diary of irrawady

23
“ဒီ ဒီဒီ ဒီပိုစ့္ကို ၿပစုရၿခင္း၏ ရည္ရယ္ခက္ ပိုစ့္ကို ၿပစုရၿခင္း၏ ရည္ရယ္ခက္ ပိုစ့္ကို ၿပစုရၿခင္း၏ ရည္ရယ္ခက္ ပိုစ့္ကို ၿပစုရၿခင္း၏ ရည္ရယ္ခက္ ဧရာ၀တီၿမစ္အေၾကာင္းကို သိရွိေစလိုတ ့ရည္ရြ ယ္ခက္န ႔ ၿပစုေရးသားခ ့ၿခင္း ၿဖစ္ပါတယ္။ကၽြ န္ေတာ္ ေလ့လာဖတ္ရႈထားတာ တြန႔ ယခင္က ဧရာ၀တီအတြ က္ၿပစုေရးသားထားခ ့ၾကတ ့ စာေရးဆရာေတြ ့ စာအုပ္ေပါင္းမားစြ ာထ မွ စာဖတ္သူေတြ သိရွိသင့္တ့ စိတ္၀င္းစားဖြ ယ္ရာအေၾကာင္းအရာမားကို ေကာက္နႈတ္ၿပီး တစ္နွစ္နီးပါးအခိန္ယူကာ စုစည္းခ ့ၿခင္း ၿဖစ္ပါ တယ္ခင္ဗား။ဒီပိုစ့္ကိုဖတ္မိ တ ့သူတိုင္း ဧရာ၀တီရ ့ေကးဇူးတရားေတြ ကို သိရိွနာလည္နိုင္ၾကပါေစ။ဧရာ၀တီရ ့ ဒုကၡေတြ ကိခံစားနားလည္နိုင္ပါေစ။ ဒီပုိစ့္ကိုဖတ္မိတ ့သူတိုင္းဟာ ဧရာ၀တီၿမစ္ၾကီး အဓြ န္႔ရွည္ တည္တံ့ေစဖိ႔အတြ က္ဆိုရင္ ၿမစ္ထ ကေနတ့ အမႈုက္တစ္ရြ က္၊ ေပါင္းတစ္ပင္ကအစ ဖယ္ရွားေပးခင္တ ့စိတ္ရွိသူ ၿဖစ္ပါေစလိ႔ ဆုေတာင္းပါတယ္။ ကၽြ န္ေတာ္ ကိုယ္တိုင္လည္း ဧရာ၀တီၿမစ္ရ ့အေၾကာင္းကို စိတ္၀င္စားသူေတြ သိရွိေစလိုတ ့ ရည္ရြ ယ္ခက္အစစ္အမွန္န ႔သာ ၿပစု ရးသားခ့ၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။ဒီစကားဟာ အမွန္ၿဖစ္ခ ့မယ္ဆိုရင္ ဧရာ၀တီၿမစ္ဟာ ကမာၻပက္ၿပီးသည့္တိုင္ေအာင္ တည့္တံခိုင္ၿမနိုင္ပါေစ..။ေအးခမ္းစြ ဆက္လက္စီးဆင္းနိုင္ပါေစ..။ ဒီေဆာင္းပါးအတြ က္ လိုအပ္တ ့အခက္အလက္ေတြ ကိအာက္ပါ စာအုပ္မား၊သတင္း၀ဘ္ဆိုဒ္ မားမွ ရယူပါသည္။ : http://en.wikipedia.org : http://wikimyanmar.co.cc : http://forum.myanmar-technicians.org : http://madankoo.blogspot.com : http://mmcpcommunity.net : (ဆရာ) တိုက္စိုး- ဧရာ၀တီ : (ဆရာ) နတ္ႏြ ယ္- ၿမန္မာၿပည္ေၿမာက္ပိုင္း : (ဆရာ) စိန္မိးၿမင့္-ဧရာ၀တီ သက္ရွည္ကန္းမာပါေစ : (ဆရာ) ေမာင္တင္ဦး(ေၿမာင္းၿမ)- အသက္ေသြ းေၾကာ ဧရာ၀တီ : (ဆရာ) သြ င္ေအာင္ - ရာဇ၀င္ထ က ဘုရင္မ : (ဆရာ) ၿမင့္မိုးေအာင္- ဧရာ၀တီ : (ဆရာ) အိုးေ၀မိး- မဟာသတိ႔သမီး : ၿမနဒီ ေခတ္ေဟာင္းေတးမားစုစည္းမႈ : ၿမန္မာ့စြ ယ္စံုကမ္း အတြ (၁၅) ဒီပိုစ့္ထမွပါတ့ ပါဠိအခိ ႔ကို စိတ္ရွည္လက္ရွည္ ရွာေဖြ ေပးၿပီး ၿမန္မာအနက္ၿပန္ေပးတ ့ အိႏၵိယနိုင္ငံ၊ နာလႏၵာ တကၠသုိလ္မွ အရွင္သုဇာတန ႔ ကခင္ၿပည္နယ္ပံုၿပင္ကို သိသေလာက္ေၿပာၿပေပးခ ့တ ့ ကခင္ၿပည္နယ္မွ သူငယ္ခင္း အ၀မ္၊ ရတနာပံခတ္က ဆရာေစာေမာင္ေမာင္ေရးဖြ ႔ခ ့ေသာ “ဧရာ၀တီၿမစ္ေစ”ဆိုတ ့ ရတုပိုဒ္စံုကဗာကို ရွာေဖြ ပိ႔ေပးခ ့တ ့ ေမာင္ဘုန္းတိအား ေကးဇူးအထူးတင္ရွိပါတယ္ခင္ဗား.. လးစားစြာၿဖင္ကိုရင္ ကိုရင္ ကိုရင္ ကိုရင္ ( http://madankoo.blogspot.com http://madankoo.blogspot.com http://madankoo.blogspot.com http://madankoo.blogspot.com ) 18.05.2012, 18.05.2012, 18.05.2012, 18.05.2012,Friday, riday, riday, riday, 17.37 (gmt) 17.37 (gmt) 17.37 (gmt) 17.37 (gmt) @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

Upload: -

Post on 24-Oct-2014

2.050 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: Diary of Irrawady

““““ဒဒဒဒပစက ၿပစရၿခငး၏ ရညရြယခကပစက ၿပစရၿခငး၏ ရညရြယခကပစက ၿပစရၿခငး၏ ရညရြယခကပစက ၿပစရၿခငး၏ ရညရြယခက

ဧရာ၀တၿမစအေၾကာငးက သရေစလတရညရြယခကန႔ ၿပစေရးသားခၿခငး ၿဖစပါတယ။ကၽြနေတာ ေလလာဖတရႈထားတာ ေတြန႔ ယခငက ဧရာ၀တအတြကၿပစေရးသားထားခၾကတ စာေရးဆရာေတြရ စာအပေပါငးမားစြာထမ စာဖတသေတြ သရသငတ စတ၀ငးစားဖြယရာအေၾကာငးအရာမားက ေကာကနႈတၿပး တစနစနးပါးအခနယကာ စစညးခၿခငး ၿဖစပါ တယခငဗား။ဒပစကဖတမ တသတငး ဧရာ၀တရေကးဇးတရားေတြက သရနာလညနငၾကပါေစ။ဧရာ၀တရ ဒကၡေတြက ခစားနားလညနငပါေစ။ ဒပစကဖတမတသတငးဟာ ဧရာ၀တၿမစၾကး အဓြန႔ရည တညတေစဖ႔အတြကဆရင ၿမစထ ကေနတ အမႈကတစရြက၊ ေပါငးတစပငကအစ ဖယရားေပးခငတစတရသ ၿဖစပါေစလ႔ ဆေတာငးပါတယ။ ကၽြနေတာ ကယတငလညး ဧရာ၀တၿမစရအေၾကာငးက စတ၀ငစားသေတြ သရေစလတ ရညရြယခကအစစအမနန႔သာ ၿပစ ေရးသားခၿခငးၿဖစပါတယ။ဒစကားဟာ အမနၿဖစခမယဆရင ဧရာ၀တၿမစဟာ ကမာၻပကၿပးသညတငေအာင တညတ ခငၿမနငပါေစ..။ေအးခမးစြာ ဆကလကစးဆငးနငပါေစ..။ ဒေဆာငးပါးအတြက လအပတအခကအလကေတြက ေအာကပါ စာအပမား၊သတငး၀ဘဆဒ မားမ ရယပါသည။

: http://en.wikipedia.org : http://wikimyanmar.co.cc : http://forum.myanmar-technicians.org : http://madankoo.blogspot.com : http://mmcpcommunity.net : (ဆရာ) တကစး- ဧရာ၀တ : (ဆရာ) နတႏြယ- ၿမနမာၿပညေၿမာကပငး : (ဆရာ) စနမးၿမင-ဧရာ၀တ သကရညကနးမာပါေစ : (ဆရာ) ေမာငတငဥး(ေၿမာငးၿမ)- အသကေသြးေၾကာ ဧရာ၀တ : (ဆရာ) သြငေအာင - ရာဇ၀ငထက ဘရငမ : (ဆရာ) ၿမငမးေအာင- ဧရာ၀တ : (ဆရာ) အးေ၀မး- မဟာသတ႔သမး : ၿမနဒ ေခတေဟာငးေတးမားစစညးမႈ : ၿမနမာစြယစကမး အတြ (၁၅)

ဒပစထမပါတ ပါဠအခ ႔က စတရညလကရည ရာေဖြေပးၿပး ၿမနမာအနကၿပနေပးတ အႏၵယနငင၊ နာလႏၵာ တကသလမ အရငသဇာတန႔ ကခငၿပညနယပၿပငက သသေလာကေၿပာၿပေပးခတ ကခငၿပညနယမ သငယခငး အ၀မ၊ ရတနာပ ေခတက ဆရာေစာေမာငေမာငေရးဖြ႔ခေသာ “ဧရာ၀တၿမစေစ”ဆတ ရတပဒစကဗာက ရာေဖြပ႔ေပးခတ ေမာငဘနးတ႔ အား ေကးဇးအထးတငရပါတယခငဗား..

ေလးစားစြာၿဖင ကရငကရငကရငကရင (((( http://madankoo.blogspot.comhttp://madankoo.blogspot.comhttp://madankoo.blogspot.comhttp://madankoo.blogspot.com)))) 18.05.2012,18.05.2012,18.05.2012,18.05.2012,FFFFriday,riday,riday,riday, 17.37 (gmt)17.37 (gmt)17.37 (gmt)17.37 (gmt) @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

Page 2: Diary of Irrawady

လနဒနၿမသ၊ ၿမသားေတြဟာ ၿမကၿဖတစးေနတ သမးၿမစၾကးအေၾကာငးက အေမရကနနငငသားေတြကေတာ သတ႔ရမစၥစပၿမစၾကးအေၾကာငးက တခမးတနားေဖာထတၾကတယ။ကးရးယားနငင သားေတြကၿပနေတာလညး ဟနၿမစၾကးအေၾကာငးက တဖြ႔တႏြ႔န႔ဂဏယၾကၿပနတယ။အဂစၾကညပါအး..သတ႔ရနငးၿမစၾကး ခမးနားၾကးကယပက လကမတစေထာငေထာငရ အမနးခငးတရတနငငဆ သတ႔ရယနစၿမစၾကးက ေရႊၿမစၾကးလ႔ေတာင အမႊနးတငၾကတယ။အလပ ကမာၻနငငေအသးသးဟာ သတ႔ရခမးနားၾကးကယတၿမစၾကးေတြက သပတနဖးထားၾကတယ။ၿမစၾကးေတြန႔ပါတသတၿပး ခမးနားတရာဇ၀ငေတြ ေပါကဖြားခတယ။ဘယေတာမမရးနငတ အပယာမသြားနငတ ယဥေကးမႈေတြ ထြနးကားခတယ။ သတ႔ေတြအားလး အဒၿမစၾကးေတြက ဥးေခါငးတစလး အသကတစခလ ၿမတနးၾကတယ။ တနဖးထားၾကတယ။

ကၽြနေတာတ႔နငငမာလညး ဧရာ၀တဆတ ခမးနားတ ယဥေကးမႈၿပတကၾကးတစခရခမးနားတာပါ။ဧရာ၀တဆတာန႔ ကၽြနေတာတ႔နငငရ အသကေသြးေၾကာၿမစၾကး၊ ၿမနမာနငငရစပါးကၾကးတစခဆၿပး ေယဘယေၿပးၿမငၾကမာပါ။ဒေလာကအခကအလကေထာ၀ရမသမးပကထားနငပါဘး။ဘာေၾကာင ရာဇအားလးရမခငလ႔ ေခၚဆနငရတာလ..မခငဆတ စကားလးက ဘာေၾကာငသးနႈနးရတာလတာလဧရာ၀တရအေၾကာငးက ေၿပာၾကမယဆရငေတာကၽြနေတာ သသေလာကထက ၿပနမရမယ ဆရင

သတ႔သမးရသမငးအကဥးသတ႔သမးရသမငးအကဥးသတ႔သမးရသမငးအကဥးသတ႔သမးရသမငးအကဥး........

