część iv - ksow · kontroli na miejscu (średnia 7,1 na 10) i ksow (6,8). Średnie ocen od 6,3...
TRANSCRIPT
Ocena ex post Programu Rozwoju
Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013
Część IV
Ocena realizacji Pomocy Technicznej
i Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich
„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie”.
Badanie ewaluacyjne współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Pomocy Technicznej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020
Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Przedmiot badania
Badanie obejmowało ocenę ex-post trzech schematów pomocy technicznej.
Ocena działań pomocniczych
Schemat I: Wzmocnienie systemu zarządzania, monitorowania,
wdrażania, kontroli i oceny stopnia realizacji Programu
Schemat II: Działania informacyjne i promocyjne
Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich (Schemat III)
Efekty funkcjonowania KSOW
Efekty realizacji projektów w ramach Planów Działania KSOW
Pytania badawcze
1) Pytania dotyczące schematów I i II Pomocy Technicznej
W jakim stopniu Pomoc Techniczna przyczyniła się do realizacji celów
PROW?
Na ile skutecznie wykorzystano środki przyznane na PT, jeśli chodzi o
osiągnięcie zamierzonych wyników?
Czy Pomoc Techniczna umożliwiła oddanie do dyspozycji instytucji
zarządzających i wdrażających odpowiednich zasobów ludzkich
niezbędnych do realizacji działań (wielkość zasobów, kompetencje), które
umożliwiały sprawne funkcjonowanie tych podmiotów?
Na ile przyjęte procesy i procedury Pomocy Technicznej były elastyczne i
umożliwiały stosunkowo sprawne korzystanie z niej przez beneficjentów?
Pytania badawcze
2) Pytania dotyczące Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich
W jakim stopniu krajowa sieć obszarów wiejskich przyczyniła się do
realizacji celów PROW?
W jakim stopniu KSOW w Polsce przyczynia się do identyfikacji i
upowszechnienia dobrych praktyk w zakresie rozwoju obszarów wiejskich
oraz projektów innowacyjnych?
Jak można ocenić podział zadań i formułę współpracy pomiędzy
podmiotami zapewniającymi działanie KSOW z perspektywy wpływu na
realizację zasady partnerstwa i na efektywność wdrażania wsparcia?
Czy problemy w funkcjonowaniu KSOW, jakie zostały zdiagnozowane w
poprzednich latach, zostały rozwiązane – w szczególności czy działanie
KSOW koncentrowało się na priorytetach oraz wniosło wartość dodaną do
wzmacniania partnerskiej współpracy w rozwoju obszarów wiejskich? Jeżeli
tak, to jakie środki okazały się skuteczne, a jeżeli nie, to dlaczego?
Metody badań
1) Metody badań dot. schematów I i II Pomocy Technicznej
Analiza danych zastanych
Indywidualne wywiady pogłębione z przedstawicielami instytucji systemu
realizacji PROW wdrażającymi PT i korzystającymi z PT (N=25)
Badanie ankietowe (CAWI) z kierownikami/naczelnikami w instytucjach
korzystających z Pomocy Technicznej (N=132, w tym 99 z dep.
merytorycznych)
Dane z badania ankietowego projektodawców Osi I realizowanego w I
części ewaluacji ex-post PROW.
2) Metody badań dot. KSOW
Analiza danych zastanych
Indywidualne wywiady pogłębione z Partnerami KSOW (N=10)
Badanie ankietowe (CAWI) uczestników działań KSOW (195 uczestników szkoleń
i konferencji, 144 uczestników wizyt studyjnych, 99 wystawców, 21 laureatów konkursów, 52
szkolonych przedstawicieli LGD)
Dodatkowe pytania w badaniu LGD realizowanym w części III ewaluacji ex-
post PROW (N=120)
3) Podsumowanie, wnioski i rekomendacje dot. okresu 2014-2020
Panel ekspertów
Ocena Pomocy Technicznej ze szczególnym
uwzględnieniem schematów
I (zarządzanie i wdrażanie)
i II (działania informacyjno-promocyjne)
Cele Pomocy Technicznej
Cele (zamierzone wyniki) Pomocy Technicznej obejmują:
1. Umożliwienie sprawnego funkcjonowania podmiotów odpowiedzialnych
za przygotowanie, zarządzanie, wdrażanie, kontrolę, monitoring i
ocenę PROW.
2. Zapewnienie warunków efektywnego działania Komitetu Monitorującego
oraz jego grup (zespołów) roboczych.
3. Wdrożenie sprawnego i efektywnego systemu informacji i promocji
PROW oraz następnego okresu programowania.
4. Stworzenie i utrzymanie Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich.
5. Finansowanie wydatków określonych w art. 13 ust. 1 rozporządzenia
Komisji (WE) nr 1320/2006 z dnia 5 września 2006 r.
Cele te można sprowadzić do dwóch obszarów:
1. Wsparcie realizacji celów PROW poprzez zapewnienie sprawnego
wdrożenia Programu
2. Zapewnienie działania KSOW
Na ile skutecznie wykorzystano PT, jeśli chodzi o osiągnięcie zamierzonych wyników?
Mechanizm finansowania a zamierzone wyniki.
Większość instytucji (poza FAPA) miała finansowanie wyprzedzające.
Instytucje ponosiły wydatki kwalifikowalne, a następnie ubiegały się o
przyznanie pomocy i wnioskowały o refundację wydatków z PT.
Zgodnie z procedurą oceny wniosku, brano pod uwagę, czy cele wskazane
we wniosku są zgodne przynajmniej z jednym celem Pomocy Technicznej.
W związku z tym:
Planowanie potrzebnych działań i wydatków (w tym tymi planowanymi do
refundacji z PT) toczyło się w ramach rocznego planowania budżetowego, a
nie tworzenia projektów zgłaszanych do PT;
Ocena zgodności operacji z celami PT była oparta założenie, że jeżeli
wydatek był kwalifikowalny i uzasadniony to spełniał cele PT. Po
przeprowadzeniu operacji nie można było rozważać jej bardziej ogólnej
zasadności.
Postrzegano PT jako źródło finansowania bieżących zadań, raczej niż jako
pomoc stwarzającą możliwości ulepszania zarządzania i wdrażania PROW.
Na ile procesy i procedury PT były elastyczne i umożliwiały stosunkowo
sprawne korzystanie z niej przez beneficjentów?
Powyższe rozwiązania powodowały, że beneficjenci mogli w bardzo
elastyczny sposób korzystać z Pomocy Technicznej.
Ograniczał ich tylko limit środków przyznany ich instytucji na cały okres
wdrażania oraz zasady kwalifikowalności wydatków.
Rozpatrywanie wniosków o przyznanie PT bywało długotrwałe, ale to nie
stanowiło problemu dla beneficjentów posiadających finansowanie
wyprzedzające.
