ASAS KEUSAHAWANANDAN PENGURUSANPERNIAGAAN KECIL DAN SEDERHANA

ABDUL AZIZ AB. LATIF • MOHO ABDULLAH JUSOH • MOHO AlLAN YAHYAOSMAN JUSOH • SYAHIRA HAMIDON

Majlis Keusahawanan Mahasiswa Universiti-Universiti Malaysia (MAKMUM!

KEU AHAWA A DAP URU APIA KE ILD DRHAA

ASAS KEUSAHA WANAN DANPENGURUSANPERNITAGAANKECIL DAN SEDERHANA

Penulis-penulis

Abdul Aziz Ab. LatifMohd Abdullah JusohMohd Azlan YahyaOsman JusohSyahira Hamidon

Copyright @ 20 II byUniversiti Malaysia Kelantan

Hakcipta terpelihara. Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-manabahagian isi kandungan daripada buku ini termasuk artikel, ilustrasidan foto dalam apa jua bentuk dan cara sekalipun sarna ada fotokopi,mekanik, rakaman, cetakan, elektronik atau cara-cara lain tanpaterlebih dahulu mendapatkan keizinan bertulis daripada penerbit.

Asas Keusahawanan danPengurusan Pemiagaan Kecil dan Sederhana

Penulis-penulis:Abdul Aziz Ab. LatifMohd. Abdullah JusohMohd. Azlan YahyaOsman JusohSyahira Hamidon

Penerbit:Universiti Malaysia KelantanKarung Berkunci 36Pengkalan Chepa16100 Kota BharuKelantan

ISBN 978-967-5782-08-4

Kandungan

KandunganPerutusan Pengerusi MAKMUMPrakata

BAB 1 PENGENALAN KEPADA KEUSAHAWANANKonsep usahawan dan keusahawananDefmisi keusahawananCiri-ciri yang perlu ada sebelum menjadi usahawanPeranan usahawan kepada masyarakat dan negaraCiri-ciri usahawan yang berjayaJenis - jenis usahawanPendekatan-pendekatan keusahawanan(Cunningham, 1991)Faktor-faktor yang mempengaruhi individu menceburibidang keusahawananSOALANRUJUKAN

BAB 2 USAHAWAN SEBAGAI SATU KERJAYA ,MOTIV ASI DAN ANALISA DIRIPengenalanUsahawan sebagai satu kerjayaMotivasiAnalisa diriSOALANRUJUKAN

vxixii

48

141621

23

254455

57576269828588

BAB 3 KAEDAH MENGENALPASTI DAN MEMILmPELUANG PERNIAGAAN 89Pengenalan 89Peluang Perniagaan 90

v

Mengenalpasti peluang pemiagaan 92 Perkara yang perlu diambilkira sebelum membentukKesimpulan 135 rancangan pemiagaan 255SOALAN 137 Kegagalan penyediaan rancangan pemiagaan 256RUJUKAN 141 Faktor pertimbangan pegawai bank dalam memberi

Pinjaman 256BAB4 MEMILIH DAN MEMULAKAN PERNIAGAAN 143 Tujuan rancangan pemiagaan 258Pengenalan 143 Siapa yang memerlukan rancangan pemiagaan 262Faktor memulakan pemiagaan 147 Manfaat rancangan pemiagaan 262Faktor kejayaan pemiagaan 148 Rurnusan 263Faktor kegagalan perniagaan 149 Kerangka penyediaan rancangan pemiagaan 264Persediaan sebelurn memulakan perniagaan 150 SOALAN 268Cara-cara untuk mengenalpasti peluang perniagaan 153Langkah-langkah untuk rnemilih dan rnenjalankan BAB7 PENGURUSAN PERNIAGAAN KECIL DANperniagaan 156 SEDERHANA 271Panduan dalam mernilih bidang perniagaan 158 Pendahuluan 271Penilaian asas yang perlu dijalankan 161 Definisi IKS di Malaysia 272SOALAN 181 Bentuk-bentuk organisasi IKS 277RUJUKAN 185 Jenis-jenis pinjaman untuk usahawan IKS 284

Kesimpulan 285BABS BAGAIMANA MEMULAKAN PERNlAGAAN 187 SOALAN 295Pengenalan 187 RUJUKAN 298Persediaan awal untuk menjadi peniaga dan usahawan 189Cara memulakan perniagaan 190 BABS PENGURUSAN KEWANGAN 301Kesimpulan 234 Pengenalan 301SOALAN 235 Masalah dalam pengurusan kewangan 302RUJUKAN 238 Mengapa perlu pengurusan kewangan 306

Matlamat/objektif pengurusan kewangan firma 308BAB6 PENYEDIAAN DAN PEMANTAPAN Kepentingan menguruskan kewangan perniagaan 311RANCANGANPERNlAGAAN 239 Melaporkan prestasi dan kedudukan kewanganPengenalan 239 ringkasan kunci kira-kira 317Maklumat utama dalam penyediaan rancangan Pengurusan modal kerja 318Pemiagaan 247 Kepincangan pengurusan kewangan 322Perkara utama dalam rancangan perniagaan 249 SOALAN 326Siapa yang memerlukan rancangan perniagaan 252 RUJUKAN 328Perkara yang perlu dielakkan semasa merangkarancangan perrnagaan 253

