Download - Bursa Sehir Rehberi
www.bursa-bel.gov.tr
Yap›m / Producer
Kültürpark ‹çi Açık Hava Tiyatrosu Altı Çekirge / BURSATel: +90 224 234 29 29 (pbx) Fax: +90 224 234 90 60
[email protected] / www.bursakultur.com
Genel Yay›n Yönetmeni / Publishing Director
Akif Koçyi¤it
Dan›flman / Consultant
Ahmet Erdönmez
Editör / Editor
‹smail Cengiz
Yaz› / Text
Raif Kaplano¤lu‹smail Cengiz
Çeviri / Translation
Mustafa Ersin / Umut ‹san / Hülya Süngü
Görsel Yönetmen / Art Director
Y›ld›z Metan / Nüans
Foto¤raflar / Photography
Fehim Ferik / Cenk Pekcanatt› / Gökhan ÇelikliayÖmer Ya¤l›dere / Alper Keskin / Bar›fl Güleç / H. Bar›fl Ifl›tan
Demet Argun / Nilay Kabal / Seçkin Yalç›n / Murat Ayd›nl›lar / Müberra Öz
Arflivler / Archives
Bursa Büyükflehir Belediyesi Basın Koordinatörlü¤ü / Bursa Kültür A.fi. Bursa Kültür Sanat Turizm Vakf› / Osmangazi Belediyesi
Bursa fiehir Kütüphanesi / BUFSAD
Bask› - Cilt / Press - Binding
Seçil OfsetTel: 0212. 629 06 15
I. Bask›, fiubat 2008 / 1st Edition, Fabruary 20082. Bask›, Temmuz 2008 / 2nd Edition, July 20083. Bask›, Mart 2009 / 3nd Edition, March 2009
ISBN 978-975-01932-1-7
Metin Copyright © Bu kitap, telif sahibinin önceden yaz›l› izni olmadan k›smen ya da
tamamen yeniden bas›lamaz.
Rehberdeki bilgilerin bas›ld›¤› s›rada mümkün oldu¤u kadar güncellefltirilmesi için çaba harcanm›fltır. Ancak telefonlar, saat ve di¤er ayr›nt›lar her zaman
de¤iflebilir. Bu nedenle rehberin kullan›m›ndan do¤acak sonuçlardan hiçbir sorumluluk kabul edilmemektedir.
Bursa Kent Rehberi
Osmanl› Devleti’nin ilk baflkentiBursa; geçmifli gelece¤e ba¤la-yan uygarl›klara ev sahipli¤iyapm›flt›r. Ayn› zamanda dinlerinve tacirlerin buluflma merkeziolmas›ndan dolay› Bursa, insan-l›¤› kucaklay›c› bir misyon üst-lenmifltir.
Gerek ulusal, gerekse uluslarara-s› alanda rekabet gücüne sahip,tan›n›rl›¤› ve prestiji yüksek fir-ma ve markalara kucak açanBursa; Osmanl›’n›n ilk SultanKülliyelerine ve ilk hastanesineyani insanl›¤a yön veren zenginkültüre ev sahipli¤i yapmaktad›r.
Mimari yap›lar›, külliyeleri, köp-rüleri, tarihi evleri, flifa verenkapl›calar›, çinisi, dört mevsimkarla kapl› Uluda¤’› ve medeni-yetlere befliklik yapan ‹znik’i ileBursa’y› ziyaret etmeniz için bir-çok neden bulunmaktad›r. Ön-
celikle konukseverli¤i, do¤al gü-zellikleri, Roma, Bizans ve Os-manl› dönemine ait kültürel, sos-yal mekânlar› ile görmeye, gez-meye de¤er bir kültür flehridirBursa... Bu flehrin zarafeti o ka-dar etkileyicidir ki, birçok filme,fliire konu olmufltur.
fiairlere, ilham veren, krallara fli-fa da¤›tan Bursa’n›n görülmeye,gezilmeye de¤er yerlerini konualan “Kent Rehberi”ni haz›rla-maktaki amac›m›z; gerek yerli,gerek yabanc› konuklar›m›za birdünya kenti olan Bursa’n›n tari-hi, do¤al, kültürel ve turizm de-¤erlerini tan›tmak, kültürel mira-s› yaflatarak devam ettirmektir.
Medeniyetlerin befli¤i Bursa’n›ntarihi hazinelerini gizleyen büyü-leyici sokaklar›nda sizleri a¤›rla-maktan mutluluk duyaca¤›z.
Bursa’ya hoflgeldiniz.
Bursa’yaHoflgeldiniz
Önsöz: Bursa’ya Hoflgeldiniz / 3
Gezginlerin Gözüyle Bursa / 8
Ad›m Ad›m Bursa / 12
ALTERNAT‹F GEZ‹ ROTALARI / 16
I. Alternatif Gezi: Kent Merkezi’den fiehir Turu / 16
II. Alternatif Gezi: Do¤udan Bat›ya fiehir Turu / 19
III. Alternatif Gezi: Cumal›k›z›k / fielale / Misi / Zoopark / Botanik / 25
IV. Alternatif Gezi: Teleferikle Uluda¤ Gezisi / 28
V. Alternatif Gezi: Karayolu ‹le Uluda¤ Gezisi / 30
VI. Alternatif Gezi: Uluda¤ Yörük Köyleri / 31
VII. Alternatif Gezi: Do¤a Yürüyüflü Güzergâhlar› / 32
VIII. Alternatif Gezi: Mudanya / Kumyaka / Zeytinba¤› / 36
IX. Alternatif Gezi: Apolyont (Uluabat) Gölü Çevresi / 38
X. Alternatif Gezi: ‹znik ve ‹znik Gölü / 40
D‹GER ALTERNAT‹F YERLER / 45
Suuçtu fielalesi / Kufl Cenneti / Yeniflehir / Plajlar
Oylat Kapl›calar› / Ayvaini ve Oylat Ma¤aralar›
BURSA M‹MAR‹S‹ / 49
Bursa Evleri / 50
Tarihi Yap›lar / 51
Ekonomik ve Sosyal Yap›lar / 52
Tarihi Hanlar / 53
Tekkeler / 55
Kilise ve Sinagoglar / 56
Camiler, Türbeler / 57
HAMAMLAR, KAPLICALAR / 61
BURSA MÜZELER‹ / 67
BURSA KÜLL‹YELER‹ / 77
‹Ç‹NDEK‹LER
Y›ld›r›m Külliyesi / 78Yeflil Külliyesi / 81Muradiye Külliyesi / 83Hüdavendigâr Külliyesi / 90Emir Sultan Külliyesi / 92
GENEL B‹LG‹LER / 95
Tarih / 96Bursa’n›n ‹lçeleri / 99Ekonomi / 104Bursa Mutfa¤› / 108Kültür / 111Geleneksel El Sanatlar› / 111Geleneksel Halk Oyunlar› / 112Bursa’da Kültür Sanat / 114Kültürel Mekânlar / 114Kültürel Etkinlikler ve Festivaller / 118Bursa Çarfl›lar› / 122Bursa’da Konaklama / 128Ulafl›m / 134
GEREKL‹ TELEFONLAR / 137
Acil / Ar›za / Sa¤l›k / Emniyet / Jandarma / YerelYönetim / Kültür MerkezleriSivil Toplum Kurulufllar› / Konsolosluklar / Bas›n Yay›n / HamamlarAl›flverifl / Antikac›lar / Kitabevleri / MüzelerRestoranlar / 144E¤lence Mekânlar› / 154Bursa Otelleri / 155Ulafl›m ve Turizm / 158‹DO Deniz Otobüsü / Arabal› Vapur / H›zl› Feribot / Havaalan› / TeleferikOtobüs Terminali / Otobüs Firmalar› / Oto Kiralama / Özel Taksi Dura¤›Seyahat Acenteleri / H›zl› Feribot Sefer SaatleriBursa’n›n Önemli Günleri / 164
GEZG‹NLER‹N GÖZÜYLE BURSA
Do¤al zenginlikler, yeflil doku;yafllar› 100 ila 600 aras›nda de¤i-flen 833 an›t a¤aç ve flifal› kapl›-calar gibi özelliklere sahip olma-s›ndan dolay› “Yeflil Bursa” ola-rak ün salan bu tarihi kent, gü-nümüzde oldu¤u gibi geçmifltede birçok gezginin ve tarihçininilgisini çekti.
1840'l› y›llarda Bursa'ya gelen Dr.Bernard, Bursa'y› flöyle anlat›r:“Bursa, do¤an›n en hofl güzellik-lerini sundu¤u bir köfledir. ‹lkba-har›n tazeli¤i ve yeflilli¤i, k›r veovalar›n›n hofllu¤u, su ve havas›-n›n güzelli¤i insana nefle verir.Güneflin s›cakl›¤› karl› da¤lar›nserinli¤iyle ›l›klafl›r. Da¤ etekle-rinden akan sularla k›rlar ve ova-lar y›kand›¤› için havas› çok tatl›-d›r.”
Richard Pockocke de Bursa'dagördü¤ü manzaray› flöyle betim-ler: “Dut ve di¤er a¤açlar›ndanoluflan bu kar›fl›m, dünyan›n engüzel görüntüsünü oluflturuyor.”
George William'a göre Bursa, gi-denler için her ad›m› birbirindendaha cazip bir kent: “Kent servia¤açlar›yla dolu bir ovadan yük-selir. Ba¤l›klar, incir a¤açlar›, ka-radutlar ve hemen her a¤ac›n ya-
n›ndan her fidan›n aras›ndanbembeyaz flirin minareler
yükselir. Bunlar›n hemenüstünde ise Uluda¤,
uçurumlar›ylabir
abidedir sanki. Anadolu'nun butan›d›k gö¤ünde, bu nefis günbat›fl› alt›nda yolumuza devamederken, karadut ve servilerinrenk senfonisi gökyüzünün bin-bir rengini dam›t›rken, kayal›klarsolan ›fl›klar alt›nda her dakikadaha bir pembelefliyordu. Herfley bütünüyle fiark, her fley tü-müyle büyüleyici.”
Ekrem Reflit Rey'in Cumhuriyetinilk y›llar›nda çizdi¤i Bursa man-zaras› da farkl› de¤ildir:“‹lkbahar-da (her yer) öyle bir yeflil ki,misli yoktur. Adeta par›ldar. Enaç›k yeflilden en koyusuna kadargider, kar›fl›r ve harikulade birlevha arz eder. Bursa'ya gelir gel-mez, yolcu kendisini birkaç as›rgeride hisseder. En ufak bir rüz-garda h›fl›rdayan bu nebati nehirhakiki bir nehirden daha hassas-t›r.”
Miss Pardoe'n›n Bursa'da gör-dükleri daha da güzeldir: “Hiçböyle güzel bir kentten geçme-mifltim. Sonsuz bir biçimde uza-nan ovalar, dev gibi a¤açlar›neteklerine yay›lm›fllard›. Portekizhakk›nda yazd›¤›m küçük ese-rimde, oradaki yabani çiçekleringüzelli¤ini anlatm›flt›m. Ancakburada, Anadolu yabani çiçekle-rinin onlar› da geçti¤ini anlad›m.Güzel çiçek fidanlar›, tan›ms›zkokulu otlar, her renk çiçek aç-m›fl a¤açlar hep yolumuzun üze-rinde s›ralanm›fllard›. Ortas› alt›nsar›s› benekli leylak rengi ladena¤açlar›, kokulu kozas› ile kar gi-bi beyaz k›na a¤açlar›, yabanihatmi çiçe¤i, Avru-pa'daki-
ler kadar saydam ve çeflitli renk-te çad›r çiçe¤i, soluk pembe vebeyaz yaprakl› ebegümeci çiçe¤i,gök mavisi renginde ve k›r pa-patyas› büyüklü¤ünde firuze çi-çe¤i, yolun yan›ndaki kayal›kla-r›n aras›ndan f›rlayan ve kötülük-le savaflan iyilik gibi kayal›klarlaçeliflki içinde, oldu¤undan iki katdaha güzel gözüken ar› kovan›çiçe¤i, her yapra¤› sürekli olaraktitredi¤inden kaynanadili denilenparlak sar› bir çiçek, mis gibi ko-kulu eflatun renkli niflasta çiçe¤i,yabani güller, han›meli ve hep-sinden üstün Avrupa'da yetifltiril-di¤inden biraz küçük, ama solukpembe rengini ve güzelli¤ini ol-du¤u gibi koruyan aflk çiçe¤i vetan›mad›¤›m›z daha birçok çiçekk›rlar›, yollar› doldurmufllard›.Kelebekler küçüktüler. Renklerikoyuydu ve pek çoktular.”
Von Moltke de, aç›k yeflil yap-raklar› göz alabildi¤ine her yan›kaplayan bereketli bir ova olarakbetimledi¤i Bursa Ovas› için,flunlar› yazar: “Tablonun ön taraf›ne kadar cana yak›nsa, uzaklar›-n›n görünüflü de o kadar muhte-flem. Çiçekteki üzümler havay›kuvvetli bir muhabbet çi-çe¤i kokusuyla dol-duruyor, bunaalabildi¤i-ne yeti-
flip azm›fl han›melleriyle ad›n›bilmedi¤im sar› bir çiçek de yar-d›m ediyor. Osmanl› hükümdar-lar›n›n her iki baflkentinden han-gisinin, eskisinin mi, yoksa yeni-sinin mi, Bursa'n›n m›, ‹stan-bul'un mu yerinin daha güzel ol-du¤unu kestirmek gerçekten çokgüçtür. ‹nsan› büyüleyen fley,orada deniz burada karad›r. Bi-rinde tablo mavilerle ötekindeyeflillerle ifllenmifltir. Asmalarmuazzam a¤aç gövdelerine sar›l›rve dallara as›l›r. Oradan da tek-rar yere sarkar. Beri yandan ha-n›melleri ve çiçekli sarmafl›klarda asmalar›n üzerine at›l›r.Spreewald'e bakan Lübenau ku-lesinden baflka hiçbir yerde bukadar genifl, bu kadar bafltanafla¤› yeflil manzara seyretmedim.Üstelik burada daha zengin birbitki alemiyle bir ovay› s›n›rlan-d›ran muhteflem da¤lar davar.”Bir baflka gezgin Poujoulat da:
“Bursa sanki 1001 Gece Masalla-r›'ndaki gerçeküstü flehirleri gibiidi” derken, Robert Walsh'un ifa-desi daha ilginçtir: "Do¤a, Bur-sa'y› sanki Türkler için yaratm›fl".
ADIM ADIM
BURSA2200 Y›ll›k Tarihi Geçmifl
Bursa, Marmara Denizi’nin gü-neydo¤usunda yer al›r ve nüfusuyaklafl›k 2.500.000 olup, Türki-ye’nin 4. büyük kentidir.
Do¤uda Bilecik, Adapazar›, ku-zeyde ‹zmit, Yalova, ‹stanbul veMarmara Denizi; güneyde Eski-flehir, Kütahya ve bat›da ise Bal›-kesir illeriyle çevrilidir.
Denizden yüksekli¤i 155 metreolan Bursa, genelde ›l›man biriklime sahiptir. Kentin en s›cakaylar› Temmuz-Eylül, en so¤ukaylar› ise Ocak-Mart’t›r.
Bursa’y› bulundu¤u konum itiba-riyle Anadolu’nun Bat›’ya aç›lankap›s› olarak görmek mümkün-
dür. ‹stanbul’dan Anadolu’yaözellikle Akdeniz ve Ege bölge-sine geçifl yollar›n›n üzerinde yeralan Bursa’ya ‹zmir, Ankara,Konya ve di¤er flehirlerden kara-yolu ile rahatl›kla ulaflabilirsiniz.Geçifl yollar› üzerinde bulundu-¤undan hemen her saat bafl› di-¤er illerden Bursa’ya gelebilece-¤iniz gibi, buradan baflka kentle-re de rahatl›kla gidebilirsiniz.
‹stanbul üzerinden ise hem kara-yolu ile hem de denizyolu ile ge-lebilirsiniz. Yenikap›’dan kalkanh›zl› feribotla Güzelyal›’ya ya daYalova’ya veya Dar›ca - Eskihisararas› arabal› vapurla Yalova üze-rinden Bursa’ya gelebilirsiniz.
‹stanbul Yenikap›’dan h›zl› feri-botla 75 dakika sonra Güzelya-l›’ya gelebilir ve buradan otobanüzerinden 4 saat sonra ‹zmir’eulaflabilirsiniz.
Helikopter ve özel uça¤›n›zla ha-vayolundan da Bursa’ya ulaflabi-lirsiniz.
B U R S A K E N T R E H B E R ‹ 1 2
Kestanesi, geleneksel El Sanatla-r›, ‹skender Kebab›, ‹negöl Köf-tesi, Çinisi, ‹pe¤i, Havlusu, Kadi-fesi, Çile¤i, Erguvan›, fieftalisi,B›ça¤›, Zeytini, Kemalpafla Tatl›-s›, Karagözü, Külliyeleri, Türbe-
leri, Evliyalar›, Kefliflleri, fiifal›Termal Sular›, Irgand› Çarfl›l›Köprüsü, Arap fiükrü Soka¤›, Te-leferi¤i, Tarihi Kapal›çarfl›s› veHanlar›, Yüzy›ll›k Evleri, Bedes-tenleri, Ç›narlar›; Yörük Köyleri,Uluda¤’›, Apolyont Gölü, ‹znik’i,Mudanya’s›, Trilye’si, Cumal›k›-z›k’›, Misi’si velhas›l 2200 y›ll›kgeçmifliyle Bursa; görülmesi, ge-zilmesi gereken kentlerin bafl›n-da yer almaktad›r.
Bursa; sahip oldu¤u kültürel, ta-rihi ve do¤al zenginlikleri ile,dünyadaki her bireyin kendisin-den ve insanl›k tarihinden bir izbulabilece¤i kadar özgün ve 365gün turizm hareketine sahip birkenttir.
Bursa; tarih öncesi devirlerdenbu yana yerleflim yeri olmufl, ta-rihi ve kültürel dokusu, termalkaynaklar›, inanç turizmi, do¤algüzellikleri ve k›fl turizmi aç›s›n-dan Marmara Bölgesi’nde alter-natif turizm potansiyeline sahipbir flehirdir.
‹nanç turizmi aç›s›ndan Bursa;birçok medeniyete ve dinlere be-fliklik etmifl illerin bafl›nda geli-yor. 325 ve 787 y›llar›nda 1. ve7. Konsül Bursa vilayetinde, ‹z-nik’te toplanm›flt›r. Bu bak›mdan‹znik, H›ristiyan dinince ülkemiz-deki 8 kutsal hac merkezindenbirisidir. ‹slamiyet aç›s›ndan
B U R S A K E N T R E H B E R ‹1 3
Mekke, Medine, Kudüs’ten sonrabeflinci makam olarak kabul edi-len Ulucami Bursa’dad›r. Ayn›flekilde Sultanlara k›l›ç kuflatanEmir Sultan Buhari, SomuncuBaba gibi evliyalar›n türbeleriBursa’dad›r.
Termal turizmi bak›m›ndan Bur-sa; bir çok hastal›klara iyi gelenflifal› su kaynaklar› ile yaln›z Tür-kiye’de de¤il tüm Avrupa’da datan›nm›flt›r. Kükürtlü ve çelikliolan bu flifal› sular, yüzy›llard›rkapl›calardan akarak insanlarasa¤l›k sunmay› sürdürmektedir.
Bursa, do¤al ve kültürel de¤erle-ri aç›s›ndan da benzersizdir. He-men yan› bafl›nda yükselen Ulu-da¤, Yeflil Bursa’n›n güzelli¤inindoruk noktas›d›r. Uluda¤, ayn›zamanda Türkiye’nin en önemlikayak ve do¤a yürüyüflü mer-kezlerinden biridir. Baflta Kültür-park, Botanik Park› ve Zoo Parkolmak üzere kent içinde düzen-lenen parklar, Bursa’n›n yeflilli¤i-ne yeflillik katm›flt›r.
