credit: freepik · 2019. 7. 8. · office of science and technology royal thai embassy 412...

Credit: freepik.com

บรรณาธการทปรกษา

ดร.มาณพ สทธเดช

อครราชทตทปรกษา

(ฝายวทยาศาสตรและเทคโนโลย)

กองบรรณาธการ

นายจตรงค อมรชยทรพย

ทปรกษา

จดท าโดย

ส านกงานทปรกษา

วทยาศาสตรและเทคโนโลย

ประจ าสถานเอกอครราชทต

ณ กรงบรสเซลส

Office of Science and Technology

Royal Thai Embassy

412 Boulevard du Souverain

Brussels 1150 Belgium

Tel: +32 (0) 2 675 07 97

Fax: +32 (0) 2 662 08 58

Email: [email protected]

Website: www.thaiscience.eu

Webpage: www.facebook.com/OSTC.

ThaiscienceBrussels

สารบญ

โครงการความรวมมอ JPND: ความหวงในการจดการโรคทเกดจากการเสอมของเซลลประสาท . 1

หลกการและเหตผล ..................................................................................................................... 1

รปแบบการท างาน ....................................................................................................................... 3

ขอบเขตการท างาน ...................................................................................................................... 4

ไขความลบกลองโทรทศนวทย ......................................................................................................... 6

กลองโทรทรรศนวทย ................................................................................................................... 6

กลองโทรทรรศนวทยในประเทศไทย ........................................................................................... 7

ประโยชนทจะไดรบจากการตดตงกลองโทรทรรศนวทย ............................................................. 9

ประโยชนดานอน ๆ ของดาราศาสตรวทย ................................................................................. 11

แนวคดการพฒนาผลตภณฑจากงานวจย ...................................................................................... 12

แนวคดท 1: พชดดแปลงพนธกรรม ........................................................................................... 12

แนวคดท 2: เครองพมพพลาสเตอรปดแผล ............................................................................... 13

แนวคดท 3: แวนตาอจฉรยะ ..................................................................................................... 14

วารสารขาววทยาศาสตรและเทคโนโลยจากบรสเซลส ประจ าเดอนกรกฎาคม 2561 1

วนท 12 มถนายน พ.ศ. 2561 ดร. มาณพ สทธเดช อครราชทตทปรกษา (ฝายวทยาศาสตรและเทคโนโลย) ส านกงานทปรกษาวทยาศาสตรและเทคโนโลย ประจ าสถานเอกอครราชทต ณ กรงบรสเซลส ไดเขาพบ Ms. Silvia Villanueva Ferragud เจาหนาทโครงการ และ Ms. Rosanna D'Amario เจาหนาทดานนโยบาย ของหนวยสขภาพ คณะกรรมาธการยโรป ดานการวจยและนวตกรรม เพอรบฟงขอมลและหารอเกยวกบโ ค ร งก าร The EU Joint Programme – Neuro-degenerative Disease Research (JPND) ซ ง เ ป นโครงการความรวมมอของสหภาพยโรปในดานการวจยโรคทเกดจากการเสอมของเซลลประสาท

โครงการความรวมมอ JPND เปนโครงการวจยระดบโลกทใหญทสดในการศกษาโรคทเกดจากการเสอมของเซลลประสาท โดยมงกระตนใหเกดการลงทนรวมระหวางประเทศทเขารวมโครงการเพอน ามาใชเปนงบสนบสนนงานวจยในการศกษาหาสาเหตและพฒนาวธการรกษาโรคทเกดจากการเสอมของเซลลประสาท โดยความรวมมอระหวางโครงการวจยของแตละ

ประเทศจะชวยเพมประสทธภาพและผลสมฤทธของงานวจย ซงเปาหมายสงสดของโครงการความรวมมอ JPND คอการหาวธรกษาโรคทเกดจากการเสอมของเซลลประสาท และการวนจฉยและตรวจพบโรคเพอทจะสามารถใหการรกษาไดอยางเฉพาะเจาะจงไดตงแตในระยะแรก ๆ

หลกการและเหตผล

หลกการและเหตผลของการจดตงโครงการความรวมมอ JPND นนเรมมาจากสถานการณทยโรปนนก าลงเขาสสงคมผสงอาย โดยปจจบนรอยละ 16 ของประชากรทงหมดในยโรปเปนผทมอายมากกวา 65 ป และตวเลขนถกคาดการณวาจะเพมสงขนอยางรวดเรวไปถงรอยละ 25 ในป ค.ศ. 2030 โดยโรคทพบมากและสงผลตอสขภาพในผสงอายเหลานกคอ โรคทเกดจากการเสอมของเซลลประสาท เชน โรคอลไซเมอรและพารคนสนซงเปนโรคทรกษาใหหายไดยาก

