darr kapitał dla innowacji cz iv

16
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego MATERIALY INFORMACYJNE

Upload: prezentacja-online

Post on 21-Feb-2016

223 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Materiały informacyjne dla projektu T-Park. Kapitał dla Innowacji, którego celem jest wspieranie innowacyjnych przedsięwzięć o charakterze biznesowym poprzez komercjalizację nowatorskich pomysłów.

TRANSCRIPT

Page 1: DARR Kapitał dla innowacji cz IV

Projekt wspó ł f inansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego

MATERIAŁY INFORMACYJNE

Page 2: DARR Kapitał dla innowacji cz IV

T-Park. Kapitał dla Innowacji | www.kapitaldlainnowacji.plT-Park. Kapitał dla Innowacji | www.kapitaldlainnowacji.pl

Page 3: DARR Kapitał dla innowacji cz IV

T-Park. Kapitał dla Innowacji | [email protected]

KAPITAŁ DLA

INNOWACJIOferta skierowana jest do przedsiębiorców mających innowacyjny pomysł biznesowy i poszukujących źródeł finansowania.

KAPITAŁ DLA

INNOWACJIOferta skierowana jest do przedsiębiorców mających innowacyjny pomysł biznesowy i poszukujących źródeł finansowania.

Page 4: DARR Kapitał dla innowacji cz IV

T-Park. Kapitał dla Innowacji | www.kapitaldlainnowacji.pl

4T-Park. Kapitał dla Innowacji | www.kapitaldlainnowacji.pl

PROJEKT T-PARK. KAPITAŁ DLA INNOWACJIStrategicznym celem aktywności Dolnośląskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A. (DARR S.A.) jest budowa na Dolnym Śląsku gospodarki silnej, o wysokiej konkurencyjności, opartej na różnorodności branż przemysłowych oraz aktywności biznesowej małych i średnich przedsiębiorstw. Swoje cele realizuje przez popularyzowanie wśród przedsiębiorców postaw otwartości na innowacje i kształtowanie umiejętności działania na rynkach konkurencyjnych, zapewnienie prowadzącym działalność gospodarczą możliwości łatwego uzyskania wsparcia edukacyjnego, wykształcanie umiejętności działania na wolnych rynkach zjednoczonej Europy, zwłaszcza w nowych obszarach i niszach rynkowych.

ideaideaideaideaideaideaideaideaideaideaideaidea

Projekt „T-Park. Kapitał dla Innowacji” jest naturalnym rozwinię-ciem misji i celów Dolnośląskiego Parku Technologicznego T-Park, realizowanych m.in. poprzez tworzenie warunków do powstawania i rozwoju przedsiębiorstw, których domeną jest komercjalizacja osiągnięć naukowych wykorzystujących nowoczesne technolo-gie, adaptujących wyniki prac laboratoryjnych i przyciągających venture capital.

Celem projektu „T-Park. Kapitał dla Innowacji” jest wspieranie innowa-cyjnych przedsięwzięć o charakterze biznesowym poprzez komercjaliza-cję nowatorskich pomysłów. W ramach Projektu zostanie wyłonionych 36 najlepszych koncepcji, spośród których 12 najlepiej rokujących zosta-nie objętych procesem preinkubacji. W efekcie co najmniej 6 projektów biznesowych zostanie przekształconych w przedsiębiorstwa i otrzyma bezzwrotne finansowanie w wysokości do 800 tys. zł.

Do współpracy w ramach Projektu zapraszamy przedsiębiorców oraz autorów innowacyjnych pomysłów, którzy poszukują kapitału na ich realizację. Najlepsze koncepcje biznesowe otrzymają nie tylko wspar-cie kapitałowe (poprzez objęcie udziałów), ale również merytoryczne – od momentu tworzenia wizji, poprzez analizę potencjału, stworze-nie biznesplanu, pomoc w założeniu firmy i jej prowadzeniu, pozy-skanie zewnętrznych źródeł finansowania, aż do wyjścia z inwestycji.

WIĘCEJ INFORMACJI NA: WWW.T-PARK.PL

celcelcelcelcelcel

dla kogodla kogodla kogodla kogodla kogodla kogodla kogodla kogodla kogodla kogodla kogodla kogodla kogodla kogodla kogo

Page 5: DARR Kapitał dla innowacji cz IV

T-Park. Kapitał dla Innowacji | [email protected]

5

SPINqbator ZDolnego ŚląskaAktywność ta szczególnie widoczna jest w sektorze inwestycji kapitałowych poprzez realizację projek-tów, które z jednej strony tworzą możliwość przygotowania początkujących przedsiębiorców do pozy-skania zewnętrznego kapitału na rozwój innowacyjnej działalności (projekty „Inwestuj w Innowacje” i SPINqbator ZDolnego Śląska), a z drugiej dają szansę DARR S.A., jako inwestorowi, na wejście kapitałowe w nowo powstające przedsiębiorstwo (projekt „T-Park. Kapitał dla Innowacji”). Tworzenie dogodnych warunków inicjowania współpracy pomiędzy sferą nauki i biznesu oraz kreowanie w środowiskach akademickich tzw. investment readiness to cele projektu SPINqbator ZDolnego Śląska, realizowanego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007–2013, Działanie 8.2 Transfer wiedzy, Poddziałanie 8.2.1 Wsparcie dla współpracy sfery nauki i przedsiębiorstw.

ideaideaideaideaideaideaideaideaideaideaideaidea

W ramach Projektu tworzone będą możliwie najlepsze warunki dla współpracy inwestorów z początkującymi przedsiębiorcami poszuku-jącymi funduszy potrzebnych do zrealizowania innowacyjnych pomy-słów. Projekt SPINqbator ZDolnego Śląska zakłada kreowanie w śro-dowisku akademickim gotowości inwestycyjnej m.in. poprzez wsparcie szkoleniowe, doradcze oraz stworzenie platformy internetowej służącej kojarzeniu potencjalnych inwestorów ze studentami i naukowcami po-szukującymi zewnętrznych źródeł finansowania swoich przedsięwzięć.

Celem Projektu jest rozwój przedsiębiorczości akademickiej w województwie dolnośląskim poprzez przygotowanie do samo-dzielnego prowadzenia działalności gospodarczej spin off/out w dziedzinach kluczowych dla gospodarki regionu oraz poprzez promocję idei przedsiębiorczości akademickiej.