Di¤er yandan, tarihi kimlik vemimari miras bak›m›ndan Bursa,Avrupa’da bir çok flehirle yar›fla-cak ölçüde zengindir. Osman-l›’n›n ilk alt› Padiflah› zaman›ndayap›lan mimari yap›lar Bursa’yakent ölçe¤inde bir aç›k hava mü-zesi görünümü kazand›rm›flt›r.
B U R S A K E N T R E H B E R ‹ 1 4
Bursa: Türkiye’nin 5. Büyükflehri. Foto¤raf: Yusuf
Orhan Park›
Bursa’da günübirlik (veya ikigünlük) yap›lacak geziler için ikigezi ak›fl› öneriyoruz. Bu gezi-lerden ilkine Bursa Kent Müze-si’nden bafllamak gerekir. Çün-kü Bursa'y› bütünüyle alg›laya-bilmek ancak Kent Müzesi'ndenbafllanacak bir geziyle gerçekle-flebilir. Böylece, gezilecek yerlerhakk›nda genel bir bilgi sahibiolundu¤u gibi, gezilecek yerle-rin maket üzerindeki konumla-r›yla, önemlerini anlayabilirsiniz.Türkiye’nin en önemli ve ilkKent Müzesi olan bu müzedeedinilen izlenim ile yap›lacakgezi çok daha anlaml› ve anlafl›-l›r olacaktır. Kent Müzesi'nden sonra yaya ola-
rak geziyi sürdürebilirsiniz. Müze-nin sol taraf›ndaki Atatürk heyke-linin ilerisindeki alt geçitten yolunkarfl› taraf›na geçerek sol taraf›nayürüdü¤ünüzde Orhan Park›’nageleceksiniz. S›rt›n›z caddeye dö-nükken park›n solunda Ulu Ca-mi sa¤›nda ise Orhan Cami’sinigöreceksiniz. Park›n hemen arka-s›ndaki Kapal›çarfl›’da kadifeler,
Alternatif Gezi Rotalar›
Bursa’y› tam olarak tan›mak veanlamak için Bursa’da en az üçgünlük bir gezi yap›lmas›n› öne-riyoruz. Bu süre içinde, Bur-sa’n›n de¤iflik turizm etkinlikle-rinden yararlanabilirsiniz. Ayrıcabu rehberde, Bursa’y› günübirlikgezecek turistler için de öneri-lere yer verdik. Günübirlik geze-cekler için sadece kent merke-zindeki tarihsel mekânlar› veÇarfl›'y› gezmelerini öneriyoruz.‹ki günlük geziler için ise, ikincigün Bursa kentinin yak›n çevre-sindeki Cumal›k›z›k ile Uluda¤,Saitabat ve Botanik Park gibido¤al ve kültürel turizm alanları;üç günlük gezi düflünülüyorsa,H›ristiyanl›¤›n amentüsünün ya-z›ld›¤›, üç imparatorlu¤a bafl-
kentlik yapm›fl ‹znik baflta ol-mak üzere, Mudanya ve Gölyaz›gibi merkezlerin ziyaret edilme-sini tavsiye ederiz. Bursa’y› ge-zip görmek isteyenler için Bur-sa’y› gezme süreleri veya ilgialanlar›na göre belirleyebilecek-leri alternatif turizm seçenekleribu kitapta ayr›nt›s›yla sunulmufl-tur. ‹yi gezmeler…
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R 1 6
I. ALTERNAT‹F GEZ‹
Bursa Kent Merkezi
Bursa’dan Bir Görünüm
Uzunçarfl›
Bursa’n›n Merkezinden Bir Görünüm. Heykel
havlular ve ipek kumafllar aras›n-da al›flveriflinizi yapabilir, isterse-niz a¤açlarla bezeli tarihi hanlar-da geçmiflle yüzleflebilirsiniz.Özellikle dinlenip çay içmekiçin Koza Han, Pirinç Han ile
Emir Han önerilir. Bak›rc›larÇarfl›s›'ndan geçip Balibey Ha-n›'na girip burada Bursa'n›n ge-leneksel sanatlar›n›n yap›ld›¤›esnaflar› izleyebilir, Bursa'ya ilifl-kin hediyelik eflyalar sat›n alabi-lirsiniz.
Balibey Han›'n›n dördüncü kat›-n›n teras›ndaki geleneksel Bursakahvehanesinde, surlara karfl›nargilenizi, çay›n›z› içebilirsiniz.Dinlendikten sonra Saltanat Ka-p›s›'ndan geçip Tophane'yigezmenizi öneririz. Osmanl›Devleti'nin kurucular› olan Os-man ve Orhan Gazi Türbele-ri’nin bu mekânda olmalar›n›nyan› s›ra, Tophane, Bursa'y› kufl-
bak›fl› görebilece¤iniz bir alan-d›r. Böylece, kenti kuflbak›fl› da-ha iyi alg›layabilir; buradan dür-bünle gezece¤iniz noktalar› gö-rebilirsiniz. Tophane’den ç›kt›k-tan sonra, Bursa’n›n sivil mimariörneklerini en iyi görebilece¤i-niz Kale Sokak'a girip eski ev-leri inceleyebilirsiniz. Vaktinizvarsa, labirent gibi sokaklar›n-dan geçerek P›narbafl›'na gitti-¤inizde, as›rlard›r Bursa'n›n tümsu ihtiyac›n›n sa¤land›¤›Çarflaf'› izleyebilir, Ro-mal›lardan günümüzegelen su yollar›n› gö-rebilirsiniz. Fetih Ka-p›'y› gezdikten son-ra, sur dibindenZindan Ka-p›'ya gitmeli,oradan da Cilim-boz Vadisi’ne inilmelidir. Cilim-boz'un gizemli vadisinde ilerler-ken bir yandan as›rlar önce gü-venlik amac›yla kale gibi düzel-tilmifl kayalar›, di¤er yandan isederin dere yata¤›n› izleyebilirsi-niz. Cilimboz vadisini izledi¤i-nizde yolunuz sizi Muradiye'yegetirir. Muradiye, Bursa'n›n en
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R1 7
Cumhuriyet Meydan› veYeni Saat Kulesi.Ft: A. Yedikardefl
Balibey Han
Bursa Evleri
eski ve korunmufl mahallelerin-den biridir. Mahalleye ilk girdi¤i-nizde sizi, Bursa'n›n en eski veen önemli iki fabrikas› karfl›lar.Önceleri Madam Brotte'un iflletti-¤i, sonralar› uzun y›llar Frans›zkonsoloslu¤u yapm›fl olan Ro-mangel taraf›ndan iflletilen ipekfabrikas› ile Fabrika-i Hüma-yun'u gezerek, Bursa'n›ntekstil sanayisinin geçmifli-ni anlayabilirisiniz.Fabrika-i Hüma-yun'dan sonra hemenkarfl›s›ndaki Kayabafl›Soka¤›’na girerseniz,80 y›l önce kenti terketmek zorunda kalanRum mahallesine girmiflolursunuz. Çok say›datarihi ev ve sokaklar› iz-leyerek Muradiye Meyda-n›’na ulafl›rs›n›z. Askerlik fiube-si’nin bahçesinde, çat›s› y›k›lm›flRum Kilisesi’ni uzaktan göre-bilirsiniz. Ard›ndan MuradiyeCamii’ni ve gizemli MuradiyeTürbeleri’ni gezmenizi öneririz.Özellikle de Sultan Murat ile Sul-tan Cem'in türbelerini...
Bu arada Külliye’nin hemen kar-fl›s›nda bulunan, ülkemizin ala-
n›nda tek müzesi olanUluumay Halk K›-yafetleri ve Tak›-lar› Müzesi’ni, 17.yüzy›l Osmanl›Evi'ni ve HüsnüZüber’in Yafla-yan Müzesi’ni
görmenizi öneririz. Yorulupac›kt›ysan›z, külliyenin imaretin-de faaliyet gösteren Darüzziya-fe'de Osmanl› yemeklerinden yi-yebilirsiniz. Ö¤leden sonra ise,
gezilecek iki yol önerilir. Biraraçla Çekirge istikametin-de bir gezi yap›labilir.Böylece yol üzerinde bu-lunan Atatürk Müzesi,Orman Müzesi ve Kara-göz Müzesi görülebilir.
Çekirge'de benzeri olmayanI. Murat Camii-Medresesi vetürbesini de gezdikten sonra,külliyenin bahçesinde din-lenebilirsiniz. Ya da Bursa'ylaözlefltirilen kapl›calardan
birinde banyo yaparak yor-gunlu¤unuzu unuta-
bilirsiniz.
Daha sonra araçlaönce Y›ld›r›mKülliyesi, ard›n-
dan Emir SultanKülliyesi veYeflil Külli-yesi’ningezilmesiönerilir.Yeflil Kah-vehanele-ri’ndeçayıntadınadoyumolmaz.
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R 1 8
Uluumay MüzesindeSergilenen Bir Osmanl› K›yafeti
I. Murat (Hüdavendigâr) Cami
Yeflil Türbe
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R
Bursa'da iki günlük flehir gezisiiçin önerimiz, Y›ld›r›m Külliye-si'nden bafllanılmas›d›r. Kentmerkezinde, h›zland›r›lm›fl turis-tik gezi dura¤›m›z›n bafllang›çnoktas› olarak flehrin en do¤u-sunda yer alan Y›ld›r›m Külliye-si'ni seçtik. Dünyan›n ilk modernhastanesi olan külliyenin do¤u-sunda kalan Darrüflifa'y› görme-niz tavsiye edilir. Bu külliye ziya-retinin ard›ndan Börekçi fiev-
ket'in yerinde kahvalt› yapabilir-siniz. ‹kinci adresiniz padiflahlarak›l›ç kufland›ran, Sultan Y›ld›-r›m'›n damad›, evliyalardan EmirSultan Külliyesi olacak. ‹stan-bul'daki Eyüp Sultan Türbe-si'nden sonra en çok ziyaret edi-len mekânlardan olan Emir Sul-tan Külliyesi'nden sonraki du-ra¤›n›z, Bursa'n›n sembollerin-den olan Yeflil Türbe'nin yer al-d›¤› Yeflil Külliye olabilir. Sul-tan Mehmet Çelebi taraf›ndanyapt›r›lan Yeflil Külliye’nin etra-f›ndaki antikac›lardaki turistik efl-yalar›n ilginizi çekece¤ini umu-yoruz. Yeflil Kahvehanesi'ndeTürk kahvesi içerek dinlenebilir-siniz.
Yeflil'den hareket etmeden önceKülliye'nin bir parças› olan med-resedeki Türk-‹slam EserleriMüzesi'ni gezmeyi unut-may›n. Yeflil'denHeykel'e yani kentmerkezine do¤ru yü-rüdü¤ünüzde 500 metreilerde tarihi Setbafl›Köprüsü ve onunöncesinde solda tari-hi Mahfel Kahveha-nesi'ni görürsünüz.Arzu ederseniz“Toplanma Yeri”anlam›na gelen Mahfel'de simiteflli¤inde çay içerek soluklanabi-lir ya da köprüye girmeden he-men sa¤daki yola girerek Gök-
dere üzerinde konuflland›r›lm›flolan Irgand› Çarfl›l› Köprü-sü'ne giderek, köprü üzerindekisanatkârlar›n çal›flmalar› eflli¤inde
çay›n›z› yudumlayabilirsi-niz. Unutmay›n, üze-rinde dükkanlar›nyer ald›¤› bu tarzdaki
köprüden dünya-da sadece 4 adet
1 9
II. ALTERNAT‹F GEZ‹
Do¤udan Bat›ya
Y›ld›r›m Külliye Girifli
Yeflil’den Bir Sokak. Ft: A. Yedikardefl
Atatürk An›t›
Türk ‹slam Eserleri Müzesi
Irgand› Köprüsü
var. Irgand›'dan sa¤a do¤ru gi-derseniz asl›na uygun restoreedilen Gökdere Medresesi'neulafl›rs›n›z. Bu arada vaktinizbolsa Umurbey Mahallesi’ndeki“Tofafl Araba Müzesi”ni de gö-rebilirsiniz. Setbafl› Köprüsü'nügeçti¤inizde ilerde solda AtatürkHeykeli'ni göreceksiniz. Heyke-lin arka taraf›nda küçük bir mey-danda karfl›l›kl› iki bina bulunur.Sa¤daki bina Bursa Kent Müze-si'dir. 3 katl› müzeyi gezdi¤iniz-de kent hakk›nda hemen hemenher fleyi görmüfl ve ö¤renmifl
olursunuz. Kent Müzesi'ndensonra solda Ulucami ile tarihihanlar›n yer ald›¤› Atatürk Cad-desi'ne do¤ru yönelebilir ya da
sa¤ tarafta otopark›n arka taraf›-na geçerek, müze binas› sa¤›n›z-da kalacak flekilde Bursa Kalesurlar›n›n yer ald›¤› “Hisar Böl-gesi”ne do¤ru ilerleyebilirsiniz.
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R 2 0
Kent Müzesi
Ulu Cami
Tercihiniz e¤er ikinci güzergâhise taksi duraklar›n›n karfl›s›nda-ki Hac›lar Camii’nin yan›ndakiGüllü soka¤› takip ederek ‹bra-him Pafla Caddesi’ne ulafl›rs›n›z.
Biraz yukar› do¤ru ilerledi¤iniz-de ‹brahimpafla veya MahkemeHamam›'n› göreceksiniz. Hama-m›n alt taraf›nda Musluhittin So-ka¤›na (veya K›z Okulu Cadde-si’ne), buradan da Akb›y›k Cad-desi üzerinden s›ras›yla MaksemCaddesi, buradan da ‹nebey So-kak üzerinden tarihi “TahtakaleÇarfl›s›”na ulaflm›fl olursunuz.Çarfl›dan sonra s›rayla Ya¤c›larSokak, Çak›r Sokak ve Çak›rCaddesi’ni izleyerek Çak›r Hama-m›'na ve Osmangazi Caddesi’neulaflabilirsiniz. Bursa Kalesi ve
surlar›n›n yer ald›¤› Tarihi HisarBölgesi caddenin sol taraf›ndakal›r. Ayr›ca bu bölgede Haraçç›-o¤lu Medresesi, Üftade Camii veTürbesi, Yerkap› Camii, Kavakl›Camii, Veled-i Yaniç Mescidi, La-la fiahin Pafla Medresesi, dahayukar›larda Molla Fenari Camii,Alaaddin Pafla Camii, Alacah›rkaCamii ve restore edilen Kale So-kak gibi tarihi mekânlar yer al›r.
Osmangazi Caddesi’nin Kâz›mBaykal Caddesi ile birleflti¤i giriflnoktas›nda sa¤da Tophane Par-k›'n›n afla¤› taraf›nda “Gazi Ti-murtafl Pafla Türbesi” ile “Ok-çu Baba Türbesi”ni görebilirsi-niz. Cadde’den biraz ilerledi¤i-nizde Osmanl› ‹mparatorlu-¤u'nun kurucusu Osman GaziTürbesi ile Bursa'y› fethedeno¤lu Orhan Gazi’nin Türbe-si’ne gelmifl olursu-nuz. Türbeler-den ç›kt›¤›n›zdapark içinde yeralan, TarihiSaat Kulesi vefiehitler Abi-desi önündehat›ra foto¤raf›çektirebilirsi-niz. Bu aradaö¤le vakti ol-muflsa, karn›-m›z ac›kt› di-yorsan›zparktan ç›kt›-¤›n›zda sol ta-rafta kalankebapç›dagönül rahatl›¤›ile Bursa'yaözgü yemekle-rin tad›na ba-kabilirsiniz.
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R2 1
Saltanat Kap› ve Surlar
Tophane Saat Kulesi
Tophane'den sonraki yolculu¤u-nuz, Hasta Yurdu Caddesi üze-rinden Kapl›ca Caddesi’ni takipederek fiehzade türbelerinin bu-lundu¤u Muradiye Külliyesiolabilir. Yol üzerinde fiehadet,Fenari, Alâaddin Pafla Camile-ri ile Büyükflehir Belediyesi tara-f›ndan gençlik kültür merkeziolarak hizmet vermek üzere asl›-na uygun restorasyon çal›flmalar›sürdürülen “Fabrika-y› Hüma-yun Binas›”n›, “Üç Han›m K›z-
lar Türbesi”ni ziyaret edebilirsi-niz. Kapl›ca Caddesi’nin bitimin-de Hamzabey Caddesi ile kesiflti-¤i noktada sa¤ tarafta afla¤›da 2.Murat Caddesi üzerinde yer alanFatih Sultan'›n babas› Sultan II.Murad’›n yapt›rd›¤› MuradiyeKülliyesi; ölümle yaflam›n, rüyaile hakikatin ve hüzün ile huzu-run bir arada tad›ld›¤› kutsal vemistik mekânlardan biridir. Külli-ye ziyaretinden sonra, MuradiyeCamii’nin önündeki meydanaç›kt›¤›n›zda, 17. yüzy›ldan kal-ma, Sultan II. Murad'›n ikâmetetti¤i söylenen ve bugün müzehaline getirilen Muradiye Kona¤›olarak bilinen “Osmanl› Evi” ileyak›n›nda yer alan “fiair AhmetPafla Medresesi” binas›nda bulu-nan “Uluumay Osmanl› HalkK›yafetleri ve Tak›lar› Müze-si”ni ziyaret edebilirsiniz.
Bu arada e¤er akflam vakti Mura-diye’ye tekrar gelmek istersenizKülliye’ye ait olan 2. Murad ‹ma-reti içinde faaliyet gösteren Da-rüzziyafe Restoran›'nda fas›l eflli-¤inde kendinize ya da dostlar›n›-za ziyafet verebilirsiniz. Külliyeve çevresindeki ziyaretiniz son-ras› II. Murat ve Beflikçiler cad-delerini takip ederek Çekirge
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R 2 2
fiehitler An›t› ve Osman Gazi Türbesi
Orhan Park›, Ulu Cami, Koza Han
Caddesi’ne ç›kabilirsiniz. Ya dakülliyenin bat› taraf›nda kalanHamzabey Caddesi’ne ç›k›p
Hamzabey ve Kara Mustafapa-fla Türbeleri’ni ziyaret ederekÇelikpalas Oteli’nin yan›ndanÇekirge Caddesi’ne ç›kabilir vemüze haline getirilen AtatürkKöflkü'ne girebilirsiniz. Buradanbiraz ilerideki Türkiye’nin tekOrmanc›l›k Müzesi’ne u¤raya-bilirsiniz. Daha sonra yol üzerin-de Hacivat-Karagöz an›t› ile“Süleyman Çelebi An›t Meza-r›”n› göreceksiniz. Karagöz An›-t›’n›n karfl›s›nda yer alan ve Bü-yükflehir Belediyesi taraf›ndan
yeniden düzenlenerek hizmeteaç›lan “Karagöz Müzesi”ni ziya-ret ettikten sonra kentin en bat›-s›nda yer alan Çekirge semtinde-ki üçüncü Osmanl› padiflah› “I.Murad Hüdavendigâr Külliye-si”ni gezebilirsiniz. Türbenin ya-n›ndaki çay bahçesinde flehriseyrederek çay eflli¤inde yorgun-lu¤unuzu att›ktan sonra bir tak-siyle Çekirge Caddesi’nden tek-rar geriye dönüp Çelik Palas kar-fl›s›nda Kültürpark’›n kap›s›ndaniçeri girerek Roma ve Bizans dö-nemi eserlerinin sergilendi¤i“Arkeoloji Müzesi”ni mutlakagörmelisiniz. Müze ziyaretindensonra bir taksiyle tarihi Büyükfle-hir Binas› ile Tayyare KültürMerkezi'nin bulundu¤u flehirmerkezine inerek; tarihi Belediyebinas›n›n arkas›ndaki “OrhanGazi Camii ve “Ulucami”yi zi-yaret ettikten sonra art›k gönlü-nüzce gezebilir, al›flveriflinizi ya-pabilirsiniz. ‹sterse-niz Koza Han'a,Emir Han'a, PirinçHan'a ya da eskiOrhan Hamam›olan Aynal› Çar-fl›'ya gidebilirsi-niz. ‹stersenizkuyumcula-r›n, gü-müflçüle-rin, mobil-yac›lar›n,yorganc›lar›n,
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R2 3
Kent Merkezi
Süleyman Çelebi An›t Mezar› Ft: Alper Keskin
ArkeolojiMüzesindebir büst.