VIVll

BAB 9 PENGURUSAN SUMBER PEMBIA YAAN DANANALISIS RISIKO PERNlAGAANPengurusan sumber pembiayaanPembiayaan IKSAnalisa risiko perniagaanMengukur tahap risikoKesimpulanSOALANRUJUKAN

BABI0PENGURUSANPENGELUARANPengenalanMeraneang keluaran dan perkhidmatanKeluaran dan perkhidmatanApakah yang dibeli oleb pelangganCiri-eiri barangKitaran Hayat keluaranApakab yang dikebendaki oleb pelanggan dari satuKeluaranMutu keluaranPembungkusan dan pelabelanPenjenamaanPerkhidmatan-perkbidmatan yang berkaitanMembezakan keluaranKesimpulanSOALANRUJUKAN

BAB 11 PEMBUAT AN KEPUTUSANPengenalanlenis-jenis keputusanCiri-ciri pengurusan keputusanDua belas prinsip berfikir oleb Edward BenoTujub prinsip menyelesaikan masalab olebProf. Nadler & HibinoModel membuat keputusan

VIII

328328331336366372374376

377377379380381383384

390391392394399404406407409

411411411412414

416418

Jenis pernikiran yang mempengaruhi pembuatKeputusanTahap-tahap proses membuat keputusanTeknik untuk meningkatkan kualiti dan kreativitidalam membuat keputusan dalam kumpulanMembuat keputusanKaedab membuat keputusan kumpulanKebaikan dan keburukan membuat keputusan dalamkumpulanPendekatan penyelesaian masalabProses membuat keputusanProses pembuatan keputusanHalangan dalam membuat keputusanPrestasi penilaina pembuatan keputusanGaya keputusan pengurusanGaya pembuatan keputusanKesimpulanSOALANRUJUKAN

ix

419424

425427429

431432434439440443444

446447448453

PERUTUSAN PENGERUSI MAKMUM

Majlis Keusahawanan Mahasiswa Universiti-universiti Malaysia(MAKMUM) ditubuhkan di bawah timbalan-timbalan naib canselor /rektor (Hal Ehwal Pelajar dan Alumni) sebagai salah satu usaha pihakIPTA untuk menyelaraskan pelaksanaan program-programkeusahawanan di universiti masing-masing. Penubuhan MAKMUMadalah selaras dengan aspirasi kerajaan untuk meningkatkan danmemantapkan pembangunan keusahawanan di lnstitusi PengajianTinggi sejajar dengan VISI MAKMUM sebagai penggerakpembangunan keusahawanan siswa dengan membawa misi membantuKPT melaksanakan aspirasi kerajaan dalam melahirkan modal insanyang berpengetahuan dan berdaya saing.

Empat peranan yang digariskan oleh MAKMUM bagi mencapairnisi iaitu menyelaraskan program-program dan aktiviti-aktivitipembangunan keusahawanan di lPT. Kedua membantu KPTmembangunkan dasar, polisi dan hala tuju pembangunankeusahawanan di lPT. Selain daripada itu melaksanakan aktiviti-aktiviti yang dapat memantapkan dan mengukuhkan pembangunankeusahawanan di lPT. Akhir sekali, MAKMUM juga berperananmembina jaringan kerjasama dengan agensi-agensi kerajaan dansektor swasta dalam program pembangunaan keusahawanan di lPT.

Objektif penubuhan MAKMUM adalah menerap budayakeusahawanan di kalangan pelajar Institusi Pengajian Tinggi (lPT),memudahkan pelajar-pelajar meningkatkan kefahaman dalam bidangkeusahawanan dan menjalankan kerjasama pintar dan pemuafakatanantara universiti, agensi dan sektor swasta kearah usaha melahirkanusahawan siswazah. Salah satu aktiviti MAKMUM adalah untukmenerbitkan bahan-bahan yang berbentuk ilrniah dan bukan ilrniah

xi

seperti buku, makalah dan penerbitan-penerbitan lain yang berkala.Buku ini menjadi titik tolak bermulanya penerbita~ buku MAKM~ ..

bitan buku ini adalah dlharapkan menjadiDengan pener 1 . .

b MAKMUM dalam membantu mahasiswa-mahaSlswl IPTsum angan . .dalam menerapkan konsep keusahawanan disamping menjadi landasandalam membudayakan keusahawanan sejajar dengan peranan

b h MAKMUM Bagi pihak MAKMUM, jutaan penghargaanpenu u an .. .kepada Prof. Madya Abdul Aziz Ab. Latif, Dr. Mohd. Azlan Yahya,Dr. Syahira Hamidon, En. Osman Jusoh dan En. Mohd .Ab~ull:~Jusoh kerana dengan usaha mereka terhasilnya buku bertajuk AsKeusahawanan dan Pengurusan Pemiagaan Kecil dan Sederhana'.

