conservación de agua y suelo - geoscopio · 2004-08-06 · ahorro y conservación tipos de uso del...
TRANSCRIPT
Co
nse
rva
ció
n d
e A
gu
a y
Su
elo
En
riq
ue
Pla
yán
En
riq
ue
Pla
yán
Est
aci
ón
Ex
per
imen
tal
de
Au
la
Est
aci
ón
Ex
per
imen
tal
de
Au
la D
eiD
ei
CS
IC, Z
ara
go
za
CS
IC, Z
ara
go
za
Ah
orr
o y
co
nse
rvac
ión
de
agu
a
Dos cosas
Dos cosas
Diferentes que
Diferentes que
a menudo
a menudo
confundimos
confundimos
Aho
rro
y C
onse
rvac
ión
Tip
os
de
uso
del
ag
ua
�U
so c
on
sun
tiv
o y
uso
no
co
nsu
nti
vo
�E
l re
gad
ío
�M
ezcl
a am
bo
s ti
po
sd
e u
sos:
�E
vap
otr
ansp
irac
ión
y o
tro
s u
sos
con
sun
tiv
os
�R
eto
rno
s d
e ri
ego
�S
up
on
e el
may
or
uso
co
nsu
nti
vo
en
cu
enca
s si
tuad
as e
n z
on
as s
emiá
rid
as
�E
fici
enci
a d
e ri
ego
:
100
usa
da
Agua
pir
aci
ón
Eva
potr
ans
Efi
cien
cia
=
Aho
rro
y C
onse
rvac
ión
Efi
cien
cia
y C
on
serv
ació
n d
e ag
ua
�C
olo
qu
ialm
ente
se
aso
cia
el a
ho
rro
de
agu
a co
n e
l a
um
en
to d
e l
a e
fici
en
cia
�A
l au
men
tar
la e
fici
enci
a se
man
tien
e el
u
so c
on
sun
tiv
o (
evap
otr
ansp
irac
ión
)
�N
o s
e ah
orr
a ag
ua
�N
o a
um
enta
n l
os
recu
rso
s d
isp
on
ible
s p
ara
otr
os
uso
s co
nsu
nti
vo
s
�S
e ah
orr
a a
gu
a r
eg
ula
da
= C
on
serv
aci
ón
�lo
cali
zad
a en
acu
ífer
os
y e
mb
alse
s
�E
s la
qu
e o
frec
e g
aran
tía
de
sum
inis
tro
Aho
rro
y co
nse
rvac
ión
Vía
s p
ara
el d
esar
roll
o d
e re
curs
os
�P
ara
aho
rrar
ag
ua:
�R
edu
cir
la s
up
erfi
cie
reg
ada
�R
eali
zar
cult
ivo
s m
eno
s in
ten
siv
os:
�d
e to
mat
e a
trig
o?
Aum
ento
de
la r
egul
ació
n
Con
serv
ació
n de
agu
aD
esar
roll
o de
re
curs
os h
ídri
cos
Aho
rro
de a
gua
Alg
un
os
caso
s d
e es
tud
io
Un análisis detallado
Un análisis detallado
del uso del agua en
del uso del agua en
comunidades de
comunidades de
regantes
regantes
Cas
os
de
estu
dio
en
Ara
gó
n
�Almudévar
�Quinto de Ebro
�MonegrosII
�Comunidad V de Bardenas
�La Corona
Cas
o 1
: Alm
ud
évar
�M
on
egro
sI,
Hu
esca
�3.
600
hec
táre
as t
ran
sfo
rmad
as e
n 1
950’
s
�R
ieg
o p
or
gra
ved
ad
�E
scas
a ca
pac
idad
de
la r
ed d
e ri
ego
�C
ult
ivo
s ex
ten
siv
os
(alf
alfa
, maí
z...)
�C
ost
es d
el a
gu
a (1
996)
:
�12
.500
PT
A p
or
hec
táre
a
�0.
50 P
TA
po
r m
3 .