Atatürk Müzesi
çeyizcilerin, havlucular›n, iplikçi-lerin bulundu¤u Bedesten veUzun Çarfl›'ya gidip ihtiyac›n›z›karfl›layabilirsiniz. Ac›kt›ysanızve can›n›z ›zgara çektiyse ÇiçekIzgara'ya, ‹skender istiyorsan›zTayyare Kültür Merkezi'nin ya-n›ndaki ‹skender Kebapç›s›'na,fast food türü yiyecek istersenizZafer Plaza'ya, can›n›z köfte çek-tiyse ve orijinal yerinden yemekistiyorsan›z ‹vaz Pafla Kap›s›'n›nhemen giriflinde yer alan “ÜçKöfte Lokantas›”na gidebilirsi-niz. Gösteriflsiz bir yer ama tavsi-ye ederiz. Köftenin d›fl›nda mut-laka sütlü Kemalpafla tatl›s›nı ye-meyi ihmal etmeyiniz. Bak›rc›-
lar Çarfl›s›'na girdikten sonrasa¤ tarafta kalan Akay Lokanta-s›'nda Tatar usulü orijinal mant›ve çi¤ börek ya da Gürsulu ‹dris,Küçüksaray veya Hac›o¤lu'nda“Kayhan Usulü Pideli Köfte” yi-yebilirsiniz. Yemek sonras› eskitarihi Belediye binas›n›n sa¤ ta-raf›nda bulunan Köylü Pazar›'n›nköflesindeki Âflıklar Kahve-si'nde nefis bir çay içerek molaverebilirsiniz. Çay içerken birkaçâfl›ktan ba¤lama eflli¤inde türküdinleyebilirsiniz veya AtatürkCaddesi’ne ç›karak Zafer Plazataraf›nda yolun karfl› s›ras›ndakiBüyükflehir Belediyesi'nin resto-re etti¤i tarihi Balibey Han'›ndayorgunluk kahvesi içerek gezini-ze nokta koyabilirsiniz. E¤er ge-ce e¤lenmek istiyorsan›z Çekir-ge, Alt›parmak caddeleri üzerin-de, Kültürpark içinde yer alan
e¤lence mekânlar›na u¤rayabilir-siniz. Akflam fas›l müzi¤i dinle-yerek veya müzi¤e bizzat efllikederek e¤lenmek, bal›k yemekistiyorsan›z flüphesiz en güzelmekân Arap fiükrü Soka¤›'ndakirestoranlar olacakt›r.
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R 2 4
Ulu Cami Ziyaretçileri
Kapal› Çarfl›ya Giden Yol
Orhan Cami Arap fiükrü’de E¤lence Ft: B. Güleç
Yaflayan Osmanl› Köyü:
CUMALIKIZIK
Bursa’n›n do¤usunda Ankara yo-lu üzerinde Bursa’ya 10 km. me-safede, Uluda¤’›n yamaçlar›ndabefl k›z›kl› köyden biridir ve Os-manl› dönemi konut dokusunugünümüze kadar koruyan nadirköylerden olan 700 y›ll›k tarihiCumal›k›z›k Köyü, Osmanl› dö-nemi k›rsal mimarisinin önemliörneklerinden biri olarak, halengeleneksel yaflam biçimini korur.Köyde bulunan evlerin birerodasının restore edilerek ev pan-siyonuna çevrilmesi çal›flmalar›devam etmektedir. Cumal›k›z›kevleri, Osmanl› Türk mimarisininözelliklerini tafl›r. Genellikle ikiya da üç katl› olan evlere sokak-tan iki kanatl› ahflap kap›yla av-ludan geçilerek girilir. Avlununzemini toprak veya tafltan ya-p›lıd›r. Alçak tavanl› ara kat evink›fll›k bölümünü oluflturur. Evle-rin zemin katlar›na ahflap hat›ll›geleneksel tafl malzeme, üst kat-lar›na ise ahflap çatk› aras›ndakerpiç malzeme, çat›da ise ala-turka kiremit kapl› k›rma çat›l›ahflap malzeme hâkimdir. Duvar-lar› genellikle sar›, mavi, beyaz,mor ve yeflil renktedir. Bursa'ya
20 dakika mesafedeki 700 y›ll›kOsmanl› köyü olan Cumal›k›-z›k'ta kahvalt› yapman›z› tavsiyeederiz. Bol bol foto¤rafl›k malze-me ile dönece¤iniz Cumal›k›z›k'aotobüs veya minibüsle gidebilir-siniz. Cumal›k›z›k’ta her y›l hazi-ran ay›n›n 3. haftas› “Ahududufienlikleri” düzenlenmektedir.
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R2 5
III. ALTERNAT‹F GEZ‹
Cumal›k›z›kSaitabat fielalesiKültür - Botanik veZoopark
Cumal›k›z›k’ta Do¤al Ürünler. Ft: A. Yedikardefl
Cumal›k›z›k Köy Meydan›
Cumal›k›z›k’ta
konaklamak isteyenler,
Bulanlar Konak
0224. 372 48 69
Mavi Boncuk Pansiyon
0224. 373 09 55’da kalabilirler.
SA‹TABAT fiELALES‹
Bursa'dan 12 km. uzakl›kta yeralan Saitabat, yemyeflil çimenlerve ç›nar a¤açlar›yla çevrili biralandır. Uluda¤ eteklerindeki fle-lalenin akt›¤› kanyon, do¤a spor-lar› ile u¤raflanlar›n buluflmanoktas›dır. Odun ateflinde, kire-mitte tereya¤› ile piflirilen alaba-l›klar›yla meflhur olan flelaleninçevresinde piknik alanlar› bulu-nur.
Safl›¤›n ve Yeflilli¤in Adresi:
M‹S‹ KÖYÜ (GÜMÜfiTEPE)
Do¤anc› Baraj›'ndan sonra göre-ce¤iniz Orhaneli-Bursa Yolu üze-rinde eski bir Rum Köyü olan,üzümü ve flarab› ile ünlü Misiköyü, Uluda¤'›n güneyindekida¤l›k ve ormanl›k bölgede yeralan tarihi bir köydür. Tarihi çokeskilere dayanan Gümüfltepe(Misi) köyünün ilk ad›n›n Mysiaoldu¤u san›l›yor. Bursa'n›n mer-
kezinden 12 kilometre uzakl›kta,do¤all›¤›ndan hiçbir fley kaybet-memifl baflka bir güzellikle sizia¤›rlayacak olan Misi Köyü, as-ma yapra¤›, misket üzümü ve fla-rab› ile çok ünlüdür. Bugün Gü-müfltepe Mahallesi ad›yla NilüferBelediyesi’ne ba¤lanan Misi Kö-yü çok eski bir yerleflim yeri ol-du¤u gibi, H›ristiyanlar için deönemli bir bölgedir. M.S.183 y›-l›nda Alex adl› bir keflifl, seksenbefl kiflilik maiyetiyle H›ristiyan-lar›n öncüleri olarak ‹nkaya veMisi köylerine yerlefltikleri, “kon-sül”ün toplanarak ‹ncil tart›flmas›yap›ld›¤› tarihi kay›tlarda mev-cuttur; bugün kal›nt›lar›na rastla-n›lan manast›r civar›nda ‹ncil’inbir nüshas›n›n gömülü oldu¤unainan›l›r.
Bursa Yeflilinin Minyatürü:
BOTAN‹K PARKI
Bursa’da yeflil kuflak kapsam›n-da, kente bol oksijen, yeni din-lenme ve sa¤l›kl› spor alanlar›kazand›rmak amac›yla 1998 y›-l›nda hizmete aç›lan So¤anl› Bo-tanik Park›; 400.000 m2’lik ala-n›nda, 150 türden 8000 a¤aç, 76türden 100.000 çal›, 20 türden50.000 yer örtücü ve 27 türden6000 gül ile Bursa Ovas›'n› koru-makla birlikte, bitkisel araflt›rmave bilimsel çal›flmalara da aç›kbir parkt›r. Ziyaretçilerine sa¤l›kl›yaflam için spor yapma imkân›da sunulan parkta 12 kilometre-lik do¤al yürüyüfl yollar›, do¤alkoflu yolu, 1 kilometrelik so¤ukasfalt kaplamal› bisiklet yolu vegöletler bulunur. Botanik Par-k›'nda 17. 18. ve 19. yüzy›llaraait bazı ünlü eski Bursa evlerininbenzerleri de infla edilmifltir.
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R 2 6
Saitabat fielalesi
Misi Köyü’nün Tarihi Evleri
Botanik Park›
Bursa Hayvanat Bahçesi:
BURSA ZOO PARK
1998'de hizmete aç›lan BursaZoo Park’ta, y›lan, timsah, igua-na, pelikan, ördek, flamingo, de-ve kuflu, kartal, atmaca, flahin,akbaba, kelaynak gibi y›rt›c› kufl-lar; ay›, kurt, yaban domuzu, de-ve, geyik, ceylan, leopar, lama,
yaban efle¤i, arslan, maymun, ta-vus kuflu gibi hayvanlar; köy tar-z›nda düzenlenen binalarda daçeflitli kümes hayvanlar›; sülün,güvercin, papa¤an gibi kufllarlainek, koyun ve keçi gibi evcilhayvanlar bulunur. HayvanatBahçesi'nde eski köy evleriyleköy yaflant›s›n›n canland›rmas›da yap›lmaktad›r.
Bursa'n›n Oksijen Deposu
KÜLTÜRPARK
Bursa kent merkezinin “OksijenDeposu” olarak bilinen “Kül-türpark”, Osmangazi merkez il-çesi s›n›rlar› içinde, Çekirge Cad-desi ile Bursa-‹zmir Yolu, Stad-yum ve Yeni Kapl›ca Caddeleriaras›nda kalan genifl bir bölgeyikapsar.
Arkeoloji Müzesi ile festivallerinyap›ld›¤› Aç›khava Tiyatrosu'nunyer ald›¤› Reflat Oyal Kültürpark›,kentin merkezinde, çay molas›
verece¤iniz, yürüyüfl ve spor ya-pabilece¤iniz, göl k›y›s›nda ro-mantik anlar yaflayabilece¤iniz,yaz›n çocuklar›n›zla ailece hoflvakit geçirebilece¤iniz, ç›nar,kestane a¤açlar› ile bezeli yem-yeflil bir parkt›r.
Bursa'n›n en büyük dinlenmeyeri olan park içinde; sandallagezilen bir göl alan›, çevresindeçay bahçeleri, lokantalar, barlar,Lunapark bulunur. Park içindekiAç›khava Tiyatrosu'nda 1963'tenbu yana Bursa Festivali ile Alt›nKaragöz Halk Danslar› Yar›flmas›düzenlenmektedir.
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R2 7
Kültür Park Ft: N. Kabal
Uluda¤, 2.543 metre yüksekli¤iile kuzey-bat› Anadolu'nun enyüksek zirvesini oluflturur. Buyönü ile amatör da¤c›lar›n vedo¤a yürüyüflü yapanlar›n u¤rakyeridir. Ola¤anüstü do¤al yap›s›,flora ve faunas›n›n zenginli¤i ilebilinen Uluda¤ Milli Park›'nda2'si kampl› olmak üzere 4 adetkullan›m alan› mevcuttur. Bun-lar; Sar›alan, Çobankaya, Kirazl›-yayla ve Karabelen kamp ve gü-nübirlik kullan›m alanlar›d›r.Uluda¤'da kayak sporu ve turiz-me yönelik 17 adet turistik tesisde mevcuttur. Ayr›ca çeflitli ka-mu kurumlar›na ait 16 adet tesisbulunur.
Uluda¤'a sabahları taksi-dolmufl-lara binerek karayolu ile ç›kabi-lirsiniz. Dönüflünüzü teleferik ileyapabilirsiniz. Ya da teleferik ileUluda¤'a ç›k›p, taksi dolmufllarlakarayolundan dönüfl yapabilirsi-niz.
Dönüfl yolunuz üzerinde bulu-nan ‹nkaya An›t A¤ac›'nda birkahve-çay molas› vermek üzereinebilir ve daha sonra bir baflkadolmuflla Çekirge'ye ulaflabilirsi-niz.
Otelinizde dinlendikten sonrayapaca¤›n›z bir hamam (kapl›ca)sefas› bütün yorgunlu¤unuzuüzerinizden atacakt›r.
TELEFER‹K’LE ULUDA⁄’A
Uluda¤, sadece Bursa'n›n de¤iltüm Türkiye'nin önemli turizm,kayak ve e¤lence merkezlerin-den biridir. Özellikle k›fl turizmiaç›s›ndan oldukça hareketli olanUluda¤'›, vaktiniz varsa görmeni-zi, bir gününüzü ay›rman›z› tav-siye ediyoruz.
Bursa'ya gelmiflken Uluda¤'› gör-meden gitmek ve Teleferik'e bin-memek büyük bir kay›p. Helehava aç›ksa, teleferik yolculu¤uoldukça keyifli olur. fiehriyle,ovas›yla bütün Bursa'y› ayn› an-da görebilir, foto¤raflayabilirsi-niz. Kimi zaman çam ve kestanea¤açlar›n› yalayarak kimi zamanda “Kaynana Çukuru” gibi derinuçurumlar› geçerek Uluda¤'a ula-flabilirsiniz. Bu arada her direkgeçiflinde teleferi¤in biraz sallan-d›¤›n› hat›rlatal›m ki bu sizi kor-kutmas›n.
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R 2 8
IV. ALTERNAT‹F GEZ‹
Olimpos’tan Uluda¤’a
Uluda¤ Oteller Bölgesi
Hatlar› yenilenen ve modern ha-le getirilen Teleferi¤in ilk dura¤›Kad›yayla'd›r. Buras› 1.200 metreyükseklikte bir yayla… Piknikiçin ya da ata binmek veya çeflit-li flifal› otlar toplamak için arzuederseniz burada mola verebilir-siniz. Bu yaylaya ancak teleferik-le ya da t›rmanarak ulaflabilirsi-niz; karayolu yok.
Daha çok trekkingcilerin yürü-yüfl parkuru olarak tercih ettikle-ri Kad›yayla'dan sonra ikinci veson durak ise 1.600 metre yük-sekli¤indeki Sar›alan'd›r.
Taksi dolmufllarla da gidebilece-¤iniz Sar›alan'da “kendi piflir,kendin ye” restoranlar›nda keyiflibir gün geçirebilirsiniz.
Özellikle Palab›y›k lâkapl› CemâlAmca'n›n yerini tavsiye ederiz.
E¤er hava kapal› veya ya¤murluise topraktan f›flk›ran o tertemizoksijeni içinize çekerek çay›n›z›
yudumlayabilirsiniz. Ya da kartutmuflsa oteller bölgesinden ki-ralayaca¤›n›z kayak tak›mlar›ylaUluda¤'›n keyfini kayarak ç›kara-bilirsiniz.
De¤ifliklik olsun isterseniz e¤er;Sar›alan'dan iki kiflilik telesiyejle-re binerek biraz daha ileridekiÇobankaya Yaylas›'na ulaflabilir-siniz. Bu küçük teleferiklerle ro-
mantik ve keyifli bir yolculukyapmay› ve Çobankaya'ya ulaflt›-¤›n›zda ovadan Uluda¤'›n enyüksek yeri olan Bakacak mevki-inde yorgunluk çay› içmeyi sak›n
unutmay›n. Hava aç›ksa Marma-ra Denizi'ni hatta ‹stanbul'un si-luetini dahi bu tepeden görebilir-siniz.
Tabii ki k›fl mevsimindeyseniz,kayaklar›n›z da yan›n›zda isekaymay› asla unutmay›n›z.
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R2 9
‹NKAYA ÇINARI VE KÖYÜ
Uluda¤'a teleferi¤in d›fl›nda kara-yolu ile kendi araban›zla ç›kmay›düflünüyorsan›z, sabahleyin açkarn›na kahvalt›y› planlayarakhareket etmenizi tavsiye ederiz.Tabii ki k›fl mevsiminde kendiarac›n›zdan ziyade taksi-dolmufl-lar› tercih etmeniz daha sa¤l›kl›olur. Karayolunda ilk dura¤›n›z‹nkaya Köyü olacakt›r. Sabahle-yin karayolu ile kentin bat›ucunda, Çekirge yolu üzerindenUluda¤'a ç›karken 3 km. uzakl›k-ta ‹nkaya Köyü'nde, 600 y›ll›k ta-rihi ‹nkaya Ç›nar a¤ac›n›n gölge-sinde, tamamen köylülerin engüzel ürünlerinin yer ald›¤› nefisbir kahvalt› yapabilirsiniz. Ulu-
da¤'dan dönüflte ise çap› 3, yük-sekli¤i ise 35 metre olan bu an›ta¤ac›n gölgesinde yorgunluk ça-y› içebilirsiniz. Kirazl›yayla'yaulafl›ncaya kadar sa¤l› sollu bir-çok et ve mangal restoran› göre-ceksiniz. Onun öncesinde he-men yolun kenar›nda özelliklek›fl aylar›nda geyiklerin toplana-rak koruma alt›na al›nd›¤› “GeyikÇiftli¤i” ilginizi çekecektir. GeyikÇiftli¤i’nden sonra Uluda¤ MilliPark s›n›rlar›na da girmifl oluyor-sunuz. Kirazl›yayla iflte bu nokta-dan bafllayarak Sar›alan (Oteller)bölgesine kadar ulafl›yor. Kara-yolu ile Uluda¤'a ç›karken Kiraz-l›yayla mevkiinde yol ikiye ayr›-l›r. Birinci yol sizi Sar›alan'a gö-türürken ikinci yol da sizi So¤uk-p›nar köyüne götürür. Köyün ya-k›n›nda “Aras fielalesi”ne de u¤-rayabilirsiniz. Bu köyden Keles'e,Keles'ten de Yörük flenliklerininyap›ld›¤› Kocayayla'ya ya da ‹ne-göl'e kadar gidebilirsiniz. Tabiiki alt›n›zda iyi bir cip olmal›.fiüphesiz yol boyunca bol bol fo-to¤raf malzemesi toplayacaks›-n›z. Tabii burada yeri gelmiflkenbir baflka alternatif yoldan bah-setmekte fayda var. Dönüfl yol-culu¤unu So¤ukp›nar'a dönme-yip Do¤anc› Baraj› üzerinden ya-pabilirsiniz. Baraj sonras› tarihiMisi Köyü’nü ziyaret ede-bilirsiniz.
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R 3 0
V. ALTERNAT‹F GEZ‹
Karayolu ileUluda¤ Gezisi
Tarihi Misi Köyü Foto¤raf: Nilay Kabal
As›rl›k Tarihi ‹nkaya Ç›nar›
ULUDA⁄ YÖRÜK
KÖYLER‹ GEZ‹S‹
Uluda¤, sadece k›fl turizmine de-¤il, daha farkl› bir turizm etkinli-¤ine de ev sahipli¤i yapar. Yazaylar›nda vaktiniz varsa, Ulu-da¤'›n eteklerindeki tarihe tan›k-l›k eden ve as›rlard›r gelenekle-rin yaflat›ld›¤› Yörük ve Türkmenköylerini görmenizi tavsiye ede-riz. Tertemiz, bozulmam›fl harikabir tabiat sizi bekliyor. ‹nan›n buköylere yapt›¤›n›z ziyaretten hiçpiflman olmayacaks›n›z. As›rlar-d›r kullan›lagelen ahflap evleri,oldukça ilkel bir aletle yap›lanbel kuflaklar›n›n nas›l yap›ld›¤›n›hayretle göreceksiniz. Bir as›rönce yerleflik hayata geçen Yö-rüklerin geleneksel yaflant›lar›natan›kl›k edeceksiniz. Köylerde;Anadoluda kullan›lan iki teker-lekli ka¤n› arabalar› ile karasaba-n›n kullan›ld›¤›na flahit olacaks›-n›z. Seferi›fl›klar köyünde, dervifl-lerin türbelerini ve Bizans kal›n-t›lar›n› göreceksiniz.
