45
RU
RA
LIS
: h
ttp
://i
nta
.go
b.a
r/u
nid
ad
es/
51
00
00
RU
RA
LIS
: h
ttp
://i
nta
.go
b.a
r/u
nid
ad
es/
51
00
00
ING.
AG
R.
MA
XIM
ILIA
NO B
ATTIS
TELLA -
LIC
. R
AÚ
L N
OV
ELLO
EEA
SA
N J
UA
N I
NTA
mb
att
iste
lla
@sa
nju
an
.in
ta.g
ov.
ar
VIT
IVIN
ICU
LTU
RA
Arg
en
tin
a
es
el
qu
into
p
aís
p
rod
uct
or
de
vin
os
y e
l p
rin
ci-
pa
l e
xp
ort
ad
or
de
mo
sto
a n
ive
l m
un
dia
l. S
an
Ju
an
es
la s
eg
un
da
p
rovin
cia
p
rod
uct
ora
d
e u
va
s y
vin
os
de
l p
aís
, a
ba
rca
nd
o l
a
vid
m
ás
de
l 5
0 %
de
la
su
pe
rfic
ie c
ul-
tiva
da
de
la
pro
vin
cia
(D
ep
art
a-
me
nto
de
Hid
ráu
lica
, 2
00
7).
A
pe
sar
de
q
ue
la
u
va
p
ara
m
ost
o o
vin
o e
s m
ate
ria
pri
ma
p
ara
la
in
du
stri
a,
la v
itiv
inic
ult
u-
ra a
rge
nti
na
en
ge
ne
ral
y l
a s
an
-ju
an
ina
en
pa
rtic
ula
r se
ca
ract
e-
riza
n p
or
mo
de
los
de
pro
du
cció
n
de
ma
no
de
ob
ra i
nte
nsi
va
co
n
cose
cha
m
an
ua
l,
a
dif
ere
nci
a
de
otr
os
cult
ivo
s in
du
stri
ale
s d
el
pa
ís c
om
o l
as
ole
ag
ino
sas
o i
n-
clu
so e
l to
ma
te p
ara
in
du
stri
a e
n
la r
eg
ión
de
Cu
yo
.A
niv
el
mu
nd
ial
exis
ten
ve
nd
i-m
iad
ora
s m
ecá
nic
as
sofi
stic
ad
as
y e
fici
en
tes
qu
e p
erm
ite
n l
a m
e-
can
iza
ció
n i
nte
gra
l d
e l
os
viñ
e-
do
s, s
in e
mb
arg
o, ci
ert
as
pa
rtic
u-
lari
da
de
s d
e n
ue
stra
vit
icu
ltu
ra,
tale
s co
mo
la
s b
aja
s e
sca
las
de
p
rod
ucc
ión
, la
est
ruct
ura
de
co
n-
du
cció
n m
ás
dif
un
did
a (
pa
rra
l) y
IMPA
CTO D
E L
OS M
ÉTO
DO
S D
E C
OSEC
HA A
SIS
TID
A
SO
BR
E L
A P
RO
DU
CTIV
IDA
D D
E L
A M
AN
O D
E O
BR
A
EN L
A V
EN
DIM
IA D
E U
VA P
AR
A V
INO Y
MO
STO
la e
da
d d
e lo
s viñ
ed
os
excl
uye
n a
la
gra
n m
ayo
ría
de
lo
s vit
icu
lto
-re
s d
e a
cce
de
r a
est
a t
ecn
olo
gía
. P
or
otr
o l
ad
o,
est
as
ma
qu
ina
ria
s re
qu
iere
n d
e a
lto
s co
sto
s d
e i
n-
ve
rsió
n,
po
r lo
qu
e s
olo
pu
ed
en
se
r a
mo
rtiz
ad
as
en
gra
nd
es
em
-p
ren
dim
ien
tos
vit
íco
las.
La
ve
nd
imia
m
an
ua
l tr
ad
icio
-n
al e
s la
ta
rea
qu
e d
em
an
da
ma
-yo
r ca
nti
da
d d
e t
rab
aja
do
res
en
u
n p
erí
od
o a
cota
do
de
tie
mp
o.
La
esc
ase
z r
ela
tiva
de
ma
no
de
o
bra
ha
ce n
ece
sari
o r
ep
en
sar
la
act
ua
l o
rga
niz
aci
ón
d
el
tra
ba
jo
ten
ien
do
e
n cu
en
ta la
re
ali
da
d
pro
du
ctiv
a d
e la
p
rovin
cia
. P
or
est
o e
l p
rese
nte
in
form
e a
bo
rda
u
na
a
lte
rna
tiva
te
cno
lóg
ica
in
-te
rme
dia
en
tre
la
co
sech
a t
rad
i-ci
on
al
y l
a m
ecá
nic
a,
de
no
min
a-
da
co
sech
a a
sist
ida
, q
ue
pe
rmit
e
au
me
nta
r la
p
rod
uct
ivid
ad
d
el
tra
ba
jo m
ejo
ran
do
la
s co
nd
icio
-n
es
lab
ora
les.
Pa
ra
rea
liza
r e
l p
rese
nte
in
-fo
rme
se
efe
ctu
aro
n m
ed
icio
ne
s e
n f
inca
s d
e l
a p
rovin
cia
de
Sa
n
Jua
n,
en
tre
vis
tas
y ta
lle
res
con
co
sech
ad
ore
s,
cua
dri
lle
ros,
p
ro-
du
cto
res
y t
écn
ico
s vin
cula
do
s a
la
act
ivid
ad
.