Credit: freepik— abuhebatallah


โดยในกลมโรคประเภทน ภาวะสมองเสอมถอเปนอาการทนาเปนหวงและกอใหเกดปญหามากทสด ซงจะพบมากในผปวยโรคอลไซเมอร โดยมากกวา 7 ลานคนในยโรปก าลงเผชญกบภาวะสมองเสอม และคาดวาจะเพม เปนอก เทาตวใน 20 ปขางหนา ปจจบนงบประมาณทใชในการดแลรกษาผปวยทมภาวะสมองเสอมอยทประมาณ 1.3 แสนลานยโรตอป ดงนนจงกลาวไดวา โรคทเกดจากการเสอมของเซลลประสาทเปนความทาทายทางสงคมและทางการแพทยทส าคญทยโรปก าลงเผชญอย

โรคอลไซเมอรเปนโรคทมคาใชจายสงในการดแลจดการ เนองจากโรคอลไซเมอรนนท าใหเกดการถดถอยทางความจ า ความคดและทกษะอน อยางตอเนอง และความรนแรงจะเพมขนเรอย ๆ ตามอาย โดยระยะเวลาเฉลยของโรคอลไซเมอรนนจะอยระหวาง 2 – 10 ป ในระยะสดทายของโรค ผปวยจะไมสามารถตอบสนองตอสงแวดลอม สอสาร หรอท ากจวตร

ประจ าวนของตนได ผปวยจงตองการดแลเปนพเศษอยตลอดเวลา ซงกอใหเกดภาระตอทงผทใหการดแลและตอสงคมโดยรวม

ในขณะทมการลงทนจ านวนมากในการวจยหาวธการรกษาโรคอน ๆ เชน โรคมะเรง และโรคหลอดเลอดหวใจ ซงเราดเหนถงการพฒนาของการรกษาและสภาวะทดขนของผปวยทเปนโรคเหลาน แตโรคทเกดจากการเสอมของเซลลประสาทยงไดรบทนวจยนอยกวาโรคเหลานนมาก ถงแมจะมผลกระทบเชงลบตอสขภาพของผปวยอยางมาก

วธการรกษาโรคทเกดจากการเสอมของเซลลประสาทยงมอยอยางจ ากด อกทงยงเปนการรกษาแคอาการของโรคมากกวาการรกษาสาเหต ทท าใหเกดโรค นอกจากนยงไมมยาชนดใหม ๆ ในรอบ 5 ปทผานมาทไดรบการยอมรบใหใชในการรกษาโรคอลไซเมอร

Credit: freepik


นอกจากนยงมอปสรรคอน ๆ ในการวจยทเกยวของกบโรคทเกดจากการเสอมของเซลลประสาท เชน หวขอการวจยถกแบงออกเปนสวน ๆ แยกจากกนโดยขาดการบรณาการในองครวมใหเกดเปนวาระการวจยเรองใหญ ๆ ทชดเจน ขาดการเชอมโยงระหวางแหลงทนวจยภายในประเทศ มการท างานซ าซอนของหลายภาคสวน รวมไปถงการขาดการแบงปนทนวจยระหวาประเทศสมาชกในสหภาพยโรป โดยการรวมตวของหลาย ๆภาคสวนในหลาย ๆ ประเทศภายใตโครงการความรวมมอ JPND จะชวยจดการกบอปสรรคเหลานได

รปแบบการท างาน

กรอบการท างานของโครงการความรวมมอ JPND ถกแบงออกเปนสวนประกอบส าคญ 3 สวนดงน

1) ปรบปรงความเขาใจทางวทยาศาสตรตอโรคทเกดจากการเสอมของเซลลประสาทใหดมากยงขน

2) พฒนาเครองมอทางการแพทยเพอใหแพทยสามารถใชในการวนจฉยตรวจหาโรค และรกษาโรคไดดมากยงขน

3) พฒนาโครงสรางการใหการดแลและบรการทางสงคมเพอชวยเหลอและอ านวยความสะดวกใหแกผปวย ครอบครวของผปวย และผทใหการดแล เพอทผปวยจะไดรบการดแลทเหมาะสมในทกระยะของอาการปวย

