![Page 1: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/1.jpg)
บญทว ศรประเสรฐ ปวณา กจบตราวฒน
สวนวเคราะหรตนชาตและธรณวตถ ส านกวเคราะหวจยทรพยากรธรณ
![Page 2: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/2.jpg)
หมายถง แร หนบางชนด หรอ อนทรยวตถ ทใชตกแตง
เปนเครองประดบได โดยมสมบตส าคญ 3 ประการ คอ
สวยงาม หายาก และคงทน โดยจะเจยระไน (cutting)
หรอแกะสลก (carving and engraving) หรอไมกตาม
(สมอ.2537)
แบงเปน 2 กลม คอ เพชร และพลอย
![Page 3: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/3.jpg)
1. อญมณทมาจากสารอนนทรย เชน หน หรอแร ไดแก เพชร
ทบทม มรกต ทบทม ไพลน เทอรคอยส ออบซเดยน
2. อญมณทมาจากสารอนทรย เชน ไขมก อ าพน งาชาง
ปะการง
3. อญมณสงเคราะห เชน ควบกเซอรโคเนย ทบทมสงเคราะห
4. อญมณเลยนแบบ เชน เซอรคอนไรส (เลยนแบบเพชร)
ลกปด
![Page 4: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/4.jpg)
อญมณ
เพชร ทบทม
มรกต ไพลน บษราคม
![Page 5: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/5.jpg)
เพชรสงเคราะห
คอรนดมสงเคราะห เบรลสงเคราะห
ควอตซ
สงเคราะห
รปภาพตางๆ คดลอกจาก Gem and Gemology journals and gemstones of the world
อญมณสงเคราะห
![Page 6: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/6.jpg)
YAG
Strontium Titanate
Cubic Zirconia
GGG
อญมณสงเคราะหท าเทยมเลยนแบบเพชร
รปภาพตางๆ คดลอกจาก Gem and Gemology journals and gemstones of the world
![Page 7: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/7.jpg)
เพชรฉายรงส
หยกอาบสารโพลเมอร แซปไฟรเผา
เพชร HPHT
โทแพซฉายรงส
อญมณปรบปรงคณภาพ รปภาพตางๆ คดลอกจาก Gem and Gemology journals and gemstones of the world
![Page 8: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/8.jpg)
อญมณเทยมเลยนแบบ
DMR
ครโซเพรส
เซอรเพนทน
สปเนลสแดง
ซทรน
อะพาไทต
![Page 9: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/9.jpg)
พลอยเนอแขง – พลอยเนอออน เปนภาษาทใชในการซอขายพลอยใน จ.จนทบร
พลอยเนอแขง คอ พลอยทมความแขงเทากบ 9 เชน ทบทม ไพลน บษราคม
พลอยเนอออน คอ พลอยทมความแขงนอยกวา 9 เชน โกเมน ควอตซ มรกต ฯลฯ
พลอยเนอแขง จงมความทนทานตอการขดขดมากกวา พลอยเนอออน
![Page 10: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/10.jpg)
ความแขง (Hardness) เปนความทนทานของแรตอการขดขด
อะพาไทต 5
ฟลออไรต 4
ยปซม 2
แคลไซต 3
ออรโทเคลส 6 ทลก 1
ควอตซ 7
โทแพช 8
คอรนดม 9
เพชร 10
![Page 11: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/11.jpg)
องคประกอบ คอ C
ส ขาว ขาวอมเหลอง เทา เหลอง(N) เขยว ฟา (B) น าตาล สม แดง
4C : color(ส),clarity (ความใส),cutting (การเจยระไน), carats (น าหนก)
อญมณทเลยนแบบ เชน YAG, GGG,CZ, คอรนดมไรส, เพทายไรส
ความเชอ : อญมณประจ าเดอนเมษายน ความรกอนนรนดร โชคลาภ ชวย
ระงบโทสะ และทรพยสมบต
แหลง อาฟรกาใต นามเบย ออสเตรเลย แคนาดา รสเซย จน
เพชร (Diamond)
![Page 12: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/12.jpg)
Cubic Zirconia
Synthetic Moissanite
GGG YAG
เพชรเทยม(Diamond Simulant) Strontium Titanate
After Gems and Gemology journals
![Page 13: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/13.jpg)
![Page 14: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/14.jpg)
ทบทม (Ruby) ส แดง แดงอมชมพ แดงอมมวง อยในประเภทแรคอรนดม (Al
2O
3) ม Cr3+
เปนธาตรองรอย
อญมณทเลยนแบบ เชน ทบทมสงเคราะห แกวสแดง
การปรบปรงคณภาพ เชน การเผา
ความเชอ : พลอยประจ าเดอนกรกฎาคม รกษาอาการบาดเจบ ความมงคง
