Creative Craft Tourism

เตมเตมศกยภาพการพฒนาเศรษฐกจเชงสรางสรรค โครงการ HANDMADE CHIANG MAI

13-19 พฤศจกายน 2556 ณ ศนยสรางสรรคงานออกแบบ เชยงใหม

โดย วรธธ ตรประเสรฐ และอนนตา อนทรอกษร เจาหนาทพฒนาการออกแบบและธรกจสรางสรรค ศนยสรางสรรคงานออกแบบ (TCDC)

Creative Craft Tourism and

Learning Crafts Service

วรธธ ตรประเสรฐ : TCDC บรหารธรกจ และจดการดานการออกแบบ อนนตา อนทรอกษร: TCDC พฒนาเครอขายและธรกจสรางสรรค จกรพนธ สวรรณพาณชย: Designer | Art Director | Illustrator | Photographer | Editor

Creative Craft Tourism Team

นกทองเทยว

ธรกจ Learning Crafts Service

การทองเทยว

หวขอการอบรมสมมนาเชงปฏบตการ

วนแรก 14 พ.ย. 56

วนทสอง 15 พ.ย. 56

เขาเยยมและรวมออกแบบธรกจ Learning Crafts Service

วนท 3-5 | 16, 18, 19

รวมกนคด รวมกนท ำ

จดประกาย

คณ ก าลงจะด าเนน

ธรกจการทองเทยว

1. การทองเทยว และ การทองเทยวเชงสรางสรรค

1.1 การทองเทยวไทย 1.2 การเปลยนแปลงพฤตกรรมการเดนทางของนกทองเทยว 1.3 การทองเทยวเชงสรางสรรค CREATIVE TOURISM

1.1 การทองเทยวไทย

A variety of tourists’ attractions and activities ประเทศไทย มรปแบบและกจกรรมการทองเทยวทหลากหลาย Cultural and historical attractions แหลงดงดดเชงวฒนธรรมและประวตศาสตร รวมถงแหลงทองเทยวดานความบนเทงยามราตร รปแบบการทองเทยวแบบผจญภย และทองเทยวเชงธรรมชาต

/มโครงสรางพนฐานทสะดวกในการเดนทาง /ความมวฒนธรรมทเดน มเอกลกษณเฉพาะตว /ลกษณะทางกายภาพของสถานท ไดแก ทะเล หาดทราย น าตก และสภาพภมอากาศทนาดงดด

ลกษณะของอตสาหกรรมทองเทยว

เปนอตสาหกรรมบรการ สนคาคอบรการ ไดแก ความสะดวกในดานตาง ๆ การพบเหนแหลงทองเทยว พบปะผคน ความประทบใจ อารมณความรสก ความผกพน เปนสนคาทไมมตวตน ไมสามารถจบตองได

เปนอตสาหกรรมทสนคาไมอาจจดสงใหแกผซอได ผซอตองเดนทางมาซอ

สนคาหรอใชบรการดวยตนเองไมวาจะเปนการขนสง ทพกแรม หรอแหลงทองเทยว

เปนอตสาหกรรมทไมมขดจ ากดในการผลตและจ าหนาย เพราะไมตองใช

วตถดบในการ ผลต ผลผลตคอทรพยากรทางการทองเทยวทมอยแลว ตองการเพยงการจดระบบ การอนรกษและการพฒนาอยางถกวธ กจะเปนอตสาหกรรมทใหผลผลตไมมวนสนสด

ลกษณะของอตสาหกรรมทองเทยว

เปนอตสาหกรรมทเกยวของกบอตสาหกรรมอน ๆ แทบทกประเภทกอใหเกดการลงทน ทางอตสาหกรรม การน าเอาทรพยากรของประเทศมาใชประโยชนอยางสงสดทงทางดานแรงงาน และวตถดบ ไดแก อตสาหกรรมเกยวกบศลปหตถกรรมพนบาน อตสาหกรรมอาหารและเครองดมประจ าถน อตสาหกรรมผลตภณฑทองถนตาง ๆ ฯลฯ ทนกทองเทยวสามารถซอหากลบไปเปนทระลกหรอใชประโยชนได

เปนอตสาหกรรมทสรางความเจรญและเสรมความมนคงปลอดภยใหแกทองถน โดยเฉพาะทองถนทไดรบการพฒนาเปนแหลงทองเทยว