Pro
ble
ma d
e e
scase
z re
lati
va d
e m
an
o d
e o
bra
La
ma
rca
da
est
aci
on
ali
da
d q
ue
p
rese
nta
la
de
ma
nd
a d
e t
rab
ajo
e
n
el
sect
or
vit
ivin
íco
la,
com
o
mu
est
ra
la
Fig
ura
1
, e
spe
cia
l-m
en
te e
n l
a é
po
ca d
e c
ose
cha
, e
s u
n p
rob
lem
a n
o s
olo
pa
ra l
os
tra
ba
jad
ore
s, s
ino
ta
mb
ién
pa
ra
los
pro
du
cto
res.
En
lo
s ú
ltim
os
añ
os,
la
d
ifi-
cult
ad
pa
ra c
on
seg
uir
ma
no
de
o
bra
p
ara
la
co
sech
a
ha
si
do
ca
da
ve
z m
ayo
r. E
sto
es
el
efe
cto
d
e l
a c
on
jun
ció
n d
e v
ari
os
fact
o-
res,
co
mo
so
n l
as
me
jore
s co
nd
i-ci
on
es
de
in
gre
sos
de
lo
s se
cto
-re
s m
ás
po
bre
s d
el
pa
ís d
eb
ido
a
l e
fect
o d
e l
os
inst
rum
en
tos
de
se
gu
rid
ad
so
cia
l im
ple
me
nta
do
s,
y l
a m
ayo
r ca
nti
da
d d
e o
po
rtu
-n
ida
de
s,
con
m
ejo
res
con
dic
io-
ne
s la
bo
rale
s, p
ara
la
po
bla
ció
n
eco
nó
mic
am
en
te a
ctiv
a e
n o
tro
s se
cto
res
com
o i
nd
ust
ria
, m
ine
ría
y e
mp
leo
pú
bli
co.
Est
a s
itu
aci
ón
co
nd
ujo
a u
n a
u-
me
nto
co
nti
nu
o,
en
lo
s ú
ltim
os
añ
os,
de
l co
sto
de
la
co
sech
a m
a-
nu
al,
qu
e i
mp
act
a n
eg
ati
va
me
n-
te e
n l
a r
en
tab
ilid
ad
de
l p
rod
uc-
tor
pri
ma
rio
, a
l cu
al a
de
má
s se
le
su
ma
el
pro
ble
ma
de
ba
jos
ren
-d
imie
nto
s y p
reci
os
rela
tiva
me
n-
te e
sta
ble
s d
e s
u p
rod
uct
o.
An
te
est
e
pa
no
ram
a
resu
lta
im
pe
ran
te l
a n
ece
sid
ad
de
im
-p
lem
en
tar
mé
tod
os
de
co
sech
a
qu
e a
um
en
ten
la
pro
du
ctiv
ida
d
de
l tr
ab
ajo
co
n m
ejo
res
con
di-
cio
ne
s la
bo
rale
s.
A
con
tin
ua
-ci
ón
se
re
ali
za
rá u
na
de
scri
pci
ón
d
e l
os
mé
tod
os
de
co
sech
a q
ue
a
ctu
alm
en
te e
stá
n s
ien
do
uti
li-
za
do
s e
n f
inca
s d
e l
a p
rovin
cia
.
Desc
rip
ció
n d
e l
os
méto
do
s d
e c
ose
cha
Se
re
ali
za
rá
el
an
áli
sis
pa
ra
un
a u
nid
ad
de
co
sech
a d
e 4
0.0
00
k
ilo
s d
e u
va
dia
rio
s, s
up
on
ien
do
q
ue
no
ha
y r
est
ricc
ión
de
ca
mio
-n
es
qu
e t
ran
spo
rte
n l
a u
va
a l
a
bo
de
ga
.
Méto
do
de c
ose
cha
trad
icio
nal
Pa
ra l
leva
r a
ca
bo
la
ve
nd
imia
m
an
ua
l, e
n f
un
ció
n d
e la
un
ida
d
de
co
sech
a s
eñ
ala
da
, e
l p
rod
uc-
tor
de
be
co
nse
gu
ir u
na
cu
ad
rill
a
de
30
pe
rso
na
s, a
la
s cu
ale
s le
s e
ntr
eg
a u
na
ga
me
la m
etá
lica
o
plá
stic
a,
de
16
a 2
0 k
g d
e c
ap
a-
cid
ad
, d
ep
en
die
nd
o d
e la
s va
rie
-d
ad
es
y u
na
tij
era
co
sech
era
. P
ara
re
ali
za
r la
co
sech
a,
los
tra
ba
jad
ore
s co
rta
n
la
uva
d
e
form
a m
an
ua
l u
tili
za
nd
o l
a t
ije
-ra
o l
as
pro
pia
s m
an
os.
Un
a v
ez
lle
na
la
g
am
ela
, la
tr
an
spo
rta
n
al h
om
bro
ha
sta
el ca
lle
jón
, d
on
-d
e
est
á
est
aci
on
ad
o
el
cam
ión
q
ue
lle
va
rá l
a u
va
a l
a b
od
eg
a.
