corpus hominis 2012

6
CORPVS HOMINIS (Texto tomado de Juan Amós Comenio, El mundo en imágenes) Septem aetates hominis Homo est primum infans*, deinde (después) puer, tum (luego) adolescens*, inde (de ahí) iuvenis*, postea (posteriormente) vir, dehinc (de aquí) senex, tandem (finalmente) silicernum (decrépito). Sic (así) etiam in altero (otro) sexu sunt pupa, (nena) puella, virgo*, mulier*, vetula*, anus (anciana) decrepita. MEMBRA HOMINIS EXTERNA Caput (cabeza) et Manus Membra hominis externa haec (éstos) sunt: caput est supra, infra sunt pedes*. In capite sunt: capillus*, aures binae, tempora bina et facies*. In facie sunt: frons*, oculus* uterque (ambos), nasus, os (boca), genae (mejillas) et mentum*. Os septum (rodeada) est mystace (bigote) et labiis Virile mentum tegitur (está cubierto) barba ;

Upload: marco-antonio-santander-ilhuicatzi

Post on 25-Apr-2015

66 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: Corpus Hominis 2012

CORPVS HOMINIS (Texto tomado de Juan Amós Comenio, El mundo en imágenes)

Septem aetates hominis

Homo est primum infans*, deinde (después) puer, tum (luego) adolescens*, inde (de ahí) iuvenis*,

postea (posteriormente) vir, dehinc (de aquí) senex, tandem (finalmente) silicernum (decrépito).

Sic (así)etiam in altero (otro)

sexu sunt pupa, (nena)

puella, virgo*, mulier*,

vetula*, anus (anciana)

decrepita.

MEMBRA HOMINIS EXTERNA

Caput (cabeza) et Manus Membra hominis externa haec (éstos) sunt: caput est supra,

infra sunt pedes*.

In capite sunt: capillus*, aures binae, tempora bina et facies*.

In facie sunt: frons*, oculus* uterque (ambos), nasus, os (boca), genae

(mejillas) et mentum*.

Os septum (rodeada) est mystace (bigote) et labiis*; Virile mentum

tegitur (está cubierto) barba;

Page 2: Corpus Hominis 2012

lingua* cum palato (paladar) septa est

dentibus* in maxilla (mandíbula).

Oculus vero (quem conformant

nervus opticus, bulbus, musculi bulbi,

albugo (esclerótica) et pupilla) tegitur

palpebris (párpados) et supercilio (ceja).

Colli* pars* anterior est iugulum (garganta/ cuello), posterior cervix (nuca).

Truncus et Brachium Pectus* est ante; retro (detrás) dorsum; in illo (aquél) sunt feminis binae

(dos) mamae cum papillis (pezones). Sub pectore est venter*; in eius (de él)

medio umbilicus*; subtus (hacia abajo) inguen (ingle) et pudenda (pudorosas).

A tergo (por la espalda) sunt scapulae

(omoplatos), a quibus pendent* humeri

(hombros); ab his (éstos) brachia cum cubito

(codo); inde ad utrumque latus* manus,

dextera* et sinistra*. Humeros

excipiunt (reciben sobre sí) lumbi (lomos) cum

coxis et in podice (culo) nates (nalgas) sunt.

Page 3: Corpus Hominis 2012

Contracta* manus est pugnus*; aperta* manus est palma; in

medio est cavus (hueco); extremitas* est pollex (pulgar) cum quattuor

digitis*, indice, medio, annulari et auriculari. In quolibet (cualquiera)

sunt articuli (articulaciones) tres et totidem (otros tantos) condyli (nudos) cum

ungue (uña).

Crus et Pes

Crus (pierna) conformant (completan) femur,

et sura (pantorrilla) cum tibia (intermedio

genu (rodilla)) est; abhinc (después) tali

(tobillos), calx vel calcaneum (talón) et

solum (planta), in extremo hallus (dedo gordo)

cum quattuor reliquis (restantes) digitis.