W związku z finansowaniem wyprzedzającym początkowo beneficjenci
mniej sprawnie wydatkowali budżet PT – nie mieli potrzeby szybko
wnioskować o refundację, która z ich perspektywy nie zmieniała ich
budżetu.
Należy korzystnie ocenić wprowadzone zmiany we wdrażaniu PT: skrócenie
okresu kwalifikowalności motywujące beneficjentów do aplikowania o PT
(2012) i wprowadzone w ostatnim półroczu PROW deklarowanie
planowanych wydatków aby efektywnie przesuwać limity.
Rekomendacje
Wzmocnienie pozycji Pomocy Technicznej jako samodzielnego Działania
PROW służącego realizacji celów PROW i wspierającego wdrażanie.
Opracowanie wskaźników wpływu PT pozwalających monitorować, czy PT
przyczynia się do realizacji celów PROW.
Zachowanie finansowania wyprzedzającego i możliwości wprowadzania
zmian we wnioskach
Plany Działania Pomocy Technicznej:
Koordynacja planowania PT z planowaniem budżetowym;
Wymaganie od beneficjentów starannego uzasadnienia planowanych
działań: opis potrzeb, rezultatów do osiągnięcia w danym okresie, jak
planowane działania się do nich przyczynią, które działania zostaną
sfinansowane z PT i dlaczego te.
Opis planowanych zasobów kadrowych (zagadnienie rozwinięte w dalszej
części prezentacji)
Uwzględnienie diagnozy potrzeb szkoleniowych, opisu zapotrzebowania na
doradztwo i ekspertyzy – tj. działania, poprzez które PT może odpowiadać
na potrzeby poprawy wdrażania PROW.
Współpraca BPT weryfikującego PDzPT z komórkami weryfikującymi plany
finansowe instytucji systemu realizacji i wydziałami kontroli – informacje
niezbędne do oceny PDzPT.
Wydatki Pomocy Technicznej
Wynagrodzenia 62%
Realizacja Planu Działania KSOW
15%
Materiały info-promo., działania
promocyjne w mediach, spotkania
informacyjne, konferencje,
strony www (bez PD KSOW)
6%
Pomieszczenia (najem,
utrzymanie, remont),
wyposażenie, materiały biurowe
4%
Utrzymanie informatycznych
systemów monitoringowych
SIA i OFSA 4%
Kontrola, audyt i ewaluacja
1%
Szkolenia, kursy, studia
podyplomowe, staże, wizyty
studyjne 1%
Ekspertyzy 1%
Sprzęt komputerowy,
zakup systemów i oprogramowania
1%
Inne 5%
Na ile skutecznie wykorzystano PT, jeśli chodzi o osiągnięcie zamierzonych wyników?
Czy PT pozwoliła zapewnić odpowiednie zasoby ludzkie (wielkość zatrudnienia,
kompetencje), które umożliwiały sprawne funkcjonowanie podmiotów?
Etaty zaangażowane w realizację PROW
MRiRW: 217 (2008), 209 (2014)
ARiMR (szacunkowo): 3 832 (2008), 3 708 (2014)
Samorządy woj. (realizowały część wdrażania osi III i IV) – średnio
na region 36 (2008 r.), 68 (2014 r.).
Pomoc Techniczna wniosła duży wkład w zapewnienie zatrudnienia.
W MRiRW i FAPA z Pomocy Technicznej sfinansowano
wynagrodzenia w stopniu proporcjonalnym do zaangażowania w
PROW (finansowanie całości pracy na rzecz PROW).
W samorządach od 53% do 100% (pozyskano dane z części
samorządów).
W ARiMR tylko 16% kosztów pracy na rzecz PROW. Kluczowym
poza PT źródłem finansowania wdrażania PROW była dotacja
podmiotowa.
Na ile skutecznie wykorzystano PT, jeśli chodzi o osiągnięcie zamierzonych wyników?
Czy PT pozwoliła zapewnić odpowiednie zasoby ludzkie (wielkość zatrudnienia,
kompetencje), które umożliwiały sprawne funkcjonowanie podmiotów?
Kadra kierownicza oceniła poziom zatrudnienia jako umiarkowanie
adekwatny do potrzeb (średnia ocena 6,6 / 10). Najwyższe oceny w
samorządach.
Kierownicy i dyrektorzy raczej nie zgadzali się, że „w przypadku potrzeby
zwiększenia zatrudnienia do realizacji PROW, tworzono dodatkowe etaty”
(średnia 4,1), i „w przypadku potrzeby zwiększenia zatrudnienia (…),
zatrudniano osoby na umowy zlecenia” (średnia 3,1).
Częściowo wynikało to ze sposobu wykorzystania PT (rzadkie zawieranie
umów cywilnoprawnych – gł. w MRiRW i FAPA). Polegano raczej na
doświadczonych pracownikach, unikano przyuczania nowych osób.
Częściowo było to niezależne od PT i wynikało z:
limitów etatów,
zarządzania personelem (przesuwano pracowników między
zadaniami, ale nie tak często, by zawsze zaspokoić potrzeby),
zarządzania Programem (równoczesne ogłaszanie konkursów,
stwarzanie beneficjentom możliwości uzupełniania wniosku co
wydłużało proces).
Na ile skutecznie wykorzystano PT, jeśli chodzi o osiągnięcie zamierzonych wyników?
Czy PT pozwoliła zapewnić odpowiednie zasoby ludzkie (wielkość zatrudnienia,
kompetencje), które umożliwiały sprawne funkcjonowanie podmiotów?
Wg deklaracji kadry kierowniczej:
potrzeby kadrowe były w największym stopniu zaspokojone w przypadku
kontroli na miejscu (średnia 7,1 na 10) i KSOW (6,8).
Średnie ocen od 6,3 do 6,0 uzyskały: ewaluacja, obsługa i wdrażanie PT,
zatwierdzanie i dokonywanie płatności na rzecz beneficjentów, kontrola
wniosków o płatność oraz informacja i promocja.
Jeszcze większe deficyty kadrowe odczuwano w przypadku naboru
wniosków o przyznanie pomocy (5,7) i monitoringu (rzeczowy – 5,8;
finansowy – 5,5).
Newralgiczny obszar naboru i oceny wniosków – występowały
opóźnienia w niektórych działaniach. Nie zapewniono tu wystarczającej
liczby pracowników, ale nie wynika to tylko z wykorzystania PT.
Na ile skutecznie wykorzystano PT, jeśli chodzi o osiągnięcie zamierzonych wyników?
Czy PT pozwoliła zapewnić odpowiednie zasoby ludzkie (wielkość zatrudnienia,
kompetencje), które umożliwiały sprawne funkcjonowanie podmiotów?