Z Projektu skorzystać mogą: studenci, absolwenci (do 12 mie-sięcy od ukończenia studiów), doktoranci, pracownicy naukowi oraz naukowo-dydaktyczni dolnośląskich uczelni wyższych.

Przystąpienie do Projektu daje możliwość: prezentacji swojego pomysłu biznesowego, profilu działalności w portalu interne-towym, uczestnictwa w szkoleniach i seminariach dotyczących zasad pozyskiwania zewnętrznych źródeł finansowania inno-wacyjnych przedsięwzięć, uzyskania doradztwa, uczestnictwa w symulacjach biznesowych.

WIĘCEJ INFORMACJI NA: WWW.SPINQBATOR.PL

celcelcelcelcelcel

dla kogodla kogodla kogodla kogodla kogodla kogodla kogodla kogodla kogodla kogodla kogodla kogodla kogodla kogodla kogo

Page 6: DARR Kapitał dla innowacji cz IV

T-Park. Kapitał dla Innowacji | www.kapitaldlainnowacji.pl

6T-Park. Kapitał dla Innowacji | www.kapitaldlainnowacji.pl

Jak skorzystać

z PROJEKTU?Na czym polega realizowany obecnie przez Dolnośląską Agencję Rozwoju Regionalnego S.A. projekt „T-Park. Kapitał dla Innowacji”?Projekt „T-Park. Kapitał dla Innowacji” polega przede wszystkim na umożliwieniu realizacji pomysłów biz-nesowych poprzez objęcie udziałów w spółkach kapitałowych utworzonych wspólnie z pomysłodaw-cami. Projekt jest naturalnym rozwinięciem misji i celów zarządzanego przez DARR S.A. Dolnoślą-skiego Parku Technologicznego T-Park. Podsta-wowym celem T-Parku jest stworzenie warunków dla powstawania i rozwoju przedsiębiorstw, których domeną jest komercjalizacja osiągnięć nauko-wych wykorzystujących nowoczesne technologie, adaptujących wyniki prac laboratoryjnych i przy-ciągających venture capital. W ramach projektu „T-Park. Kapitał dla Innowacji” zamierzamy wspierać najlepiej rokujące innowacyjne przedsięwzięcia biz-nesowe poprzez zapewnianie ich autorom usług do-radczych i oferowanie wsparcia finansowego.

Jakie usługi doradcze można uzyskać w ramach Projektu?Uczestnikom Projektu oferujemy szeroki wachlarz usług doradczych – od momentu tworzenia wizji, po-przez analizę potencjału, stworzenie biznesplanu, po-moc w założeniu firmy i jej prowadzeniu, pozyskanie zewnętrznych źródeł finansowania, aż do wyjścia z in-westycji. Pomysłodawcy zakwalifikowani do preinkuba-cji otrzymają możliwość skorzystania z usług informa-cyjnych i doradczych m.in. w zakresie:» tworzenia, organizowania i zarządzania przedsiębior-

stwem,» konstruowania studiów wykonalności, tworzenia i do-

skonalenia planów biznesu,» ekonomiki nowych przedsięwzięć gospodarczych, » analizy rynków europejskich, pozyskiwania nowych

klientów,» przygotowania do komercjalizacji, » badania konkurencyjności pomysłu biznesowego,» oceny rynkowego potencjału pomysłu biznesowego,» pozyskiwania i transferu technologii, wdrażania wyni-

ków prac B+R,» weryfikacji i doskonalenia biznesplanu, w tym

modelu prowadzenia biznesu,» analizy i komercjalizacji rozwiązań innowacyjnych.

W każdym przypadku zakres wsparcia doradczego będzie dostosowany do indywidualnych potrzeb wyni-kających ze specyfiki pomysłu objętego preinkubacją.

Kto może zostać wspomnianym wyżej „pomysłodawcą”?Projekt skierowany jest do autorów nowatorskich pomy-słów, którzy chcą osiągnąć sukces w biznesie. Naszą grupą docelową są zatem autorzy oryginalnych kon-cepcji: przedsiębiorcy, naukowcy, studenci, pracownicy naukowi i wynalazcy, którzy na bazie innowacyjnych rozwiązań zamierzają realizować nowe przedsięwzięcie biznesowe.

Czy pomoc w ramach Projektu jest dofinansowa-niem czy dokapitalizowaniem?Nasze wsparcie nie jest dofinansowaniem, nie jest też czystym dokapitalizowaniem w rozumieniu podręczni-kowym. Dofinansowanie oznacza bowiem zazwyczaj bezzwrotną pomoc w formie gotówkowej, w warun-kach polskich najczęściej spotykaną w funduszach unij-nych, zaś dokapitalizowanie to wzmocnienie finansowe istniejącej firmy poprzez przekazanie jej dodatkowego kapitału pieniężnego. Nasz sposób polega zaś na do-konywaniu tzw. wejść kapitałowych, czyli wyposażaniu nowo utworzonych spółek w kapitał zakładowy. W ra-mach projektu „T-Park. Kapitał dla Innowacji” wspólnie z pomysłodawcą przechodzimy od pomysłu do otwar-cia nowej firmy, do której jako inwestor wnosimy kapi-tał. Nasze wsparcie obejmuje zatem zarówno wsparcie merytoryczne – w okresie preinkubacji, jak i finansowe – w formie wejścia kapitałowego.

Czy istnieje limit wsparcia finansowego dla jedne-go pomysłodawcy?Tak. Zgodnie z regułami udzielania pomocy publicznej wsparcie finansowe w ramach Projektu udzielane jest jako tzw. pomoc de minimis, a zatem pomoc finansowa w ramach Projektu nie może przekroczyć ustalonych pu-łapów. Ponadto Agencja jako realizator Projektu może objąć w nowo powstałej spółce udziały lub akcje wyłącz-nie w pakiecie mniejszościowym, maksymalnie na 10 lat.

Co to oznacza w praktyce?Oznacza to, że DARR S.A. może objąć w powstają-cej spółce udziały lub akcje wyłącznie w ilości dającej

Dla przedsiębiorców mających innowacyjny pomysł biznesowy i poszukujących źródeł finansowania.

