SZPM BESPLATEN VESNIK» za sega{ni i za idni penzioneri

Izleguva edna{ mese~no. Redakcija tel. 02 3223 710 e-mail: kontakt@szpm.org.mk www.szpm.org.mk

VO OVOJ BROJ...SEDNICI

NASTANI

PROGRAMA NA SZPM ZA 2014GODINAODBELE@UVAWE NAME\UNARODNIOTDEN NA INVALIDI

str. 2

str. 15

str. 16

str. 7

str. 5

27 dekemvri 2013 godinaGodina VI, broj 65

INFO str. 8

str. 14

SORABOTKAstr. 13

str. 17

ZABAVA str. 19

str. 9

PENZIONER

str. 4

PATUVAWE VO MINATOTO

str. 10

POTOMCITENA KAT

str. 12

str. 20

Unapreduvawe nasorabotkata soSZPM za podigawena `ivotniot standard na penzionerite inivnoto participirawe vo socijalniot `ivot

str. 3

Intervju soDime Spasov- minister za trud isocijalna politika

Vo 2012 godinaodnosot pome|u brojot na osigurenicite ikorisnicite na penzija iznesuva 1.78koj e popovolen voodnos na drugitezemji voopkru`uvaweto

str. 6

SLEDNIOT DVOBROJ NA VESNIKOT "PENZIONER

PLUS# BR. 66-67, ]E IZLEZE NA14 FEVRUARI 2014 GODINA

Na 19 dekemvri 2013 godina Sobranieto na Sojuzotna zdru`enija na penzioneri na Makedonija jaodr`a svojata {esta sednica vo mandatot. Na po-

~etokot na sednicata potpretsedatelot na Sobranietona Sojuzot Besnik Pocesta vo imeto na prisutnite mu ja

~estita{e nagradata za `ivotno delo na pretsedatelotDragi Argirovski istaknat novinar, publicist iop{testvenik, istaknuvaj}i deka nagradata „11 Oktom-vri za 2013 godina” e i priznanie za aktivnostite i re-zultatite i na site penzioneri na ~ie ~elo e Argirov-ski. Inaku, glavno obele`je na sednicata be{e Pro-gramata i Finasiskiot plan na Sojuzot za 2014 godina.

- Programata na Sojuzot na zdru`enija na penzioneri

na Makedonija se bazira na programite na telata i ko-misiite na Sojuzot, - istakna vo svoeto uvodno izla-gawe Stanka Trajkova, sekretar na Izvr{niot odbor naSZPM.

Vo nea se pomesteni golem broj aktivnosti koiSojuzot gi imal i vo 2013 godina, zaradi kontinuitet, noi zaradi faktot {to tie se poka`ale kako aktivnostiod golemo zna~ewe za aktivnoto i sodr`ajno stareewena penzionerite.

Vo pogramata vidno mesto i akcent im e dadeno naaktivnostite za podobruvawe na standardot i kvalite-tot na penzionerskiot `ivot, na pravata i beneficiitekoi dr`avata i op{testvoto im gi dava na pripad-nicite na ovaa mnogubrojna populacija koja od godina vogodina e se pomnogubrojna kaj nas i vo svetot.

Podobruvaweto na `ivotnite uslovi vo doma{ni ilivo instuticionalni uslovi, redovnata isplata na pen-ziite, merkite od zdravstveniot domen i drugo, vogolema merka zavisat od odnosot na Dr`avata kon ovaa

najgolema nevladina multiet-ni~ka asocijacija, e edna cel izada~a na Sojuzot zacrtana vo programata.

Pomo{ta od dr`avata e bitna, no isto taka e bitna ipomo{ta i solidarnosta me|u zdru`enijata i samitepenzioneri. Zatoa vo Programata na Sojuzot, 2014 godi-na e proglasena za godina na solidarnost.

Ne pomala va`nost i zna~ajno mesto vo Programataimaat i sportskite aktivnosti, biten faktor za odr`u-vawe na zdravo telo i zdrav duh na pripadnicite naovaa populacija, kako i reviite na pesni, muzika i ig-ri, koi vo 2013 Ministerstvoto za kultura na R. Make-donija gi proglasi za manifestacii od nacionalen in-teres na dr`avata, potoa ekskurziite, sredbite na ze-leno, sorabotkata na lokalno, nacionalno i me|u dr`a-vno nivo na penzionerskite zdru`enija, Crveniot Krst,lokalnata samouprava, nevladini organizacii, Insti-tutot za treto doba Hevreka od Qubqana, Slovenija,penzionerskite asocijacii vo Srbija, Albanija, Hrvat-ska, Bugarija i drugo.

Vo Programata potencirano e i zna~eweto na volon-terstvoto kako biten element vo rabotata na zdru`e-nijata i Aktivite na penzionerki vo ramkite na istite.

Isto taka i vo 2014 godina i ponatamu }e se insisti-ra na izgradba starski i penzionerski domovi, otvo-rawe na klubovi za penzioneri, centri za dnevenprestoj i drugo.

Edna od novinite vo Programata za 2014 na SZPM eizgotvuvawe penzionerska socijalna karta. Proektot

}e zapo~ne so ZP \or~e Petrov, a potoa istiot }e seimplementira i vo drugi zdru`enija.

Po usvojuvaweto na Programata, za koja se konstati-ra{e deka e dobra i seopfatna, be{e usvoen rebalan-sot za 2013 godina i Finasiskiot plan za 2014, za {touvodno izlagawe ima{e Metodija To{evski, potpred-sedatel na Izvr{niot odbor na SZPM. Vo svoito izla-gawe toj istakna deka prihodite i rashodite predvide-ni za 2014 glavno se dvi`at vo istite ramki so odrede-ni pomestuvawa na edni na smetka na drugi stavki.

Na krajot na sednicata za ~lenovi na sobranieto beaizbrani: Nada Dav~eva, Mentor ]oku, Naum ^o~orovskii Jordan Kostadinov, koj voedno e izbran i za ~len naIO na SZPM.

^estitaj}i im ja Novata godina pretsedatelot DragiArgirovski im posaka na prisutnite, no i na site se-ga{ni i idni penzioneri dobro zdravje i dobro raspo-lo`enie.

Kalina S. Andonova

2014 - godina na solidarnost

DOBRO ZDRAVJE I AKTIVNOSTAREEWE NA SITE SEGA[NI I

IDNI PENZIONERI VO

NOVATA 2014 GODINAIM PO@ELUVA SZPM

Intervju soBekim Neziri- direktor na FPIOM

PENZIONERKITESE NAJAKTIVNI VOVOLONTERSTVOTO

PEDESETGODINI NOVINARSKIISKUSTVA

AKTIVNI VOLONTERII VO TRETADOBA

MIRATIM I PLANITFINANCIAR PËRVITIN 2014

ZDRAVSTVO

HUMANOST I SOLIDARNOST NA DELO

SEDNICI PENZIONER plus dekemvri 20132

Pravno-ekonomskiot forum na IOna SZPM, na 10-ti noemvri 2013godina, ja odr`a ~etvrtata sed-

nica, na koja, pokraj donesuvaweto pro-grama za rabota vo 2014 godina, potretpat be{e postaveno pra{aweto iso golem interes se rasprava{e za ure-duvaweto na finansiskite odnosi vozdru`enijata na penzioneri i vo Soju-zot, iako, ovaa sodr`ina sega se pojavikako predlog odluka na Izvr{niotodbor na SZPM. Na sednicata, so kojarakovode{e pretsedatelot na ForumotStamen Filipov, pokraj ~lenovite,bea prisutni: pretsedatelot na SZPMDragi Argirovski, potpretsedatelot naSobranieto Besnik Pocesta, potpret-sedatelot na IO Metodija To{evski isekretarot Stanka Trajkova.

Najprvo Forumot ja sogleda pravnataosnova za donesuvawe odluka za ure-duvawe na finansiskite odnosi vo ZPi SZPM i vrz osnova na diskusijata, vo

koja u~estvuvaa site prisutni, be{ezaklu~eno deka vo Statutot na SZPMpostoi takva osnova, so toa {to odlu-kata treba da se odnesuva na regulira-weto na finansiskoto rabotewe, a nena finansiskite odnosi i istata da jadonese Sobranieto na Sojuzot na zdru-`enijata na penzioneri na Makedonija.

Pretsedatelot na SZPMDragi Argirovski istaknadeka vo predmetniot aktnekoi raboti navistinamo`at poubavo i popreci-zno da se formuliraat, noza toa, kako re~e, }e dadepismeno obrazlo`enie naslednata sednica na IO naSZPM, a so donesuvawetona Zakonot za penzioner-sko organizirawe, se na-deva deka site nedorazbi-rawa okolu potrebata zaureduvaweto na finansi-

skite odnosi vo zdru`enijata i vo Soju-zot, }e bidat nadminati.

Pravno-ekonomskiot forum edno-glasno ja usvoi i programata za rabotavo 2014 godina vo koja vo sedum to~ki senavedeni te`i{nite sodr`ini i ak-tivnosti na ova telo na IO na SZPM.

M.D.

Sednica na Pravno-ekonomskiot forum

Ramki za podobro finansisko rabotewe

Na 11 dekemvri 2013 godina se odr-`a 20-tata sednica na Izvr{niotodbor na Sojuzot na zdru`enijata

na penzionerite na Makedonija. Sednicata be{e vo znakot na podgo-

tovka za pretstojnata sednica na Sob-

ranieto na SZPM. Za taa cel bea raz-gledani, dopolneti i usvoeni Predlog- Programa za rabota na Sojuzot nazdru`enija na penzionerite na Make-donija za 2014 godina i Predlog - Fi-nansiski plan na SZPM za 2014 go-dina. Predlog - Programa za rabota na

Sojuzot na zdru`enija na penzioneritena Makedonija za 2014 godina ja obra-zlo`i Stanka Trajkova sekretar na IOna SZPM, a uvodno izlagawe za Fina-nsiskiot plan na SZPM za 2014 godinadade Metodija To{evski potpred-

sedatel na IO na SZPM. Isto taka, bea doneseni i nekolku

odluki bitni za ponatamo{nata rabo-ta i toa: Odluka za visinata na bla-gajni~ki maksimum,Odluka za formi-rawe popisna komisija za 2013 godina,kako i izve{tajot za ureduvawe na

finansiskoto rabotewe na Sojuzot izdru`enijata na penzioneri ~lenki naSZPM. Vo vrska so ova pra{awe mis-lewe dade Stamen Filipov od odr-`anata sednica na Pravno ekonom-skiot forum na koja e zaklu~eno dekaima potreba od eden vakov akt. Svoeizlagawe ima{e i pretsedatelot naSZPM Dragi Argirovski koj me|udru-goto re~e:

- Zdru`enijata na penzionerite seavtonomni institucii i Sojuzot nemapravo mnogu da se me{a vo nivnotoureduvawe na finansiskoto rabotewe.No spored Zakonot na zdru`enija ifondacii i na{iot statut i poradietikata i moralot, ne smeeme da doz-volime stihijnost i samovolie. Redmora da ima nasekade vo na{ata ku}avo koja deluvaat 250 000 penzioneri.

Za ovaa cel be{e formirana komi-sija od 5 ~lena koja }e organizira regi-onalni sostanoci, a potoa }e izgotvizaedni~ki dokument so zdru`enijata,koj treba da se usvoi na sednicata naSobranieto na SZPM vo idnata godina.

Kalina S. Andonova

Sednica na IO na SZPM

Podgotovki za sednicata na Sobranieto na SZPM

Odborot na registriranata orga-nizacija za solidarni sredstva i~lenarina na 25-ti noemvri 2013

godina ja odr`a sedmata sednica na ko-ja prisustvuvaa i pretsedatelot naSZPM Dragi Argirovski, sekretarot naIO na SZPM Stanka Trajkova, smetko-voditelot Petar Andreevski i izvr{i-telot na proektot za utvrduvawe naevidencijata na ~lenstvoto, DimitarTodevski. So sednicata rakovode{epretsedatelot na Odborot MetodijaTo{evski, koj, poradi istekot na dve-godi{niot mandat, povtorno be{e pre-dlo`en i ednoglasno izbran za novpretsedatel na Odborot.

Na sednicata glavno se rasprava{epo izve{tajot za ostvaruvawe na Pro-ektot za a`urirawe na evidencijata na~lenstvoto vo zdru`enijata na pen-zioneri i postojnite sojuzi. Vo voved-nite zabele{ki pretsedatelot na Od-borot Metodija To{evski istakna dekarealizacijata na proektot e zabavenaod pove}e pri~ini, a najmnogu poradigolemiot broj neprecizni i neto~nipodatoci {to gi dostavi Fondot PIOM,kako i me|usebnoto nesoglasuvawe zabrojot na ~lenovite vo zdru`enijata, za

{to ima vlijanie imigracijata na ~lens-tvoto, a i neadekvat-noto prika`uvawe nasostojbata od samitezdru`enija.

Pokraj toa, be{e is-taknato deka vo utvr-duvaweto na ~lens-tvoto se naide na pro-blem kaj nekolku zdru-`enija vo SZPM i tri-te sojuzi na invali-dski penzioneri, koi poka`aa iner-tnost i nedovolna podgotvenost vosproveduvaweto na aktivnostite povr-zani so proektot.

Vo raspravata u~estvuvaa site pri-sutni, a diskusijata glavno be{e naso-~ena kon toa da se iznajde re{enie zacelosno sogleduvawe na sostojbataspored novata evidencija, a od Novagodina raspredelbata na sredstvata od~lenarinata da se vr{i spored utvr-deniot broj, so zabele{ka deka za ne-re{enite slu~ai, }e se iznajde preodnore{enie koe nema da predizvika prob-lemi pri raspredelbata na sredstvata.Vakviot stav se vgradi i vo zaklu~oci-

te vo vrska so realizacijata na proek-tot, koi }e bidat preto~eni vo Odlukana Odborot za primena na podatociteza brojort na ~lenstvoto vo zdru`eni-jata na penzioneri i sojuzite. Isto ta-ka, Odborot prezede obvrska preku Fo-ndot PIOM da go regulira me|usebnotoinformirawe za nastanatite promenivo ~lenstvoto po razni osnovi, koi }eim bidat staveni na raspolagawe nazdru`enijata i sojuzite za polesno ipoprecizno vodewe na evidencijata.

^lenovite na Odborot bea informi-rani i za drugi aktuelni pra{awa odinteres za penzionerskata organiza-cija. M. Dimovski

Sednica na Odborot na registriranata organizacija za solidarni sredstva i ~lenarina

Nova raspredelba od januari 2014 godina

Rezultatite {to Zdru`enieto napenzioneri Tetovo gi ostvarilovo tekovnata godina zaslu`uvaat

golemo vnimanie oti so niv ne samo {tose ostvareni planskite predviduvawa,tuku i mno{tvo pra{awa bile postavu-vani i razre{uvani {to proizlegle odpotrebite. I pokraj toa, neminovno evnimanieto da se svrti kon `ivotniteproblemi na penzionerite i da se po-bara od nadle`nite organi poserioznoda se svrtat kon niv i da ponudat sood-vetni re{enija. Ova se glavnite akcen-

ti prisutni vo rabotata na Sobranietona ZP Tetovo na svojata izve{tajno-programska sednica {to se odr`a na 30noemvri, a so ~ija rabota rakovode{epretsedatelot Gojko Eftoski.

Vo izve{tajot i vovedot se naglasu-vaat redica ostvaruvawa za koi dele-gatite prenesoa glavno pozitivni mi-slewa od raspravata vo ogranocite.Toa vo prv red se odnesuva na aktiv-nostite {to gi organiziralo Zdru`e-nieto. Pritoa be{e naglaseno deka popra{awa na odmorot i rekreacijata,~lenstvoto glavno so zadovolstvo giprifa}a organiziranite aktivnosti.Nad 500 penzioneri organizirano le-tuvale na more vo neposredna blizinana Dra~ (Albanija), dvojno pove}e pen-zioneri bile opfateni vo ekskurziiniz pove}e mesta na na{ata zemja. Or-

ganizirani se dve sredbi na penzione-rite so zabava, a na edna od niv i soprisustvo na penzioneri od drugi zdru-`enija. Od aktivnostite na kulturno-zabaven plan posebno se istaknatiu~estvata na regionalnata i republi~-kata smotra na revijata „Pesni, muzika,igri”, a osobeno zadovolstvo e iska`a-no so prezentiraweto na izvorniotfolklor na festivalot „Treto `ivot-no doba” odr`an vo Qubqana, na koetetovskite penzioneri ja pretstavuvaaMakedonija. ZP Tetovo godinava dode-li ednokratna pomo{ na nad 200 penzi-oneri so najniski primawa vo vkupnavrednost peku 600.000 denari. Ovaa ak-tivnost prodol`uva i natamu. Oddelnidelegati predlo`ija da se vr{at i po-seti na nemo}ni penzioneri i da im sevra~uvaat neminovni namirnici. Za

ovaa aktivnost smetaat deka treba dase ostvari pogolema sorabotka so hu-manitarnite organizacii i podmlado-cite na politi~kite partii. Vo sora-botkata, osobeno be{e naglasena sred-bata so gradona~alnicite na {este op-{tini vo regionot na koj deluva Zdru-`enieto, kako za naporite za potpi{u-vawe spogodbi za me|usebna sorabotka.

^lenovite na Sobranieto, raspravaai za potrebata za sledewe na novinitevo zdravstvenata za{tita. Poddr`anae aktivnosta za izgradba na dom za sta-ri lica, kako i za potrebata za otvora-we klubovi vo op{tinskite centri i vonaselbi so pogolem broj penzioneri, zabesplaten prevoz vo ramki na tetovs-kiot region, kako i za drugi pra{awaod `ivotot i rabotata na penzione-rite. S. Dimovski

Sobranie na ZP Tetovo

Zadovolstvo od postignatoto

Se pribli`uvaat slavskite den-ovi. Porano, sproti niv, i na sa-mite praznici, povorki i sobiri

im oddavaa ~est na delata postignati,i na tie kon koi stremi gra|aninot,semejstvoto, op{testvoto. Se prebro-juvaa i se presmetuvaa brojki, procen-ti, naslovi. Se istaknuvaa poedincite,udarnicite, no i tie {to gi natfrlaanormite. Se dodeluvaa priznanija iordeni od prv, vtor i tret red. Se sla-ve{e ~ovekot!

Denes ni{to od toa. Se vra}ame naslavewe na Boga, na Boga se molime, odBoga o~ekuvame, Boga go posakuvame. Isekoj si sozdava svoj Bog, a vistinskiotBog e eden i edinstven. Bog, e za sitenarodi i za site vremiwa, za sekoga{,nezavisno dali se imenuva so IsusHristos, Mohamed, Buda, Jehova iliinaku. Se vospejuva negovata Slava iDuh. Negovata Sila i Mo}.

A ne od site. I ne za se.I taka se pribli`uvame kon slavs-

kite denovi, Nova Godina, Bo`i}. Dase za mnogu godini. Ama kako da ne se.Im skrativme po eden den od praznu-vaweto, ako. Taka treba, za{to Bog voBiblijata veli „{est dena raboti aeden den odmaraj se”. Se vo duhot nausoglasuvawe so standardite na evro-pskoto zakono(davstvo). A ve}e 23 go-dini se davime vo nego, se borime sonego, go vospevame nego, go anatemisu-vame nego, begame od nego, se pravdameso nego. Bez nego ne mo`eme da ja zami-slime svojata idnina. Site znaeme, anikoj ne saka da sfati, deka idninatae vo nas samite.

* * *Po~ituvani ~lenovi na na{ite zdru-

`enija na penzioneri, po~ituvani u~e-snici vo aktivizmot i volonterstvotoza poddr{ka na potrebite i interesi-te na penzionerskata interesna grupa,dragi vrsnici, prijateli, po~ituvanipripadnici na pluralisti~nite dvi-`ewa i stoewa, mili bra}a i sestri:^estiti Novogodi{ni i Bo`i}ni praz-nici.

Ve molam, da ne se sfati deka zbo-rot praznici treba da se sfati kako,prazni xebovi, prazni trpezi, prazniiluzii. Barem ne kaj penzionerite i odpenzionerite, oti tie minale i vide-le, u{te poprazni, pote{ki, no i popo-lni i posre}ni denovi, taka {to voprosek, tie imaat za eden mikron po-vesela istorija.

Po~ituvani penzioneri, zar treba dapotsetuvam deka ovie praznuvawa po-sebno ovie, se odlikuvaat so tradici-ja i dobrodetelstvo, na najmladite, nanajbliskite, na najmilite, da im se po-dari ne{to spored mo`nostite, sporedpotrebite i spored o~ekuvawata. Ne,ne treba, oti toa ve}e kaj pove}eto odnas po~na da se podzaborava, a kaj po-nekoi da stanuva manir. No, redot na-

lo`uva da napravime ne{to. I da na-pravime, sekoj spored voljata.

* * *Sojuzot na zdru`enijata na penzio-

nerite na Makedonija se pridru`uvakon op{tite nastojuvawa ovie slavskidenovi da minat vo duhot na semejnitetradicii: da se vidime so semejstvata,so prijatelite, i so slu~ajnite namer-nici vo na{ite domovi, ulici, mesta.Da nazdravime, da proslavime, a akomo`e i da pomogneme toa da go napra-vat i na{ite sosedi.

I kako {to nalo`uva tradicijata,eve, iska`uvame golema blagodarnostkon na{eto vodstvo za postignatiterezultati, ~estitame za ostvarenitepobedi i dobienite ordeni, priznanijai pofalnici. Zgora na toa, na{itezdru`enija poka`aa i poka`uvaat vi-sok stepen na solidarnost i sorabotka,so {to postignuvawata na Sojuzot u{tepove}e se zabele`livi vo `ivotot na~lenstvoto.

Redovno se usoglasuvaat penziite,koga 0,5 koga 0,75%, koga 550, koga (odmart 2014) 500 denari, se vo soglas-nost so zakonite i mo`nostite na na-{ata dr`ava. Dodu{a, torbuliwata sokoi pazarime se se potanki, no toa e vosoglasnost so fizi~kata kondicija napenzionerite, i so potrebata da goodr`uvaat vo normala svojot krvenpritisok.

Napreduvame so organiziraweto nasportski olimpijadi i peja~ki festi-vali, dru`ewe na zeleno i zabavi napodium, pobratimuvawa i bratski del-bi, sorabotka i poka`uvawe primer napomladite kako na dostojno nivo da seodr`uva kulturata na `iveewe na od-delnite generaciski, etni~ki i kul-turni vrski me|u ~lenovite. Treba dase znae, deka, za toa najzaslu`no e vo-dstvoto, koe ima jasno zacrtani celi,od koi ne otstapuva i po nikoja cena.

Gi podobrivme odnosite so vladi-nite institucii i prestavnici, i segane mo`e ni{to da ni izbega od vido-krugot, osobeno koga treba da gi pri-dru`uvame i poddr`uvame pri javniteizjavi kolku mnogu e storeno za pen-zionerskata populacija, so bawskatarekreacija, besplatnoto vozewe so av-tobusite, besplatnoto lekuvawe isli~no, a se zaborava deka dodekaovie penzioneri bea aktivni, so pri-donesi od nivnite (toga{ niski plati,a sega niski penzii) besplatno golekuvaa celiot narod, vklu~uvaj}i gi isemejstvata na tie {to rabotea vostranstvo i kalapea pari. Sega, pak,penzionerite, i samite treba da pla-}aat s¢ za svoite vnuci: i {kolstvo, izdravstvo, i sport, i `iveewe, dodekastrancite, vklu~uvaj}i gi i doma{nitestranci so kalapenite pari, pod najpo-volni dano~ni uslovi investiraat, iso tie investicii, go zemaat akot napenzionerite i na nivnite deca.

Imame napredok i vo zgri`uvawetona penzionerite i starite lica, iakove}e 40 godini ne e izgraden nitu edendom za penzioneri i stari lica. Domo-vite za penzioneri {to gi gradea pen-zionerskite organizacii so transfor-maciite na sopstvenosta im se odzeme-ni na zdru`enijata i dadeni kako imotna op{tinite. Iako ima pove}e inici-jativi od penzionerskite organizacii,nikoj ne poka`uva interes za pod-dr{ka ([tip }e bide isklu~ok od pra-viloto) i realizacija. A taka ne stoivo nacionalnata strategija za gri`ataza stari lica.

Penzionerskite pobedi ne se ednak-vi so rabotnite pobedi. Pozna~ajni se,oti se prodol`enie za u{te eden den.

Sre}ni praznici, dobro zdravje, re-dovno usoglasuvawe na penziite. Ne }ebide otpoj}e ako ima i nekoe zgolemu-vawe. Ostavete ja Evropa koja gi nama-luva. Koga }e vlezeme tamu }e sakamepobrgu nazad. Oti nie sme narod so slo-bodarski duh. Bez tormozewe ne mo`eme.

^estiti praznici! Za mnogu godini!

Vo presret na prazniciteMetodija St. To{evski

Kolumna

\

\

\

\

INTERVJUPENZIONER plus dekemvri 2013 3

Vo tekot na 2013 godina odr`avme ne-kolku rabotni sredbi so pretstavnici naMinisterstvoto za trud i socijalna poli-tika i pretstavnici na Vladata vo SZPM nakoi napravivme retrospektiva na dose-ga{nata sorabotkata vo re{avaweto napra{awa od `ivotot i aktivnosta na pen-zionerite vo nadle`nost na va{iot resor.Ve molam za komentar za efektite od tiesredbi za na{ata natamo{na sorabotka?

- Izminatiot period Ministerstvoto zatrud i socijalna politika i Vladata na Re-publika Makedonija bea posveteni na razvojoti unapreduvaweto na aktivnostite povrzaniso pra{awa od sekojdnevniot `ivot na pen-zionerite, unapreduvawe na socijalniot `i-vot, olesnuvawe vo pristapot na socijalniteprava i sorabotka preku nevladiniot sektorbidej}i smetame deka e potrebno starite licada vodat `ivot vo koj{to }e bidat celosnoanga`irani nivnite potencijali i da imaat`ivot vo koj{to }e ja dobijat potrebnata pod-dr{ka od op{testvoto. Edna od programskiteaktivnosti na Vladata na Republika Make-donija e obezbeduvawe na socijalna sigurnostna korisnicite na penzija preku zgolemuvawe-to na penziite i redovnata isplata na istite.

Do 2007 godina penziite se isplatuvaa votri grupi i toa na 15-ti vo mesecot za pret-hodniot mesec. Od 2008 godina Vladata naRepublika Makedonija preku Ministerstvotoza trud i socijalna politika i Fondot naPIOM prezema obvrska isplatata na penziiteda se vr{i na po~etokot na sekoja sedmica odmesecot za prethodniot mesec i toa za sitegrupi na penzii istovremeno. Po~nuvaj}i odjanuari 2008 godina Vladata pokraj toa {to gopromeni modelot na usoglasuvaweto na pen-ziite i istite se usoglasuvaat spored poras-tot na platite za 50% i spored porastot natro{ocite na `ivot za 50%, izvr{i i dopol-nitelno zgolemuvawe na penziite. Vo taa na-soka, od 2006 godina do sega vkupnoto zgole-muvawe na penziite iznesuva 54,%.

So cel podobruvawe na socijalnata polo`-ba na korisnicite na penzija i redovnotozakonsko usoglasuvawe na penziite koe sevr{i dva pati godi{no, spored porastot naplatite i tro{ocite za `ivot, vo 2013 godi-na pokraj redovnoto usoglasuvawe se izvr{ii dopolnitelno usoglasuvawe na penziite za5%. Vladata na Republika Makedonija osta-nuva posvetena na odr`uvaweto na socijalna-ta sigurnost na penzionerite i vo 2014 godi-na, so {to penziite }e se usoglasat za 5%.

Republika Makedonija e edna od retkitezemji koja ne ja zgolemi starosnata granica zapenzionirawe i koja i vo uslovi na ekonomskakriza i recesija, koga golem broj od zemjite voregionot i Evropa go namalija iznosot na pen-zijata i ja zgolemija starosnata granica.

Kako gi ocenuvate rabotata i aktivnostitena SZPM kako najbrojna nevladina organi-zacija, i vo koja nasoka, po va{e mislewetreba da se razviva natamo{nata sorabotka?

- Sorabotkata na dr`avnite institucii sonevladiniot sektor e klu~en faktor vo raz-vojot na edna demokratska dr`ava kako {to eRepublika Makedonija, a osobeno koga se ra-boti za socijalnite prava i interesi. Sojuzotna zdru`enijata na penzionerite na Makedo-nija vo tekot na svoeto postoewe se razvi-va{e vo eden od najbrojnite organizacii voRepublikata ~ija{to glavna dejnost e za{titana pravata i interesite na korisnicite napenzija i sekako nivno integrirawe vo soci-jalniot `ivot. Preku organizirawe na raz-li~ni nastani od socijalen, kulturen i sport-ski karakter Sojuzot pridonesuva vo podob-

ruvawe na sostojbata na korisnicite na pen-zija vo Republika Makedonija.

Vo izminatite godini poka`avme i doka-`avme deka gri`ata i za{titata na penzio-nerite be{e i ostanuva vrven prioritet naMinisterstvoto za trud i socijalna politikai na Vladata na Republika Makedonija. Jak-neweto na standardot, po~itta i qubovta,dostoinstvenoto pominuvawe na zrelite go-dini od `ivotot i obezbeduvaweto na mir i

spokoj vo penzionerskoto sekojdnevie,se edni od osnovnite potrebi na pen-zionerite, no i na{a obvrska. Tokmuzatoa, Vladata na Republika Ma-kedonija i Ministerstvoto za trud isocijalna politika vo ramki na pro-gramskite aktivnosti za obezbedu-vawe na socijalna za{tita i socijal-na sigurnost na starite lica vo izmi-natite ~etiri godini go realiziraProektot „Bawsko klimatska rekrea-cija na korisnici na penzija”. Poto~-no, proektot zapo~na da se implemen-tira od 2010 godina i zaklu~no so2013 godina uslugite od ovoj proekt giiskoristija 22.155 korisnici na pen-zija.

Ovie proekti se uspe{ni tokmu za-radi faktot {to istite se realiziraat sopoddr{ka na Sojuzot na zdru`enijata na pen-

zionerite na Makedonija. Dozvolete mi daistaknam deka i vo idnina }e ja prodol`ime iunapredime sorabotkata so Va{ata organi-zacija so edinstvena cel da go podigneme`ivotniot standard na penzionerite i nivno-to participirawe vo socijalniot `ivot.

Sojuzot na zdru`enijata na penzioneripred edna godina Vi dostavi inicijativaso predlog inicijalen tekst na Zakon zapenzionersko organizirawe. Ve molam dane informirate do kade e postapkata za od-lu~uvawe po taa na{a inicijativa?

- Vladata na Republika Makedonija pri re-alizacijata na proektite od oblasta na soci-jalnata sigurnost aktivno sorabotuva so Soju-zot na zdru`enijata na penzionerite.

Vo osnova reguliraweto na oblikot i na-~inot na zdru`uvawe na gra|anite se ureduvaso Zakonot za zdru`enija i fondacii. Vo taanasoka predlo`eniot tekst na Zakon za pen-zionersko organizirawe treba da se razgleda,da se izvr{at konsultacii i da se napravianaliza za negova implementacija.

Nacionalnata strategija za stari lica naVladata, i Zakonot za volonterstvo ve}enekolku godini se interes i predmet na ak-tivnost na dvete strani. Kakvi se Va{iteocenki za nivnata dosega{na realizacija.Dali spored vas mo`e da se intenzivirarealizacijata na merkite od strategijata,osobeno vo delot na izgradbata na domoviza stari lica, i koi bi bile natamo{niteprioriteti?

- Vo nasoka na privlekuvawe na investiciivo oblasta na socijalnata za{tita na starilica za izgradba i pro{iruvawe na ustanoviza zgri`uvawe na stari lica, kako od me|una-rodni taka i od doma{ni investitori, Vlada-ta na Republika Makedonija, soglasno so Za-klu~okot od Sto pedeset i osmata sednica na

Vladata na Republika Makedonija, gi usvoipredlo`enite merki i aktivnosti: proda`bana grade`noto zemji{te so po~etna cena od 1evr. za m2 so namena za izgradba na ustanoviza socijalna za{tita na stari lica; poso~eniobjekti od op{tinite koi mo`e da se dadatpod dolgotraen zakup ili ponudat za javno-privatno partnerstvo - so namena otvorawena domovi za stari lica; namaluvawe na ce-nata na komunalnite taksi za 95%; obezbedu-vawe na povolni kreditni linii so kamatnastapka od 5,5 % preku Makedonskata banka zapoddr{ka na razvojot za izgradba na ustanoviza stari lica; povolnosti {to se nudat prekuAVRM vo delot na aktivnite politiki zavrabotuvawe; povolnosti preku Agencijata zapottiknuvawe na pretpriemni{tvoto; obezbe-dena zakonska mo`nost stranski dr`avjanida gi koristat doma{nite kapaciteti zazgri`uvawe, odnosno da reguliraat prestoj poosnova zgri`uvawe vo dom za stari lica.

Site merki i aktivnosti Ministerstvoto zatrud i socijalna politika gi objavi javno nasvojata VEB stranica, otvori besplatna tele-fonska linija (15 505) i elektronski adresi(investicija@mtsp.gov.mk i investicii@mtsp.gov.-mk) na koi mo`e da se prijavat potencijalniinvestitori i odr`ani se poedine~ni sosta-noci so site zainteresirani pravni i fizi~-ki lica, koi izrazija interes da investiraat.

Snimen i ve}e e objaven TV spot, formira-na e Rabotna grupa so pretstavnici od siterelevantni dr`avni organizacii za koordi-nirawe na procesot i nivnite kontakti sejavno objaveni, a vo sorabotka so Agencijata zapromocija i poddr{ka na turizmot vo tek epodgotovka na promotiven mater-ijal za povolnostite koi gi nudidr`avata za privlekuvawe nainvesticii za izgradba na domoviza stari lica koi }e bide prezen-tiran na 20 Svetski saemi za tur-izam.

Od dosega{nite aktivnosti iprezemenite merki i povolnostidosega prijavile interes da inve-stiraat vo izgradba na domovi zastari lica 26 doma{ni fizi~ki ipravni lica i 3 stranski dr`av-jani. So site zainteresirani in-vestitori, odr`ani se poedine~nirazgovori i vo tek se aktivnostivo nasoka na uspe{na realizacijana najavenite investicii.

G-dine minister, kakva e Va{ata ocena zau~estvoto i pridonesot na penzionerite ina penzionerskata organizacija vo javniot`ivot vo Republikata. Kolku stru~niot iiskustveniot kapacitet na penzionerskatapopulacija e iskoristen od strana nadr`avnite i op{testvenite faktori?

- Tokmu poradi faktot {to strukturata naovaa asocijacija ja so~inuvaat prete`no gra-|ani so rabotno i `ivotno iskustvo, nivniotpridones vo gradeweto na sistemot na socija-lno osiguruvawe be{e nesebi~en. Vo nejzini-ot sostav se afirmirani lica od delot na na-ukata, kulturata, javniot i politi~kiot `ivoti drugi oblasti.

Pretstavnik od Sojuzot na zdru`enija napenzionerite u~estvuva vo rabotata na upra-

vnite odbori na Fondot na penziskoto i in-validskoto osiguruvawe na Makedonija iFondot za zdravstveno osiguruvawe na Make-donija. Preku vakvata strukturna postavenostna organite na upravuvawe opfateni i pret-staveni se interesite i na penzionerite koise opfateni so sistemot na penzisko i inva-lidsko i zdravstveno osiguruvawe. Istovre-meno, se obezbeduva vklu~uvawe na nevladi-niot sektor i sindikatite vo procesot naupravuvawe so rabotata na ovie dva fonda.

Volonterstvoto kako korisna op{testve-na aktivnost, e osnovnoto pole na rabotavo penzionerskite aktivnosti. Na{eto~lenstvo e {iroko vklu~eno vo niv. No, naj-golemiot del proekti za volonterskoanga`irawe se povrzani i so realni mate-rijalni izdatoci. Kako ja cenite mo`nostana Vladata za materijalno obezbeduvawe naproektite za volonterska aktivnost na pen-zionerite, pred se vo svojata organizacija,no i vo sorabotkata so zdravstvenite, obra-zovnite i drugite nevladini organizacii(Crveniot krst na primer, i dr.)?

