โครงการตดตามการฟนตวและการจดการแนวปะการงภายหลงปรากฏการณปะการงฟอกขาว
ป 2557
สถาบนนวตกรรมอทยานแหงชาตและพนทคมครอง กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช
พนทด าเนนการ
อทยานแหงชาตหมเกาะชมพร จงหวดชมพร
สถานท •เกาะงามใหญ •เกาะงามนอย •เกาะมาตรา •เกาะมะพราว •เกาะอแรด •เกาะละวะ •เกาะลงกาจว •เกาะกลา
อทยานแหงชาตหมเกาะอางทอง จงหวดสราษฎรธาน
สถานท •เกาะทายเพลา •เกาะหนดบ •เกาะววกนตง •เกาะสามเสา •เกาะสามเสาทศเหนอ •เกาะสามเสาทศ ตะวนออก
อทยานแหงชาตเขาแหลมหญา - หมเกาะเสมด จงหวดระยอง
สถานท •อาวพราว เกาะเสมด •อาวปลาตม เกาะเสมด •อาวกวหนาใน เกาะเสมด •อาวกวหนานอก เกาะเสมด •อางลงดา เกาะเสมด •เกาะจนทร •เกาะกฎ •เกาะคางคาง
อทยานแหงชาตหมเกาะชาง จงหวดตราด
สถานท •เกาะใบดง •อาวหวาย •เกาะยกษเลก •เกาะยกษใหญ •หนเกอกมา •เกาะเทยน •เกาะทองหลาง
อทยานแหงชาตหมเกาะสรนทร จงหวดพงงา
สถานท •เกาะสตอรค •อาวจาก •อาวเตา •อาวผกกาด •เกาะตอรนลา •อาวสเทพ •อาวไมงาม •หนแพ •เกาะปาชมบา
อทยานแหงชาตหมเกาะสมลน จงหวดพงงา
สถานท •หนมวนเดยว •อสออฟเอเดน •เวสออฟอเดน •หาดเลก •อาวไฟแวบ •อาวน าชย •อาวดานเหนอ
อทยานแหงชาตหาดเจาไหม จงหวดตรง
•เกาะกระดาน •เกาะเชอก •เกาะปลง
อทยานแหงชาตหมเกาะลนตา จงหวดกระบ
•เกาะรอก (หลกสยาม) •เกาะรอก (รองน า) •เกาะปลง (หนาหนวยพทกษ) •เกาะไหง •เกาะไหง (หนาหนวยพทกษ)
•เกาะบโหลนไมไผ •เกาะบโหลนเล •เกาะบโหลนดอน (เหนอ) •เหลาเหลยง
•หาดทรายขาว •หนงาม (ทศใต) •หนาหนวยพทกษฯ เกาะราว •อาวสอง •เกาะดงทศเหนอ
•เกาะดงทศใต •ทศตะวนออกแหลมตนหยงมะระ •เกาะแลน •เกาะตะเกยง (เหนอ) •เกาะตะเกยง (ใต)
อทยานแหงชาตหมเกาะเภตรา จงหวดสตล
อทยานแหงชาตตะรเตา จงหวดสตล
ภารกจงานส ารวจ
การส ารวจตดตามสถานภาพปะการงและปะการงวยออน
การส ารวจส ามะโนประชากรปลาในแนวปะการง
การส ารวจสตวไมมกระดกสนหลงในแนวปะการง
1.วธการส ารวจตดตามสถานภาพปะการง
ประเมนสถานภาพแนวปะการงโดยวธ Photo belt transect - โดยการวางเสนเทปยาว 30 เมตร จ านวน 3 เสน ( Transect) ขนานกบชายฝงบรเวณสถานส ารวจ ถายภาพจ านวน 60 ภาพ ตอ 1 เสน (ถายทกๆ 50 เซนตเมตร) ใหหางจากเสนเทปประมาณ 50-70 เซนตเมตร รวมเปน 180 ภาพ ซงมขอดคอ สามารถใหรายละเอยดขอมลสดสวนการปกคลมพนทและสภาพของแนวปะการงไดด ใชเวลาท างานใตน านอย
แนวเสนเทปทจะท าการส ารวจ
ถายภาพปะการงดานบนเสนเทป หางจากเทป 50 เซนตเมตร
วเคราะหเปอรเซนตปกคลมของปะการง ดวยโปรแกรม Coral Point Count with Excel extension : CPCe (Kevin E. Kohler, Shaun M. Gill, 2006) โดยการสมจดวเคราะหแบบก าหนดจดแนนอน (Fix point)) จ านวน 9 - 16 จดตอภาพขนอยกบความหลากหลายของชนดปะการงบรเวณสถานส ารวจ ความละเอยดของขอมลขนอยกบความตองการน าขอมลไปใช และความเชยวชาญของ ผวเคราะห ตวอยางภาพการวเคราะหขอมลดวยโปรแกรม CPCe
วธการวเคราะหเปอรเซนตการปกคลมของปะการง
การส ารวจปลาในแนวปะการง โดยใชวธการท าส ามะโนประชากรปลาดวยสายตา
เปนวธมาตรฐานทใชในการส ารวจประชากรปลาในแนวปะการงโดยใชนกด าน าทมความสามารถในการจ าแนกชนดปลา ท าการจ าแนกชนดและนบจานวนปลาตามแนวส ารวจ (transect line) ความยาว 30 เมตร จ านวน 3 แนวส ารวจตอสถาน โดยใชสายตามองไปขางหนาและแผกวางออกไปทางดานขางของแนวส ารวจทงซายและขวา ดานละ 2.5 เมตร ทงนจะท าการประเมนเฉพาะกลมปลาทสามารถมองเหนไดชดโดยไมพจารณาปลาขนาดเลกๆ
2. ส ารวจชนดและความชกชมของประชากรปลา โดยวธ การท าส ามะโนประชากรปลาดวยสายตา (Fishes Visual Census Technique)