Doskonalenie pracowników
Na doskonalenie wydatkowano średnio 789 zł. na etat zaangażowany w
realizację PROW. Największy dostęp do szkoleń itp. zapewniono dzięki PT
w MRiRW – średnio 2 771 zł. na etat i w FAPA – 1580 zł. W samorządach w
od 71 do 1 498 zł.
Wg kadry kierowniczej możliwość dokształcania się była dużą wartością PT.
Zwłaszcza w MRiRW bez PT trudniej by było uzyskać finansowanie
szkoleń. W ARiMR z PT finansowano specyficzny rodzaj szkoleń – z
procedur wdrażania PROW – niezbędnych do realizacji Programu.
Wg kadry kierowniczej, PT wniosła duży wkład w kompetencje
pracowników, a szkolenia związane z PROW przyniosły korzyści widoczne
w pracy pracowników.
Chociaż nowi pracownicy zdobyli kompetencje na szkoleniach, to jeszcze
więcej nauczyli się dzięki współpracy z doświadczonymi pracownikami.
Kluczowe dla wdrażania było utrzymanie tych samych, doświadczonych
pracowników w kolejnych programach. Jednak PT nie przyczyniła się do
tego - dofinansowanie nie poprawiało wynagrodzeń na tyle, by wpływać na
poziom rotacji kadr.
Rekomendacje
Przeprowadzenie szczegółowej analizy obciążeń pracowników w celu
identyfikacji realnych potrzeb kadrowych i ustalenia, czy środki PT zostały
adekwatnie podzielone.
Dodatkowe etaty tam, gdzie występuje zdecydowana konieczność (do
rozważenia zwł. zadania związane z naborem i oceną wniosków).
Częstsze wykorzystywanie umów o pracę na czas określony (na dłuższy
okres), cywilnoprawnych, agencji pracy tymczasowej.
Uwzględnianie w PDzPT planowanych działań dot. zasobów kadrowych:
Liczby etatów (w tym finansowanych z PT) do poszczególnych
zadań (z uzasadnieniem np. wykazanie obciążeń);
Wczesna identyfikacja potrzeb i opis sposobów dopasowania stanu
kadrowego do zmieniających się potrzeb w toku wdrażania PROW
np. przesunięć pomiędzy zadaniami;
Szkoleń niezbędnych do wdrożenia nowych i przenoszonych
pracowników;
Szkoleń dla kierowników dot. takiej organizacji pracy, by
doświadczeni pracownicy mogli wdrożyć nowych.
Na ile skutecznie wykorzystano PT, jeśli chodzi o osiągnięcie zamierzonych wyników?
Czy PT pozwoliła zapewnić odpowiednie zasoby techniczne?
+ wnioski dot. systemów monitorowania
Instytucje różnie dysponowały limitem PT. Jedne wydawały go raczej na
wynagrodzenia, inne np. na zasoby techniczne. Np. w 4 samorządach (dla
których otrzymano dane) sfinansowano od 19% do 85% kosztów najmu, w 5
województwach od 9% do 81% kosztów sprzętu komputerowego.
Kadra kierownicza była zdania, że pracownicy dysponowali odpowiednim
sprzętem komputerowym i biurowym, standard biur był odpowiedni, a PT
znacząco się do tego przyczyniła.
Ze środków PT wspierano utrzymanie i rozwój systemów informatycznych
służących do monitoringu. Były one modyfikowane w toku wdrażania
PROW, w tym w odpowiedzi na potrzeby zgłaszane przez użytkowników.
Kadra kierownicza wyżej oceniała dostosowanie systemów do wdrożenia
PROW (średnio 7,4 / 10) niż do potrzeb użytkowników (6,6 / 10) i dość
często zgadzała się, że część danych była dostępna tylko na papierze (6,8 /
10). A zatem choć następowała poprawa, to nie wykorzystano pełni
możliwości, by systemy jak najbardziej ułatwiały wdrażanie PROW.
Systemy w największym stopniu zaspokajały potrzeby w ARiMR. Pozostałe
instytucje miały niewystarczający (w stosunku do odczuwanych potrzeb)
dostęp do informacji.
Rekomendacje
Zapewnienie ograniczonego dostępu (poziomy uprawnień) do danych
gromadzonych przez ARiMR podmiotom spoza ARiMR, zwłaszcza MRiRW,
aby ułatwić im samodzielne prowadzenie bieżących analiz z danych,
odpowiednio do potrzeb.
Dalsze dopasowanie systemów wspomagających wdrażanie do potrzeb
użytkowników. Wprowadzenie podejścia user experience (badanie potrzeb
użytkowników i projektowanie w oparciu o wyniki), aby systemy:
nie tylko odpowiadały na wymagania określone regulacjami i
procedurami (co jest priorytetem),
ale też były możliwie „przyjazne” i umożliwiały użytkownikom
maksymalnie efektywną pracę,
co pozwoli usprawnić wdrażanie i zwiększyć możliwości
wykonywania pracy bez zatrudniania dodatkowych pracowników.
Na ile skutecznie wykorzystano PT, jeśli chodzi o osiągnięcie zamierzonych wyników?
Procesy wdrażania PROW i rola PT w zapewnieniu ich realizacji
Zadania instytucji i zarządzanie
W ocenie kadry kierowniczej zakres zadań instytucji i podział między nimi
był przejrzysty (średnia ocena 7,8/10). Ci, którzy oceniali te obszary
wysoko, byli zdania, że PT znacząco się do tego przyczyniła.
Do relatywnie najsłabiej (choć nie bardzo nisko) ocenianych obszarów
zaliczają się: komunikacja pomiędzy instytucjami systemu (7,1/10) i
sprawność rozwiązywania problemów związanych z realizacją PROW (7,0).
Instytucje współpracowały, także w trybie roboczym i podejmowały
działania, by wspólnie zapobiegać problemom i rozwiązywać je.
Kluczowa była współpraca pomiędzy MRiRW i ARiMR i to w Agencji średnia
ocena w obu obszarach była najniższa (komunikacja – 6,7, rozwiązywanie
problemów – 6,6). W FAPA niżej oceniono tylko ten drugi obszar (6,5).
Tymczasem oceny ze strony MRiRW były wyższe (7,3 w obu obszarach).
Rekomendacje
Dalsze usprawnianie komunikacji pomiędzy instytucjami i wykorzystanie PT do
tego celu:
Wspólne dopracowanie przez kierownictwo, zwł. MRiRW i ARiMR
sposobów komunikacji, procesów podejmowania decyzji i rozwiązywania
problemów, tak aby były one optymalne dla realizacji PROW.
Włączenie w ten proces także kierownictwa departamentów i wydziałów, np.
spotkania robocze z właściwymi jednostkami w innej instytucji, stworzenie
możliwości wyrażenia w sposób jawny, a także anonimowy (badania np.
wewnętrzne) potrzeb związanych ze współpracą.