- Volonterite preku nivnata rabota pri-donesuvaat za zgolemuvawe na vklu~enosta nagra|anite vo op{testveniot razvoj, vo razre-{uvawe na najrazli~nite problemi i potrebina lu|eto vo nivnata sredina. Volontiraweto,isto taka ima i ekonomski potencijal. Zatoa,dr`avite te`neat kon razvivawe na volon-terstvoto. I Republika Makedonija e edna odniv i vo taa nasoka vo 2007 godina go done-sovme Zakonot za volonterstvo, a vo 2010 go-dina i Strategijata za promovirawe i razvojna volonterstvoto (2010-2015), kako i akcis-ki plan za nejzino sproveduvawe. Do ovoj mo-ment nemame razmisluvawa vo nasoka na iz-meni na ve}e postojniot zakon, no sekako do-kolku se oceni deka ima potreba od promenana nekoi negovi odredbi koi bi bile vo fun-kcija na podobruvawe na istiot bi pristapilekon izmeni i dopolnuvawa na Zakonot. Za ovamo`e da se razmisluva otkako }e se napravianaliza od dosega{nata primena na Zakonotza volonterstvo.

Isto taka ja donesovme i Strategijata zapromovirawe i razvoj na volonterstvoto(2010-2015) vo koja {to se utvrdeni strate{-kite celi: promovirawe na volonterstvotokaj po{irokata javnost; pottiknuvawe na kul-turata na volontiraweto vo ramkite na obra-zovniot sistem; zgolemuvawe na nivoto na vo-lontirawe vo gra|anskiot sektor i vosposta-vuvawe na sistem na institucionalna pod-dr{ka na volonterstvoto.

So cel pouspe{no planirawe i sproveduva-we na celite i merkite predvideni vo Stra-tegijata, Vladata na Republika Makedonijaformira{e multi sektorski Nacionalen so-vet za razvoj na volonterstvoto sostaven od

devet ~lena nominirani od vladiniot i odnevladiniot sektor.

Na krajot od ova intervju da upatam nekolkuli~ni poraki do site penzioneri na Republi-ka Makedonija. Imeno, sakam na site penzio-neri da im ja ~estitam Novata 2014 godina, daim posakam dobro zdravje i dolg i sre}en `i-vot, a na Sojuzot na zdru`enijata na penzio-nerite na Makedonija im posakuvam da pro-dol`at so svoite zacrtani planovi.

Jas kako minister za trud i socijalna poli-tika vetuvam deka i idnata 2014 godinaMinisterstvoto za trud i socijalna politikai Vladata na Republika Makedonija }e pro-dol`at so aktivnosti i proekti naso~eni konza{tita na pravata i interesite na koris-nicite na penzija i sekako nivno pogolemovklu~uvawe vo socijalniot `ivot.

Metodija To{evski

Intervju so Dime Spasov, minister za trud i socijalna politika

Unapreduvawe na sorabotkata so SZPM za podigawe na `ivotniot standard na penzionerite i nivnoto participirawe vo socijalniot `ivot

\

PROGRAMA PENZIONER plus dekemvri 20134

VOVED

Vo podgotvuvawe na Programata za rabota na Sojuzot na zdru`enija na penzionerite na Makedonijaza osnova se zemeni programite na komisiite i drugite pomo{ni tela na organite na SZPM za 2014godina.

Poseben prioritet vo 2014 godina }e se dade na razvojot na socijalno-huma-niternite celi i zada~i od pri~ini {to Izvr{niot odbor na SZPM na sed-nicata odr`na na 14 noemvri, 2014 ja proglasi za GODINA NA SOLIDARNOST.Vo 2014 godina vo kontinuitet }e prodol`at zapo~natite aktivnosti preku koise realiziraat osnovnite celi i zada~i na SZPM.

1. Za{tita na steknatite prava od PIO i obezbeduvawe na redovna isplata na penziiteSojuzot na zdru`enija na penzionerite na Makedonija i ponatamu }e se zalaga za za{tita na stek-

natite prava so {to }e se obezbedi pravna sigurnost vo odnos na koristeweto na pravata od PIO.Najgolema sigurnost za korisnik na penzija e redovna isplata na penzijata kako i redovno tekovno

usoglasuvawe soglasno Zakonot za PIO. Isto taka, SZPM }e se zalaga i }e poddr`i i dopolnitelnousoglasuvawe na penziite so cel podobruvawe na materijalniot status na korisnicite na penzija.

Na op{to zadovolstvo vo izmintata godina penziite redovno do {estti vo tekovniot mesec bea is-platuvani so {to be{e obezbedena materijalna i socijalna sigurnost na penzinerite vo na{atadr`ava.

SZPM vo 2014 godina preku svoj pretstavnik vo Nacionalniot komitet za sproveduvawe na Naci-onalnata strategija za stari lica 2010-2020 godina i kako ~len na Upravniot odbor na Fondot naPIOM }e se zalaga i }e poddr`i soodvetni izmeni vo zakonskata regulativa {to }e bide od interesna penziskiot sistem i poedinecot. Isto taka, zan~ajni se i soodvetni izmeni i doplnuvawa voZakonot za PIO i drugi zakoni koi }e obezbedat pogolem priliv na sredstva po osnov na pridones socel penziskiot sistem samiot da si obezbeduva sredstva za isplata na penzijata bez da bara inter-vencija od dr`avata.

SZPM }e se zalaga i }e bara site izmeni na zakonite koi imaat dopirni to~ki so penziskiot sis-tem, a osobeno izmenite i dopolnuvawata na Zakonot za PIO da bidat dostavuvani do Sojuzot za da-vawe na soodvetni predlozi, sugestii i mislewe. Rok: vo tekot na godinata

2. Aktivnosti vo 2014 - GODINA NA SOLIDARNOST.So odluka na Izvr{niot odbor na SZPM, 2014 e proglasena za GODINA NA SOLIDARNOST so cel

davawe prioritet vo ostvaruvaweto na socijalno - humanitarnite celi i zada~i vo Zdru`enijata napenzineri. Celta e vo GODINATA NA SOLIDARNOST da bide opfaten pogolem broj penzioneri nakoi im e potrebna soodvetna pari~na pomo{ i drug vid na solidarna pomo{. Za izvr{uvawe nazna~itelno pogolemi aktivnosti na socijalno - humaniteren plan potrebno e da se planiraat pove}esredstva vo finasiskite planovi za 2014 godina na SZPM kako i na Zdru`enijata na penzineri.

Za organizirawe i realizacija na zada~ite za GODINATA NA SOLIDARNOST, SZPM i Zdru`enija-ta na penzineri }e donesat svoi operativni programi. Za odbele`uvawe na 2014 godina za GODINA NASOLIDARNOST, SZPM }e podgotvi i ispe~ati logo i flaer i ovaa godina Sojuzot zaedno so Zdru`eni-jata na penzineri }e ja promoviraat i preku drugi formi. Rok: vo tekot na 2014 god.

3. Usoglasuvawe na aktite na SZPM i Zdru`enijata so Zakonot za penzionersko organizirawe.Se o~ekuva deka vo 2014 godina }e bide donesen Zakonot za penzionersko organizirawe koj }e ja

nametne potrebata od usoglasuvawe na istiot so statutite i drugite akti na SZPM i Zdru`enijatana penzineri. Rok: tri meseci po vleguvawe vo sila na Zakonot za penzionersko organizirawe

4. Prodol`uvawe na aktivnostite za voveduvawe na Penzionerska socijalna karta.Vo 2014 godina }e prodol`at aktivnostite za voveduvawe na Penzinerska socijalna karta po

zdru`enija na penzioneri.Voveduvaweto na penzionerskata socijalna karta e va`en socijalen dokument koj }e sodr`i poda-

toci koi }e pomognat vo sogleduvawe na potrebite i razni oblici na pomo{ na penzionerite vo razvojna socijalno-humaniternitarnite celi i zad~i vo zdru`enijata. Izvr{niot odbor na SZPM na sed-nicata odr`ana na 14 noemvri 2013 godina donese odluka za voveduvaweto na Penzionerska socijal-na karta kako pilot-proekt koj }e se realizira vo ZP \or~e Petrov, a ponatamu sukcesivno }e seimlementira po site zdru`enija.

Za voveduvaweto na Penzionerskata socijalna karta, SZPM }e pobara i sredstva od me|unarodni-te asocijacii Hope, Studiorum, kako i od Svetskata zdravstvena organizcija, od koi se o~ekuva dapomognat vo obezbeduvawe na potrebni finasiski sredstva. Rok: vo tekot na godinata.

5.Sogleduvawe na rabotata na Odborot na Registriranata organizacija za solidaren fond i~lenarina.

Spored ~lenot 116 od Zakonot za PIO, Odborot na Registriranata organizacija ima zna~ajni inge-rencii vo odnos na opredeluvawe na visinata na posmrtnata pomo{ i ~lenarinata odnosno vo od-reduvawe na visinata na istite, vo raspolagawe so sredstvata, sledewe na ostvaruvaweto na pos-mrtnata pomo{, kako i donesuvawe na pove}e akti so koi se ureduvaat odnosite su{testveni zaizvr{uvawe na rabotata na Odborot. Zna~eweto na rabotata na ovoj Odbor nametnuva potreba odpostojano sogleduvawe na izvr{uvaweto na negovata rabota. Vo 2014 godina kako programska zada~ase planira Odborot da donese i nov Pravilnik za rabota na istiot.

Vo 2013 godina intenzivno se rabote{e na ras~istuvawe na brojot na ~lenstvoto po Zdru`enija napenzineri. Taa zada~a e pri kraj za ~lenkite na SZPM, a za drugite Sojuzi odnosno nivni ~lenki pro-dol`uva i vo 2014 odina. Razre{uvaweto odnosno utvrduvaweto na to~niot broj na ~lenovi po zdru-`enija }e pridonese vo planiraweto i izvr{uvaweto na zada~ite vo Zdru`enijata na penzioneri.Rok: vo tekot na godinta.

6. Informacija za funkcionirawe i koordinacija na organiziraweto i na~inot na dejstvu-vaweto na zdru`enijata na penzioneri - ~lenki na SZPM.

Ovaa programska zada~a e prenesena od Programata na SZPM za 2012 i 2103 godina koja ima za celtaa da ja pretstavi sorabotkata na dru`enijata so Sojuzot.

Neposrednata interaktivnost me|u zdru`enijata i Sojuzot i rabotata na zdru`enijata }e se sogle-da preku izve{tai, zapisnici, programa za rabota, informacii i drugi materijali zaradi me|usebnoinformirawe, ostvaruvawe potesna sorabotka i drugi dejstvija, {to }e bide predmet na ovaa infor-macija.

Sojuzot vo 2014 godina }e ja podgotvi ovaa informacija i }e ja dostavi za razglduvawe na organitena SZPM. Rok: vo prvototo trimese~ie od godinata.

7. Sledewe na ostvaruvaweto na pokvalitetna zdravstvena za{tita na penzionerite.Stareeweto na naselenieto zna~i i zgolemuvawe na potrebata od zdravstveni uslugi poradi {to

i vo 2014 godina prodol`uvaat aktivnostite za osloboduvawe na starite lica od site vidovi naparticipacija pri koristewe na zdravstveni uslugi, lekovi, ortopedski pomagala i higienski sred-stva. Vo aktivnostite se planira i povtorno zalagawe na natamo{no pro{iruvawe na Listata nalekovi koi }e gi pla}a Fondot za zdravstvo i zdravstveno osiguruvawe na Makedonja. Se planira iizgotvuvawe na Lista od neophodni lekovi, sanitetski materijal i oprema {to treba da ja nabavatZdru`enijata na penzineri. Rok: vo tekot na godinata.

8. Podgotvuvawe na nova Spogodba za sorabotka me|u Sojuzot i FPIOM.Vo 2010 godina SZPM i Fondot na PIOM imaat sklu~eno Spogodba za na~inot i postapkata za

vr{ewe zadr{ka pri isplata na penzijata za solidarniot fond-posmrtna pomo{ i ~lenarina iisplata na posmtrnata pomo{ na semejstva na po~inatite korisnici na penzija. Potrebata od pod-gotvuvawe na nova spogodba e rezultat na promenetite uslovi vo raboteweto vo odnos na razmenatana podatoci, pra{aweto na ispolnuvawe na potrebnite uslovi za isplata na posmrtnata pomo{ i dr.

Spogodbata }e zna~i unapreduvawe na sorabotkata me|u Fondot na PIOM i SZPM. Rok: prvo polugodie od 2014 god.9. Promovirawe na pogolema sorabotka na lokalno nivo, odnosno me|uop{tinska sorabotka

vo izvr{uvawe na aktivnostite na zdru`enijata na penzioneri vo za{tita na starite lica.Vo 2013 godina sorabotkata me|u zdru`enijata na penzioneri poka`a zna~ajni rezultati vo dogo-

varawe i realizacija na zaedni~ki merki vo otvarawe na klubovi na penzioneri kako mesto zaaktivnosti i rekreacija na penzinerite i dr. pra{awa koi }e zna~at podobruvawe na kvalitetot na`ivotot na penzionerite.

Sorabotkata so lokalnata damouprava treba u{te pozasileno da prodol`i i vo 2014 godinabidej}i soglasno Zakonot za lokalnata samouprava, op{tinata e vo obvrska da pomaga i da se gri`iza penzionerite od svojata op{tina. Za relizacija na svoite celi i zada~i ZP treba da predlagaati sklu~uvawe na spogodbi za sorabtka {to }e bide od zaedni~ki interes. Rok: vo tekot na godinata.

10. Odr`uvanje na rabotni sostanoci na SZPM so pretsedatelite na ZP i Aktivite na penzio-nerki.

Vo programite za rabota za 2014 godina se planira sostanok na koj }e prisutvuvaat pretsedatelitena zdru`enijata i predsedatelite na aktivite na penzinerki kako pomo{ni tela na Izvr{niot odborna zdru`enijata so cel postignuvawe na pogolema interaktivnost me|u Zdru`enijata na penzneri iSZPM.

Vo 2014 godina potrebno e odr`uvaweto na vakvi sostanoci bidej}i 2014 godina e proglasena zagodina na solidarnost vo koja zna~ajno mesto }e imaat i aktivite na penzionerki. Aktivnosta na ovieaktivi treba da prodol`i so u{te pozasileno tempo pomagaj}i osobeno na korisnicite so niski pen-ziski primawa so: pari~na pomo{, poseta na stari lica, besplatni laboratoriski pregledi, vakci-ni, razli~ni tematski sostanoci za aktuelni bolesti, soveti za semejno nasilstvo i toa vo sorabot-ka so Crveniot krst i centrite za socijalna rabota.

Se planira aktivite na penzinerki vo sorabotka so komisijata za zdravstvo i socijalna politikada imaat i zna~ajna uloga vo voveduvaweto na Penzionerska socijalna karta. Rok: vo vtoroto polu-godie 2014

11. Sledewe i anga`irawe vo izgradba na domovi za penzioneri i starski domovi, dnevnicentri i penzionerski klubovi vo soglasnost so Strategijata na stari lica na Vladata na RM2010-2020.

Vo 2013 godina vo SZPM i zru`enijata na penzioneri be{e prisutno pra{aweto na izgradba napenzionerski odnosno stranski domovi, no zaradi nedostig na sredstva dadenite inicijativi vo od-redeni regioni se u{te ne se realizirani.

Vo 2014 godina }e prodol`at aktivnostite za izgradba na domovi so poddr{ka na merkite oddr`avata preku proda`ba na grade`no zemji{te pod benificirana cena, povolni kreditni linii,poddr{ka od Agencijata za vrabotuvawe i po{iroka promocija na paketot merki za izgradba na ob-jekti za stari lica.

Vo 2014 godina }e prodol`at aktivnostite na Komisijata za zdrastvo i socijalna politika za uvidvo penzinerskite domovi po zdru`enjata na penzineri vo nasoka na izdvojuvawe na sredstva za nivnarekonstukcija i adaptacija kako i sledewe na aktite vo koi se regulirani uslovite za smestvawe vopenzinerskite domovite vo koi treba da `iveat isklu~ivo korisnici na penzija.

12. Organizirawe i sledewe na 19-te sportski natprevari na penzionerite vo RepublikaMakedonija.

Aktivnoto stareewe e potvrden model za odr`uvawe na zdravjeto, vitalnosta i dolgove~nosta na~ovekot. Zatoa, edna od osnovnite celi na SZPM e odr`uvawe na regionalni i republi~ki sportskinatprevari. Sportot i rekreacijata vo 2014 godina }e zna~at unapreduvawe, zbogatuvawe i pro{iru-vawe na interesot na penzionerite za razni sporski aktivnosti i formi za odr`uvawe na psiho-fizi~kata kondicija na penzionerite. Regionalnite sportski natprevari vo 2014 godina treba mak-simalno da se odvivaat soglasno Pravilnikot za sport i vo sorabotka so organite i telata nazdru`enijata na pezioneri.

Vo 2014 godina potrbno e da se izbiraat pokvalitetni sudii so dobra psihofizi~ka kondicija ipodgotovkite pred regionalnite igri da se odvivaat kontinuirano so cel postignuvawe na pogolemirezultati. Rok: zaklu~no so septemvri 2014 godina

13. Organizacija i sledewe na 12- ti po red revii na pesna, muzika i igri.Reviite na pesna, muzika i igri }e prodol`at so isto tempo kako oblik i forma na kulturno-umet-

ni~kata i zabavnata dejnost. Vo 2014 godina SZPM }e poddr`uva novi sodr`ini na odr`uvawe na iz-lo`bi, umetni~ko tvorewe od oblasta na likovnata i dramskata umetnost, promocii na literaturnidela i poetski sredbi.

Vo 2014 godina reviite na pesna, muzika i igri }e pridonesat u{te pove}e da dojde do izrazumetni~kiot i kulturniot duh na penzionerot poka`uvaj}i na videlina novi pesni i ora.

Vo 2014 godina }e se poddr`at i novi formi i oblici na anga`irawe na penzinerite kako rezba,grn~arstvo i izlo`bi na izvorni i sovremeni rakotvorbi. Rok: zaklu~no so juni 2014 godina.

14. Realizacija na me|unarodnata sorabotka so sojuzi i zdru`enija od sosednite zemji (Slo-venija, Hrvatska, Srbija, Bugarija, Albanija i Kosovo) za razmena na iskustva so zemjite od EUpreku Institutot Hevreka od Qubqana.

Sojuzot vo 2014 godina }e ja unapredi me|unarodnata sorabotka so zemji od svojata okolina kako iso zemji ~lenki na EU, soznavaj}i go tretmanot na penzionerite vo site sferi od nivniot `ivot. Naovoj plan Sojuzot treba da prodol`i da raboti na zaedni~ki proekti za koristewe na evropski sred-stva, za odr`uvawe na Balkanska revija na pesni i ora, sorabotka i natprevaruvawe vo oblasta nasportot, izlo`bi na rakotvorbi drug vid na sorabotka. Rok: vo tekot na 2014 godina.

15. Pottiknuvawe i poddr{ka na organizirawe zaedni~ki koncerti i drugi kulturni mani-festacii, dramski pretstavi, izlo`bi i sl.

Vo 2014 godina }e prodol`i vo kontinuitet sorabotkata so drugi sojuzi i nevladini asocijacii sosklu~uvawe na memorandumi za sorabotka, i zbogatuvawe na sorabotkata so Crveniot krst za zaed-ni~ko pomagawe na stari lica.

Sorabotkata }e prodol`i da go poddr`uva i stimulira aktivnoto i zdravo stareewe i }e prido-nese za novi formi i oblici za zbogatuvawe na aktivniot `ivot na penzionerot.

Kako rezultat na donesenata programa za finasiska poddr{ka na kulturnoto tvore{tvo }e se pod-dr`uvaat i ponatamu novi izdanija na dela od penzineri-tvorci koi }e se odlikuvaat so kvalitet.

16. Informirawe, ostvaruvawe na javnost i ot~et vo rabotata.Vo 2014 godina }e prodol`i informiraweto na ~lenovite i na po{irokata javnost preku pe~atot,

i radioto i televizijata, so emtuvawe na emisijata „Treta doba” na MTV, vesnikot „Penzioner plus”,"Penzionerski vidici” vo Nova Makedonija i stranica vo Koha.

Vo 2014 godina soglasno Statuot na Sojuzot na veb stranata na Sojuzot }e bide objaven Izve{tajotza 2013, Programata i finansovot plan na SZPM za 2014 godina, obezbeduvaj}i na toj na~in celosnoinformirawe i transparentnost vo raboteweto. Rok: vo tekot na 2014 godina.

17. Odbele`uvawe na 68 godini od formiraweto na Sojuzot na 20 septemvriDenot na penzionerite }e bide dostojno odbele`en so sve~enosti, humanitarni akcii i drugi

aktivnosti.

Programata }e bide od otvoren karakter za pra{awa koi }e se nametnat so svojta aktuelnost izna~ewe.

19 Dekemvri 2013 godina Sobranie na SZPM

PROGRAMAza rabota na Sojuzot na zdru`enija na penzionerite na Makedonija za 2014 godina

AKTIVNOSTIPENZIONER plus dekemvri 2013 5

Zdru`enieto na invalidski pen-zioneri i invalidi na trudotBIP Bitola, po povod me|unarod-

niot den na socijalno invalidiziran-ite lica, 3-ti Dekemvri, na den 1.12.2013 godina organizira zabava (dru-

garuvawe) so invalidski penzioneriod pove}e gradovi od republikata itoa: Centar Skopje, Gazi Baba - Skopje,Kumanovo, [tip, Sveti Nikole, Stru-mica, Valandovo, Gevgelija, Kavadar-ci, Veles, Prilep, doma}inot Bitola,Demir Hisar, Ohrid, Struga, Gostivar,Tetovo i Butel - Skopje.

Srde~no dobredojde na petstotinitegosti im posaka pretsedatelot nazdru`enieto Rade Angelovski, koj gipozdravi prisutnite gosti. Obra}aweima{e i pretsedatelkata na Aktivotna `eni Violeta Nasteska.

Me|u gostite bea prisutni ipretsedatelot na Sojuzot nainvalidski penzioneri i ko-risnici na invalidska pen-zija Gido Boj~evski od Teto-vo, pretsedatelot na Sojuzotna invalidski penzioneriQubomir Janev od [tip, kakoi site pretsedateli od gore-spomenatite gradovi.

Na zadovolstvo na sitepenzioneri bea dodeleni di-plomi i priznanija od odr-

`anite sportski natprevari za osvo-enite prvi, vtori i treti mesta, koi seodr`aa vo Strumica.

So pesni i ora, drugaruvaweto pro-dol`i do docnite popladnevni ~a-sovi, posle {to gostite zadovolni gonapu{tija gradot pod Pelister.

S. Petkovska

Bitolski aktivizam

So prigodna sve~enost, Zdru`e-nieto na invalidi na trudot -korisnici na invalidska penzi-

ja - Butel, go odbele`a 3-ti dekem-vri, Me|unarodniot den na lica sohendikep. Ovaa sve~enost so svoetoprisustvo ja po~estija, gradona~alni-kot na Op{tina Butel, Petre Latinov-ski, pretsedatelot na SZIT KIP naMakedonija, Gido Boj~evski, sekreta-rot na IO na SZPM, Stanka Trajkova, igolem broj ~lenovi i drugi gosti odpove}e gradovi.

Na sve~enata sednica praznikot naprisutnite im go ~estita{e gradona-~alnikot Petre Latinovski, koj re~edeka lokalnata samouprava vo ramki-te na mo`nostite i vo idnina }e japomaga ovaa populacija gra|ani, na koiza nivnite aktivnosti vo op{tinataim dodeli rabotni prostorii. Prisut-nite i gostite gi pozdravi i im go ~es-tita{e 3-ti dekemvri me|unarodniotden na invalidite Stanka Trajkovavo imeto na Sojuzot na zdru`enijata napenzionerite na Makedonija.

Gostite i prisutnite gi po-zdravi i im posaka dobredojde,pretsedatelkata na Zdru`eni-eto Olivera Dimovska, koja voprigodniot govor dade kus isto-rijat na aktivnostite i zalaga-weto da se podigne stepenot napoznavawe i razbirawe na pro-blemite na ovie lica vo svetoti kaj nas, za{to invalidnosta edel od `ivotot, doa|a nenadejnoi ne gi bira lu|eto. Taa istaknadeka Zdru`enieto ima primernasorabotkata so lokalnata samo-uprava i posebno mu se zablagodari nagradona~alnikot za dodeluvaweto ra-botni prostorii, kade tie gi plani-raat svoite aktivnosti, se dru`at,razgovaraat za svoite problemi i goispolnuvaat slobodnoto vreme.

Potoa pretsedatelkata Dimovskazboruva{e za proektite na Vladata,Ministerstvoto za trud i socijalnapolitika i Ministerstvoto za zdravs-tvo so koi se nastojuva da im se pomo-gne na lu|eto od ovaa kategorija na

gra|ani, so cel da im se obezbedat po-sebni prava za nivniot `ivot da bide{to polesen i podostoinstven.

Na sve~enosta, za posebno anga`i-rawe i sorabotka, na pove}e institu-cii, zdru`enija i poedinci im bea do-deleni blagodarnici. So svoite pesnii narodni ora sredbata ja razubavijau~enicite od Osnovnite u~ili{ta priop{tinata, a dru`eweto prodol`i voprijatna i vesela atmosfera.

V. Pa~emski

Zdru`enie na invalidi na trudot - korisnici na ivalidska penzija - Butel

Tradicionalno odbele`an 3-ti dekemvri

Pri krajot na ovaa 2013 godinaZdru`enieto na penzioneri Ne-gotino so zasileno tempo gi iz-

vr{uva{e planiranite zada~i odProgramata za rabota. Taka, na 14 no-emvri be{e organizirana akcija zamerewe {e}er vo krvta i krvniot pri-tisok na okolu 120 zainteresirani~lenovi od Negotino, a istata aktiv-nost be{e pro{irena i realizirana voseloto Dolni Disan na 21 noemvri, ko-ga pedesetina ~lenovi ja proverijasvojata sostojba so visinata na {e}e-rot i krvniot pritisok.

Negotinskite penzioneri posebna

aktivnost iska`aa i za vreme na „Ne-delata na stari i iznemo{teni lica”,koga Rakovodstvoto organizira{e po-

ve}e poseti na takvi ~lenovi vo Zdru-`enieto i vo Domot za stari lica„@ana”, kade be{e izvedena prigodnaprograma vo koja, isto taka, nastapigrupata „Raspeani penzioneri”, a na{titenicite im bea dodeleni skromnipodaroci.

Blagodarenie na sorabotka-ta so ZP Kumanovo, dramskatarabotilnica na kumanovskitepenzioneri, na svoite kolegiod Negotino im se pretstaviso dramata „Pe~albari” odAnton Panov, vo re`ija naStoje Dodevski. Akterite pen-zioneri, so svojata gluma ikreacija na prisutnite impriredija nezaboravni momen-ti i predizvikaa golemo voo-du{evuvqawe. I. Em{ov

ZP Negotino

Brojni aktivnosti i uspesi

Po povod Denot na invalidskitepenzioneri, Zdru`enieto na in-validi penzioneri od Sveti Ni-

kole, organizira{e penzionerska sre-dba na 24 dekemvri 2013 godina.

Na sredbata prisustvuvaa penzio-neri od zdru`enijata od: Bitola, Pri-lep, Skopje, Veles, Makedonska Ka-menica, Kumanovo, [tip, Kavadarci,Strumca, Lozovo i doma}inot SvetriNikole, koi se poka`aa kako dobri igostoprimlivi doma}ini. Na vlezot odprekrasniot restoran „Moskva”, pen-zionerki oble~eni vo ov~epolska no-sija, gi poslu`uvaa gostite so poga~a isol za„ dobre djde”.

Pretsedatelot na zdru`enieto nainvalidi od Sveti Nikole Mihailov-ski gi pozdravi prisutnite gosti i imposaka toplo „dobredojde”, prijatenprestoj vo Sveti Nikole i ubava zaba-va so koja }e se odbele`i denot na in-validskite penzioneri.

Na prsutnite im se obrati i Qup~oJanev, predsedatel na Sojuzot na in-validi penzioneri, koj pokraj drugotozboruva{e i za potrebata za zgolemu-vawe na penziite na penzionerite. Itoj im posaka na site ubava zabava iprijatno dru`ewe. Gostite gi zabavu-va{e poznatiot sostav „Ov~epolskisvadbari”.

M. Monevska

Vo presret na pretstojnite novogodi~ni i bo`i}nipraznici Zdru`enieto na penzionerite od op{tinaBerovo organizira{e nekolku aktivnosti.

Taka, na 25 svoi ~lenovi od op{tinata zdru`enietoednokratno im dodeli humanittarni paketi. Stanuva zborza penzioneri koi se nao|aat vo pote{ka materijalno -finansiska sostojba, a paketite se obid praznicite da gi

pominat vo porelaksirana atmosfera.Berovskoto zdru`enie po povod praznicite ja organizi-

ra{e i tradicionalnata drugarska ve~er. Osven u~estvotona penzionerite od op{tinata, bea pokani i 9 zdru`enijana penzioneri od Republikata.

Neodamna, pak, za zainteresiranite penzioneri be{eorganizirana i mo`nost za nabavka na namirnici za jadeweso pla}awe na dve rati, so {to zdru`enieto na zaintere-siranite ~lenovi im ovozmo`i da se snabdat so del odpotrebnata hrana po povolni uslovi.

D. Rolevski

ZP Berovo

Prazni~ni aktivnosti

Po povod 3-ti dekemvri, Me|unar-odniot den na licata so inva-lidnost, ministerot za trud i

socijalna politika, Dime Spasov pri-sustvuva{e na pove}e sve~enosti inastani. Na sve~enosta voorganizacija na Filozof-skiot fakultet - Institutza defektologija, ministe-rot Spasov vo svoeto ob-ra}awe potencira{e deka:

- Na{a obvrska i zada~ae da gi poddr`uvame inici-jativite i aktivnostitenaso~eni kon podignuvawena nivoto na gri`a i za{-tita na licata so invalid-nost i site zaedno sme dol`ni da imobezbedime podobri uslovi za da mo-`at dostoinstveno da go `iveat svojot`ivot i da se vklu~at vo site sferina op{testvenoto `iveewe. Vo taanasoka, prezedovme konkretni merkiza podobruvawe na statusot na licataso invaliditet. Taka, za pravoto naostvaruvawe pari~en nadomestok zapomo{ i nega od drugo lice, go predvi-dovme i novoto zakonsko re{enie kako{to e pravoto na dodatok za gluvostkako pari~na pomo{ vo iznos od 4.000denari mese~no za 870 potpolno gluvi

lica, a postojnoto pravo na dodatok zamobilnost vo iznos od 7.000 denari gopro{irivme i za licata so kvadri-plegija koi {to se vo sobraniska pro-cedura, pri {to se o~ekuva ovie izme-

ni i dopolnuvawa na Zakonot za soci-jalnata za{tita da stapat vo sila odprvi januari 2014 godina”.

Po povod 3-ti dekemvri, Me|unaro-dniot den na licata so invalidnost,ministerot Spasov se obrati i naodbele`uvaweto na 10 godini Inter-partiska parlamentarna grupa za pra-vata na licata so posebni sposobnosti(IPPG) i zavr{nata konferencija zaproektot „Sposobnost vs. nesposob-nost”, kade {to se osvrna na Zakonotza ednakvite mo`nosti me|u `enite ima`ite.

Vo ramkite na odbele`uvaweto na3-ti dekemvri, ministerot za trud isocijalna politika zede u~estvo i natrkaleznata masa na koja {to stanazbor za dosega{nite iskustva od im-

plementacijata na ON Kon-vencijata za pravata na li-cata so invalidnost - 2 go-dini od ratifikacijata. Tr-kaleznata masa be{e vo or-ganizacija na NacionalniotSovet na invalidski organi-zacii na Makedonija. Vo pe-riodot koj {to slede{e poratifikacija na ON Konven-cijata za pravata na licataso invalidnost, Ministerst-

voto za trud i socijalna politika vosorabotka so reprezentativnite orga-nizacii na licata so invalidnost i sopoddr{ka na Programata na ON za ra-zvoj vo Republika Makedonija, sprove-de sistemska analiza na site doma{nipropisi, so cel identifikacija na ob-lastite koi {to ne se vo soglasnost soodredbite na Konvencijata.

Ministerot Spasov pred prisutniteistakna deka vo nasoka na podobru-vawe na pravata od socijalnata za{-tita se prezemeni konkretni merki.

K.S.A

Odbele`uvawe na Me|unarodniot den na licata so invalidnost

Invalidska sredba vo Sveti Nikole

Za edukacija na penzionerite naKumanovskoto Zdru`enie vo 2013godina se odr`ani {est preda-

vawa od oblasta na zdravstvoto. Pos-lednoto, {to se odr`a vo po~etokot nadekemvri, be{e posveteno na zabolu-vaweto osteoporoza. Za ovaa podmol-no zaboluvawe na koskite zboruva{e

profesor dr Sne`ana Markovi}Temelkova, pretsedatel na makedon-skoto zdru`enie za osteoporoza.

Na po~etokot doktor Sne`ana pot-seti deka ova zaboluvawe zafa}a sepogolem broj `eni, no ne ja odminuva ima{kata populacija. Vo Makedonijaspored statisti~kite podatoci od os-

teoporoza zaboluvaat okolu 130 ljadi`iteli, od koi nad 10 iljadi se od`enski pol.

Elaboriraj}i go ova podmolno zabo-luvawe, profesorkata Markovi} seosvrna na pri~inite, prevencijata ilekuvaweto. Bolesta se javuva so pr-vata skr{enica bidej}i nema simpto-mi. Poradi toa, potseti taa, deka netreba da se ~eka na nejzino pojavuva-we, tuku treba da se vr{at redovnipregledi. Preventivata }e pomogne dase otkrie vo rana faza od nejziniot

razvoj, {to }e pretstavuva navremenaprevencij.

Kako specijalist na Klinikata zaendokrinologija vo Skopje, doktorSne`ana na prisutnite im obrna vni-manie da napravat test za osteoporoza,da po~nat so terapija dokolku se za-boleni i da pravat redovni kontroli.

Na krajot taa im izrazi blagodar-nost na Aktivot na penzionerki na ku-manovskoto zdru`enie i na Crveniotkrst od ovoj grad, koi prireduvaat va-kvi edukativni predavawa za podiga-we na javnata svest za borba protivubiecot na na{ite koski.

Spirko Nikolovski

Edukativni aktivnosti vo kumanovskoto zdru`enie

Osteoporoza - ubiec na koskite

Me|unarodniot den nainvalidite na tru-dot vostanoven od

Obedinetite Nacii, 3-tidekemvri, Zdru`enieto nainvalidi na trudot od Oh-rid, tradicionalno go od-bele`a so prigodna sve~e-nost, na koja referat zazna~eweto na praznikotpodnese pretsedatelot naohridskoto zdru`enie Bla-goja Krstanoski. Me|u dru-goto, toj se osvrna na prob-lemite so koi se soo~uvaat licata so izgubena rabotna sposobnost ili bolest, ikoi ne po svoja vina ili `elba se zdobile so invalidnost. Isto taka, re~e pret-sedatelot Krstanoski, se u{te zdru`enieto ima otovreni pra{awa vo odnost nautvrduvawe na to~nata evidencija na brojnosta na ~lenstvoto, podobruvawe namaterijalnata sostojba, rekreacijata, klimatsko-banskoto lekuvawe, invalid-skoto osiguruvawe, stanbenata politika i drugi problemi so koi se soo~uvaattrudovite invalidi.

Zdru`enieto ima sorabotka so trudovite invalidi na Pogradec, Kor~a i Pe-{kopeja od Albanija, Lokalnata smaouprava na Ohrid, kako i so drugi zdru`enijana trudovi invalidi od Republikava, no i od Nacionalniot sojuz na invaliditena trudot na Makedonija.

Godinava pri odbele`uvaweto na 59 godini od postoeweto na Sojuzot, vo ok-tomvri vo Struga, zdru`enieto be{e sevkupen pobednik na sportskite natpre-vari vo pette sportski disciplini. Najdobrite sportisti za osvoenite prvo,vtoro i treto mesto vo ekipna i poedine~na konkurenciaja, se zdobija so prizna-nija. Toa se sportistite-penzioneri: Blagoja Kalanoski, Menka Poposka,OlgaCeleska, Cvetko Stojkoski, Bogoja Kalanoski, Zora Bo`inoska, Naum Naumoski iVeli~e Trpeski.