သမရသကတမး ရငကကပက အရငၾကညပါအး။ပတာအၿမေၿမာကဘက တ႔မာ ၿမစဖားခၿပး စးဆငး လာတ “အငမငခ

““““သတ႔သမးရ ဒငယာရသတ႔သမးရ ဒငယာရသတ႔သမးရ ဒငယာရသတ႔သမးရ ဒငယာရ””””

လနဒနၿမသ၊ ၿမသားေတြဟာ ၿမကၿဖတစးေနတ သမးၿမစၾကးအေၾကာငးက ၀ငၾကြားစြာေၿပာရငး ဂဏယတတၾကတယ။ အေမရကနနငငသားေတြကေတာ သတ႔ရမစၥစပၿမစၾကးအေၾကာငးက တခမးတနားေဖာထတၾကတယ။ကးရးယားနငင သားေတြကၿပနေတာလညး ဟနၿမစၾကးအေၾကာငးက တဖြ႔တႏြ႔န႔ဂဏယၾကၿပနတယ။အဂစ နငငသားေတြ

နငးၿမစၾကး ခမးနားၾကးကယပက လကမတစေထာငေထာငန႔ ဟစေၾကြးၾကၿပနတယ။ကၽြနေတာတ႔ယနစၿမစၾကးက ေရႊၿမစၾကးလ႔ေတာင အမႊနးတငၾကတယ။အလပ ကမာၻနငငေ

အသးသးဟာ သတ႔ရခမးနားၾကးကယတၿမစၾကးေတြက သပတနဖးထားၾကတယ။ၿမစၾကးေတြန႔ပါတသတၿပး ခမးနားတတြ ေပါကဖြားခတယ။ဘယေတာမမရးနငတ အပယာ၀ငပၿပငေတြ ရခတယ။ ေခတအဆကဆက ေပာကကြယ

မသြားနငတ ယဥေကးမႈေတြ ထြနးကားခတယ။ သတ႔ေတြအားလး အဒၿမစၾကးေတြက ဥးေခါငးတစလး အသကတစခလ

တဆတ ခမးနားတ ယဥေကးမႈၿပတကၾကးတစခရတယ။ ခမးနားတာမ ရာဇဆတာန႔ ကၽြနေတာတ႔နငငရ အသကေသြးေၾကာၿမစၾကး၊ ၿမနမာနငငရစပါးကၾကးတစခဆၿပး

ၿမငၾကမာပါ။ဒေလာကအခကအလကေလးန႔ေတာ ဧရာ၀တဟာ ကၽြနေတာတ႔ေတြရ အသညးနလးက မသမးပကထားနငပါဘး။ဘာေၾကာင ရာဇ၀ငန႔ခၿပး ခမးနားတယလ႔ ေၿပာနငတာလ..။ ဘာေၾကာင ဧရာ

မခငဆတ စကားလးက ဘာေၾကာငသးနႈနးရတာလတာလတရအေၾကာငးက ေၿပာၾကမယဆရငေတာ သ႔သမငးန႔ သ႔ရအဓပၸါယက ခနထားလ႔မရပါဘး..

ကၽြနေတာ သသေလာကထက ၿပနမရမယ ဆရင...

သမရသကတမး ရငကကပက အရငၾကညပါအး။ပတာအၿမေၿမာကဘက “ထလာေရခေတာငန႔ အငမငခ(ေမခ)” န႔ “မလခ”ၿမစနစသြယဟာ ၿမစၾကးနားၿမအထက

ငၾကြားစြာေၿပာရငး ဂဏယတတၾကတယ။ အေမရကနနငငသားေတြကေတာ သတ႔ရမစၥစပၿမစၾကးအေၾကာငးက တခမးတနားေဖာထတၾကတယ။ကးရးယားနငင --

နငငသားေတြကလညး န႔ ဟစေၾကြးၾကၿပနတယ။ကၽြနေတာတ႔

ယနစၿမစၾကးက ေရႊၿမစၾကးလ႔ေတာင အမႊနးတငၾကတယ။အလပ ကမာၻနငငေတြ အသးသးဟာ သတ႔ရခမးနားၾကးကယတၿမစၾကးေတြက သပတနဖးထားၾကတယ။ၿမစၾကးေတြန႔ပါတသတၿပး ခမးနားတ

ရခတယ။ ေခတအဆကဆက ေပာကကြယ မသြားနငတ ယဥေကးမႈေတြ ထြနးကားခတယ။ သတ႔ေတြအားလး အဒၿမစၾကးေတြက ဥးေခါငးတစလး အသကတစခလ

ခမးနားတာမ ရာဇ၀ငန႔ခၿပး ဆတာန႔ ကၽြနေတာတ႔နငငရ အသကေသြးေၾကာၿမစၾကး၊ ၿမနမာနငငရစပါးကၾကးတစခဆၿပး

တဟာ ကၽြနေတာတ႔ေတြရ အသညးနလးက ။ ဘာေၾကာင ဧရာ၀တက

မခငဆတ စကားလးက ဘာေၾကာငသးနႈနးရတာလတာလ..။ အတာေၾကာင ..သ႔သမငးအကဥးက

လနေဂြေရခေတာင” ၿမစနစသြယဟာ ၿမစၾကးနားၿမအထက (၂၈)မငအကြာမာ

Page 3: Diary of Irrawady

ေပါငးဆၿပး ဧရာ၀တက ေမြးဖြားသန႔စငေပးခတယ။မေန႔တစေန႔က မဟတပါဘး။နစသနးေပါငး (၄၀)ေကာဆတ ပရေစၧဒက သရတညၿငမမႈက အထငးသားေတြ႔ၿမငနငပါတယ။အမညနာမရ ၿပးၿပညစတ အနကကလညး ၾကညလကပါ အး..။ဧရာဆတ စကားလးကရာေဖြၾကညမယဆရင ခရစနစ(၁၄၈၅)ခ အငး၀ေရႊနနးရငလကထကက ရတနာေစတ -ေကာကစာမာ ေရးထးခတယလ႔ စြယစကမးထမာ ေတြ႔ရပါတယ။ဧရာ၀တရ အဓပၸါယဟာ ပါဠဘာသာ “ဧရာ၀ဏနင ဧရာဝတ”တ႔မ ဆငးသကလာဟနရၿပး “ဧရာ၀ဏ”ဆတာ သၾကားမငးစးေသာ အဖးမၿဖတနငတ စးေတာဆငၾကးက ဆလၿခငးၿဖစပါသည။“ဧရာဝတ”ဆေသာ စကားလးကေတာ႔ အနကအဓပၸါယထငရားနးစပမႈမရေပမယ႔ “ဤ( - )” အကၡရာျဖည႔စြကလက ဧရာ+ဝတလ႔ ခြျပး ဖြင႔ဆခကအရဆလင 'ဧရာ'ဟေသာစကားလးအတြက အနကအဓပၸါယအား သးသန႔ရာမရေသာလညး "ဝတ" ဆေသာပဒအတြက အကင႔သကၡာႏင႔ျပည႔စျခငးလ႔ အနကအဓပၸါယထြကပါတယ။ ထ႔ေၾကာင ဧရာ၀တက အကးေကးဇးေတြန႔ ထမႊမးထားတ႔ ရတနာျမစၾကးတစစငး”လ႔ ဆလငလညး ရနငပါေပတယ။ ဒါက ဧရာ၀တဆတနာမရ ရးရငးတ ဂဏယစရာအနကပါ…။

နတေဂာေခတက(ခရစယာနမကးကြယမ) ကခငရးရာပၿပငထမာေတာ ဧရာ၀တၿမစၿဖစေပၚလာပက အခလ ဖြငဆပါ တယ။“စၾကာ၀ဠာလဟာၿပငၾကးထမာ အဖဓါတန႔အမဓါတေပါငးစပၿပး အငေဂါင၀မဂနတမငးၾကးဆတာ ၿဖစလာခတယ။ အဒနတမငးၾကးဟာ ညာလကန႔ ေရႊခြကကကင ဘယလကန႔ ေငြခြကကကငၿပး မဟာအဏၰ၀ါအတြငးက ေရတစခြကစ ခပယတယ။ၿပးေတာ အဒေရေတြန႔ ေၿမာကအရပမာရတ ေတာငထပေတြေပၚက ေလာငးခလကတအခါ ညာဘကမာ ေမခၿမစ၊ဘယဘကမာ မလခၿမစဆၿပး ေပၚေပါကလာၾကတယ။အဒၿမစနစသြယဟာ အစဥအတငး စးဆငးသြားၾကၿပး ခငခရနဂါေဒသအနးမာေပါငးဆမရာမ ဧရာ၀တၿမစအၿဖစ ေပၚေပါကလာခတယ။ဧရာ၀တၿမစဟာ ကမာၻေလာကၾကးရ ပထမဆးၿမစၿဖစၿပး အၿခားၿမစမားထက ထးၿခားေသာ အခငးအရာမားက ဧရာ၀တၿမစမာ ေတြ႔နငတယ” ဆၿပး ဒ႑ာရ ဆနဆန ဖြငဆထားပါေသးတယ။ဒါက သပက ဒ႑ာရဆနၿပး ၿငငးမရတ သမရသမငးေၾကာငးတစခ…

အငမငခ(ေမခ)န႔ မလခၿမစနစသြယလးဟာ ဟမ၀ႏာေတာငတနးရ အေရ ႔ေတာငပငးမ ၿမစဖားခလာၿခငး၊ အငမငခ (ေမခ)ဟာ ပတာအၿမ -ေၿမာကဘက လငေဂြလာေရခေတာငထြဋမ စတငစးဆငးလာၿခငးတ႔ေၾကာင ဧရာ၀တၿမစေရဟာ ၿမစေၾကာငးတစေလာက အလြနေအးၿမပါတယ။ၿမစနစခေပါငးဆတေနရာမာ ၿမစေရဟာ တမလညးတမ၊ ၾကညလညး

Page 4: Diary of Irrawady

ၾကညလငေနၿပး ေရထကၾကညလကရင ငါးၾကးငါးငယတ႔ သြားလာလႈပရားေနတာက အရငးသား ေတြ႔ၿမငနငတယလ႔ ဆ ပါတယ။တာပနၿမစ၊ ၿမစငယၿမစ၊ ေရႊလၿမစ၊မးၿမစန႔ ဧရာ၀တရေနာငေတာ ခငးတြငးၿမစတ႔ဟာ ေခတအဆကဆက ဧရာ၀တၿမစၾကး တညတခငၿမဖ႔အတြက အဓက ေရေ၀ၿမစၾကးမားေနရာက အေကာငးဆးေထာကပ ေပးခၾကတယ။ ဒေနရာမာ ခငးတြငးၿမစက ဧရာ၀တရေနာငေတာၿမစၾကးလ႔ ေၿပာဆရတအေၾကာငးေလးက နညးနညးရငးၿပပါရေစ။ သမငးအေထာကအထားအရ အတအကမၿပနငေပမ ကၽြနေတာဖတခဘးတ သမငးေလးက ဒလပါ။

