CULTUUR DIMENSIES

een model

Collectieve programmering

persoonlijkheid

aangeboren

cultuur aangeleerd

natuur aangeboren

BEWUST GEDRAG ?!?!

bewust, gepland gedrag5 %

onbewust,automatisch gedrag

95%

Cultuurverschillen

• Theorie van Geert Jan Hofstede

• Vijf dimensies waarop culturen verschillen

• Een model is een hulpmiddel om een fenomeen te begrijpen

• Realiteit is anders

Dimensies

1. Identiteit 2. Hiërarchie3. Sekse4. Onzekerheidsvermijding 5. Tijdsdimensie

De dimensies kun je op een schaal met uitersten plaatsen.

IDENTITEIT

Individualisme • Ik cultuur• Verantwoordelijk voor

eigen daden• Wetten en rechten zijn

voor iedereen hetzelfde • Taakgericht• Communicatie is direct.

Verbaal belangrijker dan non-verbaal

• Werkgever- werknemer te vergelijken met ruilrelatie of contract

Collectivisme • Wij gevoel• Overtredingen treffen de

gehele groep• Wetten en rechten

verschillen per groep• Relatiegericht• Communicatie indirect,

toon en pauzes cruciaal, non-verbaal belangrijker

• Werkgever- werknemer te vergelijken met een familieband

HIERARCHIE Waarden

Grote machtsafstand• Positief: respect,

meester, dienaar, oudere broer, wijsheid, gunst, gehoorzamen, bescherming

• Negatief: rechten hebben, klagen, onderhandelen, afstemmen, kritiek

Kleine machtsafstand• Positief: rechten

hebben, klagen, afstemmen , doelen, kritiek, onderhandelen

• Negatief: respect, meester, dienaar, wijsheid, gunst, bescherming, gehoorzamen.

SekseMasculien – Feminien

Masculien• Materieel succes en vooruitgang• Hoe groter en sneller, hoe beter• Mannen assertief, ambitieus en

hard. Vrouwen zijn dienstbaar en teder• Bijzondere prestaties of mensen

worden bewonderd• Mislukking of zwakheid is een

ramp• Conflicten uitvechten• Gericht naar de top: de beste

manager, de beste medewerker enz.

Feminien• Zorg voor de zwakken en behoud • Klein en rustig aan gewaardeerd• Van iedereen wordt

bescheidenheid verwacht, rustig praten, mannen – vrouwen gelijk

• Bijzondere prestaties en of mensen neergesabeld

• Gelijkheid, solidariteit, kwaliteit van het leven zijn belangrijk

• Conflicten oplossen door compromissen en onderhandeling

• De maatschappij is tolerant

Sekse Waarden

MasculienPositief: Carrière,

competitie, gevecht, succes, winnaar, verdienen

Negatief: verzorgen, behulpzaam zijn, solidariteit, compromissen sluiten, langzaam, contact/aanraking

Feminien• Positief: verzorgen,

bescheidenheid, langzaam, groeien, solidariteit

• Negatief: Carrière, competitie, gevecht, succes, winnaar, verdienen, uitblinken, kracht, groot, snel, hard

Onzekerheidsvermijding bedreiging door onzekere situaties

Sterke onzekerheidsvermijding

• Duidelijke formele regels• Angst voor het

onbekende• Eén waarheid• Weinig ruimte voor ander

gedrag• Emotioneel

• Agressief

Zwakke onzekerheidsvermijding

• Informele sfeer• Nieuwsgierig naar het

onbekende • Vele waarheden,

meerdere wegen naar Rome

• Tolerant

ONZEKERHEIDSVERMIJDING Waarden

Sterke

Positief: orde, traditie, zelfdiscipline, regels, instructies

Negatief: verandering, flexibiliteit, onbekend, alternatieven, overleg

Zwakke

Positief: verandering, alternatieven, flexibiliteit, eigen weg volgen,

Negatief: orde, rigide, immoreel, regels, instructies

Tijdsdimensie

Lange termijngerichtheid

• Plannen • Doelen• Evaluaties• Resultaten• Sparen• Hard werken• Pleziertjes uitstellen

Korte termijngerichtheid• Nu is belangijker• Genieten• De stroom volgen• Gastvrijheid• Doen• Lenen• Pluk de dag

INDENTITEIT Waarden

• INDUVIDUALISME• Positief: zelf,

vriendschap, je eigen gang gaan, contract, stand/status, ik, privacy

• Negatief:gezichtsbehoud, wij, verplichting, traditie, eer, plicht, loyaliteit

COLLECTIVISME • Positief: harmonie,

gezichtsbehoud, familie, opofferen, traditie, loyaliteit, bescheidenheid.

• Negatief: zelf vriendschap, rechtszaak, individueel, zelfrespect, jezelf neerzetten

HIERACHIE Machtsafstand

Grote machtsafstand • Macht hebben en uitoefenen is

goed• Macht,status en privileges

hangen samen• Centralisatie is goed• Ondergeschikten verwachten

leiding, weinig eigen initiatief• Ideale baas welwillende

dictator/goede vader • Stijl van spreken formeel

verwijst naar status

Kleine machtsafstand• Hiërarchie is een kwestie van

taakverdeling• Iedereen is in principe gelijk,

geen privileges• Decentralisatie is populair• Ondergeschikten verwachten

coaching en willen meepraten • De ideale baas overlegt met

medewerkers • Stijl van spreken is informeel

door alle lagen van de organisatie heen

Bewustwording

INTERCULTURELE BEWUSTWORDING

Waarneming

Feiten

Interpretatie wat zeggen die feiten mij?

De culturele bril

Oefening

Wie is deze vrouw?

VROUW ANTJE

• Vrouw/echtgenote

• Moeder

• Manager bij een bank• Bestuurslid bij de dierenambulance

• Lid van de bibliotheek

• Motorclub

• Joodse moeder

moeder

VERSCHILLENDE ROLLEN bank

vrouw

????

bestuur

joods

dochter vriendin lezer

motor

Hoe communiceert nu vrouw Antje?