Tradicionalno, Aktivot na `eni na ohridskoto Zdru`enie na invalidite natrudot sekoja godina organizira humanitarna akcija vo obezbeduvawe na obleka,obuvki i postelnina za {titenicite smesteni vo Domot za deca i mladinci voDemir Kapija.

Vo znak na pove}egodi{nata sorabotka na sve~enosta vo Ohrid, pokraj gosti-te od ZP Ohrid i Debrca, na sve~enosta prisustvuvaa i prestavnici na aktivitena `eni na zdru`enijata na trudovite invalidi od Gevgelija i Kavadarci.

K.Spaseski

ZP invalidi na trudot Ohrid

Uspe{na godina

INTERVJU PENZIONER plus dekemvri 20136

Vie ste prv ~ovek na FPIOM koj kakoretko koja institucija go opfa}a re~isiceloto naselenie na na{ava zemja. Kogadojdovte na ovaa pozicija so {to naj-napred se soo~ivte?

- Vo ramkite na penziskoto i invalisd-koto osiguruvawe svojata socijalna sig-urnost ja ostvaruvaat 290.089 korisnicina prava od penzisko i ivnalidsko osigu-ruvawe ili 14,4% od vkupnoto naseleniena R. Makedonija vo 2012 godina. Brojot naosigurenici vo taa godina iznesuva{e507.061 i vo soodnos so korisnicite napenzija iznesuva 1,78 osigurenici na edenpenzioner {to e popovolnoto vo odnos nadrugite zejmi od opru`uvaweto. Koga doj-dov na ovaa pozicija pred dve godini gizateknav slednite problemi:

Nedostig na proceduri za rabota vosektorite i oddelenijata vo Fondot

Zastoj vo postapkata za ostvaruvawe napravo na invalidska penzija vo komisija-ta za ocenka na rabotna sposobnost voFondot, poradi nedovolen broj na doktori- ~lenovi vo komisiite. Komisiite funk-cioniraa samo vo dva sostava od po dvajcadoktori- ve{taci i zaostatok od okolu1.750 predmeti od 2010 godina

Neskenirani prijavi za podatoci zaplata i sta` na osigurenici vo mati~nataevidencija na Fodnot

Necelosno utvrdeni pobaruvawa poosnov na neplaten pridones do 31.12.2008god. za ~ija {to naplata e nadle`enFondot na PIOM

Neregulirani imotno pravni odnosi naobjektite na Fondot

Potreba za prezemawe na dopolnitel-ni aktivnosti za adaptacija i renovirawevo odredeni penzionerski domovi

So tekot na vremeto koi problemi ipredizvici gi sovladavte?

- Vo najkratok vremenski period, beaizraboteni proceduri za rabota na siteoddelenija, a so toa i sektori vo Fondot,so {to be{e definiran procesot na rabo-ta, zada~ite i odgovornosta na sekoj vra-boten poedine~no. Po izrabotkata na pro-cedurite, Fondot se zdobi so sertifikatISO 9001:2008, za upravuvawe so sistemotza kvalitet. Zaedno so menaxerskiot timna Fodnot bea prezemeni merki za re{a-vawe na natrupanite predmeti za {to seizgotvi i akcionen plan za realizacija naistite. Zaostanatite predmeti se re{a-vaa istovremeno so tekovnite i bea raz-re{eni do 31.07.2012. Sega predmetite sere{avaat vo ramkite na predvidenite ro-kovi so zakon i toa so rabota na 3 komisii,bidej}i vo me|uvreme na moe barawe soInformacija na Fondot do Vladata e do-biena soglasnost za vrabotuvawe na 4doktori, {to zna~i Komisijata za ocenkana rabotna sposobnote e kadrovski ekipi-rana i nema nikakov zastoj na predmeti.Vo vrska so zateknatite nevneseni odnos-no neobraboteni M prijavi (2.184.000) votekot na mart 2012 godina prezedov merkiza nivna obrabotka, skenirawe i eviden-tirawe i nivno vnesuvawe po osigurenik.Se rabote{e za M prijavi koi elektrons-

ki ne bile a`urirani vo sistemot. Za taacel be{e izgotven akcionen plan so to~nodefinirani zada~i za stru~nite slu`bivo Fondot koi prezedoa merki za sprove-duvawe na akcioniot plan i od gorenave-deniot vkupen broj dosega zaklu~no sonoemvri 2013 godina se obraboteni vkupno1.848.000 iljadi M prijavi i ponatamu seprodol`uva so obrabotka i vnesuvawe nanezna~itelen broj na M prijavi.

Na inicijativa na Fondot donesen e Za-konot za otpis na kamati na dostasani ob-vrski po osnov na pridonesi od zadol-`itelno socijalno osiguruvawe, koj stapivo sila na 20.02.2013 godina. Po ovoj zakonbea podneseni vkupno 1.426 barawa za ot-pis na kamati i toa:

Vkupno pobaruvawe od 2.132.630.885,00denari

Glaven dolg 1.216.001.714,00 denari Kamata 916.596.906,00 denari

Pravoto na otpis na kamata go iskorisi-ja vkupno 786 obvrznici so vkupno 5.178osigurenici. Bea naplateni vkupno269.185.884,00 denari, a kamata koja po

ovoj osnov be{e otpi{ana iznesuva{e239.479.516,00 denari. Po osnov na ovojzakon del od 5.178 osigurenicite os-tavrija pravo na penzija, del go ispolnijaminimalniot uslov od 15 godini za ostva-ruvawe na pravo na penzija, a na ostana-tiot del od ovie osigurenici im se zgole-mi dol`inata na sta`ot. Isto taka del odovie osigurenici koi prethodno imaa ost-vareno pravo na penzija mo`at vo obnovana postapka da podnesat barawe za zgole-muvawe na penzijata poradi dopolnitelnoplateniot sta`.

Fondot, soglasno svoite finansiski mo-`nosti, a so cel podobruvawe na usloviteza `iveewe na korisnicite na penzioner-skite domovi i izvr{i sanacija vo pen-zionerskite domovi vo Sveti Nikole (re-konstrukcija na zaedni~kiot sanitaren~vor), penzionerskiot dom Del~evo (re-konstrukcija na zaedni~kite prostroii -skali~en prostor, penzionerskiot dom\or~e Petrov (zamena na nadvore{na sto-larija vo site stanovi, nabavka na zimnipaneli za greewe vo site stanovi), pen-zionerskiot dom Kriva Palnaka (zamenana krovna konstrukcija so plastificiranlim i sanirawe na zaedni~kite skali~niprostorii. Vo penzionerskiot dom vo ^airkoj e prevzemen na upravvawe vo septem-vri 2012 godina, izvr{ena e zamena na delod krovnata konstrukcija i sanirani sezaedni~kite prostorii so zamena na nad-vore{na stolarija i molero farbarskiraboti. So ovie investicii, podobrena eenergetskata efikasnost i podobruvawena uslovite za `ivot na penzionerite.

Koi se Va{ite prioriteti vo 2014, noi vo narednite godini?

- Vo tekot na 2014 godina Fondot }eformira operativno oddelenie od mati~-nata slu`ba, koe na teren }e raboti nakompletirawe na podatocite za sta` i

plata. Celta na ova oddelenie }e bide, voslu~aj koga osigurenikot ima periodi naosiguruvawe za koi obvrznikot ne dosta-vil podatoci za sta` i plati, a predmetote vo faza na kompletirawe, }e izleze nasamoto mesto kaj obvrznikot za pla}awena pridones i }e gi pribere potrebniteprijavi za da mu bide evidentiran sta`otna osigurenikot. Fondot na ovoj na~inovozmo`uva na osigurenicite na polesenna~in da dojdat do potrebnite podatoci zaostvaruvawe na prava od PIO i ovaa ak-tivnost e vo finkcija na proektot - Gra|a-ninot pred se.

Isto taka, }e prodol`i procesot na va-lidizirawe - evidentirawe na zaostana-tite M prijavi vo tekot na 2014 godina.

]e prodol`i procesot na gri`ata za do-movite za korisnicite na penzija i izgra-dba na novi domovi preku privatno javnopartnerstvo, kako i investirawe vo reko-nstrukvija i adaptacija na postojnite do-movi soglasno mo`nostite predvideni soBuxetot na Fondot.

]e prodol`at aktivnostite na sozdava-

we na uslovi za ovozmo`uvawe na pla}a-we na zaostanati pridonesi do 31.12.2008godina, so {to }e se zgolemat prihoditena Fondot.

Kakva e Va{ata sorabotka so Sojuzotna zdru`enija na penzioneri na Makedo-nija?

- So Sojuzot na zdru`enija na penzione-ri e sklu~en Dogovor za sorabotka i raz-mena na podatoci, Fondot dostavuva po-datoci za novite penzioneri redovno me-se~no i za po~inatite korisnici na penzi-ja. Sojuzot ni dostavuva podatoci za ~len-stvoto vrz osnova na koi vr{ime zadr{kaod penziite za ~len-stvo vo zdru`enijata,a sredstvata od za-dr{kata gi dostavu-vame redovno mese~-no na smetkata na SZkoj vrz osnova na oviepodatoci za ~lenst-voto vr{i raspre-delbata na sredsta-vata poedine~no zasekoe zdru`enie. Is-to taka Fondot vr{izadr{ka i za solida-ren fond i redovnogi isplatuva nado-mestokot na ~lenovite na semejstvata napo~inatite korisnici na penzija za {toredovno go informira Sojuzot preku in-formacii za zadr`anite sredstva za ovienameni kako i za brojot na korisnici napenzija na koi e izvr{ena zadr{ka i nakoi e izvr{ena isplata na nadomestokotza posmrtna pomo{ - solidaren fond.Fondot e otvoren za sorabotka i vo ovojdel pomaga vo informati~kata tehnologi-ja so podr{ka za da mo`at soodvetno, brzoi efikasno da se obrabotuva podatociteod Fondot. Vo Upravniot odbor na Fondot

~lenuva i pretsedatelot na SZPM koj ak-tivno u~estvuva vo raboteweto na Uprav-niot odbor na Fondot i sorabotuva soFondot vo utvrduvawe na zaedni~ki ak-tivnosti za podobruvawe na standardotna penzionerite.

Dali penziite }e se ispla}aat redov-no i navreme kako i dosega?

- Penziite vo izminatiot period se is-pla}aat redovno vo prvata nedela od te-kovniot mesec za prethodniot mesec, so-glasno opredelbata na Vladata na R. Ma-kedonija. Kako i dosega penziite i vo 2014godina }e se ispla}aat spored vosposta-venata dinamika. Vo tekot na 2014 godinasoglasno izmenite vo Zakonot site vidovina penzii |e se usoglasuvaat na na~in {tovkupniot iznos za isplata na penzija zafevruari 2014 godina se zgolemuva za 5%.

I na krajot nekolku li~ni pra{awa. ZaVas velat deka ste strog, no pravedenrakovoditel. To~no li e toa?

- To~no e deka sum strog kako direktorbidej}i od vrabotenite baram disciplina,navremeno i kvalitetno izvr{uvawe na

rabotnite zada~i za {to znam i da nagra-duvam. Moeto moto "Kade {to ima discip-lina ima i rezultati”, {to e moto nasle-deno od mojot tatko.

[to bi promenile koga bi mo`ele vo Va-{eto rabotewe kako prv ~ovek na FPIOM?

- Kako prv ~ovek na Fondot, moja `elbae Fondot pokraj aktivnostite utvrdeni voZakonot vo vr{eweto na svojata dejnost daizvr{uva i drugi dopolnitelni aktivnos-ti kako na primer formirawe na penzio-nerska banka od koja benefit }e imaat ko-risnicite na penzija preku koristewe napovolni uslugi, kako i Fondot so ostvaru-

vawe na dopolnitelni prihodi i Repub-lika Makedonija preku namaluvawe natransferite od Centralniot buxet na RM.

[to bi im prepora~ale na sega{nite iidnite penzioneri vo presret na Novata2014 godina?

- Dobro zdravje, aktivni penzionerskidenovi ispolneti so radost, prijateli,mir i spokojstvo. Na site va{i ~itateliim po`eluvam mnogu sre}a i se najubavo.

Kalina Slivovska - Andonova

Intervju so direktorot na FPIOM Bekim Neziri

Navremeno i kvalitetno izvr{uvawe na zada~ite

TRIBINAPENZIONER plus dekemvri 2013 7

- Vo Republika Makedonija se po-golem e brojot na lu|e koi i pripa|aatna vozrasnata populacija. Od ovoj pro-cent re~isi edna tretina se `eni, koise najzastapeni i najaktivni vo volon-terstvoto, istakna vo svoeto izlagaweDragi Argirovski, pretsedatel naSZPM, na rabotilnicata koja se odr`ana 29 noemvri vo Kavadarci, a na koja

prisustvuvaa pretsedatelite na IO nazdru`enijata na penzioneri ~lenki naSZPM i pretsedatelkite na aktivitena penzionerki pri zdru`enijata. Do-ma}in na ovaa rabotilnica be{e ZPKavadarci, na istata prisustvuva re-~isi site zdru`enija. Tema na rabotil-nicata be{e volonterstvoto i aktiv-nostite i zna~eweto na aktivite napenzionerki. Medijator na rabotilnicabe{e Metodija To{evski potpretse-datel na IO na SZPM.

Na po~etokot se obrati pretsedate-lot na IO na ZP Kavadarci Risto An-|u{ev koj na prisutnite im posaka do-bredojde i ubavo da se ~uvstvuvaat voKavadarci gradot na grozjetoi na vinoto, a na pretseda-telot Argirovski vo imeto naZP Kavadarci, i vo svoe li~-no ime mu ja ~estita{e nagra-data za `ivotno delo „11 Ok-tomvri za 2013 godina”, ista-knuvaj}i deka so negovoto do-a|awe na ~elo na Sojuzot mn-ogu raboti trgnaa na podobro,a za aktivnostite na Sojuzotdozna i po{irokata javnost.

Potoa izlagawe za zna~e-weto i za rabotata na aktivi-te na penzionerki vo ramkitena zdru`enija na penzionerii vo op{testvoto voop{toima{e Stanka Trajkova, sek-retar na IO na SZPM, kojame|u drugoto re~e:

- Na ovoj mnogu va`en sostanok soposeben pietet }e zboruvam za aktiv-nostite i zna~eweto na `enite koi dej-stvuvaat i rabotat vo zdru`enija napenzineri. Tie toa go zaslu`uvaat bi-dej}i najgolemiot del od niv nenamet-livo u~estvuvaat i ja razvivaat soci-jalno-humanitarnata dimenzija vozdru`enijata bidej}i taa aktivnost enajblisku do karakterot i prirodata na`enata. Poznato e deka `enite se vre-dni i rabotlivi, pa zatoa redovno voprogramite na SZPM i ZP na niv im sedoveruvaat zada~i od toj domen: posetana stari i bolni penzioneri, predava-wa so soveti za odbrana od semejno na-silstvo kon starite lica kako fenomenna ponovoto vreme, organizirawe natematski sostanoci za aktuelni boles-ti, sorabotka so Crveniot krst i lo-kalnata vlast i drugo.

Zaslu`uva da se istakne i deka kul-turnite manifestacii gi krasat `enitevo prvite redovi na penzinerskitehorovi. Tie gordo i ispraveno gi peatizvornite makedonski pesni prenesu-vaj}i im gi na mladite pokolenija i ~u-vaj}i go od zaborav na{eto bogato fol-klorno tvore{tvo. No, tie ne zaostanu-vaat i vo sportskite aktivnosti kako naregionalno taka i na republi~ko nivo.

Me|utoa, od penzionerkite kako i do-sega se o~ekuva da bidat inicijatori ina drugi aktivnosti koi zna~at dosto-instvena starost. So ogled na toa deka2014 godina od IO na SZPM e proglase-

na za godina na solidarnost dosega{-nite aktivnosti na aktivite treba dabidat podignati na povisok stepen sosvoj pridones, 2014 da bide {to poso-lidarna, pri toa davaj}i akcent na so-rabotkata so Komisijata za zdravstvo isocijalna politika.

[to se odnesuva do volonterstvoto,kako {to potencira{e i pretsedatelotArgirovski, aktivite na penzinerkinajmnogu go praktikuvaat bidej}i volo-ntrstvoto e kamen temelnik na gra|an-skoto op{testvo i gi o`ivuva najple-menitite streme`i na ~ove{tvoto. Za-toa, aktivnostite na aktivite na pen-zinerki treba da bidat poddr`ani nasoodveten na~in od izvr{nite odborina zdru`enijata.

Vo svoeto izlagawe Trajkova, gi in-formira{e prisutnite i za 2014 pro-ektot „Socijalna karta” vo koj pilotzdru`enie }e bide ZP \or~e Petrov, apotoa }e gi opfati i drugite zdru`e-nija vo Sojuzot.

Na prisutnite im se obrati i pot-pretsedatelot na Sobranieto na SZPMBesnik Pocesta koj go iska`a svoetozadovolstvo {to e del od ovaa masovnoposetena rabotilnica.

Po izlagawata na Argirovski iTrajkova diskutiraa golem broj od pri-sutnite na rabotilnicata. Diskusiiteglavno bea eden vid izve{tai za real-iziranoto na planot na volonterstvotovo nivnite zdru`enija i aktivi. Dobari konstruktiven be{e predlogot naMetodija Novkovski pretsedatel na IOna \or~e Petrov koj predlo`i Sojuzotda izgotvi eden vid Dogovor za volon-

terstvo i da go distributira po zdru-`enijata, a isto taka vo finansiskiteplanovi za 2014 godina da bidat pla-nirani neophodni finansiski sretstvakako direktni tro{oci potrebni za re-alizirawe na odredeni volonterskiaktivnosti. Vo diskusijata zemaa u~es-tvo: Spirko Nikolovski, Vele Alekso-vski, Nedelka Georgieva, Arif Be}ir,Ru`a Balevska, Angelina Risteska,Gordana Kaevska, Sne`ana Dimeska,Sofija Simovska, Petar Zahar~ev,

Ratka Kokolanska, Kiril \or|ievski,Violeta Ampova, Mare Ili}, Lena Se-menakova, Elica Danilovska, RistoAn|u{ev, Eftim Mi{evski, Marija \or-|ieva i drugi.

Vo tretiot del se diskutira{e za po-trebata da se izgradat domovi za starilica, da se otvorat klubovi vo rural-nite sredini, da se otvorat pove}e ce-ntri za dneven prestoj i drugo. Potoabe{e predlo`ena Programa na aktiv-nosti na Sojuzot odnosno na zdru`eni-jata so kalendar na nastani za 2014 go-dina i istata be{e dopolneta od stra-na na prisutnite.

Kalendar na nastani za 2014 godinaVo april i maj 2014 se planira da se

odr`at 12-tite revii na pesni, muzikai igri vo 6 regioni, a vo juni i Repu-bli~kata revija na pesni, muzika i igri.Ima najavi deka i za 2014 godina regi-onalnite i republi~kata revija poradisvojot kvalitet od Ministerstvoto zakultura }e bidat proglaseni za nacio-nalen interes na kulturata na Repu-blika Makedonija.

Vo ovoj vremenski interval se pred-laga da se odr`at i 8-te regionalnisportski natprevari, a 19-te Republi-~ki penzionerski sportski igri }e seodr`at vo septemvri.

Kako podgotovka za dvette zna~ajnimanifestacii odr`uvaweto na „Penzi-onerite peat” i na Me|uop{tinski spo-rtski igri da se odr`at vo mart i napo~etokot na april vo po dva grada.Toa}e bide poefikasno i finansiski po-racionalno.

Masovni piknik sredbi I vo novata 2014 godina

naglaska treba da se dadena poorganizirani masovnipiknik sredbi i vistinskorekreativno do`ivuvawevo prirodata:

1. Dru`ewe vo Star Doj-ran - otvorawe na turis-ti~ka sezona - ZP Veles iZP Negotino

2. Sredba na Elenac sozbogateni sodr`ini - ZPMakedonska Kamenica

3. Piknik na Oraovica -ZP Radovi{ i Kon~e

4. Sredba kaj manastirotSveti Pantelejmon - ZPKo~ani

5. Sredba vo Saraj -Skopje - ZP Saraj i ZP \or~e Petrov

6. Piknik kaj mileniumskiot krst naVodno - Skopje - ZP Karpo{

7. Piknik kaj Pelince - ZP Kumanovo8.Tradicionalno dru`ewe vo

Lesnovo - ZP Probi{tipSalonski sredbi i dru`ewa:

1. Blakcata na baba - ZP Veles2. Tomina nedela - ZP Vinica3. Praznik na lozjata - ZP Kavadarci

Kalina S. Andonova

Rabotilnica vo Kavadarci

Penzionerkite se najaktivni vo volonterstvoto

Vesnik za sega{nite i za idnitepenzioneri

Izdava~:SZPM

Godina VI- broj 65dekemvri 2013 god.

BESPLATEN MESE^EN VESNIK

Izdava~ki sovet:Dragi Argirovski (pretsedatel)Besnik PocestaMetodija To{evskiStanka TrajkovaGido Boj~evskiQubomir \or|ievPavle SpasovSofija SimovskaMilan DimitrovskiE-mail: argirovski@szpm.org.mk

Redakciski odbor:

Metodija To{evskiGlaven i odgovoren urednik;Kalina Slivovska-Andonovazamenik glaven i odgovoren urednik;

^lenovi:Mendo Dimovski, urednik;Cvetanka IlievaBaki Bakiu,Milan Axievski,Fruska Kostadinovska

Lektor:Verica Tocinovska

Adresa:SZPM "12 udarna brigada”br. 2. zgrada na SSM - SkopjeP.fah. 440

Telefon: 02 3223 710tel-faks: 02 3128 390

Web: www.szpm.org.mkE-mail: kontakt@szpm.org.mk

Kompjuterska obrabotka:SZPM

Pe~ati:Grafi~ki centar Skopje

Rakopisite i fotografiite ne sevra}aat.

Spored Zakonot, za vesnikot se pla}adanok spored posebna namalenadano~na stapka.

PENZIONERplus

Na poslednata sredba so novi-narite, direktorot na Fondotna PIOM, Bekim Neziri istak-

na deka se vlo`uvaat maksimalninapori da se priberat sredstvata{to na ime pridonesi za penzisko iinvalidsko osiguruvawe trebale po-ve}e stotini firmi da gi uplatat zavreme do 2008 god. No, za `al, mnoguod niv toa ni do denes ne go storile.

Zatoa, re~e direktorot, }e po~natda se blokiraat smetkite na nedis-cipliniranite nepla}a~i so cel,naplata na pobaruvawata. Ovaa sos-tojba od 2009 god. ve}e e nadminatazatoa {to naplatata na pridonesiteza penzisko i invalidsko osiguru-vawe ja prezede UJP, so {to se soz-dade red i disciplina kaj firmite,za ispolnuvaweto na ovaa zakonskaodredba.

Kolku za potsetuvawe, vo periodotod 2008 do 2013 godina, penziite naj-mnogu se zgolemija vo 2008 godina,poradi dopolnitelnoto usoglasuva-we na penziite so Odluka na Vla-data na RM, {to pridonese da se zgo-lemi realniot iznos na penziite ida se podobri materijalnata i soci-jalna sigurnost na korisnicite napenzija.

So vkupnoto usoglasuvawe na pen-ziite vo 2013 godina, (1,15% od 1 ja-nuari dopolnitelno 5% od fevruarii 0,75% od 1 juli), prose~nata penzi-ja za mesec septemvri 2013 godina (odrabotni~ko osiguruvawe, voenite iminimalnite zemjodelski penzii)iznesuva 11.833,00 denari i istata voodnos na dekemvri 2012 godina, kogaiznesuva{e 11.038,00 denari, e zgo-lemena za 7,2% kako rezultat na re-dovnoto i dopolnitelno usoglasuva-we na penziite. Vkupnata prose~napenzija koja iznesuvaa 11.833,00 de-nari vo odnos na prose~nata plata voRepublikata vo juli 2013 godina(21.013,00 denari), u~estvuva so56,3%, dodeka prose~nata starosnapenzija za septemvri 2013 godinaiznesuva 13.283,00 denari i istata voprose~nata plata u~estvuva so 63,2%.

So usoglasuvawe na penziite odjuli 2013 godina, najniskata minima-lna penzija iznesuva 6.562,00 dena-ri, a najvisokata penzija iznesuvaa37.173,00 denari. Od vkupniot brojna korisnici, 160.591 korisnici ili55,5% primaat penzija do iznosot naprose~nata penzija, odnosno do11.833,00 denari.

Za odbele`uvawe e deka vkupniotbroj na korisnici na penzija (rabot-ni~ko, zemjodelsko i voeno pravo) sosostojba na 30 septemvri 2013 godi-

na, iznesuva 289.212 korisnici vona{ata dr`ava, ~ij broj postojano sezgolemuva so novi penzionirawa.

Od vkupniot broj na 289.212 koris-nici na penzija, 24.803 korisnici ili8,6% primaat najnizok iznos na pen-zija do 6.562,00 denari; 23.551 koris-nici ili 8,1% primaat penzija od6.562,01 do 7.620,00 denari; 112.237korisnici ili 38,8% primaat penzijaod 7.620,01 do 11.809,00 denari, a128.621 korisnici ili 44,5% od vku-pniot broj na korisnici primaat pen-zija nad 11.809,01 denar. Poa|aj}i odovie sega{ni podatoci i sostojbi, voFondot na PIOM e izraboten Stra-tegiski plan za periodot od 2014 do2016 godina, koj be{e usvoen na ednaod sednicite na UO. Ovoj zna~aen do-kument e izgotven soglasno zakonska-ta regulativa i vo nego se sodr`aniaktivnosti, celi, prioriteti, kako iprograma za rabota za periodot od2014 do 2016 godina. Vo dokumentotosobeno se naglaseni procesite nastrategiskoto planirawe i buxets-kiot proces, sostaven od makroeko-nomskata i fiskalnata politika iusoglasuvaweto na prihodite i ras-hodite na Fondot na PIOM so Mi-nisterstvoto za finansii. Zna~i, vousvoeniot dokument dominantno mes-to zazema vizijata, misijata i op{-tite celi na Fondot.

Na krajot, vo Strategiskiot plan,vo odnos na Buxetot e daden pregledvo koj se prika`ani planiraniterashodi na Fondot i indikatorite zabrojot na korisnicite na penzija ibrojot na vrabotenite vo Fondot zaperiodot od 2014 do 2016 godina.

Od diskusijata be{e prifatenpredlogot vo ovoj Strategiski planda se dodade, dokolku ima mo`nostod sredstvata da se gradat novi pen-zionerski domovi.

Vo interes na vremeto, isto takaUO go prifati i buxetot na Fondot naPIOM, spored koj se zemeni vo pred-vid nivoto na obvrskite na Fondot vo2013 godina i o~ekuvanite novi ob-vrski za 2014 godina, {to proiz-leguvaat od sproveduvaweto na pen-ziskoto i invalidskoto osiguruvawe,soglasno zakonskata regulativa, Pro-gramata na Vladata na RM i dr.

Spored pretpostavkite, a vrz os-nova na koi se presmetani prihoditei rashodite na Fondot i so planira-nite sredstva od Buxetot na Repub-likata, se predviduva Fondot naPIOM vo 2014 godina da ostvari iz-balansirani prihodi i rashodi, od-nosno redovna isplata na penziite idrugite prava od penziskoto i inva-lidskoto osiguruvawe, soglasno za-konskata regulativa, kako i drugitetro{oci.

No, treba da se istakne deka pora-di {tedewe, se u{te e prisuten pro-blemot so nedostatok na kadrite voFondot, kako i nesoodvetniot nado-mestok na vrabotenite vo Stru~nataslu`ba na Fondot. I pokraj toa pose-ben prioritet vo rabotata na Stru~-nata slu`ba na Fondot i vo 2014 go-dina }e bide naso~en kon prezemawemerki i aktivnosti za realizacija naprioritetnite celi, pred se kontro-la na podatocite od naplatata napridonesite, namenskoto koristewena sredstvata predvideni vo Buxe-tot, racionalnoto i ekonomi~no ra-botewe, kako i sproveduvaweto napreporakite od Vladata na RM za na-maluvawe na tekovnite rashodi voraboteweto na Fondot na PIOM.

m-r. Sne`ana Kutuzovska

Opredeleni strate{kite celiOD RABOTATA NA FONDOT NA PIOM

- Vo Makedonija pokraj prilep-skiot, domovi za stari lica ima u{tevo Skopje, Kumanovo i Bitola

Prilepskiot dom za stari lica souslovite vo koi se smesteni {tite-nicite e me|u najdobrite vo dr`avata.Vo domot za stari lica "Kiro Krste-ski - Platnik”, smesteni se 150 {ti-tenici od 65 pa do nad 90 godini odsite kraevi na Makedonija

- Starite lica koi se smesteni tu-ka, se ~uvstvuvaat navistina prijat-no. Prostorot nudi komocija, kako voprizemjeto, taka i na katot. Za stari-te lica se gri`at lekar i medicinskisestri koi de`uraat 24 ~asa. Potoa,ovde imame i terapevt za fizikalnaterapija i berbernica, a so stanaritepostojano razgovara socijalen rabot-

nik i psiholog. Vraboteni sme zaednoso celiot personal i vo kujnata 40-tina lica - ni re~e direktorot DarkoRibaroski.

Vo Prilep nema privatna ustanovaza smestuvawe na stari lica. [tite-nicite koi se smesteni vo ovaa insti-tucija, koja e pod kapata i finansiskipodpomognata od Lokalnata samoup-rava, si pla}aat sami, ili ~lenovi nanivnite semejstva. Zavisno od visi-nata na penzijata i od prostorot kadese smesteni, pla}aat od 7200, 8380,9400 i 11340 denari mese~no. Na ka-tot, sobite se so sanitarni jazli, a naraspolagawe im e i TV aparat i drugiudobnosti.

- Za smestuvawe imame u{te mnogubarawa, no zaradi maliot smestuva~-

ki kapacitet, morame da gi odbivamezainteresiranite. Ve}e imame izra-boteno proekt za nadgradba na postoj-niot objekt. Za 4 milioni denari ko-lku {to se potrebni spored presme-tkite, }e se dobijat u{te 40 novi sobiso po eden krevet, sanitarii, zaedni-~ki prostorii. Sredstvata }e gi obe-zbedime od evropskite fondovi, za-{to godinava bevme vo poseta na so-odvetni institucii za prodol`enasorabotka vo Belgija. Del }e investi-rame sopstveni, a i sredstva od Loka-lnata samouprava. Taka lu|eto odtretoto doba, vo na{iot objekt }e se~uvstvuvaat kako da se vo sopstveni-ot dom. Vo mnogu }e se podobrat uslo-vite za smestuvawe i dru`ewe me|usebe. Na na{ite {titenici na raspo-lagawe im se i 2000 m2 parkovski po-vr{ini za slobodno dvi`ewe i rek-reacija - istakna direktorot na Do-mot, Ribaroski. K.R.

Vo Prilep

Nadgradba na domot za stari lica\

\

INFO PENZIONER plus dekemvri 20138

Zdru`enieto na penzioneri, vo so-rabotka so Op{tinskata organi-zacija na Crveniot krst od Pro-

bi{tip, preku edukativni predavawaod oblasta na medicinata, preventiv-

ni pregledi i humanitarni akcii, zae-dni~ki se vklu~ija vo odbele`uvawena nedelata „Gri`a za starite lica”.Vo tekot na {este dena bea odr`anidve predavawa od strana na doktori,pove}egodi{ni aktivisti vo Crveniotkrst.

Za kardiovaskularnite zaboluvawai rizik faktorite od toa, predavaweodr`a Tatjana Atanasova, doktor poop{ta medicina, a Qup~o Milanov -pedijatar, ja obraboti temata za belo-

drobnite i zabolu-vaweto na respira-tornite organi, koise ~esta pojava voovoj period od godi-nata i ja napa|aatpovozrasnata popu-lacija. I dvete pre-davawa predizvikaagolem interes kajprisutnite, za {togovori i faktot odbrojnite pra{awa iaktivnoto vklu~uva-we vo predavawata.

Istovremeno na okolu 50 penzio-neri im be{e proveren krvniot priti-sok i {e}erot vo krvta. Pritoa, nasekogo so poka~en krven pritisok ili{e}er, mu se davaa soveti {to daprezeme ponatamu vo konsultacija somati~niot doktor.

Vo dva-tri slu~ai vo tekot na nede-lata mladite aktivisti na Crveniotkrst i sekretarot na organizacijataMitko \or|iev, bea vo poseta na pove-}e socijalni semejstva na penzionerivo selskite naselbi i dodeluvaa pa-keti so obleka, donacija od holands-kata fondacija „Pomo{ za Makedoni-ja”. Taka, podeleni se 30 paketi, a onie{to gi dobija se krajno blagodarni zagri`ata i vnimanieto. Najgolem del odpaketite se donirani na `itelite odseloto Pi{ica, na semejstvata na koiim be{e uni{tena celata poku}ninaod popu{taweto na Pi{i~kata brana.Zadovolstvoto be{e pogolemo {toovie stari lica bea poseteni tokmu odonie koi mo`ea da im bidat i nivnivnuci.

Sorabotkata so Op{tinskiot Crvenkrst e na visoko nivo i so ovie aktiv-nosti nema da zavr{i. ]e se prodol`iso me|ugeneraciska sorabotka, pri {tovozrasnite }e ja poka`at mudrosta, amladite znaewata od sovremenatatehnologija.

M. Zdravkovska

ZP Probi{tip

Odbele`ana nedelata na „Gri`a za starite lica”

Denovive Komisijata za zdravstvo pri ZP na OVR naRM vo ramkite na svoite programski aktivnosti zaredovna gri`a za zdravjeto na svoite penzioneri, vo

prostoriite na zdru`enieto organizira{e besplatna pro-verka na pritisokot i na {e}erot vo krvta. Mereweto goizvr{i doktorot vo penzija, Ilija Gligorov od ZP Soli-darnost - Aerodrom.

Pri ovaa aktivnost, sekoj od penzionerite ima{e i ponekoe pra{awe vrzano za problemite so li~noto zdravje, apodelija i svoi iskustva kako tie samite se gri`at za sebe,koi lekovi, ~aevi i drugi prirodni lekarstva gi koristat.A doktorot na sekogo, vo ramkite na mo`nostite mu odgov-ori, go posovetuva, a spodeli i mnogu soveti za gri`a zazdravjeto voop{to od negovoto ogromno rabotno iskustvo.

Taka i ovoj den penzionerite, pokraj pregledot, go pomi-naa vo prijatno me|usebno dru`ewe, ispolneto so pra{awa,

odgovori, spodeluvawe na li~ni iskustva. S. Smileska

ZP Radovi{

So dobra sorabotka do vidlivi uspesi

Vo avgust 2012 godina vleze vosila noviot Zakon za penzisko iinvalidsko osiguruvawe, a ve}e

tretpat na istiot se vr{at izmeni idopolnuvawa. Toa ne se izmeni samovo odnos na usoglasuvaweto na penzi-ite, tuku intervencii i vo drugi za-konski odredbi koi se primenuvaatsamo edna godina. Od analizata na iz-vr{enite izmeni, tie najmnogu se od-nesuvaat na krugot na osigurenicite.Imeno, licata koi do ovie izmeni sesmetaa za nekompatiblni da se najdatvo krugot na osigurenici zaradi sta-tusot {to go imaat, sega vo ~lenot 1(postojniot ~len 11 od ZPIO se dopo-lnuva so nova to~ka 14) vo zadol`i-telno penzisko i invalidsko osiguru-vawe se opfa}a i izvr{en ~len na od-bor na direktori, ~len na upraven od-bor na trgovsko dru{tvo, odnosno up-ravitel vo trgovsko dru{tvo, dokolkune e osiguran po nieden osnov. Za ovienovi osigurenici kako i za osigureni-cite od postojniot ~len 11 to~ka 4, 5,6, 8 i 9, na~inot na utvrduvawe na svo-jstvoto na osigurenik poblisku se ure-duva so akt na ministerot za trud isocijalna politka. Toj akt dosega be{evo nadle`nost na Fondot na PIOM{to, po moe mislewe, be{e posoodvet-no, bidej}i vo Fondot se ostvaruvapriemot na osiguruvawe i tie akti gidonesuva{e kolegijalen organ, odnos-no Upravniot odbor na Fondot.