မလဧရာ၀တၿမစဟာ မႏေလးေနရာေလာကကေန စစေတာငးျမစန႔ဆကႏြယေနၿပး ခငးတြငးၿမစကေတာ ဒေန႔ ဧရာ၀တ ၿမစန႔ဆတေနရာကေန ပငလယထက သ႔ဘာသာတစကယတညး စးဆငးေနတ ျမစၾကးပါတ။ပပၸါးေတာငကလပၾကး ေပါကကြေလာကတအခနမာ ေနျပညေတာေနရာကေန ေျမၾကးက စ႔စ႔တကသြားၿပး အဒအခနမာ ပႏငငေတာတစခ ပကသြားရပါတယ။ စစေတာငးျမစလညး ၿမစေခါငးျပတသြားၿပး ဧရာ၀တဟာ ျမစေၾကာငးက ေကြ႔ေကာကရာေဖြရငး ခငးတြငးၿမစန ေပါငးဆပါတယ။ဒါေပမ ဒအေၾကာငးအရာဟာ ကယကယၿပန႔ၿပန႔မေတြ႔ရပ ပၿပငလလ ရာဇ၀ငလလပ ရ ခတာပါ။တစခ ႔သၾကမယေတာင မထငပါဘး။ကၽြနေတာလညး တစၾကမတစခါပဖတခဘးတာပါ။သမငးအေထာကအ -ထားအရ ၿပပါဆရငေတာ ဒထကပၿပးၿပစရာမရပါဘး။အဒအေၾကာငးေၾကာင ခငးတြငးၿမစက ဧရာ၀တရေနာငေတာလ႔ ကၽြနေတာ သးႏႈနးရၿခငးၿဖစပါတယ။ဒအေၾကာငးက ၿငငးခနလ႔ေကာငးမအေၾကာငးအရာၿဖစေပမ သမငးအေထာက အထား မၿပညစမႈေၾကာင ကြယေပာကသြားတယလ႔ ထငပါတယ။အဓက ေခာငးလကတကမားအေနန႔ ေခာငးမၾကး -ေခာငး၊ စလငးေခာငး၊ မနးေခာငး၊ မနးေခာငး၊ မငးတနးေခာငး၊ ပငးေခာငး၊ ယငးေခာငး၊ ေဒါငးေသေခာငးန႔ ဗြကၾကး -ေခာငးတ႔ဟာ ဧရာ၀တမာ လာေရာကအားၿဖညရငး အဆးသတၾကပါတယ။

ကခငၿပညနယ၊ မႏေလးတငး၊ စစကငးတငး၊ မေကြးတငး၊ ဧရာ၀တတငး၊ ရနကနတငးစတ ၿမနမာနငငရ အေရးပါၿပး အခကအခာကတၿမၾကးေတြက ရင၀ယသားသမးပမာ ပြတသတကစယစးဆငးရငး (၁၃၅၀)မငဆတ ေကာလားၾကး က သ႔မရ လပေၿပၿပစမႈက ေဖာၿပေနၿပနတယ။ ဧရာ၀တရၿမစ၀မးအကယဟာ (၄၁၃,၆၇၄)စတရနးကလမတာ ရပါတယ။ အဒအကယအ၀နးဟာ ၿမနမာနငင စစေပါငးအကယအ၀နးရ (၆၁)ရာခငႏႈနးေကာရပါတယ။ ၿမနမာနငငရ ထက၀က -ေကာတအကယအ၀နးက သမရရငအပၾကးန႔ လႊမးၿခထားတ မခငၾကးပါ။ဒါက သမရခမးနားၾကးကယတ ထထည ပမာဏပါ..။

Page 5: Diary of Irrawady

ဧရာ၀တန႔ ပါသတသတၿပး ေနာကထပ ခနထားလ႔မရနငတာက သမရ အနမအၿမငအတကအကက စတကးယဥ ဆနဆန ဖနတးေပးထားတ ၿမစကဥးၾကး သးခအေၾကာငးပါပ..။

ပထမၿမစကဥးပထမၿမစကဥးပထမၿမစကဥးပထမၿမစကဥး

ၿမစၾကးနားၿမမ စနဆငးလာၿပး မင(၅၀)၀နးကငအကြာ ဆငဘရြာအလြနတြင (၃၆)မငခန႔ရညလားမ ပထမၿမစကဥးက စတငပါတယ။ၿမစကမး နစဘကအကြာအေ၀းဟာ ကက(၅၀)ခန႔သာရေတာၿပး အရနန႔စးဆငးလာတၿမစေရဟာ ေကာက -ေတာငေတြက တကခကၿပး စးဆငးေနတ တေ၀ါေ၀ါၿမညသက ၿမစေအာကဘက တစမငေလာကအကြာအေ၀းကအထ ၾကားနငပါတယ။တစခါတစရ ေရ ႔တညတညမာ ေကာကေတာငၾကးကာဆးထားသညပမာၿမငလကရၿပး ၿမစေၾကာငးဟာ လး၀ေပာကသြားသကသ႔ ထငရသညဟဆပါတယ။ဧရာ၀တရအေရ ႔ဘကကမးထပတြငရေသာ သမငးၾကးရြာနားသ႔ အေရာကတြင ကက(၈၀၀)ခန႔အထကယၿပန႔လာၿပး ပထမၿမစကဥးက အဆးသတပါတယ။ဆငဘရြာအလြနမ စခတ ပထမၿမစကဥးဟာ သမငးၾကးရြာနားေရာကသညအထ (၃၆)မငခန႔ ရညလားပါတယ။

ဒတယၿမစကဥးဒတယၿမစကဥးဒတယၿမစကဥးဒတယၿမစကဥး…………

ဗနးေမာၿမမထြကခြာလာၿပး (၁၈)မငခန႔ေ၀းတစငးကနးရြာအနးမာ ဧရာ၀တရ (၁၄)မငခန႔ရညလားတ ဒတယၿမစကဥးက စတငပါတယ။ေပ(၈၀၀)ခန႔ၿမငတ ေကာကေတာငၾကးတစခဟာ ၿမစကဥးရဘယဘကအ၀က ဆးတားထားၿပး ကမး နစဖကအကယဟာ ကက(၁၅၀)ခန႔သာရပါတယ။ေရႊဂၿမအထက သေဘာၤ၀ငးရြာအနးတြင ဒတယၿမစကဥးက အဆး သတၿပး အေနာကဘက ကသာၿမသ႔ ဆကလကစနဆငးပါတယ။ ကသာၿမ႕မ ထးခငၿမ၊ ထမတဖန အပေခာမား အလြနေပါမားသညဟ စာေပတြငနာမညၾကးလေသာ ၿမေတာငရြာ၊ ဆကလကၿပး မဇၥမေဒသ သကသာက၀ငမငးမား

Page 6: Diary of Irrawady

လာေရာကနနးစကခဖးသညဟဆေသာ တေကာငးၿမ႕ေဟာငးကၿဖတေကာကာ မငေလးဆယခန႔ေ၀းေသာ မလညရြာ သ႔ ေရာကပါသည။

တတယၿမစကဥးတတယၿမစကဥးတတယၿမစကဥးတတယၿမစကဥး…………

မးကတၿမရ ဆပကမးၿမၿဖစတ သပတကငးၿမရအထက မလညရြာမ စတငပါတယ။ တတယၿမစကဥးဧရယာထမာရတ သပတကငးၿမမ ေအာကဘက(၂)မငခန႔ စနဆငးလာရင အညာေဒသရ အထငကရဘရားတစဆၿဖစတ သဟေတာ ဘရားရရာ သဟေတာကၽြနးသ႔ ေရာကပါတယ။ထဘရားပြေတာကာလတြင တတယၿမစကဥးတစေလာကတြင ဘရားဖး ေလၾကး၊ ေလငယမားၿဖင ၿပညနကေနသညဟ ဆၾကပါတယ။ေရးဘရငမားလကထကက ထဘရားန႔ (၃)မင အကြာ အေ၀းအတြငးက သား၊ ငါး ေဘးမေပးထားခဖးသညဟ ဧရာ၀တသမငးစာအပမားတြင ဖတရပါတယ။တတယနငငက ထေထာငခေသာ အေလာငးမငးတရားၾကး၏ ေရႊဘၿမအေရ ႔ဘက ေကာကေၿမာငးၿမအနးအေရာကတြင (၃၈)မင ရည လားတ တတယၿမစကဥးက အဆးသတပါတယ။

ထၿမစကဥး သးခကား ဧရာ၀တရ ခနထားလ႔မရတ သမဘ၀ အခကအခေတြမားစြာထမ တစခၿဖစပါတယ။

နာမညတမရား လတမရားနာမညတမရား လတမရားနာမညတမရား လတမရားနာမညတမရား လတမရား............

လြနခတနစေပါငးမားစြာကတညးက ဧရာ၀တလ႔ေခၚတ ၿမစနစခရခပါတယ။တစခက ကၽြနေတာတ႔ရမခင ဧရာ၀တ ၿဖစၿပး ေနာကတစခက ပါရရန (Parushani)ေခၚ ဧရာ၀တ (Iravati) ျမစ ျဖစပါသည။စာလးေပါငးၿခငးကြေပမ အသထြက က အတတထြကၾကပါတယ။သတ႔ေတြ ဧရာ၀တလ႔ေခၚတ ပါရရနၿမစဟာ အႏၵယနငငမာ ၿမစဖားခၿပး ပါကစၥတနနငင

Page 7: Diary of Irrawady

ထက စး၀ငပါတယ။ဒါေပမ လကရအခနမာေတာ ဧရာ၀တၿမစလ႔ မေခၚၾကေတာပ အဒၿမစေဘးတစေလာက ေနထင သတ႔ရ ပတ၀နးကင၊ ဘာသာတရား ကးကြယမႈတ႔အရ “ရာဗၿမစ” ( Ravi)ၿမစရယလ႔ ေၿပာငးလေခၚဆေနတ ၿမစၿဖစ ပါတယ။

ၿမစ၀မးအကယဟာ ၿမနမာနငငရ (၆၁)ရာခငနႈနးေကာက ဖးလႊမးထားရ၊ ၿမစကဥးၾကးသးခရရမန႔ ဧရာ၀တက ခမးနား တယလ႔ ဆလတာလား ဆၿပး ေမးခြနးထတခရငေတာ သမငးတစေလာက အသးေတာခခတ သတ႔သမးအေၾကာငးက ေၿပာၿပပါရေစအး....

ပထမအပငးထက အေၾကာငးအရာတစခ ႔က ၿပနေကာကကရရင ဧရာ၀တရ ၿပးၿပညစတ အမညနာမက ဂဏယစရာပါ။ တာပနၿမစ၊ ၿမစငယၿမစ ၊ေရႊလၿမစ၊ မးၿမစ၊ ခငတြငးၿမစတ႔ဟာ ဧရာ၀တရ အေကာငးဆးေထာကတင ၿမစၾကးမားအၿဖစန႔ ဧရာ၀တေရ ႔ဆကနငဖ႔ ပါ၀ငစးေမာၾကတယ။အလပါပ ေခာငးမၾကးေခာငး၊ စလငးေခာငး၊ မနးေခာငး၊ မနးေခာငး၊ မငးတနးေခာငး၊ပငးေခာငး၊ ယငးေခာငး၊ေဒါငးေသေခာငးန႔ ဗြကၾကးေခာငးတ႔ဟာ ဧရာ၀တရ ဂဏယစရာမသားစ၀င -ေတြပါ။ဆငဘရြာကစခတ (၃၆)မငရညလားတ ပထမၿမစကဥး၊ စငးကနးရြာမ သေဘာၤ၀ငးရြာအနးထ ခကခတၿမစေ -ကာငးကရာေဖြရငး (၁၈)မငရညလားတ ဒတယၿမစကဥး၊ မလညရြာကေန ေရႊဘၿမအေရ ႔ဘကမာရတ ေကာကေၿမာငး ၿမအထ (၃၈)မငအလားန႔ ပငပနးတခရးၾကမးန႔ တတယၿမစကဥးတ႔က ၿဖတေကာတအခနေတြဟာ ဧရာ၀တရ ပငပနး ဆငးရတကာလေတြပါ။ ၿမနမာနငင စစေပါငးအကယအ၀နးရ (၆၁)ရာခငႏႈနးေကာကလညး ဧရာ၀တရအရပေတြန႔ ဖးလႊမးထားပါတယ..။ဒါေပမ အဒေလာကအေၾကာငးအရာတစခ ႔န႔ ဧရာ၀တက အမႊနးတငေနတာလားဆၿပး အေမးရ လာရငေတာ ၿမနမာနငငရသမငးတစေလာက အသးေတာခခတ သမအေၾကာငးက ဆကေၿပာပါရေစအး...

