HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ

TIP FAKÜLTESİ

RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI

DÖNEM V RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI STAJI

STAJ REHBERİ

İÇİNDEKİLER

Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Stajı ................................................................................................... 1

Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Stajının Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Programı İçindeki

Yeri .............................................................................................................................................. 2

Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Stajı Yeterlikleri ................................................................................ 3

Görevler ...................................................................................................................................... 3

Temel Hekimlik Becerileri ........................................................................................................... 5

İzlenmesi gerekenler ......................................................................................................... 5

Yapılması gerekenler ......................................................................................................... 5

Staj Programı .............................................................................................................................. 6

Dönem V Psikiyatri Stajı Programı .................................................................................... 6

Staj Programındaki Derslerde ve Uygulamalarda Öğrenme-Öğretme Yöntemleri .................... 6

Öğrenme Ortamları .................................................................................................................... 8

Staja Devamlılık .......................................................................................................................... 8

Ölçme ve Değerlendirme ........................................................................................................... 8

Stajın Değerlendirilmesi .................................................................................................... 8

Önerilen Kaynak Yayınlar ........................................................................................................... 9

TABLOLAR

Tablo 1. Semptom/Durumlarda Hedeflenen Düzeyler .............................................................. 3

Tablo 2. Öğrenme (Performans) Düzeyleri ................................................................................ 4

Tablo 3. Psikiyatri Stajı Temel Hekimlik Becerileri ve Öğrenme Düzeyleri - 1 ........................... 5

Tablo 4. Psikiyatri Stajı Temel Hekimlik Becerileri ve Öğrenme Düzeyleri - 2 ........................... 5

Tablo 5. Beceriler için Öğrenme Düzeyleri ................................................................................. 6

Tablo 6. Kuramsal Ders Listesi ................................................................................................... 9

1

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi

Dönem V Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Stajı Eğitim Programı

Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Stajı

Tıp eğitimi programı içinde Dönem I ve III’de ağırlıklı olarak teorik dersler ile başlayan

Ruh Sağlığı ve Hastalıklarına yönelik ders ve uygulamalar programdaki ağırlığı artarak yer

almaktadır.

Hekimlik pratiğinde kuramsal bilginin gerekliliği tartışılamaz ancak bu bilginin beceri ve

tutumla birleştirilebilmesi istenen yeterliğe ulaşılmasını sağlayacaktır. Bu bütünleşmeyi Ruh

Sağlığı ve hastalıkları açısından sağlamada ilk adım Dönem V’de yer alan stajdır. Ruh Sağlığı ve

Hastalıkları Dönem V’de ana staj olarak bulunmaktadır. Bu stajla ilk dört yılda tartışılanverilen

bilgiler ışığında hasta başında gözlem ve uygulama yapılmaktadır.

Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalında yaklaşık 16 öğretim üyesi ile alana özel

araştırma, eğitim ve hasta hizmeti yürütülmektedir. Ruh Sağlığı ve Hastalıkları stajı 46 hafta

sürmektedir.

2

Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Stajının Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Programı İçindeki Yeri

6 Çocuk Sağlığı ve

Hastalıkları +Çocuk

Sağlığı ve Hastalıkları

Seçmeli

(1 Ay + 1 Ay)

İç Hastalıkları

+

İç Hastalıkları Seçmeli

(1 Ay + 1 Ay)

Kadın Hastalıkları ve

Doğum

(1 Ay) Çocuk Sağlığı ve

Hastalıkları +Çocuk Sağlığı

ve Hastalıkları Seçmeli

(1 Ay + 1 Ay)

Acil Tıp

(2 Ay)

Psikiyatri

(1 Ay)

Genel Cerrahi

(1 Ay)

Kırsal Hekimlik

+

Kırsal Hekimlik

Seçmeli

(1 Ay + 1 Ay)

Seçmeli

(1 Ay)

