cumhuri̇yet dönemi̇-türk-halk-şi̇i̇ri̇
TRANSCRIPT
CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK HALK ŞİİRİ
CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK HALK ŞİİRİ
Özellikleri
Halk şairleri usta-çırak ilişkisi içinde yetişmeye devam etmişlerdir.
Genel olarak saz eşliğinde şiir söyleme geleneğinin takipçisidirler.
CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK HALK ŞİİRİ
Bu dönem halk şairleri, şiirlerinde
geleneksel konuların yanında güncel konuları da işlemişlerdir.
19. yüzyıl halk şiirine göre Cumhuriyet dönemi halk şiirleri daha sade bir dille söylenmiştir.
Özellikleri
CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK HALK ŞİİRİ
Özellikleri
Divan şiiri etkisi ve Arapça-Farsça sözcüklerin kullanımı bu dönemde oldukça azalmıştır.
Saz çalma geleneğine uymayıp sadece şiir yazan şairler de vardır.
Abdurrahim Karakoç gibi)
CUMHURİYET DÖNEMİ HALK ŞİİRİNİN ÖNEMLİ TEMSİLCİLERİ
1. Âşık Veysel Şatıroğlu (1894 – 1973)
2. Abdurrahim Karakoç (1932 – 2012)
3. Âşık Mahzuni Şerif (1940 – 2002)
CUMHURİYET DÖNEMİ HALK ŞİİRİNİN ÖNEMLİ TEMSİLCİLERİ
4. Âşık Murat Çobanoğlu (1940 – 2005)
5. Âşık Şeref Taşlıova (1938 – …)
6. Âşık Feymani (1942 – …)
ÂŞIK VEYSEL ŞATIROĞLU (1894 – 1973)
Sivas’ın Şarkışla ilçesinde doğan şair, gözlerini küçük yaşlarda kaybetmiş ve öğrenim görememiştir.
Şiirlerinde vatan, toprak sevgisi ve aşkı işlemiştir.
Ahmet Kutsi Tecer tarafından keşfedilmiş, şiirlerini hece ölçüsüyle yazmıştır.
☻Sivas AŞIK VEYSEL ŞATIROĞLU
KARA TOPRAK Dost dost diye nicesine sarıldımBenim sadık yârim kara topraktırBeyhude dolandım boşa yoruldumBenim sadık yârim kara topraktır Nice güzellere bağlandım kaldımNe bir vefa gördüm ne fayda buldumHer türlü isteğim topraktan aldımBenim sadık yârim kara topraktır Koyun verdi kuzu verdi süt verdiYemek verdi ekmek verdi et verdiKazma ile dövmeyince kıt verdiBenim sadık yârim kara topraktır
Havaya bakarsam hava alırımToprağa bakarsam dua alırımTopraktan ayrılsam nerde kalırımBenim sadık yârim kara topraktır
AŞIK VEYSEL ŞATIROĞLU
“Kara Toprak”, “Uzun İnce Bir Yoldayım” gibi şiirleriyle oldukça sevilmiştir.
Şiir: Dostlar Beni Hatırlasın
ABDURRAHİM KARAKOÇ (1932 – 2012)
Saz çalmamakla birlikte şiirlerini halk şiiri gelenekleri doğrultusunda yazmıştır.
Politik taşlamalarıyla tanınan şair, “Mihriban” adlı şiiriyle geniş kesimler tarafından sevilmiştir.
Şiirleri: Hasan’a Mektuplar, Haber Bülteni, Kan Yazısı, Vur Emri, Beşinci Mevsim
ÂŞIK MAHZUNİ ŞERİF (1940 – 2002)
AŞIK MAHZUNİ ŞERİF
Halkın sıkıntılarını toplumcu bir bakış açısıyla anlatmış, güncel siyaseti konu alan politik şiirler ve taşlamalar yazmıştır.
Şiirlerini saz eşliğinde söylemiştir.