Ze względu na złożoność procesu i naturalne, związane z różnymi rolami
pełnionymi w systemie, różne oczekiwania, rekomenduje się skorzystanie z
profesjonalnego zewnętrznego wsparcia (np. facylitacja, coaching
zarządczy) finansowanego z Pomocy Technicznej, aby ten proces
przebiegał w sposób efektywny i satysfakcjonujący dla wszystkich
zainteresowanych stron.
Na ile skutecznie wykorzystano PT, jeśli chodzi o osiągnięcie zamierzonych wyników?
Procesy wdrażania PROW i rola PT w zapewnieniu ich realizacji
Zapewnianie jakości interwencji
Na tle innych procesów kadra kierownicza relatywnie słabiej oceniła te, które
miały zapewnić, że realizowane przedsięwzięcia najlepiej odpowiedzą na
wyzwania w rozwoju obszarów wiejskich i nie tylko będą poprawne, ale będą
na wysokim poziomie realizowały cele Programu:
„zaprogramowane wsparcie trafnie odpowiadało na wyzwania i potrzeby
związane z rozwojem obszarów wiejskich” – średnia ocena 7,4 / 10
dobór form pomocy – 7,8
„zasady (w tym kryteria) naboru wniosków pozwoliły wybrać projekty
najwyższej jakości, najlepiej przyczyniające się do realizacji celów
programu” – 7,1.
W przypadku ocen pozytywnych – wpływ PT oceniany korzystnie, ale nie
jako kluczowy (7,0 – 7,7).
Ale - pozytywna ocena: „Weryfikacja wniosków o płatność obejmowała
ocenę merytorycznej jakości projektów” – 8,1.
Ewaluacja była słabo znana kadrze kierowniczej – aż 1/3 nie miała zdania
na jej temat. Jeszcze mniej znany był wpływ Komitetu Monitorującego (56%
nie miało zdania do tego, czy KM miał wpływ na zasady wyboru projektów).
Przypuszczalnie nie wykorzystano pełni możliwości PT do zapewnienia
najwyższej jakości działań PROW.
Na ile skutecznie wykorzystano PT, jeśli chodzi o osiągnięcie zamierzonych wyników?
Procesy wdrażania PROW i rola PT w zapewnieniu ich realizacji
Wdrażanie wsparcia
Procesy związane z wdrożeniem projektów należały do najwyżej ocenionych:
„Nabory wniosków o przyznanie pomocy przebiegały sprawnie” - 8,2 / 10
Ważna była współpraca z beneficjentami: „pomagała zapewniać jakość
projektów” (8,2) i „zrealizować je z sukcesem” (8,3)
„Weryfikacja wniosków o płatność przebiegała sprawnie” (8,1) i „pomagała
zapewnić prawidłowość wydatkowania” (8,6)
Kontrola na miejscu „pomagała zapewniać prawidłowość wydatkowania”
(8,4) i „wysoką jakość realizacji projektów” (8,1)
Dość sprawnie przebiegało monitorowanie postępu rzeczowego (7,5) i
finansowego (7,9).
W przypadku pozytywnych ocen dość wysoko oceniano rolę PT: 7,6 – 8,1.
Najwyżej w przypadku kontroli. Także badanie jakościowe potwierdza, że
wkład PT w zapewnienie realizacji kontroli jest dostrzegany.
Wiedza z kontroli oraz bezpośrednie informacje od beneficjentów i instytucji
były wykorzystywane do ulepszania wdrażania. Wyniki ewaluacji też, ale w
mniejszym stopniu. Pierwszeństwo miały zalecenia pokontrolne.
Rekomendacje
Szersze wykorzystanie stwarzanych przez Pomoc Techniczną możliwości
dostępu do wiedzy:
Wzmocnienie roli osób odpowiadających za Pomoc Techniczną oraz
ewaluacje i ekspertyzy, aby wspierały kierownictwo w identyfikacji
możliwości wykorzystania PT do reagowania na potrzeby pojawiające się
podczas wdrażania PROW.
Przekładanie, dzięki powyższemu wsparciu, potrzeb na działania
finansowane z PT, np.:
Szybko zamawiane ekspertyzy – np. wspomagające
programowanie, tworzenie kryteriów itp.;
Przeprowadzenie konsultacji z interesariuszami (instytucje,
beneficjenci) – np. spotkania warsztatowe, małe badania;
Wykorzystanie wcześniej zgromadzonej wiedzy.
W jakim stopniu pomoc techniczna przyczyniła się do realizacji celów PROW?
Oszacowanie wpływu netto PT metodami deklaratywnymi
Obowiązkowym elementem ewaluacji była ocena wpływu netto Pomocy
Technicznej. Ponieważ przeprowadzenie badania kontrfaktycznego było w tym
przypadku niemożliwe, skorzystano cząstkowych, udostępnionych przez
instytucje danych administracyjnych i z metod deklaratywnych.
Szacunkowy wkład PT w wydatki na zatrudnienie, kursy i szkolenia, biura
(najem, remont), wyposażenie w sprzęt biurowy i komputerowy oraz utrzymanie
systemów informatycznych w części dot. PROW:
Wydatki z PT
- % całości
Szacunkowe
wydatki
spoza PT -
% całości
Szacunkowe
wydatki
ogółem -
% całości
Wkład % PT
w wydatki
danej
instytucji
MRiRW 5% 0,0% 5% 100%
ARiMR 4% 77% 81% 5%
Samorządy 12% 2% 14% 85%
FAPA 0,3% 0,1% 1% 75%
Łącznie 21% 79% 100% 21%
W jakim stopniu pomoc techniczna przyczyniła się do realizacji celów PROW?
Oszacowanie wpływu netto PT metodami deklaratywnymi
Oceny kadry kierowniczej dot. możliwości osiągnięcia efektów PROW bez
Pomocy Technicznej (i bez zastąpienia jej innymi środkami) różniły się
zależnie od typu instytucji i były spójne z wykorzystaniem PT.
Wg kadry kierowniczej wdrożenie Programu bez Pomocy Technicznej
trwałoby co najmniej dwa razy dłużej (najdłużej w instytucjach innych niż
ARiMR)
W przypadku działań wdrażanych przez ARiMR od 1/3 do 1/4 respondentów
była zdania, że bez PT udałoby się zrealizować co najmniej 3/4 lub nawet
więcej operacji.
Natomiast w przypadku działań wdrażanych przez samorządy województw
podobnie częste były opinie, że zrealizowano by co najwyżej 1/4 operacji
lub mniej. Podobnych odpowiedzi udzielili przedstawiciele FAPA i ARR.
Przekładając odpowiedzi dotyczące poszczególnych działań na
hipotetyczne wartości wskaźników szacuje się, że bez PT zrealizowano by
ok. 42% liczby i 44% wartości operacji.
