dam nghi lon

Download Dam nghi lon

If you can't read please download the document

Upload: van-duong-nguyen

Post on 27-May-2015

81 views

Category:

Documents


1 download

DESCRIPTION

Xem thêm nhiều sách nói và ebook tại đây: (đợi 5s và click vào "skip ads" - "Bỏ qua quảng cáo" trên góc phải màn hình) http://adf.ly/7180338/businessbook http://adf.ly/7180338/kho-sach-noi-full

TRANSCRIPT

  • 1. Cng Ty Samsung Trn trng gi n bn cun sch ny. Phin bn ebook ny c thc hin theo bn quyn xut bn v pht hnh n bn ting Vit ca cng ty First News - Tr Vit vi s ti tr c quyn ca cng ty TNHH Samsung Electronics Vit Nam. Tc phm ny khng c chuyn dng sang bt k hnh thc no hay s dng cho bt k mc ch thng mi no.

2. THE MAGIC OF THINKING BIG by David J. Schwartz, Ph. D. Copyright 1959, 1965 by Prentice-Hall, Inc. All rights reserved. Vietnamese translation copyright 2009 by First News - Tri Viet. Published by arrangement with original publisher, Fireside, an imprint of Simon & Schuster, Inc. THE MAGIC OF THINKING BIG DAM NGH LN! Cng ty First News-Tr Vit gi ban quyn xut ban va phat hanh n ban ting Vit trn toan th gii theo hp ng chuyn giao ban quyn vi NXB Fireside, mt chi nhanh cua tp oan Simon & Schuster, Hoa Ky. Bt c s sao chep nao khng c s ng y cua First News va Simon & Schuster u la bt hp phap va vi pham Lut Xut ban Vit Nam, Lut Ban quyn Quc t va Cng c Bao h Ban quyn S hu Tr tu Berne. CCNNGG TTYY VVNN HHOOAA SSAANNGG TTAAOO TTRR VVIITT -- FFIIRRSSTT NNEEWWSS 11HNguyn Th Minh Khai, Qun 1, TP. H Ch Minh Tel: (84-8) 38227979 - 38227980 - 38233859 - 38233860 Fax: (84-8) 38224560; Email: [email protected] Website: www.firstnews.com.vn 3. First News NHA XUT BAN TRE Bin dch: Nguyn Th Thanh - Trn L Thu Trang - Nguyn Th Thanh Huyn Hiu dnh: Nguyn Chng - Vng Long DAVID J. SCHWARTZ, Ph.D. THE MAGIC OF THINKING BIG DAM NGH LN! 4. LI GII THIU V sao ti lai t ta cho cun sach nay la DAM NGH LN! khi a co hang ngan cun sach c xut ban hang nm? Tai sao lai cn phai xut ban thm mt cun na? Cho phep ti c chia se vi ban mt vai thng tin quan trong. Vai nm trc y, ti tham d mt hi ngh ban hang v cung n tng cua mt cng ty no. V pho chu tch phu trach marketing luc o rt hng khi. Cung ng vi ng trn buc din thuyt la ngi ai ly ban hang hang u cua cng ty, mt ngi an ng vi ve ngoai bnh d, nhng la ngi a kim c gn 60.000 la vao cui nm, trong khi thu nhp cua nhng ai ly khac ch mc 12.000 la. V pho chu tch a ra dn dp nhiu cu hoi danh cho c toa: Ti mun cac ban hay nhn tht ky Harry. Nao, hay noi cho ti bit, Harry kim c nhiu tin hn gp nm ln, co phai do Harry thng minh gp nm ln cac anh khng? Khng phai, t nht la theo nhng bai kim tra nhn s cua chung ti. Kt qua cua nhng bai kim tra o cho thy anh y cung ch nh nhng ngi bnh thng khac ang hin din trong phong nay ma thi. 5 5. Co phai Harry lam vic chm ch gp nm ln cac ban khng? Khng, khng phai t nht la theo nhng bao cao thc t, s ngay ngh cua anh y con nhiu hn a s cac ban ngi y. Hay la Harry co nhiu tin hn cac ban? Mt ln na, cu tra li lai la khng. Cac tai khoan u ch mc trung bnh. Hay la Harry c hoc hanh nhiu hn? Co sc khoe tt hn? Khng. Harry tht ra bnh thng nh moi ngi bnh thng khac, ngoai tr mt iu... V pho chu tch nhn manh: S khac bit duy nht gia Harry va cac ban la Harry dam ngh va ngh tao bao hn cac ban gp nm ln. ng phn tch: thanh cng thc s c quyt nh phn ln bi tm suy ngh cua mt ngi hn la bi tr thng minh cua ngi o. o qua la mt suy ngh mi me, gy to mo. Ti khc ghi iu o. Ti cang quan sat, cang tip xuc, cang tro chuyn vi nhiu ngi, cang ao su nghin cu nhng yu t n cha sau thanh cng, cu tra li cang hin ro. Cang nghin cu nhiu trng hp, ti cang nhn ra tin bac, hanh phuc va s thoa man cua ban rng ln n u u phu thuc vao tm suy ngh cua ban. o chnh la iu ky diu cua t duy ln. Vy tai sao DAM NGH LN giup ban at c nhiu th nh vy, nhng vn co rt t ngi suy ngh theo cach o? a rt nhiu ngi nu cu hoi o vi ti. Va, y la cu tra li. Tm nhn cua a s chung ta thng m mt, phn ln ch la nhng y ngh vt vanh va khng khoang at. Mi trng xung quanh chung THE MAGIC OF THINKING BIG 6 6. ta y ry nhng ke ch mun keo chung ta xung tr thanh ngi tm thng. Gn nh ngay nao cung co ngi thuyt phuc ban: a co qua nhiu ngi lanh ao ri, chng con my ngi lam thng dn ca. Hay noi cach khac, c hi lanh ao khng con, nhng ngi lanh ao qua d tha ri, nn hay chu kho lam mt nhn vin nho be thi. Nhng y kin qua nhiu ngi lanh ao ro rang khng h phu hp vi thc t chut nao ca. Nhng ngi lanh ao trong hu ht cac nganh ngh se noi vi ban, cung nh tng noi vi ti: Vn ang t ra hin nay la co qua nhiu nhn vin, nhng chng co my ngi lanh ao. Nhng ngi co suy ngh hep hoi xung quanh ban con noi: Cai g n se n, s phn cua ban nm ngoai tm kim soat cua ban, nh mnh a an bai. V vy, hay qun i nhng c m, qun ngi nha khang trang, qun ngi trng c bit cho bon tre va mt cuc sng tt ep hn. Hay cam chu. Hay pho mc cho s phn! Ho cung khuyn cao la ban phai canh tranh v cung gay gt th mi mong ngoi ln c v tr hang u. Nhng liu co ung nh vy khng? Mt v giam c nhn s tai My cho ti bit: s lng h s ng vin xin vao nhng v tr co mc lng 10.000 la/nm nhiu hn t 50 - 250 ln so vi s lng h s ng vin xin cho nhng cng vic co mc lng 50.000 la/nm. iu nay chng to s canh tranh cho mt cng vic bnh thng nhiu gp 50 ln tr ln so vi s canh tranh cho mt cng vic DAM NGH LN! 7 7. cao cp. Nhng cng vic cao cp o ang rt thiu ngi. Vn con rt nhiu ch trng danh cho nhng ngi dam ngh ln. Cac nguyn tc va khai nim c ban h tr cho cun sach DAM NGH LN! c ly t nhiu ngun c xa nht cua nhng b oc thng minh va v ai nht tng sng trn trai t. Nha tin tri David a tng vit: Khi mt ngi ngh anh ta la ke th ba, th anh ta ung la ke th ba; hay trit gia Emerson: Nhng ngi v ai la nhng ngi hiu c rng chnh suy ngh mi thng tr th gii; hay Milton, tac gia cua Thin ng a mt: T trong tm tr ban co th tao ra thin ng cua a nguc, hoc a nguc cua thin ng. Shakespeare, b oc thng minh su sc ang knh n, cung tng vit: Khng co g la tt hay xu ca, tr phi ban ngh nh vy. Nhng con chng c hay v du thc tin th c ly t u? Co g bao am s ung n cua nhng ngi DAM NGH LN!? y la nhng cu hoi hoan toan hp ly. Nhiu dn chng c ly t cuc sng cua nhng ngi xung quanh chung ta, nhng ngi ma thng qua vic at c thanh cng, thanh tch va hanh phuc a chng minh tm suy ngh ln lao thc s mang n bit bao iu ky diu. Nhng hng dn n gian ma chung ti a ra di y khng phai la nhng ly thuyt cha c kim nghim. o khng phai la s phong oan va y kin cua mt ngi. Ma o la nhng cach tip cn vi v van tnh hung cua cuc sng a c chng minh, tr thanh nhng hng dn co th ap dung ph bin va tao ra tac dung ky diu. THE MAGIC OF THINKING BIG 8 8. Vic ban oc nhng trang sach nay, trc ht a chng to ban ang mong mun at c thanh cng ln hn. Ban mun thc hin nhng c m. Ban mun co mt cuc sng y u hn. Ban mun cuc sng nay danh cho mnh nhng iu ang c thu hng. Ti xin nhn manh: c mun at c thanh cng la mt phm cht ang quy! Ban con co mt phm cht ang ngng m khac na. Vic ban cm quyn sach nay trong tay chng to ban a tm thy cng cu giup ban at c thanh cng. tao ra bt c vt g - t, cy cu hay tn la - cung u cn cng cu. Rt nhiu ngi c gng vn n mt cuc sng thanh cng nhng qun i nhng cng cu giup ho. Nhng ban th khng. Ban ang co u hai phm cht cn thit nhn ra c li ch thc s cua cun sach nay: mong mun co c thanh cng ln hn, va s nhay ben chon la mt cng cu hu ch giup ban nhn din c mong mun o. Vi DAM NGH LN!, ban se sng t tin hn, giau co hn, hanh phuc hn, at c nhng thanh tu to ln, kim c nhiu tin, co nhiu ban va c moi ngi tn trong. Ban se hiu t duy tao bao mang n iu ky diu cho ban nh th nao. Hay bt u vi cu noi cua nha hin trit v ai Disraeli: Cuc i tht ngn ngui, do vy, ng sng nho nhoi. DAM NGH LN! 9 9. CHNG 1 THANH CNG BT NGUN T NIM TIN BAN THN THANH CNG CHNH LA AT C THANH QUA nh mong i, la chinh phuc c muc tiu a ra. o co th la s giau co v mt vt cht nh s hu mt ngi nha ep, tn hng nhng ky ngh thu v, co c s an toan v mt tai chnh va kha nng danh nhng iu kin hoc tp tt nht cho con cai; cung co th o la s di dao cua nhng gia tr tinh thn nh quyn lanh ao, s ngng m va tn trong cua nhng ngi xung quanh, du trong t chc, gia nh hay ngoai xa hi. Thanh cng giup giai toa moi u lo, s hai, tht vong hay cam giac b tht bai, ng thi giup ta thm t tin, hai long v ban thn va lun tm thy hanh phuc trong cuc sng. Khng nhng vy, ngi thanh cng con co th mang n nhiu iu tt ep hn cho nhng ngi ang cn n s tr giup cua ho. 11 10. Ai cung mong mun c thanh cng, c tn hng nhngiuttepnhtcuacucsng.Khngaithchphailun cui, sng mt cuc i te nhat va cung khng ai mun mnh tr nn thp kem hoc tr thanh nhng cng dn hang hai. T Kinh thanh, chung ta co th tm thy nhiu quan nim rt gn gui vi thc tin trong vic tao dng thanh cng - tu trung u nhn manh rng: nim tin co th giup chung ta lam c nhng iu tng chng nh khng th. Hay tin va thc s tin la mnh co th at c nhng iu ban thn cha tng lam, ri ta se lam c. Nhiu ngi khng dam tin rng ho co th, va th la ho chng at c iu g ca! i khi chung ta nghe ai o noi: Tht v vn khi ngh rng con ngi co th dch chuyn ca ngon nui ch bng cu noi Nui i, hay di i. n gian ch v ta cho rng o la iu khng th. Co le nhng ngi noi cu Nui i, hay di i a nhm ln gia nim tin vi s m tng. Ro rang chung ta khng th ch c ma co th di chuyn c ngon nui. Hay chung ta khng th ch c ma co c mt cn h cao cp, mt ngi nha co nm phong ngu, ba phong tm hay mt mc thu nhp co th a mnh vao tng lp thng lu trong xa hi. Va chung ta cung khng th ch c ma ngi c vao v tr lanh ao. Nhng nu co nim tin, chung ta co th lam c tt ca. Chung ta co th at c thanh cng nu tin rng mnh se thanh cng. Sc manh cua nim tin khng co g la ma thut hay b n ca. Nim tin, tc thai Ti-tin-la-ti-co-th, lun lan toa mt sc manh, khi dy nhng kha nng tim n va tip thm THE MAGIC OF THINKING BIG 12 11. ngh lc cho ta. Khi ban tin rng ti-co-th-lam-c th cach- thc-thc-hin se xut hin. Co khng t ban tre bt u mt cng vic mi mi ngay trn khp th gii. Mi ngi u m c mt ngay nao o, mnh se vn n nh cao cua s nghip. iu ang tic la phn ln nhng ban tre nay lai cha tin hn vao ban thn mnh. Chnh np ngh ti-khng-th a han ch kha nng sang tao va khin ho khng tm ra c con ng thch hp vn ln. y la l thoi suy ngh thng thy nhng ngi bnh thng. Tuy nhin, vn co mt s t ban tre dam tin rng ho se thanh cng. Ho bt tay vao cng vic bng mt thai tch cc: Ti ang-vn-n-nh-cao y!. Va vi nim tin ln lao y, ho a thanh cng. Bng suy ngh khng-g-la-khng- th, nhng ngi tre nay quan sat va hoc hoi cach lam vic cua th h i trc. Ho tm hiu cach tip cn vn , cach ra quyt nh cung nh thai lam vic cua nhng ngi thanh at. Tht vy, b quyt cn-phai-thc-hin-nh-th-nao lun n vi nhng ai tin rng mnh co th lam c. Hai nm trc, mt c gai tre ma ti quen quyt nh m mt cng ty chuyn kinh doanh nha lu ng. Khi y c nhn c rt nhiu li khuyn rng c khng nn - va cung khng th - lam vic o. Vi khoan tit kim cha n 3.000 la, moi ngi khuyn c nn t bo y nh bi s vn u t ti thiu kinh doanh nha lu ng ln gp nhiu ln khoan vn t oi kia. Moi ngi khuyn: C hay nhn xem, th trng by gi canh tranh gay gt n mc nao. Trong khi o, c chng co DAM NGH LN! 13 12. kinh nghim g nhiu trong vic kinh doanh nha lu ng, noi chi n vic iu hanh ca mt doanh nghip. Nhng c gai tre y vn tran y nim tin vao ban thn, tin vao kha nng thanh cng cua cng vic kinh doanh nay. C tha nhn la mnh thiu vn, thiu kinh nghim, va mc canh tranh trong nganh nay ang ngay cang khc lit hn. Nhng c vn qua quyt: Qua tm hiu, ti nhn thy nganh kinh doanh nha lu ng ang ngay cang phat trin. Khng nhng vy, sau khi nghin cu th trng, ti tin mnh co th lam tt cng vic kinh doanh