & gj iyizf'k{k.k dh & ckjhfd;ka oks fj;kt esa & djrk veymuds ladsr&vkSj Hkko&Hkafxek ij j[krk&iSuh ut+jmldh yxu&vkSj vH;kl dk cM+k vPNk gqvk vljfu"Bk vkSj fo'okl us igq¡pk;k mls&eafty ds iklxjhc&nfyr&ml ;qod dk c<+rk x;k&vkRe fo'okl

¼3½Vhe p;u ds iwoZ&fgEer dj eSnku esa oks Hkh&igqap x;kdksp dks fn[kk;k&tc [ksy rks] mldks tSls&lkai lwa?k x;kmlds lkjs Iyku&tSls gks x;s Qsyiq= ls cM+k mRd`"V Fkk&ml ;qod dk [ksycM+s tru ls jksdh mlus & vius eu dh Vhl;qod rjktw esa fn[kk&vius iq= ls ^chl*vafre p;u ls&igys dh jkrdksp egksn; igqaps &;qod ds ikliwNk] & csVk&rqEgkjk xq: gS dkSu;qod dqN Mjk&fQj rksM+k ekSueSaus rks vkidks gh&xq: gS ekukvki ls lh[kk&vki ls gh tkukeu esa ltkbZ gS & vkidh rLohjcny nh gS vkius & esjh rdnhjxjhc gw¡&nfyr gwa& vkils Mjrk Fkkvkids vkxs vkus dh & fgEer ugha j[krk Fkkvkt esjk gS&vgksHkkX;vkids pj.k&Li'kZ dk&feyk lkSHkkX;^^rc rks eq>s xq:&nf{k.kk nsuh pkfg;s**;qod us rqjUr dgk & ^^csf>>d gksdj crkb;s**^^dy rqe p;u lfefr & ds vkxs u tkukesjs iq= dh jkg esa & dkaVs u fcNkuk**

¼4½dksp firk tYn gks x, & Hkxoku dks I;kjsNksM+ x;s vFkkg lEifRr&caxys vkSj dkjsaml ;qod us Qkadh /kwy&vkSj >syh Hkq[kejhgkjdj & xksYM eSMfyLV dh & djus yxk pkdjhA

_f"k;ksa dh ;s riksHkwfe] ftldks ge Hkkjr dgrs gSa]vkt Hkwfe dk lj gS >qdrk] ftldks vc ge dgrs gSa

jke] d`".k dh uxjh ;s gS] ikou ftldh iou ;gk¡]bl Å¡ph uxjh esa dqN&dqN nkuo Hkh rks jgrs gSa

cgqr cM+ s lRrk/kkjh gS a cgqr&cgqr iSls okysÅij ls rks ckck gS] ij eu esa jk{kl clrs gSa

vjcksa esa gS budh lEifRr ftls Nqik dj j[krs gSaru eu dkyk gS dkjukes a Hkh dkys djrs gS aA

vius dks Hkxoku le>rs vkSj yhyk Hkh fn[kykrstsy dks oks cSdqUB le> fQj mlesa tkdj jgrs gSa

ru&eu ij dksbZ t+ksj ugha bafnz;k¡ ugha cl esa mudsxq:dqy pyok dj ukckfyx ls v¸;k'kh djrs gSa

dksbZ ugha lquus okyk u dksbZ dqN dgus okyktSlk pkgs dj nsa] dj ysa] cs'kehZ ls jgrs gS a

D;k gksxk bl riksHkwfe dk tks cckZn gks jgh gSjke dh /kjrh ij ckck ds :i esa jko.k jgrs gSa

dksbZ dgs vius dks ckiw dksbZ dgrk egkjktykt 'keZ rks /kksdj ih yh fQj Hkh I;kls jgrs gSa

budh dkyh djrwrksa ls /kjrh Qalh Hkaoj esa vcns'k dks ;s cnuke djsa [kqn cnukeh ls Mjrs gSa

vc rks cl Åij okyk bUlkQ djsxk budk Hkhge lc D;k dqN dj ikrs gSa] dsoy nq[k gh lgrs gSa

/kjrh Hkh ncrh tkrh gS buds Hkkjh cks>ks a lsvkl&ikl rks udZ cukdj [kqn ;s LoxZ esa clrs gSa

n;k /keZ dks djsa [kks[kyk & tM+ [kksnsa lPpkbZ dh>wB dk ikS/kk jksi iki dk [ksr tksrrs jgrs gSa

xj mfeZyk ds cl esa gks rks vkx yxk nsa vkJe dksykpkjh dh xaxk dh ygjksa esa ge lc cgrs gSaA

