diyabetik ayak: tanı ve tedavi planlama stratejileri
DESCRIPTION
Diyabetik ayak: Tanı ve tedavi planlama stratejileri. Dr. Levent Oğuzkurt Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Adana Uygulama ve Araştırma Merkezi, Adana. Diyabetik ayak ülseri. 300 milyon diyabetik (2030 da 425 M ) Nontravmatik ayak ampütasyonlarının en sık nedeni - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Diyabetik ayak: Tanı ve tedavi planlama stratejileri
Dr. Levent OğuzkurtBaşkent Üniversitesi Tıp Fakültesi
Adana Uygulama ve Araştırma Merkezi, Adana
Diyabetik ayak ülseri 300 milyon diyabetik (2030 da 425 M)Nontravmatik ayak ampütasyonlarının en sık
nedeni Yaşam boyu ayak ülseri olma ihtimali: %15-25 ~ %20’si ampütasyon gerektirir 1 yılda %20-80 tekrarlar Ampütasyonların %85’i erken tanı ve uygun
tedavi ile engellenebilirÜlser oluşumunu önleme en önemli strateji !!!!!
Armstrong DG et al. Am Fam Physician 1998;57(6):1325-1332, 1337-1338.
Ayak ülseri oluşumu
Nöropati ve tekrarlayan travmaÜzerine binen enfeksiyon ve iskemiEnfeksiyon bağışıklık sisteminin bozukluğu ve
iskemi nedeniyle zor tedavi edilir
Diyabetik ayak ülseri
Ne kadarı iskemiktir?Nasıl tanı koyabiliriz?İskemikse tedavi şansı var mıdır?Tedavi şansı varsa nasıl tedavi edilebilir?
Diyabetik ayak ülseri– %50 nöropati– %20 PAH– %30 PAH+nöropati
TASC II
Nöropatik ülser İskemik ülser
Ağrısız Ağrılı
Normal nabız Nabız yokluğu
Sınırları düzenli Sınırları düzensiz
Plantar yüzde Parmaklarda
Duyu kaybı Duyu kaybı var/yok
Artmış kan akımı Soğuk ayak
Dilate venler Kollabe venler
TASC II
Risk faktörleri
Ayak ülseri gelişimi
Daha önce ayak ülseri+NöropatiAyak deformiteleri PAH
Ampütasyon
NöropatiAyak ülseriABİ<0.9Yüksek A1c
DM ve PAH DM arter hastalığı – Daha genç yaş– Diz altı tutulum– Krural arterlerde oklüzyon daha sık – Medial kalsifikasyon – Nöropati, iskemik bacak yakınmalarını saklayabilir
Noninvazif testler/Görüntüleme Ayak bileği dirsek indeksi (ABİ)Ayak bileği basıncı Parmak basıncıTranskütan doku oksijen basıncı (TcP02)Görüntüleme– RDUS– BTA– MRA– Anjiyografi
Rutherford sınıflaması Kategori Klinik 0 Asemptomatik 1 Hafif klaudikasyon 2 Orta şiddette klaudikasyon3 Şiddetli klaudikasyo
4 Dinlence ağrısı
5 Minör doku kaybı6 Majör doku kaybı
Kritik bacak iskemisi
Normal ABİ : 1.0-1.2 ABİ<0.9 anormal (PAH tanısı) ABİ<0.4: Ciddi iskemi/iskemik ağrı/doku nekrozu
DM+kritik bacak iskemisi 5 yıllık sağkalım %30
Ayak bileği-dirsek indeksi (ABİ):…≤ 0.4
Ayak bileği sistolik basıncı < 50 mm Hg doku kaybı
Parmak sistolik basıncı< 30 mm Hg doku kaybı
>55 mmHg ayak yarasını iyileştirebilen perfüzyon basıncı
TcPO2 (Normal değer: 60 mmHg) TcPO2< 20 mmHg: aktif yara iyileşmesi için revaskülarizasyon
Anjiyozom (arteriozom+venozom) Taylor & Palmer 1987 Endovasküler (ya da cerrahi) tedavi en kolay açılablen
arter değil anjiyozom arterine yapılırsa:– Ülserde daha iyi iyileşme – Daha yüksek ayak koruma oranları – Daha yüksek ampütasyonsuz sağkalım
Semin Vasc Surg 2012; 25:108-114
Cerrahi tedavi
Endovasküler tedavi Inoperable hastalarİşlem öncesi belirgin hazırlık gerekmezTekrar edilebilirAynı anda >1 krural arter tedavisi – Birden fazla krural arterin endovaküler tedavisi bir
damara göre daha iyi klinik sonuç verirCerrahi yaraya bağlı morbidite olmaz Yeni endovasküler teknolojiler
Diyabetik ayak ülserinde her hastada mutlaka arter hastalığı araştırılmalı
Şüpheli her durumda anjiyografi yapılabilir Endovasküler tedavi açılabilecek tüm krural
arterleri açmayı amaçlamalıAnjiyozom konsepti ile tedavi umut vaad
ediyor