So ~lenot 2, so ovie izmeni se utvr-duva deka za ~len na izvr{en obor nadirektori, ~len na upraven odbor, od-nosno za upravitel na trgovsko dru{-tvo za utvrduvawe na penziskata os-

novica, se zema nadomestokot koj slu-`el za pla}awe pridones za penziskoi invalidsko osguruvawe. Svojstvotona osigurenik za ovie novi osigurencikako i za osgurenicite od postojniot~len 11 to~ka 4,5,6,7,15 i 16 se steknu-va od denot na podnesuvawe na bara-weto za priem vo osiguruvawe, odnos-no od denot na upis vo soodvetniot re-gistar, a dokolku se ispolneti uslo-vite najmnogu {est meseci nanazad odpodnesuvawe na baraweto (~len 8 odovie izmeni). Isto taka, za ovie osigu-renici mnogu va`en e i ~lenot 15 kojutvrduva deka, ako tie ne se prijavatvo penzisko i invalidsko osguruvawe,}e zarabotat i globa od 300 do 600 ev-ra vo denarska protivrednost.

Ponatamu, vo ovie izmeni i dopol-nuvawa pozna~ajna intervencija, zako-nodavecot pravi vo ~len 148 stav 1koja zakonska odredba do ovie izmenii dopolnuvawa na ZPIO, glase{e:

"Na korisnik na penzija dodeka e voraboten odnos ili dodeka vr{i sa-mostojna dejnost vo Republika Make-donija ili stranstvo mu se zapira is-platata na penzijata”

So ~lenot 9 od izmenite ovaa od-rdeba se dopolnuva i se utvrduva dekaako korisnik na invalidska penzijastapi vo raboten odnos, mu presta-nuva pravoto na penzija. Ova re{e-nie e indikator za objektivnosta voutvrduvawe na invalidnosta, na visi-nata na invalidskata penzija (osobenoprocentot na opredeluvawe na penzi-jata od penziskata osnova) kako i daliova novo re{enie bi trebalo da se od-nesuva i na invalidski penzioneri

koi pravoto go ostvarile vrz osnovana preostanata rabotna sposobnost.Zaradi zajaknuvawe na obvrskata zaprijavuvawe vo zadol`itelno penzis-ko i invalidsko osiguruvawe, osobenoza onie osigurenici koi sami treba dapodnesat barawe za priem vo osiguru-vawe, konzistentno e dopolnuvawetona ~lenot 204 stav 1 od ZPIO deka ut-vdruvaweto na svojstvoto po slu`benadol`nost mo`e da izvr{i Fondot naPIOM vrz osnova na javni ispravi ievidencii propi{ani so zakon, za li-ce koe ima pravo na penzisko i inva-lidsko osiguruvawe.

Na krajot najzna~ajnata oredba za kori-snicite na penzija e ~lenot 16 koj glasi:

"Odredbite od ~lenot 37, stavovi 1i 2 od ovoj zakon ne se primenuvaat voperiod od 1 januari do 31 dekemvri2014 godina.

Vo 2014 godina site vidovi na pen-zija soglasno so ovoj zakon se usogla-suvaat na na~in {to vkupniot iznos zaisplata na penziite za fevruari 2014godina se zgolemuva za 5% i se deli sovkupniot broj na korisnici na penzijakoi penzijata ja ostvarile zaklu~no sofevruari 2014 godina.”

Pozitivno vo ova zakonsko re{eniee {to derogirawe na odredbite na~lenot 37 stav 1 i 2 od ZPIO kako si-stemsko, redovnoto, tekovno usoglasu-vawe }e trae samo edna godina. Usog-lasuvawe na penziite soglasno ~len37 od ZPIO se vr{i vrz osnova na poz-nati kriterumi i parametri, zavisnood vlo`eniot pridones vo PIO i pre-tstavuva pravna sigurnost za korisni-cite na penzija. Usoglasuvaweto spo-red ~lenot 16 stav 2 }e zapo~ne da seprimenuva od 1 mart 2014 godina, atoa bi trebalo da se slu~i so ispla-tata na martovskata penzija, vo april2014 godina. Stanka Trajkova

Prostraniot restorant„Arena” {to se nao|a vokrugot na kombinatot

„Teteks” be{e sobirali{te nanad 500 penzioneri od tetov-skiot kraj. Gi ima{e od siteop{tini vo regionot. Penzio-nerite se zabavuvaa na tra-dicionalnata prednovogodi-{na sredba na koja bea udos-toeni i od pretsedatelot naSZPM Dragi Argirovski.

So prigoden govor sredbataja otvori pretsedatelot naIO na ZP Tetovo [aban Azizi.

Zabavata se odr`a na 7-mi dekem-vri, a trae{e pove}e od pet ~asa. Zaprijatnata atmosfera, veselbite i za-bavata pridonese i sostavot „MaestroBend”, so solistite Dragi{a Avramov-

ski i Ekrem Aliti, koi ispolnija pes-ni od makedonskiot, albanskiot, rom-skiot, turskiot, srpskiot i drug re-pertoar, {to e karakteristika na na-cionalniot sostav na penzionerite odova podra~je, prisutni na zabavata.

S. Dimovski

Dobrata sorabotkana Zdru`enieto napenzioneri so Lo-

kalna samouprava, Zdra-vstveniot dom i Crveni-ot krst od Radovi{ gidade o~ekuvanite rezul-tati. Vo tekot na noem-vri 2013 godina za okolu300 penzioneri od ZPRadovi{ bea organizi-rani predavawa, preve-ntivni pregledi, proverka na {e}e-rot vo krvta, kako i vakciniraweprotiv grip i nastinka.

Ovie humantarni aktivnosti beasprovedeni vo Klubot na penzioner-skiot dom vo Radovi{, vo Zdravs-tvenata ambulanta vo s. Oraovica, ana dvapati i vo prostoriite na Os-mogodi{noto u~ili{te vo s. Iwevo.

Isto taka, za penzionerite koi sepote{ko podvi`ni, odnosno vrzaniza svoite posteli, d-r Monika Ris-tevska odr`a predavawa koi beaemituvani preku lokalnite mediu-mi, TV Emi i TV Kobra.

Ovaa pomo{ za penzionerite e odposebno zna~ewe bidej}i so toa imse poka`uva deka ne se zaboraveni.Organizator na ovie aktivnosti be-{e Komisijata za zdravstvo i huma-nitarni raboti pri ZP Radovi{ vosorabotka so odborite na ogranoci-te, Aktivot na penzionerki, Crveni-ot krst, Zdravstveniot dom, Lokal-nata smouprava, a pod pokrovitel-

stvo na gradona~alnikot Sa{ko Ni-kolov.

Vo prijaten razgovor so penzioner-ite i medicinskiot personal pred-voden od d-r Jagoda Ristova, d-r Li-monka Ilieva i d-r Monika Ristev-ska, gradona~alnikot Sa{ko Niko-lov izrazi golemo zadovolstvo odtoa {to ima mo`nost da im pomognena penzionerite, a isto taka, najavideka i vo idnina }e bidat finansis-ki poddr`ani site vakvi i sli~nihumanitarni akcii.

Vo svoeto obra}awe pretsedate-lot na Zdru`enieto Jordan Kosta-dinov istakna deka i dosega 30 ot-sto od finansiskite sredstva Zdru-`enieto gi koristi za humanitarniaktivnosti, a sega so poddr{kata{to ja dobiena od lokalnata samo-uprava i gradona~alnikot, ve}e sesozdavaat podobri uslovi za orga-nizirawe vakvi aktivnosti, so koi}e bidat opfateni i pogolem brojpenzioneri. L. Mladenovska

ZP Negotino

Odbele`ana Nedela na gri`a za stari lica

Zakon za PIO (Slu`ben vesnik na RM broj 170/2013)

Najnovi izmeni i dolnuvawa

Od 18-24 Noemvri pod moto"Nie sakame, Vie znaete, za-edno mo`eme” be{e odbele-

`ana Nedelata za gri`a na staritelica. Osnovnata cel na odbele-`uvaweto be{e da se podigne svestana naselenieto za koristewe napravata na starite licai postojanata gri`a zaniv.

Vo Negotinsko, sogla-sno Memorandumot zasorabotka, be{e izgot-vena i realizirana za-edni~ka programa naZdru`enieto na penzio-nerite i Op{tinskataorganizacija na Crveni-ot krst so brojni aktiv-nosti preku celata ne-dela.

]e izdvoime samo ne-kolku pozna~ajni od niv.

Mladite na Crveniot krst dis-tribuiraa i delea posteri i flaerivo koi se sodr`ani pravata na sta-rite lica. Vo prostoriite na Klubotna penzionerite "Anri Dinan” seodr`a {ahovska rabotilnica, odno-sno revijalno igrawe {ah, a pioner-skiot prvak vo Makedonija, osmood-delenecot Toni Lazov im odr`a napostarite vistinska lekcija po {ah.U~esnicite izrazija ogromno zado-

volstvo od zaedni~koto igrawe idru`ewe. Zaedni~ki ekipi posetijanekolku stari, bolni, iznemo{tenilica vo nivnite domovi.

Zavr{nite aktivnosti se odvivaavo ruralna sredina vo seloto DolniDisan, po povod nivnata selska sla-

va. Vo centarot na seloto bea zale-peni prigodnite posteri i se deleaflaeri. So nastapot na grupata"Raspeani penzioneri” i detskatafolklorna grupa od lokalnoto u~i-li{te be{e zbogateno ~evstvuvawe-to na praznikot na sretselo, predmnogubrojnata publika. Se zaigra ime|ugeneracisko oro na u~esnicite iprisutnite.

P. Stefanov

ZP OVR na RM

Gri`a za zdravjeto na penzionerite

Za zatopluvawe na svoite domovi zavreme na ladnite zimski denoviskoro site penzioneri od op{tina

Demir Hisar koristat ogrevno drvo. Zaobezbedenite koli~ini drva nekolkugodini po red se anga`ira demirhi-sarskoto Zdru`enie na penzioneri. U{-te na po~etokot na ovaa godina ZP DemirHisar potpi{a dogovor so JP Make-donski {umi - Podra~na edinica Demir

Hisar, so koe Zdru`enieto na penzione-ri kako redoven pomagatel na penzione-rite se obvrza da obezbedi 3.000 kubnimetri dabovo i bukovo ogrevno drvo.Spored zborovite na Pere Petreski,pretsedatel na ZP Demir Hisar,sitepenzioneri koi uplatija drvo istite giimaat dobieno do po~etokot na septem-vri. Isto taka od negova strana be{eistaknato deka so ova organizirano

snabduvawe na penzionerite se ovozmo-`uva onie penzioneri so poniski penziipla}aweto da go izvr{at na 12 rati avoedno i po najeftina cena. Ova se po-tvrdi i pri razgovorot so penzioneritekoi se zadovolni od brzinata na dosta-vata i od kvalitetot na dobienite drva.I vo narednata 2014 god. ZP Demir Hi-sar }e prodol`i so snabduvawe na pen-zionerite so drva. Z.Stevanovski

ZP Demir Hisar

Penzionerite snabdeni so ogrevno drvo

ZP Tetovo

Dostoinstveno dru`ewe

HRONIKAPENZIONER plus dekemvri 2013 9

Jubilej na Maxirmaalskite sredbi

Ve}e 30 godini `itelite na Maxirmaalo vo Skopje se sobiraat da sedru`at i da gi raska`uvaat prikaznite maxirmaalski. Da si prispom-nuvaat na godinite {to pominale ~uvaj}i gi od zaborav spomenite. Eve

{to ni raska`a za ovogodi{noto jubilejno dru`ewe eden od osnovopolo`-nicite na ovaa tradicija na Maxirmaalci, diplomiraniot in`ener arhitektIvan Stojkovski - Vane koj iako e ve}e 8 godini penzioner, aktivno i denesu~estvuva vo site podgotovki na Maxirmalskite sredbi, baraj}i duri i noviformi i sodr`ini se so cel tie da bidat poubavi i nezaboravni.

- Roden sum vo Maxirmaalo. Tamu izrasnav. Tamu sum re~isi sekojdnevnoiako ne `iveam ve}e tamu. Maxirmaalo mi e vo du{ata, kako i na sitemaxirmaalci.

Inaku naselbata datira od 1814 godina. Nekoga{nata naselba Vardar godobila imeto Maxirmaalo po zborot Maxiri {to zna~i dojdenci. Dojdenciimalo od sekade, re~isi od site gradovi na Makedonija, pa taka nastanaleulicite: Ohridska, Prilepska, Vele{ka, Svetinikolska, Vardarska,Prespanska...

Na 30 - tite jubilejni sredbi }e dojdat lu|e od site ovie gradovi naRepublika Makedonija. Se ~ekuvaat okolu 700 u~esnici na proslavata odkoi polovinata penzioneri. Raduva faktot {to ovaa tradicija ja prifati-ja i pomladite.

Gi pokanuvame site osobeno penzionerite, koi gi vrzuva ne{to soova tradicija da ni se pridru`at na nastanite od proslavata:

Sekoj od nas penzionerite, narazli~en na~in si go odbele-`uva zaminuvaweto vo penzija.

Novinarot vo Makedonskoto radioMojso Mojsovski svojot raboten vekre{il da go zaokru`i so svoeto av-torsko delo „Da ne ja utnam temata”-po vtor pat. Kniga so koja ne povedu-va na dolg pat vo minatoto na Skopje.Interesna e prikaznata na Mojso zasozdavaweto na svoeto vtoro delo,isto kako {to se interesni prikaz-nite za na{eto Skopje, sostaven delna knigata. Go zamolivme da ni jaraska`e i za na{ite ~itateli.

„Ohrabren od soznanieto deka i poskoro deset godini od pojavuvawetona mojata prva kniga, za koja da bi-dam iskren mislev deka }e bide iedinstvena, po~nav da objavuvam ko-lumni vo vesnikot „Republika” soideja od niv da izdadam i vtor delna knigata. Jas ednostavno ne sed-nuvam ne{to da napi{am dokolkunema za toa rok ili dokolku ne mepritiska neumitniot od na vremeto(relikt od dolgogodi{noto bitisu-vawe vo DESK-ot na Makedonskotoradio”). Od tie minijaturi od se}a-vawa na lu|eto, nastanite i objek-tite na Skopje nastana i ova vtoroizdanie na knigata so istiot naslov.So nea se vklu~iv vo odbele`uva-weto na 50 godi{ninata od skopski-ot zemjotres i sekako so nea go od-bele`uvam zaminuvaweto vo penzijakako novinar koj celiot raboten vekgo pominav vo MRT.”

Za knigata i za avtorot najdobro}e ni uka`at i recenzentite - poz-natite Vlado Dimovski i BratislavDimitrov. Kolegata Vlado Dimovskiknigata ja pro~ital, vo eden zdiv. Zaavtorot na „Da ne ja utnam” po vtorpat, veli deka e novinar od DESK-ot. Vo ovaa kniga toj se vra}a vo mi-natoto, vo edno drugo Skopje. Kakoda otvoril nekoe drveno kov~e`epolno so spomeni. Ubavoto e vo toa{to spomenite se vrzani za obi~-

nite lu|e, za mestata i nastanitepove}e ili pomalku poznati, za gra-dot pod Vodno, koj nekoga{ pulsiralpoinaku.

„Sum slu{al i sum ~ital mnoguprikazni za Skopje, veli vo svojatarecenzija Bratislav Dimitrov, dra-maturg, no raska`uvaweto na mojotprijatel Mojso go smetam za isklu-~itelna duhovna hrana za sekoj ~i-tatel- gurman. Tivko, bez tro{ka eg-zibicionizam i narcizam, avtorotna ovie prekrasni minijaturi, nevra}a vo vremiwa, mesta i nastanikoi odamna se zad nas, no vodeni odnegovata kreativna imaginacija po-vtorno blesnuvaat pred na{ite o~ivo svojot poln sjaj. Ne e toa obi~nanostalgija za minatoto koe odamnago nema, a nas se pomalku ne ima. Nalesen i vozbudliv na~in prosledenso lirski humor, negovite prikaznine potsetuvaat na klasi~nata maal-ska etika, koja denes se odbegnuvaduri i vo vicevi.”

„Zo{to go sakate Skopje? - Mu gopostavivme ova pra{awe na Mojso,pozajmeno od naslovot na negovataprva prikazna od knigata, so namerada doznaeme {to pove}e za negovitemotivi za sozdavaweto na ovaa kniga.

„Verojatno sekoj si go saka svojotroden grad, pa ne gledam pri~ina jasda bidam nekakov isklu~ok. Jas gosakam za{to tuka se site {to gi sa-

kam i po~ituvam, drugari i prijate-li. Za `al i po nekoj grob na blizok,prijatel, drugar... Gi sakam miriz-bata i sjajot na Vardar vo leto, ne-govata bu~ava naesen i naprolet,koga e prepoln so matna voda {to janosi od [ara i od Treska. Gi obo`u-vam lipite na Partizanska, koste-nite okolu Idadija, topolite nakajStadion. Go sakam Skopje zatoa {totuka ja sretnav mojata najgolemaqubov, koja so vreme stana majka namoite dve prekrasni }erki, a i tietrite neizmerno go sakaat rodniotgrad pokraj Vardar. Koga stanuvazbor za Skopje qubovta sprema negostanuva nasledna osobina i feno-men. Zasega ne mo`am da vidam druggrad na zemjinata topka so perfor-mansi {to ja zadovoluvaat mojataprebirlivost da go po~nam i zavr-{am `ivotot, a i da go tro{am so si-te negovi maani i nedostatoci. Ed-nostavno toa e Skopje. Moeto Skopje.

Novinar, so tolku mnogu qubov konnegoviot grad, kon Vardar i negoviotprekrasen kej, skopskiot plo{tad,Maxirmaalo, Idadija, Stadionot...kon site kultni mesta na prijatnisre}avawa i spomeni, ne mo`e a dane go ovekove~i seto toa. Taka i nas-tanale ovie kolumni, taka nasta-nala i ovaa negova vtora kniga. Mo-tiv i energija pokraj negoviot sakanroden grad mu davaat i negovite: so-prugata Vera i }erkite Bile i Bo-jana i nad se vnuki~kata Nadja, kojavo sekoj mig od `ivotot go pravi de-do Mojso posre}en, povesel i poza-dovolen.

Na krajot sakavme da doznaemedali ovaa kniga }e do`ivee i tretoizdanie? Mojso Mojsovski ni ka`adeka i sega kako penzioner sre}avalu|e {to imaat {to da ka`at i ras-ka`at za Skopje vo minatoto, pa }eprodol`i so kolumnite i nivnotosobirawe vo treta kniga.

Mu posakavme u{te mnogu ubavikolumni i mo`nostnie da gi ~itamei da se potsetuvame na nekoga{notoSkopje, na nekoga{niot maalski`ivot... Cvetanka Ilieva

Patuvawe vo minatoto

Sekoj ~ovek, a osobeno staritelu|e se nositeli na predanija-ta koi gi nasledile od pretho-

dnite pokolenija. Ponekoga{ tielu|e se riznici i nositeli na ednoizminato vreme koe traelo so veko-vi i koe izgradilo eden osoben etos,na~in na `iveewe i dejstvuvawe.Denes mo`eme da nau~ime mnogu odnovite tehniki i mediumi, no ona{to }e go nau~ime od neposredenkontakt i so `iveewe pokraj nekogoe nezamenlivo. Porano starite gizamenuvale ovie mediumi i tehnikii na pomladite generacii im go pre-davale ona {to so generacii se pre-davalo od koleno na koleno. Pri-kaski, bajki, pesni. Toa minato no, nei premnogu dale~no ili izminatovreme bilo vreme na blagoslovi,vreme koga mo`ebi i nemalo tolkumnogu knigi i mnogu se pametelo iusno se preraska`uvalo. Ako }erka-ta sakala da nau~i da veze, stanuva-la rano so majkata i pred da se po~-ne so sekojdnevnite obvrski sednu-vale na ~as po vezewe. Umot koj ne evrzan so sliki i informacii izne-druva novi soznanija od soop{teno-to, raska`anoto ili ispeanoto. Seu~elo kako da se stane vistinski~ovek i site sili da bidat vo ednaharmonija so sebesi i so prirodata.^esnosta i moralot se neguvale kakopodloga za zdrav `ivot. Mo`ebi`ivotot bil pote`ok no, prirodatabila onaa koja bila opkru`uvawe.Prirodata, `ivotnite, smenata nagodi{nite vremiwa mu pomagale na~ovekot da bide blisku do sebe isvoite vistinski potrebi. ^ovekotmo`el da ja zadr`i svojata celovi-tost bez da se deli na pove}e delo-vi. Majkite znaele prispivni pes-ni~ki, pesni~ki za razvivawe na go-vorot, gatanki i poslovici. Gi doelesvoite deca podolgo vreme, i toa nesamo poradi siroma{tijata kao {tose slu{aat razni izjavi. Devoj~iwa-ta rabotele zaedno so majkite i po-magale vo se i taka mo{ne rano bile

osposobeni da se soo~at so predi-zvicite na `ivotot. To~no se znaelokoi atributi treba da gi poseduvaedna doma}inka i ~uvarka na seme-jstvoto i doma{noto ogni{te. Toga{lu|eto nemale uslovi da ostvaratneznam kavi `elbi, no mnogu dobroznaele {to e najva`no vo `ivotot.Gi znaele vistinskite vrednosti.Bile ~edni i celomudreni. Poto~no,skoro i da ne postoela devojka kojabi go pogazila predbra~noto momin-stvo. Na{ite majki, babi i prababibile ~edni i ~esni i taka rodile ivospitale zdravi i ~esni pokoleni-ja. Slu{ame i ~itame za mnogu zav-ereni~ki sistemi koi imaat za celda uni{tat mnogu mladi pokolenijaso novata produkcija na filmovi,reklami, spotovi so muzika, spisa-nija i internet sodr`ini. Se odikon obeskorenuvawe. Zatoa staritelu|e se mnogu va`ni i potrebni kakomodeli na identifikacija za pom-ladite (vnucite) i kako (blago)ves-nici na zdravite vrednosti i `ivot.Tie ne mora da go u~at odnovo setotoa nasledstvo, tie se eden del odtoa i toa e nivna vnatre{na neotu-|iva sodr`ina. Kade i da otidat i vobilo kakva situacija da se najdattoa nasledstvo i toa nivno vospita-nie gi {titelo. Za ma{kite pokole-nija tie pretstavuvaat ugled za toakako izlgeda i kako se odnesuva ed-en doma}in, tatko na semejstvo, koetreba da go hrani i ~uva. Za da se za-poznaeme samite sebesi toga{ na-{ite postari ili stari lu|e ni po-magaat da go izvr{ime ovoj povik.Vakvite svetli li~nosti skoro sekojgi ima vo svojot `ivot. Tie ne zboru-vale mnogu tie ~inele i se `rtvu-vale za bliskite. Tie imale qubov.Nekoj gi nau~il da qubat. Nekoj (iliceli pokolenija) gi nau~il {to equbov i {to e radost. Tie ne se voz-gordeani, samozaqubeni i zatvore-ni. Tie mo`e da se bilo koj: baba,dedo, vujko, tetka, pa duri i majka itatko. Tie ne baraat ni{to za sebe.

Tie mi ka`aa mnogu za `ivotot iqubovta bez pouki i raska`uvawe,tuku samo so svoeto `rtveno-oqu-boveno odnesuvawe. Starite ne beadepresivni, umorni, mrzelivi ililo{o raspolo`eni. Zatoa mi pomog-naa da se zapoznaam sebesi odnosnokakva treba i jas da bidam. Na {totreba da gi u~am i decata. Postap-kite na tie lu|e mi pomagaat da imamdoverba vo lu|eto, bidej}i lu|eto sedobri. Se postavuva edno pra{awe,dali napredokot na ~ove{tvoto,osobeno tehni~ko-tehnolo{kiot seiskoristi i se koristi za dobroto nalu|eto? Kakva e i koja misjata napostarite lu|e vo 21 vek? Da gi nau-~at mladite pokolenija na qubov i`rtva. Prvo so sopstven primer.Kako? Taka {to }e daruvaat qubov i}e se `rtvuvaat hranej}i gi du{itena potomcite. Taka i samite }e se~uvstvuaat siti odnosno ispolneti.Skaski, predanija, prispivni pesni,mali stih~iwa za razvoj na govorot.Ostavete go doma{niot amanet i is-torijata na potomcite i vo pi{anaforma, da ostane pokraj materijal-noto nasledstvo. Poznatata srpskanarodna pojka Svetlana Stevi} velideka najdbro e decata da se uspivaatso pesna ili prikazna, a isto i koga}e se budat. Vo Rusija pevicata Na-talija Faustova napravi proekt"Prispivni pesni za celoto semejst-vo” so koj gi pottiknuva mladite ro-diteli da im peat starinski pris-pivni pesni na malite bebiwa i nadecata. Poznatitot akademik nev-ropsihijatar d-r Vladeta Jeroti}veli deka najgolemata gre{ka pra-vime so toa {to smetame deka deca-ta do 5 godini se bessovesni bitija.Nosej}i go seto svoe `ivotno iskus-tvo postarite i starite lu|e trebada gi prenesat site pozitivni te~e-nija na narodot vo vrska so novitegeneracii direktno i indirektno itaka da ja ispolnat svojata ~ove~kamisija. Sepak najva`niot vlog e qu-bovta koja ako izrasne dava najubavii najtrajni plodovi.

Maja Beleva

Zapoznaj se sebesi

Sredba vo Kru{evo

Radosta na u~itelot Mitko

Vo eden zbor {to izvira od sr-ceto na eden ~ovek - sopatnikna detstvoto, zbor milozvu~-

en {to otvara novi vidici, {to mi-luva i `elbi raskriluva. Toa ezborot na u~itelot. Toj svetol zborso decenii izvira{e od srceto nau~itelot Dimitar Damjanovski, po-pularniot Mitko od Kru{evo, kojsvoite spokojni penzionerski de-novi gi minuva vo gra-dot na prvata republi-ka na Balkanot, radu-vaj}i im se na svoitevnu~iwa i so prijatnispomeni od dolgogodi-{nata rabota so u~eni-cite.

Eve edna mo`na „li~-na karta” na ovoj skro-men ~ovek koj so pravomo`e da se gordee soonaa {to go postignalkako u~itel. Kako nas-tavnik po osnovi na te-hnikata i proizvods-tvoto, vraboten vo OU „NikolaKarev” vo Kru{evo vo soobra}ajnatasekcija redovno u~estvuval nazavr{niot Republi~ki natprevar„Pionerski semafor”, sekoga{ bilme|u prvite tri ekipi, a petpatinegovite mladi soobra}ajci bile{ampioni. Svoite znaewa kru{evs-kite u~enici gi prezentirale inadvor od Republuika Makedonija:tripati u~estvuvale na sojuzni nat-prevari vo porane{na Jugoslavija,a 1984 godina i na me|unarodniotsoobra}aen natprevar vo Var{ava,kade {to vo konkurencija na 18ekipi go osvoile petoto mesto.

Kopne`ot zapalen vo detskotosrce e neizgasliv fakel {to go os-vetluva patot kon novi znaewa, no-vi dostreli vo vospitanieto i ob-razovanieto, kako nezamenliv fa-ktor vo formiraweto na li~nosta.

Za toa penzionerot Mitko e presre-}en {to nekoi negovi u~enici mu seposvetile na soobra}ajno-tehni~-koto obrazovanie, zavr{ile studiipo soobra}aj, a eden od niv kako is-taknat profesionalec e vrabotenvo Ministerstvoto za vnatre{niraboti na Republika Makedonija.Tie im gi prenesuvaat svoite znae-wa na najmladite u~enici vo soob-

ra}ajot so `elba za pogolema bez-bednost. Tie se nadgraduvale stru-~no kako i nivniot mentor koj pozavr{uvaweto na u~itelskata {ko-la vo Bitola prodol`il na peda-go{kata akademija vo Skopje na gru-pata fizika - osnovi na tehnikata.Rabotel vo nekolku kru{evski se-la, no najdolgo so dnevnik v raka(se do penzioniraweto) ostanal voKru{evo. Vitrinite na OU „NikolaKarev” gi krasat diplpmite i peha-rite {to gi osvojuval so svoiteu~enici, a denes so zadovolstvonavra}a da se sretne so svoite po-mladi kolegi, da po~uvstvuvaradost i odnovo da ja vidi ubavina-ta na detskite o~i. U~itel - lik{to ne priznava zaborav. ^oveku-vawe vo prostorot i vremeto.

Pero Milenkoski

REKLAMI PENZIONER plus dekemvri 201310

NASTANIPENZIONER plus dekemvri 2013 11

Sobranieto na Zdru`enieto na penzioneri Radovi{ iKon~e, na 9-ti dekemvri 2013 godina ja odr`a ~etvr-tata sednica na koja prisustvuvaa pretsedatelot na

SZPM Dragi Argirovski i ~lenot na Sobranieto na SZPM

Jovan Evtimov. Sednicata ja otvori pretsedatelot naZdru`enieto Jordan Kostadinov koj vo vovednoto izla-gawe gi prezentira{e site aktivnosti i rezultati odraboteweto. Toj posebno ja apostrofira{e sorabotkata soSZPM, Lokalnata samouprava, Centarot za kultura, Crve-

niot krst, Zdravstveniot dom, Centarot za socijalni ra-boti, kako i Fondot za zdravstvo i Fondot za penzisko iinvalidsko osiguruvawe.

Vo pozdravniot govor pretsedatyelot na SZPM DragiArgirovski dade visoka ocena za rabotata na Zdru`eni-eto istaknuvaj}i deka so zadovolstvo prisustvuva navakva sednica na koja se nabrojuvaat zna~ajni rezultati nasite poliwa. Potoa toj zboruva{e za evropskite reformivo Sojuzot, za standardot, za besplatnoto bolni~ko leku-vawe, za prevozot na penzionerite i za drugi aktuelnipra{awa od interes za penzionerite.

Po pril`enite dokumenti se vode{e mo{ne konstruk-tivna diskusija koja poka`a soobraznost na stavovite imislewata na ~lenovite za natamo{no intenzivno dejs-tvuvawe i izvr{uvawe na programskite zada~i. Vo ras-pravata zedoa u~estvo: Vasil Gazepov, Petar Jankov,Stojan~e Lukarov, Borka Krsteva, Slav~o Ristov, Kam-~e Atanasov, Stojan Zdravev, Lazar Lazarov, AtanasRistov i Stevan Iliev. Na krajot Sobranieto ednoglasnogi usvoi Izve{tajot za ostvaruvawe na Finansiskiot Planza 2013 godina, Finansiskiot plan i Programata za 20124godina. Poradi zdravstveni pri~ini neotpovikliva os-tavka od ~len na Sobranieto na SZPM podnese Jovan Ev-timov, a za nov ~len be{e izbran Jordan Kostadinov.

Liljana Mladenovska

ZP Radovi{ i Kon~e

Donesen Finansiski plan i Programa za 2014

Na 23 noemvri 2013 godina okolu350 penzioneri po 18-pat, pri-sustvuvaa na tradicionalnata

penzionerskata ve~er vo restoranotNov Albis, koja pomina vo interpre-tirawe na postignatite rezultati i

nezaboravno dru`ewe na penzioneri-te od razli~ni etni~ki sredini. Pe-nzinonerskata ve~er ja otvori pret-sedatelot na Zdru`enieto doma}inNijazi Xeqili, koj go pozdravi pri-sustvoto na pretesdatelot na SZPMDragi Argirovski i vo ime na sitepenzioneri mu ja ~estita{e nagradataza `ivotno delo "11-ti oktomvri# po-sakuvaj}i mu dobro zdravje i u{temnogu novi uspesi. Pretsedatelot Ar-girovski vo pozdravniot zbor istaknadeka ZP Gostivar e edno od poaktiv-nite zdru`enija vo SZPM i deka pos-tignuva zabele`itelni rezultati vosite oblasti, a osobeno vo razviva-

weto i jakneweto na multietni~kiteodnosi vo ramkite na zdru`enieto ipo{iroko. I vo toj odnos im se zabla-godari na site penzioneri koi pri-donesoa da ja dobie spomnatata nag-rada, za koja re~e deka naedno e i ni-

vno priznanie. Potoa soprigodni zborovi prisutnitegi pozdravi i pretsedatel-kata na Aktivot na penzion-erki Vadije Zendeli, ka`u-vaj}i nekolku mudri misli,koi sekomu mo`at da poslu-`at za pouk vo penzioners-koto `iveewe:

- Sre}ata najmnogu se ~uv-stvuva koga imame so kogo daja spodelime. Obidete se da

najdete vreme za zabava i da u`ivatevo poodminati godini i dru`ete se soprijateli i ~uvajte go toa prijatelst-vo bidej}i i toa ne ~ini da bidemesre}ni. Neka znaat site deka i niekako penzioneri znaeme da organizi-rame ubavi manifestacii i ne dozvo-luvame nikoj da ni go prekine zamavotna na{ite uspesi, - isprati poraka nakrajot Vadije Zendeli.

Na penzionerskata ve~er se svireai peeja pesni na makedonski, na alba-nski i na drugi jazici i site se vese-lea i igraa vo isto oro. Site bea sre-}ni i zadovolni {to se zaedno i {todrugaruvaat. V.Z.

ZP Gostivar

Novi impulsi za dru`ewe

Vo Veles, na 23 noemvri, vo sa-lata „Beli mugri”se odr`akulturnata manifestacija

„Penzionerite peat - 2013”, na kojanastapija 11 peja~ki grupi od 9 pen-zionerski zdru`enija i toa od: Ve-les, Nov Dojran, Bogdanci, Valan-dovo, Gevgelija, Negotino, Kavadar-

ci, ZIP Kavadarci, Prilep so 2 gru-pi, [tip i Voeni penzioneri kakogosti. So prigodno obra}awe na Qu-bomir \or|iev pretsedatel na ZPVeles, koj mu ja ~estita nagradata zanovinarstvo i publicistika „11 Ok-tomvri za 2013 godina“ na pretse-

datelot na SZPM, Dragi Argirov-ski, koj se zablagodari, gi pozdraviprisutnite i ja proglasi mani-festacijata za otvorena. Pozdravengovor odr`a i gradona~alnikot naVeles, m-r Slav~o ^adiev.

Vo golemata sala prisustvuvaaokolu 300 posetiteli koi u`ivaa vo

izvorniot melos na staro-gradski i patriotski make-donski pesni. Natpevawetotrae{e nad dva ~asa, a gru-pite ispolnija po dve pesniod regionite od kade {todojdoa.

Nasekade se slu{aa ko-mentari polni so kompli-menti za u~esnici od tre-tata `ivotna doba. Za da japoka`at svojata „energi-ja”,gostite i doma}inite goprodol`ija dru`eweto vo

restoranot „Roze sala” poka`uvaj}igi i igraornite sposobnosti celitri ~asa so `iva muzika. Seto ovabe{e u{te eden dokaz deka pesnata,oroto i dru`eweto gi odr`uva pen-zionerite i im go razubavuva `ivo-tot. M.D.

ZP Veles

Penzionerite peeja so radost

Zdru`enieto na voenite penzio-neri 2013 godina ja zavr{i so za-bele`itelni uspesi vo site ob-

lasti na negovoto dejstvuvawe. Ana-lizata na rakovodtsvoto poka`uvadeka Zdru`enieto kontinuirano pos-tignuva dobri rezultati i se afirmi-ra kako edno od poaktivnite vo ram-kite na SZPM i Gradskiot sojuz. Po-radi poka`anata podgotvenost i od-govornost vo izvr{uvaweto na zada-~ite Sojuzot dvapati po red za Repu-bli~kata revija na pesni, muzika iigri, zdru`enieto go opredeluva{e zasproveduvawe na redarskata slu`bavo Univerzalnata sala vo Skopje. Tiei kako direktni u~esnici vo Revijata,impresioniraa so svojot nastap. Bezda se nabrojuvaat so red nastanite iaktivnostite {to se realiziraa votekot na godinata na regionalno i re-publi~ko nivo, na koi na soodvetenna~in u~estvuva{e zdru`enieto, toase afirmira i se nametna kako respe-ktiven faktor. So inicijativata idinamikata {to vladee kaj rakovods-tvoto, pri uspe{noto izvr{uvawe nazada~ata so vostanovuvaweto na evi-dencijata na ~lenstvoto, be{e napra-

ven u{te eden ~ekor ponapred so an-ketiraweto na ~lenovite na Zdru`e-nieto.