2. ส ารวจชนดและความชกชมของประชากรปลา โดยวธ การท าส ามะโนประชากรปลาดวยสายตา (Fishes Visual Census Technique)
วธ Fishes visual census การท า Belt transect ความยาว 30 เมตร จ านวน 3 แนว ส ารวจปลาขางแนว
เทปดานซายและขวาดานละ 5 เมตร จดบนทกชนดและความชกชมของปลาและท าการสมจดส ารวจ (Spot check) การวเคราะหขอมล ความชกชมของชนดปลา คาดชนความหลากหลาย (Diversity Index) การเสนอผลการศกษา แบง 3 กลม 1. จดกลมปลาตามลกษณะการใชประโยชน 2. จดกลมปลาตามประเภทอาหารทปลากน 3. จดกลมปลาตามประเภททอยอาศย
ส ารวจดวยวธการด าน าโดยใชถงอากาศโดยการวางแนวลากเสนเทปส ารวจออกเปน 3 เสน ความยาวแตเสน 30 เมตร ระยะหางระหวางเสนเทปประมาณ 5 เมตร (ใชเสนส ารวจเดยวกบการส ารวจปะการง) ท าการส ารวจสตวไมมกระดกสนหลงของแตละเสนเทป โดยการมองไปทางซายและขวาของเสนเทปดานละ 2.5 เมตร ส ารวจและนบจ านวนชนดสตวไมมกระดกสนหลงในบรเวณดงกลาวและท าการจดบนทกชนดสตวไมมกระดกสนหลงทพบตลอดทงเสนส ารวจ
โดยมกลมประชากรสงมชวตทเปนกลมเปาประสงคของการส ารวจดงน ดาวมงกฎหนาม กงพยาบาล เมนทะเล หอยสงขแตร ปลงทะเล กงมงกร หมกยกษ หอยฝาเดยว (Drupella sp.) กลปงหา ดอกไมทะเล ปะการงออน ทากเปลอย หอยมอเสอ
3. ส ารวจสตวไมมกระดกสนหลงโดยวธ Invertebrate Belt Transect
ผลการศกษาปะการง อทยานแหงชาตหมเกาะสรนทร ป 2557
สภาพแนวปะการงหลงการเกดปรากฏการณปะการงฟอกขาว
สวนใหญมแนวโนมการฟนตวอยางตอเนอง เมอเปรยบเทยบกบชวงแรกทเกดการฟอกขาว แตบางพนทจะม Corallimorph และสาหรายขนปกคลมอยเตมพนท โดยสถานอาวเตา เกาะสรนทรใต เปนสถานทมปะการงมชวตครอบคลมพนทมากทสด เทากบ 25.93 เปอรเซนต สถานทมปะการงมชวตนอยทสด คอ หนแพ/หนกอง เทากบ 1.80 เปอรเซนต
0102030405060708090
100
2552 2553 2554 2555 2556 2557
พนทป
กคลม
ปะกา
รงมช
วต (%
) เปอรเซนตพนทปกคลมปะการงมชวต
องคประกอบในแนวปะการงแตละสถาน ป 2557
0102030405060708090
100
เกาะสตอรค อาวแมยาย อาวผกกาด อาวสเทพ หนแพ/หนกอง
สดสว
นปกค
ลมพน
ท (%
)
อนๆ
เศษซากปะการง
ทราย
สาหรายทะเลขนาดใหญ
พรมทะเล
ฟองน า
กลปงหา
ปะการงตาย
ปะการงมชวต
0102030405060708090
100
หนมวนเดยว เวสออฟอเดน อาวไฟแวบ
สดสว
นปกค
ลมพน
ท (%
)
อนๆ
เศษซากปะการง
ทราย
สาหรายทะเลขนาดใหญ
พรมทะเล
องคประกอบในแนวปะการงแตละสถาน ป 2557
58.99
20.83
38.25 44.07
55.81 52.9
16.32
79.17
38.81 36.62 29.62 33.08
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
กอนการฟอกขาว พ.ศ. 2553 (ชวงฟอกขาว) พ.ศ. 2554 พ.ศ. 2555 พ.ศ. 2556 พ.ศ. 2557
เปอรเซนตปะการง
เปรยบเทยบภาพรวมสถานภาพปะการงอทยานแหงชาตตะรเตา
21.67 24.14
29.71
40.78 43.41
y = 6.013x + 13.90 R² = 0.948
0.005.00
10.0015.0020.0025.0030.0035.0040.0045.0050.00
พ.ศ. 2553 (ชวงฟอกขาว)
พ.ศ. 2554 พ.ศ. 2555 พ.ศ. 2556 พ.ศ. 2557
เปอรเซนตปะการง
แนวโนมการฟนตวของปะการงในอทยานแหงชาต อนดามนตอนลาง
แสดงปะการงมชวตปกคลมพนท อทยานแหงชาตหมเกาะชาง จงหวดตราด
0
10
20
30
40
50
ปะการงมชวต ปะการงตาย ซากปะการง ฟองน า ทราย หน
การป
กคลม
พนท
(รอ
ยละ)
สถานภาพปะการงออน
• สภาพปะการงออนบรเวณหนมวนเดยว มแนวโนมลดลง
• ไมทราบสาเหตทชดเจน • ปะการงออนทเปน endemic และ
rare species ยงคงปรากฏในพนท
สถานภาพของปะการงออนบรเวณกองหนแฟนตาซ
- เปนพนทปดเพอฟนฟและเปนแหลงพอแมพนธตงแตเดอน พ.ย.ป 2543 - บรเวณผนงกอนหนมการเปลยนแปลงจากเดม จากเดมทปะการงออนกลมใน
บรเวณนเปนปะการงออนตนวน (Dendronephthya spp.) ขอมลจากการประเมนครงลาสดพบวาปะการงออนกลมเดนเปลยนเปนชนด Scleronephthya sp.
