deklaracja Środowiskowa 2014

DEKLARACJA ŚRODOWISKOWA 2014

2DEKLARACJA ŚRODOWISKOWA ZA ROK 2014

SPIS TREŚCI

1. ListPrezesaZarząduENERGASA 3

2. Organizacja 4

3. Politykaśrodowiskowaisystemzarządzaniaśrodowiskowego 11

4. Aspektyśrodowiskowe 16

5. Celeizadaniaśrodowiskowe 21

6. Efektydziałalnościśrodowiskowej 30

7. Kwestieprawne 37

8. Odpowiedzialnośćnapoziomielokalnym 41

9. Załącznik1.Wykazspółekobjętychweryfikowanymsystememzarządzania 44

10.Załącznik2.Wykazobiektówobjętychweryfikowanymsystememzarządzania 45

11.OświadczenieWeryfikatoraśrodowiskowegowsprawieczynnościweryfikacyjnych iwalidacyjnych 51


LIST PREZESA ZARZĄDU ENERGA SA

SzanowniPaństwo,

ZwielkąprzyjemnościąprzekazujemyPaństwupierwsząDeklaracjęŚrodowiskowąGrupyENERGA,prezentującąnajważniejszeinformacjezwiązanezzarządzaniemochronąśrodowiskawnaszejorganizacji.

GrupaENERGAskupiakilkadziesiątSpółekoróżnychprofilachdziałalności–odwytwarzaniaenergiipoprzezjejobrót,dystrybucjęażpousługiwspierające.TakrozbudowanastrukturawymuszaindywidualnepodejściedokwestiizwiązanychzaspektamiśrodowiskowymidziałalnościSpółek,stającsiędużymwyzwaniemdlaprowadzeniaefektywnychdziałańwzakresieochronyśrodowiskazpoziomucentraliGrupyKapitałowej.InstrumentemskuteczniewspomagającymsystemowezarządzaniedziałalnościąśrodowiskowąGrupyjestwdrożonywkluczowychSpółkachGrupy,wspólnotowysystemekozarządzaniaiaudytuEMAS.Utrzymanietegosystemu,awprzyszłościrozszerzenienawszystkiespółkiGrupy,jestjednymzpriorytetowychdziałańwobszarzeochronyśrodowiska,coznalazłoodzwierciedleniewprzyjętejw2014roku„StrategiiZrównoważonegoRozwojuGrupyENERGAnalata2014-2020”.

WobliczuwyzwańprzedjakimistoisektorenergetycznywEuropie,takimijakm.in.zmniejszającesięzasobysurowcówkonwencjonalnychorazzaostrzającesięstandardyemisyjne,corazbardziejistotnastajesięminimalizacjawpływudziałalnościGrupyENERGAnaśrodowiskonaturalnewkażdymzelementówjejłańcuchawartości,równieżpoprzezwłaściwieplanowaneirealizowaneprojektyinwestycyjne.Konsekwentniezamierzamyinwestowaćwodnawialneźródłaenergii,awszczególnościwelektrowniewodne,farmywiatroweorazinstalacjefotowoltaiczne.GrupaEnergaodkilkulatzajmujeczołowemiejscewkrajupodwzględemudziałuenergiielektrycznejpochodzącejzOZEwenergiiwytworzonejogółem.„Zielonaenergia”stanowiokoło36procentcałościnaszejprodukcji.Jednocześniedużynaciskbędziemykładlinaciągłąmodernizacjęirozbudowęsiecidystrybucyjnej,bysprawniejprzyłączaćnoweinstalacjeOZEorazzwiększaćliczbęodbiorcówipoprawiaćniezawodnośćdostawenergii.

DeklaracjastanowiwnaszymzamiarzejedenzistotnychelementówdialoguGrupyEnergazinteresariuszamiwobszarzeochronyśrodowiska.MamynadziejęutrwalićtymsamymprośrodowiskowywizerunekGrupyENERGA,zwiększającyjejwiarygodnośćbiznesowąnarynkukrajowymieuropejskimorazumożliwiającutrzymaniedobrychrelacjizinwestorami,jednostkamiadministracjiispołeczeństwem.

Zapraszamdolektury.

Zwyrazamiszacunku

PrezesZarząduENERGASA


2. ORGANIZACJA

GrupaKapitałowaENERGAjestjednązczterech,kluczowychgrupenergetycznychidostawcówenergiielektrycznejwPolsce.DziałagłownienatereniePolskipółnocnejiśrodkowej,obejmującymobszar75tys.km2.Zatrudniaokoło8,5tysiącapracowników.

Grupa ENERGAw 2014 roku

Nadzień31grudnia2014rokupodmiotemposiadającymnajwiększypakietakcjiikontrolującymspółkęENERGASAjestMinisterstwoSkarbuPaństwa.

Struk�ra Akcjonaria�

48,48%MinisterstwoSkarbu Państwa51,52%

Pozostaliakcjonariusze

ModelbiznesowyGrupyopartyjestnafunkcjonowaniutrzechwyspecjalizowanychsegmentóworazspółekwspierającychichdziałalnośćbiznesową.ZarządzaniemefektywnościąisprawowaniemkontrolinadsegmentamiispółkamiGrupyzajmujesięspółkadominującaENERGASA.

KodyNACE:

35.11 Wytwarzanieenergiielektrycznej35.12 Przesyłanieenergiielektrycznej35.13 Dystrybucjaenergiielektrycznej35.14 Handelenergiąelektryczną35.30Wytwarzanieizaopatrywaniewparęwodną,gorącąwodęipowietrzedoukładów

klimatyzacyjnych52.21Działalnośćusługowawspomagającatransportlądowy(oświetlenieulic)18.12 Pozostałedrukowanie


Segment Dystrybucji jestjednostkąbiznesowąskładającąsięzespółkiENERGA-OPERATORSA,liderasegmentu,orazwyspecjalizowanychspółekzależnych.WspólniesąoneodpowiedzialnezawypełnianiezadańOperatoraSystemuDystrybucyjnego.

Odra

Noteć

Wisła

Draw

a

Parsęta

Siedziba ENERGA SA

Dystrybucja energiielektrycznej

Sprzedaż energiielektrycznej

Oddziały ENERGA-OPERATOR SA

25 613 km28 327 km

32 634 km

31 858 km

34 139 km

31 287 km

KOSZALIN

15 tys. km2

421 tys.

GDAŃSK

7 tys. km2

728 tys.

TORUŃ

10 tys. km2

458 tys.PŁOCK

14 tys. km2

368 tys.

KALISZ

12 tys. km2

460 tys.

OLSZTYN

19 tys. km2

528 tys.

Długość liniielektroenergetycznych

Liczba przyłączonychodbiorców

Obszar dystrybucjienergii elektrycznej

OperatoremSystemuDystrybucji,napodstawiedecyzjiPrezesaUrzęduRegulacjiEnergetyki,jestlidersegmentu.Zgodniezwymogamikoncesjinadziałalnośćdystrybucyjną,segmentodpowiadazarozwój,eksploatacjęimodernizacjęinfrastrukturydystrybucyjnejnaobszarzeswojegofunkcjonowaniaorazzazapewnieniedostawyenergii,oprawidłowychparametrachjakościowychodbiorcomprzyłączonymdoswojejsiecielektroenergetycznej.Majątekspółkitworzy184tys.kmliniielektroenergetycznych,279głównychpunktówzasilania(GPZ)orazrozdzielniwysokiegonapięcia(WN),około59tys.stacjiśredniego/niskiegonapięcia(SN/nN)irozdzielniSNorazokołomilionprzyłączy.

Wramachsegmentufunkcjonuje13spółekzależnych,prowadzącychdziałalnośćpomocniczą.


Segment Wytwarzaniejestjednostkąbiznesową,składającąsięzliderasegmentu–spółkiENERGAWytwarzanieSA,oraz15spółekwytwórczychiwspierających,zktórychnajważniejszetoENERGAElektrownieOstrołękaSA,ENERGAKogeneracjaSp.zo.o.,ENERGAOPEC,CiepłoKaliskie.Konsolidujeondziałalnośćwczterechkluczowychobszarach:

• odnawialneźródłaenergii• elektrowniesystemowe• produkcjaciepławskojarzeniuzenergiąelektryczną• usługiwspierające

NajważniejszeinstalacjewytwórczeSegmentuto:

• energetykakonwencjonalna:elektrowniesystemoweElektrowniaOstrołękaB(omocy1535MWti647MWe)ElektrowniaOstrołękaA(omocy417MWti75MWe)orazelektrociepłowniewElblągu(375MWti49MWe)iKaliszu(39MWti7MWe),ciepłowniawŻychlinie(27MWt),Wyszogrodzie(0,9MWt),Winnicy(0,9MWt).

• energetykaodnawialna:elektrowniewodne,wtymElektrowniaWłocławek(168MWe)iElektrowniaSzczytowo-PompowaŻydowo(157MWe)oraz45MEW(małeelektrowniewodne,omocyłącznej42MWe),farmywiatroweKarścino(90MWe),Karcino(51MWe),Myślino(20MW),Bystra(24MWe)orazfarmafotowoltaicznaPrzejazdowo(k.Gdańska)(1,6MWe).

ObszarCHP(ang.Combined Heat and Power)opróczźródełwytwórczychprodukującychwskojarzeniuenergięelektrycznąiciepło,obejmujerównieżdystrybucjęiobrótciepłanalokalnychrynkachOstrołęki,KaliszaiŻychlina,dysponującłącznąmocąponad540MWt iokoło182kmsieciciepłowniczych.

WSegmencieWytwarzanieznajdująsiętakżefirmywspierająceprocesywytwórcze:ENERGASerwis–prowadzącadziałalnośćwzakresiepracserwisowo-remontowych,ENERGAInvest–pełniącarolęinwestorazastępczegodlabudowyelektrownigazowych,wodnych,źródełkogeneracyjnych,farmwiatrowych,atakżeinstalacjifotowoltaicznychorazEkologiczneMateriałyGrzewcze.Taostatniazajmujesięprzetwarzaniembiomasy,wszczególnościprodukcjągranulatupaliwowegoijegodystrybucjąorazwdrażaniemnowychtechnologiigrzewczychzwykorzystaniemźródełtaniejiekologicznejenergiiodnawialnej.


Odra

Noteć

Wisła

Draw

a

Parsęta

Elektrociepłownia

Mała elektrowniawodna

Elektrowniasystemowa

Siedziba ENERGA SA



Duża elektrowniawodna

Farmawiatrowa

Farmafotowoltaiczna

10 na rzekach: Pasłęka,Łyna, Wadąg, Wałsza

14 na rzekach:Wierzyca, Nogat, Radunia

18 na rzekach: Radew,Wieprza, Studnica, Grabowa,Słupia, Skotawa, Łupawa

Elektrowniaszczytowo-pompowa

GDAŃSK

WŁOCŁAWEK

ŻYCHLIN

KALISZ

OSTROŁĘKA

ŻYDOWO

BYSTRAKARCINO

MYŚLINOELBLĄG

s

KARŚCINO


6

4

4

6

3

1

1

Segment Sprzedażyjestjednostkąbiznesowąskładającąsięzliderasegmentu–spółkiENERGA-OBRÓT,orazspółekodniejzależnych,tj.ENERGAObsługaiSprzedaż,ENERGAOświetlenie,ENERGASlovakia,Enspirion(dawniejENERGAInnowacje).

ENERGA-OBRÓTSAdziałalnośćoperacyjnąkoncentrujenahandlunakrajowymimiędzynarodowymhurtowymrynkuenergiielektrycznejorazsprzedażyenergiiklientomindywidualnymibiznesowym.Z2,9mlnklientów,ponad2,6mlnstanowiągospodarstwadomowe–konsumencienergiielektrycznejicieplnej.Spółkauczestniczyrównieżwobrocieprawamimajątkowymi(certyfikatami).

SegmentSprzedażyoferujeszerokągamęproduktówiusługdostosowanychdopotrzebklientówindywidualnychibiznesowych,wśródktórychnaszczególnąuwagęzasługują:PAYBACK,RozliczeniaRzeczywiste,MojeRachunki,Płatnościon-line,Prądbezryzyka,Pre-paid –rozliczeniaprzedpłacone,eFaktura,KompensacjaMocyBiernejczyproduktyoferowanenaplatformiewww.e-sklep.energa.pl.Natlekonkurencjiofertęwyróżniarównieżprodukt:365,łączącydwieusługiabonamentowe–energięipakietMicrosoftOffice365.


Salony Sprzedaży i Punkty Partnerskie spółki ENERGA Obrót SA

Siedziba ENERGA SA



Salony sprzedaży

Punkty Partnerskie

Punkty sprzedaży

Praga

BratysławaKoszyce

Odra

Noteć

Wisła

Draw

a

Parsęta

KOSZALIN

SŁUPSK

CHOJNICE

ELBLĄG

OLSZTYN

TORUŃ

PŁOCK

KONIN

KALISZ

OSTRÓW WIELK.

GDYNIA

GDAŃSK

Zaobsługęklientówindywidualnych,masowychiinstytucjonalnychodpowiedzialnajestENERGAObsługaiSprzedaż.Rozwijaonanowoczesnekanałykontaktuzklientami,takiejak:kanałyelektroniczne(eBOK,meBOK),telefoniczneBiuroObsługiKlienta(tBOK),atakżetradycyjne,jakSalonySprzedażyczyPunktyPartnerskie.

UsługizwiązanezoświetleniemulicsądomenąspółkiENERGAOświetlenie.SpółkaEnspirionświadczyusługęagregacjiizarządzaniaredukcjąpopytuenergiielektrycznej(Demand Response),którawspomagastabilnośćKrajowegoSystemuEnergetycznegoiprzeztoutrzymujeciągłośćdostawenergiielektrycznejnarynek.NatomiastENERGASlovakiazajmujesięrozwojemsprzedażydetalicznejnarynkachzagranicznych,głównienaSłowacji.

Segmentoferujeswoimklientominnowacyjneiproekologicznetechnologieiusługi.

Pozostałe Spółki:

Działalnośćwspierającazostałaskonsolidowanawspecjalistycznychpodmiotach,któredostarczająsegmentomwysokiejjakościusługi.

SpółkaENERGACentrumUsługWspólnychzostałapowołanawceluoptymalizacjipracyobszaruksięgowegoikadrowo-płacowegowcałejGrupie.Spółkaobsługujepodmiotygrupykapitałowejwzakresieksięgowym,ponadpołowęspółekwzakresiekadrowo-płacowym(czyliobsługujesprawykadroweipłacoweok.8,5tysiącapracowników)orazdodatkowoświadczyusługiadministracyjnedla7spółekiśrodowiskowedla2spółek.


ENERGAInformatykaiTechnologietopodmiot,którydostarczausługiinfrastrukturalneie-workplace,atakżeudostępnianiaiutrzymaniainformatycznychsystemówstrategicznychorazsystemówwspółdzielonychdlatrzechcentrówkompetencyjnych(Gdańsk,Płock,Kalisz)orazwpięciulokalizacjach(Toruń,Elbląg,Koszalin,SłupskiOlsztyn).

Od2013roku(ostatniaaktualizacjaz8lipca2015r.)podstawowymdokumentemGrupyENERGAokreślajacymogólnezasadyjejfunkcjonowaniajestŁadOrganizacyjny.DokumentporządkujeobszarykompetencjiiokreślagraniceodpowiedzialnościSpółkiENERGA,zawieraopiswewnętrznegoporządkuorganizacyjnegoGrupy,opartegonaznacznejsamodzielnościSegmentówodpowiedzialnychzasprawneiefektywnedziałanieorazzawynikifinansowewokreślonymobszarzebiznesowym.ENERGASArealizujefunkcjeocharakterzestrategicznymikontrolnym.