- Za da ja utvrdime vistinskatasostojba na ~lenstvoto, na site nivoavo organite i telata, organiziravmeakcija za direkten kontakt so site~lenovi. Vo toa vklu~ivme pogolembroj anketari koi so podgotven mater-

ijal (informacija i anketen list), giupativme na teren. Vo anketniot listima{e pra{awa, za starosnata stru-ktura, za zdravstvenata i socijalnatasostojba, za raspolo`enieto i sposo-

bnosta za u~estvo vo aktivnosite naZdru`enieto i za drugi interesnipra{awa, koi }e ni pomognat priformiraweto na socijalnata karta naZdru`enieto, - istaknuva pretseda-telot \orgi Zarinski. So site naporivoenite penzioneri ovaa akcija nas-tojuvaat da ja zavr{at do krajot na go-dinata.

Isto taka Izvr{niot odbor formi-ra{e Komisija za kontrola na finan-siskoto rabotewe vo Zdru`enieto za2012 i 2013 godina, koja, pokraj utvr-

denata sostojba, predlo`i merki zapodobruvawe i unapreduvawe na ma-terijalno-finansiskoto rabotewe,{to pretstavuva osnova i za postig-nuvawe podobri uspesi. M.D.

Zdru`enie na voenite penzioneri

^ekor ponapred vo dejstvuvaweto

Vo ramkite na odbele`uvaweto na20 dekemvri Denot na penzione-rite na Ko~anskoto zdru`enie,

vo golemata sala na Centarot za kul-tura „Beli mugri” vo Ko~ani se odr`aprazni~en koncert na koj nastapijafolklorni grupi, peja~i i ansambli odZdru`enijata na penzioneri od Kava-darci, Kumanovo i Ko~ani. Toa be{e

sredba na pesnopojci, igraorci i muzi-~ari koi ja prenesoa bogatata folk-

lorna tradicija na kavadare~kiot, ku-manovskiot i ko~anskiot kraj. Kuma-novskite penzio-neri se pretstavi-ja so splet na pesnii igri od EgejskaMakedonija, kava-dar~ani so spletod starogradski

pesni, a ko~an~a-ni so ora od Oso-govijata. Koncert-ot go sledea i gos-ti od zdru`enija-ta na penzioneriod [tip, Prilep,Kavadarci, Kuma-novo i od Izvr{-

niot odbor na SZPM, kako i pretse-datelot na SZPM Dragi Argirovski.

Potoa u~esnicite na koncerot se pre-selija vo salata na Hotel „Nacional”kade {to do docna nave~er niz pesna iigra se dru`ea i veselea. Na sve~eno-sta vo Hotel Nacional na predsedate-

lot na SZPM Dragi Argirovski mu be-{e vra~ena slika od Ko~ani po povoddobivaweto na presti`nata nagradaza publicistika „11 oktomvri”. Pret-sedatelot Argirovski se zablagodariza vnimanieto {to mu go uka`a pret-sedatelot na ko~anskoto ZP \orgi Se-rafimov i za plodnata sorabotka naZdru`enieto so Sojuzot na zdru`enijana penzioneri na Makedonija.

K.Gerasimov

Ve}e dve godini na kumanovskatamuzi~ka scena uspe{no opstoju-va VIS "Romantiko” ~ij ideen

tvorec i umetni~ki rakovoditel epenzioniraniot nastavnik po muzi~koobrazovanie Atanas Petrovski. I sa-miot vrven majstor na mandolina, tojzaedno so ostanatite ~lenovi na gru-pata, Trajan Trajkovski mandola, Mar-jan Manevski gitara, Dragan Petrovskigitara i Branko Stanojkovski kontra-bas, svirat peat i komponiraat. Nagradot i na publikata dosega pove}e-

pati im ponudija ne`ni romanti~nizvuci i napevi so izvonrednite voka-li Elka Todorovi}, Slavica Bojkovskai Radosvet Ilievski.

Za ovoj kus period "Romantiko” rea-lizira mnogu nastapi vo Kumanovo ikoncertni gostuvawa vo Ni{ i Lesko-vac. Neodamna vo Skopje, po povod od-bele`uvaweto na svetskiot den nadijabetisot, ja imaa ~esta da ja pri-dru`uvaat Violeta Tomovska, prvatadama na makedonskata narodna pesna.

Vo tekot na ovoj dekemvri "Romanti-

ko” priredi celove~eren koncert voNarodniot teatar vo Kumanovo. Sala-ta be{e ispolneta do posledno mesto.Publikata molkum u`iva{e vo ne`-nite zvuci na mandolinata i gitarite,na nezaboravnite pesni koi budatemocii i nagraduva{e so dolgotrajniaplauzi.

Ve~erta be{e zbogatena so nastap naduoto "Lektira” i na mladi tan~erskidvojki od klubot "Dinamik”. Poseben{arm vnese gostuvaweto i na akterotGoran Ili}. Romanti~arskoto pulsir-awe gi razbudi emociite kaj site, a"vinovnicite” za toa od ZP Kumanovodobija buketi cve}e.

Tatjana Anti}

ZP Gazi Baba

Proslaven denot na Zdru`enieto

ZP Kumanovo

Romanti~ni zvuci i napevi

Zdru`enieto na Penzioneri GaziBaba, na 12-ti dekemvri 2013godina so prigodna kulturno-

zabavna programa sve~eno jaodbele`a 42- godi{ninataod formiraweto. Na sve~e-nosta po toj povod prisus-tvuvaa: pretsedatelot naSZPM Dragi Argirovski,gradona~anikot na Op{tinaGazi Baba, Toni Trajkovski,sekretarot na IO na SZPMStanka Trajkova, pretstav-nici na skopskite Zdru`e-nija na penzioneri i na ZPKumanovo, ~lenovite na So-branieto, na organite i te-lata i istaknati aktivisti od Zdru-`enieto. Pri otvoraweto na sve~e-nosta, pretsedatelot na IO na Sob-ranioto na ZP Gazi Baba \orge An-donov, zboruva{e za istorijatot nazdru`enieto, kako i za aktivnostitei pridonesot vo za{titata na pra-vata na ~lenovite {to im pripa|aatpo osnov na penziskoto i invalidskoosiguruvawe. Toj posebno se zadr`ana ostvaruvaweto na programskiteaktivnosti, pri {to istakna dekaZdru`enieto postignuva zabele`i-

telni uspesi vo site oblasti na ne-govoto dejstvuvawe, deka ostvaruvaprimerna sorabotka so pove}eto

zdru`enija i so SZPM, a negovi ~le-novi i u~esnici se prisutni vo razniaktivnosti, nastani i manifestaciina regionalno i republi~ko nivo.

Sve~enosta be{e povod prvpat dase pretstavi i horot na ZP Gazi Babavo izmenet sostav i so nov dirigent.Isto taka, odbele`uvaweto na De-not na Zdru`enieto be{e ozna~eno iso dodeluvawe blagodarnici na po-sebno zaslu`ni ~lenovi i aktivis-ti, koi im gi vra~i pretsedatelkatana Sobranieto, Ana Georgieva. M.D.

Prazni~en koncert na ZP Ko~ani

PANORAMA PENZIONER plus dekemvri 201312

„Najdobriot trik na |avolot e da ve ubedi dekatoj ne postoi.” Bodler

Romanot Potomcite na Kat (350stranici) e an-tologiski reprezent na romaneskniot `anr,spored stru~noto tolkuvawe na akademik Milan\ur~inov, akademik Georgi Stardelov i SlobodanMickovi}, izbor od produkcijata do osumdesetti-te godini na minatiot vek. Toj e prvata, bazi~nakniga na koja podocna tematski }e se nadovrzatu{te Selani i vojnici i Neplodna voda. Triteimaat avtomnomen kni`even `ivot, no polnatasmisla se zaokru`uva vo celinata {to se nareku-va trilogija.

Pra{aweto e: kako ova avtenti~no prosede so karakter-isti~en, primiren, bibliski ton, da se za~uva vo prikazov,kadifenata mekost i boja na re~ta, na pribli`no nivo. Av-torot na dve stranici citira eden podolg izvadok od^etvrtata kniga Mojseeva, koja sodr`i Bo`ji pouki za op-stojbata na Kat i negovite potomci niz vremiwata. Sporedelementarnata analogija, Metodija Fotev gi prepoznavavo `itelite na Dolna Dolina.

Naratorot e ma|osan od toj arhetipski predel, kogo po-sle gubeweto na Edenskata gradina nema so {to da go spo-redi. ]e talka ~etiri godini niz toj prostor i }e bara ne-{to za koe ~uvstvuva deka ne postoi. Sre}ava faci koi nemo`at da go skrijat podbivot i grdite epiteti. A toj mo`ebija baral svojata Arkadija, zemniot raj, s¢ dodeka od pot-svesta ne izronala mislata deka saka da napi{e kniga zasvojot `ivot, a skitaweto bilo del od nekakvi podgotovki.Sledniot mig sfa}a deka vsu{nost saka da napi{e kniga za`ivotot na lu|eto vo Dolna Dolina na koi i toj im pripa|a.

Prvata no} {to ja odreduva za po~etok na knigata, kako{to obi~no biva, ne napi{al nitu zbor. Ja probdeal no}tai vo glavata go skiciral konceptot, vremeto na dejstvoto,glavnite nastani i li~nostite vo niv.

Ottuka natamu se ra|a edna realisti~ka proza, koja isto-vremeno e tolku apsurdna, somnabulna, koja e tolku neras-kinlivo zavisna od nastanite na koi ne mo`e da im se od-gatnat racionalnite motivi, tuku se odvivaat po nekoja po-tisnata, vnatre{na logika {to ja diktira stravot od neiz-vesnata idnina i zagrozeniot opstanok. Premestuvawata naselanite od edno mesto na drugo nalikuvaat na bibliskitepremestuvawa na narodot od razni pri~ini: se dvi`at votolpa sledej}i nekogo so nade` deka gi vodi po patot naspasenieto.

Semejstvoto na Tihon Plamenkov e vertikala ~ija sud-bina e sto`erna vo trite knigi, okolu nego plipot od seka-kvi surati so mali podemi, golemi padovi i korozija na mo-ralot. Avtorot ne gi portretira likovite deskriptivno tu-ku gi otkriva niz dejstvoto, niz nivnoto u~estvo vo nasta-nite. Taa postapka ovozmo`uva da se svede subjektivniotvpe~atok na najmala pogre{ka, oti popusto nekoj }e nasto-juva da se prika`e „na `imi majka” vo svetli nijanski, pos-tapkite go otkrivaat nepogre{livo. Zaludno, na primer,popot Apostol od usta ne gi vadi siroma{nite i gladnite,a ni{to ne pravi da im pomogne. „La`e{, pop~e, - }e mu re-~e studentot Igor Brezov, bolen od tuberkuloza, - ti sinajbogat vo Dolinava, so tvojot `olt metal mo`e{ da ja ku-pi{ celata zaedno so ku}ite i poku}ninata. Napravi ednabogata sofra i nahrani gi siroma{nite, daj mu nekomu ne-

{to da pre`ivee, postojano zboruva{za dvete ko{uli”...

Mozaikot od nastani se pridr`uvakon hronolo{kiot red. Po brziot po-raz na kralskata vojska i mobilizi-ranite me{tani 1941, frontot se ra-stura, vojskata bezglavo bega ostavaj-}i zad sebe se, samo da se izvle~e.Dobridol ima dve `rtvi na \ava.Selanite odat da gi donesat ubieni-te, prefrleni preku kowskite sama-ri, na brzina gi pogrebuvaat, ne sevnesuval doma mrtovec zaginat nafront. Utredenta selanite go pqa~-kosuvaat pograni~niot {tab napu{tenod vojskata i komandata, zaedno somagacinite i xandarmeriskata stani-

ca. Se sobira s¢ {to }e se najde pod raka, nema vreme zaselekcija. Se nosi doma i seto oru`je. Kamen na kamen neostanuva.

Vtorata polovina na april. Selanite rabotat vo poleto:~istat, kopaat, oraat. A i trevata stasala za kosewe. Po~-nuva kosidbata. [est dena rabotat a vo nedela so poga~icelo selo izleguva na glavniot pat da gi pre~eka novitevojski koi sekako }e dojdat i }e vospostavat nov, poinakovred. „Treba da poka`eme deka sme miren i poslu{en na-rod”. Na ~oveka mu ide da krikne do nebesa od bolka isram poradi toj ropski mentalitet kogo so vekovi goformirale raznite porobuva~i. Vojskite docnat. Ednopopladne doa|aat Germanci so xip i dva kamiona, go sobi-raat razgrabenoto oru`je. I zaminuvaat.

Odedna` }e prostrui glas bez da mu se znae potekloto istopanot: „Golema gladija }e nastane, zalak }e nema. A seprika`uva, vo krizi lu|eto kraj vodi lovele ribi, gi ni`e-le i gi su{ele, a potoa gi melele vo vodenica i od nivpravele poga~i”! Gi ostavaat polskite raboti i se selat nabregot od Ezeroto. Ma`ite zacapani vo vodata gi polnatko{ovite. No}e site spijat na bregot. Dewe sonceto pe~e,ribite na suvo se ranlivi, celata Dolina se zadu{uva vonepodnosliva smrdea. Isu{enite ribi ne mo`at da se me-lat, poga~a od niv ne }e se zamesi. Zakanata od glad gi terada ja kopa~at {umata, da pravat nivi.

Najposle stasuvaat italijanskite vojnici. Selanite serazo~arani oti ne gi pre~ekale. Ve~erta vo ku}ata na Ti-hona doa|aat sosedite bo`em zapra{ani {to li }e im do-nese novata vojska? Kolku no}ta navleguva podlaboko vosebe, ku}ata stanuva pretesna da gi sobere, a sosedite po-radi stravot do{le da prespijat. Sandar, vnukot na Tihonacimolka za ponadvor. Strikoto Manuil prestra{en kakoglu{ec mu veli da trpi. Baba mu Trena, pohrabra od sitema`i, }e go izvede. I selanite eden po eden izleguvaat zadku}ata i svrteni eden kon drug so grb - mokrat, `enitemolkum kleknuvaat so navednati glavi. Felinievski ka-dar!

Metodija Fotev e roden 1932 godina vo selo Qubojno,Dolna Prespa. Zavr{il u~itelska {kola vo Bitola. VoSkopje se zapi{al na Filozofskiot fakultet. Rabotel ka-ko novinar i urednik na dramskata redakcija na RTS. ^lenna DPM od 1957 godina. Avtor e i na romanite: Golemiteskita~i i Vivarium. Nagradi: 11. Oktomvri, 13. Noemvri,Racinovo priznanie.

Vo romanov nema vojna. Ima predvoena atmosfera, no|avolot raboti inkognito. „Kni`evnosta ne postoi nad-vor od ~itatelot”, veli Borhes. Veruvajte mu!

Boris [uminoski

PRO^ITAV ZA VAS

Potomcite na Kat

Po izdvojuvaweto od „^air i Bu-tel” Va{eto zdru`enie se po-javi kako „Nov `ivot” i brzo

stana ~lenka na SZPM i GradskiotSojuz, a sega go nosi imeto na Op{ti-nata Butel i po~na da se etablirakako novo zdru`enie. Mo`e li da seka`e deka kone~no ste sami i svoina svoeto?

- Tokmu taka mo`e da se ka`e i dase istakne deka na{eto zdru`enie esamostojna, nepartiska i nevladinaorganiozacija, koja e formirana spo-red Zakonot i samostojno gi izvr{uvacelite i zada~ite utvrdeni so Statu-tot. Vsu{nost, Zdru`enieto so Spogo-dba se odvoi od ZP ^air, za {to imav-me poddr{ka od 5.000 penzioneri koidobrovolno pristapija i stanaa na{i~lenovi i sega imame dobra osnova zapodobro organizirawe i dejstvuvawe.Za volja na vistinata, ovaa brojka seu{te e samo na hartija, no se nadevamdeka narednata 2014 godina }e ja za-po~neme so tolkav broj penzioneri vona{eto zdru`enie. Zatoa sega sme mo-{ne mobilni i so postojnite organi itela prezemame merki i aktivnostiposle Nova godimna da staruvame sozasileno tempo. Akcijata e naso~enakon dooformuvawe na ogranocite iopredeluvawe na ~lenstvoto vo isti-te, iako site teritorijalno se odre-deni i pove}eto dobro funkcioniraat.Samo, kolku da potsetam, imame 9 og-ranoci i toa: „Butel”, „Butel”-2, „Sko-pje sever”, „@ivko Brajkovski”, „Qubo-tenski pat”, „Radi{ani”, „Kliment Oh-ridski”, „Vizbegovo” i „Qubanci”.

So poddr{ka na Op{tinata za mal-ku vreme sozdadovte prostor i us-lovi za dejstvuvawe na Zdru`enieto.So {to, vsu{nost, sega raspolagate ikakvi aktivnosti realizirate?

- Navistina poddr{kata na Op{ti-nata na ~elo so gradona~alnikot Pet-re Latinovski e golema i so pomo{ nalokalnata samouprava Zdru`enietoobezbedi prostorno smestuvawe i mo-{ne povolni uslovi za dejstvuvawe.Pokraj prostoriite za rakovodstvotovo koi ve}e funkcionira i klub zapenzioneri, ovaa godina, vo prisustvona mediumite otvoreni se u{te tripenzionerski kluba vo ogranocite„Butel” - 2, „Skopje sever” i „@ivkoBrajkovski”, a idnata godina }e bidatotvoreni u{te 4, isto taka, pri ogra-nocite, so {to }e se sozdadat solidniuslovi za sproveduvawe na planiran-ite aktivnosti vo pove}eto oblasti odProgramata. Vo postojnite kluboviglavno se praktikuvaat salonskite ig-ri, a najmnogu {ahot, a vo dosega{niteskromni uslovi za podgotovki, Zdru-`enieto obezbedi u~estvo vo regiona-lnite i republi~kite sportski nat-prevari na penzionerite i reviite napesni, muzika i igri, na koi bea posti-gnati respektivni rezultati. Vo tekotna godinata zna~itelno pogolema ak-tivnost iska`a i Komisijata za posetana bolni i iznemo{teni lica, {to e vosoglasnost na intencijata za zgoleme-

na aktivnost i jaknewe na humanitarnosocijalnata dimenzija vo dejstvuva-weto na zdru`enijata od Sojuzot.

Pridobivkite od dobrata sora-botka so lokalnata samouprava sevidlivi, no imate li u{te ne{to vovrska so toa da ka`ete?

- So Op{tinata imame potpi{anospogodba za sorabotka i sakam da is-taknam deka od prakti~nata realiza-cija na odredbite mo{ne sme zadovol-ni. Iako nemame na{ oficijalen pret-stavnik vo Sovetot, koga se raspravaza aktuelni pra{awa od interes zapenzionerite, sekoga{ sme povikanida go ka`eme svoeto mislewe i toa,glavno, se po~ituva. Bezdrugo, ovdesakam da ja istaknam i sorabotkata ipoddr{kata {to ja imame od SZPM iGradskiot sojuz, kade imame pretstav-nik {to gi zastapuva na{ite interesi.

Primerna sorabotka imame i somnogu drugi zdru`enija vo Sojuzot, a some|usebno razbirawe i dobra volja,sakame da gi nadmineme site problemii nedorazbirawa so prethodnoto zdr-u`enie od koe se izdvoivme po prin-cipot na teritorijalna pripadnost voOp{tinata.

Bidej}i se u{te ne ste tolku poz-nati kako novo zdru`enie, kakvi seva{ite mo`nosti za zgolemuvawe iafirmirawe na aktivnostite?

- Ovaa godina akcent stavivme tokmuna afirmacijata na Zdru`enieto pre-ku u~estvoto vo kulturno-zabavnite isportsko-rekreativnite aktivnostivo ramkite na SZPM, kako i na sorabo-tkata so lokalnata samouprava. Dekadobro sme naso~eni i dovolno smeafirmirani govori i doverbata {toni e dadena od strana na SZPM vo 2014godina da bideme doma}ini na Regio-nalnite penzionerski sportski nat-prevari, za {to ve}e prezemame merkiza pouspe{no sproveduvawe na podgo-tovkite. Zatoa, navreme razmisluva-me, a zada~ite }e gi vgradime vo Pro-gramata za rabota.

Zna~i, se e predvideno i isplani-rano i kako da ne vi ostanuva vremeza slobodnoto vreme?

Ako e se dobro organizirano i is-planirano, aktivnostite navreme serealiziraat i uspesite se neminovni.Taka i slobodnoto vreme se zgolemuva,no i toa treba osmisleno da se koristiza da dava impulsi i energija za novianga`irawa i uspesi! M. Dimovski

So Sejran Ajredinovski, koj e akti-ven ~len na ZP Resen, razgova-rame za dolgogodi{nata u~itel-

ska kariera pred penzioniraweto, zau~estvoto vo {ahovskata ekipa prizdru`enieto i postignatite rezultatina {ahovski plan, kako i za negovitesekojdnevni penzionerski anga`irawa.

Vo resenskata javnost ste poznatkako ~ovek koj celiot raboten vekbezrezervno go posveti na profesija-ta - nastavnik vo turskite paralelkipri OU ,,Mite Bogoevski” vo Resen.Vo kratki crti, kako bi ja opi{aleVa{ata obrazovna profesionalnakariera do Va{eto penzionirawe?

Celosno bev posveten na obrazovno-vospitniot proces na mnogubrojni gene-racii kako oddelenski nastavnik. Se-koga{ nastojuvav da im go predadamsvoeto znaewe na u~enicite i od niv dasozdadam idni akademski gra|ani koisami }e si go trasiraat ponatamo{notoobrazovanie spored svoite afiniteti.Da spomenam deka del od rabotniot vekgo pominav i kako nastavnik vo turski-te paralelki vo Bitola. Edno od moitenajgolemi zadovolstva vo tekot na pen-zionerskite denovi se neposrednitesredbi so golem broj od moite porane{-ni u~enici, sega ve}e vozrasni li~nos-ti, so svoj `ivot i profesionalna ka-riera, koi ~esto doa|aat vo mojot dom.

So niv, niz razgovori so kafe i lokumzaedni~ki se potsetuvame na nivniteu~eni~ki po~etoci. Obi~no tie sredbise slu~uvaat vo presret na na{ite go-lemi verski praznici Ramazan-bajrami Kurban-bajram i jas sum mnogu blago-daren {to nikoga{ ne me zaboravaat.Taka i sega, vo presret na Novata 2014godina, o~ekuvam takva sredba, na kojaso moite u~enici }e razmenime se}ava-wa na damne{nite u~ili{ni denovi, sonajubavi `elbi za mir, zdravje i sre}ana site nas.

Eden del od tretata doba go pos-vetivte na zemjodelstvoto. Kako seslu~i da stanete penzioner-zemjo-delec?

Moeto semejstvo poseduva odredenimot so ovo{ni nasadi vo prespansko-to selo Lavci, taka izvesen period sezanimavav so odgleduvawe na sortnijabolka i mo`am da vi re~am deka zem-jodelskata rabota mi be{e dobredojde-na vo moeto penzionersko `iveewe, odedna strana kako dopolnuvawe na se-mejniot buxet i od druga strana taapridonese za fizi~koto jaknewe na mo-eto zdravje.

Vie ste i aktiven ~len na ZP Resen,osobeno vo igrawe {ah. Ka`ete nikoi se va{ite najzna~ajni postignu-vawa na toj plan?

Kako ~len na ZP Resen, pokraj dru-

gite aktivnosti, osobeno sum anga`iranvo {ahovskata sekcija i na toj plandosega imam postignato zna~ajni rezul-tati, zaedno so moite drugari i {a-hovski kolegi Nikola Kotlarovski,\or|i Dokovski i Kire Pupalevski, sokoi {to zaedno ja so~inuvame {ahov-skata ekipa na Zdru`enieto. Bi sakalda istaknam deka vo tekot na posled-nite pet godini, ve}e ~etiri godini smeregionalni prvaci vo {ah, edna godinabevme prvi na republi~ko nivo i u{teedna godina zaedni~ki so {tipskite{ahisti go delevme prvoto republi~komesto. Mojata qubov kon {ahot e mnogugolema i za mene pretstavuva golempredizvik, taka {to planiram i pona-tamu na{ata {ahovska ekipa da pro-dol`i so zna~ajni rezultati, so {to }ego afirmirame na {ahovski plan re-senskoto penzionersko zdru`enie.

So {to u{te vi e ispolneto slo-bodnoto vreme vo va{eto penzioner-sko sekojdnevje?

Redovno ~itam vesnici, osobeno na-{iot vesnik „Penzioner plus”, a gi sle-dam i "Penzionerskite vidici” vo ves-nikot "Nova Makedonija”. Slu{am radio,gledam televizija, naj~esto dokumen-tarna programa, ponekoga{ sednuvampokraj kompjuterot, a nao|am vreme i dapro~itam po nekoja dobra kniga. Posebnozadovolstvo mi pretstavuva moeto hobida zasaduvam ukrasni bor~iwa vo mojotdvor. Srceto mi e ispolneto so radostkoga gi gledam kako rastat.

Ofelija Bogoevska

ZP RESEN

[ahot mi e golem predizvik

Me|u pove}eto postignati rezultati iaktivnosti sekako za odbele`uvawe ezavr{uvaweto na eden mnogu zna~aenproekt, a toa e sreduvaweto na arhiva-ta na Sojuzot na penzioneri na Makedo-nija. Blagodarenie na celoto rakovod-stvo, Arhivot na Grad Skopje, arhiv-skiot materijal sobiran so godini, segae uredno sreden i definiran spored

Zakonot za Arhivirawe na RepublikaMakedonija. Naredna faza e seto toada se pretvori vo elektronska forma ida stane Arhiva kako {to dolikuva naedna golema asocijacija.

Vo narednava godina istoto treba dago napravat i site zdru`enija ~lenkina Sojuzot, koi toa dosega go nemaat na-praveno.

I ovoj Proekt e od istorisko zna~eweza Sojuzot, kako i Proektot za sreduva-we na ~lenstvoto po zdru`enija i op{-tini, koj isto taka e vo zavr{na faza.

Seto ova e u{te eden dokaz deka se-ga{noto rakovodstvo e aktivno na sekojplan i vo ~ekor so sovremenite `ivot-ni, op{testveni i tehnolo{ki procesi.

K.S.A.

Uspe{no zavr{en u{te eden Proekt vo SZPM

Na sednica na no-voizbranoto So-branie i Izvr{-

niot odbor na Zdru-`enieto na penzione-ri „^air”, {to se odr-`a na 26 noemvri 2013godina, be{e izbranonovoto rakovodstvo naZdru`enieto i ednog-lasno za na Zdru`eni-eto go izbraa diplo-miraniot pravnik Me-ntor ]oku, koj po pen-zioniraweto vo 2011godina se vklu~i vo rabotata na Zdru-`enieto.

- Prodol`uvame so dosega{nata od-li~na sorabotka so site zdru`enija napenzioneri vo Makedonija, posebnoonie so koi sme teritorijalno najbli-ski, a posebno sorabotkata so SZPM.Sakam da naglasam, deka, napravivmeprva sredba so gradona~alnikot naop{tina „^air” Izet Mexiti, na koja,mnogu prijatno bevme primeni. Se na-devame na celosno razbirawe od lo-kalnata samouprava, a posebno od

gradona~alnikot. ]ese trudime da posti-gneme dobri rezul-tati vo ispolnuva-weto na celite i za-da~ite na Zdru`eni-eto, a vnimanie }eposvetime na sozda-vawe prostorni us-lovi na pette kluba{to gi imame zacr-tano za vr{ewe naaktivnosti na ~lens-tvoto. Treba da sespomene i toa deka vo

ovoj kus period formiravme i aktiv napenzionerki pri na{eto Zdru`enie.Izdvojuvaweto finansiski sredstvaza humanitarni akcii, participacijaza bawsko lekuvawe, kako i drugi pro-gramski zada~i, {to se zacrtani vona{ata programa, se nadevame dekacelosno }e gi izvr{ime. Ovaa godina,novogodi{na proslava nema da orga-nizirame, od pri~ini {to, ne mo`emeda izdvoime sredstva, poradi slabatafinansiska sostojba - re~e ]oku.

Vasil Pa~emski

ZP „^air”

Izbran nov pretsedatel

Intervju so Qup~o Dimovski, pretsedatel na ZP Butel

Vo 2014 godina start sozasileno tempo

\

\

\

SORABOTKAPENZIONER plus dekemvri 2013 13

G-dine Tasev, doverbata na gra-|anite od Sveti Nikole vi e dadenana 24 mart ovaa godina. Golem brojod glasa~ite se penzioneri i vozra-sni lica. Kakva e va{ata sorabotkaso ovaa grupa gra|ani?

- Mo`am slobodno da ka`am dekasorabotkata so ovaa grupa gra|ani za-sega e izvonredna. Gi podr`uvam sitenivni aktivnosti i kako lokalna sa-mouprava sme vklu~eni vo naporite napenzionerite i vozrasnite lica da imgo podobrime kvalitetot na `ivototvo ramkite na na{ite ingerencii. Gisledime site aktivnosti na Zdru`e-nieto na penzioneri vo Sveti Nikolei postojano sme prisutni na nivnitesredbi.

Iako rakovodstvoto od ZP ezadovolno od dosega{nite kontaktina Lokalnata samouprava so pen-zionerite, sigurno taa mo`e da bidei podobra. [to }e prevzemete vo taanasoka vo idnina?

- Vo idnina planirame sorabotkatau{te pove}e da se prodlabo~i i toaosobeno na poleto za pomo{ na stari iiznemo{teni lica vo ruralnite na-selbi. Vo ovoj kontekst da napomenamdeka Lokalnata samouprava organizi-ra palijativna slu`ba, odnosno anga-`ira nekolku mladi lica koi redovnogi posetuvaat starite iznemo{tenilica vo ruralnite sredini, pri {to imobezbeduvaat usluga za dotur na hrana,lekovi i drugi namirnici od gradot donivnite domovi. Isto taka im obezbe-duvaat i pristap do medicinskite us-tanovi.

Vo najskoro vreme treba da bidepotpi{an Memorandumot za sorabot-ka pome|u ZP Sveti Nikole i Op{ti-nata. Koga }e se slu~i ovoj va`en na-stan za dvete strani?

- Zadovolstvo mi e da isteknamdeka e podgotven Memorandumot zasorabotka, edinstveno se ~eka utvrdu-vawe na datumot za negovo sve~enopotpi{uvawe.

Zdru`enieto na penzioneri imadostaveno barawe do prethodniotsovet na Op{tina Sveti Nikole, op-{tinata da pomogne da se obnovi fa-sadata na Domot na penzioneri i dase otvorat klubovite vo organizaci-ite vo selata Erxelija i Gorobinci.

Dali }e se realizira seto ova?- Lokalnata Samouprava i jas kako

gradona~alnik nastojuvame da se pro-dol`i so proektot za fasadno uredu-vawe na zgradite vo centralnoto gra-dsko podra~je, a voedno i za podobru-vawe na energetskata efikasnost naobjektite so koi }e se za{tedi energi-ja za zagrevawe na zgradite. Ova eproekt koj doprva treba da se real-izira, no za toa }e treba da se obezbe-dat dopolnitelni finansiski sredst-va. [to se odnesuva do otvarawe napenzionerski klubovi vo spomenatitesela, toa mo`e zaedni~ki da go real-izirame so skromni sredstva i se ~inideka e potrebna pogolema volja i odsamite penzioneri.

Spored va{e mislewe dali pen-zionerite mo`at da bidat pove}eintegrirani vo op{testvenite stru-kturi vo op{tinata?

- Sekako deka penzionerite mo`atda bidat pove}e integrirani vo op{-testvenite strukturi na op{tinata, nonajve}e zavisi od niv kolku }e sakaatda se vklu~at vo organite bidejki niv-noto iskustvo e golemo i dobrodojdenoza aktivnost i rabota na istite. Voprethodnite sostavi na Sovetot naop{tinata participiraa i penzioneriso {to se potvrduva konstatacijatadeka tie ne se isklu~eni od op{tes-tvenite tekovi.

Gospodine gradona~alnik, vie iprethodno imavte plodna i uspe{narabota i kariera, vie ste ~ovek od

zbor i ste mnogu komunikativen.[to ve motivira{e da se nafatitena ovaa funkcija?

- Za da se upravuva edna Lokalnasamouprava, ~ovek treba da poseduvapove}e kvaliteti i kako menaxer ipred se kako ~ovek. Ona {to vie gospomenavte smetam deka treba na rab-otata da se posveti celosno i da imatim so koj }e mo`e da gi realiziraproektite koi gi ponudil na gra|anite.Jas ponudiv nad 120 proekti koi pla-niram da se realiziraat vo narednitenekolku godini so {to Sveti Nikole}e go napravime mesto koe }e bideprepoznatlivo ne samo vo na{ata zem-ja tuku i po{iroko.

Dali gi sakate predizvicite?- Sekako deka predizvik e i funk-

cijata koja ja prifativ. To~no. Sakampredizvici, so cel gradot i op{tinatavo celost da ja osovremenime i daovozmo`ime na site `iteli da se ~uv-stvuvaat pristojno i ubavo. Nastojuvamda gi re{am site problemi koi se vomoj domen, a se nadevam deka za SvetiNikole doprva }e se slu{a bidejkimo`nostite {to se otvaraat so izgra-dbata na avtopatot Skopje-[tip, kojvo najgolem del od trasata pominuvaniz na{ata op{tina, novite stranskiinvesticii od koi nekoi ve}e po~naada se realiziraat, kako i najavite zanekolku novi, otvaraat novi perspek-tivi na na{ata op{tina.

[to bi im prepora~ale na pen-zionerite za nivno aktivno stare-ewe od aspekt na dopolnitelni ak-tivnosti?

- Bi im prepora~al aktivno da u~e-stvuvaat vo nekoi od idnite proektivo sorabotka so u~ili{tata (zaedno soLokalnata samouprava) vo delot nafakultativnite aktivnosti koi giplanirame da se sproveduvaat vo u~i-li{tata. Teorijata sekako e zadol`i-telna, me|utoa empirijata, iskustvotona povozrasnata grupa na gra|ani e odneprocenlivo bogatstvo. Toa }e bidatproekti pod mototo "Prenesi znaewe#,kade povozrasnite koi imaat i uskust-vo, poznavawa i praksa od nekoj zana-et, nekoja oblast vo koja {to se istak-nuvaat da im go prenesat na mladitepokolenija.

Vukica Petru{eva

Intervju so Gradona~alnikot na Op{tina Sveti Nikole, Zoran Tasev

Istaknata sorabotkata so zdru`enijata

Vo ramkite na programata za kul-turno-zabaven `ivot, a po ini-cijativa na pretsedatelkite na

komisiite od taa oblast, Lidija Jere-mi} i Sevastija Cvetkovska - Soti-rovska od zdru`enijata na penzioneri

Karpo{ i OVR - Skopje, na 26-ti no-emvri 2013 godina se odr`a kulturno-zabavna sredba na {eesetina penzio-

neri qubiteli na poezijata,muzikata i pi{aniot zbor, nakoja prisustvuva{e i pretseda-telot na SZPM Dragi Argirov-ski. Vo pozdravniot zbor pret-sedatelot Argirovski naglasideka posebeno zadovolstvo mupri~inuva idejata za vakvodru`ewe i ja poddr`a inicija-tivata za organizirawe sli~nikulturno-zabavni sredbi i vodrugite zdru`enija.

Sredbata be{e dobro osmislena iorganizirana, a so prigodna najava ipretstavuvawe na u~esnicite ja otvori

poetesata Lidija Lu~ko Jeremi}, kojaka`uva{e stihovi od nejzinata poezija.So li~ni tvorbi nastapija i poetesiteVioleta Sekovska i Trajanka - TawaStoilkovska, kako i poznatiot publi-cist Stojan Arsi}.

So svoite izvedbi na narodni i sta-rogradski pesni od na{eto podnebjeimpresivno nastapi i horot "Serena-da” od ZP Karpo{, a golemo vnimanie iburen aplauz iznudija Bogdanka Traj-kovska i Pece Markovski koi peeja ika`uvaa inserti od „Ko{tana” na BoraStankovi}.

Vo opu{ten razgovor, so zaedni~kapesna i dru`ewe, sredbata pomina vosrde~na i prijatna atmosfera, a zavr-{i so `elba na site prisutni vakvikratki kulturno-zabavni manifesta-cii po~esto da se organiziraat iodr`uvaat.