Cas
o 1:
Alm
udé
var
Efi
cien
cia
en l
a si
tuac
ión
act
ual
6940
0069
6000
6980
0070
0000
7020
00
4652
000
4653
000
4654
000
4655
000
4656
000
4657
000
4658
000
4659
000
4660
000
102030405060708090100
101
N
�T
rab
ajo
s:�
Fo
tos
aére
as
�E
val
uac
ión
en
ca
mp
o
�S
imu
laci
ón
�P
rom
edio
: 54%
�V
aria
bil
idad
:�
De
20 a
90
%
�D
ebid
o a
l su
elo
�C
aud
al: 8
0 L
/s
Cas
o 1:
Alm
udé
var
Esc
enar
ios
de
mo
der
niz
ació
n
�I:
Su
per
f. 5
0 L
/s
�II
: Su
per
f. 1
00 L
/s
�II
I: S
up
erf.
150
L/
s
�IV
: Su
per
f. 2
00 L
/s
�V
: IV
+ t
abla
r co
rto
�V
I: I
V +
asp
ersi
ón
�V
II: A
sper
sió
n
�M
apa
ejem
plo
:
�E
scen
ario
IV
�E
fici
enci
a: 6
7%69
4000
6960
0069
8000
7000
0070
2000
4652
000
4653
000
4654
000
4655
000
4656
000
4657
000
4658
000
4659
000
4660
000
10
20
30
40
50
60
70
80
90
10
0
Cas
o 1:
Alm
udé
var
Rel
ació
n c
on
serv
ació
n /
inv
ersi
ón
�A
lgu
nas
zo
nas
de
Alm
ud
évar
no
deb
en s
egu
ir r
egán
do
se p
or
sup
erfi
cie
�L
a so
luci
ón
a l
a m
od
ern
izac
ión
no
es
un
iver
sal:
dep
end
e d
e la
zo
na
�P
ote
nci
al d
e co
nse
rvac
ión
: en
to
rno
a u
n m
illó
n d
e E
uro
s p
or
he
ctó
me
tro
cú
bic
o
Conservación de agua
(Hm3año-1)
-5051015
0.0
0.2
0.4
0.6
0.8
1.0
Inver
sión
(M
illo
nes
PT
A h
a-1
)
Sit
ua
ción
Act
ua
l
IIIII
I
IVV
VI
VII
Cas
os
de
estu
dio
en
Ara
gó
n
�Almudévar
�Quinto de Ebro
�MonegrosII
�Comunidad V de Bardenas
�La Corona
Cas
o 2
: Qu
into
de
Eb
ro
�C
on
trap
un
to a
Alm
ud
évar
�2.
500
hec
táre
as a
sper
sió
n (
cob
ertu
ras
+
piv
ote
s +
máq
uin
as l
ater
ales
)
�10
añ
os
de
anti
gü
edad
�B
om
beo
des
de
el r
ío E
bro
: 132
m d
e d
esn
ivel
�C
ult
ivo
s ex
ten
siv
os
�C
ost
e v
aria
ble
del
ag
ua:
5,6
PT
A /
m3
Cas
o 2:
Qu
into
de
Ebr
o
Nec
esid
ades
y u
so d
e ag
ua
0
20
0
40
0
60
0
80
0
10
00
12
00
19
89
19
95
19
97
Ne
cesi
da
d
Uso
0
20
0
40
0
60
0
80
0
10
00
12
00
19
89
19
95
19
97
Ne
cesi
da
d
Uso
Alf
alfa
Maí
z
Pri
mer
año
Reg
adío
con
soli
dado
Sec
o
Med
io
Húm
edo
Cas
o 2:
Qu
into
de
Ebr
o
Co
ncl
usi
on
es d
el e
stu
dio
�E
l ri
ego
de
Qu
into
es
def
icit
ario
�D
ebid
o a
l al
to p
reci
o d
el a
gu
a en
rel
ació
n c
on
lo
s cu
ltiv
os
real
izad
os:
óp
tim
o e
con
óm
ico
�L
a ef
icie
nci
a d
e ri
ego
es
mu
y e
lev
ada:
85%
�M
ejo
ra d
el r
ieg
o e
n m
aíz
�A
um
enta
r la
do
sis:
644
mm
a 7
45 m
m
�R
ieg
os
+ f
recu
ente
s, +
co
rto
s
�B
enef
icio
ad
icio
nal
: 23.