nay hn bt c ai. t hn ti se mc phai mt s sai lm nao o, nhng ti se i n thanh cng nhanh thi. Va c a thc hin ung nh li mnh noi. C hu nh chng gp chut kho khn nao trong vic huy ng vn. Nim tin tuyt i vao s thanh cng a giup c chim c long tin cua hai nha u t. Vi nim tin tuyt i o, c gai a lam c iu khng th c a thuyt phuc c mt cng ty ch tao nha lu ng cho c mt han mc cung cp ma khng phai tra tin trc. C cho bit: Nm ngoai doanh thu ban hang cua chung ti at 1 triu la. C hy vong nm ti se at c hn 2 triu la. Nim tin, mt nim tin manh lit, se thuc y chung ta suy ngh n cung tm ra phng hng, phng tin va phng phap thc hin. Ch khi ban tin vao chnh mnh th ngi khac mi co th t nim tin vao ban! Chng my ai dam ngh rng ch cn co nim tin la se lam c moi vic. Nhng bt c ngi nao co nim tin manh me vao ban thn, chc chn ho se at c thanh cng. Ngay sau THE MAGIC OF THINKING BIG 14 13. y ti se k mt cu chuyn minh chng cho kha nng lam nn nhng iu tng chng khng th cua con ngi. o la cu chuyn v mt cng ty xy dng cu ng nha nc, ni mt ngi ban cua ti ang lam vic, thuc mt bang vung trung tm pha Bc Hoa Ky. Ngi ban o k: Thang trc, cng ty chung ti gi thng bao n nhiu ni cho bit chung ti ang cn tm mt i tac thch hp am nhim vic thit k tam cy cu thuc mt d an xy dng ng quc l. Kinh ph xy cu la 5 triu la. Doanh nghip thit k se nhn thu lao tr gia 4% hp ng, tng ng vi 200.000 la. Ti a trao i vi 21 cng ty co kha nng thit k d an o. Bn cng ty manh nht khng ngn ngai quyt nh np h s d thu, 17 cng ty con lai u co quy m kha nho (mi cng ty ch co t 3 n 7 ky s). Chnh v th, chung ti khng ly lam ngac nhin khi 16 trong s 17 cng ty o chp nhn ng ngoai cuc chi. Ho xem qua d an va lc u : D an nay qua ln i vi chung ti. Tuy nhin, cng ty con lai trong s 17 cng ty nho y, vi von ven 3 ky s, sau khi nghin cu d an a khng nh: Chung ti co th lam c! Chung ti se np h s d thu ngay. Ho a np h s va a c chon. Ch nhng ai dam tin mnh co th lam c nhng vic tng chng bt kha th mi thc s cang ang c cng vic! Trai lai, nhng ngi thiu nim tin th chng bao gi at c g ca. Nim tin cho ta sc manh thc hin moi iu du kho khn nht. DAM NGH LN! 15 14. Trong cuc sng hin ai ngay nay, nim tin co th giup ta lam c nhiu vic ln hn ca dch chuyn mt ngon nui. Chng han nh trong tham him vu tru, yu t quan trong nht, cung la yu t cn thit nht, chnh la nim tin vao kha nng nhn loai co th lam chu c khoang khng bao la y. Nu khng co nim tin vng chc vao kha nng con ngi du hanh trong khng gian, cac nha khoa hoc a khng th co u long dung cam, nim am m va s nhit tnh bin iu o thanh s tht. Trong vic i din vi ung th cung vy, nim tin vao kha nng cha khoi cn bnh nan y nay a tao ng lc ln lao giup con ngi tm ra nhiu phac iu tr. Hoc vao trc nm 1994, ngi ta ban lun xn xao chung quanh vic xy dng ng hm xuyn bin Manche ni lin nc Anh vi luc a chu u, dai trn 50 km, vi e ngai o la mt ai d an vin vng. Qua thc, d an xuyn bin Manche c khi u vi khng t sai lm, nhng cui cung a thanh cng vao nm 1994, tr thanh ng hm di bin dai nht th gii. Chnh nim tin kin tr la ng lc quan trong dn n s ra i cua ng hm bin Manche, ma Hip hi Ky s Dn dung My goi o la mt trong bay ky quan th gii hin ai. Nim tin vao nhng thanh qua tt ep chnh la ng lc, la sc manh giup con ngi sang tao ra nhng tac phm vn hoc i, nhng v kch kinh in hay nhng phat minh khoa hoc v ai. Khng ch i vi ca nhn, nim tin manh lit vao tng lai con la mt nhn t quan trong lun n cha sau thanh cng cua cac doanh nghip ln, cac t chc chnh tr hay tn giao tn tui. Co th khng nh: nim tin thc s la yu t c ban va cn thit vn ti thanh cng. THE MAGIC OF THINKING BIG 16 15. Hay tin tng vao thanh cng, ri ban se thanh cng! Trong nhiu nm qua, ti a nghe khng t ngi tm s v tht bai cua ho, khng ch trong kinh doanh ma ca trong cac lnh vc, nganh ngh khac. Ho a ra v van ly do hay nhng li bao cha cho tht bai cua mnh. Ti nhn ra trong nhng li bao cha y, bao gi cung xut hin nhng suy ngh kiu nh Thc tnh, ti a khng ngh vic nay co th thanh cng, hoc Ngay trc khi bt tay vao vic, ti a khng thc s tin rng mnh se thanh cng, hoc Ti khng ly g lam bt ng khi vic o khng thanh cng. Nhng suy ngh kiu nay chnh la biu hin cua thai tiu cc: c-ti-se-th-xem-sao-nhng-ti-khng-ngh-la- se-thanh-cng Chnh v th, hu ht khng th at c muc tiu cua mnh. S hoai nghi, ng vc vao ban thn, ni lo lng se tht bai va thai khng thc s khao khat thanh cng chnh la nguyn nhn dn n hu ht moi tht bai. Vn con hoai nghi th vn con tht bai. Thanh cng ch n vi nhng ai tin tng hoan toan vao chin thng sau cung. Gn y, mt n vn s tre co tm s vi ti v nhng tham vong cua c trong s nghip cm but cua mnh. Khi nhc n mt cy but ni ting trn vn an, c a tht ln: i, ng y la mt cy but qua i tai hoa, ti co m cung chng bao gi c nh th u. Thai cua c gai tre y khin ti v cung tht vong, bi le ti bit kha ro v nha vn ma chung ti ang noi ti. ng y ch la mt nha vn bnh thng nh moi nha vn khac, nhng DAM NGH LN! 17 16. ng y xut sc hn ngi khac s t tin. ng y lun tin rng mnh la mt trong s nhng ngi gioi nht, v th ng suy ngh va hanh ng theo cach cua ngi gioi nht. Tn trong nhng ngi gioi hn mnh la vic nn lam. Tuy nhin, chung ta ch nn hoc hoi t ho, ch khng nn tn sung ho qua mc. Hay t tin ban cung co th vt tri. Hay t tin ban se con tin xa. Nhng ngi khng co nim tin se ch lun la ke theo ui ngi khac. Hay th nhn nhn vn theo cach khac xem sao. Nim tin ging nh mt c may t ng iu chnh nhng g ta se at c trong cuc sng. Hay quan sat mt ngi ang c vung vy thoat ra khoi canh sng tm thng. Anh ta khng tin mnh ang c nhn nhiu hn, do o nhng g anh ta nhn c tht t oi. Anh ta khng tin mnh lam c vic g to tat ca, va ung la anh ta khng th. Anh ta khng tin rng mnh quan trong, bi vy nhng g anh ta lam u b gn cai mac khng quan trong. Dn dn, thai thiu nim tin vao ban thn se th hin qua cach noi nng, i ng hay cach anh ta i x vi moi ngi xung quanh. Nu khng sm xy dng c nim tin vao tng lai th anh ta se ngay cang thut lui, ngay cang thy mnh nho be. Va trong mt nhng ngi xung quanh, anh ta cung se ngay cang tr nn m nhat hn. Con by gi, hay n vi mt ngi ang t tin vn ti thanh cng. Anh ta tin tng mnh xng ang gt hai c nhiu qua ngot, qua nhin anh ta gt hai c khng t. Anh ta tin mnh hoan toan cang ang c nhng trong trach ln lao, va anh ta thc s lam c. Moi th anh ta lam, cach anh ta i x vi moi ngi, nhng suy ngh, quan im, tnh THE MAGIC OF THINKING BIG 18 17. cach, tt ca u th hin rng: Anh ta tht ni bt. o qua la mt ngi quan trong. Mi ca nhn la san phm t y ch cua chnh mnh. Hay t tin vao ban thn, tin vao nhng iu ky diu. Hay lao vao cuc chinh phuc thanh cng vi nim tin tuyt i rng ban co th. Chc chn ban se lam c. Vai nm trc, sau mt bui din thuyt trc gii doanh nhn tai Detroit, ti co c hi tro chuyn vi mt ngi trong s ho. Anh ta chu ng n gp ti, t gii thiu v mnh va bay to long ngng m: Ti thc s rt thch bai din vn cua ng. ng co th danh cho ti t phut c khng? Ti rt mun c chia se vi ng v nhng trai nghim cua chnh ban thn ti. Chung ti nhanh chong tm c mt quan ca ph nho. Trong khi ch vai mon n nhe, anh ta vao chuyn ngay: Ti rt tm c vi nhng iu ng a trnh bay ti nay. No rt ging vi nhng iu ti hoc c t cuc sng: o la hay khin y ch h tr, thay v can tr chung ta. Trc y, ti cha tng k cho ai nghe v cach ti lam th nao co c cuc sng nh ngay hm nay, nhng gi ti rt mun chia se vi ng. Ti rt sn long nghe y. - Ti noi. Vng, mi ch 5 nm trc, ti con la mt ky s quen trong mt xng ch tao dung cu va khun ct. Cuc sng cua chung ti cung kha y u, tuy nhin vn con kem xa so vi nhng g ma ti hng m c. Ngi nha qua nho va cn co qua nhiu th phai sm sa nhng chung ti lai khng u tin. Tht may la v ti rt tuyt vi, c y chng h phan nan DAM NGH LN! 19 18. hay ku ca g. Mc du vy, ti vn cam nhn c y toat ln ve cam chu s phn. Ti thc s rt au long mi khi t nhn lai, bit rng mnh a khng th chm lo tt cho v va hai a con yu quy. Th nhng by gi moi vic a hoan toan khac trc, anh y h hi k tip. Hin chung ti ang sng trong mt ngi nha mi rt ep trn manh t rng gn mt hec-ta, ngoai ra con co mt ngi nha nho cach y hn 300 km v pha bc na. Chung ti khng con phai lo lng chuyn tin nong sao cho cac con co th theo hoc nhng trng ai hoc uy tn, v ti cung khng con phai ay nay mi khi sm sa cho mnh vai b qun ao mi. Ky ngh he ti, ca gia nh se i du lch chu u. By gi, chung ti mi thc s cam thy mnh ang sng. Ti v cung ngac nhin hoi: , lam sao tt ca nhng iu o lai xay ra c?. Anh t tn tra li: Vng, nhng iu o ang thc s xay n vi ti y. ung nh li ng noi ti nay, Ti a c gng phat huy ht sc manh nim tin cua mnh. Nm nm trc, ti tnh c bit mt xng ch tao dung cu va khun ct Detroit nay ang tuyn ngi. Luc o, du chung ti vn ang sng tai Cleveland nhng ti quyt nh th vn may cua mnh vi hy vong se kim c mt cng vic mi co khoan thu nhp kha hn. Ti n y vao mt ti Chu nht chun b cho bui phong vn vao ngay hm sau. Sau ba ti, ti ngi mt mnh trong cn phong cua khach san va suy ngm. Chng hiu sao, ti bng thy chan ghet ban thn mnh. Ti t hoi Tai sao mnh mai ch la mt THE MAGIC OF THINKING BIG 20 19. anh ky s quen? Tai sao mnh lai phai c gng co c mt cng vic ma tng lai cung chc g khm kha hn so vi ch cu? Chng hiu iu g xui khin, ti ly ra mt manh giy va ghi ho tn cua nm ngi ti bit rt ro lu nay. Ho u la nhng ngi co c v tr cng vic va quyn lc hn hn ti. Hai ngi trong s o la hang xom cu cua ti. Sau mt thi gian lam vic chm ch, vi mc lng kha, ho a chuyn n ni khac tt hn. Hai ngi khac tng la ng chu cu cua ti, va ngi cui cung la ng anh r ti. Ri ti lai t cht vn ban thn: ngoai mt cng vic tt hn, nhng ngi o co g hn ti ch? Ho thng minh hn ti chng? Hay ho hn ti v hoc vn, v phm cht ca nhn? Ti ngm so sanh va t nhn thy, v nhng mt y, thc tnh, ho chng hn g ti ca. Nhng ri, ti nh ti mt phm cht thanh cng ma ngi ta vn thng nhc n. o la s tin phong chu ng. V iu nay, du chng vui ve g nhng ti buc phai tha nhn la mnh kem xa nhng ngi ban thanh at nay. Du luc o a qua na m, khoang 3 gi sang, nhng tht ngac nhin la tm tr ti vn hoan toan minh mn. Ln u tin, ti nhn ra im yu cua chnh mnh. T trc n nay ti a lun do d, ri bao c hi tt vut khoi tm tay. Cang suy ngh, ti cang hiu ra mt iu: ti khng co c s chu ng, bi v trong thm tm, ti a khng dam tin mnh xng ang co c nhiu th. Sut ca m, ti ch ngi va suy ngm xem trong sut thi gian qua, cam giac mt t tin y a chi phi ban thn mnh DAM NGH LN! 21 20. nh th nao. Nhng nm qua, ti khng h tin tng hay ng vin ban thn ma ch lun qun trong y ngh mnh chng th lam nn tro trng g. Luc nao ti cung anh gia thp ban thn mnh. Gi y, moi iu tr nn sang to hn bao gi ht. Se khng ai trao tng nim tin cho ti, nu ti khng bit tin vao chnh mnh! Luc y, ngay lp tc ti quyt nh, Bao lu nay mnh vn ngh se mai la mt anh ky s quen ma thi. T by gi mnh khng ha thp ban thn nh vy na. Mnh xng ang c nhiu hn th. Sang hm sau, ti n d bui phong vn vi s t tin cao nht ma trc nay ti cha tng co. Trc bui sang o, ti ch hy vong mnh co u can am yu cu mt mc lng cao hn trc mt chut, khoang 750 la, hay cao nht cung ch la 1.000 la. Nhng gi y, sau mt m dai suy ngh va y thc c ro hn gia tr cua ban thn, ti a khng ngn ngai yu cu mc lng 3.500 la. Va ti a c tuyn dung. Sau hai nm n lc lam vic, ti a tao dng c uy tn cho ring mnh. Ti a th hin va khng nh vi moi ngi rng ti la mt ngi co kha nng kinh doanh. Th ri tnh hnh hoat ng cua cng ty ri vao suy thoai, trong bi canh o gia tr cua ti cang c xem trong hn bao gi ht, bi ti vn c anh gia la mt trong nhng ngi co tai nng kinh doanh nht trong nganh nay. Sau o, khi cng ty c cai t, ti nhn c mt lng c phiu ang k cung vi mc lng cao hn. o la toan b cu chuyn cua ngi ban ti. Chng co g b n ca. im mu cht chnh la vic anh