Page 42: Conbine october 2013 for web

www.punjabisuman.com

(vi)

iatkch lqeu vDVwcj 2013

açseiw.kZ la;qDr ifjokj esa feys gq, laLdkjksa ls ghckyd ds lEiw.kZ O;fDrRo dk fodkl gksrk gS %&

la;qä ifjokj esa jgrs gq, cpiu ds os fnu gesavkt Hkh ;kn vkrs gSa] tc ge nknk&nknh ;k ukuk&ukuhdh xksn esa flj j[kdj mudh ehBh dgkfu;ka lqurs&lqurslks tkrs FksA ckY;koLFkk dk le; ,slk gksrk gS] ftlesacPpksa esa ftl rjg ds laLdkj Mky fn;s tkrs gaS] oSlkgh mudk O;fäRo fufeZr gks tkrk gSA vkSj fQjftUnxh Hkj ogh O;fäRo mudh lQyrk o vlQyrkdk ekinaM cu tkrk gSA bl çdkj tks ckyd viusnknk&nknh] ukuk&ukuh ,oa ifjokj ds vU; cqtqxksaZ dslkfUu/; esa jgk gksrk gS mlds O;fäRo esa lgu'khyrk]fouezrk] vkRefo'okl] leUo;'khyrk] Je'khyrk olaosnu'khyrk vkfn ln~xq.kksa dk lekos'k jgrk gS vkSj,sls O;fäRo ds dkj.k mls vius thou esa gj {ks= esalQyrk gh çkIr gksrh jgrh gSAlaLdkjksa ds vHkko esa lekt dh ekSfyd bdkbZ ifjokj*fc[kjrk tk jgk gS %&

ysfdu vkt lekt dh ekSfyd bdkbZ ifjokj*fc[kjrk tk jgk gSA lekt ls fj'rksa dk egRo feVrktk jgk gSA ikfjokfjd ca/ku detksj gksrs pys tk jgsgSaA cw<+s ekrk&firk] ftudh lsok dHkh ifjokj esa lkSHkkX;dk çrhd ekuh tkrh Fkh] vc mlh ifjokj esa mudkvfLrRo vlguh; gksrk tk jgk gSA o)kJe dh laLdfrrsth ls QSyrh tk jgh gSA laosnughurk dh gn rks ;ggS fd vc ifjokj esa cqtqxksZa dh vuns[kh djrs gq, ubZih<+h vius nq/keqags cPps ds ykyu&ikyu dk nkf;RoØsp tSlh O;olkf;d laLFkkvksa dks lkSairh tk jgh gSAbl çdkj laLdkjksa ds vHkko ,oa la;qDr ifjokj dsçseiw.kZ ekgkSy ls nwj jgus okys vkt ds ;qokvksa dh^,dy ifjokj* igyh ilan curh tk jgh gSAek¡ ?kj dk ^xkSjo* rks firk ?kj dk ^vfLrRo* gksrkgS %&

ek¡&firk ,d oV o`{k gaS ftldh 'khry Nk¡o esalEiw.kZ ifjokj lq[k ls jgrk gSA blfy, HkkX;'kkyh ogugha ftlds ikl vFkkg lEifRr gS cfYd HkkX;'kkyhog gS ftlds Åij vius ek¡&cki dk lkfu/; ,oa

gfj esjs ?kj dks ;g oj nks] ekr&firk dh lsok gks!vk'khokZn gSA ^ek¡* ?kj dk^xkSjo* rks ^firk* ls ?kj dk^vfLrRo* gksrk gSA ek¡ ds ikl^vJq/kkjk* rks firk ds ikl^la;e* gksrk gSA nksuksa le;dk Hkkstu ek¡ cukrh gS rksthou Hkj Hkkstu dh O;oLFkkfirk djrk gSA blfy, ftlfnu rqEgkjs dkj.k ek¡&cki dhvk¡[kksa esa vk¡lw vkrs gSa] ;knj[kuk] ml fnu rqEgkjs }kjkfd;k lkjk iq.; muds vk¡lqvksads lkFk cg tkrk gSA vr% igys vius ekrk&firk dsfy, [kqn ^Jo.k dqekj* cuks rHkh rqEgkjh larku HkhrqEgkjs fy, ^Jo.k dqekj* cusxhAnknh&nknh] ukuk&ukuh ls cPpksa dk vyx gh gksrkukrk gSA idM+ ds maxqyh pyuk muds eu dksfdruk Hkkrk gS %&