Wywiad z Kierownikiem Projektu Sławomirem Hunkiem

Page 7: DARR Kapitał dla innowacji cz IV

T-Park. Kapitał dla Innowacji | [email protected]

7

mniej niż 50% kapitału zakładowego tej spółki. Wartość tych udziałów nie może być większa niż równowartość 200 tys. euro, bądź – w przypadku mikro-, małego lub średniego przedsiębiorstwa prowadzącego działalność w sektorze transportu drogowego – 100 tys. euro. DARR S.A. jest zobligowana do wyjścia kapitałowego w ciągu maksymalnie 10 lat, a sposoby na to są rozma-ite i dają duże możliwości rozwoju (jak np. wejście spółki na NewConnect). Sposób i warunki wyjścia kapitałowe-go każdorazowo określane są w umowie inwestycyjnej. Pomysłodawca może jednak zapewnić sobie prawo pier-wokupu akcji bądź udziałów zbywanych przez DARR S.A.

Czy istnieją jakieś ograniczenia co do przeznacze-nia środków w ramach inwestycji?Pomysłodawca nie jest wiązany formalnymi wymogami dotyczącymi rodzaju wydatków, na jakie może zostać wydany otrzymany kapitał. Przeznaczeniem wkładu ka-pitałowego w powstałej spółce jest rozwój firmy, np. za-kup środków trwałych, prace badawcze, promocja pro-duktu czy przedsięwzięcia. Nie ma jednak w tym aspekcie narzuconego katalogu wydatków kwalifikujących czy niekwalifikujących się do objęcia wsparciem.

Wydaje się to ciekawą alternatywą dla środków z tzw. dotacji unijnych. A co odróżnia tę formę wsparcia od pożyczki?Przede wszystkim to, że wsparcie udzielone w ramach Projektu nie musi być przez pomysłodawcę zwrócone. To zasadniczo odróżnia wejście kapitałowe od kredytu czy pożyczki, które charakteryzuje to, że w określonym czasie i na określonych warunkach należy oddać otrzy-mane wcześniej środki.

A co dzieje się w przypadku, gdy spółka po pew-nym czasie nie będzie w stanie finansować swojej działalności, tzn. zbankrutuje? Czy wtedy istnieje konieczność zwrotu otrzymanego wsparcia?Nie. Z uwagi na charakter działania 3.1 PO IG nie bę-dzie istnieć konieczność zwrotu wsparcia. Założeniem Projektu i całego działania 3.1 jest bowiem wspieranie przedsięwzięć obarczonych dużym stopniem ryzyka.

Należy jednak dołożyć starań, by wybrana do wsparcia inwestycja w przyszłości była rentowna.

Jaki powinien być charakter powstałej spółki – spół-ka cywilna, z o.o., komandytowa? Czy są jakieś wy-magania i sugestie odnośnie tej kwestii?Charakter spółki, która powstanie po okresie preinku-bacji, powinien pozwalać na objęcie w niej udziałów bądź akcji, zatem chodzi o spółki kapitałowe, tzn. ak-cyjna lub z o.o.

Co należy zrobić, aby otrzymać wsparcie? Jak wy-gląda procedura aplikacyjna?Pierwszym krokiem powinno być odwiedzenie witryny internetowej www.kapitaldlainnowacji.pl, w której znaj-dują się wszystkie niezbędne dokumenty, jak: regula-min, formularz zgłoszeniowy, schemat biznesplanu, kryteria oceny itd. Można także skontaktować się bez-pośrednio z Biurem Projektu, a pracownicy odpowiedzą na wszelkie pytania. Następnie należy wypełnić i złożyć w naszej siedzibie formularz zgłoszeniowy. Po pozytywnej ocenie formalnej i merytorycznej pomy-słodawca zostanie zaproszony do udziału w spotkaniu z zespołem, podczas którego przybliży założenia swo-jego pomysłu. Następnym etapem w procesie apliko-wania o środki jest sporządzenie biznesplanu oraz jego ocena przez Panel Ekspertów. Jeśli pomysł okaże się interesujący, jego autor zostanie zaproszony do pod-pisania umowy preinkubacji, w ramach której – przy współpracy ekspertów – biznesplan będzie podlegał doskonaleniu, aby stać się podstawą do utworzenia nowej spółki i objęcia w niej udziałów przez DARR S.A.

Prezes Zarządu Dolnośląskiej Agencji Rozwoju Regionalnego S.A., Kierownik Projektu pn. „Akcelerator Innowacji Dolnośląski Park Technologiczny T-Park”

Sławomir Hunek

Page 8: DARR Kapitał dla innowacji cz IV

T-Park. Kapitał dla Innowacji | www.kapitaldlainnowacji.pl

8T-Park. Kapitał dla Innowacji | www.kapitaldlainnowacji.pl

WEJŚCIE KAPITAŁOWE

Schemat procesu aplikowania

SELE

KCJA

WST

ĘPN

AW

YBÓ

R IN

NO

WA

CYJ

NYC

H P

OM

YSŁ

ÓW

BIZ

NES

OW

YCH

D

O P

REIN

KUBA

CJI

PREI

NKU

BAC

JA

Osoba/Grupa osób działających wspólnie/Spółka

FORMULARZ ZGŁOSZENIOWY

Spotkanie z Zespołem Realizatora Projektu

Wybór najlepiej rokujących pomysłów innowacyjnych do drugiego etapu Projektu

Złożenie biznesplanów (e-mail, poczta, osobiście)

Ocena biznesplanów przez Panel Ekspertów (ocena pozytywna min. 70%)

Wybór 12 najlepszych biznesplanów do objęcia preinkubacją

Wsparcie doradcze dla preinkubowanych pomysłodawców

Ocena pomysłów przez Komisję Oceny Innowacyjnych Pomysłów

Wybór 6 innowacyjnych pomysłów biznesowych do objęcia wejściem kapitałowym (Decyzja Zarządu DARR S.A.)

Ocena formalna Ocena merytoryczna

Rekomendacja pomysłów innowacyjnych Brak rekomendacji pomysłów innowacyjnych

Page 9: DARR Kapitał dla innowacji cz IV

T-Park. Kapitał dla Innowacji | [email protected]

9

Plan na

BIZNESBiznesplan jest nieocenionym źródłem informacji dotyczącym przedsiębiorstwa i kierownictwa firmy. Dobrze i rzetelnie wykonany jest świadectwem profesjonalizmu zarządu oraz daje duże szanse na pomyślne zakończenie procesu pozyskania inwestora, dlatego w trakcie tworzenia biznesplanu warto współpracować z zewnętrznymi doradcami, którzy mają doświadczenie w sporządzaniu tego rodzaju dokumentów.

Doradcą przy tworzeniu biznesplanu może być:• firma consultingowa,• autoryzowany doradca,• dom maklerski,• kancelaria radców prawnych.