5 Nöroloji Ruh Sağlığı

ve

Hastalıkları

Ortopedi KBB Göz Sosyal

Pediatri

Deri ve

Zührevi

Hastalıkları

Üroloji Beyin

Cerrahi

Çocuk

ve

Ergen

Ruh

Sağlığı

FTR Radyoloji

+

Nükleer

Tıp

Plastik

Cerrahi

Çocuk Cerrahisi

Seçmeli

4 İç Hastalıkları Genel Cerrahi / Anesteziyoloji Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Kadın Hastalıkları ve Doğum/ Üroloji

Seçmeli- İç Hastalıkları Seçmeli: Genel Cerrahi Seçmeli: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Seçmeli: Kadın Hastalıkları ve Doğum/ Üroloji

3 Neoplazi ve

Hematopoetik

Sistem

Hastalıkları

Ders Kurulu

Enfeksiyon

Hastalıkları

Ders Kurulu

Endokrinoloji

ve

Metabolizma

Hastalıkları

Ders Kurulu

Gastrointestinal

Sistem

Hastalıkları

Ders Kurulu

Dolaşım ve

Solunum

Sistemi

Hastalıkları

Ders Kurulu

Ürogenital Sistem

Hastalıkları Ders Kurulu

Nörolojik Bilimler,

Psikiyatri ve Kas İskelet

Sistemi Hastalıkları Ders

Kurulu

Halk Sağlığı, Tıp Tarihi ve

Etik, Adli Tıp,

Biyoistatistik Ders Kurulu

Seçmeli Dersler I. Yarıyıl Seçmeli Dersler II. Yarıyıl

2 Doku-İskelet ve Periferik

Sinir Sistemi Ders Kurulu

Dolaşım, Kan ve

Solunum Sistemleri Ders

Kurulu

Gastrointestinal Sistem

ve Metabolizma Ders

Kurulu

Sinir Sistemi Ders Kurulu Endokrin ve Ürogenital

Sistem Ders Kurulu

Hastalıkların Biyolojik

Temeli Ders Kurulu

Seçmeli Dersler I. Yarıyıl Seçmeli Dersler II. Yarıyıl

1 Hücre Bilimleri-I Ders Kurulu Hücre Bilimleri-II Ders Kurulu Hücre Bilimleri-III Ders Kurulu Hücre Bilimleri-IV Ders Kurulu

Seçmeli Dersler I. Yarıyıl Seçmeli Dersler II. Yarıyıl

3

Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Stajı Yeterlikleri

Öğrenciler,

1. Psikiyatrik görüşme yapabilir.

2. Ajite, saldırgan hastaya yaklaşımı açıklayabilir.

3. Depresif bozuklukların tanısını koyup tedavisini planlayabilir.

4. Anksiyete bozukluklarının tanısını koyup tedavisini planlayabilir.

5. Diğer tüm psikiyatrik bozuklukları tanıyıp gerekli durumda sevk-konsültasyon

sistemini işletebilir.

6. Psikiyatrik acil durumlara ilk müdahaleyi yapabilir.

7. EKT-TMS ve cilt altı altı Naltrekson İmplantpellet uygulamalarını açıklayabilir.

Görevler

Bu staj sonunda stajyerlerin aşağıda belirtilen semptom/durumlarda belirlenmiş olan

düzeyde yeterlik kazanması beklenmektedir:

Bu staj sonunda stajyerlerin aşağıda belirtilen semptom/durumlarda klinik akıl yürütme

süreçlerini ve hasta yönetimini gerçekleştirecek düzeyde bilgi kazanmaları ve bu durumları

gerçek hastalarda gözlemeleri beklenmektedir:

