de republiek in een tijd van vorsten een gouden eeuw voor de republiek § 3.4
TRANSCRIPT
De Republiek in een tijd van
vorsten
Een Gouden Eeuw voor de
Republiek
§ 3.4
3.4 De Gouden Eeuw- Centrum van de wereldhandel
• Eind 16e eeuw is de Republiek centrum van de wereldhandel. Waar kwamen al de goederen vandaan?– Oude bestemmingen
• Oostzeehandel oftewel de moedernegotie– De vraag naar producten uit deze regio bleef groeien
• Frankrijk & Iberisch Schiereiland– Ondanks de Tachtigjarige oorlog ging deze gewoon door– Met name graan was een must voor de Spanjaarden (honger)– En de Republiek kon zo weer veel zilver verdienen (Zuid-
Amerika)
• Vrachtvaart – op alle zeehavens van de Oostzee tot en met Sevilla
3.4 De Gouden Eeuw- Centrum van de wereldhandel
• Eind 16e eeuw is de Republiek centrum van de wereldhandel. Waar kwamen al de goederen vandaan?– Nieuwe bestemmingen in Europa
• Rusland (Witte Zee)– Voor bont, huiden én graan
• Noorwegen– Voor hout, veel hout
• Zweden– IJzer, koper en wapens
• Hoge Noorden voor de walvisvaart • Middellandse Zeegebied
– Nadat in 1590 de Spanjaarden het handelsembargo ophieven werd deze toegankelijk
– Voor marmer en agrarische producten uit Italië– Aziatische producten vanaf de Levant en Turkse havens
3.4 De Gouden Eeuw- Centrum van de wereldhandel
• Eind 16e eeuw is de Republiek centrum van de wereldhandel. Waar kwamen al de goederen vandaan?– Nieuwe bestemmingen buiten Europa – Een handel gebaseerd op veelal luxe-goederen
• De Oost – Het monopolie van de Portugezen wordt gebroken– Specerijen, katoen, zijde, Chinees porselein
• West-Afrika, Ivoorkust, Goudkust en Slavenkust– Vanaf 1598 ivoor en goud– In 1637 werden de Portugezen verdreven en nam men ook de
Slavenhandel over
• Noord-Amerika– 1609, met de ontdekking van Manhattan
Het kasteel St. George d'Elmina aan de Afrikaanse Goudkust, een belangrijk strategisch punt voor de handel in goud en slaven.
3.4 De Gouden Eeuw- Hoe handel je met zo min mogelijk risico’s?
• Financiële afdekking van je risico’s– Oprichting van de Amsterdamse wisselbank (1609)
• Bewaren van geld, wisselen en overboeken
• Commercieel gezien een soort (internationaal) succes
– Oprichting van de koopmansbeurs• Handel in goederen, aandelen en termijncontracten
• Afsluiten van verzekeringen
• Regelen vervoer
– Uitgave van een prijscourant (1613)– Familiebedrijven
• Deze konden uitgroeien tot hele bedrijfstaken, hetgeen controle van (een deel) der handel betekende
3.4 De Gouden EeuwHoe handel je met zo min mogelijk risico’s?
• Een multinationaal met vergaande bevoegdheden: VOC (1602)– Ontstaan uit de zogenaamde
voorcompagnieën– Een publiekprivate
organisatie:• Kreeg soevereine rechten• Oorlog, verdragen sluiten,
fortenbouw, bondgenootschappen
– Handelsmonopolie– Zwaar bewapende schepen– Aandelen uitgifte voor
opzetten van campagnes
• Een multinationaal met vergaande bevoegdheden: WIC (1621)– In eerste instantie opgericht
voor Kaapvaart– Een publiekprivate
organisatie:• Kreeg soevereine rechten• Oorlog, verdragen sluiten,
fortenbouw, bondgenootschappen
– Handelsmonopolie• Maar teveel concurrentie
– Zwaar bewapende schepen– Aandelen uitgifte voor opzetten
van campagnes– Ontstaan driehoekshandel
driehoekshandel