Spojrzenie osób niezwiązanych dotychczas z firmą może zaowocować wartością dodaną dla spółki i pro-jektu. Pozwoli również uniknąć wielu niedopatrzeń, któ-re mogą być efektem braku dystansu do realizowanego przedsięwzięcia.Sposobów na tworzenie biznesplanu jest bardzo wiele. Wzorcowy dokument powinien składać się z dwóch części. Część pierwsza to skrót menedżerski, czyli streszczenie biznesplanu mające maksymalnie 2 stro-ny A4. Skrót menedżerski pozwala na zapoznanie się z profilem spółki osobom, które nie miały wcześniej kontaktu z przedsiębiorstwem. Poza tym nie wszyscy inwestorzy poświęcają swój czas na spotkania przed otrzymaniem jakiejkolwiek dokumentacji, dlatego skrót menedżerski stanowi dla nich nieocenione źródło wie-dzy o projekcie. W części opisowej należy zawrzeć szczegółowe informacje dotyczące planowanego przedsięwzięcia, które pozwolą inwestorowi na ocenę potencjału przedsiębiorstwa.

1. Wizja i misjaWizja wskazuje na wartości i cele, których przedsiębior-ca chce się trzymać i kierunek, w którym chce stymulo-wać wzrost firmy. Wizja firmy składa się z jej fundamen-talnych wartości i ogólnych celów, którymi się kieruje oraz wyobrażenia przyszłości, do której dąży. Misja określa tożsamość i główny cel istnienia firmy. Misja może zawierać informacje o docelowych klientach, naj-ważniejszych produktach lub usługach, zasięgu geo-graficznym oraz zastosowaniu technologii. Te dwa ele-menty przedstawiają odbiorcom biznesplanu, jakie są długofalowe plany spółki oraz wartości wyznawane przez pomysłodawców. Wiele osób przy tworzeniu do-kumentu pomija wizję i misję firmy lub – co gorsza – formułuje ją w mylny sposób. Wizja i misja powinny w jasny sposób opisywać kierunek, w jakim zamierza podążać przedsiębiorca.

punktówpunktówpunktówprofesjonalnego profesjonalnego profesjonalnego profesjonalnego profesjonalnego profesjonalnego biznesplanubiznesplanubiznesplanubiznesplanubiznesplanubiznesplanu999

2. Historia przedsiębiorstwaHistoria opisuje najistotniejsze wydarzenia w dotych-czasowej działalności firmy. Powinny się tu znaleźć kro-ki milowe, które istotnie wpłynęły na dalszy kierunek rozwoju przedsiębiorstwa. Dział nie musi zawierać tylko pozytywnych wydarzeń; informacja na temat trudności występujących w przeszłości oraz sposobów ich prze-zwyciężenia pokazuje charakter spółki oraz zaradność jej właścicieli. W przypadku nowo powstających przed-siębiorstw w tym miejscu należy przedstawić sposób, w jaki zrodziła się idea nowego pomysłu. W tym dziale nie należy opisywać wydarzeń nieistotnych w celu zwiększenia objętości dokumentu. Inwestorzy nie po-dejmują decyzji na podstawie ilości tekstu.

3. Osoby kluczoweW rozdziale dotyczącym kluczowej kadry powinno zo-stać przedstawione CV zarządzających ze szczególnym uwzględnieniem dotychczasowych doświadczeń w za-kresie, który osoby te będą sprawować w przedsiębior-stwie. Z badań przeprowadzonych na inwestorach typu venture capital wynika, iż najistotniejszymi czynnikami determinującymi inwestycję w spółkę są doświadczenie i kompetencje kadry zarządzającej. Większość inwe-storów uważa, że są one ważniejsze od prezentowane-go modelu biznesowego. Dlatego podczas przygotowy-wania biznesplanu dobrze jest zwrócić uwagę na wyczerpujące przedstawienie sylwetek osób kluczo-wych dla powodzenia przedsięwzięcia. Rozdział powi-nien zawierać również informacje na temat braków ka-drowych, które dostrzegają pomysłodawcy. Inwestorzy, dzięki szerokim kontaktom oraz doświadczeniu w bran-ży, poza kapitałem są w stanie dostarczyć know-how i przekonać doświadczonych menedżerów do pracy w nowo powstającej spółce.

4. Analiza rynkuAnaliza rynku powinna zawierać szczegółowy opis ryn-ku, na którym działa spółka, poprzez określenie liderów rynku oraz dostawców usług/dóbr będących substytu-tami. Kolejnym elementem niezbędnym w tej analizie jest określenie grup odbiorców i dostawców wraz ze

Page 10: DARR Kapitał dla innowacji cz IV

T-Park. Kapitał dla Innowacji | www.kapitaldlainnowacji.pl

10T-Park. Kapitał dla Innowacji | www.kapitaldlainnowacji.pl

wskazaniem ich pozycji rynkowej względem firmy. Waż-nym składnikiem opisu są również bariery wejścia na rynek. Wysokie oznaczają potencjalnie małą konkuren-cję i możliwość osiągania wysokich marż. Dobrze prze-prowadzona analiza rynku powinna przekonać inwe-storów o dużej wiedzy pomysłodawców na temat branży, w której działają, oraz obranej drogi rozwoju przedsiębiorstwa. Nieocenionym źródłem informacji na temat sytuacji na wybranym przez pomysłodawców rynku są prospekty emisyjne oraz dokumenty informa-cyjne spółek notowanych na GPW. Zawierają one szczegółowe informacje o funkcjonowaniu spółki oraz sektora, którym wybrane przedsiębiorstwo operuje. 5. Strategia marketingowaPrzez strategię marketingową rozumie się wszelkie dzia-łania, metody, filozofię zmierzające do poprawienia sprzedaży towarów i usług, które natrafiają na barierę popytu. Strategie marketingowe obejmują również cały obszar związany z konkurowaniem pomiędzy przedsię-biorstwami i dążeniem przez nie do osiągnięcia przewa-gi rynkowej. Strategia powinna pokazywać drogę, którą wybierze przedsiębiorstwo w celu osiągnięcia planów sprzedażowych będących podstawą prognoz finanso-wych. Dobrze przygotowana strategia marketingowa jest pochodną analizy rynku. To kolejna po wizji i misji część biznesplanu, często pomijana przez twórcę doku-mentu. Dlatego należy pamiętać, że nawet „najlepszy” produkt bez odpowiedniej promocji nie znajdzie nabyw-ców, gdyż w dzisiejszym świecie problemem nie jest produkcja, ale sprzedaż.