S.C. Sotirovska

ZP Karpo{ i OVR - Skopje

Impresivna kulturno-zabavna sredba

Na inicijativa na ZP Ohrid iDebrca, na 26.10.2013 godina voOhrid vo prisustvo na rakovod-

stvata od sosednite zdru`enija -Struga, Ki~evo, Demir Hisar, i doma-}inot Ohrid, se odr`a rabotna sredbana koja bea inicirani brojni pra{awai problemi od zaedni~ki interes napenzionerite.

Pretsedatelot na IO na ZP Ohrid iDebrca \or|i Trp~eski, pozdravuvaj|igi u~esnicite, vo vovedniot zbor ak-tuelizira pove}e pra{awa, problemii aktivnosti karakteristi~ni za sitezdru`enija i se zalo`i za pobliskame|usebna sorabotka vo site oblasti.

Vo diskusiite, pokraj konastataci-jata za uspe{nata sorabotka vo pove}eoblasti, kako poaktuelni zaedni~kipote{kotii bea poso~eni slednitesveri i aktivnosti: socijalnata izdravstvena za{tita, otvoraweto am-bulanti i obezbeduaweto lekarstvavo ruralnite sredini, obebeduvawetoprostorni uslovi za rabota i klubovi

za dneven prestoj na penzionerite vomesnite ogranoci, pogolema sigurnosti za{tita na osamenite penzioneri,izgradba i zgri`uvawe domovi za sta-ri lica, vzaemna pomo{ pri re{avawe

na sudski i drugi pravni sporovi, ani-mirawe na pomalite i poneaktivniteZP, davawe pravna pomo{ vo izrabot-ka na Statut i drugi pravni akti, iz-rabotka na to~na evidencija na svoitepenzioneri vo sorabotka so Fondot zaPIOM i SZPM, bawsko lekuvawe, po-

redovno obezbeduvawe na ogrevno dr-vo, organizirawe besplaten avtobuskiprevoz po terkot na Skopje i Bitola,unapreduvawe na sorabotkata so Lo-kalnata samouprava, podobruvawe nastatutnite odredbi, odr`uvawe napo~esti me|usebni sredbi i sli~no.Site se zalo`ija SZPM da se pogri`i{to pobrzo da se donese Zakonot za

penzionersko organizirawe,od koj ZP o~ekuvaat razre{u-vawe na mnogu dilemi i nedo-re~enosti po mnogu su{tinskipra{awa. Nesporen e faktotdeka za ovie i drugi pra{awai problemi, mora da se pro-{iri i unapredi sorabotkataso SZPM.

Od predo~enite zaedni~kiaktivnosti i problemi nasredbata proizleze inicija-tiva da se podgotvi zaedni~kiMemorandum za sorabotka po-

me|u site sosedni zdru`enija od ovojregion i po{iroko. Nositel na rabot-nata verzija na Memorandumot }e bideZP Ohrid i Debrca, a so svoi predlozii dopolnuvawa }e se vklu~at i drugiteZdru`enija i SZPM. K.Spaseski

ZP Ohrid i Debrca

Memorandum za sorabotka

Kako del od zdru`enijata na pen-zioneri vo Republika Makedo-nija, vo Bitola egzistira Zdru-

`enie na invalidski penzioneri, koee smesteno vo zgradata zaedno so ZPBitola. Nivnite aktivnosti se bele-`iti i zna~ajni za ~lenovite na ovaaorganizacija.

Od ovaa godina Zdru`enieto nainvalidski penzioneri i invalidina trudot BIP-Bitola e so novo ra-kovodstvo. Ima li promeni vo po-gled na raboteweto?

- Kako i dosega, za sekoja godina iz-gotvuvan e plan i Programa so aktiv-nosti koi bi trebalo da gi realizi-rame vo slednata godina. Sekako dekatoa }e zavisi od mo`nostite i sredst-vata so koi raspolagame za toa vo kojobem i merka }e bidat predvideniteaktivnosti. No, se trudime, na zado-volstvo na na{ite ~lenovi da gi ost-varime site zacrtani aktivnosti.

Vie ste posebno Zdru`enie, odde-leno od Zdru`enieto na penzioneri-Bitola? Koi se Va{ite zalo`bi zaidnina?

- Da. Nie sme registrirani kakoZdru`enie na invalidski penzionerii invalidi na trudot BIP-Bitola, in-validska organizacija. ^lenstvoto eregulirano so ~lenski kni{ki i broiokolu 2 200 ~lenovi. Kako novo rako-vodstvo, }e se zalagame za doslednostvo realizacijata na godi{nite plano-vi, so {to smetam deka vo mnogu im po-magame na na{ite {titenici, a se od-nesuva za nivni li~ni potrebi.

Koi aktivnosti bi gi odvoile?- Vo na{eto Zdru`enie postojano se

anga`irani samo dvajca, koi gi servi-siraat tekovnite raboti. Pokraj toa,vo sekojdnevnoto rabotewe se anga`i-rame i na re{avawe odredeni proja-veni problem kaj na{eto ~lenstvo.Posebno bi ja istaknal aktivnosta nana{ite ~lenovi okolu gri`ata i pose-tata na bolnite; odbele`uvawe nadenot na hendikepirani lica vo vremeod 01 do 07 dekemvri; organizirawe naednodnevni ekskurzii; snabduvawe soogrevno drvo i drugi prehrambeniprodukti... Vo ramkite na na{etoZdru`enie postoi sekcija "Aktiv na`eni” koi za svoite ~lenovi organizi-raat pove}e predavawa so razli~nitemi, odnosno temi za koi }e projavatinteres ~lenovite na Aktivot. Zaseb-no, organiziraat poseti na kulturnoistoriski znamenitosti. Kako sekcijaosobeno se aktivni, a predlozite giiznesuvaat na sostanocite koi gi or-

ganiziraat sekoja sreda vo na{iteprostorii. Tie imaat i svoja slava"Vodici”, a ja proslavuvaat so drugizdru`enija na `eni vo gradot. Zna~i,so svoite aktivnosti "Aktivot na `e-ni” pretstavuva primer na organizira-nost i rabota.

Kolku ste aktivni vo sportskitenatprevari?

- @elbata za doka`uvawe kaj ~ove-kot nikoga{ ne prestanuva. Sekakospored svoite fizi~ki mo`nosti. Ovaosobeno kaj nas e izrazeno preku u~es-tvo na sportskite republi~ki natpre-vari, organizirani od Sojuzot na in-validi na trudot i korisnici na inva-lidska penzija, kade ~lenuvaat sedum-naeset zdru`enija na Republika Ma-kedonija. Na ovie sportski natprevarisme prisutni so golem broj na natpre-varuva~i koi ostvaruvaat solidni re-zultati. Ovaa godina sportskite igrise odr`aa vo Strumica, a na{eto Zdr-u`enie osvoi pove}e prvi mesta iekipno vtoro mesto.

Kakva e sorabotkata so ZP Bitolai ostanatite organizacii?

- Osobeno bi ja istaknal sorabotka-ta so Zdru`enieto na penzioneri Bi-tola, so pretsedatelot Tome Iliovskii nivniot tehni~ki personal, pri {tosme prisutni skoro vo sekoja nivna po-golema aktivnost, kako i so peja~katagrupa "Sirma Vojvoda” koja na sekoja na-{a pokana bezrezervno ne poddr`uva-at. Tesnata sorabotka bi ja istaknal iso Op{tinata Bitola i Gradona~alni-kot Vladimir Talevski, kako i golembroj op{testveni organizacii i pret-prijatija. Osobeno bi ja naglasil sora-botkata so "Makedonski {umi”, podru-`nica "Bigla” Demir Hisar, koi seko-ga{ ni izleguvale vo presret.

Dobre Todorovski

Intervju so Rade Angelovski, pretsedatel na Zdru`enieto nainvalidski penzioneri i invalidi na trudot BIP - Bitola

Sorabotka za primer

Vo organizacija na lokalnata sa-mouprava i gradona~alnikot To-ni Tonevski, a pod pokrovitel-

stvo na lokalnata televizija „Pro-tel”, na 13-ti dekemvri vo Domot nakulturata „Zletovski rudar” vo Pro-bi{tip se odr`a tribina na tema „Ma-kedonski manifest”, pod mototo „Ime-to e na{ata tatkovina”.

Pritisocite {to se vr{at od navorza obezli~uvawe na makedonskiot na-rod, za promena na imeto na na{atadr`ava, bea predizvik grupa intelek-tualci da izrabotat Manifest koj pr-

vpat se promovira{e vo maliot ruda-rski grad Probi{tip. Celta e da sezapoznae makedonskata javnost so ak-tivnostite {to se prezemaat za da sezabavi vleguvaweto na Makedonija voEU i vo NATO.

Promotori na Manifestot bea RistoNikovski - diplomat od kariera, Ef-tim Kletnikov - pisatel, \or|i Bar-barovski - novinar i Dimitar VlahovMicov - istori~ar. Temata predizvi-ka golem interes kaj probi{tipjani,koi gi ima{e od site strukturi, a pri-sutni bea i pove}e penzioneri od ma-ti~noto zdru`enie. Interpretatorite

poseben akcent stavija na poteklotona imeto na na{ata dr`ava, na borba-ta za negovoto za~uvuvawe i opstoju-vawe na makedonskiot narod, koj go

sporeduvaa so reka ko-ja nezapirlivo te~e,ponira i pak izvira,kako simbolika kojajasno govori za na{ataopredelenost. Nekoiod penzionerite koi sepriklu~ija vo debata-ta, makedonskiot na-rod go sporeduvaa sopirejot od istoimeniot

roman na Petre M. Andreevski, koj,kolku pove}e go korne{, podlabokikoreni pu{ta, pak niknuva i se obno-vuva. Ete takov e makedonskiot narod- cvrst i neuni{tiv.

Na sredbata be{e promovirana iknigata „Ulogata na SAD vo makedon-skata golgota” od Risto Nikovski, asobranite sredstva bea nameneti zahumanitarni celi, nabavka na kompju-ter za eden soliden student od Probi-{tip, koj poteknuva od socijalno se-mejstvo.

Gest za respekt i po~ituvawe!Milevka Zdravkovska

ZP Probi{tip

Tribina za imeto

IZBOR OD ALBANSKI PENZIONER plus dekemvri 201314

Më 19 dhjetor të vitit 2013, mbajtimbledhjen e fundit për këtë vitKuvendi i LShPM. Nënkryetari i

Kuvendit të Lidhjes Besnik Pocesta, fil-limisht të pranishmëve ju uroj Çmimin“11 Tetori për vitin 2013” për vepër jetë-sore të kryetarit Dragi Argirovski, duketheksuar njëherësh se ky çmim ështëedhe mirënjohje për aktivitetet dhe re-zultatet e të gjithë pensionistëve të Lid-hjes. Në vazhdim, mbledhja kaloi nëshqyrtim të Programit dhe të Planit fi-nanciar të Lidhjes për vitin 2014.

Fjalën hyrëse për propozim Progra-min dha Stanka Trajkova, sekretar i KEtë LShPM, e cila theksoi se i është dhë-në theks i posaçëm aktiviteteve për për-mirësimin e standardit dhe të kualitetittë jetës së pensionistëve, të drejtavedhe përfitimeve të cilat shteti dhe sho-qëria i jep kësaj popullate në numër tëmadh e cila prej viti në vit është gjithnjëe më e madhe si tek ne po ashtu edhenë botë. Përmirësimi i kushteve të jetësnë kushte shtëpiake ose institucionale,pagesa e rregullt e pensioneve, masatnga sfera e shëndetësisë e të tjera, nëmasë të madhe varen nga raporti iShtetit për këtë asociacion më të madhjoqeveritar shumë etnik. Në Program, jomë pak vend u është dhënë aktivitetevesportive – rekreative dhe atyre kulturo –

zbavitëse të cilat realizohen përmes ga-rave sportive të pensionistëve, si dhe tëRevyaleve të këngës, muzikës dhe lo-jërave, ekskursioneve, takimeve në gje-lbërime, bashkëpunimit në nivel lokal,nacional dhe ndërshtetëror të shoqata-ve të pensionistëve e të tjera. Në Pro-gram është potencuar edhe domethë-nia e vullnetarizmit si element qenësornë punën e shoqatave dhe Aktiveve tëpensionistëve.

Pas aprovimit të Programit, për të ci-lin është konstatuar se është i mirë dhegjithëpërfshirës, është aprovuar edhe

rebalanci i buxhetit për vitin 2013 dhePlani financiar për vitin 2014, për çka,fjalë hyrëse pati Metodija Toshevski,nënkryetar i KE të LShPM. Në fjalën e tijai theksoi se të ardhurat dhe harxhimettë parapara për vitin 2014 lëvizin në ko-rniza të njëjta me disa ndërrime nga njëllogari në dobi të disa tjerave.

Në fund të mbledhjes, për anëtar tërinj të Kuvendit ishin zgjedhur: NadaDavçeva, Mentor Çoku, Naum Çoço-rovski dhe Jordan Kostadinov, i cili një-herësh është zgjedhur edhe për anëtarnë KE të LShPM. M.D.

Mbledhje e Kuvendit të LShPM

Miratim i Planit financiar për vitin 2014

Më 29 nëntor u mbajtë mbledhje punëtori me kryetarët deKE të shoqatave të pensionstëve anëtare të LShP dhekryetareve të Aktiveve të pensionisteve në shoqatat e

pensionistëve anëtare në LshPM. Nikoqir i mbledhjes punë-torisë ishte ShP Kavadar. Pjesëmarrja në mbledhje ishte ma-sive. Temë e punëtorisë ishte vullnetarizmi dhe aktivitetet e3Aktiveve të pensionsteve. Udhëheqës i punëtorisë ishte Meto-dijaToshevski, nënkryetar i KE i LShPM.

Fillimisht, të pranishmt përshëndeti kryetari i KE të ShPKavadar Risto Angjushev, i cili të pranishmëve ju dëshirojmirëseardhje dhe të ndjehen mirë në Kavadar, qytet i rrushitdhe i verës, ndërkaq, kryetarit Argirovski, në emër të ShPKavadar dhe në emër personal ia uroi Çmimin e marrë përvepër jetësore “11 Tetori për vitin 2013”, duke theksuar se meardhjen e tij, shumë punë në LShPM u nisën kah e mira dhepër aktivtetet e Ldhjes u njhtua edhe opinion më i gjerë.

Punëtoria pati tri pjesë.Në pjesën e parë fjalën e pati kryetari i LShPM Dragi Argi-

rovsk, i cili foli për domethënien e vullnetarizmit në Lidhje dhenëshoqatat. Ai theksoi se edhe deri tani ka pasur aktivitetevullnetare, por ato në tëardhmen duhet të jenë edhemëmasive dhe më përmbajtësore. Më pas, për domethënien dhepunën e Aktiveve të pensionisteve dhe në shoqëri në përgji-thës, foli Stranka Trajkova, sekretare e KE të LShPM.

Gratë meritojnë respekt të veçantë për punën e tyre. Atajanë në radhët e para të koreve pensioniste, e jo vetëm ajo,atë janë aktive edhe në aktivitetet sportive. Në fjalën e saj,Trajkova, ndër të tjerat i informo të pranishmit edhe përvendmn e KE të LShPM, vti 2014 të shpallet për vit të soli-daritetit, si dhe për projektin “Karta sociale” në të cilën plot

shoqatë do të jetë ShP Gjorçe Petrov, e më pas do të përfshi-jë edhe shoqatat tjera në Lidhje. Të pranishmëve iu drejtuaedhe nënkrytari i Kuvendit të LShPM Besnik Pocesta, i cilitregoi kënaqsinë e vet e cila është pjesë e punëtorie të vizitu-ar maovke. Më pas, dskutuan numër i madh të pranshëm nëunëtori. Në pjesë e tretë u diskutua për nevojën për ndërtim tëShtëpi për perdsona pleq, për hapjen e Klubeve në mjedisetrurale, për hapjen e më tepër Qendrave për qëndrim ditor, tëpndërtohen objekte të reja si dhe të rinovohen të vjetruarat etj.Më pas u propozua Program për aktivitete të Lidhjes respek-tivisht të shoqatave me kalendar të ngjarjeve për vitin 2014 ecila u plotësua nga të pranishmit.

Kalendari i ngjarjeve për vtin 2014Në prill dhe maj planfkoket të mbahen revyalet e 12 ta të

këngëve, muzikës dhe lojërave. Ka paraqitje se edhe për vitn2014 revyali regjional dhe republikan, për arsye të kualitetit tëtij, nga Minstrija e ulurës të shpallen nteres nacional i kulturësi Republikës së Maqedonisë. Në këtë nterval kohor propozohettë mbahen garat e 8 sportive regjonale, ndërkaq, garat e 19sportive Republikane të pensionstëve, të mbahen në shtator.

Si përgatitje për të dyja manfestmet e rëndësishme, mbajtjae “Pensionstët këndojnë” dhe e garave sportive ndërkomunaletë mbahen në mars dhe në fillm të prillit në nga dy qytete. Ajodo të ishte më efkase dhe më raconale.

Pknik takme masiveEdhe në vitin 2014, theks do t i jepet piknik takimeve maso-

vike më të organizuara dhe përjetimit të vërtet në natyrë:1. Shoqërim në Dojranin e Vjetër hapje e sezont turistik

ShP Veles2. Takim në Elenac me përmbajtje të pasuruara ShP

Makedonska Kamenica3. Pknik në Oraovica ShP Radovish dhe Konçe4. Takim në manastiri Sveti Pantejlemon ShP Koçan5. Takim në Saraj Shkup ShP Saraj dhe ShP Gjorçe Petrov6. Piknik tek kryqi milenum në Vodno Shkup ShP Karposh7. Piknik në Pelince ShP Kumanovë8. Shoqërim tradconal në Lesnovë ShP Probishtip.Takime dhe shoqërme në sallone:1. Blackata na baba ShP Veles2. Tomina nedela ShP Vinca3. Mtrovdenska sredba ShP Kavadar4. 11 Tetori ShP Prilep5. Takim shumë etnk ShP Tetovë.Nuk duhet të mungojnë ede ekskursionet në vendet e

rëndësishme historike dhe kulturore dhe vende të rralla naty-rore, por jo me të njëjtët anëtar. Takimet ndërmjet Aktivave tëpensionsteve duhet të zvogëlohen e edhe kur të organizohentë jenë mirë të menduara, me përmbajtje tematike, paraqitjepoetike, ekspozita dhe ngjashëm.

Kalna S. Andonova

ShP Kavadar

Aktivitetet vullnetare të Aktiveve të pensionsteve

Më 25 nëntor të vitit 2013, Këshillii organizatës së regjistruar përmjete dhe anëtarësi solidare,

mbajti mbledhjen e shtatë, në të cilënmorën pjesë edhe kryetari i LShPM Dra-gi Argirovski, sekretari i KE të LShPMStanka Trajkova, kontabilisti Petar An-dreevski dhe përmbaruesi i projektit përvërtetimin e evidencës së anëtarësisë,Dimitar Todevski. Me mbledhjen udhë-hoqi kryetari i këshillit Metodija Toshe-vski, i cili, për arsye të kalimit të man-datit dyvjeçar, sërish u propozuar dhenjëzëri u zgjodh për Kryetar të këshillitpër dy vitet e ardhshme.

Në mbledhje kryesisht u bisedua për

raportin për realizimin e Projektit, përshpejtimin e evidencës së anëtarësisënë shoqatat e pensionistëve dhe lidhjetekzistuese. Në vërejtjet hyrëse, kryetari iKëshillit, Toshevski, theksoi se realizimi iprojektit është ngadalësuar për disa ar-sye, e më së shumti për arsye të numrittë madh të të dhënave jo precize dhe jotë sakta të cilat i dorëzoi Fondi PIOM, sidhe pa pajtueshmëria e ndërsjellë përnumrin e anëtarëve në shoqata, për çkaka ndikim edhe migrimi i anëtarëve, sidhe për arsye të tregimit jo adekuat tësituatave në vetë shoqatat. Përveç kë-saj, u tha se në vërtetimin e anëtarësisëu fillua në përgatitje jo të mjaftueshme

për realizimin e aktiviteteve lidhur meprojektin tek tri lidhjet tjera. Në diskutimmorën pjesë të gjithë të pranishmit. Du-ke filluar nga Viti i ri, shpërndarja e mje-teve nga anëtarësia të realizohet sipasnumrit të vërtetuar, me vërejtje që përrastet e pa zgjidhura, do të gjendet ven-dim kalimtar. Ky qëndrim u inkorporuaedhe në konkluzionet. Gjithashtu, Këshi-lli mori për sipër që përmes Fondit SPIM(PIOM) të rregullojë informimin e ndë-rsjellë për ndryshimet e bëra në anëta-rësi për arsye të ndryshme. Anëtarët ekëshillit u informuan edhe për çështje tëtjetra aktuale me interes për organiza-tën e pensionistëve. M. D.

Mbledhje e Këshillit të organizatës së regjistruar për mjete dhe anëtarësi solidare

Shpërndarje e re e mjeteve prej vitit të ri 2014

Në komunat Dibër dhe Qendër Zhu-pë, gjatë “Javës të pleqve” muajine kaluar, u dha një përkrahje e

madhe nga organizatorët për një numërtë madh të pleqve, meqë të dy komunatkarakterizohen me problemin e migrimitpër çka, shumë pleq janë duke jetuar nëvetmi. Kryqi i Kuq komunal në Dibër i ciliishte mbartës i aktivitetit, ka informuar sepër pleqtë nga të dy komunat jepet njëpërkrahje në mbrojtjen e shëndetit të tyreduke angazhuar për pleqtë në nevojë vi-zita shtëpiake mjekësore.

Sekretari i Kryqit të Kuq në Dibër IsniTelqiu, thotë se janë të shumtë pleqtë tëcilët kanë nevojë për këtë përkrahje tëcilën e realizojmë në kuadër të javës sëpleqve. Si në Dibër ashtu edhe në Zhupë,

jemi duke kryer së bashku me ekipe mje-kësore vizita tek pleqtë, meqë një pjesë etyre ka probleme shëndetësore. Kryesi-sht, aktivitetet tona janë në drejtim tëmatjes të tensionit, sheqerit, por edhe ak-tiviteteve të tjera në lidhje me mbrojtjenshëndetësore. Në mesin e ekipeve të ci-lët realizuan vizitat, pati edhe vullnetarëtë cilët ndanë fletushka për informimin epleqve në lidhje me kujdesin që duhet takenë për shëndetin e tyre.

Në kuadër të këtij aktiviteti i cili përfun-doi më 24 nëntor, u bë përzgjidhja e pen-sionistit më të vjetër në dy komunat nëfjalë, anëtar të së cilëve realizojnë ak-tivitete në një Shoqatë të pensionistëveDibër - Qendër Zhupë.

Vjollca Sadiku

Mbrojtje shëndetësore për moshën e tretë

Më 11 dhjetorë të vitit 2013 u mbajtmbledhja e 20-të e Këshillit ekze-kutiv të Lidhjes së shoqatave të

pensionistëve të Maqedonisë. Përveçanëtarëve të KE të LShPM, nëmbledhje mori pjesë edhe: Bes-nik Povcesta, nënkryetar i Ku-vendit të LShPM, Done Nikolov-ski, kryetar i Këshillit mbikëqyrësi LShPM, Stamen Filipov, kryetari Forumit juridiko ekonomik, Ka-lina Slivovska, - Andonova, krye-tare e Komisionit për informimdhe veprimtari botuese, MendoDimovski, redaktor në Penzionerplus dhe Pero Andreevski, kon-tabilist në LShPM. Mbledhja u mbajt nëshenjë të përgatitjeve për mbledhjen eardhshme të Kuvendit të LShPM. Përkëtë qëllim, ishte shqyrtuar plotësuardhe aprovuar Propozim-Programi përpunën e Kuvendit të Lidhjes së shoqa-tave të pensionistëve të Maqedonisë përvitin 2014 të cilin e arsyetoi Stanka Traj-kova sekretare e KE të LShPM, ndër-kaq, fjalë hyrëse për Planin financiar tëLShPM për vitin 2014 dha MetodijaToshevski nënkryetar i KE të LShPM. Nëkëtë mbledhje u sollën edhe disavendime të rëndësishme për punën emëtejme edhe atë: Vendim për maksi-mumin arkëtar, Vendim për formim komi-sioni për regjistrim për vitin 2013 si dheVendim për rregullimin e punës financia-re të Lidhjes së shoqatave të pensionis-

tëve anëtare të LShPM. Për këtë çësht-je, mendim me shkrim dha Stamen Fili-pov, nga mbledhja e Këshillit juridikoekonomik në të cilën ishte përfunduar se

ka pasur nevojë për një akt të tillë. Përkëtë çështje, dha mendimin e vet edhekryetari i LShPM Dragi Argirovski i cilindër të tjerat tha:

- Shoqatat e pensionistëve janë insti-tucione autonome dhe si të tilla Lidhjanuk ka shumë të drejtë të përzihet nërregullimin e punës së tyre financiare.Por, sipas Ligjit për shoqata dhe fondaci-one dhe statutit tonë si dhe për arsye tëmoralit etik, nuk guxojmë të lejojmë pu-në stihive dhe kush si të dojë. Në shtëpi-në tonë patjetër të ketë rend në të cilënveprojnë 250 000 pensionistë.

Për këtë qëllim, ishte formuar komi-sion prej 5 anëtarëve i cili do të organi-zojë mbledhje regjionale, e më pas do tëpërgatis dokument i cili do t’ju dërgohetshoqatave. Kalina S. Andonova

Mbledhje e KE të LShPM

Përgatitje për mbledhje tëKuvendit të LShPM

Rezultatet të cilat i ka arritur Sho-qata e pensionistëve të Tetovës nëvitin e kaluar meritojnë vëmendje

dhe respekt sepse jo vetëm që janë real-izuar detyrat e parapara programore, porjanë shqyrtuar dhe zgjidhë edhe shumëçështje të tjera të cilat brenda kohës janëparaqitur si të nevojshme për jetën e pen-sionistëve. Me gjithë atë, është e nevoj-shme që vëmendja të orientohet kahproblemet jetësore të pensionistëve dhetë kërkohet nga organet kompetente qëmë seriozisht ti rreken çështjes dhe tëofrojnë vendime përkatëse lidhur me kë-të moshë të tretë. Këto ishin theksimetkryesore të pranishmëve në punën e Ku-vendit të ShP Tetovë, në mbledhjen esajë raportuese e cila u mbajt më 30 në-ntor, me punën e së cilës udhëhoqi krye-tari Gojko Eftovski.

Në raportin dhe fjalën hyrëse lidhur metë, theksohen numër i madh të realizime-sh për të cilat delegatët kryesisht kishindhënë mendim pozitiv dhe në diskutimetnëpër degë. Ato kryesisht kanë të bëjnëme aktivitetet të cilat i ka organizuar Sho-qata. Është theksuar se për çështje tëpushimit dhe rekreacionit, anëtarësia medëshirë i pranon aktivitetet e organizuara.Mbi 500 pensionistë në mënyrë të orga-nizuar kanë kaluar pushimet verore nëdet në afërsi të Durrësit (Shqipëri), dyfishmë shumë pensionist janë përfshirë nëekskursione nëpër më shumë vende tëvendit tonë. Janë organizuar dy takime tëpensionistëve me argëtim, ndërkaq, në

njërën nga ata edhe në prani të pensioni-stëve nga shoqata tjera. Nga aktivitetet ejetës kulturore-zbavitëse posaçërisht ja-në theksuar pjesëmarrjet në Revyalet re-gjionale dhe republikane “Këngë, muzikë,lojëra”, ndërkaq, kënaqësi më e madheështë treguar me pjesëmarrjen dhe pre-zantimin e folklorit burimor në festivalin“Mosha e tretë” e mbajtur në Lubjanë, nëtë cilin pensionistët tetovar e përfaqësu-an Maqedoninë. Pozitivisht u vlerësuanedhe aktivitetet të cilat kishin të bëjnëshërimin klimatik në banjat, sporti si dheforma të tjera në interes të pensionis-tëve. ShP Tetovë, në vitin raportues, përpensionistët me të ardhura më të vogla uka ndarë 200 ndihma të njëhershme nëvlerë të përgjithshme mbi 600 000 de-narë. Ky aktivitet vazhdon edhe më tutje.Disa delegat propozuan që të bëhen ed-he vizita pensionistëve të pamundshëmdhe t’ju dhurohen gjëra të nevojshme përjetë. Për këtë aktivitet ato mendojnë seduhet të realizohet bashkëpunim më imadh me organizatat humanitare si dheme rinorët e partive politike. Me bashkë-punim, posaçërisht u theksua takimi megjashtë kryetarët e komunave të regjionitnë të cilën vepron Shoqata, si për përp-jekjet për nënshkrimin e marrëveshjevepër bashkëpunim të ndërsjellë.

Delegatët e Kuvendit, në punën e të ci-lës diskutuan mbi 15 pjesëmarrës, men-dojnë se duhet të përcillen risitë në dhë-nien e ndihmave të mbrojtjes shëndetë-sore. S. Dimovski

Kuvend i ShP Tetovë

Kënaqësi për të arriturat – për problemet më të organizuar

Faqen e redaktoi Baki Bakiu

Gëzuar Viti i Ri 2014LShPM

KULTURAPENZIONER plus dekemvri 2013 15

Neodamna vo multimedijalniotcentar na UGD pri Ekonom-skiot fakultet be{e promo-

virana publikacijata „Novinarskiiskustva” na penzionerot Ivan Bo-jaxiski, edno od golemite novinar-ski pera vo gradot pod Isarot[tip.

Promotorot i recenzent Mi{oKitanovski re~e deka pod potpi-sot Iv Boj go prepoznavaa ostroto,no pravedno pero na avtorot. Boja-xiski vo svoite pedeset godini us-pe{na rabota gi zastapuva{e sitenovinarski vidovi. Toj pi{uva ed-nostavno, jasno, so fakti. Znaete"zborot e ni{an na bri{an pros-tor”, zaklu~i Kitanovski.

- Ona {to e zna~ajno da se ka`e vo vrska sopedesetgodi{noto rabotewe na Ivan Bojaxiski,- re~e prof. d-r @ivko Andreevski na pro-mocijata, e trajnata opredelba na novinarot, dagi znae, da gi analizira i da odgovori napotrebite na gra|anite, na publikata i visti-nata.

Vo biografijata na Ivan Bojaxiski pi{uva,roden vo Skopje, detstvoto go minuva vo Vinica,a sredno{kolskite denovi i `ivotot dosega vo[tip. Rabotniot vek go zapo~nuva vo fabrika-

ta „Makedonka” vo nedelnikot„Trudbenik”, potoa raboti kakoregionalen dopisnik-izvestuva~za „Borba” i „Ve~erwe novosti” idrugi glasila, a vo momentov edopisnik na „Utrinski vesnik” igo izdava i ureduva {tipskiotmese~nik „[tipski glas”. InakuBojaxiski bil urednik i voditelvo TV „Iris” i drugi glasila.

Ivan Bojaxiski dostoen na svo-jot poziv na promocijata re~e:„Edna{ novinar za sekoga{ nov-inar. Pokraj site vetri{ta iburni vremiwa novinarot trebada bide podgotven da se fati vokostec so vremeto za da opstojuva,postojano treba da se nadgraduva

i da se dr`i do vistinata, za{to novinarstvo-to e `iva materija.

Na ovoj redok jubilej vo novinarstvoto vo[tip, prisustvuvaa golem broj novinari, pri-jateli, rodnini i del od rakovodstvoto nazdru`enieto na penzionerite so pretsedatelotMihail Vasilev. Promocijata be{e zbogatena soubavi starogradski pesni, {to gi ispolni MPGna penzionerite pod muzi~ko vodstvo na MileSerafimov.

Cveta Spasikova

Promocija na publikacija na Ivan Bojaxiski, novinar vo penzija

Pedeset godini novinarski iskustva

Po povod patroniot praznik na za{tit-nikot na Ohrid „Sveti Kliment Ohri-dski” i godinava na Sve~enata aka-

demija tradicionalno bea dodeleni Kli-mentovite nagradi. Godina{en dobitnik nanajvisokoto op{tinsko priznanie nagradataza `ivotno delo, mu be{e do-delena na velikanot na ma-kedonskiot pliva~ki sportprofesorot Aleksandar Ra-di} - Leko, poznat kako tatkona maratonskoto plivawe voOhrid i vo Makedonija.

Aleksandar Radi} - Lekoceliot svoj `ivot go posvetilna plivaweto osobeno na ma-ratonskoto, pa zatoa se smetaza tatko na ovoj sport, koj voOhrid se neguva od godinitevedna{ po Vtorata svetska vojna. Blagoda-renie na nego na Ohridskiot pliva~ki mar-aton prodefiliraa najpopularnite svetskimaratonski pliva~i. Vo Ohrid nema ~ovekkoj ne go poznava Leko Radi} koj be{e i os-tana legenda na maratonskoto plivawe voOhrid. Toj be{e profesor po fiskultura voohridskata gimnazija i be{e u~itel na mnogupoznati proslaveni maratonci, me|u koiKlime Savin, Risto Bimbilovski, bratot isestrata Diki i Atina Bojaxi, Naste Jon~e-ski od Podmolje, a podocna go otkri i go-lemiot talent Aleksandar Malenko i mnogudrugi.

Na Sve~enata akademija Klimentovitenagradi na dobitnicite im bea vra~eni odgradona~alnikot na Ohrid, d-r Nikola Ba-kra~eski, koj go izrazi svoeto zadovolstvo{to ja ima mo`nosta da bide del od ovojsve~en moment.

- Osobena ~est i zadovolstvo mi e {toedno vakvo priznanie vra~uvam na ~ovek kojceliot svoj `ivot go posveti na afirmira-we na Ohrid i koj sozdade vrvni pliva~i odOhrid, koi gi nadminaa i mnogu popoznatiod niv svetski imiwa.

Na ovoj sve~en ~in vo ~est na priznanieto

za `ivotno delo i kako najvozrasen od do-bitnicite na Klimentovata povelba, na Le-ko Radi} mu pripadna ~esta da se zablago-dari od imeto na dobitnicite na nagradata.Po toj povod pred prisutnite profesorotRadi}, re~e:

- ^est mi e {to ve~ervana ovoj na{ golem praznikstojam so pevicata MilankaNoveska i fotografot Sto-jan, mladi dobitnici na po-velbata „Sveti KlimentOhridski - patronot na Oh-rid”. Tie treba da bidatsvetol primer za na{atamladina i patokaz deka sa-mo so trud i so dobri delatreba da se `ivee i da setvori. Svetiklimentovata

nagrada {to jas ja dobiv e za mojata du{a i`ivot ostaveni srede ezero, me|u ohrid-skite branovi. Tamu, me|u ezerskoto siniloostana mojata mladost i celiot moj `ivot.Nagradata gi razbranuva moite emocii, mevrati vo godinite nanazad i gi razbudi spo-menite na edni ubavi vremiwa. Denes, pose-bno se prisetuvam na poznatite ohridski isvetski pliva~ki asovi Atina i Diki Bojaxi,Niko Nestor, Klime Savin i AleksandarMalenko. Na site tie godini posveteni namaratonot, na ezeroto, na Ohrid, im ja pos-vetuvam Svetiklimentovata nagrada, no ina moeto semejstvo i na moite sorabotnici.Na kraj, sakam da vi se zablagodaram na sitei da vi gi ka`am moite dve golemi `elbi sokoi smetam deka }e se prerodi ohridskotoplivawe, ohridskiot sport i celoto ohrid-sko `iveewe: Zimski pliva~ki bazen i ski-ja~ki centar na Gali~ica mu trebaat na ovojzlaten Svetiklimentov grad. Da ste `ivi izdravi.

Prigodnoto obra}awe na profesorot Ale-ksandar Radi} so mnogu emocii i so dolgo-traen aplauz be{e prifateno od prisutniteohri|ani i gosti na Akademijata.