ULUDA⁄’IN ARKA YÜZÜ
Belle¤imizde Uluda¤; her zamankarl› da¤lar› ve zenginlerin k›fl›nkayak yapmak için günübirlik
geçip gittikleri bir yer olarak be-timlenmifltir. Oysa Uluda¤'›n birde görünmeyen yüzü vard›r.Uluda¤'›n bu görünmeyen arkayüzü, Yörük köyleriyle bir kültüratlas›d›r. Belki de bu nedenle,geçmiflte Türkiye'ye gelen he-men her gezgin Uluda¤'a ç›k›p,Uluda¤ Yörükleri’nin ilginç ya-flamlar›ndan kesitler aktarm›fllar-d›r. Neredeyse hemen her hafta,
Uluda¤ Yörükleri’nin tüm özel-liklerini, kültürlerini en ayr›nt›l›bir flekilde bilen fiinasi ve U¤urÇelikol taraf›ndan Uluda¤'›n arkayüzündeki Yörük köylerini gör-mek için geziler düzenlenir.
Gerçek Türkmen ve Yörüklerigörmek için ise, da¤›n öbür ya-kas›na geçmek gerekir. Da¤›ngüneyindeki genifl vadide s›ra-lanm›fl köyler, Da¤dibi köyleriolarak an›l›rlar. Epçeler, Da¤dibi,Afla¤›deliler, Yukar›deliler, P›nar-c›k, Kozbudaklar, Güneybudak-lar, Çaybafl›, Güneybay›r›, fiey-tanbudaklar köylerinin tümüTürkmen köyüdür.
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R3 1
VI. ALTERNAT‹F GEZ‹
Yörükler
Yörük Kad›nlar› Ocak Bafl›nda
Teleferikten Bursa Manzaras›
Seferi›fl›klar Köyü
Bursa, k›fl ve do¤a sporlar› ileavc›l›k aç›s›ndan oldukça uygunbir kenttir. Do¤ay› seviyorsan›z,afla¤›daki güzergâhlardan biriniseçerek do¤a yürüyüflü yapabilir,bol bol foto¤raf çekebilir, gezer-ken avc›l›k hobinizi de¤erlendi-rebilirsiniz. Uluda¤ bölgesi yazve k›fl döneminde do¤a yürüyü-flüne elveriflli olup, tercih edilenalt› parkur belirlenmifltir.
Do¤ader (0224 222 96 01) veZirve Da¤c›l›k (0532 246 2692)’den yard›m talep ede-bilirsiniz.
Oteller Bölgesi
CENNET KAYA BÖLGES‹
Bafllang›ç noktas› rak›m› 1865metre olan 2 km.lik parkur üze-rinde kuzey yamaçtan GemlikKörfezi'nin, güney yamaçtan isetüm da¤ köylerinin manzaras› efl-li¤inde, do¤a yürüyüflü yapabilir-siniz.
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R 3 2
VII. ALTERNAT‹F GEZ‹
DO⁄A YÜRÜYÜfi
PARKURLARI
Oteller Bölgesi
SARIALAN - ÇOBANKAYA
PARKURU
Bafllang›ç ve bitifl noktas› rak›m-lar› 1850 metre ve 1750 metreyükseklikte son bulan 5200 met-re mesafedeki bu parkurda, yolboyunca p›r›l p›r›l akan derelerve yemyeflil a¤açlar eflli¤inde ke-yifli bir yürüyüfl yapabilirsiniz.
Oteller Bölgesi
SOFTABO⁄AN fiELALES‹
PARKURU
Mesafesi 6000 metre, bafllang›çnoktas› rak›m› ise 1800 metreolan bu orman parkurunda Ulu-da¤'›n dere, gölet ve taraçalarhalinde afla¤›ya inen flelalesi bu-lunur. Su sesleri ve eflsiz manza-ralar›n rehberli¤inde Bursa Ova-s›'n›n muhteflem panoramas› iledo¤a yürüyüflünü sonuçland›ra-bilirsiniz.
BA⁄LI KÖYÜ PARKURU
7500 metre mesafeye sahip olanve 1865 metre yükseklikten bafl-layan inifl parkurunda zirvedenafla¤›ya do¤ru inerken as›rlard›rgeleneklerin devam ettirildi¤ida¤ köylerinde Türkmen ve Yö-rüklerin konukseverli¤ine vezengin kültürüne hayranl›kla ta-n›k olabilirsiniz.
Oteller Bölgesi
Z‹RVE TEPES‹ PARKURU
Bir yanda denizin, öte yandaApollon Gölü’nün doyumsuzpanoramas› eflli¤inde Uluda¤ veyöresinde do¤a ve bitki örtüsü-nün ola¤anüstü görüntülerinigörmek istiyorsan›z, 7615 metremesafeye sahip Oteller Bölgesiile Zirve Tepesi aras›ndaki par-kuru tavsiye ederiz. T›rmanaca¤›-n›z zirvenin yüksekli¤i 2487 met-redir.
Wolfram-Madenler Bölgesi
GÖLLER YÖRES‹ PARKURU
2300 metrelik rak›mda da¤ man-zaralar›n›n eflli¤inde sadece Ulu-da¤'a has kelebek cinslerini, da¤çiçeklerini gözlemlemenin ayr›-cal›¤›n› yaflamak ve Kara Göl,Aynal› Göl, Kilimli Göl, BuzluGöl gibi buzul göllerinin muhte-flem atmosferini hissetmek isti-yorsan›z ve bünyeniz sa¤lamsa9800 metre uzunlu¤undaki Ma-denler Bölgesi ile Göller Yöresiaras›ndaki parkurda yürüyüfl ya-pabilirsiniz.
ORHANEL‹ KANYONU
Bir di¤er tavsiye edebilece¤imizyürüyüfl parkuru Orhaneli Sada¤›Kanyonu’dur.
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R3 3
ULUDA⁄’DAK‹ KAYAK
P‹STLER‹
Otel Kartanesi teleskisiyle 610metre yüksekteki ara istasyonu-na ç›k›labilmektedir. Tesiste,Gençlik ve Spor ‹l Müdürlü-¤ü’nden al›nan ve 1350 metreuzunlu¤uyla en uzun iki lifttenbiri olan telesiyejden faydalana-bilirsiniz. Ç›k›lan pist bafllang›çtadik, daha sonra yumuflak bire¤im al›yor. ‹yi derecede kayan-lara göredir. Otel bünyesinde ye-ni ve orta düzey kayakç›lar için3 adet teleski hizmet veriyor. Ye-ni bafllayacaksan›z, otel bünye-sindeki kayak okulundan k›sasüreli kayak e¤itimi alarak kay-man›z mümkün.
Otel Beceren Teleski 630 metre,orta zorluk derecesindedir. Ulu-da¤'›n en kalabal›k liftlerindenbiri olan Beceren'de; çok h›zl› ç›-k›fl sa¤layan lift, yan yana çift te-leskiden olufluyor. Biri afla¤› in-mek, di¤eriyse a¤açlar›n aras›n-dan sol tarafa do¤ru uzan›p Ker-vansaray'›n pistine kat›lmak üze-re iki pist seçene¤i sunuyor. Heriki pist de afla¤›da birleflip Bece-ren Cafe'nin büyük pistine kar›fl›-yor.
Hotel Grand Yaz›c› Teleski 670metredir. Beceren Teleski ile ay-n› yerde bafllayan ve ayn› yerdebiten lift de uzun kuyruklar ola-biliyor. Fakat bu liftle iki pisttekayma imkân›n›z var. Biri afla¤›inerken, di¤eri sa¤ tarafa yöneli-yor. ‹kisi de Beceren Cafe'ninönündeki pistte birlefliyor.
Hotel Kervansaray Telesiyeji 740metre olup, orta zorluk derece-sindedir. Bu liftle kullan›labilenpistin en h›zl› telesiyeji dir. Bel-vü Kafeterya'ya ç›kan liftle, Be-ceren Cafe önündeki pistler kul-lan›l›yor.
A¤ao¤lu Telesiyeji 510 metredir.Liftin hemen yan›ndan inen pist-te oldukça dik bir e¤im var oldu-
¤undan, kalabal›k oldu¤u içinzemin, iyi kayanlar için müsaittir.Sol taraftan inen pist ise orta de-rece kayanlara göredir. "Cennet"olarak adland›r›lan pist orta vealt› seviye için uygundur. GaranTelesiyeji dik bir e¤ime sahiptir,fakat genifl bir alanda kay›ld›¤›için zorluk derecesi azalan birpisttir. Garan Teleski ise iyi ka-yanlar için uygundur. Bu lift deFatin Tepe'ye ç›k›yor. Liftin ya-n›ndan inen dik ve engebeli pistustalar içindir
Hotel Ergün teleski 600 metreuzunlu¤undad›r. Fatin Tepe'yeiflleyen liftin ç›k›fl› rahat ve h›zl-d›r. Bu liftle kullanabilece¤inizüç pist seçene¤iniz var. Liftin he-men yan›ndan inen pist oldukçadik, engebeli ve zordur. Di¤eriki pist için, liftten ç›k›nca karfl›-ya geçilmesi gerekiyor. BuradanGençlik ve Spor Müdürlü¤ü te-sislerinin yan›ndaki pistlere ula-fl›labiliyor.
Alkoçlar Otel’de yer alan OsmanYüce pisti zor bir pist olup, Cen-netkaya pisti, kolay pistlerinden-dir.
Fahri Otel’deki Telesiyejin uzun-lu¤u ise 750 metredir ve ortazorluk derecesindedir.
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R 3 4
ULUDA⁄’A ULAfiIM
Bursa'dan karayolu ve teleferikle ulafl›m yap›lmaktad›r.Minibüsler ile; Sar›alan’dan oteller bölgesine ulafl›m vard›r, mesafe 7 km’dir.
Teleferik ile; toplam dört hat bulunmaktad›r iki hat Bursa-Kad›yayla aras›n-da (1235 m) di¤er iki hat Kad›yayla-Sar›alan aras›ndad›r. (1621 m)
Önemli Not: Teleferiklerde kayak tak›m› tafl›mak yasakt›r. K›fl aylar›nda gü-nün her saatinde Bursa merkezden minibüs ve taksi bulabilirsiniz. Minibüsile 1.5 saat sürmektedir.
Özel arac›n›z ile gidiyorsan›z arac›n›zda zincir, takoz ve çekme halat› bu-lundurman›z gerekmektedir, e¤er yoksa yol üzerinden kiralayabilir veyasat›n alabilirsiniz ve en uygun güzergâh Çekirge yoludur.
Teleski-Telesijej Pist Uzunlu¤u ve Zorlu¤u
Beden terbiyesi Beden terbiyesi kuflakl› 2750 m ORTAKuflakl›kaya grand Kuflakl› 3000 m ZORTutyeli Grandyaz›c› tutyeli 2750 m ORTABelvü Belvü 900 m KOLAYYaz›c› teleski ‹talyan yokuflu 650 m ORTAGaran teleski Garan 1300 m ORTAAlkoçlar Ergün 800 m ORTAKarkay telesiyej Karkay 700 m KOLAYA¤ao¤lu Osman Yüce pisti 650 m ORTAYaz›c› telesiyej Yaz›c› pisti 1175 m KOLAYBeceren teleski Beceren pisti 900 m KOLAYKervansaray telesiyej Kervansaray pisti 1100 m ORTAFahri telesiyej Fahri 1100 m ORTAKarakuvvetleri telesiyej Özel 1100 m ORTAWolfram Detachable Lift Maden 1989 m ZORBaia Teleski Baia 500 m KOLAYKarinna Teleski Karinna 500 m KOLAYMand›ra Teleski Mand›ra 500 m KOLAYK›rkgözler Teleski K›rkgözler 500 m KOLAY
ULUDA⁄’IN Z‹RVELER‹Uluda¤ tepe 2543 mt.Çifte senaber tepe 2524 mt.Karatafl tepe 2486 mt.Zirve tepe 2485 mt.
Rasatdüzü tepe 2480 mt.Kuflakl›kaya tepe 2232 mt.Paflaçay›r tepe 2099 mt.Fatin tepe 2045 mt.Cennetkaya tepe 1990 mt.
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R3 5
Bursa'n›n Liman›
MUDANYA
Bursa'ya 20 km. uzakl›ktaki Mu-danya, Bursa'n›n en eski limankentlerinden biridir. Bursa ileMudanya'n›n kaderleri sanki or-tak yaz›lm›flt›r. Her iki kent de,her zaman birbirine muhtaç ol-mufltur.
Mudanya'n›n kuruluflu ‹.Ö. 8.yüzy›la kadar inmektedir. EskiMudanya kentinden günümüzefazla bir kal›nt› kalmam›flt›r. fieh-rin eski kalesi, Orhan Bey tara-f›ndan 1321 y›l›nda ele geçiril-dikten sonra, bir daha düflman›neline geçmesin diye y›k›ldı. An-cak gezginlerin ifadesine göre,19. yüzy›la kadar Mudanya'dakieski kentin kal›nt›lar› bulunuyor-du.
Rumlardan kalma mahalleleriyleve sahilindeki deniz turizmiyledikkat çeken Mudanya'dan sahilyoluyla bat›ya do¤ru gidilirse,bölgenin en flirin beldelerindenTrilye / Zeytinba¤› ve Si¤i /Kumyaka köylerine gelinir.
Bu iki köy de kiliseleri ve eskievleriyle birçok filmin ve dizinin
çekildi¤i Bursa'n›n flirin köflele-ridir.
S‹⁄‹ KÖY (Kumyaka)
Mudanya ilçesi Merkez kasabas›-na ba¤l›, ilçenin sayfiye köylerin-den biridir. Mudanya ve Zeytin-ba¤›'n›n ortas›nda, Roma-Bizansdöneminden kalma eski birkenttir. Bizans dönemindeki ad›,Siguino'dur. Luwi diline göre bukelimenin anlam› 'yar›mada' ve-ya 'bo¤az yeri'dir. Eski bir Rumköyüdür. Köyün, Hagios Taxiarc-hoi/Archaneloi ad›nda bir kilisesi
vard›r. Kilisenin 19. yüzy›l›n son-lar›nda yap›ld›¤› söylenir.
Ancak kilisenin yap›m›n›n, 780y›llar›na kadar indi¤ine iliflkinbilgiler de vard›r. Nitekim Texi-er, 1833 y›lında, burada HagiosMichael ad›na bir baflka kiliseninbulundu¤unu yazar. Köyü terke-den Rumlar›n yerine Girit'in Kan-
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R 3 6
VIII. ALTERNAT‹F GEZ‹
MudanyaSi¤i Köy (Kumkaya) Trilye (Zeytinba¤›)
Si¤i Köy’de Bir Kilise
Mudanya Tren ‹stasyonu (Montanya Oteli)
diya kasabas›ndan gelen göç-menlerin yerlefltirildi¤i Si¤i sahi-linde, bir gezginin ifadesiyle de-nize naz›r asma a¤açlar›n›n göl-gesinde, sessizli¤in sesini dinle-yerek çay keyfi yapabilirsiniz.
Mudanya Sahilinin Keflfedilmemifl Cenneti:
TR‹LYE (Zeytinba¤›)
Bursa'ya ba¤l› Mudanya sahilininkeflfedilmemifl cennet köflelerin-den biri olan Trilye, zeytini veflarab› ile tan›nan bir kasabad›r.Oldukça bol bal›k ç›kart›lan ka-sabada Rumlardan kalma 7 kiliseve 3 ayazma bulunur.
Sütunlar› ‹skenderiye'den getiri-len Panagia Pantobalissa adl›"kemerli kilise"nin dünyada du-var›na resim yap›lan ilk kilise ol-du¤u ifade edilir. Kasabadaki Fa-tih Camii ise eski St. StephanosKilisesi'nden çevrilmifltir.
Eskiden bölgenin en kalabal›kyeri olan Trilye'den, yüzy›l önce
Avrupa'ya flarap ve zeytinya¤› ih-raç edilirmifl. Kasabadaki enönemli bina 1907 y›l›nda “PapazOkulu” olarak yap›lan ve Tafl-mektep ad›ndaki büyük binad›r.Bursa'da en iyi bal›¤›n Trilye'deyendi¤ini, zeytinya¤›n›n has›n›nburada bulundu¤unu unutmay›n.
Dönüflte vaktiniz kal›rsa ve mev-sim yazsa, Karacabey yoluna sa-pabilirsiniz. Yol üzerindeki Efl-kel'de denize girebilirsiniz. Yada ‹zmir yoluna ç›k›p Bursa isti-kametinde ilerlerken sa¤ tarafta-ki yol ayr›m›ndan Apolyont(Uluabat) Köyü'ne ulaflabilirsiniz.
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R3 7
Trilye (Zeytinba¤›) Evleri
Trilye Liman›ndan Görünüm
Hotel Trilye’de
0224. 563 22 20
Savarona Pansiyon’da
0224. 563 26 08
Ç›nar Butik Otel’de
0224. 563 20 33
konaklayabilirsiniz.
ULUABAT (Apolyont)
GÖLÜ ve GÖLÜN SIRLARI
Uluabat Gölü, Bursa ile Karaca-bey aras›nda, Bursa-‹zmir yolu-nun 5 km. güneyinde, Bursa'ya30 km. uzakl›ktad›r. Göle gitmekiçin, Bursa'dan kalkan köy mini-büsleri veya Belediye otobüsleri-ne binmek gerekiyor. Ya da heryar›m saatte, Bursa'dan ‹zmir yö-nüne giden otobüslerden birinebinip, Gölyaz› kavfla¤›na inilebi-lir; k›sa bir yürüyüfl ile göle ula-flabilirsiniz. Böylece zeytin a¤aç-lar› aras›nda, k›vr›larak gidenyoldan yürüyerek köye yaklafl›r-ken, uzaktan Uluabat Gölü'nüde¤iflik aç›lardan görme imkân›-n›z olur. Gölün üzerindeki alt›nsar›s› renk, sanki içinde bir hazi-ne saklarcas›na insan› kendisineçeker. Yolun 3 kilometresininantik kal›nt›lar aras›ndan geçti¤i-ni de hat›rlatal›m.
Gölyaz› çevresinde gezerken,adan›n dört bir yan›n›n kay›klar-la dolu oldu¤unu görürsünüz.Neredeyse, kay›klardan sahil gö-rünmez. Uluabat gölündeki ada-lardan en büyü¤ü olan NailbeyAdas›'nda bulunan manast›r,Bursa ve çevresinde, günümüzekadar gelebilen en eski manast›r-lardan biridir. 825 y›l›ndan önceyap›ld›¤› tahmin edilen bu yap›,birçok kez onar›lm›fl olmas›nakarfl›n bugün oldukça bak›ms›z-
d›r. Üst örtüsü tamamen çök-müfltür. Kaynaklara göre 7-8 ke-fliflin yaflad›¤› bu kilise, AzizKonstantinos'a adand›¤› için ada-ya “Konstantinos” da denilmek-tedir. Uluabat Gölü'nün bal›klar›oldukça ünlü olup; turna, kefal,sazan bal›¤›, gölden en çok ç›ka-r›lan bal›klard›r. Ancak, göleakan derelerin kirlenmesi nede-niyle, Apolyont'un o ünlü yay›nbal›¤› art›k yok denecek kadarazalm›flt›r. 1998 y›l› “RAMSARUluslararas› Su Kufllar› Bak›m›-dan Önemli Sulak Alanlar Söz-leflmesi” kapsam›nda UluabatGölü koruma alt›na al›nm›flt›r.