ရာဇရာဇရာဇရာဇ၀၀၀၀ငထက သတ႔သမးအေၾကာငးငထက သတ႔သမးအေၾကာငးငထက သတ႔သမးအေၾကာငးငထက သတ႔သမးအေၾကာငး........

Page 8: Diary of Irrawady

အဒၿမစၾကးထမာ ပထမနငငေတာ ပဂေခတမေနၿပး ေနာကဆး ကနးေဘာငေခတအထ ပေဒသရာဇစနစရ ေသြးသစၥာ ရာဇ၀ငေတြရတယ။ ၿမစၿပငထက ေသခာင႔ၾကညလကစမးပါ.။ပဂေခတမာ ဂၽြနးစစသည တစသနးအားန႔ညမတယလ႔ ဆတ ေညာငဥးဖးဆတသရေကာငး ဧရာ၀တၿမစကမးနစဖကက မေမာနငမပနးနင လကပစကးခတေနတာ ေတြ႔ရ လမမယ။နားနစဖကကစြငၿပး ေရစးန႔အတ နားေထာငၾကညလကရင ၿမနမာသမငးမာ စစမကအလလားဆး ဟသာ၀တ ဘရငရာဇာဓရာဇရ ၾကး၀ါးသေတြက ပပသသၾကားနငပါေသးတယ။မြန-ၿမနမာစစပြေတြလ႔ လသမားခတ အငး၀-ဟသာ၀တ အနစေလးဆယစစပြ သကတမးတစေလာကလးမာ စေတးခတအသကေပါငးမားစြာအတြက တတတတ -ေလး ငရႈကရငး စစခတကရာလမးေၾကာငးၾကးအၿဖစ နစေပါငးေလးဆယတငတင အသးေတာခခတာ ကၽြနေတာတ႔ရ သတ႔သမးပါ။ၿမစကမးေပၚမာရတ ၿပညၿမဟာ သတ႔ေတြရ ေရ႔တနးစစမကနာၿပင ၿဖစခတၿမပါ။ရငရထြဋက ဒတယ နငငေတာကတညေထာငဖ႔ၾကးစားေတာ အထကၿမနမာနငငက သမးပကဖ႔ၾကးစားရာမာ ဧရာ၀တၿမစက စစခလမး ေၾကာငးအၿဖစ အားတကသေရာ အဓကကညေပးခတာပါ။ေညာငရမးေခတဥးမငးမားၿဖစတ အေနာကဘကလြနမငးန႔ သာလြနမငးတ႔ဟာ ဧရာ၀တၿမစက စနဆငးသြားလာခၾကတယ။ကနးေဘာငရာဇ၀ငတစေလာကလး နယခ ႔ေတြက ခခ ခတေနရာမာ ၿမစရးတစေလာက ခတပေတြၿဖစတ မငးလန႔အငး၀ခတပတ႔ဟာ ဧရာ၀တရမတတငေတြၿဖစၿပး အလြန နာမညေကာခပါတယ။

စာဖတသ မကေတာငမခတလကပါန႔.။ၿမစေၾကာငးထက ေသခာစကၾကညလကစမးပါ။ ဥးနာေအာကရေလငယန႔ နယခ႔ သေဘၤာ စးခငးထးခတ ပရပေတြဟာ ဧရာ၀တရၿမစၿပငကယမာ မေပာကကြယေသးပါဘး။နယခ ႔ေသြးေတြေပစြနးေနတ ၿမနမာဓါးေတြက သ႔ေရစးန႔ေဆးေကာေပးခၿပး ဖကဆစတ႔ရသခၤ ငးအၿဖစ သ႔ကယသ ေကေကနပနပၾကး စေတးေပး ခတတာ ဧရာ၀တပါ။ၿမနမာနငငမရခငကတညးကေန ပထမနငငေတာ၊ ဒတယနငငေတာ၊ တတယနငငေတာဆတ ေခတသးေခတရ အတတကၿဖစပကခတအရာအားလးက သရမတသားခတ တစဥးတညးေသာ မကၿမငသကေသဟာ ကၽြနေတာတ႔ရသတ႔သမး ဧရာ၀တပါ။

Page 9: Diary of Irrawady

အပယာအပယာအပယာအပယာ၀၀၀၀ငပၿပငေတြကငပၿပငေတြကငပၿပငေတြကငပၿပငေတြကသတ႔သမးသတ႔သမးသတ႔သမးသတ႔သမး........ ဒေလာကန႔မလေလာကနငေသးရင ဧရာ၀တရအပယာ၀ငပၿပငေတြ နားေထာငပါအးစာဖတသ။ရေသၾကးရသမးေတာ

-ေဗဒါရဆတ လမပေလးတစေယာက အပေပါကယာေလာကသာ အေပါကေဖာကထားတ ဘးသးေၿခာကထက ဧရာ၀တၿမစေရေတြ တစစကခငးစစယေနတ ပၿပငကၾကားခဘးမာပါ။ၿမစၾကးထမာ မဟာသမၻ၀၊ စဠာသမၻ၀ မကမၿမင ညေနာင ေဖာငတစစးန႔ ကမးမၿမင၊လမးမၿမင ရြကလႊငေနရငး ၿမစၾကးထက ကငးကေနတ စစပငၾကးေပၚက စႏၵမခဘလးမေၾကာင သတ႔မကလးေတြ ၿပနၿမငခရတယ။ ဧရာ၀တ ၿမစေပၚကငးကေနတ အဒစစပငၾကးကအမၿပၿပး အေနရာက စစကငး(အခ စစကငးတငး) လ႔ေခၚခတယ။ မကစၿမငသြားတမငးသားနစပါး လမးေလာကထြကရငး ေဗဒါရ မငးသမးန႔ေတြ႔ၾကတယ။အဒမာ မငးသားအၾကး မဟာသမၻ၀က ေဗဒါရရ ဗးသးေၿခာကရအပေပါကရာက သလကန႔ ခ႔ ထြငေပးၿပး ဧရာၿမစေရက အလြယတကခပေစတယ။ေဗဒါရက မငးသားနစပါးက ရေသၾကးရ ေကာငးသခၤနးက ေခၚ သြားၿပး အေၾကာငးစရငးၿပတအခါ မငးသားနစပါးဟာ ရေသၾကးရ တေတာေတြၿဖစေနတာက သရရၿပနတယ။အတာန႔ မငးသားအၾကး မဟာသမၻ၀က ေဗဒါရန႔ေပါငးဖကေပးၿပး ရေသၿမကတညေထာင စးစေစခတယ။ဒပၿပငကအကယထပခ႔ ရရင စကတ႔စလငးတ႔ပါ ပါလာနငပါေသးတယ။ဒါဟာ ကၽြနေတာတ႔ဧရာ၀တရ တစေထာငတစညပၿပငေတြက တစခ အပါအ၀ငေပါ။

ေနာကထပ စာမကနာတစရြကက ဆကဖြငလကပါအးမတေဆြ..။ရာဇ၀ငထမာေတာ ခရစၥေတာမေပၚမ အနစ(၄၄၃)က ဧရာ၀တၿမစရးရ အလယပငးမာ အၾသဘြယအေၾကာငးအရာၾကး(၅)မး ေပၚေပါကခတယလ႔ ဆပါတယ။ထအခငးအရာ (၅)မးကေတာ

Page 10: Diary of Irrawady

(၁)အသၾကးစြာၿမညလကေၿမငလငလႈပခတယ။ . (၂)ဖးဥေမာငအရပမေရအငၾကးတစအငေပၚလာခတယ။ (၃)စမ၊စၿမတၿမစနစစငးရတတရကစးဆငးတယ။ (၄)ပပၸါးေတာငကလပေၿမကထြကလာတယ။ (၅)သေရာေခတရာပတ၀နးကငက ပငလယၿပငဟာ ခမးေၿခာကသြားခတယ..။

ဆၿပး(၁၉၂၃)ခနစ အဂၤလပဘာသာၿပန၊မနနနးရာဇ၀ငရ စာမကနာ(၇)မာ ေဖာၿပထားပါတယ။ဒထကပၿပးလညး ေသခာတသမငးအခကအလကက မၿပနငတာေၾကာင ဒါဟာဧရာ၀တၿမစရ ၾကးမားတအပယာ၀ငပၿပငတစခ ၿဖစသြား ပါတယ။(ဒကစၥဟာလညး အခကအလကသာၿပညစရင ၿငငးခလ႔ေကာငးမ အေၾကာငးအရာတစခပါပ။)

ဆကၿပးေတာ ၿမစေရစးသန႔အတ အပစကၾကညစမးပါ။ကဘနးၾကြယၿပနအလာက ၿမစမးက ဧရာ၀တကမးစပမာ ထင -ေစာငရငး “ကဘနးၾကြယ လညာၾကးရယ..သကဆရာက ေလေပၚတငကာရယ”ဆတ ရငနငဖြယ လြမးေတး သေနတ အသက ကၽြနေတာတ႔နားန႔ ဆတဆတၾကားရမာပါ။ အဒလရာဇ၀ငေတြ၊ အဒလ သမငးေၾကာငးပရပေတြ၊ အဒလ အပယာ၀ငပၿပငေတြန႔ ရငမညၿပညကပေနတာ ဧရာ၀တပါ..။

အတတကေန ဒေန႔အထ ၿမနမာရာဇ၀ငတစခလးရ ရရငမႈန႔ စညးလးမႈ၊ ေအာငၿမငမႈန႔ ေပာရႊငမႈေတြမားစြာက ၾကေတြ႔ ခရဘးသလ ရကစကမႈန႔သစၥာမမႈ၊ ေသြးပကေၾကာကရြမႈမားစြာက ၾကေတြ႔ခရတာ ဧရာ၀တပါ။အမနတရားက ထနးသနး -ေစာငေရာကသေတြက ၾကဘးခသလ အမနတရားက ခးေဖာကဖကဆးသ အမားၾကးက မတတမးတငထားတာလညး

Page 11: Diary of Irrawady

ဧရာ၀တပါ။သမေၿပာၿပတ အပယာ၀ငပၿပငေတြထမာ ဂဏယစရာေတြရသလ သခၤနးစာယစရာေတြလညး ေတြ႔ၾကရမာ ပါ..။ဧရာ၀တဟာ ကၽြနေတာတ႔အတြက အေတာဆး သမငးဆရာတစေယာကၿဖစသလ အေကာငးဆးအပယာ၀ငပၿပင ေတြ ေၿပာၿပတတတ ဆရာမတစေယာကပါ။ အထကမာ ေရးသားခတသမငးေၾကာငးေတြ၊ ကၽြနေတာေၿပာၿပခတ အပယာ၀ငပၿပငေတြဟာ ကၽြနေတာ ေလလာ ထား သေလာက၊ ရာေဖြထားသေလာကပ ရေသးတာပါ။ဒါေလးေတြဟာ ဧရာ၀တရ အပတစေသာငးပ တစပေတာင ရအးမယ မထငပါဘး..။ဒလသမငးေၾကာငးရရ၊ ဒလအပယာ၀ငပၿပငေတြေလာကန႔ေတာ ဧရာ၀တက ခငဗားတ႔အားလးရ မခငၾကး၊ ၿမနမာရာဇ၀ငရ သတ႔သမးတစပါးပါလ႔တငစားမယဆရင လေလာကပါမလားလ႔ ေမးခြနးထတလာခရငေတာ ကၽြနေတာ အေနန႔ စာဖတသက ဘယေတာမေပာကကြယမသြားနငတ ဧရာ၀တရ ယဥေကးမႈၿပတကၾကးထ ေခၚသြားပါရေစအး.. ဧရာ၀တၿမစၾကးနငပါတသတ၍ စာေရးဆရာေဇယက ေအာကပါအတငး ေရးခဘးပါသည။“ဧရာ၀တၿမစၾကးမကား၊ ေၿမာကမေတာငဘကတညတည၊ ၿမနမာနငငဗဟေကာမ ညညြတေသာေၿမၿမငကၿဖတ၍ စးဆငးၿပး ေလ၊ သေဘာၤမား အစမအဆး သြားလာနငသၿဖင လတ႔အတြက အကးေကးဇးမားစြာ ၿပေပသည။ထၿမစၾကးတစေလာက၌ တစေကာငး သေရေတရာ၊ ပဂၿမငစငး၊ စစကငး၊ အငး၀ စေသာ ၿမနမာသမငးၾကးမားထြနးကားလက ၿမနမာယဥေကးမႈၾကး ထြနး ကားခသည။အကယ၍ ဧရာ၀တၿမစၾကးသာ မရပါမကား၊ ၿမနမာလမး၊ ၿမနမာသမငး၊ ၿမနမာယဥေကးမႈ ၿဖစေပၚၿပန႔ကား နငမည မဟတေခ။စငစစဆေသာ ၿမနမာသမငး ၿမနမာယဥေကးမႈဆသညမာ ဧရာ၀တသမငး ဧရာ၀တယဥေကးမႈပင ၿဖစေပေတာသည..” ဆၿပး ဧရာ၀တရတနဖးက ေထာကၿပ ေဖာကးခပါတယ။သမဟာ ၿမနမာနငငရ အမတအသား တစခပါ။ရာဇ၀ငထကလေတြ ဘယလပရေနေန ၊ ရာဇ၀ငထက ေခတစနစေတြ ဘယလပေၿပာငးလလ သမကေတာ အၿပးမပက အသးေတာခေနဆ၊ ကၽြနေတာတ႔ ၾကးစားရနးကနေနတအခနတငးမာ ကၽြနေတာတ႔ေသြးေတြန႔အတ စးဆငးေနတာ ဧရာ၀တပါ။ ဘယလမရးနငတ သမရ ဂတဥယာဥၾကးထက ဂတသစဥေတြန႔ ပညာရငေတြအေၾကာငးက ကၽြနေတာတ႔ ဆကလကခစားၾကညရေအာင..