WypracowanekanonyzarządzaniaGrupąstanowiązbiórzasadireguł,którymizarządzającyGrupąiposzczególnymiSegmentamikierująsięwswojejdziałalności,abymaksymalizowaćwartośćGrupy.

RejestracjiEMASzostałapoddanaczęśćGrupy,obejmującakluczoweSpółkzłańcuchawartości.WykaztychspółekzestawionowZałączniku1,awszystkichobiektówobjętychrejestracją–wZałączniku2.


3. POLITYKA I SYSTEM ZARZĄDZANIA

PolitykaśrodowiskowaGrupyKapitałowejENERGA(wydanieIIIzatwierdzoneuchwałąZarząduENERGASAnr77/IV/2015zdnia30lipca2015roku)jestfundamentemsystemuzarządzaniaśrodowiskowego,zbudowanegodlazapewnieniaefektywnościśrodowiskowej,zwykorzystaniemnajlepszychdostępnychtechnikimetodzarządzania.

PolitykaśrodowiskowaokreślaogólnezamiaryikierunekdziałaniaSpółekGrupyENERGAwodniesieniudoefektówjejdziałalnościśrodowiskowej,wkształciewyrażonymformalnieprzeznajwyższekierownictwo.ZobowiązujepersonelpracującydlaGrupydoutrzymaniazgodnościzewszystkimimającymizastosowaniewymaganiamiprawnymi,ciągłejpoprawyefektówdziałalnościiograniczanianegatywnegowpływunaśrodowisko.

Grupa Kapitałowa ENERGA zarządzana przez Spółkę ENERGA SA, jest jednym z największych przedsiębiorstw energetycznych w Polsce. Jej działalność obejmuje wytwarzanie, dystrybucję oraz sprzedaż energii elektrycznej i ciepła. Grupa ENERGA jest wiodącym producentem energii ze źródeł wodnych i ma największy spośród dużych grup energetycznych w Polsce, udział energii elektrycznej pochodzącej ze źródeł odnawialnych w łącznym wolumenie wytwarzanej energii elektrycznej.

Główne Segmenty działalności Grupy to:

a. Segment Wytwarzania, który obejmuje aktywa wytwórcze działające jako OZE, elektrownie systemowe oraz elektrociepłownie. Zainstalowana moc wytwórcza energii elektrycznej bazuje na zdywersyfikowanych źródłach energii, takich jak: węgiel kamienny, woda, biomasa i wiatr. W Segmencie wytwarzana jest energia zielona w elektrowniach wodnych przepływowych, elektrowni szczytowo-pompowej, w elektrowniach wiatrowych oraz instalacjach spalających biomasę.

b. Segment Dystrybucji, który dysponuje na obszarze północnej i centralnej Polski tysiącami kilometrów sieci elektroenergetycznych i za ich pomocą przesyła odbiorcom końcowym energię elektryczną.

c. Segment Sprzedaży, który prowadzi sprzedaż energii elektrycznej oraz obsługuje klientów zarówno indywidualnych jak i biznesowych.

Misja Grupy: Poprawiamy komfort życia i pracy naszych klientów, realizowana jest poprzez kreowanie wartości dla wszystkich interesariuszy Grupy

Wizją Grupy jest budowa efektywnej i innowacyjnej grupy kapitałowej, elastycznie dostosowującej się do warunków rynkowych.

Zgodnie z powyższym, ograniczanie wpływu na środowisko jest jednym z głównych filarów strategii utrzymania wiodącej pozycji wśród polskich przedsiębiorstw energetycznych.


Stabilne osiąganie tego wyzwania mają zapewniać działania organizacyjne i inwestycyjne, w szczególności:

podejmowane przez Segment Dystrybucji:

• rozbudowa sieci w związku z przyłączeniami nowych odbiorców,• modernizacje w celu poprawy niezawodności dostaw i ograniczenia strat przesyłu,• rozbudowa i modernizacje dla zapewnienia przyłączeń OZE,• wdrażanie inteligentnego opomiarowania i innych elementów sieci inteligentnych;

podejmowane przez Segment Wytwarzania:

• modernizacje urządzeń w celu poprawy sprawności wytwarzania i efektywności energetycznej,• rozwój kogeneracji jako efektywnej formy produkcji energii, • rozwój rozproszonych źródeł energii i wsparcie klientów jako wytwórców energii (prosumenci),• ograniczanie strat przesyłu ciepła;

podejmowane przez Segment Sprzedaży:

• w zakresie zarządzania relacjami z klientami, budowy infrastruktury teleinformatycznej umożliwiającej zdalny kontakt i wdrażanie nowych produktów.

ENERGA SA deklaruje:

• zgodność prawną w zakresie przepisów dotyczących środowiska,• dążenie do jak największego uwzględniania w swoich działaniach zasad zrównoważonego rozwoju

będących elementem prawa międzynarodowego,• monitorowanie oddziaływań i poprawę efektów działalności środowiskowej oraz zarządzanie

z wykorzystaniem najlepszych dostępnych technik,• zaangażowanie na rzecz edukacji ekologicznej i inicjatyw pro środowiskowych.

Wszyscy pracownicy są świadomi prowadzonych działań i wymagań niniejszej Polityki.

NarzędziemrealizacjipolitykijestProgramzarządzaniaśrodowiskowego,opisanywdokumencie,otakiejsamejnazwie.ProgramwspieramisjęiwizjęGrupyorazrealizacjęcelówstrategicznych,awszczególnościosiąganieprzewagikonkurencyjnejzjednoczesnymzachowaniemzrównoważonegorozwojuispełnianiuoczekiwańinteresariuszy.


Wizja Grupy

Efektywna i innowacyjna grupa kapitałowa, elastycznie dostosowująca się do warunków rynkowych, która jest:

przedsięwzięciemoniskimprofiluryzykaorazbezpiecznych

wskaźnikachfinansowych,

preferowanyminiezawodnym

dostawcąenergii,

przyjaznymśrodowiskuefektywnym

producentemenergii.

Grupa,jakoefektywneiinnowacyjneprzedsiębiorstwo,preferowanydostawcaiprzyjaznyśrodowiskuproducentenergii,minimalizujeryzykaorazzwiększaniezawodnościprodukcjiidystrybucji.

GrupaENERGAokreśliłazakressystemuzarządzaniaśrodowiskowegoopisanywProgramie:Wytwarzanie,dystrybucja,sprzedażenergiielektrycznejiciepła.

Programdefiniujeiprecyzujemechanizmysystemuzarządzaniaśrodowiskowegoimanaceluzapewnienie:

• prowadzeniadziałalnościwzgodnościzprzepisamiprawaśrodowiskowego• prowadzeniadziałalnościznależytąstarannościąiskutecznością,zgodniezrozsądnymipraktykamiśrodowiskowymi,minimalizującymiryzykaizapewniającymirealizacjęzasadzrównoważonegorozwoju

• informowaniaizapewnianiainteresariuszy,wszczególnościfinansowych,ozgodnościprawnejiwynikachmonitoringuśrodowiskowego(zgodniezprzyjętymizobowiązaniamiiwymaganiami)

• realizacjizarządzaniaśrodowiskowegowzgodziezwymaganiamirozporządzeniaEMAS[Eco-ManagementandAuditScheme]


ProgramwspieradziałalnośćGrupywzakresie:

• wzrostukonkurencyjności,międzyinnymipoprzezlepszydostępdoźródełfinansowania,poprawęwizerunku,prawidłowerelacjezinteresariuszami

• efektywnościkosztowej• realizacjistrategiiGrupynalata2013-2020wszczególnościdziałańdotyczącychminimalizacjioddziaływańśrodowiskowych,efektywnegowykorzystaniazasobówienergiiorazdostosowującychdonowychregulacjieuropejskich.

ElementemProgramusąProcedury,ustanawiająceszczegółowezasadydziałań,dlaENERGASA,LiderówSegmentówiSpółek.Zasadyteuwzględniają:

1) prowadzenieprzegląduśrodowiskowego2) identyfikacjęiocenęaspektówśrodowiskowychorazanalizęryzykśrodowiskowych3) identyfikacjęśrodowiskowychwymagańprawnychiocenęzgodnościznimi4) określanieidokumentowaniecelówizadańśrodowiskowych5) określaniezasobówdorealizacjiProgramu,róliodpowiedzialnościorazkompetencji6) formędokumentacjisystemuzarządzaniaśrodowiskowego7) komunikacjęwzakresiekwestiiśrodowiskowychiraportowanieznimizwiązane8) sterowanieoperacyjne,monitorowanieipomiaryśrodowiskowe9) gotowośćireagowanienaawarieśrodowiskowe10) audytśrodowiskowyorazdziałaniakorygujące,zapobiegawczeidoskonalące11) przeglądsystemuzarządzaniaśrodowiskowegowykonywanyprzezkierownictwo

DocelowoProgramobejmiewszystkieSpółkiGrupy.Załącznik nr 1zawieralistęSpółek,którewpełniwdrożyłymechanizmyProgramu i są objęte niniejszą deklaracją.

Strukturasystemuzarządzaniaśrodowiskowegouwzględniarównieżspecyficzneelementyzarządzania,realizowanewramachposzczególnychspółek.

Struktura systemu zarządzania środowiskowego

PO

ZIO

M G

RU

PY

PO

ZIO

M G

RU

PY

PO

ZIO

M S

EGM

ENTU

POLITYKAŚRODOWISKOWA

PROGRAMZARZĄDZANIA

ŚRODOWISKOWEGOI PROCEDURY

DOKUMENTY I PROCEDURYŚRODOWISKOWE


PolitykaiProgramzarządzaniaśrodowiskowegozostałyprzyjętewramachŁaduOrganizacyjnegoGrupy.ŁadzatwierdzonyjestuchwałąZarząduSpółkiENERGASA(wydanieIIIz8lipca2015r.)iobowiązujewewszystkichspółkachGrupy.DefiniujeogólnezasadyorganizacjiGrupyKapitałowejorazregulujejejfunkcjonowaniewobszarzezarządzaniairealizacjicelów.ŁadokreślarelacjewGrupieipodziałodpowiedzialności.Wzakresiekwestiiśrodowiskowych(poprzezProgramZarządzaniaŚrodowiskowego)wskazujeodpowiedzialnościzarównospółkidominującej,liderówsegmentówifunkcjonujących,wichramach,spółek.

ENERGASAodpowiadam.in.za:

• ustanowienieiokreśleniezasadutrzymywaniaPolitykiŚrodowiskowejiProgramuZarządzaniaŚrodowiskowego

• ustanowienie,wdrożenieimonitorowaniefunkcjonowaniasystemuzarządzaniaśrodowiskowegoGrupy

• określeniezasadfinansowychutrzymaniafunkcjonowaniategosystemu• komunikacjęzinteresariuszamiwewnętrznymiizewnętrznymi,wtymzakcjonariuszami,interesariuszamifinansowymi,mediami.

• PublikacjęPolitykiŚrodowiskowejGrupy,DeklaracjiśrodowiskowejiRaportówOdpowiedzialnegoBiznesuGrupy

ZawdrożenieiutrzymanieProgramuZarzadzaniaŚrodowiskowegowGrupieodpowiadaKoordynatorProgramu.WimieniuENERGASAfunkcjętąpełniDepartamentObsługiŚrodowiskowo–PrawnejENERGACentrumUsługWspólnychSp.zo.o.KoordynatorProgramuzapewniam.in.

• adekwatnośćsystemuzarządzaniadozmieniającychsięokoliczności• unifikacjępodejściadoidentyfikacjiaspektówianalizyryzykśrodowiskowych• dostępianalizędowymagańprawnych• ocenęfunkcjonowaniaProgramuzarzadzaniaśrodowiskowego,wtympoprzezprowadzenieaudytówwewnętrznychwSpółkachSegmentów

• przygotowanieDeklaracjiŚrodowiskowejGrupy• raportowaniedoZarząduENERGASAowynikachrealizacjiProgramuZarządzaniaŚrodowiskowego• wsparcieLiderówSegmentówiSpółek,wzakresiewypełnianiaobowiązkówwynikającychzProgramu.

LiderzySegmentówiSpółkirealizująoperacyjnewymaganiaProgramuZarządzaniaŚrodowiskowegoizapewniająspełnianiewymagańokreślonychwjegoprocedurach.

WkażdymSegmenciepowołanyjestKoordynatorŚrodowiskowySegmentu,awSpółce–KoordynatorŚrodowiskowySpółki.Wewspółpracyztąstrukturą,wkażdejspółcedziałająwydziały,biuralubpracownicynasamodzielnychstanowiskach,realizującywymaganiawynikającezzakresu„standardowychobowiązkówśrodowiskowych”(takichjakzapewnienieimonitorowaniepozwoleń,bilansowanieemisji,sprawozdawczośćwymaganaprawnie,naliczanieopłat,etc.).


4. ASPEKTY ŚRODOWISKOWE

Grupaidentyfikuje,oceniaizarządzaswoimidziałaniami,wpływającymilubmogącymiwpływaćnaśrodowisko.Procestenrozpoczynasięodidentyfikacjiaspektówśrodowiskowych.

PodejściedoprocesuidentyfikacjiiocenyaspektówzostałozharmonizowanenapoziomieGrupy.SpółkikorzystajązprzygotowanejnapoziomieENERGASAmatrycyaspektów,któraidentyfikujewszystkiepotencjalneaspektyprzedsiębiorstwaenergetycznego,iwskazująte,któredotycząichdziałań.Większośćaspektówregulowanajestprawnie,różnymożebyćjedyniestopieńtejregulacji:

• ramowewymaganiaminimalizowania oddziaływań i stosowania zabezpieczeń przedniekontrolowanymiuwolnieniamizanieczyszczeń

• obowiązkiewidencjonowania,sprawozdawczościiwnoszeniaopłatzakorzystanieześrodowiska• wymaganiadotyczącemonitorowaniawpływównaśrodowisko• wymaganiazgłoszeńinstalacji• pozwolenianormująceoddziaływaniajakościowoiilościowo• pozwoleniazintegrowanenakładająceobowiązekstosowaniaBAT(najlepszychdostępnychtechnik).

Wpraktycewięcwszystkieaspektysązarządzane,cowynikazdokonanejklasyfikacjiichznaczenia,uwzględniającejwagęśrodowiskowąorazfinansowo-wizerunkową.

Wzakresiewagiśrodowiskowejkryteriaokreślają:

• prawdopodobieństwo(częstotliwość)występowania• zasięgoddziaływania• toksyczność/szkodliwość.