เปนอตสาหกรรมทมงสรางความจรรโลงใจ มผลตอสนตภาพ สมพนธไมตร และความเขาใจอนดระหวางมนษยชาต

1. การทองเทยวเพอความสนก นกทองเทยวจะใชวนหรอเวลาหยดงาน เพอเปลยนบรรยากาศ เพอสนองความอยากรอยากเหนเพอพบในสงแปลก ๆ และอปกรณเทคโนโลยใหม ๆ เพอชมทวทศนอนสวยงามของชนบท เพอพบเหนขนบธรรมเนยมประเพณของทองถน เพอสนกสนานกบแสงสเสยงของสถานทนน ๆ และความสวยงามโออาของอาคาร ในเมองใหญ และเมองศนยการคาการทองเทยว สงเหลานจะท าใหนกทองเทยวไดรบความสนกสนานทงสน เชน ไป Shopping ทโตเกยว, ลองแกงทนครนายก , เทยวดสนยแลนดทอเมรกา , พายเรอแคน , เลนบนจจม , ปนเขา , ปนจกรยานภเขา , ด าน าดปะการง , เลนเจตสก , ดหนง ฟงเพลง เปนตน

เดนทางและทองเทยวเพออะไร

2. การทองเทยวเพอการพกผอน นกทองเทยวจะ ใชวนหยดเพอการพกผอน โดยไมค านงถงสงอนใด เพอขจดหรอบรรเทาความเหนดเหนอยทงกายและใจ ทเกดขนในระหวางการท างานทผานมาใหหมดสนไป เพอเรยกก าลงกายและก าลงใจใหกลบคนมาส าหรบการท างานตอไปบางคนไปพกฟนเพราะการเจบปวยนกทองเทยวพวกนจงไปพกในททเปนประโยชนแกตนเองมากทสด เชน ชวงปใหม, ตรษจน , สงกรานต กจะไปเทยวกบครอบครว อาจเดนทางไปหาครอบครวทอยตางจงหวด เปนตน

3. การทองเทยวเชงวฒนธรรม นกทองเทยว ทปรารถนาจะเรยนรศลปวทยา ทเกยวกบวฒนธรรมของชาตตาง ๆ ในสถาบนหรอสถานศกษาทมชอเสยง หรอในประเทศทมวฒนธรรมนาสนใจ เขาอาจจะไปประเทศนน ๆ เพอศกษาหาความรในเรองตาง ๆ เชน ความเปนอยในแงมนษยศกษาและสงคม โบราณสถาน โบราณวตถ ความเจรญทางวตถและเทคโนโลยปจจบน ศลปะนานาชนด หรอเพอไปนมสการศนยศาสนาทส าคญ การรวมในงานมหกรรมงานฉลอง งานพธการทส าคญตาง ๆ การชมการแสดงครงส าคญ ๆ เปนตน เชน ชมแสงสเสยงทอยธยา , การพกแบบโฮมสเตย , การรวมกจกรรมวนส าคญทางศาสนา เชนการรดน าด าหวในวนสงกรานต, การลอยกระทงในวนลอยกระทง , การแหเทยนในวนเขาพรรษา เปนตน

4. การทองเทยวเพอการกฬา 4.1 การไปชมการแขงขน เชน ไปชมบอลโลกทออสเตรเลย ไปดซเกมสทบรไน 4.2 การไปเลนกฬา เชน นกกฬาเกอบทกประเทศเดนทางไปแขงกฬาโอลมปกทจน, ทมรวมดาราชอง 3 ไปแขงฟตบอลกบทมรวมนกขาวบนเทงทฉะเชงเทรา เปนตน 5. การทองเทยวเพอธรกจ ทจรงการทองเทยวเพอประกอบธรกจไมนาจะเปนการทองเทยวเพราะขาดปจจยทวา การทองเทยวตองเปนการกระท าอยางอสระเสร และมความตงใจทจะทองเทยว แตนกธรกจเมอตดตองานธรกจเสรจแลว ทกคนกจะเจยดเวลาทจะทองเทยวดวย เชน ไปซอของฝาก หรอ กลมทประชมนดหมายไปเทยวดวยกนตามสถานทตาง ๆ