Bal›kç› Kad›nlar›n Köyü:
GÖLYAZI KÖYÜ
Bursa s›n›rlar› içinde, do¤a ile ta-rihin bir arada bulundu¤u eflsizbir güzellik de Uluabat Gölü k›-y›s›ndaki Gölyaz› Köyü'dür. ‹lk-baharda yükselen sular nedeniy-le su içinde kalan a¤açlar, yinebu sularda sevgi dolu bir melodigibi süzülen ördekler, Arnavutkald›r›ml› dar sokaklar; antikça¤da Apolyont olarak bilinenbu köyün güzelliklerinden yal-n›zca birkaç›d›r. Tümüyle S‹Talan› olan bölge, özellikle Apol-lon Tap›na¤› ve kilisesi ile dikka-ti çeker. Sabahleyin gölde kay›k-larla bal›k avlayan kad›nlar› gö-rürseniz flafl›rmay›n. Çünkü buköyde kad›nlar da erkekleriylebirlikte bal›k av›na ç›kar. Kad›n-lar bal›klar› ay›klayıp efllerineteslim ederek evin yolunu tutar-ken, erkekler de göl k›y›s›ndakurulan mezat yerinde bal›klar›satar.
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R 3 8
IX. ALTERNAT‹F GEZ‹
Apolyont (Uluabat)Gölü - Gölyaz› KöyüIss›z HanYörük Köyleri
Uluabat Gölünden Bir Köfle
Gölyaz› Köyü
ESK‹KARAA⁄AÇ KÖYÜ
VE LEYLEKLER
Bursa-Karacabey karayoluna 3km. uzakl›kta bulunan ve Balkangöçmenlerinin yaflad›¤› Eskika-raa¤aç Köyü'nde Mikhael Arc-hangelos ad›n› tafl›yan bir kilisekal›nt›s› ile kale bulunur. Ulua-bat Gölü'nün kuzey k›y›s›nda yeralan tarihi Eskikaraa¤aç Kö-yü'nde her y›l 12-14 May›s tarih-leri aras›nda Leylek fienli¤iyapılır.
GÖL ÇEVRES‹NDEK‹
D‹⁄ER MEKANLAR
Göl alan›ndaki do¤al güzelliklergöl ve köylerle s›n›rl› de¤ildir.Göl çevresinde yapaca¤›n›z ge-zintilerle k›sa sürede de¤iflen fo-to¤rafl›k manzaralarla karfl›lafla-bilir, buradaki do¤al bitki örtüsü-nün gölden tepelere kadar flafl›r-t›c› de¤iflimini gözlemleyebilirsi-niz. Gölyaz› Köyünün nilüfer-leri, Akçalar köyünün so¤an-lar›, Fad›ll› köyünün zenginmeyve bahçeleri ve Akçap›nar-Onaç köylerinin erguvan ve def-neleri aras›nda sa¤l›kl› yürüyüflyapabilirsiniz. Gölü kufl bak›fl›görmek için Dorak Köyü'ne ha-kim tepesine ç›kabilirsiniz. Gö-lün bat› k›y›s›ndaki Akçalar bel-
desinin 3 km. do¤usunda yeralan Aktoprakl›k Höyü¤ü'nü, Ak-çap›nar Köy Kilisesi ile AyvainiMa¤aras›'n› ziyaret edebilirsiniz.Ayr›ca Apolyont’un güney yaka-s›ndaki yörük köylerini gezebilir-siniz. Çeki, Bostandere, Gölbafl›,Kuruçeflme ve Sarn›ç köylerindebahar mevsiminde yörük flenlik-leri düzenlenmektedir.
ISSIZ HAN
Uluabat'›n 5 km. do¤usunda,Kufl Cenneti’nin hemen yak›n›n-da, Uluabat gölü k›y›s›ndaki,as›rlarca ‹pek Yolu yolcular›nahizmet eden Iss›z Han; 1394 y›-l›nda Tanr› misafiri konuklar›a¤›rlamak amac›yla yapt›r›lm›flt›r.Nitekim kap›s›n›n üzerinde,“Yolcular için paras›z yiyecek,içecek ve yatacak yeri olarakhizmet verildi¤i” yaz›l›dır.
‹lk Osmanl› devri yap›lar› içindeen özgün yap›lardan biri olanHan, son olarak 1956 y›l›nda ba-sit bir onar›mdan geçirilmifltir.
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R3 9
Karaa¤aç’›n Leylekleri
Tanr›lar›n Kutsad›¤› fiehir
‹ZN‹K
‹znik kenti Bursa'n›n en önemliturizm merkezlerinden biridir. ‹z-nik, H›ristiyan dünyas›n›n Do-¤u'ya egemen olmas›n› önleyenAnadolu Selçuklu Devleti, (1075-1097) Bizans ‹mparatorlu¤u(1204-1261) ve Osmanl› Devleti(1331-1335) gibi cihan devletleri-ne baflkentlik yapm›fl, gizem do-lu bir kenttir.
‹ki bin y›ll›k surlar aras›nda s›k›-fl›p kalm›fl olan ‹znik kasabas›,‹znik Gölü'nün do¤usundad›r.Geçmifli M.Ö. 258 tarihlerine da-yanan ‹znik Kalesi’nde 131 burçbulunur. 4970 metre uzunlu¤un-daki surlar›n karfl›l›kl› dört gör-kemli kap›s› vard›r.
‹znik'te iki H›ristiyan Konsülütoplanm›flt›r. ‹lki 325 y›l›nda, H›-ristiyanl›¤›n amentüsünün belir-lendi¤i ilk konsüldür. ‹flte bu ne-denle de ‹znik, 1962 y›l›nda Vati-kan'da toplanan 19. Konsül'de;Kudüs ve Vatikan'dan sonraüçüncü kutsal kent ilan edilmifl-tir. Bu sebeple inanç turizmi çer-çevesinde ‹znik önemli bir yer-dir.
Bursa'n›n yan› bafl›ndaki, ‹stan-bul'a sadece iki saat uzakl›ktakiçinileriyle ünlü ‹znik'ten zeytinve zeytinya¤› ile köpük helvas›almay›, çini atölyelerini ve ‹znikMüzesi'ni (Tel: 757 10 27) gez-meyi, 1391 y›l›nda infla edilenYeflil Camii'yi, özellikle akflamado¤ru ziyaret etmeyi sak›n unut-may›n. Surlar›n içindeki, ‹mpara-torluklara baflkentlik yapan ‹z-nik'te dolaflt›kça, kendinizi baflkaça¤larda gibi hissedeceksiniz.Vaktiniz varsa her taraf› tarih ko-kan ‹znik'te bir gece konakla-man›z tavsiye edilir.
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R 4 0
X. ALTERNAT‹F GEZ‹
‹znik ve ‹znik Gölü
‹znik kent merkezinde, 787 y›l›nda, 7. H›ristiyan Konsülü'nün topland›¤› Ayasofya Kilisesi (Cami) vard›r. Bizans dönemine ait baz› fresk kal›nt›lar›na rastlanan Kilise, bazilika planl›d›r.
‹znik Müzesi
Roma Tiyatrosu: ‹znik kentinin güneybat›-s›nda yer al›r. M.S. 98-117 y›llar›nda ‹mpa-rator Trajanus taraf›ndan infla edilen vebugün büyük ölçüde y›k›lan tiyatronun bu-lundu¤u yerde 1980 y›l›ndan bu yana bi-limsel kaz›lar sürdürülmektedir.
Bir Kuyu Suyu:
‹ZN‹K GÖLÜ
Ülkemizin en güzel köflelerindenbiri olan ‹znik gölü, Bursa'ya 70km. uzakl›kta olup, 45 dakikadabu gizemli güzelli¤e ulaflabilirsi-niz. ‹çinizi ferahlatan GemlikKörfezi'nden sonra, Karsak Bo-¤az›'ndan geçerek Gölyaka kö-yünde ‹znik gölüne ulafl›rs›n›z.
Gölün bat›s›nda Orhangazi, do-¤usunda ise ‹znik kenti ve ovas›bulunur. Gölü çepeçevre kufla-tan bir karayolu vardır. Bu ne-denle göle ziyarete gelenlere,
gölün çevresinde bir tur atmas›önerilir. Çünkü gölün dört biryan›nda da ayr› güzellikler var-d›r. Zeytin a¤açlar›yla kuflat›lm›flyollarda bir köyden girip bir bafl-
ka köyden ç›karak yol al›rs›n›z.Göl çevresindeki köylerin tümüde yörük köyleri olup, yüzy›llar-d›r bu güzelim mekân› terketme-mifller ve s›rtlar›n› güvenli bul-duklar› da¤lara verip gözlerinigölün gizemli görüntüsüne dik-mifller. ‹flte bu köylerden en il-ginci Sölöz kasabas›d›r.
Kasabadaki 3-4 katl›, birkaç as›r-l›k ahflap evler görülmeye de¤er-dir.
Bu ahflap evlerin daha güzelleri-ni, biraz ilerdeki Paflap›nar veNarl›ca köylerinde de görebilirsi-niz. Paflap›nar köyünden göledo¤ru toprak yoldan giderseniz,
sazl›klar aras›ndaki bal›khanelerile, a¤lar›n› telaflla toplayan ba-l›kç›lar› görebilirsiniz. Bir de, da-ha ilerdeki Balar›m ile, gölün ku-zeyinde bulunan Boyalca köyün-
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R4 1
‹znik Gölü
den de gölün seyri oldukça hofl-tur. Buralarda bir çay molas› ve-rip, doyumsuz güzellikteki ‹znikGölü’nü seyredebilirsiniz.
Gölün çevresini dolafl›rken, gü-müfl renkli zeytin a¤açlar› çevre-nizi görmenizi engeller. Ülkemi-zin en lezzetli sofral›k zeytinleri,iflte bu gölün çevresinde yetifltiri-lir. ‹znik'e yaklaflt›kça, zeytina¤açlar›n›n yan› s›ra ba¤lar vesalk›m salk›m ‹znik'in Müflkileüzümleri karfl›lar sizi. Narl›ca kö-yünden sonra iflte bu üzümleread›n› veren Müflküle Köyü’ne ç›-karsan›z, o eski bal kokuluüzümleri de¤il ama, dünyan›n engüzel zeytinlerini yiyebilirsiniz.
Marmara Bölgesi'nin en büyük,Türkiye'nin ise beflinci büyükgölü olan ‹znik Gölü’ne gelip debal›k yemeden dönmek olmaz.Gölün tertemiz suyunda çok lez-zetli bal›klar yetiflir.
I. yüzy›lda yaflam›fl Strabon'danEvliya Çelebi'ye kadar, ‹znik Gö-lü’nü ziyaret eden tüm gezginler,gölün ünlü bal›klar›ndan söz et-mifllerdir. Sazan, akbal›k, k›z›lka-nat ve dev cüsseli yay›n bal›kla-r›n›, gölün dört bir yan›nda bulu-nan tertemiz k›r gazinolar›nda yi-yebilirsiniz. Ancak evinize götür-mek isterseniz, o zaman yolunu-zun üzerinde bulunan Çak›rcaKöyü’ne u¤raman›z gerekecek.Zeytinin getirdi¤i zenginlik nede-niyle, göl çevresinde çok az köybal›kç›l›k ile geçinir. Bu köyler-den en önemlisi Çak›rca'd›r. Göl-de son y›llarda kerevit av› daçok önem kazanm›flt›r.
Antik dönemde Ascania Limneolarak an›lan ‹znik gölü, Home-ros'un ünlü “‹lyada”s›nda bileyer al›r. Gölün özellikle Orhan-gazi yakas›nda, Türkiye'nin engenifl ve en güzel piknik alan› ilekarfl›laflacaks›n›z.
Bir taraf› çaml›k, di¤er tarafıtertemiz gölü, Türkiye'nin heryerinden binlerce insan› çekerkendisine... Günübirlik dinlenmealanlar› d›fl›nda çad›r turizminede aç›kt›r.
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R 4 4
‹znik Surlar›ndan ‹stanbul Kap›
‹stanbul Kap›s›.
D‹⁄ER ALTERNAT‹F YERLER
Ça¤layanlar›n Buluflma Adresi:
SUUÇTU fiELALES‹
Mustafakemalpafla'dan 10 km.uzakl›kta bulunan Suuçtu fielale-si, do¤ayla bafl bafla kalmak iste-yenlerin, bu isteklerine fazlas›ylacevap veren bir yer. Bölgeyead›n› veren 11 ça¤layan, y›llar›nyorgunlu¤unu bir anda insan›nüstünden silip atabilecek bir et-kileyicili¤e sahip. 38 metre yük-seklikten, kendisini özgürlü¤eb›rakan sular›n mutluluk doluflark›s› insan›n ruhunda bambafl-ka duygular›n kap›lar›n› aral›yor.
Bursa'n›n Büyülü Güzelli¤i:
KUfi CENNET‹
Bursa - Çanakkale yolunun 45.km.'sinde yer alan Kufl Cenneti,Bursa'n›n bir baflka do¤al ayr›ca-l›¤›d›r. Tavuskufllar› baflta olmaküzere; sülün, keklik gibi birçok
kufl çeflidinin bar›nd›¤› Kufl Cen-neti, mavi selvi, limoni selvi, la-din, sedir gibi a¤açlar›yla da gö-rülmeye de¤er gerçek bir do¤alcennettir. Kufl bilimcilerin incele-
me yapmak için s›k s›k ziyaretettikleri Kufl Cenneti, güzelli¤iyletüm ziyaretçilerini büyülüyor.
Osmanl›'n›n Yerleflti¤i ‹lk fiehir:
YEN‹fiEH‹R
Bursa - Ankara Yolu üzerindeilerlerken Kestel ve Gölbafl›'n›geçer geçmez Yeniflehir'e sapa-bilirsiniz. Bugün Bursa'n›n bir il-çesi olan Yeniflehir ve ‹negöl il-çelerinin bulundu¤u bölge, Os-manl›'n›n Bursa'n›n fethindenönce yerleflti¤i, gezindi¤i yer-lerdir. Bu bak›mdan Osmanl›Devleti'nin kurucusu Osman Ga-zi'nin kurdu¤u Yeniflehir ve civa-r›nda birçok kahraman ve Evli-yan›n mezarlar› bulunur. Osman-l›'n›n ilk dönemlerinden kalmaYeflil Camii, Kurflunlu Camii
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R4 5
Suuçtu fielalesi
1890’l› Y›llardaki Yeniflehir
gibi eserleri görebilirsiniz. Ayr›cafiemaki Evi Müzesi'ni(Tel: 773 00 83) ziyaret edebilir-siniz.
fiifa Kayna¤› Oksijen Deposu:
OYLAT KAPLICALARI
Bursa'n›n ‹negöl ilçesine ba¤l›,ilçe merkezine 26 km. uzakl›kta-ki Oylat Kapl›calar›'nda güz vebahar› ayn› anda kucaklayabilir,tertemiz oksijeni soluyabilir, ye-flilin her tonunu ayn› anda göre-bilirsiniz.
4 mevsim tatil ve tedavi merkeziOylat'›n kapl›ca sular›, özellikleribak›m›ndan dünyada ikinci s›ra-da yer al›r. Dünyan›n ‹sviçre'densonra ikinci flifal› suyuna sahipOylat'ta suyun en büyük özellik-lerinden birisi kana kana içilebil-mesi ve 40 derece kaynayarakdo¤al haliyle kullan›ma haz›r ol-mas›d›r.
‹stanbul taraf›ndan gelenler, Bur-sa'dan Ankara istikametine hare-ketle ‹negöl'e ve buradan da 7km. sonra Domaniç-Tavflanl› yo-luna saparak tabela takibi ileOylat Kapl›calar›'na ulaflabilir.‹negöl üzerinden otobüs ve dol-mufllarla da Oylat'a gelebilirsiniz.Y›l›n on iki ay› hizmet veren Oy-lat Kapl›calar›'nda kalabilece¤inizüç otel bulunuyor. 210 yatak ka-pasiteli Büyük Otel, 160 yatakkapasiteli Ça¤layan Otel ile 250yatak kapasitesine sahip BlokMotel'de konaklayabilirsiniz.Otellerde dört adet yüzme havu-zu bulunur.
AYVA‹N‹ ve OYLAT
MA⁄ARALARI
Ayvaini Ma¤aras›, Bursa ilineba¤l› Ayva Köyü’nde yer al›r. Gi-rifl k›sm› hariç yatay geliflmifl birma¤arad›r. ‹ki a¤›za sahip ma¤a-ran›n hemen giriflinde 17 metre-lik dikey bir inifl yer almaktad›r.
Oylat Ma¤aras›, Bursa - Ankarayolundan 17 km içeride ‹negölHilmiye Köyü’nün 1 km güne-yindedir. ‹çeride dev kazanlar›ve damlatafl havuzlar› ile iri bloksark›t, dikit ve sütun buzullarbulunur.
BURSA PLAJLARI
Marmara Denizi'nin güneyindeyaklafl›k 135 km uzunlu¤undak›y›s› bulunan Bursa ilinde, Ka-racabey, Mudanya ve Gemlik il-çelerinde genifl do¤al kumsallarile ‹znik ve Uluabat (Apolyont)gölleri k›y›lar›nda güzel plajlarbulunmaktad›r. Yeniköy, Bay-ramdere (Malkara) kesimi ileMudanya'n›n Zeytinba¤ kesiminedek uzun ve genifl do¤al kumsal-lar vard›r. Kum kalitesi iyi olanbu k›y›larda Kurflunlu, Bayram-dere, Yeniköy-Mudanya kesimin-de de Mesudiye, E¤erce ve Esen-ce plajlar› bulunmaktad›r.
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R 4 6
Oylat Kapl›calar›
Ayvaini Ma¤aras›
Oylat Ma¤aras›
SUKAYPARK
Bursa Osmangazi ilçesine ba¤l›Çukurca’da 60 bin metrekarealan üzerinde faaliyete geçen sukaya¤› göleti, Bursa’n›n yeni e¤-lence ve dinlenme merkezlerin-den biri oldu. Türkiye’de bir ilkolan su kaya¤› merkezinde;sporcular için soyunma ve din-lenme odalar›, dufllar, tuvaletler,spor malzemeleri sat›fl reyonu ilekahvehane ve restoran yer al›-yor.
Göletin d›fl›nda kalan yaklafl›k 17bin metrekarelik bölüm ise yeflilalan, yürüme yollar› ve peyzajdüzenlemeleri için ayr›lm›fl.Uluslararas› su kaya¤› müsabaka-lar›na uygun olarak düzenlenenve derinli¤i 1,5 metre olan göle-tin tam ortas›nda yapay bir adabulunuyor. Adaya ulafl›m da, gö-letin alt›ndan geçirilen bir tü-nel/koridor arac›l›¤› ile sa¤lan›-yor.
Bursa’n›n Piknik Mekan›:
DEREKIZIK KÖYÜ
Uluda¤’›n kuzey eteklerinde yeralan, flelaleleri ile ünlü Derek›z›kKöyü, Bursa’ya 19, Kestel ilçemerkezine ise 7 kilometre uzak-l›kta olup; do¤a sporlar›yla ilgile-nenler kadar, piknikçilerin dedinlenmek ve mangal yapmakiçin s›kça ziyaret etti¤i yerlerinbafl›nda yer almaktad›r. Saitabatfielalesi’nin yak›n›nda yer alanDerek›z›k köyünün yükseklerin-de bulunan çiçek tarlalar› aras›n-daki Tozuyan fielalesi gerçektende büyüleyici bir güzelli¤e sa-hiptir.