Prof. Dato' Dr. Mortaza bin Mohamed

PengerusiMajlis Keusahawanan Mahasiswa

(MAKMUM)Universiti Malaysia KelantanKarung Berkunei 36Pengkalan Chepa16100 Kota BharuKelantan.

Universiti-Universiti Malaysia

xii

PRAKATA

Peranan usahawan di Malaysia sangat besar dalam membantuperkembangan dan kemajuan ekonomi Malaysia. Sejajar denganperanan yang dimainkan oleh usahawan, buku 'Asas Keusahawanandan Pengurusan Pemiagaan Keeil dan Sederhana' diharapkan dapatmemberi panduan dan jalan kepada mahasiswa-mahasiswi yang mulaberjinak dengan aktiviti keusahawanan. Buku ini disediakan bagimenyediakan satu panduan asas yang praktikal terhadap semua aspekpengurusan yang sangat berguna kepada usahawan, peniaga, pemilikpernigaan keeil dan sederhana juga mahasiswa yang mula berjinakdengan IKS.

Justeru itu, buku ini diharapkan menjadi landasan dan rujukankepada mahasiswa mahupun IKS dalam membina dan memajukanpemiagaan. Semua aspek-aspek penting dalam asas keusahawanan danpengurusan perniagaan kecil dan sederhana dibahagikan kepadasebelas bab. BAB SATU meninjau secara ringkas kepadakeusahawanan seperti definisi, eiri-eiri, peranan, pendekatan danfaktor-faktor yang mempengaruhi individu meneeburi bidangkeusahawanan. BAB DUA lebih kepada motivasi dan analisa dirikepada usahawan. BAB TIGA pula membimbing IKS dalammengenalpasti dan memilih peluang perniagaan. Seterusnyabagaimana eara untuk mengenalpasti peluang perniagaan dan jugalangkah-langkah untuk memilih dan menjalankan perniagaandijelaskan dalam BAB EMPAT.

BAB LIMA pula menerangkan eara memulakan perniagaandengan mewujudkan raneangan perniagaan. BAB ENAM akanmenerangkan lebih lanjut perkara utama dan tujuan rancanganperniagaan. BAB TUJUH menerangkan definisi IKS di Malaysia,

lOll

bentuk organisasi dan jenis pinjaman. Seterusnya, BAB LAP AN danBAB SEMBILAN menyentuh mengenai pengurusan kewangan dalamIKS dan pengurusan sumber pembiayaan IKS. BAB SEPULUHberkaitan dengan pengurusan pengeluaran termasuk ciri-ciri barangan,kitaran hayat keluaran, pembungkusan sehingga pelabelan. Pembuatankeputusan dijelaskan dalam BAB SEBELAS. Bab terakhir inimenerangkan dua belas prinsip berfikir, proses pembuatan keputusansehingga gaya pembuatan keputusan.

Sukacita kami mengambil kesempatan ini untuk mengucapkanpenghargaan dan terima kasih kepada Menteri Pengajian Tinggi,Datuk Seri Mohamed Khaled Nordin, Ketua Setiausaha KementerianPengajian Tinggi, Datuk Ab. Rahim bin Md. Noor, Timbalan KetuaSetiausaba Pembangunan Kementerian Pengajian Tinggi, Dato'Robani Binti Abdullah dan Pengerusi Critical Area Project (CAP)Keusahawanan, Prof. Emeritus Dato' Ir. Dr. Zainai Bin Mohamedyang telah banyak memberi sokongan dan motivasi dalam menjayakanprojek penerbitan buku ini. Ribuan terima kasih juga kepada Pengerusidan Ahli-Ahli Majlis Eksekutif Majlis Keusahawanan MahasiswaUniversiti-Universiti Malaysia (MAKMUM) , Institusi-lnstitusiPengajian Tinggi dan lnstitut Perusahaan Kecil dan Sederhana(ISME), Universiti Malasia Kelantan yang banyak memberi bahan-bahan sehingga terhasilnya sebuab buku. Terima kasih juga kepadaTuan Mohd Nizam Bin Tuan Mustapa atas suntingan dan bantuansehingga terhasilnya buku 'Asas Keusahawanan dan PengurusanPerniagaan Kecil dan Sederhana'.