y a nhn ra mt THE MAGIC OF THINKING BIG 22 21. chn ly: Trc tin hay tin vao ban thn mnh, ri nhng iu tt ep mi co th bt u n vi ban. Thc ra, co th v tm tr chung ta nh mt nha may san xut nhng y tng. Nha may o hoat ng khng ngng ngh, san sinh ra v s y tng mi ngay. Nha may o cung luc c iu hanh bi hai ngi quan c. Chung ta tam goi ho la ng Chin Thng va ng Tht Bai. ng Chin Thng chu trach nhim tao ra nhng suy ngh tch cc. Chuyn mn cua ng la a ra nhng ly le cho thy chung ta co y u nng lc, giai thch ly do tai sao chung ta nn ganh ly cng vic va tin chc chung ta se lam c. Trai lai, ng Tht Bai chuyn san xut nhng suy ngh tiu cc, nhng ly do cho thy chung ta khng th lam c hay nhng biu hin ch ro chung ta yu kem n mc nao. Chuyn mn cua ng ta la tao ra mt chui nhng y ngh tai- sao-chung-ta-se-tht-bai. Ca hai u co kha nng nm bt mnh lnh cua chung ta rt nhanh. ra lnh cho mt trong hai ngi nay, chung ta ch cn ra du tht kn ao. Nu du hiu o mang tnh tch cc, ng Chin Thng se bt tay ngay vao vic. Con nu du hiu o mang tnh tiu cc, ng Tht Bai se bc ti. hiu ro hn v cach lam vic cua hai ng quan c nay, chung ta th xem xet v du sau. Khi mt ngay mi bt u, ban cho rng: Hm nay se la mt ngay ti t y. Cu noi cua ban se tac ng n ng Tht Bai va ng ta se a n cho ban mt loat dn chng chng minh rng ngay hm nay cua ban ti t n mc nao: thi tit hm nay qua nong hoc qua lanh, cng vic kinh doanh bun ban chng ra sao, ban co th DAM NGH LN! 23 22. b m, hay v ban se lai cau nhau v vai chuyn khng u. ng Tht Bai lam vic rt hiu qua. Ch trong t phut, ng a thuyt phuc c ban ri. Va hm o ung la mt ngay t hai, k ca khi ban cha bit ro no se din ra nh th nao. Nhng nu ban cho rng: Hm nay se la mt ngay tt lanh y th ng Chin Thng se bt tay vao vic. ng y se nhc ban: Hm nay la mt ngay tuyt vi. Thi tit tht d chu. Ban cam thy mnh tht hng khi, tran y sinh lc, vi nim tin se gt c nhiu kt qua tt trong cng vic!. Qua nhin, hm o tr thanh mt ngay tt lanh cua ban. Bng cach cua mnh, ng Tht Bai lun gieo ni am anh cho rng ban chng lam c g ca, con ng Chin Thng th ngc lai. ng Tht Bai lun c gieo vao u ban s lo ngai mnh se chuc ly tham hai, trong khi o, ng Chin Thng se chng minh ban hoan toan co th thanh cng. ng Tht Bai lun bay ra cac ly le, chng c chng lai mt nhn vt nao o, con ng Chin Thng se cho ban thy tt ca nhng u im ang quy cua ngi y. Ro rang la ban giao cho bn nao nhiu vic hn, bn o se tr nn manh hn. Nu ng Tht Bai cang co nhiu vic lam, ng ta se ngay cang chim u th trong tm tr ban. Nu c tip tuc nh vy, chng chong th chy ng ta se kim soat toan b qua trnh suy ngh cua ban. Khi o moi y ngh u tr nn tiu cc. Tt nht la ban nn sa thai ngai Tht Bai ngay lp tc. Ban khng cn n ng ta u. Chc chn ban cung khng mun ng ta ln vn quanh mnh, sut ngay lai nhai: ban khng th lam ni, ban khng co u kha nng, ban se tht bai thi, hay THE MAGIC OF THINKING BIG 24 23. ai loai nh th. ng Tht Bai chng th giup ban thanh cng c u, v vy, hay tng c ng ta i thi! Hay khin ng Chin Thng lun lun bn rn. Mi khi mt y ngh nao o vut ln trong u, hay bao ng ta lam vic. ng y se tm ra cho ban phng hng i ti thanh cng. Hin nay, tnh trung bnh c mt ngay nc My lai on nhn thm 11.500 c dn mi. Dn s tng ln vi tc chong mt. Ngi ta d oan ch trong 10 nm ti, dn s My se tng thm khoang 35 triu ngi, tng ng vi tng s dn hin nay cua nm thanh ph ln nht Hoa Ky: New York, Chicago, Los Angeles, Detroit va Philadelphia. Hay th tng tng xem luc y tt ca moi th se ra sao. Nhng nganh ngh mi, nhng bc t pha trong khoa hoc, nhng th trng c m rng hn so vi trc - tt ca u a n nhiu c hi mi. o la tn hiu tt lanh. Va o la khoang thi gian quy gia sng ht mnh! Hin nay co mt iu d thy la nhu cu v nhn lc cho cac v tr lanh ao ang rt ln trong moi nganh ngh, lnh vc. Nhng ngi se am nhim cac v tr o, khng ai khac, chnh la nhng ngi a trng thanh hay sp trng thanh. Ro rang ban la mt trong s o. Tuy nhin, s phat trin v moi mt cua mt quc gia khng co ngha rng tt ca cac ca nhn thuc quc gia o u thanh at. Trong sut mt thi gian dai, nc My a khng ngng at c nhng thanh tu ang k, ca v kinh t ln chnh tr, vn hoa, xa hi. Ch cn mt cai nhn thoang qua, ban cung thy co n hang triu, hang chuc triu ngi a n lc nhng khng thanh cng. Hai thp nin qua, nhng c DAM NGH LN! 25 24. hi lam giau m ra ngay cang nhiu nhng phn ng dn chung vn b vng trong cai vong lun qun cua mt cuc sng tm thng. a s ho m chm trong lo lng, s hai va sng qua ngay vi cam giac mnh thuc hang th yu, khng c xa hi anh gia cao, c than th mnh khng th lam c nhng iu mnh mun. Kt qua la ho se ch kim c cho mnh nhng phn thng xoang xnh, nhng hanh phuc tm thng ma thi. Nhng ngi khn ngoan la nhng ngi bit tn dung c hi, bin no thanh li th cho ring mnh. Ho lun co quyt tm cao va bit lam th nao hng suy ngh cua mnh ti thanh cng. Ti thc s tin ban la mt trong s o. Con nu khng, ban c nh by gi ch la do may mn ma thi, va ban cung chng cn bn tm n nhng iu ung n trong cun sach nay. Hay t tin tin v pha trc. Canh ca dn n thanh cng cha bao gi rng m n th. Hay dong dac tuyn b ban la mt trong s ngi se thanh cng va se at c nhng g mnh mong mun trong cuc sng. Du y mi ch la bc khi u i ti thanh cng, nhng lai chnh la bc c ban nht ma ban khng th bo qua. Tht vy y! Hay tin tng vao ban thn mnh, hay tin ban co th thanh cng. THE MAGIC OF THINKING BIG 26 25. KHAI THNG SC MANH NIM TIN Sau y la ba gi y giup ban nm bt va khai thng sc manh nim tin cua mnh: 1. Hay lun hng ti thanh cng thay v ch ngh n tht bai. Du trong cng vic hay cuc sng thng ngay, hay lun tm tr ban ngp y nhng suy ngh tch cc. Mi khi phai i mt vi kho khn, hay t tin ngh rng: Ti se vt qua, ch khng phai Co le ti khng lam ni. Mi khi phai canh tranh vi mt ai khac, hay ngh Ti chng thua kem g nhng ngi gioi nht, ch khng phai Ti se b ho bo xa mt thi. Khi c hi n, hay tin : Ti lam c, ch ng bao gi ngh Ti khng th. Hay danh cho y ngh Ti se thanh cng co c mt v tr thng trc trong tm tr ban. Chnh vic suy ngh tch cc giup ban lp nn cac k hoach cu th va kha thi i n thanh cng. Ngc lai, vic suy ngh tiu cc ch khin ban ln vn vi nhng iu se mang lai tht bai ma thi. 2. Mi ngay, hay t nhc nh rng ban con rt nhiu kha nng tim n ma chnh mnh cha kham pha ht c. Nhng ngi thanh at khng phai la siu nhn. Thc ra ho chng co phep mau g ca. Ho ch la nhng con ngi bnh thng. Ho thanh cng khng phai nh tr tu siu vit, cung khng phai nh may mn, ma bi v ho lun bit cach khi dy va gi vng nim tin vao ban thn, tin vao nhng iu ang lam. Chnh v th, hay nh mt iu: ng bao gi anh gia thp ban thn mnh. DAM NGH LN! 27 26. 3. Hay ngh n va tin tng vao nhng iu ln lao. Ban cang tin tng vao ban thn bao nhiu th thanh cng ban at c cang rc r by nhiu. Nu ch hng n nhng muc tiu nho be, ban se ch gt c nhng thanh qua con con. Hay t ra cho mnh nhng muc tiu ln lao, ri ban se at c nhng thanh cng vang di. c bit, ban nn nh rng: thc hin nhng y tng va k hoach ln lao khng h kho khn hn - thm ch co i luc con n gian hn - so vi vic thc hin nhng y tng hay k hoach nho be. Trong mt cuc hi thao cua cac nha lanh ao cp cao, chu tch Tp oan General Electric, ng Ralph J. Cordiner noi: Bt c ai khao khat c ngi vao v tr lanh ao - du ch v li ch cua anh ta hoc mong moi cng hin cho cng ty u cn co mt quyt tm cao khng ngng t hoan thin ban thn. Khng ai co th cng bc mt ngi hay c gng. Vic anh ta thng tin hay thut lui, ch ban thn anh ta quyt nh ma thi. iu nay oi hoi thi gian, cng sc va ca s hy sinh cua mi ca nhn. Khng ai co th c gng h ngi khac. Nhn nh cua Cordiner c t trn nn tang thc t. Chung ta hay cung xem xet ky hn. Nhng ngi ang thanh at trong cac nganh quan tr kinh doanh, ban hang, ky thut, trong lnh vc tn giao, vn chng, biu din hay bt c mt nganh nao khac, tt ca u lp ra cho mnh mt k hoach t phat trin ban thn sang sut, hp ly va lin tuc. Bt ky mt k hoach ren luyn nao cung u phai at c ba muc tiu - o cung la nhng iu ma cun sach nay THE MAGIC OF THINKING BIG 28 27. hng ti. Th nht, nh ro ni dung nhng vic cn lam. Th hai, vach ra c phng thc thc hin. Th ba, k hoach o cn phai trai qua nhng phep th kht khe nht va phai chng minh c la thc s hiu qua. Quan im va cach lam cua nhng ngi thanh at se giup ban thit k mt chng trnh t ren luyn ban thn vi ni dung hp ly nht. Lam th nao nhng ngi thanh danh co th sp xp c cuc sng va cng vic? Lam th nao ma ho co th vt qua nhng kho khn tr ngai? Ho t duy nh th nao? iu g a khin ho vt ln hn nhng ngi bnh thng khac va c moi ngi n trong? Con cach thc thc hin chng trnh t ren luyn ban thn y? Qua tng chng trong cun sach nay, ban se thu thp c hang loat nhng ch dn cu th v nhng vic cn lam. Hay th ap dung va t mnh kim nghim. Kt qua ra sao? Ti dam chc vi ban: vic ap dung mt cach hp ly chng trnh c gii thiu trong cun sach nay se mang n cho ban nhng thanh qua ma ban khng ng n! Hay xy dng k hoach cua ban theo tng bc nh cun sach gi y. Thanh qua n vi ban co th la s n trong nhiu hn t cac thanh vin trong gia nh, hoc s ngng m t ban be va ng nghip. Ban thn ban cung se cam thy mnh co ch hn, co a v cao hn trong xa hi. Thanh qua o cung gm ca mc thu nhp kha hn, va ng nhin la mt mc sng tt hn. Qua trnh t ren luyn do ban quyt nh hoan toan. Se khng co ai ng bn canh nhc nh ban phai lam g va lam nh th nao. Cun sach nay se a ra cho ban nhng ch dn DAM NGH LN! 29 28. hp ly, nhng ch co ban mi hiu ro ban thn mnh ma thi. Ch co ban mi co th t bao mnh ap dung iu nay hoc iu no. Ch co ban mi t anh gia c s tin b cua ban thn. Va, cung ch co ban mi co th a ra nhng iu chnh cn thit. Tom lai, ban cn ren luyn lin tuc vn ti nhng muc tiu ngay cang cao hn. Thc ra, ban lun co sn mt phong th nghim vi y u phng tin hoc hoi va lam vic. o chnh la cuc sng, la nhng ngi xung quanh ban - cung cp nhiu v du sinh ng, thc t nht v moi loai hanh vi cua con ngi. Ban chnh la nha khoa hoc trong phong th nghim cua mnh, nhng iu ban hoc c y la v tn. iu ang noi hn la ban khng phai mua bt c th g, chng phai thu hay tra bt ky mt loai ph tn nao. Ban co th thoai mai s dung phong th nghim o theo y mnh. Vi hn mt phong th nghim cua ring mnh, ban se lam nhng vic nh tt ca cac nha khoa hoc khac: quan sat va th nghim. Ban co ngac nhin khng, nu bit rng hu ht moi ngi khng hiu ro tai sao ho lai co cach c x nh hin nay. Bi hu ht ho u khng hoc cach quan sat. Mt trong nhng muc ch quan trong nht cua cun sach nay la giup ban t hoc cach quan sat, phn tch va thu hiu nhng hanh ng cua con ngi. i khi, ban se mun t t ra cho mnh nhng cu hoi nh Tai sao ngi nay qua giau co trong khi ngi kia c lam qun qut mi u n?, Tai sao co ngi co rt nhiu ban be, trong khi ngi khac ch co vai ngi ban?, hay Tai sao moi ngi vui ve chp nhn nhng g mt ngi THE MAGIC OF THINKING BIG 30 29. nao o noi vi ho, trong khi lai bo ngoai tai li ngi khac, mc du ho noi ht nh th?. Mt khi bit cach quan sat, ban se hoc c nhiu bai hoc v cung gia tr t cuc sng quanh ban. Di y la hai gi y c bit co th giup ban tr thanh ngi quan sat tinh t. Hay chon mt ngi thanh at va mt ngi ch co nhng thanh tch vun vt ma ban bit. Hay quan sat va i chiu xem ho a thc hin c bao nhiu nguyn tc trong cun sach nay. Khi quan sat nhng v du i lp nhau nh vy, ban se bit cach ap dung linh hoat va khn ngoan nhng ch dn c trnh bay ni y. T mi con ngi thanh at xung quanh ban, ban se hoc c nhng bai hoc khac nhau dn n thanh cng va ap dung mt cach co iu chnh sao cho phu hp nht vi ban va sau o bin chung thanh thoi quen. Cang luyn tp nhiu, nhng thoi quen o se cang sm tr thanh ban cht th hai (bn canh ban cht bm sinh) cua ban. V du sau y se cho ban thy ro hn na chng trnh nay hu ch n mc nao. a s chung ta u co mt vai ngi ban hay vai ngi