000
PT
A/
ha
�L
imit
ante
s: v
ien
to y
fal
ta d
e au
tom
atis
mo
s
Cas
os
de
estu
dio
en
Ara
gó
n
�Almudévar
�Quinto de Ebro
�MonegrosII
�Comunidad V de Bardenas
�La Corona
Cas
o 3
:Mo
neg
ros
II
�D
esag
üe
D-I
X: 4
94 h
a d
e re
gad
ío d
esd
e 93
�A
sper
sió
n:
�C
ob
ertu
ras
73%
�P
ivo
tes
16%
�C
ult
ivo
s ex
ten
siv
os:
�M
aíz
75%
(pro
du
cció
n d
e 14
.000
Kg
/h
a)
�A
lfal
fa 1
9%
�P
arce
las
gra
nd
es: 1
0-25
ha
�E
stu
dio
del
uso
del
ag
ua
en 1
997
Cas
o 3:
Mon
egro
sII
Alt
a te
cno
log
ía y
baj
a co
nta
min
ació
n
�E
fici
enci
a ce
rcan
a al
90
%
�T
ecn
olo
gía
:�
Pro
gra
mad
ore
s d
e ri
ego
�F
erti
rrie
go
�C
on
tam
inac
ión
dif
usa
:�
Ex
po
rtac
ión
de
sale
s d
el s
uel
o:
�10
t/
ha
y a
ño
, hab
itu
al d
e zo
nas
sem
iári
das
�S
i re
torn
os
x 4
, ex
po
rtac
ión
de
sale
s x
2
�E
xp
ort
ació
n d
e n
itra
tos
�6-
10%
del
to
tal,
la
terc
era
par
te d
e o
tras
zo
nas
del
val
le d
el
Eb
ro
Cas
os
de
estu
dio
en
Ara
gó
n
�Almudévar
�Quinto de Ebro
�MonegrosII
�Comunidad V de Bardenas
�La Corona
Co
mu
nid
ad V
de
Bar
den
as
�15
.000
hec
táre
as d
e ri
ego
po
r su
per
fici
e
�C
om
un
idad
mu
y g
ran
de
�G
ran
dis
per
sió
n d
e la
in
form
ació
n
�E
lev
ado
uso
de
agu
a:
�19
97: 9
.741
m3/
ha
(30%
so
bre
la
med
ia)
�D
ebid
o a
lo
s su
elo
s
�L
imit
acio
nes
der
ivad
as d
e in
frae
stru
ctu
ra
Cas
o 4:
Com
un
idad
V d
e B
arde
nas
Pla
n E
stra
tég
ico
de
la C
om
un
idad
�M
edid
a d
e ca
ud
al:
�+
100
afo
rad
ore
s
�M
edid
a p
erió
dic
a
�R
euti
liza
ció
n:
�G
ran
ay
ud
a al
des
arro
llo
d
e re
curs
os
�D
ism
inu
ye
el u
so
�In
form
atiz
ació
n
�V
olu
men
de
agu
a p
or
par
cela
y u
suar
io
�G
esti
ón
ad
min
istr
ativ
a0
5000
10000
15000
XV
III
XIX
XX
IV
XX
V
XX
VI
XX
VII
XX
VII
I
XX
IX
XX
X
XX
XI
XX
XII
Uso
de a
gu
a (
m3/h
a)
Cas
o 4:
Com
un
idad
V d
e B
arde
nas
Info
rmat
izac
ión
de
la g
esti
ón
: Ad
or
Ges
tión
inte
gral
Est
anda
riza
ción
Nec
esid
ades
hídr
icas
Sue
los
Dif
eren
tes
tipos
de