Prof. Madya Abdul Aziz Ab. LatifEn. Mohd Abdullah JusohDr. Mohd. Azlan YahyaEn. Osman JusohDr. Syahira Hamidon

XIV

BAB 1

PENGENALAN KEPADAKEUSAHA WANAN

KONSEP USAHA WAN DAN KEUSAHA WANAN

Sehingga hari ini tiada satu definisi yang benar-benar tepat yang bolehditerima pakai oleh semua terhadap istilah usahawan. Perkataanusahawan ini berkembang bersarna-sarna dengan perkembangan teorikeusahawanan itu. Menurut Cunningham (1991) persetujuan masihlagi belum dicapai mengenai istilah usahawan dan keusahawanan.Definisi yang berbeza-beza telah mewujudkan ketidakseragamanpandangan mengenai pengertian keusahawanan, apa yang usahawanlakukan, ciri-ciri seorang usahawan dan apa yang perlu dipelajariuntuk menjadikan seorang itu usahawan.

Berdasarkan pada Ringkasan Pembangunan TeoriKeusahawanan, pada awalnya, istilah usahawan telah diambildaripada perkataan entrependre dalam bahasa Perancis yangbermaksud between taker atau go-between yang membawa maknabahawa usahawan ialah individu yang kedudukanuya adalah di antarapembekal dan pengguna. Namun begitu, pada pertengahan abad,istilah usahawan didefinisikan sebagai individu yang mengendalikanprojek pengeluaran berskala besar.

Definisi usahawan berubah menjadi seseorang yang sanggupmenanggung risiko untung dan rugi akibat kontrak dengan kerajaanpada harga tetap pada kurun ke-17. Pada 1725, Richard Cantillonmendefinisikan usabawan sebagai seseorang yang menanggung risikoadalah berbeza dengan seseorang yang membekalkan modal. JeanBaptiste Say (1803) berkata keusahawanan adalah pengasingankeuntungan usahawan dengan keuntungan modal.

Asas keusahawanan dan pengunlsan perniagaan keci! dansederhana

2

Begitu juga dengan Francis Walker (1876). ~~ngmendefinisikan keusahawanan sebagai perbezaaan di antara individuyang membekalkan wang dan menerima faedah dengan individu yangmenerima keuntungan daripada keupayaan sendiri dalam men gurus ..Pada tahun 1934, Joseph Schumpeter menyatakan bahawa usahawanialah seorang yang memperkenalkan sesuatu yang baru danmembangunkan teknologi yang belum pemah dicuba. Selain daripadaitu, David McCelland (1961) juga telah mendefinisikan usahawansebagai seorang yang bertenaga, penanggung risiko yang sederhana.

Peter Drucker (1964) pula berpendapat bahawa usahawanadalah individu yang suka memaksimakan peluang. Pada tahun 1975,Albert Shapero mengatakan bahawa usahawan adalah seseorangindividu yang suka mengambil inisiatif, mengorganisasikanmekanisme sosial dan ekonomi dan menerima segal a kegagalan. KarlVesper (1980) juga mendefinisikan usahawan sebagai seorang ya~gmempunyai pandangan yang berbeza daripada seorang ekonorrus,psikologis, orang yang berniaga dan orang yang berpolitik.

Pada tahun 1983, Gifford Pinchot telah berkata bahawaenterpreneur ialah usahawan yang sedia ada di dalam ses~~uahorganisasi. Dan akhir sekali Robert Hisrich telah mendefinislkankeusahawanan sebagai satu proses menghasilkan sesuatu yang berbezadan bernilai dengan menumpukan usaha dan tenaga yang diperlukan,menanggung risiko kewangan, psikologikal, sosial dan menerima

ganjaran dalam bentuk kewangan. ....Pengertian usahawan bagi ahii ekonomi dan ahli pSlkologI. ~ula

bermaksud pereka, pengurus perniagaan, penanggung nsiko,penggerak sumber dan pengagih modal. Ada ju~a pandanganmengatakan bahawa usahawan ialah orang yang sentiasa bergerak,bijak mencari peluang baru, sentiasa membawa perubahan dan modal,sumber dan usaha dalam keadaan yang baru dan yang lebih inovatif.Usahawan dikatakan tidak mempunyai masa rehat yang cukup danberkemampuan menghadapi sebarang kemungkinan.

Menurut Kamus Dewan (1984), usahawan berasal daripadaperkataan usaha. Usaha yang dimaksudkan ialah daya upaya termasukikhtiar, kegiatan dan perbuatan untuk melaksanakan ataumenyempumakan sesuatu. Peter Drucker (1996) yang bergelar "bap~pengurusan" di negara barat mendefinisikan usahawan sebagai

Pengena!an kepada keusahawanan 3

seorang yang berupaya memindahkan sumber ekonomi daripadasektor yang kurang daya produktiviti kepada sektor yang lebih tinggidaya produktivitinya.

Begitu juga dengan Israel M. Kirzner (1985) yangmendefinisikan usahawan sebagai seseorang yang sentiasa pekaterhadap peluang-peluang yang tidak' disedari oleh orang lain.Usahawan akan mengambil tindakan secara kreatif dan inovatif.Selanjutnya Kirzner berkata usahawan bukan sahaja bertindak sebagaipengambil risiko dan inovator, beliau juga meramalkan masa depandan jika pandangannya benar, penyusunan semula sumber akandilakukan untuk meningkatkan kepuasan pengguna melaluikeberkesanan teknologi.