6. Otoczenie prawneAnaliza dotycząca otoczenia prawnego powinna wska-zywać specyficzne przepisy prawa wpływające na dzia-łalność przedsiębiorstwa. Dotyczy to przede wszystkim przedsięwzięć, których prowadzenie wymaga różnego rodzaju pozwoleń lub koncesji. Analiza otoczenia praw-nego powinna pozwolić na identyfikację ryzyk szcze-gólnego rodzaju, niewystępujących w innych przedsię-biorstwach.

7. Prognozy finansoweDział zawierający prognozy finansowe jest często kluczo-wy dla podjęcia decyzji inwestycyjnej, gdyż przedstawia on potencjał projektu wyrażony w pieniądzu. Prognozy finansowe powinny zawierać rachunek wyników oraz bilans. Dobrym pomysłem jest dołączenie rachunku przepływów pieniężnych, jednak profesjonalny inwestor powinien być w stanie sporządzić go na podstawie wcze-śniej wymienionych danych. W trakcie przygotowywania projekcji finansowych pomysłodawca powinien pamię-tać o możliwych nieplanowanych wydatkach i założyć je w budżecie. Poziom tych wydatków nie powinien jednak

przekroczyć 10% całości inwestycji. Większe odchylenia świadczą o braku doświadczenia i przekonania zarządu do obranej strategii rozwoju. Prognozy finansowe powin-ny uwzględniać również wypłaty dywidendy dla akcjona-riuszy, jeśli spółka zamierza w ten sposób „wynagradzać” inwestora. Na podstawie prognoz finansowych inwestor powinien mieć możliwość wyliczenia potencjalnej stopy zwrotu do osiągnięcia.

8. Analiza scenariuszowaPrognozy finansowe przedstawiane są w warunkach przewidywalnych. Jednak z uwagi na dużą niepewność co do dalszego rozwoju sytuacji na rynkach finansowych oraz na możliwość niespełnienia się wszystkich założeń biznesplanu, zarząd powinien przedstawić scenariusze rozwoju i prognoz finansowych skorygowane o wybrane założenie. Wyniki finansowe w alternatywnych scenariu-szach powinny różnić się istotnie od przyjętych w scena-riuszu bazowym. Różnice powinny wynikać jednak z czynników niezależnych od spółki oraz ryzyk, które nie mogą być zabezpieczone. Dobrym przykładem takich czynników są: wzrost PKB, inflacja oraz możliwość poja-wienia się nowych regulacji prawnych. Biznesplan powi-nien zawierać, poza scenariuszem bazowym, prognozy w scenariuszach optymistycznym i pesymistycznym.

9. Analiza SWOTAnaliza SWOT powinna być podsumowaniem bizne-splanu. Pokazuje ona, w jaki sposób działa firma w od-niesieniu do czynników mających największy wpływ na działalność przedsiębiorstwa. SWOT polega na ziden-tyfikowaniu silnych i słabych stron danej firmy oraz na rozpoznaniu szans i zagrożeń, jakie stają przed nią. Sil-ne i słabe strony są czynnikami wewnętrznymi dla firmy, np.: jakość produktu, kwalifikacje kadry zarządzającej. Szanse i zagrożenia są zewnętrznymi czynnikami, np. rozwój całego nowego rynku czy pojawienie się nowych konkurentów. Jest to tylko jeden ze sposobów na sporządzanie bizne-splanu, gdyż istnieje wiele innych koncepcji jego budo-wy oraz zakresu informacji, jaki powinien zawierać. Sama struktura i zawartość poszczególnych części zale-ży od rodzaju przedsiębiorstwa i modelu biznesowego. Najistotniejsza w tego typu dokumencie jest rzetelność i realność poczynionych założeń. Bez tych dwóch rzeczy każdy biznesplan zostanie odrzucony przez potencjal-nego inwestora. Firma, która nie jest w stanie przygoto-wać projekcji dalszego rozwoju, nie ma większych szans na pozyskanie inwestora zewnętrznego. Przed przygo-towaniem biznesplanu konieczne jest sprawdzenie in-formacji na temat przedsiębiorstw konkurencyjnych. Dobra analiza konkurencji pozwoli na uniknięcie wielu oczywistych błędów oraz pozwoli na lepsze zweryfiko-wanie przyjętych założeń.

Page 11: DARR Kapitał dla innowacji cz IV

T-Park. Kapitał dla Innowacji | [email protected]

11

Jak pozyskać

INWESTORA?Każdy pomysłodawca lub świeżo upieczony przedsiębiorca staje przed prozaicznym problemem – gdzie znajdę kogoś, kto dostarczy kapitał na rozwój mojego pomysłu na biznes.Szukając kapitału, w pierwszej kolejności można zwró-cić się do rodziny i przyjaciół, innym pomysłem może być zaciągnięcie kredytu. Są to najprostsze rozwiąza-nia, lecz nie są one doskonałe. Pożyczka od bliskich najczęściej może sfinansować małe projekty, niewyma-gające jednak dużego zaangażowania kapitałowego, a pożyczka od banku czy instytucji parabankowej jest najczęściej niedostępna dla nowo założonej firmy i wy-maga szeregu zabezpieczeń, których firmy na etapie start-upu nie mają. Gdzie w takim razie szukać kapitału i jak przygotować się do przekonania potencjalnego in-westora, że ma przed sobą pomysł na biznes nie gorszy niż Amazon czy Skype? Rynek niepublicznyW przypadku decyzji o poszukiwaniu inwestora ze-wnętrznego przedsiębiorca powinien odpowiedzieć sobie na pytanie, kim jest idealny inwestor. Na rynku niepublicznym najogólniej możemy zidentyfikować na-stępujących inwestorów:

• anioł biznesu,• fundusz venture capital,• fundusz private equity.

Przed decyzją o podjęciu rozmów z potencjalnym in-westorem pomysłodawca musi zrozumieć specyfikę poszczególnych, wyżej wymienionych inwestorów.

