dagblad van haren

WWW.DVHN.NL ! 24 UUR NIEUWS

woensdag 1 juli 2015

verkoop van de kavels in Haren-Noord, een nieuwbouwproject vanbijna vierhonderd huizen, gaat hard.,,En crisis of geen crisis, in Haren wilmen altijd bouwen”, zegt Sloot.

Maar aan het getal 786 kan nietzomaar getornd: het ontbreekt degemeente aan een zogenoemde pm-post: een soort ‘nota bene’ in het be-stemmingsplan, een joker die ach-teraf ruimte biedt voor wijzigingen.Veel gemeenten hebben deze wel,Haren niet, en daarmee snijdt ze zichnu in de vingers. Volgens Schwert-mann omdat Haren toen het ‘bestejongetje van de klas’ wilde zijn ,,Deopdracht was inkrimpen, dat is metveel moeite gelukt.” Maar tijden ver-anderen. ,,Er dienen zich nieuweplannen aan die niet in het plaatje

van toen passen.”Vooral kwetsbare groepen zijn de

dupe, betogen Schwertmann enSloot. Ouderen die door veranderdewetgeving langer thuis moeten blij-ven wonen, maar te maken krijgenmet een tekort aan seniorenwonin-gen. Asielzoekers of inwoners dievan weinig geld moeten rondko-men, voor wie niet voldoende socia-le huurwoningen zijn.

De gemeente stuurt nu, in eenbrandbrief aan Gedeputeerde Staten(GS), aan op een gedoogconstructieom toch extra te mogen bouwen.

Rolinde Weide, directeur van hetsamenwerkingsverband regio Gro-ningen-Assen, benadrukt dat Harende afspraken destijds zelf heeft on-dertekend. Ze laat weten dat de briefop de agenda staat.

Sloot heeft goede hoop dat ergauw verandering komt, nu er eennieuw college van GS zit en dezeweek de resultaten verschijnen vaneen onderzoek naar de woonbehoef-ten in de gemeente. ,,We hebben ons-zelf klem gezet”, zegt ze. ,,Ik benhartstikke blij dat hier zo veel men-sen willen wonen, maar nu moet ikze steeds teleurstellen.”

Iedereen wil in Haren wonen. Wet-houder Mariska Sloot (Gezond Ver-stand Haren) is er van overtuigd. Da-gelijks krijgt ze verzoeken. Van parti-culieren die op eigen grond willenuitbreiden. Of van de woningbouw-vereniging. Voor de bouw van senio-renwoningen, huizen voor asielzoe-kers die een verblijfsvergunning be-zitten, of het omtoveren van kan-toorpanden in woningen.

De vraag is inderdaad een stukgroter dan het aanbod, bevestigt Wil-lem Schwertmann, projectleiderbouwen bij de gemeente. ,,We kun-nen zo duizend huizen bouwen,maar dat mag niet.” Tot 2030 magHaren ‘maar’ 786 extra woningenkrijgen. Hoe dit komt? Door afspra-ken uit 2004, legt Sloot uit. In datjaar heeft de regio Groningen-Assen– een samenwerkingsverband tus-sen de twee provincies Drenthe enGroningen, plus twaalf gemeenten –hun zogenaamde regiovisie samen-gesteld: een document waarin ondermeer staat hoeveel woningen Harenmag bouwen en waar.

De overheden zijn in die tijd metelkaar overeengekomen dat Haren2400 extra woningen mocht krijgentot aan 2030. Door de economischecrisis zijn de afspraken in 2012 her-zien: het aantal van 2400 is bijge-steld naar 786. Niet meer bouwendan strikt noodzakelijk, was het de-vies. Een begrijpelijke koers, geziende toenmalige situatie op de huizen-markt. Woningbouwcorporatiesbliezen plannen af, projectontwikke-laars trokken zich terug.

Het Harense gemeentebestuurliet projecten varen, of schoof ze opde lange baan. Nu zit het met de ge-bakken peren. De markt trekt weeraan, investeerders melden zich. De

Haren schreeuwtom nieuwe huizenHAREN Afspraken uit het verledenbezorgen Haren vandaag grote zor-gen. De gemeente heeft te weinigwoningen. Onlangs ging eenbrandbrief naar de provincie Gro-ningen.

LIEKE VAN DEN KROMMENACKER

De verkoop van kavels in Haren-Noord, waar wel gebouwd mag worden, gaat hard. FOTO DUNCAN WIJTING

‘Crisis of geencrisis, in Harenwil men altijdbouwen’

Tante Annie bewoonde metechtgenoot en twee zoonseen royale woning boven

de poort van de coöperatievebakkerij De Toekomst aan hetTaco Mesdagplein in de stadGroningen. Manlief was de be-drijfsleider van de toen floreren-de bakkerij voor brood en ban-ket. In die jaren was het plein inde Schildersbuurt een plek vanstand. Studenten hadden dit deelvan de stad nog niet ontdekt, destatige woningen boden onder-dak aan hoogleraren, doktoren,docenten en geslaagde zakenlie-den en hun gezinnen.Tante Annie ging graag winkelenin Haren. De binnenstad vanGroningen bood alles wat eenconsument maar wilde, maarTante Annie stapte liever in debus naar de groene parel van hetNoorden om daar de winkels tebezoeken en het assortiment tebekijken. Veel kocht Tante Annieniet in het dorp. Het huishoud-geld bood nauwelijks ruimte omeens royaal uit te pakken aan deRijksstraatweg.Maar daar was het Tante Annieook niet om te doen. Zij hooptediep in haar hart dat oude be-kenden en schoolvriendinnenuit Groningen haar in de winkel-straat zagen lopen. En dan dach-ten dat Tante Annie een succes-vol leven leidde en een partnerhad gevonden die haar eenwoonstee met royaal budget inHaren gunde.Tante Annie heeft haar droomnooit waar kunnen maken. Nade dienstwoning in de Schilders-buurt volgden nog tal van adres-sen in de stad Groningen. Delaatste jaren van haar levenbracht ze door in een verzor-gingshuis in een zuidelijkestadswijk. Ze woonde op eenhoge etage en zag met helderweer de contouren van Haren.

Tante AnnieHAREKIEK

Wie Haren zegt, zegt herindeling. Maar ook: Sassenhein, Beatrixoord en de Biotoop. En wat te denken van On-nen, Glimmen en Noordlaren? De gemeente is volop in beweging. Er klinkt een verwoed debat over de toe-komst; treedt Haren in het huwelijk met Tynaarlo, blijft het zelfstandig of wordt het toch een fusie met Stad?Wat maakt Haren nou zo Haren, een gemeente waar je de zeldzame steltkluut ziet vliegen, waar asielzoekersmet open armen worden ontvangen en waar de krimp (nog) weinig vat heeft op de dorpen. Dagblad van hetNoorden ging op zoek naar de ziel van Haren. Hoe? Dat leest u in dit speciale Dagblad van Haren.

Dagblad van Haren is eeneenmalige uitgave vanDagblad van het Noorden.Eindredactie en samenstelling:Lieke van den Krommenackeren Rob de Kam. Vormgeving:Alie Veenhuizen.

Voor één keer Dagblad van Haren

>> 14-15

Tijdmachinein de polder

NATUUR KARAKTERGroene parel metDrentse glans>> 42-43

Het is er goed en groen, kakkineus en kil, het is erweids en warm, rijk en arm. Het is net een echt dorp.De vele gezichten van Haren.

DVHNDAGBLAD VAN HET NOORDEN

HAREN

2 woensdag1 juli 2015

24 UUR HAREN

Ze noemen zichzelf De Fossie-len. Een groepje mannen vanrond de 80 jaar, knap in dekleren, zit deze dinsdagoch-

tend rond een tafel in Brasserie Inter-mezzo aan de Rijksstraatweg in Ha-ren. De meesten wonen al decennia inhet dorp. Ooit waren ze werkzaam inde stad als medicus en wiskundige ennog langer geleden, rond 1950, leer-den ze elkaar kennen via studenten-vereniging Vindicat atque Polit.

De oud-corpsleden kletsen overvroeger, over Vindicat, de politiek. Zeroeren in hun glaasjes tomatensap,nippen aan een tonicje en kijken metgenoegen om naar al die jaren dievoorbij vlogen. Zelfspot is ze nietvreemd, gelukkig. Ook als ze over Ha-ren spreken, klinkt er goedmoedig cy-nisme in door.

Zoals over de tweedeling in hetdorp, beter bekend als ‘deze kantspoor versus andere kant spoor’, of‘goeie kant versus verkeerde kantspoor’. Het is een tweedeling uit hetverleden waar De Fossielen smakelijkom lachen. ,,Weet je wel dat er ook aande Rijksstraatweg een goeie en ver-keerde kant zit?’’, zegt Wim Mook (82).,,Vanaf de stad gezien is de rechterkantde goeie kant omdat de huizen mooi-er zijn, de tuinen ruimer.’’

Mook woont sinds 1967 in, komt-ie,het Wassenaar van het Noorden.Waarom hij en zijn vrouw er neerstre-ken laat zich raden. Ze woonden eentijd op Texel en eenmaal terug in Gro-ningen zochten ze een huis met ruim-te, zowel binnen als buiten. Voor hen-zelf en voor Mooks andere liefde: devleugel.

Komt bij, vindt Mook, dat Harenbarst van de mogelijkheden op gebiedvan scholen, sporten en winkels. (Eenweetje: Haren heeft volgens de laatsteofficiële telling zestien damesmode-zaken.) Het heeft bossen en meren,het vliegveld is om de hoek, net als destad met haar werkgelegenheid, cul-tuur en nachtleven. En eerlijk is eer-lijk: Wim Mook is blij dat hij in Harenwoont en niet in die stad waar drukte

en rommel hand in hand gaan.Even naar de andere kant spoor, zo

u wilt: de verkeerde kant.Het ruikt fris in buurthuis Mellens-

horst waar bestuurslid Loes Drenth devloer dweilt. Ze wijst vriendelijk deweg naar beheerder Jan Broekman(50) die een spareribbuffet aan het be-reiden is voor de avond als de onder-nemersclub van Haren aanschuift. Deondernemersclub van héél Haren,wat direct al aangeeft dat de tweede-ling van goeie en verkeerde kantspoor nauwelijks meer bestaat.

Vroeger wel, zegt Broekman die inHaren opgroeide. ,,Dit was Tuindorp,de wijk van de arbeiders van het spooren van de scheepswerven.’’

,,Het rooie dorp!’’, mengt Drenthzich in het gesprek.

Daar was het anders dan in het ge-goede Haren met meer villa’s, hogereinkomens, elitairdere mensen.

Broekman haalt zijn schouders er-over op. Hij heeft in Assen gewoond,in Limburg en keerde graag terug naarHaren. Hij woont nu aan de anderekant van het spoor en jazeker, de dik-ke sjiek woont nog steeds in Haren.Kijk maar aan de Rijksstraatweg, of inserviceflat Maarwold. ,,Daar zit hetgrote kapitaal’’, zegt Broekman.

Hij heeft alle rangen en standenvan zijn dorp zien aanschuiven in zijnspareribrestaurant Uncle Sams Grill-house dat hij jaren had. Zijn samen-vatting: ,,Je kunt ze niet over een kamscheren. Je hebt mensen met eensmak geld die heel normaal zijn en jehebt mensen met een smak geld dievanuit een hoge boom op je neerkij-ken.’’

Drenth schiet in de lach en imiteerteen Harense mevrouw die in bontjasbij de slager binnenstapt en een halfonsje ham belieft. ,,Want mijn zoonkomt logeren’’, bootst Drenth de da-me met geaffecteerde stem na.

Een half onsje ham. Proest.Broekman lacht de lach van her-

kenning en vervolgt: ,,Dat de een heelaardig is en de ander arrogant, dat isniet des Harens. Dat zie je overal. Jehebt er die goed geboerd hebben ofgoed geërfd. En laten we eerlijk zijn:klootzakken heb je ook onder de ar-beiders.’’ Hij kijkt even op van zijnsnijwerkzaamheden voor het buffet.,,Dit wordt een heel leuk verhaal.’’

Mariska Brink (19) is opgegroeid inOosterhaar, de wijk over het spoor dieverrees naast Tuindorp. Ze heeft nognooit van de naam Tuindorp gehoord,wel van de tweedeling door het spoor.,,Maar alleen van horen zeggen, doorm’n ouders en m’n opa en oma. Ik ge-loof dat het iets is met mensen van

het goeie leven aan de ene kant en ar-beiders aan de andere kant. Het maaktmij weinig uit.’’

Tuurlijk kent ze de reacties als zezegt dat ze uit Haren komt. Poeh,hoort ze dan zeggen, dan heb je hetgoed voor elkaar. ,,Tot ze ontdekkendat ik niet in een villa woon. Ik vindtrouwens dat je huis je persoonlijk-heid niet bepaalt.’’

Ze speelt geen golf, geen hockey. Zevoetbalde bij VV Gorecht, ze zingt alhaar hele leven en leerde piano spelenvan de buurvrouw. Vorig jaar deed zemee aan The Voice Of Holland ensinds kort woont ze in Groningen.,,Heerlijk, alles dichtbij. En hier ismeer leven in de brouwerij. Haren iseen nogal net dorp, er gebeurt nietveel.’’

Die rust is voor velen juist een re-den om Haren als woonplaats te ver-kiezen. Haren-kenner bij uitstek HeinBekenkamp (68), die vanuit Gronin-gen een kleine veertig jaar als journa-list in Haren werkzaam was, roemt derust en ruimte van het dorp die zichuiten in het vele groen. ,,Het is einde-loos, die lanen, die weidse structuur!’’

Een kinderserie zou er zo opgeno-men kunnen worden. De tuinen le-nen zich ervoor, de weggetjes, de bos-sen om in te struinen, hutten te bou-wen, geheimen te bewaren.

Toch staat Haren eerder bekend omz’n hoge aantal ouden van dagen danom z’n kinderschare. Het is een van devooroordelen die aan het dorp kleven,weet Bekenkamp. ,,Het percentage 80-plussers is hoog. Er zijn veel bejaar-denhuizen, maar er zijn ook veel scho-len. Haren is een beetje megalo-maan.’’

Een ander vooroordeel is dat Hareneen slaapdorp is. Onwaar, betoogt Be-kenkamp. ,,Er gebeurt ontzettendveel, het is heel dynamisch, Ons Be-lang groeit en bloeit.’’

Dat kakkineuze dan, het elitaire, dekloof tussen arm en rijk – allemaalvooroordelen op niets gebaseerd? Be-kenkamp schudt z’n hoofd. Natuurlijkzijn er rijke mensen, elitaire ook, arro-gante. Evengoed leven er gezinnenrond de armoedegrens. ,,Het is eenstille kloof. Mensen generen zich omarm te zijn in Haren.’’

Hoe hij de Harense mentaliteit zoutyperen? ,,Zeg ik Haren dan zeg ikNIMBY, not in my backyard. Mensentrekken hier in hun nieuwe huis endan vangt het grote genieten aan. Owee als de achterburen een schuurtjein de tuin willen zetten. Bliksem nee!Vooral de nieuwkomers kunnen em-meren en zaniken.’’

Dat uit zich ook op een andere wij-ze. Geen kritischer volkje, meent Be-kenkamp, dan de Hareners. Hoog op-geleid en goed op de hoogte van watwel en niet door de beugel kan. ,,Voor-al als het gaat om hun eigen privacy.’’

O ja, hij houdt van Haren. Intens.,,Alles is er. Van scholen tot Bea-trixoord tot doveninstituut. Arbei-ders, rijken, zwervers en krakers. Hetis net een echte gemeenschap.’’

Haren,ons dorp

MARIJKE BROUWER ’Zeg ik Haren, danzeg ik NIMBY, notin my backyard’

P+R in de nacht

Overdag staat het er vol met auto’s, ‘s nachts is de Park and Ride van Hareneen oase van rust. FOTO CORNÉ SPARIDAENS

,,Als er een storing is ben ik deenige in de gemeente die het opkan lossen. Een technische sto-ring, aan de installatie of riool-stelsels. Er zit meer onder degrond dan erboven, daar hebbende meeste mensen geen weetvan.’’ Arends zegt gekscherenddat zijn werk belangrijker is dandat van de burgemeester. ,,Je kaneen huis van een miljoen hebben,maar als je water niet meer weg-loopt is het uitgerangeerd. Danmoet je naar de buurman voor deboodschap.’’

Al zijn vrije tijd en de vakantiesbesteedt Arends aan de boerderij.,,Dat wordt de laatste twee jaarwel moeilijker, ik steun veel opmijn gepensioneerde vader.’’ Meteen van zijn twee banen stoppenzou hij echter ook niet willen.

Arends wilde zijn hele leven alboer worden. Dat dat in Noordla-ren kon was helemaal mooi.

,,Noordlaren is mijn plek. Vanoorsprong komt mijn familie hiervandaan.’’ Twintig jaar geledenbegon hij met twee koeien. On-dertussen heeft hij 390 dieren.,,Mijn favoriete plek is waar-schijnlijk het Noordlaarderbos inde herfst. Voor een boer is datvaak een beetje een rustigereperiode, dan is de druk er wat af.Na een werkdag nog even genie-ten van mooi najaarsweer. Ver-kleurend blad aan de bomen. Ikben hier de koning te rijk.’’

‘Er zit meer onder degrond dan erboven’

HET HAREN GEVOEL

Jan Arends (45) is boer inNoordlaren en werknemer bijde gemeente Haren. Daar doethij onderhoud aan rioolgema-len.

,,Waarom zoudt gij wachten metbuiten wonen, tot gij binnen zijt.’’Deze woorden van burgemeesterH.J.H. Nauta, die van 1935 tot 1943aan het roer stond in Haren, zijnillustratief voor de bouwdrift van hetdorp in die jaren. Hij wilde het dorp,in navolging van zijn voorgangerBoerema, ontwikkelen tot Tuinstad,goed voor 35.000 inwoners. Rijkeboeren uit de provincie, Indiëgangersdie vervroegd met pensioen gingen enhoogleraren streken graag neer op hetzand en bouwden er grote villa’s enbuitenhuizen. De 35.000 inwonerszijn nooit gehaald vanwege de crisisen de Tweede Wereldoorlog.

Villadorp

Carlien Bootsma ondervroeg inwo-ners over hun Haren Gevoel: watmaakt leven in Haren voor hen zobijzonder? De serie is ook te zien opwww.dvhn.nl

Het Haren Gevoel

CARLIEN BOOTSMA

DAGBLAD VAN HET NOORDEN


De twee kanten van het spoor in Haren. FOTO’S CORNÉ SPARIDAENS

Ternauwernood binnen de stippellijnmet Drenthe, zandgrond al en beukeblaren,ligt het weldadig slaapdorp der bedaarden.Hier moet het zelfvoldaan omkijken zijnnaar Stad, naar vele goedbestede jarenin de tabak, de koffie, de accijn-zen, beter nog: de universiteit.Wie zou niet willen wonen in groen Haren?

Welvaart, veel rust, veel kleine herenhuisjes.Niks kwaads over de honderden bejaardendie bridgend opbieden tegen de leegte

zwijgend nakaartend – uitzicht op het zuiden –over een baan in Holland, gemiste jarenover de stippellijn van het verleden.

Uit De Groninger SonnettenMax Dendermonde

Haren

WWW.HOUTBOUWWERELD.NL

Op zoek naareen meedenkende

partner op het gebiedvan Houtbouw?

Breng een bezoekaan onze website &

vraag uw brochure aan!

20.000 m2 Overdekteshowroom in Emmen

Dé specialist inexclusief maatwerk

Vraag nu geheel vrijblijvendde inspiratie brochure aan

TuinbeursNederland20.000m2 overdekte beleving & inspiratie te Emmen

6 dagen per week geopend + iedere zondag, kijkzondag 13.30 - 16.00 uur

25% korting op alle blokhutten

50% montagekorting opluxe houtbouw

25% korting op alle veranda’smet polycarbonaat

50% montagekorting opglazen schuifwanden

400 x 250 cm van € 1706,- voor € 1279,-500 x 300 cm van € 2334,- voor € 1750,-600 x 400 cm van € 3112,- voor € 2329,-

+ 25%montagekorting

& 10 jaar garantie!In div. kleuren leverbaar

Betontegel 60x60x5cmgrijs & antra nú € 13,95 m2

Straksteen 20x30x5cmdiv. kleuren v.a. € 11,75 m2

Keramiek Pietra 60x60x1,8cmnú € 44,95 m2

Diverse actiesop bestrating

Leverbaar tot maar liefst 2.60 m hoog zonder meerprijs Maatwerk zonder meerprijs

Maatwerk zonder meerprijs

Snelle levertijden

Meerdan1000standaardblokhutmodellenopvoorraad

Sterk inmaatwerk

VAKANTIEVOORDEELWEKEN

Profiteer van heel veel tuinvoordeel!

HOUT & BOUW

WERELD Natuurlijk. Exclusief. Duurzaam.

Bezoek Tuinbeurs Nederland & Hout & Bouw Wereld in onze showroom van maar liefst 20.000 m² in Emmen!Phileas Foggstraat 28 7825 AK Emmen 0591 677665

WWW.TUINBEURSNEDERLAND.NL

Jeugdige bewoners van het asielzoekerscentrum in Onnen bezoeken een boerde-rij in de buurt. FOTO CORNÉ SPARIDAENS

Een pannakooi, twee speel-tuinen, schommelendekleuters, lachende peuters.Ouders staan op straat, ma-

ken een praatje met elkaar en knik-ken bij wijze van groet vriendelijkmet het hoofd wanneer een bezoe-ker voorbij komt. De zon schijnt, bui-ten op het terrein van voormalig re-creatiepark Onnenstaete klinkt hetals een eerste vakantiezomerdag:kirrend en vrolijk.

Het is ruim een jaar geleden datop deze plek in Onnen de eersteasielzoekers arriveren. Van Syrië, Eri-trea en andere landen waar (burger)oorlogen en geweld een veilig levenbedreigen, naar de vredige Dorps-weg, even buiten het dorp. Hetnieuws dat Onnenstaete een tijdelij-ke opvanglocatie voor maximaal480 asielzoekers wordt, bereikt deinwoners een week eerder. In de ge-reformeerde dorpskerk licht (inmid-dels oud-)burgemeester Janny Vliet-stra de keuze toe. Henk Wolfhof,woordvoerder van het Centraal or-gaan opvang asielzoekers (COA) be-antwoordt de vele vragen van dedorpelingen. Een groot deel voeltzich overvallen door het idee.

De donderdagavond, een bloedhe-te, eindigt in een warm applaus. Eenjonge Ethiopiër tevens inwoner vanOnnen roept zijn dorpsgenoten oper met zijn allen de schouders onderte zetten. Het woord plicht klinkt alseen zacht en minnelijk geluid uitzijn mond.

Nu, een jaar later, geldt Onnen-staete als een asielzoekerscentrum(azc) uit het boekje. Bewoners zijn te-vreden, de betrokkenheid van de On-nenaren groot. Het bestuur van dekerk schonk geld voor de inrichtingvan een poppenhuis. Er kwam eensportstimuleringtraject op gang -drie voetbalverenigingen uit de om-geving ‘vechten’ nu om de jonge ta-lentjes. Bewoners helpen de huisei-genaren met het opknappen van de96 huisjes en caravans. Vrijwilligersgeven Nederlandse conversatieles-sen. Medewerkers van Amnesty In-ternational organiseren eens permaand een activiteit voor zowel be-woners van het azc als mensen uithet dorp.

En zo kan locatiemanager Gerritde Lang van het COA nog wel evendoorgaan.