En
p
rom
ed
io,
un
tr
ab
aja
do
r co
sech
a e
ntr
e 6
0 y 9
0 g
am
ela
s d
iari
as,
d
ep
en
die
nd
o d
e la
ve
-lo
cid
ad
de
l tr
ab
aja
do
r y e
l re
n-
dim
ien
to d
el
pa
rra
l. P
ara
po
de
r d
esc
arg
ar
la u
va
, e
l co
sech
ad
or
sub
e a
un
ba
nco
de
8 a
10
esc
a-
lon
es
qu
e lo
p
osi
cio
na
n a
u
na
a
ltu
ra q
ue
le
p
erm
ite
va
cia
r la
g
am
ela
en
el
cam
ión
.E
n e
sta
mo
da
lid
ad
de
co
sech
a,
el
pa
go
es
al
tan
to,
es
de
cir
qu
e
el
cose
cha
do
r re
cib
e
un
p
ag
o
seg
ún
la
ca
nti
da
d
de
g
am
ela
s co
sech
ad
as.
Pa
ra c
on
tab
iliz
ar
las
ga
me
las
qu
e
cose
cha
, e
n
cad
a
de
sca
rga
se
le
en
tre
ga
un
a f
ich
a,
la c
ua
l lu
eg
o s
erá
ca
nje
ad
a p
or
din
ero
.
Exis
ten
do
s p
un
tos
de
co
ntr
ol
de
la
ca
lid
ad
de
la
co
sech
a.
Un
o
es
el
reco
rre
do
r, q
ue
ca
min
a p
or
de
ba
jo d
el
pa
rra
l, p
or
las
hil
era
s ya
co
sech
ad
as,
p
ara
co
ntr
ola
r q
ue
se
co
rte
to
da
la
uva
. E
l o
tro
e
s e
l fi
che
ro,
el
cua
l co
ntr
ola
, e
n
el
mo
me
nto
de
la
de
sca
rga
, q
ue
la
uva
est
é lo
má
s li
mp
ia p
osi
ble
, si
n h
oja
s n
i re
sto
s d
e s
arm
ien
tos
qu
e
dif
icu
lte
n
po
ste
rio
rme
nte
e
l p
roce
so
de
m
oli
en
da
e
n
la
bo
de
ga
.P
ara
co
sech
ar
70
ga
me
las
dia
-ri
as
un
co
sech
ad
or
se t
rasl
ad
a,
de
pe
nd
ien
do
d
el
ren
dim
ien
to
de
l p
arr
al,
e
n
pro
me
dio
o
cho
k
iló
me
tro
s a
l d
ía,
sub
ien
do
po
r ca
da
g
am
ela
, u
n
“b
an
co
de
co
sech
a”
d
e 1
,60
m
co
n o
cho
e
sca
lon
es.
H
ay q
ue
co
nsi
de
rar
qu
e la
m
ita
d d
e e
sa d
ista
nci
a
la r
eco
rre
co
n l
a g
am
ela
de
20
k
ilo
s a
l h
om
bro
, d
eb
ajo
de
l p
a-
rra
l, p
isa
nd
o e
n s
ue
lo i
rre
gu
lar
Ma
yJu
nJu
lA
go
Se
pO
ctN
ov
Dic
En
eFe
bA
br
Ma
r
Uv
a d
e m
esa
y p
asa
Uv
a p
ara
ind
ust
ria
Tota
l vit
ivin
icu
ltu
ra
45
00
00
40
00
00
35
00
00
30
00
00
25
00
00
20
00
00
15
00
00
10
00
00 0
50
00
0
Jornales / mes
De
ma
nd
a p
ote
nci
al
de
jo
rna
les
de
l se
cto
r v
itiv
iníc
ola
de
Sa
n J
ua
n c
on
mé
tod
o d
e p
od
a y
co
sech
a t
rad
icio
na
l.
Fig
ura
1:
Est
ima
ció
n d
e l
a d
em
an
da
po
ten
cia
l d
e j
orn
ale
s e
n e
l se
cto
r vi
tivi
níc
ola
de
la
pro
vin
cia
de
Sa
n J
ua
n a
lo
la
rgo
de
un
cic
lo p
rod
uct
ivo
. Fu
en
te:
ela
bo
raci
ón
pro
pia
se
gú
n d
ato
s d
el
Inst
itu
to N
aci
on
al
de
Vit
ivin
icu
ltu
ra y
Ca
tá-
log
o t
ecn
oló
gic
o d
e c
ult
ivo
s b
ajo
rie
go
(M
ira
nd
a y
Ba
ttis
tell
a,
20
03
).
67
RU
RA
LIS
: h
ttp
://i
nta
.go
b.a
r/u
nid
ad
es/
51
00
00
RU
RA
LIS
: h
ttp
://i
nta
.go
b.a
r/u
nid
ad
es/
51
00
00
ING.
AG
R.
MA
XIM
ILIA
NO B
ATTIS
TELLA -
LIC
. R
AÚ
L N
OV
ELLO
EEA
SA
N J
UA
N I
NTA
mb
att
iste
lla
@sa
nju
an
.in
ta.g
ov.
ar
VIT
IVIN
ICU
LTU
RA
y, n
o p
oca
s ve
ces,
en
ma
leza
do
.
El
esf
ue
rzo
fís
ico
re
qu
eri
do
al
cose
cha
do
r p
ara
e
sta
ta
rea
e
s ta
n
ele
va
do
q
ue
so
lo
cali
fica
n
los
má
s fu
ert
es.