MEMBRA HOMINIS INTERNA Caro 1 (carne) et Viscera (vísceras)

In corpore sunt cutis (piel) cum membranis, caro cum musculis,

canales, cartilagines (cartílagos), ossa (huesos) et viscera. Detracta (quitada)

cute apparet caro, non continua massa, sed distributa tamquam (igual

que) in farcimina (embutidos); quod musculos vocamus, quorum

numerantur (se cuentan) quadringenti (cuatrocientos) quinque (cinco); canales

spirituum (aires) ad movendum (para mover) membra. Viscera sunt interna

membra: ut in capite cerebrum, circumdatum* cranio et pericranio.

1 CARO, CARNIS, carne, pulpa.

Page 4: Corpus Hominis 2012

In pectore cor (corazón), obvolutum (envuelto) pericardio, et pulmones, qui respirant. In ventre

ventriculus vel stomachus* et intestina omento (membrana / grasa) obducta (cubiertos); iecur vel hepar

(hígado) et a (por) sinistro ei (a éste) oppositus* lien (bazo); duo renes (riñones) cum vesica (vejiga). Pectus a

(del) ventre dividitur crassa (gruesa) membrana, quae vocatur diaphragma.

Canales et Ossa (huesos) Canales corporis sunt: venae, quae sanguinem* ex hepate

deferunt (distribuyen); arteriae, quae calorem et vitam e corde;

nervi, qui sensum (sensibilidad) et motum (movimiento) a cerebro per

corpus deferunt. Haec (estas) tria (tres cosas) invenis (encuentras) ubique

(dondequiera) sociata (asociadas). Porro (continuando): ab ore est gula (esófago),

via cibi ac potus (bebida) in (hacia) ventriculum, et iuxta (junto) hanc

(éste) ad pulmones arteria (tráquea) pro respiratione; a ventrículo ad

anum* est colum* ad excernendum (para separar) stercus (escremento);

ab hepate ad vesicam ureter (uréter) ad urinam* reddendam est (para que diera salida).

Page 5: Corpus Hominis 2012

Ossa sunt: in capite calvaria

(calavera), duae maxillae (maxilares) cum

triginta (treinta) duobus (dos) dentibus;

tum spina dorsi, columna corporis,

constans (que consta) ex triginta quattuor

vertebras, ut (para que) corpus se

flectere (doblar) queat (pueda); costae

(costillas), quarum viginti (veinte) quattuor

sunt; os 2 (hueso) pectoris, duae

scapulae (homoplatos), os sessibuli (iliaco) vel pelvis, lacerti (brazos) et ulnae (antebrazos) cum radio; in crure

sunt femur, patella (rótula), et dextera fibula (peroné) et sinistra fibula cum tibiis. Ossa manus sunt

triginta quattuor, pedis triginta. In ossibus est medulla.

Sensus (sentidos) externi et interni

Externi sensus sunt quinque:

I. Oculus videt colores, album (blanco) vel atrum (negro) vel niger,

viride* vel caeruleum (azul), rubrum (rojo) aut Iuteum (amarillo) aut flavum

sit (sea).

II. Auris audit sonos, tam (tanto) naturales, voces et verba, quam

(como) artificiales, tonos musicos.

III. Nasus olfacit odores* et foetores*.

IV. Lingua cum palato gustat sapores,* dulce aut amarum, acre

(agrio) aut acidum*, acerbum (picante) aut austerum (sin sazón).

V. Manus dignoscit (reconoce) tangendo (tocando) rerum quantitatem* et qualitatem*; calidum* et

frigidum*; humidum* et siccum*; durum* et molle (blando); suave et asperum; grave et leve.

2 OS, OSSIS, hueso.

Page 6: Corpus Hominis 2012

Sensus interni sunt tres:

I. Sensus communis sub sincipite (sincipucio)

apprehendit a sensibus externis

perceptas (percibidas) res (cosas).

II. Phantasia sub vertice (coronilla) diiudicat

(juzga) res istas (estas), cogitat (piensa),

somniat*.

III. Memoria sub occipitio (occipucio) singula

(cada cosa) recondit (guarda) et depromit (saca);

quaedam (algunas) perdit*, et hoc est oblivio

(olvido). Somnus est requies (descanso)

sensuum.

Texto tomado de Juan Amós Comenio, El mundo en imágenes, pp. 118­126.