Download - ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ: Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Ελληνική Βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ ,Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006

1

ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ:Η ΕΛΛΑΔΑ

ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Γκίκας Α. Χαρδούβελης

Συνέδριο ΤΕΕ

Αθήνα, 4 Ιουλίου 2006


2

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Η οικονομική δραστηριότητα σήμερα Η σχετική πορεία Ελλάδας-ΕΕ-ΗΠΑ την τελευταία 40-ετία Διαδικασία Λισσαβόνας: Ποιες πολιτικές έχουν προτεραιότητα;

Αναβάθμιση παραγωγικών συντελεστών: Τεχνολογία, εκπαίδευση

Διαρθρωτικές αλλαγές: • Περισσότερος ανταγωνισμός, ιδιαίτερα στις υπηρεσίες• Μεγέθυνση επιχειρήσεων• Διευκόλυνση της επιχειρηματικότητας• Ευελιξία στην αγορά εργασίας: Ενδείκνυται;

Σημαντική η χρονική σειρά των διαρθρωτικών αλλαγών: Πρώτα στις αγορές αγαθών και υπηρεσιών

Η Ελλάδα πρέπει να γίνει πιο ανταγωνιστική σε τομείς που έχει συγκριτικά πλεονεκτήματα

Το σημερινό περιβάλλον είναι ευνοϊκό για τις ελληνικές επιχειρήσεις


3

Καλή εποχή: Παγκόσμιοι ρυθμοί ανάπτυξης υψηλότεροι του μέσου όρου

της 30-ετίαςΕτήσιος ρυθμός ανάπτυξης (PPP) της

παγκόσμιας οικονομίας

0

1

2

3

4

5

6

1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006

%

2005f: 4,3

2006f: 4,5

2007f: 4,3

ConsensusΠροβλέψεις

Μ.Ο. 1974-2004 = 3,4

*


4

Καλή εποχή: Διαφοροποιημένες οι πηγές ανάπτυξης

… όμως, ουραγός η ΕυρώπηΠοσοστά συμβολής

στο παγκόσμιο ΑΕΠ (%)

Τρέχουσες

τιμέςPPP

ΗΠΑ 28,3 19,9

ΕΕ-12 21,2 14,4Ιαπωνία 9,5 6,2Λατινική Αμερική 6,1 7,4

Κίνα 5,4 16,1Κεντρική & Ανατ. Ευρώπη

2,8 3,3

Ινδία 1,8 6,0

Ελλάδα 0,5 0,4

2,02,9 3,3 3,5

4,35,2

7,3

9,5

0

2

4

6

8

10

ΕΕ-12 Ιαπωνία ΗΠΑ Ελλάδα ΛατινικήΑμερική

Κεντρική& Ανατ.Ευρώπη

Ινδία Κίνα

Ρυθμός ανάπτυξης για το 2006%


5

Εντεινόμενη η παγκοσμιοποίηση: Διασυνοριακές κινήσεις αγαθών και

κεφαλαίων

7,9

8,8

10,5

13,1

10,0

12,0

6

7

8

9

10

11

12

13

14

1989 1992 1995 1998 2001 2004

Όγκος παγκόσμιας αγοράς συναλλάγματος ως πολλ/σιο παγκόσμιου ΑΕΠ

%

50,5%

53,7% 54,0%

57,5%

62,0%

45%

50%

55%

60%

65%

1992 1995 1998 2001 2004

% Διασυνοριακών Συναλλαγών στην Παγκόσμια Αγορά Συναλλάγματος

Διεθνές εμπόριο ως ποσοστό παγκόσμιου ΑΕΠ

15

25

35

45

1970 1974 1978 1982 1986 1990 1994 1998 2002

%

1995 - 2005: Ετήσια αύξηση Αξίας Εμπορίου 13,5% Ετήσια αύξηση ονομαστικού ΑΕΠ 6,2%

2005


6

Συγκριτική πορεία βιοτικού επιπέδου

Βιοτικό επίπεδο σε μονάδες αγοραστικής δύναμης (PPP)

5060708090

100110120130140150

1960 1966 1972 1978 1984 1990 1996 2002Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή

ΗΠΑ

Ελλάδα

ΕΕ-15=100

2007


7

-0,8

0,3

2

0,7

0,3

2,1

1,0

0,7

1,7

0,6 0,6

1,6

1,1

0,8 0,8

-1

0

1

2

3

1961-1970 1971-1980 1981-1990 1991-2000 2001-2007

Ελλάδα

ΕΕ-15

ΗΠΑ

%

Μέση ετήσια αύξηση της απασχόλησης

Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Χαμηλά τα ποσοστά απασχόλησης στην Ευρώπη

και ιδιαίτερα την ΕλλάδαΠοσοστά απασχόλησης (% του ενεργού

πληθυσμού ηλικίας 15-64 ετών)