Wkryteriumfinansowo-wizerunkowymuwzględniasię:

• kosztyzwiązanezaspektem• skargiizapytaniastrontrzecichorazszczególneproceduryprawne(np.proceduryocenyoddziaływanianaśrodowisko)

• zainteresowaniemiędzynarodowe,przedmiotkonwencjiiakcjimiędzynarodowych.Aspektypodzielonow3obszarach(A-B-C),nakategorie,którepowiązanesązkategoriamiidentyfikowanychwymagańprawnych:

A.emisje:1. emisjedopowietrza2. emisjehałasuiwibracje3. emisjepromieniowaniaelektromagnetycznego4. emisjepromieniowaniajonizującego5. odpady6. ścieki


B.zużyciezasobów:1. wodypodziemne2. wodypowierzchniowe3. innychzasoby(główniepaliwa)4. zużycieenergiielektrycznejiciepła5. zajęcieterenów

C.interakcjeześrodowiskiem:1. wpływnatereny(krajobraz,architektura)2. przerwanieciągówwodnych(defragmentacjaekosystemów)3. wpływnaterenychronioneprzyrodniczo(defragmentacjaekosystemów)4. wpływnafaunę5. wpływnaflorę6. substancjekontrolowaneorazpowodująceefektcieplarniany7. substancjestwarzająceszczególnezagrożeniedlaśrodowiska8. substancjeniebezpieczne9. sytuacjeawaryjne

GrupaEnerga,świadomaswoichpotencjalnychuciążliwościprzywiązujedużąwagędominimalizacjiryzykśrodowiskowych.Wycenaaspektów,określenieichwpływówizagrożeń,pozwalapodejmowaćwyważone i odpowiedzialne decyzje umożliwiające zaspokajanie potrzeb industrialnychzposzanowaniemśrodowiskaprzyrodniczego.

Znaczenieiwpływaspektów,choćtypowychdlaprzedsiębiorstwaenergetycznego,jestodmiennewposzczególnychsegmentach.

WSegmenciewytwarzaniadominującesąemisjedopowietrza,związanezespalaniempaliw.Wpływtychaspektówtoprzedewszystkimzużyciezasobówabiotycznych(węgiel)ispalinyprzyczyniającesiędoefektucieplarnianego(CO2),zakwaszeniaopadówdeszczuiśniegu(SO2,NOx),zanieczyszczeniasubstancjamitoksycznymi(rtęć),ichdepozycjenapowierzchniziemioraznegatywnywpływnafaunę,florę,zdrowieludziiobiektyinfrastrukturalne.Totakżezapyleniemikrocząstkami,powodującewzrostzachorowalnościnachorobypłucne.Ograniczoneemisjedopowietrza–poprzezwychwyceniewurządzeniachodpylających,tozkoleiznaczneilościpopiołożużli,któreprzybrakugospodarczegowykorzystania,mogązajmowaćznaczneterenywpostaciskładowisk.Klasyczneźródławytwórczewykorzystująwprodukcjienergiielektrycznejwodę,wtymdochłodzeniaukładówgeneracyjnych.Jejzrzutymogązwiększaćtemperaturęwódpowierzchniowychiwpołączeniuznadmiarembiogenów,wpływaćnaicheutrofizację.

Odnawialneźródławytwórcze,choćniepowodująbezpośrednichemisji,mogąwywoływaćlokalneuciążliwościdlaotoczeniajakhałasczywibracje(farmywiatrowe).Zmieniająteżkrajobraz,awprzypadkufauny–mogąprzyczyniaćsiędofragmentacjiekosystemówizakłócaćwędrówkimigracyjnezwierzątnaichtradycyjnychszlakach(awifaunywprzypadkufarmwiatrowychiaquafauny–wprzypadkuelektrowniwodnych).


Segmentdystrybucji,zewzględunarozległąsiećliniienergetycznychtoprzedewszystkimoddziaływanienaciągłośćekosystemów,przejściaprzezterenychronione,potencjalneichzmianyizakłócenia.Lokalnielinieelektroenergetycznemogąbyćźródłemhałasuipromieniowaniaelektromagnetycznego(wbliskimichsąsiedztwie),awprzypadkuawariistacjielektroenergetycznychrównieżemisjifreonów(zukładówizolacyjnych),wpływającychnawarstwęozonową.

Segmentsprzedażyswojeoddziaływaniaograniczadokorzystaniazzasobów,takichjakpapierczyelektryczność.Jegoukierunkowanie–towpływnakształtowaniezachowańprosumenckich,otwarcienaklientówgotowychzmieniaćswojenawykikonsumpcyjne,byoszczędzaćzasobyenergii.

Wramachkażdejdziałalnościmogąpowstawaćodpady,wtymniebezpieczne,którezewzględunatoksycznośćiekotoksyczności,stanowiązagrożeniedlaczłowiekaiprzyrody,wprzypadkuichniewłaściwegozbieraniaiunieszkodliwianialubrecyklingu.

Kluczowe/znacząceaspektyuwzględniającewpływybezpośrednieipośrednie,opisanoszczegółowoponiżejwpodzialenasegmenty:

1.SegmentWytwarzanie:a.źródławytwórczekonwencjonalne(spalaniewęgla,biomasy,niewielkichilościolejuigazurozpałkowego):emisjezanieczyszczeńdopowietrzazespalaniawęgla–SO2,NOx,CO2,pyłyipyłzawieszony

(PM10,PM2,5),Hg,metaleciężkie,HClemisjedopowietrzaniezorganizowanezprocesówremontowychimagazynowychwtymze

składowiskpopiołów(pyły)hałaszwiązanyzpracąblokówenergetycznychelektrowniielektrociepłownilokalnepromieniowanieelektromagnetycznezwiązaneztransformacjąenergiiodpadypopiołówiżużlizespalaniawęglaściekiprzemysłowe,związanezprzygotowaniemwodydocelówenergetycznychzużyciezasobówwodypodziemnejnaceleenergetycznezużyciezasobówwodypowierzchniowejnapotrzebykotłowniisieciciepłowniczychpodgrzaniewódpowierzchniowychwynikającezprocesówchłodzeniazużyciezasobówwęgla,oleju,atakżebiomasyzużycieenergiielektrycznejnapotrzebyprodukcjiciepłaienergiielektrycznejzajęcieterenów,wtymznacznychobszarównaskładowiskapopiołówstosowaniesubstancjiniebezpiecznychzwiązanychzuzdatnianiemwodydocelówkotłowychemisjezwiązanezpotencjalnymipożaramiiwybuchamiaspektypośredniezwiązanepracamiserwisowymi/remontowymiaspektpozytywny:produkcja„zielonej”,niskoemisyjnej(naetapieprodukcji)energiizbiomasy,

oszczędzającejpaliwakopalneb.instalacjedystrybucjiciepła:emisjeniezorganizowane,związanezpracamiremontowo-inwestycyjnymi(główniepyłyoraz

hałasiodpady)zużyciezasobówwodynauzupełnianiesieciciepłowniczej–związaneztzw.stratamisieciowymi

wodystratyprzesyłuciepłaaspektypośredniezwiązanezpracaminasieciwtympraceserwisowe/remontowe


c.źródławytwórczeenergetykiwodnej:promieniowanieelektromagnetycznezestacjienergetycznychiprzyłączyliniowychhałasodpadypowstającezarównopodczasremontówjakieksploatacjielektrowniwodnych(wtym

odpadywychwytywaneznapływającychwód)potencjalnezanieczyszczeniawódpłynącychpodczasawaryjnychrozlewówiwyciekówolejówfragmentacjaekosystemów(przegrodyrzeczne)izagrożeniedlamigracjihydrofaunyzajęcieznacznychpowierzchniizmianykrajobrazuwprzypadkuelektrownibazującychna

ukształtowanychzbiornikachwodnych(Włocławek,Żydowo)emisjezwiązanezpotencjalnymipożaramiaspektypośredniezwiązanepracamiserwisowymi/remontowymiaspektpozytywny:produkcja„zielonej”,nieemisyjnej(naetapieprodukcji)energii,oszczędzającej

paliwakopalneaspektpozytywny:oczyszczanieekosystemówwodnychpoprzezwychwytywanieodpadów

napływającychdokratelektrownid.źródławytwórczeenergetykiwiatrowejifotowoltaiki:promieniowanieelektromagnetycznezestacjienergetycznychiprzyłączyliniowychhałasiwibracjepowodowaneprzezsiłowniewiatroweodpadyniebezpiecznezwiązanezestosowanymiolejamipotencjalnezanieczyszczeniaglebyiwódpodczasawaryjnychrozlewówiwyciekówolejów

(ztransformatorów,generatorówsiłowniwiatrowych)awaryjneemisjegazówcieplarnianych(SF6)podczasuszkodzeńurządzeńelektroenergetycznychfragmentacjaekosystemówizagrożeniedlaawifaunyzajęcieznacznychpowierzchni(wszczególnościdot.fotowoltaiki)emisjezwiązanezpotencjalnymipożaramiaspektypośredniezwiązanepracamiserwisowymi/remontowymiaspektpozytywny:produkcja„zielonej”,niskoemisyjnej(naetapieprodukcji)energiioszczędzającej

paliwakopalne2.SegmentDystrybucji:a.stacjeilinieelektroenergetyczne:promieniowanieelektromagnetycznezestacjienergetycznychisieciliniowychnapowietrznychhałasfragmentacjaekosystemów,ingerencjawobszaryNatura2000,wycinkidrzewikrzewówprzerwanieszlakówmigracyjnychzwierzątzajęcieznacznychpowierzchniizmianykrajobrazuwprzypadkuliniienergetycznychenergiaelektryczna–stratyprzesyłuitransformacjipotencjalnezanieczyszczeniaglebyiwódpodczasuszkodzeńtransformatorówawaryjneemisjegazówcieplarnianych(SF6)podczasuszkodzeńurządzeńelektroenergetycznychemisjezwiązanezpotencjalnymipożarami


b.działaniainwestycyjneorazmodernizacyjne:zmianakrajobrazu,fragmentacjaekosystemów(wycinkidrzewikrzewów),przerwanieszlaków

migracyjnychodpadyniebezpieczne,wtymzużyteolejetransformatorowepotencjalnezanieczyszczeniaglebyiwódsubstancjamiropopochodnymiiinnyminiebezpiecznymiemisjepyłówigazów(pracetechniczne,środkitransportu)emisjezwiązanezpotencjalnymipożaramiaspektypośredniezwiązanezpracaminasieciwtympraceserwisowe/remontowe

3.Segmentsprzedaży:a.działalnośćadministracyjna:podobnie jak w jednostkach centralnych

b.działalnośćusługowa(usługioświetlenia,obsługimieszkańców):zużycieenergiielektrycznejiciepławytwarzanieodpadów,wtymniebezpiecznych(zużyteurządzeniaelektryczne)zużyciezasobówpapierupotencjalnezanieczyszczeniaglebyiwódsubstancjamiropopochodnymizewentualnych

wyciekówiawariiśrodkówtransportuemisjezwiązanezpotencjalnymipożarami

c.działalnośćhandlowa:handelenergiąelektrycznąipromocjaenergiizielonejpromocjaprośrodowiskowychzachowańwśródklientów,uwrażliwienienaefektywnekorzystnie

zzasobówenergii4.Jednostkicentralne(wtymrównieżENERGASAorazSpółkiwspierające):a.działalnośćadministracyjna:zużycieenergiielektrycznejiciepłaodpadyzdziałalnościbiurowej(makulatura,tonery,zużytysprzęt)emisjezespalaniapaliwwśrodkachtransportuściekisocjalnezużyciewodynapotrzebysocjalneemisje gazów cieplarnianych i substancji kontrolowanych podczas awarii urządzeń

klimatyzacyjnychemisjezwiązanezpotencjalnymipożarami

b.działalnośćzarządcza:podejmowaniedecyzjiws.strategiiikierunkówrozwojupodejmowaniedecyzjiws.projektówinwestycyjnychpodejmowaniedecyzjiws.organizacjiistrukturyzarządczejGrupy


5. CELE I ZADANIA ŚRODOWISKOWE

GrupaENERGAplanuje i realizujedziałania, któreniosąefekt środowiskowy jakowynikzharmonizowanegopodejściadotworzeniairozwojuorganizacji.SkierowanesąonenawzrostwartościGrupyirealizacjęoczekiwańakcjonariuszy,alerównocześnieminimalizująśrodowiskoweryzykaprawne,zapewniająpoprawęefektywnościenergetycznejizmniejszanieemisjiorazrozwójproduktówdlaklientów.

Nalata2013-2020Grupaopracowałastrategięrozwoju,którazakładautrzymaniewiodącejpozycjiwśródpolskichspółekużytecznościpublicznejorazdalszywzrostefektywnościijakościoferowanychusług.Strategiaopierasięnatrzechgłównychfilarach:

Filary strategii rozwoju Grupy ENERGA

Filary strategii Cele Działania

Rozwój działalności dystrybycyjnej

• Wzrostrentownościigenerowanychprzepływówpieniężnych

• Stałapoprawajakościusług

• Modernizacjairozbudowasiecidystrybucyjnej

• Stałapoprawaniezawodnościsieci

Minimalizacja wpływu na środowisko

• Rozwójźródełenergiiprzyjaznychśrodowisku

• Wsparcieefektywnegowykorzystaniaenergii

• Dalszeinwestycjewodnawialneźródłaenergii

• Wykorzystaniesprawdzonychtechnologii

Stała koncentracja na obsłudze Klienta

• WzrostpoziomusatysfakcjiKlientów• Utrzymaniesilnej,długoterminowejrelacji

zKlientami

• Dostarczaniewysokiejjakościproduktów• Zachowaniewycokiejefektywności

kosztowej

Działaniazwiązaneześrodowiskiemmożnawskazaćzarównowobszarzeformalno-organizacyjnymjakiinwestycyjnym.

W obszarze organizacjiWefekcietrwającychdwalatapracprojektowychw2014r.GrupaENERGAzakończyławdrażaniewkluczowychSpółkachsystemuzarządzaniaśrodowiskowego.StworzonodziękitemujednolitąstrukturęzarządzaniadlacałejGrupy,spełniającąwymaganiaRozporządzeniaEMAS.

Utrzymaniewdrożonegosystemuzarządzaniaśrodowiskowegostanowijedenzcelówzarządczychwprzyjętejwewrześniu2014r.„Strategiizrównoważonegorozwojuiodpowiedzialnegobiznesu”.PrzebiegprocesuwdrażaniawGrupiesystemuzarządzaniaśrodowiskowegoorazzrealizowaneizaplanowaneceleśrodowiskowe,opisywanesącoroczniewraportachodpowiedzialnegobiznesuGrupyENERGA.

Wmarcu2015r.wydanoczwartąjużpublikację,podsumowującądziałaniazobszaruspołecznejodpowiedzialnościbiznesu.RaportNasza odpowiedzialność 2014powstałwoparciuonowewytyczneGlobalReportingInitiativeG4.0,napoziomieCore(zuwzględnieniemwskaźnikówwchodzącychwskładsuplementudlapodmiotówzsektoraenergetycznego)izostałzweryfikowanyprzezniezależnąfirmęaudytorską.Odgrudnia2014rokuENERGASAznajdujesięwskładzieindeksuRESPECT,któryobejmujeswoimportfelempolskieizagranicznespółkizGłównegoRynkuGiełdyPapierówWartościowychwWarszawie,działającezuwzględnieniemczynnikówśrodowiskowych,


społecznychorazzgodnieznajlepszymistandardamizarządzaniawzakresieładukorporacyjnego,relacjizinwestorami.Od2012rokuGruparaportujeoemisjachgazówcieplarnianychpowstałychwwynikuprowadzonejdziałalnościdoinicjatywyCarbonDisclosureProject.

NakolejnelataGrupaplanuje:

1.objęciePZŚ(programemzarządzaniaśrodowiskowego)wszystkichspółekGrupy:terminwdrożenia31grudnia2017

2.rozszerzeniemechanizmówEMASozasadyefektywnościenergetycznej,spełniającewymaganiaISO50001:System zarządzania energiąorazcertyfikacjazgodnościznormąprzezniezależnąjednostkę31grudnia2017

3.wdrożeniemechanizmówinarzędziprecyzyjnegookreślaniaefektuekologicznegowrealizowanychdziałaniachinwestycyjnych,zgodniezzasadąSMART(skonkretyzowane,mierzalne,osiągalne,realistyczne,terminowe)

4.objęcieraportowaniemCSRwszystkichspółekGrupyod2016r.

