digital integrated circuits adapted from ucb-ee141 copyright 1996 ucb. devices פרופ’ יוסי...

72
Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices Devices םםםם’ םםםם םםם םםםםםם םםםםםםםםםםם םםםםםםםםםםםם- םםםםםםםםםם םםםםם םםםםםםם םם םםם( ) םםםםם םםםםםם םםםםםMOS

Upload: gwendoline-booker

Post on 17-Dec-2015

227 views

Category:

Documents


5 download

TRANSCRIPT

Page 1: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

פרופ’ יוסי שחם

המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית

אוניברסיטת תל-אביב

)לפי ההרצאות של יאן ראבאי מברקלי(

MOSהתקני

Page 2: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

מטרת הפרק

הבנה בסיסית של התקני מל”מ •רלבנטים

חזרה על המשוואות הבסיסיות•

פתרון “ידני” של מעגלים•

SPICEמבוא ל- •

מבוא להתקנים תת-מיקרונים•

Page 3: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

דיודה

n

p

p

n

B A SiO2Al

A

B

Al

A

B

סמל

VLSIחתך בדיודת צומת ב

חתך חד ממדי

Page 4: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

אזור המיחסור

hole diffusionelectron diffusion

p n

hole driftelectron drift

ChargeDensity

Distancex+

-

ElectricalxField

x

PotentialV

W2-W1

)a( Current flow.

)b( Charge density.

)c( Electric field.

)d( Electrostaticpotential.

Page 5: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

זרם

Page 6: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

ממתח קדמי

x

pn0

np0

-W1 W20

p n)W

2(

n-regionp-region

Lp

diffusion

Page 7: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

ממתח אחורי

x

pn0

np0

-W1 W20n-regionp-region

diffusion

Page 8: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

סוגי דיודות

x

x

pn0

pn0

Wn

pn(x)

pn(x)

Wn

Short-base Diode

Long-base Diode

(standard in semiconductordevices)

דיודה קצרה

ליד מגע מתכת

דיודה ארוכה

טיפוסית לדיותות למצע

Page 9: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

מודל דיודה

VD

ID = IS(eVD/T – 1)+

VD

+

+

–VDon

ID

(a) Ideal diode model (b) First-order diode model

Page 10: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

קיבול צומת

Page 11: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

קיבול הדיפוזיה

Page 12: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

מיתוג דיודה

Vsrc

t = 0

V1

V2

VD

Rsrc

t = T

ID

Time

VD

ON OFF ON

Space chargeExcess charge

Page 13: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

פריצה

–25.0 –15.0 –5.0 5.0

VD (V)

–0.1

I D (A

)0.1

0

0

Avalanche Breakdown

Page 14: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

מודל דיודה - מלא

ID

RS

CD

+

-

VD

Page 15: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

SPICEפרמטרי

Page 16: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

MOSטרנזיסטור

n+n+

p-substrate

Field-Oxyde

)SiO2(

p+ stopper

Polysilicon

Gate Oxyde

DrainSource

Gate

Bulk Contact

CROSS-SECTION of NMOS Transistor

Page 17: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

MOSטרנזיסטור

Page 18: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

CMOSחתך בטכנולוגית

Page 19: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

סימנים וסמלים של טרנזיטורי MOS

D

S

G

D

S

G

G

S

D D

S

G

NMOS Enhancement NMOS

PMOS

Depletion

Enhancement

B

NMOS withBulk Contact

Page 20: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

מתח סף - עקרון בסיסי

n+n+

p-substrate

DSG

B

VGS

+

-

Depletion

Region

n-channel

Page 21: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

מתח סף - חישוב

Page 22: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

אפייני מתח זרם

n+n+

p-substrate

D

SG

B

VGS

xL

V(x) +–

VDS

ID

MOS transistor and its bias conditions

Page 23: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

אפייני מתח-זרם בתחום הלינארי וברוויה

Page 24: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

טרנזיסטור ברוויה

n+n+

S

G

VGS

D

VDS > VGS - VT

VGS - VT+-

Page 25: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

אפיין מתח-זרם

0.0 1.0 2.0 3.0 4.0 5.0

VDS (V)

1

2

I D (

mA

)

0.0 1.0 2.0 3.0VGS (V)

0.010

0.020

÷ I

D

VT

SubthresholdCurrent

Triode Saturation

VGS = 5V

VGS = 3V

VGS = 4V

VGS = 2V

VGS = 1V

(a) ID as a function of VDS (b) ID as a function of VGS

(for VDS = 5V).

