dit zelf lesgeven noemen we - techniekisfun.weebly.com · - de zon is zelfs de oorsprong van onze...
TRANSCRIPT
2
Dit zelf lesgeven noemen we:
Flipping the classroom
In dit projectje krijg je geen les, maar GEEF je
zelf les. De leerkracht zal jullie natuurlijk
ondersteunen.
3
1. Je krijgt of kiest een thema.
2.Je mag dit in groep in de klas en thuis voorbereiden.
3. Meestal krijg je al extra informatie bij het thema zelf.
Je mag dit gebruiken, maar ga ook zelf op zoek.
4. Je presentatie stuur je naar de leerkracht zodat die dit thuis
kan bekijken en feedback geven.
5. Je brengt dit naar voor zodat je klasgenoten het kunnen
begrijpen.
6. Je brengt dit zo leuk mogelijk, dus gebruik een powerpoint,
filmpjes, tekeningen, ...
7. Maak ook een didactisch model.
8. Zorg ervoor dat tijdens je lesje de ganse klas jullie thema bij
aanvult in dit projectboekje.
Wij gebruiken energie steeds in een vorm (beweging, licht,
warmte en elektrische energie) en deze komen steeds van een energiebron
(brandstoffen, water, wind, zon, ...). Tussen bron
en vorm gebeurd er bijna altijd een (energie) omzetting.
Geef bij elk thema ook een energieomzetting
Dit is de basis voor onze “Flipping te classroom” energiethema’s.
www.klimaat.be/nl/bronnen.html
www.energievoorzieningen.nl
Hoe gaan we te werk?
Probeer telkens te achterhalen wat de invloed is op de
mens (gezondheid), milieu (onze planeet), maatschappij
(economie, geld).
Dit noemen we de drie P’s People, Planet, Profit
4
1. Thema fossiel brandstoffen
Zoek op:
Fossiel:
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
Miljoenen jaren geleden afgestorven planten, dieren en micro-organismen
zijn onder de bodem terechtgekomen en hebben steenkool (land) en
aardolie (zee) gevormd.
Uit deze aardolie kan men door distillatie petroleum bekomen.
Aardolie oppompen Aardolie tot petroleum raffineren
Het nadeel van fossiele brandstoffen is dat ze miljoenen jaren geleden
ontstaan zijn. In die tijd was er geen industrie, alleen groen voor de
Dinosaurus. Koolstofdioxide werd opgenomen door planten en omgezet in
plantaardig weefsel. In de loop van miljoenen jaren werd dit plantaardig
materiaal omgezet in koolwaterstof verbindingen zoals turf, bruinkool,
steenkool, olie en aardgas.
Deze eeuw kenmerkt zich door al deze energiebronnen in een relatief
korte tijd te verbruiken. Door het gebruik van deze energie komen er
grote hoeveelheden CO2 vrij. Op zich is daar niets mis mee, want CO2 zal
uiteindelijk vanzelf wel weer eens worden omgezet in nieuwe steenkool,
olie en gas. Jammer genoeg duurt dit proces een paar miljoen jaren. Het
probleem is dat wij niet zolang kunnen wachten.
5
Zeer zwak zwak goed Zeer goed
Na een onderzoek
soorten
energiebron
toelichten
Niet toegelicht Toegelicht Toegelicht met
presentatie
Toegelicht met
presentatie en
didactisch
model
Ik
De leraar
Voorbeelden van
voor- en nadelen
van
energiebronnen
geven
Geen voor-of
nadelen gegeven
Enkel voor- of
nadeel gegeven
1 voorbeeld van
voor- en nadelen
gegeven
Telkens 2
voorbeelden van
voor- en nadelen
gegeven
Ik
De leraar
Een
energieomzetting
geven
Geen
energieomzetting
gegeven
Energieomzetting
gegeven
Ik
De leraar
Aantonen dat
nuttige energie
verloren gaat
Geen
energieverlies
naar thema
gegeven
Een
energieverlies
naar thema
gegeven
Ik
De leraar
Invloed op:
People: ...............................................................................................................
Planet: ...............................................................................................................
Profit: ...............................................................................................................
Energieomzetting
............................................ ............................................