uso
del a
gua
Cas
os
de
estu
dio
en
Ara
gó
n
�Almudévar
�Quinto de Ebro
�MonegrosII
�Comunidad V de Bardenas
�La Corona
Cas
o 5
: La
Co
ron
a
�Z
on
a re
gab
le d
el c
anal
del
Cin
ca (
Hu
esca
)�
Co
ber
tura
to
tal
de
asp
ersi
ón
�C
ult
ivo
s ex
ten
siv
os
(Alf
alfa
)�
Han
des
arro
llad
o u
n s
iste
ma
de
fact
ura
ció
n a
van
zad
a d
el a
gu
a�
Van
más
all
á d
e lo
s d
ato
s ec
on
óm
ico
s�
Es
un
an
ális
is d
e la
ges
tió
n d
el a
gu
a q
ue
real
iza
un
ag
ricu
lto
r en
un
a p
arce
la�
Le
per
mit
e co
mp
arar
�C
on
las
nec
esid
ades
híd
rico
s d
e lo
s cu
ltiv
os
�C
on
su
s v
ecin
os
Rie
go A
decu
ado
Cas
o 5
: La
Co
ron
a
0
20
40
60
80
10
0
12
0
14
0
16
0
18
0
19
96
19
97
199
81
999
Ag
ricu
lto
r
Pro
me
dio
Índi
ce d
e A
prov
echa
mie
nto
(%)
... I
EC
R
Exc
eso
de a
gua
Fal
ta d
e ag
ua
Per
spec
tiv
as d
e co
nse
rvac
ión
de
agu
a y
su
elo
Siete reflexiones
Siete reflexiones
basadas en los
basadas en los
casos de estudio
casos de estudio
La
mo
der
niz
ació
n d
e lo
s re
gad
íos
es
la c
lav
e d
e su
su
per
viv
enci
a
�A
men
ud
o l
a co
nti
nu
idad
de
un
a ex
plo
taci
ón
est
á am
enaz
ada
po
r la
s m
alas
co
nd
icio
nes
en
las
qu
e se
rie
ga
�N
o e
stá
aseg
ura
do
el
rele
vo
gen
erac
ion
al
�E
xis
ten
las
tres
co
mo
el
rieg
o n
oct
urn
o p
or
sup
erfi
cie.
.. E
mb
alse
s d
e n
och
e
�A
um
enta
r la
efi
cien
cia
per
mit
irá
may
or
gar
antí
a d
e su
min
istr
o d
e ag
ua.
.. M
ayo
r es
tab
ilid
ad e
n l
as p
rod
ucc
ion
es
11
La
mo
der
niz
ació
n d
e lo
s re
gad
íos
no
p
erm
itir
á ah
orr
ar a
gu
a
�L
a m
od
ern
iza
ció
nd
e lo
s re
gad
íos
au
me
nta
rá e
l co
nsu
mo
de
agu
a:�
Mej
ora
un
ifo
rmid
ad: d
ism
inu
ye
el e
stré
s h
ídri
co d
entr
o d
e la
par
cela
(au
men
ta
pro
du
cció
n)
�L
os
cult
ivo
s se
in
ten
sifi
cará
n�
Las
par
cela
s se
mi-
aban
do
nad
as v
olv
erán
a
ser
cult
ivad
as
�A
un
qu
e d
ism
inu
irá
el
uso
(co
nse
rvac
ión
)
22 Mod
erni
zaci
ónC
onse
rvac
ión
Efi
cien
cia
Con
sum
o?