Sq

ua

re D

ep

end

en

ce

VDS = VGS-VT

NMOS Enhancement Transistor: W = 100 m, L = 20 m

Page 26: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

מודל לחישוב “ידני”

Page 27: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

MOSמודל דינמי של טרנזיסטור

DS

G

B

CGDCGS

CSB CDBCGB

Page 28: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

קיבול השער

Page 29: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

קיבול שער ממוצע

Most important regions in digital design: saturation and cut-off

Different distributions of gate capacitance for varying

operating conditions

Page 30: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

קיבול הדיפוזיה

Page 31: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

קיבול הצמתות

Page 32: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

לינאריזציה של קיבול הצומת

Replace non-linear capacitance bylarge-signal equivalent linear capacitance

which displaces equal charge over voltage swing of interest

Page 33: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

תת-מיקרוני MOSמודל של טרנסיטור

חישוב מתח סף מתוקן•

התנגדויות פרזיטיות•

רווית מהירות וירידת ניידות•

הולכה בתת-סף•

• LATHCUP

Page 34: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

אפקטים של תעלה קצרה

Page 35: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

מודלים של תעלה קצרה

Page 36: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

MOSחיבורי התקני

Page 37: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

שינויי מתח הסף

VT

L

Long-channel threshold Low VDS threshold

Threshold as a function of the length (for low VDS)

Drain-induced barrier lowering (for low L)

Page 38: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

התנגדויות פרזיטיות

W

LD

Drain

Draincontact

Polysilicon gate

DS

G

RS RD

VGS,eff

Page 39: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

רווית מהירות )א(

EV/m(Esat

n )c

m/s

ec(

sat = 107

Constant mobility )slope = (

constant velocity

EtV/m(

n )c

m2 /V

s(

n0

)b( Mobility degradation)a( Velocity saturation

0

700

250

Page 40: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

רווית מהירות )ב(

VDS (V)

I D (

mA

)

Lin

ea

r D

ep

en

de

nc

e

VGS = 5

VGS = 4

VGS = 3

VGS = 2

VGS = 1

0.0 1.0 2.0 3.0 4.0 5.0

0.5

1.0

1.5

(a) ID as a function of VDS (b) ID as a function of VGS(for VDS = 5 V).

0.0 1.0 2.0 3.0VGS (V)

0

0.5

I D (

mA

)

Linear Dependence on VGS

Page 41: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

הולכה בתת-סף

0.0 1.0 2.0 3.0VGS (V)

10 12

10 10

10 8

10 6

10 4

10 2

ln(I

D)

(A)

Subthreshold exponential region

Linear region

VT

Page 42: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

Latchup

)a( Origin of latchup )b( Equivalent circuit

VDD

Rpsubs

Rnwell p-source

n-source

n+ n+p+ p+ p+ n+

p-substrateRpsubs

Rnwell

VDD

n-well

Page 43: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

SPICEמודלים של

- התקנים ארוכים, פשוט1 רמה •

- מודל פיזיקלי, כולל רווית 2 רמה •מהירות ומתח סף מתוקן

- חצי-ניסויי, התאמת 3 רמה •פרמטרים

ניסויי, כולל כל ( - BSIM )4 רמה •האפקטים, פופולרי מאוד.

Page 44: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

MOSפרמטרים עיקריים של טרנזיסטור

Page 45: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

לרכיבים פרזיטים SPICEמודל

Page 46: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

לטרנזיסטורים SPICEמודל

Page 47: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

מיקרון0.5לתהליך SPICEמודל

.MODEL CMOSN NMOS LEVEL=3 PHI=0.7 TOX=10E-09 XJ=0.2U TPG=1 VTO=0.65 DELTA=0.7+ LD=5E-08 KP=2E-04 UO=550 THETA=0.27 RSH=2 GAMMA=0.6 NSUB=1.4E+17 NFS=6E+11+ VMAX=2E+05 ETA=3.7E-02 KAPPA=2.9E-02 CGDO=3.0E-10 CGSO=3.0E-10 CGBO=4.0E-10+ CJ=5.6E-04 MJ=0.56 CJSW=5E-11 MJSW=0.52 PB=1.MODEL CMOSP PMOS LEVEL=3 PHI=0.7 TOX=10E-09 XJ=0.2U TPG=-1 VTO=-0.92 DELTA=0.29+ LD=3.5E-08 KP=4.9E-05 UO=135 THETA=0.18 RSH=2 GAMMA=0.47 NSUB=8.5E+16 NFS=6.5E+11+ VMAX=2.5E+05 ETA=2.45E-02 KAPPA=7.96 CGDO=2.4E-10 CGSO=2.4E-10 CGBO=3.8E-10+ CJ=9.3E-04 MJ=0.47 CJSW=2.9E-10 MJSW=0.505 PB=1

Page 48: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

1התאמת פרמטרים לרמה

VGS = 5 V

VDS = 5 V VDS

ID

Long-channel

approximation

Short-channelI-V curve

Region of

matching

Select k’ and such that best matching is obtained @ Vgs= Vds = VDD

Page 49: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

התקדמות הטכנולוגיה

Page 50: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

התקנים ביפולרים

n-epitaxy

p-substrate

n+ buried layer

p+

isolation

n+ p+

pn+

E B C

p+

E C

B

n+ p n

)a( Cross-sectional view.