Πηγή: ΟΟΣΑ, 2006

60,3

65,4

71,574,5

73,1

77,6

46,2

57,8

65,6

40

50

60

70

80

90

Σύνολο Άνδρες Γυναίκες

Ελλάδα

ΕΕ-15

ΗΠΑ*

%

*Αναφέρεται σε άτομα ηλικίας 16-64 ετών


8

Αντίστροφη η πορεία της ανεργίαςμετά το 1980 σε ΗΠΑ, Ευρώπη

0

2

4

6

8

10

12

1960 1966 1972 1978 1984 1990 1996 2002

%

Μ.Ο Ανεργίας Ελλάδος: 6,3%

Ελλάδα

ΗΠΑ

ΕΕ-15

2007


9

Κλειδί ανάπτυξης η παραγωγικότητα Παραγωγικότητα ανά ώρα εργασίας

ΑΕΠ σε PPS ανά ώρα εργασίας σε σχέση με την ΕΕ-15

50

60

70

80

90

100

110

120

1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004Πηγή: Eurostat

EΕ-15 = 100

ΗΠΑ

Ελλάδα


10

Υψηλές οι επενδύσεις στην Ελλάδα

Επενδύσεις ως ποσοστό του ΑΕΠ(σε σταθερές τιμές)

12

17

22

27

32

37

1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή

ΗΠΑ

ΕΕ-15

Ελλάδα

%


11

Διαδικασία Λισσαβόνας Στόχος η αναβάθμιση των παραγωγικών συντελεστών με

έμφαση την τεχνολογία και την εκπαίδευση Στόχος και η παραγωγικότητα, με έμφαση τις

διαρθρωτικές αλλαγές: Περισσότερος ανταγωνισμός, ιδιαίτερα στις υπηρεσίες Διευκόλυνση επιχειρηματικότητας Μεγέθυνση επιχειρήσεων (Ευελιξία στην αγορά εργασίας: Ενδείκνυται;)

Επένδυση στα συγκριτικά πλεονεκτήματα μιας χώρας

…ΌΜΩΣ …

Αποτελεί απλό ευχολόγιο: Δεν επιβάλλονται ποινές για τη μη-επίτευξη των στόχων

Σκοπός κυρίως η αφύπνιση των πολιτικών ηγεσιών στα θέματα ανταγωνιστικότητας και απασχόλησης και η παρακολούθηση των βέλτιστων πρακτικών (ανοικτή μέθοδος συντονισμού, Εθνικά Σχέδια Δράσης, κλπ.)


12

Τεχνολογία: Προηγούνται οι ΗΠΑ …

Δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη(% του ΑΕΠ)

2,0

0,6

2,6

0

1

2

3

ΗΠΑ Ελλάδα ΕΕ-15

%

Πηγή: Eurostat

Τεχνολογική Ετοιμότητα – 65/117WEF 2005 (technological readiness)

1=τεχνολογική οπισθοδρόμηση, 7=μεταξύ των πρωτοπόρων

Χρησιμοποίηση ξένων τεχνολογιών - 33/117WEF 2005(prevalence of foreign technology licensing)

1=δεν είναι διαδεδομένη , 7= ένα σύνηθες μέσο για απόκτηση νέας τεχνολογίας

Ποιότητα των ιδρυμάτων επιστημονικής έρευνας - 67/117

WEF 2005(quality of scientific research institutions)1=δεν υπάρχουν, 7= τα καλύτερα στον τομέα τους διεθνώς

5,0

3,5

6,5

3

4

5

6

7


4,8

3,5

6,4

3

4

5

6

7


5,1

4,9

5,2

4,5

4,75

5

5,25

5,5



13

Τεχνολογία: … και η Ελλάδα ουραγός

WEF 2005-06

5,7

5,5

5,3

5

5,4

5,8


Διαθεσιμότητα επιστημόνων και μηχανικών – 21/117

(availability of scientists and engineers)1=μικρή , 7=μεγάλη διαθεσιμότητα

Επιτυχία κυβερνητικής πολιτικής στην προώθηση των τεχνολογιών πληροφορικής και

τηλεπικοινωνιών – 81/117(government success in ICT promotion)

1=καθόλου επιτυχημένη , 7=πολύ επιτυχημένη

4,2

3,4

4,6

3

3,5

4

4,5

5


Χρήση του διαδικτύου από επιχειρήσεις – 81/117

(extent of business Internet use)1=χαμηλή , 7=πολύ διαδεδομένη

Προσωπικοί υπολογιστές – 54/114(personal computers per 100 inhabitants, 2003)

38,8

8,2

68,8

5

20

35

50

65


4,9

3,0

6,4

2

3

4

5

6

7



14

Εκπαίδευση: Η Ελλάδα μειονεκτεί στην ποιότητα

WEF 2005-06

Εγγεγραμμένοι στην τριτοβάθμια εκπαίδευση – 7/117(gross tertiary enrollment rate, 2003)