Barjoyai Bardai (2000) dalam bukunya Keusahawanan danPerniagaan mengatakan usahawan ialah orang yang berpandanganluas dalam sesuatu perniagaan. Beliau sentiasa meninjau dan mencaripeluang-peluang perniagaan. Usahawan mempunyai keistimewaanyang membolehkannya mewujudkan peluang pelaburan dan mengenalpasti projek-projek yang dianggap menguntungkan.

Selain daripada definisi-definisi yang diberikan di atas,terdapat definisi-definisi lain yang telah diberikan oleh beberapa orangtokoh seperti yang diterangkan oleh Kuratko dan Hodgettes (1995)yang mengatakan bahawa usahawan adalah individu yang memikultanggungjawab untuk mengorganisasi, mengurus dan bersediamengambil risiko. Begitu juga dengan Cantillon (1975) yangmenerangkan bahawa usahawan ialah individu yang mengambil risikountuk bekerja sendiri. Berlainan hujah yang diberikan oleh Raymond(1993) tentang definisi usahawan. Beliau berkata usahawan ialahindividu yang membangunkan kekayaan melalui proses tambah nilaiyang dilakukan dengan eara menghidupkan idea, menggemblengkansumber-sumber dan membuatkan sesuatu yang terjadi.

Menurut seorang ahli ekonomi Peraneis, R. Cantillon (1775)mendefinisikan usahawan sebagai seorang yang memulakan sesuatu.Usahawan ialah orang yang mendapatkan faktor-faktor pengeluarandan menggabungkannya untuk menghasilkan barangan yangkemudiannya dijual di pasaran.

Usahawan di Malaysia muncul dengan beberapa cara iaitupenglibatan kerajaan melalui pelbagai galakan, usahawan meneari

Asas keusahawanan dan pengurusan perniagaan keci! dansederhana

4

peluang dalam sesebuah organisasi, usahawan berusaha sendiri tanpamendapat pertolongan dari mana-mana pihak dan akhir sekalikemuneulan usahawan melalui pergaulan di kalangan peniaga.

Setelah melihat dan menilai daripada pandangan-pandangandari ahli-ahli ekonomi mahu pun dari sudut yang lain, dapatdirumuskan di sini bahawa individu yang layak di panggil usahawanialah mereka yang mempunyai kriteria-kriteria tertentu. Kriteria-kriteria seorang usahawan adalah seperti berikut:

• Peneari peluang tanpa mengenal penat lelah• Tidak mengharapkan kejayaan dalam sekelip mata• Seseorang yang mempunyai kemahiran pengurusan

strategik dan peraneangan stratregik• Menginsafi dan bersedia mengambil iktibar daripada setiap

perlakuan mereka• Menyedari kepentingan sumbangannya kepada masyarakat

dan negara• Bersedia meletakkan kepentingan masyarakat mengatasi

kepentingan peribadi• Mempunyai komitmen yang tinggi untuk mencapai

kemajuan yang berterusan

• Berkeyakinan tinggi• Memiliki kerajinan dan ketekunan• Berani menghadapi risiko• Bersifat inovatif• Bersifat kreatif• Boleh mengurus• Bertanggungjawab• Berpandangan jauh dan berwawasan• Bijak merebut peluang

DEFINISI KEUSAHA WANAN

Keusahawanan merupakan salah satu strategi dalam membangunkansesebuah negara. Peranannya dalam menyediakan peluang-peluangpekerjaan, merangsang peneetus inovasi dan sebagai faktor pemantapkestabilan ekonomi dan sosial sesebuah negara tidak dapat

Pengena!an kepada keusahawanan 5

dipertikaikan lagi. Sebelum penganalisisan selanjutnya dilakukan,eloklah kita mengetahui dan memaharni terlebih dahulu tentangkonsep keusahawanan. Sebagaimana usahawan, pelbagai pengertiandiberikan kepada konsep keusahawanan oleh berbagai-bagai pihaktertentu tennasuklah pakar-pakar dan penyelidik-penyelidik yangberada di dalam masyarakat kita.

Gartner mendefinisikan keusahawanan sebagai prosespeneiptaan sesebuah organisasi manakala Karatko dan Hodgets (1995)menerangkan dengan lebih lanjut mengenai definisi keusahawananiaitu dengan menyatakannya sebagai satu peneiptaan baru melaluiempat dimensi utama yang mana ianya melibatkan individu,organisasi, proses dan persekitaran yang dibantu oleh rangkaiankerjasama dalam kerajaan, insitusi dan pendidikan.

Bagi Hisrieh dan Peter (1998) pula melihat istilahkeusahawanan sebagai proses menghasilkan sesuatu yang baru darisegi nilai dengan memperuntukkan masa dan tumpuan serta tenagayang diperlukan, menanggung risiko kewangan, psikik, sosial danmemperolehi ganjaran daripada usaha-usaha tersebut dalam bentukkewangan dan kepuasan dm serta kebebasan.