la;qDr ifjokj esa iys&c<+s cPps laLdkfjr rFkkpfj=oku gksrs gSaA la;qDr ifjokj esa cPpksa ds lkFkgal&cksydj rFkk [ksydj cqtqxZ tgka ,d vksj izlUugksrs gSa ogha nwljh vksj cPps vius nknk&nknh] ukuk&ukfu;ksads ykM+&nqykj esa vius dks T;knk lqjf{kr vkSj larq"Veglwl djrs gSaA blfy, gesa vius cqtqxksZ dk ges'kklEeku djrs gq, lnSo muls fopkj&foe'kZ djrs jgukpkfg,] rHkh gekjs cPps Hkh gekjs lkFk oSlk gh O;ogkjdjsaxsA fdlh us vius cpiu dks ;kn djrs gq, viuheu dh vfHkyk"kk dks bl çdkj O;Dr fd;k gS fdnknk&nknh] ukuk&ukuh yksjh gesa lqukrh FkhA ikik]pkpk] ekek] ekSlh vkSj cqvk dh ckrsa gesa crkrh FkhAesjk cpiu esjs lkjs HkkbZ&cgu lax vPNk FkkA vEek]pkph] ekeh] ekSlh vkSj cqvk lax esjk cpiu vPNk FkkAblfy, gesa gj iy vius vius cqtqxksZa dk lEekudjrs gq, vius ?kj dks bZ'oj dk fuokl LFky cukusdk ç;kl djuk pkfg,A ,d cgqr gh çsj.kknk;h xhrbl çdkj gSa % & nknh&nknh] ukuk&ukuh ls cPpksa dkvyx gh gksrk ukrk gSA idM+ ds maxqyh pyuk muds

& MkW- txnh'k xka/kh]f'k{kkfon~ ,oa laLFkkid&izcU/kd]flVh eksUVsljh Ldwy] y[kuÅ

Page 43: Conbine october 2013 for web

www.punjabisuman.com

(vii)

iatkch lqeu vDVwcj 2013

eu dks fdruk Hkkrk gSA 'kSrkuh tc djrs cPps eEeh&ikikMkaVsaA rc Hkh nknh&nknh vkdj cPpksa dks nqyjkrsAA erMkaVks cPpksa dks esjs D;k rqe muls de FksA ;g rksfdruk I;kjk cPpk rqe fdrus uV[kV FksA ^lkxj*nknk&nknh gksrs cPps ygjksa tSlsA [ksy&dwn 'kSrkuhdjds bUgha dh xksn esa cSBsAA eu esa fo'okl cpk ysxsog eq>dks lclsA ,slk gks ifjokj tgk¡ lc pysdqVqEch feydjAAcqtqxksZa ls feys vuqHkoksa ls gesa thou esa ges'kk lQyrkgh gkFk yxrh gS %&

egkiq:"kksa us dgk gS fd gekjs cM+s&cqtqxksZa dsikl vuqHkoksa dk fo'ks"k [ktkuk gksrk gS tks ckyd bl[ktkus ls çfrfnu ,d oLrq çkIr dj ys] ,d ckrlh[k ys rks og orZeku çfrLi/kkZoknh ;qx esa Hkh lQyrkik ldrk gS] fot;h cu ldrk gSA ckyxaxk/kj frydus dgk gS fd ^rqEgsa dc D;k djuk gS ;g crkuk cqf)dk dke gS] ij dSls djuk gS ;g vuqHko gh crkldrk gSA* okLro esa ns[kk tk;s rks cqtqxZ lekt ds^lksuk* gksrs gaSA os viuh ftanxh esa [kkbZ Bksdjksa ls tksrtqckZ çkIr djrs gaS mls vkus okyh ih<+h esa ckaV nsrs gaSftlls muds cPps] iksrs vius thou esa [kq'k jg ldsa]'kkafr ik lds vkSj lekt esa flj mBk dj py ldsaAblds foijhr tks cPps ifjokj esa cqtqxksaZ ds lk;s lsoafpr jg tkrs gSa og çfrdwy ifjfLFkfr;ksa esa larqyuugh cuk ikrs vkSj viuh jkg ls HkVd tkrs gSaA ,slhfLFkfr esa mls vius thou esa vlQyrk gh gkFk yxrhgSA blfy, geas ges'kk vius ?kj ds cM+s&cqtqxksZa lsfopkj&foe'kZ djrs gq, muds vuqHkoksa dk Qk;nk mBkukpkfg,A fdlh us Bhd gh dgk gS fd %& Qy u nsxk ulgh] Nk¡o rks nsxk rqedks] isM+ cw<+k gh lgh] vkaxu esayxk jgus nksAcPpksa ds çkjafHkd fodkl ds fy, ifjokj ds cM+s&cqtqxksZadk lkfu/; vR;Ur mi;ksxh fl) gksrk gS %&

