delimitacja otoczenia miasta w badaniach statystyki · pdf fileska delimitacja otoczenia...
TRANSCRIPT
Dep
art
am
en
t B
ad
ań
Reg
ion
aln
ych
i Ś
rod
ow
iska
Delimitacja otoczenia miasta
w badaniach statystyki publicznej
Robert Buciak
Marek Pieniążek
Główny Urząd Statystyczny
Polityka miejska – wyzwania, doświadczenia, inspiracje
Warszawa, 25 czerwca 2013 r.
Dep
art
am
en
t B
ad
ań
Reg
ion
aln
ych
i Ś
rod
ow
iska
Plan prezentacji
1. Delimitacje obszarów funkcjonalnych
opracowane przez statystykę publiczną
przed 1989 r.
2. Przegląd współczesnych delimitacji
Wskaźniki
Porównanie zasięgów
3. Podsumowanie
2
Dep
art
am
en
t B
ad
ań
Reg
ion
aln
ych
i Ś
rod
ow
iska
Delimitacje obszarów metropolitalnych
z 1968 i 1972 r.
3
Kryteria liczby mieszkańców i struktury zatrudnienia
Dep
art
am
en
t B
ad
ań
Reg
ion
aln
ych
i Ś
rod
ow
iska
Delimitacja okręgów przemysłowych z 1980 r.
4
Kryteria udziału i zagęszczenia zatrudnionych w przemyśle
oraz dojazdów do pracy
Dep
art
am
en
t B
ad
ań
Reg
ion
aln
ych
i Ś
rod
ow
iska
Delimitacja okręgów przemysłowych z 1980 r.
5
Delimitacja rejonów intensywnych dojazdów do
pracy z 1983 r.
Kryterium udziału wyjeżdżających do pracy do ośrodka
centralnego
Dep
art
am
en
t B
ad
ań
Reg
ion
aln
ych
i Ś
rod
ow
iska
Zmiany gospodarcze i ich skutki dla
prowadzonych badań regionalnych
6
• Zaprzestanie monitorowania pracujących
w gospodarce uspołecznionej
• Likwidacja państwowych gospodarstw rolnych
• Intensywny rozwój stref suburbanizacji
• Znaczny wzrost liczby mikroprzedsiębiorstw, dla których
pozyskuje się ograniczony zakres informacji
• Skupienie się statystyki regionalnej na monitorowaniu
jednostek administracyjnych
Dep
art
am
en
t B
ad
ań
Reg
ion
aln
ych
i Ś
rod
ow
iska
Współczesne delimitacje
7
Obszary funkcjonalne
miast
DEGURBA
(Eurostat)
LUZ
(URBAN AUDIT)
MOF
(IGiPZ PAN)
Klasyfikacja przestrzenna
Typologia gospodarcza
Dep
art
am
en
t B
ad
ań
Reg
ion
aln
ych
i Ś
rod
ow
iska
DEGURBA - wskaźniki
Kryterium gęstości zaludnienia i minimalnej liczby ludności
w oparciu o siatkę kwadratów (1 km x 1 km).
Klasyfikacja wszystkich jednostek LAU 2 (NTS 5) na:
• tereny gęsto zaludnione (centra miejskie, obszary
miejskie) – ≥50% ludności zamieszkuje klastry
o wysokiej gęstości zaludnienia (≥1500 osób/km2)
i liczbie ludności ≥50 tys. mieszkańców;
• pośrednie (miasta, przedmieścia) – klastry gridów,
w których <50% ludności zamieszkuje gridy wiejskie
i <50% ludności gridy o dużej gęstości zaludnienia;
• obszary słabo zaludnione (wiejskie) – klastry gridów,
w których ≥50% ludności zamieszkuje gridy wiejskie.
8
Dep
art
am
en
t B
ad
ań
Reg
ion
aln
ych
i Ś
rod
ow
iska
DEGURBA – obszary pośrednie
9
DEGURBA
klasyfikacja jednostek
przestrzennych według
stopnia urbanizacji
Dep
art
am
en
t B
ad
ań
Reg
ion
aln
ych
i Ś
rod
ow
iska
Szersze strefy miejskie programu Urban Audit
• Program Urban Audit (pilotaż w 1998 r.) kolejne edycje w 2003 r., 2006 r., 2009 r., 2012 r.
• Od edycji 2012 miasta zdefiniowane zgodnie z klasyfikacją DEGURBA i rozszerzenie liczby miast z 45 w poprzedniej edycji projektu do 68;
• Delimitacja szerszych stref miejskich (LUZ) na podstawie wyników badania Przepływy ludności związane z zatrudnieniem.
• LUZ stanowi ciągły obszar utworzony z gmin, z którego powyżej 15% pracowników najemnych dojeżdża do pracy do miasta rdzeniowego.