K.Spaseski

ZP Ohrid i Debrca

Svetiklimentovata nagrada za `ivotnodelo za Aleksandar Radi} - Leko

Niedna ne znae{e tolku da sakaSvedoci mi bea site onie goreVo zalog ne mi pobara ni ronkaQubovta ne ja nude{e vo goltkiNejzinata be{e so {irina na more

Niedna ne mi podade rakaKoga vo o~aj bolno molev za spasSal taa na izlivot ne mu dozvoli izdivPo utrini sobira{e melem biljeI mi {epote{e bez glas

Niedna a protr~aa mnoguRazdelbite ne gi odboluvaa niz solziSamo taa mo`e{e da se vozdigne do nebo

Bo`ilak vo buket da mi dariNo i na kolena da lazi

Niedna a mnogu probaa-~inamNe uspea da zaora podlaboko od grepkaSal taa za mene pliva{e vo pozla vodaI be{e ~as vo moite o~iA ~as na mojata klepka

Niedna ne uspeala tolkuSo zakos eden tolku qubov da zdeneDa padari po mojata du{a i teloDa bide sajbija na moeto jasI ona {to ostana od mene

Stojan Arsi}

Niedna ne znae{e tolku da saka

IZBOR PENZIONER plus dekemvri 201316

Kako {to e poznato, svetskata po-pulacija zabrzano staree, a pogo-lem del od zemjite ne se podgot-

veni da se spravat so se pogolemiotbroj stari lu|e, poka`uva najnovatastudija na Fondot za naselenie na ON(UNFPA).

Vo studijata koja UNFPA ja izrabotizaedno so grupa za za{tita na pravatana starite lica "Help age international”,ocenuvan e socijalniot i ekonomskistatus na starite lica vo 91 zemja. Ut-vrdeno e deka starite lica najdobro`iveat vo [vedska, a najlo{o vo Avga-nistan. Studijata isto taka uka`uvadeka dr`avite ne rabotat dovolno zada mo`at da se spravat so se pobrzotostareewe na populacijata. Se smetadeka do 2050 godina lu|eto postari od60 godini }e go nadminat brojot na po-mladi od 15 godini, i toa }e bide zaprvpat vo istorijata. Vo studijata seanalizirani pove}e parametri: priho-dite, zdravjeto, obrazovanieto, vra-botenosta i opkru`uvaweto na lu|etona razli~na vozrast vo nivnata zemja.

Analizite poka`ale deka najdobrose `ivee vo [vedska. Ovaa nordiskazemja e plasirana na vrvot na rang-listata po analizata na vkupno 13 pa-

rametri, povrzani vo ~etiri glavni ka-tegorii, na primer, na zdravjeto, eko-nomijata i rabotata. Vkupno zemeno vosporedbenata analiza so drugite zemji[vedska poka`uva najdobri rezultati,a vedna{ zad nea na globalnata rang-lista se Norve{ka i Germanija. Poda-tocite koristeni vo ispituvaweto do-a|aat od razni organi na OON, Svet-skata banka i Svetskata zdravstvenaorganizacija (SZO).

Koga stanuva zbor za ekonomijata,izve{tajot e fokusiran pred se vrz va-`e~kite uslovi i kriteriumi vo ramkina penziskiot sistem, brojot na siro-ma{ni postari lica i raspredelbatana buxetski sredstva nameneti za zgri-`uvawe na postari lica. Pod kategori-jata zdravje se prisutni podatoci zapsihi~kata zdravstvena sostojba i o~e-kuvanata dol`ina na prose~niot `ivo-ten vek, kako i brojot na zdravi godinipo 60-godi{nata vozrast.

Toa {to situacijata vo [vedska vku-pno zemeno se procenuva kako najdobraza postari lica vo svetski ramki, seobjasnuva so dolgata tradicija na vlo-`uvawa vo izgradbata na razgranetiotsistem na op{testvena blagosostojba.Na primer, se istaknuva podatokot de-

ka tokmu pred 100 godini [vedska be-{e prvata zemja vo svetot koja ima vo-vedeno penziski sistem, pi{uva "Sven-ska dagbladet”.

Eve i nekolku podatoci za Makedo-nija.

Makedonija ima 2.1 `iteli od koi 0.4ili 17.5 % se nad 60 godini. So penzijase pokrieni 62.5 procenti od staritelu|e. Vo 2012 imalo 17.5% , a vo 2050 }eima 34 % lu|e stari nad 60 godini. Vo2012 godina imalo vraboteni na voz-rast od 55 do 64 godini 34.9 %. Lu|etona 60 godini o~ekuvaat deka }e `iveatu{te 19 godini vo prosek, a da bidatrelativno zdravi o~ekuvaat u{te 14.5godini. Za razlika od mnogu zemji, sta-rite lu|e vo Makedonija tvrdat dekaimaat na koj da mu se javat vo nevoqa{to e mo`ebi posledica i rezultat namentalitetot i na~inot na `ivot, do-deka ova vo drugite zemji e re~isi ala-rmantno malku, osobeno vo visoko raz-vienite zemji. Ovaa uloga ja prezeloop{testvoto.

Inaku se smeta deka socijalna penzi-ja e pari~en nadomestok koj im se davana starite lu|e bez razlika dali imaatraboten sta` i deka toa e najefektiv-niot na~in na koj mo`e da im se pomognena starite lu|e da `iveat dostoinstve-no. Socijalna penzija postoi vo pove}edr`avi koi imaa mo}ni ekonomii, no ivo nekoi nerazvieni zemji kako {to ena primer Banglade{! K.S.A.

Volonterite od Klubot „Dostoin-stven `ivot” pri Op{tinskataorganizacija na Crveniot krst od

Kriva Palanka dobija priznanie zaposebni zaslugi, kreativnost i posti-gnati rezultati na planot na razvojotna volonterstvoto, po povod Denot navolonterstvoto, 5 dekemvri, na sve~e-nosta vo Muzejot na makedonskataborba vo Skopje. Klubot ve}e tri godi-ni nesebi~no e vklu~en vo brojni hu-manitarni akcii, a kuriozitet e toa{to se raboti za lica od tretata doba.Iako vo poodminati godini, tie od li-ca na koi im bila potrebna pomo{ ipoddr{ka, stanale grupa {todeneska aktivno deluva voop{testvenata zaednica i impomaga na mnogu drugi ranlivigrupi.

- Vo izminatite tri godiniod postoeweto na Klubot „Do-stoinstven `ivot”, od lica nakoi im be{e potrebna psiho-socijalna poddr{ka da gopronajdat svojot pat za dosto-instveno da prodol`at so no-viot `ivoten ciklus po zavr-{uvaweto na rabotniot vek,denes sme aktivni i delot-vorni volonteri, koi davaatpomo{ na ostanatoto ranliv-oto naselenie. Uspeavme ne samo da seresocijalizirame, tuku i da bideme odkorist na celata zaednica. Da u~est-vuvame vo op{testveniot `ivot {to nepravi i ponatamu da bideme respek-tirani gra|ani. U~estvuvame vo sekojadobrovolna akcija, inicirame humani-tarni misii, i {to e najva`no, toa gopravime so ogromno zadovolstvo. Vosebe imame neskrotliva energija, nemapat koj ne mo`eme da go izodime, `elba{to ne mo`eme da ja ostvarime, - velatovie lica od tretata doba.

Vetuvaj}i deka i ponatamu }e go pro-moviraaat i razvivaat volonterstvo-to, tie upatija posebna blagodarnost ido germanskiot Crven krst i Crveniotkrst na Pokrainata Baden Virtemberg

od koi dobivaat finansiska poddr{kaza svoite aktivnosti. Tesna sorabotkaostvaruvaat i so Zdru`enieto na pen-zioneri od Kriva Palanka so koe zae-dni~ki realiziraat pove}e akcii zapravata i pomo{ta na starite lica, a~estitki za zaslu`enoto priznaniedobija i od pretsedatelot na SZPMDragi Argirovski. Toj li~no gi udostoiso svoeto prisustvo na dodeluvawetona priznanieto i za spomen napravijazaedni~ka fotografija.

- Ovie lica gi zaslu`uvaat sitepofalbi, zatoa {to i vo tretata dobaostanuvaat vitalni i aktivni. Names-

to da baraat pomo{, tie ne samo {toaktivno deluvaat na ostvaruvawe napotrebite na penzionerite, tuku sosvoeto iskustvo i doblest im pomagaati na drugite. Ja imaat seta na{a pod-dr{ka, a nie kako organizacija }e nas-tojuvame i vo idnina vakviot stav kon`ivotot vo tretata doba da go imaat{to pove}e lica od ovaa kategorija, -istakna Argirovski.

Krivopalane~kite dobrovolci or-ganiziraat i dobrotvorni izlo`bi nasopstveni rakotvorbi, kreativni ra-botilnici, u~estvuvaat vo manifes-tacii na dr`avno i me|unarodno nivo,me|ugeneraciski se povrzuvaat, tvorati se steknuvaat so novi ve{tini.

@aklina Cvetkovska

Po povod treti dekemvri den nainvalidskite penzioneri 23 pen-zionera od zdru`enieto na inva-

lidski penzioneri od [tip, bea na po-seta i dru`ewe so invalidskite pen-zioneri od zdru`enijata od LeskovacR.Srbija. Gostite od [tip bea do~ekaniso dvo~asovna folklorna i muzi~kaprograma. Pred prepolnetata sala sodoma}ini i gosti zbor zede presedate-lot na invalidski penzioneri od [tipi presedatel na Sojuzot na invalidskipenzioneri na Makedonija, QubomirJanev i gi zapozna prisutnite so ra-boteweto na Sojuzot. Po zavr{uvaweto

na kulturno umetni~ka programakoja se odr`a vo prostoriite nazdru`enieto, penzionerite od ZIP[tip, ZIP Kumanovo, IZ Trgovi{te,IZ Vrawe i IZ Leskovac zaminaa nadru`ewe vo restoran vo centarotna gradot. Muzi~kata grupa gi zaba-vuva{e gostite od Makedonija somakedonski i srpski pesni i ora.Pretsedatelkata na zdru`enietood Leskovac, Gordana se zablagoda-ri za golemoto prisustvo i dadepredlog za ponatamo{na sorabotkai dru`ewe i vozvra}awe na posetavo Makedonija. Sofija Mihajlova

^etiri od pet postari licavo svetot ne dobivaat penzija

Ministerot za trud i socijalnapolitika Dime Spasov, po po-vod Me|unarodniot den na vo-

lonterstvoto se obrati na nastanotorganiziran od Crveniot Krst na Re-publika Makedonija i Ministerstvo-to za trud i socijalna politika.

"Volonterite sozdavaat "bescene-

ta” vrednost bidej}i poseduvaat zna-ewe i ve{tini korisni za zaednicata.Sekoj volonter go krasi kvalitetzbogaten so humanata dimenzija nadobrata volja i altruizmot. Prekunivnata rabota pridonesuvaat za zgo-lemuvawe na vklu~enosta na gra|ani-te vo op{testveniot razvoj, vo razre-{uvawe na najrazli~nite problemi ipotrebi na lu|eto vo nivnata sredina.

Zakonot za volonterstvo go defi-nira poimot "volonter” koj{to e fi-zi~ko lice koe dava uslugi, ve{tini iznaewa vo korist na drugi lica, or-gani, organizacii i drugi institucii,na dobrovolna osnova i bez finasis-ka ili druga li~na dobivka. Isto ta-ka, gi ureduva i pra{awata vo vrskaso uslovite i na~inot na vr{ewe navolonterstvoto, pravata i obvrskitena volonterite i organizatorot navolonterstvoto, dogovorot za volon-terstvoto i evidencijata na volon-terskata rabota ,” poso~i Spasov.

Dosega so primenata na Zakonot seanga`irani vkupno 6490 volonteri vorazli~ni oblasti i granki i vo raz-li~en vremenski period vo zavisnost

od iska`aniot interes i potrebi kajkonkretnite delovni subjekti.

Vo Strategijata za promovirawe irazvoj na volonterstvoto (2010-2015)se utvrdeni strate{kite celi:

- promovirawe na volonterstvotokaj po{irokata javnost;

- pottiknuvawe na kulturata na vo-lontiraweto vo ramkite na obrazov-niot sistem;

- zgolemuvawe na nivoto na volon-tirawe vo gra|anskiot sektor i

- vospostavuvawe na sistem na ins-titucionalna poddr{ka na volonter-stvoto.

So cel pouspe{no planirawe isproveduvawe na celite i merkitepredvideni vo Strategijata, Vladatana Republika Makedonija formira{emulti sektorski Nacionalen sovet zarazvoj na volonterstvoto sostaven oddevet ~lena nominirani od:

Ministerstvoto za trud i socijalnapolitika, Ministerstvoto za obrazo-vanie, Agencijata za mladi i sport,Generalniot sekretarijat na Vladatana RM/Oddelenie za sorabotka so ne-vladini organizacii, ZELS i 4 pret-stavnici od gra|anskite organizacii.Vakviot sostav na Nacionalniot so-vet za razvoj na volonterstvoto govo-ri deka vo Makedonija, kako vrednostkoja pridonesuva za sozdavawe napromeni vo op{testvoto, volonter-stvoto e poddr`ano i od vladiniot iod nevladiniot sektor.

Po povod Svetskiot den na volon-terstvoto, po vtorpat bea dodeleniNacionalnite nagradi za volonters-tvo so cel da se dade pottik na raz-vojot na volonterstvoto na eden poi-nakov na~in, a ne samo preku donesu-vawe na dokumenti i zakoni.

Celta na nagradata e isto taka, dago promovira volonterstvoto kaj po-{irokata javnost, da se zgolemi vid-livosta na volonterite i pozitivni-te volonterski praktiki i da inspi-rira kon natamo{no unapreduvawe irazvoj na volonterstvoto. K.S.A.

Odbele`uvawe na 5 dekemvri - Svetskiot den na volonterstvoto

Dodeleni nacionalni nagradi za volonterstvo

Aktivni volonteri i vo treta doba

Noviot Zakon za penzisko i inva-lidsko osiguruvawe vo Srbija seo~ekuva da se donese vo 2014 go-

dina. Toa e vo soobraznost so Vladini-ot proekt za reformite vo penziskiotsistem, koi treba da gi opfati Zakonotza da mo`at brzo da za`iveat i da seprimenuvaat vo praktika. Zasega e sig-urno deka `enite }e odat podocna vopenzija, no starosnata granica }e sepomestuva postepeno za vo 2020 godinada dostigne do 63 godini, dodeka limi-tot za penzija kaj ma`ite ostanuva postariot zakon. Vo slu~aj na predvre-meno penzionirawe i kaj ednite i kajdrugite, najverojatno }e se vovede tra-jno namaluvawe na penziite.

Sudej}i spored najavite ve}e od id-nata godina `enite }e mo`at da odatvo penzija so napolneti 60 godini, ave}e od narednata, starosnata granica}e se zgolemuva so po 6 meseci godi{noza da ja dostigne granicata predvidenaso reformite.

Vakvata odredba od Zakonot se opra-vduva so faktot {to spored utvrdenitepodatoci `enite vo Srbija podolgo`iveat od ma`ite i se dava objasnuva-we deka podignuvaweto na starosnatagranica za penzionirawe u{te na trigodini, ne vlijae vrz dol`inata na po-

lzuvaweto na penzijata. Dosega vo pro-sek `enite penzija primale 17 godini,a ma`ite 15 i zatoa Zakonot mora davodi smetka za toa kolku dolgo }e seprima penzijata. So noviot Zakon sepredviduva onie koi }e odat podocnavo penzija da imaat pogolemi primawaod onie koi }e odat porano.

No, kako i da e, za penziite vo Sr-bija se izdvojuvaat golemi pari~nisredstva i spored podatocite na In-ternet, dr`avata za dotacija na penzi-ite izdvojuva 28 otsto od buxetot, ili13,3 otsto od doma{niot bruto proiz-vod za celokupnata isplata, so {to,sporeduvaj}i se so sosednite zemji, senaveduvaat podatoci deka vo sli~nasitauacija se nao|aat Grcija i Ungarija,dodeka Slova~ka, Bugarija i Romanijaza penzionerite izdvojuvaat za polov-ina pomalku.

Zatoa vo Srbija za 2014 godina, spo-red pi{uvaweto na „Blic”, Dr`avataodlu~ila penziite da ne gi zgolemuvapove}e od 1,5 otsto, iako vo najdobarslu~aj se smeta deka inflacijata nemada bide pogolema od 4,5 procenti.

No, iako izdvojuvawata za penzii voSrbija se golemi, spored statistikatana Fondot PIO od 1,6 milioni penzi-oneri, pogolem broj od niv primaat ma-

li penzii, so koi edvaj pre`ivuvaat.Taka, okolu 87.345 penzioneri primaatnajniska penzija od 113 evra, dodekaduri 141.800 penzioneri primaat poma-lku od ovoj iznos. Vo isto vreme, okolu800.000 penzioneri primaat penziijaod 218 evra.

Statistikata na Fondot ka`uva dekazemjodelskite penzii se najniski i173.028 penzioneri primaat po 86 evrapenzija. Pomalku od ovoj iznos dobi-vaat 33.295 penzioneri zemjodelci.

Od navedenite podatoci, ne e potre-bno da se izveduva poseben zaklu~ok zasostojbata na penzionerite vo Srbija.

Denovive i Hrvatskiot sabor donesenov Zakon za penzisko osiguruvawe, so{to Hrvatska se priklu~i kon dr`a-vite koi ja krenaa starosnata granicaza zaminuvawe vo penzij i toa do 67 go-di{na vozrast.

- Oddr`livosta na penziskiot sis-tem, no i

- prodol`eniot `ivoten vek nanaselenieto, kako i

- potrebata na pazarot na trudot dase aktiviraat postari lica,

bea argumentite na resornoto minis-terstvi za trud za krevawe na sta-rosnata granica za penzionirawe od 65na 67 godini. M.D.

Novini vo penziskiot sitem vo sosedstvoto

[to donesuvaat penziskite reformi vo Srbija i Hrvatska

Odbele`an denot na invalidski penzioneri

Celta na ovoj Zakonik - Kodeks zadostoinstvoto e po~ituvawe napravata i odr`uvawe na li~noto

dostoinstvo na postarite lu|e, vo kon-tekst na obezbeduvawe na zdravjeto,bezbednosta i blagosostojbata na oniena koi im se namaluva sposobnosta dase gri`at za sebe ili za pravilno vr-{ewe na nivnite raboti.

Ovoj zakonik priznava deka odre-deni praktiki i aktivnosti se nepri-fatlivi, kako {to se: da se bide na-vredliv ili nerespektabilen na bilokoj na~in, ignoriraj}i gi kako lu|e za-toa {to ne mo`at da se gri`at za svo-ite raboti i za sebe, tretirawe kako dase predmeti, zboruvawe za niv vo nivnoprisustvo kako da ne se tamu; nerespe-ktirawe na nivnata potreba za privat-nost; neinformirawe na postarite lu-|e za ona {to se slu~uva na na~in na kojtie mo`at da razberat; promena na `i-

votnata okolina na postarite lica beznivna dozvola. Neprifatlivi se inte-rvencii ili vr{ewe na za{tita beznivna soglasnost; primena na nepotre-bni lekovi kaj postarite lu|e osobenoza smiruvawe i spiewe; nepomagaweili kritika i ismejuvawe na neuspehotna postarata li~nost da se gri`i zasvojot li~en izgled; nedozvoluvawe napostarite lu|e da zboruvaat za sebedirektno ili preku pomo{ od prijatel,rodnina ili zastapnik; odbivawe tre-tman vrz osnova na vozrasta.

Zatoa ovoj zakonik povikuva na:po~ituvawe na voljata na postaritepoedinci da postapuvaat spored svoetomislewe, i na nivnite li~ni `elbi,ili kako {to iska`ale vo svojot testa-ment za na~inot na pomagaweto vo niv-noto `iveewe, odnosno negova imple-mentacija koga tie ve}e ne mo`at da seiska`at jasno; po~ituvawe na navikite

na poedinecot, negovite vrednosnisistemi, osobeno na kulturnoto minatoi raznite potrebi kako {to se jazi~-nite i drugite; upotrebata na formal-no obra}awe, osven ako dozvolil da sepravi poinaku, koristewe na formal-nite tituli osven ako imate dozvola dane koristite takvi, treba da se koristig-|a prezime, g-|a doktor, gospodinprofesor i sl. duri i koga za liceto sezboruva vo treto lice. Potrebno e: udo-bnost, proverka, vklu~uvawe, u~estvo,stimulirawe i ~uvstvo za toa koja e ce-lta vo site aspekti na gri`ata i za{-titata; gri`ata da bide prilagodena napotrebite na poedinecot; poddr{ka napoedinecot da ja zadr`i svojata higie-na i li~en izgled; po~ituvawe na do-movite na lu|eto, `ivotniot prostor iprivatnosta; problemite da se re{a-vaat so temelno pravo i so mo`nost na`alba, bez strav od odmazda; obezbe-duvawe na uslugi za zastapuvawe doko-lku e potrebno.

Prezemeno (prevedeno) od: Glej: Dig-nity Code, National Pensioners’ Conventi-on, UK. I.G.

Kodeks za dostoinstvo na starite lu|e vo Velika Britanija

ZDRAVSTVOPENZIONER plus dekemvri 2013 17

Edna amerikanska organizacija vo2010 godina objavi spisok na ~es-to prepi{uvani lekovi koi se

povrzuvaat so nevoobi~aeno visok brojna slu~ai na nasilstvo. Me|u niv se iantidepresivi, antipsihotici i stim-ulansi koi se koristat pri poreme-tenost na vnimanie so hiperaktivnost.Povrzanost so nasilstvo - Niza na-silni pojavi vo SAD i Kanada se dove-deni vo vrska so antidepresivi. Sle-dnive nuspojavi se povrzani so nivno-to koristewe: novi napadi na depre-sija, vlo{uvawe, misli za samoubist-vo, ekstremna zagri`enost i voznemi-renost, napadi na panika, problemi sospiewe, agresivno odnesuvawe, irita-bilnost, nepromisleno odnesuvawe,nemir, abnormalna vozbudenost.

Zadol`itelno predupreduvawe -Iako upotrebata na antidepresivi vonekoi slu~ai doveduva do namaluvawena stapkata na samoubistva, kaj pom-ladite pacienti, sprotivno na toa,zabele`an e zgolemen rizik od samou-bistvo i nasilstvo. Efektivnosta nalekovite kaj ovaa grupa na pacienti nee doka`ana. Poradi potencijalnotonaveduvawe na pacientot na nesoves-ni i agresivni dejstvija kon sebe ilidrugite, na proizvoditelite na psi-hotropni lekovi vo mnogu zemji im na-redile na kutiite da se naglasat so-odvetni predupreduvawa.

Zna~i, ne postoi somne` deka e pot-reben poinakov pristap kon tretmanotna depresija - seriozna bolest kojapredizvikuva visoka smrtnost prekusamoubistvo, namalena otpornost nadrugi bolesti i zapostavuvawe nazdravjeto. Za sre}a, istra`uvawatapoka`uvaat deka postojat bezbedni iefikasni na~ini da se ubla`i depre-sijata i anksioznosta, i bez primenana lekovi.

Eden od tie na~ini e i ulogata naprobiotici.

Hranata e eden od faktorite na do-bro mentalno zdravje, zatoa {to crev-nata flora vlijae na funkcionirawe-to na mozokot, a so toa i na du{evnatasostojba. Spored iatra`uva~ite, bitrebalo da se zgolemi vnesot na pro-biotici po pat na fermentirana hra-na ili ~isti probioti~ki bakterii zada se obezbedi zdrava crevna flora.Istra`uvawata poka`ale deka neram-note`ata na bakterii vo crevata nega-tivno vlijae na mozo~nata aktivnost!

Vtor na~in da se namali depresi-jata e da se konsumira pomalku {e}er.

So namaluvawe na potro{uva~katana rafinirani {e}eri, osobeno fruk-toza, rafinirani `itarki i pre-rabotena hrana mo`e podobro da se~uvstvuvate. Prerabotenata hrana os-ven {e}er, sodr`i brojni aditivi koija naru{uvaat funkcijata na mozokot.Prilagodete go vnesuvaweto na sol.Nedostatok na sol predizvikuva sim-ptomi sli~ni na depresija. Najdobro eda se koristi prirodna, neobrabotenisol kako himalajska sol, koja sodr`ipove}e od 80 mikronutrienti.

Depresijata mo`e da se namali iso zemawe na vitamini.

So istra`uvawe e utvrdeno dekanedostatok na vitaminot B12 vo telo-to pridonesuva za pojava na depresija.Sekoj ~etvrti ~ovek ima nedostatok naovoj vitamin. Isto taka e doka`anodeka lu|eto so deficit na vitamin Dimaat 11 pati pogolem rizik od depre-sija otkolku lu|eto so normalni koli-~ini na ovoj vitamin vo organizmot.Najdobar na~in da se obezbedi vita-min D e izlo`enost na son~eva svet-lina, najmalku petnaeset minuti dne-vno. Ne e va`no dali e obla~no bi-dej}i son~evite zraci prodiraat niz

oblacite, mo`ete da go nadomestitenedostatokot na ovoj vitamin i prekudodatoci vo ishranata (suplementi).

Zemawe Omega-3 esencijalni mas-ni kiselini.

Ako patite od depresija, istra`uva-~ite velat, ne zemajte anti depresivituku vnesuvajte esencijalni omega-3masni kiselini. Mnogumina ne sfa}a-at deka mozokot e sostaven od 60%masnotii.

Omega-3 esencijalnite masni kise-lini se od su{tinsko zna~ewe za nor-malno funkcionirawe na mozokot imentalnoto zdravje.

Ve`bawe i spiewePokraj ovie nabrojani na~ini koi

mo`at da ja namalat depresijata bezzemawe lekovi, mo`e da si pomognetei so ve`bawe i spiewe. Za da se ~uv-stvuvate dobro potrebno e sekojdnevnove`bawe ili fizi~ki da ste aktivni,bidej}i ve`baweto e eden od najdob-rite metodi za spre~uvawe ili nad-minuvawe na depresijata. Istra`uva-wata poka`uvaat deka zgolemuvawe naaerobniot kapacitet e silno povrzanso podobreno raspolo`enie i mental-na blagosostojba.

Isto taka, spijte dovolno i redovno.Duri i ako jadete optimalno i sekojd-nevno ve`bate, nedostatokot na sonmo`e da ve turne vo depresija. Nedo-volno spiewe, vklu~uvaj}i i nesonica,hipersomnija i pomesten termin zaspiewe se mnogu tesno povrzani so de-presija. Sozdadete optimalni usloviza spiewe, po~nete da spiete sekoj denvo isto vreme i spijte sedum i pol doosum ~asa. Za vreme na vikendot, mo-`ete da napravite isklu~ok, no nedrasti~en za da ne go poremetite ose-tliviot biolo{ki ritam koj gi reguli-ra promenite me|u sonot i budnosta.

Jasmina Ivi}

Antidepresivi i mo`ni nuspojavi

Tajnata na drevnata tibetanskamedicina kone~no e razotkriena.Iljadnici godini Tibetancite

koristele rastenie koe raste na Hi-malaite i go upotrebuvale kako hranai lek za mnogubrojni tegobi. Dene{na-ta nauka potvrdila deka ova rasteniee mo}en priroden lek za mnogu boles-ti. Stanuva zbor za bilka so latinskinaziv Hippophae rhamnoides koja kajnarodot e poznata kako ku~e{ki trn,vol~i trn i sibirski ananas. Od ras-tenieto se koristat bobinkite i lis-jata vo vid na ~aevi i masla. Nau~no edoka`ano deka ku~e{kiot trn e delo-tvoren za le~ewe na iscrpenost, in-fekcii, kardiovaskularni bolesti,za problemati~na ko`a, ~ir na `elu-dnikot, duri i za le~ewe na karcinom.

Lekoviti svojstva na bobinkiteod ku~e{kiot trn

Bobinkite na ku~e{kiot trn sodr-`at preku 190 nutrienti i fitonut-rienti neophodni za normalno funk-cionirawe na teloto. Bogati se soflavonoidi - fitonutrienti koi gospre~uvaat {ireweto na rakot, gi na-maluvaat bolkite i vospalenijata ipomagaat vo postignuvawe na optima-lna telesna te`ina. Sodr`at provit-amin A, vitamini V1, V2, V3, V6, S, D,E i K1. Masloto od bobinkite na ku~e-{kiot trn e bogato so folna kiselina(vitamin V9), koja e od klu~na va`nostza regeneracija na DNA. Negovataantioksidansna sila e 70.000 edinicispored skalata ORAS. Sodr`i mas-leni enzimi, superoksidni dismutazi(SOD) na ~ie dejstvuvawe se temeliodbranata od oksidacioniot stres,bilni steroli, kako i 20 mineralnielementi vklu~uvaj}i `elezo, bakar,mangan, selen i drugi. Ku~e{kiot trnsodr`i najgolem procent na mnogu re-

tkata omega 7 masna kiselina (30% -35%). Masloto od bobinkite na ku~e-{kiot trn e edinstveno poznato bil-no maslo na svetot koe sodr`i omega3, 6, 7 i 9 zaedno. Seto toa pravi oviebobinki da bidat na vrvot na lekovi-tite bilki vo svetot. Kako adaptogen,ku~e{kiot trn pomaga kaj mentalnioti fizi~kiot stres. Sinergijata na bi-oaktivnite sostojki go pravi nezao-bikoliv sojuznik vo odr`uvaweto naubavinata i podmladuvaweto na orga-nizmot. Masloto na ku~e{kiot trn gozabrzuva regeneriraweto na kletkiteso {to vlijae na br~kite i go zabavu-va stareeweto na ko`ata. Ku~e{kiottrn e delotvoren kaj niza ko`ni pro-blemi kako {to se dermatitis, psori-jaza, akni, rani izgorenici, egzemi,strii i drugi problemi na ko`ata.Negovata delotvornost ja potvrduva-at i istra`uvawata objaveni vo nau-~noto spisanie Biochemical and Biop-hysical Research Communications.

Ku~e{kiot trn tradicionalno seupotrebuva kaj astmata, hroni~notoka{lawe, problemi so di{nite pati-{ta. Gi jakne odbranbenite sili naorganizmot i spre~uva infekcii. Ma-sloto od bobinki na trnot drasti~nogo namaluva nivoto na {tetniot ho-lesterol i S-reaktivniot protein, zakoj e poznato deka gi o{tetuva }elii-te i e povrzan so bolestite kako {tose srcevite zaboluvawa. Isto taka,ku~e{kiot trn e delotvoren i kaj pre-~kite i problemite za varewe, a oso-beno na ~irot i na `eludnikot, bi-dej}i ova maslo sozdava za{titnalekovita obvivka okolu `eludnikot iso toa gi namaluva {tetnite efektina patogenite mikroorganizmi, kako{to se Escherichia Coli i HelikobakterPylori. Impresivni se i svojstvata na

ku~e{kiot trn koga stanuva zbor i zarakot. Vo studijata objavena vo nau~-noto spisanie ISRN Pharmacology nau-~nicite otkrile deka ku~e{kiot trngo spre~uva rasteweto na kletkite natumorot i pojavata na limfati~na le-ukemija.

Studiite vo spisanijata Fitotera-pija i Nutrition and Cancer gi potvrdu-vaat negovite izvonredni antitumor-ski svojstva. Ku~e{kiot trn e efek-tiven i kaj za~uvuvaweto na kogniti-vnite sposobnosti, pa zatoa se upo-trebuva kaj le~ewe na degenerativnineurolo{ki bolesti koi vklu~uvaatvlo{uvawe na motoristi~kite sposo-bnosti. Toa svojstvo e potvrdeno vostudija objavena vo spisanieto MedicalScience Monitor. Ku~e{kiot trn potpo-maga i za slabeewe. Retkata omega 7masna kiselina koja se nao|a vo sos-tav na bilkata mu signalizira na te-loto da prestane da gi pothranuvamastite i na toj na~in go spre~uva ni-vnoto sozdavawe i natrupuvawe voorganizmot. Ku~e{kiot trn pomaga kajastmata i kaj bolestite na di{nitepati{ta, a mnogumina go koristat i zale~ewe na doma{ni milenici.

Masloto od ku~e{ki trn dejstvuva ikako prirodna za{tita protiv sonce.Prakti~na primena

Ku~e{kiot trn mo`ete da go upo-trebuvate na razni na~ini. Za vnat-re{na upotreba se koristi vo oblikna maslo, sok ili sirup. Za nadvore-{na upotreba: slu`i za le~ewe na su-va ko`a, osip, povredi i drugo. Mas-loto se nanesuva na zabolenoto mestoedna{ ili dva pati dnevno. Od ku~e-{kiot trn mo`e da napravite i vkusenmarmalad, no nemojte da go konsumi-rate ku~e{kiot trn ako zemate lekoviprotiv zgrut~uvawe na krvta. T.G.

Tajna na receptot za dolgove~nost

Ova egzoti~no ovo{je doa|a od ju-`niod del na Kina i se smeta za"nacionalno ovo{je”. Ima inte-

nziven vkus, so~no, so crni semki. Ki-vito e edna od najzdravite namirnicii so pravo nutricionistite go nareku-vaat super ovo{je. Toa e vistinska vi-taminska bomba koe go jakne imunite-tot i go regulira krvniot pritisok {toe mnogu va`en podatok za postaritegra|ani vo penzionerskite godini.

Mnogu e vkusno ovo`je i prava riznicana vitamini a posebno vitamin c koj eza tri do pet pati pogolem od limonot.Kivito se koristi sve`, kako i za pod-gotovka na kola~i, xemovi i lekovinapitoci. Blagodarenie na visokovre-dnite sostojki efikasen e vo borbataprotiv respiratornite infekcii oso-beno kaj najstarite `iteli vo oviestudeni denovi. Osven toa, go jakneimunitetot, {titi od nastinka, go reg-

ulira krvniot pritisok, go smaluvarizikot od srcevi bolesti, mozo~enudar, tumor a pomaga i protiv glavo-bolka i stres. Edno istra`uvawe na-praveno od japonskite nau~nici poka-`alo deka konsumiraweto kivi sekoeutro ima ist efekt kako i eden aspi-rin za koj e poznato deka ovozmo`uvapodobra cirkulacija na krvta. Iakokonzumiraweto na sve` kivi e mnogukorisno, posebno vo tekot na zimata,se prepora~uva vnimatelnost, zatoa{to pregolema koli~ina na ova ovo{jemo`e da predizvika alergija. Se pre-pora~uva najmnogu 2-3 kivi dnevno.

Z. Stevanovski

Z.P Demir Hisar

Penzioneri - konzumirajte kivi

Koga }e se spomene zimata, kajmnogumina se javuvaat asocijaciiza praznici, dru`ewe, relaksa-

cija, zimska romantika..., no i za sneg,stud, skr{enici... Spored poznava~itena ne{tata povrzani so zdravjeto,postojat i drugi opasnosti. Koi se tiei kako da se za{titite od niv?!

Vo zima se zgolemuva nivoto na lo-{iot holesterol - Pove}e masna hra-na, kola~i, nedvi`ewe... Kako i da e, ikoja i da e pri~inata, nivoto na lo{i-ot holesterol se zgolemuva za 4-5%vo odnos na mesec juli, a toa e nezane-marlivo. Sovet: Jadete hrana bogataso rastitelni vlakna kako {to se, naprimer, ovesnite trici, portokal, bo-ranija i drugo. So vakvata ishrana mo-`ete da go namalite rizikot i do 15%.Isto taka, dvi`ete se za da gi sogori-te kaloriite.

Hipotermija - Se razbira deka ni-koj nema svesno i namerno da {etanadvor lesno oble~en, no istra`uva-wata poka`uvaat deka lu|eto mnogu~esto izleguvaat na stud nesoodvetnooble~eni. Lesno oble~eni mo`ete daizgubite mnogu od telesnata temper-atura, {to doveduva do naru{uvawe nanekoi va`ni funkcii vo organizmot, ane samo do nekontrolirano tresewe nateloto i vilicite. Hipotermijata eopasna, a mo`e da bide i fatalna! So-vet: Sekoga{ oblekuvajte se vo oblekavo "sloevi”. Taka mo`ete da si odze-mate i da si dodavate obleka, pa nemanitu da se ispotite, nitu da vi studi.Srcev napad i mozo~en udar odras~istuvawe sneg - Istra`uvawatapoka`uvaat deka mnogu ~esto se javuvatakanare~eniot "srcev napad i mozo-~en udar od ras~istuvawe sneg”. Poda-tocite velat deka vo zima rizikot odmozo~ni udari i srcevi napadi seiska~uva za okolku 12%, kako rezul-

tat na poka~uvaweto na krvniot pri-tisok predizvikano od naporot daodite stabilno po patekata {to se li-zga, no i poradi nepromislenata `el-ba {to pobrgu da ja is~istite pateka-ta. Ova doveduva do preoptovaruvawe,koe mo`e da dovede do srcev napadili mozo~en udar. Sovet: Ne brzajte ipravete ~esti pauzi. Ova osobeno ebitno za hroni~nite bolni i za posta-rite. Ne prepolnuvajte ja lopatata sosneg. Ne vleguvajte ~esto vnatre za dase zgreete. Zdru`eni, se fatalni nag-lite temperaturni promeni i zamorot!