,,De initiatieven uit het dorp zijnoverweldigend”, zegt hij. Daarbij,merkt De Lang, is de sfeer vredig enzijn de bewoners positief. Ja, Onnen-staete maakt nieuwsgierig. De Langtelde tijdens de landelijke open azc-dag op 13 juni meer dan vijfhonderdbezoekers.

Hij gaat voor over het terrein, datin een jaar tijd van tijdelijke opvang-locatie veranderde in een officieelazc. Dit betekent dat mensen er lan-ger mogen blijven, zakgeld krijgenen zelf koken. Onnenstaete kreeg

onder meer leslokalen, een crèche,een gezondheidscentrum, een mu-ziekkamer en een huiswerk- en com-puterruimte.

,,Het is hier heel mooi”, vindtAmal Jokhadar (16). Dankzij de dage-lijkse taallessen op het azc is haarNederlands bijna foutloos. Het Syri-sche meisje woont sinds tien maan-den met haar moeder, zus en broer-tje op Onnenstaete. Geduldig wachtze op haar beurt op de gang voor decomputerruimte. In kleine groepjesschuiven de bewoners een uur ach-ter de handvol pc’s, om hun e-mail ofFacebook te checken, of een spelletjete spelen.

Muhammad Khamkho (29), jour-nalist uit Rusland, woont ook op hetazc en houdt vandaag een oogje inhet zeil bij de computers. Hij helpt

waar hij kan. ,,Onnenstaete is als eenklein dorp”, zegt hij. ,,Het voelt hiervrij.” Bovendien, voegt hij toe, is heter mooi en schoon en is de stafvriendelijk. Khamkho houdt van deontmoetingen met mensen uit an-dere culturen, ook al is de reden vanhet feit dat ze hier met zijn allen sa-men zijn een ellendige. En zelfs inhet feit dat hij zijn beroep nu nietkan uitoefenen, ziet hij een voor-deel. ,,Ik ontdek ineens andere din-gen die ik leuk vind, zoals tekenen.Dat doe ik hier veel. Ik ben zelfs opeen punt dat ik mijn eigen tekenin-gen mooi begin te vinden.”

Onnen is een locatie waar ieder-een trots op mag zijn, zegt ook AletBouwmeester, woordvoerder vanhet COA. Want draagvlak – o zo be-langrijk wanneer een gemeenschapte maken krijgt met een (ingrijpen-de) verandering - dat is er niet zo-maar, weet ze. Bouwmeester komtveel verzet tegen. ,,Er zijn plekkenwaar dat blijft. Ik ben heel blij hoehet hier gaat, met de bewoners en deOnnenaren.” Al deze verzoeningheeft toch ook een piepklein nadeel.Locatiemanager De Lang lacht.,,Soms zijn er zo veel initiatieven datik ze niet meer allemaal uit mijnhoofd weet.”

Een klein dorpin een dorp


Het in onbruik geraakte recreatiepark Onnenstaete in On-nen veranderde in een asielzoekerscentrum (azc). Er verstre-ken vier seizoenen, bewoners en Onnenaren sloegen de han-den ineen. Van verzet naar verzoening.

’De initiatieven uithet dorp Onnenzijnoverweldigend’


5 woensdag1 juli 2015HAREN

De bakker

Terwijl de rest van Haren nog slaapt zijn Lara Meijer en vader Johan Meijerbezig met de voorbereidingen voor het bakken van de broden bij BakkerijHaafs aan het Raadhuisplein.

24 UUR HAREN

Zijn werk bij de politie heeft Atemaltijd met veel plezier gedaan.,,Leuk werk, leuke collega’s enontzettend gelachen."

Het werk was onvoorspelbaar:,,Je begint ’s ochtends en je weetniet wat je te wachten staat. Deene dag heeft iemand zich ver-hangen, de volgende dag onder-zoek je een steekpartij.’’

Agent blijf je volgens Atemvoor de rest van je leven. ,,Zetmaar eens een agent in eenkroeg, die gaat altijd zo zitten dathij alles kan observeren.’’ Datzelf-de geldt ook wel voor Atem.

,,Laatst heb ik een paar jongensaangesproken, die zaten bij ons in

de buurt op een bankje een stic-kie te roken. Ik had vroeger eenkoffer vol van die rommel, omvoorlichting te geven.’’ De jon-gens vertrokken volgens Atem naeen goed gesprek, zonder slag ofstoot, naar een andere plek nadatze hun rommel hadden opge-ruimd.

Atem verkocht zijn huis inGroningen elf jaar geleden omaan de zuidkant van Groningen tegaan wonen. Dicht bij meren, bosen natuur. ,,In Noord-Groningenwilde ik niet wonen, daar heb jealtijd wind tegen’’, grapt hij. ,,Ha-ren is een fijn dorp om te wo-nen.’’ Zijn favoriete plek in Harenis de markt op vrijdagmiddag.Daar komt hij altijd allerlei men-sen tegen. ,,Als ik een brood moetkopen dan kan ik dat in een kwar-tier, maar ik ben vaak twee urenonderweg.’’ (CB)

‘De markt op vrijdag ismijn favoriete plek’

HET HAREN GEVOEL

Henk Atem (72) is oud-recher-cheur. Hij werkte van 1965 tot2001 bij de politie Groningenen geniet nu van zijn oude dagin Haren. ,,Ik blijf observeren.’’

Een natuurlijke tuin vol leven.Dat klinkt als vanzelfsprekend,maar dat is het niet. ,,Detuinontwerpers van nu hebbenvaak meer met architectuur’’,vertelt tuinexpert Gerd vanHelden. ,,Je ziet in deze tuinenvooral strakke lijnen en veelbestrating. Voor de natuur ishier weinig plaats.’’

De Natuurtuin in Haren is hetvoorbeeld van hoe het anderskan. In 1996 is Van Helden gestartmet de aanleg van zijn Natuurtuin.Hierin is alles te vinden wat eentuin tot een tuin maakt. Eennatuurlijke vijver, gevarieerdebeplanting en stapelmuren.Veel in de tuin komt tot standmet hergebruik. Van Heldengebruikt geen gif of mest voor hetonderhoud. ,,Alles draait om hetleven in de tuin, in de breedste zinvan het woord’’, gaat hij verder.,,De vlinders, egels, libellen,salamanders, kikkers en paddenprofiteren daarvan. Voor mij is zo

natuurvriendelijk mogelijk werkenerg belangrijk. Bij ons draait hetom de planten en de beestjes.Dat levert een tijdloos geheel op.De slogan ‘Bloemen houden vanmensen’ draai ik om. Wij zoekenmensen die van bloemen houden.’’

Het bedrijf van Van Heldenbestaat uit vier onderdelen: deGroenstudio, de Tuintafel, deNatuurtuin en de Natuurtuin-groep. Vanuit de Groenstudie geeftVan Helden tuinadvies, maakt hijtuinontwerpen en verzorgt hij deprojectbegeleiding. De Natuurtuin-groep zorgt voor de projectuitvoer.Dit samenwerkingsverbandbestaat uit ‘groene’ zelfstandigondernemende vakmensen, onderleiding van Van Helden. Samenvormen zij het uitvoerende teamdat van elk ontwerp werkelijkheidmaakt.In Aan de Tuintafel deelt deontwerper zijn kennis, ervaringen visie op tuinen. Hij geeft metveel plezier informatie, tips en

tuinverhalen op het gebied vannatuurlijk tuinieren en natuurlijketuinen. ,,Mensen denkenbijvoorbeeld altijd maar dat hetonkruid gewied moet worden en alhet onderliggende pikzwarte aardemoet zijn. Dat hoeft helemaal niet.Als je de ‘rommel’ laat liggen, krijgje een veel gezondere tuin.’’

Gerd maakt onder deze noemersook filmpjes voor op zijn eigenYouTube kanaal.

Een mooi voorbeeld van eenontwerp van de tuinexpert is derotonde Haren bij de kruisingMolenweg, Rijksstraatweg ende Vondellaan. Hierop staat eencombinatie van lang gras metbollen. Van Helden ontwerptvooral voor particulieren.

Van 29 maart tot en met 17oktober is elke vrijdag en zaterdagvan 10.00 uur tot 16.00 uur deNatuurtuin geopend voor publiek.Hier kunt u dan terecht

voor vaste planten,siergrassen, kruiden,water- en moerasplanten,kleinfruitstruiken,fruitbomen,rozen, klimplanten, heesters,voorjaarsbollen en zadenvoor (moest)tuin. Daarnaastworden er natuurlijketuinmaterialen verkocht zoalstamme kastanje hout, lariks,eikenhout, natuursteen,gebakken bestratings-materiaal, bodem-verbeteringsproducten,koperen ringen en tapetegen slakken, sedum-daksystemen metsedummatten enherbruikbare materialen.De producten in de winkelzo veel mogelijk biologisch.

Een tijdloos geheel

Viaductweg 52 HARENt 06-53235398

i www.natuurtuin.nl

rotonde Haren bij de kruising Molenweg, Rijksstraatweg en de Vondellaan. Hierop staat een combinatie van lang gras met

oktober is elke vrijdag en zaterdag van 10.00 uur tot 16.00 uur de Natuurtuin geopend voor publiek.

daksystemen met sedummatten en herbruikbare materialen. De producten in de winkel zo veel mogelijk biologisch.

oktober is elke vrijdag en zaterdag

Natuurtuin geopend voor publiek.

Groenstudio De Natuurtuin

Groenstudio De Natuurtuin

water- en moerasplanten, kleinfruitstruiken,fruitbomen, rozen, klimplanten, heesters,

voor (moest)tuin. Daarnaast

tuinmaterialen verkocht zoals tamme kastanje hout, lariks,

De producten in de winkel zo veel mogelijk biologisch.

Vanaf 28 april 2015 zijn Groepspraktijk voorFysiotherapie Middelhorsterweg en

Praktijk voor Fysiotherapie en Manuele TherapieRaadhuisplein samen onder de naam:

Wij zijn gevestigd in een nieuwe praktijkruimtemet ruime oefenzaal en bieden:

• Fysiotherapie• Manuele Therapie• Kinderfysiotherapie• Bekkenfysiotherapie• Fysiotherapie voor ouderen• Dry Needling• McKenzie methode• Medical Taping• Beweeg- en leefstijlcoaching

Hiernaast vindt u bij ons:• Osteopathie en cranio-sacraaltherapie

Adres: Raadhuisplein 14 | 9751 AN HarenT: 050 - 53 44 629 M: [email protected]

W: www.fysioharen.nl

Rijksstraatweg 30 GlimmenT. (06) 48050124OpeningstijdenDonderdag 13.00-17.00 uur.Vrijdag en zaterdag 11.00- 17.00 uuren op afspraak.

Peer GyntNorsk DesignMode Haren

www.peergynt.nl

Oleana maaktvan topkwaliteitmerinowol, alpaca enzijde, eerlijke NoorseDesign Mode. Voorshawls, vesten, topjes,truien en heerlijkedekens in prachtigekleuren kunt u terechtbij Peer Gynt.

Chique & Elegant(H)eerlijkemode uit Noorwegen

De nieuwe zomercollectie is binnen!

Durf uzelf te

onderscheiden!

HAPPYHORTUSHOUR

Met ingang van zondag 14 juni 2015is het elke zondagmorgen van 10 tot13 uur Happy Hortus Hour. Primakoffie met een lekker stuk appeltaartvoor € 3,50. Een kop koffie met luxegebak voor € 4,00. En: 10% kortingop ‘Hortusartikelen’ in de winkel!

Door de 6.000 m² grote Chinesetuin wandelen is als dwalen dooreen Chinees schilderij. Rond eencentrale bergen vijverpartij zijnpaviljoens met mysterieuze namen,galerijen met verrassende door-kijkjes en kronkelende padenaangelegd.

KOM DWALEN EN DROMEN IN HET VERBORGEN RIJK VAN

Voor het 5e achtereenvolgendejaar organiseert de HORTUSBOTANICUS HAREN een beelden/skulpturen Expo. Zeven kunstenaarsuit Nederland en Duitsland vullende tuinen met bijna 70 prachtigeabstracte en figuratieve werken.

www.hortusharen.nl

KERKLAAN 34, 9751 NN HAREN

Rijksstraatweg 140 050 - 534 5266

Verlengde Hereweg 113 050 - 525 3678

Mededelingvan Caroline Ebens,doktersassistente:Met veel plezier heb ik 21 jaar mo-gen werken als doktersassistentevoor dokter Boorsma in Haren. Nade overname in april 2014 ben ikvrij snel door omstandighedenweggegaan.

Omdat het zo snel ging, heb ik teweinig mensen kunnen bedanken.Ik wil via deze weg iedereen latenweten dat ik dankbaar ben voorhet in mij gestelde vertrouwen alsdoktersassistente, collega en alsmens. Jarenlang heb ik voor en metjullie gewerkt.

Aan de contacten met patiënten, collega’s en apothekers assisten-ten heb ik goede herinneringen.

De steunbetuigingen in de vorm van telefoontjes, cadeautjes,bloemen, kaartjes en bovenal de warme gesprekken hebben mijgoed gedaan. Met veel liefde heb ik mij ingezet de afgelopen ja-ren.

Bedankt voor deze mooie jaren,

Caroline Ebens



Pieter van Veen hing op 1 mei voor detiende keer een ambtsketen om. Het

wapen van Haren siert de komende ja-ren zijn borst. Hij is een burgemeester

die graag vaart maakt. ,,Het voordeelvan waarnemer zijn, is snel kunnen

oogsten.”

Waarnemend burgemeester van Haren Pieter van Veen. FOTO JAN ZEEMAN

Twee keer overkwam hethem, in de jaren dat hij nogsprong: een hoofdparachutedie niet open ging. De eerste

keer weigerde het valscherm dienst,de tweede keer kon hij de handgreepniet vinden. In doodse kalmte vondde parachutist zijn reserveparachu-te. Nadien stapte hij nog tientallenkeren boven Ameland uit een Cess-na. ,,Zo’n vrije val, dat is een beleve-nis, hoor. Die seconden duren eeu-wen. Prachtig mooi, zo door de luchtzweven. Als de chute eenmaal uit is,is het ook mooi, maar dan is hetmeest spectaculaire wel geweest.”

Pieter van Veen (67, VVD), de nieu-we waarnemend burgemeester vanHaren, komt uit een jagersfamilie.Aan zijn linker ringvinger draagt hij


De eerste trein

Majid wacht met een handjevol andere reizigers op de trein van 05.12 uurrichting Rotterdam CS. FOTO CORNÉ SPARIDAENS

24 UUR HAREN

,,Ik voel me happy als ik niet teveel uren maak, en daarnaastdingen organiseer. Ik haal vooralenergie uit organiseren en rege-len.’’ Niemeijer komt oorspron-kelijk uit Glimmen en is er nawat rondzwerven nu ook weerneergestreken. ,,Ik woon hier nuanderhalf jaar met mijn vrien-din.’’

Zijn ruime achtertuin grenstaan het voetbalveld van voetbal-vereniging Glimmen. ,,We zijnechte buitenmensen, ik zit hetliefst hier buiten. Ik ga dan zit-ten waar de kat zit.’’ Niemeijer isteruggekomen naar Glimmenvoor de ‘ruimte, rust en natuur’.

Niemeijer maakte toen hijeind twintig was de keuze omalleen nog maar te doen wat hij

leuk vindt. Hij doet nu veel werkvoor de voetbalvereniging. ,,Ikneem steeds meer op me. Ikwerk in de automatisering alszelfstandige en kan daardoormijn eigen tijd indelen.’’ Niemei-jer is ook een van de organisato-ren van het horecavoetbaltoer-nooi dat afgelopen voorjaar voorde 36ste keer werd gehouden.Ook houdt hij al tien jaar eennieuwswebsite bij: glimmen.net.

,,Ik heb op meerdere plekkenin Nederland gewoond, maar hetNoorden trekt me toch. En dezeplek is geweldig. Je bent zo inGroningen en je hebt ook nogdit allemaal. De Drentse Aa looptook door Glimmen. Ik stap regel-matig even op de fiets voorhobby en beweging. Dan fiets ikop mijn gemakje door de natuur.Heerlijk rustig. Ik maak overaleven een fotootje voor op Insta-gram.’’ (CB)

‘Dichtbij Groningen enook nog dit allemaal’

HET HAREN GEVOEL

Henk Niemeijer (40) is de hel-pende hand van Haren. Hij haaltveel energie uit organiseren.



een gouden zegelring met een blau-we steen: ‘t hijgend hert der jachtontkomen. Trokken zijn ouders envoorouders met een hagelgeweer debossen in, hij is een man van delucht.

Een man die op het leven ver-trouwt. Die niet schrikt van haperen-de parachutes. Die met graagte involle vaart op een racefiets van eenberg vliegt. Die altijd laarzen in zijnkofferbak heeft liggen. Voor het ge-val dat. Van Veen oogt als een be-daard man, zo rustig en overwogenals hij praat, zittend aan de ovalen ta-fel in zijn nieuwe kantoor. Iemanddie niet gauw wakker ligt. ,,Ja, wan-neer er iets is met mijn familie. Danwel.”

De burgervader is gewend aan deambtsketen. Soms zit het sieraad alsgegoten, andere keren weegt het te

zwaar en hangt het slordig en slechtop de borst. Met zijn komst naar Ha-ren hangt Van Veen de ketting – eenlichte – voor de tiende maal om. Hijzetelde voor ‘vast’ in Rozendaal, Eel-de en Warnsveld. Hierna volgdewaarneming in Ruurlo, Aalten, Epe,Raalte, Rijssen-Holten, Haaksber-gen. Met Haren keert de geborenStadjer – Van Veen kwam ter wereldin voormalige kraamkliniek HuizeTavenier aan de Ubbo Emmiussingel– terug naar de plek waar ook zijn ou-ders, grootmoeder en grootvadervandaan komen.

Haren. Geen reformatorisch Rijs-sen, geen katholiek Haaksbergen. Degroene gemeente onder de rook vanGroningen kent een eigen dyna-miek, die op veel vlakken net andersis dan op het Hogeland of in de Veen-koloniën. De krimp heeft Haren nog

niet in zijn greep. Waar veel gemeen-ten in de provincie kampen metleegloop, telt Haren te weinig wonin-gen. Heerst er elders vaak groot wan-trouwen tegen de vestiging van eenasielzoekerscentrum, het HarenseOnnen geldt als gemoedelijk voor-beeld van hoe het óók kan. Ook zijninwoners er gemiddeld hoger opge-leid dan in veel andere gemeenten,wat een rol speelt in de aard van debevolking.

Natuurlijk. Ook Haren heeft pro-blemen. Of ‘probleempjes’ zoals bur-gemeester Van Veen ze optimistischnoemt. Een te hoge schuldenlast.Een Haderaplein – hij kijkt er op uitvan achter zijn bureau – met een ge-plande nieuwbouw waar raad en col-lege al jaren over steggelen. Eenbrandweerkazerne die moet verhui-zen naar een nieuwe locatie. En erwas Project X, het uit de hand gelo-pen Facebookfeest dat sinds 21 sep-tember 2012 onlosmakelijk met degemeente is verbonden.

Het kan iedere burgemeesteroverkomen, zoiets, benadrukt VanVeen. Het kostte burgemeester RobBats zijn positie. In Van Veens oudegemeente Haaksbergen stapte bur-gemeester Hans Gerritsen onlangsop, na het incident met de monster-truck die tijdens een auto-evene-

ment op het publiek inreed. Drie in-woners kwamen om. Vreselijke on-voorziene incidenten, waar geenmens de gevolgen van kan overzien.

Van Veen bleven rampen als dezevooralsnog bespaard. ,,Maar ook ikkan nu een telefoontje krijgen waarik de reikwijdte niet van weet. Ach-teraf weet je wat je had moeten doen,zoals bij Project X. Op het momentzelf is dat nooit vanzelfsprekend.”

Nog zo’n dossier: de her-in-de-ling. Misschien wel het meest ge-hoorde woord van het afgelopen jaarin en om het gemeentehuis.

Naast een ervaren waarnemer, isVan Veen ook een ervaren herinde-ler. Eelde, Rijssen, Warnsveld, zekwamen allemaal aan de beurt on-der zijn bewind. In Haren is hetwachten op Tynaarlo. In septemberkrijgt de gemeente antwoord op devraag of de Drentse buurgemeentemet Haren in zee wil. Van Veen, diewil blijven tot het herindelingprocesis afgerond, gaat er eerst vanuit dathet huwelijk slaagt. ,,Zo niet, dan kij-ken we naar andere opties, zoals zelf-standig blijven.”

Slepende kwesties stevig aanpak-ken, knopen doorhakken, ingesletenpatronen een verfrissende twist ge-ven. Van Veen ziet er naar uit. InRaalte maakte hij een einde aan delange raadsvergaderingen op don-derdagavond door om stipt 23.00uur met de hamer te slaan en de bij-eenkomst naar de vrijdagavond teverdagen. Hij glimlacht. ,,Toen washet zo afgelopen met dat lange ver-gaderen.”

Hij is geen ochtendmens. Geefhem de avond maar. Zoals de langezondagavond, waarop hij wekelijksvan zijn huis in Warnsveld naar zijntijdelijke poortwoning in Midlarenin Drenthe rijdt (,,vanuit mijn raamzie ik de grens met Haren!”). Nadathij de dag in zijn 1200 vierkante me-ter tellende tuin heeft gewerkt, zaktVan Veen tevreden 1 uur en 41 minu-ten achter het stuur voor een heer-lijk kalme rit naar het noorden.Soms haalt hij na aankomst zijn hy-bride fiets van stal. Voor een rondjelangs het Paterswoldsemeer. Of hetZuidlaardermeer. Hij is een buiten-burgemeester. Haren boft dan ook,vindt hij, met twee keer zo’n mooiwater binnen de gemeentegrenzen.

Van Veen ziet een voordeel in hetwaarnemerschap. ,,Het gevoel meerof tenminste sneller te kunnen oog-sten dan wanneer ik ergens vast bur-gemeester ben.” Omdat er altijd dezweem van tijdelijkheid heerst. Dankun en mag je tempo maken. De laat-ste jaren zat hij vaak niet langer dantwaalf maanden op een plek. Alle sei-zoenen een keer.

In Haren verwacht hij de kalendervan 2018 te halen, de (voorlopige)deadline voor de herindeling. Wathij nog meer wil bereiken in zijnambtsperiode? ,,De schuldenpositieterugbrengen en voorzieningen zo-als het zwembad en de bibliotheekhandhaven”, zegt hij. ,,En het Hade-raplein op orde hebben. Dat moet in-tiemer zijn, niet zo groot en onper-soonlijk.” En na 2018? Dan waagt VanVeen de volgende diepe sprong. Zijnpensioen in.

Een manvan de lucht

’Zo’n vrije val, datis een belevenis,hoor’

Naam: Pieter van VeenGeboren in: GroningenOpleiding: Hogere BestuursacademieZwolleRelatie: latrelatie met KarinBurgemeester sinds: 1987 (Rozen-daal)Werkte eerder: als ambtenaar bij degemeente Epe, Ede en voor de provin-cie Gelderland

Paspoort

Haarwerken Beauty Grime

Haar maakt jong, geeft zelfvertrouwen en zorgt ervoor dat u er mooi uitziet. We nemen graag de tijd voor u om een haarwerk uit te

zoeken. Met onze enorme voorraad is de kans van slagen zeer groot.

Wilt u omgetoverd worden tot een ander personage? U wenst wie of

wat u wilt worden en wij verzorgen het. Voor toneel, Sinterklaas,

Kerstmis en andere feestelijke activiteiten.

Er mooi uitzien, de hele dag door. Ook voor beautyproducten zoals

hoofddoekjes, (zwem)mutsjes, hoeden en (semi-)permanente make-up kunt u bij ons terecht.

Events Lezingen Workshops

Laat u verwennen op onze unieke Frans Koopal Events. U bent van harte

welkom! Kijk in de online agenda (www.franskoopal.nl) waar u zich allemaal voor aan kunt melden.