Ποιότητα εκπαιδευτικού συστήματος – 69/117(quality of the educational system)

Κατά πόσο το εκπαιδευτικό σύστημα ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις μιας ανταγωνιστικής οικονομίας

1= καθόλου, 7=πολύ

59,3

74,2

83,2

50

60

70

80

90


%

4,6

3,4

4,9

3

4

5

6



15

Διαρθρωτικές αλλαγές: Έχει σημασία η σειρά προτεραιότητας

• Προτεραιότητα στις αγορές αγαθών και υπηρεσιών, αφού έτσι βελτιώνεται και η κατανομή εισοδήματος:

Ο ανταγωνισμός μειώνει τα υπερ-κέρδη και την ολιγο-πωλιακή δύναμη των επιχειρήσεων και των κλειστών επαγγελμάτων, ενώ αυξάνει τους μισθούς

Οι καταναλωτές ωφελούνται

Οι διαρθρωτικές αλλαγές πρέπει να ξεκινούν από το χώρο των αγορών διότι η παγκοσμιοποίηση την τελευταία 20ετία ωφελεί κυρίως το κεφάλαιο με μείωση του κόστους χρηματοδότησης, άνοιγμα των αγορών προϊόντων διεθνώς, μεταφορά παραγωγής σε χώρες με χαμηλά ημερομίσθια, κλπ.

• Στη συνέχεια, αλλαγές στην αγορά εργασίας με αρχικό στόχο το συνδυασμό ευελιξίας και ασφάλειας

• Στην Ελλάδα, δεν φαίνεται να ακολουθείται μια τέτοια σειρά


16

Αναγκαία η απελευθέρωση των υπηρεσιών στην Ελλάδα και την

Ευρώπη

Πόσο ελεύθερες είναι οι υπηρεσίες: Η έκταση των ρυθμίσεων

0

1

2

3

4

5

6

Τηλεπικοινωνίες Ταχυδρομεία Αερογραμμές Σιδηρόδρομος Οδικά Δίκτυα Εμπόριο ΕπιστημονικέςΥπηρεσίες

Ελλάδα ΕΕ-12 ΗΠΑ

0

Πηγή: ΟΟΣΑ, 2003

Σημ.: Οι δείκτες κυμαίνονται από 0-6. Όσο χαμηλότερη η τιμή του δείκτη τόσο χαμηλότερες οι ρυθμιστικές παρεμβάσεις


17

Το ύψος του εγχώριου ανταγωνισμού στην ενέργεια και τις

τηλεπικοινωνίες υπολείπεται


18

Αυξάνεται η απασχόλησηστον τομέα των υπηρεσιών

παγκοσμίως

12,4

3,81,6

22,4 24,521,0

65,271,7

77,4

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Πρωτογενής τομέας Δευτερογενής τομέας Τριτογενής τομέας

Σύνθεση απασχόλησης ανά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας

Ελλάδα (2005)

ΕΕ-15 (2003)

ΗΠΑ (2004)

%

18,0

4,51,8

23,3 26,5 23,6

58,7

69,174,6

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Πρωτογενής τομέας Δευτερογενής τομέας Τριτογενής τομέας

Σύνθεση απασχόλησης ανά κλάδο οικονομικής δραστηριότητας, 1998

Ελλάδα

ΕΕ-15

ΗΠΑ

%


19

Αυξάνεται παγκοσμίως το μερίδιο των Μ&Α στον τομέα των υπηρεσιών

25,7

0,2

0,4

4,3

0,9

3,5

5,0

9,1

16,5

34,6

25,531,4

0,2

0,6

1,5

2,4

4,7

5,6

12,3

15,6

0 5 10 15 20 25 30 35 40

Δημόσια Διοίκηση

Γεωργία-Αλιεία

Ορυχεία

Κατασκευές

Χονδρικό Εμπόριο

Λιανικό Εμπόριο

Μεταφορές,Επικοινωνία,Ενέργεια& Υγεία

Χρημ/κες υπηρεσίες

Υπηρεσίες

Μεταποίηση

Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή

ΗΠΑ

EE-25

%

Μερίδιο εξαγορών και συγχωνεύσεων ανά κλάδο δραστηριότητας της εταιρείας-στόχου

26,4

15,2

11,9

5,7

4,9

2,3

1,7

0,7

0,3

31,0

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

Δημόσια Διοίκηση

Γεωργία-Αλιεία

Ορυχεία

Κατασκευές

Χονδρικό Εμπόριο

Λιανικό Εμπόριο

Μεταφορές,Επικοινωνία,Ενέργεια& Υγεία

Χρημ/κες υπηρεσίες

Υπηρεσίες

Μεταποίηση

1995

2005

%

2004Ευρώπη


20

Ελλάδα: Αυξάνεται το μερίδιο των υπηρεσιών στην οικονομική

δραστηριότητα


21

Στις υπηρεσίες οι νέοι Έλληνες επιχειρηματίες οδηγούνται από ευκαιρία,

όχι τόσο από ανάγκη


22

Ελλάδα: Απαιτείται πολιτική εξωστρέφειας και μεγέθυνσης των

ΜΜΕ

• Η Ελλάδα έχει το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό ΜΜΕ στην Ε.Ε. με 16,9%, μετά την Ιρλανδία που έχει ποσοστό 17,7%.