ผลการศกษา
1. จ านวนและชนดของปลา 238 ชนด 104 สกล 38 วงศ ปลากลมเดน ไดแก ปลานกขนทองในวงศ Labridae (43 ชนด 22 สกล) กลมรองลงมา ไดแก ปลาสลดหนในวงศ Pomacentridae (29 ชนด 10 สกล) ปลาผเสอในวงศ Chaetodontidae (20 ชนด 4 สกล) ปลานกแกวในวงศ Scaridae (17 ชนด 4 สกล)
1. จ านวนและชนดของปลา อทยานแหงชาตหมเกาะสมลน
สถานศกษา จ านวนชนด ปลาชนดเดน
SML.1 หาดเลก เกาะส 56 ชนด 39 สกล 17 วงศ ปลาสลดหนชนด Pomacentrus moluccensis ปลาอมไขชนด Apogon cyanosoma
SML.2 West of Eden 45 ชนด 28 สกล 11 วงศ สลดหนชนด Pomacentrus chrysurus ปลาสลดหนชนด Chromis ternatensis
SML.3หนมวนเดยว 54 ชนด 36 สกล 15 วงศ ปลาสลดหนชนด Chromis weibeli, ปลาทองชนด Pseudanthia squamippinis
SML.4 East of Eden 79 ชนด 54 สกล 22 วงศ ปลากะรงจวชนด Pseudanthias squamippinis ปลากลวยชนด Pterocaesio pisang
SML.5 อาวไฟแวบ 54 ชนด 34 สกล 16 วงศ ปลาสลดหนชนด Chromis flavipectoralis, ปลาสลดหนชนด Chrysiptera rollandi,
ML.6อาวน าชย 70 ชนด 43 สกล 20 วงศ ปลาสลดหนชนด Chromis dimidiatus ปลาสลดหนชนด Pomacentrus lepidogenys
สถานศกษา จ านวนชนด ปลาชนดเดน
SR.1อาวไมงาม 53 ชนด 36 สกล 18 วงศ ปลาอมไข Apogon sp.
SR.2 อาวแมยาย 54 ชนด 26 สกล 14 วงศ ปลาสลดหนชนด Pomacentrus lepidogenys
SR.3 อาวจาก 52 ชนด 35 สกล 12 วงศ ปลาสลดหน (Pomacentrus lepidogenys)
SR.4 เกาะสตอค 44 ชนด 29 สกล 13 วงศ ปลากลวยชนด Pterocaesio chrysozona
SR.5 อาวผกกาด 64 ชนด 38 สกล 18 วงศ ปลากลวยชนด Pterocaesio chrysozona
SR.6 อาวสเทพ 59 ชนด 36 สกล 13 วงศ ปลาสลดหนชนด Pomacentrus moluccensis
SR.7 เกาะตอรนลา 59 ชนด 38 สกล 15 วงศ ปลาอมไข Apogon sp.
SR.8 เกาะมงกร 61 ชนด 41 สกล 14 วงศ ปลาสลดหนมะนาว Pomacentrus moluccensis
SR.9 อาวเตา 51 ชนด 31 สกล 14 วงศ ปลาสลดหนมะนาว Pomacentrus moluccensis
SR.10 หนแพ 66 ชนด 42 สกล 16 วงศ ปลาสลดหน Neopomacentrus anabatoides
1. จ านวนและชนดของปลา อทยานแหงชาตหมเกาะสมลน (ตอ)
อทยานแหงชาตหมเกาะสมลน ความชกชมของปลามากทสด คอ เกาะหา โดยมปรมาณปลาทพบเฉลยเทากบ 3,117 ตวตอพนท 300 ตารางเมตร ความชกชมของปลานอยทสด คอ อาวน าชย มปรมาณปลาทพบเฉลยเทากบ 2,322 ตว/ 300 ตารางเมตร
2. ความชกชมของปลา
อทยานแหงชาตหมเกาะสรนทร ความชกชมของปลามากทสด คอ อาวผกกาด โดยมปรมาณปลาทพบเฉลยเทากบ 4,329 ตวตอพนท 300 ตารางเมตร ความชกชมของปลานอยทสด คอ เกาะสตอคมปรมาณปลาทพบเฉลยเทากบ 456 ตว/ 300 ตารางเมตร
2. ความชกชมของปลา (ตอ)
3. ความหลากหลายของปลา อทยานแหงชาตหมเกาะสมลน
ชอสถานส ารวจ จ านวนชนด
(เฉลย/ 300 ม.2)
จ านวนตว
(เฉลย/ 300 ม.2)
ดชนความ
หลากหลาย
ดชนความ
สม าเสมอ
หาดเลก 56 2,599 2.916 0.7244
West of Eden 45 2,430 2.405 0.6318
หนมวนเดยว 54 3,117 2.52 0.6317
East of Eden 79 2,436 2.906 0.6651
อาวไฟแวบ เกาะแปด 54 2,891 2.313 0.5799
อาวน าชย 70 2,322 2.327 0.5478
ชอสถานส ารวจ จ านวนชนด(เฉลย/ 300 ม.2) จ านวนตว
(เฉลย/ 300 ม.2)
ดชนความหลากหลาย
ดชนความสม าเสมอ
อาวไมงาม 53 1,242 2.901 0.7307
อาวแมยาย 45 1,180 2.308 0.6063
อาวจาก 52 728 2.583 0.6537
เกาะสตอค 44 445 3.105 0.8205
อาวผกกาด 64 4,328 2.471 0.5941
อาวสเทพ 59 1,938 2.382 0.5842
เกาะตอรนลา 59 2,376 2.858 0.7009
เกาะมงกร 61 1,919 1.978 0.4812
อาวเตา 51 2,216 2.755 0.7007
หนแพ 66 1,695 2.354 0.5619
3. ความหลากหลายของปลา อทยานแหงชาตหมเกาะสมลน (ตอ)
องคประกอบประชาคมปลา
สดสวนของปลาทสามารถใชบรโภคเปนอาหารไดประมาณ 41% สวนปลาทเปนประโยชนในดานเปนปลาสวยงามมากถง 55% ปลาทยงไมมรายงานการใชประโยชน อก 4%
การจดกลมปลาตามพฤตกรรมการอยอาศยในแนวปะการง พบวา ปลากลมทอาศยอยรวมกบแนวปะการง (Reef associated-RA) สดสวน สงถง 82%
ความคลายคลงของประชาคมปลามากทสด ไดแก