Maak op een ontspannen manier kennis met haarwerken. Tijdens een

lezing wordt informatie gegeven over haarwerken en het dragen

ervan.

Frans Koopal organiseert o.a. workshops Lang haar opsteken &

Piet workshops en Kerstworkshops.

Locatie:Frans Koopal HaarwerkenNoorderhaven N.Z. 19712 VE Groningen

Openingstijden: Dinsdag t/m vrijdag 09.00 - 18.00Zaterdag 09.00 - 16.00

Volg ons online:Contactgegevens:[email protected]

“Dé haarwerkenspecialist van Nederland”

● Haarwerken voor elke leeftijd● Enorme voorraad en collectie● Indien gewenst op locatie● Maandelijkse acties/aanbiedingen● 3 generaties lang ervaring

Bekend van uitzendingen op RTL 4.Kijk deze terug op onze site. Maak hier o.a. kennis met Layla Koopal,de bevlogen en energieke eigenaressedie dit jaar haar 65e verjaardag viert en5o jaar werkzaam is bij Frans KoopalHaarwerken.



Bevolkingspiramide

Doodsoorzaken

Leefstijl

BijstandsuitkeringenInwoners (2013)

(2014)

(2014)

(2013)

(2012)

(2014)

(2014)

(2014)

Aantal rijksmonumentenper 1000 gebouwen

MICHEL BRANDSMA, ANDRÉ BROERE

0 tot 15 jaar

15 tot 25 jaar

25 tot 45 jaar

45 tot 65 jaar

65 tot 80 jaar

80 jaar of ouder

Bevolking

Werkloosheid

Geboorte en sterfte

Rijksmonumenten

17 %

12 %

26 %

13 %

4 %

28 %

HAREN 18.913NEDERLAND 16.902.146

Haren in cijfers

Vrouwenoverschot

2 %10 %

17 %

23 %31 %

27 %

9 %

28 %

5 %

30 %

37 %

17 %27 %

19 %

48,3 %

16 %

40,7 %

6 %

4 %

810

148

10 %

18 %

18 %

8 %

3760

30 %

Geboorte

Sterfte

per 1000 inwoners

47,5 %49,5 %

52,5 %50,5 %

Kanker

Hart en vaten

Longen

Overige ziekten

Niet-natuurlĳk

Rokers

Zware drinkers

Overgewicht

6,1 %7,4 %

1022

Gemiddeld perhuishouden

€ 41.300

€ 261.000€ 211.000

€ 34.500

per 1000inwoners

Werk en inkomen

Wonen

Gemeenteraadsverkiezingen

Bedrijven

Grondgebruik

Besteedbaar inkomen (2013)

(2014)

(2012)

Haren telt relatief veel monumentale panden

De gemeente Haren telt meer dan 1400 bedrijven

Verdelingnaar sectorin %

157

Gemiddelde woningwaarde

Woningoppervlakte > 150 m²

Koop en huur

Koopwoningen

Huurwoningen

64 %55 %

36 %

39 %26 %

44 %

Eengezinswoningen

213

818

7

17

35

Nĳverheid en energieHandel en horecaVervoer, informatie en communicatieFinanciële diensten, onroerend goed

VerkeerBebouwdSport en recreatie

totaal4552 hectare

70

9313

5

75,6 %54 %

Opkomst

Haren is nr. 241 op de AD Misdaadmeter 2014Ter vergelijking: buurgemeente Groningen is nr. 12

per 1000 inwoners

Misdrijven

Zakelĳke dienstverleningCultuur, recreatie, overige dienstenLandbouw, bosbouw en visserĳ

AgrarischBos en natuur

Allochtonen

Westers

Niet-westers

8 %10 %

12 %4 %

19,927,8

6,6

2

14,411,4

12,131,7

10,39,4

5,48,7

4,16,4

5,30,6

12,212

Lokalepartĳen

Overige

In %

© DvhN 220615 | AB

In %

Rijksmonument injugendstil aan deRijksstraatweg.Foto: Willemjans

Haren telt op elke100 mannen 110 vrouwen.Nederland telt op elke100 mannen 102 vrouwen

HARENNL

HARENNL

HARENNL

HARENNL

HARENNL

HARENNL

Kanaalstraat 279301 LP Roden

Tel.: (050) 73 70 [email protected]

Zorg- enhulpmiddelendie het dagelijks leven vergemakkelijken

SLAAPKAMERMOBILITEITSANITAIRBADKAMER

STAOPSTOELENSCOOTMOBIELEN

LOOPHULPMIDDELENROLSTOELENDAGELIJKSE

HULPMIDDELEN

COMFORTABELEN ONAFHANKELIJK

EROP UIT

TopklasseScootmobielen

Nederlands design en fabricaatModern, veilig, compact

en uiterst wendbaar.

Nieuw in ons assortiment

Kanaalstraat 27

10% kortingop al onze nieuwe scootmobielen

tot en met augustus 2015.

Bezoekookonze

showroom

Kozijnen | Deuren | Dakkapellen | Terrasoverkappingen | Gevelbekleding | Zonwering | Horren | en nog veel meer...

Westeresch 5, RodenTel. 050 - 50 200 06www.gevelenhuis.nl

Kunststof kozijnenvan Alkuplus:Een leven langzorgeloos genietenZijn uw oude kozijnen toe aan vervanging of bentu van plan uw nieuwe droomhuis te gaan bouwen?Laat u inspireren en adviseren in onze showroomin Roden. Wij zorgen voor maatwerk, een snellelevertijd én een goede prijs.

Ruil nu uw oude voordeurin voor een nieuwe kunststofvoordeur uit de Alkuplustopcollectie en

ONTVANG GRATISHET GLAS EN

DE DEURGREEP*

De beste beddenvan Noord-Nederland

HarenRijksstraatweg 167T 050 - 534 42 [email protected]

AssenZeilmakerstraat 14T 0592 - 87 03 [email protected]

di 09:30 - 17:30 uurwo 09:30 - 17:30 uurdo 09:30 - 17:30 uurvr 09:30 - 17:30 uurza 10:00 - 17:00 uur

www.homanslapen.nl

AUPING - AVEK - ERGOSLEEP - HÄSTENS - KUPERUS - SCHRAMM - VISPRING

*Slaapgebrek kan je immuunsysteem verzwakken,waardoor je meer kwetsbaar wordt voor virussen

en bacteriën en dus meer vatbaar voor ziekte.

Wist je dat:Goed slapen griepkan voorkomen?*

Tijdmachine



De bank gaat open

Hannah Crol opent het Harener filiaal van ABN-Amro en hangt de vlaggenbuiten. FOTO CORNÉ SPARIDAENS

24 UUR HAREN

De boekhandel is sinds februari2014 een ouderwetse coöperatie.Honderd mensen staken geld inhet bedrijf. ,,Je kan het niet zienals crowdfunding; alle mensendie geïnvesteerd hebben zijnmede-eigenaar en hebben name-lijk inspraak.’’ Een uniek con-cept. Een manier van onderne-men die ook niet op veel andereplaatsen kan, volgens Boomker.Haren is daarin bijzonder.

,,Je hebt drie dingen nodig.Een goede naam, mensen diewat geld kunnen missen en erook wat voor over hebben. Hetgaat goed met de boekhandel endaar mogen we ontzettend blijmee zijn.’’

De boekhandel is al generatieslang geworteld in het dorp. ,,Datbegon al bij mijn opa; we wonenin het dorp, zijn er voor het dorpen leven van het dorp. Het voor-geslacht was al actief in hetverenigingsleven.’’

Boomker gelooft in het boek.,,In 2018 bestaan we honderdjaar. Dat gaan we halen, daar isgeen twijfel over mogelijk. Hetboek verdwijnt niet.’’

De favoriete plek van Boom-ker is de haven bij Noordlaren.Het grensgebied tussen Gronin-gen en Drenthe. Aan de voet vande kerk. ,,Als je naar de haventoe rijdt, rijd je over de grens vantwee cultuurlandschappen. Ikvoel me Groninger, de weidsheidvan het landschap, en Drent. Debeslotenheid, de besloten ge-meenschap. En ik ben niet al-leen: de meeste Hareners zijnhalve Drenten.’’ (CB)

‘De meeste Hareners zijnhalve Drenten’

HET HAREN GEVOEL

Henk Boomker (65) is eigenaarvan boekhandel Boomker.‘Achter de toonbank geboren’.De boekhandel wordt gedragendoor de gemeenschap.

Zeker, je ziet de skyline vande stad. De bebouwing vanHaren dringt zich ook op,verscholen tussen het

groen weliswaar. En de scheeps-werven aan het Winschoterdiepvullen een prominent deel van dehorizon.

Maar al die drukte vind je niet te-rug in de Onner- en Oostpolder,het natte weidegebied tussen Ha-ren en Noordlaren. Het GroningerLandschap beheert er een flinkelap grond van 875 hectare. Dit na-tuurgebied sluit aan op de Wester-broekstermadepolder en de Krops-wolderbuitenpolder bij Foxhol.

Het hele gebied gebied ten noor-den van het Zuidlaardermeer enten zuiden van het Winschoter-diep is de afgelopen tien jaar ingrij-pend veranderd. Zompige enschrale weilanden hebben plaatsgemaakt voor het grootste water-berginggebied van Nederland,waar bij wateroverlast ruimte is

voor 25 miljoen kuub water om tezorgen dat de stad droge voetenhoudt.

Met een hoofdrol voor de na-tuur overigens. Dat blijkt als we inde Onnerpolder poolshoogte ne-men ter hoogte van de Zuiderhooi-dijk. Beheerders Alwin Hut en Mi-chel Krol van Het Groninger Land-schap nemen uitgebreid de tijd omalle juweeltjes aan te wijzen, dierondscharrelen in een moerasach-tig weiland.

,,Zie je daar die vogels achter-aan? Kleine plevieren. En er lopenook een paar kemphanen bij. Wehebben hier dit jaar zeker driebroedparen van de kemphaan, deenige van de provincie Gronin-gen’’, zegt Hut.

En ook de elders in het land zeld-zaam geworden zomertaling doethet goed in de Onnerpolder. ,,Destand van die vogel is in Nederlandhaast nog sneller aan het instortendan die van de grutto. Maar hiergaat het hem voor de wind.’’

Zijn collega Krol zeult met een

On-Nederlandsmooi is het er.Niks geen aange-harkte veldjes engladgeschorenturbograsland.Maar wel kletsnat-te weilanden enmoerasjes, rijkelijkgevuld met vogelsen schaarse plan-ten. Wie nog nooiteen steltkluutheeft gezien, maggeen tijd meerverliezen.

GERDT VAN HOFSLOT

Een tureluur in de Onnerpolder.

Vanaf het gemaal heb je een prachtig zicht op het natuurgebied.

in de polder



Michel Krol (links) en Alwin Hut in De Onnerpolder. FOTO’S JAN ZEEMAN

statief. Eenmaal voorzien van eenSwarovski-telescoop, blijkt de vo-gelbevolking nog veel gevarieerder.Drie soorten sterns (zwarte, wit-vleugel- en witwangsterns), geoor-de futen, watersnippen, tureluurs,kieviten, noem maar op.

En, oh ja, twee steltkluten. Par-mantig stappen ze op hun hoge po-ten door het moerasje, op zoek naariets verteerbaars. ,,Normaal moet jevoor die vogel naar Zuid-Frankrijk.Hier kun je ze gewoon in alle rustbekijken’’, zegt Krol.

Die ervaring heeft zijn collegaook. ,,Vorige week kwam ik hier eenonderzoeker tegen die net terugwas uit Polen. Die man was laaiendenthousiast. De sterns kan ik hiernog beter zien dan in Polen’’, zei hij.En dat horen we vaker. Er komenhier steeds meer mensen vogels kij-ken of fotograferen. Of hun gelui-den opnemen. Uit het hele land.Het lijkt hier soms wel De Efteling.Dit gebied is eigenlijk niet meer tevergelijken met andere gebieden inNederland, het zet zijn eigen stan-

daard. Het is uniek wat hier totstand is gebracht.’’

Wat is het geheim van de Onner-polder? Water en rust, zegt hettweetal. Krol: ,,In het begin van hetjaar laten we een enorme klets wa-ter binnen, zodat het gebied vernat.In de zomer droogt het dan lang-zaam op, tot de winter, wanneer hetwaterpeil weer flink omhoog gaat.In sommige delen laten we vee gra-zen. En verder komen we er zo wei-nig mogelijk aan. Dan gedijt de na-tuur. Vogels en planten komen van-zelf terug wanneer je ze water enruimte geeft. En niet ingrijpt.’’

,,In feite proberen we iets van desituatie van vroeger terug te bren-gen, toen De Hunze hier nog doorhet beekdal slingerde. Die trad ookaltijd buiten zijn oevers, waardoorde hele boel onder water liep’’, vultHut aan.

Door de hoge waterstand kun-nen weidevogels makkelijk bij hunprooidieren, in tegenstelling tot inde reguliere, gedraineerde weilan-den met turbogras, die een groot

deel van het platteland beslaan.Dat de natuur zo goed aanslaat,

komt volgens het tweetal ook doorde aard van het gebied, dat overi-gens wel een centimeter per jaarzakt door het inklinken van hetveen. ,,Enorm, open en geen bebou-wing. En weinig infrastructuur. Erzijn bijna geen wegen en paden,waardoor recreanten er ook geenlast hebben van autoverkeer. En hetgarandeert de rust voor mens endier.’’

De natte polder heeft wel iets vaneen tijdmachine, vindt Krol. ,,Hierzie je hoe Nederland er vroeger uit-zag en hoe rijk de natuur was.’’

Hut zegt overigens dat Het Gro-

ninger Landschap wel een oogje inhet zeil houdt. Zo werden er afgelo-pen jaar camera’s geplaatst die nes-ten van de sterns in de gaten hiel-den, nadat er verdachte lieden wa-ren gesignaleerd. ,,Je moet in zo’ngebied wel regelmatig je gezicht la-ten zien. Zeldzame vogels lokkensoms ongewenst gedrag uit. Er ishandel in eieren en jonge vogels.’’

Een andere bedreiging is de aan-wezigheid van het pompstationvan het waterwinbedrijf. Eigenlijkbotst de waterwinning met het na-tuurlijke beheer van het gebied.,,Daar willen we graag nog eens methet waterbedrijf over praten.’’

We verkassen een paar kilome-ter, naar het grote, betonnen ge-maal in de Onnerpolder, dat ookdienst doet als uitkijkplatform.Vandaar ontvouwt zich een prach-tig uitzicht over het gebied.

Dat trouwens niet alleen een toe-vluchtsoord is voor bedreigde vo-gels, maar ook een rijke flora kent.Orchideeën, draadzegge en gali-gaan zijn er te vinden, alsmede acht

soorten veenmos, waaronder zeerzeldzame.

Toch zijn ook hier niet alle dierenveilig. Krol wijst op een groepjegrutto’s, dat mismoedig tussen hetgras hurkt. ,,Dat zijn vogels waar-van de nesten zijn uitgemaaid. Ditjaar waren de grutto’s heel laat metbroeden. Sommige boeren hierhebben weidevogelpakketten waar-bij ze pas na 1 juni mogen maaien.Dat was dit jaar te vroeg. Het lastigeis dat die vogels in ons gebied voed-sel zoeken, maar broeden in de pol-der bij de boeren.’’

Toch zijn de beheerders optimis-tisch. Ze verwachten dat komendejaren nog meer zeldzaamheden inde Onner- en Oostpolder zullen op-duiken als broedvogel. ,,Het woud-aapje’’, denkt Krol. ,,De purperrei-ger, of de zeearend. En misschien dekraanvogel, ook al is dit gebied mis-schien wat te druk’’, hoopt Hut.

Over één ding zijn ze het weleens: ,,Het wordt echt natuur hier.’’En hup, daar gaan de verrekijkersweer naar de ogen.

‘Hier zie je hoeNederland ervroeger uitzag enhoe rijk denatuur was’

!"#$"%&'()* +",), -, .'%),/(-0 1"%2 ), ,'&33%

!"#$%& '()*+%#$,"- ./$($& 0//1'"($0#$ #))( -(2#33($4 5/0(() 2/-()"63+(10"7( ($ '/ .("$"- 2/-()"63 '/1-($45((1 7/2*/1%#8()4 9/))(,"-( :1"0#7;($ #)+ <(% /$0(1<//:% $/,"- "+& "+ ,('/1- ,"7<%8"64=##1./), >(10"7( ?::#1%(2($%($)(0(1% -/(, /$,(1</@,($& 1@"2(#::#1%(2($%($& -()(-($ ##$ ,( 1#$,0#$ A#1($& $##+% (($ :1#7<%"-& 1@+%"-.#$,()B ($ 1(71(#%"(-(8"(,4C/$($ "$ ,( #::#1%(2($%($ 0#$=##1./), >(10"7( ?::#1%(2($%($ +7<(:%,( 2/-()"63<(,($ 0//1 (($ #7%"(* )(0($0/) $"(@.( +/7"#)( 7/$%#7%($4

D(2#3!""#$%&' &()(#* +,*-(.#(,'( /(#),0(1%"&/ $"#2( 2""&*,3'(45 %4'(#6%+')"4 -(.%+$(45 *(##(,4 (4 ,4/*"&&"*,(/56(* 6+,/)+,& $%#'* %7-(6""&' (4 (#,/ 89:++#/ 4%%'6+&7 (4 0"&"2,*(,*(4:',(4/* .(/06,;.""#<

!""#$%&' .(/06,;* %)(# ((4 2%'(#4(#(0#("*,(1""&5 ((4 &%+4-( (4 #(0(7*,(<=""#4""/* 1,34 (# (>*#" ',(4/*(4 .(:/06,;.""# )%%# "&/ '""# .(6%(?*( ""4,/< ="* )"#,((#* )"4 &%-((#;"2(#/ (4(>*#" 2""&*,3'(4 )%%# -"/*(4 *%* 6+,/:6%+'(&,3;( 6+&75 ((4 $"//(#(**( (4(4;(&( 6%#(0")%%#1,(4,4-(4<

@($%4(#/ ;+44(4 %7 %4/ *(##(,4 6+4.%%'/06"77(4 '%(45 ((4 .&%(2(*3(;%7(45 (# ,/ ((4 %7*,0,(4 ""4 6+,/5((4 ;"77(# (4 7(',0+#( (4 (# ,/ ((4/(#),0(7+4* )"4 '( *6+,/1%#-%#-"4,:/"*,( A"2(4B%#-<

E$%+:#$$"$-=( 7#,)"0C )"4 %41( .($%4(#/ /*""*)%%#%7< !""# .,3 !""#$%&' &(--(4.($%4(#/ %4'(#&,4- %%; -(#(-(&'0%4*"0*(4 (4 %#-"4,/(#(4 -(1"2(4:&,3;( ()(4(2(4*(4 "&/ +,*/*"73(/5;%D(%06*(4'(45 E&2")%4'(452+1,(;2,''"-(45 .#,'-(")%4'(45&(1,4-(4 (4 -C24"/*,(;<

!"#$%&'()*+4,5) 676 &+))8 ), 1%-)9'#)% 9""28'22'%&)#),&), 5-0, &) :-,1), '',1) ;)<=-"*'', -, .'%),> ?**)#''*@)*)@), "2 A)& 5",,-@) 53-1), ),+)<&), ), #'99)*-09 ()%)-9(''%:""% '3&" ), "2),(''% :)%:")%>.)(& 3 ()*',@<&)**-,@ :""% BB, :',",5) '22'%&)#),&), 1', -< A)&%''15''# %3-# :', &):"%),=",&'=& "2 &) ,)#), #)& C''%+"*1>D) 1-%)=&-) ()',&+""%1& 1) :%'@),@%''@/ ), :)%5"%@& (":),1-), )),%",1*)-1-,@ -, A)& ="#2*)E>F), 13-1)*-09 ":)%5-=A& :', 1)9"<&), :', 1) '22'%&)#),&), :',C''%+"*1 G)%:-=) ?22'%&)#),&),-< &) :-,1), "2 ",5) +)(<-&),,,-&''%,$./-".

0''%,$./ 1*%2)3* 455'%(*&*"(*" ;)<=-"*'', HI JKLI .C .'%), M)*> 7L7 LHN ON II $'E 7L7 LHN 7J 6K

Rijksstraatweg 129 • 9752BD HarenWinkelcentrum Paddepoel Groningen

SALE

Vast deskundig personeelOpvang voor kinderen van

0 - 12 jaarVeilige opvang in een

uitdagende omgevingGrote groene buitenruimtenGespecialiseerd in

ontwikkeling van kinderen

Laat uvrijblijvendrondleiden!!

de leukste!Expert in kinderopvang!

Voor meer informatie: www.kinderopvangharen.nlU vindt ons ook op facebook!

Opvangvormendie wij bieden:• Kinderdagopvang• Buitenschoolse opvang• Tussenschoolse opvang• Gastouderopvang

Expert in kinderopvang!

Opvangvormen Opvangvormen die wij bieden:• Kinderdagopvang

Opvangvormen

Kleurige nieuwbouw voor het Zernike College. FOTO’S JAN ZEEMAN

HARENDAGBLAD VAN HET NOORDEN


Hemel en aarde. Dag ennacht. Grote woorden val-len voor het verschil tus-sen het oude Zernike Col-

lege aan de Westerse Drift en het nieu-we aan de Kerklaan.

Van een school waar muren en pla-fonds bruine vlekken hebben van delekkages, waar de temperatuur zo-mers tropische waarden bereikt en detechniek aan elkaar lijkt te hangenmet plakband, verhuizen leerlingenvan de bovenbouw havo en vwo enhun docenten in augustus naar eenhypermodern schoolgebouw.

Het zal even wennen zijn. Geennoodlokalen meer, maar lichte, goedgeventileerde lokalen rond centraleleerpleinen. Een grootse entree metpodium en tribune. Goede akoestieken isolatie voor muzieklessen. Eenspeciale machinekamer, ontwerp-ruimte en studio voor het technasi-um. Internet via de glasvezel voor aldie dertienhonderd mobiele tele-foons - en digitaal onderwijs natuur-lijk.

Ook de kleuren zullen wennen zijn.,,We zijn op veel scholen gaan kijkenen de meeste gebouwen zijn relatiefsaai’’, zegt projectleider Ben ter Borg.Dan grijnst hij even. ,,Je zou kunnenzeggen dat wij het wel erg bont heb-ben gemaakt.’’

Paars, oranje, groen, geel, rood,blauw. Het spat van de muren in hetnieuwe Zernike College. Er is geen lafkleurtje bij. De verschillende onder-wijsvormen die worden gegeven heb-ben hun eigen kleur. Rood voor havo,blauw voor vwo, geel voor montesso-ri, groen voor technasium. Directeur-bestuurder Wieteke Beernink en terBorg leiden apetrots rond. ,,Kleurgeeft warmte’’, zegt Ter Borg.

Haren is een onderwijsdorp. Strate-gisch gelegen ten opzichte van Gro-ningen-Zuid en de omliggende dor-pen. Daarom streek het uitdijendeGroningse Zernike College in 1992

neer in Haren. In de voormalige Han-nie Schaft Academie, het huidige ge-bouw aan de Westerse Drift.

,,Een AAA-lokatie’’, zegt Ter Borg.,,Alleen was het gebouw toen eigen-lijk al verouderd.’’ In de jaren daarnagroeide het Zernike als kool. Aan deWesterse Drift zijn uiteindelijk twin-tig noodlokalen bijgebouwd. Met alleongemakken van dien. Ter Borg: ,,Zoveel slechte kwaliteit, viezigheid, be-roerde techniek.’’