6. การทองเทยวเพอการประชมสมมนา ในปจจบน องคกรตาง ๆ มการจดประชมสมมนากนมาก ซงเปนการสงเสรมการทองเทยวอยางหนง ในวาระการประชมจะจดชวงใหผเขาประชมไดมโอกาสทองเทยวเพอผอน คลายความเครยดกนดวย 7. การทองเทยวเพอการศกษา ไปท าวจย ไปศกษาตอ ไปสอน ไปดงาน เชน เอนทรานซไดทมหาวทยาลยสงขลาฯ, ไปท าวจยปรญญาโททหมบานไทยโซง จ . นครปฐม , ดงานทอผาไหมท อ.ปกธงชย จ. นครราชสมา, บานดน อ.แมแตง จ.เชยงใหม

ลกษณะของการทองเทยว 1. การทองเทยวสวนบคคล จดขนส าหรบตน เองและครอบครว เพอนฝง โดยใชรถของตนเอง หรอ เชา จดท าก าหนดการเองวาจะไปไหนไปเมอไร แวะพกทไหน เทยวทไหน ใชเวลาเทาไร งบประมาณเทาไร

ลกษณะของการทองเทยว 2. การทองเทยวแบบทวรหรอแบบน าเทยว นกทองเทยวมาพบกนโดยมไดนดหมาย จายเงนใหกบบรษทน าเทยว นกทองเทยวเลอกรายการทตรงกบตองการของตน ขาดอสระไปบาง แตบรการทกอยางบรษททองเทยวจดการให คาใชจายจะนอยกวาการสวนบคคล

ลกษณะของการทองเทยว 3. การทองเทยวตามคาบเวลาของการทองเทยว 3.1 ทองเทยวตามคาบเวลายาว การพกอย ณ ทแหงใดแหงหนงเปนสปดาห เปนเดอน เชน นกโบราณคดไปขดซากไดโนเสารทกาฬสนธนานกวา 3 เดอน, หนนาไปเขาคายเยาวชนรกษธรรมชาต 1 สปดาห 3.2 ทองเทยวคาบเวลาสน การพกอย ณ ทนน ๆ 2–3 วน แตไมเกน 10 วน ประเภทนจ าเปนตอธรกจการทองเทยวอยางมาก เชน ไปเทยวเชยงใหม – เชยงรายในชวงหยดเทศกาลสงกรานต 3.3 ทองเทยวแบบทศนาจร ไมมการพกแรม ใชเวลาทองเทยวไมเกน 24 ชวโมง เชน โรงเรยนน านกเรยนไปเทยวอยธยา 3.4 ทองเทยวจดตามยานพาหนะทใชทองเทยว เชน แฟมลแรลลไปกาญจนบร, ปนจกรยานรอบเกาะรตนโกสนทร, นงสามลอรอบวดพระแกว

1.1 สรปเบองตน: การทองเทยว

เดนทาง ใชชวต

พกผอนหยอนใจ ผอนคลายความเครยด เรยนร แลกเปลยนวฒนธรรม บนเทงรนเรง กนลมชมวว

สนกสนาน เฮฮา กจกรรม สนทนาการ

การจบจายใชสอย สนคาและบรการอนๆ อาหารและเครองดม

1.2 การเปลยนแปลงพฤตกรรมการเดนทางของนกทองเทยว

และ ประเภทการทองเทยว

http://enviableworkplace.com/wp-content/uploads/2011/11/Experience-Economy.jpg

Products to Services & Experiences

พฒนาการของ Experience Economy: การทองเทยว

Commodity

แตกต

างมา

ก ไมแต

กตาง

Co-C

reat

ion

Prod

uctio

n/ Co

nsum

ption

Creative Tourism

คณคา มลคา การตงราคา

Goods

Services

Transformation

Experiences

ราคาตลาด ราคาพรเมยม Greg Richard, 2009

Beach -Sun-Sea-Sex- Tourism

Cultural Tourism & Sustainable Tourism

Creative Tourism

1.3 การทองเทยวเชงสรางสรรค CREATIVE TOURISM

นยามการทองเทยวเชงสรางสรรค CREATIVE TOURISM

การทองเทยวเชงสรางสรรค (Creative Tourism) ซงเปนรปแบบหนงของการทองเทยวทางวฒนธรรมทค านงถงความยงยนเปนส าคญ โดยเนนย าถงความผกพน (Engaged) ของนกทองเทยว (ผมาเยอน-Visitor-Guest) กบผถกทองเทยว (เจาบาน-Host) ประสบการณแท/ปฏบตการจรงทมาจากการเรยนรในพนททองเทยว (Active Participation) และเปนผลใหเกดความจดจ า ประทบใจอยางลกซง ในพนทของการทองเทยว (Understanding Specific Cultural of the Place)