Adeta yeflilin bin bir rengiyle,her tonuyla bezeli olan ormanl›alan›n›n ortas›nda yer alan Tozu-yan fielalesi’ne özel araçlarlagitmek mümkün. Zirve Da¤c›l›kve Do¤a Sporlar› Bursa flubesiyetkilileri, “fielale ziyaretindensonra Derek›z›k Köyü’nde tahinhelvas›n›n süt ile ezilip f›r›ndapiflirilmesiyle haz›rlanan s›cakhelvadan tatman›z›” özellikletavsiye ediyorlar
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R4 7
Uluslararas› su kaya¤› göleti.
Derek›z›k Köyü
Kuytudaki Cennet Köy:
ALAÇAM KANYONU VE
fiELALES‹
Patika yollar›, yeflilli¤i, kanyonuve flelalesi ile do¤aseverler veda¤ sporu ile ilgilenenler içinmuhteflem bir yer olan Alaçamköyü, Uluda¤’›n güneydo¤usun-da yer al›yor. Özellikle da¤ yürü-yüflü yapmak isteyenler için ide-al bir yer olan Alaçam Köyü’nünbitki örtüsü, Uluda¤’›n 1800 met-resine kadar uzan›yor. ZirveDa¤c›l›k ve Do¤a Sporlar› Kulü-bü’nün sürekli düzenlediklerida¤ yürüyüfl gezilerine kat›larakBursa’n›n sakl› cennet köflelerinigezebilirsiniz.
Marmara Bölgesi’nin Sayfiye Yeri:
ARMUTLU
Bursa’ya 30 km uzakl›ktaki Gem-lik Körfezi’nin ç›k›fl noktas›nda(kent merkezinden 30 km uzak-l›kta) yer alan Armutlu, Bursa ve‹stanbullular›n sayfiye yeridir. Ç›narç›k ve Gemlik’ten karayoluile ulafl›ld›¤› gibi, ‹stanbul Yeni-
kap›’dan deniz otobüsü ile deulafl›lan sahil beldesi Armutlu ay-n› zamanda termal sular› ile ünlübir kapl›ca merkezidir. Kapl›casuyunun, kalp ve romatizmahastal›klar›na iyi geldi¤i söylen-mektedir.
ARAS fiELALES‹
Aras Deresi ve Aras fielalesi Ulu-da¤'›n kar sular›n› tafl›yan ve tamkayal›klar›n içinden 15 metreyükseklikten düfler. Bursa-So-¤ukp›nar aras› 30 km olup, köy-den itibaren 5 km stabilize biryolla Ketenlik yaylalar›na, ora-dan da flelaleye var›l›r.
DO⁄ANCI BARAJI
Bursa-Bal›kesir taraf›nda Kelesyolu üzerinde yer alan Do¤anc›Baraj›, Bursa’n›n su ihtiyac›n›nkarfl›land›¤› suni göldür. Sazan,kefal, k›z›lkanat gibi tatl› su ba-l›klar›n›n bulundu¤u baraj gölü-nün çevresinde piknik alanlar›ve k›r lokantalar› bulunmaktad›r.
G E Z ‹ L E C E K Y E R L E R 4 8
Alaçam Kanyonu ve fielalesi
Aras fielalesi
Do¤anc› Baraj›
Armutlu
Bursa evleri, sivil mimarininönemli ürünleridir. Bursa evleri,genellikle iki katl›, bir k›sm› daüç katl›d›r. Bu evlerde ço¤unluk-la üst katta üç oda, altta bir oda,bir sofa ve f›r›n bulunur.
Konumland›klar› yerin e¤iminegöre özel olarak tasarlanan buevlerin en önemli özellikleri,“çeflmeli bahçeleri”dir. Bursa ev-leri, 16. yüzy›la kadar kerpiçleyap›l›r. Bu yüzy›ldan sonra evler-de önemli ölçüde ahflap kullan›-l›r. 18. yüzy›ldan bafllayarak Bur-sa evlerinde ahflap süslemeler ar-tar ve duvarlar afl›boyalar›yla s›-vanmaya bafllan›r. Eski Bursa ev-lerinin, kentte ayakta kalm›fl eneski örne¤i evliyalardan Somun-cu Baba Evi'dir.
19. yüzy›l sonunda yap›lm›fl çoksay›da sivil mimari örne¤i bulu-nan Reyhan mahallesi; Cumhuri-
yet, ‹nönü, Haflim ‹flcan ve FevziÇakmak bulvarlar› aras›ndad›r.Evler ahflapt›r ve bahçelidir; Mut-fak ve tuvalet genellikle bahçe-dedir. Ara katlar k›fll›k ya da ko-za üretimi için; üst katlar iseyaflam alanlar›, sofalar dadolaflma mekânlar› olarak tasar-lanm›flt›r.
B U R S A M ‹ M A R ‹ S ‹ 5 0
Bursa Evleri
Osmangazi Mahallesi’ndeki KaleSokak, Osmanl› Bursa's›n› yafla-tan ender sokaklardan biridir. So-kaktaki karfl›l›kl› 10'nun üzerin-deki ev, Osmanl› sivil mimari ör-neklerine göre restore edilerek ko-ruma alt›na al›nm›flt›r. ‹çlerindeoturulmaktad›r. Kale Sokak’takievler genellikle iki katl›d›r. Tek yada çift ç›kmal›d›r.
Kale Sokak
BURSA KALES‹
Bursa Kalesi'nin yap›l›fl› ‹.Ö. 2.yüzy›la, yani Bursa'n›n kuruluflu-na kadar gider. Kaynaklara görekale, 1. Prusias döneminde, ünlüRomal› General Hannibal'›n öne-risiyle yap›lm›flt›r. Birçok kez ku-flat›l›p y›k›lan surlar, yeniden ya-p›lm›fl ve bak›m görmüfltür. Has-taneye giden yolun bafl›nda Hi-sar / Saltanat Kap›s› bulunur.
Y›ld›z Kahve'nin önünde iseKapl›ca Kap›s› yer alır. BuradanZindan Kap›'ya kadar surlar de-vam eder.
P›narbafl› önünde, kalenin dör-düncü kap›s› olan P›narbafl› Ka-p›s› bulunur. Üftade'nin bulun-du¤u alanda ise beflinci kap›olan Yerkap› vard›r. Surlar›n top-lam uzunlu¤u 3,38 km.’dir.
IRGANDI KÖPRÜSÜ
Gökdere üzerinde, Setbafl› Köp-rüsü'nden ovaya do¤ru inildi¤in-de ilk köprüdür. 1442 y›l›nda, Ir-gand› Hoca Muslihiddin'in baba-s› Pir Ali taraf›ndan yapt›r›lm›flt›r.
1855 depreminde büyük hasargören köprü, son olarak Yunan
iflgalinde bombalanarak büyükdarbe alır. 1940'l› y›llara kadarulafl›ma kapal› olan köprü, tarihidokusuna uygun olarak yenidenhayata kazand›r›lır. Nitelik veözellik aç›s›ndan dünya üzerindeyer alan arastal› yani çarfl›l› dörtköprüden biri olan köprü, yeni
ifllevi ilebir yaka-dan di¤eryakayayaln›zcaulafl›m›sa¤lamaarac› de-¤il ayn›zamandabir sanatköprüsüolma
özelli¤ini de tafl›r. Bugün Bur-sa'da; Abdal, Nilüfer, Mihrapl›,Setbafl›, Irgand›, Tatarlar gibi bir-çok tarihi köprü bulunuyor.
B U R S A M ‹ M A R ‹ S ‹5 1
Tarihi Sosyal Yap›larAn›tlar
Gökdere ve Irgand› Köprüsü
Saltanat Kap›
SAAT KULES‹
Tophane'de Osman ve OrhanGazi Türbeleri’nin bulundu¤umekânda yer alan yedi katl› saatkulesi, 1904 y›l›nda yang›n kulesiolarak yap›lm›fl olup, kuleninyan›nda bulunan toplarla millive dinsel bayramlarda top at›fl›yap›l›r.
BELED‹YE B‹NASI
Türkiye'nin ayakta kalm›fl en es-ki belediye binalar›ndand›r. Ata-türk Caddesi üzerinde OrhanPark›'n›n sa¤ taraf›nda Orhan Ca-mii'nin do¤usundad›r. Yap›m y›l›
1880'dir.Su basma-n› düzeyi-ne kadarkesme tafl-la örülenduvarlar,
mefle direklerinin aras› tu¤lalarladoldurularak yap›lm›flt›r. ‹ki katl›olan binan›n bir de yar› bodrum,yar› zemin bir kat› vard›r. Ata-türk, ilk Bursa gezisinde halkabat› kap›s›n›n sahanl›¤›ndan ses-lenmifltir. Yine Atatürk'ün sonbalosu olarak bilinen toplant› da2 fiubat 1938 gecesi ikinci kattakisalonda düzenlenmifltir. HalenBursa Büyükflehir Belediye Bafl-kanl›¤› binas› olarak kullan›lıyor.
FABR‹KA-‹ HÜMAYUN
Sultan Abdülmecid döneminde,1854 y›l›nda ipek dokumac›l›¤›-n›n ilk fabrikalar›ndan biri olarakkurulan Fabrika-i Hümayun,cumhuriyet döneminde TekelDeposu olarak kullan›ldı.
Muradiye'de Cilimboz Deresi'ninkenar›ndaki yap›, müze ve Kül-tür Merkezi olarak yeniden dü-zenlenmek üzere çal›flmalar ya-p›lmaktad›r.
B U R S A M ‹ M A R ‹ S ‹ 5 2
Atatürk heykelinin bulundu¤umeydanda yeralan Valilik,(solda) Adliye ve Defterdarl›kbinalar› ulusal mimarl›k döne-mine ait örneklerdir. Adliyebinas› bugün Kent müzesiolarak hizmet vermektedir.
Saat Kulesi
‹lk ‹pek Fabrikas›
Tarihi Belediye Binas›
Valilik Binas›
EM‹R HAN
Emir Han (Bey Han›), Orhan Ga-zi Külliyesi’nin bir parças› olarak1340 y›l›nda yap›lm›flt›r. 36 mah-zen ve 38 odan›n yer ald›¤›, orta-s›nda flad›rvanl› bahçenin bulun-du¤u, Ulucami’nin yak›n›nda yeralan Emir Han dün oldu¤u gibibugün de hem ticaret hem dekent merkezini oluflturma görevi-ni devam ettirmektedir. As›rlard›riki ulu ç›nar›n bekçilik yapt›¤›Emir Han’da tekstil ihtiyaçlar›n›z›giderebilirsiniz.
KOZA HAN
Ulucami ve Orhan cami aras›ndayer alan iki katl› tarihi han,1490/92’de Sultan II. Bayezid ta-raf›ndan yapt›r›lm›flt›r. Bahçeninortas›nda alt kat› çeflme olan ikikatl› mescit bulunur. 95 odas›bulunan Koza Han, Türkiye’ninkoza al›m merkezidir.
Handaki dükkânlardan ipekeflarp ve kumafllar sat›n alabile-ce¤iniz gibi, bahçesinde çay vekahvenizi yudumlayarak solukla-nabilirsiniz.
P‹R‹NÇ HAN
1508 y›l›nda Sultan II. Bayezidtaraf›ndan yapt›r›lan Pirinç han;,büyük bir avlunun çevresinde ikikatl› olarak yap›lm›fl olup toplam
78 oda bulunmaktad›r. Han avlu-sunda çevresi 7.10 metre olan ta-rihi ç›nar a¤ac›n›n gölgesindedinlenebilirsiniz.
‹PEK HAN
Sultan Mehmet Çelebi taraf›ndanyapt›r›lm›fl olup, zemin katta 39,üst katta 41 olmak üzere 80 odabulunmaktad›r.
Bursa’n›n çarfl› merkezinde yeralan, en güzel ve en büyük yap›-lar›ndan biri olan ‹pek Han’datekstil ve mefruflat esnaf› hizmetvermektedir.
GEYVE HAN
Hanlar Bölgesi’nin en özgün ya-p›lar›ndan biri olan Geyve Han15. yüzy›lda yapt›r›lm›flt›r. ‹kikatl› yap›da kare bir avlu çevre-sinde s›ralanm›fl, alt kat›nda 26,üst kat›nda ise 30 oda vard›r.Bursa Osmangazi Belediyesi’nce2007’de restore edilen Han’›nyaklafl›k 100 y›ld›r kapal› olanKuzey kap›s› da aç›lmak suretiy-le Han’›n Bursa ile yeni yüzüylebuluflmas› sa¤lanm›flt›r
B U R S A M ‹ M A R ‹ S ‹5 3
Tarihi Hanlar
Geyve Han
Pirinç Han
TUZ HANI
Bursa hanlarBölgesindeUzunçarfl›’daTuzpazar›Caddesi üze-
rinde yer alan Tuz Han› 1454 y›-l›nda avlu etraf›nda s›ral› iki katl›olarak yapt›r›lm›flt›r. Üst katta 23,alt katta da 20 adet odas› mev-cuttur. Yap›, Bursa’n›n en küçükhanlar›ndan biridir.
BAL‹BEY HAN
Atatürk Caddesi üzerinde yeralan, orijinali 3 katl› ve 64 odal›,500 y›ll›k tarihi geçmifle sahipBal›bey Han’da; çini, gümüfl, ha-l›, antika, havlu, ipek gibi turistikve hediyelik eflyalar›n sat›fla su-nulaca¤› dükkanlar ile gelenek-sel Türk kahvehanesi ve turistikbir restorant yer almaktad›r.
BEDESTEN VE KAPALIÇAfiI
Orhan Gazi’nin yapt›rd›¤› ve ilkBedesten olarak bilinen EmirHan’›n yetersiz kalmas› üzerineY›ld›r›m Bayezid taraf›ndan XIV.yy’›n sonunda yap›lan 100 dük-kanl› Bedesten günümüzde hemBursa’n›n hem de Kapal›çarfl›’n›nkalbini oluflturmaktad›r.
Kentin merkezindeki Emir Han,Koza Han, Geyve Han gibi han-lar›n aralar›n›n zaman içinde çat›ile kapat›larak oluflturulan Kapal›Çarfl›; daha sonralar› Sahaflar,Aktarlar, Yorganc›lar, Sand›kç›-lar, Kuyumcular, Kavukçular, ‹p-likciler, Sipahiler ve Bak›rc›lar›nilave edilmesiyle geniflletilmifltir.
Geçmiflte al›flverifl ve ticaretinnabz›n›n att›¤› Ulucami’nin arkataraf›ndaki Kapal›çarfl› ve Bedes-ten günümüzde de tüm zenginli-¤i ve canl›l›¤› ile hizmet vermeyedevam ediyor.
B U R S A M ‹ M A R ‹ S ‹ 5 4
Balibey Han
KARABAfi-‹ VEL‹ TEKKES‹
Bursa'da, dinsel yap›lar içindetekkelerin önemi büyüktür. Bun-lardan Karabafl-i Tekkesi, mimariolarak çok güzel süslemelere sa-hiptir. 1550 y›l›nda ölen YakupÇelebi taraf›ndan yap›lan tekke-nin, semahanenin, sekiz ahflapdirek üzerine oturan ahflap kub-besi oldukça ilginçtir. Kubbe veçevresindeki ahflap iflçilik döne-min en güzel örneklerindendir.
Özgün yap›s› ile Bursa'n›n sahipoldu¤u en de¤erli yap›lardan biriolan Karabafl-i Veli Tekkesi'ndeyerli ve yabanc› ziyaretçilereotantik bir ortamda Mevlevi kül-türü sunulmaktad›r.
ÜFTADE TEKKES‹
16. yüzy›lda yap›lan Üftade Kül-liyesi'nde; mescit, semahane, ha-rem, çilehane ve çeflme vard›r.Çilehane iki katl›, kare planl› veahflap tavanl› basit bir yap›d›r.Çilehane içinde Üftade'nin çok
say›da özel eflyas› ile sema içinkullan›lan defter bulunur.
Tekke, her derde deva olarak,Bursal›larca ziyaret edilip adaklaradan›r. Bursa'da do¤up, Bursa'dayaflayan Üftade Mehmet Muhit-tin, Anadolu ve Balkanlara yay›-lan Celveti Tarikat›'n›n piridir.1581'de vefat eden Üftade Haz-retleri’nin talebesi ve müridi olanAziz Mahmud Hüdai de ilk ta-savvuf e¤itimini bu tekkede al-m›flt›r.
SOMUNCU BABA EV‹(F›r›n›)
Evliyalardan Somuncu Baba'n›nSultan Y›ld›r›m Bayezid döne-minde (1400-1412) ayn› zamandaf›r›n olarak kulland›¤› bu ev ayn›zamanda en eski orijinal Bursaevlerinden biridir. 1412-13'de ve-fat eden Somuncu Baba, Uluca-mi'nin aç›l›fl günü Emir Sultan'›n
arzusuyla ilk hutbeyi okuyan ki-flidir. Rivayetlere göre hutbe venamaz sonras› caminin dört ayr›kap›s›nda ayn› anda SomuncuBaba görülmüfltür.
SEYY‹D USUL DERGÂHI
Bursa'n›n en eski tekkelerindenbiridir; dervifllerden Seyyid Usultaraf›ndan 15. yüzy›lda kurulur.Seyyid Usul'ün, evliyalardanEmir Sultan ve Seyyid Nas›r ilebirlikte Bursa'ya geldi¤i rivayetedilir. 1516 y›l›nda vefat eden buzat, zaviyenin bahçesine defne-dilir. Zaviye, ek binalarla medre-se haline getirilir; günümüzde iseyeniden restore edilmifltir.
B U R S A M ‹ M A R ‹ S ‹5 5
Tekkeler ve Medreseler
Somuncu Baba Evi
Üftade Tekkesi
Karabafl-i Veli’de Mevlevi Kültürü Sürdürülüyor
MAYOR S‹NAGOGU
Arap fiükrü (Yahudilik) Soka-¤›'nda bulunan bu sinagogu, ‹s-panya'n›n Mayorka Adas›'ndan15.yüzy›lda gelen ve Bursa'yayerlefltirilen Yahudiler yapar. Si-nagoga toplulu¤un geldi¤i Mayor-ka'dan ötürü Mayor ismi verilir.
Sinagog dikdörtgen planl› ve içe-risi renkli kalem iflleri ile bezeli-dir.
GERUfi S‹NAGOGU
Bursa Yahudilik (Arap fiükrü)Soka¤›'nda bulunan bu sinagog16. yüzy›l›n bafllar›nda SultanII.Selim'in izni ile yapıl›r. ‹branidilinde “Gerufl” kovulmufl anla-m›na gelir. Bu isimden ötürü desinagogun ayr› bir önemi vard›r.
Dikdörtgen planl› olan yap›, kes-me tafltan yap›l›dır. Günümüzeiyi bir durumda gelmifltir.
FRANSIZ K‹L‹SES‹
19.yüzy›lda Frans›zlar taraf›ndan,bazilika plan tipinde yap›lm›flt›r.Misyonerlik amac›yla yap›lan Ki-lise’nin üslubu baroktur. Hoca-alizade Mahallesi’ndeki kiliseninüst örtüsü ahflap çat›l› ve kiremitörtülüdür. “Kültür Evi” olarakhizmet vermek üzere restore edi-len kilisenin orijinal ad› “SantaMaria Kilisesi”dir.
B U R S A M ‹ M A R ‹ S ‹ 5 6
Kilise ve Sinagoglar
Frans›z Kilisesi
Gerufl Sinagogu Haigos Aberkios Kilisesi
Osmanl›’n›n kurulufl dönemin-den Y›ld›r›m Bayezid dönemindekadar geçen 65 y›l içinde 140 ka-dar cami ve mescitin yap›ld›¤›tespit edilmifltir. Osmanl›’n›n sondönemine gelindi¤inde 1905 y›-l›nda ise Bursa’da sadece 165 ca-mi ve mescit bulunmaktayd›. 700y›l sonra günümüze ulaflarakayakta kalabilen 127 tarihi camive mescit bulunmaktad›r.
Külliye camilerinin d›fl›nda kalanen önemli di¤er camiler; OrhanCamii, Ulu Cami, Alaaddin Ca-mii, fiahadet Camii, Kavakl› Ca-mii, Demirtafl (Timurtafl) Camii,Çandarl›o¤lu Ali Pafla Camii veNalbanto¤lu Camii’dir.