Şiirleri: İşte Gidiyorum Çeşm-i Siyahım, Bu Mezarda Bir Garip Var, DomDom Kurşunu, Yuh Yuh, Bizden Geriler
ÂŞIK MURAT ÇOBANOĞLU (1940 – 2005)
Âşıklık geleneğinin bir parçası olan türkülü hikayeler anlatma konusunda oldukça başarılıdır.
Kendi türkülerinin yanında usta malı türküleri de genç kuşaklara aktarmıştır.
Şiirler: Cumhuriyet Destanı, Öğretmen, Dertli Bülbül, Neyine Güvenemem Yalan Dünyanın, Yaradan
ÖĞRETMEN Ana baba gibi emeği vardır Ağızdır, lisandır, dildir öğretmen
Sevgisi, şefkati insana yardır Vücuttur kanattır koldur öğretmen
Talebe okulun yeşil fidanı Yanan bir ocağın sönmez dumanı Öğretmendir yaraların dermanı
Arıdır, kovandır, baldır öğretmen
Öğretmendir bize gösteren yolu Odur talebenin kanadı kolu
Öğretmen hazinedir, doludur dolu Yapraktır, ağaçtır, daldır öğretmen
Öğretmendir fabrikanın temeli Öğretmendir bütün dünyanın dili
Bütün insanlara uzanır eli Bize ışık tutan yoldur öğretmen
Sende yetişmiştir nice paşalar Öğretmensiz açılır mı kapılar
Temelinden sağlam olan yapılar Çobanoğlu der ki güldür öğretmen
ÂŞIK ŞEREF TAŞLIOVA(1938 – …)
Günümüz saz şiirinin önde gelen temsilcilerindendir.
Şiirlerinde aşk, hasret, tabiat ve sosyal konuları işlemiştir.
Şiir: Ben Bir Şeyda Bülbül, Güzel Görünür, Gönül Bahçesi
AŞIK ŞEREF TAŞLIOVA
GÖNDER Hasret mektubunu yazdığın zaman
Sitem etme selamını hoş gönderYanıyor yüreğim halim pek yamanİster dolu ister isen boş gönder
Sana aşık olan sevgi duyandırYar uğruna şirin canı koyandırMektubunun iki ucunu yandırÜzerinde birkaç damla yaş gönder
Gece gündüz hayal eder özlerimKavuşmak çaresiz ağlar sızlarımİlkbaharda yollarını gözlerimYaz gelmezsen sıcak sevgi kış gönder
Şeref bir gül gibi soldu deselerSıladan uzakta kaldı deselerGurbet ellerinde öldü deselerMezarıma iki tane taş gönder
ÂŞIK FEYMANİ (1942 – …)
Şiirlerinde tasavvufi deyişlere yer veren şair, atışma alanında büyük başarı göstermiştir.
Çukurovalı âşıklar arasında büyük saygınlığı vardır.
Şiir: Ahu Gözlüm, Barışmam, Anadolu'm, Mevlana, Elveda, Bugün Bayram
ÂŞIK FEYMANİ
ANADOLU Benim yurdum hiçbir yere benzemez
Neresi başkadır Anadolumun Zamanın var ise seyran eyle gez Sırası başkadır Anadolumun
Dağlarında ceylan geyik beslenir Bağlarında bülbül öter seslenir Her mevsimde çeşit çeşit süslenir Yöresi başkadır Anadolumun
Davul, zurna çalar güreş tutulur Halayda, horonda nara atılır Genç ihtiyar bu neşeye katılır Töresi başkadır Anadolumun
Bu diyarda ecdadımın izi var Cennet diye dahilerin sözü var Her taşında efsanevi yazı var Mirası başkadır Anadolumun
Her köşede bir evliya yatıyor Alemden, aleme ışık tutuyor Kararmış kalpleri aydınlatıyor Çırası başkadır Anadolumun
Feymânî’yim tarihlere şan verdik İnsanlığa düzen verdik, yön verdik Vatan için şehit olduk, can verdik Kirası başkadır Anadolumun
AYNUR YULAFCI
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ÖĞRETMENİ
TEŞEKKÜRLER…