Verlies: ……………………
Evaluatie: energiebronnen - energieomzetting
6
2. Thema broeikaseffect en negatieve gevolgen brandstofontginning
Zoek op: Wat is het broeikaseffect?
Tip: Zoek op het internet en voeg je documentatie bij op
een apart A4 blad.
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
IMPACT OP ONZE MAATSCHAPPIJ!!!!
Het verbranden van de olie als eindproduct is schadelijk voor de aarde,
maar zelfs het ontginnen ervan heeft grote invloed op ons leven.
Deepwater Horizon: .................................................................................................
20 april 2010: ............................................................................................................
Het antwoord op bovenstaande vragen hebben grote
gevolgen voor het milieu, bespreek dit eens in groep.
Zoek met je groep naar een oplossing voor de ontsnapte
www.milieuloket.nl
Het boren naar
olie houdt grote
gevaren in.
Wat was Deepwater Horizon?
Wat gebeurde er met
Deepwater Horizon
op 20 april 2010?
7
Zeer zwak zwak goed Zeer goed
Voorbeelden van
voor- en nadelen
van
energiebronnen
geven
Geen voor-of
nadelen gegeven
Enkel voor- of
nadeel gegeven
1 voorbeeld van
voor- en nadelen
gegeven
Telkens 2
voorbeelden van
voor- en nadelen
gegeven
Ik
De leraar
Een
energieomzetting
geven
Geen
energieomzetting
gegeven
Energieomzetting
gegeven
Ik
De leraar
Aantonen dat
nuttige energie
verloren gaat
Geen
energieverlies
naar thema
gegeven
Een
energieverlies
naar thema
gegeven
Ik
De leraar
olie bij zo’n milieuramp en stel dit eens voor aan de
ganse klas.
Invloed op:
People: ...............................................................................................................
Planet: ...............................................................................................................
Profit: ...............................................................................................................
Energieomzetting
............................................ ............................................
Verlies: …………………..
Evaluatie: energiebronnen - energieomzetting
8
3. Thema elektriciteit opwekken op de klassieke manier
Elektriciteit wordt nog altijd voor het merendeel opgewekt in
elektriciteitscentrales.
a. klassieke centrale
Om elektriciteit op te wekken worden kolen,
aardgas en aardolie verbrand.
Door verbranding komt er via een grote schoorsteen CO2
in de lucht, de warmte wordt gebruikt om water te verhitten tot stoom.
Deze stoom wordt door buizen geleid en met grote kracht tegen de bladen
van een turbine geblazen.
De turbine gaat daardoor draaien en zet een grote magneet in werking, de
magneet zit in een grote spoel met koperdraad.
Doordat de magneet ronddraait, wordt er in de koperdraad een
elektrische stroom opgewekt.
De spoel met magneet wordt de generator (meer specifiek een alternator)
genoemd.
9
Deze magneet in combinatie met de turbine kun je vergelijken met een
fietsdynamo.
Turbine Generator
Het warme water wordt afgekoeld in koeltorens om terug kunnen te
gebruiken. Deze koeltorens produceren enkel maar onschadelijke
waterdamp.
De elektriciteit komt via hoogspanningskabels in onze huizen terecht.
b. kerncentrale
Het principe van een kerncentrale is hetzelfde als een klassieke centrale,
alleen worden er geen fossiele brandstoffen verbrand.
Bij een kerncentrale wordt stoom gemaakt met kernenergie.
10
Wat is nu kernenergie?
Het woord zegt het zelf: Dit is energie die vrijkomt bij het splitsen van
atoomkernen.
Hiervoor gebruikt men uranium atomen uit uraniumerts.
Zoek op
Uranium: ………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
Bij dit proces komt er ook veel warmte vrij en heeft men geen CO2
vorming.
Een emmer uranium = een heel voetbalveld steenkool
Zoek op
Wat is er zo gevaarlijk aan kernafval: …………………………………..
.………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………….
Zelfs al zit de reactor in een betonnen bunker, toch kan het nog fout
gaan.