ORHAN CAM‹‹
1339/40 y›l›nda Sultan OrhanGazi taraf›ndan yapt›r›lan “OrhanCamii”, Ulucami’nin yak›n›nda,tarihi Belediye binas›n›n yan›n-dad›r. Orhan Gazi flehri genifllet-mek amac› ile cami ve medrese,hamam, han ve imaretten oluflankülliyeyi o dönemin flehir surlar›d›fl›na yapt›rm›flt›r. fiehir (surlar)d›fl›na yapt›r›lan ilk camidir.
ULU CAM‹
Sultan Y›ld›r›m Bayezid taraf›n-dan 1400 y›l›nda yapt›r›lm›flt›r.On iki ayak üzerine yirmi kubbeile üzeri örtülen Ulu Cami, fleh-rin merkezinde yer alan önemlitarihi yap› ve ibadet merkezidir.
Caminin minberi, a¤aç ifllemecili-¤inin en güzel örneklerinden bi-rini oluflturur. Üzerindeki geo-
metrik flekillerin günefl sisteminitasvir etti¤i tahmin edilmektedir.Caminin duvarlar› ve sütunlar›Kur’an ayetlerinin farkl› üslupta-ki hat yaz›lar›yla bezenmifltir.
Ahflap kap›lar cevizden yap›lm›flolup, üzerinde oyma geometrikmotifler bulunur.
Bursa Ulu Cami; Mekke, Medine,Kudüs ve fiam’dan sonra ‹slamdininde beflinci makam olarakbilinmektedir. Minberin yan›ndagüney taraf›nda Mekke’den geti-rilen Kabe’nin orijinal örtüsü as›-l›d›r. Mihrab›n sa¤›nda ise Mevla-na’n›n gönderdi¤i hat eseri bu-lunmaktad›r.
B U R S A M ‹ M A R ‹ S ‹5 7
Camiler ve Türbeler
Orhan Camii
Ulu Cami ‹çi. Ft: C. Pekcanatt›
ALAADD‹N CAM‹‹
Sur içinde Devlet Hastanesi yak›-n›nda olup, Orhan Gazi’nin kar-defli, Osman Gazi’nin o¤lu Ala-addin Bey taraf›ndan 1355’teyapt›r›lm›flt›r. Bursa’daki ilk Os-manl› camisi olup, dekoratif gö-rünümündeki tu¤ladan yap›lanminaresi ilginçtir.
fiAHADET CAM‹‹
Tophane’de, Hisar bölgesinde,Orduevi’nin karfl›s›ndad›r. Bur-sa’n›n mutlaka görülmesi gere-ken en güzel sokaklar›ndan biriolan Kale soka¤›n sonunda yeral›r.
Osmanl›’n›n ilk camilerindendir.Caminin inflas›ndan k›sa bir süresonra Sultan Murad Han’›n Koso-va’da flehit olmas›ndan dolay›,“fiahadet Camii” ad› verilmifltir.Deprem sonras› y›k›lan cami,1892’de asl›na sad›k kal›narakonar›lm›flt›r.
T‹MURTAfi CAM‹‹
Yeniyol ile eski Halaras›ndaki bu cami,Sultan Y›ld›r›m Baye-zit’in komutanlar›n-dan Timurtafl Paflataraf›ndan mescitolarak yap›lm›fl, dahasonra camiye çevril-mifltir.
Caminin kuze-yinde, 10 mtuza¤›n-da yeralanminare-si, alt›adettu¤laaya¤›nüzerin-de, alt›gen flad›rvan›n üzerindebulunmaktad›r. fiad›rvanl› mina-resi ile meflhur olan bu tarihi ca-minin 1390 y›l›nda yap›ld›¤› bi-linmektedir.
SÜLEYMAN ÇELEB‹
ANIT MEZARI
Çekirge yolu üzerinde, KaragözAn›t Mezar›’n›n karfl›s›nda yeralan Süleyman Çelebi’nin kabri,etraf› aç›k dört ayak üzerineoturtulmufl bir yap›d›r. OrhanGazi döneminde do¤an ve Y›ld›-r›m Bayezid döneminde Uluca-mi’ye imaml›k yapan SüleymanÇelebi, Hz. Muhammed’in kiflili-¤ini anlatan ve öven Mevlüd’ünyazar›d›r.
B U R S A M ‹ M A R ‹ S ‹ 5 8
Alaaddin Camii
Timurtafl Camii
fiahadet Camii
Süleyman Çelebi’nin An›t Mezar›. Ft: Alper Keskin
OKÇU BABA TÜRBES‹
Tophane Park›’n›n hemen afla¤›taraf›nda, Hisarkap› yamac›ndabulunan türbede, Bursa’n›n fethi-ne kat›lan ve Okçu Baba laka-b›yla bilinen Nasrettin/Nusret Pa-fla’n›n mezar› bulunmaktad›r.Bursa’n›n ilgi gören türbelerin-den biridir. Bu türbenin yak›n›n-da Timurtafl Pafla Türbesi yer al-maktad›r.
OSMAN GAZ‹ VE
ORHAN GAZ‹ TÜRBELER‹
Kentin merkezinde kente hâkimbir tepe üzerindeki TophanePark›’nda yan yana yer alan tür-belerden ilki Osmanl› Devleti’ninkurucusu ve Bursa’n›n fethinihaz›rlayan Osman Gazi’ye (1258-1326) aittir. Türbenin ortas›ndaki
Osman Gazi’nin bulundu¤u san-dukan›n etraf› sedef kakmal› par-maklarla çevrilidir. En çok ziya-ret edilen bu türbe, Osman Ga-zi’nin vasiyeti üzerine Sainte Elieadl› Bizans Manast›r›’n›n flapeliüzerine infla edilmifltir.
Bursa’y› fetheden, Osman Ga-zi’nin o¤lu Orhan Gazi’nin(1281-1362) türbesinde, flehrinmetropolit manast›r› olarak kul-lan›lan Sainte Elie Manast›r›’n›ndi¤er bölümündeki zemin moza-ikleri üzerine infla edilmifltir.
B U R S A M ‹ M A R ‹ S ‹5 9
Okçu Baba Türbesi
Bursa’y› Fetheden Orhan Gazi Türbesi
Osmanl›’n›n Kurucusu Osman Gazi’nin Türbesi
Günümüze gelebilen Bursa mer-kezindeki kapl›calar›n en tan›n-m›fllar›; Sultan I. Murad taraf›n-dan yapt›r›lan Eski Kapl›ca (Ar-mutlu), Sultan I. Bayezid taraf›n-dan yapt›r›lan Kükürtlü Kapl›ca,Sultan Kanuni Sultan Süley-man'›n veziri Rüstem Pafla tara-f›ndan yapt›r›lan Yeni Kapl›ca,Kara Mustafa Pafla'n›n kendi ad›-na yapt›rd›¤› Kara Mustafa PaflaKapl›calar›'d›r.
Ayr›ca I. Murad dönemine aitG›rç›k (Ç›kç›k) Hamam›, 14. yüz-y›la ait Çekirge Hamam› ve Sul-tan II. Murat dönemine ait Çak›-ra¤a Hamam›’nda günlük yo¤untempomuz içerisinde yorulan vü-cudunuzu dinlendirebilirsiniz. fii-fal› sular›n bulundu¤u kapl›calar-da ise y›pranan ruh ve bedensa¤l›¤›n›z› tazeleyip yenileyebilir-siniz.
As›rlard›r imparatorlar›, kraliçele-ri, sultanlar› iyilefltiren, hastalaraderman olan Bursa kapl›calar›n›nsular›; yüksek enerjisiyle iyileflti-rici etkisi oldu¤una inan›lan keh-ribara benzetilir.
Osmanl› devrinde ve Cumhuriyetdöneminde Bizans'tan kalankapl›calar›n onar›mlar› gerçeklefl-tirildi¤i gibi yeni hamam ve kap-l›calar infla edilerek kapl›ca gele-ne¤i günümüze de¤in devam et-tirilmifltir. Günümüze kadar gele-bilen tarihi hamam say›s› 27'dir.
Bursa merkezinin d›fl›nda; ‹ne-göl’de Oylat Kapl›calar› ile ÇitliMaden Suyu; Bursa Mudanya yo-lu üzerinde Kara Mustafa Hama-m›; M. Kemal Pafla’ya ba¤l› Akar-ca Köyünde Tümbüldek Kapl›ca-s›; Armutlu’da Armutlu Kapl›cala-r›; Gemlik’te Umurbey Kasabas›yolunda Terme Kapl›cas›; Orha-neli’ne ba¤l› A¤açhisar ve Sada¤Kapl›calar› as›rlard›r flifa da¤›t-maya devam ediyor.
H A M A M L A R K A P L I C A L A R 6 2
Hamamlar, Kapl›calar
Yeni Kapl›ca Ft: Gökhan Çelikliay
ESK‹ KAPLICA (ARMUTLU HAMAMI)
“Eski Kapl›ca” ismi ile tan›nanArmutlu Hamam› olarak bilinenbu hamam, Sultan I. Murad dö-neminde 1385 y›l›nda yap›lm›flt›r.Bursa'da yap›lm›fl en eski kapl›cahamam›d›r. Nitekim bu kapl›ca-n›n ilk kal›nt›lar›n›n Bizans dö-nemine kadar indi¤i görülmekte-dir.
7 metre çap›nda havuz çevresin-de yer alan s›cakl›k bölümündearslan a¤z› bafll›klardan s›cak su-lar akmaktad›r.
Kapl›can›n Bizans sütunlar›ylaçevrili armut biçimli havuz k›s-m›nda, “havuzdan yükselen bu-harla, kendinizi bir Wagner ope-ra sahnesinde hissedebilirsiniz.Havuzdaki su 45 derece, kay-nakta ise 90 derecedir. ‹lginçolan, ayn› yamaçta, Türklerintabiriyle - karpuz çatlatacak- de-recede, buz gibi so¤uk p›narlarda yer almaktad›r”.
Evliya Çelebi'nin verdi¤i bilgiyegöre, burada bir banyo yapt›ktansonra insan vücudu, kulak me-mesine kadar yumufluyor ve in-san›n eli vücudunda bir sabungibi kay›yor.
Günümüzde, hamam›n alt›ndabulunan zarif Kemerli Çeflme'denkalp çarp›nt›s›na iyi geldi¤i söy-lenen sudan içerek flifa araya-bilirsiniz.
Eski Kapl›ca suyunun; sindirimyolu, kad›n hastal›klar› ve kalp-damar hastal›klar›na iyi geldi¤isöylenir.
H A M A M L A R K A P L I C A L A R6 3
Eski Kapl›ca (Armutlu Hamam›)
YEN‹ KAPLICA
Bursa'n›n en bilinen kapl›calar›n-dan olan Yeni Kapl›ca, küçük birhamam iken Kanuni Sultan Sü-leyman'›n nikris hastal›¤›na iyigelmesi üzerine damad› RüstemPafla taraf›ndan 1552 y›l›nda yap-t›r›lm›flt›r.
Kap›n›n giriflindeki sa¤ taraftakiodan›n suyu hiç kar›flmadan gel-di¤i için çok s›cak olup, halkaras›nda “Eflek Terleten” ad›ylaifade edilir.
KÜKÜRTLÜ KAPLICASI
Çekirge'de Yeni Kapl›ca'n›n ya-n›ndaki bu tarihi kapl›can›n er-kekler bölümü Sultan I. Murad,kad›nlar bölümü ise Sultan I. Ba-yezid taraf›ndan yapt›r›lm›flt›r.Gezgin Evliya Çelebi'ye görekapl›can›n suyu uyuz hastal›¤›-n›n tedavisine iyi gelmekteymifl.Bat›l inançlara göre, H›ristiyanlar
için kutsal olan bu kapl›can›nsuyu Bademli Bahçe kayna¤›n-dan gelmekte olup, bugün Uluda¤Üniversitesi rehabilitasyon merkeziolarak hizmet vermektedir.
ÇEK‹RGE HAMAMI
Bursa Çekirge semtinde I. MuradCaddesi'nin yol seviyesinin alt›n-da kalan Çekirge Hamam› 1365'liy›llarda yap›lm›flt›r. Bursal› ka-d›nlarca flifal› ve kutsal bilinenbu hamam 1365’li y›llarda yap›l-m›flt›r. Yolun birkaç basamak al-t›nda girifli bulunan hamam›n ka-p›s› üzerinde tu¤la ile deniz dal-galar›na benzeyen bir motif ifllen-mifltir.
Bir evliya taraf›ndan yap›ld›¤›belirtilen bu hamam ile ilgilisöylencelere göre, eli ve aya¤›kötürüm olan hastalar, gece bu
hamama götürülüp yaln›z b›rak›-l›rm›fl. E¤er hasta ölecekse kaz-ma sesi gelirmifl. Hasta iyi ola-caksa içerden hayvan sesi gelir-mifl. Bugün dahi kad›nlar taraf›n-dan “adak hamam›” olarak kulla-n›lan bu kapl›can›n bir rivayetegöre Bursa'n›n fethi esnas›ndaaskerlerin y›kanmas› için yapt›r›l-d›¤› belirtilmektedir.
H A M A M L A R K A P L I C A L A R 6 4
Kükürtlü Mahallesi Yeni Kaplıca Caddesi No: 6 Osmangazi / BURSATel: 0224. 236 69 68
Uluda¤ Üniv. Rehabilitasyon Uygulama ve Araflt›rma Merkezi Kükürtlü Caddesi
Tel: 0224. 234 76 87
Hamamlar Cad. Askeri Hastane Karflısı Çekirge - Bursa Tel: 0224. 233 92 10
ÇAKIRA⁄A HAMAMI
Bursa, Tophaneye ç›kan yolunsolunda, kalenin de ete¤inde bu-lunan Çak›r A¤a Hamam›’n› Sul-tan II. Murad döneminde Sek-
ban Bafl› ve ayn› zamanda Çak›r-c› Bafl› görevlerini yapm›fl olanÇak›r A¤a yapt›rm›flt›r. 15. yüzy›l›nilk yar›s›na tarihlenen hamam›nerkekler k›sm› kad›nlar k›sm›nagöre çok daha genifltir. Kentin ifl-lek hamamlar›ndan biridir.
H A M A M L A R K A P L I C A L A R6 5
Osmangazi Cad. Çakır Sok. Osmangazi - Bursa Tel: 0224. 221 25 80
BURSA V‹LAYET‹ SALNÂMES‹NDEK‹ (1927) KAPLICA SULARI fiEMASI
BURSA KENT MÜZES‹
7000 y›ll›k geleneksel Anadoluve Osmanl› kültürünün oluflumuve geliflimi sürecinde öncü kent
kimli¤i tafl›yanBursa'da,
kentlininve kentiziyareteden tu-ristlerintüm bu
birikimigörerek ve
hatta yaflayarak ö¤renebilece¤iKent Müzesi'nde; Bursa kentinintarihi, co¤rafi, kültürel, sosyal,ekonomik, ticari ve turistik yap›-s›na iliflkin bilgi ve belgeler gör-
sel sunum, obje ve animasyon-larla tan›t›l›r.
Müzenin bodrum kat›nda yeralan 'Tarihi Esnaf Soka¤›'nda;Bursa'n›n geleneksel ticaret ha-yat› özgün dekor ve canland›r-malarla sergilenmektedir.
Girifl kat›nda kentin tarihi gelifli-mi, birinci katta ise Bursa'n›nözellikleri ve de¤erleri tematikolarak anlat›l›r.
Bursa Kent Müzesi, kentin tammerkezinde bulunan Atatürkheykelinin arkas›ndad›r.
B U R S A M Ü Z E L E R ‹ 6 8
Müzeler
Atatürk Cad. Cumhuriyet Meydan›, HeykelZiyarete Aç›k Saatler: 09: 30 - 17:30 (Pazartesi hariç hergün)
Tel: 0224. 220 26 26
Büyükflehir Belediyesi Kent Müzesi her y›l sergi,tiyatro, konferans ve konser gibi birçok kültür vesanat etkinli¤ine imza atıyor. Kültür Sanat Vakf›,Kültür A.fi., Bursa Araflt›rmalar› Vakf› gibi kurum-lar›n deste¤i ile geleneksel kültür ve sanat› koru-may›, yaflatmay› amaçlayan sergi, kurs, seminer,panel gibi kent kimli¤ini ön plana ç›karançal›flmalara ev sahipli¤i yapan Kent Müzesi'ndekiçal›flmalar› izlemenizi tavsiye ederiz.
ARKEOLOJ‹ MÜZES‹
Kültürpark'ta ça¤dafl bir yap›dahizmet veren müze, 3.500 m2'likbir alan› kaplamaktad›r. Yap›dadört sergi salonu, galeriler vebahçenin yan› s›ra depo, foto¤-raf odas› ve kitapl›k bulunmakta-d›r. Müzenin bafll›ca bölümleriflunlard›r:
Sanat Galerisi, Se-ramik-Cam veMadeni Eser-ler Salonu,Sikke ve Pre-historik Eser-ler Salonu ile
TaflEser-
ler Sa-lonu…
Müzede, M.Ö. 3.bin’den Bizans
dönemi son-lar›na kadar,Bitinya veMisya bölge-
sinde bulu-nan eserler
sergilenmektedir.
ULUUMAY OSMANLI
HALK KIYAFETLER‹ VE
TAKILARI MÜZES‹
Muradiye semtindeki AhmetpaflaMedresesi'nde, 18 Eylül 2004 ta-rihinde aç›lan müzede, ülkemiz-de örne¤i olmayan Esat Uluu-may'a ait Osmanl› giysileri ve ta-k›lar› sergilenmektedir. Müzedeülkemizin çeflitli yörelerindeki 79tak›m giysi ile 400 parça etnogra-fik tak› teflhir edilmek-tedir. Bursa'n›n ilközel etnografya mü-zesinde zaman za-man, Esat Uluu-may'›n sergile-me imkân›bulamad›¤›çorap, foto¤-raf veya ba-k›r eflyalar-dan oluflanfarkl› kolek-siyonlar dasergilen-mektedir.
B U R S A M Ü Z E L E R ‹6 9
Kültür Park ‹çiZiyarete Aç›k Saatler: 10:00 - 17:00
(Pazartesi hariç hergün) Tel: 0224. 234 49 18
Muradiye Mah. Kapl›ca Cad. Aral›k Sok. Ziyarete aç›k saatler: 10:00 - 17:00 (Pazartesi hariç hergün)
Tel: 0224. 221 35 42
YAfiAYAN MÜZE; HÜSNÜ
ZÜBER EV‹
Devlet Misafirhanesi ve dahasonralar› Rus Konsoloslu¤uolarak hizmet veren 19. yüzy›lOsmanl› evi, Hüsnü Züber tara-f›ndan restore edilerek Bursa Bü-yükflehir Belediyesi taraf›ndan1992'de ziyarete aç›lm›flt›r. Müze-de sanatç› Hüsnü Züber'in yak-ma-da¤lama koleksiyonu da ser-gilenmektedir.
ATATÜRK MÜZES‹
Çelik Palas Oteli'nin hemen ya-n›nda, 19. yüzy›l sonlar›nda ya-p›ld›¤› san›lan, çat› kat›yla birlik-te üç katl› kâgir bir köflktür. Bur-sa'y› ikinci ziyareti s›ras›nda, sa-t›n al›narak Atatürk'e arma¤anedilmifltir. Atatürk de binay›1938'de Belediye'ye arma¤an et-mifltir. Köflk, Cumhuri-yet'in 50. y›l›nda, (29Ekim 1973)'te Ata-türk Müzesiolarak
aç›lm›flt›r. Bursa'daki sivil mi-marinin en güzel örnekle-
rindendir. Salon ve odala-r›, Atatürk'ün kulland›-¤› eflyalarla birliktesergilenmektedir.