^esti nastinki i grip - Niskitetemperaturi i niskata vla`nost seomileni vremenski uslovi za virusitena influenca. Izbegnuvajte mestakade {to prestojuvaat pogolem brojlu|e, pregreani i neprovetreni pros-torii. Isto taka, 1000 IU vitamin D3dnevno za 50% }e go namali rizikot dazabolite od grip. Ako sepak se razbo-lite ili nastinete, ne brzajte so an-tibioticite. Obidete se so ~aevi, su-pa od koko{ka, limon, luk, luti pipe-rki... i odmorajte. Spijte najmalku 8~asa.

Zimska depresija - Kusite denovi,dolgite no}i i siroma{nata vodnika-va son~eva svetlina mo`e da vi soz-dadat ~uvstvo na taga i apatija. "Vak-cinata” protiv ovaa sostojba e mnoguednostavna i efikasna: kusi pro{etkikoga sonceto e najsilno. Pro{etkata{to trae samo polovina ~as dnevnomo`e da ja spre~i ili da ja namalidepresijata. Ako mo`ete, jadete ednabanana dnevno. Pomaga i da gi vklu~i-te site svetilki vo stanot ili da visveti edna pojaka svetilka {to svetiso sina svetlina! I na krajot, imajtena um deka po zimata ide proletta soseta svoja ubavina. Do~ekajte ja soradost! Marika Damjanoska

[to ni nosi zimata

Vo 1843 godina polskiot lekarFeliks Bokovski zabele`al de-ka lu|eto koi{to rabotat vo so-

lenite rudnici ne zaboluvaat od bo-lesti na di{nite organi i nemaat res-piratorni problemi. Istoto go sogle-dale i monasite vo Rusija koi po~naleda gi pra}aat lu|eto so vakvi zdrav-stveni problemi da prestojuvaat od-redeno vreme vo solenite rudnici. No,bidej}i soleni rudnici nema vo sekojdel od svetot lu|eto do{le na idejaovaa mikroklima da ja prenesat vo us-lovi koi }e bidat podostapni za ter-apija. Taka nastanale prvite solenisobi vo koi suvite aerosoli dejstvu-vaat kako eden vid „bronhijalna ~etka”za di{nite pati{ta. Solenata soba esoba kade {to se e vo sol od podot dotavanot. Vnatre{niot vozduh e pro~i-sten so pomo{ na specijalen centra-len klima-sistem koj go pro~istuvavozduhot niz sedum filtri i vnesuva~ist vozduh, a go iznesuva ne~istiot.Solenite ~esti~ki se vnesuvaat dozi-rano vo solenata soba so pomo{ na ha-logenerator koj funkcionira na nan-otehnologija. Halogeneratorot ja melesolta mnogu sitno, 1-5 nanometri.

Aerosolite sodr`at golem pro-cent na mikroelementi koi{to ima-at golemo pozitivno vlijanie. Evenekoi od niv:

Natrium - vlijae na funkcional-nosta na srceto, na optimalniot krvenpritisok i ja podobruva sostojbata nako`ata.

Kalium - go namaluva krvniotpritisok, spre~uva zaboluvawa na sr-ceto, ja podobruva funkcijata na ko-`ata, direktno go ~isti organizmot odotrovni supstancii.

Magnezium - go osloboduva orga-nizmot od stres, gi namaluva napaditena astma, na hroni~en zamor, ja nama-luva napnatost.

Kalcium - neophoden e za zdravrazvoj na koskite i zabite, go zajaknu-va imunitetot, ima antialergiski svo-jstva.

@elezo - le~i anemija, ja pottik-nuva rabotata na muskulite, ja podob-ruva koncentracijata i ja namaluvasklonosta kon infekcii.

Jod - ja regulira rabotata na ti-roidnata `lezda.

Litium - prevencija kaj skleroza,dijabetes i bolesti na srceto.

Selen - silen antioksidant.Bakar - go podobruva metaboliz-

mot, ja olesnuva apsorpcijata na `e-

lezoto i go potpomognuva sozdavawetona hemoglobinot.

Celta na solenite sobi e da se pre-slika morskata mikroklima vo urbanasredina i da se obezbedi mesto za se-dewe, relaksacija i odvojuvawe od se-kojdnevnite stresovi. Korisnicite nahaloterapijata vo solenata soba mo-`at da ja oslobodat svojata svest odgri`ite, da se relaksiraat a istovre-meno da si go podobrat zdravjeto. Tre-tmanot za vozrasni trae 40 minuti, aza deca 20 minuti. Za poln efekt pot-rebni se 10-15 tretmani nekolku patigodi{no. Tretmanite vo solena soba seprimenuvaat od najrano detstvo dodlaboka starost. Haloterapijata e100% prirodna metoda i nema nikakvinuspojavi. Haloterapijata pozitivnovlijae na:

Zdravjeto: Go jakne organizmot fi-zi~ki i psihi~ki, pomaga kaj astma, kajvospalenie na sinusi, ja namaluvasklonost kon nastinki, pomaga prizgolemuvawe na imunitetot, kako pre-vencija za gr~evi na muskulite, zavarikozni veni i {irewe na kapilaripo nozete i drugo.

Ubavinata: Pomaga vo le~ewe naakni, alergii, podmladuvawe na ko-`ata, egzemi, dermatitis i psorijaza.

Relaksacijata: Gi namaluva zamo-rot, iscrpenosta, napnatosta, nesoni-cata, depresijata, stresot, rekreativ-no deluva i kaj sportisti za oslobodu-vawe od stresot po golemi napori.

Bolesti na koi direktno vlijaesolenata terapija: bolesti na gornitedi{ni pati{ta: rinitis, sinusitis,laringitis, tonzilitis, alergii - sitevidovi, cisti~na fibroza, hroni~novospalenie na u{ite, hroni~no vos-palenie na grloto, ~esti virusni in-fekcii, hroni~ni vospalenija na uvo,nos i grlo, peluden rinitis, ko`niproblemi: psorijaza, atopi~en i hro-ni~en dermatitis, egzemi, akni, bolkivo zglobovite, artritis, pu{a~ka ka{-lica, regulacija na {e}erot vo krvta,regulacija na krvniot pritisok, slabacirkulacija, anemija, regulacija narabotata na {titnata `lezda, revma-tski tegobi i osteoporoza, higiena nadi{nite pati{ta od aerozagaduvawa,detoksikacija, kako pomo{ pri odvik-nuvawe od pu{ewe i drugo.

Osven haloterapija vo solenatasoba dobivate i hromoterapija - pri-rodna terapija so boi i audiotera-pija so muzika.

Z. Kaceska

Haloterapija ili solena soba

REKLAMI PENZIONER plus dekemvri 201318

Hotel Idila e nova privatna ustanova za socijalna za{tita nastari lica. Lociran e na 8 km od centarot na Skopje, vo prirodnozeleno opkru`uvawe i panoramski pogled kon gradot.

Imeno, Hotel Idila raspolaga so 38 sobi i 5 apartmani, site opremeni so TV priemnik i individualen toalet so tu{. Pokrajsovremeno opremenite sobi i apartmani, Hotel Idila raspolaga iso komforen dneven prestoj i trpezarija od 150 m2, recepcija sopriemen del za poseta na gosti, kujna i administrativni pros-torii.

Prekrasnata nova zgrada vo klasi~en stil e nadopolneta so 5000m2 hortikulturno ureden dvor. Ovoj prostor e raspredelen na:

Neverojatna gradina so fontana i klupi,Cve}e i zelenilo,Prostorno {etali{te,Ovo{tarnik,Mala zoolo{ka gradina,Parking prostor.

Nie ovozmo`uvame na{ite gosti da u`ivaat vo svoite penzioner-ski denovi ispolneti so isklu~itelna usluga od u~tiv i qubezen personal. Gri`a za higienata vo domot, pazaruvawe vo marketite,gotvewe na hrana, ~ista i peglana obleka... Seto toa sega e na{agri`a.

Zaedni~ki piknik vo gradinata, dodeka na{iot gotva~ se gri`iza skarata da bide sve`a, kvalitetna i topla, e slika {to voHotel Idila ~esto se gleda.

Edno e sigurno, vo Hotel Idila nikoga{ nema da bidete osameni,a na ~uvstvoto na zdodevnost sigurno i }e zaboravite.

Posvetenosta na zdravjeto kaj povozrasnite lica nikoga{ nebilo pova`no. Zatoa nie se trudime da vodime postojana gri`a zaglavnite medicinski indikatori koi poso~uvaat kon odredenzdravstven problem.

Seto ova go pravi Hotel Idila eden poseben kompleks so inovativ-en duh i predispozicii za sovr{en smestuva~ki kapacitet za lica vozlatnata doba.

Ednostavno, Hotel Idila go znae sonot na sekoj penzioner!

PRIVATNA USTANOVA ZA SOCIJALNA ZA[TITANA STARI LICA

tel. za kontakt 02 2666 113 078 366 116

Adresa: Ul. Prizrenska br. 50/2,

Ku~evi{ka bara, 1000 Skopje

www. idila.mk

ZABAVAPENZIONER plus dekemvri 2013 19

* * *- Znae{ li Dimo deka kamilata mo`e da raboti sedum

dena i da ne pie ni{to.- Pa {to! Mojot kom{ija mo`e da pie sedum dena i da

ne raboti ni{to.* * *

Dedoto mu dava na vnukot 20 denari za izleguvawe.Vnukot se `ali:

- Pa {to }e pravam so 20 denari vo grad?- Potro{i gi be vnu~ko, edna{ se `ivee!

* * *Zvoniv sekta{i na vrata kude nekoju Kumanovku i gu

pra{uev- Veruete li u `ivot posle smrt?- Kako ne be, otkako umre mu` mi ose}am se kako da

sam u raj!* * *

Doktore, ka{lam i te{ko di{am.- A pu{ite li cigari?- Pu{am, ama ne pomagaat...

* * *Razgovaraat dvajca drugari i edniot veli:- Mojot postar sin epten li~i na mene!- Toa ti e zaradi vlijanieto na genetskiot faktor.- A zo{to toga{ pomaliot li~i na kom{ijata?- E, toa ti e zaradi vlijanieto na sredinata.

* * *Go pra{uvaat Trpe {to pove}e saka da bide, }elav ili idiot.Trpe: - Pa idiot.- A zo{to misli{ deka e podobro da si idiot?- Pomalku se gleda.

* * *[to praviv mu` i `ena prvu bra~nu no}?- Mu` broi pare, a `ena stavqa slike na Fejsbuk!

* * *\or|ija mu vika na Simeta:- Izgleda deka sam skleroti~an.- A po {to zakqu~ue{? - pra{ue ga Sime.- Pa ~im isko~u od doma, odma zabravqam deka sam

`enet.

Trgnal Pejo so grupasoselani v planina poborina. Arno ama, nikojne ponesol sekira.Znaete bra}a {to mitekna mene, bidej}inemame sekiri, jas }ese ka~am na borov i }ego fatam za vrv, a viefa}ajte se eden za drugza moive noze, borov }ese iskorne i nie }e sigo odneseme doma. Seka~il Pejo na borot igo fatil za vrv, ama borot nikako da se otkorne. Toga{ Pejopriviknal odozgora:

- Dr`ete se bra}a jas da si pluknam vo racete, da zemam troasila i go ispu{til vrvot, ta site selani se na{le na zemja edenvrz derug i po~nale da ofkaat, a od borinata nitu traga nituglas.

Mariovci kr{oborci

M.T.

Humor

KRSTOZBORNobelovci koi go promenija svetot

1. Marija Kiri - Dobitnik na Nobelova nagrada za fizika vo1903 i za hemija vo 1911. Kiri e edna od najpoznatite `eni nau-~nici na 20 vek. Taa uspea da dojde do otkritija vo nekolku poli-wa i e edna od retkite lu|e koi dobile dve Nobelovi nagradi.Prvata Nobelova ja dobi za isklu~itelen pridones na poleto naradioaktivnosta. Nagradata ja dobi zaedno so svojot soprug PjerKiri i Anri Bekerel. Podocna ja dobi i nagradata za hemija zaotkrivaweto na radioaktivnite elementi polonium i radium.

2. Robert Koh - Vo 1905 godina ja dobi Nobelovata nagrada zafiziologija ili medicina. Koh go narekuvaat tatko na bakteri-ologijata i e poznat po toa {to gi ima otkrieno pri~inite za poja-vata na tri smrtonosni bolesti - kolerata, tuberkulozata i an-traks. Negovite postulati za determinirawe dali odredena bak-terija e pri~initel na nekoja bolest se koristat do den denes.

3. Maks Plank - Dobitnik na Nobelova nagrada za fizika vo1918 godina. Plank napravi revolucionerno otkritie sozdavaj}ija kvantnata teorija so {to go smeni na~inot na koj nau~nicitegledaat na univerzumot.

4. Albert Ajn{tajn - Dobitnik na Nobelova nagrada za fizika vo1921 godina. Edna vakva lista ne mo`e da ne go sodr`i Ajn{tajn,najpoznatiot nau~nik na 20-ot vek. Glavno bil posveten na kva-ntnata teorija i e eden od prvite nau~nici koi ja prou~uvale kva-ntnata fizika. Iako najpoznat po teorijata za relativitet, toj No-belovata nagrada ja dobi za svojata rabota vo poleto na teoretska-ta fizika, odnosno za otkritieto na fotoelektri~niot efekt.

5. Enriko Fermi - Dobitnik na Nobelova nagrada za fizika vo1938 godina. Pridonesot na Fermi vo poleto na naukata e ogro-men, no najpoznat e po rabotata vo poleto na nuklearnata fizika.Sepak, negovoto znaewe bilo upotrebeno za negativna cel. Tojrabotel na proektot Menheten i e eden od onie koi se zaslu`niza sozdavaweto na atomskata bomba.

6. Oto Han - Dobitnik na Nobelova nagrada za hemija vo 1944.Pri~inata za slavata na Han e ednostavna - toj ja ima otkrienonuklearnata fisija. Energijata na nuklearnata fisija se koristiza proizvodstvo na elektri~na energija.

7. Lajnus Poling - Dobitnik na Nobelova nagrada za hemija vo1954 i Noelova nagrada za mir vo 1962 godina. Poling isto kako iMarija Kiri e eden od retkite koi dobile dve Nobelovi nagradi.Prvata Nobelova nagrada ja dobil za istra`uvaweto na hemiskitevrski i nivnata primena vo objasnuvaweto na kompleksnata struk-tura na molekulite. Nobelovata nagrada za mir ja dobi zaradi svo-jata aktivnost protiv oru`jeto za masovno uni{tuvawe.

8. Ernest Hemingvej - Dobitnik na Nobelova nagrada za liter-atura vo 1954 godina. Site dobitnici na Nobelovata nagrada zaliteratura imaat vlijaeno vrz kni`evniot svet, no nikoj ne osta-vil traga kako Hemingvej. Do den denes negovite knigi se mo{nepopularni me|u ~itatelskata publika, a me|u niv }e najdete delakako Starecot i moreto i Za kogo bijat kambanite.

9. Norman Borlog - Dobitnik na Nobelova nagrada za mir vo1970 godina. Borlog go narekuvaat tatko na zelenata revolucija.Ovoj ~ovek vo dobar del pomogna vo spre~uvaweto na svetskiotglad. Nagradata ja dobi za sozdavaweto na visoko produktivnap~enica otporna na bolesti. Z.K.

ZANIMLIVOSTI

Dime

M.T.

NNNNAAAA[[[[ PPPPEEEEJJJJAAAA^̂̂̂NNNNAAAA

FFFFOOOOTTTTOOOOSSSSOOOOTTTT

ANIANI@IRARDO@IRARDO

AMER.AMER.PISATELKAPISATELKA

KLERKLERSKANDISKANDI KISLORODKISLOROD LATINSKALATINSKA

BUKVABUKVAKONSTRUKKONSTRUK--

CIJACIJA

VID POLUVID POLU--PARAZITPARAZIT--

SKOSKORASTENIERASTENIE

(MN.)(MN.)

GUSTAVGUSTAV(1845-1928)(1845-1928)

ISU[ENISU[EN

VIDVIDLISTO-LISTO-PADNOPADNODRVODRVO

VIDVIDRAKO-RAKO-

TVORBATVORBA

RADIUSRADIUS

OSTROV VOOSTROV VOJADRANJADRAN

“ORGANI“ORGANI--ZACIJA NAZACIJA NA

AMER.AMER.DR@AVI“DR@AVI“

TENISEROTTENISEROTVILANDERVILANDER

VIDVIDKRATOKKRATOKFR. ME^ FR. ME^

RUSKIRUSKIZAGARZAGAR

DOLG VREDOLG VRE--MENSKIMENSKIPERIODPERIOD

PERDUVIPERDUVIRAMNARAMNAPLODO-PLODO-RODNARODNAZEMJAZEMJA

BUKVA ODBUKVA ODSTAROSL.STAROSL.

AZBUKAAZBUKANAU^NIKNAU^NIKVILHEMVILHEMHAJNRIHHAJNRIH

ANT. GRADANT. GRADVO M. AZIJAVO M. AZIJA

DANSKADANSKAMERKA ZAMERKA ZA

KOLI^INAKOLI^INA

LISTOPADLISTOPAD--NO DRVONO DRVOPOLUSKA-POLUSKA-

POCENPOCENKAMENKAMEN

SOLENOSOLENOEZERO VOEZERO VOTURCIJATURCIJA

TONTON

VRTEWEVRTEWEANITAANITAEKBERGEKBERG

ATINSKIATINSKISPORTSKISPORTSKI

KLUBKLUBAM. INFO.AM. INFO.

TV KU]ATV KU]A

DREVNADREVNAKU]AKU]A

ZAVOJZAVOJ

OP[IENOP[IENKRAJ NAKRAJ NAOBLEKAOBLEKAVOZDUHVOZDUH

PREDLOGPREDLOGKLINCIKLINCI

ZAZAPOTKOVUPOTKOVU--

VAWEVAWE

EGIP.EGIP.MERKA ZAMERKA ZADOL@INADOL@INA

LI^NALI^NAZAMENKAZAMENKA

@AK@AKARTINARTIN

SELO VOSELO VODEMIRDEMIRHISARHISAR

RIM.RIM.BO@ICABO@ICANA PLODNA PLOD--

NOSTANOSTAPODATOKPODATOK

AMER.AMER.PREKU-PREKU-

OKEANSKIOKEANSKIAVIOAVIO--

TRANSPORTTRANSPORT

GRAD VO ^ADGRAD VO ^ADEDEN ODEDEN OD

DENOVITEDENOVITEVOVO

NEDELATANEDELATA

EHOEHOOP[IENOP[IENKRAJ NAKRAJ NAOBLEKAOBLEKA

VOJNI^KAVOJNI^KALOPATALOPATA

LOVEC NALOVEC NA@ABI@ABI

EDNAEDNANUKLEIN-NUKLEIN-

SKASKAKISELINAKISELINA

DIODADIODAEMILIJAEMILIJA

ANDREEVAANDREEVA

ANKONAANKONAOB. VOOB. VO

NEKOGA[.NEKOGA[.MESO-MESO-

POTAMIJAPOTAMIJA

JU@NOAM.JU@NOAM.FUDBAL.FUDBAL.

SOZUZSOZUZANIANI

@IRARDO@IRARDO

NAPLAT. NANAPLAT. NAPAZ. TAKSAPAZ. TAKSADOKUM. NADOKUM. NA

STALESTALEPOPOVPOPOV

VODO-VODO-ZEMNIZEMNI

@IVOTNI@IVOTNIFALTA,FALTA,

KARNERKARNER

BARIUMBARIUMARTISKATAARTISKATA

KITONKITON

PISATEL-PISATEL-KATAKATASTILSTIL

DENARDENAR

EMILIJAEMILIJAANDREEVAANDREEVA

ANKONAANKONAKRAT.KRAT.

GODINAGODINAPR. N. E.PR. N. E.

INIC. NAINIC. NAPISATELOTPISATELOTARSOVSKIARSOVSKI

JODJODRUSKARUSKA

NEGACIJANEGACIJA

METAMETAALTALT

GRAD VOGRAD VOVAVVAV--

ILONIJAILONIJAEZERO VOEZERO VOFRANCIJAFRANCIJA

SKANDISKANDI “ NA“ NAPRIMER“PRIMER“ ANKONAANKONA SKANDISKANDI METARMETAR

RADIUSRADIUS

“PRED“PREDNA[ATANA[ATA

ERA“ERA“

NATRIUMNATRIUM

INIC. NAINIC. NAPISATELOTPISATELOTARSOVSKIARSOVSKI

GLE^ER NAGLE^ER NAALPITEALPITE

ZGODNAZGODNA

VID IGRAVID IGRASO KARTISO KARTI

SKANDI

[.[.NAGRIZUNAGRIZU--VAWE NAVAWE NA

MORSKIOTMORSKIOTBREGBREG

STEPEN VO XUDOTO ISTEPEN VO XUDOTO IKARATETOKARATETO

GERMANSKI [AHISTGERMANSKI [AHIST

OTVORENA TERASAOTVORENA TERASA

TATKO NA SOPRUGATATATKO NA SOPRUGATA

VIDICI PENZIONER plus dekemvri 201320

Ovaa godina gradot Sveti Nikoleslavi 168 godini otkako go nositoa ime i 883 godini od svoeto

postoewe. Mnogu generacii na gra|anivo svojot grad vgraduvale rabotli-vost, gordost, go odr`uvale, razviva-le i sakale. Denes Sveti Nikole imaokolu 15.000 `iteli i ubavo e i pris-tojno mesto za `iveewe.

Celiot grad go slavi „Sveti Niko-laj” kako svoj Patron. I penzioneriteod Sveti Nikole so golema ~est goodbele`uvaat ovoj zna~aen datum zagradot vo koj `iveat.

Na 17 dekemvri ovaa godina, voprekrasniot resotran „Ilinden” vo s.

Crnili{te ZP Sv. Nikole kako doma-}in so po~it pre~eka okolu 350 gostiod ZP Taftalixe, Ko~ani, Kriva

Palanka, Kratovo, Del~evo,[tip, Veles, Strumica iKumanovo.

Ovaa sredba so svoetoprisustvo ja uvili~aa pret-esedatelot na SZPM DragiArgirovski, gradona~alni-kot na Sv.Nikole Zoran Ta-sev i pretsedatelot na So-vetot Ilija Stoilev.

Gostite gi poz-dravi i dobredojde im po-saka pretsedatelot na So-branieto na Zdru`enietoNikola Atanasov, im sezablagodari za prisustvo-to i posaka ponatamu u{tepoaktivno dru`ewe.

Vo pozdravniot zborpretsedatelot na SZPMDragi Argirovski im go~estita{e patronatot nadoma}inite i na site prisutni imposaka sre}ni novogodi{ni prazni-

ci.Od imeto na Lokalnata samoupravapenzionerite gi pozdravi gradona~a-lnikot Zoran Tasev i im posaka u{temnogu vakvi sredbi, dobro zdravje iaktiven `ivot vo treto doba.

Pretsedatelot na SZPM i gradona-~alnikot na Sveti Nikole ja iskoris-tija sredbata za razgovor i pro{iru-vawe na sorabotkata so Lokalnatasamouprava.

Kako i site vakvi penzinerski sre-dbi, i ovaa be{e za~ineta so muzika,pesni, ora, veselo raspolo`enie i

dru`ewe i so `elba povtorno da sesretnat. Vukica Petru{eva

ZP Sveti Nikole

Proslava na patronatot na gradot

Denovive vo hotel „Oaza” vo[tip se odr`a novogodi-{na sredba i dru`ewe na

penzionerite od ZP: Veles,Prilep, Negotino, Sveti Niko-le, Kavadarci i doma}inot ZP[tip i Karbinci.

Pretsedatelot na ZP [tipMihail Vasilev, najprvin gi po-zdravi prisutnite, im posakaprijatna zabava i dru`ewe. Po-toa na pretsedatelot na SZPMDragi Argirovski mu ja ~estitapresti`nata dr`avna nagrada za`ivotno delo „11-ti Oktomvri” imu posaka u{te dolgo da gi vodipenzionerite vo noviuspesi.

Pretsedatelot naSZPM Dragi Argi-rovski se zablagodariza iskrenite ~estitki,a na pretsedatelot naZP [tip i KarbinciMihail Vasilev mu go~estita priznanieto-Blagodarnica „SvetiNikola” dodeleno odop{tina [tip.

Gradona~alnikot Prim. M-r.Il~o Zahariev srde~no se zablago-dari na penzionerite,im ja ~estita

pretstojnata 2014 godina,im posakavo dobro zdravje i sre}a da gi minatpenzionerskite denovi i da sido~ekaat dlaboka i zdrava starost.

Potoa so ubavata muzika na „Novabend” se zaigra penzionersko oro.

C. Spasikova

ZP [tip

Dru`ewe na pezionerite po povod Nova godina

Na 18-te republi~ki penzioner-ski sportski natprevari 2013{to se odr`aa vo [tip na 7 sep-

temvri, ramnopravno u~estvo re~isivo site 11 disciplini ima{e i Zdru-`enieto na penzioniranite rabotniciod OVR na RM. Pritoa penzioneritepoka`aa dobri rezultati vo pove}etodisciplini, no sekako najdobri iekipno i poedine~no bea vo discip-linata strela{tvo. Ekipno `enite goosvoija vtoroto, a ma`ite prvoto mes-to.

Prvoto mesto vo strela{tvo vo `e-nska konkurencija go osvoi na{atapenzionerka Miroslava Bo{wakov-ska, poto~no Mira kako nie {to si javikame. Taa celiot svoj raboten vek goima minato vo redovite na MVR naRM, a ve}e 20 godini e penzioner. VoZdru`enieto redovno u~estvuva vosite aktivnosti i postignuva zabele-`itelni rezultati. Posebno se istak-nuva vo sportskite disciplini vo koiniz godinite se natprevaruva, no naj-mnogu od se ja privlekuva strela{-tvoto. Toa e nejzinata qubov i hobi.Vo razgovor so nea doznavme deka re-

~isi sekoj vtornik i petok doa|a voprostoriite na Zdru`enieto i sosvoite porane{ni kolegi, sega pen-zioneri pominuvaat ubavi ~asovi nadru`ewe. Barem edna{ vo nedelatavleguva vo prostorijata za ve`bawe,se proveruva, usovr{uva, a ~esto ise natprevaruva so svoite vrsnici. Nopred oficijalnite sportski natpre-vari trenira mnogu pove}e. Sekoj do-bar rezultat, pa i dodeka trenira, javozbuduva i raduva. Dosega na pove}epenzionerski sportski natprevari,pred se vo strela{tvoto no i vo dru-gi disciplini, ima osvojuvano razninagradi. No ovaa poslednata, kako prvstrelec me|u penzionerkite vo na{a-ta dr`ava i e najgolema i najmila.Pokraj site tie natprevaruvawa koinosat vozbuda i vozhit, najubavi i seme|usebnite dru`ewa, zapoznavawetoso mnogu drugi penzioneri, nezabo-ravnite ednodnevni pro{etki koi se-koga{ zavr{uvaat so ora, tanci, pesnii peewa. I na kraj taa veli: "Ubavo eda si penzioner, no u{te poubavo e dasi aktiven penzioner. Zatoa penzio-neri, dojdete da se dru`ime zaedno#.

Prvoto mesto vo strela{tvo vo ma-{ka konkurencija go osvoi kolegatapenzioner Zoran Sazdov. I toj celiotsvoj raboten vek go minal vo MVR naRM, no e od pomladite penzioneri. Odpolicaec pa se do komandir oru`jetomu bilo postojan pridru`nik. Dodekarabotel, na redovnite strelawa sopi{tol i drugi formaciski ognenioru`ja, sekoga{ postignuval zavidnirezultati. Po penzioniraweto vedna{se aktivira vo Zdru`enieto i po~napodgotovki za natprevari. Predhodnoi na regionalniot penzionerski nat-prevar {to se odr`a vo Saraj, isto ta-ka, go osvoi prvoto mesto vo strela{-tvo, a seto toa go ispolnuva so golemozadovolstvo. Penzionerskite dru-`ewa se novina za nego, no se pove}esaka i doa|a da se dru`i so niv.

S.Smileska

Miroslava Bo{wakovska i Zoran Sazdov od ZP OVR na RM

Prvaci vo strela{tvo napenzionerskata olimpijada

Izvr{niot odbor na poslednatasednica od ovaa godina ja utvr-di programata za rabota i fi-

nansiskiot plan za 2014 godina koi }ebidat doneseni na sednicata na So-branieto koja }e se odr`i na24.12.2012 godina. Posebno mesto voprogramata e dadeno na voveduvawetona penzionerskata socijalna kartakoja kako pilot - proekt na SZPM pr-vo }e ja realizira zdru`enieto \or~ePetrov. So ova na zdru`enieto mu edadeno osobeno priznanie od strana

na Sojuzot, za {to na sednicata na IObe{e izrazena blagodarnost i uveru-vawe deka dadenata zda~a }e bideuspe{no realizirana i doverbata }e

bide opravdana.Vo Programite za rabota na ZP

\or~e Petrov sekoja godina poseb-no mesto zazema gri`ata za pen-zionerite so naru{eno zdravje iniski penzii. Taka i ovaa godina popetti pat, pred novogodi{nite ibo`i}nite praznici na 210 pen-zioneri so niski penzii im bea do-deleni vau~eri vo vrednost od2000 denari so koi }e mo`at da ku-pat proizvodi i da koristat popustod 3 % vo tekot na 2014 godina.

K.S.A.

Na 26 noemvri 2013 godina, voprostoriite na Z.P. Kisela Voda- Skopje, se odr`a literaturno

~itawe na poezijata na Bogoja Jova-novski i pretstavuvawe na negovotointeresno hobi. Toj e ~len na kultur-no-zabavnata sekcija na zdru`enieto.Na promocijata prisustvuvaa golembroj ~lenovi na zdru`enieto i drugigosti.

Vo promotivnoto izlagawe be{e is-taknato deka penzionerot Bogoja pi{u-va poezija dolgo vreme, publikuvana vofabri~kite glasila i bilteni kade{to rabotel i bila ~itana na javnisobiri po povod republi~ki praznicivo pove}e gradovi. Tema na negovatapoezija e prirodata, planetata- zemja

ekologijata, tatkovinata, tradicijatana makedonskiot narod, folklorot,umetnosta, verata i se ona {to ne op-kru`uva. Toj pi{uva za tagata i radostana lu|eto, za drvjata i cve}iwata, zaplaninite i ezerata... Osobeno se mno-gubrojni rodoqubivite pesni za Make-doncite koi so vekovi gordo go nosatmakedonskoto ime i svojot identitetnasproti mnogute prepreki i zabludi.Za nego e sveto istoriskoto minato iimiwata na mnogu zna~ajni dejci od

na{ata istorija. Za seto toa toj pi{uvaso ~ista misla, otvoreno srce, bez om-raza i bez kompleksi. Jazikot e jasen,~ist, sve` i `iv.

Hobi na Bogoja e i kalemarstvoto.Toj go usovr{il ova svoe hobi so koe sezanimava u{te kako dete. Od semki nadivi plodovi toj pravi rasad koj gokalemi so plodni drvja koi davaatkvalitetni plodovi. Na svojot malimot vo selo Sowe (kade {to e roden)toj ima mala ku}a so mnogu cve}e za koese gri`i negovata sopruga Bona. Dol-gogodi{nata praksa i iskustvo go nau-~ile koga koja semka se sadi, kolku vo-da i |ubre i treba i koga se presaduva.Sekoj posetitel na negoviot imot edobredojden, po~esten so kafe i ovo-{je od negovoto proizvodstvo i is-praten so ubav zbor.

Na krajot na pretstavuvaweto na Bo-goja Jovanovski, prisutnite bea po-~esteni so ubavi jabolka i orevi od ne-govoto proizvodstvo. V. Topalovska

Bogoja Jovanovski, penzioner od ZP Kisela Voda

Poet i kalemar

Ako vo KUD "\oko Simonovski“ priZP Kumanovo barame ~lenovikoi se od samoto osnivawe, ne-

somneno toa se Dobrila i Rusomir Ja-nevski. Na dvajcata prvite aktivnostii ~ekori im bile vo folklorot, solesnotija, vedrina, nasmeani i sekojpat raspolo`eni za razni anegdoti, asvojata vedrina ja prenesuvale naostanatite vo ansamblot. Dobrilapodocna stanala ~lenka na horot iizvornata pea~ka grupa kade svoiteglasovni kvaliteti gi potvrdila ikako solo peja~ka na mnogu mani-festacii. Redovni se na probite, kakovelat du{ata da si ja ispolnat somuzika i igra, no i da se dru`at sopenzionerite. Rusomir pak pokrajfolkorot, u{te e i pretsedatel naKomisijata za sport i rekreacija,rakovoditel na ekipata za pikado priZP, no i glumec vo site dosega{nipretstavi na Dramskata rabotilnica.Kako glumec nemal problem da odigrai dve ulogi vo dramata "Len~e Kuma-nov~e” (Dose i tatko mu ~orbaxija), ilipak pijanica vo "Pe~albari”. Kogasportot e vo pra{awe, vlo`uva trud,se zalaga i planira do najmal detal,ni{to ne prepu{ta na slu~ajnost natreninzite, a posebno pred natpreva-rite. Zaedno u~estvuvale na mnogumanifestacii koi gi prireduva KUDkako pred kumanovskata publika, voRepublikata, no i pred publikata voSofija, Zrewanin, Ni{, \akovo, Var-na, Leskovac. Mnogu zaedni~ki foto-grafii od tie patuvawa, mnogu spome-ni, i kako {to velat va`no e sekojd-nevno da si aktiven, denot da e ispol-net. Me|u tie sliki edna e od ponovdatum - dvajcata slikani, a pred nivtorta na koja ima napi{ano “50 -SRE]NA GODI[NINA”. Velat deka odmiqeto na sudbinata ne mo`e da seizbegne, pa taka i niv gi spoila sudbi-nata pred pedeset godini do dendenesda se zaedno. Dobronamernici bi pra-{ale, ima li tajna za taka dolg harmo-ni~en `ivot. Tie velat deka so nekol-ku re~enici tolku godini `ivot ne mo-`e da se iska`e, no se se}avaat kakobilo koga se zaqubile i re{ile da sezemat. Dale~nata 1963 godina kako{to bilo obi~aj Rusomir oti{ol domakaj Dobrila od tatko i da ja pobara damu stane `ena. Taa imala postara ses-tra koja u{te ne bila ma`ena i tatkoim, pravejki se deka ne razbira se"soglasil” da mu ja dade rakata na pr-

vata }erka. Vo toa vreme nezamislivobilo pomalata sestra da se ma`i prvai da ja "preredi” postarata. Upornostai re{enosta da se zemat iako bila ma-loletna go "omeknalo srceto” na tat-koto i taka tie so negov blagoslov sezemle, a posle tolku godini proslavi-ja ZLATNA SVADBA. Odbele`uvawetona takov jubilej sekoga{ predizvikuvagolemi emocii i se}avawe za minato-to, zaedni{tvoto so familijata ibliskite prijateli. Imaat dve vozra-sni deca, stanaa baba i dedo na trivnuci na koi se gordi, a o~ekuvaat ipravnu~e. Dobrila - Bine (kako ja vi-kaat site), blaga, tivka, so milozlivglas, rakotvorna i posvetena na seme-jstvoto i ku}ata, sekoga{ e podgotvenaod srce i du{a da zapee i da zaigra.Kako rekoa, deka, dodeka zdravjeto islu`i }e bidat redovni ~lenovi naDru{tvoto, }e gi koristat mo`nostitekoi gi pru`a Zdru`enieto i }e bidataktivni u~esnici.

Slavica Lamba{a

Dobrila i Rusomir Janevski od ZP Kumanovo

Pedeset godini vo bra~na harmonija

KaldrmaPod zvezdeno neboi mese~ina jasnaDremliva si spomnuvaKaldrmata stara,za tajnite {epoteniOd moite li~niergeni vqubeni sre}ni.Itaj}i po kaldrmataniz sokaci tesniSo polno}na serenada qubenata od sonda se razbudiSrce od qubovda i zaludiEj kaldrmokaldrmo stara.

Trajanka Stoilkovska

ZP \or~e Petrov

Humanost i solidarnost na delo