W samorządach tylko 20% i 38% co wskazuje na dużą rolę PT ;
Jednak biorąc pod uwagę mały wkład PT w wydatki ARiMR,
prawdopodobnie zrealizowano by więcej operacji, niż szacuje się na
podstawie deklaracji kadry kierowniczej.
W jakim stopniu pomoc techniczna przyczyniła się do realizacji celów PROW?
Zapewnianie informacji beneficjentom – w tym w ramach II schematu PT.
PT pozwoliła prowadzić szeroko zakrojone działania informacyjne i
promocyjne. Bez tych środków musiałyby one być znacznie ograniczone.
Reagowano na bieżące potrzeby – koncentrowano promocję na
działaniach, którymi zainteresowanie było poniżej oczekiwań.
Kadra kierownicza instytucji była zdania, że „działania informacyjne i
promocyjne przyczyniły się do zainteresowania programem wystarczająco
dużej liczby wnioskodawców, by spośród złożonych wniosków można było
wybrać te najwyższej jakości” (ocena średnia 8,1 / 10), a PT znacząco się
do tego przyczyniła (8,5).
Wnioskodawcy już wcześniej byli przekonani do PROW, bo w poprzednim
okresie oni lub ich sąsiedzi korzystali z podobnych instrumentów. Skuteczne
były kanały informacji i promocji oparte o osobisty przykład i kontakt.
Wnioskodawcy potrzebowali więc przede wszystkim informacji o
szczegółowych zasadach specyficznych dla PROW 2007-2013.
Ponieważ wystarczyły mniej rozbudowane działania, realokacja ze
Schematu II do I była trafna.
Przedstawiciele instytucji byli zdania, że informacja i promocja powinna być
ukierunkowana na pomoc w prawidłowym wypełnianiu wniosków oraz
uświadamianie, jak prowadzić działania dobrej jakości (promowanie
dobrych praktyk).
W jakim stopniu pomoc techniczna przyczyniła się do realizacji celów PROW?
Zapewnianie informacji beneficjentom – w tym w ramach II schematu PT.
Informacja o PROW skutecznie docierała do beneficjentów – zaledwie 2% z
nich odczuwało trudności w dostępie do informacji (Agrotec, 2015). Jednak
brak danych na ile docierała do tych, którzy nie skorzystali ze wsparcia.
Szacunkowa liczba 4,8 mln użytkowników stron internetowych instytucji
PROW (suma) była aż 3,1 razy wyższa od łącznej liczby gospodarstw
rolnych w Polsce i podmiotów z branży rolniczej i spożywczej.
Informowanie projektodawców, to nie tylko Schemat II PT, lecz cała
komunikacja nt. Programu, np. instrukcje wypełniania wniosków.
Dotarcie informacji nie oznacza jej zrozumienia. Dokumenty niezbędne do
realizacji projektów i teksty publikowane na stronach www Programu były
trudne. Do ich zrozumienia jest potrzebne wykształcenie na poziomie min.
licencjatu, a tylko 60% rolników ma wykształcenie średnie lub wyższe
(Agrotec, 2015).
Poziom kwalifikacji istotnie różnicuje prawdopodobieństwo pozyskania
wsparcia przez wnioskodawcę: 26% beneficjentów i aż 34%nieskutecznych
projektodawców miało wykształcenie max. zasadnicze zawodowe (dane z
badania dot. Działań 112,114,121,126,132 w ramach innej części ewaluacji ex-post., WYG PSDB ).
Instytucje starały się upraszczać dokumentację – np. upraszczanie języka
instrukcji wypełniania wniosku, przygotowanie dla ponownych beneficjentów
formularzy wniosków częściowo wypełnionych danymi z systemu.
W jakim stopniu pomoc techniczna przyczyniła się do realizacji celów PROW?
Zapewnianie informacji beneficjentom – w tym w ramach II schematu PT.
O tym, że wiedza na temat PROW była dla projektodawców skomplikowana
świadczy fakt, że często korzystali oni z doradztwa przygotowując wnioski.
Korzystanie z takiej pomocy nie zmieniało prawdopodobieństwa pozyskania
dofinansowania. Skuteczni i nieskuteczni projektodawcy korzystali z niej
podobnie często. (dane z badania WYG PSDB dot. Działań 112, 121, 126, 132 ).
W ramach PROW realizowano też Działanie 1.10. Korzystanie z usług
doradczych przez rolników i posiadaczy lasów dla odbiorców płatności
bezpośrednich. Dot. m. in gospodarowania, ochrony środowiska,
restrukturyzacji, konkurencyjności. NIE dot. przygotowania wniosku.
31%
34%
43%
51%
35%
30%
40%
50%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Odpłatne usługi OśrodkaDoradztwa Rolniczego
Odpłatne usługi prywatnej firmydoradczej
Bezpłatne usługi OśrodkaDoradztwa Rolniczego
Porady rodziny, znajomych,sąsiadów
Beneficjenci Nieskuteczni beneficjenci
Rekomendacje
Dalsze zwiększanie przejrzystości komunikatów dla projektodawców.
Wykorzystanie środków PT do sfinansowania:
Redakcji tekstów (współpraca pomiędzy twórcą dokumentu a
redaktorem)
Szkoleń / warsztatów z zakresu przejrzystego komunikowania się z
beneficjentami, także w formie pisemnej (stylistyka, retoryka,
redakcja etc.)
Zapewnienie usług bezpłatnego zindywidualizowanego wsparcia
(doradztwa) w przygotowaniu projektów dobrej jakości i poprawnych
formalnie (dot. działań, w których kryteria przyznania pomocy są formalne, a
nie konkurencyjne).
Byłoby to inne doradztwo od planowanego w PROW 2014-2020 w ramach
Działania 8.2.2. M02 - Usługi doradcze, usługi z zakresu zarządzania
gospodarstwem i usługi z zakresu zastępstw (dla rolników i właścicieli
lasów).
Takie usługi doradcze finansowane ze środków Pomocy Technicznej w
ramach działań informacyjnych mogą zostać zaprojektowane na wzór
Regionalnych Ośrodków Europejskiego Funduszu Społecznego (RoEFS).
Wyniki badań dot. Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich
W jakim stopniu KSOW w Polsce przyczynia się do identyfikacji i upowszechnienia
dobrych praktyk w zakresie rozwoju obszarów wiejskich oraz projektów
innowacyjnych?
