Basisregistratie Ondergrond BRO
Ad van der Meer
programmabureau BRO
Ministerie van I en M
//bro.pleio.nl
6 september 2016
6
- Vertraging bouw - Hogere projectkosten - Hogere maatschappelijke
kosten - Persoonlijk letsel - Imago/reputatieschade
Structuurvisie Ondergrond Nederland (STRONG)
Verbindingsmodel Boven- en Ondergrond
BGT
BRO
- gezamenlijke visie op duurzaam en efficiënt gebruik van de ondergrond - afwegingssystematiek voor besluitvorming
9
Omgevingswet & regelgeving Ondergrond overzicht van regelingen over activiteiten in de ondergrond (Drs. H.E. Woldendorp 2012)
Mijnbouw
wet
Water
wet
Ontgrondingen
wet
Water
wet
Mijnbouw
wet
Monumenten
wet
Wet
bodembescherming
Wet op de Ruimtelijke
Ordening
Woning
wet Waterschaps
wet
Drinkwater
wet Wet
milieubeheer
Wilg Meststoffenwet
Nitraatrichtlijn
MinEZ
MinIenM
(- 500 meter)
(- 5000 meter)
(- 0 meter)
10
Digitaal Stelsel Omgevingswet, en Informatiehuis Bodem en Ondergrond
e-rotonde BR
Digitaal stelsel omgevingswet (uiterlijk 2024)
omgevingswet
Omgevingsvisies/plannen gem,prov,rijk
Omgevingsvergunning projectbesluit
Basisregistraties…BAG…BGT…BRO…
Andere informatiebronnen
Andere toepassingen WOZviewer KNOOP Pdok KOL SKP enz
Beleid en bestuurlijke keuzes (STRONG, KRW, …)
Wet- en regelgeving fysieke leefomgeving
Jurisprudentie etc.
DSO (LvdL)
ROD Regel beheer
Informatie huizen 10x
ruimte bouw ondergr
14
Globale tijdlijn van de BRO
• Oktober 2015: wet in Staatsblad
• 2015: Programmabureau bij IenM
• 2016-7: implementatie tranche 1
• loop van 2017: verplichte levering door bronhouders
• 2018/2019: verplicht gebruik en terugmeldingen
• 2019-2022 tranches 2 - 4
• >2022 BRO-II ?
BRO = kaderwet, uitwerking via:
• AMvB (inhoud: objecten en brondocumenten)
• Ministeriële regelingen (vorm: architectuur, catalogi, standaarden)
15
Wat komt er in de BRO ?
“gegevens over de geologische en bodemkundige opbouw van de ondergrond, ondergrondse constructies en gebruiksrechten in relatie tot de ondergrond”
Bodemkaart 1 : 50.000
Geomorfologische kaart 1:50.000 voor de stuwwal in de omgeving
van Ermelo en Garderen
20
Registratieobject: Grondwatermonitoringput
Veel meetnetten, verschillende doeleinden, lang niet altijd gecoördineerd
22
Transitie tranche 1
• DINO van TNO (voor zover in tranche 1)
• BIS van Alterra
• LGR (Landelijk Grondwater Register) van provincies/waterschappen, bij TNO
• REGIS (regionaal geohydrologisch informatie systeem), bij TNO
• NLOG (mijnbouw-informatie), bij TNO
Dit is actie voor TNO en Alterra.
Verplichting bronhouders tot leveren sonderingen/boringen vanaf inwerkingtreding BRO (2017), geen historische gegevens.
Voor grondwatermonitoringputten en mijnbouwwetvergunningen wel levering van alle actuele gegevens.
Authenticiteit en aansprakelijkheid
• Basisregistraties => authentiek => ‘het is zo’, geen nader onderzoek nodig, gegevens moeten worden gebruikt
• Vergunningen en constructies etc zijn ook authentiek (brondocument=bewijskracht)
• Maar: verkenningen en modellen zijn waarnemingen en benaderingen, die kunnen worden gebruikt binnen het eigen werkproces
• geen ‘bewijskracht’, altijd interpretatie nodig
• authentiek in de BRO = verplichte raadpleging
• vgl WION en kadastrale kaart (aantoonbare raadpleging = zorgvuldigheidsbeginsel)
24
Rollen voor de BRO
• Houder van de registratie – Ministerie I&M
• Landelijke Voorziening – TNO-GDN
• stuurgroep BRO – ministeries, koepels, RWS, TNO
• bronhouders: ministeries EZ (diepe) en IenM (ondiepe) ondergrond, Alterra (Bodem Informatie Systeem), voorts RWS, provincies, waterschappen, gemeenten – maar ook Prorail, DSM, en andere overheidsorganen die ondergrondgegevens beheren
• gebruikers (verplicht gebruik vanaf 2018 of 2019)
Voor de implementatie
• Geonovum – standaarden
• leveranciers van beheerssystemen bij bronhouders
26
Wat moet er gebeuren voor bronhouders?
• Standaarden vaststellen
• kwaliteitsborging organiseren:
* tools en services ontwikkelen voor leveren/controleren bij LV
* onderzoek certificering (software, dataleverantie), audits
• Praktijkproeven met Rijkswaterstaat (processen, data, kosten)
• Bedrijfsleven betrekken
• Algemene Maatregel van Bestuur en Ministeriële Regelingen opstellen voor
tranche 1
• Iedere bronhouder bereidt zich voor op aansluiting LV
Doel van de praktijkproeven
Doel van de praktijkproef voor RWS
• beeld krijgen van de impact van de invoering van de BRO op het primair proces van RWS;
• vragen verzamelen en oplossingen bedenken;
• zorgen dat oplossingen gefaciliteerd gaan worden, bij voorkeur centraal
Doel van de praktijkproef voor IenM
• Realiseren van klantvriendelijk en kostenefficiënt gebruik van de LV BRO door samenwerking op te zetten,
• vraagstukken op te roepen en bespreekbaar te maken.