ba con yu thch trng cy, va khng di mt ln chung ta nghe ho hao hng noi rng: Tht la thu v khi nhn nhng cy chung ta trng ln ln mi ngay. Hay th quan sat xem chung hp thu cht dinh dng va nc nh th nao. So vi tun trc, thang trc, chung mi ln nhanh lam sao!. Nhng s thu v o chng bng mt phn mi nu so vi hang ngay, hang thang ban c chng kin mnh tr nn t tin, co ch va thanh cng hn - nh vic ap dung chng trnh t kim soat suy ngh cua ban thn! DAM NGH LN! 31 30. Khng mt iu g khac trong cuc sng nay giup ban tr nn thoai mai bng nhng luc ban bit mnh ang i trn con ng dn ti thanh cng. Va cung trn con ng o, khng co mt tr ngai nao khac ln hn chnh ban thn ban. THE MAGIC OF THINKING BIG 32 31. CHNG 2 CN BNH T BAO CHA MM MNG CUA THT BAI THANH CNG TH CON NGI, chnh con ngi mi la i tng ban cn nghin cu va tm hiu. Hay quan sat tht ky nhng ngi xung quanh ban t kham pha, chon la va ap dung cac nguyn tc phu hp nht cho ban thn. Nao, hay bt tay ngay vao vic hoc hoi y thu v nay! Ban se kham pha ra rng nhng ngi khng thanh cng lun mc phai mt cn bnh tinh thn - tam goi cn bnh t bao cha. Hu nh ai cung mang trong mnh t nhiu biu hin cua cn bnh nay. Khi cn bnh a tr nn trm trong, chc chn ngi o se khng tranh khoi tht bai. Cn bnh t bao cha la nguyn nhn dn n s khac bit ln gia mt ngi co kha nng va mt ngi bt lc 33 32. trong kim soat hanh ng va suy ngh cua chnh mnh. Mt ngi cang thanh cng bao nhiu, lai cang t t bin h by nhiu. Con nhng ngi cha gt hai c thanh qua g trong hanh trang cuc sng, hoc khng h co k hoach g cho tng lai th thng vin dn rt nhiu ly do bao cha cho hin trang cua mnh. Khi quan sat, tm hiu nhng ngi dn u trong bt c lnh vc nao, du la kinh doanh, giao duc hay trong qun i, ban se thy: nu mun an phn, ho vn co th a ra nhng li bin bach nh ngi bnh thng vn lam, nhng ho chng bao gi lam nh vy ca. Qua thc, nu mun, Roosevelt co th vin c vao i chn tt nguyn cua ng, Truman co th bin bach ng cha h c hoc ai hoc; cung nh Kennedy vn co th ku ca: Ti qua tre, lam sao lam tng thng c!; hay Johnson va Eisenhower co th vin vao nhng cn au tim khung khip thng xuyn t chi nhn lanh trong trach quc gia. Cung ging nh bt c cn bnh nao khac, chng t bao cha se tr nn trm trong nu khng c cha tr kp thi, ung cach. Thng thng, din bin tm ly cua mt nan nhn mc phai cn bnh nay nh sau: Le ra mnh phai lam tt hn, phai tm ly do g o mi c, ch nu khng th mt mt lm. xem nao, co th la do sc khoe giam sut? do tui tac? do han ch v mt kin thc? hoc do cha u kinh nghim? do kem may mn? do anh hng t chuyn gia nh? hay do anh hng t nn tang giao duc?. Khi a tm c ly do hp ly t bao cha, anh ta se bam rit ly no bin minh vi chnh ban thn mnh va vi THE MAGIC OF THINKING BIG 34 33. nhng ngi xung quanh, rng o chnh la cn nguyn tai sao anh ta khng th thanh cng. Ban nn bit mt suy ngh, du tch cc hay tiu cc, cung se tao nn mt cng lc nu c lp i lp lai nhiu ln, se cang luc cang n su vao tim thc. Luc u, co th ngi bnh hoan toan u tnh tao nhn ra cai c mnh ang dung chng khac g mt li noi di nhng lu dn, chnh ban thn anh ta cung b thuyt phuc rng o thc s la nguyn nhn tai sao anh ta khng th thanh cng. Chnh v vy, nu ban thc s quyt tm va mun hng n thanh cng th cn phai bt tay ngay vao bc th nht - t tao ra mt loai vc-xin tiu dit tn gc tng t bao cua cn bnh nguy him nay. BN BIU HIN C BAN NHT CUA CN BNH T BAO CHA Cn bnh t bao cha xut hin di rt nhiu th dang khac nhau, nhng nguy him nht chnh la vic li cho sc khoe, tr tu, tui tac hoc s may rui t bin h cho mnh. By gi, hay xem chung ta co th bao v mnh thoat khoi nhng biu hin nay bng cach nao. 1. Nhng ma sc khoe cua ti khng c tt lm. li cho sc khoe co rt nhiu mc , nhe th: Ti thy khng c khoe lm, hoc nng hn: Ti ang gp bt n tim, gan, phi, nao. Cai nguyn c sc khoe khng tt vn hang ngay c s dung lam li bao cha, mi khi ai o khng lam c DAM NGH LN! 35 34. nhng g mnh mun, khng dam nhn lanh nhng trach nhim ln hn, khng kim c nhiu tin hn, hay khng th at c thanh cng. Hang triu ngi trn th gii hin ang mc phai chng bnh nay, nhng liu y co phai la ly do chnh ang trong a phn cac trng hp hay khng? Ban co th nhn thy: tt ca nhng ngi thanh at cha bao gi dung sc khoe lam cai c cho nhng tht bai cua mnh. Hai ngi ban cua ti, mt nha vt ly hoc va mt bac s phu thut, u khng nh: v mt th cht, trn i nay khng co ai la hoan toan khoe manh ca. Bt c ai cung mc phai mt th bnh nao o, du nhe nht. Chng bnh da vao sc khoe bao cha cho ban thn nay cung vy. Khng t ngi a b no khut phuc, hoc t hoc nhiu. Nhng nhng ngi suy ngh tch cc va lun hng ti thanh cng th khng. Mt bui tra no, sau khi ti va hoan thanh bui din thuyt Cleveland, mt anh ban khoang 30 tui xin gp ring ti vai phut. Sau khi chuc mng bai thuyt trnh rt thanh cng cua ti, anh bun ba tm s: E rng nhng y tng cua ng chng th giup c g cho ti. Ri anh ta tip tuc: ng bit khng, nhng cn au tim c lin tuc hanh ha khin ti khng th lam g c. Anh ban tre a n gp bn v bac s khac nhau nhng khng ai phat hin ra tim anh ta co vn g. Chnh v th, anh ta mun xin ti vai li khuyn. Ti ap: Thc ra ti khng co kin thc g v tim mach ca. Nhng nu ti, hay bt c mt ngi bnh thng nao THE MAGIC OF THINKING BIG 36 35. khac vao hoan canh cua anh by gi th ti se lam ngay ba iu. u tin, ti se tm n mt chuyn gia tim mach gioi, nh ng y kham ky lng va se nghe theo nhng chn oan cua ng y. Nh anh va k, anh a i kham nhng bn bac s ma khng ai ch ra c iu g bt thng tim anh ca. Vy hay xem nh ln th nm nay la ln kim tra cui cung. Bit u anh ang co mt trai tim hoan toan khoe manh th sao. Con nu anh c tip tuc lo lng, suy ngh v no, rt co th cui cung anh se mc bnh tim tht y! iu th hai ti khuyn anh, o la tm oc cun sach: Hay sng tron ven tng ngay cua Tin s Schindler. Trong cun sach o, Schindler a ra nhn nh: c bn bnh nhn nm iu tr tai bnh vin th co ba ngi mc phai EII (Emotional Induced Illness - chng bnh gy ra do nhng cam xuc thai qua). Hay th tng tng xem, ba trong s bn ngi o co th khoe manh va chng phai nm vin nu nh ho bit cach kim ch va kim soat cam xuc. Anh th oc cun sach o bit cach t iu khin cam xuc cua chnh mnh. Va iu cui cung, noi tht vi anh, ban thn ti lun quyt tm se sng ht mnh cho n hi th cui cung. y cung la li khuyn chn thanh nht ma vai nm trc ti nhn c t mt ngi ban lut s. ng ban cua ti mc bnh lao. T luc o, ng y bit cuc sng cua mnh se lun phai gn vi nhng bui cha tr thng xuyn, nhng quy nh nghim ngt v sc khoe. Th nhng, ng y khng bn tm, s hai hay lo lng g ca. ng y vn lac quan theo ui nganh lut, xy dng mt gia nh hanh phuc va tn hng cuc sng. Hin gi ng y a 78 tui. Sau bao nm vt va trn ng i, ng y a uc kt c quan nim sng cho ban thn mnh: DAM NGH LN! 37 36. Ti khng bao gi lo lng, ngh ngi v chuyn sng hay cht. Mt khi vn con sng trn coi i nay, ti se sng tht s, sng ht mnh. Bt c luc nao ti lo lng v phut lm chung, o la luc ti ang cht y. Sau o, ti ap chuyn bay ti Detroit. Trn may bay, ti lai c chng kin cu chuyn th hai, mt cu chuyn hoan toan khac. Khi may bay va ct canh, ti bng nghe ting tc tc u o. Hi git mnh, ti nhn sang ngi an ng ngi gh bn, v dng nh ting ng phat ra t pha anh ta. Anh y mm ci thn thin, bao: A, khng phai bom u. Ting tim ti p y ma. Nhn thy s ngac nhin pha ln net hoai nghi trn gng mt ti, anh ta chm rai k cho ti nghe cu chuyn cuc i mnh. Trc o ba tun, anh ta a trai qua mt cuc phu thut thay van tim nhn tao. Anh bao rng khi nhng m mi phat trin bao ly cai van nhn tao th nhng ting tch tc y se khng con na. Nghe n y, ti mi hoi v nhng d nh tip theo cua anh ta. Anh vui ve tra li: A, ti co nhiu k hoach trong ai lm. Khi tr v nha Minnesota, ti se ng ky vao trng lut. Ti hy vong mt ngay nao o mnh co th lam vic cho chnh phu. Cac bac s cho bit sau khi ngh dng trong vai thang, ti se hoan toan khoe manh tr lai va co th lam vic nh bao ngi bnh thng khac. Nh ban thy y, mi chung ta hoan toan chu ng trong la chon cach i mt trc cac vn v sc khoe. Trong cu chuyn k u tin, nhn vt cua chung ta mc du THE MAGIC OF THINKING BIG 38 37. cha bit chnh xac co truc trc g vi sc khoe cua mnh hay khng, nhng anh ta a ht hoang, bun ba, khng khng cho rng mnh khng th tip tuc theo ui cng vic c va khn khoan ai o ng cam vi anh ta. Trong khi o, hoan toan ngc lai, du a phai trai qua mt cuc phu thut thuc vao loai nguy him bc nht, anh ban trong cu chuyn th hai vn lun lac quan, hao hng bt tay vao lam bt c vic g. im khac bit chnh la cach nhn nhn cua mi ngi trc sc khoe cua mnh. Con rt nhiu trng hp khac na minh chng v chng bnh li cho sc khoe. Thc ra ti la mt bnh nhn tiu ng a tim n 5.000 mui insulin. Cac bac s khuyn cao ti: Tiu ng ch la mt cn bnh th cht ma thi. Tnh trang tinh thn mi gy hu qua ti t hn nhiu. Nu anh lo lng, hay suy ngh tiu cc, anh se gp truc trc nghim trong y. K t khi bit mnh co bnh, ti thng tip xuc va lam quen vi rt nhiu bnh nhn tiu ng khac. Ti se k cac ban nghe hai cu chuyn hoan toan trai ngc nhau. Mt ngi lun ngh mnh sp cht mc du bnh tnh cua anh ta cha n mc ang lo ngai. V s b nhim trung, anh ta tranh xa bt c ai co triu chng s mui du ch mi ht hi s sai. S b kit sc, anh ta hu nh chng dam ng tay ng chn lam g ca. Luc nao anh cung lo lng xem iu g co th xay ra tip theo. Moi ngi xung quanh chan ngan v sut ngay phai nghe nhng li ku than, phan nan. Thc ra cn bnh cua anh ta chng phai la tiu ng, ma chnh la chng bnh li cho sc khoe bin h cho s li nhac cua mnh. Cu chuyn v v giam c khu vc cua mt cng ty xut ban tm c th trai ngc hoan toan. Anh y b tiu ng DAM NGH LN! 39 38. nghim trong n ni phai tim vao ngi lng insulin nhiu gp 30 ln so vi anh ban cu chuyn trn. Nhng anh y chng bao gi ngh mnh ang m, lun lam vic ht mnh va tn hng cuc sng. Mt ngay no, anh y noi vi ti: B bnh nh th nay chc chn la rt kho chu va bt tin ri. Nhng ti khng mun nm mt ch sut ngay lo lng. Anh bit khng, mi ln tim, ti lai thm cam n va cu nguyn cho nhng ngi a tm ra insulin y. John - mt trong nhng ngi ban thn nht cua ti - hin ang la giang vin tai mt trng ai hoc danh ting. Nm 1945, sau Chin tranh Th gii th hai, anh tr v t chu u va ch con mt canh tay. Th nhng John lun mm ci, sn sang giup ngi khac, lac quan khng kem bt ky ngi lanh ln nao. Co ln ti va John noi chuyn rt lu v tng lai va nhng tr ngai ma anh y se gp phai trong cuc sng. Anh y nhun vai, ci: Mnh ch mt co mt canh tay thi ma. ng nhin con hai th chc chn tt hn mt ri. Tuy mt i mt canh tay nhng tinh thn mnh khng h nao nung chut nao. Ban a bao gi nhn thy mt tay gn c khi ch co mt canh tay cha? Vy ma ngi ban cua ti a lam c iu o. Mt ln, ti tm hiu xem lam cach nao anh y a vt qua s mt mat at c nhiu thanh tch cao n mc cac tay gn bnh thng khac cung ch mong anh hay gn bng anh. Anh ch ci va bao: A, ti a rut ra c mt kinh nghim t gia: nu co thai tch cc, lac quan th chc chn ti co th anh bai nhng i thu co y u hai tay nhng lun mang thai tiu cc. THE MAGIC OF THINKING BIG 40 39. 