De eerste plannen voor nieuw-bouw ontstonden in 2007. Het hadnogal wat voeten in de aarde. Financi-eel, want de school staat in Harenmaar de meeste leerlingen komen uitGroningen en wie betaalt dan dehuisvesting? Ook de zoektocht naareen locatie in ‘het groenste dorp vanNederland’ ging niet gemakkelijk.Twaalf plekken passeerden de revuevoordat de Kerklaan werd uitverko-ren.

Drie architecten mochten hunplannen presenteren aan de school.Cultuur, technasium en ontmoetingwaren de drie speerpunten voor hetontwerp, daarnaast waren licht,lucht, ruimte, akoestiek en duur-zaamheid van belang. Medewerkers

en leerlingen kozen unaniem voorhet ontwerp van Klaas Paul de Boervan Team 4 Architecten.

Uiteindelijk stak de gemeente Ha-ren ruim 14 miljoen euro in de nieuw-bouw, geld dat de gemeente terug-krijgt uit de rijksbijdrage voor onder-wijshuisvesting. Het schoolbestuurvan het Zernike, O2G2, steekt nog on-geveer een miljoen in de inrichtingvoor vooral het technasium en de IT-voorzieningen.

,,Een verantwoorde investering’’,zegt Wieteke Beernink. Het gebouw isnamelijk zo ontworpen dat alle wan-den flexibel zijn. Alleen de betonnenmuren staan vast. Dus als vernieu-wing in het onderwijs over tien jaarom een andere inrichting vraagt, of dekrimp toeslaat in Haren, is het Zernikeletterlijk flexibel. Lokalen kunnen gro-ter, kleiner of helemaal weg. Er kun-nen zelfs appartementen van wordengemaakt.

,,We kunnen nu echt niet weten hoehet onderwijs er over twaalf jaar uit-ziet’’, zegt Beernink. ,,Bij de bouw vanscholen, maar ook zorgcentra bijvoor-beeld, is in het verleden weinig reke-ning gehouden met de toekomst. Datdoen wij wel.’’

Scholen in de steigers

MAAIKE BORST

De een bouwt nieuw, de ander wil een grondige opknapbeurt.De grote scholengemeenschappen Zernike College en Maar-tenscollege in Haren zijn dringend toe aan betere onderwijs-huisvesting. ,,Het is hier alsof je elkaars adem inademt.’’

Buitenpret

Jonah (links) en Sylvan vermaken zich uitstekend buiten op hun speeltoe-stel in Glimmen. FOTO CORNÉ SPARIDAENS

24 UUR HAREN

,,Samen met zeventien anderevrijwilligers organiseren wijallerlei activiteiten voor ouderenin Haren’’, zegt Verhagen-Lunen-burg. ,,We gaan met mensenwandelen, organiseren voorna-melijk spelmorgens, de bingo.’’Het hoogtepunt is de grote kerst-viering in december en de lente-middag in het voorjaar. Verha-gen-Lunenberg is sommigeweken dagelijks te vinden inZorgcentrum Westerholm.

Zelf doet ze dit vrijwilligers-werk nu 23 jaar en ze werd driejaar geleden voor haar inzetkoninklijk onderscheiden. Ver-hagen-Lunenburg is begaan metde ouderen. Niet iedereen is

geschikt voor ouderenzorg: ,,Jemoet er wel bepaalde affiniteitmee hebben.’’

In de beginjaren, eind jarenzeventig van de vorige eeuw, had‘Onderlinge Relaties’ bijna dertigactieve vrijwilligers, dat is nuteruggelopen naar zeventien.Dat komt volgens de voorzitsterdoor te weinig jonge aanwas. Diekunnen ze wel gebruiken: ,,Dejongste vrijwilliger is 63, deoudste 80 plus.’’

Haren is belangrijk voor Ver-hagen-Lunenburg: ,,We wonenhier sinds 1975. Ik vind het dorpgeweldig. We hebben een kortetussenstop gehad in Zuidlaren,maar ik ben na twintig maandenkruipend teruggekomen. Ik kondaar niet wennen, er heerst eenandere mentaliteit en ik konmijn draai niet vinden in hetvrijwilligerswerk. Dat kan ik inHaren wel. Ik woon hier metheel veel plezier.’’ (CB)

‘Mijn draai vinden invrijwilligerswerk’

HET HAREN GEVOEL

Trudy Verhagen-Lunenburg (77)is sinds 1993 druk met vrijwilli-gerswerk in de ouderenzorg. Zeis voorzitter van werkgroep‘Onderlinge Relaties’ vanuit deNicolaas Parochie.

Dertig leerlingen in een te klein lo-kaal. Geen ruimte om in groepjes tewerken. Geen fatsoenlijke ventilatie,tenzij je ook de tocht en de regenbinnen wil laten. ,,Het is alsof jeelkaars adem inademt’’, zei een gast-docent laatst.

Na jarenlang overleg tussen hetbestuur van de school en de gemeen-te Haren is er nu eindelijk zicht opeen ingrijpende verbouwing van hetMaartenscollege. Ook hier gaat hetover duurzaamheid, over luchtkwali-teit, over ruimte voor moderne onder-wijsvormen, over toegankelijkheid.Het Maartenscollege heeft 16 miljoeneuro nodig om de onderwijshuisves-ting op orde te krijgen, ongeveer netzo veel als het Zernike College.

Het grote verschil: het Maartens-college wil geen nieuwbouw. Datheeft logistieke redenen – waar moe-ten de zestienhonderd leerlingen heenin de tussentijd? – maar vooral ookemotionele. ,,Als je sloopt’’, zegtdirecteur Thomas Zipper. ,,Dan gaatde ziel van de school eruit.’’

Het Maartenscollege kiest voor‘revitalisering’, zoals Zipper hetnoemt. ,,Renovatie is een likje verf.Dit is veel meer dan dat.’’

Het is complete herinrichting. Vandrie lokalen worden twee gemaakt,krappe gangen verbreed, werkplekkengemaakt, het oude en het nieuwegedeelte beter verbonden, alles rol-stoeltoegankelijk gemaakt, de inde-ling versimpeld, het gebouw duur-zaam gemaakt. Zipper: ,,Het Zernikeheeft nieuwbouw, en dat vinden weprima en prachtig. Maar ook wij

hebben voor de komende dertig jaareen goed schoolgebouw nodig.’’

Het schoolbestuur van het Maar-tenscollege, de Stichting Carmel, kanongeveer acht miljoen zelf opbrengen.Het college van B en W van Haren wilde andere helft bijdragen. Carmel zoudat bedrag voor de gemeente voor-schieten, die het op termijn terugbe-taalt vanuit de rijksbijdrage vooronderwijshuisvesting. In septembervalt de definitieve beslissing in degemeenteraad.

,,Dit is het moment’’, zegt Zipper,die hierover al sinds 2008 met degemeente in gesprek is. ,,Wij kunnenen willen niet langer wachten. Pleis-ters plakken heeft geen zin meer.’’

Het is onmogelijk om het voorminder dan die zestien miljoen tedoen, zegt Zipper, want dan blijft hetdweilen met de kraan open. ,,Het kostinderdaad net zo veel als nieuwbouw.Maar als dit klaar is, dan heb je ookecht een nieuw schoolgebouw.’’

Een vernieuwd schoolgebouw meteen behouden ziel.

‘We willen de ziel van het Maartens bewaren’

Het Maartens College.

Informatie | Advies | Begeleiding

Groningen, Drenthe, Friesland

06 47 22 47 44www.catriencoolsma.nl

Een uitvaartverzorging op uw manier

De dood van een dierbare kan gepaard gaan met veel emotie.Het regelen van een uitvaart en alles wat daarbij komt kijkenis dan al gauw te veel. Dan is het fijn om te kunnen vertrou-wen op iemand die er voor zorgt dat alles goed geregeld wordt.Iemand die:

• goed luistert naar uw wensen en ideeën• een persoonlijke uitvaart voorop heeft staan• suggesties aanreikt en helpt bij het maken van keuzes

Voor meer informatie, neem vrijblijvend contact met mij op.

050-534778824 uurs storingsdienst aan gasapparatuur

Voor continuïteit in het jaarlijkseonderhoud aan o.a.

uw cv-toestel, geiser, boiler en kachels

Tel. 050-534 7788Middelhorsterweg 30-C HAREN

Zie www.gaslijn.nl

Per controle-beurt de voordeligste !

Uiteraard hebben we oo

Wij kunnen ook voor u eennieuwe cv ketel verzorgen!

keen 24 uurs storingsdienst.

De GASLIJN al 25 jaar een begripop de Hondsrug.

De Mediationwinkel organiseert 30 juni a.s.GRATIS thema-avond.

Het thema van de avond: ‘Scheiden en wat nu’.

Tijdens de thema-avond komen onder andere de volgendevragen aan de orde:

• Wat moet er geregeld worden?• Hoe vertellen we het de kinderen?• Hoe verdelen we onze spullen?• Hoe zit het met alimentatie?• Hoe moet het met ons huis?• Wat moet er in een ouderschapsplan staan?• Wat doet een mediator bij een scheiding?

Locatie: De Mediationwinkel(de Nieuwe Ebbingestraat 10, Groningen)

Datum: 30 juni 2015Tijd: 19.30 uur - 21.30 uur

Nieuwsgierig?.....Geeft u zich dan nu op!Dit kan tot uiterlijk 27 juni in de winkel of via de mail :[email protected] onder vermelding van “thema-avond”

IN DE

�P�P!P�DP�Q��/ �P�F1��0P

�P�P!P�DP�Q��/ ��F0R

Werken als vrijwilliger in de Hortus betekent o.a.:

(050) 537 00 53 | |

�P�P!P�DP�Q��/ ��P1�R0PD--

vakkennis.

�P�P!P�DP�Q��/ ��P1P��0P

Van een vrijwilliger verwachten we een minimale inzet van een dagdeel.

VRIJWILLIGERHORTUS

HAREN

[email protected] www.zinnzorg.nl

De Dilgt - Dilgtweg 3, Haren

De Dilgt - Prachtige woonzorglocatie in Haren.De Cirkel - Luxe zorgcomplex nabij De Dilgt.De Buurthuiskamers - Plezierige dagbesteding of een plek om

buurtbewoners te ontmoeten.Thuisdiensten - Opticien aan huis, tuinonderhoud, klusser-

vice, schoonmaakservice, zorg, administratieve hulp en meer.Behandeldiensten aan huis - Mondzorg, ergotherapie,

fysiotherapie, psychosociale ondersteuning en meer.

... Voor al uw vragen over zorg en diensten bent u vanharte welkom in het servicepunt in De Dilgt.

ZINN anticipeert, isslagvaardig entoekomstbestendig ophet gebied vanouderenzorg.

www.kloosterreizen.nl www.eeldespecialist.nl

Rijksstraatweg 177, 9752 BE Haren • 050-8200933 • [email protected]

Dinsdag 13 oktoberCruiseavond in hetFamiliehotel Paterswolde

gratisvluchten

GRATIS vluchten bij geselecteerde herfstcruises in het Middellandse Zeegebied in 2015Laat u betoveren door het Middellandse Zeegebied. Boek uw cruise vandaag nog en ontvang:• GRATIS vlucht vanuit Amsterdam* • GRATIS transfers van het vliegveld naar het schip (en vice versa)*

14-nachten Europese prachtms RotterdamRotterdam naar Barcelona, 26 september 2015Speciale gast: Lee Towers Tarieven vanaf € 1.299*

12-nachten Iberisch Schiereilandms RotterdamCivitavecchia (Rome) naar Rotterdam, 21 november 2015Speciale gast: André Kuipers Tarieven vanaf € 899*

14-nachten Helleens & Anatolisch avontuurms RotterdamVenetië naar Pireaus (Athene), 24 oktober 2015

Tarieven vanaf € 1.199*

vluchten



Het UMCG cen-trum voor revali-datie Beatrixoordis een van degrootste en meestbijzondere vanNederland. Toch isdat bij weinig Ha-reners bekend.

Harmen Prakken in het zwembad van Beatrixoord. FOTO JAN ZEEMAN

‘Als je gezond bent, weetje niet wat voor werelddit is’’, zegt JacomienPrakken. Zij weet als

geen ander wat voor wereld het is.Haar zoon Harmen (15) heeft eenprogressieve stofwisselingsziekte,NPS IIIA. Harmen zit in een rolstoel.Praten kan hij niet meer. ,,Hij werdogenschijnlijk normaal geboren,maar ontwikkelde zich trager danandere kinderen. Op een gegevenmoment kwam zijn ontwikkeling totstilstand.’’ Kinderen met deze stof-wisselingsziekte hebben een levens-verwachting van ergens tussen detien en twintig jaar. Harmen doethet goed, maar het ziekteverloopschrijdt langzaam voort.

Hij kan zich niet meer zelfstandigvoortbewegen. Zit altijd in dezelfdehouding in een rolstoel. Prakken enhaar man werken beiden, de zorgvoor Harmen is zwaar. Fysiek enmentaal. ,,Je hebt de handen vol aan

de zorg voor je kind, van tijd voor je-zelf is geen sprake. Dan ben je drukmet het regelen van persoonsgebon-den budget en de rompslomp diedaar tegenwoordig bij komt. Datkrijg je er allemaal bij.’’

Des te mooier zijn de momentenvan geluk. ,,De eerste keer dat Har-men in het zwembad lag vond hij hetbest spannend, nu is het wel anders.Hij begint te stralen als hij in het wa-ter ligt, zijn gelaatstrekken ontspan-nen." Prakken en haar man of degastouders van Harmen zwemmenelke vrijdag met hem. ,,We trekkenhem rustig voort in het water. Zijngezicht staat gelukkig. Hij is blij. Ge-wichtloos. We kunnen zijn beneneen beetje heen en weer bewegen.Dat zijn echt gouden momenten omte koesteren.’’

Harmen zwemt bij Stichting Be-wegen En Ademhalen, Stichting Bea.De stichting stimuleert mensen meteen lichamelijke beperking om tesporten en te bewegen. Hierbij werktde stichting nauw samen met Bea-

‘Mensen zien hi

CARLIEN BOOTSMA

Ontspanning

Klaus Klippers neemt, voorzien van alle comfort, zijn gemak ervan bij het’vissen’ bij Sassenhein. FOTO CORNÉ SPARIDAENS

24 UUR HAREN

Nadat Miedema stopte als be-heerder bleef hij wonen op deEshof. ,,Ik woon hier heel plezie-rig. Ik heb veel contact metmensen. Nog altijd krijg ik veelbezoek van mensen die eenoud-familielid zoeken of bezigzijn met een familiestamboom.’’

Werken op een begraafplaatsis best bijzonder: ,,Je maakt vanalles mee, daar moet je wel te-gen kunnen. Je komt soms ver-

drietige dingen tegen, maar jekunt ook veel voor mensenbetekenen. Je wilt natuurlijk dateen begrafenis zo prettig moge-lijk verloopt.’’

Meer dan 25 jaar had Miede-ma de leiding over de groen-voorziening in de gemeenteHaren. Hij kent alles wat groenis in Haren en omgeving. Dat isook wat hem zo trekt aan hetdorp. ,,Haren ligt in een prachti-ge omgeving, overal natuur. Hetis ideaal om er te wonen met aldie voorzieningen voor handen.Het Paterswoldsemeer, deDrentsche Aa. Zijn favorieteplek in Haren is niet moeilijk teraden: ,,De begraafplaats na-tuurlijk.’’ (CB)

‘Je wilt dat eenbegrafenis zo prettigmogelijk verloopt’

HET HAREN GEVOEL

Ubel Miedema (72) woont op deEshof. Hij deed tot zijn pensi-oen het onderhoud en de admi-nistratie van de begraafplaats.,,Het is een van de mooistebegraafplaatsen van de provin-cie.’’



trixoord. ,,Bewegen en sport is nietalleen een belangrijk onderdeel vanhet revalidatieproces, maar ookdaarna’’, zegt Ronald Stevens.

Hij is manager Bewegen, Sport enGezondheid bij het UMCG en mana-ger van Stichting Bea en regelt allesom de sporten heen. Hij werft desponsors, regelt fondsen, organi-seert begeleiding en beheert de ac-commodatie. Het sportcomplex vande stichting zit vast aan het UMCGcentrum voor revalidatie Bea-trixoord vast, maar is er geen onder-deel van. Het revalidatiecentrumhuurt overdag de faciliteiten, ’savonds wordt het gebruikt door lo-kale clubs, sportverenigingen en pa-tiëntenverenigingen.

Aan de grote houten picknicktafelmidden in het sportcomplex vertelthij over het belang van beweging.,,Bij patiënten doen we vooraf eentest in het inspanningslab. Hoeveelkunnen we iemand belasten en watwil iemand bereiken.’’ Een voor-beeld; iemand heeft een onderbeen-

amputatie ondergaan. ,,Als diegenethuis weer trap wil lopen dan kijkenwe of dat mogelijk is. Het is dan bij-voorbeeld van belang om te wetenhoeveel energie iemand kan produ-ceren.’’

Patiënten krijgen bij Bureau Sport(een onderdeel van Beatrixoord) ad-vies en worden gestimuleerd omook na de behandeling te blijven be-wegen: ,,Vanuit de Stichting BEA bie-den wij inmiddels negen sportenaan, waaronder fitness, goalball,handbiken en diverse sporten spel-groepen.’’

Stevens: ,,Het is dankbaar werk:

sommige mensen die hier komenkunnen zich alleen verplaatsen meteen joystick. Tennis is voor hen eenbal laten stuiteren op een racket dataan hun rolstoel is vast gemaakt.Daar halen ze zo veel plezier uit. Alsik van een ouder hoor hoe blij haardochter is dat ze mee heeft kunnendoen met tennisles. Dat ze daar opverjaardagen over vertelt, dan weetik weer even waarvoor wij dit alle-maal doen.’’

E dwin Krijgsman (48) is iemanddie regelmatig in het revalida-tiecentrum te vinden is. Hij

vertelt zijn verhaal in het tuincafévan Beatrixoord. Krijgsman is fana-tiek. ,,Ik weet gewoon dat ik beterherstel als ik fit ben. Daarom ben ikook zo veel mogelijk gaan sporten.’’Het is nu drie maanden geleden datzijn rechteronderbeen werd geam-puteerd. Je hoort het wanneer hijloopt om koffie te halen. Klik. Klok.De prothese aan zijn rechterbeen isdeels van metaal en zwaarder dan

zijn linkerbeen. Maar hij loopt. ,,Ikmoet hier wel heel diep over naden-ken hoor. Het gaat niet vanzelf, maarhet gaat geweldig.’’

Krijgsman wil uiteindelijk graagkunnen hardlopen. Daarvoor gaathij trainen, maar eerst moet hij weergoed kunnen lopen. Toen zijn beener nog aan zat, was er geen sprakevan sporten. Hij had te veel pijn. Naachttien jaar ondraaglijke pijn in zijnrechterbeen en verschillende opera-ties en kunstgrepen later, werd be-sloten om het been te amputeren.Tot 16 cm onder de knie.

,,Ik ben daar nu eigenlijk best blijmee, ik functioneerde niet meerdoor die pijn. Ik moet er wel bij zeg-gen dat mijn situatie anders is dandie van mensen die een amputatiemoeten ondergaan door bijvoor-beeld suikerziekte, of wakker wor-den na een zwaar ongeval en dan eenledemaat moeten missen. Ik had nogiets te kiezen.’’

Voor het gezin van Krijgsman washet wel anders; ,,Het is toch een stuk

lichaam wat er af gaat. Ik loop ge-woon in korte broek over straat, danvalt dit natuurlijk erg op.’’ Krijgs-man klopt op het stuk kunststof datom zijn stomp heen zit. ,,Het kan mijniet schelen, maar mensen kijken enkunnen er van schrikken.’’

A lle behandelruimtes zittenlaag in het gebouw, de kanto-ren hoog. In een van die kan-

toren op locatie Beatrixoord zittenMarjo Keijer, stafadviseur commu-nicatie en Mirjam Mulder, beleidsad-viseur bij het UMCG Centrum voorRevalidatie. Mulder: ,,De groep diehier komt revalideren is heel divers.Zware ongevallen, dwarslaesie, am-putatie, longrevalidatie, oncologi-sche revalidatie, hartrevalidatie. Datis een kenmerk van dit revalidatie-centrum, dat zo veel verschillendemensen hier terecht kunnen.’’

Keijer: ,,Mensen die hier revalide-ren hebben met groot verlies te ma-ken. Hun leven staat op de kop. Het iserg bijzonder om te zien dat veelmensen nog altijd zo positief zijn. Ikhoor vaak dat mensen weer perspec-tief zien.’’ Centraal in de behande-ling staat zelfregie. Thuis moet depatiënt ook zo veel mogelijk op kun-nen pakken. Aan het begin van debehandeling wordt al een duidelijkelijn gesteld wanneer iemand klaar ismet de behandeling. Dat is duidelij-ker voor de patiënt en de behandela-ren.’’

In Beatrixoord vinden tal van zeeruiteenlopende behandelingenplaats. Zo is er het TBC centrum, hetgrootste van Nederland. Maar ookhet Centrum voor Revalidatie, waarmensen revalideren met diabetes.Verder kent het centrum een van devijf longcentra in Nederland en wor-den er mensen met een hoge dwars-laesie behandeld.

Het behandelcentrum is de laatstejaren flink aan het renoveren. Afde-ling voor afdeling wordt verbouwd.Twee verdiepingen zijn al stevig on-der handen genomen.

Beatrixoord onderscheidt zichook door een groene omgeving. Datheeft volgens Keijer een positief ef-fect. ,,Behandelruimten en verpleeg-afdelingen zijn zo veel mogelijk aande Hortuskant gesitueerd, vanwegehet mooie uitzicht. Het interieurheeft veel kleur en fotobehang vandieren en groen. We halen zo de bui-tenwereld naar binnen."

Het revalidatiecentrum grenstaan de Hortus. Daar wordt door hetcentrum gebruik van gemaakt. Men-sen die revalideren kunnen makke-lijk de tuinen bezoeken. Mulder: ,,Wewerken veel samen met de omge-ving. Behandelaars van ons gaanook naar woonzorgcentrum De Dilgten behandelaren werken eveneensop de aangrenzende Mytylschool ofop de buitenschool voor chronischzieke kinderen. Die participatie vin-den we belangrijk.’’

en hier weer perspectief’

Sommige mensendie hier komenkunnen zich alleenverplaatsen meteen joystick

Per jaar worden in Beatrixoord onge-veer 700 mensen klinisch en 4200mensen poliklinisch behandeld. Dielaatste groep is twee tot drie keer perweek in het centrum te vinden. HetBeatrixoord is de grootste werkgevervan de gemeente Haren. Er werken600 mensen.

Grootse werkgevervan Haren

LOUNGEENTUINMEUBELEN.COMS U P E R C A M P KONINGSWEG 8 ( OOSTERHOOGEBRUG) • GRONINGEN • 050-5420054

GEKOZEN TOT BESTE VAN NOORD-NEDERLAND IN COLLECTIE, PRIJS, KWALITEIT EN SERVICE!

AMEGA SUPERCAMP SUMMER SALE!

Diana

Aruba / MilaanRoos

Tulp

CaymanFord

Verona

Baya / Lazio

Nixon

Rialto

Kennedy

NU 899,-€ 1906,-

DUIZENDEN SET COMBINATIE S IN ONZE 6000 M2 SHOWROOM... WEERBESTENDIGE BUITENMEUBELEN... HEERLIJK ZITCOMFORT IN VELE PRIJSKLASSES!