Zoek op (voeg documentatie bij op een apart A4 blad)
Fukushima: ………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
11
Zeer zwak zwak goed Zeer goed
Na een onderzoek
soorten
energiebron
toelichten
Niet toegelicht Toegelicht Toegelicht met
presentatie
Toegelicht met
presentatie en
didactisch
model
Ik
De leraar
Voorbeelden van
voor- en nadelen
van
energiebronnen
geven
Geen voor-of
nadelen gegeven
Enkel voor- of
nadeel gegeven
1 voorbeeld van
voor- en nadelen
gegeven
Telkens 2
voorbeelden van
voor- en nadelen
gegeven
Ik
De leraar
Een
energieomzetting
geven
Geen
energieomzetting
gegeven
Energieomzetting
gegeven
Ik
De leraar
Aantonen dat
nuttige energie
verloren gaat
Geen
energieverlies
naar thema
gegeven
Een
energieverlies
naar thema
gegeven
Ik
De leraar
Invloed op:
People: ...............................................................................................................
Planet: ...............................................................................................................
Profit: ...............................................................................................................
Energieomzetting
............................................ ............................................
Verlies: ………………………..
Evaluatie: energiebronnen - energieomzetting
12
4. Thema transport elektriciteit van opwekking tot bij gebruiker
Om de elektriciteit van de centrale zonder teveel verliezen tot bij ons
thuis te transporteren past men de spanning op verschillende delen van
het (hoogspanningsnet) voortdurend aan.
Opdracht: Hieronder zie je een schema van het elektriciteits-
transport, zoek de verschillen in spanning eens op.
1 : ………………………. volt.
2 : ………………………. volt
3 : ………………………. volt
4 : ………………………. volt
5 : ………………………. volt
6 : ………………………. volt
De spanning van elektriciteit
drukken we uit in volt (v),
vanwaar komt deze eenheid?
Leg aan de hand van voorbeelden
aan de klas uit welke grootheden
nog bestaan, gebruik de infofiches.
13
Zeer zwak zwak goed Zeer goed
Definiëren
basisgrootheden
(spanning,
stroomsterkte,
vermogen)
Definieer geen
grootheid
Definieer 1
grootheid (met
voorbeeld)
Definieer 2
grootheden
(met voorbeeld)
Definieer 3
grootheden
(met voorbeeld)
Ik
De leraar
Een
energieomzetting
geven
Geen
energieomzetting
gegeven
Energieomzetting
gegeven
Ik
De leraar
Aantonen dat
nuttige energie
verloren gaat
Geen
energieverlies
naar thema
gegeven
Een
energieverlies
naar thema
gegeven
Ik
De leraar
Invloed op:
People: ...............................................................................................................
Planet: ...............................................................................................................
Profit: ...............................................................................................................
Energieomzetting
............................................ ............................................
Verlies: ……………………
Evaluatie: energiebronnen -energieomzetting
14
5. Thema groene energie: water
Vroeger gebruikten onze voorouders de watermolen om graan de malen,
wij gebruiken de kracht van het water om elektriciteit te maken.
Hier laat men de generator draaien door middel van water.
Er zijn een aantal manieren om de kracht van het water te gebruiken.
1. Stuwdam
We dammen een rivier af en gebruiken dan de kracht van het
water in het stuwmeer.
15
2. Snelstromende rivier
We plaatsen een waterrad op de rivier en laten zo de generator
draaien.
3. Waterpompcentrale
We maken gebruik van een hoog en een lager gelegen meer.
Overdag laten we het water van het hoge meer naar het lage meer
stromen via een turbine en een generator = productie van
elektriciteit.
’s Nachts pompen we het water terug van het lager gelegen meer
naar het hoog gelegen meer = verbruik van elektriciteit.
Zoek op
- Hebben we zo een pompcentrale in België? ………………
- Indien ja, waar dan wel? ………………………………………………..
- Waarom pompen we het water ’s nachts naar boven en
niet overdag?