4 iu ban co th lam vt qua cn bnh li cho sc khoe Loai vc-xin tt nht chng lai chng bnh nay bao gm bn iu sau: 1. Hay tranh nhc n sc khoe cua ban. Vic noi qua nhiu v mt cn bnh, du ch la cam lanh thng thng, se khin ban cam thy cang ti t hn. Vic nhc i nhc lai v bnh tt m yu cung ging nh bon phn cho cac hat mm tiu cc vy. Hn na, sut ngay than van v sc khoe cua mnh cung chng phai la mt thoi quen tt ep. No khin moi ngi phat chan v khi o ban ging nh mt ke gia v, luc nao cung mun mnh la trung tm cua vu tru. Nhng ngi thanh at lun bit cach vt qua xu hng thng thng o: ho chng bao gi phan nan v bnh tt cua mnh. Moi ngi ch co th (xin cho phep ti c nhn manh t co th) cam thng i chut khi thy ai o sut ngay ku ca v bnh tt va s m yu cua mnh, song ho se khng bao gi tn trong, hay ht long phuc vu nhng ngi nh vy ca! 2. ng qua lo lng v sc khoe cua mnh. Tin s Walter Alvarez, c vn danh d cua Bnh vin Mayo gn y vit rng: i vi nhng ngi sut ngay ch ru ru trong ni s hai, lo lng, ti a phai khn cu ho hay ren luyn cach kim soat ban thn hn na. V du, mt ngi an ng c khng khng bao rng tui mt cua mnh khng n, mc du tam ban phim chup X-quang ch ro anh ta hoan toan khoe manh. Ti a phai c DAM NGH LN! 41 40. thuyt phuc anh ta thi khng chup X-quang na. Ti cung tng yu cu hang trm ngi khac dng tt ca cac xet nghim in tm v thc t la tim ho hoan toan bnh thng. 3. Hay cam n cuc sng v ban con c khoe manh n by gi. Co mt cu noi ang c nhc i nhc lai nhiu ln: Ti a lun ca cm ch v mnh co i giay li thi cho n ngay ti gp mt ngi khng con chn c mang giay. Bi th, thay v ku ca than phin cam thy bt n, ban nn vui sng, hanh phuc v mnh vn khoe manh, lanh ln vao luc nay. iu o se tt hn cho ban rt nhiu. Liu vc-xin tt nht tranh nhng cn au, bnh tt ang giay vo, chnh la thai lac quan, s man nguyn va long bit n v sc khoe ma ban hin co. 4. Hay thng xuyn t nhc nh mnh Tha b mon con hn b g. Cuc sng la cua chnh ban, hay tn hng ht mnh. ng lang ph cuc sng bng nhng suy ngh vn v v bnh tt. 2. Nhng phai co tr tu th mi thanh cng c ch! Chng bnh li cho tr lc bng li than phin Ti kem thng minh lm la rt thng gp. Ban co bt ng khng, nu bit cn bnh nay ph bin n mc 95% nhng ngi xung quanh ban mc phai, vi cac cp khac nhau. Khac vi nhng dang t bao cha khac, nhng ngi mc bnh nay thng m thm chu ng. Chng my ai d dang THE MAGIC OF THINKING BIG 42 41. tha nhn la mnh kem thng minh. Thay vao o, ho thng cam nhn no su xa bn trong tm hn. Khi nhc n nng lc tr tu, hu ht chung ta thng mc phai hai sai lm c ban sau: 1. anh gia qua thp tr tu cua mnh. 2. anh gia qua cao tr tu cua ngi khac. Chnh v nhng anh gia sai lm nh th ma rt nhiu ngi gn nh xem thng ban thn mnh. Ho khng th giai quyt nhng tnh hung kho khn ch v ho cho rng mnh khng u tr tu lam c iu o. Th nhng, nhng ngi khng bn tm nhiu n tr thng minh hoc kha nng t duy cua mnh th lun hoan thanh tt cng vic. Thc ra, cach ban s dung tr tu khi giai quyt mt vn quan trong hn nhiu lng thng minh ma ban co. Tin s Edward Teller, mt trong nhng nha vt ly li lac nht cua Hoa Ky, khi c hoi Liu mt a tre co nn n lc tr thanh mt nha khoa hoc khng?, ng a tra li: tr thanh mt nha khoa hoc, mt a be khng cn phai co b oc phan xa nhanh nh chp, khng cn mt tr nh thn ky, cung khng cn nhng im s qua cao. iu duy nht quan trong la a tre o phai thc s am m khoa hoc. Long am m, s nhit tnh lun la nhng yu t quan trong trong moi lnh vc, k ca trong khoa hoc. Mt ngi du ch s IQ ch la 100 nhng luc nao cung mang thai tch cc, lac quan, sn sang hp tac th chc chn se co mc thu nhp kha hn, c moi ngi cam phuc, tn DAM NGH LN! 43 42. trong nhiu hn, va cung se thanh cng hn ngi co ch s IQ 120 nhng lai lun bi quan, tiu cc va khng co y mun hp tac vi moi ngi xung quanh. Ch cn co u nim am m thc hin cng vic n ni n chn - du o la vic vt, hoc mt d an ln - t hn se tt hn nhiu so vi ngi co tha tr tu nhng khng bit s dung vao vic g. Khi co am m la ban a nm c chc chn 95% kha nng thanh cng. Trc y, trong ba tic gp mt cu sinh vin do trng ai hoc cu t chc, ti a gp lai Chuck, mt sinh vin gioi tt nghip loai u. Chung ti khng lin lac g vi nhau ca chuc nm nay. Ti nh ln cui cung gp nhau, anh y a tm s v muc tiu thanh lp va iu hanh mt doanh nghip cua ring mnh pha ty Nebraska. Trong ba tic hm o, ti a hoi thm Chuck hin nay anh y ang kinh doanh trong lnh vc g. Anh y tht tha thu nhn: A, thc ra ti vn cha t kinh doanh g ca. Nm nm trc, thm ch n tn nm ngoai, ti khng dam k cho ai v iu ma ti sp chia se vi anhTi a d tru tt ca kho khn co th xay n, nghin cu v nhng ly do tai sao mt doanh nghip nho b pha san: Ban phai co ngun vn di dao; Ban phai xac nh chnh xac chu ky kinh doanh; Liu nhu cu v loai san phm ma ban se chao ban co cao khng?; Liu nganh kinh doanh tai a phng co n nh hay khng? Thc ra co n 1.001 iu ban phai lu tm. Va iu khin ti bn tm nht chnh la cu chuyn v nhng ngi ban cua ti t thi trung hoc. Du ho khng THE MAGIC OF THINKING BIG 44 43. c lanh li lm, thm ch vai ngi trong s o con cha tng hoc ai hoc nhng hin gi ho lai rt thanh cng trong cng vic kinh doanh cua mnh. Con ti ch ach bam theo sau vi cng vic cua mt nhn vin kim tra cc ph vn chuyn hang. Gia nh ngay xa ti c day v cach lam th nao lanh ao mt doanh nghip nho i n thanh cng, co le gi y ti a lam c nhiu iu hn hn! Ro rang Chuck rt thng minh nhng anh ta a khng bit s dung tr thng minh cua mnh mt cach ung hng thanh cng trong kinh doanh. Tai sao mt s ngi c bit thng minh nhng vn tht bai? Bao nhiu nm nay, ti chi kha thn vi mt ngi co y u t cht cua mt thin tai, mt b oc siu vit, ngi thuc Phi Beta Kappa( *) . Mc du co tr thng minh bm sinh tuyt nh nhng anh y lai la mt trong s ngi t thanh at nht ma ti bit. Anh y co mt cng vic tam tam (v s phai ganh nhiu trach nhim); cha tng kt hn (v e ngai trc vin canh cua hang loat cuc hn nhn phai kt thuc tai toa an); ch co vai ngi ban (v moi ngi u phat ngan khi chi vi anh y). Anh y cung chng bao gi chu bo tin u t vao bt c mt lnh vc nao (v lo s se mt tin). Thay v s dung b oc thin tai cua mnh tm ra con ng dn n thanh cng, ngi an ng nay lai dung no a ra nhng lp lun chng minh moi vic ri se chng i n u. Chnh v anh y cho y ngh tiu cc khng ch b nao DAM NGH LN! 45 (*) Phi Beta Kappa: Hi Bao tr Sinh vin Tai nng Xut sc trong cac nganh khoa hoc va ngh thut t do, c sang lp vao ngay 05/12/1776 tai ai hoc William & Marry. y la hi sinh vin lu i nht My. Phi Beta Kappa co gc t ting Hy Lap, co ngha: Nim say m hoc hoi la kim ch nam cua cuc i. 44. cua mnh nn rt cuc hu nh chng lam c g, chng cng hin c g cho xa hi. Ch cn mt chut thay i trong thai hay trong cach suy ngh, anh y se lam nn nhiu iu v ai, hu ch. Anh y s hu mt b nao co th em lai thanh cng vang di, nhng lai thiu sc manh y ch. Ti xin k thm mt cu chuyn khac v mt ngi ban ma ti quen thn a kha lu. Anh y c tuyn vao qun i ngay sau khi nhn c bng tin s tai mt trng ai hoc hang u New York. Sut ba nm trong qun ngu, anh y a lam c g? Khng tr thanh mt s quan, cung chng phai mt chuyn vin hun luyn nhn s. Trong ba nm lin anh y ch lai xe tai. Tai sao? Bi v trong u anh y lun ngp y nhng suy ngh ngao man mt cach tiu cc v ng i lnh trang (Mnh gioi hn ho nhiu), v cac phng phap ren luyn cua qun i (Chung tht ng ngn), v ky lut qun ngu (Nhng iu o danh cho nhng ke ng nghch, khng phai cho mnh), ri t ay nghin ban thn (Mnh tht la ngu ngc khi khng th tm c cach thoat khoi cc hnh nay). Nhng ngi nh anh ta ri se chng c ai tn trong. Tt ca nhng g anh ta hoc c u tr nn v ch. Chnh thai tiu cc a v tnh bin anh ta thanh mt ke tm thng. Hay nh rng, giai quyt vn th cach ban s dung tr thng minh quan trong hn nhiu so vi lng tr thng minh ban co. Ngay ca mt tin s cung khng phai la ngoai l cua nguyn tc c ban nay. Vai nm trc ti tr thanh ban thn cua Phil F., giam c nghin cu tip th cua mt cng ty quang cao danh ting va anh y lun am nhim tt v tr cua mnh. THE MAGIC OF THINKING BIG 46 45. Co phai Phil thanh cng nh vao mt b oc siu vit khng? Hoan toan Khng! Thc ra Phil gn nh chng bit g v phng phap nghin cu hay cac phep toan thng k. Anh y cha tng tt nghip ai hoc (mc du tt ca nhn vin di quyn anh y u la c nhn). Phil chng bao gi to ra mnh am tng tt ca moi th. Vy iu g a giup Phil kim c trn 30.000 la mt nm, trong khi khng co mt cp di nao cua anh y at n 10.000 la? Cu tra li tht n gian: Phil la mt ky s con ngi. Anh y bit tao cam hng cho moi ngi trong cng vic, c bit nhng khi ho ri vao tht vong hay chan nan. Phil lun sng ht mnh va bit cach khi dy long am m, nhit tnh ni ngi khac. Anh y hiu nhng g khin moi ngi e ngai, va anh y tht long yu quy ho. So vi mt ngi co ch s IQ cao hn, Phil ang gia gp nhiu ln, khng phai v tr tu ma v anh y a bit s dung t duy nh th nao. Theo thng k, tai My c 100 ngi hoc ai hoc th khng n 50 ngi tt nghip. Ti rt to mo v thc trang nay nn a n hoi trng ban tuyn sinh cua mt trng ai hoc ln. ng y giai thch: Khng phai v ho kem thng minh. Nu ho thiu kha nng t duy, chung ti a khng nhn ho vao ngay t u. Cung khng phai vn hoc ph, v moi ngi u trang trai c cho vic hoc cua mnh. Vn nm thai . Chc ng se ngac nhin khi bit rng co rt nhiu ban tre bo hoc ch v khng thch thy giao, khng thch cac mn phai hoc, hay khng thch ban be cung lp. Np ngh tiu cc chnh la ly do lam cho canh ca dn DAM NGH LN! 47 46. n nhng v tr quan ly, iu hanh cp cao lai ong cht trc khng t cac nhn vin tre. Khng phai kha nng t duy ma chnh thai cau knh, tiu cc, coi thng ngi khac a nu chn ho lai. Nh mt chuyn vin cp cao, thm nin a tm s vi ti: Rt t khi chung ti t chi mt ngi tre tui ch v anh ta thiu nng lc, ma thng do thai thiu tch cc cua anh ta. Ti a tng nan lai mt cng ty bao him tm hiu v sao 25% s nhn vin ng u lai ban c 75% tng khi lng bao him, trong khi 25% s nhn vin kem nht ch ong gop 5% ma thi. tm ra cu tra li, ngi ta a rt thn trong kim tra hang ngan h s ca nhn va phat hin ra rng: gia nhng ngi nay khng h co s khac bit qua ln nao v tr lc bm sinh ca. Mt khac, s cach bit v giao duc cung khng giai thch tai sao ho co kha nng ban hang khac nhau. Cui cung, ngi ta kham pha ra s khac bit ln nht gia mt ngi thanh cng va mt ngi tht bai nm thai , kha nng kim soat va iu khin suy ngh cua ban thn. Nhng ngi gioi nht thng nhit tnh, yu quy moi ngi xung quanh, va khng phai lo lng n mc am anh. Thc ra, tnh cach bm sinh ma chung ta c nhn t luc sinh ra, chung ta kho long hoan i hoan toan, song chung ta vn co th tao ra s thay i trong cach s dung tri thc. Tri thc se tr thanh sc manh, nu chung ta s dung chung mt cach hp ly. Chng bnh li cho tr lc thng i lin vi mt s suy ngh sai lm v tri thc. Chung ta thng nghe moi ngi noi tri thc la sc manh. Nhng nhn nh nay ch THE MAGIC OF THINKING BIG 48 47. ung mt phn, va ch dng mc tim nng. Tri thc ch tr thanh sc manh thc s khi c s dung ung cach, ung muc ch. Khi c hoi Mt dm tng ng vi bao nhiu b( *) ?, nha bac hoc Einstein a tra li: Ti khng bit. Tai sao ti phai nhi vao u mnh nhng con s ma ti co th d dang tm thy bt c mt cun sach tham khao ph thng nao!. Einstein qua thc a day chung ta mt bai hoc ang gia. ng lun tin rng moi vic se tt hn nhiu nu chung ta s dung tr oc suy ngh, ch khng phai lam nha kho cha nhng s tht hin nhin. Henry Ford a tng mt ln kin bao Chicago Tribune v ti ph bang khi ho goi ng la ke ngu dt. Ford bao ho: Cac ng hay chng minh xem!. ap tra, t bao yu cu Ford tra li vai cu hoi n gian nh: Benedict Arnold la ai?; Cuc chin tranh Nam Bc din ra khi nao? va mt vai cu khac na. V khng c i hoc t nho nn hu nh Ford chng tra li c cu nao. Cui cung, Ford tuyn b: Ti khng th tra li c, nhng ch cn 5 phut thi, ti se tm ra mt ngi co th tra li tt ca. Henry Ford cha tng quan tm n nhng thng tin o. Nhng ng bit nhng iu ma mt giam c iu hanh cp cao cn phai bit: o la kha nng tm kim va x ly thng tin quan trong hn nhiu, so vi vic s dung b oc nh mt nha kho lu tr tt ca moi th. DAM NGH LN! 49 (*) 1 b (foot) = 0,3048 met 48. Mt ngi cha y trong u nhng kin thc sach v, thc s ho ang gia bao nhiu? Vai ngay trc y, ti a co mt bui ti thu v bn mt ngi ban. Anh y hin ang la giam c mt doanh nghip san xut, tuy mi thanh lp nhng tc phat trin rt nhanh va gt hai c kha nhiu thanh cng. Trong luc noi chuyn, chung titnhcchuynti-visangmttrongnhnggameshowtruyn hnh c a thch nht. Ngi chi trong chng trnh hm o tra li c rt nhiu cu hoi cac lnh vc khac nhau, nhng phn ln chung u chng co y ngha g ca. Sau khi anh ta tra li xong mt cu hoi v vn g o v mt ngon nui Argentina, ngi