โดยโครงการความรวมมอ JPND ไดก าหนดเปาของการท างานไว 4 เปาหมายดงน

1) พฒนาวธการรกษาใหม ๆ และก าหนดกลยทธในการปองกนการเกดโรค

2) ปรบปรงการใหการบรการและการดแลทางสขภาพและทางสงคม

3) สรางความตระหนกและชวยใหเกดการยอมรบตอผทปวยเปนโรคทเกดจากการเสอมของเซลลประสาท

4) ชวยบรรเทาภาระทางเศรษฐกจและสงคมทเกดจากโรคชนดน

Credit: positivehealthwellness.com


โครงการความรวมมอ JPND ไดระดมผเชยวชาญจากหลาย ๆ ภาคสวน ไดแก นกวจยทท างานวจยขนพนฐาน/ งานวจยทางคลนก/ และงานวจยทางการใหการดแลทางสขภาพและสงคม หนวยงานใหทนวจยแหงชาต ส านกงานสนบสนนการจดท ายทธศาสตรและการลงทนทางการวจย และภาคอตสาหกรรม จากประเทศตาง ๆ ทวโลกจ านวน 30 ประเทศมาท างานรวมกน ไดแก อลบาเนย ออสเตรเลย ออสเตรย เบลเยยม บลแกเรย แคนาดา โครเอเชย สาธารณรฐเชก เดนมารก ฟนแลนด ฝรงเศส เยอรมน กรซ ฮงการ ไอรแลนด อสราเอล อตาล ลกเซมเบรก เนเธอรแลนด โปแลนด โปรตเกส โรมาเนย สโลวาเกย สโลเวเนย สเปน สว เดน สวตเซอรแลนด ตรก และสหราชอาณาจกร และในอนาคตอนใกลจะมประเทศสมาชกของโครงการเพมขนอก 7 ประเทศ ไดแก อนเดย สหรฐอเมรกา เกาหลใต จน บราซล ญปน และสงคโปร

ขอบเขตการท างาน

โครงการความรวมมอ JPND มงเนนการท างานใน 3 ดานหลกดงน

1) การวจยทางวทยาศาสตร ซงมความสนใจในการท าแบบจ าลองในสตว การจดท าธนาคารทรพยากรชวภาพ (Biobank) การวจยเชงวเคราะหแบบไปขางหนาจากเหตไปหาผล (Cohort Studies) และการศกษาพยาธวทยาของโรคซงเปนการศกษาและวนจฉยโรคจากการตรวจอวยวะ เนอเยอ เซลล สารคดหลง และจากทงรางกายมนษย

2) การศกษาทางการแพทย ซงจะมงเนนการวนจฉยตรวจหาโรคในระยะแรกเรม การปองกนการเกดโรค และการวจยเชงทดลองทางคลนก

3) งานบรการทางสงคม ซงจะมงเนนการจดหาการดแลทางสขภาพใหผปวย การใชระบบบานอจฉรยะเพออ านวยความสะดวกใหแกผปวยและบคลลรอบขาง เศรษฐศาสตรสาธารณสขซงเปนการศกษาเกยวกบการประยกตหลกเศรษฐศาสตรในการก าหนดนโยบาย การวางแผนและการจดบรการสขภาพ เพอใหทรพยากรทใชในการจดบรการสขภาพเกดประโยชนสงสดตอสขภาพอนามยของประชาชน รวมไปถงประเดนทางจรยธรรม


โดยโรคทเกดจากการเสอมของเซลลประสาท ทโครงการความรวมมอ JPND ใหความสนใจมดงน โรคอลไซเมอร โรคฮนตงตน โรคเซลลประสาทสงการเสอม โรคพารคนสนและความผดปกตทเกยวโยงกบโรคชนดน โรคพรออน โรคกลามเนอออนแรง (SMA) และ โรคกลามเนอเสยการประสานงานจากสมองนอยและไขสนหลง (SCA)