Page 12: Diary of Irrawady

ရာဇရာဇရာဇရာဇ၀၀၀၀ငထက သတ႔သမးရ ငထက သတ႔သမးရ ငထက သတ႔သမးရ ငထက သတ႔သမးရ ဂတဂတဂတဂတ............ အဒၿမစၾကးထမာ “ ကမးဆပရပသာ သတာေရယာဥ..ဧရာေခြ၀နး ေသာငထြနးတ တဘကကၽြနးဆြယ..ညေနခမးဆ ေနရရ”ဆတ “ေရခးဆပ” သခငးက ေရးဖြ႔ခတ ၿမနမာသစဥဂတရ ဆရာတဆ ၿမမၿငမးရတယ။ ဒသခငးက ၿမမၿငမးက ထငေနရကက ေရးခတာမဟတပ ဒတယကမာၻစစက ပနးေရာငေၿပးရငး စစေတာငးေတာငေၿခနားေရာကေတာ ဧရာ၀တ ရ အလကၿမငေတြ႔ၿပးေနာက အၾသမငသကကာ ရတတရက -ေရးဖြ႔ခတ သခငးပါ။အဒၿမစၾကးထမာ “နလာၿမနယစမး တယ..သတာေသာငကမးကလြမးဘြယ..ဧရာေကာသာေမာ..နဒလယ”ဆတ “ၿမနဒ”သခငးအပါအ၀င ဧရာ၀တက ခစား သဖြ႔တ သခငးမားစြာ ေရးစပခတ ဂတနကသန ကေစာၿငမး ရတယ။“ခနသနးေခါင ၾကယကေလးေတြက.. တမပနးေရာင ၿခယေဆးဘယသ..ၾကည ၾကညလ႔မ၀နငေသး.. လနငေရး ပနငေရး..ခဏထငေတြး ေငး ေငးေမာမ သည..ၿမစၾကးဧရာ၀တ”ဆတ သခငးက ေရးစပခတ အလကၤာေကာစြာ ေရႊၿပညေအး ရတယ။အဒသခငးဟာ အခခနထ ၿပနဆေတးအၿဖစ ရေနေသးတ ဧရာ၀တရ ၿမနမာသစစစစ သခငးတစပဒ ပါ။ “အညာအေၾကမခြပါ.. တစသားတညး ရေနမာ..ၿမနမာဆတဒစတထား..ၿမစမငးဧရာအလား” ဆတ “ဧရာ၀တခရးသည” ဆတသခငးက ေရးစပခတ ေရနသာ ၀ငးေမာငလညး အဒၿမစၾကးထမာရတယ။ေထြးညရ ပကငရင တြေတးသနးတနလညး ဧရာ၀တသတ႔သမးဆမာ ၀ပတြား ဘးတယ။“ဟေဗဒါ..မေဗဒါ..နငဗးက ဘယသခ ႔” ဆတ ဧရာ၀တရပၿပငသခငးန႔ ၿမနမာၿပညသနးတန၊ ..ဒသခငး ေတြဟာ ကၽြနေတာလကလမးမသေလာက ရာေဖြထားတ ေခတေဟာငးေတးသခငး အနညးငယမပ ရပါေသးတယ။ ဒသခငးေတြမတငခင ဧရာ၀တရေတးသခငးေပါငးမားစြာဟာ ေခတအဆကဆက ရေနခမယဆတာလညး သသယ ၿဖစစရာမရပါဘး မတေဆြ...။

Page 13: Diary of Irrawady

ေခတေဟာငးဂတသမားေတြေလာကပလ႔ ဆငေၿခေပးလာခမယဆရငေတာ မားပါလမအးမယ။ဒဘကေခတထမာပ “ေရေဘာငဘင စးပါတ.. .ေလေဒါငဒငတးပါလ႔..ၿမစၾကးဧရာ၀တ” ဆၿပး “ကတပါဖနပစး ေရႊထးေဆာငး”ခတ ကေအာငသရတယ။ေငြေသာငယက သပြငေတြၾကားထမာ ထငၿပး လြမးေနတတတ ကမငးေအာငရတယ။“တညၿငမတ သရေရအလဥ..ရငကကတေရၿပင” ဆတ မဟာသဘာ၀ရင ခင၀မး၊ ဒဘကေခတမာ လငယေတာေတာမားရ ဂတ သရေကာငးၿဖစခတ ထးအမသငကယတင “ရာဇ၀ငမားရ သတ႔သမး” ဆၿပး ဧရာ၀တက ခစားခရတယ။ “ေမာလငၿခငး ကမးေၿခေလး..ငါေလ အေရာကသြားမလ႔ လမးၿပလညပါ”ဆတ ကညထြဋရ ဧရာ၀တက ခယေတာငးပနသေတြ ရ တယ။လကရ ၿမနမာေရာခဂတက သမးပကထားတ ကေလးၿဖက ဧရာ၀တဟာ “သကရၿမစ”တစစငးပါဆၿပး ထပဆင ေထာကခခတယ။ဒသခငးေတြအၿပင -ေအာငၿမငခတ၊ မေအာငၿမငခတ အဆေတာမားစြာဟာ ဧရာ၀တန႔ မကငးနငခၾက ပါဘး..။ ေခတအဆကဆက ၿမနမာဂတထမာ ဧရာ၀တဟာ လပတ သစဥေတြန႔ ပါ၀ငသဆဘးခတယ။ ၿမနမာဂတန႔ ဧရာ၀တရ သစဥက ခြထတပစလ႔ မရနငသလ ၿမနမာစာေပေလာကက ၾကညရငလညး ဧရာ၀တရပရပေတြက ေခတအဆကဆက ေတြ႔ၿမငရမာပါ..။ဆကရႈပါအး..

တၿငမျငမလင ၊ ဧသနခြငက ၾကညလငၿမေရာင၊ ေရကေဆာငလက ကမးေတာငကနးေမာ၊ လေၿမာငေကာ၍

ရငေတာပည၊ ၿမတဇနနင ၾကကက ၾကကယက၊ ေရႊလကသြနးပ၊

ထပါရနင၊ စညးခပဂ ေရႊေရာငကြန႔ၿဖာ၊ အာနႏၵာ စသညၿမတၿဖား၊ အပါးပါးက

၀ပတြားဆကဆက၊ ဥးၿဖငခကလက

Page 14: Diary of Irrawady

မကဋပနးသြင၊ အၿမဆငသည ၿမစယဥမဟာ ၿမစဧရာ..

ဆၿပး “ဧရာ၀တၿမစေစ”ဆတ ရတပဒစကဗာက (ဆရာ)ေစာေမာငေမာငက ရတနာပေခတ(၁၂၆၉ခနစ-တေပါငးလထတ မဂၢဇငး) မာ ေရးဖြ႔ခ ပါတယ။ၿမစရးတစေလာက တနခးၾကးဘရားပထးမားၿဖင ၿပညနကေနပ၊ တနခးၾကးဘရား ေစတ မားအား ဥးခကၿပး သာယာစြာစဆငးေနပက ေရးဖြ႔ခပါတယ။ကၽြနေတာရရခတ ဧရာ၀တန႔ပါတသတတ စာေပေလာက မာေတာ (ဆရာ)ေစာေမာငေမာငက အေစာဆး ဧရာ၀တက ဥးခကခသပါ။ (ဧရာ၀တက အသအမတၿပ ေရးဖြ႔ခတ အေစာဆးကဗာလ႔ ဆလတာ မဟတပ ကၽြနေတာရရတထမာ အေစာဆးလ႔ ဆလၿခငးသာ ၿဖစပါသည။) ကၽြနေတာတ႔ ဒဘကေခတမာလညး ဧရာ၀တရစာဆေတြ အမားၾကး ရပါေသးတယ။

“ယဥဧရာ ၿဖၿဖေဖြးရယက

ေတာငေဘးမာ ေခြကာလညေတာ ခရးသည ဟအေကြ႔ကၿဖင

ေကာ၍သာ မၿမငရေသာလညး ေမာ၍သာ အထငၿဖငလခေပါ...”

ဆတ ဆရာေဇာဂဟာ ထပဆငၿပးေတာ “ညၿပာၿပာ..လတာၿပငေၿခရငး...လႈငးတကရာ ေဗဒါတက၊ လႈငးသကရာ ဆငး” ဆၿပး ေဗဒါပန႔အတ ဧရာ၀တေရလႈငးေတြၾကားမာ အယကအကနခရငး အကခခဘးတယ။ (ဆရာ)တကစးရ ဧရာ၀တ၊(ဆရာ)နတႏြယရ ၿမနမာ -ၿပညေပာကပငးန႔အတ ကေဒါငးရ ေလကေလးဟာ ၿမစၿပငကယထမာ ညေနတငး ငါးရာခဘးတယ။အဒၿမစၿပငကယမာ အမစးေမရ “တကပြေခၚသ” ေတြဆညခတ “တစခါက ဧရာ၀တညမား”ရ ပကငရင ဆရာမဂးရတယ။ဒါေတြက ကၽြနေတာ ေလလာထားသေလာကေလးပါ။ တကယရခတာေတြန႔ ယဥၾကည ရငေတာ သမဒၵရာၾကးထက ေရတစေပါကစာအရြယေလာက ပမာဏေလးပါ..။