W obszarze inwestycjiRealizującStrategięrozwojunalata2013-2020iWieloletniPlanInwestycjiStrategicznychGrupy,(WPIS,zaktualizowany6listopada2014,naokres2014-2022),Grupawroku2014poniosłanakładyinwestycyjnewwysokości1,47mldPLN,zczego78%stanowiłyinwestycjewSegmencieDystrybucji(1,1mldPLN).

Inwestycje Grupy w roku 2014

Nakolejnelata,okresu2014-2022,WPISprzewidujełącznenakładynainwestycjepodstawoweidodatkoweinwestycjerozwojowewwysokości18,2mldzł.UwzględniająonerównieżinwestycjerozwojowebudującewartośćGrupy–włącznejkwocieok.6,4mldiobejmująwydatkim.in.najednostkiwytwórczeOZE,akwizycje,projektybadawczo-rozwojowe.

Praktyczniewszystkierealizowaneprzedsięwzięcianiosąefektyśrodowiskowe.Redukcjaemisyjnościgospodarkienergetycznejwynikazarównozbudowynowychźródełenergii–bezemisyjnychlub


niskoemisyjnych,jakiizmniejszaniastratprzesyłuenergiielektrycznejiciepłaorazwdrażaniainteligentnychsposobówzarządzaniaenergią.

Wcałkowitychnakładachprzeznaczonenarealizacjęprogramuinwestycyjnegonalata2013-2021(obejmującychwartośćok.19,7 mld zł) 15,9 mld złprzeznaczononaprojektypodstawowe,uważanezakluczowezpunktuwidzeniarealizacjistrategii,któremająstosunkowoniskązależnośćodczynnikówzewnętrznych,takichjakzmianyregulacyjneczywarunkirynkowe.Sątowwiększościprojektystymulujące wzrost efektywności segmentu dystrybucji i zdolności produkcyjnych Grupy.

Struktura finansowa programu inwestycyjnego

Dystrybucja

OZE

Elektrownia systemowa i CHP

Pozostałe inwestycje

78%

11%

7%

4%

Inwestycje w Segmencie Wytwarzanie

Inwestycjezrealizowanewroku2014:

• zrealizowanocelzwiększeniapoziomuprodukcjienergiibruttowytwarzanejwodnawialnychźródłachenergiiprowadzącedozmniejszeniaemisjiCO2poprzez: akwizycjafarmwiatrowychKarcino,KarścinoiBystraołącznejmocy165MWe budowaiuruchomieniefarmywiatrowejMyślino(20MWe) budowaiuruchomieniefarmyfotowoltaicznejDeltawGdańsku(1,64MWe)

Unikniętaemisjawynikającazpracyww.źródełwyniosław2014r.ok.274tys.MgCO2.

Wkolejnych latachplanowanypoziomunikniętejemisjiwyniesieok.290 tys.MgCO2/rok–couzależnionejestodwarunkówatmosferycznychiwposzczególnychlatachmożeulecodchyleniuodzakładanychwartości.

• przekazanodoeksploatacjinowyblokbiomasowywElbląguBB20p,omocy25MWeii47MWt.Głównymceleminwestycjibyłoobniżenieemisjizanieczyszczeńdopowietrza-w2014r.wstosunkudo2013r.uzyskanodziękitemuobniżenieemisjiCO2o30399,7ton,emisjiSO2o129,5tonorazemisjipyłuo8,9ton

• wElektrociepłowniElblągprzeprowadzonomodernizacjęelektrofiltraK-5–uzyskanodziękitemuobniżeniestężeniapyłudopoziomu≤100mg/Nm3


• wElektrociepłowniElblągprzeprowadzonorekonstrukcjęelektrofiltraK-6,7–uzyskanodziękitemuobniżeniestężeniapyłudopoziomu≤100mg/Nm3

• zrealizowanoprzebudowęblokówenergetycznychwOstrołęce(ElektrowniaOstrołękaB)–tzw.uciepłownieniebloków,wceluwytwarzaniaciepłaienergiielektrycznejwskojarzeniu(219,5MWt)coumożliwiłowzrostwskaźnikasprawnościz37,52%wroku2013do39,33%wroku2014,któryprzekładasięnazmniejszenieemisji

• ograniczonostratyprzesyłuciepławOstrołęce(ENERGAOPECOstrołęka)poprzezprzebudowęsieciciepłowniczychkanałowychnatechnologierurpreizolowanychwszereguulicmiejskich(wramachDziałanie9.2.EfektywnadystrybucjaenergiipriorytetuIXProgramuOperacyjnegoInfrastrukturaiŚrodowisko2007–2013)

Nakolejnyokresplanowanesąnastępująceinwestycje:

Wramachzwiększeniapoziomuprodukcjibruttoenergiiwytwarzanejwodnawialnychźródłachenergii(OZE)prowadzącegodozmniejszeniaemisjiCO2:

• budowaiuruchomieniefarmyfotowoltaicznejCzernikowo(3,77MWe)• budowaiuruchomieniefarmywiatrowejParsówek(26MWe)

Planowanypoziomunikniętejemisjiwyniesieok.1tys.MgCO2/rokwroku2015oraz40tys.MgCO2/rokwroku2016,couzależnionejesttoodwarunkówatmosferycznychiwposzczególnychlatachmożeulecodchyleniuodzakładanychwartości.

Wramachredukcjiemisjiizmniejszaniazużyciazasobównaturalnych:

• budowawElektrowniOstrołękaBinstalacjidoredukcjitlenkówazotu,któramazapewnićobniżeniestężeniaemisjitlenkówazotuzaemitoremzpoziomu500mg/Nm3dopoziomu≤200mg/Nm3

• modernizacjaelektrofiltrówwblokachnr1,2,3wENERGAElektrownieOstrołęka,któramazapewnićobniżeniewsposóbtrwałypyłuwspalinachzpoziomu50mg/Nm3dopoziomu≤30mg/Nm3

• modernizacjaturbozespołuorazwymianatransformatorablokowegoblokunr2ElektrowniOstrołękaB,któramazapewnićzmniejszenieemisjizanieczyszczeńpowietrzawtym:emisjępyłuzpoziomu212134,00kg/rokdopoziomu210160,28kg/rok

emisjęSO2zpoziomu7504341,00kg/rokdopoziomu7434519,65kg/rok

emisjeNOxzpoziomu5269087,00kg/rokdopoziomu5220062,74kg/rok

emisjęCO2zpoziomu3258649,00Mg/rokdopoziomu3228330,11Mg/rok

emisjęCOzpoziomu1164386,00kg/rokdopoziomu1153552,40kg/rok

• wyposażenieblokuBB20pwElektrociepłowniElblągwinstalacjęSNCR,któremazapewnićobniżeniestężeniatlenkówazotuzblokuBB20pdopoziomu≤250mg/Nm3

• kontynuacjazadańograniczaniastratprzesyłuciepławOstrołęce(ENERGAOPECOstrołęka)poprzezprzebudowęsieciciepłowniczychkanałowychinapowietrznychnatechnologierurpreizolowanychwkolejnychulicachmiejskich(wramachDziałanie9.2.EfektywnadystrybucjaenergiipriorytetuIXProgramuOperacyjnegoInfrastrukturaiŚrodowisko2007–2013)


• budowazaporyielektrowniomocy80MWnaWiślewmiejscowościSiarzewo,mającanaceluminimalizacjęryzykawystąpieniaszkódśrodowiskowychzwiązanychzpowodziamiorazzwiększenieprodukcjienergiizodnawialnychźródeł(inwestycjajestnaetapieprocedowaniadecyzjiośrodowiskowychuwarunkowaniachprzedsięwzięcia).

Inwestycje w Segmencie Dystrybucji


• rozbudowaimodernizacjasieciwceluprzyłączanianowychodbiorcówipoprawyniezawodnościdostawenergiielektrycznej:wybudowanoizmodernizowano2937kmliniiśredniegoiniskiegonapięciaiprzyłączono31tys.nowychklientów

• przyłączanienowychwytwórców:60nowychźródełOZEomocy2129MW(42%wszystkichprzyłączeńOZE)poniesionowydatki0,05mldPLNiuruchomiono160dodatkowychźródełprosumentów

• wdrażanieinteligentnychsiecimontaż400tys.liczników(AMI)jakopierwszyetapbudowysieciinteligentnej–narzędzie

pozwalającezarządzaćpopytem,optymalizowaćpracęsieciiograniczaćstratyenergii;kliencimogąkontrolowaćkoszty,m.in.poprzezdostępdoaktualnychinformacjiozużyciuenergii

programbadawczywKaliszu,pierwszympolskimmieściewpełniwyposażonymwlicznikiAMI–klienciobjęcibadaniem,korzystajączespecjalnieskonstruowanychtaryfwielostrefowych,zredukowalicałkowitezużycieenergiielektrycznejod2%do4%,awgodzinachszczytuod5%do14%(częśćzużyciaprzesunęlinagodzinypozaszczytowe,gdyenergiajesttańsza)

PilotażowyprojektnaPółwyspieHelskimprowadzonywroku2014,objąłponad1500odbiorcówenergiielektrycznej.WtrakcieprojektuzbadanomożliwośćredukcjistrattechnicznychprzyoptymalizacjiukładupracysiecinN(niskiegonapięcia).Wykorzystującdanezsystemówinformatycznychzbudowanomodelsieci,nabaziektóregoobliczonooptymalnyukładpracysiecinN,zapewniającyminimalnypoziomstrattechnicznych.Wwynikuprzeprowadzonychbadańustalono,żepotencjalnamożliwośćredukcjistratwsiecinNwynosi16%wgodzinachszczytowegoobciążeniasiecielektroenergetycznych

OPTYMALIZACJA UKŁADUWYMAGAJĄCA 17 PRZEŁĄCZEŃ

OBLICZONE STRATYENERGII W SIECI nN

OBLICZONA REDUKCJA STRATENERGII W SIECI nNPO OPTYMALIZACJI

POCZĄTKOWE STRATYENERGII nN

20 375 kWh 16%17 075 kWh

Nakolejnyokres(2015-2022)planowanesą:

• rozbudowasieciwzwiązkuzprzyłączeniemnowychodbiorców–przewidywanenakładyok.3,9mldPLN(wobecponiesionychw2014:0,39mldPLN)

• rozbudowaimodernizacjasieciwzwiązkuzprzyłączaniemOZE(planowanenakładyprawie1,1mldPLN,wobecponiesionychw2014:0,05mldPLN)

• modernizacjasiecidystrybucyjnej(planowanenakładyponad1,9mldPLN,wobecponiesionychw2014:0,52mldPLN


• nakładynainteligentnesieci–0,99mldzł KontynuacjaprojektuSmartToruń,wdrożeniaInteligentnejSieciEnergetycznejwpowiatach:

toruńskim,golubsko-dobrzyńskimilipnowskim.ObejmujeskoordynowanedziałaniaczterechspółekGrupy:ENERGA-OPERATOR,ENERGAWytwarzanie,ENERGA-OBRÓTiENERGAOświetlenie.Realizowanewramachprojektuzadaniaprzewidujązarównowdrożenietechnologiiinteligentnychsiecidozarządzaniapopytemiobsługimikroźródeł(m.in.budowafarmyfotowoltaicznejwmiejscowościWygoda,wgminieCzernikowo(woj.kujawsko-pomorskie)omocyszczytowej3,8MW,jakiwyposażeniegospodarstwdomowychifirmwinteligentnesystemyzarządzaniaenergią(m.in.:rozszerzenieautomatyzacjisieciśredniegonapięcia(SN),rozwójfunkcjonalnościsystemuAMI,orazbudowainteligentnejsiecioświetleniadrogowegowrazzzaprojektowaniemspecjalnegooprogramowaniadojejobsługi)–przewidywanezakończenieprojektu:rok2016,całkowitykosztinwestycjito81,6mlnzł,wtymponad19,5mlnPLNdotacjiNarodowegoFunduszuOchronyŚrodowiskaiGospodarkiWodnej

Inwestycje w Segmencie Sprzedaży


Wramachzmniejszeniazużyciamateriałóworazminimalizacjiodpadów:

• optymalizacjaprocesówobsługiklientówwprowadzającazdalnekanałykontaktuiminimalizującychzużyciemateriałówTelefoniczneBiuroObsługiKlienta,zwydzielonymicentramikompetencjidoobsługiklientów

indywidualnychimałychprzedsiębiorstw(tzw.SOHO)

ElektroniczneBiuroObsługiKlienta,opartenakanałachinternetowychidostępnerównieżwwersjimobilnejaplikacjinasmartfony

stronawww.energa.plprzystosowanadosprzedażynajnowszychofertproduktowych,naktórejzakupumożnadokonaćzpoziomuwszystkichurządzeńizapośrednictweminternetowegoformularza

wdrożonenarzędzieumożliwiającemonitoringkontaktóworazstandardyobsługiisprzedażydlaposzczególnychkanałów

wdrożeniee-faktury

• wprowadzenierozwiązańzwiększającychefektywnośćisprawnośćmaszyndrukującychikopertującychwCentrumWydrukówMasowych

• wdrożenieelektronicznegosystemuobiegudokumentówworganizacji,uzupełnianyprzezprojekteKancelaria,wramachktóregoopracowywanesąjednolitezasadyobiegukorespondencjiorazwdrożonorozwiązaniainformatyczneoptymalizująceichkoszty.


WramachograniczeniazużyciaenergiielektrycznejiemisjiCO2,ENERGAOświetlenieSp.zo.o.realizujeprojektyinwestycyjnezwiązanezmodernizacjąinfrastrukturyoświetleniowejdrógiulic,orazinnychterenówotwartych:

• w2014rokuENERGAOświetlenieSp.zo.o.zrealizowałaprzedsięwzięcianaterenie13gminimiastwzakresiemodernizacjisiecioświetleniowej,mającejnacelum.in.poprawęefektywnościenergetycznejoświetleniaulicznego.Efektemtychpracbyłozmniejszenieilościzużytejenergiielektrycznejnapotrzebyoświetleniaulicznego,atymsamymograniczenieemisjiCO2.Osiągniętoefektśrodowiskowy:oszczędnośćenergiio2481,01MWh/rok,redukcjaemisjiCO2o2014,58t/rok.

• wrokubieżącymENERGAOświetlenieSp.zo.o.realizujenastępująceprzedsięwzięciainwestycyjne:modernizacje sieci oświetleniowej na obszarzemiast i gmin, przy zastosowaniu

najnowocześniejszych,przyjaznychśrodowiskutechnologii,zmniejszającychzużycieenergiielektrycznejorazograniczającychemisjęCO2.Przewidywanyefektśrodowiskowy:oszczędnośćenergiio1172,63MWh/rok,redukcjaemisjiCO2o952t/rok.

modernizacjęsiecioświetleniowejwmieścieBydgoszcz.ProjektjestrealizowanywramachprogramuSOWAiwspółfinansowanyprzezNFOŚiGW.Wzakresmodernizacjiwchodzim.in.wymiana7309starychoprawrtęciowychisodowychnanowoczesneoprawyLEDorazuruchomieniesystemusterowaniaoświetleniem.Przewidywanyefektśrodowiskowy:oszczędnośćenergiio2086,20[MWh/rok],redukcjaemisjiCO2o1694t/rok.

modernizacjęsiecioświetleniowejwgminieRadzionków.Projektfinansowanyjestwramachpartnerstwapubliczno-prywatnego.Wzakresmodernizacjiwchodzim.in.wymiana1918starychoprawoświetleniowychorazuruchomieniesystemusterowaniaoświetleniem.Przewidywanyefektśrodowiskowy:oszczędnośćenergiio478,90MWh/rok,redukcjaemisjiCO2o389t/rok.