Si
con
sid
era
mo
s q
ue
, co
mo
se
dij
o a
nte
rio
rme
nte
, u
n p
rob
lem
a im
po
rta
nte
de
l se
c-to
r e
s la
dis
po
nib
ilid
ad
de
ma
no
d
e o
bra
pa
ra e
sta
ta
rea
, e
ste
mé
-to
do
d
e
cose
cha
co
mp
lica
a
ún
m
ás
las
cosa
s, p
orq
ue
re
stri
ng
e
el
pe
rfil
d
e
los
tra
ba
jad
ore
s a
p
ers
on
as
físi
cam
en
te a
pta
s q
ue
p
ue
da
n
sop
ort
ar
el
ritm
o
qu
e
le i
mp
on
e e
ste
mé
tod
o d
e c
ose
-ch
a,
cali
fica
nd
o,
po
r lo
ge
ne
ral,
h
om
bre
s e
ntr
e 1
8 a
35
añ
os,
lo
s cu
ale
s a
de
má
s so
n
alt
am
en
te
de
ma
nd
ad
os
po
r o
tro
s se
cto
res
pro
du
ctiv
os,
co
mo
min
erí
a, co
ns-
tru
cció
n o
em
ple
o p
úb
lico
.
Méto
do
s d
e c
osech
a
asis
tid
a
Co
sech
a e
n b
ines
Pa
ra e
sta
mo
da
lid
ad
se
re
qu
ie-
ren
bin
es
de
45
0 a
50
0 k
ilo
s d
e
cap
aci
da
d,
un
tr
act
oe
leva
do
r vo
lca
do
r, u
n t
ract
or
viñ
ate
ro,
un
cu
atr
icic
lo
con
ca
rro
(o
pci
on
al
pa
ra d
istr
ibu
ció
n d
e v
ací
os)
.E
xis
ten
do
s m
od
ali
da
de
s p
ara
la c
ose
cha
en
bin
es.
Un
a d
e e
lla
s e
s d
istr
ibu
ir l
os
bin
es
va
cío
s d
en
-tr
o
de
l p
arr
al
y
lue
go
sa
carl
os
pa
ra c
arg
ar
su c
on
ten
ido
en
el
cam
ión
, y l
a o
tra
es
de
jar
los
bi-
ne
s va
cío
s e
n e
l ca
lle
jón
y a
me
-d
ida
qu
e s
on
lle
na
do
s p
or
los
co-
sech
ad
ore
s, c
arg
ar
su c
on
ten
ido
e
n e
l ca
mió
n.
En
la
p
rim
era
m
od
ali
da
d,
la
dis
trib
uci
ón
d
e lo
s b
ine
s va
cío
s se
re
ali
za
d
e
mo
do
m
an
ua
l o
co
n c
ua
tric
iclo
s. S
e c
olo
can
bin
es
cad
a
cua
tro
m
elg
as,
d
e
mo
do
q
ue
qu
ed
e u
n b
in c
ad
a 1
2 o
16
ce
pa
s,
de
pe
nd
ien
do
d
el
ren
di-
mie
nto
de
l viñ
ed
o.
Pa
ra o
rga
ni-
za
r la
co
sech
a, a
ca
da
pe
rso
na
se
le
da
un
bin
y s
e le
dis
po
ne
n c
ua
-tr
o h
ile
ras
pa
ra co
sech
ar.
E
n la
m
ed
ida
qu
e s
e v
an
lle
na
nd
o l
os
bin
es
se
rep
on
en
rá
pid
am
en
te
pa
ra q
ue
el
cose
cha
do
r n
o q
ue
-d
e e
spe
ran
do
.Lo
s co
sech
ad
ore
s re
corr
en
la
s cu
atr
o
hil
era
s co
rta
nd
o
con
ti
-je
ras
los
raci
mo
s d
e u
va
, d
ep
osi
-ta
nd
o l
os
mis
mo
s e
n g
am
ela
s d
e
20
k
g.
Cu
an
do
ll
en
a la
g
am
ela
se
tra
sla
da
ha
sta
el
bin
, p
róxim
o
al
lug
ar
de
co
rta
y v
ue
lca
la
uva
. E
ste
cic
lo s
e r
ep
ite
, e
ntr
e 1
20
a
24
0 v
ece
s a
l d
ía (
con
ga
me
las
de
2
0 k
g)
de
pe
nd
ien
do
de
la
ve
lo-
cid
ad
de
l tr
ab
aja
do
r y d
el
ren
di-
mie
nto
de
l p
arr
al.
Lo
s co
sech
a-
do
res,
fi
na
lme
nte
, ca
min
an
u
n
tota
l d
e 1
,5 k
iló
me
tro
s p
rom
ed
io
po
r d
ía (
5 m
etr
os
pro
me
dio
po
r ci
clo
).
Co
n
est
a
mo
da
lid
ad
, u
n
cose
cha
do
r p
ue
de
e
sta
r ll
en
an
-d
o e
ntr
e 6
y 1
0 b
ine
s p
or
día
. E
l p
ag
o n
orm
alm
en
te e
s p
or
bin
y,
en
cie
rta
s o
casi
on
es,
po
r jo
rna
l.La
op
era
ció
n d
e c
arg
a c
on
sis-
te e
n t
ran
spo
rta
r e
l b
in d
esd
e e
l in
teri
or
de
l p
arr
al
ha
sta
el
lug
ar
do
nd
e e
stá
e
l ca
mió
n y,
p
ost
e-
rio
rme
nte
, d
esc
arg
ar
la u
va
so
-b
re e
l ca
mió
n.