)b( Idealized transistor structure.

Page 51: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

סימונים

C

E

B

IB

IE

IC+

+

+

VBC

VBE

VCE

C

E

B

IB

IE

IC+

+

+

VBC

VBE

VCE

(a) npn (b) pnp

Page 52: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

אופני עבודה של התקנים ביפולרים

Page 53: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

ממתח קדמי פעיל

x

E B C

WB

Carrier Concentration

DepletionRegions

0 W

pe0

pc0

nb0

nb)0(

Page 54: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

רכיבי הזרם

x

E B C

ICIE

IB

1

2 3

electrons

holes

Page 55: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

ממתח אחורי פעיל

x

E B C

WB

Carrier Concentration

0 W

pe0nb0

nb)0(

pc0

nb)W(

Page 56: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

רוויה

x

E B C

WB

Carrier Concentration

0 W

pe0

nb0

nb)0(

pc0QS

QAnb)W(

Page 57: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

קיטעון

x

E B C

WB

Carrier Concentration

0 W

pe0

nb0nb)0(pc0

nb)W(

Page 58: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

Bipolar Transistor Operation

0.0 2.0VCE (V)

0

5

10

15

I C(m

A)

-3.0 -1.0

VCE (V)

-0.5

I C (

mA

)

IB=100 A

IB=75 A

IB=50 A

IB=25 A

0

-0.25

IB=25 A

IB=50 A

IB=75 A

IB=100 A

Reverse Operation

Forward Operation

Active

Saturation

Page 59: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

מודלים של התקנים ביפולרים

E

CB

FIB

IB

+

VBE

IB = IS(eVBE/T – 1)E

CB

FIB

IB

+–VBE(on)

(a) Forward-active (b) Forward-active (simplified)

E

CB

IB

+–VBE(sat)

(c) Forward-saturation

+– VCE(sat)

IC < FIB

Page 60: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

מודל הקיבול הפרזיטי של טרנזיסטור ביפולרי

C

E

B

QF

QR

Cbe

Cbc

S

Ccs

collector-substratejunction capacitance

base-emitterbase-collector

junction capacitances

base charge

Page 61: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

קיבולי הצמתות

Page 62: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

קיבולי הדיפוזיה

Page 63: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

אפקטים נוספים בטרנזיסטורים ביולרים

EARLYמתח

התנגדויות פרזיטיות

תלות בטאהזרםהגבר

Page 64: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

EARLYמתח

ForwardActive

Saturation

VA

VCE

IC

VBE3

VBE2

VBE1

Page 65: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

התנגדויות פרזיטיות

n-epitaxy

p-substrate

n+ buried layer

p+

isolation

n+ p+p n+

E B C

p+rC1

rC3

rB

rC2

rE

Page 66: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

תלות

VBE )linear(

ln )I(

IC

IB

F

High Level Injection

Recombination

IKF

Page 67: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

SPICEמודל

Page 68: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

עיקריים SPICEפרמטרי

Page 69: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

לרכיבים פרזיטיים SPICEפרמטרי

Page 70: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

SPICEפרמטרי

Page 71: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

שינויי תהליך

Devices parameters vary between runs and even on the same die!

Variations in the process parameters, such as impurity concentration den-sities, oxide thicknesses, and diffusion depths. These are caused by non-uniform conditions during the deposition and/or the diffusion of theimpurities. This introduces variations in the sheet resistances and transis-tor parameters such as the threshold voltage.

Variations in the dimensions of the devices, mainly resulting from thelimited resolution of the photolithographic process. This causes )W/L(variations in MOS transistors and mismatches in the emitter areas ofbipolar devices.

Page 72: Digital Integrated Circuits Adapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB. Devices פרופ’ יוסי שחם המחלקה לאלקטרוניקה פיזיקלית אוניברסיטת

Digital Integrated CircuitsAdapted from UCB-EE141 Copyright 1996 UCB.

DevicesDevices

שינויי תהליך

1.10 1.20 1.30 1.40 1.50 1.60

Leff (in mm)

1.50

1.70

1.90

2.10

De

lay

(nse

c)

–0.90 –0.80 –0.70 –0.60 –0.50

VTp (V)

1.50

1.70

1.90

2.10

De

lay

(nse

c)

Delay of Adder circuit as a function of variations in L and VT