Tablo 1.Semptom/Durumlarda Hedeflenen Düzeyler

Görev Düzey

Ruhsal durum muayenesi ÖnT, T, İ, K

Ruhsal hastalık öyküsü alma A, ÖnT, T, TT, İ, K

Hasta yakınları ile etkin görüşme-işbirliği A, ÖnT, T, TT, İ, K

Tedavi almak istemeyen hastaya yaklaşım A, ÖnT, T, TT, İ, K

Ajite-saldırgan hastaya yaklaşım A, ÖnT, T, İ, K

Zorla tedavi-hastayı tespit edebilme A, ÖnT, T, İ, K

Depresif bozuklukların teşhisi ve tedavisi A, ÖnT, T, K

Anksiyete bozukluklarının teşhisi ve tedavi T, İ, K

4

Toplumda sık görülen ruhsal hastalıklarla ilgili danışmanlık verme

T, İ, K

Diğer sık görülen psikiyatrik bozuklukları tanıma, uygun biçimde sevk edebilme

A, ÖnT, T, TT, İ, K

Psikiyatrik acil durumlara müdahale A, ÖnT, T, K

Deliryumu tanıma ve tedavi etme A, ÖnT, T, TT

Günübirlik adli rapor yazabilme A, ÖnT, T, TT, İ, K

Adli psikiyatrik süreçler hakkında işleyiş A, ÖnT, T, K

Cinsel yönelim, cinsel rol, cinsel kimlik kavramları A, ÖnT, T, K

Cinsiyet hoşnutsuzluğu tanı, tedavi, adli süreç A, ÖnT, T, K

Alkol-madde kullanımı temel kavramlar A, ÖnT, T, K

Alkol-madde bağımlılığı tedavi yönlendirmesi A, ÖnT, T, TT, İ, K

Genel tıbbi durumlarda psikiyatrik bulguları tanıma A, ÖnT, T, K

Uyku fizyolojisini teorik bilgi ÖnT, T, İ, K

Uyku patolojileri ilk basamak tedavi ÖnT, T, İ, K

Demansı tanıma, yönlendirme A, ÖnT, T, İ, K

Psikiyatride kullanılan ilaçların etki ve yan etkileri A, ÖnT, T, TT, İ, K

Beyin uyarım tedavileri hakkında genel bilgi A, ÖnT, T, İ, K

EKT-TMS uygulaması A, ÖnT, T, İ, K

Cilt altı Naltrekson implant yerleştirimi ÖnT, T, K

Tablo 2. Öğrenme (Performans) Düzeyleri

A Acil durumu tanımlayarak acil tedavisini yapabilmeli, gerektiğinde uzmana yönlendirebilmeli

ÖnT Ön tanı koyarak gerekli ön işlemleri yapıp uzmana yönlendirebilmeli

T Tanı koyabilmeli ve tedavi hakkında bilgi sahibi olmalı, gerekli ön işlemleri yaparak, uzmana yönlendirebilmeli

TT Tanı koyabilmeli, tedavi edebilmeli

İ Birinci basamak şartlarında uzun sürelitakip (izlem) ve kontrolünü yapabilmeli

K Korunma önlemlerini (birincil, ikincil ve üçüncül korunmadan uygun olan/olanları)uygulayabilmeli

5

Temel Hekimlik Becerileri

Bu staj boyunca stajyerlerden beklenen temel hekimlik becerileri ve düzeyleri aşağıda

belirtilmiştir.

İzlenmesi gerekenler

Bu staj süresince aşağıda ayrıntıları belirtilen uygulamaları izlemeniz beklenmektedir.

Tablo 3.Psikiyatri Stajı Temel Hekimlik Becerileri ve Öğrenme Düzeyleri - 1

Beceriler Düzey İzlenmesi beklenen en az beceri sayısı

1. Ruhsal hastalık öyküsü alma 3 1

2. Ruhsal durum muayenesiyapma

3. Hasta yakınları ile etkin görüşme-işbirliğini yürütme

4.

5.