Zadania KSOW, w które wpisywały się operacje w ramach Planów Działania
1. Identyfikacja i analiza możliwych do przeniesienia dobrych praktyk w
zakresie rozwoju obszarów wiejskich oraz przekazanie informacji na ich
temat
2. Przeniesienie dobrych praktyk, projektów innowacyjnych oraz organizacja
wymiany doświadczeń i know-how
3. Przygotowanie programów szkoleniowych dla lokalnych grup działania w
procesie tworzenia, w tym wymiana doświadczeń między lokalnymi grupami
działania
4. Zarządzanie siecią
5. Pomoc techniczna dla współpracy międzyterytorialnej i transnarodowej
6. Wspieranie współpracy międzyinstytucjonalnej, w tym międzynarodowej
7. Wymiana wiedzy oraz ocena polityki w zakresie rozwoju obszarów wiejskich
Ww. podział okazał się mało czytelny dla instytucji wdrażających i
projektodawców. Trudno im było odróżnić informowanie o dobrych
praktykach i przenoszenie ich. Wg badanych te działania się łączą. Z kolei o
polityce rozwoju obszarów wiejskich (zwł. nowym PROW) informowano nie
tylko w ramach zadania 7.
W jakim stopniu KSOW w Polsce przyczynia się do identyfikacji i upowszechnienia
dobrych praktyk w zakresie rozwoju obszarów wiejskich oraz projektów
innowacyjnych?
Zadania były realizowane w ramach Planów Działania. Realizowano
operacje własne i zewnętrzne wyłonione w ramach procedury naboru.
W ramach identyfikacji i przenoszenia dobrych praktyk najwięcej środków
przeznaczono na:
Szkolenia, konferencje, seminaria, warsztaty. Tematyka np.:
przedsiębiorczość, produkt lokalny, produkcja rolna i zwierzęca, ochrona
roślin, OZE, turystyka na wsi, kompetencje sołtysów, warsztaty kulinarne,
tradycyjnych rzemiosł, artystyczne, konferencje podsumowujące konkursy
Organizacja lub udział w targach i wystawach branżowych w kraju i za
granicą dotyczących produkcji rolnej, wystaw zwierząt hodowlanych i
agroturystyki.
Organizacja wydarzeń (imprez) np. dożynki, imprezy kulinarne (święta
chleba, miodu itp., konkursy kulinarne), imprezy artystyczne.
W ramach wsparcia współpracy (krajowej i międzynarodowej):
wizyty studyjne – np. dot. produkcji rolnej, agroturystyki, OZE, warsztaty dla
LGD, konferencje zagraniczne dot. rozwoju obszarów wiejskich;
targi i wystawy, a także szkolenia i imprezy np. promujące żywność.
„Dobre praktyki” i „innowacyjność” rozumiano intuicyjnie. Poszukiwano ich
poprzez nabór operacji do PD, konkursy edukacyjne, konkurs „Przyjazna
wieś” i współpracę z dep. merytorycznymi PROW.
W jakim stopniu KSOW przyczyniła się do realizacji celów PROW?
Tematyka projektów.
Środki wydatkowane na obszary tematyczne przypisane do celów PROW:
Cel Obszar tematyczny
Dostosowania gospodarstw rolnych do wymagań UE
12%
podwyższanie kompetencji w zakresie produkcji rolnej
6%
Ochrona środowiska, ekologia działania promujące rolnictwo ekologiczne, ekoturystykę, OZE i inne
6%
Żywność, produkty tradycyjne, przemysł spożywczy
13% działania promujące produkty spożywcze, w tym produkty tradycyjne (targi, imprezy i inne), warsztaty kulinarne
13%
Poprawa konkurencyjności 36%
promocja produkcji rolnej (w tym targi, imprezy) 14%
agroturystyka, promocja turystyki wiejskiej 11%
przedsiębiorczość, konkurencyjność (szkolenia i inne formy kształcenia, fora przedsiębiorców, działania promujące rozwijanie przedsiębiorczości)
11%
Podwyższenie kompetencji, aktywizacja (w pozostałych dziedzinach)
11% aktywizacja zawodowa / społeczna 6,5%
Leader, funkcjonowanie LGD i wsparcie LSR 4%
Poprawa jakości życia na obszarach wiejskich
7,5% kultura, tradycja, rozrywka 7,3%
konkurs na najlepszy projekt infrastrukturalny 0,2%
Wszystkie cele PROW informacja i promocja PROW/KSOW 4%
polityka rolna, polityka rozwoju (w tym informacja o perspektywie 2014-2020)
12%
Inne 5%
Ogółem 100%
W jakim stopniu KSOW w Polsce przyczynia się do identyfikacji i upowszechnienia
dobrych praktyk w zakresie rozwoju obszarów wiejskich oraz projektów
innowacyjnych?
Kadra kierownicza KSOW umiarkowanie wysoko ocenia identyfikację,
analizę i przenoszenie dobrych praktyk (średnia ocena 7,4 / 10). Wyżej –
wydarzenia promocyjne (średnia 8,4), a trochę niżej, choć nadal pozytywnie
stronę internetową ksow.pl (7,0).
Zasięg działań KSOW świadczy o dużych możliwościach wspierania
kompetencji potencjalnych liderów zmian. Liczba uczestników działań o
charakterze edukacyjnym np. konferencje, szkolenia, warsztaty, wizyty
studyjne (bez uczestników targów i wystaw), to:
średnio 154 na gminę i 8 na sołectwo w Polsce,
¼ liczby gospodarstw rolnych,
blisko 3x więcej od liczby podmiotów gospodarczych z branży rolnej
i spożywczej.
Baza dobrych praktyk KSOW nie była popularna. Odwiedziło ją tylko 8 657
użytkowników, a podobną bazę na stronie MRiRW - 26 798.
Zadania zw. ze współpracą międzynarodową stanowiły mniejszą część
wydatków. Zostały zintensyfikowane dopiero w 2012 r. po powierzeniu
FAPA zadań SC KSOW, gdy zagraniczni partnerzy często już wykorzystali
budżet na współpracę.
W jakim stopniu KSOW w Polsce przyczynia się do identyfikacji i upowszechnienia
dobrych praktyk w zakresie rozwoju obszarów wiejskich oraz projektów
innowacyjnych?
Efekty dla projektodawców PROW
¼ projektodawców I osi PROW odwiedziła stronę KSOW.pl a 10%
skorzystało ze znalezionych tam informacji przygotowując wniosek
do PROW (Badanie WYG PSDB).
Efekty dla projektodawców KSOW
Przedstawiciele instytucji KSOW dostrzegali, że projektodawcy
inspirowali się poznanymi dobrymi praktykami, np. podczas
konferencji wspieranych przez KSOW prezentowano projekty, które
były podobne do tych prezentowanych wcześniej w innym
województwie.
Uzyskanie wsparcia realizacji projektu w ramach KSOW
przyczyniało się do wzmocnienia potencjału partnerów
(wnioskodawców) KSOW – o ile to oni sami realizowali projekty lub
były one realizowane u nich (np. w gminie).