'Creative Tourism' หรอ 'การทองเทยวเชงสรางสรรค ' เปนการทองเทยวทม ง เนนใหนกทองเทยวไดมสวนรวมเรยนร จากการไปทองเทยวในสถานทหรอชมชนทมเอกลกษณอนโดดเดนในแงของศลปวฒนธรรม ประเพณทองถนทสบทอดตอเนองกนมาอยางยาวนาน หรอภมปญญาชาวบานทสอดคลองกบวถชวตอยางลงตว ซงนอกจากจะเรยนรวฒนธรรมในแตละชมชนแลว การทองเทยวในรปแบบนยงสรางแรงบนดาลใจใหกบนกทองเทยวผานการ เขาไปสมผสและไดรบประสบการณโดยตรงจากการลงมอท าจนเกดความเชอมโยงระหวางนกทองเทยวเองและผคนทอยในสถานททองเทยวแหงนน อกทงยงเกดเปนองคความรทสามารถน าไปตอยอดในรปแบบของตวเองไดอกดวย

นยามการทองเทยวเชงสรางสรรค CREATIVE TOURISM

“การทองเทยวเชงสรางสรรค” คอ การทองเทยวทมงไปสความผกพนและประสบการณอนแทจรง ซงไดมาจากการเขาไปมสวนรวมในการเรยนรดาน ศลปะ มรดกทางวฒนธรรม หรอคณลกษณะเฉพาะของพนท” (Creative Tourism is a tourism directed toward an engaged and authentic experience with participative learning in the arts, heritage or special character of a place. Wurzburger: 2009, pp.17)

การทองเทยวท นกทองเทยวไดเรยนรเกยวกบประวตศาสตร ศลปวฒนธรรม วถชวต และเอกลกษณของชมชนหรอสถานทนนๆ จากประสบการณตรง หรอรวมสรางประสบการณดๆ กบเจาของวฒนธรรม หรอมปฏสมพนธกบคนในพนท ทงจากการพดคย ทดลองท า และการใชชวตรวมกน

นยามการทองเทยวเชงสรางสรรค CREATIVE TOURISM

Production

Heritage Tourism

High Culture

Pop Culture

Everyday Culture

Consumption Passive Active

การทองเทยว : การผลตซ าทางวฒนธรรม และ การบรโภค

Greg Richard, 2009

Art Tourism

Cultural Tourism

Crafts Tourism

Creative Tourism

การทองเทยว : ART TOURISM

การทองเทยว : ART TOURISM

บานด า สรางขนโดย อ.ถวลย ดชน ศลปนแหงชาต | ต.นางแล อ.เมอง จ.เชยงราย

การทองเทยว : ART TOURISM

ทรงเดช ทพยทอง ศลปนลานนา ผสรางสรรคงานศลปะ กบแรงบนดาลใจในพระพทธศาสนา | 68 หม 1 บานแมค าสบเปน ต.แมค า อ.แมจน เชยงราย 57240

การทองเทยว : ART TOURISM

การทองเทยว : CRAFT TOURISM?

ค าจนทร ยาโน ศลปนผใหชวตกบเศษไม | 111 หมท 6 ต. ทาสด อ.เมอง เชยงราย 57100

การทองเทยว : CRAFT TOURISM?

การทองเทยว : CRAFT TOURISM?