สถาน SR8 (เกาะมงกร) กบ สถานSML 2(west of Eden) ซงอยตางกนคนละพนทอทยานฯ โดยพจารณาจากชนดทพบเหมอนกนของทงสองพนท โดยไมน าปจจยดานปรมาณมารวมดวย
รปแบบความคลายคลงของโครงสรางประชาคมปลา
ผลการวเคราะหปะการงอทยานแหงชาตหาดเจาไหม พ.ศ. 2557
สถาน ปะการงม
ชวต ปะการงตาย
เกาะกระดาน 29.45 59.06
เกาะเชอก 15.47 34.35
เกาะปลง 18.61 76.43
29.45
15.47 18.61
59.06
34.35
76.43
0
20
40
60
80
100
เกาะกระดาน เกาะเชอก เกาะปลง
พบปะการงโขด Porites sp. เปนปะการงชนดเดน สถานภาพของปะการงอยในเกณฑ เสอมโทรม
เปอรเซนตปะการง
ปะการงวยออนทส ารวจพบบรเวณอทยานแหงชาตหาดเจาไหม
จากการส ารวจการลงเกาะของปะการงวยออนในอทยานแหงชาตหาดเจาไหม มการลงเกาะของปะการงวยออน ขนาด 3-4 เซนตเมตร 7 โคโลน/100 ตารางเมตร และขนาด 5-7 เซนตเมตร 213 โคโลน/100 ตารางเมตร ปะการงทลงเกาะใหมทดแทนปะการงทตายอยในขนาด 5-7 เซนตเมตร คอนขางมาก สามารถเจรญเตบโตและปรบตวเขากบสภาพแวดลอมในพนทได
สถาน ขนาดของปะการงวยออนทส ารวจพบ (โคโลน/100 ตารางเมตร) 1-2 เซนตเมตร 3-4 เซนตเมตร 5-7 เซนตเมตร
เกาะกระดาน 2 67 เกาะเชอก 3 79 เกาะปลง 2 67
รวม 7 213
ผลการวเคราะหปลาอทยานแหงชาตหาดเจาไหม
สถาน จ านวนชนด จ านวน (ตว/100 ตารางเมตร) ของปลาทงหมด
ปลาตามพฤตกรรมทพบเดน (รอยละ)
ครอบครวปลาทพบเดนมากทสด
1. เกาะกระดาน 46 1393 Plankton (67.43) ปลาสลดหน (Pomacentridae)
2. เกาะเชอก 45 1910 Plankton (74.75) ปลาสลดหน (Pomacentridae)
3. เกาะปลง 22 127 Plankton (73.49) ปลาสลดหน (Pomacentridae)
ผลการวเคราะหสตวไมมกระดกสนหลง อทยานแหงชาตหาดเจาไหม
ชนดทส ารวจพบ เกาะกระดาน
(ตว/100 ตารางเมตร) เกาะเชอก
(ตว/100 ตารางเมตร) เกาะปลง
(ตว/100 ตารางเมตร) เมนทะเล 1689 261 283
หอยมอเสอ 1 1 ดอกไมทะเล 11 10
ดาวหมอนปกเขม 3 1 ฟองน า 3 9 18
ดาวขนนก 1 กลปงหา 2 3
ทากเปลอย 6 1 กงมงกร 1 แสทะเล 6
ผลการวเคราะหปะการง อทยานแหงชาตหมเกาะลนตา พ.ศ. 2557
สถาน ปะการงมชวต ปะการงตาย
เกาะรอก (หลกสยาม) 46.42 37.85
เกาะรอก (รองน า) 54.87 39.08 เกาะรอก (หนาหนวยพทกษ) 28.01 71.14
เกาะไหง 55.71 40.73 เกาะไหง (หนาหนวยพทกษ) 29.52 62.62
46.42 54.87
28.01
55.71
29.52 37.85 39.08
71.14
40.73
62.62
01020304050607080เปอรเซนตปะการง
ปะการงวยออนทส ารวจพบบรเวณอทยานแหงชาตหมเกาะลนตา
สถาน ขนาดของปะการงวยออนทส ารวจพบทงหมด (โคโลน/100
ตารางเมตร) 1-2 เซนตเมตร 3-4 เซนตเมตร 5-7 เซนตเมตร
เกาะไหง (ทศตะวนออก) 2 6 100 เกาะไหง (หนาหนวยพทกษ) 9
เกาะรอก (หลกสยาม) 38 เกาะรอก (รองน า) 48
เกาะรอก (หนาหนวยพทกษ) 84 รวม 2 6 279
จากการส ารวจการลงเกาะของปะการงวยออนในพนทตางๆของอทยานแหงชาตหมเกาะลนตา พบขนาดโคโลน 1-2 เซนตเมตร พบ 2 โคโลน/100 ตารางเมตร ขนาด 3-4 เซนตเมตร พบ 6 โคโลน/100 ตารางเมตร และขนาด 5-7 เซนตเมตร พบ 279 โคโลน/100 ตารางเมตร กลาวไดวาสถานภาพของปะการงในพนทสามารถกลบฟนตวขนมาไดเนองจากพบปะการงทลงเกาะใหมทดแทนปะการงทตายอยในขนาด 5-7 เซนตเมตร คอนขางมาก
สถาน จ านวนชนด จ านวน (ตว/100
ตารางเมตร) ของปลาทงหมด
ปลาตามพฤตกรรมทพบเดน (รอยละ)
ครอบครวปลาทพบเดนมากทสด
1. เกาะรอกนอก (หลกสยาม) 25 426 Plankton (75.56) ปลาสลดหน (Pomacentridae)
2. เกาะรอกใน (รองน า) 32 453 Plankton (57.90) ปลาสลดหน (Pomacentridae)
3. เกาะรอก (หนาหนวยพทกษ ฯ) 54 166 Plankton (47.79) ปลาสลดหน (Pomacentridae)
4. เกาะไหง 27 1494 Omnivore (55.65) ปลาสลดหน (Pomacentridae)
5. เกาะไหง (หนาหนวยพทกษ ฯ) 25 656 Plankton (64.41) ปลาสลดหน (Pomacentridae)
ผลการวเคราะหปลา อทยานแหงชาตหมเกาะลนตา
ผลการวเคราะหสตวไมมกระดกสนหลง อทยานแหงชาตหมเกาะลนตา
ชนดทส ารวจพบ หลกสยาม
(ตว/100 ตารางเมตร)
รองน า (ตว/100 ตาราง
เมตร)
หนาหนวย (ตว/100 ตาราง
เมตร)
เกาะไหง (E) (ตว/100 ตาราง
เมตร)
เกาะไหง หนาหนวย (ตว/100 ตาราง