KOGO MOŻNA POZYSKAĆ?Aniołowie biznesu to osoby fizyczne posiadające zna-czące nadwyżki kapitału, które inwestują w wybrane interesujące przedsięwzięcia. Większość z tych osób to byli przedsiębiorcy, którzy odsprzedali prowadzone wcześniej przedsiębiorstwo lub menedżerowie wysokie-go szczebla w dużych przedsiębiorstwach. Anioł bizne-su inwestuje kwoty w granicach 50–500 tys. zł w jedno przedsięwzięcie, a jego horyzont inwestycyjny wynosi zazwyczaj od 3 do 7 lat. Aniołowie, w celu zwiększenia swoich możliwości inwestycyjnych i osiągnięcia dostępu do szerszego grona projektów, zrzeszają się w sieciach skupiających tego rodzaju osoby. Z uwagi na trudność w identyfikacji pojedynczych osób młoda firma poszu-kująca kapitału powinna zgłosić swój pomysł do takich sieci. Sprawi to, że w przypadku pozytywnej weryfikacji biznesplanu przesłanego przez spółkę projekt trafi do dużej grupy osób mających odpowiednie zaplecze fi-nansowe. Innym sposobem na poznanie anioła biznesu jest współpraca z parkami technologicznymi, które są dobrą platformą do kontaktu młodych przedsiębiorców z osobami z nadwyżkami finansowymi.

Fundusze venture capital to inwestorzy długotermi-nowi, którzy poszukują możliwości inwestycyjnych w przedsiębiorstwa na wczesnym etapie rozwoju (tj. seed, start-up). Większość z tego typu funduszy inwe-stuje w przedsięwzięcia z zakresu IT oraz medycyny z uwagi na duży potencjał rozwojowy takich firm. Wiel-kość inwestycji funduszy typu VC to kwoty w przedziale 500 tys.–10 mln zł, a okres inwestycji wynosi zazwyczaj 3 do 7 lat. Środki angażowane przez inwestora powinny wystarczyć na realizację większości projektów we wcze-snych fazach rozwoju. Decydując się na poszukiwanie inwestora VC, możemy skorzystać ze strony Polskiego Stowarzyszenia Inwestorów Kapitałowych, które gro-madzi w jednym miejscu najaktywniejszych uczestni-ków rynku VC w Polsce. Kolejnym dobrym sposobem na wyszukanie kontaktu do interesującego nas inwe-stora są bazy danych administrowane przez portale takie jak inwestycje.pl.

Rysunek 1. Źródła kapitału własnego dla przedsiębiorstw

Fundusze typu private equity to najwięksi z dotychczas wymienionych gracze na rynku inwestycji niepublicz-nych. Kwoty inwestowane przez fundusze typu PE za-czynają się od 50 mln zł i kończą się na miliardach zł. Okres, na jaki PE angażują środki w przedsiębiorstwo, wynosi około 5 lat. Większość tych przedsiębiorstw inwestuje w dojrzałe i sprawdzone modele bizneso-we, jednak bardzo dobry pomysł i kompetentna ka-dra mogą czasami przekonać tego typu inwestora do współpracy z naszym przedsiębiorstwem. Najlepszym przykładem inwestycji funduszu PE w nowe przedsię-biorstwo jest Alior Bank S.A., który został sfinansowany ze środków prywatnych inwestorów.

INWESTOORA?RA?Każdy pomysłodawca lub świeżo upieczony przedsiębiorca staje przed prozaicznym problemem

SEED

ZAPO

TRZE

BOW

ANIE

NA

KAP

ITAŁ

ZAŁOŻYCIELE

VENTURECAPITAL

NEW CONNECT

PRIVATEEQUITY

GWP

START-UP WZROST EKSPANSJA STABILIZACJA

RYZYKO INWESTYCYJNE

Page 12: DARR Kapitał dla innowacji cz IV

T-Park. Kapitał dla Innowacji | www.kapitaldlainnowacji.pl

12T-Park. Kapitał dla Innowacji | www.kapitaldlainnowacji.pl

Krótka analiza wyżej wymienionych inwestorów poka-zuje, że podejmując decyzję o wyborze potencjalnego partnera, powinniśmy kierować się zapotrzebowaniem na kapitał do rozwoju naszego przedsiębiorstwa. Jeśli już określimy kwotę niezbędną do realizacji naszego pomysłu, powinniśmy przygotować listę inwestorów, którzy mogą sfinansować nasz projekt. Wybierając in-westora, powinniśmy kierować się następującymi infor-macjami jego dotyczącymi:

• wielkość kapitału możliwego do zainwestowania,• branże, w jakie inwestuje fundusz,• opinia na rynku,• dotychczas zrealizowane inwestycje,• doświadczenie.

Jak doprowadzić do spotkania?Jeśli na podstawie wcześniej wymienionych kryteriów przedsiębiorca przygotował krótką listę inwestorów, którym przedstawi swój pomysł na biznes, powinien starannie przygotować się do spotkania z inwestorem. Pierwszym krokiem jest stworzenie teasera inwestycyj-nego, który będzie zawierał podstawowe informacje o planowanym przedsięwzięciu. Teaser nie powinien zajmować więcej niż 2 strony A4 oraz prezentować in-formacje, które zachęcą inwestora do dalszego zajęcia się projektem. Pomysłodawca musi pamiętać, że teaser nie powinien zawierać informacji szczegółowych, które stanowią przewagę konkurencyjną nad innymi firmami. W przypadku pozytywnej weryfikacji naszego pomysłu przedstawiciel inwestora skontaktuje się z nami w celu otrzymania większej ilości informacji. W przypadku bra-ku kontaktu ze strony inwestora przedsiębiorca powi-nien upewnić się, że przesłane przez niego dokumenty doszły do adresata. W tym miejscu należy pamiętać, że pracownicy inwestora analizują dziennie kilka pomy-słów na firmę. Dlatego dokument przesłany do oceny, poza walorami merytorycznymi, powinien zawierać wa-lory estetyczne. Różne czcionki, niewyjustowany tekst czy nieczytelne wykresy mogą zdyskwalifikować pomy-słodawcę już na początku. Jeśli brak kontaktu wynikał z braku zainteresowania pomysłem, warto dowiedzieć się, dlaczego pomysł nie przypadł do gustu przedstawi-cielom funduszu. Uwagi krytyczne mogą pomóc w od-niesieniu sukcesu i weryfikacji poczynionych wcześniej założeń. Dodatkowo rozmowa telefoniczna może roz-wiać wątpliwości inwestora, które narodziły się w trakcie analizy przesłanego dokumentu.Przed spotkaniem i przekazaniem większej ilości infor-macji w postaci biznesplanu lub memorandum oferto-wego przedsiębiorca powinien zadbać o ochronę swo-ich interesów poprzez podpisanie z przedsiębiorcą listu o zachowaniu poufności (NDA). Jest to standard ryn-kowy i żaden inwestor nie powinien mieć oporów przed podpisaniem tego typu dokumentów. Dbałość ze stro-ny przedsiębiorcy o takie detale stawia go również w po-zytywnym świetle, ponieważ pokazuje, iż zna standardy rynkowe i wartość swojego pomysłu. Wzory NDA w języ-ku polskim oraz angielskim znajdują się na wielu porta-lach dotyczących tematyki PE/VC, a przykładem takiej strony jest choćby witryna Lewiatan Business Angels (www.lba.pl). Po podpisaniu NDA należy przedstawić inwestorowi szczegóły projektu inwestycyjnego. W zało-