SpółkiSegmentuSprzedażyrealizowałyrównieżinnowacyjneprojektyzwiązanezzarządzaniempopytemnaenergięiedukacjąklientówwtymzakresie:

• wKaliszuprzeprowadzonotestykonsumenckie,którewykazały,żegospodarstwadomowemogązredukowaćpobórmocynawezwanienaweto30%

• SpółkaEnspirion,jakopierwszawPolsce,pozyskałatzw.negawaty,czylizrealizowałakomercyjneakcjepolegającenazredukowaniupopytunaenergięelektrycznąwgodzinachszczytowychPrzeprowadzenieredukcjipoborumocymożliwebyłodziękidobrowolnemuprzystąpieniudo

projektukilkunastuklientówbiznesowychENERGA-OBRÓT,wzamianzawynagrodzenie.Miałotozwiązekzkoncepcjązarządzaniapopytemnaenergię,którejcelemjestoptymalnewykorzystaniedostępnychmocy.EnspirionwygrałprzetargnanegawatyorganizowanyprzezPSE,namocyktóregospółka,nawezwaniePSE,będziedostarczaćusługępolegającąnaredukcjipoboruenergiielektrycznejuswoichklientów.Dotejporydoprojektuwłączyłosię40firmdziękiczemuudałosięuzyskaćprzesunięcieponad600negawatogodzin.


• Produkt100%zielonejenergiidlabiznesuOferta100%ZielonejEnergiitogwarancja,żeilośćzużytejenergiielektrycznejprzezKlienta

mapokryciewenergiizakupionejprzezENERGA-OBRÓTSAwodnawialnychźródłachenergii.Potwierdzenie,żeenergiajest„zielona”,stanowifakt,żezostaławytworzonawźródłach,którepodlegająkoncesjonowaniuprzezUrządRegulacjiEnergetyki.Klienciotrzymującertyfikatpotwierdzającywybóreko-oferty.

Nakolejnyokres(2015-2022)planowanesą:

• wramachminimalizacjizużyciamateriałówpoprzezwprowadzenierozwiązańelektronicznych(nakładyok.1,05mlnPLN,termingrudzień2015)wdrożenieprojektuUmowynaodległość,któregocelemjestumożliwienieKlientomzawierania

„naodległość”umównaproduktyENERGAObrót(internet,telefon)takabybyłyonedlaStronwiążącejakumowyzawieranewformiepisemnej;planowanejestwykorzystaniejużistniejącychsystemówinformatycznychtakichjakeBOK,tBOKorazrepozytoriume-fakturalubewentualnyichrozwójwceluoptymalizacjikosztówwdrożeniaProjektu;rozważanejestrównieżprzeniesieniefunkcjonalnościdosystemuinformatycznegoe-sklep

projektyrozwojowee-BOK(zwiększenieprzepustowościsystemu.ZmianafunkcjonalnościinterfejsuudostępnianegoklientowipoprzezplatformęeBOK,ofunkcjonalnościselfserwisoweorazcertyfikowanieeBOKnaużytecznąstronę

• wramachredukcjiemisjiCO2iinnychzanieczyszczeńzespalaniapaliworazzwiększaniaświadomościklientówracjonalnegokorzystaniazenergii:kontynuacjaprojektunegawatykontynuacjaprojektuSmartToruń(opisanegowpozycjiSegmentDystrybucji)–do31.12.2015projektENERGALivingLab:Demonstracjaskutecznościipopularyzacjanarzędzizarządzania

popytemwformuletestówwżywymlaboratorium–gospodarstwachdomowychbiorącychudziałwprojekcie

kontynuacjaprojektówEnergiOświetleniewzakresiemodernizacjisiecioświetleniowych

Projekty badawcze

ŁącząckompetencjeSegmentówGrupauczestniczyrównieżwprojektachbadawczych,mającychnaceluwdrażanieinnowacyjnychrozwiązańdotyczącychgospodarkielektroenergetycznej:

• WramachkonsorcjumzInstytutemMaszynPrzepływowychPANrealizacja,finansowanegoprzezNarodoweCentrumBadańiRozwojuwWarszawie,projektubadawczego(zadaniebadawczenr4),któregorezultatemmabyćopracowaniezintegrowanychtechnologiiwytwarzaniapaliwpłynnychienergiielektrycznejorazciepłazbiomasy,odpadówrolniczychiinnychorazbudowainstalacjipilotażowychopartychnaww.technologiach–w2015planowaneuruchomienieinstalacjipilotażowejwŻychlinie

• Kontynuacjadziałańwramachpodpisanego26.06.2014r.,zPGEPolskąGrupąEnergetycznaS.A.,TAURONPolskaEnergiaS.A.,ENEASA,listuintencyjnyowspółpracy,którejcelemjestposzukiwanierozwiązańtechnologicznychodpowiadającychkluczowymwyzwaniomstojącymprzedpolskimsektoremenergetycznym.Współpracatamadotyczyćwszczególnościtakich


zagadnieńjak:redukcjaemisyjnościwprocesiewytwarzaniaenergiielektrycznej,zwiększenieefektywnościdystrybucjiiefektywnościwykorzystaniaenergiiorazrozwijanieinteligentnychsiecidystrybucyjnychiprzesyłowych.W2014rokuzapośrednictwemPolskiegoKomitetuEnergiiElektrycznejpodjętostaraniaoutworzenieprzezNarodoweCentrumBadaniRozwojuprogramusektorowegodlaelektroenergetyki,służącegofinansowaniupracbadawczo-rozwojowych.

• Wobszarzedystrybucjiprzygotowanie:mapydrogowejwdrożeniasieciSmartGrid,(sieciinteligentne,inteligentneopomiarowanie)

budowalokalnegoobszarubilansowania(międzynarodowyprojektUPGRID,któregogłównymcelemjestrozwójwOSDtychfunkcjonalności,któresłużąintegracjisiecinNiSNzzarządzaniemstronąpopytowąigeneracjąrozproszoną)

• Odwrześnia2014r.GrupaENERGAjestczłonkieminicjatywyGlobalCompact.WramachtejinicjatywyGrupajestzaangażowanawProgramnarzeczżeglugiśródlądowej.JestonwyrazemdziałaniaSystemuONZzmierzającegodorozwojużeglugiśródlądowejwPolscewoparciuozasadyzrównoważonegorozwoju,wktórymUNGlobalCompactstanowiplatformęwspółpracybiznesu,administracjirządowejisamorządowej,organizacjipozarządowychorazsektoranauki,koordynującądziałaniazainteresowanychstronnarzeczwzmocnieniaznaczeniaPolskiwusługachtransportowychwramachUniiEuropejskiej.DziałaniateobejmująwłączeniePolskidosystemuEuropejskichSieciTransportowych,ratyfikacjęEuropejskiegoporozumieniaogłównychśródlądowychdrogachwodnychomiędzynarodowymznaczeniuzawartegowGenewiew1996r.,rozwójzielonychkorytarzytransportowych,integracjęwodnegotransportuśródlądowegozpozostałymiobszaramitransportuczyrozbudowęimodernizacjękrajowejinfrastrukturyśródlądowegotransportuwodnego,przyposzanowaniuśrodowiskanaturalnego.


6. EFEKTY DZIAŁALNOŚCI ŚRODOWISKOWEJ

CharakterdziałalnościGrupywskazujekontekstjejoddziaływańśrodowiskowych.NajwiększywpływwzakresieoddziaływanianapowietrzeiklimatgenerujeSegmentWytwarzanie.Źródłaspalania,jakwskazanowidentyfikacjiaspektówemitujągłówniepyły,tlenkiwęgla,siarkiiazotu.Segmentmarównieżpozytywnywpływ–produkującenergięniskoemisyjną(biomasa)lubbezemisyjną(elektrowniewodne,wiatrowe,fotowoltaiczne).SegmentDystrybucji,zuwaginaliniowośćinstalacji(siecielektroenergetyczne)iichilość,możeoddziaływaćnaciągłośćekosystemów,adocierającdosiedzibludzkichmożeteżwkraczaćwobszaryNatura2000.SegmentSprzedażyniegeneruje,wporównaniuzpozostałymi,takistotnychoddziaływań,alezewzględunamasowośćiilośćklientówmożebyćźródłemaspektówodpadowychiinnychzwiązanychzkomunikacją.

GrupaidentyfikujeianalizujewskaźnikiefektywnościśrodowiskowejzgodniezwymaganiamiEMAS.WskaźnikitesąokreślanezarównodlaGrupyjakiiposzczególnychSegmentów.Odstąpionoodpodawaniawskaźnikówgłównychdlakażdejspółkiiobiektu–zuwaginazmieniającąsięstrukturęorganizacyjną,przepływyfinansowe,zarządzaniegrupowe,uznano,iżniesąoneporównywalnewlatachinieadekwatnedlapojedynczychobiektów.

WtabelizestawionoGłównewskaźnikiefektywnościśrodowiskowejjakoilorazrocznegowpływuwobszarze(A)iwskaźnikaB(wartościdodanabrutto,przeliczonanaEuro):

• efektywnośćenergetyczna[MWh/B]–jakocałkowitezużycieenergiinapotrzebywłasneiprodukcję• efektywnewykorzystaniemateriałów[Mg/B]wzakresiewykorzystaniamateriałów,zuwaginaspecyfikędziałalności,związanązezużyciempaliwiwykorzystaniemzasobówwody,odstąpionoodpublikacjiwskaźnikówzużyciamateriałówpomocniczych,wkolejnychdziałaniachGrupazamierzawprowadzićwskaźnikzużyciamateriałówbiurowych(papieru)

• woda[m3/B]• odpady[Mg/B]• różnorodnośćbiologiczna[m2/B]• emisje[Mg/B]


GRUPA ENERGA Spółki objęte weryfikacją EMAS 2013 2014

1 wskaźnik emisji do powietrza [Mg/mln EUR] R=A/B R=A/B

1a wskaźnikemisjiCO2[Mg/mlnEUR] 22042,2 16585,5

1b wskaźnikemisjiSO2[Mg/mlnEUR] 61,4 48,3

1c wskaźnikemisjiNOx[Mg/mlnEUR] 36,1 27,5

1d wskaźnikemisjipyłu[Mg/mlnEUR] 330,6 306,3

1e wskaźnikemisjiHg[Mg/mlnEUR] 0,00016 0,00012

1f wskaźnikemisjiHCl[Mg/mlnEUR] 1,789 1,711

B całkowitawartośćdodananetto[mlnEUR] 176,437 236,069

Aa CO2:emisja[Mg] 3889063,7 3915330,3

Ab SO2:emisja[Mg] 10827,9 11410,2

Ac NOx:emisja[Mg] 6360,7 6489,0

Ad pył:emisja[Mg] 591,3 523,9

Ae Hg:emisja[Mg] 0,029 0,029

Af HCl:emisja[Mg] 315,6 403,8

2 wskaźnik zużycia wody [m3/mln EUR] R=A/B R=A/B

2a wskaźnikzużyciawodypodziemnej[m3/mlnEUR] 1 788 1239

2b wskaźnikzużyciawodysieciowej[m3/mlnEUR] 1024 672

2c wskaźnikwykorzystaniapowierzchniowejwodychłodniczej[m3/mlnEUR] 3244148 2459869

2d wskaźnikzużyciawodypowierzchniowej(bezwodychłodniczejiprzepływającejprzezhydroelektrownie)[m3/mlnEUR] 21832,6 19788,4

2e wskaźnikwykorzystaniawodyprzepływającejprzezhydroelektrownienaprodukcjęeewhydroelektrowniach[[m3/mlnEUR] 200437599 141330127

2f wskaźnikściekówprzemysłowychisocjalnych(bezpochłodniczychideszczowych)[m3/mlnEUR] 16194 13965


Aa zużytawodapodziemna(celesocjalneiprzemysłowe)[m3] 315444 292 527

Ab zużytawodasieciowa(celesocjalneiprzemysłowe)[m3] 180654 158736

Ac pobranawodapowierzchniowanacelechłodnicze[m3] 572387808 580698907

Ad pobranawodapowierzchniowanaceleprzemysłowe(bezchłodniczej)[m3] 3852078 4671416

Ae wodapowierzchniowaprzepływającaprzezhydroelektrownie(napotrzebyprodukcjienergiielektrycznej)[m3] 35364608589 33363661793

Af ściekiprzemysłowe,socjalne(bezpochłodniczychideszczowych)[m3] 2 857 258 3296594

3 wskaźniki wytworzonych odpadów [Mg/mln EUR] R=A/B R=A/B

3a wskaźnikwytworzeniaodpadówniebezpiecznych[Mg/mlnEUR] 7,2 7,8

3b wskaźnikwytworzeniaodpadówinnychniżniebezpieczne(bezpopiołożużliigipsu)[Mg/mlnEUR] 32,4 1855,9

3c wskaźnikwytworzeniaodpadówpopiołożużliigipsu[Mg/mlnEUR] 2461,0 1866,7

3d wskaźnikwykorzystaniaodpadówpopiołożużliigipsu(zbieżącejprodukcjiiskładowisk)[Mg/mlnEUR] 1998,3 1916,3


Aa odpadyniebezpiecznewytworzoneprzezprowadzącychinstalacjeipodwykonawców[Mg] 1263,3 1833,0

Aaa wtymodpadyniebezpiecznewytworzoneprzezprowadzącychinstalacje[Mg] 1258,3 1540,0

Ab odpadyinneniżniebezpieczne(bez:popiołożużli,gipsu,komunalnych)wytworzoneprzezprowadzącychinstalacjeipodwykonawców[Mg] 5710,0 438131,5

Abb wtymodpadyinneniżniebezpieczne(bez:popiołożużli,gipsu,komunalnych)wytworzoneprzezprowadzącychinstalacje[Mg] 5525,5 6077,9


GRUPA ENERGA Spółki objęte weryfikacją EMAS 2013 2014

Ac wytworzoneodpadypopiołożużliigipsu[Mg] 434211,9 440669,8

Ada odpadypopiołożużliigipsuzbieżącejprodukcjiwykorzystanegospodarczo(bezskładowania)[Mg] 232080,9 284978,8

Adb odpadypopiołożużliigipsu-wykorzystanegospodarczo-wydobytezeskładowisk[Mg] 120493,0 167389,0

4 wskaźniki produktów UPS (popiołożużle i gips) [Mg/mln EUR] R=A/B R=A/B

4a wskaźniksprzedażyUP:popiołówiżużli[Mg/mlnEUR] 0,0 0,0

4b wskaźniksprzedażyUP:gipsu[Mg/mlnEUR] 0,0 0,0


Aa UPS:ilośćsprzedanychpopiołówiżużli[Mg] 0,0 0,0

Ab UPS:ilośćsprzedanegogipsu[Mg] 0,0 0,0

5 wskaźnik zużycia energii elektrycznej i ciepła na procesy administracyjne [MWh/mln EUR] R=A/B R=A/B

5a zużycieenergiiel.iciepłanaprocesyadministracyjneibiurowe[MWh/mlnEUR] 291,4 395,1


Aa zużycieenergiielektrycznejnapotrzebyadministracyjneibiurowe[MWh] 23118,2 787,0

