DOMINIMI I BOTËS

PJ1(PËRMBLEDHJE)

Dominimi i BotësDominimi i Botës është vendosja e një qeverie në të

gjithë botën,që kontrollon çdo cep të saj.Shumë vende e kanë provuar t'ia arrijnë por nuk ia kanë dalë mbanë.Më afër këtij qëllimi ka qenë Perandoria Mongole e cila në kulmin e fuqisë zotëronte 1/3 e territorit të botës.Vendet që kanë provuar të dominojnë Botën janë:Perandoria e Aleksandrit të Madh, Perandoria Romake,Kalifati Arab,Perandoria Mongole, Perandoria Inkase, Perandoria Osmane, Perandoria Spanjolle, Perandoria Franceze, Perandoria Britanike, Perandoria Japoneze, Perandoria Naziste, Bashkimi Sovjetik, Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Perandoria e Aleksandrit të MadhAleksandri i Madh krijoi të parën perandori botërore.Për 10

vjet me radhë Aleksandri pushtoi territore nga Maqedonia në Indi.Beteja më e famshme është ajo kundër Darit të Persisë të cilin ai e mundi.Por pas vdekjes së Aleksandrit perandoria e krijuar prej tij u shpërbë.

Perandoria RomakeKjo perandori u krijua pas rënies së perandorisë së

Aleksandrit.Në kulmin e fuqisë së saj kjo perandori shrihej në brigjet e Detit Mesdhe,në Ballkan,në Gali,nëIberi,në Britani dhe në Lindjen e Mesme.Perandoria Romake nisi në kohën e perandorit Jul Çezari.Pas tij do të vinte Augusti perandori më i madh i perandorisë.Pas këtyre të dyve Roma u dobësua dhe një listë perandoresh të paaftë udhëhoqën vendin derisa perandoria e perëndimit do të rrëzohej në vitin 476.Perandoria Bizantine e cila ishte pjesa e mbetur nga perandoria u rrëzua ne shek.15 nga Perandoria Osmane.

Shtrirja e Perandorisë Romake gjatë kulmit të sundimit të saj

Kalifati ArabKalifati Arab shtrihej në Lindjen e Mesme,Afrikën

Veriore dhe Gadishullin Iberik.Kalifati rezistoi disa shekuj.

Perandoria MongolePerandoria Mongole u krijua nga Xhenxhis Kani.Ai

krijoi një ushtri të frikshme dhe të pamposhtur.Nën udhëheqjen e tij u krijua shteti më i madh i botës ne histori me afro 33 milion km katror tokë qe është sa dyfishi i sipërfaqes së Rusisë që është vendi më i madh i botës.Kjo perandori rezistoi shume pak pas vdekjes së Xhenxhis Kanit.

Perandoria InkasePerandoria Inkase shtrihej në pjesën më të madhe të

Amerikave duke u bërë kështu një Superperandori.

Perandoria OsmanePerandoria Osmane në kulmin e fuqisë së saj shtrihej

në territoret e mëparshme të Bizantit dhe Kalifatit.Kjo perandori u krijua ne shek.14 dhe perfundoi ne shek.20.

Perandoria SpanjolleKjo perandori u krijua nga pushtimi i tokave të reja të

zbuluara.Në kulmin e fuqisë së kësaj perandorie thuhej:Dielli nuk perëndon kurrë në Perandorinë Spanjolle.

Perandoria FrancezeKjo perandori u krijua nga Napoleoni.Ai pushtoi të

gjithë Europën,Lindjen e Mesme dhe Afrikën Veriore.Humbja që ktheu luftën ishte në Rusi ku Napoleoni humbi 600 mijë ushtarë.Pas kësaj humbje perandoria e tij nuk e mori më kurrë veten.

Perandoria BritanikePerandoria Britanike është përpjekja e dytë më e madhe për

dominimin e botës pas Perandorisë Mongole.Por ndryshe nga Mongolia,Perandoria Britanike rezistoi shume gjate bile ekziston edhe sot.Kulmi i fuqise se ketij shteti ishte gjate sundimit te Mbretëreshës Viktoria.

Perandoria JaponezeKjo perandori u krijua në Azi.Japonezët kërkonin të krijonin

perandorinë e Diellit.Por ëndrra e tyre u shua në vitin 1945 kur Japonia nënshkroi kapitullimin pas hedhjes se bombës atomike.

Perandoria NazisteNazistët ishin shumë prane dominimit të

Botës.Italia dhe Japonia,dy aleatët e Gjermanisë po fitonin në cdo front.Gjermanët ishin vetëm 50 km larg Moskës.Pikerisht ne Moskë ndodhi kthesa e madhe.Gjermania së bashku me 400 mijë ushtarë kapitulloi ne Rusi.Ishte humbja më e rëndë pas asaj të Napoleonit.Pas kësaj humbje fati i luftës u bë i qartë.

Bashkimi SovjetikBashkimi Sovjetik krijoi nje perandori të madhe pas

lufte.Ajo shtrihej ne Europën Lindore,Kinë,Kore e Veriut,Vietnam,Afrikë dhe Kubë.Kulmin kjo perandori e pati në kohën e Stalinit.Pas Stalinit erdhën Hrushovi,Brezhnjevi dhe Gorbaçovi.

Shtetet e Bashkuara të AmerikësSHBA-të janë sot e vetmja Superfuqi dhe Perandori

Botërore.Perandoria e tyre është krijuar nga lufta dhe jo nga dominimi ekonomik si pretendohet .Megjithëse zyrtarisht SHBA nuk njihet si zotëruese e botës faktikisht SHBA nuk ka ndikim të madh në të gjithë botën përfshirë edhe Rusinë.Neë York konsiderohet kryeqyteti i Botës ndërsa Presidenti i SHBA-ve cilësohet Presidenti i Botës.SHBA ka ndërhyrë ushtarakisht në Vietnam,Irak dhe Afganistan.Megjithatë BE është shumë herë më e fuqishme se Shba-ja

Aeroplanët bombardues duke hedhur bomba mbi Japoni

Sovjetikët në Berlin.Kjo shënoi kapitullimin dhe humbjen e luftës nga nazistët

VAZHDON…