NU 799,-€ 999,-

NU 1299,-€ 2188,-

NU 1149,-€ 1349,-Ford

NU 999,-€ 1259,-

DianaNU 999,-€ 1767,

-

NU 699,-€ 1275,-

NU 799,-€ 1065,-

NU 1299,-€ 1855,-

Ba / LazioNU 1399,-€ 1699,

-

NU 299,-€ 549,-

WIJ HEBBEN NOG VEEL MEER SUMMER SALE... OP=OP! ALLES IS DIRECT UIT VOORRAAD... DUS KOM LANGS EN GENIET SNEL... WIJ ZIJN ALLE DAGEN OPEN!

bij O’42 interieur

Vitra Eames Plastic Chair- nieuwe afmetingen- extra kleuren

Eames Plastic Chair (1950), Charles and Ray Eames

saleMeubelen Woningtex t ie l Ver l icht ing Accessoires

Oosterstraat 429711 NV GroningenT +31 (0)50 3127112W www.o42interieur.nl

i n t e r i e u r

Nu in de winkel!

kortingen tot 70% op o.a. Vitra, Hay, Cor, Artifort,Interlübke, Montis, Pastoe, Artemide en Foscarini

Unistee Makelaars

Rijksstraatweg 142, 9752 BM HarenT (050) 535 20 [email protected] | www.unistee.nl

Zoals bij de meeste makelaarskantoren hangen ook de ramen van Unistee Makelaars vol met foto’s en informatievan panden die in de verkoop en/of verhuur zijn. Met één onderscheidend verschil: door vrijwel alle aanbiedingenloopt diagonaal in rood de tekst ‘Verkocht’ of ‘Verhuurd’. Nienke Poppema, samen met Hilja Vredeveld eigenaarvan Unistee Makelaars: “We verkopen helemaal uit!”

“We verkopen echt helemaal uit”, lacht Nienke. “We hebbenin het eerste half jaar van 2015 al bij net zo veel woningensuccesvol bemiddeld als in het hele jaar 2014. Het vertrou-wen bij de potentiële kopers lijkt weer helemaal terug tezijn. Halverwege 2013 was het absolute dieptepunt in dehuizencrisis, al heeft het in Haren nooit echt helemaal stilgestaan. Mensen wonen graag in Haren en de vraag naarwoningen is altijd gebleven. Maar dat wil niet zeggen datde crisis geruisloos aan Haren voorbij is gegaan. In 2014was er echter al sprake van een licht herstel, een oplevingdie zich dit jaar in alle hevigheid heeft doorgezet.”

Menselijk aspectUnistee Makelaars is de relatief moeilijke achterliggendejaren niet in de laatste plaats goed doorgekomen dankzijhaar unieke aanpak. Hilja: “We hebben nooit het menselijkaspect, dat bij elke verkoop of aankoop om de hoek komtkijken, uit het oog verloren. Bij elke bemiddeling gaat hetniet alleen om het object ‘woning’, maar vooral om de mensdie de woning in verkoop heeft of daar naar op zoek is.En hebben we het over mensen, dan hebben we het overemoties. Onze werkwijze is erop gebaseerd dat de mensende zakelijke aspecten met een gerust hart aan ons kunnenoverlaten, maar dat we de emoties met elkaar delen.We hebben in de bijna tien jaar van ons bestaan metallerhande situaties te maken gehad en we kunnen inprincipe alles aan.”

Geen blablaHet zakelijk aspect van elke transactie wordt gedragendoor een aanpak die als uitgangspunt heeft: ‘Nait soezen,moar doun’. Nienke: “We zijn wars van alle mooipraterij diein de makelaarswereld maar al te vaak wordt gebezigd.Er is een heleboel blabla rond de verkoop of aankoop van

Unistee Makelaars | Nienke Poppema | Hilja VredeveldRijksstraatweg 142 | 9752 BM Haren | Tel. 050 - 535 20 20 | www.unistee.nl

een woning, waar de aanbieder of zoeker niets aan heeft.Er wordt van alles beloofd, waar achteraf dikwijls maarweinig van terecht komt. Wij willen voor iemand gewooneen huis kopen of verkopen. We willen de zaken tot achterde komma perfect geregeld hebben. Punt.”

SlagkrachtUnistee Makelaars viert in 2016 haar tweede lustrum en isin die jaren in grootte altijd bescheiden gebleven. “Dat iseen heel bewuste keuze geweest”, aldus Nienke en Hilja.“Als relatief klein kantoor behoudt je zo je slagkracht. Hoegroter je groeit, hoe meer ballast er aan de organisatie gaathangen en hoe trager ze gaat functioneren. Bovendiengroeien de overheadkosten mee met de uitbreidingen.Kosten die op de een of andere manier gecompenseerden dus doorberekend moeten worden. Nee, dan kiezen wijervoor om bescheiden te blijven qua omvang en investe-ren we liever in de diepte, de kwaliteit van ons vak.”

AankoopmakelaarNaast verkoopmakelaar biedt Unistee Makelaars ook haardiensten als aankoopmakelaar aan. Nienke: “Het is maareen paar letters verschil, maar een aankoopmakelaar iswezenlijk iets anders dan een verkoopmakelaar. Eenverkoopmakelaar behartigt namelijk alléén de belangenvan de verkoper, nooit die van de potentiële koper. Duswees als potentiële koper verstandig en neem je eigenaankoopmakelaar mee.”

Wilt u een deskundige en zakelijke partner die uw belan-gen behartigt bij de aankoop van een woning, vraag danNienke of Hilja mee. “De eerste bezichtiging is kosteloos.Een prima gelegenheid om kennis met ons te maken en teervaren wat de toegevoegde waarde is van een aankoop-makelaar. Wij kijken met een kritische blik naar de woning,geven advies over de markt en de waarde van de woning,doen de onderhandelingen, nemen de juridische zakendoor en regelen indien gewenst de financiering.”

VERKOCHT

VERKOCHT

VERKOCHT

VERKOCHT

VERKOCHT

VERKOCHT

VERKOCHT

VERKOCHT!

Met dank aan tweevaste krachten en60 vrijwilligers isde botanische tuinHortus in Harennog op de been.Het is echter eenwankele toestand,zegt de onbetaaldevoorzitter DouweWiersma: ,,We heb-ben anderhalf àtwee ton nodigvoor een stabieleorganisatie.’’



Het is herfst in de Hortus inHaren. De tropische kas isal jaren afgesloten van deverwarming en nu dicht

voor publiek. De kas moet wegensonveiligheid snel tegen de vlakte,maar dat vindt Douwe Wiersma nietzo erg. ,,De planten in de kas doenhet al jaren zonder verwarming enzullen wel overleven. Veel erger isdat wij niet overleven als niemandmet geld over de brug komt.’’

Even een klein stukje historie voorwie het is vergeten. In 1642 schonkapotheker Henricus Munting in deGroningse Rozenstraat zijn bijzon-dere gewassen aan de universiteit. Erwerden op het terrein kleine kassengebouwd en de verzameling plantenwerd steeds veelzijdiger.

In het begin van de twintigsteeeuw was ruimtegebrek de reden omover de grens met Haren te kijken.Het landgoed De Wolf werd aange-

kocht en op de plek waar later hetBiologisch Centrum zou komen,verrees een tuin voor de genetica. In1966 werd de grote tropische kas ge-bouwd en de planten uit Groningenovergebracht naar Haren. In de loopder jaren werd het terrein van 20hectare ingericht. En in 1995 open-de Koningin Beatrix de ChineseTuin.

Best opvallend, zegt voorzitterWiersma (72), oud-hoogleraar fysi-sche chemie van de Rijksuniversi-teit, dat de Hortus bij de verplaat-sing naar Haren voor de weten-schap al niet meer interessant was.,,Na de ontdekking van DNA in 1953werd de biologie heel erg molecu-lair en kwam plantenkunde op detweede plek. De reden voor de bouwvan het Biologisch Centrum naastde Hortus was bij de bouw in 1969 alachterhaald’’, zegt hij.

Toch bleef de Rijksuniversiteitflink investeren in de botanischetuin. Zo vormden uitgravingen

Herfstin deHortusHaren

ANITA PEPPING

Lunch

Marcel Swart van Roggen BV op locatie aan de lunch in de Kerkstraat.FOTO CORNÉ SPARIDAENS

24 UUR HAREN

,,Ik loop hier nu meer dan tienjaar rond. Tien jaar geledenkwam ik om de automatiseringop poten te zetten, later ben ikdoorgeschoven naar de admini-stratie. Ik ondersteun het be-stuur en de directie. Als ik hetniet leuk vond, had ik het niettien jaar volgehouden.’’

Het is volgens De Haan vangroot belang dat de Hortus blijftbestaan. ,,Het is ons niet altijdvoor de wind gegaan, maar devrijwilligers staan achter deHortus en blijven doorgaan.’’ Erlopen ongeveer zestig tot zeven-tig vrijwilligers rond. ,,Er is maareen Hortus in het Noorden endie moet blijven. Hier kom jehelemaal tot jezelf.’’

De Haan gaat zijn vrijwilli-gerswerk nu wel afbouwen, hijwerkt alleen nog ’s ochtends.,,Anders zie ik mijn vrouw ooknooit.’’ Ondanks zijn lange loop-baan bij de Hortus heeft hij nietzo veel met planten. Dat hoeftvolgens hem ook niet: ,,Eendirecteur hoeft ook niet allesvan de boekhouding te weten,zolang je maar ongeveer weetwaar het over gaat. De sfeer bijde Hortus is belangrijker.’’ AlsDe Haan straks meer thuis is,gaat hij waarschijnlijk niet metzijn vrouw tuinieren: ,,Ze ver-trouwt me niet in de tuin.’’

Mooi aan Haren vindt DeHaan de groene omgeving. Datziet hij in zijn woonplaats Be-dum minder. Zijn favoriete plekis natuurlijk de Hortus. ,,Ik benpolitiek veel meer bij Harenbetrokken dan bij mijn eigenwoonplaats. Ik ga regelmatignog voor politieke doeleindenvoor de Hortus de hort op.’’ (CB)

‘Ik heb niet zoveel met planten’

HET HAREN GEVOEL

Klaas de Haan (73) wordt ookwel meneer Hortus genoemd.Hij werkt al tien jaar als vrijwil-liger bij de Hortus, maar hetwordt nu tijd om het vrijwilli-gerswerk af te bouwen.

Alessandra van de Voort-Borstlap. EIGEN FOTO



voor de bouw van het BiologischCentrum de ondergrond voor derotstuin in de Hortus en werd eentuin gekocht van de internationaalbekende landschapsarchitect PietOudolf. Van 2002 tot 2012 besteeddede RUG 1,5 miljoen euro aan de ex-ploitatie van de Hortus.

Met het vertrek van het BiologischCentrum vond het universiteitsbe-stuur het welletjes en trok zij de fi-nanciële stekker uit de Hortus Ha-ren. De grond en de gebouwen ble-ven van de RUG, maar voor perso-neelskosten was geen budget meer.Tussen de stichting en de vriendenvan de Hortus ontstond ruzie en di-recteur Jan Kappenburg stapte op.

Wiersma, destijds voorzitter vande Vrienden, kan er kort over zijn:,,Er was geen geld meer voor het ma-nagement en vanaf dat momenthing het voortbestaan af van de in-zet van vrijwilligers.’’

Wiersma werd op voorspraak vanhet collegebestuur van de RUG het

jaar daarop stichtingsvoorzitter eneen andere universiteitsman, JanPoutsma bekleedt sindsdien vrijwil-lig het penningmeesterschap. Alge-meen bedrijfsleider is de 73-jarigeKlaas de Haan, maar na tien jaar vrij-williger te zijn geweest, heeft hij zijnfunctie nu beschikbaar gesteld (zieelders op deze pagina). Alleen de ho-venier en een paar parttimebaantjesworden betaald, in totaal 2 fte’s.

De vraag is hoeveel bestaansrechtde Hortus nog heeft. Is het een ach-terhaald concept dat nog door eenhandvol ouderen wordt bezocht?Wiersma denkt dat er wel degelijkeen toekomst is. ,,Het is belangrijk

dat kinderen kennis blijven makenmet de natuur’’, zegt hij. ,,Tuinenzijn niet hip. Mensen willen belevingen daarom bieden we nu een audio-tour aan door de Chinese Tuin en or-ganiseren we kinderfeestjes. De re-acties daarop zijn positief.’’

Maar daarmee is de Hortus er nogniet, zegt hij. ,,De RUG moet eerstvan het idee af dat deze plek goudwaard is voor woningbouw. In hetslechtste geval zou de Hortus aan denoordkant een stukje kunnen opof-feren, als het hart van de Hortus, deoude Laarmantuin, en de ChineseTuin maar intact blijven’’, zegt deoud-hoogleraar. Voor het behoudvan de Hortus spreekt volgens hemook nog een sociaal maatschappelijkaspect. ,,Wij bieden werk, ook aanvrijwilligers die anders buiten hetarbeidsproces vallen.’’

Eerdere financiële steun ten spijt,momenteel heeft het weinig zin ombij de gemeente Haren aan te klop-pen voor een zak geld. Verantwoor-

delijk wethouder Mariska Sloot zegtde Hortus een warm hart toe te dra-gen, maar financieel heeft zij nularmslag. ,,Voor steun moet de Hor-tus bij de RUG zijn. In 2020 loopt hetcontract met de RUG af en wordt ergekeken wat er op de plek van deHortus moet komen. Daar zijn al eenpaar oriënterende gesprekken overgevoerd met het Hortusbestuur’’,zegt Sloot in een reactie.

Qua bezoekersaantallen blijft deHortus de laatste jaren redelijk sta-biel: 25.000 op jaarbasis. De clubVrienden van de Hortus telt 2600 le-den, maar dat zijn tevens de abonne-menthouders die voor 17,50 per per-soon de tuin steunen.

Wiersma: ,,De Hortus is een cultu-reel historisch erfgoed en eventueelin iets kleinere omvang blijft ’t ookde moeite waard, maar voor een goe-de bedrijfsvoering moet je niet af-hankelijk zijn van een paar vrijwilli-ge pensionado’s, want dan komt hetuiteindelijk niet goed.’’

’Wij gaan nietoverleven alsniemand met geldover de brug komt’

Ze kan niet aanzien dat de ChineseTuin zo wordt verwaarloosd. De tuinzelf is redelijk onderhouden, maar degebouwen moeten nodig een verfbeurthebben. Daarvoor is echter specialelakverf met hars nodig. Net als debijzondere dakpannen en de kiezels opde grond moeten de materialen uitChina komen. En dat kost veel geld.Alessandra van de Voort-Borstlap (54)uit Elsloo werpt zich daarom op alsambassadrice van de Chinese Tuin.Met lezingen door het hele land hooptze de tuin onder de aandacht te bren-gen. ,,Haren heeft een heel bijzondertotaalconcept van grote kunsthistori-sche waarde die je nergens in Europavindt. Je bent hier echt even in China.’’

Zij weet waar ze over praat, zewoonde jaren in Azië en was negen jaarconservator Aziatisch keramiek vanmuseum Princessehof in Leeuwarden.

‘Je bent hier echteven in China’

Douwe Wiersma. ANITA PEPPING De Hortus:cultureel historisch erfgoed. FOTO’S ARCHIEF DVHN

Goeman Borgesiuslaan 58Vraagprijs: €649.000,- k.k.

T.W.S. Mansholtstraat 18 GroningenVraagprijs: €489.000,- k.k.

Meerweg 28 KropswoldeVraagprijs: €575.000,- k.k.

Hoge Hereweg 82 GlimmenVraagprijs: €719.000,- k.k.

Zuidveld 6 OnnenVraagprijs: €749.000,- k.k.

Olde Hofweg 5-7 WesterveldeVraagprijs: €975.000,- k.k.

Petrus Campersingel 33 GroningenVraagprijs: €650.000,- k.k.

Rijksstraatweg 55 GlimmenVraagprijs: €425.000,- k.k.

Scharlakenlaan 8 HarenVraagprijs: €785.000,- k.k.

Rijksstraatweg 337 HarenVraagprijs: €995.000,- k.k.

Parallelweg 61 GlimmenVraagprijs: €545.000,- k.k.

Duinweg 9 MidlarenVraagprijs: €595.000,- k.k.

Alfred Bakker Makelaars is al ruim 45thuis in de betere woningmarkt in Haren,Groningen en de kop van Drenthe. In diejaren is door ons kantoor een enormeexpertise opgebouwd in het midden- enbovensegment en slagen we er telkens weerin om de juiste match te maken tussen klanten droomhuis.

Ons vak is onze passie. Of het nu gaat omhet vinden van uw droomhuis, een goedearchitect voor een ingrijpende verbouwingof het helder krijgen van de bijkomendefinanciën; u zegt wat u wilt en wij gaan vooru aan de slag! Wij denken net zo lang met u

Waarom Alfred Bakker Makelaars?

Alfred Bakker MakelaarsRijksstraatweg 233, Haren(050) 534 45 33

www.alfredbakker.nlMakelaars en Adviseurs

mee tot het gewenste resultaat is bereikt.Wij nemen ruim de tijd voor onze klanten,bouwen een band op en begrijpen op diemanier precies wat u wilt bereiken. Iedereenheeft immers weer andere wensen. We hebbenalle middelen en kennis in huis om vervolgenseen perfect afgestemde strategie uit testippelen.

"Alfred Bakker Makelaarsis al ruim 45 thuis in debetere woningmarkt inHaren, Groningen ende kop van Drenthe"



Zwemles

Tygo gaat leren duiken tijdens zijn zwemles in zwembad Scharlakenhof.FOTO CORNÉ SPARIDAENS

24 UUR HAREN

Alie Smith: ,,Wij werden bena-derd door ouders uit Noordla-ren. De kinderopvang daar gingdicht en ouders wilden de op-vang graag in stand houden. Naeen aantal gesprekken hebbenwe besloten om het over tenemen.’’ Oki draait nu een jaaren is van negen naar zeventienkinderen gegaan.

,,Wij vinden natuur erg be-langrijk, ik denk dat we daaromgroter worden. We zitten hier ineen prachtig gebied. We nemen

de kinderen vaak mee naarbuiten. Konijnen voeren, naarde kippen, de moestuin in.’’Noordlaren is volgens Smitheen ‘super plek’. ,,We zijn zo bijde boer, daar kunnen de kinde-ren lammetjes aaien.’’ Zelf zijnSmith en Kuiper niet elke dagin Noordlaren te vinden. ,,Wijzijn ook veel in de buiten-schoolse opvang in De Groeve.’’

Toch is de favoriete plek vanSmith ondertussen wel Noord-laren geworden. Vroeger reedze er alleen maar doorheen.Dat is nu wel anders. ,,Mensenzijn er sociaal, iedereen helptelkaar, veel mensen zijn bij deopvang betrokken. Als er wat isdan zijn ze er meteen. Gewel-dig.’’ (CB)

‘Mensen zijn sociaal,iedereen helpt elkaar’

HET HAREN GEVOEL

Alie Smith (49) runt samen metLisette Kuiper (29) Kinderop-vang Oki in Noordlaren. Hetkinderdagverblijf werkt nauwsamen met ouders uit de buurten groeit nog altijd.

Kinderopvang in de voormalige basisschool De Rieshoek in Noordlaren. FOTO JAN ZEEMAN

Horen, zien en zwijgen.Herman van De Lanteernis een goede kroegbaas.Zelfs voor de meest gesle-

pen ondervragingstactiek blijft deuitbater van de kroeg in Noordlarenlang ongevoelig. Net als het zweethem begint uit te breken, hobbelt erheel langzaam een auto het pad af.Een grasmaaier steekt uit de achter-bak. ,,Vraag hem maar.”

Achter het stuur zit Albert JanVeldman. Gelooide huid, blauwetrui, wakkere ogen onder het grijzehaar. Of hij wil vertellen wat Noord-laren voor dorp is? Veldman staptuit. Als er iemand is die het wetenkan… Hij wijst naar de boerderij eeneindje verderop. Daar is hij tachtigjaar geleden geboren. Er is veel ver-anderd in die tachtig jaar. ,,Vroegerhad je hier veel boeren. Nu veelogen.”

Ogen?,,Psychologen, sociologen, peda-

gogen. Er liep er net nog een langs.”Niet dat het daarmee nou direct

minder gezellig is geworden in hetdorp. Iedereen gaat hier prima metelkaar om, tenminste, dat is zijn er-varing. ,,Het maakt niet uit of je pro-fessor bent of ondernemer of boer ofarbeider. Eh… medewerker, bedoelik.”

Kleine huizen zijn er weinig inNoordlaren. De boerderijen zijn ro-buust, de woningen royaal. Je woonthier op stand, zonder dat het kakke-rig is. Maar goedkoop is anders. Bo-vendien zit het dorp min of meer opslot. In de jaren ’90 is nog een beetje‘witte schimmel’ bijgebouwd, maarverder is en blijft het authentieke ka-

rakter van het dorp behouden.Dat heeft gevolgen voor de bevol-

kingssamenstelling. Jongeren trek-ken weg, want ze kunnen de huizenniet betalen. Ouderen die het profes-sioneel gemaakt hebben, betrekkende huizen die vrijkomen. Dik 300brievenbussen telt Noordlaren. Erzijn wel 160 ondernemingen geves-tigd. En dat zijn geen boeren.

Veldman zag het dorp veranderen.Vroeger graasden er koeien op deweilanden rond het dorp en stond errogge en tarwe op de akkers. ,,Nu ishet bijna allemaal natuur. En de restzetten ze onder water.”

Vroeger had je hier winkeltjes, eensmederij, een school. ,,Allemaal weg.Het is dat de kerk een monumentis...”

En zo verdwijnt er meer. De legen-darische toneelvereniging de Deur-zakkers is ter ziele. De leden haddenhet druk, druk, druk. Maar er gaangeruchten dat het bij een aantal le-den toch weer gaat kriebelen en datNoordlaren binnenkort opnieuween toneelclub heeft.

Nog een monument dat onderdruk staat: Thomasvaer en Pieternel.Een fantastische Nieuwjaarstraditie,een voorstelling waarbij in rijm-vorm alle dorpsroddels worden

doorgenomen. Altijd onwaarschijn-lijk goed geïnformeerd. Oud-burge-meester Mark Boumans hoorde en-kele jaren geleden tijdens deze voor-stelling in de dorpskerk dat er eenklein Boumansje op komst was!Maar het kost elk jaar veel tijd enenergie om de roddels te verzamelenen op rijm te zetten. De huidige sa-menstellers zijn hard op zoek naaropvolgers.

De (voormalige) school, De Ries-hoek, is wel een pijnpuntje. Het ge-bouw staat met de kont naar de be-roemde skeelerbaan waar geregeldde eerste marathon op natuurijswordt verreden. Tot voor kort ren-den de kinderen van Noordlarenover het schoolplein, maar nu schiethet onkruid tussen de tegels op. Deschool zou te klein zijn geworden, re-den om de deuren te sluiten. Bewo-ners van het dorp willen dat het ge-bouw behouden blijft voor het dorp.Inmiddels is er een kinderopvanggevestigd, een koffie- en theehuisdat ook moet gaan dienen als dagbe-steding voor mensen met een beper-king. Kunstenaar John Dilling heefter zijn atelier.

Afgelopen zaterdag kwam hetdorp helpen de Rieshoek verder opte knappen. Op het schoolpleinkomt een jeu de boules-baan. Zo zijnze wel in Noordlaren: ,,Als er watmoet gebeuren, is iedereen paraat”,zegt Veldman. ,,Tenminste, wie kan.”

Zelf kan hij niet altijd. Zijn zoon isin de winter in de ban van de mara-thon op natuurijs. ,,En dan zorg ik opde boerderij voor het vee. Tegen-woordig ben ik arbeider. Medewer-ker.”

Mutatis mutandis. Zelfs in Noord-laren.

Veel ‘ogen’ inNoordlaren

BRAM HULZEBOS

Noordlaren. Een authentiek dorp met ouderwetse gemeen-schapszin. Maar wel een dorp op slot, waar jongeren nauwe-lijks een betaalbaar onderkomen kunnen vinden.