Ab zużycieciepłanapotrzebyadministracyjneibiurowe[MWh] 28294,1 92487,8

6 wskaźnik produkcyjne R=A/B R=A/B

6a zużycieenergiielektrycznejiciepłanaprocesyprodukcjienergiielektrycznejiciepła[MWh/MWh] 7,57% 7,63%

6b udziałprodukcjienergiielektrycznejOZEwprodukcjienergiiel.[MWh/MWh] 36,37% 36,10%

6c zużycieenergiielektrycznejnapotrzebyprzesyłuidystrybucjienergiielektrycznej[MWh/MWh] 0,10% 0,09%

6d stratyprzesyłuenergiielektrycznej(energiastracona/energiawprowadzonadosieci)[MWh/MWh] 6,19% 6,01%


Aa produkcjabruttoenergiielektrycznej[MWh] 4853993,1 5103340,1

Ab produkcjabruttoenergiielektrycznejzOZEihydroelektrowniszczytowo-pompowych[MWh] 1765268,4 1842417,8

Ac produkcjabruttociepła[MWh] 1099891,8 1037116,5

Ad zużycieenergiielektrycznejiciepłanaprodukcjęenergiielektrycznejiciepła[MWh] 450620,7 468221,0

Ae przesyłenergiielektrycznej(energiawprowadzonadosieci)[MWh] 25665818,4 25816616,2

Af zużycieenergiielektrycznejnaprzesyłidystrybucjęenergiielektrycznej[MWh] 23339,0 22227,0

Ag stratyprzesyłuenergiielektrycznej[MWh] 1504987,7 1551437,5

7 wskaźnik bioróżnorodności [m2/EUR] R=A/B R=A/B

7a wskaźnikwykorzystaniaterenów[m2/mlnEUR] 4270,9 3623,4


A powierzchniaterenówzabudowanych[m2] 753540,98 855366,48

8 koszty związane ze środowiskiem [PLN/mln EUR] R=A/B R=A/B

8a wskaźnikkosztówśrodowiskowych[PLN/mlnEUR] 180049,57 167475,75

B całkowitawartośćdodananetto[EUR] 176,437 236,069

A kosztyzwiązaneześrodowiskiem[PLN] 31767405,44 39535833,63


Wkolejnychzestawieniachprzedstawiono:

• wskaźnikiwprzeliczeniunawyprodukowanąilośćenergiiiciepła[MWh]–dlaSegmentuWytwarzanie

• wskaźnikiwprzeliczeniunadystrybuowanąilośćenergiielektrycznej[MWh]–dlaSegmentuDystrybucji

• wskaźnikiwprzeliczeniunazatrudnionypersonel–dlaSegmentuSprzedażyiCentrali,tamgdziejesttomożliweimazastosowanie,odnoszącjedowybranychwymagańprawnych.

SEGMENT WYTWARZANIE

2013 2014

R=A/B R=A/B

1 wskaźnik emisji do powietrza Mg/MWh produkcji (brutto, ee+ciepło)

1a wskaźnikemisjiCO2Mg/MWhprodukcji (brutto,ee+ciepło) 0,6535 0,6381

1b wskaźnikemisjiSO2Mg/MWhprodukcji (brutto,ee+ciepło) 0,00182 0,00186

1c wskaźnikemisjiNOxMg/MWhprodukcji (brutto,ee+ciepło) 0,00107 0,00106

1d wskaźnikemisjipyłMg/MWhprodukcji (brutto,ee+ciepło) 0,00010 0,00009

B produkcjabrutto(ee+ciepło)[MWh] 5950687,8 wartości zpozwolenia 6135549,0 wartości

zpozwolenia

Aa CO2:emisjarzeczywistaiwartośćdopuszczalnawedługpozwoleń[Mg] 3889063,7 3915330,3

Ab SO2:emisjarzeczywistaiwartośćdopuszczalnawedługpozwoleń[Mg] 10827,9 15508,3 11409,3 15508,3

Ac NOx:emisjarzeczywistaiwartośćdopuszczalnawedługpozwoleń[Mg] 6360,7 8977,4 6487,6 8977,4

Ad pył:emisjarzeczywistaiwartośćdopuszczalnawedługpozwoleń[Mg] 591,3 1514,3 523,7 1514,3

2 wskaźnik zużycia wody m3/MWh produkcji (brutto, ee+ciepło) 6039,8 5533,2

2a wskaźnikzużyciawodypodziemnejisieciowej [m3/MWhprodukcji(brutto,ee+ciepło)] 0,06859 0,05989

2bwskaźnikzużyciawodypowierzchniowej(bezwodyprzepływającejprzezhydroelektrownie) [m3/MWhprodukcji(brutto,ee+ciepło]

96,8 95,4

2cwskaźnikwykorzystaniawodyprzepływającejprzezhydroelektrownienaprodukcjęeewhydroelektrowniach[MWhprodukcjiee/m3]

0,0018 0,0015

2d wskaźnikilościściekówprzemysłowych,pochłodniczychisocjalnych[m3/MWhprodukcjiee] 96,6 95,1

B produkcjabrutto(ee+ciepło)[MWh] 5950687,8 wartości zpozwolenia 6135549,0 wartości

zpozwolenia

Ba produkcjabruttoenergiielektrycznejwhydroelektrowniach[MWh] 1036738,3 870530,1

Aa pobranawodapodziemna:wartośćrzeczywistaiwartośćdopuszczalnawedługpozwoleń[m3] 315239,0 657000,0 292022,0 657000,0

Aaa pobranawodapodziemnaisieciowa:wartośćrzeczywista[m3] 408169,4 367459,9


SEGMENT WYTWARZANIE

2013 2014

R=A/B R=A/B

Abpobranawodapowierzchniowa:wartośćrzeczywistaiwartośćdopuszczalnawedługpozwoleń[m3]

576239886,0 929653000,0 585370323,3 929653000,0

Acwodapowierzchniowaprzepływającaprzezhydroelektrownie(napotrzebyprodukcjienergiielektrycznej)[m3]

35364608589 33363661793

Ad ściekiprzemysłowe,socjalneipochłodnicze[m3] 574868409,5 922534934,0 583634245,6 922534934,0

3 wskaźniki wytworzonych odpadów [Mg/MWh] (na produkcję brutto ee+ciepło) 0,073 0,143

3a wskaźnikwytworzeniaodpadówniebezpiecznychMg/MWhprodukcji(brutto,ee+ciepła) 0,000016 0,000044

3bwskaźnikwytworzeniaodpadówinnychniżniebezpiecznych(bezpopiołożużliigipsu)Mg/MWhprodukcji(brutto,ee+ciepło)

0,0005 0,0709

3c wskaźnikwytworzeniaodpadówpopiołożużliigipsuMg/MWhprodukcji(brutto,ee+ciepła) 0,0730 0,0718

3dwskaźnikwykorzystaniaodpadówpopiołożużliigipsu(zbieżącejprodukcjiiskładowisk)Mg/MWhprodukcji(brutto,ee+ciepło)

0,0592 0,0737

B produkcjabrutto(ee+ciepło)[MWh] 5950687,8 wartościzpozwolenia 6135549,0 wartości

zpozwolenia

Aa odpadyniebezpieczne:ilośćwytworzonaprzezprowadzącychinstalacjeipodwykonawców[Mg] 96,2 268,8

Aaaodpadyniebezpieczne:ilośćwytworzonaprzezprowadzącychinstalacjeiwartośćdopuszczalnawedługpozwoleń[Mg]

91,2 21972,6 33,8 21972,6

Abodpadyinneniżniebezpieczne(bez:popiołożużli,gipsu,komunalnych):ilośćwytworzonaprzezprowadzącychinstalacjeipodwykonawców[Mg]

2960,7 435054,2

Abb

odpadyinneniżniebezpieczne(bez:popiołożużli,gipsu,komunalnych):ilośćwytworzonaprzezprowadzącychinstalacjeiwartośćdopuszczalnawedługpozwoleń[Mg]

2776,2 46599,0 3011,5 46599,0

Acwytworzoneodpadypopiołożużliigipsu:ilośćrzeczywistaiwartośćdopuszczalnawedługpozwoleń[Mg]

434211,9 939500,0 440669,8 939500,0

Ad odpadypopiołożużliigipsu:ilośćwykorzystanagospodarczo-zbieżącejprodukcji[Mg] 232080,9 284978,8

Ad odpadypopiołożużliigipsu:ilośćwykorzystanagospodarczo-zeskładowisk[Mg] 120493,0 500000,0 167389,0 500000,0

4wskaźniki wytworzonych produktów UPS (popiołożużle i gips) Mg/MWh (brutto ee +ciepło)

0,0000 0,0000

B produkcjabrutto(ee+ciepło)[MWh] 5950687,8 6135549,0 A UPS:ilośćpopiołożużliigipsu[Mg] 0,0 0,0

5wskaźnik zużycia energii (ee+ciepło) przez organizację MWh/MWh produkcji (brutto, ee+ciepła)

12,76% 12,45%

B produkcjabrutto(ee+ciepło)[MWh] 5950687,8 6135549,0

A zużycieglobalneenergiielektrycznejiciepłaprzezorganizację[MWh] 759305,5 764110,9

6wskaźnik zużycia energii (ee+ciepło) na proces produkcyjny energii i ciepła MWh/MWh produkcji (brutto, ee+ciepła)

7,57% 7,63%

B produkcjabrutto(ee+ciepło)[MWh] 5950687,8 6135549,0


SEGMENT WYTWARZANIE

2013 2014

R=A/B R=A/B

A zużycieenergiinapotrzebyprodukcjienergii[MWh] 450620,7 468221,0

7wskaźnik produkcji ee i ciepła (brutto) z OZE w stosunku do całkowitej produkcji ee (brutto) [MWh/MWh]

30,60% 30,94%

B produkcjabruttoenergiielektrycznejiciepła[MWh] 5950687,8 6135549,0

A produkcjabruttoenergiielektrycznejiciepłazOZE[MWh] 1821195,3 1898145,0

8 koszty związane ze środowiskiem [PLN] 14 734 105 15 282 247

SEGMENT DYSTRYBUCJI

2013 2014

R=A/B R=A/B

1 wskaźnik strat przesyłu energii elektrycznej MWh/MWh [%] (iloraz: (A1) energii strat przesyłu przez (B) energię wprowadzoną do sieci) 5,86% 6,01%

2wskaźnik wytworzenia odpadów (niebezpiecznych, innych niż niebezpieczne i komunalnych (w tym przez podwykonawców) [Mg/MWh energii wprowadzonej do sieci] [A2/B]

0,0006401 0,0003361

3 wskaźnik wytworzenia odpadów niebezpiecznych (w tym przez podwykonawców) [Mg/MWh energii wprowadzonej do sieci] [A3/B] 0,0000453 0,0000602

4 wskaźnik zużycia energii na potrzeby przesyłu energii elektrycznej (ee) na energię wprowadzoną do sieci MWh/MWh [%] [A4/B] 0,09% 0,09%

5 wskaźnik zużycia energii na potrzeby własne organizacji, niezwiązane z przesyłem (ee+ciepło) na energię wprowadzoną do sieci MWh/MWh [%] [A5/B] 0,09% 0,36%

B energiawprowadzonadosieciENERGAOPERATOR[MWh] 25665818,390 25816616,170A1 stratyprzesyłu[MWh] 1504987,679 1551437,532A2 ilośćwytworzonychodpadów(wszystkich)[Mg 16429,080 8676,420A3 ilośćwytworzonychodpadówniebezpiecznych[Mg] 1163,750 1554,870A4 zużycieenergiielektrycznejnapotrzebyprzesyłuidystrybucji[MWh] 23339,040 22227,030A5 zużycieenergiinapotrzebywłasne,niezwiązanezprzesyłem[MWh] 23327,091 92717,839


SEGMENT SPRZEDAŻY

2013 2014

R=A/B R=A/B

1 wskaźnik wytworzenia odpadów niebezpiecznych (w tym przez podwykonawców) na wartość dodaną [Mg/mln EUR] 0,078 0,201

2 wskaźnik wytworzenia odpadów (niebezpiecznych, innych niż niebezpieczne i komunalnych) (w tym przez podwykonawców) na wartość dodaną [Mg/mln EUR] 3,368 4,339

3 wskaźnik wytworzenia odpadów niebezpiecznych (w tym przez podwykonawców) na liczbę pracowników [Mg/liczba pracowników] 0,003 0,009

4wskaźnik wytworzenia odpadów (niebezpiecznych, innych niż niebezpieczne i komunalnych) (w tym przez podwykonawców) na liczbę pracowników [Mg/liczba pracowników]

0,112 0,204

5 wskaźnik zużycia energii na potrzeby administracyjno-socjalne organizacji (ee+ciepło) na liczbę pracowników [MWh/liczba pracowników] 4,658 2,017

6 wskaźnik zużycia energii na potrzeby administracyjno-socjalne organizacji (ee+ciepło) na wartość dodaną [MWh/mln EUR] 140,028 42,969

B wartośćdodana[mlnEUR] 42,81 46,09B liczbapracowników-stan31grudniadanegoroku 1287 982

A1,3 ilośćwytworzonychodpadówniebezpiecznych[Mg] 3,3 9,3A2,4 ilośćwytworzonychodpadów-wszystkich[Mg] 144,2 200,0A5,6 zużycieenergiinapotrzebyadministracyjno-socjalneorganizacji[MWh] 5994,598 1980,421


7. KWESTIE PRAWNE

JednymzkluczowychzadańProgramuZarządzaniaŚrodowiskowegojest–zapewnienieidentyfikacjiwymagańprawnych,związanychzaspektamiśrodowiskowymiiocenęzgodnościznimi.Wprzypadkustwierdzeniaodstępstwodwymagańplanowanesąniezwłocznekorekcjeidziałaniakorygujące,bytakieodstępstwaniepojawiłysięwprzyszłości.Grupaanalizujerównieżryzykazwiązanezkwestiamiprawnymi,wszczególnościdotyczącezmieniającychsięregulacji.

Mającnauwadze,żeobszarfunkcjonowaniaGrupyobejmujetereny,podlegająceniekiedyspecjalnejochronieprzyrodniczej,szczególnąwagęprzywiązujemydozapewnieniazgodnościprawnejprowadzonychwtakichwarunkachprocesów,wtyminwestycyjnych.

Obiekty wytwórcze Segmentu Wytwarzanie zlokalizowane są w: Obiekty wytwórcze spółki Energa Wytwarzanie zlokalizowane są w:

W przypadku spółki Energa-Operator linie 110kV przechodzą przez:

10 specjalnych obszarach ochrony siedlisk Natura 2000

10 obszarach chronionego krajobrazu

Parku Krajobrazowym Dolina Słupi, otulinieSłowińskiego Parku Narodowego,Rezerwacie Bobrów na Rzece Pasłęce

5 obszarach specjalnej ochrony ptaków Natura 2000

6 rezerwatów przyrody

80 obszarów NATURA 2000

12 parków krajobrazowych

Obiekty wytwórcze spółki Energa Wytwarzanie zlokalizowane są w:









specjalnychobszarachochronysiedliskNatura2000

obszarachspecjalnejochronyptakówNatura2000

obszaruochronnegokrajobrazu

ParkuKrajobrazowymDolinaSłupi,otulinieSłowińskiegoParkuNarodowego,RezerwacieBobrównaRzeczePasłęce

Linie 110kV ENERGA-OPERATOR zlokalizowane są w:

Obiekty wytwórcze spółki Energa Wytwarzanie zlokalizowane są w:









rezerwatówprzyrody

parkówkrajobrazowych

obszarówNATURA2000

Realizując procesy inwestycyjne Spółki Grupy, a w szczególności ENERGA Operatorprowadzą aktywny dialog z interesariuszami, między innymi poprzez stronę na którejprzygotowanonarzędzieinformatycznedozgłaszaniapytańdotyczącychkonkretnejinwestycji http://www.energa-operator.pl/formularz_zgloszeniowy.xml.