Pa
ra lo
p
rim
ero
se
uti
liza
un
tra
cto
r viñ
ate
ro,
el
cua
l co
nst
a
de
u
n
imp
lem
en
to
de
no
min
ad
o “
po
rta
bin
” q
ue
se
co
loca
en
su
pa
rte
tra
sera
co
ne
c-ta
da
al
terc
er
pu
nto
. E
ste
tra
cto
r ti
en
e
cap
aci
da
d
de
tr
an
spo
rta
r u
n b
in p
or
ve
z.
El
va
cia
do
d
el
bin
se
re
ali
za
p
or
me
dio
de
un
se
gu
nd
o t
rac-
tor,
el
cua
l n
ece
sita
un
a p
ote
n-
cia
mín
ima
de
55
HP,
qu
e p
ose
e
do
s im
ple
me
nto
s se
cue
nci
ad
os;
p
rim
ero
u
n
tra
cto
ele
va
do
r q
ue
e
leva
el
bin
a l
a a
ltu
ra d
e t
res
me
tro
s, s
ob
rep
asa
nd
o l
a c
aja
de
l ca
mió
n y
, se
gu
nd
o,
un
vo
lca
do
r q
ue
pro
du
ce u
n g
iro
má
xim
o d
e
18
0º
qu
e p
erm
ite
la
de
sca
rga
de
l b
in e
n e
l ca
mió
n.
En
la
se
gu
nd
a m
od
ali
da
d d
e
cose
cha
co
n b
ine
s, e
n l
a q
ue
se
d
eja
n l
os
va
cío
s e
n e
l ca
lle
jón
, la
o
pe
raci
ón
de
ca
rga
de
la
uva
al
cam
ión
es
la m
ism
a,
con
el
tra
c-to
ele
va
do
r vo
lca
do
r. L
a d
ife
ren
-ci
a e
stá
en
qu
e l
os
cose
cha
do
res
de
be
n c
arg
ar
la g
am
ela
al
ho
m-
bro
po
r la
hil
era
ha
sta
la
pu
nta
d
el
pa
rra
l p
ara
de
sca
rga
rla
en
el
bin
. E
ste
re
corr
ido
lo
re
ali
za
n e
n-
tre
10
0 y
18
0 v
ece
s a
l d
ía, d
ep
en
-d
ien
do
de
la
ve
loci
da
d d
el tr
ab
a-
jad
or
y e
l re
nd
imie
nto
de
l p
arr
al.
Co
sech
a e
n c
arr
os
Pa
ra e
sta
m
od
ali
da
d se
u
tili
-za
n u
no
o d
os
carr
os
con
ca
pa
-ci
da
d p
ara
2.5
00
kg
y t
ract
ore
s p
ara
ca
da
ca
rro
. La
s ca
ract
erí
sti-
cas
de
est
os
carr
os
va
ría
n s
eg
ún
su
ti
po
. H
oy
exis
ten
d
os
tip
os
dif
ere
nte
s d
e
carr
os:
co
n
vo
l-q
ue
te,
qu
e p
ue
de
se
r h
idrá
uli
co
o m
an
ua
l y a
uto
ele
va
ble
s a
un
a
alt
ura
de
tre
s m
etr
os
y v
olq
ue
te
hid
ráu
lico
. E
l ca
rro
es
intr
od
uci
do
al
pa
-rr
al
po
r tr
act
or
de
40
HP
(viñ
a-
tero
), q
ue
lo
tir
a p
or
la m
elg
a a
m
ed
ida
q
ue
a
va
nza
la
co
sech
a
ha
sta
qu
e s
e l
len
a,
pe
rmit
ien
do
a
lo
s tr
ab
aja
do
res
acc
ed
er
al
ca-
rro
ca
min
an
do
pe
qu
eñ
as
dis
tan
-ci
as.
En
ca
da
pa
sad
a a
lo
la
rgo
de
la
me
lga
se
co
sech
an
10
hil
era
s,
cin
co a
ca
da
la
do
de
la
me
lga
po
r d
on
de
est
á c
ircu
lan
do
el
carr
o.
Lo
s co
sech
ad
ore
s re
corr
en
la
s h
ile
ras
cort
an
do
co
n ti
jera
s lo
s ra
cim
os
de
uva
, d
ep
osi
tan
do
lo
s m
ism
os
en
g
am
ela
s d
e
20
k
g.
Cu
an
do
se
ll
en
a
la
ga
me
la,
se
tra
sla
da
ha
sta
el
carr
o p
ara
va
-ci
ar
su co
nte
nid
o.
Est
e ci
clo
se
re
pit
e,
ap
roxim
ad
am
en
te
14
0
ve
ces,
ca
min
an
do
lo
s co
sech
a-
do
res
un
to
tal
de
1,5
kil
óm
etr
os
po
r d
ía,
en
pro
me
dio
.E
n e
sta
m
od
ali
da
d,
pa
ra ll
e-
na
r e
l ca
rro
de
2.5
00
kg
, q
uin
ce
pe
rso
na
s ta
rda
n e
ntr
e 1
5 a
30
m
inu
tos
de
pe
nd
ien
do
d
el
ren
-d
imie
nto
d
el
pa
rra
l.
Un
a
ve
z
lle
no
e
l ca
rro
, e
s tr
an
spo
rta
do
d
esd
e e
l in
teri
or
de
l p
arr
al
ha
s-ta
el
cam
ión
pa
ra p
roce
de
r a
su
d
esc
arg
a.