เมตร)
เมนทะเล 216 220 864 1147 833
หอยมอเสอ 86 60 20 4 2
ปลงทะเล 63 1 10
ดอกไมทะเล 8 4 20 4 1
หอยมอหม 8 20 18
ทากเปลอย 2 8 3 2
ฟองน า 1 2 1
ดาวมงกฏหนาม 1
ดาวหมอนปกเขม 4 3
เมนดนสอ 1
กลปงหา 1 1
ปะการงวยออนทส ารวจพบบรเวณอทยานแหงชาตหมเกาะเภตรา
สถาน ขนาดของปะการงวยออนทส ารวจพบ (โคโลน/100 ตารางเมตร)
1-2 เซนตเมตร 3-4 เซนตเมตร 5-7 เซนตเมตร เกาะบโหลนไมไผ 8 113 เกาะบโหลนเล 7 79
เกาะบโหลนดอน (เหนอ) 11 20 70 เหลาเหลยง 11
รวม 11 35 273
การลงเกาะของปะการงวยออนในอทยานแหงชาตหมเกาะเภตราพบปะการงขนาด 1-2 เซนตเมตร 11 โคโลน/ 100 ตารางเมตร ขนาด 3-4 เซนตเมตร 35 โคโลน/ 100 ตารางเมตร และขนาด 5-7 เซนตเมตร 273 โคโลน ตอ 100 ตารางเมตร การลงเกาะคอนขางพบในขนาด 5-7 เซนตเมตร มากอาจกลาวไดวา ตวออนดงกลาวลงเกาะและเจรญเตบโตมาระยะหนงแลวและสามารถปรบตวเขากบอณหภมน าทเปลยนไปจากเดม
ผลการวเคราะหปลา อทยานแหงชาตหมเกาะเภตรา
สถาน จ านวนชนด จ านวน (ตว/100 ตารางเมตร) ของปลาทงหมด
ปลาตามพฤตกรรม ทพบเดน (รอยละ)
ครอบครวปลาทพบเดนมากทสด
1. เกาะบโหลนไมไผ 26 986 Plankton (81.87) ปลาสลดหน (Pomacentridae)
2. เกาะบโหลนเล 43 986 Omnivore (54.99) ปลาสลดหน (Pomacentridae)
3. บโหลนดอน 35 403 Plankton (70.53) ปลานกขนทอง (Labridae)
4. เหลาเหลยง 27 263 Plankton (64.64) ปลาสลดหน (Pomacentridae)
ผลการวเคราะหสตวไมมกระดกสนหลง อทยานแหงชาตหมเกาะเภตรา
ชนดทส ารวจพบ เหลาเหลยง
(ตว/100 ตารางเมตร) บโหลนดอน
(ตว/100 ตารางเมตร) บโหลนเล
(ตว/100 ตารางเมตร) บโหลนไมไผ
(ตว/100 ตารางเมตร) เมนทะเล 10 423 668 193
หอยมอเสอ 4 2 73 4 ดอกไมทะเล 2 7 102 20 หอยมอหม 27 8 หนอนทอ 2
ดาวหมอนปกเขม 10 1 ฟองน า 10 24
ป 3 เมนดนสอ 49 2
ปลง 17 ดาวทะเล 19 ดาวขนนก 56 เมนแตงตว 1
เพรยงหวหอม 8
ผลการวเคราะหปะการง อทยานแหงชาตตะรเตา
สถาน ปะการงมชวต ปะการงตาย หาดทรายขาว 62.65 28.18 หนงาม (ทศใต) 65.76 25.76
หนาหนวยพทกษ ฯ เกาะราว 71.25 16.92 อาวสอง 39.36 46.83
เกาะดงทศเหนอ 40.04 45.96 เกาะดงทศใต 38.35 34.83
ทศตะวนออกแหลมตนหยงมะระ 57.37 42.05 เกาะแลน 62.16 35.67
เกาะตะเกยง (เหนอ) 46.43 44.62 เกาะตะเกยง (ใต) 71.39 23.77
ปะการงวยออนทส ารวจพบบรเวณอทยานแหงชาตตะรเตา
สถาน ขนาดของปะการงวยออนทส ารวจพบ (โคโลน/100 ตารางเมตร)
1-2 เซนตเมตร 3-4 เซนตเมตร 5-7 เซนตเมตร หนาหนวยพทกษฯ 6 16 68
หาดทรายขาว 10 21 38 ทศเหนอเกาะบาตวง 12 32 149 ทศใตเกาะบาตวง 2 10 68
ทศใตหนงาม 12 อาวสอง 107
ทศตะวนออก แหลมตนหยงมะระ 2 6 93 เกาะแลน 27 38 182
เกาะตะเกยง (เหนอ) 3 112 เกาะตะเกยง (ใต) 50
รวม 59 126 879
มการลงเกาะของปะการงวยออน ขนาด 1-2 เซนตเมตร 59 โคโลน/ 100 ตารางเมตร ขนาด 3-4 เซนตเมตร 126 โคโลน/ 100 ตารางเมตร และขนาด 5-7 เซนตเมตร 879 โคโลน/ 100 ตารางเมตร ปะการงในอทยานแหงชาตตะรเตาไดรบผลกระทบจากการฟอกขาวนอยกวาบรเวณอน จงพบการลงเกาะของปะการงรนใหมๆ อยคอนขางมาก
ผลการวเคราะหปะการง อทยานแหงชาตตะรเตากอนการฟอกขาว พ.ศ. 2553 – พ.ศ. 2557
58.99
20.83 38.25
44.07 55.81 52.9
16.32
79.17
38.81 36.62 29.62 33.08
0
20
40
60
80
100เปอรเซนตปะการง
อทยานแหงชาตตะรเตา ปะการง
เปน ปะการง
ตาย
กอนการฟอกขาว 58.99 16.32
พ.ศ. 2553 (ชวงฟอกขาว) 20.83 79.17
พ.ศ. 2554 38.25 38.81
พ.ศ. 2555 44.07 36.62
พ.ศ. 2556 55.81 29.62
พ.ศ. 2557 52.9 33.08
ผลการวเคราะหปลา อทยานแหงชาตตะรเตา
สถาน จ านวนชนด จ านวน (ตว/100 ตารางเมตร) ของ
ปลาทงหมด
ปลาตามพฤตกรรมทพบเดน (รอยละ)
ครอบครวปลาทพบเดนมากทสด
1. หาดทรายขาว 40 159 Plankton (49.86) ปลาสลดหน (Pomacentridae) 2. หนงาม (ทศใต) 16 44 Plankton (40.50) ปลาสลดหน (Pomacentridae) 3. หนาหนวยพทกษ ฯ เกาะราว
32 310 Carnivorous (68.39) ปลาสลดหน (Pomacentridae)
