Document Freedom Day 2009

“In Contact met de Overheid via Open Formaten”

Baarn, 21 maart 2009

Fabrice Mous – programmabureau NOiV

8NOiV bouwt mee aan de e-overheid

NOiV

Programma

Begrippen en context

ODF dubbele verplichting

Stand van zaken / monitor

Vragen

~ 30 mins

Begrippen en context

# 1

Interoperabiliteit (EIF)"Interoperability means the ability of information and

communication technology (ICT) systems and of the business processes they support to exchange data and to enable the sharing of information and knowledge".

European Interoperability Framework, IDABC 2004

European Communities. (2004). European Interoperability Framework http://europa.eu.int/idabc/en/document/3761

Interoperabiliteit (NOiV)

“Het Kabinet spreekt van interoperabiliteit als het vermogen van (informatie)systemen om op elektronische wijze gegevens en informatie te kunnen uitwisselen binnen en tussen organisaties.“

Actieplan 'Nederland Open in Verbinding', 2007

Nederland Open in Verbinding, Een actieplan voor het gebruik van Open Standaarden en Open Source Software bij de (semi-)publieke sector, 2007

# 2

1.Free Redistribution2.Source Code3.Derived Works4.Integrity of The Author's Source Code5.No Discrimination Against Persons or Groups6.No Discrimination Against Fields of Endeavor7.Distribution of License8.License Must Not Be Specific to a Product9.License Must Not Restrict Other Software10.License Must Be Technology-Neutral

http://www.opensource.org/docs/definition.php

Open source software

● Goedgekeurde licentie Open Source Initiative (OSI)

● Kenmerken

● Vrije en eenvoudige toegang tot broncode● Licentiemodel regelt gebruik en IPR

– geen restricties op inzage en gebruik– vrije vermenigvuldiging, aanpassing en

verspreiding

Nederland Open in Verbinding, Een actieplan voor het gebruik van Open Standaarden en Open Source Software bij de (semi-)publieke sector, 2007

# 3

✔ gepubliceerd en vrijelijk beschikbaar (nominale bijdrage)

✔ vastgesteld op basis van een open beslissingsprocedure en belegd bij een non-profit organisatie

✔ intellectueel eigendom royalty-free beschikbaar gesteld

✔ vrij hergebruik

Nederland Open in Verbinding, Een actieplan voor het gebruik van Open Standaarden en Open Source Software bij de (semi-)publieke sector, 2007

"The name is not the thing named."Gottlob Frege (1848-1925)

Definities, definities ... definities

InteroperabiliteitEuropean Interoperability Framework

http://europa.eu.int/idabc/en/document/3761

Open soure softwareOpen Source Definition

http://www.opensource.org/docs/definition.phpWebsite NOiV

http://www.noiv.nl/wat_is_open_source_software

Open standaardenEuropean Interoperability Framework

http://europa.eu.int/idabc/en/document/3761website NOiV

http://www.noiv.nl/wat_zijn_open_standaarden

Open source software @ Tweede Kamer

● 1999 – Ursie Lambrechts (D66)

● kamervragen open source software

● Europees perspectief > concurrentiepositie

Onderzoek

● zomer 2002

● kabinet Kok II

● onderzoek welke wijze bevordering OS en OSS

● resultaat: programma OSOSS (2003)

Motie Vendrik

● november 2002

● kabinet Balkenende I

● unaniem aangenomen door Tweede Kamer

● Nederland koploper!

MOTIE VAN HET LID VENDRIK C.S.

Voorgesteld 20 november 2002

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,constaterende, dat software een cruciale rol speelt in de kennissamenleving; voorts constaterende, dat de aanbodzijde van de softwaremarkt op dit moment sterk geconcentreerd is en het veranderen van leverancier vaak hoge overstapkosten met zich brengt; van mening, dat dit de mededinging beperkt en de samenleving niet optimaal profiteert van de mogelijkheden die software biedt; verzoekt de regering zich maximaal in te zetten om hier verbetering in aan te brengen;

verzoekt voorts de regering ervoor te zorgen dat in 2006 alle door de publieke sector gebruikte software aan open standaarden voldoet; verzoekt voorts de regering actief de verspreiding en ontwikkeling van software met een open broncode (open source software) in de publieke sector te stimuleren en hiervoor concrete en ambitieuze doelstellingen te formuleren, en gaat over tot de orde van de dag,

Vendrik

Stuger, Netelenbos, Gerkens, Giskes, Jense, Van Dijke, Hessels

Tweede Kamer, Vergaderjaar 2002/2003, 28600 XIII, nr 30.