Korzyści dla partnerów (wnioskodawców), to m. in. zwiększenie skali
przedsięwzięć (regionalne, międzynarodowe), większa promocja,
możliwość zaproszenia wykładowców – specjalistów.
W jakim stopniu KSOW przyczyniła się do realizacji celów PROW?
Efekty KSOW dla odbiorców wsparcia
Wiedza, informacje Praktyczne umiejętności
Doświadczenie/a Kontakty, znajomości
52%
77%
81%
64%
19%
8%
19%
30%
29%
15%
6%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Nagrodzeni w konkursach, uczestnicykampanii promocyjnych N=21
Promujący produkty na targach,wystawach, imprezach N=99
Uczestnicy wizyt studyjnych N=144
Uczestnicy szkoleń, konferencji(innych niż dla LGD) N=195
Przydatne w pracy Przydatne poza pracą Nieprzydatne lub brak zdania
52%
55%
56%
44%
5%
11%
13%
18%
43%
34%
31%
37%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
57%
81%
74%
52%
19%
11%
17%
22%
24%
8%
9%
26%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Nagrodzeni w konkursach, uczestnicykampanii promocyjnych N=21
Promujący produkty na targach,wystawach, imprezach N=99
Uczestnicy wizyt studyjnych N=144
Uczestnicy szkoleń, konferencji(innych niż dla LGD) N=195
48%
79%
71%
59%
24%
13%
22%
28%
29%
8%
8%
13%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Czy dzięki udziałowi w
projekcie uczestnicy zdobyli
przydatną wiedzę,
umiejętności, doświadczenia i
kontakty?
Wyniki badania CAWI
uczestników projektów
KSOW
W jakim stopniu KSOW przyczyniła się do realizacji celów PROW?
Efekty KSOW dla odbiorców wsparcia
Korzyści dla wystawców na targach i wystawach
Rekomendacje
Uściślenie na potrzeby krajowe rozumienia obowiązkowych zadań KSOW.
Sformułowanie kryteriów oceny operacji – w tym „co jest dobrą praktyką?”
Przenoszenie dobrych praktyk rozumiane jako zapewnienie ich wdrożenia:
Finansowanie w ramach KSOW projektów, które będą polegały nie
tylko na uczeniu się, ale też na opracowaniu planu wprowadzenia
zmian, innowacji, modernizacji zainspirowanych dobrymi
praktykami.
Premiowanie projektów, w których beneficjent zobowiąże się do
wdrożenia zmian + monitorowanie.
Finansowanie projektów wdrażających dobre praktyki / innowacje
kwalifikowalne w ramach KSOW (społeczne, organizacyjne)
Współpraca z wdrażaniem Działania „M02 - Usługi doradcze, usługi
z zakresu zarządzania gospodarstwem i usługi z zakresu
zastępstw”. Zapewnienie doradcom wiedzy o dobrych praktykach,
uporządkowanej tematycznie, aby doradcy mogli wskazać klientom
przykłady dobrych praktyk do zastosowania w ich przypadku.
Czy problemy w funkcjonowaniu KSOW zostały rozwiązane?
Nabór projektów
Plany Działania KSOW zawierały opis priorytetów oraz wykaz projektów.
Prowadzono nabór projektów, które będą wpisane do PD. Projekty mogły
być zgłaszana przez MRiRW, instytucje wdrażające i partnerów KSOW.
Podczas wydarzeń KSOW zachęcano do przystąpienia do sieci. Także na
stronie www KSOW informowano o możliwości zostania partnerem i
zgłaszania pomysłów, ale nie było od razu jasne, że jest to źródło
finansowania projektów.
Rozporządzenie dot. Pomocy Technicznej nie pozwalało na organizację
klasycznych konkursów dotacyjnych. Sekretariaty KSOW przyjmowały 2
podejścia do opracowania PD.:
Powszechne: wybór dwuetapowy.
1) W przypadku projektów „zewnętrznych” nabór pomysłów
zgłaszanych przez partnerów. Ocena ekspercka, czy projekt wpisuje
się w PD. Kryteria nie były powszechnie znane. W przypadku FAPA
procedurę można nazwać konkursową, województw raczej nie udało
się do tego przekonać.
2) Wybór wykonawców w przetargach. – Rozczarowanie partnerów.
Mniejszościowe – bezpośrednie finansowanie zadań przez
sekretariat (co najmniej w 1 województwie).
Obecnie jest wypracowywane nowe podejście – dotacyjne, z punktacją.
Czy problemy w funkcjonowaniu KSOW zostały rozwiązane?
Rola KSOW w nawiązywaniu partnerskiej współpracy
Partnerzy KSOW, to bardzo zróżnicowana zbiorowość podmiotów,
mających różne oczekiwania. Część chciała działać „na rzecz rozwoju
obszarów wiejskich”, inni szukali wiedzy z ich branży, niektórzy byli
zainteresowani tylko sfinansowaniem projektu.
Najwięcej jest wśród partnerów JST, LGD, NGO. Wg stanu na 06.2015,
tylko 172 z 3189 partnerów to przedsiębiorcy. Nie prowadzono specjalnych
działań skoncentrowanych na przyciąganiu tej grupy.
Partnerzy nie postrzegali siebie jako członków sieci. Niektórzy (zwł. JST) nie
wiedzą, że są partnerami.
Partnerzy znajdowali instytucje do partnerskiej współpracy raczej poza niż
poprzez KSOW, nie korzystali z bazy partnerów KSOW (badanie
jakościowe)
Udział w KSOW był też okazją do nawiązywania partnerskiej współpracy:
Projektodawcy nawiązywali/rozwijali współpracę z podmiotami
zaangażowanymi w projekt. Otrzymywali też pomoc sekretariatów KSOW w
ich znalezieniu.
Uczestnicy wydarzeń poznawali się, co czasem owocowało pomysłami na
współpracę.
Nie finansowano długofalowych partnerstw lokalnych lub tematycznych.
Czy problemy w funkcjonowaniu KSOW zostały rozwiązane?
Komunikacja pomiędzy sekretariatami KSOW a partnerami
Kadra kierownicza KSOW wysoko oceniła współpracę pomiędzy swoją
instytucją a partnerami KSOW (średnia 8.7 / 10)
Specyficznymi partnerami są LGD – aktywnie współpracują z KSOW, m. in.
z powodu adresowanych do nich działań oraz w ramach innych działań
KSOW. Aktywność innych partnerów w kontakcie z KSOW jest
zróżnicowana.
Główne źródła informacji o działaniach KSOW, to strona www i czasopisma,
np. kolumna w gazecie wydawanej przez UM.
Nie wszyscy partnerzy odwiedzają stronę www. Z badania jakościowego
wynika, że robią to zwł. LGD i partnerzy, którzy wcześniej znaleźli na niej
coś ciekawego. Partnerzy chcą być informowani – zwł. o działaniach z
obszaru ich zainteresowań.