żeniach i prognozach powinniśmy pamiętać o tym, aby nie przesadzać i założyć realne do wykonania progno-zy. Inwestor oczekuje, że zarobi na inwestycji, jednak nierealne założenia dotyczące projektu inwestycyjnego szybko zniechęcają każdego.

1. Po przejściu oceny formalnej przedstawiciel fundu-szu lub anioł biznesu zaproponuje nam spotkanie, które może być kluczowe dla podjęcia decyzji do-tyczącej inwestycji. Przed spotkaniem powinniśmy pamiętać o kilku zasadach, które zwiększą praw-dopodobieństwo powodzenia rozmów. W spotkaniu powinny uczestniczyć wszystkie osoby odpowiedzial-ne za rozwój biznesu, co pozwoli na ocenę kadry przez inwestorów i skróci proces inwestycyjny.

2. Przed spotkaniem przedstawiciele pomysłodawcy powinni dobrze przestudiować założenia z bizne-splanu i przygotować sobie listę potencjalnych trud-nych pytań wraz z przemyślanymi odpowiedziami.

3. Zapoznanie się z dotychczasowymi inwestycjami fun-duszu pozwoli na lepsze zrozumienie jego specyfiki.

4. Zrewidowanie swoich oczekiwań do warunków ryn-kowych, zbyt wysoka wycena spółki często odstra-szają potencjalnych inwestorów.

5. Wyszukajmy informacje na temat inwestycji w spółki podobne do prezentowanego pomysłu na firmę.

6. Pierwsze wrażenie jest ogromnie ważne, dlatego powinniśmy pamiętać o detalach, takich jak punk-tualność oraz strój formalny.

Jeśli w trakcie spotkania inwestor przekona się do pomy-słów przedsiębiorcy, zaproponuje dalszy harmonogram współpracy, zawierający terminy, w jakich przeprowa-dzony zostanie proces due diligence oraz przybliżoną wielkość kapitału, jaką fundusz jest gotów przeznaczyć na projekt. W dalszym etapie prac warto skorzystać z pomocy doświadczonych podmiotów, które pomogą chronić interesy pomysłodawców i – znając specyfi-kę rynku niepublicznego – nie doprowadzą do fiaska negocjacji z uwagi na niemożliwość spełnienia wyra-żanych żądań. W przypadku decyzji o samodzielnym kontynuowaniu rozmów istotne jest dotrzymywanie terminów na realizację kolejnych etapów zmierzających do pozyskania środków oraz udzielanie wyczerpujących wyjaśnień na pytania zadawane przez ekspertów ze strony inwestora.

PodsumowaniePozyskiwanie inwestora to proces złożony, który w więk-szości przypadków kończy się fiaskiem przed lub w trakcie pierwszego spotkania z potencjalnym inwestorem z uwagi na brak odpowiedniego przygotowania pomysłodawcy do spotkania. Powyższy tekst pokazuje najważniejsze czynności, jakie pomysłodawca powinien wykonać przed pierwszym spotkaniem z inwestorem. Postępując zgodnie ze wskazówkami w nim zawartymi, przedsiębiorca znacz-nie zwiększy swoje szanse na pozytywne zakończenie po-szukiwań kapitału. Przed rozpoczęciem prac związanych z pozyskaniem inwestora dobrym pomysłem jest zwróce-nie się o pomoc w ocenie stworzonego przez nas modelu biznesowego do firm doradczych lub wyspecjalizowanych parków technologicznych.

Page 13: DARR Kapitał dla innowacji cz IV

T-Park. Kapitał dla Innowacji | [email protected]

13

DARR S.A. zarządza Dolnośląskim Parkiem Technologicznym T-Park

Misja T-ParkuMisją Dolnośląskiego Parku TechnologicznegoT-Park jest wzmocnienie konkurencyjności re-gionu wałbrzyskiego, pośrednio także Dolne-go Śląska, przez wspieranie przedsiębiorczości opartej na wiedzy, wypracowanie modelowej współpracy z regionalnymi centrami badań oraz wzmacnianie przedsiębiorstw tworzących pod-stawy długofalowego rozwoju regionu.Do misji T-Parku należy również pobudzanie ak-tywności zawodowej regionalnej społeczności, a także poprawa spójności ekonomicznej z po-zostałą częścią Dolnego Śląska, Polski i Unii Eu-ropejskiej. Utworzenie i rozwój Dolnośląskiego Parku Technologicznego ma stanowić istotny element podnoszący inwestycyjną atrakcyjność regionu wałbrzyskiego. Dla inwestorów krajo-wych i zagranicznych działalność T-Parku ozna-cza ułatwienia w rozpoczęciu inwestycji, posze-rzenie palety usług umożliwiających realizację inwestycji, a także wsparcie w osiągnięciu ocze-kiwanej stopy zwrotu.

Cel T-ParkuPodstawowym celem Dolnośląskiego Parku Technologicznego T-Park jest stworzenie warun-ków do powstawania i rozwoju przedsiębiorstw, których domeną jest komercjalizacja osiągnięć naukowych wykorzystujących nowoczesne tech-nologie, adaptujących wyniki prac laboratoryj-nych i przyciągających venture capital.

OfertaOferta Dolnośląskiego Parku Technologicznego T-Park obejmuje:• Możliwość zakupu lub dzierżawy działek

inwestycyjnych. • Możliwość wynajmu na preferencyjnych wa-

runkach powierzchni przygotowanej do pro-wadzenia działalności biurowej, biurowo--usługowej, produkcyjnej i magazynowej.

• Wsparcie w nawiązywaniu międzynarodowej współpracy przedsiębiorców, udział w projek-tach rozwojowych i badawczych.