Begitu juga dengan Jeffrey A. Timmons, seorang profesordalam bidang keusahawanan mendefinisikan keusahawanan sebagaisatu tindakan kreatif manusia membangunkan sesuatu yang bernilaidaripada tiada suatu apa pun. Keusahawanan lebih kepada memburupeluang tanpa menghiraukan sumber yang dimiliki dan ia jugamemerlukan kesanggupan untuk mengambil risiko yang telah sediaada.

Kesemua definisi dan tafsiran yang diberikan ini adalahmemperlengkapkan antara satu sarna lain tentang konsepkeusahawanan. Di samping itu, kita perlu mengambil bahagiantentang konsep ini dan nilaikan samada kita mempunyai ciri-ciri ataulayakkah kita menjadi seorang usahawan.

Adakab usabawan dilahirkan atau boleb dilatib?

Apabila berkata tentang usahawan, ramai yang membantah terhadapkonsep personaliti kemahiran keusahawanan. Ada yang pereayabahawa seorang individu adalah dilahirkan dengan memiliki em-em

Asas keusahawanan dan pengurusan perniagaan kecil dansederhana

seorang usahawan atau pun usahawan itu boleh dilatih untuk menjadiseorang usahawan.

Peter Drucker mempercayai bahawa sesiapa sahaja daripadamana-mana organisasi boleh belajar dan dilatih untuk menjadiusahawan. Ramai yang menyokong idea ini. Bagaimana pun, ramaijuga yang percaya bahawa usahawan merniliki personaliti yang khususdan sifat-sifat ini tidak boleh diajar atau dilatih.

Begitu juga dengan pandangan Ahmad Bin Berek (1976) yangtelah mengklasifikasikan usahawan terbahagi kepada dua iaituusahawan operan dan usahawan responden. Usahawan operan ialahusahawan yang dilahirkan melalui dorongan, kemahuan dankesanggupan untuk terus menceburkan diri dalam sesuatu perniagaanatau perusahaan. Usahawan ini lahir dengan sendirinya.

Usahawan responden pula ialah usahawan yang dilahirkanmelalui latihan atau rancangan keusahawanan. Mereka akan diajar,dipirnpin, didorong dan dibantu oleh modal dan ilmu pengurusan.Dalam usaha membangunkan usahawan ini, hanya individu yangberkelayakan sahaja yang akan dipilih dan dikenalpasti untukmenyertai program-program keusahawanan.

Walaupun sesetengah orang percaya bahawa usahawandilahirkan dengan merniliki personaliti yang sesuai sebagai usahawandan sesetengah berpendapat usahawan boleh dibentuk, ada juga yangmenyarankan supaya usaha perlulah ditumpukan ke arabmembangunkan semangat keusahawanan dalam diri kanak-kanak diperingkat umur yang masih muda lagi melalui sistem pendidikan disekolah dan usahasama.

Prospek kerjaya usahawan

Sebelum kita meneroka lebih jauh dalam bidang keusahawanan adalahlebih baik kita mengetahui serba sedikit mengapa seseorang individuitu ingin menjadi seorang usahawan. Secara amnya, ada beberapaaspek yang menyebabkan seseorang itu ingin menjadi seseorangusahawan seperti kebebasan, keuntungan, kepuasan cara hidup,kepuasan kerja dan keperluan untuk mengawal.

Dalam aspek yang pertama iaitu kebebasan, seseorang individuyang bergelar usabawan inginkan kebebasan untuk membuat

6 Pengenalan kepada keusahawanan 7

keputusan sendiri dan melakukan sesuatu bagi menentukan arah tujukejayaan tanpa melibatkan campurtangan orang lain. Sekiranyacampurtangan berlaku, mereka merasa tidak mempunyai kebebasanuntuk membuat keputusan sendiri.

Aspek yang kedua pula ialah keuntungan. Dalam memulakansebuah perniagaan, wang merupakan sumber terpenting. Pendapatanseseorang usahawan banyak bergantung kepada daya usaha, dedikasidan kreativiti usahawan itu sendiri. Keuntungan yang diperolehidaripada sesebuah perniagaan yang dijalankan itu menyebabkanseseorang individu sanggup menghabiskan wang simpanannya untukmelabur dalam perniagaan itu. Mereka sentiasa mengharapkanpulangan yang setimpal dengan apa yang mereka korbankan danlaburkan semasa memulakan perniagaan,

Aspek ketiga iaitu kepuasan cara hidup yang menerangkantentang kepuasan peribadi yang dirasai oleh pengusaha melaluipengalamannya dalam perniagaan. Terdapat juga usahawan yangmenganggap penceburan dalam bentuk perniagaan satu bentuk"keseronokan" yang tak mungkin dimiliki orang lain.