ทมา: www.neurodegenerationresearch.eu/

Credit: http://3dsbiovia.com

Credit: www.neurodegenerationresearch.eu


คลนวทยมความส าคญยงในการศกษาและวจยดาราศาสตร สามารถใชศกษาเทหวตถ ในเอกภพและปรากฏการณทางฟสกสมากมายทเกยวของ เชน ดาวเคราะหและดาวหางในระบบสรยะ ดวงอาทตย ดาวฤกษ ดาราจกรกมมนต การระเบดของดาวฤกษ ฯลฯ นอกจากนการศกษาดาวนวตรอนในชวงคลนวทยยงน าไปสผลการยนยนความถกตองของทฤษฏสมพทธภาพทวไปของไอนสไตน ดาราศาสตร วทยจ งมความส าคญอยางยงในวงการดาราศาสตร เหนไดจากจ านวนรางวลโนเบลสาขาฟสกสทเกยวของกบดาราศาสตรวทยทมมากถง 5 ใน 7 รางวล จากบรรดางานวจยดาราศาสตรแขนงอนๆ นบตงแตอดตจนถงปจจบน

กลองโทรทรรศนวทย

โดยอปกรณส าคญทใชศกษาคลนวทยกคอ “กลอง

โทรทรรศนวทย” ซงมหลกการท างานเชนเดยวกบสถานรบ-สงสญญาณดาวเทยม แตกลองโทรทรรศนวทยจะสามารถตรวจวดสญญาณทมความเขมต ามาก มระบบขบเคลอนแมนย าสง สามารถตดตามเทหวตถทองฟาอยางตอเนองเปนเวลานานหลายชวโมง

การเพมประสทธภาพของกลองโทรทรรศนวทยสามารถท าไดโดยการเพมขนาดจานรบสญญาณ แตดวยขอจ ากดดานโครงสรางและน าหนก จงมการใชกลองโทรทรรศนวทย ณ ต าแหนงตาง ๆ บนพนโลกรวมสงเกตการณเทหวตถทองฟาอยางพรอมเพรยงกน

Credit: www.theepochtimes.com


เรยกวา เครอขายการแทรกสอดระยะไกล (Very Long Baseline Interferometer: VLBI) ส ง ผ ล ใ ห มประสทธภาพเสมอนกบกลองโทรทรรศนวทยทมขนาดใหญ ครอบคลมพนททตดตงกลองโทรทรรศนวทยทงหมด

การเพมประสทธภาพของกลองโทรทรรศนวทยสามารถท าไดโดยการเพมขนาดจานรบสญญาณ แตดวยขอจ ากดดานโครงสรางและน าหนก จงมการใชกลองโทรทรรศนวทย ณ ต าแหนงตาง ๆ บนพนโลก

รวมสงเกตการณเทหวตถทองฟาอยางพรอมเพรยงกน เรยกวา เครอขายการแทรกสอดระยะไกล (Very Long Baseline Interferometer: VLBI) ส ง ผ ล ใ ห มประสทธภาพเสมอนกบกลองโทรทรรศนวทยทมขนาดใหญ ครอบคลมพนททตดตงกลองโทรทรรศนวทยทงหมด

กลองโทรทรรศนวทยในประเทศไทย

ปจจบนในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตยงไมมกลองโทรทรรศนวทยส าหรบใชงานวจยดาราศาสตร ทงๆ ทมสภาพภมศาสตร ท เหมาะสมอยางยงในการเพมประสทธภาพของเครอขาย VLBI ในแถบภมภาคเอเซยแ ป ซ ฟ ก เ น อ ง จ า ก ต ง อ ย ก ง ก ล า ง ร ะ ห ว า งเครอขาย VLBI ของกลมประเทศเอเชยตะวนออก ทวปออสเตรเลย และยโรป

โดยประเทศไทยตงอยในต าแหนงทเปนศนยกลางของภมภาค จงเหมาะสมอยางย ง ในการตดต งกลองโทรทรรศนวทยขนาดใหญ ดวยเหตน สถาบนวจยดาราศาสตรแหงชาต (สดร.) จงไดก าหนดแผนตดตงกลองโทรทรรศนวทย ขนาดเสนผานศนยกลางขนาด 40

สวนประกอบหลกของกลองโทรทรรศนวทย ไดแก จานรบสญญาณ เครองขยายและแปลงความถ และคอมพวเตอรเพอจดเกบขอมล

Credit: news.aarnet.edu.au


ภาพเครอขายเครอขายการแทรกสอดระยะไกล (Very Long Baseline Interferometer: VLBI)

ภาพแสดงการเชอมโยงหอสงเกตการณดาราศาสตรวทยแหงชาตกบเครอขายการแทรกสอดระยะไกล ในภมภาคเอเชยตะวนออก

