![Page 1: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/1.jpg)
![Page 2: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/2.jpg)
Academisch Erfgoedin de Universiteit Antwerpen
Balans en perspectief
Academisch erfgoed in Vlaanderen
Trudi Noordermeer
15 mei 2014
![Page 3: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/3.jpg)
Feiten & cijfers UAntwerpen
20 109 studenten (waarvan 17% buitenlander, 116 nationaliteiten)
1479 doctoraatsstudenten
192 doctoraten in 2013
4200 wetenschappelijke publicaties per jaar
4987 personeelsleden (waarvan 17% buitenlander, 81 nationaliteiten)
631 professoren (13%)
308 assistenten (6%)
2423 onderzoekers (49%)
1294 administratief en technisch personeel (26%)
60 000 alumni
3
![Page 4: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/4.jpg)
4
![Page 5: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/5.jpg)
5
![Page 6: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/6.jpg)
UAntwerpen
• ‘Jonge’ universiteit
• Fusie 3 interuniversitaire instellingen in 2003
• Oorsprong midden negentiende eeuw - en midden twintigste eeuw
• 2003: ca. 7.000 studenten
• 2014: ruim 20.000 studenten
• Nog geen strategisch beleid voor een Universiteitsarchief, academisch erfgoed en kunstpatrimonium: er was nog geen tijd/interesse voor
6
![Page 7: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/7.jpg)
UAntwerpen
Raad Dienstverlening, mei 2013:
• goedkeuring voor pilootprojecten mbt
• Universiteitsarchief
• Academisch Erfgoed
• Kunstpatrimonium
Doel :
• pilootprojecten uitvoeren om te komen tot een strategisch beleid voor het erfgoed
7
![Page 8: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/8.jpg)
Visie: Academisch ERFGOED in context
• Academisch, wetenschappelijk en technologisch erfgoed
in relatie tot
• Onroerend erfgoed: gebouwen
• Bijzondere collecties Universiteitsbibliotheek
• Universiteitsarchief
• Kunstpatrimonium
8
![Page 9: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/9.jpg)
![Page 10: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/10.jpg)
![Page 11: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/11.jpg)
Universiteitsbibliotheek
Bijzondere Collecties:
Waardevolle en historische
collecties
Oude en kostbare boeken,
gedrukt voor 1831
Handschriften
Prenten en tekeningen
11
![Page 12: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/12.jpg)
Universiteitsarchief
• Administratieve en wetenschappelijk archieven UAntwerpen en voorgangers
• Koninklijk Aardrijkskundig Genootschap Antwerpen
• Centrum voor Bedrijfsgeschiedenis
• Kathedraalarchief• te gast tot augustus 2014
• Studiecentrum voor Onderneming en Beurs
• Wetenschappelijk archief prof Fernand Suykens
• Etc………
12
![Page 13: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/13.jpg)
Collectie moderne kunst Circa 700 schilderijen en beelden
Kunst op de Campus beheert
Doel uitdagen vragen stellen zin van het leven verwondering oproepen
Jean-Michel Folon
13
![Page 14: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/14.jpg)
Stappen in UAntwerpen mbt erfgoed
• Inventarisatie
• Deselectie: ontdubbeling en sanering
• Registratie / catalografie in duurzame omgeving
• Standaarden, zodat uitwisseling mogelijk is
• Integrale benadering erfgoed
• Brocade : metadata voor bibliotheekmaterialen, archivalia en (museale) objecten
• Digitalisering
• Contextualisering
• Beschikbaarstelling (fysiek en digitaal, via het web)
• Plan voor opslag, behoud en beheer
14
![Page 15: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/15.jpg)
Pilot projecten / investeringen
• Bijzondere Collecties Universiteitsbibliotheek
• Universiteitsarchief
• Kunstpatrimonium
• Academisch erfgoed
15
![Page 16: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/16.jpg)
Bijzondere Collecties
• Investeringen inrichting leeszaal, infrastructuur (magazijnen), materialen voor behoud en beheer
• Investeringen collectievorming: boeken en prenten
• Infrastructuur Digitalisering: scanner/fototoestellen en digitaal platform voor opslag en beschikbaarstelling
• Afdeling is onderdeel van werking van Universiteitsbibliotheek
16
![Page 17: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/17.jpg)
Universiteitsarchief
• Brocade: nieuwe modules registratie/beschrijving archivalia op collectie- en stuksniveau
• archivalia in hun context
• Koninklijk Aardrijkskundig Genootschap Antwerpen: pilot 2013