6.4. Hastayı tespit etme 3 1

7.5. EKT 3 1

8.6. Cilt altı naltrekson implant uygulama 2 1

9.7. TMS 2 1

10.8. Ajite hastaya Yaklaşım 2 1

11.9. Hasta sunumu yapma 3 1

Yapılması gerekenler

Tablo 4.Psikiyatri Stajı Temel Hekimlik Becerileri ve Öğrenme Düzeyleri - 2

Beceriler Düzey Yapılması beklenen en az beceri sayısı

1. Hasta ve/veya yakınlarından öykü alma 4 1

2. Ayırıcı Tanı 4 1

3. Hasta Dosyası Hazırlama 4 1

4. Tedavi planlama 4 1

Açıklamalı [a1]: yukarıdaki tablo ile ilgili

Biçimlendirilmiş: Girinti: Sol: 0,75 cm, Madde işaretleri veyanumaralandırma yok, Sekme durakları: Eskisi 1,27 cm

Biçimlendirilmiş: Girinti: Sol: 0,75 cm, Madde işaretleri veyanumaralandırma yok, Sekme durakları: Eskisi 1,27 cm

6

Tablo 5. Beceriler için Öğrenme Düzeyleri

Öğrenme Düzeyi

Açıklama

1 Uygulamanın nasıl yapıldığını bilir ve sonuçlarını hasta ve/veya yakınlarına açıklar.

2 Acil bir durumda kılavuz / yönergeye uygun biçimde uygulamayı yapar.

3 Karmaşık olmayan, sık görülen, durumlarda / olgularda uygulamayı* yapar.

4 Karmaşık durumlar / olgular da dahil uygulamayı* yapar.

*Ön değerlendirmeyi / değerlendirmeyi yapar, gerekli planları oluşturur, uygular ve süreç ve sonuçlarıyla ilgili hasta ve yakınlarını / toplumu bilgilendirir.

Staj Programı

Staj programı genel hatları ile aşağıdaki tabloda verilmiştir. Her stajın başında güncel

program staj grubuna dağıtılacaktır.

Dönem V Psikiyatri Stajı Programı

EĞİTİM DÖNEMİ

Günler 08.45-10.30 10.30-12.00 13.00 - 14.00 14.00 - 17.00

1 ve 2. hafta

Pazartesi Klinik

Uygulama- EKT Servis Viziti

Bağımsız Çalışma Saati

Teorik dersler

Salı Makale

SunumuÇocuk Ruh Sağlığı

Seminer SunumuÇocuk

Ruh Sağlığı

Bağımsız Çalışma Saati Teorik dersler

Çarşamba Klinik Uygulama

Servis Viziti Bağımsız

Çalışma Saati Teorik dersler

Perşembe Klinik Uygulama

Vaka Sunumu Bağımsız

Çalışma Saati Teorik dersler

Cuma Klinik

Uygulama- EKT Servis Viziti

Bağımsız Çalışma Saati

Seçmeli dersler

Staj Programındaki Derslerde ve Uygulamalarda Öğrenme-Öğretme Yöntemleri

Ruh Sağlığı ve Hastalıkları staj programında dersler ve uygulamalar, servis çalışmaları,

hasta başı eğitimleri, öğretim üyeleri ve yardımcıları (asistanlar) ile danışma ve tartışmalar,

7

Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalının düzenli toplantıları (Klinik vaka tartışmaları,

poliklinik vaka tartışmaları) ile öğrenme olanakları sağlanmaktadır. Stajda uygulanan öğretme

yöntemleri aşağıda kısaca açıklanmıştır.

1. Anlatım: Staj yeterliklerine ulaşmak için gerekli bilgilerin derlenmesi ve öğrenciler

tarafından kavranabilmesi amacı ile kuramsal bilginin paylaşıldığı, tartışıldığı

derslerdir. Stajda yer alan zorunlu ve seçmeli anlatım dersleri aşağıda tablo olarak

verilmiştir. Güncel programa …. bağlantısından erişilebilir.