ban ti hoi: Anh ngh ti se tra cho anh chang nay bao nhiu, nu anh ta lam vic cho ti? Ti to mo : Bao nhiu? m. Ti se tra ung 300 la, khng hn khng kem mt xu! Khng phai 300 la mt tun hay mt thang u, ma la mt i! Chc anh ngac nhin lm nhng thc ra ti a tnh ky ri. V chuyn gia nay cua chung ta khng bit cach t duy. Kha nng cua anh ta ch la thu thp va lu tr kin thc trong b nao cua mnh ma thi. Thc cht, anh ta chng khac g mt cun bach khoa toan th sng. Vi 300 la, ti hoan toan mua c mt cun bach khoa toan th tt. Co le 300 la cung con qua cao, bi thc t la chung ta co th tra cu n 99% nhng iu anh chang nay bit trn google.com hu nh hoan toan min ph. Anh noi tip: Ti mun cac cng s cua mnh phai la nhng ngi bit cach giai quyt vn , bit sang tao va tm ra nhng y tng mi. Ho phai bit c m, sau o bin c m THE MAGIC OF THINKING BIG 50 49. thanh hanh ng cu th. Ch mt ngi bit t duy mi co th cung ti kim tin, con mt ngi ch bit oc va lu tr moi th trong u th thc s chng th lam nn tro trng g. Ba cach cha tr cn bnh li cho tr lc Di y la ba cach kha n gian giup cha tr hoan toan chng bnh nay: 1. ng bao gi anh gia qua thp tr tu cua mnh, va cung ng bao gi anh gia qua cao tr thng minh cua ngi khac. Hay nh la khng bao gi c ha thp ban thn. Hay quan tm n nhng g ban co, kham pha nhng kha nng con tim n trong con ngi ban. Hay nh rng tr thng minh cua ban nhiu t khng quan trong bng vic ban s dung no nh th nao. Hay s dung tr tu cua mnh mt cach co ch, thay v ch mai lo lng xem mnh co thng minh hay khng. 2. Mi ngay hay t nhc nh: Thai ma ban th hin quan trong hn nhiu so vi tr thng minh ban co. Du trong cng vic hay cuc sng thng ngay, hay lun suy ngh tch cc. Hay c gng tm ra nhng ly do chng minh ban co th lam c vic, thay v ban khng th. Hay lun gi vng va phat huy tinh thn: Ti se chin thng, s dung tr thng minh cua mnh mt cach hu ch, sang tao tm ra con ng i ti thanh cng, ng no dn ban n tht bai. 3. Hay nh rng kha nng t duy ang gia hn rt nhiu kha nng thu thp va lu tr kin thc. Hay s dung b nao t duy va phat trin nhng y tng sang tao, DAM NGH LN! 51 50. tm ra con ng mi hn, hp ly hn bt lun ban ang lam vic g. Hay lun t hoi ban thn: Ta ang s dung tr tu cua mnh lam nn lch s, hay ch n gian la ang s dung no ghi lai lch s do nhng ngi khac lp nn?. 3. i, chng ch li g u, ti a gia qua ri (hay Ti con qua tre). li cho tui tac la mt chng bnh khin ban cam thy tui tac cua mnh khng phu hp lam bt c vic g, ban e ngai phai chuc ly tht bai. Cn bnh nay thng co hai loai rt d nhn bit: hoc Ti a gia qua ri, hoc Ti con qua tre. Chc hn ban a tng nghe hang trm ngi nhng tui khac nhau bin minh cho s kem coi cua mnh nh th. Tht ang ngac nhin khi nhn ra hu nh chng co my ngi thy mnh ung tui lam mt vic g o. Cung tht ang tic, cai c nay a khin hang trm hang nghn ngi vut mt nhng c hi quy gia. Khi c hi n, ho c inh ninh mnh qua gia hay qua tre nn khng dam nm ly, thm ch ho chng them bn tm n vic th bt tay mt ln xem sao. Suy ngh Ti gia qua ri la dang ph bin nht cua cn bnh li cho tui tac. Cn bnh nay lan truyn theo nhng con ng tinh vi, rt kho nhn bit. Gn y, mt chng trnh ti-vi a tin v mt nha quan ly cp cao b mt vic sau khi cng ty cua ng y sap nhp vi mt cng ty khac. THE MAGIC OF THINKING BIG 52 51. ng y lin tuc tm vic sut my thang tri, nhng khng ni nao nhn ng vao lam ca. Cui cung, sau khi a qua chan nan va mt moi, ng t nhu: Thi, a n tui nay th mnh ngh ngi cung c ri. Cac v kch va bai bao vit v chu : Tai sao ban lai tht bai tui 40? rt c a thch, bi v chu o rt hp dn i vi nhng tm hn ang lo lng kim tm mt li bao cha cho ban thn mnh. Kim soat va vt qua cn bnh li cho tui tac? Cn bnh nay hoan toan co th cha khoi. Vai nm trc, khi ang tin hanh mt chng trnh ao tao ban hang, ti a tm ra phng thuc hu hiu khng nhng cha khoi ma con co tac dung ngn nga, giup ban phong tranh c cn bnh nay. Trong s ngi tham gia chng trnh ao tao, co mt hoc vin tn la Cecil. Nm o Cecil 40 tui. Anh ta mong mun thay i va hoan thin mnh hn co th tr thanh ai din cua mt cng ty san xut, nhng anh lai nm np mnh co phn ln tui. Mt ln Cecil bao vi ti: Mai n gi, ti vn cha lam c iu g hay ho ca, co le phai bt u moi th t con s 0. Nhng ti a 40 ri, ti ao u ra thi gian bt u lai moi vic. Trong nhng ln tro chuyn vi Cecil v tui tac, ti lun nhc nh anh y: Anh se gia, nu nh luc nao anh cung ngh mnh a gia! Nhng li khuyn cao y hu nh chng mang lai kt qua g. (Bt c luc nao khi nghe nh vy, ngi ta cung se ap lai: Ti thc s cam thy mnh gia ri). DAM NGH LN! 53 52. Cui cung, ti tm ra mt cach, th em ap dung vi Cecil. Mt hm, sau bui ao tao, ti n gn anh va hoi: Cecil nay, theo anh, thi gian lam vic hiu qua nht cua mt i ngi la khi nao? Cecil im lng suy ngh ri tra li: Ti oan la khi anh ta vao tui 20. Tt. Th theo anh, khi nao th ngi ta khng th tip tuc lam vic tt c na? Anh y tra li: Nu lun khoe manh, ch thu vi cng vic, ngi ta co th lam vic tt cho n nm 70 tui hoc hn th na. Ti tip li: Hay c xem nhng iu anh va noi la ung. Nh vy thi gian mt ngi co th lam vic tt la khoang 50 nm - mt na th ky ung khng? Cecil nay, by gi anh 40 tui. Vy anh a s dung ht bao nhiu nm lam vic hiu qua trong i mnh ri?. Cecil ap: Hai mi. Vy anh con bao nhiu nm na? Ba mi. ung vy, Cecil a. Noi cach khac, anh con cha tn dung ht mt na khoang thi gian ma anh co th lam vic tt c ma, anh ch mi dung ht 40% thi. Gi y, Cecil hiu rng khng phai tui tac, ma chnh thai tiu cc v tui tac mi la tr ngai ln trn con ng i n thanh cng cua anh. THE MAGIC OF THINKING BIG 54 53. Hay t cu mnh ra khoi nhng suy ngh tiu cc v tui tac, ri ban se nm bt c nhiu c hi tt ma t trc n nay ban vn cho la khng th. Hang chuc nm qua, mt ngi ho hang cua ti tng trai qua nhiu cng vic khac nhau - ban hang, t kinh doanh, lam vic trong ngn hang, nhng anh y vn cha tm ra cng vic ma mnh am m nht. Cui cung, anh y kt lun: co mt iu anh y mun lam hn bt c vic g khac, o la tr thanh mt chnh khach. Nhng khi ngh n iu o, anh e ngai mnh a gia. tui 45, anh con phai chu trach nhim vi ba a con, trong khi vn cha danh dum c tin bac. Tht ang mng, anh y ha quyt tm: 45 tui hay hn na chng phai la vn i vi mnh. Mnh se tr thanh thng c. Du chng co g ngoai nim tin manh me, 5 nm sau, anh y c b nhim lam Thng c bang Illinois. T o, cung vi cac cng s cua mnh, anh a hoan thanh vai tro thng c mt cach hoan hao. Sau o, ti co dp noi chuyn vi ngi an ng nay. Anh y bao: Anh bit khng, nu 5 nm trc, luc 45 tui, ti khng a ra quyt nh ung n y th co le sut phn i con lai, ti ch bit nhn thi gian tri qua, sng mt cuc i bun ba, chan chng ma thi. By gi ti cam thy khoe khon, tran y sinh lc va nhit tnh ht nh luc con i mi vy. Qua tht trng anh y tre hn tui rt nhiu. Khi ban a xua tan c nhng lo lng tui gia, mt cach t nhin, ban se cam nhn trong mnh sc tre va nim lac quan v tn. anh DAM NGH LN! 55 54. bai c ni s hai tui gia, ngha la ban a t tng thm tui i cung nh thanh cng cho mnh. Mt ng nghip cu cua ti trng ai hoc, Bill, cung la mt minh chng thu v v kha nng y lui hoan toan chng bnh li cho tui tac. Bill tt nghip ai hoc Harvard vao nhng nm 1920. Sau 24 nm mit mai vi cng vic mi gii chng khoan nhng khng danh dum c bao nhiu, anh cht nhn ra mnh mun tr thanh mt giao s ai hoc. Ban be khuyn cao anh se phai trai qua nhng chng trnh hoc tp vt va, khng kheo anh se kit sc. Nhng Bill quyt tm at c muc tiu, anh ghi danh vao ai hoc Illinois khi 51 tui. Bn nm sau, anh tt nghip. Hin nay Bill la Trng khoa Kinh t hoc cua mt trng ai hoc khoa hoc xa hi va nhn vn danh ting. Anh y rt hanh phuc. Bill thng ci noi: Ti vn con 1/3 s nm sung sc na c y!. Lun ngh mnh gia la mt cn bnh dn n tht bai. Hay anh bai no, ng no can ng ban n vi thanh cng. Vy, khi nao mt ngi c xem la qua tre? Suy ngh Ti con qua tre cung gy ra nhiu hu qua ang tic. Khoang mt nm trc y, anh ban Jerry 23 tui n tm ti xin li khuyn v mt vn ang khin cu bn long. Cu y la mt chang trai tt va tai gioi. Trc o Jerry tng la lnh du, sau khi xut ngu, cu thi u vao trng ai hoc. Trong luc hoc, Jerry vn kim tin nui v con mnh vi cng vic cua mt nhn vin ban hang cho mt cng ty kho bai va vn chuyn ln. Cu to ra xut sc ca trong cng vic ln trong hoc tp tai trng. THE MAGIC OF THINKING BIG 56 55. Nhng, ngay hm o Jerry n gp ti vi tm trang lo lng. Cu y noi: Tha Tin s Schwartz, ti ang gp mt vn kho ngh. Hin cng ty ang ngh b nhim ti vao v tr giam c ban hang. Nu chp nhn, ti se co tam nhn vin di quyn. Ti h hi: Chuc mng cu, tht la mt tin tt lanh. Nhng sao trng cu lai co ve lo lng th?. Cu y tra li: ung vy, v tam ngi di quyn quan ly u ln tui hn ti. Ngi gia nht hn ti nhng 21 tui, con ngi tre nht cung hn ti 7 tui. ng ngh ti co nn nhn v tr o khng? Liu ti co lam ni khng?. Jerry nay, khi tng giam c cng ty co y nh b nhim cu vao v tr nay, chc chn ng y a tin cu co u nng lc. Nu khng, ng y a chon ngi khac. Hay lun ghi nh ba iu, ri moi th se n ca thi. iu th nht, ng bn tm n tui tac. Trn ng rung, mt chu be se tr thanh mt ngi an ng, nu chng minh c la mnh co kha nng am ng nhng vic ma nhng ngi an ng trng thanh thng lam. Tui tac luc o chng co y ngha g ca. iu nay cung ung vi cu. Ch cn cu chng minh mnh u kha nng am nhim chc vu giam c ban hang th cu a u tui lam vic o ri. iu th hai, ng lam dung quyn hanh. Hay lun tn trong cac nhn vin thuc cp, hay lng nghe ho. Hay khin ho cam thy ang lam vic trong mt tp th n y, ch khng phai lam vic cho mt ke c tai. Nu lam c nh th, ho se hp tac tt vi cu thay v toan tnh chng lai cu. DAM NGH LN! 57 56. iu th ba, hay tp lam quen vi i ngu nhn vin di quyn ln tui hn mnh. Khng t nha lanh ao nhiu lnh vc khac nhau thng tre hn nhng ngi ma ho ang quan ly. V th hay quen vi vic o, Jerry a. Va hay nh rng, tui tac khng phai la tr ngai, tr phi cu chp nhn cho no can bc mnh. Hin nay moi chuyn vi Jerry ang din ra tt ep. Cu y thch nganh kinh doanh vn tai va ang co k hoach thanh lp cng ty ring trong vai nm ti. S t tui ch bin thanh tr ngai khi nao ngi tre t rang buc mnh vao mc cam nh th. Ban thng nghe n nhng cng vic oi hoi s trng thanh nht nh, nh mi gii chng khoan hay ban bao him. Tht v ly nu long tin cua mt nha u t lai t cc vao tui tac: ban buc phai con tre hay at n mt tui nht nh. iu quan trong nm ch ban nm ro v cng vic cua mnh n mc nao. Nu ban a nm ro cng vic va hiu ro nhng ngi xung quanh, ban hoan toan u trng thanh, chn chn, u kinh nghim am nhim vic o. Rt nhiu ngi tre tui cam thy ho b ghm lai ch v ho con t tui. Hin nay, co mt thc t la trong cac cng ty vn con nhng ngi li bing va khng ang tin cy, ho can tr con ng pha trc cua ban bng cach vin vao ly do tui tac hoc mt vai ly do nao o. Tuy nhin, nhng ngi thc s quan tm n s phat trin cua cng ty se khng lam nh vy. Ho se giao cho ban nhng cng vic phu hp nht. Hay th hin cho moi ngi bit ban u kha nng, lac quan, tch cc, va khi o s nng THE MAGIC OF THINKING BIG 58 57. ng tre trung cua ban se tr thanh mt li th. Noi tom lai, phng thuc cha tr bnh li cho tui tac la: 1. Hay nhn nhn vn tui tac mt cach tch cc. Hay lun ngh Ti vn con tre ch khng phai Ti a gia ri. Hay lun phong tm mt ti nhng chn tri mi, tng thm s nhit tnh cung nh sc tre cho chnh mnh. 2. Hay th tnh xem ban con bao nhiu thi gian lam vic hiu qua. Hay nh rng mt ngi 30 tui vn con 80% thi gian lam vic hiu qua pha trc. Va mt ngi 50 tui vn con n 40% va cung la khoang thi gian sung sc nht trong cuc i. Cuc sng thc ra dai hn moi ngi thng ngh rt nhiu. 3. Hay danh thi gian sp ti lam nhng g ban thc s mong mun. Moi th se ch la qua mun, nu nh ban c m mnh vao dong suy ngh bi quan ti chm mt ri. Hay ngng ngay suy ngh: Le ra ti nn bt u t mi nm trc. o la suy ngh cua nhng ke tht bai. Thay