’Als er hier watgebeuren moet isiedereen paraat

Bezoek onze showroom!

1e Energieweg 14i

9301 LG Roden

Veranda’sGlazen schuifwanden

Carports & Tuinkamers

06 333 63 079www.verandasroden.nl

Hoveniersbedrijf BerendsKleine Kamp 1, 9755PZ Onnen050 - 53 40 443 | 06 - 16 53 59 [email protected] | www.hoveniersbedrijf-berends.nl

RESTAURANT DE TWEE PROVINCIËN

‘Hé, je wordt hier nog begroet!’

Tekst: Fred Ootjers

Het kan je als gast van RestaurantDe Twee Provinciën gemakkelijkgebeuren dat je onderweg in delange gang, die van de entree naarhet restaurant loopt, door drieverschillende medewerkers wordtbegroet. Spontaan, welgemeenden zonder een zweem van degelegenheidsglimlach die in dehoreca nu eenmaal standaard is.‘Gastvrijheid wordt bij ons methoofdletters geschreven en wegeven ook écht inhoud aan hetbegrip’, aldus Marcel de Vries,exploitant van De Twee Provinciën.

Er zijn genoeg redenen te bedenkenom een bezoek te brengen aanRestaurant De Twee Provinciën. Inde eerste plaats is dat natuurlijkde unieke locatie. Gelegen op eenschiereiland biedt het pand methaar markante miniatuur vuurtoreneen fantastische uitzicht op hetPaterwoldsemeer. En heel bijzonder:het restaurant ontleent haar naamaan het feit dat de provinciegrenstussen Groningen en Drenthe dwarsdoor het gebouw loopt. Naar keuzekan er dus op het recent gerealiseerdeloungeterras een aperitief in deprovincie Groningen worden genoten,waarna het à la carte menu wordtgeserveerd in de provincie Drenthe.

Het nieuwe loungeterras heeft ruim60 zitplaatsen, wat het totaal aantal

RESTAURANT DE TWEE PROVINCIËNMeerweg 245 - Haren - Telefoon (050) 309 00 08E: [email protected]: www.detweeprovincien.nl

www.kunstbijdetweeprovincien.nl

maar we verzorgen ook familiereüniestot 1000 personen. Van een ontvangstmet alleen koffie en koek, totcomplete programma’s met lunch endiner.We hebben daarin inmiddels eenruime ervaring opgedaan en alsprofessionals kijken we nergens meervan op en kunnen en willen we inprincipe elk verzoek honoreren.”

Het moge duidelijk zijn: het bruist aanhet Paterwoldsemeer. In ieder gevalbij De Twee Provinciën. “Zo hadden wehier laatst weer het evenement ‘SpringMusic’ in huis.De vorige editie dateerde van ruimtien jaar geleden en wij vonden detijd rijp om het weer nieuw leven in teblazen. En dat vonden wij blijkbaar nietalleen: het was een overweldigendsucces! Wat we alleen graag zoudenzien is dat ook anderen de zaak latenbruisen. Wanneer gaat ‘De dame aanhet meer’ eindelijk open? En wanneer‘De Rietschans’? Het kan toch nietzo zijn en blijven dat er rond het helePaterwoldsemeer niet meer daneen goede 1000 terrasstoelen zijn,waarvan wij er een krappe 300 vooronze rekening nemen?

Als Restaurant De Twee Provinciënnemen we graag het voortouwin het bedenken van activiteiten,maar voor een blijvend en breedgedragen succes moeten we hetals horecaondernemers aan hetPaterwoldsemeer samen doen.”

zitplaatsen inclusief het bestaandeterras op 260 brengt. Bij de inrichtingheeft het comfort voorop gestaan, nietin de laatste plaats voor wat betreftde ruimte. Marcel: “De stoelen staanbij ons niet rug tegen rug, maar royaalopgesteld.Privacy is een groot goed en maakteen belangrijk onderdeel uit van degastvrijheid die we bieden. En watgeldt voor het terras, geldt ook voorhet restaurant. Niet hutje aan mutje,maar letterlijk alle ruimte om tegenieten van de dranken en spijzen!”

Voor de spijzen is sinds kort chef-kokJeroen Grit verantwoordelijk. RoosSneijder, bedrijfsleider: “Onze keukenis Frans-Nederlands en biedt vooriedereen iets verrassends. Dat kun jegerust aan Jeroen overlaten. Jeroenheeft eerder gekookt voor een aantalgerenommeerde restaurants entoont zijn kookkunst nu voor De TweeProvinciën.En net zo goed als Marcel en ikvoortdurend bezig zijn het conceptvan De Twee Provinciën nóg leuker enboeiender te maken, zo is ook Jeroenzonder ophouden gedreven op zoeknaar nieuwe smaakcombinaties- ensensaties.”

Restaurant De Twee Provinciën is eenécht familierestaurant. Een restaurantwaar iedereen zich thuis voelt. Marcel:“Om maar twee uitersten te noemen:de alleenstaande is bij ons van hartewelkom voor een lekkere kop koffie,

In de winter, dan vindt Henk vanMeekeren (48) zijn wijngaardhet mooist. Als de rankjes ondereen ’pakkie’ sneeuw liggen en

hij in de late winterzon wolkjesblaast over de ijzige zuidwest-hellingvan de Hondsrug op de GlimmerEsch. Twee jaar geleden nog maaktehij een kerstkaart van het plaatje.Een zalig stuk grond.

Een wijngaard in het noorden.Het had er evengoed Zuid-Spanje

kunnen heten. Of zijn. Wat het clichéwil, is waar in Glimmen: wijngaardDomein De Pasa De Corinto (Wijn-gaard van Krent) doet denken aanzuidelijker oorden. Zeker op eenwarme voorjaarsmiddag in juni.Toch is er bijna een vergrootglas no-dig om de druiven te ontwaren.,,Meestal lukt de oogst niet”, zegtVan Meekeren. ,,Ook dit jaar gaat hijweer verloren.”

Zijn het geen woelmuizen en –rat-ten of suzukivliegen (Aziatischefruitvliegen die de druiven aanvre-ten), dan is het wel het klimaat dat dewijngaard parten speelt. Beter ge-zegd, het is vooral het weer dat dedruivenkweek bemoeilijkt. Komthet voorjaar te vroeg, dan is latevorst funest voor de uitgelopenplanten. Zo resulteerde de vrieskouvorig jaar in een oogst van tien kilo.Eén emmer. Ter vergelijk: een suc-

Een bierbrouwer in een kelder, een wijngaard op de Honds-rug. En wel in Glimmen. Een kijkje in de keukens van NiekHartman en Henk van Meekeren.



Ontspanning

Marjolein Koops zadelt haar paard voor een avondrit. FOTO: CORNÉ SPARIDAENS

24 UUR HAREN


BourgondischGlimmen: bier,wijn en eenwarm hunebed

Het is er altijd eenbeetje warmer danelders in Glimmen

cesvol oogstjaar brengt tussen acht-honderd en duizend kilo op.

Een wijngaard in het noorden.Het is zijn hobbyproject, van een

kwart hectare. Van Meekeren, eige-naar van aannemers- en verhuurbe-drijf Van Meekeren in Groningen, isgek op fruitbomen en -planten. Open rond zijn bedrijventerrein aan deRijksweg ‘redt’ hij oude rassen. Ap-pels en peren. De Noorderkroon, hetHerfstzijden Hempje, de Goudbal.Het ziet er ook zo mooi uit, vindt hij,een berm vol fruitgroen.

De gedachte aan een wijngaardkwam op. Zodoende kwam Van Mee-keren Klaas Poppinga op het spoor,de voormalige eigenaar van de Glim-mense wijngaard. ,,Voor hem werdhet werk te veel.”

Aldus nam de Groningse onder-nemer een kijkje en was verkocht.Veel geld levert de druiventuin hemniet op. Het geeft niet, zegt hij. ,,Ikkrijg er veel voor terug. Door de wijn-gaard weten mensen mij en mijn be-

drijf te vinden.” Bovenal geniet VanMeekeren wanneer voorbijgangersgenieten als ze langs zijn wijngaardkomen. Of wanneer een schoolklasaanschuift aan de picknicktafel vooreen proeverij, met uitzicht over dieprachtige Hondsrug waar ’s och-tends vroeg de reeën lopen.

Een wijngaard in het noorden.,,Hij doet het ook voor de gemeen-

schap”, zeggen hovenier Ben Pouts-ma en Henny Vegt, collega en wijn-gaardrechterhand van Van Meeke-ren. Een echt wijngaardmannetje,noemen ze hem. Zo eentje die metzijn handen achterop de rug en eenstrooien hoedje op zijn blik tevredenover de wijngaard laat glijden. Engeef hem eens ongelijk. Nooit eerderlag de boel er zo mooi bij. Mooie aan-geharkte strookjes grond, een uitge-vuld zandpad en 820 wijnstokkenvol Marachel Foch (rood), Orion (wit)en de afgelopen jaar bijgeplante Sou-vignier Gris en Muscaris (beide wit).

En dan, het grootste geheim vanDomein De Pasa De Corinto: het is eraltijd een beetje warmer dan eldersin Glimmen. Van Meekeren lacht.Want heel zeker weten doet hij hetniet. ,,Maar er schijnt hier een hune-bed onder de grond te liggen. Mis-schien dat die stenen warmte uit-stralen naar boven.”

Een wijngaard in het Noorden.Het zou er evengoed Zuid-Spanje

kunnen zijn.

Bierbrouwer Niek Hartman maakt Corviri bier in de kelder van Paviljoen De Appelbergen. FOTO GEERT JOB SEVINK

,,Ik ben hier ’s ochtends, ’s mid-dags, ’s avonds en ’s nachts. Hierben ik het liefst. Dat is maargoed ook, anders had ik hetwaarschijnlijk ook niet 33 jaarvolgehouden. ’s Nachts zitten deglazenwasser en de miljonairnaast elkaar aan de bar een pilsjete drinken.’’

In die 33 jaar is er veel veran-derd en opgeknapt aan Appel-bergen. ,,Het terras zit nu achterin plaats van voor. En we blijvenmaar werken aan de toegangs-weg hierheen.’’

De roze olifant is het pronk-stuk van de speeltuin naast hetterras. Het beest staat er al dertigjaar. ,,We hebben hem drie jaargeleden geschilderd, ik hebgetwijfeld om hem nu een keerblauw te schilderen, maar uitein-delijk besloten dat niet te doen.Veel kinderen zeggen: ’We gaannaar de roze olifant!’ Dat is voorhen niet te verkroppen als dieineens blauw is.’’

Het grote bos is volgens Bo-venhof het grootste vermaak.,,Het is het meest unieke stukbos van Europa. Er is heide,moeras en bos, maar goed. Alsleek zie je dat waarschijnlijkniet.’’ De omgeving van Glim-men is volgens de uitbater de

aangewezen plek om tot rust tekomen. ,,Even weg van het ge-jaagde leven.’’

Bovenhof vindt Glimmenmooi omdat iedereen iedereenkent. ,,Als je iets wil organiserendan is dat goed te doen.’’ Jam-mer vindt hij dat de jeugd maarmoeilijk in de omgeving kanblijven wonen. ,,Zij trekken naarelders omdat er geen huisves-ting is, dat kan beter geregeldworden.’’ (CB)

HET HAREN GEVOEL

Robert Bovenhof (52) is al 33jaar de uitbater van paviljoenAppelbergen in Glimmen. Hetpaviljoen is zijn favoriete plek.

‘Glazenwasser enmiljonair aan de bar’

Naam

Voorletter(s)

Adres

Postcode/Woonplaats

Telefoon

E-mail

Ik betaal automatisch en machtig NDC mediagroep de verschuldigde abonnements-gelden van het volgende bankrekeningnummer (IBAN) af te schrijven:

Ik wil mijn abonnement laten ingaan op

(i.v.m. controle bezorging)

Datum / Handtekening

(Ingangsdatum vóór 01-08-2015)

Door ondertekening ga ik tevens akkoord met de abonnementsvoorwaarden zoals vermeld op www.dvhn.nl/service

BO

N/P

ZLD

VH

N

Stuur deze bon naar DVHN KCC, Antwoordnummer 37, 9700 VB Groningen(geen postzegel nodig). U kunt ook mailen naar [email protected].

GA NAAR WWW.DVHN.NL/PROEF

MIS NIETS MET HETALLES-IN-1 ABONNEMENT



Hovenier Ben Poutsma en Henny Vegt. FOTO PETER WASSING

Bier van HartmanCorviri is de naam. Aangenaam.Niek Hartman (24) uit Glimmendacht niet lang over hoe zijn kleinebierbrouwerij te noemen. ,,Cor”,verklaart hij, ,,is ‘hart’ in het Latijn.En viri betekent ‘van de man’”. Biervan Hartman dus.

Pruttel, pruttel, pruttel, klinkt hetin de kelder van Paviljoen Appelber-gen. Het is sinds kort het domeinvan brouwer Hartman, waar hij vanwater, graan, hop en gist een IndianPale Ale en een Triple biertje maakt.De eerste hoppig, fris, fruitig en eenbeetje bitter van smaak en donkervan kleur, de tweede amberkleurigen met een krachtige smaak. Vierjaar lang bracht hij zijn bier opsmaak, in de keuken van zijn ou-ders. Van het fornuis in de glazennaar zijn kritische vrienden op debank, die met hem mee proefden.

Intussen durft Hartman wel tezeggen dat hij tevreden is over de

smaak. Al blijft dat natuurlijk eenkwestie van smaak, realiseert hijzich. ,,Maar sommige mensen ko-men er speciaal voor naar hier.Supergaaf.”

In vliegende vaart lepelt de jongebierbrouwer de lekenversie van hetproductieproces op: de gemouten ofontkiemde granen worden gemalenzodat de kern van het graan vrij-komt (in bierbrouwtaal: schroten).Hierna begint het maischen, waarbijsuikers en andere smaken uit demout worden getrokken. Dan volgthet filteren. De overgebleven vloei-stof belandt, samen met de hop, ineen kookketel waarin het bier-in-wording anderhalf uur moet koken.Hierna is het afkoelen geblazen (van90 naar 20 graden) en hup, de drankverdwijnt in een gistingstank, waarsuikers worden omgezet in alcoholen koolzuur. Hartman voert hetkoolzuur af en na twee weken ver-gisten kan het bier op fles.

Mits het goed proeft natuurlijk.

En dat duurt even, bij bier. Hart-man: ,,Het is geen soep, die je van-daag kookt en meteen verkoopt.”

Hartman doet alles zelf: inkoop,brouwen, bottelen, etiketteren,distributie, administratie. Alles.Wekelijks produceert hij driehon-derd flesjes. Zijn kantoor – eenbureau met laptop – bevindt zich inde kelder naast de brouwketels. Hetis er warm, benauwd bijna en hetruikt er naar bier in de maak. Wan-neer Hartman niet brouwt, werkt hijals medewerker in de bediening inhet paviljoen. Zeven dagen in deweek is hij in de weer en hij is reu-zeblij dat zijn baas hem de kans gafom een deel van de kelder om tetoveren tot brouwerij.

Hij droomt van een zelfstandigebrouwerij, ooit. Later. Maar haast iser niet bij, Hartman is een tevredenman. ,,Het belangrijkste is dat ikachter mijn product sta, dat ik enanderen het lekker vinden. En dekwaliteit moet constant zijn.”


HOUTEN VLOEREN - PVCLAMINAAT - GORDIJNEN

ZONWERING - VINYLTAPIJT - VLOERKLEDEN

Van uw interieur wilt u jarenlang plezierhebben. Kwaliteit en uitstraling bepalen

de sfeer in elke ruimte.Ontdek alle mogelijkheden en laat uadviseren door onze medewerkers.

Rodeo Wonen heeft alle bekendetopmerken in huis! Nog niet overtuigd?

Kom dan gerust eens langs.De koffie staat klaar! Oók voor onderhoud, schuren en oliën van uw vloer!

Waar de klant nog koning is!

Exclusief bij Rodeo Wonende nieuwste

raamproductenvan Jasno

SHUTTERSVOUWGORDIJNEN (FOLDS)

VERTICALE LAMELLENHOUTEN JALOUZIEËN

Uw interieur verdient iets bijzonders!

Exclusievegordijnen van

Artelux,de Ploeg en

Kendix

In samenwerking met Boschendal ge-ven wij 2 x 2 kaarten weg voor een ge-heel verzorgd Sail Out Arrangementtwv. € 225,- pp.

Bij aankoop van iedere 6 flessen Bo-schendal wijnen naar keuze ontvangtu een uniek lotnummer waarmee ukans maakt op 2 kaarten. De actie looptvan 22 juni tot en met 31 juli 2015 en umag zo vaak meedoen als u wilt. Hetarrangement bestaat uit een uniekevaartocht tijdens de Sail Out, inclusiefdiner en drankjes. Op zondag 23 augus-tus, rond 15.00 uur, gaan de trossen losen zet het schip koers richting de ha-vens van Amsterdam.

Rond 16.00 uur begint de Sail Out. Van-uit de IJhaven varen de Tall ships rich-ting IJmuiden begeleid door een arma-da van schepen. Het schip vaart methet gezelschap mee in de fantastische“Sail Out Parade”. Dit belooft e los enzet het schip koers richting de havensvan Amsterdam.Rond 16.00 uur begint de Sail Out. Van-uit de IJhaven varen de Tall ships rich-ting IJmuiden begeleid door een arma-da van schepen.

Het schip vaart met het gezelschapmee in de fantastische “Sail Out Para-de”. Dit belooft een onvergetelijke bele-venis te worden. Aan het eind van demiddag zet het schip weer koers rich-ting haven en rond 20.30 uur meert ‘taan aan de kade in het westelijk ha-vengebied en onvergetelijke beleveniste worden. Aan het eind van de middagzet het schip weer koers richting havenen rond 20.30 uur meert ‘t aan aan dekade in het westelijk havengebied.

Win 2 kaartenvoor Sail Amsterdam

Per fl.8,95

Bij 6 fl.7,50Per fl.12,95

Bij 6 fl.9,95

T.w.v. 225,- p.p.

Overwinningsplein 20-22 - 9728 GT Groningen050-5250897 - [email protected] - www.heinpost.nl

Nieuwe Ebbingestraat 104 - 9712 NP Groningen050-3187030 - [email protected]



Inspanning

Tennisles op het terrein aan de Oosterweg. FOTO CORNÉ SPARIDAENS

24 UUR HAREN

Het liefst zou Paula Lambeck hetplein in het centrum eens flinkonder handen nemen. ,,Het isniet meer levendig, waar is ie-dereen? Er moet iets gebeurenom het centrum op te latenbloeien.’’ Ook de financiëlesituatie van Haren moet volgensde wethouder weer op orde.

Lambeck woont nu in Glim-men. ‘Het mooie groene dorp.’Ze woonde niet altijd in ditgebied. ,,Ik heb in RotterdamBestuurskunde gestudeerd, daarheb ik zeven jaar gewoond. Ik

miste het Noorden wel, de bele-ving van de seizoenen bijvoor-beeld. In Rotterdam is het altijdherfst.’’

Het leukst aan het werk alswethouder vindt Lambeck devele ontmoetingen. ,,Dat is heelinspirerend. Ik krijg veel meevan de maatschappij. We zittenniet in een ivoren toren. En waarje aan werkt, dat zie je ook con-creet terug. Het mooie is dat jeals wethouder iets kan beteke-nen.’’

De favoriete plekken in degemeente zijn voor Paula Lam-beck het Quintusbos, Sassenheinen Noordlaren. ,,Een prachtigdorp en landschap. Het liefsttrek ik met mijn camera hetlandschap in om foto’s te ma-ken.’’ (CB)

‘We zitten niet ineen ivoren toren’

HET HAREN GEVOEL

Paula Lambeck (40) is wethou-der voor de VVD in de gemeen-te Haren. ,,Ik hou erg van degemeente Haren, het is enormleuk om wethouder te zijn indit gebied.’’

Doetie en Mike Ruitinga in de tuin bij paviljoen Sassenhein. FOTO ANITA PEPPING

Hij kwam er al als kleinejongen, ver voordat deA28 er vlak naast werd ge-legd. Mike Ruitinga (79)

bezocht in de oorlog regelmatig zijntante Cor die bij de plas woonde. Instrenge winters schaatste hij alstwintiger met een groep vriendenvan Sassenhein via het Noord-Wil-lemskanaal, doorstekend richtingFriesche Veen. ,,Als we terugkwamendronken we bij de grote kachel in hetclubhuis van visclub Sassenhein, hethuidige paviljoen, een biertje.’’

In die tijd zag Sassenhein er heelanders uit dan nu, weet Ruitinga. Erwas alleen nog maar de grote visplas,de Noordplas die eind 1800 was ont-staan door turfwinning. Rondomkoeien en aan de Lutsborgswegstond langs de plas een rijtje zomer-woningen. De laatste sneuvelde bijde aanleg van de Rijksweg 31, de late-re A28.

Toen Ruitinga zijn oog liet vallenop een zomerverblijf bij Sassenheinwas dat geteld vanaf het paviljoen,het vijfde en laatste huisje: Het Hofvan Sassenhein. Hij kocht het vaneen politie-agent.

Ruitinga woonde destijds met zijnvrouw op een bovenwoning in Gro-ningen, maar van april tot oktoberverruilde de Vroom & Dreesman-etaleur samen met zijn echtgenoteen twee dochters de drukke stad omzonder al te veel comfort te vertoe-ven aan de plas.

Inmiddels is er sprake van plas-sen. In 1970 stond HengelaarsClubSassenhein een stuk van de Noord-plas af voor de aanleg van de snel-weg, maar het zandgat dat door dieaanleg ontstond werd als Zuidplasook eigendom van de vissers. Nóg la-ter vormde zich een derde plas alsoverloop voor de Drentsche Aa.

In 1994 besloten Mike en Doetie(69) Ruitinga zich permanent aan deplas te vestigen en na diverse ver-bouwingen werd hun vakantiehuiseen vaste plek om te wonen. Offici-

eel hebben de woningen langs deLutsborgsweg een recreatiebestem-ming. Maar ze worden gedoogd, zozeggen ze zelf. De gemeente Harenheeft wel laten weten dat het huis nahun vertrek opnieuw louter ge-bruikt mag worden voor vakantiege-bruik.

Dat duurt misschien niet zo langmeer, want de Ruitinga’s, hebbenhun huis met een lap grond (3600vierkante meter) te koop staan. Metpijn in het hart, dat wel. Want ze hou-den van de enorme tuin en de rust –ondanks de snelweggeluiden op deachtergrond. Maar Mike vindt het,hoe mooi het hier ook is, genoeg ge-weest en wil meer naar de bewoondewereld. ,,Ik liever niet’’, zegt zijnvrouw eerlijk. ,,Ik ga deze vrijheidenorm missen, die krijgen we nooitmeer.’’ Niet te eenzaam? Welnee,zeggen ze in koor, dat kun je in debinnenstad van Groningen ook zijn.

Het echtpaar heeft in de loop derjaren het een en ander meegemaaktaan de plas. De verliefde stelletjes inde struiken of zoals Mike Ruitingaverwoordt: ,,De gescheiden mensendie daar stiekem een afspraakje metelkaar maken en dan niet door heb-ben dat hier mensen wonen.’’ Of hetbezoek dat na een gezellige avond bijhen van de uitrit zo de plas in fietste.,,Zagen we de achterlichtjes onderwater verdwijnen.’’