ความสข สขภาพด ความส าเรจและความเสยสละ
แหลง : เมยนมาร ไทย กมพชา ศรลงกา เวยดนาม มาดากสการ แอฟรกา อฟกานสถาน
![Page 15: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/15.jpg)
อญมณสแดง มหลายชนด เชน โกเมน สปเนล ทวรมาลน
ฯลฯ
โกเมน: ไพโรป
สปเนลแดง ทบทมสงเคราะห
After Gems and Gemology journals
อญมณเลยนแบบ
ทวรมาลน : รเบลไลต
![Page 16: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/16.jpg)
บษราคม (Yellow Sapphire) ส เหลอง (เหลาแมโขง) จดอยในประเภทแรคอรนดม (Al
2O
3) ม Fe3+ Color
Center
อญมณทเลยนแบบ เชน บษราคมสงเคราะห แกวสเหลอง โทแพซสเหลอง
การปรบปรงคณภาพ เชน การเผา การฉายรงส
แหลง : จ.จนทบร แหลงซลอน ประเทศศรลงกา
ความเชอ : อญมณประจ าเดอนพฤศจกายน เชอกนวาบษราคมสามารถรกษาแผลทเกดจากไฟไหมได และรกษาโรคหดหอบ โรคนอนไมหลบ และการตกเลอด นอกจากนยงน าความสดชนรนเรงมาสผสวมใส
![Page 17: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/17.jpg)
โทแพซสเหลอง (Yellow Topaz) - Al2SiO4(F,OH)2
![Page 18: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/18.jpg)
ไพลน (Blue Sapphire)
ส น าเงน อยในประเภทแรคอรนดม (Al2O3) ม Fe2+ และ Ti4+ เปนธาตรองรอย อญมณทเลยนแบบ เชน ไพลนสงเคราะห แกวสน าเงน การปรบปรงคณภาพ เชน การเผา ความเชอ : พลอยประจ าเดอนกนยายน ความจรง ความมนคง ความรก ความเมตตา ความกรณา
แหลง : เมยนมาร ไทย กมพชา ศรลงกา เวยดนาม มาดากสการ ออสเตรเลย อนเดย แทนซาเนย
![Page 19: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/19.jpg)
พดพาราชา
เขยวสอง
แซปไฟรสชมพ
![Page 20: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/20.jpg)
![Page 21: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/21.jpg)
มรกต (Emerald) ส เขยวเขม อยในประเภทแรเบรล (Be3Al2Si6O18) ม Cr หรอ V เปนธาตรองรอย ถา
ม Fe จะไดเบรลสเขยว อญมณทเลยนแบบ เชน มรกตสงเคราะห แกวสเขยว
การปรบปรงคณภาพ เชน การแชน ามน
ความเชอ : เปนอญมณประจ าเดอนพฤษภาคม ความสวยงาม ความรก ความศรทธา ความกลาหาญ
แหลง : โคลมเบย บราซล แซมเบย ซมบบเว ไนจเรย แอฟรกาใต มาดากสการ ปากสถาน
![Page 22: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/22.jpg)
อะความารน (Aquamarine) ส ฟาออน อยในประเภทแรเบรล (Be3Al2Si6O18) อญมณทเลยนแบบ เชน อะความารนสงเคราะห แกวสฟาออน
ความเชอ : เปนอญมณแหงทะเล แหลง : บราซล รสเซย อฟกานสถาน ปากสถาน อนเดย มาดากสการ ในไทยเคยมรายงานการพบท จ.ราชบร
![Page 23: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/23.jpg)
โกเมน (Garnet) ส แดง (ไพโรป, โรโดไลต, แอลมนไดต) เขยว (ซาวอไรต,ดมนทอยด, อวาโรไวต)
สม (เฮสโซไนต, สเปสซารไทต) บางชนดมหลายส เชน แอนดราไดต ทมสน าตาล
เหลอง แดง เขยว และด า
อญมณเลยนแบบ แกว
ความเชอ : เปนอญมณประจ าเดอนมกราคม เพอสขภาพทด ความมนคง ความ
สจรตใจ และความจรง
![Page 24: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/24.jpg)
ส ขาว เมอสะทอนแสงจะมสอมฟาหรอน าเงน เหลอบน านม จดเปน
ประเภทแรเฟลดสปาร ทเกดปรากฏการณเหลอบอะดลาเรสเซนซ
(adularescence)
ความเชอ : เปนพลอยประจ าเดอนมถนายน แสดงถงความรงเรอง
ความผาสก และเปนสญลกษณของมตรภาพ
มกดาหาร (Orthoclase feldspar)
![Page 25: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/25.jpg)
เพทาย (Zircon)
ส เหลอง น าตาล สม แดง มวง น าเงน เขยว ไรส (ZrSiO4) การปรบปรงคณภาพ เชน การเผา ความเชอ : พลอยประจ าเดอนธนวาคม รกษาโรค ลดไข ปองกนภตผปศาจ แหลง : ไทย มาดากสการ ออสเตรเลย แอฟรกาใต สหรฐอเมรกา ยเครน บราซล จน ศรลงกา และมาเลเซย รสเซย แคนาดา กมพชา