Page 15: Diary of Irrawady

ၿမနမာနငငရသမငးဟာ ဧရာ၀တသမငးပါ။ ၿမနမာနငငရ ယဥေကးမႈဟာ ဧရာ၀တယဥေကးမႈပါ။ ၿမနမာစာေပဟာ ဧရာ၀တစာေပပါ။ ၿမနမာဂတဟာ ဧရာ၀တဂတပါ။ ဒအေၾကာငးအရာေတြအားလးဟာ ဧရာ၀တရ ေသးငယတဂဏပဒ ေတြသာ ရပါေသးတယ။ဒအခကအလကေတြန႔ အားရေကနပနငၿခငး မရေသးပ“ဒါလား ဧရာ၀တဆတာ”လ႔ ထပဆင အေမးရလာေသးရငေတာ ေရႊၿပညၾကးကပပးထားတ ဧရာ၀တရစား၀တေနေရးအေၾကာငး က ထပမဖြငခေပးပါ အးမယ.. သမဟာ ၿမနမာနငငအတြက သဘာ၀တရားၾကးက ေပါကဖြားေပးလကတ ထာ၀ရလကေဆာငပါ။ ၿမနမာနငငထမာ စတငခၿပး ၿမနမာနငငထမာပ အဆးသတတ ၿမနမာထတကနစစစစဟာ ဧရာ၀တပါ။ေခတအဆကဆက၊ သမငး အဆကဆက ကရာဇာတရပက မညးမၿငပါ၀ငသရပေဆာငရငး တတဆတစြာ ေပးဆပေနခသပါ။ ၿမနမာသမငးပၿပင တငးဟာ ဧရာ၀တန႔မကငးနငခသလ ဂတ၊ စာေပပညာေလာကမာလညး ဧရာ၀တဟာ ထပတနးက ပါ၀ငခတသပါ။ ကၽြနေတာတ႔ေတြ ၾကးစားရနးကနေနတအခနတငး ဧရာ၀တဟာ ကၽြနေတာတ႔ေသြးေတြန႔အတ တကၾကြစြာ လကပါ စးဆငးေနၿပး ကၽြနေတာတ႔ေတြ အပေမာကေနတအခနေတြမာလညး သ႔ေရစးသေတြက သကယတငၿပနနားဆငရငး ဆကလကလႈပရားေနခ တာပါ။ၿမနမာၿပညအေၾကာငးၿပနေၿပာၾကတငး လး၀ခနလပထားခလ႔မရတ အရာေတြထမာ သမက ထပဆးမာ ရေနတာပါ။ သမရ၀မးကေဖာကၿပး ၿမနမာတစနငငလးက ေထာကပထားတ သမရ စား၀တေနေရးကစၥေတြက ကၽြနေတာတ႔ေတြ ဆကၿပးေတာ ရာေဖြၾကည ရေအာင... ဧရာဧရာဧရာဧရာ၀၀၀၀တရတရတရတရ စးပြားေရးက႑စးပြားေရးက႑စးပြားေရးက႑စးပြားေရးက႑ ဟးဧရာ၀တရအစ အငဂနးရနေဒသခ တနဖရြာသရြာသားေတြဟာ မနကခငးအလငးေရာငလာတာန႔ ဧရာ၀တၿမစၾကး ဆက ေရာကလာၾကပါၿပ။ သညၿမစေရန႔ မကနာသစၿပး ေန႔တစေန႔ကဖြငလစကာ ေရခး၊ ငါးဖမးၿပး ၿမစရးတစေလာက သဘာ၀ကေပးတအသးအရြကေတြခးရငး သတ႔ရဘ၀န႔ စား၀တေနေရးက ကနဆးေစပါတယ။အငဂနးရနရြာ၊ တနဖရြာ က လေတြ ၿမစထေရာကေနတအခနမာပ ေဂါ၀နဆပကမးမာ ေရႊမနးသေတြ ၿမစထေရာကေနၾကပါၿပ။ထ႔အတပ ၿမစၾကးနား၊ ၀ငးေမာ၊ ဗနးေမာ၊ သပတကငး၊ စစကငး၊ ေညာငဥး၊ ေခာက၊ မေကြး၊ သရက၊ ၾကခငး၊ မးည၊ ဟသာၤတ၊ ဇလြန၊ ေညာငတနး၊ အဂၤပ၊ ပသမ၊ ေၿမာငးၿမ စတေဒသကလေတြလညးပ ၿမစၾကးထမာ ေလငယ၊ စကေလ၊ သေဘာၤ စတယာဥမးစန႔ ၿဖစၾကးထမာ စား၀တေနေရးအတြက ဟနခကညည လႈပရားေနၾကပါတယ။

Page 16: Diary of Irrawady

ၿမစေၾကာငးတစေလာကက ၿပနလညၾကညရရင ပဂၿမက ေကာလာၿပဆတာန႔ ေၿမဆကေန -ေရႊရညထြကတ ေရနေခာငးၿမက ေရာကၿပဆရင -ေရနတြငးမားန႔ ေမာစငမား၊ စကရမားက တေမာတေခၚၾကး ေတြ႔ရပါတယ။ေရနဟာ ၿမနမာနငငရ ရားပါးစာရငးထမာပါ၀ငၿပး အဒရားပါးၿပး အဖးတနတ ေရႊရညက ဒၿမစၾကးက တတနငသေလာက ပပးေပးထားတာပါ။စကပးေရးမာ အလြနေအာငၿမငတယဆတ မငးဘးၿမဟာ ဧရာ၀တရ လကတကေတြၿဖစတ မနးေခာငး၊ မနးေခာငးတ႔ကေန ေရက ေၿမာငးန႔သယယၿပး စကပးေနၾကတာ ၿဖစပါတယ။ၿမစေၾကာငးတစလာကလးမာ ကနစညမား ေပါငးစတငေဆာငထားသည အတနအသငအရြယအစား ေမာေတာႏင စကတပေလၾကးမား၊ ထငးမား၊ သစ၀ါးမားေပါငးစ တငေဆာင ထားသညစကေလၾကးမား၊ တစခနက လစးသေဘၤာမားၿဖစေသာလညး ယခအခါ ကနတငသေဘၤာမားၿဖစေနၾကသည နစထပသေဘၤာမား၊ သစေဖာင၊ ၀ါးေဖာငမား၊ သစလးတငစဘၾကးမား၊ တစခါတစရ၌ ခရးသညတငသးထပ သေဘၤာၾကးမား၊ အျမနယာဥဟ ေခၚၾကသည ေရာတယေခၚ အငဂငအား ေကာငးလသည လစးယာဥမား၊ တစဖကကမးမ တစဖကကမး ေရလယေသာင ကၽြနး၊ ကငးလပငနးမားသ႔ ကးသနးေနၾကေသာ ေလငယ၊ ေလလတမားက လမားသာမက ႏြားကသ႔ လယယာသး တရစၦာနမားပါတင၍ ေန႔စဥန႔အမ စနခညဆနခည ကးသနးသြားလာေနၾကပါတယ။ကၽြနေတာတ႔ရ စား၀တေနေရးအတြက ဧရာ၀တဟာ အဒလ မနားမေန စးဆငးလႈပရားေနခတာပါ။ ၿမစၿမစၿမစၿမစ၀၀၀၀ကၽြနးေပၚေဒသ ကၽြနးေပၚေဒသ ကၽြနးေပၚေဒသ ကၽြနးေပၚေဒသ ........ ၿမစ၀ကၽြနးေပၚလ႔ဆလကတာန႔ ၿမနမာနငငရဆနအးၾကး (သ႔မဟတ) ၿမနမာနငင ဆနထြကတနခနစစေပါငးရ (၆၀) ရာခငႏႈနးေကာ ထတလပ -ေပးေနတေနရာဆတာ လတငးသၾကမာပါ။ဧရာ၀တၿမစဟာ ကမာၻေပၚမာ ပဥၥမေၿမာက နနးတငေၿမအမားဆးပ႔ခေသာ ၿမစၾကးတစစငး ၿဖစပါတယ။စၿပးစးဆငးလာတ ကခငၿပညနယေမာကဖားကေန ေရစးန႔အတ နနးေၿမမားကသယေဆာငရာမ ေအာကပငးမာ တၿဖညးၿဖညးပ႔လာၿပး ၿမ၀ကၽြနးေပၚ ေၿမနကၽြနးက ၿဖစေပၚ ေစပါသည။ၿမစ၀ကၽြနးရ အကယအ၀နးဟာ အလား (၂၉၀)ကလမတာန႔ အန (၂၄၀) ကလမတာရၿပး လဥးေရ ၃သနး ေကာ ေနထငပါတယ။ၿမနမာတစနငငလး ဆနစပါးေလာကငဖ႔အတြက အဓကပပးေပးတေနရာၿဖစၿပး ပဂၢလက ငါး ေမြးၿမေရးလပငနး၊ ပဇြနေမြးၿမေရး လပငနးမားန႔ ေနရာလြတမရတ ေဒသၿဖစပါတယ။ ၿမစ၀ကၽြနးေပၚ ေအာကပငး မာေတာ ရားပါးလတ လမေတာမားက ေတြ႔ရပါ တယ။

Page 17: Diary of Irrawady

ဧရာဧရာဧရာဧရာ၀၀၀၀တရ ၿမစကးတတားၾကးမားတရ ၿမစကးတတားၾကးမားတရ ၿမစကးတတားၾကးမားတရ ၿမစကးတတားၾကးမား............

အထကပါ အေၾကာငးအရာေတြဟာ သမရအလးစေသာ ပပးမႈေတြက မမနငေသးပါဘး။သမရ ၾကးမားလတၿမစ၀မးၾကး ေၾကာငလညး လေတြက သြားေရးလာေရးအတြက အခကမေတြ႔ေစရပါဘး။ တစေနရာမတစေနရာက အလြယတက ကးသနးေရာငး၀ယနငဖ႔အတြက သမရခႏၶာကယက အပငးပငးအၿဖတခၿပး ခမးနားတတတားၾကးေတြက ဖနတးခြင ၿပထားၿပနပါတယ။ဧရာ၀တရ ပထမဆးၿမစကးတတားအၿဖစ မတတမး၀ငခတာက ၁၉၃၄ခနစ ကလနေခတမာ တည ေဆာကခတ အငး၀တတား(စစကငးတတား) ၾကးပါ။ ဂပနေတြ၀ငေတာ ၿဗတသတ႔က ေဖာကခြပစစးခၾကတအတြက လြတလပေရးရၿပး ၁၉၅၄ခနစမာ ဒတယအၾကမ ၿပနလညၿပၿပင တညေဆာကခၾကပါတယ။နစေပါငး ေတာေတာၾကာ အထ ဧရာ၀တရ တစခတညးေသာၿမစကးတတားၾကးအၿဖစ ရေနခပါတယ။အခအခါမာေတာ

၁။နဝေဒးတတား (ျပညၿမ႕၊ ၁၉၉၇၊စကတငဘာ) ၂။မအပငတတား (မအပင၊ ၁၉၉၈၊ေဖေဖာဝါရ) ၃။ဗလမငးထငတတား (အငနမငချမစကး၊ ျမစႀကးနားၿမ႕အနး၊ ၁၉၉၈၊နဝငဘာလ) ၄။ဗလျမတထြနးတတား (ေညာငတနး၊ ၁၉၉၉ခႏစ၊ နဝငဘာလ) ၅။အေနာရထာတတား (ေခာက၊ ၂၀၀၁ခႏစ၊ ဧၿပလ) ၆။ဧရာဝတတတား (ရတနာပ) (ယခငအငးဝတတားႀကး၏ အထကဘကနား) ၇။မေကြးတတား ၈။ဧရာဝတတတား (ေဒးဒရ) ဆၿပး ေနာကတးတတားၾကးရစစငးန႔အတ နငငတစခလးက အလြယတက ကးလးဆကဆေစတာ ဧရာ၀တပါ။ သဘာ၀ ပတ၀နးကငန႔ဧရာ၀တ... ၿမစၾကးအတြငးမာ ငါးမးစတေပါငး(၇၉)မး ရငသနေနထငၾကပါတယ။၂၀၀၅ခနစအေရာကမာေတာ ၿမစဆနင သပမေ၀း လေသာေနရာမားတြင ေတာငကေခာငးငါးခမးစတသစမားက ထပမေတြ႔ရခပါတယ။၂၀၀၂ခနစအထ ေလလာခက မားအရ အၿခားက႑အေနန႔ ၿမစၾကးအတြငးမာ လအမား အသအမတၿပထားေသာ ငကစားကကနယေၿမ(၄)ခကလညး ေတြ႔ရခပါတယ။အေရ ႔ေတာငအာရေဒသရၿပယဂတစခၿဖစတ ဧရာ၀တ လငးပငမားဟာ ဗနးေမာၿမန႔ မႏေလးၿမၾကားမာ ရတ ၿမစအပငးမားမာ ေပါကဖြားရငသနၾကပါတယ..။ အဆငးေရာအခငးပါ အဘကဘကကၿပညစတ တစဥးတညးေသာ မနးမပဟာ သမပါ။ဧရာ၀တဆတာ အဒလ အစဥ အလာေတြန႔၊ယဥေကးမႈေတြန႔ သ႔သဘာ၀ပတ၀နးကငန႔သ ေပါကဖြားရငသနေနခတ ဧရာမၿမစၾကးတစစငးပါ။ ဧရာ၀တ ရ သမငးဟာ ထမးသမးထားရမ အေမြအနစေတြထက တစခပါ...