• Ułatwiony dostęp do sal szkoleniowych.• Ułatwiony dostęp do zaplecza naukowo-ba-

dawczego Politechniki Wrocławskiej i ośrod-ków badawczo-rozwojowych zlokalizowanych w otoczeniu T-Parku.

• Profesjonalne doradztwo dotyczące transferu technologii i innowacji.

• Profesjonalne doradztwo organizacyjne, eko-nomiczne i prawne dla firm lokujących się na terenie T-Parku.

• Organizowanie szkoleń i warsztatów z zakre-su tworzenia i zarządzania własną firmą oraz wdrażania innowacji i nowych technologii.

• Współpracę w tworzeniu struktur sprzyjają-cych działalności lobbingowej na rzecz rozwo-ju przedsiębiorczości, szczególnie w dziedzi-nie innowacyjności i transferu nowoczesnych technologii.

• Tworzenie grup eksperckich zapewniających wymianę doświadczeń, promocji, praktyk za-wodowych w zakresie rozwoju przedsiębior-czości.

• Współpracę z organizacjami krajowymi i za-granicznymi o podobnym profilu działalności.

• Organizowanie przedsiębiorców w ramach klastrów branżowych.

• Ofertę usług biurowych.• Analizę ryzyka pracy.• Dobór kadr.• Wsparcie w organizacji i realizacji procesu

inwestycyjnego z dopełnieniem wymaganych procedur administracyjnych.

Page 14: DARR Kapitał dla innowacji cz IV

T-Park. Kapitał dla Innowacji | www.kapitaldlainnowacji.pl

14T-Park. Kapitał dla Innowacji | www.kapitaldlainnowacji.pl

pomaga uczestnikom Projektu rozwijać ich potencjał i zdolności innowacyjne.

Dolnośląska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A.

POMOC ORGANIZACYJNA

WSPARCIEMERYTORYCZNE

DORADZTWOBIZNESOWE

wsparcie ośrodka Enterprise Europe Network, Sekcji Informacji i Doradztwa, Centrum Promocji i Szkoleń oraz Zespołu Analiz Ekonomicznych i Opracowań Studialnych

ułatwiony dostęp do zaplecza naukowo-badawczego Politechniki Wrocławskiej i ośrodków badawczo--rozwojowych zlokalizowanych w otoczeniu T-Parku

organizowanie szkoleń i warsztatów z zakresu tworzenia i zarządzania własną firmą oraz wdrażania innowacji i nowych technologii

doradztwo w zakresie rejestrowania patentów na rynku polskim i międzynarodowym

wsparcie merytoryczne i dostęp do instytucji finansowych zajmujących się inwestowaniem

wsparcie w nawiązywaniu kontaktów biznesowych z innymi inkubowanymi firmami oraz przedsiębiorstwami zlokalizowanymi w innych parkach technologicznych w Polsce i Europie

doradztwo w zakresie testowania i wprowadzania nowych technologii

pomoc w budowaniu strategii i biznesplanów

Page 15: DARR Kapitał dla innowacji cz IV

T-Park. Kapitał dla Innowacji | [email protected]

15

informacje i doradztwo w zakresie prowadzenia i finansowania działalności gospodarczej oraz prawa Unii Europejskiej

zagadnień związanych z podejmowaniem i wykonywaniem działalności gospodarczej na terytorium Polski, w tym:

• podejmowanie i rezygnacja z działalności • obowiązki podatkowe • zatrudnianie pracowników • finansowanie działalności • kontrola przedsiębiorstw

informacji dotyczących możliwości uzyskania wsparcia na realizację projektów współfinansowanych ze środków publicznych, w tym: informacji na temat możliwości i zasad uzyskania usług specjalistycznych o charakterze proinnowacyjnym, usług doradczych proeksportowych, szkoleń

informacje w zakresie inicjatyw wspólnotowych i krajowych dotyczących sfery B+R

wsparcie w zakresie zamówień publicznych instytucji europejskich

pomoc w podnoszeniu potencjału innowacyjnego przedsiębiorstw oraz transferu technologii i wiedzy, w tym poprzez audyt technologiczny

pomoc w wyszukiwaniu partnerów zagranicznych (m.in. poprzez transgraniczne bazy danych zawierające oferty współpracy technologicznej i biznesowej)

pomoc we wdrażaniu innowacji i rozwoju badań prowadzonych przez przedsiębiorstwa oraz w pozyskiwaniu funduszy na prowadzenie działalności badawczej (w tym w 7. Programie Ramowym)

analizy na temat danego kraju lub rynku

konsultingu gospodarczego

przygotowywania planów rozwoju biznesu

sporządzania studiów wykonalności projektów inwestycyjnych

wyceny przedsiębiorstw

WSPARCIE OŚRODKA ENTERPRISEEUROPE NETWORK OBEJMUJE:

WSPARCIE SEKCJI INFORMACJI I DORADZTWA W ZAKRESIE:

WSPARCIE ZESPOŁU ANALIZ EKONOMICZNYCH WSPARCIE ZESPOŁU ANALIZ EKONOMICZNYCH WSPARCIE ZESPOŁU ANALIZ EKONOMICZNYCH WSPARCIE ZESPOŁU ANALIZ EKONOMICZNYCH WSPARCIE ZESPOŁU ANALIZ EKONOMICZNYCH WSPARCIE ZESPOŁU ANALIZ EKONOMICZNYCH I OPRACOWAŃ STUDIALNYCH W ZAKRESIE:I OPRACOWAŃ STUDIALNYCH W ZAKRESIE:I OPRACOWAŃ STUDIALNYCH W ZAKRESIE:I OPRACOWAŃ STUDIALNYCH W ZAKRESIE:I OPRACOWAŃ STUDIALNYCH W ZAKRESIE:I OPRACOWAŃ STUDIALNYCH W ZAKRESIE:

wykonywania opracowań eksperckich, w tym: • analiz efektywności zaangażowania kapitałowego w spółki• analiz marketingowych• prognozowania rozwoju przedsięwzięć gospodarczych• identyfikacji zewnętrznych i wewnętrznych uwarunkowań rozwoju przedsiębiorstw• analiz strategicznych możliwości przedsiębiorstw• ocen gotowości przedsiębiorstw do rozwoju w zmiennych warunkach otoczenia

Page 16: DARR Kapitał dla innowacji cz IV

Projekt wspó ł f inansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego

egzemplarz bezpłatny