![Page 26: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/26.jpg)
ควอตซ (Quartz – SiO2) ส ไรส (Rock crystal) ชมพ (Rose quartz) เหลอง (Citrine) มวง
(Amethyst) ควนบหร (Smoky quartz) อญมณทเลยนแบบ เชน แกว Rock Crystal
Rose quartz
Citrine
Amethyst Smoky quartz
Ametrine
![Page 27: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/27.jpg)
ควอตซทอยในรปอสณฐาน
(Amorphous quartz)
เปนแรควอตซ ทไมมรปผลก แบงเปน คาลซโดน อะเกต โอนกซ โอปอ
สตรเคม SiO2
Chalcedony Agate Onyx
Opal
ความเชอเรองโอปอ : ความสมหวง
ความบรสทธ และความสข
![Page 28: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/28.jpg)
ทวรมาลน (Tourmaline) ส เชน แดง ชมพ เขยว ฟา ด า (Ca,K,Na)(Al,Fe,Li,Mg,Mn)
3(Al,Cr,
Fe,V)6(BO
3)
3(Si,Al,B)
6O
18(OH,F)
4
ความเชอ เปนพลอยแหงสตปญญา ความแขงแรง
การปรบปรงคณภาพ : การเผา และการฉายรงส
แหลงทพบ ไทย บราซล ศรลงกา มาดากสการ ฯลฯ
![Page 29: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/29.jpg)
เทอรคอยส (Turquoise) ส : ฟา เขยวอมฟา [CuAl
6(PO
4)
4(OH)
8·4H
2O)]
อญมณทเลยนแบบ เชน พลาสตก หนยอมส
ความเชอ : เปนทสถตของเทพเจาแหงทองทะเล เปนของขลง ความ
ร ารวยและมงคง
การปรบปรงคณภาพ : การอดดวยสารโพลเมอร
![Page 30: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/30.jpg)
ความเชอ : รกษาโรค คมครองผสวมใส ท าใหจตใจสงบ หยก แบงออกไดเปน 2 ชนด คอ
1. หยกพมา (Jadeite) ท าเครองประดบ
2. หยกจน (Nephrite) แกะสลกท าพระพทธรป
หยก(Jade)
![Page 31: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/31.jpg)
หยก (Nephrite – Amphibole group)
ส เขยว ขาว เทา เหลอง น าตาล มวง ด า แดง
[Ca2(Mg,Fe)
5Si
8O
22(OH)
2]
แหลง : จน พมา ไซบเรย รสเซย ออสเตรเลย อเมรกา แคนาดา ฯลฯ
พระพทธรปหยก วดธรรมมงคล
![Page 32: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/32.jpg)
หยก(Jadeite – Pyroxene group)
ส เขยว มวงออน ขาว ชมพ น าตาล แดง ฟา ด า สม เหลอง [Na(Al,Fe3+)Si
2O
6]
แหลง : พมา
![Page 33: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/33.jpg)
สปเนล (Spinel) สขาว แดง (เลยนแบบทบทม) ชมพ สม มวง เหลอง น าเงน เขยวแก น าตาล และส
ด า (MgAl2O
4)
อญมณเลยนแบบ แกว
แหลง ในประเทศไทย ชนดสด าทเรยกนลตะโก พบท จ.กาญจนบร จนทบร และ
ตราด สปเนลสแดง ไดพบทเชยงราย ตางประเทศ สปเนลสแดง พบทศรลงกา พมา
ตอนเหนอ และมาดากสการ ชนดทวๆ ไป พบในนวยอรก และ นวเจอรซ
สหรฐอเมรกา
![Page 34: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/34.jpg)
ฟลออไรต (Fluorite) สขาว มวง เขยว (CaF
2)
ร จกในชอ แรพลอยออน มกน ามาเลยนแบบแอเมทสต
แหลง ในประเทศไทย พบทจงหวดล าพน เชยงใหม แมฮองสอน กาญจนบร
เพชรบร ราชบร เชยงราย ก าแพงเพชร สโขทย แพร กระบ และสราษฎรธาน
![Page 35: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/35.jpg)
เพรดอต (Peridot) สเขยวมะกอก [(Mg, Fe)
2SiO
4]
อญมณเลยนแบบ แกว
ความเชอ : เปนพลอยประจ าเดอนสงหาคม มอ านาจ ความกลาหาญ
ความมชอเสยง ความซอสตย
![Page 36: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/36.jpg)
1. สวนวเคราะหรตนชาตและธรณวตถ ส านกวเคราะหวจย
ทรพยากรธรณ กรมทรพยากรธรณ
คาบรการ เมดละ 400 บาท
2. สถาบนวจยและพฒนาอญมณและเครองประดบแหงชาต
(องคการมหาชน)
คาบรการ ขนกบชนดของพลอย และน าหนกพลอย
![Page 37: บุญทวี ศรีประเสริฐ ปวีณา กิจบุ ...หมายถ ง แร ห นบางชน ด หร อ อ นทร ยว ตถ](https://reader030.vdocuments.net/reader030/viewer/2022040814/5e5b1b116bce205ed91b586f/html5/thumbnails/37.jpg)