2. Vaka Sunumu: Belirli hasta gruplarına veya başvuru yakınmalarına yaklaşım, tanı,

ayırıcı tanı ve tedavi ilkeleri, olgu sunumu eşliğinde öğrencilerle tartışılmaktadır.

3. Klinikte Bağımsız Öğrenme: Öğrencilerin kendilerine sunulan öğrenme

ortamlarında (kütüphane, bilgisayar, beceri lab, vb.) veya yataklı servis,

laboratuvar, poliklinik, girişim odaları, yoğun bakım servisleri gibi klinik ortamlarda

öğrenme fırsatlarını yeterince kullanabilmeleri için haftalık programda bağımsız

öğrenme saatleri ayrılmıştır. Öğrencinin bu saatleri, ulaşması gereken yeterlikler

doğrultusunda teorik hazırlık yapması, hasta dosyası doldurması, olgu sunumu gibi

görevler için hazırlanması, beceri eğitimleri, gerçek hastalarda fizik ve ruhsal

muayene yapması, öykü alma ya da çeşitli girişimleri izlemesi ya da

gerçekleştirmesi gibi etkinlikler için kullanması beklenmektedir.

4. Uygulamalı Eğitim: Staj döneminde yataklı servis, acil, girişim odaları, gibi gerçek

klinik ortamlarda gerçekleştirilmektedir. Ayrıca, özgül hasta gruplarına veya temel

yakınmalara yaklaşım, tanı, ayırıcı tanı ve tedavi ilkeleri, özgül tetkik ve tedavi

yöntemleri, klinik uygulamalar, hasta görüşmelerinin yapıldığı ve eğitici ile birlikte

tartışıldığı oturumlardır.

5. Gerçek Klinik Ortamda Beceri Eğitimi: Öğrencinin önceki öğrendiği becerileri

gerçek hasta üzerinde denemesine fırsat verilerek beceride ustalık kazanması

amaçlanmaktadır. Gerçek klinik ortamda özel bir zaman ayrılarak gruplar halinde

öğrencilerin uygulama yapması biçiminde eğitim yapılabildiği gibi, öğrencilerin

bağımsız çalışma saatlerinde gözetmen eşliğinde bağımsız uygulama yapması ve

uygulamanın ardından gözetmen ile tartışması biçiminde sürdürülmektedir.

8

Öğrenme Ortamları

Öğrenme ortamları her staj grubu için hazırlanan staj programından takip edilir.

1. Servis Konferans Salonu: Kuramsal ders ve vaka sunumları 4. kat Psikiyatri

Servisinde yer alan Konferans Salonunda yapılmaktadır.

2. Uygulamalı Dersler: Servis Konferans Salonunda ve PİM’de (Psikiyatrik İşlem

Merkezi) yapılmaktadır.

3. Teorik Dersler:Tıp Fakültesi Ana Binada yer alan Mavi Amfide yapılmaktadır.

Staja Devamlılık

Stajlar sırasında kuramsal dersler, pratik çalışmalar ve toplantılara devam zorunludur.

Staj günü bir bütündür ve günlük programın bir bölümünde bulunamayan öğrenci yok yazılır,

telafi yapılamaz. Staj günlerinin %20'sinden fazla devamsızlığı olan öğrencilerin ilgili stajı

tekrarlaması gereklidir.

Ölçme ve Değerlendirme

Staj sonu ölçme değerlendirme yöntemleri ve bunların staj geçme notuna katkısı şu şekildedir:

1. Servis çalışmalarının değerlendirilmesi: Hastalardan sorumlu asistan doktorlar

tarafından her bir stajyerin hazırladığı hasta dosyasına verilen notu temsil eder.

Staj notunun %20’lik kısmını temsil etmektedir.

2. Sözlü sınav: En az iki öğretim üyesi olacak şekilde hazırlanmış jüriler tarafından tüm

staj boyunca öğrenilen teorik ve uygulamalı dersleri kapsayan öğrenim hedeflerine

uygun sözlü sınav yapılır. Her öğrenciye en az üç soru sorulur. Öğrencinin sözlü

sınavdaki performansı jüriyi oluşturan tüm öğretim üyelerinin katılımıyla

değerlendirilir. Staj notunda % 80 ağırlıktadır.