ออสเตรเลย-นวซแลนด ทวปแอฟรกา และทวปยโรป

เมตร และขนาดเสนผานศนยกลาง 13 เมตร โดยกลองโทรทรรศนวทยทงสองกลองจะท างานสนบสนนกนเพอใชในการวจยทางดาราศาสตรและการเปนสถานเชอมตอของภมภาคและรวมสงเกตการณกบเครอขาย VLBI ของกลมประเทศเอเชยตะวนออก ทวปออสเตรเลย และเครอขาย VLBI อน ๆ ของโลก

กลอง โทรทรรศน วทย แห งชาต ของประเทศไทย ใชตนแบบและพฒนามาจากกลองโทรทรรศนวทยเยเบส ฐานรากมขนาดเสนผานศนยกลางเพยง 18 เมตร ซงถอวาใชพนทนอยมาก ตวอาคารฐานรากมความสงประมาณอาคาร 3 ชน ประกอบดวยหองปฏบตการนกดาราศาสตรและหองเกบอปกรณรบสญญาณวทย ส วนหองรบสญญาณเปนแบบแนสมท (Nasmyth) ขนาด 8x9 เมตร ซงใหญ กว าห อง รบสญญานของกลอ งโทรทรรศนวทยทวไปเกอบ 2 เทา (กลองโทรทรรศนวทย ทวไปมขนาดหองรบสญญาณประมาณ 4x4 เมตร) กลองโทรทรรศน วทย แห งชาต รบความถค ล น ว ท ย ไ ด ถ ง 1 0 0 กกะเฮรตซ เทยบเทากลองโทรทรรศนวทยของประเทศเกาหล และ ญปน จดเดนอกขอคอ มหองเกบอปกรณรบสญญาณอยในตวกลอง ชวยใหสามารถควบคมสภาวะแวดลอมและอณหภมไดด ซ ง จะม ผลต อประส ทธ ภ าพการร บส ญ ญ า ณ ว ท ย โ ด ย ม ก า ห น ด แ ผ นด าเนนการกอสรางระหวางป พ.ศ. 2560-2563 คาดวาจะตดตงแลวเสรจ เรมใชงานประมาณป พ.ศ. 2564

ส าหรบกลองโทรทรรศนวทยแหงชาตของประเทศไทย ประเทศไทยไดลงนามในสญญาการจดซอกลองโทรทรรศนวทย ขนาดเสนผานศนยกลาง 40 เมตร กบบรษทเอมทเมคคาทรอนกส จ ากด ตงอยทเมองไมนซ สหพนธสาธารณรฐเยอรมน ซ ง เ ป น ผ น า ร ะ ด บ โ ล ก ด า น ก ล อ งโทรทรรศนและเทคโนโลยวศวกรรมการสอสารในหวงอวกาศลก มความเชยวชาญในการออกแบบ การพฒนา การรวม


ระบบ การวาจาง การฝกอบรม การบ ารงรกษา และการด าเนนงานส าหรบการสอสารและเสาอากาศส าหรบอวกาศลก กลองโทรทรรศนวทยและกลองโทรทรรศนแบบสะทอนแสง อปกรณเมคคาทรอนกสตางๆ มประสบการณการผลตกลองโทรทรรศนและสายอากาศกว าห าส บป และม ทมว ศ วกรและผ เ ช ย วช าญ ทม ค ณสมบ ต ค รบถ วนพร อมด ว ยประสบการณและความสามารถสง เพอใหไดผลตภณฑทคมคาและมคณภาพสงสด มผลงานการสรางกลองโ ท ร ท ร ร ศ น ว ท ย เ ย เ บ ส ข น า ด เ ส น ผ า นศนยกลาง 40 เมตร ของหอดดาวเยเบส ราชอาณาจกรสเปน กลองโทรทรรศนวทยพารคส ขนาดเสนผานศนยกลาง 64 เมตร ของหอดดาวพารค เครอรฐออสเตรเลย กลองโทรทรรศนวทยเอฟเฟลสเบอรก ขนาดเสนผานศนยกลาง 100 เมตร ของสถาบนมกซพลงกดาราศาสตรวทย สหพนธสาธารณรฐเยอรมน เปนตน

ในอนาคตประเทศไทยยงมแผนตดตงกลองโทรทรรศนวทยขนาดเสนผานศนยกลาง 13 เมตร และขยายเครอขายสถานเชอมสญญาณไปอก 3 จงหวด ไดแก อบลราชธาน กาญจนบร และสงขลา เพ อ เพ มประสทธภาพของกลองโทรทรรศนวทย โดยจะเชอมตอและท างานรวมกนเปนเครอขายการแทรกสอด