ကၽြနေတာ သတ႔သမးရဒငယာရဆတ ေခါငးစဥန႔ ဧရာ၀တၿမစရ သသငတယထငတ သၿပးသားအေၾကာငးေတြ မသရ ေသးတအေၾကာငးေတြက အပငးေတြ ခြၿပးေရးခပါတယ။ပထမဆးအပငးမာေတာ ဧရာ၀တၿမစၿဖစေပၚလာပန႔ သမ၏ အဓပၸါယ၊ၿမစကဥးေတြန႔ ၿမစနင ေခာငးလကတကမား အေၾကာငးကၿပစခၿပး ဒတယအပငးမာေတာ ဧရာ၀တရ သမငး ပၿပငေတြက ေၿပာၿပခပါတယ။တတယအပငးမာေတာ ဧရာ၀တရ ယဥေကးမႈန႔ စာေပဂတအေၾကာငးက ေဖာၿပခၿပး အပငးေလးမာေတာ ဧရာ၀တကမခေနတ စား၀တေနေရးအေၾကာငးေတြက တငဆကေပးခပါတယ။ “ဘာေၾကာင ကၽြနေတာ ဧရာ၀တရၿမစရအေၾကာငးက ၿပစခသလ”ဆရင ကၽြနေတာအတြက အရငးဆးအေၿဖက “သေစခငလ႔ ၿပစ ေရးသားပါတယ”လ႔ပ ေၿဖပါရေစ...။“ဘာေၾကာင သေစခငရတာလ”ဆရငေတာ “ကၽြနေတာတ႔ေတြ ဧရာ၀တၿမစၾကးရ

Page 18: Diary of Irrawady

အေၾကာငးက သထားတာထက ပၿပးသေနသငတ အခနက ေရာကေနၿပ ၿဖစတအတြကေၾကာငပါ” လ႔ ထပမေၿဖပါရ ေစ...။

ဒေနရာမာ ကၽြနေတာ၀နခစစရာရလာတာက ဧရာ၀တၿမစအေၾကာငးက အပငးငါးပငးခန႔ၿပစခေပမ ကၽြနေတာ သမက တစၾကမတစေလေတာင အၿပငမာ မၿမငခဖးပါဘး။မထေတြ႔ခဖးပါဘး။ မရငးနးခဖးပါဘး။ဒါေပမ အခလၿပစေရးသားဖ႔ ၿဖစလာတအေၾကာငးရငးက တနဖေဒသမာ တညေဆာကမ စမကနးၾကးေၾကာငပါ။ၿမစဆ စမကနးၾကးက နယပယ အသးသးက ၀ငး၀နးကန႔ကြၾကတအထမာ ကၽြနေတာလညး တစေယာက အပါအ၀ငၿဖစခပါတယ။ “ေၿမၿမမာမေၾကာကေတာဘး.. အေမငမာပ ေၾကာကမတယ” ဆတပစန႔ ကၽြနေတာကန႔ကြကခပါတယ။ဒါေပမ အဒအခနထ ကၽြနေတာရသစတထမာေရာ မသစတထမာပါ ဧရာ၀တဟာ ၿပဌာနးစာအပထမာ သငၾကားခရသေလာက သာ ရေနခပါတယ။

ဒတစၾကမ ေရကာတာတညေဆာကမႈဟာ ၿမနမာနငငအတြက ပထမဆး တညေဆာကမႈမဟတေပမ ဒစမကနး ကမ“လေတြ ဘာေၾကာင ကန႔ကြကၾကသလ.”ဆတာက သခငစတေၾကာင ကၽြနေတာအဒပစေရးၿပးေတာ ေရကာတာ ေတြအၾကာငး ရသေလာကရာဖတခပါတယ။ေရကာတာရ ဆးကးေတြက သခရၿပး စဥးစားမတာတစခက တၿခား ၿမစေခာငးေတြမာလညး တညေဆာကထားတာရပါလကန႔ ဧရာ၀တၿမစကစၥကမ လေတြဘာေၾကာင ကန႔ကြကၾကသလ ဆတာက ထပၿပးစတ၀ငစားမၿပနတယ။အဒအေၾကာငးေၾကာငပ ဧရာ၀တၿမစရအေၾကာငးေတြက ရသေလာက ရာေဖြ ၾကညခပါတယ။ဧရာ၀တၿမစန႔ပါတသတၿပး ပထမဆးအေနန႔ အစအဆးဖတဖးတစာအပက “(ဆရာ)တကစးရ ဧရာ၀တ” ပါ။ အေတာက စလငၿပး အဒစာအပတစအပတညးန႔တင ဧရာ၀တဟာ ဘာလဆတာက ကၽြနေတာ သခြငရခတယ။ ၿပးေတာ (ဆရာ)နတႏြယရ ၿမနမာၿပညေမာကပငး စာအပပါ။ ဆရာတကစးေလာက မစေပမ ဧရာ၀တရအေရးပါပေတြက လစဟၿပနငခတ စာအပေကာငးတစအပပါ။ စတ၀ငစားဖ႔ေကာငးတာန႔ အြနလငးန႔ ၿပငပစာအပဆငေတြမာ ရသေလာက လကၿပး ဧရာ၀တန႔ ပါတသတတ သမငးေတြ၊ ကဗာေတြ၊ ေဆာငးပါးေတြ၊ သခငးေတြက ရာေဖြၾကညခမပါတယ။ ကၽြနေတာ ရစလေကာ ကးလနးပါးေလာက တစကမတမတန႔ ဧရာ၀တက ေလလာၿဖစခပါတယ။

အဒမာ ကၽြနေတာအၾသတာေတြက ဧရာ၀တၿမစ၀မးအကယဟာ ၿမနမာတစနငငလးအကယရ (၆၀)ရာခငႏႈနးေကာ ရတယဆတာေတြ၊ ခမးနားတ သ႔မရသမငးေၾကာငးေနာကခေတြက မယၾကညနငစရာ ေကာငးေလာကေအာင ၿဖစရ တယ။ဧရာ၀တၿမစက မခေနတ နငငစးပြားေရးကစၥ အေၾကာငးေတြ ထပသလကရတအခနမာ ကၽြနေတာစတထၿဖစလာ တ တစခတညးေသာ ေစတနာဟာ “ကၽြနေတာလပ မသေသးတလေတြက သေစခငတစတ” ၿဖစတညခပါတယ။ အဒစတေၾကာငပ ကၽြနေတာ ရာေဖြဖတရႈထားတာေတြထက အေကာငးဆးအေၾကာငးအရာေတြက ထတနႈတၿပး အပငးေလးေတြန႔ ၿပစခပါတယ။လတငး လတငးဟာ ဧရာ၀တရ အရာေရာကပက သလာတာန႔အမ ဧရာ၀တက ယခငကထကပၿပး အထငၾကးေလးစား လာမယ၊ ပၿပး ခစၿမတနးမယ မဟတပါလားခငဗား..။

ရာဇရာဇရာဇရာဇ၀၀၀၀ငထက သတ႔သမးက ကြကေရႊ ႔မားရင ဘာေတြၿဖစလာနငသလငထက သတ႔သမးက ကြကေရႊ ႔မားရင ဘာေတြၿဖစလာနငသလငထက သတ႔သမးက ကြကေရႊ ႔မားရင ဘာေတြၿဖစလာနငသလငထက သတ႔သမးက ကြကေရႊ ႔မားရင ဘာေတြၿဖစလာနငသလ........

စစတရငကစားဘးၾကတသတငး ကြကေရႊ ႔မားတယဆတ ေ၀ါဟာရက ေကာငးေကာငးနားလညၾကမာပါ။ တစကြကေလး မားၿပး ေရႊ ႔လကတာန႔ ၿပနၿပးအဖတဆညဖ႔ ခကခသြားတတတာကလညး နားလညၾကမာပါ။သာမန နယရပေလး တစခက မားေရႊ ႔တာ ၿပသနာမရနငေပမ ဘရငမလ အရပမးက မားေရႊ ႔မခတာဆရငေတာ ေသခာေပါက ရႈးမပြ ၿဖစသြားပါလမမယ။ၿပငပေလာကမာလညး ကြကေရႊ ႔မားလ႔ အတဒကၡေရာကတာေတြ ၾကဘးၾကမာပါ။ၿမနမာသမငးထက ရာေဖြၾကညရငလညး ကြကေရႊ ႔မားခလ႔ ဒကၡေရာကခတာေတြက ေတြ႔နငပါတယ။ ကလနေခတမာ အဂၤလပ အစးရဟာ ဗလမငးေရာငက ဖမးမၾကေတာ -ေနာကလေတြ ေၾကာကရြ သြားေစရနအလ႔ငာ ရကရကစကစက ေခါငးၿဖတသတခၿပး တငမာခတကာ လအမားက ၾကညရႈေစခပါတယ။ဒေနရာမာ အဂၤလပအစးရေရႊ ႔တအကြကဟာ ဗလမငးေရာငရ အၿဖစ

Page 19: Diary of Irrawady

က ၾကညၿပး ေနာကလေတြက ေနာငကဥ သြားေစဖ႔ ရညရြယကာ ရကရကစကစက လပခတာၿဖစပါတယ။ဒါေပမ ဒါဟာ ၾကးမားတ အမားတစခဆတာက အဂၤလပအစးရက သပမၾကာခင သလကရပါတယ။ဗလမငးေရာငရအၿဖစက ၾကညရႈၿပး ေၾကာကရြမေနပ အဖးရ မးခစစတအေမြကခယတ ေၿမးၿဖစသ ဗလခပေအာငဆနးက ဥးေဆာငေတာလနခလ႔ ၿမနမာ ေၿမေပၚက ဆတခြာခၾကတာဟာ ၿဗတသတ႔ရ ေနမ၀ငအငပါယာသမငးမာ ၾကးမားတ မားယြငးေသာ ကြကေရႊ ႔မႈၾကး တစခပါ။

ကမာၻ ႔သမငးစာမကနာလညး ကြကေရႊ ႔မားလ႔ ဒကၡေရာကၾကတာေတြ ဒန႔ေဒးပါ။ ၁၉၆၀ ေကာ ၇၀ ကာလမားကၿဖစခတ အေမရကန-ဗယကနမ စစပြက လတငးသၾကမာပါ။အဒအခနက ဗယကနမဟာ ေတာငန႔ေၿမာက ဗယကနမဆၿပး နစၿခမးကြေနခနၿဖစပါတယ။ နစနငငေပါငးစညးနငဖ႔ ေၿမာကဗယကနမနငငက ၾကးစားလာေတာ အေမရကနနငက ကြနၿမနစ၀ါဒ မၿပန႔ပြားေရးဆတ အေၾကာငးၿပခကန႔ ေတာငဗယကနမဘကက ကတကဖ႔ ၿပငဆငလာပါတယ။ အေမရကနရ လႊမးမးမႈေအာကက ရနးထြကၿပး ေၿမာကဗယကနမန႔ ေပါငးစညးနငဖ႔ၾကးစားေနတ လငယေတြထမာ အသက (၁၇)နစသာ ရေသးတ ငယငဗနထြငးဆတ လငယတစဥးလညး ပါ၀ငပါတယ။ ၁၉၆၃ခ ေမလမာေတာ အေမရကနတ႔ရ ကာကြယေရး၀နၾကး ေရာဘတမဂၢနာမာရားက လပၾကဖ႔ၾကးစားတယဆတအမႈန႔ အဆပါလငယေလး က အေမရကနတ႔က ဖမးဆးခပါတယ။