Selain daripada kepuasan cara hidup, aspek yang keempat ialahkepuasan kerja. Seseorang itu memerlukan pengayaan kerja untukmendapatkan kepuasan diri dan ini boleh didapati apabila pekerjaantersebut memenuhi ciri-ciri peribadi tersebut. Kebanyakan ciri iniperlu dipenuhi oleh usahawan untuk menjamin kebahagiaan dankepuasan.

Akhir sekali, aspek keperluan untuk mengawal. Di sini,usahawan mendapati bekerja dengan orang lain adalah tidakmenyenangkan kerana menerima araban atau menurut perintah oranglain tidak menonjolkan sifat mengawal diri sendiri. Ada di antarausabawan yang tak tertarik kepada orang lain mengawal mereka,membuat keputusan untuk mereka. Mereka lebih suka untuk mencariarab mereka sendiri dan tidak suka dipaksa atau diarab dalam urusanmereka.

Asas keusahawanan dan pengurusan perniagaan kecil dansederhana

CIRJ-CIRI YANG PERLU ADA SEBELUM MENJADIUSAHAWAN.

Usahawan merupakan individu yang mernpunyai kebolehan,keeenderungan dan kemampuan untuk membuat pernbaharuan,meneari peluang perniagaan dan melakukan perniagaan yangmembawa faedah kepada diri sendiri dan juga masyarakat bolehdikatakan semua orang boleh membentuk diri untuk menjadiusahawan. Tetapi disebabkan suasana yang tidak menggalakkan, tidaksemua orang dapat meneuba nasib untuk menjadi usahawan, Kitasebagai individu boleh menilai diri sendiri sarna ada kita berpotensiatau berkemampuan untuk menjadi seorang usahawan. Cuba tanya dirisendiri adakah kita tahu apa yang diperlukan untuk menjadi seorangusahawan. Jika tidak, mari kita lihat apakah em-em yangmembolehkan kita menjadi seorang usahawan.

Kehendak kepada pencapaian

Individu yang ingin menjadi usahawan perlu memiliki dorongan yangtinggi untuk mendapatkan sesuatu dan melakukan sesuatu yang lebihbaik daripada orang lain. Dalam hal ini, usahawan mestilah bekerjakeras untuk mencapai kejayaan. Bagi seseorang yang ingin menjadiusahawan mereka perlu sentiasa beranggapan bahawa setiapkegagalan itu adalah suatu pengalaman di mana ia perlu sebagaipanduan untuk melakukan sesuatu yang lebih baik dan untukmemperbaiki kekurangan yang ada. Kegagalan tersebut juga bolehdianggap sebagai eabaran yang akan menguatkan seman gat untukberusaha dengan bersungguh-sungguh lagi. Selain dari sanggupmenerima kegagalan untuk menjadi usahawan, kita juga tidak bolehmudah beralih tujuan dan berubah fikiran sehingga kita meneapaikejayaan yang sepenuhnya.

Kesanggupan menanggung risiko

Sebagai seorang usahawan kita hendaklah berani menanggungsebarang risiko yang bakal dihadapi. Oleh itu sebelum memutuskanuntuk menjadi usahawan kita perlu menilai diri sendiri adakah kita

8 Pengenalan kepada keusahawanan 9

mempunyai keberanian untuk menanggung risiko perniagaan.Sekiranya kita memiliki keberanian tersebut maka kita mempunyaisalah satu daripada ciri-ciri yang melayakkan kita untuk menjadiusahawan.

Dalam bidang perniagaan, sernakin besar sesuatu risikosemakin besar pula ganjarannya, sebaliknya semakin keeil risikosemakin keeil ganjaran yang akan diperolehi. Risiko juga merupakanfaktor penghalang kepada individu untuk menjadi usahawan keranakita belum pasti sarna ada kita mampu untuk menghadapi risikotersebut dan seterusnya menjadi seorang usahawan yang berjaya.

Seseorang yang memiliki sifat seorang usahawan tidakmemandang risiko sebagai penghalang untuk mereka menjadiusahawan dan berjaya dalam perniagaan. Walaupun sifat usahawanadalah berani menanggung risiko, namun perlu dibuat pertimbanganyang teliti dalam menghadapi risiko tersebut. Beberapa faktor perludiambil kira antaranya:

• Dalam perniagaan usahawan lebih suka kepada perniagaanyang mendatangkan keuntungan yang lumayan, tetapi aktivitiperniagaan sebegini selalunya mernpunyai risiko yang tinggi.Oleh sebab itu sebagai usahawan yang bijak kita perlumernbuat pertimbangan dari segi kos dan pulangan yang bakaldiperolehi. Sekiranya pulangan yang diperolehi tidak memadaidengan risiko yang terpaksa ditanggung maka tidak perludilaksanakan aktiviti perniagaan tersebut.

• Usahawan juga perlu rneneliti pasaran rnasa hadapan denganmelaksanakan peraneangan dan kawalan yang teliti. Ia akanmenggunakan semua kemahiran diri yang dimiliki untukmencapai matlamat dan keuntungan.