La
mo
da
lid
ad
de
de
sca
rga
va
-rí
a se
gú
n la
s ca
ract
erí
stic
as
de
l ca
rro
. Si e
l ca
rro
tie
ne
tij
era
s e
le-
va
do
ras,
la
de
sca
rga
co
nsi
ste
en
e
leva
r e
l ca
rro
a l
a a
ltu
ra d
e l
a
ba
ran
da
de
l ca
mió
n y
vo
lca
r su
co
nte
nid
o
de
ntr
o
de
e
ste
m
e-
dia
nte
un
vo
lqu
ete
. Si e
l ca
rro
no
ti
en
e t
ije
ra e
leva
do
ra,
se n
ece
si-
ta u
na
ra
mp
a p
ara
de
jarl
o a
la
a
ltu
ra d
e l
a b
ara
nd
a d
el
cam
ión
. E
n t
od
os
los
caso
s e
sa r
am
pa
es
fija
y c
on
stru
ida
co
n t
ierr
a.
Si
el
carr
o t
ien
e v
olq
ue
te,
se p
osi
cio
-n
a a
de
cua
da
me
nte
y s
e v
ue
lca
el
con
ten
ido
en
el
cam
ión
. Si
es
un
ca
rro
sim
ple
, se
vu
elc
a s
u c
on
te-
nid
o p
or
me
dio
de
un
ma
laca
te
qu
e l
o l
eva
nte
de
un
la
do
, si
mu
-la
nd
o u
n v
olq
ue
te.
En
est
a m
od
ali
da
d e
l p
ag
o e
s a
l ta
nto
, e
ntr
eg
an
do
un
a f
ich
a,
po
r g
am
ela
vo
lca
da
en
el
carr
o.
Co
nclu
sio
nes
La
e
sca
sez
rela
tiva
d
e
ma
no
d
e
ob
ra,
en
e
spe
cia
l p
ara
co
sech
ar
la u
va
en
la
s p
rovin
cia
s vit
íco
las
de
A
rge
nti
na
co
nd
uce
a
la
bú
squ
ed
a d
e m
éto
do
s q
ue
a
um
en
ten
la
p
rod
uct
ivid
ad
d
e
la
ma
no
d
e
ob
ra
dis
po
nib
le,
me
jora
nd
o
las
con
dic
ion
es
la-
bo
rale
s p
ara
po
de
r ll
eva
r a
ca
bo
la
ta
rea
en
tie
mp
o y
fo
rma
. Su
r-g
en
así
lo
s m
éto
do
s q
ue
he
mo
s ll
am
ad
o
en
e
ste
tr
ab
ajo
d
e
“co
sech
a a
sist
ida
”.
La
e
va
lua
ció
n
de
lo
s m
ism
os
pu
ed
e v
ers
e e
n l
a T
ab
la 2
. Se
ob
-se
rva
q
ue
in
de
pe
nd
ien
tem
en
te
de
l m
éto
do
uti
liza
do
, to
do
s a
u-
me
nta
n e
ntr
e e
l 8
0%
y e
l 1
00
%
la
pro
du
ctiv
ida
d
de
lo
s ve
nd
i-m
iad
ore
s re
spe
cto
d
el
mé
tod
o
tra
dic
ion
al.
E
sto
se
d
eb
e,
pri
n-
cip
alm
en
te,
al
me
no
r e
sfu
erz
o
rea
liza
do
po
r lo
s tr
ab
aja
do
res
al
sup
rim
ir l
as
tare
as
de
aca
rre
o y
ca
rga
al
cam
ión
, ta
rea
s q
ue
ta
m-
bié
n q
uit
an
tie
mp
o a
l co
rte
de
u
va
.
Tab
la 1
. C
om
pa
raci
ón
de
l re
corr
ido
dia
rio
de
un
co
sech
ad
or
de
vid
se
gú
n r
en
dim
ien
tos
de
l p
arr
al
Re
nd
imie
nto
de
l p
arr
al
en
kg
po
r h
ect
áre
a4
0.0
00
30
.00
02
0.0
00
10
.00
0
Kil
og
ram
os
po
r p
lan
ta2
51
8,5
12
,56
,25
Pla
nta
s p
or
ga
me
la0
,81
,08
1,6
3,2
Pla
nta
s co
sech
ad
as
po
r d
ía p
ara
70
ga
me
las
56
76
11
22
24
Re
corr
ido
dia
rio
de
l co
sech
ad
or,
en
kil
óm
etr
os,
pa
ra
70
ga
me
las
7,1
47
,78
8,1
18
,85
Re
corr
ido
dia
rio
de
l co
sech
ad
or,
en
kil
óm
etr
os,
pa
ra
90
ga
me
las
9,1
61
0,0
01
0,4
01
1,3
4
Fu
en
te:
Ela
bo
raci
ón
pro
pia
en
ba
se a
en
tre
vis
tas
a c
ose
cha
do
res
y m
ed
icio
ne
s a
ca
mp
o.
Lo
s
méto
do
s
de
co
sech
a
asis
tid
a,
tale
s c
om
o b
ines y
carr
os c
osech
ero
s,
so
n u
na a
ltern
ati
va i
nte
resan
te p
ara
au
men
tar
la
pro
du
cti
vid
ad
d
e
la
man
o d
e o
bra
, re
sp
ecto
de l
a c
osech
a
trad
icio
nal.