MOTIE VAN HET LID VENDRIK C.S.

Voorgesteld 20 november 2002

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,constaterende, dat software een cruciale rol speelt in de kennissamenleving; voorts constaterende, dat de aanbodzijde van de softwaremarkt op dit moment sterk geconcentreerd is en het veranderen van leverancier vaak hoge overstapkosten met zich brengt; van mening, dat dit de mededinging beperkt en de samenleving niet optimaal profiteert van de mogelijkheden die software biedt; verzoekt de regering zich maximaal in te zetten om hier verbetering in aan te brengen;

verzoekt voorts de regering ervoor te zorgen dat in 2006 alle door de publieke sector gebruikte software aan open standaarden voldoet verzoekt voorts de regering actief de verspreiding en ontwikkeling van software met een open broncode (open source software) in de publieke sector te stimuleren en hiervoor concrete en ambitieuze doelstellingen te formuleren, en gaat over tot de orde van de dag,

Vendrik

Stuger, Netelenbos, Gerkens, Giskes, Jense, Van Dijke, Hessels

Tweede Kamer, Vergaderjaar 2002/2003, 28600 XIII, nr 30.

MOTIE VAN HET LID VENDRIK C.S.

Voorgesteld 20 november 2002

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,constaterende, dat software een cruciale rol speelt in de kennissamenleving; voorts constaterende, dat de aanbodzijde van de softwaremarkt op dit moment sterk geconcentreerd is en het veranderen van leverancier vaak hoge overstapkosten met zich brengt; van mening, dat dit de mededinging beperkt en de samenleving niet optimaal profiteert van de mogelijkheden die software biedt; verzoekt de regering zich maximaal in te zetten om hier verbetering in aan te brengen;

verzoekt voorts de regering ervoor te zorgen dat in 2006 alle door de publieke sector gebruikte software aan open standaarden voldoet verzoekt voorts de regering actief de verspreiding en ontwikkeling van software met een open broncode (open source software) in de publieke sector te stimuleren en hiervoor concrete en ambitieuze doelstellingen te formuleren, en gaat over tot de orde van de dag,

Vendrik

Stuger, Netelenbos, Gerkens, Giskes, Jense, Van Dijke, HesselsTweede Kamer, Vergaderjaar 2002/2003, 28600 XIII, nr 30.

Verantwoording beleid

oktober 2006 schriftelijke beantwoording minister EZ

maart 2007 algemeen overleg Tweede Kamer staatssecretaris EZ

Toezegging Kabinet

“Voor Prinsjesdag krijgt de Kamer een uitgebreide brief met een analyse en

stappenplan”

Vendrik

“Een fors tandje bij ...”

17-09-2007(1 dag voor Prinsjesdag)

Actieplan “Nederland Open in Verbinding”

http://www.noiv.nl/noiv/

analyse

... op meerdere niveau's

doelstellingen

Van plan naar uitvoering

Open standaarden

actielijn 1-6

Open source software

actielijn 7-9

Flankerende acties

actielijn 10-17

Beleidsaccenten

toepassing open standaarden ‘comply-or-explain’

implementatiestrategieën aanbesteding, inkoop en gebruik

invoering Open Document Format

een dubbele verplichting

Wat is ODF?

ODF (OpenDocument Format) is een door ISO gepubliceerde open standaard voor het bewaren en uitwisselen van tekstbestanden, rekenbladen, grafieken en presentaties.

ODF dubbele verplichting?