• Usahawan perlu bijak menggunakan sumber-sumber yangdimiliki dengan sebaik-baiknya untuk mencapai keuntunganyang maksirnurn dengan kebijaksanaan yang ada pada dirinya.

Usahawan akan merasa puas di atas kejayaan yang dicapaisetelah menghadapi berbagai-bagai cabaran dan risiko. Oleh itu,usahawan perlu berani menanggung risiko dan bertanggungjawab keatas keputusan atau pilihan yang telah dibuat.

Asas keusahawanan dan pengurusan perniagaan kecil dansederhana

10

Keupayaan untuk merebut peluang

Seseorang yang ingin menjadi usahawan perlu memiliki kebolehan inidi mana ia perlu mempunyai kebolehan untuk melihat kepadapersekitaran, membuat penganalisisan dan seterusnya mencetuskanidea untuk mencari sesuatu peluang baru. Usabawan perlu sentiasamengenal pasti dan merebut peluang-peluang yang ada di pasaran,namun begitu sering kali timbul persoalan mengenai

• Apa dan di rnanakah boleh didapati peluang barn?• Bolehkah peluang ini bertukar kepada keuntungan?• Bagaimanakah untuk mendapatkan peluang ini?

Disebabkan oleh persaingan, usahawan perlu mencari idea baru untukmendahului pibak lawan. Usahawan yang berjaya merebut peluangsebelum orang lain mendapatkannya akan mendapat pasaran yangbaik. Oleh sebab itu, adalah penting bagi seseorang usahawanmengenalpasti peluang-peluang yang ada dan seterusnya membuatpiliban berdasarkan pertimbangan ten tang kos, pulangan dan risikoyang akan dihadapi. Maka, adalah amat penting bagi seseorangindividu yang ingin menjadi usahawan mempunyai keupayaan untukmerebut peluang dalam perniagaan kerana tidak semua orangmemiliki keberanian untuk merebut peluang yang ada dalam bidangperniagaan kerana ia selalunya sangat berisiko.

Berkebolehan untuk mempengaruhi orang lain

Walaupun seseorang usahawan itu boleh mencapai rnatlarnat dan hasilyang dikehendaki melalui daya usaba dan perancangan merekasendiri, namun sebagai insan biasa kita juga memerlukan bantuanorang lain. Sebagai seorang usabawan kita tidak boleb melakukansemua perkara seorang diri, ia memerlukan orang lain untuk mencapaimatlamat yang dikehendaki. Oleb kerana ito, sebelum menjadiusahawan kita perlu menilai diri sendiri sarna ada keupayaan untukmempengaruhi orang lain bagi membantu ada dalam diri kita. Bagimemulakan sesuatu perniagaan sumber-sumber perniagaan amatdiperlukan sarnada sumber kewangan mahupun sumber bahan mentab.

Pengenalan kepada keusahawanan II

Sebagai contohnya, bagi mendapatkan sumber kewangan seseorangitu perlu meyakinkan pelbagai pihak seperti pembekal, bank, kerajaanmahupun rakan kongsi. Jika individu tersebut tidak mampumempengaruhi pihak tersebut ia masih tidak memenuhi ciri-ciri untukmenjadi usabawan. Tambahan pula, dalam soal pekerja adalah amatpenti~g s~bagai usahawan ia mempunyai kebolehan untuk mendorong,memimpm dan meyakinkan semua pihak yang terlibat agarmemastikan usahawan tersebut boleh berjaya.

Mempunyai keyakinan diri

Dalam apa sahaja yang kita lakukan perkara penting yang erlu adaialah keyakinan diri. Setiap individu yang mempunyai keY~Dan diri~ang tinggi aka~ b~rjaya dalam setiap perkara yang dilakukan, begituJuga untuk menjadi usabawan perlu ada keyakinan din kerana dumap.e~iagaan memaksa. kita sentiasa berhadapan dengan halangan dannsiko. Oleb sebab itu, usahawan perlu mempunyai harapan an.. tuk beri d ygtmggi un erjaya an le?ih percayakan usaha sendiri daripadaterlalu bergantung pada nasib. Ingatlah bahawa anda yang berhakmemandu kejayaan, bukan orang lain. Sebelum menjadi usahawankita biasanya perlu menilai terlebih dahulu kelebiban dan kelemahandin dalam sesuatu bidang yang akan diceburi. Hanya usahawan itusendiri yang lebib memahami apa kelebiban dan kekurangan dirinya.Setelab piliban dibuat, kewujudan aras keyakinan yang tinggi untukterus berjaya akan membantu menggerakkan perniagaan untuk terusberkembang. Cuba libat pemyataan ini. Pilih pemyataan yang andasetuju.

a. Saya boleb buat lebib baik daripada orang lain dalammelaksanakan sesuatu tugas yang diberi.

(Ya / Tidak)b. Keupayaan saya mungkin tidak sarna dengan orang lain,

tetapi tidak jauh bezanya kerana semua orang adakelemahan dan kekuatan tersendiri.

(Ya / Tidak)