vao o, hay lac quan ngh rng Ti se bt u ngay by gi, con rt nhiu thi gian pha trc. o mi la cach suy ngh cua nhng ngi thanh at. 4. Trng hp cua ti khac lm. Ti toan gp nhng chuyn kem may mn thi. Gn y ti co nghe mt ky s cng chanh ban lun v vn an toan giao thng trn cac tuyn cao tc. Anh y cho bit DAM NGH LN! 59 58. mi nm co n 40.000 ngi t vong v tai nan. im quan trong nht, ma anh y mun lam ro trong bai noi chuyn, la thc ra khng h co iu c goi tai nan. Cai ma chung ta quen goi tai nan giao thng ch la tht bai cua con ngi, hoc cua may moc, hoc ca hai ma thi. Nhng g v chuyn vin nay nu ra a chng minh cho mt iu ma cac nha thng thai moi thi ai thng noi: Moi th u co nguyn do cua no. Khng co g xay ra ma khng co nguyn nhn ca. Do o, nhng vic lin quan n con ngi cung khng nm ngoai nguyn tc nay. Hu nh mi ngay tri qua, t nht mt ln ban nghe thy ai o ku ca v s kem may mn cua mnh. Cung him co ngay nao ban khng nghe thy ai o khng khng cho rng thanh cng cua mt ngi nao o ch da vao may mn. Ti xin nu ra vai v du minh chng v cach con ngi u hang cn bnh li cho vn may nay nh th nao. Vai ngay trc, ti c ba uy vin ban quan tr tre tui mi i n tra. Chu cua cuc noi chuyn hm o la George C, mt anh ban trong nhom va mi c thng chc ln v tr cao hn. Trc cu hoi V sao George lai c b nhim vao v tr o?, ba ngui no a a ra hang loat ly do, nao la may mn, nao la nh thn th hay do v anh ta b cp trn cua anh ta... Ho a li tt ca moi th co th ngh ra lam ly do, ngoai tr s tht. S tht o rt n gian: George la ngi xng ang hn ca. Anh y lun chm ch, hoan thanh tt cac cng vic c giao vi hiu qua cao hn hn so vi nhng ngi khac. THE MAGIC OF THINKING BIG 60 59. Ti bit cac v lanh ao cua cng ty a danh kha nhiu thi gian cn nhc xem ai trong s bn ngi la thch hp nht cho v tr o. Ba ngi ban ang v mng cua ti le ra nn hiu rng, cac v lanh ao cp cao khng bao gi chon v tr quan ly quan trong bng cach rut thm may mn. Ln khac, ti co dp noi chuyn v s nghim trong cua cn bnh li cho vn may vi ngi quan ly ban hang cua mt cng ty san xut dung cu va may moc. Anh y to ra rt hao hng vi chu nay va k cho ti nghe v nhng kinh nghim cua ban thn. Ti cha tng nghe n khai nim v cn bnh nay, nhng o thc s la mt trong nhng vn kho khn nht ma nhng ngi quan ly ban hang phai i mt. Va mi hm qua thi, cng ty ti xay ra mt vic co th la minh chng tuyt vi cho nhng iu ng ang noi. Vao khoang 4 gi chiu, John - mt trong nhng nhn vin ban hang cua chung ti - em v mt n t hang dung cu may moc tr gia 112.000 la. Luc o trong vn phong con co mt nhn vin ban hang khac. Doanh s ban hang cua anh nay lun thp. Nghe thy John thng bao tin vui, anh ta khng giu c s ganh t khi m li chuc mng min cng: Chuc mng John, anh lai gp may na ri. Vy o, anh chang nhn vin kem coi nay khng chu tha nhn mt s tht la chng co mi lin quan nao gia s may mn va n t hang ln ma John a gianh c ca. John a phai kin tr t quan h vi khach hang rong ra vai thang trc o, a phai thc trng nhiu m lin tm ra nhng lp lun v mt tai chnh, thm ch con nh cac ky s lp rap thit b s b thuyt phuc khach hang v mt li ch ky thut. John khng h gp may, chnh vic ln k hoach chu DAM NGH LN! 61 60. ao va trin khai k hoach mt cach bn b mi la may mn. Hay gia nh ngi ta dung may mn cai t hang General Motors. Nu may mn la nhn t quyt nh ai lam g, v tr nao th tt ca cac doanh nghip My se pha san. Nu General Motors c cai t hoan toan da trn c s may mn, khi o, nu mun tm chon ban quan tr cua cng ty, ngi ta c vic ghi ho tn cua tt ca nhn vin vao trong mt cai thung bc thm! Cai tn u tin c ly ra se la chu tch hi ng quan tr. Cai tn th hai se la pho chu tch hi ng quan tr, va c tip tuc nh th cho n nhng chc danh thp nht trong cng ty. Nghe co ve ng ngn phai khng nao? Vng, o thng la cach giai thch moi th bng s may mn. Ban co th ch ng cn bnh li cho vn may bng hai cach sau: 1. Chp nhn quy lut nhn qua. Hay suy xet ky lng v s may mn ma ban cho rng ai o ang co c, ban se nhn ra ho thanh at v ho co s chun b, bit ln k hoach va co quyt tm hng ti thanh cng. ng thi, hay nhn lai s kem may mn ma ai o ang gp phai. Hay quan sat va phn tch cn ke nhn ra nhng nguyn nhn ro rang dn n hu qua. Nhng ngi thanh cng hoc c nhiu iu t s tht bai. Trai lai, nhng ke tm thng chng bit rut ra cho mnh mt kinh nghim g ngoai s li. 2. ng tr thanh mt ngi ch bit m mng. ng mi ngay tri qua v ch ch m mng v mt con ng THE MAGIC OF THINKING BIG 62 61. thanh cng ma khng cn n lc. Chung ta khng th thanh cng ch da vao may mn. Thanh cng n t thai lam vic chm ch va kha nng ap dung nhng nguyn tc mt cach kin tr. ng mong ch may mn se giup ban thng tin, a ban n vinh quang hay co c nhng iu tt ep trong cuc sng. Thay vao o, hay tp trung vao vic hoan thin va phat trin ban thn mnh tr thanh ngi chin thng. DAM NGH LN! 63 62. 64 CHNG 3 XY DNG S T TIN VA XOA BO NI S HAI MI KHI PHAI LO LNG V MT IU G O, chc hn bt c ai trong chung ta cung tng c ban be an ui: Chng qua cu t tng tng ra ma thi, khng co vn g u. ng lo lng thai qua. Ho hoan toan co thin y khi noi vy, nhng ca ban va ti u bit phng thuc xoa du ni s hai kiu nh th khng bao gi em lai hiu qua ca. Nhng li an ui, ng vin co th giup chung ta qun i ni s hai trong vai phut hoc may mn hn la vai gi. Nhng ch mt cu noi n gian Cu ang t tng tng ra y ma! th khng th nao giup chung ta xoa bo hoan toan ni s hai ly lai s t tin. ch ng ni s hai, trc tin chung ta phai tha nhn s hin hu cua no. 63. DAM NGH LN! 65 a phn moi ni s hai cua con ngi u do vn v tm ly ma ra. S lo lng, cng thng, bi ri hay ht hoang u la san phm cua nhng y ngh tiu cc va trang thai ri loan tm ly. Nhng nu ch dng vic tm ra cn nguyn cua ni s hai, chung ta kho long loai bo no hoan toan. Cung ging nh vic cha bnh vy. Khi bac s phat hin ra mt vt nhim trung trn c th ban, ng y khng th dng o, ma se tip tuc iu tr n khi vt thng lanh hn. Phng phap cha tr truyn thng bng cach trn an ban-ch-t-tng-tng-ra-ma-thi phu nhn s tn tai cua ni s hai. Trong thc t, ni s hoan toan co tht. No la ke thu s mt cua bt c ai trn con ng vn ti thanh cng. No ngn can ban nm bt cac c hi, lam cho sc khoe cua ban suy giam, sinh ra bnh tt, lo lng, giam tui tho. Ni s con khin ban khng dam manh dan phat biu y kin cua ban thn. Nishai-haycuthhnlasthiuchcchn,thiuttin, s bt n v mt tinh thn - la mt trong nhng nguyn nhn ly giai ngay nay chung ta vn phai i mt vi suy thoai kinh t. Cung do ni s hai ma hang triu ngi khng cham tay n thanh cng, khng c tn hng mt cuc sng sung tuc. Thc tnh ma noi, ni s hai co sc manh gh gm. Bng nhiu cach, ni s ngn can ngi ta at c nhng iu ma ho mong mun trong cuc sng. Ni s hai, du dang nay hay dang khac, du nng hay nhe u thuc v chng bnh tinh thn. cha tr mt chng bnh tinh thn, ta phai cn s dung nhng phac cu th, c kim chng ky cang - ging nh cach cha tr mt cn bnh th cht. 64. THE MAGIC OF THINKING BIG 66 Tuy nhin, chun b cho cuc cha tr, iu u tin ban phai lam la tp cho mnh thoi quen phat huy s t tin n mc ti a. Khng mt ai sinh ra co sn s t tin. iu nay cung ung vi nhng nhn vt ma ban thng ngng m (v s t tin, im tnh, v kha nng ch ng ni s hai trong moi hoan canh). Ho at c v th xa hi la do bit khai thac, phat huy tt ca s t tin ma ho co. Ban hoan toan lam c nh ho. Vng, chng nay se ch cho ban cach lam y. Trong sut Th chin th hai, Lc lng Hai qun My buc cac tn binh phai bit bi gioi hoc, nu cha, ho phai hoc bi cho tht gioi; v cac tng lnh hiu rt ro rng trong nhiu trng hp, cac thuy thu ch co th sng sot nu ho bit bi. Nhng tn binh cha bit bi buc phai tham d cac lp hoc do Lc lng Hai qun t chc. Ti a nhiu ln c tn mt chng kin nhng bui tp bi cua ho. Ban se cam thy hai hc khi nhn thy nhng anh chang cng trang, khoe manh, y sc sng lai e ngai trc my met nc. Mt trong nhng bai tp ma ti vn con nh la cac thuy thu c lnh phai nhay t mt tm van t cach mt nc 2 met xung mt h bi su 2,5 met, vi khoang na ta chuyn gia bi li tuc trc xung quanh. Ngh mt cach su xa hn, o qua la iu ang bun. Ni s hai cua nhng chang trai tre o la hoan toan co tht. Ho khng h bit rng, ch cn mt cu nhay xung b nc di kia la co th anh bai hoan toan ni s hai cua ho. Co vai ln ti a nhn thy vai anh chang v tnh b y xung khoi tm van, kt qua la ho a hoan toan ch ng c ni s hai! 65. DAM NGH LN! 67 S vic xay ra a minh chng mt iu: ch co hanh ng mi co th giup chung ta ch ng ni s hai. Cang do d, thiu quyt oan, tr hoan th cang tao iu kin thun li cho ni s ngay cang ln dn. Hay chep ngay vao cun s tay nhng nguyn tc thanh cng cua ban: ch co hanh ng mi giup ta ch ng c ni s hai. Thc t a chng minh nguyn tc nay la hoan toan ung n. Vai thang trc, mt ngi an ng tm 40 tui, la quan ly kinh doanh cho mt tp oan ban le khng l, a n gp ti trong tm trang lo lng. ng y k: Ti lo lm. Chc ti sp mt vic n ni ri. Ti bit thi gian cua mnh cng ty nay ch con tnh bng ngay na thi. Rt ngac nhin, ti hoi: Tai sao lai th? Chuyn g a xay ra vy?. Moi vic u chng ra sao ca. So vi cung ky nm ngoai, doanh s cua b phn ti giam ti 7%. iu nay cang t hn v doanh s cua ca ca hang vn tng mc 6%. Tt ca la do ti a a ra vai quyt nh thiu khn ngoan. Rt nhiu ln ti b giam c kinh doanh goi ln khin trach, v ch ring b phn ti khng theo kp tin cua ca cng ty. Ti cha bao gi cam thy ti t n th. Hnh nh ti ang anh mt dn s nhay ben cua mnh. Moi ngi xung quanh u nhn thy iu o: t nhng nhn vin ban hang di quyn cho n tr ly cua ti, va ng nhin ca cac uy vin trong hi ng quan tr na. Cach y vai ngay, trong 66. THE MAGIC OF THINKING BIG 68 cuc hop cac quan ly chu cht cua cng ty, mt ng nghip thm ch con ngh chuyn mt s nhn vin cua ti sang cho anh ta phu trach, v theo anh ta: lam nh vy se tao c li nhun ln hn cho ca hang. Noi tht, ti cam thy mnh nh ngi ang cht ui trong khi hang ngan ke c hi ch ng o xem ti ang chm dn. Ngi quan ly o c tip tuc k l, nhn manh vao tnh trang kho khn, kh s hin thi cua mnh. Cui cung, khng u kin nhn na, ti anh phai ct ngang: Vy ng a lam g thoat khoi tnh trang o? ng a c gng lam g moi vic tt hn cha?. ng ta ngp ngng: Chng th nao lam c g hn na u! Thi th c hy vong vao nhng iu tt ep se n vy. Ngay vao luc nay, ng co thc s ngh rng ch cn hy vong thi la u ? Ri khng i ng y tra li, ti hoi tip: Tai sao ng khng lam g bin nhng hy vong o thanh s tht?. ng ta suy ngm mt lat ri noi: Xin ng c tip tuc. Ti nn lam g by gi?. vao hoan canh cua ng, ti ngh, co hai vic nn lam. u tin la ngay chiu nay, ng hay bt tay vao vic tm cach tng doanh s ban hang cua b phn mnh ln. Chung ta cn phai i mt vi kho khn. Chc chn phai co mt ly do nao o khin cho doanh s ban hang ngay cang giam. Phai tm ra ly do cho bng c! Co le, ng nn m mt t giam gia tht hp dn nhm tiu thu ht ng hang tn kho, va sau o nhp thm nhng mt hang mi co gia tr cao hn. Hoc ng co th thay i cach bai tr ca hang, hay khch l nhn vin lam vic nhit tnh hn. Ti khng th noi chnh xac iu g 67. DAM NGH LN! 69 se giup tng doanh s, nhng chc chn se phai co cach! ng cung nn gp ring giam c kinh doanh. Co th ng y ang nh sa thai ng, nhng nu ng trnh bay v nhng kho khn ang gp phai, xin ng y mt li khuyn giup thoat khoi tnh trang hin gi, chc chn ng y se sn sang. Tin ti i, mt khi giam c nhn ra ng ang n lc cai thin tnh hnh, ng y se cho ng thm thi gian. Hn na, ng y cung tha hiu rng cng ty se phai bo ra mt khoan khng nho, nu mun tm ngi thay th mt quan ly co kinh nghim nh ng. Sau khi tm c hng giai quyt hp ly nht, hay c thuc cac tr ly cua mnh trin khai ngay k hoach mi. Hay chm dt cach x s nh mt ke bai trn. Hay cho moi ngi xung quanh bit la ng hoan toan co th vt qua kho khn nay. Nghe n y, v quan ly ti tnh hn ln. ng y hoi tip: ng noi co hai vic ti nn lam. Vy vic th hai la g?. Vic th