• digitalisering afbeeldingen
• Inventarisatie wetenschappelijke en administratieve archieven UAntwerpen: 2014/5
• Ontwikkeling strategisch plan (digitale) archivering
17
![Page 18: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/18.jpg)
Kunstpatrimonium
• Module in Brocade voor beschrijving objecten
• Huidige access databank converteren
• Invoer 700 kunst objecten: 2014/5
• Digitalisering objecten
• Contextinformatie
• Referenties naar boeken en wetenschappelijke artikelen - in eigen collectie
• Publicatie via web (indien toegestaan vanwege auteursrechten)
18
![Page 19: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/19.jpg)
Academisch erfgoed
• Doel
• Beschrijving collecties en individuele objecten in Brocade module voor objecten
• Digitalisering objecten
• Digitalisering handleidingen / contextinformatie
• Publicatie op het web (indien toegestaan)
• Dit werk is nog niet ingepland
• Belangrijke 1E stap: inventarisatie Balans en Perspectief
19
![Page 20: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/20.jpg)
Resultaten inventarisatie Balans en Perspectief
• 1e inventarisatie in de UAntwerpen
• 1e inventarisatie Antwerpse associatie: AUHA
• Artesis Plantijn Hogeschool (AP)
• Karel de Grote-Hogeschool
• Hogere Zeevaartschool
• Overzicht beschikbaar via website
• Nota bene• Nog niet geïnventariseerd: materiaal bijeengebracht door Marc Demolder
• Grote collectie wetenschappelijke, technische en medische apparatuur
20
![Page 21: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/21.jpg)
Collectie ratten- en muizenvallen (prof dr Herwig Leirs)
![Page 22: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/22.jpg)
Resultaat inventarisatie
• Media-apparatuur: 1500
• Diergeneeskunde: 3.000
• Academische, wetenschappelijke en technologische instrumenten
• Anatomie: 690
• Pathologische anatomie: 200
• Historische kaarten
• Dierkunde: 12.230
• Herbarium: 4.665
• Mineralen: 100-den
• Muizen- en rattenvallen: 300
22
![Page 23: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/23.jpg)
Historische kaarten: didactische collectie
![Page 24: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/24.jpg)
Resultaat inventarisatie
• Onderwijsplaten biologie, 70
• Preparaten biologie: 7.000
• Topografische kaarten
• Elektronenmicroscopen: 2
• Kristalmodellen: 50
• Natuurkunde: 50
• Mineralen en gesteenten
• Leesapparaten microfilm en microfiche: 4
• Medische en paramedische apparatuur
24
![Page 25: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/25.jpg)
Collectie academisch, wetenschappelijk en technologisch erfgoed
![Page 26: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/26.jpg)
Resultaat inventarisatieArtesis Plantijn
• Gesteenten
• Topografische kaarten: 1.400
• Gezondheidszorg
Karel de Grote-Hogeschool
• Robotica: 212
• (Meet)instrumenten (bio)chemie
• Auto-elektronica: 1
• Elektromechanica: 30
• Gezondheidszorg
Hogere Zeevaartschool
• Oude (meet)instrumenten: 71
26
![Page 27: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/27.jpg)
Collectie maritieme instrumenten Hogere Zeevaartschool
![Page 28: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/28.jpg)
Opmerkingen / bevindingen
• Project Balans en Perspectief was zeer belangrijk voor de bewustwording van waarde academisch erfgoed in de UAntwerpen en de Antwerpse associatie
• In Antwerpen staan we nog aan het begin
• Buitenlandse ervaringen tonen aan:
• Erfgoedwaarde krijgt opnieuw onderzoeks- en onderwijswaarde door beschikbaarstelling, contextualisering, digitalisering en valorisatie
28
![Page 29: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/29.jpg)
Opmerkingen/bevindingen:
• ‘Alles’ hoeft niet bewaard te blijven: gemotiveerde deselectie aan te raden (persoonlijke mening)
• Afstemming op nationaal en internationaal niveau is belangrijk
• Contextinformatie en handleidingen zijn essentieel
29
![Page 30: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/30.jpg)
Met dank aan
30
Marc Demolder
Hoeder van academisch, wetenschappelijk en technologisch erfgoed in de UAntwerpen
Collega’s van de werkgroep bibliotheken AUHA
Dirk Desaever
Chris Goetschalckx
Han Jacobs
Sissi Loostermans
Fotograaf Jesse Willems
![Page 31: Academische erfgoed 20140515_u_antwerpen_noordermeer](https://reader033.vdocuments.net/reader033/viewer/2022052623/559bbdba1a28abb41a8b474d/html5/thumbnails/31.jpg)
Vragen?
31