4. อาวสอง 40 230 Plankton (48.21) ปลาสลดหน (Pomacentridae) 5. เกาะดงทศเหนอ 39 92 Omnivore (73.06) ปลาสลดหน (Pomacentridae) 6. เกาะดงทศใต 30 180 Omnivore (61.95) ปลาสลดหน (Pomacentridae) 7. ทศตะวนออกแหลมตนหยงมะระ
13 25 Plankton (84.96) ปลาสลดหน (Pomacentridae)
8. เกาะแลน 16 36 Plankton (69.81) ปลาสลดหน (Pomacentridae) 9. เกาะตะเกยง (เหนอ) 25 330 Omnivore (50.06) ปลาสลดหน (Pomacentridae) 10. เกาะตะเกยง (ใต) 29 230 Omnivore (47.96) ปลาสลดหน (Pomacentridae)
ผลการวเคราะหสตวไมมกระดกสนหลง อทยานแหงชาตตะรเตา
ชนดทส ารวจพบ หนาหนวย หาด
ทรายขาว หนงาม
เกาะดง (เหนอ)
เกาะดง (ใต)
อาวสอง แหลมตนหยง
มะระ เกาะแลน
เกาะตะเกยงเหนอ
เกาะตะเกยงใต
เมนทะเล 2064 208 278 403 1844 129 652 14 3 ปลง 10 1 9 26 29 8
ดาวทะเล 988 2 1 18 24 8 หอยมอเสอ 160 167 44 102 163 156 22 1 2 1 ดอกไมทะเล 4 170 19 117 173 64 24 27
ฟองน า 12 2 3 6 2 ดาวขนนก 123 127 13 11 19 19 เมนดนสอ 1 3 2 8 เมนแตงตว 2
เพรยงหวหอม 3 3 1 กลปงหา 9 1 3
ปะการงออน 1 1 1 1 แซทะเล 4
ดาวหมอนปกเขม 1 ดาวมงกฎหนาม 1
ทากเปลอย 1 ป 3 1 1
หอยมอหม 1 9 หนอนทอ 1
ผลการศกษาปะการงอทยานแหงชาตหมเกาะชาง
อทยานแหงชาตหมเกาะชาง มการตดตามปะการงฟอกขาว 7 สถาน คอ เกาะหวาย เกาะใบดง เกาะทองหลาง หนเกอกมา เกาะยกษใหญ และเกาะยกษเลก ซงการปกคลมของปะการงมากทสด รอยละ 48 และ 47 คอบรเวณ หนเกอกมา และเกาะทองหลาง
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
การป
กคลม
พนท
ของป
ะการ
ง (ร
อยละ
)การปกคลมพนทของปะการงบรเวณเกาะหวาย
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
การ
ปกคล
มพ
นทขอ
งปะก
ารง
(รอยล
ะ)
การปกคลมพนทของปะการงบรเวณเกาะใบดง
0
5
10
15
20
25
30
35
40
การป
กคลม
พนท
ของป
ะการ
ง (ร
อยละ
)
การปกคลมพนทของปะการงบรเวณเกาะทองหลาง การปกคลมพนทของปะการงบรเวณเกาะเทยน
0
5
10
15
20
25
30
การ
ปกคล
มพ
นทขอ
งปะก
ารง
(รอยล
ะ)
การปกคลมพนทของปะการงบรเวณหนเกอกมา
0
5
10
15
20
25
การ
ปกคล
มพ
นทขอ
งปะก
ารง
(รอยล
ะ)
0
10
20
30
40
50
60
70
80
ปะการงมชวต ปะการงตาย ซากปะการง ฟองน า ทราย หน
การ
ปกคล
มพ
นท (
รอยล
ะ)
ลกษณะสภาพทวไปบรเวณเกาะหวาย
ลกษณะสภาพทวไปบรเวณเกาะใบดง
0
10
20
30
40
50
60
ปะการงมชวต ปะการงตาย ซากปะการง ฟองน า ทราย หน
การ
ปกคล
มพ
นท (
รอยล
ะ)
ประชากรปลาในแนวปะการง
การศกษาประชากรปลาในแนวปะการงทง
7 สถานศกษา พบปลาทงหมด 48 ชนด ปลาชนดเดนทพบ ไดแก ปลาสลดหน เล ก เกลดวาว (Neopomacentrus anabatoides) ปลากะพงเหลองตาโต (Lutjanus lutjanus) และปลาสลดหนบงหางกรรไกร (Abudefduf sexfasciatus) บรเวณสถานศกษาทมความหนาแนนประชากรปลามากทสดคอ เกาะทองหลางและหนเกอกมามความหนาแนน 889 และ 831 ตวตอ 250 ตารางเมตร ตามล าดบ และสถานศกษาทมความหนาแนนประชากรปลากนอยทสดคอ เกาะหวายมความหนาแนน 165 ตวตอ 250 ตารางเมตร
อทยานแหงชาตเขาแหลมหญา – หมเกาะเสมด มการตดตามปะการงฟอกขาว 8 สถาน คอ อาวพราว (เกาะเสมด) อาวปลาตม (เกาะเสมด) อาวกวหนาใน (เกาะเสมด) อาวกวหนานอก (เกาะเสมด) อาวลงด า(เกาะเสมด) เกาะจนทร เกาะกฎ และเกาะคางคาว (กลมเกาะกฎ) ซงการปกคลมของปะการงมากทสด รอยละ 54 และ 42 คอบรเวณ เกาะจนทร และอาวพราว (เกาะเสมด)
อทยานแหงชาตเขาแหลมหญา – หมเกาะเสมด
การปกคลมพนทของปะการงบรเวณอาวกวหนานอก การปกคลมพนทของปะการงบรเวณอาวลงด า
การปกคลมพนทของปะการงบรเวณอาวพราว(เกาะเสมด) การปกคลมพนทของปะการงบรเวณอาวปลาตม
ประชากรปลาในแนวปะการง
จากการศกษาประชากรปลาในแนวปะการงทง 7 สถานศกษา พบปลาทงหมด 23 ชนด ปลาชนดเดนทพบ ไดแก ปลาสลดหนเลกเกลดวาว (Neopomacentrus anabatoides) ปลาสลดหนบงหางกรรไกร (Abudefduf sexfasciatus)และปลากลวยหางเหลอง (Caesio cuning) บรเวณสถานศกษาทมความหนาแนนประชากรปลามากทสดคอ อาวปลาตมและอาวพราวใตมความหนาแนน 397 และ 108 ตวตอ 250 ตารางเมตร ตามล าดบ และสถานศกษาทมความหนาแนนประชากรปลากนอยทสดคอ ทายคางคาวทศใต มความหนาแนน 22 ตวตอ 250 ตารางเมตร
