![Page 1: บรรยาย เรื่องสถิติ สําหรับการประชุมเขียนโครงร่างวิจัยครั้ง ...oec.anamai.moph.go.th/download/OEC_2016/MEETTING... ·](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022050215/5f60eb5bbab50e579f574ad7/html5/thumbnails/1.jpg)
บรรยาย เรองสถต
สาหรบการประชมเขยนโครงรางวจยครงท 3
กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข
วนท 3-5 เมษายน 2561
โรงแรม ท เค พาเลซ แอนด คอนเวนชน หลกส กรงเทพมหานคร
รศ. ดร. ธวชชย วรพงศธร
รศ. ดร. ธวชชย วรพงศธร
![Page 2: บรรยาย เรื่องสถิติ สําหรับการประชุมเขียนโครงร่างวิจัยครั้ง ...oec.anamai.moph.go.th/download/OEC_2016/MEETTING... ·](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022050215/5f60eb5bbab50e579f574ad7/html5/thumbnails/2.jpg)
สถตวเคราะหการเปรยบเทยบ
Statistical Methods
ComparisonMethods
Scale Levels of Variables
Independent Variables
Dependent Variables
t testNominal Interval or
Ratio
Analysis ofVariance(ANOVA)
Nominal Interval or Ratio
![Page 3: บรรยาย เรื่องสถิติ สําหรับการประชุมเขียนโครงร่างวิจัยครั้ง ...oec.anamai.moph.go.th/download/OEC_2016/MEETTING... ·](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022050215/5f60eb5bbab50e579f574ad7/html5/thumbnails/3.jpg)
สถตวเคราะหความสมพนธ
Statistical MethodsScale Levels of Variables
Independent Variables Dependent Variables
Association Methods
Chi-square Nominal Nominal (Ordinal)
Pearson Product Moment Correlation Interval or Ratio Interval or Ratio
Multiple Regression Interval or Ratio (or mixed with few Nominal Variables) Interval or Ratio
Multiple LogisticRegression
Interval or Ratio or Nominal (Categories)
Nominal (Dichotomous or
Categories)
![Page 4: บรรยาย เรื่องสถิติ สําหรับการประชุมเขียนโครงร่างวิจัยครั้ง ...oec.anamai.moph.go.th/download/OEC_2016/MEETTING... ·](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022050215/5f60eb5bbab50e579f574ad7/html5/thumbnails/4.jpg)
Chi-square Test (χ2)
สถตวธนถกพฒนาโดยนกคณตศาสตรชาว
องกฤษ ชอ Karl Pearson (1857-1936)
1
![Page 5: บรรยาย เรื่องสถิติ สําหรับการประชุมเขียนโครงร่างวิจัยครั้ง ...oec.anamai.moph.go.th/download/OEC_2016/MEETTING... ·](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022050215/5f60eb5bbab50e579f574ad7/html5/thumbnails/5.jpg)
สถตนใชทาอะไรสถต Chi-square เปนสถตแขนงนอนพาราเมตรก (Nonparametric) ทมผนยมใชกน
มากในงานวจยหลายสาขา ทงนเนองจากวธการคานวณไมซบซอน และการแจกแจงของขอมลไมตององกบการแจกแจงแบบปกต (normal distribution) สถตChi-square เปนสถตทใชทดสอบขอมลทมระดบการวดแบบนามมาตรา(nominal scale) หรอ อนดบมาตรา (ordinal scale) หรอ ผสม
1. วตถประสงค
สถต Chi-square (χ2) สามารถนาไปใชทดสอบสมมตฐานได 3 เรองดงน
1. ทดสอบภาวะสารปสนทด (Test of Goodness of Fit)
ทดสอบวาขอมลมอตราสวนตามทกาหนดหรอไม (Fit Ratio)
ทดสอบวาขอมลมการแจกแจงตามทฤษฎทคาดหวงไวหรอไม (Fit Distribution)