R
ed
ucen
el
esfu
erz
o
y
los a
ccid
en
tes d
e t
rab
ajo
89
RU
RA
LIS
: h
ttp
://i
nta
.go
b.a
r/u
nid
ad
es/
51
00
00
RU
RA
LIS
: h
ttp
://i
nta
.go
b.a
r/u
nid
ad
es/
51
00
00
VIT
IVIN
ICU
LTU
RA
FU
E E
XIT
OSA L
A P
RIM
ER
A
ED
ICIÓ
N D
E U
CO
MIE
L
Po
r o
tro
la
do
, e
sta
re
du
cció
n
de
l e
sfu
erz
o n
ece
sari
o p
ara
re
a-
liza
r la
ta
rea
pe
rmit
e a
mp
lia
r e
l p
erf
il d
e t
rab
aja
do
res
qu
e c
ali
fi-
can
pa
ra l
a c
ose
cha
, p
osi
bil
ita
n-
do
la
in
corp
ora
ció
n d
e p
ers
on
as
ma
yore
s a
35
añ
os
y u
n a
um
en
to
mo
. M
ere
ce l
a p
en
a d
est
aca
r la
co
ncu
rre
nci
a
de
m
ás
de
1
.20
0
alu
mn
os
de
d
ife
ren
tes
niv
ele
s e
du
cati
vos.
Uco
mie
l 2
01
3
con
tó
con
e
l a
po
yo
de
IN
TA,
Min
iste
rio
d
e
Ag
roin
du
stri
a
y Te
cno
log
ía
de
M
en
do
za,
las
Mu
nic
ipa
lid
ad
es
de
Tu
nu
yán
, Tu
pu
ng
ato
y
San
C
arl
os,
Co
nse
jos
Ap
íco
las
de
l V
a-
lle
de
Uco
, Se
cre
tarí
a d
e D
esa
rro
-ll
o R
ura
l y
Ag
ricu
ltu
ra F
am
ilia
r,
UN
Cu
yo, C
oo
pe
rati
va A
pit
u, IN
TI
y C
on
sorc
io C
uya
no
d
e M
iele
s,
en
tre
otr
os
org
an
ism
os.
Ad
em
ás
de
la
s a
ctiv
ida
de
s m
en
cio
na
da
s, l
os
asi
ste
nte
s p
u-
die
ron
efe
ctu
ar
visi
tas
a l
a s
ala
d
e e
xtra
cció
n c
om
un
ita
ria
de
la
C
oo
pe
rati
va A
pit
un
, u
bic
ad
a e
n
el
De
pa
rta
me
nto
d
e
Tun
uyá
n.
Asi
mis
mo
, U
com
iel
incl
uyó
u
na
d
eg
ust
aci
ón
dir
igid
a,
de
5 m
ie-
A m
ed
iad
os
de
ab
ril
se r
ea
lizó
la
p
rim
era
e
dic
ión
d
e U
com
iel,
e
n T
un
uyá
n,
Me
nd
oza
y s
us
re-
sult
ad
os
fue
ron
p
osi
tivo
s.
Los
ob
jeti
vos
pri
nci
pa
les
de
est
a f
e-
ria
fu
ero
n p
rom
ove
r la
d
ive
rsi-
fica
ció
n,
el
fra
ccio
na
mie
nto
y e
l a
um
en
to d
el
valo
r a
gre
ga
do
de
lo
s p
rod
uct
os
loca
les
de
riva
do
s d
e l
a m
iel.
El
eve
nto
d
uró
u
na
se
ma
na
, d
ura
nte
la
cu
al
se
de
sarr
oll
a-
ron
act
ivid
ad
es
tale
s co
mo
de
-g
ust
aci
on
es,
ta
lle
res,
din
ám
ica
s d
e c
oci
na
en
viv
o p
ara
ch
ico
s y
gra
nd
es,
e
xpo
sici
on
es
y m
ue
s-tr
as
de
a
rte
san
ías.
Ta
mb
ién
se
o
fre
cie
ron
a l
a v
en
ta p
rod
uct
os
de
ori
ge
n a
píc
ola
a p
reci
os
mu
y a
cce
sib
les,
d
ire
cto
s d
e
pro
du
c-to
r a
co
nsu
mid
or.
La
s a
ctiv
ida
-d
es
ap
un
tab
an
a q
ue
el
pú
bli
co
valo
re la
ca
lid
ad
d
e la
s m
iele
s lo
cale
s y
a i
nce
nti
var
su c
on
su-
les
de
l V
all
e d
e U
co y
3 m
iele
s d
e
otr
as
zon
as
de
l p
aís
y s
e o
fre
ció
u
na
se
rie
de
ch
arl
as
en
tre
las
qu
e
se p
ue
de
n m
en
cio
na
r lo
s te
ma
s d
e
an
áli
sis
sen
sori
al
de
m
iele
s,
po
lin
iza
ció
n y
pro
du
cció
n, a
pit
e-
rap
ia y
ta
mb
ién
hid
rom
iel
y su
s d
eri
vad
os.
El ci
err
e s
e d
io e
n u
n m
arc
o d
e
cam
ara
de
ría
in
teri
nst
itu
cio
na
l e
n e
l q
ue
se
va
loró
el
po
ten
cia
l d
el V
all
e d
e U
co y
Me
nd
oza
en
la
a
ctiv
ida
d a
píc
ola
y e
l tr
ab
ajo
in
-te
gra
do
en
tre
el se
cto
r p
riva
do
y
las
inst
itu
cio
ne
s g
ub
ern
am
en
ta-
les
en
el
terr
ito
rio
. P
art
icip
aro
n
el
Sub
secr
eta
rio
d
e A
gri
cult
ura
d
e la
pro
vin
cia
de
Me
nd
oza
, In
g.