ระ ยะ ไ กลข อ งป ระ เทศ ไทย ( Thai Very Long Baseline Interferometer Network : Thai VLBI Network) สงผลใหมประสทธภาพเสมอนกบกลองโทรทรรศนวทยขนาดใหญทครอบคลมพนททงประเทศ และสามารถเชอมตอกบเครอขาย VLBI อน ๆ ทวโลกไดอกดวย

ประโยชนทจะไดรบจากการตดตงกลองโทรทรรศนวทย

นอกจากงานวจยทางดานดาราศาสตรแลว หอดดาวดาราศาสตรวทยดงกลาว ยงสามารถใชในการศกษา

Credit: bucksnortobservatory.com


Credit: http://creationwiki.org/Astronomy

วจยดานยออเดซและธรณวทยา โดยการใชเทคนคการวดต าแหนงทเรยกวา เครอขายการแทรกสอดระยะไกลยออเดตกสของโลก ซงเปนวธหนงในวธวต าแหนงของแผนเปลอกโลกทมความแมนย าสง ขอมลดงกลาวจะเปนประโยชนตอหนวยงานทางการส ารวจ เชน กองยออเดซและยออฟสกส กรมแผนททหาร กองบญชาการกองทพไทย ในการสรางและเชอมโยงโครงขายหมดหลกฐานทางยออเดซและยออฟสกสเพอเปนจดควบคม และอางองในงานส ารวจ ใหกบหนวยงานภาครฐและเอกชน รวมถงการศกษาผลการเปลยนแปลงโครงสรางของเปลอกโลกซงมผลกระทบตอการเกดภยพบตบนพนโลก เชน การเกดแผนดนไหว โดยความรวมมอกบภาคว ช าธรณ ว ทยา และว ศ วกรรมส า รวจ ในมหาวทยาลยและหนวยงานของประเทศ

เนองจากการวจยดาราศาสตรและฟสกสระดบรากฐานจ าเปนตองมเครองมอทใชเทคโนโลยระดบสง การพฒนาเทคโนโลยดวยตนเอง จงมความจ าเปนอยางยง ปจจบนขอจ ากดสวนมากส าหรบงานวจยทางวศวกรรม คอไมมโจทยททาทายและเวทส าหรบการน าไปใชงานจรง กลองโทรทรรศนวทย จะเปดโอกาสใหเทคโนโลยขนสงไดรบการพฒนาขนจากบคลากรดานเทคนคคนไทยหลายสาขา เชน วศวกรรม โทรคมนาคม อเลกทรอนกส คอมพวเตอร เกดเปนศนยการเรยนร

และศนยวศวกรรมขนสง ซงจะเปนจดเรมตนในการผลกดนใหเกดการพฒนาเทคโนโลยและความรวมมอดานเทคนคขนสงระหวางหลายหนวยงาน อาท ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต (NECTEC) ศนยทดสอบผลตภณฑไฟฟาและอเลกทรอนกส (PTEC) ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) มหาวทยาลยหลายแหงในไทย เครอขาย VLBI ของจน เกาหล ญปน สถาบนมกซพลงกดาราศาสตรวทย สหพนธสาธารณรฐเยอรมน เปนตน องคความรและความเชยวชาญทเกดขนไมไดจ ากดอยเฉพาะงานดานดาราศาสตรเทานน ยงสามารถน าไปตอยอดประยกตส าหรบงานเทคโนโลยขนสงสาขาวชาอน และภาคอตสาหกรรมตอไปในอนาคต


ประโยชนดานอนๆ ของดาราศาสตรวทย

การศกษาดานยออเดซ: นอกจากงานวจยดาราศาสตรแลว กลองโทรทรรศนวทยยงสามารถใชในการวจยชนบรรยากาศและธรณวทยา เชน เทคนคการวดต าแหนงทเรยกวา เครอขายการแทรกสอดระยะไกล ยออเดตกสของโลก (Global Geodetic VLBI) เปนวธวดต าแหนงของแผนเปลอกโลกทมความแมนย าสงทสด ขอมลทไดจะเปนประโยชนในการส ารวจและศกษาการเปลยนแปลงโครงสรางของเปลอกโลก และการเกดแผนดนไหว