2. ทดสอบการกระจายเหมอนกนของขอมลหลายชด (Test of Homogeneity)
3. ทดสอบความเปนอสระ (ความสมพนธ) ของตวแปร (Test of Independence)
ในทนจะขอกลาวถงการทดสอบความสมพนธของตวแปรเทานน2
![Page 6: บรรยาย เรื่องสถิติ สําหรับการประชุมเขียนโครงร่างวิจัยครั้ง ...oec.anamai.moph.go.th/download/OEC_2016/MEETTING... ·](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022050215/5f60eb5bbab50e579f574ad7/html5/thumbnails/6.jpg)
2. สตรของสถต Chi-square
∑ −=
EEO 2
2 )(χ
nE
O−= ∑
2
df = (r – 1)(c – 1)
O = the observed frequency
E = the expected frequency
r = number of rows
c = number of columns3
![Page 7: บรรยาย เรื่องสถิติ สําหรับการประชุมเขียนโครงร่างวิจัยครั้ง ...oec.anamai.moph.go.th/download/OEC_2016/MEETTING... ·](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022050215/5f60eb5bbab50e579f574ad7/html5/thumbnails/7.jpg)
The Chi-square distribution
df = 4
df = 10
0 4 8 12 16 20 24 28 320
08
181614
1210
06
0402
The chi-square distribution has a positive skew (only one tail)
![Page 8: บรรยาย เรื่องสถิติ สําหรับการประชุมเขียนโครงร่างวิจัยครั้ง ...oec.anamai.moph.go.th/download/OEC_2016/MEETTING... ·](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022050215/5f60eb5bbab50e579f574ad7/html5/thumbnails/8.jpg)
3. ขอตกลง (Assumptions) ของสถต Chi-square
1. ตวแปรมระดบการวด เปนแบบนามมาตรา (Nominal scale)
หรอ อนดบมาตรา (Ordinal scale) หรอ แบบผสม
2. ขอมลตองเปนอสระตอกน
3. กลมแตละกลมตองแยกจากกนชดเจน (mutual exclusive)
4. ขอมลตองเปนจานวน (frequency) ไมใชเอาคา % มาคานวณ
5. คาคาดหวง (expected frequency) ตองไมนอยกวา 5 และมคา
คาดหวงทนอยกวา 5 ไดไมเกน 20% ของจานวนเซล
5
![Page 9: บรรยาย เรื่องสถิติ สําหรับการประชุมเขียนโครงร่างวิจัยครั้ง ...oec.anamai.moph.go.th/download/OEC_2016/MEETTING... ·](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022050215/5f60eb5bbab50e579f574ad7/html5/thumbnails/9.jpg)
4. ขอจากดของ Chi-square1. คา Chi-square เปนบวกเสมอ (เพราะเปนคายกกาลงสอง)
2. คา Chi-square บงบอกวาตวแปร 2 ตว มความสมพนธหรอไมม
ความสมพนธกนเทานน
3. ขนาดของคา Chi-square ไมสามารถบงบอกขนาดของความสมพนธวา
นอยหรอมากได
(สามารถใช สถต Contingency coefficient, Cramer V, และ Phi
ชวยปรบคา Chi-square ใหสามารถบงบอกขนาดของความสมพนธได)
4. คา Chi-square ไมสามารถบงบอกทศทางของความสมพนธได
![Page 10: บรรยาย เรื่องสถิติ สําหรับการประชุมเขียนโครงร่างวิจัยครั้ง ...oec.anamai.moph.go.th/download/OEC_2016/MEETTING... ·](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022050215/5f60eb5bbab50e579f574ad7/html5/thumbnails/10.jpg)
5. ขนตอนในการวเคราะหขอมล
5.1 ตงสมมตฐาน
Ho : ตวแปร X และ Y เปนอสระตอกน (ไมสมพนธกน)
Ha : ตวแปร X และ Y ไมเปนอสระตอกน (สมพนธกน)
5.2 สถตทใช =
df = (r – 1) (c – 1)
∑−
=E
EO 22 )(χ n
EO
−∑2,
6
![Page 11: บรรยาย เรื่องสถิติ สําหรับการประชุมเขียนโครงร่างวิจัยครั้ง ...oec.anamai.moph.go.th/download/OEC_2016/MEETTING... ·](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022050215/5f60eb5bbab50e579f574ad7/html5/thumbnails/11.jpg)