Ag
r.
Cri
stia
n
Co
rre
a,
el
Inte
n-
de
nte
de
Tu
nu
yán
Pro
f. M
art
ín
Ave
iro
, e
l D
ire
cto
r d
e l
a E
EA
La
C
on
sult
a I
NTA
, In
g.
Ag
r. R
ica
rdo
P
icco
lo,
en
tre
otr
as
au
tori
da
de
s M
un
icip
ale
s y
Pro
vin
cia
les.
Tab
la 2
. C
om
pa
raci
ón
de
la
s ca
ract
erí
stic
as
de
lo
s d
ife
ren
tes
mé
tod
os
de
co
sech
a i
mp
lem
en
tad
os
en
la
pro
vin
cia
de
Sa
n J
ua
n.
Tra
dic
ion
al
Bin
es
Ca
rro
a
uto
volc
an
teC
arr
o c
on
ra
mp
a
Tota
l d
e c
ose
cha
po
r k
g
$ 0
,15
$ 0
,16
$ 0
,15
$ 0
,15
Pe
rso
na
s n
ece
sari
as
(pa
ra 4
0m
il k
g/d
ía)
31
17
18
19
Pe
rso
na
s q
ue
co
sech
an
29
14
15
17
Pe
rfil
de
la
s/o
s tr
ab
aja
do
ras/
es
(ed
ad
es)
Va
ron
es
de
18
-35
Va
ron
es
y m
uje
-re
s d
e 1
8 a
50
Va
ron
es
y m
uje
-re
s d
e 1
8-5
0V
aro
ne
s y
mu
-je
res
de
18
-50
Ga
me
las
cose
cha
da
s p
or
día
(p
rom
ed
io)
70
15
01
40
12
0
Ga
na
nci
a d
el
cose
cha
do
r p
or
día
$ 2
05
$ 3
08
$ 2
87
$ 2
46
Ca
pit
al
de
tra
ba
jo p
or
día
n
ece
sari
o (
pa
ra 4
0m
il k
g/d
ía)
$ 6
.01
0$
6.3
52
$ 6
.03
2$
6.0
32
Fue
nte
: E
lab
ora
ció
n p
rop
ia a
pa
rtir
de
en
tre
vist
as
a p
rod
uct
ore
s, c
ose
cha
do
res
y té
cnic
os
de
l se
cto
r.
los
cose
cha
do
res
son
ma
yore
s, y
a
qu
e e
l in
cre
me
nto
de
su
pro
du
c-ti
vid
ad
co
mp
en
sa c
on
cre
ces
la
dis
min
uci
ón
de
l va
lor
de
la
fic
ha
p
ag
ad
a p
or
ga
me
la.
Otr
o d
e l
os
efe
cto
s b
en
efi
cio
-so
s d
e lo
s m
éto
do
s a
sist
ido
s e
s la
re
du
cció
n d
e l
os
rie
sgo
s la
bo
ra-
les,
ya
qu
e s
e s
up
rim
e e
l a
carr
eo
d
e l
as
ga
me
las,
al
ho
mb
ro,
po
r d
eb
ajo
de
l p
arr
al
y la
su
bid
a a
l b
an
co d
e l
os
cose
cha
do
res,
do
s a
ctiv
ida
de
s d
on
de
se
p
rod
uce
la
ma
yor
pro
po
rció
n d
e l
os
acc
i-d
en
tes
de
tra
ba
jo.
Fin
alm
en
te,
se
de
be
m
en
cio
-n
ar
qu
e la
re
ali
zaci
ón
de
la
co
se-
cha
co
n m
éto
do
s a
sist
ido
s p
od
ría
te
ne
r u
n i
mp
act
o i
mp
ort
an
te e
n
la e
sta
bil
ida
d d
e l
os
tra
ba
jad
o-
res
en
la
act
ivid
ad
si
se l
og
rara
n
afi
an
zar
esq
ue
ma
s d
e p
rest
aci
ón
d
e s
erv
icio
s d
e c
ose
cha
co
ord
ina
-d
os
con
la
in
du
stri
a e
lab
ora
do
ra,
lo c
ua
l a
de
má
s lo
gra
ría
un
a m
e-
jora
en
la
lo
gís
tica
ge
ne
ral
de
la
ve
nd
imia
en
la
Pro
vin
cia
.
en
la
pro
po
rció
n d
e m
uje
res
en
e
l p
lan
tel
de
co
sech
ad
ore
s.E
s m
en
est
er
acl
ara
r q
ue
si b
ien
p
ara
el
pro
du
cto
r lo
s co
sto
s d
e
los
mé
tod
os
asi
stid
os
de
co
sech
a
son
sim
ila
res
a l
os
cost
os
de
la
co
sech
a m
an
ua
l, l
os
ing
reso
s d
e
APIC
ULT
UR
A
Alu
mn
os
de
ed
uca
ció
n i
nic
ial
vis
ita
n l
a s
ala
de
extr
acc
ión
co
mu
nit
ari
a
de
la
Co
op
era
tiva
Ap
itu
n,
en
Tu
nu
yá
n.
I NG.
AG
R.
JAV
IER C
ASTIL
LO
AER
TU
NU
YA
N I
NTA
cast
illo
.ja
vie
r@in
ta.g
ob
.ar