Ponadtoopracowaneraportyodziaływaniainwestycjinaśrodowiskoumieszczanesąnastronie http://www.energa-operator.pl/25231.xml


Identyfikacjawymagańprawnychnastępujewsposóbujednoliconydlawszystkichspółek.Wymaganiazestawionesąwrejestrze,zawierającymzidentyfikowanedlacałegosektoraenergetycznegoszczegółowewymagania.Rejestrzawieraidentyfikacjeaktuprawnego,wymaganieiewentualnesankcjezabrakjegorealizacji.Wymaganiapodzielonesąnakategorie(zharmonizowanezkategoriamiaspektówśrodowiskowych)–omówionojewrozdziale4.Aspektyśrodowiskowe.

CykliczniekażdazeSpółekdokonujeprzegląduzaktualizowanegorejestruiwskazujewymaganiaadekwatnedojejdziałań.Wrejestrzedokumentowanesąrównieżwynikiocenyzgodnościzwymaganiami.

Niezależnieodrejestruogólnychwymagań,podobnejprocedurzepoddawanesąobowiązkiokreślonewindywidualnychpozwoleniaidecyzjachspółek.

Wyniki oceny zgodności:

1.WszystkieSpółkiposiadająniezbędnepozwolenia i zgłoszenia,związanezaspektamiśrodowiskowymi:a.pozwoleniazintegrowane(instalacjeElektrociepłowniaOstrołękaA,ElektrowniaOstrołękaB,ElektrociepłowniaElbląg,ElektrociepłowniaKalisz,składowiskaodpadówpaleniskowychElektrowniOstrołękaorazElektrociepłowniElbląg)

b.decyzjenauczestnictwowsystemiehandluemisjami(ElektrociepłowniaOstrołękaA,ElektrowniaOstrołękaB,ElektrociepłowniaKalisz,ElektrociepłowniaElblągiCiepłowniaŻychlin)

c.pozwoleniawodnoprawnenapobórwodyzujęćpodziemnychipowierzchniowychd.pozwoleniawodnoprawnenaodprowadzanieścieków,wtymzawierającychsubstancjeszczególnieszkodliwedlaśrodowiskawodnego

e.decyzjenagospodarowanieodpadami,wtymnawytwarzanieodpadówf. decyzjezatwierdzająceinstrukcjeprowadzeniaskładowiskodpadówpaleniskowych

2.Wszystkiespółkiprowadząwymaganąsprawozdawczość:a.domarszałkówwojewództw,właściwychdlaichobszarówdziałania,ozakresiekorzystaniaześrodowiskaiwysokościnależnychopłatorazowytwarzanychodpadach

b.dokrajowejbazyKOBiZE,oemisjachgazówcieplarnianychiinnychsubstancji–wzakresiefunkcjonowaniaicharakterystykiinstalacji

c.dowojewódzkichinspektorówochronyśrodowiska,oprzekroczeniuobowiązującychwartościprogowychdlatransferówzanieczyszczeńwprowadzanychdopowietrza,wściekachorazodpadache-PRTRwzakresieinstalacjiobjętychpozwoleniamizintegrowanymi

d.sprawozdawczośćprowadzonejestdoGUSiAREwtymwzakresiearkuszyOS-1(powietrze),OS-3(ścieki)

e.dowojewódzkichinspektorówochronyśrodowiskaowynikachprowadzonychpomiarówibadań3.Wszystkiespółkiwnosząopłatyzakorzystanieześrodowiska,wtymzasubstancjeraportowanewramache-PRTR.


4.Spółkiprowadząceinstalacjeobjętesystememhandluemisjami[ElektrociepłowniaOstrołękaA,ElektrowniaOstrołękaB,ElektrociepłowniaElbląg,ElektrociepłowniaKalisz,CiepłowniaŻychlin]prowadząmonitoring,niezależną,corocznąweryfikacjęiumarzająuprawnieniaemisyjne.

5.Spółkipowadząwymaganepomiary:a.zobligowanewpozwoleniach–pomiaryemisjidopowietrza,ilościijakościścieków,temperaturywódchłodniczychorazilościpobieranejwody

b.winstalacjachENERGAElektrownieOstrołękaorazwElektrociepłowniaElbląg–ciągłepomiaryemisjidopowietrza

c.dlainstalacjiobjętychpozwoleniamizintegrowanymi–okresowepomiaryhałasud.dlainstalacjielektroenergetycznych:stacjiilinii–pomiarypólelektromagnetycznych

6.Spółkiprowadząrównieżokresoweprzeglądyinadzoryurządzeńochronyśrodowiskawynikającezobowiązkównałożonychprzezprawobudowlane.

7.Spółkinadzorująurządzeniaisprzętochronyppoż.orazposiadajądokumentacjęniezbędnąwzakresieochronyprzeciwpożarowejiwybuchowej.

8.Spółkiprowadząmonitoringporealizacyjnywpływównaśrodowisko,wprzypadkuinwestycjiobjętychtakimwymogiem(np.wzakresiefarmwiatrowych).

Zestawienie informacji o wymaganych i posiadanych pozwoleniach i zgłoszeniach instalacji

Spółka

Rodzaj i ilość pozwoleń dla danej instalacji

Instalacjezintegrowane

komponentowe–odopuszczalnej emisjidopowietrza

komponentowe–zezwolenienaemisjęGHGizatwierdzenieplanumonitorowania

komponentowe–wodnoprawne

dotyczącepoboruwodyiodprowadzaniaścieków

komponentowe –nagospodarowanie

odpadamizgłoszenia

ENERGAElektrownieOstrołękaSA

1pozwolenie obejmujące:EEOAEEOBEEOŁEEOS

- 1 3 3 2

-ElektrociepłowniaOstrołękaA[EEOA]-ElektrowniaOstrołękaB[EEOB]-składowiskoodpadówpaleniskowychŁęg[EEOŁ]-oczyszczalniaścieków[EEOS]

ENERGAWytwarzanieSA - - -

2[FW]4[ESP]

22[MEWStraszyn]6[MEWKoszalinn]20[MEWSłupsk]11[MEWElb-Olsztyn]1[MEWOława]5[EW]

3[FW]1[ESP]

6[MEWStraszyn]4[MEWKoszalinn]3[MEWSłupsk]

9[MEWElb-Olsztyn]1[MEWOława]1[EW]

1[ESP]1[MEWStraszyn]1[MEWSłupsk]

3[EW]

ElektrowniaWłocławek[EW]ElektrowniaŻydowo[ESP]Elektrowniewodne[MEW]Farmywiatrowe[FW]Farmafotowoltaiczna[FV]

ENERGAKogeneracjaSp.zo.o.1[EE],1[EEJ]1[EK]

1[CZ]1[EE]1[EK]1[CZ]

1[EE]1[EK] 1[EEJ]

1[EE]1[CWy]1[CZ]

ElektrociepłowniaElbląg[EE]składowiskoEEJagodno[EEJ],oczyszczalniaściekówEE[EES]ElektrociepłowniaKalisz[EK] oczyszczalniaściekówEK[EKS]CiepłowniaŻychlin[CZ]ElektrociepłowniaWinnica[EWi]CiepłowniaWyszogród[CWy]

ENERGAOPECSp.zo.o. - - - - - 1

ENERGAOperatorSA- - -

16[Gd]13[Ka]5[Ks]5[OE]20[Pl]19[To]

7[Gd]16[Ka]14[Ks]10[OE]4[Pl]17[To]

Zgłoszenialinii110kV:52[Gd]71[Ka]61[Ks]75[OE]51[Pl]75[To]

ZgłoszeniaGPZ48[Ka]35[Pl]

Oddziały:-Gdańsk[Gd],-Kalisz[Ka],-Koszalin-Słupsk[Ks],-Olsztyn-Elbląg[OE],-Płock[Pl],-Toruń[To]

ENERGAObrótSA - - - - - -ENERGAObsługaiSprzedażSp.zo.o. - - - - - -

ENERGAOświetlenieSp.zo.o. - - -1

- 1

ENERGACUW Sp.zo.o. - - - - - -

ENERGASA - - - - - -



8. ODPOWIEDZIALNOŚĆ NA POZIOMIE LOKALNYM

StrategiazarządzaniaśrodowiskowegoorazzarządzanieryzykiemGrupyuwzględniazintegrowanepodejściedowpływunaśrodowiskonakażdymetapiedziałalnościfirmy(przyjętepolityki,celeimierniki)inakażdympoziomieorganizacji–poczynającodspółkizarządzajacej,dokażdejinstalacjiijejobiektów.

Zintegrowanepodejściezapewnia,iżkażdyobiektobjetysystememzarządzania:

• ustanowionodlaniegoodpowiedniezasadyeksploatacji• jestnadzorowany• uwzględnianyjestwanalizeaspektów• analizowanaiocenianiajestjegozgodnośćprawna• jestobjętyobszaremcelówizadań• podleganadzorowisystemowemu,wtymokresowymaudytom

Niezależnieodpowyższego,specyfikaicharakterdziałalnościsegmentówwymagainnegoustawieniadlanichpriorytetów:

• DlaSegmentuWytwarzaniatoprzedewszystkimminimalizacjaryzykzwiązanychzszerokimzakresemuregulowańprawnych,opisującychszczegółowosposóbiwarunkiprowadzeniadziałalności,wtymwtzw.dokumentachreferencyjnychnajlepszychdostepnychtechnik(BAT).

• WSegmencieDystrybucjiwiodącejestrozwijaniesiecielektroenergetycznej,optymalizacjarozpływówenergiiiminimalizacjastratprzesyłu,przyrównoczesnymzapewnieniuposzanowaniaświataprzyrodypodczasrealizowanychremontówiinwestycji.

• SegmentSprzedaży,tozaśrelacjezklientamiimożliwośćzarównooferowaniaimtradycyjnychproduktówwnowoczesnysposób(nowekanałykomunikacji)jakiinnowacyjnychrozwiązańużytkowaniaizarządzaniaenergiąprzezjejkonsumentów(efektywnośćenergetyczna).

Opróczprojektówinwestycyjnychuwzględniającychaspektbiznesowy,Grupapodejmujeinicjatywyprośrodowiskowezachowaniabioróznorodnościiochronyobszarówcennychprzyrodniczojakoefektswojegozrównoważonegopodejściadobiznesu,atakżedialoguzinteresariuszamiirealizacjiichoczekiwań.

Wśródtychdziałańwskazuje:

• BilansowaniebezpośrednichipośrednichemisjiCO2związanychzprowadzonądziałalnością• RaportowaniedoorganizacjiCarbonDisclosureProject,którapromujewprowadzaniewfirmachrozwiązańprzeciwdziałającychzmianomklimatycznym

• Promowanieproekologicznychzachowańpoprzezumieszczanienamateriałachmarketingowychinośnikachreklamowych(takichjak:druki,koperty,projektynadrukównasamochody)piktogramówzhasłamizachęcającymidoponownegowykorzystaniadanegoprzedmiotulubwskazującymiporadydotyczącezracjonalnegoużytkowania

• StosowaniepapieruzcertyfikatemFSCprzydrukuwydawnictwzewnętrznychikorporacyjnych


• Projektyochronybocianabiałego„Bezpiecznegniazdapodnapięciem”

Zainstalowane,przywspółpracyzPolskimTowarzystwemPrzyjaciółPrzyrody„proNatura”platformypodbocianiegniazda,wponad9tysiącachlokalizacji,zabezpieczająlinieniskiegoiśredniegonapięcia,chroniącbocianieżycie.NazainstalowanychprzezENERGĘplatformachgniazdujeponad18tysięcybocianów,czyliokoło20proc.populacjiwszystkichprzylatującychdoPolski.Wroku2013,dziękiwspółpracyENERGIzprzyrodnikamiuruchomionorównieżogólnopolskipunktinformacyjny0 801 BOCIAN(nrtelefonu0801262426),wktórymspecjaliściudzielająpraktycznychporad,awraziekoniecznościpomocy.

„EnergetyczniobrączkarzeGrupyENERGA”

DziękiwspółpracyGrupyENERGAorazPTPP„proNatura”iStacjiOrnitologicznejMuzeumiInstytutuZoologiiPolskiejAkademiiNaukpowstałunikatowynaskalęEuropyprojekt,wktórego4edycjachpracownicyEnergizaobrączkowalijużblisko5tysięcybocianichpiskląt–liczbazaobrączkowanychwPolscebocianówwzrosłao100proc.ByłtopierwszyprzypadekwPolsce,kiedyenergetycyzaangażowalisięwobrączkowaniebocianówbiałych.

Obrączkowanieułatwiaidentyfikacjęposzczególnychbocianówipozwalaśledzićichlosypoopuszczeniugniazd,natrasachwędrówekwEuropieiAfryce.Napoczątku2014rokupojawiłysiępierwszesygnałydotycząceoznaczonychbocianówpowracającychdoPolski.Informacjeozaobrączkowanychprzezenergetykówptakachpochodziłym.in.zRumunii,anawetzSudanu.

5 tysięcypiskląt

zaobrączkowanychprzezenergetykówzGrupyENERGA

ponad 9 tysięcyplatformpodbocianiegniazda,któreco

rokuchroniąsiedliskaatymsamymżycieconajmniej20%populacjibocianówprzylatującychdo

Polski.

ponad 800interwencjiwroku2013

dziękiinfolinii 0-801BOCIAN


• Fundusz dla Przyrody–konkursgrantowyzainicjowanyprzezGrupęiTowarzystwoPrzyjaciółPrzyrody„proNatura”,któregocelemjestrealizacjaprojektówsłużącychochroniewybranychgatunkówzwierzątiroślin.Wramachfunduszuwspartom.in.projektyrenowacjigniazdbocianichumieszczonychnadrzewachibudynkach,projektyochronyważkizalotkiwiększej,gągołaitraczanurogęsia,pięciugatunkównietoperzy,sowybłotnejorazzagrożonychstanowiskwierzbylapońskiej,storczykakrwistegoorazbrzozyniskiej.

• Programzarybianiarzek-ENERGAuczestniczymywzarybianiujeziorirzekzgodniezichcharakterem.Wprowadzanesądonichwyłączniegatunki,którewystępująwstanienaturalnyminiesągatunkamiobcymi.Procesnadzorująichtiolodzy,czuwającynadzachowaniemproporcjizarybieńirównowagiekosystemu.

GrupaENERGAzapewniadostępdoniniejszejdeklaracjinastronieinternetowejhttps://grupa.energa.pl/index.xmlwzakładce„dlaotoczenia”.Dodatkoweinformacje,dotyczącezrównoważonegorozwojuikwestiiśrodowiskowychzawartesąponadtowraportachodpowiedzialnegobiznesuGrupy,równieżdostępnychnastronieinternetowej.

Zainteresowanibardziejszczegółowymiinformacjami,wtymdotyczącymiposzczególnychobiektówSpółekGrupy,mogąjeuzyskaćposkierowaniuzapytanianaadres:[email protected]

WszystkiekwestiezrównoważonegorozwojuizarządzaniaśrodowiskowegonapoziomieGrupyENERGA,koordynowanesąikomunikowaneprzezDepartamentPrawno-ŚrodowiskowyENERGACentrumUsługWspólnychSp.zo.o.,działającywtymobszarzewimieniuENERGASA–spółkizarządzającejGrupą.