การคานวณคาคาดหวง (Expected Frequency) ในแตละเซลล
Variable X
คา expect ใน cell a = [(a+b) (a+c)]/ (a+b+c+d)
cell b = [(a+b) (b+d)]/ (a+b+c+d)
cell c = [(c+d) (a+c)]/ (a+b+c+d)
cell d = [(c+d) (b+d)]/ (a+b+c+d)
คาคาดหวง (Expected Frequency) คอคาทเปนไปตาม Null Hypothesis
Ho: X กบ Y เปนอสระตอกน (ไมมความสมพนธกน)
HA: X กบ Y ไม เปนอสระตอกน (มความสมพนธกน)
Variable Ya b a+bc d c+d
a+c b+d a+b+c+dMarginal values
![Page 12: บรรยาย เรื่องสถิติ สําหรับการประชุมเขียนโครงร่างวิจัยครั้ง ...oec.anamai.moph.go.th/download/OEC_2016/MEETTING... ·](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022050215/5f60eb5bbab50e579f574ad7/html5/thumbnails/12.jpg)
5.3. กาหนดระดบนยสาคญ = .05
5.4. ตดสนใจเปรยบเทยบคาสถตวาตกอยในบรเวณวกฤตหรอไม
ถา > แสดงวา ตกอยในบรเวณวกฤต ปฏเสธ Ho
ถา แสดงวา ไมตกอยในบรเวณวกฤต ยอมรบ Ho
หรอ เปรยบเทยบคาความนาจะเปน P-value กบ
ถา P-value แสดงวา ปฏเสธ Ho
ถา P-value > แสดงวา ยอมรบ Ho
5.5. สรปผล
ปฏเสธ Ho แสดงวา ตวแปร X และตวแปร Y สมพนธกน
ยอมรบ Ho แสดงวา ตวแปร X และตวแปร Y ไมสมพนธกน
≤
2χ2αχ
α
α α
α
αα
≤
2αχ
2χ
7
![Page 13: บรรยาย เรื่องสถิติ สําหรับการประชุมเขียนโครงร่างวิจัยครั้ง ...oec.anamai.moph.go.th/download/OEC_2016/MEETTING... ·](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022050215/5f60eb5bbab50e579f574ad7/html5/thumbnails/13.jpg)
กลมสถตทใชปรบคา Chi-square ใหสามารถ
ระบขนาดความสมพนธได
1. Contingency Coefficient
2. Cramer’s V
3. Phi φ
![Page 14: บรรยาย เรื่องสถิติ สําหรับการประชุมเขียนโครงร่างวิจัยครั้ง ...oec.anamai.moph.go.th/download/OEC_2016/MEETTING... ·](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022050215/5f60eb5bbab50e579f574ad7/html5/thumbnails/14.jpg)
Contingency Coefficient
Phi φ
![Page 15: บรรยาย เรื่องสถิติ สําหรับการประชุมเขียนโครงร่างวิจัยครั้ง ...oec.anamai.moph.go.th/download/OEC_2016/MEETTING... ·](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022050215/5f60eb5bbab50e579f574ad7/html5/thumbnails/15.jpg)
Fisher Exact testเปนสถตวเคราะหความสมพนธระหวางตวแปร 2 ตว ทเปนกลม
ม 2 ระดบ (2 x 2)
ใชวเคราะหขอมลทละเมดขอตกลงของสถต Chi-square
ขอมลมการแจกแจงแบบ hypergeometric distribution
Variable Y
Variable Xa b a+bc d c+d
a+c b+d a+b+c+dMarginal values
![Page 16: บรรยาย เรื่องสถิติ สําหรับการประชุมเขียนโครงร่างวิจัยครั้ง ...oec.anamai.moph.go.th/download/OEC_2016/MEETTING... ·](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022050215/5f60eb5bbab50e579f574ad7/html5/thumbnails/16.jpg)
ตวอยาง ตองการศกษาวา การสบบหรมความสมพนธกบการเปนโรคหวใจ
หรอไม ผวจยไดเกบขอมลจากผทเปนโรคหวใจ (case) และผทไมเปนโรคหวใจ 60
คน และถามประวตเกยวกบการสบบหรไดขอมลดงตาราง
จานวนบหรทสบ
(มวนตอวน)
โรคหวใจ (CHD)
รวมไมเปน (control) เปน (case)
0 (ไมสบ) 29 (18.1) 5 (15.9) 34