การศกษาดานวทยาศาสตรบรรยากาศ: คลนวทยจากเทหวตถ เคลอนทผานและถกเปลยนแปลงคณสมบตโดยโมเลกลในชนบรรยากาศ เชน น า ออกซเจน และไนโตรเจน ท าใหนกวทยาศาสตรสามารถศกษาชนบรรยากาศและวดคาปรมาณ ไอน าในอากาศเหนอสถานไดอยางแมนย า สงเสรมการศกษาและวจยดานการท าฝนหลวง และวางแผนจดการอนรกษทรพยากรน า และปาไม

ทมา: สถาบนวจยดาราศาสตรแหงชาต (สดร.) https://public.nrao.edu

Credit: researchgate.net (Ignazio Ciufolini)

Credit: aq-ast.com


Credit: freepik

สบเนองมาจากเมอวนท 18-20 พฤษภาคม พ.ศ. 2561 ส านกงานทปรกษาวทยาศาสตรและเทคโนโลย ณ กรงบรส เซลส ได ร วมกบส าน ก งานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน (ก.พ.) และสถานเอกอครราชทตไทย ณ กรงบรสเซลล จดการประชมวชาการนกเรยนไทยในทวปย โรป (TSAC2018) ครง ท 7 ประจ าป 2560 ในหวขอ “การมงเนนน าความคดสรางสรรคมาพฒนางานวจยและนวตกรรมใหเกดประโยชนในเชงพาณชย” ภายใตแนวคด “Bridging Academic Re-search and Practical Implication: Knowledge Creation and Transferring” โดยมหนงกจกรรมทนาสนใจคอ กจกรรมเชงปฏบตการน าองคความรและเทคนคทไดจากงานวจยนนมาประยกตเพอสรางเปนผลตภณฑ สงประดษฐ การบรการหรอนวตกรรม ส านกงานทปรกษาวทยาศาสตรและเทคโนโลย ณ กรงบรสเซลส ขอน าตวอยางแนวคดการพฒนาผลตภณฑจากงานวจยทนาสนใจมาน าเสนอดงน

แนวคดท 1: พชดดแปลงพนธกรรม

ผลตภณฑพชดดแปลงพนธกรรมภายใตชอสนคา “Beauty leaves” เปนตนพชทมการผลตโปรตนทชวยลดการเกดรวรอยกอนวย อยาง Human growth factor โปรตน ชวยใหผบรโภคทใชสารจากพชดงกลาวบ ารงผวหนามผวหนาทชมชนยงขน ชวยชะลอการเกดรวรอย ชะลอความแกของผวหนา สงผลท าใหผใชดออนเยาวกวาวย อกทงการทผบรโภคสามารถซอตนกลาของพชดดแปลงพนธกรรมไปปลกเองทบานท าใหเกดความมนใจดานความปลอดภยจากการปนเปอนสารเคมอนตรายในสนคา ลดปญหาผบรโภคทเกดอาการแพจากสารเคมอนตราย

แนวคดผลตภณฑทสรางขนมองคความรมาจากการผลตโปรตนทชวยลดการเกดรวรอยกอนวย อยาง Hu-man growth factor โปรตน โดย Human growth factor gene ถกสกดออกมาจากเซลลมนษย จากนนจะถกขนถายดวยแบคทเรยจ าเพาะ Agrobacteria เขาสเซลลพชตนแบบอยาง Arabidopsis thaliana ซง


สามารถปลกไดงายในประเทศไทย เมอโปรตนดงกลาวถกแสดงออกในพชตนแบบแลว เราสามารถน าใบของตน Arabidopsis thaliana มาขยใหละเอยด จากนนน ามาทาบนใบหนาไดทนท พชดดแปลงพนธกรรมทถกพฒนาขนไมมสารเคมปนเปอน อกทงยงสามารถชวยบ ารงผวหนา เพมความชมชนและลดรอยเหยวยนบนใบหนาไดด นอกจากนแนวคดผลตภณฑตนแบบพชดดแปลงพนธกรรมจกมการประยกตใชเทคโนโลย 3D printer ใชเพอพมพรปแบบกระถางตนไมพลาสตกทยอยสลายไดเองตามธรรมชาต ซงผนงภายในของกระถางถกบรรจดวย nanoparticles ทมสารอาหาร/แรธาต ทจ าเปนและจ าเพาะตอการเจรญเตบโตของพชตนแบบ เมอเตมน าลงในกระถางกจะมการปลดปลอยสารอาหารแบบ controlled release ท าใหสะดวกตอการปลก และเปนมตรกบสงแวดลอม