၁၉၆၄ခနစ - ေအာကတဘာလ ၁၅ရကေန႔မာေတာ အၿခားေၿမေအာကေတာလနေရးသမားေတြ ေၾကာကလန႔ သြားေအာငဆတ ရညရြယခကန႔ အေမရကနတ႔က ငယငဗနထြ ငးက ခဟအကဥးေထာငအတြငး သတငးသမားေတြေရ ႔မာ ရကစကစြာပ ေသနတန႔ပစသတၿပး ကြကမကခပါတယ။ ငယငဗနထြ ငးဟာ ဗယကနမၿပညသေတြက ဘယေလာက ခစတအေၾကာငး၊ သ႔တငးၿပညက ဘယေလာကထ ၿမတနးေၾကာငး၊ သတငးေထာက -ေတြက ရရ၀၀ေအာေၿပာရငး ဥးေခါငးထက ေသနတကညဆ ေဖာက၀ငသြားတအခနမာေတာင အဖ ဗယကနမနငငေတာ အဓြန႔ရညပါေစလ႔ ရရင စြာ ေၾကြးေၾကာသြားတ ငယငဗနထြ ငးရပရပဟာ စစဘရငအေမရကနတ႔ရ မားယြငးတ ကြကေရႊ ႔မႈၾကးတစခ ၿဖစသြား ခပါတယ။ သရ ေနာကဆး ပရပဟာ ဗယကနမၿပညသတငးက နးထဖ႔ေစေဆာေပးသလၿဖစသြားခၿပး ေနာကဆးမာေတာ အေမရကနတ႔ဟာ ဗယကနမနငငေၿမေပၚကေန အစတအစတအမႊာမႊာ ကြၿပၿပး ဆတခြာေပးခရတအထ မားယြငးခ ပါေတာတယ။

ဒါေတြက သမငးမာ ထငရားတကြကေရႊ ႔မားမႈေတြ ၿဖစပါတယ။ဧရာ၀တအေရးကစၥဟာလညး ယခင စစအစးရရ ၾကးမားေသာ မားယြငးတ ကြကေရႊ ႔မႈၾကးတစခပါ။တရတနငငက ၿမစဆမာေရကာတာတညေဆာကေစၿပး လစစစ ဓါတအားထတလပေရာငးခမယ။ ေရာငးခရာမာလညး အၿမတရရၿပး စမကနးၾကးၿပးလ႔ တရတေတြၿပနၾကတအခါ ကနခတ ေရကာတာန႔ ဓါတအားေပးစကရၾကးက ၿမနမာနငငအတြက ဆကလကအသးၿပမယ ဆတ သးခက တြကနညးန႔ စမခၿပနပါတယ။ ဒါဟာ ဘာန႔တသလဆေတာ တစဘကကဘရငမၾကးက အပငဆၿပး သြားခကလကကာမ ကယရ ဘရငမၾကး အစားခရေတာကနး ဆကသြားတာပါ။အရငဆး တရတေတြဆက စမကနးၾကးလကလႊမယခင အကးဆကဘာေတြ ၿဖစလာနငမလဆတာကေတာ အားလးသၿပးသားထငလ႔ ကၽြနေတာ မေရးၿပေတာပါဘး။ စးပြားေရး နယပယဘကမာဆရင ကမၼဏတစခ အစတစခမာ ရယယာ ငါးဆယရာခငႏႈနး ပငဆငထားတသအား ကမၼဏရ ရာထး အၾကးဆးေနရာကေပးရၿပး အေရးပါဆးလလ႔ သတမတတအေၾကာငး စာအပေတြမာ ဖတခဘးပါတယ။ တကယလ႔ ၿမနမာနငငဟာ ကမၼဏတစခ အစအဖြ႔ေလးတစခဆၾကပါစ႔..။ၿမနမာနငင စစေပါငးအကယအ၀နးရ ၆၁ ရာခငနႈနး၊ စကပးေရးနငငရ ဆနထြကတနခန ၆၀ရာခငနႈနးနင အၿခား၀နေဆာငမႈေပါငးမားစြာက ဧရာ၀တတစဥးတညးက ပငဆငပါတယ။

တကယလ႔ သမသာ တမေကာသြားခရင..........................?

Page 20: Diary of Irrawady

ဧရာ၀တဟာ ၿမနမာနလးေသြးေတြန႔ စဖြ႔ထားတၿမစၾကးပါ။လး၀ အထပါးခလ႔မၿဖစတ တစဥးတညးေသာ သမငး၀င သတ႔သမးေလာငးလာပါ။သြားေလသေတြၿပလပခတ ၿမစဆစမကနးဟာ အလြယတကရပတန႔ပစလ႔ ရနငမ စမကနးၾကး မဟတေပမ “ဧရာ၀တၿမစဆတာ အထခလ႔ မၿဖစတရတနာ” ဆတာက နလးအမထမာထညၿပး ကၽြနေတာတ႔ေတြ ၾကးစားရမယ။ဒကစၥအတြက အစးရကခညး အားကးမေနပ ၿပညသလထ တစရပလးကလညး ရငဆငလာရနငတ ၿပသနာအရပရပကသရၿပး စညးလးညညြတစြာ ပးေပါငးပါ၀ငဆငႏႊရမ “ဧရာ၀တအား ၿပနလည ကယတငေရး ပြေတာၾကးတစခ” မၾကာခငမာ ဆငႏႊၾကရပါလမမယ။

ဧရာ၀တၿမစၾကး ထာ၀စဥတညတေနဖ႔အေရးဟာ ၿမနမာအစးရရ အေရးၿဖစတယ။ ဧရာ၀တၿမစၾကး ထာ၀စဥတညတေနဖ႔ အေရးဟာ ၿမနမာတပမေတာရ အေရးၿဖစတယ။ ဧရာ၀တၿမစၾကး ထာ၀စဥတညတေနဖ႔အေရးဟာ သဃာေတာ အရငၿမတတ႔ရ အေရးၿဖစတယ။ ဧရာ၀တၿမစၾကး ထာ၀စဥတညတေနဖ႔အေရးဟာ ၿမနမာ ေကာငးသ ေကာငးသားတ႔ရ အေရးၿဖစတယ။ ဧရာ၀တၿမစၾကး ထာ၀စဥတညတေနဖ႔ အေရးဟာ ၿမနမာ ေတာငသလယသမားေတြရ အေရးၿဖစတယ။ ဧရာ၀တၿမစၾကး ထာ၀စဥတညတေနဖ႔အေရးဟာ ၿမနမာေၿမေပၚမာေနတ ၿမနမာၿပညသားေတြရ အေရးၿဖစတယ။ နာကဆးအေနန႔ ကအးေ၀မးရ “မဟာသတ႔သမး” ဆတကဗာန႔ သတ႔သမးရ ဒငယာရအေၾကာငး ၿပစေရးသားၿခငးအား နဂးခပပါရေစ..

အ….ဧရာဝတ… ယဥေကးမႈ႕တ႔ရ႕ ႏလးသား ရငျပင…. ဓမၼ၊အဓမၼ တ႔ စရငဆးျဖတရာ ခရး၊

ယၾကညသေတြ ထဆစ ခစျခငးတ႔ ေမြးဖြားရာ… ။

အ….ဧရာဝတ… ခေတာ…

ျမနမာျပည ဆတ႔ နယစပမဥး၊ အဝငးအဝနးမာ ျဖတစးလ႔ ေနာငတရေနျပလား။

ေကးဇးကနးေလျခငး လ႔ အမကသေနျပလား၊

သ႔မဟတ… နာကငကကခ၊မကရညဝ

မၿပး န႔ သငမကလးမာ ရေဝေနမလား…။

အ….ဧရာဝတ… ပညတြငျပည႔ျဖး၊ဆနေရ မးန႔

ေကာကပသးႏ၊ခြက၊ေတာငးလလညး၊ ေကၽြးကားေကၽြး၏မဝ ..

ေပးကားေပး၏မရ….လ႔မား စစကငးရးဖက၊သေဝဂ တမးန႔

Page 21: Diary of Irrawady

ဣေျႏၵ ခပရး ကဆငဝတ ဘရားရခးအမးမးက၊ သငရြတေနမလား…။

ဒါမမဟတ ကမးေပၚက ငကေတြ ရ႕ အမျပနရကေတြကမား လကကပနးခတခပလ ဆြေနလား..ဧရာဝတ..။

အ….ဧရာဝတ…

သင႔ခႏၶာ အပငးပငး ျဖတလး၊ မညမျငး၊မနာကညးရက

သငကသာ ခရး ဆကေနခ႔လညး၊ သငလညျမက ၾကးေပး ကြပမက၊ အေသသတပါမ ေကနပမယ

ျမစမဆး ရ႕လကထ လးလမ႔ျငးတြား သင႔အစား အေနခကလေတာတယ။

အ….ဧရာဝတ… သငအႏမ ဟာ

တ႔ အဆးသတန႔ ဆးျဖတေနပါလက ငါတ႔…ေတြေ၀ ေနရဥးမယ….ဟတစ။

ငါတ႕ သစၥာျပတယ။

တညေသာသစၥာ၊ျမညေသာစၥာ….. ။

ငါတ႔ရ႕ ဓါးေတြန႔ ဧရာဝတ ကကာကြယၾက၊ ငါ တ႔ရ႕ လရငးဓါးေတြက ယဥေကးေအာင ေသြးၾက။

ငါတ႔ရ႕ ထာဝရ အကးစးပြား စစစစက ေဆာငကဥးၾက။

ရငေသြးလညးျဖစ၊ မတေဆြလညးျဖစ၊ မခငလညး ျဖစတ႔

ဧရာဝတ န႔အတ စးဆငးပါအ။

ဘာပျဖစျဖစ…ဧရာဝတ..ေရ ျငမးခမးေရး ေတးကဆပါ ပနးမာလန႔သာကလမးပါ သစၥာတရားက ဗတးပါ

ေပာရႊငစြာ လးလမကခနပါ အဖးထကရတနာတ႕က ဆငယင ကျဖန႕ပါ ရငႏစသညးခာ ငါတ႔ကလညးအပႏပါ။

Page 22: Diary of Irrawady

ရငျပနထေျမာကပါ။ တညျငမစြာႏလးခနပါ။

ငါတ႔လညး…

ျငမးခမးေရးေတးက ဆပါမည ပနးမနလန႕သာတ႔ကလမးပါမည

သစၥာတရားက ဗတးပါမည ေပာရႊငစြာ ကခနပါမည

ရတနာတ႔က ဆငယငကျဖန႔ပါမည ငါတ႔ ဝညဥ သငထအပႏပါမည

သငႏင႔….. သငအေမြအႏစ ဓမၼ က ခစျမတႏးေနပါဥးမည။

သင ေႏာငၾကးကလညးျဖညပါမည။

အေမဇ ထကမညေၾကာငး၊မစၥစၥပ ထကေခတမ ေၾကာငး၊ ျမစဝါျမစထက သစၥာတညေၾကာငး၊ႏငး ျမစလ မရငးယစေၾကာငး၊

ဂဂၤါလ ရငမာေၾကာငး၊သမးျမစလ မယမးယငေၾကာငး၊ ယနစလ မနမဖတတေၾကာငး၊ေခာ႔ဖရားလ မေဖါကျပားေၾကာငး

စသျဖင႔၊စသျဖင႔ ငါတ႔ေျပာၾကမည။

ဣေျႏၵၾကးေၾကာငး၊ရကတတေၾကာငး၊ တညျငမေၾကာငး၊ဆြေဆာငမႈရေၾကာငး၊

မာယာမားေၾကာငး၊တတတာတာ တတေၾကာငး ရရငေၾကာငး၊သေဘာထားၾကးေၾကာငး၊

သစၥာတညေၾကာငး၊အနာအဆာကငးေၾကာငး၊ ႏးညေၾကာငး၊အကငးပါးေၾကာငး၊

သညးခေၾကာငး၊စတေကာကတတေၾကာငး စသျဖင၊ စသျဖငလညး…ငါတ႔ တဖြဖြ ဆၾက၊ရြတၾကမည။

က..က…တတေတာ ဧရာဝတ တဆတေလာက…ျပးပါေလ။ ဒဏရာေတြ မားေပမယ

အမနတရားဟာ အဖနဖနျပနဝငစားတယ။ ဟး…ေရ႕နားက ေအာငေျမမာ ငါတ႔ဆၾကမယ…ဧရာဝတ။ ။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။

@@@@@@@@@@@@@@@@@ ေလးစားစြာၿဖင ကရင ( http://madankoo.blogspot.com)

Page 23: Diary of Irrawady

17.05.2012 , Wednesday, 23:46(GMT)

((( ဒပစထမပါတ ပါဠအခ ႔က စတရညလကရညရာေဖြေပးၿပး အနကၿပနေပးတ အႏၵယနငင၊ နာလႏၵာ တကသလမ အရငသဇာတန႔ ကခငၿပညနယပၿပငက သသေလာကေၿပာၿပေပးခတ ကခငၿပညနယမ သငယခငး အ၀မ၊ တ႔အား ေကးဇးတငပါတယခငဗား)))