10
Dep
art
am
en
t B
ad
ań
Reg
ion
aln
ych
i Ś
rod
ow
iska
Wsparcie działań dotyczących planowania
i prowadzenia polityki regionalnej
11
Lista miast Urban Audit Białystok Koszalin Siedlce
Bielsko-Biała Kraków Słupsk
Bydgoszcz Legnica Sosnowiec
Bytom Leszno Stalowa Wola
Chełm Lubin Stargard Szcz.
Chorzów Lublin Suwałki
Częstochowa Łomża Szczecin
Elbląg Łódź Świdnica
Ełk Nowy Sącz Tarnów
Gdańsk Olsztyn Tczew
Gdynia Opole Tomaszów Maz.
Gliwice Ostrowiec Św. Toruń
Głogów Ostrów Wlkp. Tychy
Gniezno Pabianice Wałbrzych
Gorzów Wlkp Piła Warszawa
Grudziądz Piotrków Tryb. Włocławek
Inowrocław Płock Wrocław
Jastrzębie-Zdrój Poznań Zabrze
Jelenia Góra Przemyśl Zamość
Kalisz Radom Zgierz
Katowice Ruda Śląska Zielona Góra
Kielce Rybnik Żory
Konin Rzeszów
Dep
art
am
en
t B
ad
ań
Reg
ion
aln
ych
i Ś
rod
ow
iska
Porównanie MOF a LUZ
12
Dep
art
am
en
t B
ad
ań
Reg
ion
aln
ych
i Ś
rod
ow
iska
Klasyfikacja przestrzenna gmin
13
• Praca metodologiczna „Typologia gmin” ma na celu
stworzenie podziału gmin uwzględniającego
współczesne przemiany
Dep
art
am
en
t B
ad
ań
Reg
ion
aln
ych
i Ś
rod
ow
iska
Typologia gospodarcza gmin
14
• Praca metodologiczna „Typologia gmin” ma na celu
stworzenie podziału gmin uwzględniającego
współczesne przemiany
Kryteria:
• Liczba miejsc noclegowych na 1000
mieszkańców w wieku produkcyjnym
• Liczba podmiotów gospodarki
narodowej w sekcjach J-N PKD2007
na 1000 mieszkańców w wieku
produkcyjnym
• Udział pracujących w przemyśle
i budownictwie (sekcje B-F PKD2007)
• Udział pracujących w rolnictwie,
leśnictwie i rybactwie
(sekcja A PKD2007)
• Udział gospodarstw rolnych
produkujących głównie na rynek
Dep
art
am
en
t B
ad
ań
Reg
ion
aln
ych
i Ś
rod
ow
iska
Porównanie zasięgów - Szczecin
15
LUZ – MOF Typologia - Klasyfikacja
Dep
art
am
en
t B
ad
ań
Reg
ion
aln
ych
i Ś
rod
ow
iska
Porównanie zasięgów - Szczecin
16
LUZ – Typologia Porównanie zasięgów
Dep
art
am
en
t B
ad
ań
Reg
ion
aln
ych
i Ś
rod
ow
iska
Porównanie zasięgów - Rzeszów
17
LUZ – MOF Typologia - Klasyfikacja
Dep
art
am
en
t B
ad
ań
Reg
ion
aln
ych
i Ś
rod
ow
iska
Porównanie zasięgów - Rzeszów
18
LUZ – Typologia Porównanie
Dep
art
am
en
t B
ad
ań
Reg
ion
aln
ych
i Ś
rod
ow
iska
Porównanie zasięgów - Poznań
19
LUZ – MOF Typologia - Klasyfikacja
Dep
art
am
en
t B
ad
ań
Reg
ion
aln
ych
i Ś
rod
ow
iska
Porównanie zasięgów - Poznań
20
LUZ – Typologia Porównanie
Dep
art
am
en
t B
ad
ań
Reg
ion
aln
ych
i Ś
rod
ow
iska
Porównanie zasięgów - Warszawa
21
LUZ – MOF Typologia - Klasyfikacja
Dep
art
am
en
t B
ad
ań
Reg
ion
aln
ych
i Ś
rod
ow
iska
Porównanie zasięgów - Warszawa
22
LUZ – Typologia Porównanie
Dep
art
am
en
t B
ad
ań
Reg
ion
aln
ych
i Ś
rod
ow
iska
Podsumowanie
• Delimitacja
– jasne kryteria, porównywalne w skali kraju;
– aktualność;
– spójność w skali UE.
• Kryteria
– użytkowanie ziemi;
– aktywność ekonomiczna;
– dojazdy do pracy.
23
Dep
art
am
en
t B
ad
ań
Reg
ion
aln
ych
i Ś
rod
ow
iska
Dziękujemy za uwagę