Doel van de praktijkproef voor TNO:
• externe toets of de geleverde documentatie en voorzieningen werken als bedacht;
• Input verzamelen voor de inrichting van de beheerprocessen tbv de beheerorganisatie
27
29
Aspecten van belang voor bronhouders
• Uitgangspunt : levering aan LV rechtstreeks door uitvoerend bureau verantwoordelijkheidsverdeling regelen (ketens van aannemers)
• private (OLO) boringen/sonderingen/rapportages vooralsnog niet in de BRO vanwege onduidelijke verantwoordelijkheden en rollen onderzoek naar aanpassing regelgeving
• leveren historische gegevens is zeer gewenst, maar niet verplicht (kosten, nut, vorm) onderzoek inrichting LV (images) en dekking extra kosten
• Coördinatierol BRO binnen bronhoudersorganisatie creëren * voor de post * voor inventarisatie wie brongegevens creëert, processen uitlijnen * voor bewaking van leveringen aan de LV vanuit diverse afdelingen * leveranciersmanagement en afspraken
31
Beoogde doelen
• Creëren totaaloverzicht, beter inzicht vooraf
• Structurele informatievoorziening ondergrond (Omgevingswet, STRONG, Kaderrichtlijn Water e.a.)
Maatschappelijke noodzaak gedegen bodeminformatie
• Uniforme en gevalideerde ondergrondgegevens
• Vermijden dubbel werk (hergebruik data)
• (Ver)beter(d)e modellen
• Voldoen aan INSPIRE
• Met open data bijdragen aan e-overheid
32
Baten van de BRO (1)
• lagere onderzoekskosten (minder zoeken, vermijden dubbel werk)
Infrastructuur fonds 1.800 M€ / jaar ) in de regel 15% onvoor- Delta fonds 450 M€ / jaar ) zien en 15% proj.risico RWS rekent op 2 tot 5 % besparing op de vaste posten onvoorzien en projectrisico
• lagere ontwerp- en faalkosten bij asset management en infrastructurele werken in de fysieke leefomgeving
(37% van project-budgetoverschrijdingen worden veroorzaakt door problemen met de ondergrond (National Economic Development Office UK & US)
Baten van de BRO (3)
Dekking BRO:
I&M betaalt LV (business case infrastructuurfondsen)
Bronhouders betalen eigen kosten (b.c. eigen opbrengsten)
• Infrastructuur lagere overheden ??? M€/jr ) ook hier % onvoorzien • Assets netbeheerders ??? M€/jr ) projectrisico
Bij evidente onbalans kosten/baten: overleg Rijk/stakeholder
Lastig punt: winst BRO ‘verstopt’ in projectbudgetten
34
35
Maatschappelijke effecten
• groter gebruiksgemak bij het zoeken, raadplegen, downloaden en verwerken van ondergrondgegevens
• betere ruimtelijke planvorming in relatie tot de ondergrond, doordat er informatie over de ondergrond op één punt beschikbaar is
• grotere veiligheid, door verkleining van ondergrondgerelateerde risico’s en calamiteiten
• lagere administratieve lasten voor burgers en bedrijven, omdat de BRO de procedures voor het aanvragen van sommige vergunningen vereenvoudigt;
• betere gegevensuitwisseling binnen Europa, de BRO draagt bij aan Europese verplichtingen vanuit Kaderrichtlijn INSPIRE en Kaderrichtlijn Water;
• stimulans voor economische activiteiten, vanwege beschikbaarheid van open data
• vereenvoudiging van toezicht- en handhavingstaken, omdat gegevens geharmoniseerd zijn, zijn deze makkelijker te gebruiken
• betere kwaliteit van beleidsvoorbereiding, onder andere door betere bodem- en grondwaterkaarten.
36
Andere informatievoorzieningen:
- WION & KLIC-WIN (kabels en leidingen)
- BAG/BGT, BIM, BOR (ondergrondse topografie)
- explosieven
- …
Vooralsnog in andere informatievoorziening:
- bodemverontreinigingen (BIDON, via Bodemloket)
- archeologie (ARCHIS, via Rijksdienst Cultureel Erfgoed)
- Nationale Coördinator Groningen
- …
De BRO is niet DE registratie van DE ondergrond
38
Digitale info-voorziening ondergrond (“tunnel van de leefomgeving”)
Informatiehuis Bodem en Ondergrond?
Water keringen
BIDON
ARCHIS
BRO
BGT-BAG-BOR
3D
KLIC-WIN /
WION
etc.
PDOK?
Andere portals?
Dit jaar te doen
• Coördinator aanwijzen
• Bereid bronhoudersrol voor
• Begin met inventariseren werkprocessen met BRO-gegevens, en welke gebruikers er zijn
• Impact BRO in samenhang met Omgevingswet (ondergrond van de Omgevingsvisie)
• Participeer in marktconsultatie standaarden (al dan niet via koepels)
39
Projectrisico’s
• standaardisatievraagstukken
40
• gevarieerdheid grondwaterstelsel
• Inrichting LV
• prioriteitsdiscussies
• medewerking bedrijfsleven (standaarden en richtlijnen)
• trajecten voor regelgeving
• draagvlak: samen doen én willen