Stajın Değerlendirilmesi

Her stajın sonunda öğrencilerden staj ile ilgili geribildirim alınıp, staj yöneticileri ile

paylaşılmaktadır.

9

Önerilen Kaynak Yayınlar

1. Ruh Sağlığı ve Hastalıkları; Editör Prof. Dr. Orhan Öztürk, Prof. Dr. Aylin Uluşahin

Tablo 6. Kuramsal Ders Listesi

Psikiyatri Staj Programı Öğretim Üyesi

Psikiyatrik Belirtiler ve Muayene 1 Dr. Cengiz Kılıç

Psikiyatrik Belirtiler ve Muayene 2 Dr. Cengiz Kılıç

Şizofreni Dr. M. Kâzım Yazıcı

Diğer Psikozlar Dr. M. Kâzım Yazıcı

Duygulanım Bozuklukları 1 Dr. Aygün Ertuğrul

Duygulanım Bozuklukları 2 Dr. Aygün Ertuğrul

Psikiyatride Farmakolojik Tedaviler 1 Dr. Elif Anıl Yağcıoğlu

Psikiyatride Farmakolojik Tedaviler 2 Dr. Elif Anıl Yağcıoğlu

Cinsel Kimlik ile ilgili Sorunlar ve Parafilik Bozukluklar 1 Dr. Koray Başar

Cinsel Kimlik ile ilgili Sorunlar ve Parafilik Bozukluklar 2 Dr. Koray Başar

Alkol ve Madde Kullanım Bozuklukları 1 Dr. Berna Diclenur Uluğ

Alkol ve Madde Kullanım Bozuklukları 2 Dr. Berna Diclenur Uluğ

Bunaltı Bozuklukları ve OKB Dr. Cengiz Kılıç

Travma ve İlişkili Bozukluklar Dr. Cengiz Kılıç

Adli Psikiyatri Dr. Sertaç Ak

Psikososyal Tedaviler Dr. Sertaç Ak

Somatoform Bozukluklar Dr. İrem YıldızKoray Başar

Dissosiyatif Bozukluklar Dr. İrem YıldızKoray Başar

Deliryum, Alzheimer Tipi ve Vasküler Demans Dr. Özlem Erden Aki

Deliryum,Alzheimer Tipi ve Vasküler Demans Dr. Özlem Erden Aki

Genç başlangıçlı ve hızlı ilerleyen demanslar Dr. Yavuz Ayhan

Psikiyatride Beyin Uyarımı TedavileriStimülasyonu Dr. Şeref Can Gürel

Uyku Bozuklukları Dr. Başaran Demir

Kişilik Bozuklukları Dr. Başaran Demir

Psikiyatrik Aciller Dr. Elçin Özçelik Eroğluİrem Yıldız

Yeme Bozuklukları Dr. Elif Barışkın

10

Cinsel işlev bozuklukları Dr. Elif Barışkın

Bedensel Hastalıklarda Görülen Ruhsal Bozukluklar 1 Dr. Suzan Özer

Bedensel Hastalıklarda Görülen Ruhsal Bozukluklar 2 Dr. Suzan Özer

11

İLETİŞİM

Dönem V Psikiyatri Stajı Yöneticileri

Dr. Öğr. Üyesi Mevhibe İrem YıldızSertaç Ak

Tel: (0312) 305 1445

Ruh Sağlığı ve Hastalıkları AD Sekreterliği

Tel: (0312) 305 1874

H.Ü. TIP FAKÜLTESİ RUH SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI ANABİLİM DALI

ANABİLİM DALI BAŞKANI

Prof. Dr. Berna Diclenur Uluğ

Tel: (0312) 305 18 74