vktdy ds nkSj esa tc efgyk,a Hkh ?kj lsckgj dke djus tkrh gSa vkSj cPps ?kj esa vdsys gksrsgSa rks ,sls esa vxj nknk&nknh o ukuk&ukuh dk lkFkfey tk, rks og [kqn dks lgt eglwl rks djrs gh gSa]blds vykok mUgsa vius ifjokj dh mi;ksfxrk HkhHkyh&Hkkafr le> esa vkrh gSA vxj nknk&nknh vkSj

ukuk&ukuh dk lkFk gks rks cPps vkSj vf/kd Hkkoqd vkSjle>nkj gks tkrs gSaA bl çdkj nknk&nknh vkSjukuk&ukuh cPpksa dks dsoy ykM+&I;kj gh ugha djrscfYd muds uSfrd vkSj ekufld fodkl dks Hkh c<+koknsrs gSaA ifjokj esa cqtqxksaZ ds vHkko esa tks ckyd viukle; Vh-oh- dEI;wVj] bUVjusV vkfn oSKkfud midj.kksads lkFk O;rhr djrs gSa mudk eu&efLr"d fgaldxse] fQYesa o dkVwZu ds çHkko ls udkjkRedrk ls Hkjtkrk gS vkSj os vlkekftd dk;ksZa esa layXu gksdjifjokj ,oa lekt ds okrkoj.k dks nwf"kr gh djrs gSaAgfj esjs ?kj dks ;s oj nks ekr&firk dh lsok gks %&

ikfjokfjd ,drk gh fo'o ,drk dhvk/kkjf'kyk gS vkSj tks ifjokj feytqy dj çkFkZukdjrs gSa os ifjokj lEiUu ,oa le`)'kkyh gks tkrs gaSAblfy, vkt vko';drk bl ckr dh gS fd vkusokyh ih<+h Vh-oh-] bUVjusV o dkVZwu fQYeksa ls T;knkvius nknk&nknh] ukuh&ukuh o ?kj ds lHkh cqtqxksZa dksegRo nsaA vxj ,slk gksxk rks vkus okyk le; Lof.kZe]mTtoy o fuf'parrk dk gksxk oukZ foKku o fodklHkh HkLeklqj leku lkfcr gks tk,xkA bl çdkjifjokj lekt dh og bdkbZ gS tgka ij nknk&nknhvkSj ukuk&ukuh vkfn cqtqxksZa ds ek/;e ls vkus okyhih<+h dks ekuork dh lsok] drZO;fu"Bk] leiZ.k vkSjcfynku dk çf'k{k.k feyrk gS] blfy, gesa ikfjokfjdekeyksa ds çfr cgqr xaHkhj jgrs gq, mUgsa LoLFk vkSjlqn`<+ cukus ds fy, ç;Ru'khy jguk pkfg,A o`)tuksads lEeku esa vius ,d fiz; xhr dh iafDr;k¡ xquxqukusdk eu dj jgk gS & gfj esjs ?kj dks ;s oj nksekr&firk dh lsok gks] HkkbZ&cgu esa fu'Ny I;kj gksvfrfFk fe=ksa dk lnk lRdkj gks] eu esa lHkh ds fy,izse Hkko gks esjh gj /kM+du] cu tk;s iwtu] ?kj gh esjsfy, rhjFk gksA

mRrj izns'k dh vdsyh iatkch if=dk

iatkch lqeu ekfld if=dk

izpkj izlkj gsrq vki lHkh ikBdksa ls fouez vuqjks/k gSfd vf/kd ls vf/kd la[;k esa iatkch lqeu ds ikBdcusa vkSj vkSjks dks ikBd cukdj viuh if=dk dkslEiw.kZ Hkkjr esa iatkch;r dk izpkj ek/;e cuk;saA