La
mo
der
niz
ació
n d
e lo
s re
gad
íos
pro
teg
erá
la c
alid
ad d
e su
elo
s y
ag
uas
�E
vit
ará
pro
ble
mas
de
ench
arca
mie
nto
(p
or
rieg
o
exce
siv
o y
fal
ta d
e d
ren
aje)
qu
e d
an l
ug
ar a
sa
lin
izac
ión
del
su
elo
�D
ism
inu
irá
la c
on
tam
inac
ión
de
los
río
s p
or
sale
s y
fer
tili
zan
tes
�L
a ca
lid
ad d
e la
s ag
uas
deb
ería
ser
po
r sí
so
lael
m
oto
r d
e la
mo
der
niz
ació
n
�E
vit
ará
los
pro
ble
mas
de
ero
sió
n q
ue
pu
eden
ap
arec
er e
n r
ieg
os
po
r su
rco
s y
asp
ersi
ón
33
La
reu
tili
zaci
ón
del
ag
ua
es l
a fo
rma
más
rá
pid
a d
e au
men
tar
la e
fici
enci
a d
e ri
ego
�R
euti
liza
ció
n d
el a
gu
a
�E
jem
plo
: Alm
ud
évar
�E
fici
enci
a d
e ri
ego
en
la
com
un
idad
: 54%
�S
us
agu
as d
e re
torn
o s
e re
uti
liza
n e
n e
l b
ajo
Gál
leg
o
�L
a ef
icie
nci
a g
lob
al d
el s
iste
ma
es m
uy
alt
a
�P
rob
lem
as: c
alid
ad d
e la
s ag
uas
... s
alin
izac
ión
44E
n pa
rcel
a
Glo
bal
Efi
cien
cia
La
mej
ora
de
la g
esti
ón
es
la f
orm
a m
ás
bar
ata
de
aum
enta
r la
efi
cien
cia
de
rieg
o
�In
form
atiz
ació
n
�L
as a
dm
inis
trac
ion
es p
úb
lica
s d
eben
im
pu
lsar
la
exce
len
cia
en l
a g
esti
ón
�L
as s
ub
ven
cio
nes
a C
om
un
idad
es
deb
ería
n l
igar
se a
la
cali
dad
de
su g
esti
ón
:�
Fac
tura
s in
teli
gen
tes
�C
apac
idad
de
dia
gn
ost
icar
y c
uan
tifi
car
pro
ble
mas
de
ges
tió
n
�P
rop
ues
tas
de
mo
der
niz
ació
n v
alo
ran
do
las
ex
pec
tati
vas
de
con
serv
ació
n d
e ag
ua
55
Es
po
sib
le c
on
serv
ar m
uch
a ag
ua
con
la
mo
der
niz
ació
n, l
a re
uti
liza
ció
n y
la
mej
ora
de
la g
esti
ón
�G
ran
des
po
sib
ilid
ades
de
con
serv
ació
n d
e ag
ua
en E
spañ
a:�
Rie
go
po
r su
per
fici
e: l
a m
itad
del
reg
adío
es
pañ
ol
�V
ías
de
des
arro
llo
de
recu
rso
s h
ídri
cos:
�C
on
serv
ació
n
�R
egu
laci
ón
�L
a co
nse
rvac
ión
au
men
ta l
a ca
pac
idad
ef
ecti
va
de
tran
spo
rte
de
la r
ed
66
impu
lsad
as e
n pa
rale
lo
La
imp
ort
anci
a d
e la
co
nse
rvac
ión
dep
end
e d
e d
ón
de
este
mo
s en
la
cuen
ca h
idro
grá
fica
�L
a so
cied
ad p
ued
e p
erm
itir
uso
s d
el a
gu
a p
oco
efi
cien
tes
en c
abec
era
de
las
cuen
cas
�S
in e
mb
arg
o, l
a ef
icie
nci
a d
ebe
ser
máx
ima
cerc
a d
el m
ar
�L
au
sab
ilid
add
el a
gu
a en
cab
ecer
a es
m
áxim
a (l
os
reto
rno
s se
pu
eden
reu
tili
zar)
�L
a co
ta d
el a
gu
a le
añ
ade
val
or:
a m
ayo
r el
evac
ión
, más
po
sib
ilid
ades
77
...g
raci
as