Van de hengelclub waren ze jarendonateur. Niet vanwege de liefdevoor het vissen. ,,Er komen hier kar-pervissers overal vandaan, in hun

tentjes. Onze hond liep regelmatigeen rondje om de plas om de visserste begroeten’’, zegt Ruitinga. ,,Ik houzelf niet van vissen. Misschien heb ikhier één keer mijn hengel uitge-gooid.’’

Geen vissers dus, maar wel be-trokken bij de perikelen rond declub. Zoals het financiële drama, ja-ren geleden toen er een tekort vaneen half miljoen was. De Ruitinga’skenden de verhalen van de dure stei-gers van tienduizenden euro’s dieongeschikt bleken voor de vissers.Maar in 2011 werd de Harener onder-nemer Gert Bruns eigenaar van hetpaviljoen. ,,Het is best een beetjejammer dat de oude sfeer van hetclubhuis is verdwenen, maar het pa-viljoen van nu is wel prachtig’’, vindthet echtpaar. ,,Een mooie tussenstopvoor de Pieterpad-wandelaars en erwordt van alles georganiseerd, zoalsjazz en leuke fairs. Dat is mooi, wantdit is en blijft een uniek paradijs.’’

Wonen in een visparadijs

ANITA PEPPING

Voor karpervissers een Walhalla, voor Pieterpadlopers eenfijne tussenstop, maar ook als woonplek het summum. Mikeen Doetie Ruitinga kijken al 43 jaar uit op visplas Sassenheinin Haren.

De naam van de visplas in Haren is eensamenvoeging van de oprichter van dehengelvereniging Hein en zijn vrouwSaska. De plas, het paviljoen, de woningen het monument van oprichter HeinAalderink zijn rijksmonumenten. Hetviswater is nog altijd in handen vanHengelaarsClub Sassenhein, die in1909 is opgericht en nu 400 leden telt.Het paviljoen en de woning zijn sinds2011 van Gert Bruns, de ondernemer uitHaren runt ook de restaurants Inter-mezzo en Astoria.

Sassenhein

B i j o n s l i g t h e t a l 5 0 j a a r n è t e v e n a n d e r s !2015

Uitgerust wakker wordenin een Royal Dreams boxspring van Bosma Bedden

Maak kennis met de nieuweboxspring lijn ROYAL DREAMS.Exclusief verkrijgbaar bij BOSMABEDDEN. De collectie bestaat uiteen BASIC, SILVER en GOLD lijn.

Alle Royal Dreams boxspringszijn compleet met hoofdbord,boxen, gestoffeerde pocket-matrassen, topdekmatras enpotenset.

EXTRA INTRODUCTIEVOORDEEL: GRATIS!LINNENPAKKET t.w.v.* €250,= BIJ AANK0OP BASIC ELEKTRISCH* €350.= BIJ AANKOOP SILVER ELEKTRISCH* €450.= BIJ AANKOOP GOLD ELEKTRISCH

(Bij vlakke uitvoering 10% van het aankoopbedrag)

COMPLETE BOXSPRINGROYAL DREAMS BASIC*

met HR afdeklagen

Leverbaar in 6 stof- en6 lederlookkleuren, keuze uit

2 hoofdborden. Maten:160x200/210 en 180x200/210.

Vlakke uitvoering: €1998,-

NU €1598,-Elektrische uitvoering: €3098,-

NU €2598,-

COMPLETE BOXSPRINGROYAL DREAMS GOLD*

met speciale afdeklagen


4 hoofdborden. In: 140x200/210,160x200/210 en 180x200/210.



NU €4298,-

Uniek 1 as-systeem bij verstelbare uitvoering - Ook in 220 cm lengte en in 200 cm breedte leverbaar (meerprijs)

COMPLETE BOXSPRINGROYAL DREAMS SILVER*

met HR afdeklagen


6 hoofdborden. In: 140x200/210,160x200/210 en 180x200/210



NU €3498,-

Ook in 220 cm lengte en in 200 cm breedte leverbaar (meerprijs)

NIEUW!

GRATIS THUISBEZORGDGRATIS MONTAGECBW-GARANTIEDA’S PAS SERVICE!

Assen • Borgstee 12 (tegenover Tuinland) • (0592) 37 55 70 • bosmabedden.nl

Na de vakantie starten er weer nieuwe trainingen in diverse leeft ijdscategoriën bij

KIKKERWIJSMindfulness voor kinderen

Helpt bij het verkrijgen van meer zelfvertrouwen, betereconcentratie, beter omgaan met emoties, rustmomenten kunnen

inbouwen en jezelf beter leren begrijpen.

Trainingen in Groningen en Haren.

Zie voor meer informatie:www.kikkerwijs.nl

of bel met Dorien: 06-40842260

Nieuw in Haren

www.elmotion.nl •Tel: 050-7119055

•Massages•Coaching•Energetische behandelingen

Nu € 20,00 korting op uw eerste behandeling.

Geldig t/m 31 oktober 2015.

Floris van Bommel van 249,95 VOOR 179,95

Giorgio van 189,95 VOOR 149,95

Maruti van 89,95 VOOR 64,95

ViaVvan 149,95 VOOR 99,95

Paul Green van 119,95 VOOR 99,95

Rehab van 139,95 VOOR 99,95

WWW.MOLENKAMP.NL

RIJKSSTRAATWEG 160 HAREN

ONZE KINDERCOLLECTIE IS

NU OOK ZEER VOORDELIG

AFGEPRIJSD!

ai

Felland Noord 10, Haren. Tel. 050-5034595Lid Restauratoren Vereniging Noord - www.luukkuipers.nl

Restauratie&

Designstoffering

lessen, cursussenen workshops

muziektheater

beeldenddans

Brinkhorst 3 • 9751AS Haren

050 533 95 60 • www.clockhuys.com

De nieuwebrochure voor2015-2016 ligt

voor je klaar in’t Clockhuys!

De nieuwebrochure voor2015-2016 ligt

voor je klaar in’t Clockhuys!

Vriend van 't Clockhuys-CKC via www.facebook.com/clockhuysCKC

Het bruist volopWaar vroeger de biologen van de uni-versiteit rondliepen, colleges volgdenen onderzoek deden, wonen nu onge-

veer 150 mensen en staan evenveel be-drijven ingeschreven. De Biotoop in Ha-

ren bestaat nu vier jaar en het bruist.



Eenzame fietser

Een avondfietstochtje langs het Hoornse Meer. FOTO CORNÉ SPARIDAENS

24 UUR HAREN

,,Je merkt dat mensen erg be-trokken zijn bij Scharlakenhof.Die betrokkenheid maakt heteen bijzondere plek. Ik ken demeeste mensen die hier komenzwemmen.’’

Iris Drenth houdt iedereen inhet zwembad goed in de gaten.Op de toezichtpost kan ze dedrie baden goed overzien. Hetzwembad heeft ongeveer veertigvrijwilligers en vier vaste krach-ten. ,,Met zijn allen houden wehet zwembad draaiende.’’

Het Scharlakenhof is drie jaardicht geweest omdat er asbest in

de machinekamer werd gevon-den. ,,Ik werkte toen al vijftienjaar in het zwembad. Toen ikdoor het faillissement plotse-ling op straat stond, heb ikgezworen nooit meer een voetover de drempel te zetten.’’

Dat liep anders, een vriendinvan Drenth vroeg haar voor eenopruimklus in het zwembad.,,Dat wilde ik voor haar weldoen. Vervolgens ben ik nooitmeer weggegaan. Het is superom terug te zijn.’’

Het is wellicht geen verras-sing, maar het zwembad is defavoriete plek in Haren voor IrisDrenth. ,,Haren is eigen, ikwoon er al mijn hele leven, ikken iedereen. Dat is prettig aandit dorp.’’ (CB)

‘Nooit meer een voetover de drempel...’

HET HAREN GEVOEL

Iris Drenth (39) werkt in zwem-bad Scharlakenhof. Ze is eenvan de vier vaste werknemersin het zwembad.

Erik van Dort.

In het noordelijkste puntje vanHaren, vlak bij de Hortus staatde Biotoop. Vroeger zat hierhet Biologisch Centrum van de

universiteit. Sinds 2011 wordt hetbewoond door leden van de anti-leegstandorganisatie Carex. Deeersten trokken erin in 2011, dewetenschappers rondden hun laat-

MATTHIJS SORGDRAGER

Peter Buis. FOTO’S JAN ZEEMAN

‘Hier wonen mensen die dingendoen die tof zijn’

in De BiotoopDAGBLAD VAN HET NOORDEN


Wie: Peter BuisWat: Modular StudioDe werkruimte van Peter Buis staatvol oude versterkers, speakers enkeyboards. De synthesizers staanachter, in een kluis. Hij bewaakt zegoed. ,,Dat zijn museumstukken.’’Buis repareert en verhuurt oude, analo-ge synthesizers. Nouja, verhuurt, zekomen het pand niet uit. Daarvoor zijnze te oud en te kostbaar. Mensen kun-nen naar de Biotoop komen om erop tespelen en om op te nemen.Die analoge synthesizers maken welgebruik van stroom maar niet vancomputerchips. Weerstandjes, transis-tors en een wirwar van kabeltjes bepa-len welke klank uit de apparaten komt.,,Je ziet dat deze dingen weer helemaalterugkomen in de dancemuziek.’’ Water zo bijzonder aan is? ,,Ja, het is datanaloge geluid. Dat hoor je wel.’’,,Kijk deze werd gebruikt om de gelui-den voor ‘Dr. Who’ op te nemen.’’ Buisbespeelt een synthesizer zonder toet-senbord. ,,Hiermee kun je alleen klan-ken maken.’’ Buis draait aan een paarknoppen van een apparaat met deafmetingen van een koffer en bootstgeluidseffecten van de tv-serie na. Opeen andere synthesizer zit wel eentoetsenbord, ,,hier kun je ook melo-dieën op spelen’’.Buis houdt wel van zijn plek in deBiotoop, hij woont zelf in het pand enhoeft de deur niet uit om op zijn werk-plaats te komen. ,,En ik kan hier altijdkomen om lekker te spelen. Dezevleugel is bedoeld voor de herrie-achti-ge ondernemingen.’’

‘Dit zijnmuseumstukken’

Wie: Melvin RoodWat: DoorroodRood woonde tot april 2014 metzijn vriendin in het voormaligeMondriaancollege en had daar ookzijn werkplaats. ,,Toen we daar uitmoesten hoopten we dat we ietsmoois terug zouden krijgen maardat het zo mooi zou worden had-den we niet gedacht.’’In zijn werkplaats op de beganegrond van de Biotoop maakt Rooddesignmeubels voor particulieren,bedrijven maar ook voor andereondernemers in het pand. Laatstnog voor een kunstenaarscollec-tief. ,,Die kunnen dan gewooneven naar beneden lopen om tekijken hoe het ermee staat.’’ Heer-lijk vindt hij de kleinschaligheid inde Biotoop. Hij wijst naar zijn

werkplaats. ,,Als die tafel straks afis loop ik naar de fotostudio bene-den om die te laten fotograferenvoor de website.’’Ideaal ook dat hij de ruimte heeftom al zijn spullen kan neerzettenen aansluiten. ,,Er is hier een goedstroomplan dus ik heb een paarkrachtstroompunten kunnen ma-ken voor de grotere apparaten.’’Het pand blijft sowieso tot 2020 inbeheer van CareX dus de investe-ringen kunnen uit.,,Ik had ook een loods op eenbedrijventerrein kunnen huren eneen huis in de stad maar dat is niette betalen als jonge ondernemer.Dat is veel te duur, dan moet jegaan ondernemen om alles af tebetalen. Dat is niet leuk.’

‘Dat het zo mooi zou wordenhadden we niet gedacht’

Wie: Erik van DortWat: Creatieve schoolreisjesTijdens de schoolreisjes van Erik vanDort krijgen de kinderen een work-shop koken, een hoorspel opnemen ofnaar het schelpenmuseum. ,,Ik dacht:hier wonen zoveel mensen die dingendoen die tof zijn voor kinderen, waar-om organiseren we hier geen school-reisje?’’Van Dort is verhalenverteller en komtveel op scholen waar hij Groningsesprookjes vertelt. Veel leraren klaag-den over de plekken waar ze naartoegingen met hun schoolreisjes. ,,Zevonden die pretparken zo saai.’’Het bedrijf van Van Dort bestaat nuprecies een jaar. Af en toe komenschoolklassen langs om hun school-reisje in de Biotoop te vieren. ,,Voordeze zomer hebben we vijf gepland’’,

vertelt Van Dort. Niet zoveel inder-daad maar dat is niet zo erg. ,,Ieder-een die meehelpt aan de schoolreisjesdoet dit naast zijn of haar gewonewerk.’’Geweldig vindt hij het in het pand envoor kinderen is het helemaal leuk.Dat schelpenmuseum is van eenbioloog die zijn schelpencollectieheeft opgesteld in zijn woonruimte inde Biotoop en de kinderen nemen eenhoorspel op bij een rapper die in hetpand een studio heeft.,,In het begin deden de kinderen vierworkshops per dag. Dan gingen zebijvoorbeeld koken, naar het schel-penmuseum, een hoorspel opnemenen schilderen maar dat bleek te veelvoor kinderen. Ze doen alleen maardingen die ze nooit eerder hebbengedaan.’’

Wie: Thorhold SouilljeeWat: OcelotVan 1996 tot 2001 liep ThorholdSouilljee bijna elke dag rond in deBiotoop. Hij studeerde biologie envolgde colleges en praktijklessen inhet pand dat toen nog het Biolo-gisch Centrum van de RUG was.,,Ja het was wel gek om hier weerterug te komen.’’Een jaar geleden verhuisde hij vanzijn laboratorium in Roden naar deBiotoop. ,,Ik heb hier veel ruimte enbovendien is het niet al te duur.’’Handig want Souilljee is bezig zijnbedrijf Ocelot van de grond te krij-gen.,,Hoe lang heb je?’’ Wat hij doet isniet eenvoudig uit te leggen, Souill-jee analyseert dingen: slootwater,bijvoorbeeld.In zijn laboratorium in de Biotooppluist hij het water helemaal uit omzijn opdrachtgevers te vertellen of er

een waterspitsmuis of een grotemodderkruiper in het water heeftgezwommen. Handig, bijvoorbeeldals projectontwikkelaars willenweten of er een beschermde dier-soort voorkomt in het gebied waarzij willen bouwen.,,Nu hoop ik subsidie te krijgen omonderzoek te doen naar resistentievan duist tegen landbouwgif.’’ VeelGroningse boeren spuiten gif op hunweilanden om ’duist’ tegen te gaan:onkruid. Samen met de boerenhoopt Souilljee er achter te komenof dit überhaupt wel zin heeft, is datplantje nog wel gevoelig voor hetgif?Ook toen het pand in eigendom wasvan de RUG was de werkruimte vanSouilljee een laboratorium maaropbouwen was minder makkelijkdan het leek. ,,Dat viel wel tegen,alleen de laboratoriumtafel stond ernog.’’

‘Gek om hierweer terug te komen’

Thorhold Souilljee.

Melvin Rood.

ste experimenten af en verhuisdenna de zomer van 2011 definitiefnaar het Zerniketerrein.

Inmiddels wonen er ongeveer150 mensen op het terrein vanacht hectare. ,,Soms wordt er eenseentje geboren, soms vertrekt erweer iemand.’’ aldus Wouter Nij-land, de ‘directeur’ van het pand.Er zijn ongeveer evenveel bedrij-ven ingeschreven denkt hij en

wijst op een plattegrond van hetterrein. ,,Kijk, dit zijn allemaalateliers, hier zitten de beeldendkunstenaars.’’ Hij heeft het goeduitgedacht: geen muzikantennaast schrijvers. ,,Die kunnen datlawaai niet hebben. Dan krijg jegedonder.’’ Carex mag het pand tot25 december 2019 gebruiken vande RUG. Dan loopt het contract af.Veel bewoners hopen dat het pand,

net als het Oude Rooms Katholie-ke Ziekenhuis (ORKZ) in Helpman,voor een symbolisch bedrag ge-kocht kan worden van de eige-naar. Nijland ook, maar hij heefter een hard hoofd in. ,,Vroegerkonden dat soort dingen mis-schien, maar de universiteit heefttegenwoordig ook geen geld meer.Die kan dat soort dingen nietzomaar doen.’’

Zeg nooit tegen een Carexbewoner dathij of zij anti-kraak woont. Carex isnamelijk niet tegen kraken maar tegenleegstaande panden, anti-leegstanddus. De organisatie probeert zoveelmogelijk mensen en bedrijfjes zo langmogelijk in deze panden te huisvesten.De ene keer gaat het om een paarmaanden, andere panden blijvenjarenlang in beheer van Carex. Deorganisatie werkt voornamelijk inGroningen en Haren maar krijgt steedsmeer panden in Friesland en Overijsselin beheer.

Carex

OP

HUBO V/D WERFKerkstraat 10 9751 BC HAREN

Tel. 050-5346870Onnerweg 69, 9751 VC HAREN Telefoon (050) 5348268

www.walterho o gestegerschilders.nl

Vraag naar de voorwaarden.

10 jaar lang garantie op buitenschilderwerk,voor woningen en V.v.E. appartementen.

Kleur is de lach van uw huis

HOVENIERSBEDRIJF ARJAN NUVERAdvies, aanleg, onderhoud, boomverzorging.

HoveniersbedrijfArjan Nuver

De tuin isgenieten...

het hele jaardoor!

Meerweg 159, 9752 XA HarenTel/fax 050-3080769www.hovenieranuver.nl

Deelnemers van een eerdere editie van Haren-Haren. FOTO ARCHIEF SIESE VEENSTRA

Jeroen de Grijs is samen met zijnbroer Marckol eigenaar van ‘DeGrijs Assurantiën’. Hij zit aaneen grote houten tafel in zijn

kantoorpand in Waterhuizen. On-der de tafel ligt zijn zwarte labradorSpike. ,,We praten alleen nog maarover aardbevingen en Boer Geert’’,zegt De Grijs met een brede glim-lach. Kijk, er is in dit gebied zo veelmeer. Ik wil met deze gezonde en in-ternationale tocht mensen hun ei-gen omgeving weer laten ontdek-ken.’’

De Grijs is een van de bedenkersvan het steeds groter wordende eve-nement Haren-Haren. De wieler-tocht leidt dwars door het Groningerland naar het Duitse Haren en ein-digt weer in het Groningse Haren.,,Alle dorpen rondom Haren hebbeniets. Behalve Haren, wij lijden aaneen collectief minderwaardigheids-complex. Ik hoop daar iets aan teveranderen.’’

Afgelopen editie stapten 540mensen op de racefiets. ,,We hebbende laatste twee jaar wat pech gehadmet het weer. Het was in de aanloopvan het evenement heel slecht. Dedag zelf was het prachtig mooiweer.” Het gaat volgens De Grijs nietalleen om het ‘lullige’ fietsen. ,,Je kanelke dag wel op de fiets stappen. Nie-mand finisht bij ons met de ogenscheel in de kop. De tocht draait ombeleving.’’

Dit jaar voert de wielertocht dedeelnemers door het Geopark deHondsrug, waar Haren het noorde-lijkste puntje van vormt. Langs hetKlooster van Ter Apel, langs kasteelen attractiepark Schloss Dankern ennog vele andere plekken. ,,Door meete doen leer je meteen wat meer overvroeger. Het is niet alleen fietsen,maar ook wat verdieping. En ver-maak. ,,We hebben een prachtigeroute, goede service, ludieke enunieke verzorgingsposten.’’

Speciaal voor vrouwen is er LangeHaren. Met als bezemwagen een ro-ze limousine. De tocht voor de vrou-wen is 80 kilometer.

Op 4 juli start de 3e editie van deHaren-Haren fietstocht. Op dezelfdedag als de Tour de France. Maar datbijt elkaar volgens De Grijs niet. ,,Eenbeetje fietser zit om twee uur ’s mid-dag wel weer thuis op het plein omde tour te kunnen volgen.’’

Het idee voor een wielertocht ont-stond tijdens een rit naar een vlieg-club in Duitsland. Het was niet heteerste idee dat De Grijs ooit had omHaren beter op de kaart te zetten, en

waarschijnlijk niet het laatste. ,,Ik ziehoe Nederlanders en Duitsers metelkaar om gaan, er is geen grensmeer. Weg met het gedoe. Op devliegclub is de sfeer altijd gemoede-lijk.’’

Het logo van de Haren-Harentocht bestaat uit wielen in de kleu-ren van de Nederlandse- en Duitsevlag. ,,Heb ik even getekend, kijk hieris de schets.’’ Hij houdt een A4 om-hoog met verschillende variantenvan het logo. De Grijs loopt over vanideeën, vertelt drie verhalen tegelijk.,,Als ik een plan heb, zet ik meteen deschouders er onder. Dat was met defietstocht ook het geval.’’

De Grijs wil veel, maar merkt dater grenzen zitten aan zijn enthou-siaste plannen. ,,Ik kan me somsmoeilijk inbeelden waarom anderenniet zo denken zoals ik. Het is tochduidelijk wat ik wil?’’ Echt geduld omdingen helemaal uit te leggen heeftDe Grijs naar eigen zeggen ook niet.,,Ik ben maar een boerenpummel,niet super intelligent of zo. Daaromsnap ik soms niet dat mensen meniet begrijpen.’’

Het organiseren van evenemen-ten is iets waar hij zijn ei in kwijt kan.,,Organiseren draait om kwaliteit enbeleving. Ik heb liever honderd deel-nemers minder dan één ontevredendeelnemer.”

Boerenpummelmet ambitie

CARLIEN BOOTSMA

,,We mogen best wat trotser zijn op wat we hebben, we heb-ben hier alles ja.’’ Reden voor Jeroen de Grijs (51) uit Water-huizen om drie jaar geleden voor het eerst een internationa-le wielertocht te organiseren.

‘Als ik een planheb zet ik meteenmijn schouderser onder’

Jeroen de Grijs. FOTO CARLIEN BOOTSMA



Haren is volgens de wethouderapart en heel bijzonder. ,,Het isheel Gronings, maar toch an-ders. De vier dorpen hebbenallemaal weer een andere ge-meenschap, en onderling ookweer veel samenhang.’’ Hetmooiste aan Haren vindt ze demensen. ,,We hebben 18.000inwoners, waarvan 6.000 men-sen vrijwilligerswerk doen. Daarben ik trots op. ’’

,,Er is rust en verstedelijking,juist die tegenstrijdigheid maaktde gemeente Haren heel aan-trekkelijk voor veel mensen. Erzijn veel voorzieningen en het isgezellig. We hebben fantastischescholen, je vindt rust, en je kanalles doen wat je wil. Haren isbijzonder en dat moet iedereenweten.’’

Het liefst pakt Sloot de finan-ciële situatie van Haren aan.,,Economisch gezien gaat het nuwat beter, dat merk je aan hetbedrijfsleven. Maar een gemeen-te loopt daar altijd een beetjeachteraan. Ik wil graag dat demensen die staan te springenom in Haren te investeren daar-mee aan de slag kunnen. Ikpopel om Haren nog leefbaarderte maken. Zodat kinderen kun-

nen blijven sporten en de biblio-theek open kan blijven. Datkunnen we niet alleen. Het ge-voel van saamhorigheid is grootin Haren. De tijd is nu om veelop te pakken.’’ (CB)

‘Haren is bijzonder en datmoet iedereen weten’

HET HAREN GEVOEL

Mariska Sloot (46) is wethoudervoor Gezond Verstand Haren(GVH). ,,Haren is prachtig omhaar diversiteit, alles is hiervoor iedereen bereikbaar.’’

Avondschemer

De avondschemering daalt neer over een villa aan de Rijksstraatweg. FOTO

CORNÉ SPARIDAENS

24 UUR HAREN

Het initiatief voor de Haren-Harenfietstocht komt van twee Harenseondernemers, Jeroen de Grijs enRonald Zuidema. Zij willen met defietstocht nieuwe netwerken en sa-menwerking in de regio stimuleren.