Page 44: Conbine october 2013 for web

www.punjabisuman.com

(viii)

iatkch lqeu vDVwcj 2013

vkids lq>ko ,oa jpukvksa gsrq vkdka{kh gSA i<+s vkSj i<+k;s iatkch lqeu dk izlkj c<+k;saA

mRrj izns'k dh vdsyh iatkch if=dk iatkch lqeu dh okf"kZd lnL;rk gsrq LVsV cSad ds [kkrk la[;k C.A.30819640926 esa :- 150/- lnL;rk 'kqYd tek dj S.M.S. vFkok E-mail }kjk viuk irk lwfpr dj nsaAif=dk izfrekg Mkd }kjk izsf"kr dh tk;sxhA lnL;rk 'kqYd gekjs vf/kd`r izfrfuf/k;ksa dks uxn Hkqxrku djds HkhlnL;rk izkIr dh tk ldrh gSA

E-mail : [email protected], [email protected]

Phone : 09415561425, 09889065886 Website : www.punjabisuman.com

pkj eqDrd %oru ij& mes'k ^jkgh* y[kuÅ

eks0 09839082669

?kkl ¼pkjk½pjuthr dkSj

eks0 % 9336182566twu dk eghuk Hkh"k.k xehZ ds fnugksus dks gS 'kke ij gok dk ugha dgha ukeckgj vkbZ] ns[kk dkyk cdjkgjh&gjh ?kkl pj pgk gSAeSaus dgk vdsyk gh [kk ysxk;k nwljksa ds fy;s Hkh cpk;sxkcksyk] igys esjk rks isV HkjsrHkh vkSj dksbZ [kk;sxk[kkus dh ckr Hkyh dghesjh tkfr ds lQsn iks'k cdjslaln esa cSBdj ns'k dk lkjk pkjkvdsys gh [kk x;s gSavkSj ge cs&pkjs jg x;s gSavkSj gka eSa rks dsoy/kjrh dh ueh lwa?k jgk gw¡vkSj blesa cph [kqphgfj;kyh <w¡< jgk gw¡vc rks [ksrksa esa Hkh ugha]fn[krh gfj;kyh gSogk¡ gksVy gSa] cgqeafty bekjrs gSavukt ugha] [ksr [kkyh gSfons'kh dEifu;ksa dk ,slk yxk gS tkeLons'kh dk gqvk dke rekeesjh ckr ekuksa dqN ns'k izseh cqyokvksHkkjr Hkwfe ls bu minzoh dkVksa] dks igys gVkvksLoLFk ekuo ,drk dh gjh gjh ?kkl mxkvksrHkh ge lc thoksa dk gksxk dY;k.kvkSj Hkkjr Hkwfe cusxh egkufQj dqN vkokt vkbZ tSls og dqN xquxquk;kyxk tSls t;fgUn dk ukjk yxk;kcksyk] vc eSa djrk gw¡ izLFkkuesjh ckr ekuks] LokFkZ&NksM+ksanwljksa dk Hkh djks dY;k.kA

vkaf/k;k dqN ,slh pyh] vius fgUnqLrku esaNr u dksbZ cp ldh] bZeku ds edku esaAbruk fxj x,] jktuhfr dh xanh xyh esaQdZ dksbZ u jg x;k] jguqek] 'kSrku esaA

l

tkurk gw¡ u fn;k gS u dHkh oks tokc nsaxs]ftuds ikl xqukg ds 'kwy] oks D;k xqykc nsaxsA

tks Nhudj ys x,] gekjs vkaxuksa dh ?kwioks ok;nk djrs gS] ykdj vkQ+rkc nsaxsA

ll

va/ksjh cfLr;ksa dks jks'kuh dk [okc u fn[kk;k tk,]igys cq>rs gq, fpjkxks dks lyhds ls tyk;k tk,]pkan ij igqapus dh eqfge ls dgha csgrj gS vHkh&

fl;klr ls ejrs gq;s yksxksa dks rqjr cpk;k tk,Alll

lc eqlkfQj ,d lkFk pyrs D;ksa ugha] bl lQj esa]gS ,d gh eafty tkuk lHkh dks tc bl lQj esaA,d gh jkLrk] ikao lcds gSa vyx] rks D;k gqvk]dksbZ et+gc u dksbZ tkfr gS] tc bl lQj esaAA

llll

cPpksa 1869 esa D;k gqvk,d ckj d{kk esa Vhpj us cPpksa ls iwNk] ^crkvks cPpksa 1869esa D;k gqvk Fkk\*euq % eSMe th 1869 esa xka/kh th dk tUe gqvk FkkAVhpj % 'kkck'k] vPNk vc rqe crkvks 1872 esa D;k gqvk Fkk\iIiw % eSMe th 1872 esa xka/kh th rhu lky ds gks x, FksA