1-9 3 (3.2) 3 (2.8) 6
10-19 0 (2.7) 5 (2.3) 5
20-29 0 (5.9) 11 (5.1) 11
30 + 0 (2.1) 4 (1.9) 4
รวม 32 28 60
14
![Page 17: บรรยาย เรื่องสถิติ สําหรับการประชุมเขียนโครงร่างวิจัยครั้ง ...oec.anamai.moph.go.th/download/OEC_2016/MEETTING... ·](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022050215/5f60eb5bbab50e579f574ad7/html5/thumbnails/17.jpg)
15
![Page 18: บรรยาย เรื่องสถิติ สําหรับการประชุมเขียนโครงร่างวิจัยครั้ง ...oec.anamai.moph.go.th/download/OEC_2016/MEETTING... ·](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022050215/5f60eb5bbab50e579f574ad7/html5/thumbnails/18.jpg)
16
![Page 19: บรรยาย เรื่องสถิติ สําหรับการประชุมเขียนโครงร่างวิจัยครั้ง ...oec.anamai.moph.go.th/download/OEC_2016/MEETTING... ·](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022050215/5f60eb5bbab50e579f574ad7/html5/thumbnails/19.jpg)
ตวอยาง 1.1 ตองการศกษาวา การสบบหรมความสมพนธกบการเปนโรคหวใจ
หรอไม ผวจยไดเกบขอมลจากผทเปนโรคหวใจ (case) และผทไมเปนโรคหวใจ 60
คน และถามประวตเกยวกบการสบบหรไดขอมลดงตาราง
จานวนบหรทสบ
(มวนตอวน)
โรคหวใจ (CHD)
รวมไมเปน (control) เปน (case)
0 (ไมสบ) 29 (18.1) 5 (15.9) 34
1-19 3 (5.9) 8 (5.1) 11
20 + 0 (8.0) 15 (7.0) 15
รวม 32 28 60
14
![Page 20: บรรยาย เรื่องสถิติ สําหรับการประชุมเขียนโครงร่างวิจัยครั้ง ...oec.anamai.moph.go.th/download/OEC_2016/MEETTING... ·](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022050215/5f60eb5bbab50e579f574ad7/html5/thumbnails/20.jpg)
15
![Page 21: บรรยาย เรื่องสถิติ สําหรับการประชุมเขียนโครงร่างวิจัยครั้ง ...oec.anamai.moph.go.th/download/OEC_2016/MEETTING... ·](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022050215/5f60eb5bbab50e579f574ad7/html5/thumbnails/21.jpg)
16
![Page 22: บรรยาย เรื่องสถิติ สําหรับการประชุมเขียนโครงร่างวิจัยครั้ง ...oec.anamai.moph.go.th/download/OEC_2016/MEETTING... ·](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022050215/5f60eb5bbab50e579f574ad7/html5/thumbnails/22.jpg)
ตวอยาง 1.2 ตองการศกษาวา การสบบหรมความสมพนธกบการเปนโรคหวใจ
หรอไม ผวจยไดเกบขอมลจากผทเปนโรคหวใจ (case) และผทไมเปนโรคหวใจ 60
คน และถามประวตเกยวกบการสบบหรไดขอมลดงตาราง
จานวนบหรทสบ
(มวนตอวน)
โรคหวใจ (CHD)
รวมไมเปน (control) เปน (case)
ไมสบ (0) 29 (18.1) 5 (15.9) 34
สบ (1-40) 3 (13.9) 23 (12.1) 26
รวม 32 28 60
14
![Page 23: บรรยาย เรื่องสถิติ สําหรับการประชุมเขียนโครงร่างวิจัยครั้ง ...oec.anamai.moph.go.th/download/OEC_2016/MEETTING... ·](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022050215/5f60eb5bbab50e579f574ad7/html5/thumbnails/23.jpg)
15
![Page 24: บรรยาย เรื่องสถิติ สําหรับการประชุมเขียนโครงร่างวิจัยครั้ง ...oec.anamai.moph.go.th/download/OEC_2016/MEETTING... ·](https://reader034.vdocuments.net/reader034/viewer/2022050215/5f60eb5bbab50e579f574ad7/html5/thumbnails/24.jpg)
16