แนวคดท 2: เครองพมพพลาสเตอรปดแผล

เครองพมพพลาสเตอรปดแผล ทสามารถพมพพลาสเตอรปดแผลทมขนาดพอดกบแผล ไมวาขนาดของแผลจะเลกหรอใหญ ท าใหสวนทเปนเนอผาทมตวยาส าหรบปองกนการอกเสบนนสมผสไดโดยตรงกบบาดแผล ในสวนทเปนกาว จะท าการปรบเปลยนชนดกาวใหสมดลกบลกษณะของผวทมขนมากหรอนอยได ชวยลดอาการเจบปวดจากการดงพลาสเตอรยาออกจากแผล อกทงสามารถพมพพลาสเตอรปดแผลใหมสกลนกบสผวของผใชได

แนวคดคดเรมตนมาจากพลาสเตอรปดแผลในปจจบนมขนาดไมพอดกบขนาดแผลทอาจเกดขนไดในทกสวนของรางกาย เชน มบาดแผลขนาดเลกทนวมอ แตพลาสเตอรมขนาดใหญเกนไป หรอแผลขนาดใหญทขาจากอบตเหตจกรยานลม แตพลาสเตอรยาทวไปมขนาดเลกจนเกนไปไมสามารถปดแผลไดทงหมด ดงนนหากเรา


สามารถสรางพลาสเตอรยาส าหรบปดแผลซงมขนาดพอดกบขนาดของบาดแผลขนมาใชไดเอง จกเปนการดและสะดวกอยางยง

การท างานเรมตนจากการสแกนบาดแผล แลวใชโปรแกรมค านวณหาขนาดบาดแผลทเลกทสด เมอทราบขนาดบาดแผลแลว เครองพมพสามมตจะท าการสรางพลาสเตอร แลวพมพออกมา ซงสามารถพมพออกมาไดขนาดทเหมาะสมกบขนาดของบาดแผล และสามารถพมพไดครงละหลายชน

แนวคดท 3: แวนตาอจฉรยะ

แวนตาเปนอปกรณพนฐานทผมปญหาทางดานสายตามกจะสวมใสเปนประจ าแตกยงมขอจ ากดอยมาก เชน ราคาแพง ไมคงทน ฟงกชนการใชงานจ ากด เปนตน แวนตาอจฉรยะถกคดขนมาเพอพยายามลดปญหาเหลานน โดยท าจากวสดราคาถก สามารถเชอมตอกบอนเตอรเนตและโทรศพทมอถอได และสอสารโดยตรง

กบสมองได ฟงกชนการท างานเหลานจะท าใหผทมปญหาดานสายตาตองการแคแวนตาอจฉรยะเพยงอนเดยว ปญหาลมแวนตายงสามารถแกไขไดเนองจากแวนตาอจฉรยะจะสงเสยงเตอนเมอแวนตาถกปลอยลมทงไว

โดยแวนตาอจฉรยะถกพฒนามาจากเลนสน ามตนทนการผลตทถก และสามารถควบคมไดเพอปรบระยะโฟกสของเลนสโดยอตโนมต การอานและบนทกคลนสมองจาก EEG และ High speed brain computer interfacing technologies ในการสงการการท างานของแวนตา สญญาณภาพทเหนไมชดเจนจากสมองจะควบคมระยะโฟกสของเลนสจนสมองรบรสญญาณภาพทชดเจน นอกจากนล าโพงขนาดเลกบนแวนตาสามารถเลอกใหเลนเพลงคลาสสกเพอผอนคลายสมองได หรอตงเปนขอความเตอนได และมการเชอมตอกบระบบอนเตอรเนตและระบบคลาวด

หากสนใจอานรายละเอยดเพมเตม หรออยากทราบแนวคดอน ๆ ในการพฒนาผลตภณฑจากงานวจยสามารถอานไดท รายงานผลการศกษาวเคราะหขอมลนโยบาย ของส านกงานทปรกษาวทยาศาสตรและเทคโนโลย ณ กรงบรสเซลส ประจ าเดอนมถนายน 2561 (www.thaiscience.eu)

Office of Science and Technology

Royal Thai Embassy

412 Boulevard du Souverain

Brussels 1150 Belgium

Tel: +32 (0) 2 675 07 97

Fax: +32 (0) 2 662 08 58 Email:

[email protected]

credit: freepik · 2019. 7. 8. · office of science and technology royal thai embassy 412...

Documents