Verplichting tot ondersteuning

Verplichting gebruik ODF in nieuwbouw en verbouw software

Ondersteuningsverplichting

Citaat

Rijksdiensten ondersteunen vanaf april 2008, naast de huidige bestandsformaten, ODF voor lezen, schrijven en uitwisselen van documenten. Mede overheden en overige instellingen volgen zo snel mogelijk, doch uiterlijk december 2008.

Nederland Open in Verbinding, Een actieplan voor het gebruik van Open Standaarden en Open Source Software bij de (semi-)publieke sector, 2007

“Rijksdiensten ondersteunen vanaf april 2008, naast de huidige bestandsformaten, ODF voor lezen, schrijven en uitwisselen van documenten. Mede overheden en overige instellingen volgen zo snel mogelijk, doch uiterlijk december 2008.”

Citaat (focuspunt 1)

Rijksdiensten

Onder Rijk vallen de ministeries bestaande uit:

● kerndepartementen

● rijksdiensten

● agentschappen (maar geen ZBO's)

Medeoverheden

Tot mede-overheden worden gerekend:

gemeenten

provincies

waterschappen

ZBO's en semi-publieke instellinge in sectoren zorg, onderwijs en sociale zekerheid

“Rijksdiensten ondersteunen vanaf april 2008, naast de huidige bestandsformaten, ODF voor lezen, schrijven en uitwisselen van documenten. Mede overheden en overige instellingen volgen zo snel mogelijk, doch uiterlijk december 2008.”

Citaat (focuspunt 2)

Ondersteunen (van ODF)

minimale vereisten

Via (1) een conversie-tool, (2) een plugin of (3) een toepassing

Alternatief voor bewerkbare documenten aangeboden op websites

Ondersteunen (van ODF)

aanvullende vereisten

huisstijl en sjablonen

ODF-versies standaarddocumenten

ODF-versies documenten op intranet

ODF-ondersteuning in backendsystemen

“Rijksdiensten ondersteunen vanaf april 2008, naast de huidige bestandsformaten, ODF voor lezen, schrijven en uitwisselen van documenten. Mede overheden en overige instellingen volgen zo snel mogelijk, doch uiterlijk december 2008.”

Citaat (focuspunt 3)

ODF = nevenschikkend

ODF is niet het standaard documentformaat

ODF wordt naast bestaande documentformaten ondersteund

Verplichting ODF in opdrachten en aanbestedingen

'Comply or Explain'(CorE)

Over CorE

rijksbrede instructie per 1 april 2008

maatregel gepubliceerd en geaccordeerd door EC

gepubliceerd in Staatscourant 21 november 2008

overheden zelf verantwoordelijk voor toepassing CorE

< € 50.000,- dan gebruik open standaarden basislijst

http://www.forumstandaardisatie.nl/fileadmin/OVOS/Instructie_rijksdienst_bij_aanschaf_ICT.pdf

Basislijst open standaarden

lijst met open standaarden

Forum Standaardisatie stelt voor/vast

uitbreiding lijst 2 keer per jaar

inzet open standaarden niet op basislijst

basislijst open standaarden @ http://www.forumstandaardisatie.nl/lijst-open-standaarden/http://www.forumstandaardisatie.nl/fileadmin/OVOS/OS_Leidraad_beoordeling_standaarden.pdf

Kortom ...

Gebruik open standaarden nu verplicht bij ICT-opdrachten en

aanbestedingen!!

Dus ...

... open source software als voorkeur

... open standaarden als norm

NOIV monitor

“The more extensive a man's knowledge of what has been done, the greater will be his power of knowing

what to do."

Benjamin Disraeli (1804 - 1881)

Meer informatie

Actieplan 'Nederland Open in Verbinding' http://www.noiv.nl/noiv

ODF @ 'Nederland Open in Verbinding' http://www.noiv.nl/odf

Bureau Forum Standaardisatie http://www.forumstandaardisatie.nl

Vragen?

Document Freedom Day 2009

“In Contact met de Overheid via Open Formaten”

Baarn, 21 maart 2009

Fabrice Mous – programmabureau NOiV