hai co th coi nh mt phng an d phong. ng anh ting cho hai hoc ba i tac thn thit nht cua mnh bit la ng ang ngh ti vic chuyn sang lam cho mt ca hang khac, tt nhin la phai co thu nhp kha hn ch lam hin nay. Ti ngh, sau khi ng a thc hin nhng chin lc mi giup tng doanh s cua b phn th phng an d phong co th khng cn thit. Nhng bit u y, du sao co mt hay hai phng an vn tt hn. Phai nh rng: mt ngi ang i lam mun tm mt cng vic khac se d hn hang chuc ln so vi mt ngi tht nghip ang mun tm vic lam. 68. THE MAGIC OF THINKING BIG 70 Khng lu sau o, chnh v quan ly tng-gp-rc-ri y goi lai cho ti. ng h hi thng bao: Khi quay tr lai cng ty, ti a tin hanh hang loat thay i, trong o thay i quan trong nht co lin quan n cac nhn vin ban hang cua ti. Trc y, ti ch t chc hop nhn vin mt tun mt ln, nhng by gi sang nao chung ti cung hop vao u gi. Cach lam o a khi dy s nhit tnh, long am m cng vic ni ho. Ti oan rng, mt khi ho cam thy ti ang c gng cai thin tnh hnh, ho cung sn sang giup ti ht long. Tt ca nhng g ho ch la mt tn hiu thay i t pha ti ma thi! Ti tin moi vic ri se ngay cang tt ep hn. Tun trc doanh s cua chung ti a cao hn cung ky nm ngoai, thm ch con cao hn doanh s trung bnh cua ca hang. A, tin y ti cung mun thng bao cho ng mt tin vui na. V phng an d phong, sau khi nghe ng khuyn nh vy, ti a gi y va nhn c hai li mi lam vic vi mc lng kha cao. Ti rt vui nhng vn t chi ca hai, bi moi vic y ang tr lai tt nh xa ri. Ro rang mt iu: khi chung ta phai i mt vi kho khn, nu khng lam g thoat khoi tnh trang o th chung ta se ch mai ng trong vung bun ma thi. Hy vong la im khi u, nhng cn phai co hanh ng bin hy vong thanh s tht. Hay lun ghi nh ap dung nguyn tc nay. Mi khi ban gp kho khn, du ln hay nho, hay lun gi tinh thn tht vng vang. Sau o, hay t hoi xem mnh cn lam g ch ng ni s hai o? 69. DAM NGH LN! 71 Trc tin hay c lp ni s hai cua ban. Sau o tm ra cach thch hp nht loai bo no. Di y la v du v mt vai ni s thng gp va nhng cach ch ng chung: NI S HAI 1. Cam thy xu h v ve ngoai cua mnh. 2. Lo s se mt mt khach hang quan trong. 3. S thi trt. 4. S moi th nm ngoai tm kim soat cua mnh. 5. S gp phai nhng tai nan ngoai tm kim soat, nh thin tai hoc truc trc chuyn bay. CACH CH NG Hay cai thin ve ngoai cua mnh bng cach n mt tim ct toc hoc mt thm my vin. Hay anh giy; git ui qun ao thng np. Nhng iu quan trong nht la hay c x tht duyn dang. iu o con em lai hiu qua ln hn nhiu so vi vic chng din qun ao mi. Hay lam vic chm ch gp i, chm soc khach hang o tt hn. Hay sa cha ngay nhng li lm a khin khach hang mt long tin ban. Thay v lo lng, hay danh thi gian n bai tht ky. Thay v s hai, hay xoa du s lo lng cua nhng ngi khac, va tnh tm co s th thai. Hay hng s chu y cua mnh vao nhng vic khac, v du: nh co ngoai vn, n ua vi lu tre, hay xem mt b phim hay. 70. THE MAGIC OF THINKING BIG 72 Hay lam theo hai bc sau, nu ban mun ch ng ni s hai va at c s t tin cho mnh: 1. Hay c lp s s hai cua ban. Hay troi cht no. Xac nh chnh xac iu ang khin ban lo s la g. 2. Sau o hay hanh ng. Tng ni s hai u co mt phng phap thch hp ch ng. Va hay ghi nh mt iu: s do d ch lam ni s hai ngay cang ln thm. Hay tht quyt oan va hanh ng ngay lp tc! Thiu t tin trm trong co th khin tr nh cua ban tr nn ri loan va phc tap. 6. Lo s v nhng iu ma moi ngi ngh va noi v ban. 7. Lo s khi u t hay mua nha 8. S con ngi noi chung. Hay bao am nhng vic ban nh lam la hp ly. Sau o thc hin chung, ng do d. c moi ngi ban tan cung tt, v chng ai bo cng sc ra lam nhng vic ma ngi khac khng them y n. Hay phn tch moi kha canh. Sau o, hay tht quyt oan. Mt khi a quyt nh ri, hay kin nh vi suy ngh cua mnh. Hay t tin vao s phan oan cua chnh mnh. Hay lun gi mt khoang cach tng i vi ho va hay nh rng: moi ngi xung quanh ban cung la con ngi nh ban ma thi. 71. DAM NGH LN! 73 B nao cua ban ging nh mt ngn hang. Nhng suy ngh san sinh ra hang ngay se c ky gi trong ngn hang tm tr. Cac suy ngh dn lai ngay cang nhiu, tr thanh tr nh cua ban. Khi ban co vic g o cn ngh ngi hoc khi ban i mt vi kho khn, ban se tm n ngn hang o: Ti a co kinh nghim g v chuyn nay?. Ngn hang nay se t ng cung cp cho ban hang loat thng tin v nhng tnh hung tng t ma ban tng trai qua trc y. Khi o, tr nh cua ban se ong vai tro nh mt nha cung cp cht liu da vao o, ban co th san sinh ra nhng y tng mi. Vin thu quy cua ngn hang tm tr rt tn tuy, ang tin cy. Anh ta khng bao gi la di ban. Nu mt luc nao o ban n tm anh ta va hoi: Nay anh ban, hay cho ti vai thng tin cho thy ti hoan toan kem coi so vi nhng ngi khac, ngay lp tc anh ta se tra li: Co ngay y, tha ng chu. Hay nh xem hai ln trc ng a tht bai nh th nao? ng co nh thy giao nm lp 6 a bao ng khng co kha nng lam c bt c iu g khng? ng co nh nhng iu ng v tnh nghe c t cac ng nghip cua ng khng? C nh th, vin thu quy se ao su tng ngoc ngach trong tm tr ban, tm ra hang loat ky c ban a gi ngn hang, chng minh ban hoan toan thua kem nhng ngi khac. Nhng nu nh cu hoi cua ban la: Anh ban, ti cn a ra mt quyt nh cc ky kho khn. Hay giup ti vng tin hn nao!. Vin thu quy se nhanh chong tra li: Co ngay, tha ng chu. Nhng ln nay, nhng y tng ma anh ta cung cp cho 72. THE MAGIC OF THINKING BIG 74 ban se la nhng vic ma trc y ban a tng thanh cng! Hay nh lai trc y khi gp phai tnh hung tng t, ng a x ly tt nh th nao ng co nh ng Smith a tng tin tng ng nh th nao, hay nh lai xem ban be a tng khen ngi, ngng m ng ra sao? Va, Vin thu quy cua ban lun ap ng y u va chnh xac nhng yu cu ma ban a ra. Anh ta se giup ban nh lai nhng g ban mun - v xet cho cung, y la ngn hang cua ban ma. Di y la hai iu cc ky hu ch nu ban mun xy dng s t tin, bng cach quan ly hp ly va hiu qua ngn hang tm tr cua mnh. 1. Hay ch gi lai nhng suy ngh tch cc, a vaongn hang tm tr cua mnh. Thanh thc ma noi: bt c ai cung tng gp phai khng t tnh hung kho khn, bi ri, d nan long. Nhng cach nhng ngi thanh cng va khng thanh cng i mt vi chung th hoan toan trai ngc nhau. Nhng ngi khng thanh cng luc nao cung b am anh bi nhng tnh hung o, lun ming than van v chung. Ho ln trn trong bi ri va khin chung ngay cang hn su trong tm tr mnh ri ho phai trn troc hang m. Nhng hanh ng cua nhng ngi thanh cng va tran y t tin th ngc lai. Ho lun tm nim rng ng ngh v nhng tnh hung nm ngoai mong mun. Thay vao o, ho lun suy ngh v nhng iu lac quan hn. Hay th tng tng, nu mi sang trc khi i lam, ban y nc bn vao ket nc giai nhit ng c xe hi th liu chic xe cua ban co th chay tt c khng? Nu ban c 73. DAM NGH LN! 75 lam nh vy, du may co tt n u, chic xe se sm b truc trc ma thi. Tng t nh vy, vic lu tr hang ng suy ngh tiu cc, khng thoai mai trong u se khin tm tr ban sm hong hoc. Dong suy ngh tiu cc o se bao mon tm tr ban qua tng ngay, se tao ra s lo lng, tht vong va cam giac yu kem. Chung khin ban khng bit lam g tip theo, ma ch co th ng ngoai ra nhn moi ngi tin ln. V vy, t luc nay, hay tp cho mnh thoi quen sau: Bt c khi nao ban co thi gian ngi suy ngm mt mnh, nh luc lai xe hay dung ba mt mnh, hay nh lai nhng ky nim ngot ngao, lu gi chung trong tr nh. iu nay se giup ban tng thm s t tin, cam thy Ti-lun-n va lun khoe manh. y la mt phng phap hoan hao va cc ky hu ch. Trc khi i ngu, hay lun ngh n nhng iu tt ep, hay lu chung trong ngn hang tm tr cua ban. Hay ngh n nhng nim hanh phuc ma ban a va ang c hng. Hay cam n v nhng iu tuyt vi ma ban ang co: sc khoe di dao, ngi ban i ly tng, nhng a con ngoan, nhng ngi ban tuyt vi Hay nh ti nhng c ch tt ep ma moi ngi danh cho nhau. Hay nh n nhng thanh tch, thng li - du la nho nht - cua ban. Hay im lai tt ca ly do ma v chung, ban lun thm cam n thng a cho ban c sng trn coi i nay. 2. T trong ngn hang tm tr, ban ch c phep rut ra nhng suy ngh tch cc ma thi. Vai nm trc, ti hp tac kha mt thit vi mt cng ty t vn Chicago. Cng ty nay chuyn nhn t vn tm ly cho khach hang, chu yu la nhng vn lin quan n hn nhn gia nh va cn bng ni tm. 74. THE MAGIC OF THINKING BIG 76 Mt bui chiu, ti ngi tro chuyn vi v giam c cng ty v nhng thu thut giup khach hang tm lai s cn bng tm ly. ng y bt m: Anh bit khng, co le chung ti se tht nghip ht, nu moi ngi hiu va lam c vic nay Vic g th? - Ti to mo hoi. n gian thi: trit tiu moi y ngh tiu cc, trc khi chung tac ng ly lan khin ta hoang mang, lo s. Hu ht nhng ngi nh ti t vn u t xy dng cho mnh mt bao tang cha y ni s hai. Chng han, trong hn nhn, hu nh cp v chng nao cung gp phai vn goi la quai vt tun trng mt. Tun trng mt, v mt ly do nao o, a khng c my man nh ngi trong cuc mong i. Nhng thay v bo qua, chn su nhng ky c ti t o, ho lai thng xuyn nhc n dn vt nhau, ri ky c tr thanh vt can khin ho khng th sng hanh phuc. Ho n tm gp ti, vi hy vong tm ra li thoat cho cuc hn nhn. Phn ln cac khach hang cua ti u khng bit vn cua ho nm u. Cng vic cua ti la tm ra va giai thch cho ho nguyn nhn, sau o thuyt phuc ho hiu vn thc ra khng n ni nghim trong. Nhiu ngi d co thoi quen t tao ra quai vt tinh thn mi khi ho gp phai bt c chuyn khng vui nao: tht bai trong cng vic, s phu bac cua ngi yu, mt khoan u t khng hiu qua hay s tht vong v cach c x cua a con ang tui dy th - o la nhng con quai vt ma ti cn phai giup cac thn chu ng u va anh bai chung. Bt ky mt y ngh tiu cc nao, nu c nui dng thng xuyn trong u, chong chy g cung se bin thanh 75. DAM NGH LN! 77 mt quai vt ng tr trong tm tr ban, pha v s t tin, dn n nhng bt n nng n v tm ly. Trong bai bao Con ng t huy hoai ban thn ng trn tap ch Cosmopolitan, Alice Mulcahey cho bit mi nm co hn 30.000 ngi My t t, hn 100.000 ngi khac nui y nh t t. Ba vit: Co nhiu bng chng ang kinh ngac cho thy hin nay, hang triu ngi ang t u c mnh bng nhng phng phap chm va kho nhn thy, ho t t khng phai v th xac, ma v tinh thn. Ho lun tm cach ha thp ban thn, t trng phat hay t ha thp mnh. Nha tm ly hoc noi trn cung k cho ti nghe v vic ng y a giup mt bnh nhn chm dt tnh trang t t v mt tinh thn. ng k: N bnh nhn nay gn 40 tui va co hai con. Ba y ri vao khung hoang trm trong, ba than th rng bt c vic g xay n vi mnh cung u la chuyn khng vui: t luc con i hoc cho n khi kt hn, ri sinh con, hay tt ca nhng ni ba tng - tt ca u ti t! Ba y chua chat bao khng th nh ni a co luc nao ba y thc s cam thy hanh phuc hay cha. Chnh v nhng g ngi ta nh c trong qua kh anh hng n nhng g ngi ta nhn thy hin tai, nn ngi phu n nay chng thy g ngoai s tm ti va bi quan. Khi ti a ra mt bc tranh va hoi ba y nhn thy g bc tranh y, ba y noi: Dng nh sp co mt cn bao cc ky khung khip ngay trong m nay vy! Trc o, ti cha tng c nghe li giai thch nao bi quan n th v bc tranh. (Ky thc y la bc tranh sn du kha ln, ve canh mt tri ha xung gn ngang ng chn tri va mt b bin lm chm a. Bc tranh c ve rt cng phu, co th c hiu la canh bnh minh hay 76. THE MAGIC OF THINKING BIG 78 hoang hn tuy theo cam nhn tng ngi. Theo tm ly hoc, s cam nhn trc bc tranh se bc l phn nao tnh cach cua ngi o. Hu ht nhng ngi bnh thng u bao y la canh bnh minh. Ch co nhng ai ang gp khung hoang, ri loan tm ly th mi noi o la canh hoang hn.) La mt chuyn gia tm ly, ti khng co u kha nng thay i nhng g ang hin hu trong tr nh cua mt con ngi. Ti ch co th giup ho nh lai nhng iu khng hay a xay ra trong qua kh, vi cai nhn nhe nhang va thoai mai hn. o cung la cach iu tr c ban ma ti ap dung vi ngi phu n nay. Ti tro chuyn, gi y ba nh lai nhng nim vui trong qua kh, thay v chm vao ni tht vong trin min. Sau thang sau, ba y a co nhng du hiu u tin trong chuyn bin tm ly. n luc o, ti quyt nh a ra mt bai tp c bit. Ti yu cu ba suy ngm va mi ngay ghi lai ba ly do cam nhn hanh phuc quanh mnh. Mi khi ba y n gp ti vao bui cha tr k tip, chung ti cung thao lun v nhng iu c