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
16
Zeer zwak zwak goed Zeer goed
Na een onderzoek
soorten
energiebron
toelichten
Niet toegelicht Toegelicht Toegelicht met
presentatie
Toegelicht met
presentatie en
didactisch
model
Ik
De leraar
Voorbeelden van
voor- en nadelen
van
energiebronnen
geven
Geen voor-of
nadelen gegeven
Enkel voor- of
nadeel gegeven
1 voorbeeld van
voor- en nadelen
gegeven
Telkens 2
voorbeelden van
voor- en nadelen
gegeven
Ik
De leraar
Een
energieomzetting
geven
Geen
energieomzetting
gegeven
Energieomzetting
gegeven
Ik
De leraar
Aantonen dat
nuttige energie
verloren gaat
Geen
energieverlies
naar thema
gegeven
Een
energieverlies
naar thema
gegeven
Ik
De leraar
Invloed op:
People: ...............................................................................................................
Planet: ...............................................................................................................
Profit: ...............................................................................................................
Energieomzetting
............................................ ............................................
Verlies: …………………..
Evaluatie: energiebronnen - energieomzetting
17
6. Thema groene energie: wind
Elektriciteit kan ook milieuvriendelijker opgewekt worden.
Windmolens
Vroeger gebruikten onze voorouders de windmolen om graan te malen
of water te pompen, wij gebruiken de kracht van de wind om elektriciteit
te maken.
Opdracht
Bij windenergie hebben we niet te maken
met uitstoot van CO2 of afval.
Toch zijn er enkele nadelen, probeer er
eens een paar te vinden.
- ………………………………………………………………………
- ………………………………………………………………………
Hier laat men de generator draaien door middel van wind.
18
Zeer zwak zwak goed Zeer goed
Na een onderzoek
soorten
energiebron
toelichten
Niet toegelicht Toegelicht Toegelicht met
presentatie
Toegelicht met
presentatie en
didactisch
model
Ik
De leraar
Voorbeelden van
voor- en nadelen
van
energiebronnen
geven
Geen voor-of
nadelen gegeven
Enkel voor- of
nadeel gegeven
1 voorbeeld van
voor- en nadelen
gegeven
Telkens 2
voorbeelden van
voor- en nadelen
gegeven
Ik
De leraar
Een
energieomzetting
geven
Geen
energieomzetting
gegeven
Energieomzetting
gegeven
Ik
De leraar
Aantonen dat
nuttige energie
verloren gaat
Geen
energieverlies
naar thema
gegeven
Een
energieverlies
naar thema
gegeven
Ik
De leraar
Invloed op:
People: ...............................................................................................................
Planet: ...............................................................................................................
Profit: ...............................................................................................................
Energieomzetting
............................................ ............................................
Verlies: …………………………..
Evaluatie: energiebronnen - energieomzetting
19
7. Thema groene energie: zon
De zon is onze grootste energiebron.
- de zon laat bomen en planten groeien = ze zorgt voor ons voedsel
(chemische energie)
- de zon zorgt voor onze seizoenen en weersomstandigheden
( licht, wind en water)
- de zon zorgt voor warmte = een aangenaam leefklimaat
- de zon is zelfs de oorsprong van onze fossiele brandstoffen
= ze liet miljoenen jaren geleden de planten, dieren en organismen
leven die de basis vormen van steenkool, aardolie, aardgas, …
Hoe gebruiken we de zon?
1. Warmte
We kunnen de zonnewarmte gebruiken, dit doen we dan met een
zonneboiler.
Met de warmte van de zon warmen we dan water op dat we thuis kunnen
gebruiken. (dit is niet van toepassing op onze tuinlamp, meer uitleg in
het projectje “zonnebarbecue” of “zonneoven”)
www.ruimtevoorzon.nl
20
2. Licht
We kunnen ook het zonlicht gebruiken.
Een zonnecel is een apparaat dat is ontworpen om elektrische energie uit
zonlicht te halen. Zonnecellen worden gebruikt in plaats van batterijen in
instrumenten zoals satellieten en calculators. Deze apparaten kunnen
zonnecellen gebruiken omdat ze of altijd in het zonlicht zijn, zoals
satellieten, of slechts een kleine hoeveelheid energie nodig hebben, zoals
calculators.
Toch een nadeel: Zelfs een zonnecel kan defect raken en defecte
zonnecellen zijn zeer moeilijk milieuvriendelijk te
verwerken.
Opdracht
Schrijf hier een aantal toepassingen die gebruik maken van
zonne-energie.