ชนดและความหนาแนนของปลาบรเวณอทยานแหงชาตเขาแหลมหญา – หมเกาะเสมด
(ตว/250 ตารางเมตร) ชอวทยาศาสตร ชอสามญ เกาะกฏ ทศ
ใต
ทายคางคาวทศ
ใต
อาวพราวใต อาวปลาตม อาวกวหนาใน อาวกวหนานอก เกาะจนทรทศตะวนออก
Sargocentron rubrum ปลากระรอกแดง - - 2 17 2 - -
Cephalopholis boenak ปลากะรงบง - - - 2 2 1 -
Epinephelus quoyanus ปลากะรงลายเสอครบยาว - - - 1 - - -
Cheilodipterus macrodon ปลาอมไขเขยวใหญ - - - 2 - - -
Caesio cuning ปลากลวยหางเหลอง - - - 23 - - 10
Scolopsis monogramma ปลาทรายแถบน าตาล - - - 1 - - -
Pempheris oualensis ปลากระดทะเลครบด า - - - 5 7 - -
Chaetodon octofasciatus ปลาผเสอแปดขด 3 1 - 8 2 2 4
Abudefduf sexfasciatus ปลาสลดหนบงหางกรรไกร - - 16 40 13 - -
Abudefduf bengalensis ปลาสลดหนหางพด 3 - 1 3 - 3 -
Abudefduf vaigiensis ปลาสลดหนบงเขยวเหลอง - - 8 15 - - -
Amphiprion perideraion ปลาการตนอนเดยแดง - - - - 3 - -
Neopomacentrus anabatoides ปลาสลดหนเลกเกลดวาว 100 20 80 250 60 50 150
Neopomacentrus azysron ปลาสลดหนเลกหางเหลอง - - - - - - 10
Pomacentrus chrysurus ปลาสลดหนหางขาว - - - 7 5 - 2
Dascyllus trimaculatus ปลาสลดหนสามจด - - - - 1 - -
Hemiglyphidodon plagiometopon ปลาสลดหนใหญ - - 1 1 - - -
Halichoeres chloropterus ปลานกขนทองเขยวออน - - - 3 3 - -
Halichoeres nigrescens ปลานกขนทองเกลดดาง - 1 - - 2 - -
Labroides dimidiatus ปลาพยาบาล - - - - 4 - -
Hemigymnus melapterus ปลานกขนทองปากหนา - - - 1 - - -
Siganus guttatus ปลาสลดทะเลจดเหลอง - - - 8 - - -
Siganus javus ปลาสลดทะเลแถบ - - - 10 2 2 -
รวม 106 22 108 397 106 58 176
อทยานแหงชาตหมเกาะชมพร มการตดตามปะการงฟอกขาว 8 สถาน คอ เกาะกลา เกาะมะพราว เกาะแรด เกาะละวะ เกาะมาตรา เกาะลงกาจว เกาะงามใหญ และเกาะงามนอย และสวนทมปะการงทมการปกคลมทมากทสด รอยละ 74 และ 68 คอ เกาะงามนอย และเกาะอแรด ซงการบรเวณเกาะงามนอยมปะการงเขากวาง (Acropora spp.)
อทยานแหงชาตหมเกาะชมพร
การปกคลมพนทของปะการงบรเวณเกาะงามใหญ
0
0.2
0.4
0.6
0.8
1
1.2
1.4
1.6
Pocillopora Pavona Favia Favites Platygyra Porites
การป
กคลม
พนท
(รอยล
ะ)
การปกคลมพนทของปะการงบรเวณเกาะงามนอย
0
10
20
30
40
50
60
70
80
Porites Plerogyra Pavona Pocillopora
การป
กคลม
พนท
(รอยล
ะ)
การปกคลมพนทของปะการงบรเวณเกาะมาตรา
0
10
20
30
40
50
60
70
80
Pocillopora Pavona Pachyseris Symphyllia Favia Favites Echinopora Porites
การป
กคลม
พนทข
องปะ
การง
(รอย
ละ)
การปกคลมพนทของปะการงบรเวณเกาะมะพราว
0
10
20
30
40
50
60
70
Pavona Turbinaria Lobophyllia Favia Favites Platygyra Porites Goniopora
การป
กคลม
พนท
ของป
ะการ
ง (ร
อยละ
)
การปกคลมพนทของปะการงบรเวณเกาะอแรด
0
10
20
30
40
50
60
70
80
Porites Plerogyra Pavona Pocillopora
การป
กคลม
พนท
(รอยล
ะ)การปกคลมพนทของปะการงบรเวณเกาะละวะ
0
5
10
15
20
25
30
35
40
Pocillopora Plerogyra Galexea Pavona Symphyllia Favia Favites Porites Goniopora
การป
กคลม
พนท
(รอย
ละ)
การปกคลมพนทของปะการงบรเวณเกาะลงกาจว
0
10
20
30
40
50
60
70
Pocillopora Galaxea Galexea Pavona Symphyllia Favia Favites Platygyra Porites
การป
กคลม
พนทขอ
งปะก
ารง
(รอย
ละ)
การปกคลมพนทของปะการงบรเวณเกาะกลา
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
การป
กคลม
พนท
ของป
ะการ
ง (ร
อยละ
)
ประชากรปลาในแนวปะการง