23

Αισιοδοξία για το μέλλον των ΜΜΕ, αλλά ανησυχητική η μη υιοθέτηση σύγχρονων

τεχνικών διοίκησηςΜελέτη Εταιρείας GPO, 12/2005


24

Μεγάλα τα εμπόδια στην επιχειρηματική δραστηριότητα στην

Ελλάδα (WEF 2005)

Ποσοστό απαντήσεων

Παράγοντες


25

Ανεργία και ευελιξία: Η ευρωπαϊκή εμπειρία

1993 2005ΗΠΑ 7 5,1

Ην. Βασίλειο 10 4,7Δανία 10 4,8Ολλανδία 6 4,7

Γαλλία 11 9,5Γερμανία 8 9,5Ιταλία 10 7,7Ισπανία 17 9,2

Χώρες που έγιναν διαρθρωτικές αλλαγές

Χώρες που δεν έγιναν διαρθρωτικές αλλαγές


26

Στην Ελλάδα μεγάλη ήδη η ευελιξίαστην αγορά εργασίας

Μεγάλες διαφορές στην αγορά εργασίας ανάμεσα σε:

Δημόσιο και ιδιωτικό τομέα

Μεγάλες και μικρές επιχειρήσεις

Νόμιμη και παράνομη εργασία

Τα επιδόματα ανεργίας δεν αποτελούν αντικίνητρο για εργασία

Η δυνατότητα ευκολότερης απόλυσης αποτελεί αίτημα των μεγάλων επιχειρήσεων. Αν επιτευχθεί, άραγε θα φέρει πολύ περισσότερες προσλήψεις και συνεπώς μείωση της ανεργίας; Η εμπειρική έρευνα δεν επιβεβαιώνει κάτι τέτοιο.


27

Πολιτική για το μέλλον: Η Ελλάδα πρέπει να επενδύσει στα δικά της συγκριτικά

πλεονεκτήματα

Πιστωτική Επέκταση στον Ιδιωτικό Τομέα % ΑΕΠ

33,738,1

55,6

65,1

75,673,8

82,086,3 88,1

95,3

20

30

40

50

60

70

80

90

100

1997 1999 2001 2003 2005

Ελλάδα ΕΕ-12

%


28

Τουρισμός: Ανάγκη στροφής προς την ποιότητα των

υπηρεσιών


29

Επίλογος: Ευνοϊκό το περιβάλλον για τις ελληνικές

επιχειρήσεις Ευνοϊκό διεθνές περιβάλλον:

Υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης σε όλη την υφήλιο και την ευρύτερη περιοχή Χαμηλός πληθωρισμός Ιστορικά χαμηλά επιτόκια, παρά την ανοδική τάσης τους

Ευνοϊκότερο περιβάλλον σήμερα στην Ελλάδα σε σχέση με το παρελθόν, αλλά πολλά ζητήματα χρονίζουν:

Σημαντικές ανισορροπίες, που εκδηλώνονται στον πληθωρισμό, το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, την ανεργία, τα δημοσιονομικά ελλείμματα και το δημόσιο χρέος

Η ΟΝΕ και η παγκοσμιοποίηση επιβάλλουν μια πιο ευέλικτη οικονομία και αποτελεσματικότερη δημοσιονομική πολιτική

Το μικρο-οικονομικό περιβάλλον δεν ωθεί τον υγιή ανταγωνισμό: Η γραφειοκρατία, οι συχνές αλλαγές στο φορολογικό αποτελούν σημαντικά εμπόδια

Η Ελλάδα πρέπει να επενδύσει στα συγκριτικά της πλεονεκτήματα Στροφή στον τομέα των υπηρεσιών Απαιτείται μεγαλύτερη ανταγωνιστικότητα σε κλάδους όπως ο τουρισμός Ο ανταγωνισμός σε υπηρεσίες κοινής ωφέλειας (ενέργεια,

τηλεπικοινωνίες) υποτονικός Πώς θα μεγεθυνθεί η ελληνική επιχείρηση ώστε να αντιμετωπίσει τον

παγκόσμιο ανταγωνισμό;

Download - ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ: Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Top Related