Wanneer: 4 juli.Waar: Raadhuisplein.Hoe ver: 150 of 80 kilometer.Website: www.haren-haren.nl

Het fietsfestijn

ZATERDAG4 JULI 2015

Fiets mee over deprehistorische A1

Haren-Haren150km, 80 km

Lange-Haren80 km dames

Handbike TeamUMCG Beatrixoordwww.haren haren.nl

DRUKKERIJ G. VAN ARK

accountants en belas t ingadviseurs

!"#$%&$''(! " # $ $ % " & %

BarteldsHoveniersbedrijf

EntertainmentRaadhuisplein:

• Robine Koerts (Voice Kids)• DJ-Events

• Bicycle ShowbandCrescendo

• Dansschool Etudes

Fietsshop Haren - Meerweg 15-17 - Tel. 050 - 53 44 657

www.fietsshopharen.nl

Fietsshop Haren is tevens het juiste adres voor uw:• Fietsverzekering • Fietsplan • Fietskleding •

GGGrrrGrGGrGGrG ooororrroeeeoeoettteteeete eeetettettet nnneneeneene uuuiiiuiuuuiu tttitiiti dddeeededdedded CCôôôCôôtttôtôteeetettettet dddAAAAAzzzAzurururzurzzurz

We zetten uwklant in

het zonnetje

!

Wie nu een XLC Azura bij u koopt,

maakt kans op

een reis naar de Côte d’Azur

Zeer gemakkelijk in gebruik | Lichtste drager (12 kg) geschikt voor E-bikes(Azura Xtra 16 kg) Draagvermogen 30+30 kg | Opvouwbaar en compact |Kantelbaar (alleen de Azura Xtra) | Duostekker: zowel 7-poligals 13-polig | Mistlicht | Achteruitrij-verlichting |RDW keurmerk

t dAAzAzurzurzd’’AAd’A’ zAzurzurz

Lees alles over deze actie op xlc-azura.nlDistributeur Benelux: Juncker Bike Parts, onderdeel van Accell Nederland BV

Vanaf € 399,-

We zettenu in het z

onnetje!

D E G R I J S A S S U R A N T I E N..

www.degrijsassurantien.nl

De Grijs Assurantiën wenst alle deelnemers,toeschouwers en vrijwilligers een leuke en sportieve dag.



Nachtrust

Nacht in Haren: een verlaten Emmalaan. FOTO CORNÉ SPARIDAENS

24 UUR HAREN

,,Ik woon nu acht jaar bij NOVO.Als je hulp nodig hebt dan zijnze er voor je; 24-uurs begeleidwonen heet dat. Wonen in Ha-ren is sowieso geweldig’’, vindtWeesjes: ,,Alles is dichtbij. Ik kanzo naar het winkelcentrum als ikdat wil.’’

Naar het winkelcentrum gaatWeesjes sowieso regelmatig,want ze werkt bij EkoPlaza. ,,Datdoe ik nu een jaar of twee, ik doevan alles in de winkel, vakken

vullen of dingen opruimen.’’Haar favoriete plek in Haren is

toch haar eigen huis. Dat isvertrouwd. Er wonen ongeveerdertig mensen in en rondomNOVO. ,,We hebben onderlingveel contact, we gaan vaak sa-men weg, leuke dingen doen.’’Het liefst gaat Elisabeth Weesjesergens iets eten of drinken, ofnaar de film.

Wonen bij NOVO is heel ergfijn, maar toch droomt ze er vanom uiteindelijk ergens anders tegaan wonen. ,,Ik heb nu mijnslaapkamer en alles in een ka-mer, het liefst wil ik een huismet een aparte keuken, badka-mer en slaapkamer. Een nor-maal huis.’’ (CB)

‘Wonen bij NOVOis heel leuk’

HET HAREN GEVOEL

Elisabeth Weesjes (30) woontvlak achter het centrum inHaren. Ze woont bij NOVO, eenwoonplek voor mensen meteen beperking. ,,Ik vind hethier heel leuk wonen.’’

De rand van grote broer Groningen gezien vanuit het groene Haren. FOTO JAN ZEEMAN

Juni 2015. Fier priemt de Marti-nitoren naar boven. Zoals d’OlleGrieze passanten op de GroteMarkt al eeuwen de weg om

hoog wijst. Zou de toren echt zijnomgevallen als er een parkeergarageonder de Grote Markt was gebouwd?Geen mens die het durft te zeggen.Maar het beeld van een vallendeMartini was in 2001 genoeg voor eenvernietigende referendumuitslag.80 procent van de Groningers zei‘nee, geen gat in de Grote Markt’.

Beelden, angstbeelden misschienwel. Ze leken ook de herindelingdis-cussie in Haren te domineren. Watkon immers een dorp ertegen heb-ben om samengevoegd te wordenmet Groningen. Een dorp dat tochqua werk, uitgaan, sport en cultuurvolledig op datzelfde Groningen isgericht? Nou genoeg: het groene ge-bied tussen Stad en Haren wordt vol-gebouwd, de ozb-tarieven schietenomhoog. In pogingen het tegendeelte bewijzen konden wethouders inGroningen praten als Brugman. Ha-ren liet zich niet overtuigen.

,,Natuurlijk is er een angstbeeldvoor Groningen’’, zegt Hein Frima,galeriehouder in Haren en gewezenraadslid. Vraag het tien mensen inHaren en ze zullen hetzelfde zeggen:er is de angst voor het grote onbe-kende. Heeft Haren straks über-haupt nog wat in te brengen als we

onderdeel zijn van dat rode bolwerkin het noorden? Gaan we straks be-lasting betalen voor onze labrador?’’

Frima zat jarenlang in de Harenergemeenteraad voor de VVD. Eind2013 verliet hij de partij en de raads-fractie, hij ging als eenmansfractieverder onder de noemer Liberaal Ha-ren. Terugblikkend op de discussievan twee jaar geleden ziet hij het ver-schil tussen argument en beelden.,,De diepere gedachte achter alles isdat Haren zelfstandig wil blijven.Het is niet gek dat de angst voor hetonbekende dan wordt aangewak-kerd.’’

Gustaaf Biezeveld gelooft er hele-maal niets van. Er is in Haren geenangst voor Groningen, zegt hij. Bie-zeveld was de stem van het verzet inde groene parel, woordvoerder vanhet Burgercomité dat alles in hetwerk stelde om een fusie met Gro-ningen te voorkomen. ,,Er is geenangst voor de stad. Hareners die hierwonen, vinden dat eenvoudig heer-lijk. Haren is anders dan de stad. Ha-ren is klein genoeg voor ons-kent-ons, maar te groot voor een socialecontrole die vervelend wordt. Delandschappelijke omgeving van hetdorp, de sfeer. Dat past niet in eenstedelijke omgeving.’’

Biezeveld zat in juni 2013 bij eenraadsvergadering waar het herinde-lingrapport Grenzeloos Gunnen vande commissie Jansen werd bespro-ken. ,,Ik miste daar een inhoudelijke

RICHOLD BRANDSMAAngst voor een la-bradorbelasting,angst voor het ro-de bolwerk in hetnoorden. Angstlijkt Haren regel-recht in de Drentsearmen van Tynaar-lo te drijven. Maaris dat wel zo? Is erin Haren echtangst voor destad? Op zoek naarde haat van Haren.

Groene parel



discussie over de herindeling. In2012 moest wethouder Gerben Pekweg, omdat hij uitspraken deed overeen mogelijk samengaan met Ty-naarlo. Er kwam een nieuw collegevan B en W met een nieuw coalitie-akkoord, waarin stond dat Harenzelfstandig zou blijven. Dat was sep-tember 2012. Negen maanden laterging de discussie een heel anderekant op en dreigden Hareners vooreen voldongen feit te worden ge-steld.’’

Die vergadering leidde de geboor-te in van het Burgercomité. Een co-mité dat voor verhitte discussie zouzorgen. Zo verhit zelfs dat oud-wet-houder Theo Sieling zich afvroeg: Ishet oorlog in Haren? Dat was er niet.Maar Biezeveld en het Burgercomitébrachten wel veel Hareners op debeen, 2500 dorpelingen steundenhet burgerinitiatief dat pleitte vooruitstel van het besluit over herinde-ling. ,,Haren is een schakel tussenstad en platteland met een heel ei-gen atmosfeer. Het dorp heeft kwali-teiten waar de stad van kan profite-

ren, maar die kwaliteit moet welovereind blijven.’’

Maar als de stad belang heeft bijde kwaliteiten van Haren, zou zetoch wel gek zijn als ze het dorp vol-bouwt? ,,Maar de stad heeft zijn ei-gen kenmerken met daarbij horendeproblemen. Problemen die van eenheel andere orde zijn dan de proble-men in Haren. Als Haren onderdeelis van de stad doen de problemenvan Haren er niet meer toe, voor hetgemeentebestuur zijn dan de pro-blemen van de stad veel belangrijkerdan de problemen van Haren. Kijknaar Helpman? Kijk naar Hoogkerk?Haren heeft ongeveer net zoveel in-woners als de wijk Beijum. Hoeveelinvloed heeft Beijum in het stad-huis? In een dergelijke ongelijke fu-sie wordt de kleinste uiteindelijk al-tijd opgegeten door de grootste. Kijknaar het opstelterrein. Groningenwil het stationsgebied verbouwen,maar heeft dan een probleem methet opstelterrein. Wat gebeurt er? Eris nog wel plek in de Vork bij Haren.’’

Of Grenzeloos Gunnen een mis-kleun van de commissie Jansen was?,,Nee’’, zegt Biezeveld. ,,De commis-sie zegt zelf dat ze graag over de pro-vinciegrens had gekeken. Dat mochtniet van de provincie.’’ Was het daneen miskleun van de provincie? ,,Inelk geval was het uitgangspunt ver-keerd. Er werd gezegd ‘Haren is in al-les georiënteerd op de stad, dus kanhet ook bij de stad’. Maar dat is geen

argument. De halve provincie is ge-oriënteerd op de stad. Dan kun je dusde halve provincie bij Groningenvoegen. Wat de commissie wel heeftbereikt is de overtuiging dat een her-indeling de juiste weg kan zijn voordeze gemeente. Als je daarbij hetspeciale karakter van Haren wilt be-houden, moet je de oplossing niet bijde stad zoeken. Je moet een oplos-sing kiezen die dat waarborgt. Harenheeft niks met Hoogezand of Sloch-teren, dus ben je vrij snel uitgekekenin de provincie Groningen. Met Ty-naarlo zijn er van oudsher wel over-eenkomsten en banden.’’

Maar Tynaarlo ligt aan de anderekant van de provinciegrens. DeDrenten lijken bovendien in hun-maag te zitten met het Harener aan-zoek. Vorige maand besloten ze eenbesluit over een ja-woord uit te stel-len tot na de zomer. Hein Frima ligter niet wakker van. Herindelen metTynaarlo, ziet hij niet zo 1,2,3 gebeu-ren. Kiezen voor Tynaarlo was tac-tiek: tijdrekken. ,,Haren heeft met dekeuze Tynaarlo tijd gewonnen. Had-den we gezegd: ‘oké, doe maar Gro-ningen’, dan was het in een dag gere-geld.’’

Dat gebeurt dus niet. De optie Ty-naarlo vergt een grenscorrectie. Datvergt tijd, veel tijd. ,,Als dat allemaalis gebeurd, zou zomaar eens devraag kunnen rijzen of de hele herin-deling nog wel nodig is. Kijk naarprovinciale staten. Er zijn verkiezin-

gen geweest en de houding ten op-zichte van herindeling is al heel an-ders. Er is nu een sterke SP die vindtdat het van onderop moet gebeuren.Tsja, het zou grappig zijn als de SP dezelfstandigheid van het rechtse Ha-ren redt.’’

Zelfstandigheid. Frima gaat er nogaltijd vanuit. ,,Het is nu zaak dat Ha-ren laat zien dat ze de zelfstandig-heid aan kan. En als dat niet lukt, iseen fusie met Groningen misschienwel aan de orde. Dat is dan wel te ver-kopen. Dan kun je als politiek in elkgeval zeggen: ‘oké, we hebben er al-les aan gedaan, het lukt niet’. ‘’

Dat is voor Biezeveld niet een,maar twee bruggen te ver. Hij be-grijpt de aarzeling in Tynaarlo wel.,,Ook daar moet het van onderop ko-men, moeten de burgers zich kun-nen laten horen. Is inwoners vanGroningen überhaupt gevraagd watze van een fusie met Haren vinden?Haren moet kijken naar Tynaarlo,daar ligt de kans te behouden watHareners belangrijk vinden. Dat isniet negatief naar de stad. We kerende stad de rug niet toe. Er zijn, ookvoor de stad, positieve redenen omniet te herindelen met Groningen.

Want dat is waar Frima en Bieze-veld elkaar uiteindelijk vinden: Gro-ningen heeft belang bij een sterkeplattelandsgemeente met een aan-trekkelijk woonklimaat. Er is geenechte angst voor de stad in Haren.Want zegt Frima: ,,Je kunt het heb-

ben over de bedreiging van Haren,maar je kunt ook kijken naar de kan-sen die Groningen biedt. Groningenzou wel gek zijn als het Haren de sta-tus van Wassenaar van het Noordenontneemt. Maar uiteindelijk geloofik in een landsdeel Groningen-Dren-the met tussen de kernen Assen enGroningen een sterke plattelandsge-meente.’’

Die gemeente heeft Biezeveld ookop het netvlies. ,,Als Haren en Ty-naarlo samengaan, zou je daar latermisschien Noordenveld ook bij kun-nen betrekken en Aa en Hunze. Alle-maal gemeenten die meer met el-kaar gemeen hebben dan Haren enGroningen. Een grote landelijke ge-meente aan de zuidrand. Groningenzal er alleen maar baat bij hebben.’’

Toekomstbeeld? Misschien wel.Niemand durft te zeggen of het ge-beurt. Voorlopig is Haren is zelfstan-dig en is Frima’s overtuiging: ,,In2018 zijn er gewoon weer gemeente-raadsverkiezingen. Voor de gemeen-teraad van Haren.’’

’Haren heeft metde keuze Tynaarlotijd gewonnen’

met Drentse glansEr leeft in Harende angst voor hetgrote onbekende

SNS doet wat eenbank hoort te doen

SNS is van huis uit een spaarbank, maar biedt tegenwoordigook verzekeringen en hypotheken. De bank vindt dat bankierenanders, beter en normaler kan.

SNS voert een koerswijziging door met als motto ‘Heel normaal’.Richard Blaauw, sinds mei 2015 Franchisenemer SNS in Haren, legtuit waarom. “Bankieren moet weer normaal worden, zonder fratsen,uiterlijk vertoon of cryptisch omschreven voorwaarden. SNS doet wateen bank hoort te doen: mensen van goed financieel advies voorzienen producten aanbieden tegen een scherpe prijs. We staan dichtbij de mensen, zijn transparant en bieden eenvoudige en duidelijkeproducten.”

SNS (Samenwerkende Nederlandse Spaarbanken) bestaat al 200jaar en is al vele jaren gevestigd aan de Rijksstraatweg 187 Bin Haren waar klanten zes dagen per week terecht kunnen. Ookop vrijdagavond en zelfs op zaterdag. SNS wil toegankelijk enlaagdrempelig zijn. Klanten kunnen gewoon binnen lopen voor adviesover betalen, sparen, verzekeren en hypotheken.

“Onze kracht is dat we een grootbank zijn én de flexibiliteit vaneen intermediair hebben. Als enige bank in Nederland bieden we

hypotheken van verschillende geldverstrekkers aan. Het belang vande klant staat altijd voorop. We richten ons op particulieren en kleinzakelijke klanten (MKB, ZZP’ers). Dat is een bewuste keuze. Geenprivate banking of beleggen. Het gaat om de kernactiviteiten. Enwe zorgen ervoor dat we die perfect doen. Daarom werken we methoogopgeleide adviseurs, leiden we zelf medewerkers op tot erkendhypothecair planner en hebben we ook echtscheidingsplannersin dienst. We willen scherp aanbieden (bij ons krijg je rente op jebetaalrekening) en hoogwaardig advies geven zodat de klant weervertrouwen krijgt in het bankwezen.”

Sinds kort zijn er uitlegfilms te bekijken op de website waaropmedewerkers van SNS klantenservice uitleggen hoe je praktischehandelingen, zoals het terugboeken van een incasso, gemakkelijkzelf kunt uitvoeren. “We zijn ver ontwikkeld in automatisering. Veeldiensten kunnen klanten digitaal regelen. Dit zorgt ervoor dat wesnel kunnen schakelen in de online sfeer en snel kunnen leveren.Een offerte aanvraag is binnen een paar dagen klaar, dossiers zijnup to date. Dat scheelt niet alleen tijd, maar levert voor de klant ooknog eens financieel voordeel op. Door deze kostenbesparing kunnenwe relatief hoge rentetarieven geven. Natuurlijk zijn klanten altijdwelkom in een van onze winkels voor persoonlijk advies.”

Van links naar rechts: Lourens Kuipers, Richard Blaauw, Ellen Vis

Rijksstraatweg 187 B, Haren

7 dagen per week geopendMa 12.00-18.00 Di 9.30-18.00Wo 9.30-18.00 Do 9.30-21.00Vrij 9.30-18.00 Zat 9.30-17.00Zo 12.00-17.00

4so Largo Loungeset

Contact en adres gegevens

Bezoekadres: Kerklaan 5 9751 NK Haren Tel: (050) 534 41 73Postadres: Postbus 134 9750 AC Haren ma-do: 09:00 - 12:00 en 13:00 - 16:00 uurE-mail: [email protected] vrijdag: 09:00 - 12:00 uur

Volg ons ook op:

Bezoek ook onze website

www.torion.nl

Een paar van onze Diensten en Activiteiten

Met onze welvaart zit het wel goed. En met onze welstand ook.Maar hoe zit het met ons welzijn? Hoe is het met de aandacht voormensen met wie het even wat minder gaat?Kijken we naar elkaar om, helpen we elkaar een handje?Kortom, hoe zit het met de kwaliteit van ons samenleven in Haren?

Torion zet zich in voor een solidaire samenleving waarin iedereenkan meedoen.

Alzheimer café

Zinvolle bijeenkomsten voorlotgenoten. waar je je

ervaringen, maar ook je angsten je eenzaamheid

kunt delen.

Sociëteit

Samen op de soos, wel zogezellig. Kletsen, drankje

drinken, vaak aan de handvan een thema.

Dienstverlening

Doe zoveel mogelijk zelf.Maar als dat niet meer zo

goed gaat, dan kun jegewoon om hulp inroepen

Engels

In een gezellige envertrouwde groep Engelsdurven spreken. Huiswerk

maken mag, maar hoeft niet

Wonen met een veilig gevoel!U woont zelfstandig maar wilt toch de zekerheid van directe hulp in een noodsituatie. Met

Personenalarmering van Stichting Torion kunt u 24 uur per dag hulp inroepen.Eén druk op de knop en u krijgt contact met een medewerker van de meldcentrale. Zij

zorgt voor het direct inschakelen van familie, buren of professionele hulp.

Naast Personenalarmering biedt Torion ook:Telefooncirkel, dagelijks even persoonlijk contact

Maaltijdbezorging, maaltijden, warm of koelvers, aan huis bezorgdDit kan een welkome ondersteuning zijn bij het zelfstandig (blijven)

wonen!

En als u er even tussenuit wilt…tijdens de zomermaanden rijdtonze Plusbus met een speciaal zomerprogramma.Na de zomer starten onze beweegactiviteiten voor ouderen weer.

Wij vertellen u graag meer over deze en andere voorzieningen.Neem gerust contact op voor informatie of programma’s.

ontwerp, aanleg en onderhoud (050) 406 19 91 www.bartelds.nl

uitdenkenuitvoeren?

Het Oog van Oosterhaar19 Comfortabele nieuwbouwappartementen

aan de Irisweg in Haren.

Het Oog van Oosterhaar verwĳst naar de locatie: de Irisweg in deprettige woonwĳk Oosterhaar in Haren. Een mooie groene locatie waareen kleinschalig en eigentĳds appartementengebouw met 19 koop-appartementen wordt gerealiseerd. Het oog van Oosterhaar maaktonderdeel uit van het plan ‘Project Oosterhaar’.

De appartementen met een woonoppervlakte variërend van circa 75 m² tot 98 m²hebben alle een royale woonkamer, 2 slaapkamers en een flink balkon (6 of 9 m²).Tevens hebben de appartementen een royale bergruimte en een ruimte voor was-machine, droger e.d. Op de begane grond is een centrale fietsenberging. Uiteraardis deze kleine woontoren met 4 woonlagen voorzien van een lift en is elk apparte-ment gelĳkvloers.

Donderdag 16 juli starten wĳ met de verkoop van de appartementen.Heeft u interesse, neem dan contact op met Boekholt & partners makelaardĳ.Wĳ informeren u graag over de mogelĳkheden.

De appartementen

Meer informatie?

19 energiezuinige appartementen

Woonoppervlak circa 75 tot 98 m2

2 slaapkamers

Inclusief balkon en fietsenberging

Prijzen van € 147.500,- tot € 189.500,- v.o.n.

t. 050 - 311 46 46Damsterdiep 34, Groningenwww.boekholt-partners.nl

Start verkoopdonderdag 16 juliCafe-Restaurant Astoria,

Rijksstraatweg 200, Harenvan 19:00 - 21:00 uur

VW2 is eensamenwerking tussen

Van Wĳnen en Rottinghuis

Informatie & verkoop: Projectrealisatie & bouw:

Dit project maakt van hetcentrum van Oosterhaar eenaantrekkelĳke locatie meteen nieuw winkelcentrum,met daarin o.a. een grotesupermarkt, een medischcentrum, appartementenvoor ouderen enzorgvoorzieningen.

+ Eenovervloed aan ruimtemet 174m2

woonoppervlakte+ Standaard achteruitbouwvan15m2opdebeganegrond

+ Totwel 5 slaapkamersmogelijk+ Maximale keuzevrijheid: straatgerichtof tuingerichtwonen, een trap indehalof in dewoonkamer,met of zonderdwarskap

+ Kies je eigengevelsteen: voor iederewoningkaner gekozenwordenuit tweeverschillendegevelstenen

22 HALFVRIJSTAANDE VILLA’S TYPE ZOMEREIK VANAF € 373.500,- VON

WWW.MORGENINHAREN.NL

Thuis nieuwbouwmakelaarsPeizerweg 74 (in Vesta Woonforum), Groningen

T 050 - 210 42 42

E [email protected]

Alfred Bakker MakelaarsRijksstraatweg 233, Haren

T 050 - 534 45 33

E [email protected]

DEPLUSPUNTENVANMORGEN:

Niet tevreden over uw huidige garage?Ga voor rijplezier en kies voor de serviceen kwaliteit van Auto De Groot in Haren!

APK-keuring

Zomer- & winterbanden

Uitlijnen slechts € 65,-

Erkend schadeherstel

Kleine en grote beurt

Autoverzekering

Onderhoudscontract

www.facebook.com/DeGrootHaren

Bent u op zoek naar een vertrouwdegarage waar u als klant nog centraal staat?

Bij De Groot in Haren heten wij u van hartewelkom als u kiest voor service en kwaliteitvoor vriendelijke prijzen. Of u nu komt vooronderhoud, schadeherstel of de aankoop vaneen andere auto. Wij helpen u graag!

Rijksstraatweg 115 | 9752 BA HarenT 050 534 94 44 | [email protected]

www.degrootharen.nl

Like ons op

Facebook en maak

kans op leuke

prijzen!

Onderhoud allemerken lease auto’s

dagblad van haren

Documents