9. ZAŁĄCZNIK 1. WYKAZ SPÓŁEK GRUPY ENERGA, OBJĘTYCH WERYFIKOWANYM PROGRAMEM ZARZĄDZANIA ŚRODOWISKOWEGO

1. ENERGASA

2. ENERGA-OPERATORSA

3. ENERGA-OBRÓTSA

4. ENERGAWytwarzanieSA

5. ENERGAObsługaiSprzedażSp.zo.o.

6. ENERGAElektrownieOstrołękaSA

7. ENERGAKogeneracjaSp.zo.o.

8. ENERGAOświetlenieSp.zo.o.

9. ENERGAOPECSp.zo.o.

10. ENERGACentrumUsługWspólnychSp.zo.o.


10. ZAŁĄCZNIK 2. WYKAZ SPÓŁEK I OBIEKTÓW GRUPY ENERGA PODDANYCH REJESTRACJI EMAS

Lp. Obiekty ENERGA Adres Kod pocztowy

Miejscowość

1 ENERGASA SiedzibaSpółki al.Grunwaldzka472 80-309 Gdańsk

2 ENERGACentrumUsługWspólnychSp.zo.o.

SiedzibaSpółki al.Grunwaldzka472 80-309 Gdańsk

3 ENERGAELEKTROWNIEOSTROŁĘKASA

ElektrociepłowniaOstrołękaA ElektrowniaOstrołękaB

ul.Elektryczna5 07-410 Ostrołęka

4 ENERGAKogeneracja Sp.zo.o.

ElektrociepłowniaElbląg ul.Elektryczna20A 82-300 Elbląg


CiepłowniaŻychlin ul.Narutowicza72 99-320 Żychlin


CiepłowniaWyszogród ul.Niepodległości22d 09-450 Wyszogród


ElektrociepłowniaWinnica ul.Wspólna3A 06-120 Winnica


ElektrociepłowniaKalisz ul.Torowa115 62-800 Kalisz


SiedzibaSpółki ul.Elektryczna20A 82-300 Elbląg

10 ENERGA-OBRÓTSA Salonsprzedaży ul.Hetmańska12-14 82-300 Elbląg

11 ENERGA-OBRÓTSA BiuroENERGA-OBRÓT ul.Piłsudskiego19 82-300 Elbląg

12 ENERGA-OBRÓTSA BiuroENERGA-OBRÓT ul.Energetyków24 75-201 Koszalin

13 ENERGA-OBRÓTSA BiuroENERGA-OBRÓT ul.Grunwaldzka184 80-266 Gdańsk

14 ENERGA-OBRÓTSA BiuroENERGA-OBRÓT ul.Grunwaldzka186 80-266 Gdańsk

15 ENERGA-OBRÓTSA/ENERGAObsługaiSprzedażSp.zo.o.

CentraleSpółek ul.Grunwaldzka472OliviaGate

80-309 Gdańsk

16 ENERGA-OBRÓTSA Salonsprzedaży ul.Grunwaldzka472DOliviaSix

80-309 Gdańsk

17 ENERGA-OBRÓTSA Salonsprzedaży ul.10Lutego33 81-364 Gdynia

18 ENERGA-OBRÓTSA BiuroENERGA-OBRÓT ul.Niecała12 62-800 Kalisz

19 ENERGA-OBRÓTSA Salonsprzedaży ul.Zamkowa8 62-800 Kalisz

20 ENERGA-OBRÓTSA Salonsprzedaży/BiuroENERGA-OBRÓT

ul.Dworcowa3 10-554 Olsztyn

21 ENERGA-OBRÓTSA Salonsprzedaży ul.Piłsudskiego39 09-410 Płock

22 ENERGA-OBRÓTSA BiuroENERGA-OBRÓT ul.Wyszogrodzka106 09-410 Płock

23 ENERGA-OBRÓTSA BiuroENERGA-OBRÓT ul.Piaski31 87-500 Rypin

24 ENERGA-OBRÓTSA BiuroENERGA-OBRÓT ul.Przemysłowa114 76-200 Słupsk

25 ENERGA-OBRÓTSA Salonsprzedaży ul.Tuwima6/7 76-200 Słupsk

26 ENERGA-OBRÓTSA Salonsprzedaży ul.CzerwonaDroga1 87-100 Toruń

27 ENERGA-OBRÓTSA Salonsprzedaży ul.Dworcowa17 75-201 Koszalin

28 ENERGAObsługaiSprzedażSp.zo.o.

Drukarnia ul.18Stycznia40 87-300 Brodnica

29 ENERGAOPECSp.zo.o. SiedzibaSpółki ul.Celna13 07-410 Ostrołęka

30 ENERGA-OPERATORSA SiedzibaSpółki ul.MarynarkiPolskiej130

80-557 Gdańsk

31 ENERGA-OPERATORSA CentralnaDyspozycjaMocyENERGA-OPERATORSA

ul.MarynarkiPolskiej130

80-557 Gdańsk



Miejscowość

32 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiLębork ul.Krzywoustego34A 84-300 Lębork

33 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiWejherowo ul.Przemysłowa18 84-200 Wejherowo

34 ENERGA-OPERATORSA SiedzibaOddziałuKoszalin ul.Morska10 75-950 Koszalin

35 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiKartuzy ul.3Maja39 83-300 Kartuzy

36 ENERGA-OPERATORSA RegionalnaDyspozycjaMocyKoszalin

ul.Morska10 75-950 Koszalin

37 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiKoszalin ul.Morska10 75-950 Koszalin

38 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiTczew-Starogard

ul.Nowa5 83-110 Tczew

39 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiKołobrzeg ul.Rolna3 78-100 Kołobrzeg

40 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiElbląg ul.Elektryczna20 82-300 Elbląg

41 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiBiałogard ul.Kołobrzeska32 78-200 Białogard

42 ENERGA-OPERATORSA SiedzibaOddziałuToruń ul.JózefaBema128 87-100 Toruń

43 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiLidzbarkWarmiński

ul.Bartoszycka14 11-100 LidzbarkWarmiński

44 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiToruń Pl.Fr.Skarbka7/9 87-100 Toruń

45 ENERGA-OPERATORSA RegionalnaDystrybucjaMocyToruń

Pl.Fr.Skarbka7/9 87-100 Toruń

46 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiOlsztyn ul.Cicha7 10-408 Olsztyn

47 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiOstróda ul.Przemysłowa13 14-100 Ostróda

48 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiKutno ul.Sobieskiego20 99-300 Kutno

49 ENERGA-OPERATORSA SiedzibaOddziałuOlsztyn ul.Tuwima6 10-950 Olsztyn

50 ENERGA-OPERATORSA RegionalnaDyspozycjaMocyOlsztyn

ul.Tuwima6 10-950 Olsztyn

51 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiBrodnica ul.18Stycznia40 87-300 Brodnica

52 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiSzczecinek ul.Kaszubska24A 78-400 Szczecinek

53 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiSłupsk ul.Przemysłowa114 76-200 Słupsk

54 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiCzłuchów ul.Koszalińska6A 77-300 Człuchów

55 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiCiechanów ul.Mławska3 06-400 Ciechanów

56 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiMława ul.Warszawska127 06-500 Mława

57 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrbucjiDrawskoPom. ul.Starogrodzka34 78-500 DrawskoPomorskie

58 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiBytów ul.Mickiewicza9 77-100 Bytów

59 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiPłock ul.Wyszogrodzka106 09-400 Płock

60 ENERGA-OPERATORSA SiedzibaOddziałuPłock ul.Wyszogrodzka106 09-400 Płock

61 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiKonin ul.Kleczewska41 62-510 Konin

62 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiTurek ul.Górnicza14 62-700 Turek

63 ENERGA-OPERATORSA RegionalnaDyspozycjaMocyPłock

ul.Graniczna59 09-400 Płock

64 ENERGA-OPERATORSA SiedzibaOddziałuGdańsk ul.MarynarkiPolskiej130

80-557 Gdańsk

65 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiWłocławek ul.Duninowska8 87-800 Włocławek

66 ENERGA-OPERATORSA RegionalnaDyspozycjaMocyGdańsk

ul.MarynarkiPolskiej130

80-557 Gdańsk

67 ENERGA-OPERATORSA SiedzibaRejonuDystrybucjiGdańsk-Gdynia

ul.Reja23 80-870 Gdańsk

68 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiKoło ul.Toruńska96 62-600 Koło

69 ENERGA-OPERATORSA SiedzibaOddziałuKalisz Al.Wolności8 62-800 Kalisz

70 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiJarocin ul.Batorego26 63-200 Jarocin



Miejscowość

71 ENERGA-OPERATORSA RegionalnaDyspozycjaMocyKalisz

Al.WojskaPolskiego35 62-800 Kalisz

72 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiKalisz Al.WojskaPolskiego35 62-800 Kalisz

73 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiKępno ul.Młyńska10 63-600 Kępno

74 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiOstrówWielkopolski

ul.Zamenhofa2 63-400 OstrówWielkopolski

75 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiKwidzyn ul.Łąkowa38 82-500 Kwidzyn

76 ENERGA-OPERATORSA RejonDystrybucjiGrudziądz ul.M.C.Skłodowskiej6/7

86-300 Grudziądz

77 ENERGA-OPERATORSA ZastępczaCentralnaDyspozycjaMocy/RegionalnaDyspozycjaMocyGdańsk,PunktObsługiPrzyłączeń

ul.Morska118c 81-225 Gdynia

78 ENERGAOświetlenie Sp.zo.o.

RegionCentrum ul.Graniczna57 09-402 Płock


RegionCentrum Pl.FryderykaSkarbka7/9

87-100 Toruń


RegionZachód ul.Moniuszki8a 78-230 Karlino


RegionPółnoc ul.Dworcowa22 14-420 Młynary


RegionPółnoc ul.Krzywoustego34A 84-300 Lębork


RegionPółnoc ul.Portowa10 84-120 Władysławowo


RegionPółnoc ul.Przemysłowa18 84-200 Wejherowo


RegionPółnoc ul.Grottgera7 81-809 Sopot


CentralaSpółki ul.Rzemieślnicza17/19 81-855 Sopot


RegionZachód ul.Morska33D 75-212 Koszalin


RegionZachód ul.Rolna3 78-100 Kołobrzeg


RegionPółnoc ul.Rakowiec8 82-200 Malbork


RegionPółnoc ul.Nowa5 83-110 Tczew


RegionPółnoc ul.Pelplińska24 83-200 StarogardGdański


RegionPółnoc ul.Wybickiego30 83-050 Kolbudy


RegionCentrum ul.Brzeska19 88-200 Radziejów


RegionCentrum ul.Sobieskiego20 99-300 Kutno


RegionCentrum ul.18stycznia40 87-300 Brodnica


RegionCentrum ul.Mławska1 06-400 Ciechanów


RegionZachód ul.Koszalińska6A 77-300 Człuchów



Miejscowość


RegionCentrum ul.Warszawska127 06-500 Mława


RegionZachód ul.Rybacka4a 76-200 Słupsk


RegionZachód PlacZesłańcówSybiru1 78-400 Szczecinek


RegionZachód ul.Koszalińska52 76-100 Sławno


RegionZachód ul.Mickiewicza9 77-100 Bytów


RegionCentrum ul.Duninowska8 87-800 Włocławek


RegionPółnoc ul.Koszarowa1,ul.WojskaPolskiego

82-550 Prabuty


RegionCentrum ul.M.C.Skłodowskiej6/7

86-300 Grudziądz


RegionPółnoc ul.Dworcowa23 83-400 Kościerzyna


RegionPółnoc ul.Brzozowa3/ul.Brzozowa

83-340 Sierakowice

108 ENERGA WYTWARZANIESA

CentralaSpółki ul.Grunwaldzka42a 83-000 PruszczGdański


EWRościno Rościno1 78-200 Białogard


EWBraniewo ul.Młynarska1 14-500 Braniewo


EWRutki Rutki51 83-330 Żukowo


EWŁapino ul.Zagłoby5 83-050 Kolbudy


EWRosnowo Lisowo2 76-042 Manowo


EWPruszczII ul.Zastawna 83-000 PruszczGdański


EWStraszyn ul.Spacerowa33 83-010 Straszyn


EWBielkowo ul.Szkolna15 83-050 Kolbudy


EWPrędzieszyn ul.Hoffmanna5 83-010 Straszyn


EWJuszkowo ul.Raduńska38 83-000 PruszczGdański


EWKuźnice ul.Raduńska17/19 83-010 Straszyn


EWPruszcz ul.Zastawna8 83-000 PruszczGdański


EWStockiMłyn StockiMłyn 83-130 Pelplin


EWOwidz ul.Mostowa2 83-211 Jabłowo,Kolincz


EWWadąg Wadąg10 10-373 Olsztyn



Miejscowość


EWCzarnocińskiePiece Czarnocin61 83-250 Skarszewy


EWRakowiec Rakowiec 82-200 Malbork


EWPierzchały ul.Pierzchały21 14-526 Płoskinia


EWKolincz Drogagłówna106 83-211 Jabłowo


EWPieniężno ul.Mickiewicza16 14-520 Pieniężno


EWŁyna ul.AlejaWojskaPolskiego30C

10-229 Olsztyn


EWBrąswałd Brąswałd69 11-001 Dywity


EWKotowo Morawa13 11-100 LidzbarkWarmiński


EWNiedalino Niedalino57 76-024 Niedalino


EWWojdyty Koniewoosada10 11-100 LidzbarkWarmiński


EWBorowo Borowo4 78-540 KaliszPomorski


EWSmołdzino Smołdzino 76-214 Smołdzino


EWDrzeżewo Drzeżewo 76-220 Główczyce


EWŁebień Łebień 76-241 StaraDąbrowa


EWPoganice Poganice 76-230 Potęgowo


EWŁupawa Łupawa 76-242 Łupawa


EWGałąźniaMała GałąźniaMała8 77-140 Kołczygłowy


EWStrzegomino Strzegomino 76-248 DębnicaKaszubska


EWStruga Struga1 77-100 Bytów


EwSkarszówDolny SkarszówDolny11 76-248 DębnicaKaszubska


EWKrzynia Krzynia2 76-248 DębnicaKaszubska


EWKępice ul.1gomaja3 77-230 Kępice


EWŻelkowo Żelkowo 76-220 Główczyce


EWBiesowiceI Kawka1 77-230 Kępice


EWBiesowiceII Kawka1 77-230 Kępice


EWKępka Kępka 77-230 Kępice



Miejscowość


EWCiecholub Ciecholub 77-230 Kępice


EWWłocławek ul.Płocka171 87-800 Włocławek


ESPŻydowo Żydowo121 76-012 Żydowo


EWOławaII ul.ZwierzyniecDuży1 55-200 Oława


FWKarścino StacjarozdzielczaGPZ 78-230 Karlino


FWBystra StacjarozdzielczaGPZ 83-021 Bystra


EWLidzbarkWarmiński ul.Krzywa2 11-100 LidzbarkWarmiński


FWKarcino StacjarozdzielczaGPZ 78-132 Nowogardek


FWFotowoltaiczna DzielnicaRudniki,działkanr202/10

80-718 Gdańsk


FWMyślino StacjarozdzielczaGPZ 78-120 Gościno


11. OŚWIADCZENIE WERYFIKATORA ŚRODOWISKOWEGO W SPRAWIE CZYNNOŚCI WERYFIKACYJNYCH I WALIDACYJNYCH

deklaracja Środowiskowa 2014

Documents