จากการศกษาประชากรปลาในแนวปะการงทง 7 สถานศกษา พบปลาทงหมด 54 ชนด ปลาชนดเดนทพบ ไดแก ปลาสลดหนเลกเกลดวาว (Neopomacentrus anabatoides) ปลากะพงขางปาน (Lutjanus russelli) และปลากะพงเหลอง(Siganus javus) บรเวณสถานศกษาทมความหนาแนนประชากรปลามาก คอ เกาะลงกาจว เกาะงามใหญ และเกาะกลา มความหนาแนน 1,985 , 1,656 และ 1,381 ตวตอ 250 ตารางเมตร ตามล าดบ และสถานศกษาทมความหนาแนนประชากรปลากนอยทสดคอ เกาะละวะ มความหนาแนน 512 ตวตอ 250 ตารางเมตร
อทยานแหงชาตหมเกาะอางทอง มการตดตามปะการงฟอกขาว 6 สถาน คอ เกาะทายเพลา เกาะหนดบ เกาะววกนตง เกาะสามเสา เกาะสามเสาทศเหนอ และเกาะสามเสาทศตะวนออก ซงการปกคลมของปะการงมากทสด รอยละ 34 และ 33 คอบรเวณ เกาะววกนตง และเกาะสามเสาทศตะวนออก
อทยานแหงชาตหมเกาะอางทอง
การปกคลมพนทของปะการงบรเวณเกาะทายเพลา
การปกคลมพนทของปะการงบรเวณเกาะหนดบ
0
10
20
30
40
50
60
70
การป
กคลม
พนท
(รอย
ละ)
การปกคลมพนทของปะการงบรเวณเกาะววกนตง
การปกคลมพนทของปะการงบรเวณเกาะสามเสาทศเหนอ
การปกคลมพนทของปะการงบรเวณเกาะสามเสาทศตะวนตก
02468
101214161820
การป
กคลม
พนท
ของป
ะการ
ง (ร
อยละ
)
การปกคลมพนทของปะการงบรเวณเกาะสามเสาทศตะวนออก
ประชากรปลาในแนวปะการง
การศกษาประชากรปลาในแนวปะการงทง 5 สถานศกษา พบปลาทงหมด 24 ชนด ปลาชนดเดนทพบ ไดแก ปลาสลดหนเลกเกลดวาว (Neopomacentrus anabatoides) ปลาสลดหนสามส (Chrysiptera rollandi) และปลาสลดทะเลแถบ (Siganus javus) บรเวณสถานศกษาทมความหนาแนนประชากรปลามาก คอ เกาะววกนตง เกาะหนดบ และสามเสาทศตะวนออก มความหนาแนน 895, 689 และ 688 ตวตอ 250 ตารางเมตร ตามล าดบ และสถานศกษาทมความหนาแนนประชากรปลากนอยทสดคอ เกาะทายเพลามความหนาแนน 301 ตวตอ 250 ตารางเมตร
ชนดและความหนาแนนของปลาบรเวณอทยานแหงชาตหมเกาะอางทอง (ตว/250 ตารางเมตร)
วงค ชอวทยาศาสตร ชอไทย เกาะสามเสาทศตะวนออก เกาะสามเสาทศเหนอ เกาะววกนตง เกาะทายเพลา
เกาะหนดบ
Serranidae Cephalopholis boenak ปลากะรงบง - 4 - 1 - Cephalopholis formosa ปลากะรงทองก าปน - - - 2 2
Apogonidae Apogon cyanosoma ปลาอมไขเสนเหลอง - - 3 - 3
Cheilodipterus macrodon ปลาอมไขเขยวใหญ - - 22 5 2 Lutjanidae Lutjanus russelli ปลากะพงขางปาน - 1 - - -
Haemulidae Diagramma pictum ปลาสรอยนกเขาหางเหยยด - - - - 3
Nemipteridae Scolopsis cilliatus ปลาทรายขาวเสนขาว - - - 10 21 Scolopsis vosmeri ปลาทรายขาวคอขาว - 1 - 1 -
Chaetodontidae Chaetodon octofasciatus ปลาผเสอแปดขด 18 2 3 1 Chelmon rostratus ปลาผเสอปากยาว 5 5 2 4 2
Pomacentridae Abudefduf sexfasciatus ปลาสลดหนบงหางกรรไกร - - - - 1
Abudefduf bengalensis ปลาสลดหนหางพด 2 1 2 6
Neopomacentrus anabatoides ปลาสลดหนเลกเกลดวาว 650 270 850 170 620
Neopomacentrus bankieri ปลาสลดเทาหางเหลอง - - 5 - 10 Pomacentrus polyspinus ปลาสลดหนไทย 7 5 7 - -
Chromis flavipectoralis ปลาสลดหนเทาหางขาว - - - 2 -
Chrysiptera rollandi ปลาสลดหนสามส - 20 2 40 4 Labridae Halichoeres nigrescens ปลานกขนทองเกลดดาง - - - 10 3
Halichoeres sp. ปลานกขนทอง 5 7 3 -
Scaridae Scarus sp. ปลานกแกว - - - 20 - Mugillidae Liza vaigiensis ปลากระบอกทะเล - - - 1 -
Siganidae Siganus javus ปลาสลดทะเลแถบ 1 7 - 19 10 Siganus guttatus ปลาสลดทะเลจดเหลอง - - - - 1
Siganus virgatus ปลาสลดทะเลแถบค - - - 11 -
รวม 688 322 895 301 689
ขอเสนอแนะการจดการแนวปะการง
1. สรางความรความเขาใจเกยวกบสถานการณแนวปะการงในพนทกบผมสวนไดสวนเสยในแนวปะการง
2. สนบสนนแนวทางการการจดการอยางมสวนรวมของผมสวนไดสวนเสยอยางยงยน
3. เนองจากทนไมเพยงพอกบการเขาใชประโยชน ควรออกแบบทนเพอใหสอดคลองกบสภาพพนทและเหมาะสมกบการใชงาน
4. ปองกนและปราบปรามการท าประมงผดกฎหมายในเขตอทยานอยางเครงครด เชน เรอไฟปน เรอตงเก ซงปนไฟ ในแนวปะการง
5. จดท าสอประชาสมพนธในรปแบบตางๆในการทองเทยวในแนวปะการงอยางถกวธ เพอลดผลกระทบทจะเกดขน
6. ส ารวจตดตามสถานภาพแนวปะการงอยางตอเนอง