กรกต อารมยด นกออกแบบผลตภณฑ | 335 หมท 10 ต.บานแหลม อ.บานแหลม จ.เพชรบร

ประเดนส าคญของการทองเทยวเชงสรางสรรค

การทองเทยวทเนน การเรยนรในดาน “วฒนธรรม” โดยมวธการเรยนรทเกดจากประสบการณตรงของนกทองเทยวเปนหวใจส าคญ สรางประสบการณทประทบใจใหกบนกทองเทยว และกระตนใหเกดการเดนทางกลบมาเยอนซ า การพฒนาสนคาและบรการทองเทยวเชงสรางสรรค ควรมการสบคนเอกลกษณและ/หรออตลกษณทโดดเดนในแตละแหลงทองเทยว เพอผนวกแนวคดสรางสรรค และเพมศกยภาพใหกบสนคาและบรการทองเทยวมากขน โดยมเอกลกษณเฉพาะตวอยางชดเจน ขณะเดยวกนตองคงการอนรกษวฒนธรรมประเพณ และวถชวตของพนถนใหคงอยสบไป ตลาดแคบ Niche มาก ๆ

มรดกทางวฒนธรรม ศลปะและวฒนธรรม ประวตศาสตร

วถชวต ชมชน สถานท

การตอบสนองความตองการทแตกตาง (Functional Creation)

While traditional cultural tourism is based on “visiting”, “viewing”, “seeing” and “contemplating” (e.g. visiting museums, art galleries, concerts, ballet performances). Creative tourism is based on “experiencing”, “participating” and “learning” (e.g. not only observing icons or icon painting but taking courses in icon painting in the destination).

หลกการส าคญของ การทองเทยวเชงสรางสรรค The Principle of Creative Tourism

แบรนดแกววรรณา ผลตหมอหอมธรรมชาต 100% วฒไกร ผาทอง นกพฒนาชมชนและผกอตง

มนมทงทรสกดภายในจตใจของตวเองคอเราไดสนกกบมน เราเจอเหตการณแปลกๆ เรองราวใหมๆกบมน ทงๆทมนเปนของโบราณแตเรากไดเรยนรอะไรใหมๆเสมอ ทงในแงวธการยอม ทงในแงของคนทเขามาสมผส

แบรนดแกววรรณา

LEARNING CRAFTS

EXPERIENCE

จดจ า ประทบใจ เขาใจ

จตใจ วญญาณ ความเปนมตร เจาบาน

Product Process (กระบวนการ ความลกซง) People (โดยคนทองถน ชางฝมอ) Professional (ความช านาญ ความเปนตวของตวเอง)

HAND-ON PARTICIPATION CO-CREATION EXCHANGE TRANSFORM ENGAGE INTERACTION

DIY CUSTOMIZATION

ADAPTATION

วฒนธรรม ของ

เชยงใหม

AUTHENTICITY OF

CRAFTS

การมสวนรวมและ ลงมอท าจรง

ลกษณะกจกรรม

CITY BRANDING ออกแบบเมองสรางสรรค

กจกรรม ท ๑ The Principle of Creative Tourism สรางแนวทางของ Creative Craft Tourism ของแตละกลม จากหลกการส าคญของ การทองเทยวเชงสรางสรรค

Creative Craft Tourism

LEARNING CRAFTS

EXPERIENCE

จดจ า ประทบใจ เขาใจ

AUTHENTICITY OF

CRAFTS

การมสวนรวมและ ลงมอท าจรง

ลกษณะกจกรรม

วฒนธรรม ของ

เชยงใหม

เมองตนแบบเศรษฐกจสรางสรรค และ "CREATIVE CRAFT TOURISM"

เชยงใหม .... เมองหตถกรรมสรางสรรค เชยงใหมถอเปนแหลงผลตสนคาหตถกรรมทส าคญและแหลงใหญของประเทศ

งานหตถกรรมมความเปนเอกลกษณ และมชางฝมอทมความช านาญ เชยวชาญ

ตลอดจนความประณตทถกถายทอดออกมาในชนงานหตถกรรมแตละชน เชน

หตถกรรมเครองเงน ไมแกะสลก ผาทอตนจก ผาไหมสนก าแพง เซรามคศลาดล

รม และกระดาษ

เทคโนโลย

นวตกรรม

ความคดสรางสรรค

ตนทนทางเศรษฐกจ

องคความร

แหลงขอมลทางปญญา

ทกษะ

ความเชยวชาญ เชน การออกแบบ การบรหารจดการ

วฒนธรรม

วถการด าเนนชวต อตลกษณ–Identity

สนคาหรอบรการ

สรางสรรค

มลคาทางเศรษฐกจและคณคาทางสงคม

Creative Crafts Tourism: เปนกลม หรอ แยกวง