Dobrą praktyką jest rozsyłany w jednym z województw newsletter do
wszystkich partnerów z najważniejszymi informacjami. W innym
sekretariacie nie zdecydowano się na to, kierując raczej wybrane informacje
do wybranych partnerów, którzy mogą być zainteresowani.
Sekretariaty pomagają tym partnerom, którzy się do nich zwrócą. Zwłaszcza
gdy wspólnie dopracowują projekt wybrany do realizacji w ramach KSOW.
Czy problemy w funkcjonowaniu KSOW zostały rozwiązane?
Partnerstwo w tworzeniu i ocenie polityki rozwoju obszarów wiejskich
Jak wynika z nazwy zadania 7 „Wymiana wiedzy oraz ocena polityki w
zakresie rozwoju obszarów wiejskich”, KSOW powinna być platformą
uspołecznienia procesu podejmowania decyzji o rozwoju obszarów
wiejskich. Jest to wyzwaniem w całej UE.
Od czasu rekomendacji z 2010 i 2011 r. zaszło kilka korzystnych zmian:
Zmiana składu Grupy Roboczej ds. KSOW: większa reprezentacja LGD i
NGO (ale nie – tych działających na rzecz równości płci ani ekologii)
Większy udział partnerów w definiowaniu priorytetów KSOW? - W praktyce
udział mieli ci w GR, ale nie było zasad współpracy GR ze środowiskami
reprezentowanymi przez członków.
Powołano regionalne grupy robocze, które dyskutowały nad
przedstawionym im projektem PD (w tym projektami) i zatwierdzały go.
Powołano grupy tematyczne, ale z wyjątkiem grupy ds. Leader, posiedzenia
pozostałych grup nie odbyły się nigdy lub np. tylko dwukrotnie. Wskazuje to,
że nie było realnego zapotrzebowania na pracę dych grup.
Grupa ds. Leader odbyła 17 posiedzeń. Wg jej członka z ramienia LGD, nie
miała znaczącego wpływu na realizację podejścia Leader, bo w instytucjach
brakowało otwartości na głos LGD. W obecnym okresie jest poprawa,
rozwiązania są konsultowane z grupą a jej uwagi uwzględniane.
Czy problemy w funkcjonowaniu KSOW zostały rozwiązane?
Partnerstwo w tworzeniu i ocenie polityki rozwoju obszarów wiejskich
Do konsultacji projektów aktów prawnych są zapraszane podmioty z tzw.
listy ministra. Ministerstwo i urzędy marszałkowskie prowadzą też robocze
konsultacje ze środowiskami rolniczymi i branżowymi. Dzieje się to poza
KSOW.
KSOW nie stanowi dodatkowej platformy konsultacji większości rozwiązań z
zakresu rozwoju obszarów wiejskich.
Jednak z partnerami są konsultowane rozwiązania dot. samego PROW, w
tym Leader – z LGD. Badanie jakościowe pozwala przypuszczać, że
zwracano się do wybranych partnerów, wg tematyki.
Zdarza się, że partnerzy nie przypominają sonie konsultacji lub je ignorują.
Gdy rozesłano do ponad 2 tys. partnerów ankietę konsultującą nowy
PROW, otrzymano tylko ok. 150 odpowiedzi.
Nie wprowadzono rozwiązań, które pozwoliłyby animować dyskusję
pomiędzy partnerami w usystematyzowany, konstruktywny sposób.
Jak można ocenić podział zadań i formułę współpracy pomiędzy podmiotami
zapewniającymi działanie KSOW?
Podział zadań pomiędzy Sekretariatem Centralnym a sekretariatami
regionalnymi KSOW - raczej przejrzysty wg opinii kadry kierowniczej KSOW
(średnia 7,9).
Podział zadań Sekretariatu Centralnego między MRiRW i FAPA – średnia
tylko 6,7, wyższe oceny w MRiRW.
Powierzenie FAPA części zadań SC wpłynęło korzystnie na relacje z
partnerami: bardziej intensywna współpraca z nimi, rozwój współpracy
międzynarodowej, wprowadzenie konkursów na wybór projektów.
Duża autonomia sekretariatów miała swoje dobre strony (np. jeden z
sekretariatów nie stosował dwustopniowego wyłaniania wykonawców, co
było korzystne dla współpracy a partnerami) i słabsze strony (to od
sekretariatu zależało, czy zechce stosować konkursowy sposób naboru
projektów).
Rekomendacje
Promowanie współpracy pomiędzy partnerami:
Finansowanie w KSOW projektów wspierających długotrwałe partnerstwa
lokalne/tematyczne
Realizacja projektów integrujących partnerów reprezentujących różne
sektory, moderowanie współpracy ponadsektorowej
Lista dyskusyjna, forum lub podobne (łatwe) narzędzie do moderowanej
dyskusji wirtualnej dla zarejestrowanych partnerów. Zapewnienie moderacji
w ramach obowiązków pracownika KSOW.
Uzupełnienie informacji o KSOW o bardziej jednoznaczny przekaz,
dlaczego warto przystąpić do sieci (w tym o projektach).
Rekomendacje
Komunikacja Sekretariatów z partnerami
Wymiana między Sekretariatami doświadczeń co do tego, jak komunikować
się z partnerami i aktywizować ich do współpracy
Kategorie/tagi tematyczne na stronie ksow.pl by ułatwić wyszukiwanie
informacji wg zainteresowań
Newsletter do wszystkich partnerów, zawierający: 1) wspólne najważniejsze
informacje, 2) informacje tematyczne, na które partnerzy mogą się
zapisywać. (Integracja ze stroną www).
Lista dyskusyjna (jw.)
Rekomendacje
Komunikacja od Partnerów do Sekretariatów
Wzmacnianie roli partnerów w tworzeniu polityki
Promowanie przykładów współpracy członków Grupy Roboczej z
reprezentowanymi środowiskami, przekazywania informacji/postulatów.
Likwidacja zbędnych grup tematycznych. Zapewnienie regularnej pracy
pozostałych. Promowanie otwartości wobec postulatów GR.
Wydarzenia dotyczące informowania o nowych regulacjach:
Organizowane wcześnie, gdy mogą być zgłaszane uwagi
Zgłaszanie uwag w uporządkowany sposób, np. warsztaty
zmierzające do wypracowania rozwiązań.
Rozpatrywanie uwag i przekazywanie uczestnikom informacji o tym.
Prowadzenie konsultacji społecznych projektowanych aktów prawnych nie
tylko z podmiotami, które znajdują się na tzw. liście ministra, ale ze
wszystkimi partnerami KSOW, którzy będą zainteresowani takimi
konsultacjami.
Zamieszczenie w newsletterze linka do formularza (np. Google) w którym
partnerzy mogą zgłaszać uwagi na dany temat.