- ……………………………………………………………………
- ……………………………………………………………………
21
Zeer zwak zwak goed Zeer goed
Na een onderzoek
soorten
energiebron
toelichten
Niet toegelicht Toegelicht Toegelicht met
presentatie
Toegelicht met
presentatie en
didactisch
model
Ik
De leraar
Voorbeelden van
voor- en nadelen
van
energiebronnen
geven
Geen voor-of
nadelen gegeven
Enkel voor- of
nadeel gegeven
1 voorbeeld van
voor- en nadelen
gegeven
Telkens 2
voorbeelden van
voor- en nadelen
gegeven
Ik
De leraar
Een
energieomzetting
geven
Geen
energieomzetting
gegeven
Energieomzetting
gegeven
Ik
De leraar
Aantonen dat
nuttige energie
verloren gaat
Geen
energieverlies
naar thema
gegeven
Een
energieverlies
naar thema
gegeven
Invloed op:
People: ...............................................................................................................
Planet: ...............................................................................................................
Profit: ...............................................................................................................
Energieomzetting
............................................ ............................................
Verlies: ………………………
Evaluatie: energiebronnen - energieomzetting
22
8. Thema groene energie: andere bronnen
Opdracht
Zoek er eens een paar op.
- ……………………………………………………………………….
- ……………………………………………………………………….
- ……………………………………………………………………….
www.duurzame-energie.pagina.nl
Er zijn nog andere milieuvriendelijke
manieren om elektriciteit te maken.
23
Zeer zwak zwak goed Zeer goed
Na een onderzoek
soorten
energiebron
toelichten
Niet toegelicht Toegelicht Toegelicht met
presentatie
Toegelicht met
presentatie en
didactisch
model
Ik
De leraar
Voorbeelden van
voor- en nadelen
van
energiebronnen
geven
Geen voor-of
nadelen gegeven
Enkel voor- of
nadeel gegeven
1 voorbeeld van
voor- en nadelen
gegeven
Telkens 2
voorbeelden van
voor- en nadelen
gegeven
Ik
De leraar
Een
energieomzetting
geven
Geen
energieomzetting
gegeven
Energieomzetting
gegeven
Ik
De leraar
Aantonen dat
nuttige energie
verloren gaat
Geen
energieverlies
naar thema
gegeven
Een
energieverlies
naar thema
gegeven
Ik
De leraar
Invloed op:
People: ...............................................................................................................
Planet: ...............................................................................................................
Profit: ...............................................................................................................
Energieomzetting
............................................ ............................................
Verlies: …………………
Evaluatie: energiebronnen-energieomzetting
24
9. Thema chemische energie: batterijen
Opdracht
Geef eens voorbeelden van het gebruik van batterijen.
- ………………………………………………………….
- ………………………………………………………….
- ………………………………………………………….
Invloed op:
People: ...............................................................................................................
Planet: ...............................................................................................................
Profit: ...............................................................................................................
Energieomzetting
............................................ ............................................
Verlies: ……………………
Batterijen zijn niet meer weg te denken
uit ons dagelijkse leven, ze slaan energie
(elektriciteit) op een draagbare manier op.
Kijk er de informatiefiche over de zuil van
volta eens op na.
25
Zeer zwak zwak goed Zeer goed
Na een onderzoek
principe van een
batterij
toelichten
Niet toegelicht Toegelicht Toegelicht met
presentatie
Toegelicht met
presentatie en
didactisch
model
Ik
De leraar
Voorbeelden van
voor- en nadelen
van
energiebronnen
geven
Geen voor-of
nadelen gegeven
Enkel voor- of
nadeel gegeven
1 voorbeeld van
voor- en nadelen
gegeven
Telkens 2
voorbeelden van
voor- en nadelen
gegeven
Ik
De leraar
Een
energieomzetting
geven
Geen
energieomzetting
gegeven
Energieomzetting
gegeven
Ik
De leraar
Aantonen dat
nuttige energie
verloren gaat
Geen
energieverlies
naar thema
gegeven
Een
energieverlies
naar thema
gegeven
Ik
De leraar
Evaluatie: energiebronnen-energieomzetting