B U R S A M Ü Z E L E R ‹ 7 0
Ahmet Pafla Medresesi, II. Murad Cad. Muradiye Ziyarete Aç›k Saatler: 10:00 - 17:00 (Pazartesi hariç hergün)
Tel: 0224. 225 48 13
Çekirge Cad. Atatürk Köflkü - OsmangaziZiyarete aç›k saatler: 10:00 - 17:00 (Pazartesi hariç hergün)
Tel: 0224. 234 77 16
ORMANCILIK MÜZES‹
Türkiye'nin ilk ve tek Ormanc›l›kmüzesidir. Çekirge Caddesi üze-rinde Saatçi Köflkü olarak bilineniki katl› yap›da 1989'da aç›lanmüzede hayvan ve bitki fosilleri,haberleflme ve orman mühendis-li¤i ayg›tlar›, harita ve foto¤raflar,ormanc›l›k tarihi ile ilgili belgelerbaflta olmak üzere 2 bin kadar
obje sergilenmektedir. Müzede;insan siluetini and›ran bir ceviza¤ac› kesiti, 250 milyonluk fosil-ler, 8 milyon y›ll›k tortul tabakaüzerindeki ç›nar yapra¤›n› mutla-ka görmelisiniz.
Bursa'n›n say›l› yap›lar›ndan biriolan köflkün yonca biçimli aslana¤›zl› flad›rvan, kameriye, geniflteraslar ve a¤açlar› ile bezelibahçesinde keyif alarak dinlene-bilirsiniz.
17. YÜZYIL OSMANLI
EV‹ MÜZES‹
Muradiye semtinde II. MuradKülliyesi'nin karfl›s›nda bulunanahflap evi, plan ve süslemeleribak›m›ndan 17. yüzy›l özellikle-rini tafl›makta olup Bursa'da ha-len ayakta kalan en eski evler-den en güzel olan›d›r. Üst kattabafl oda diye adland›r›lan odadakalem ifli bitki ve çiçek motifle-riyle dekorlu flahane ahflap do-
lap, geometrik dekorlu ahflap ta-van ve alt›gen tavan göbe¤i zarifgörünüflleri ile 17. yüzy›l süsle-melerinin güzel ve karakteristiközelliklerini yans›tmaktad›r.
B U R S A M Ü Z E L E R ‹7 1
Çekirge Cad. Saatçi Ali Bey Köflkü - OsmangaziZiyarete Aç›k Saatler: 10:00 - 17:00 (Pazartesi hariç hergün)
Tel: 0224. 234 77 18
Muradiye Mah. Muradiye Külliyesi Yan› Ziyarete Aç›k Saatler: 10:00 - 17:00 (Pazartesi hariç hergün)
Tel: 0224. 222 08 68
TÜRK - ‹SLAM ESERLER‹
MÜZES‹ (YEfi‹L MEDRESE)
Önceleri Arkeoloji Müzesi yap›t-lar›n›n sergilendi¤i Yeflil Medre-se, 1975 y›l›ndan itibaren Türk-‹slam Eserleri Müzesi olarak hiz-mete girmifltir. Binada 12. yüzy›l-dan 20. yüzy›la uzanan maden,keramik, ahflap, iflleme, silah, elyazmas› kitaplar, sikke, kitabelerve mezar tafllar› ile etnografikmalzeme teflhir edilmektedir.
TOFAfi ANADOLU
ARABALARI MÜZES‹
Büyükflehir Belediyesi taraf›ndankazand›r›lan, 30.000 m2'lik terke-dilmifl bir ipek iflleme fabrikas›n-da aç›lan Tofafl Anadolu Arabala-r› Müzesi, Türkiye'de ilk ve tek-tir. Müze'de, Anadolu'da kullan›l-m›fl eski arabalar sergilenmekte;çift beygirli Bursa at arabas›n-dan, günümüz ça¤dafl otomobil-lerine geçiflin hikâyesi anlat›l-maktad›r.
HÜNKÂR KÖfiKÜ
Temenyeri semtinde, Uluda¤ ya-mac›nda bulunan köflk, 1844 y›-l›nda Sultan Abdülmecid içinyapt›r›lm›flt›r. Bu zarif yap›, ikikatl› olup içi ve d›fl› çok süslü-dür. Bu köflk 19 gün gibi k›sa birsürede ve Frans›z ampir üslu-bunda yap›lm›flt›r. Sultan Abdü-laziz, Sultan V. Mehmet Reflat veKurtulufl Savafl›'n›n hemen so-nunda Atatürk bu köflkte konak-lam›flt›r.
B U R S A M Ü Z E L E R ‹ 7 2
Yeflil Külliye Yan›, Yeflil Mah. Yeflil Cad.Ziyarete Aç›k Saatler: 10:00 - 17:00 (Pazartesi hariç hergün)
Tel: 0224. 327 76 79
Umurbey Mah.Kap›c› Sok.Y›ld›r›m /Bursa Ziyarete Aç›k Saatler: 10:00 - 17:00
(Pazartesi hariç hergün) Tel: 0224. 329 39 41
Temenyeri - Y›ld›r›m / Bursa Ziyarete aç›k saatler: 10:00 - 17:00 (Pazartesi hariç hergün)
Tel: 0224. 329 34 98
KARAGÖZ MÜZES‹
Ad› Bursa ile özdeflleflmifl Kara-göz-Hacivat sanat›n› uluslararas›platforma tafl›yacak olan KaragözSanat Evi Bursa Büyükflehir Be-lediyesi taraf›ndan restore edile-rek fiubat 2007'de yeni yüzüylekap›lar›n› Bursal›lara açt›. Müzestatüsüne kavuflan KaragözEvi'nde Prof. Dr. Metin And'›n 61parçadan oluflan “Karagöz Figür-leri Koleksiyonu”nu gezebilir vegölge oyunu ustalar› Nevzat Çift-
çi veya Tayfun Özeren’-den gölgeoyunu gös-terisi izleye-
bilirsiniz.Ya da ar-zu eder-seniz ve
vaktinizvarsa kuklave gölgeoyunlar›ile ilgili
sanat etkinliklerinin sürekli ya-p›ld›¤› Karagöz Evi'nde düzenle-nen “Karagöz Yap›m ve Oynat›mKurslar›”na kat›larak kukla vegölge oyunlar› konusunda e¤itimalabilirsiniz.
CELAL BAYAR MÜZES‹
Türkiye Cumhuriyeti’nin üçüncüCumhurbaflkan› Celal Bayar ad›-na Gemlik’in kuzeyindeki Umur-bey Kasabas›’nda 1970’de hizme-te aç›lan müze ve kütüphanede;Bayar’›n an›t mezar› ile Bayar’›nçal›flma y›llar›na ait foto¤raflar,an› eflyalar, tablolar; çeflitli bel-geler, niflanlar, madalyalar, fliltve plaketler yer almaktad›r.
Celal Bayar Müzesi ve Kütüpha-nesi pazartesi günü ö¤leden son-ra, sal› tam gün kapal›d›r. Hafta-n›n öteki günleri ve hafta sonla-r›nda mesai saatlerinde ziyareteaç›kt›r.
B U R S A M Ü Z E L E R ‹7 3
Umurbey Kasabas› / GemlikSal› hariç her gün 08.30-17.00 arası açıktır.
Tel: 0224. 525 00 98
Çekirge Cad. Karagöz An›t Mezar› Karfl›s› Çekirge - Bursa Ziyarete aç›k saatler: 10:00 - 16:00 (Pazartesi hariç hergün)
Tel: 0224. 232 18 71
‹ZN‹K MÜZES‹
Osmanl› döneminde kurulan ta-rihi Nilüfer Hatun ‹mareti, bugünmüze olarak kullan›l›yor. ‹maret1388 y›l›nda Osmanl› Sultan› 1.Murad taraf›ndan annesi NilüferHatun’un an›s›na infla ettirilmifl-tir. Cumhuriyet döneminde de¤i-flik gereksinimler için kullan›lanbina, 1960 y›l›nda müze olarak
hizmete girmifltir. Müzede, ‹znikve çevresinden toplanan arke-olojik kal›nt›lar ve eserler sergi-lenmektedir.
YEN‹fiEH‹R fiEMAK‹
EV‹ MÜZES‹
Bursa’n›n Yeniflehir ilçesinde yeralan müze, ad›n› 18. yüzy›lda‹ran’›n fiemaki kasabas›ndan göçederek, Yeniflehir’e yerleflen fie-maki ailesinden al›r. Evi süsleyennebati motifli ve manzara dekor-lu kalem iflleri 19.yy’a aittir. Mü-ze Ev, dönemin özelliklerine gö-re düzenlenmifltir.
BURSA SA⁄LIK MÜZES‹
Sa¤l›k Oca¤› ve Kanser Araflt›rmaMerkezi’nin faaliyet gösterdi¤iMuradiye Medresesi’nin salon vekoridorlar›nda camekânlar için-de, Bursa’da doktorlar›n kulland›-¤› eski t›bbi araç ve gereçler ser-gilenmektedir. Resmi günlerdemesai saatleri içinde ziyaret edi-lebilecek bu mekân, Türkiye’niniki sa¤l›k müzesinden biridir.
B U R S A M Ü Z E L E R ‹ 7 4
Müze Cad. ‹znik - Bursa Tel: 0224. 757 10 27
Yeniflehir / BURSA. Ziyarete Aç›k Saatler: 09.30 - 17.30 (Pazartesi hariç her gün)
Tel: 0224. 773 00 83
II. Murat Cad. Muradiye Medresesi, Muradiye,Osmangazi Tel: 0224. 225 33 88
Muradiye Medresesi
B U R S A M Ü Z E L E R ‹7 5
BURSA BASIN MÜZES‹
Bursa bas›n› ve matbaac›l›¤›n ge-lifliminin tarihsel bir süreç içinde,objelerle birlikte sunuldu¤u Ba-s›n Müzesi, Bursa GazetecilerCemiyeti’nin Bas›n Kültür Saray›içinde yer al›yor. Nilüfer ilçesin-deki 3 katl› Bas›n Kültür Saray›içinde müzenin d›fl›nda, kütüp-hane ile konferans, konser, tiyat-ro ve balenin yap›labildi¤i etkin-
lik salonu ve yiyecek-içecek bi-rimlerinden haz›r giyime ve e¤-lence mekânlar›na kadar her fleyvar.
MUDANYA MÜTAREKE
EV‹ MÜZES‹
19. yüzy›l sonlar›nda yap›lm›fl,kâgir bir binad›r. Bodrum ve çat›kat›n›n d›fl›nda iki katl›d›r. 1. kat-ta; Türk ve ‹tilaf devletlerinin ça-l›flma odalar› ve mütarekenin ya-p›l›p imza edildi¤i salon bulu-nur. 2. katta; ‹smet ‹nönü ileAs›m Gündüz Pafla ile yaverleri-nin yatak odalar› bulunur. Müta-reke Evi Müzesi, Türk ulusunun
askeri alanda kazand›¤› baflar›n›nsonucu siyasi alanda da TBMMhükümetinin emperyalist güçlerekarfl› kazand›¤› ilk anlaflman›nyap›ld›¤› yerdir.
CUMALIKIZIK
ETNO⁄RAFYA MÜZES‹
Halk taraf›ndan ba¤›fllanarak to-parlanan Cumal›k›z›k Köyü’nüngeçmifline ait çeflitli eflyalar› mü-zede görebilirsiniz. 18, 19 ve 20.yy’a ait güzel bir koleksiyonoluflturulan müzede; ayd›nlatmave ›s›tma araçlar›, mutfak eflyala-r›, tar›m aletleri, silahlar, teknikaraçlar, av malzemeleri, binek vetafl›ma araçlar› bulunmaktad›r.Müzenin bahçesinde, sundurmaile örtülü k›s›mda; at arabalar›,flaraphane, üzüm çi¤neme tekne-si, dibek tafl›, yalak ve sütun bafl-l›klar› bulunur.
Bas›n Kültür Saray›, Ataevler Mah. Emek Cad., No:19 Nilüfer Tel: 0224. 441 74 70
Cumalik›z›k Köyü - Y›ld›r›m Tel: 0224. 327 40 39
Mudanya / BURSA Tel: 0224. 544 10 68
YILDIRIM KÜLL‹YES‹
Y›ld›r›m semtinde, bir tepeciküzerinde bulunan külliyeyi, Y›l-d›r›m Bayezid (1389-1402)1390'l› y›llarda yapt›rm›flt›r. Bur-sa'n›n en görkemli an›tlar›ndan-d›r.
Osmanl› Devleti’nin mimarl›k veyap› alan›nda bir üslup bütünlü-¤ünü simgeleyen Y›ld›r›m Küll-yesi, o döneme göre Bursa'n›ndo¤usundaki bir tepede olup, et-raf› da bir duvarla çevrilmiflti.Bugün sadececami, hamam,medrese ile dâ-rüflflifâ kalm›flt›r.
Y›ld›r›m Külliye-si; mimari, sanatve üslup aç›s›n-dan “Beylik”ten“Devlet”e geçiflinen önemli göster-gelerinden biri-dir.
DARÜfifi‹FA
Y›ld›r›m Külliyesi’nin bir parças›olan Dârüflflifâ, 1390 y›l›nda,yapt›r›lm›flt›r. Külliyeden oldukçauzak bir baflka tepe üzerindedir.Osmanl› Devleti'nin ilk hastanesiolarak kabul edilir. 2001 y›l›ndaonar›m› tamamlanan Darüflflifa,Göz Hastanesi olarak yenidenhizmete aç›lm›flt›r.
B U R S A K Ü L L ‹ Y E L E R ‹ 7 8
Bursa Külliyeleri
Y›ld›r›m Cami Avlusu. Ft: C. Pekcanatt›
YILDIRIM MEDRESES‹
1390 y›l›nda, Y›ld›r›m Bayezid ta-raf›ndan yapt›r›lm›flt›r. Osmanl›mimarisinde, önü kapal› ilk med-resedir. Girifl cephesinin tafl, di-¤er k›s›mlar›n ise tu¤la süslen-mesi, o dönemdeki tafl süsleme-lerinin daha önemli say›ld›¤›n›
göstermektedir. Medrese, bugünsa¤l›k oca¤› ve kanser araflt›rma-lar› merkezi olarak kullan›lmak-tad›r.
YILDIRIM BAYEZ‹D
TÜRBES‹
Y›ld›r›m Külliyesi içinde bulunantürbe, 1406 y›l›nda o¤lu Emir Sü-leyman taraf›ndan yapt›r›lm›flt›r.Mimar› ise Hüseyin o¤lu Ali'dir.Y›ld›r›m Bayezid öldü¤ü zamanilk önce Akflehir'de gömülmüfl,daha sonra o¤lu Musa Çelebi ce-nazeyi Bursa'ya getirtmifltir.
Türbe, önündeki revak›yla, dahasonra yap›lan revakl› Osmanl›türbelerinin öncüsü olmufltur.
B U R S A K Ü L L ‹ Y E L E R ‹7 9
YILDIRIM CAM‹‹
Y›ld›r›m semtinde, bir te-pecik üzerinde bulu-nan cami, Y›ld›r›mBayezid (1389-1402) taraf›ndan1390'l› y›llardayapt›r›lm›flt›r. Bur-san›n en görkemlian›tlar›ndand›r. Zaviyeli ve yanmekânl› cami tipin-de yap›lm›flt›r. “Ters T”
planl› camilerin en özgünü olanY›ld›r›m Camii, Bursa tipi kemer-lerin ilk kullan›ld›¤› yap›d›r. Tafl
iflçili¤i çok iyi bir yap›-d›r. Osmanl› mima-
risinde, özenli bi-na yapma gele-ne¤ini getiren bucamide yer yerçini ifllemelerivard›r. Pencerele-ri mermer oyma-
c›l›¤›n›n eflsiz ör-neklerindendir.
B U R S A K Ü L L ‹ Y E L E R ‹ 8 0
Y›ld›r›m Camii. Ft: C. Pekcanatt›
YEfi‹L CAM‹‹
Yeflil semtinde bulunan cami,1419 y›l›nda, Çelebi SultanMehmed taraf›ndan yapt›r›lm›fl-t›r. “Ters T” planl› camilerdenolan Yeflil Cami, Bursa'n›n ol-du¤u kadar Türkiye’nin en güzeltarihsel yap›lar›ndan biridir. Ya-p›da, baz› Bizans dönemindenkalma yap› malzemesi de kulla-n›lm›flt›r. Yeflil Camii'nin giriflin-deki taç kap›, Türk tafl oymac›l›-¤›n›n güzel bir ürünüdür. Cami-nin büyük bölümü çini ile kapl›-d›r. ‹ç duvarlar, tavanlar, mahfil-ler ve geçifl eyvanlar› tümüyle çi-niyle kapl›d›r. Camideki çini iflçi-
li¤inin enmükemmelörnekle-rinden bi-ri de, onmetredenyüksekolan mih-
rab›d›r. Çe-flitli geomet-
rik motiflerle çi-çeklerin yer ald›¤› mihrap, cami-nin en güzel yerlerinden biridir.Pencere kapaklar›, devrin ahflapiflçili¤inin güzel örneklerinden-dir. Cami içinde güzel bir flad›r-van vard›r. fiad›rvan›n tek parça-dan yap›lm›fl f›skiyesi eflsiz ince-liktedir.
Yeflil semtinde bulunan külliye,1419 y›l›nda, Çelebi Sultan Meh-med taraf›ndan yapt›r›lm›flt›r.“Yeflil Külliye” içinde yer alan“Yeflil Türbe ve Camii”, Timur
yenilgisi sonras› sars›lan Osman-l›n›n yeniden diriliflinin gösterge-si olarak, Bursa ile özdeflleflengörkemli bir eserdir. Cami, med-rese, türbe, hamam ve imarettenoluflan Yeflil Külliye'nin di¤erle-rinden fark›, bu yap›lar›n serbestolarak yerlefltirilmifl olmas›d›r.
B U R S A K Ü L L ‹ Y E L E R ‹8 1
Yeflil Külliyesi
Yeflil Camii Ana Girifl Kap›s›. Ft: A. Yedikardefl
YEfi‹L TÜRBE Yeflil Türbe, Sultan II. Mahmudtaraf›ndan 1421 y›l›nda yapt›r›l-m›flt›r. Bursa'n›n sembolü niteli-¤inde olan Yeflil Türbe plan ola-rak Selçuklu kümbetlerinin deva-m› gibidir. Türbenin içi ve d›fl›tamamen renkli s›r ve mozaik çi-ni tekniklerinden yap›lm›fl dik-dörtgen ve alt›gen çinilerle kapl›olup, bunlar›n üzeri sar› yald›zlasüslenmifltir. Duvarlar firuzerenkli alt›gen levha çinilerle kap-l› olup aralar›nda renkli su tekni-¤iyle yap›lm›fl çinilerden oluflanmadalyonlar vard›r. Türbenin or-tas›nda, zeminde bir kademe ileyükseltilmifl sekizgen kaide üze-rinde l. Mehmed'in muazzam çi-ni lahdi bulunmaktad›r. Tama-men renkli s›r niteli¤indeki ka-bartma çinilerle kapl› lahit üze-rinde Çelebi Sultan Mehmed'inölüm tarihi yaz›l›d›r.
YEfi‹L MEDRESE
SULTAN‹YE
Osmanl› döneminde Bursa'n›nen önemli medresesiydi. YeflilCamii'nin yan›nda bulunan med-rese, 1419 y›l›nda, Çelebi SultanMehmed taraf›ndan yapt›r›lm›flt›r.Yeflil Külliyesi'nin bir parças›d›r.Sultaniye Medresesi, en yüksekunvanl› müderrislerinin görevyapt›¤› bir e¤itim kurumuydu.Bursa'n›n en güzel medreselerin-
den biridir. Dikdörtgen bir avlu-nun etraf›nda s›ralanan on üçoda, bir müderris odas›, girifl ey-van› ile tuvaletler vard›r. HalenBursa Türk ‹slam Eserleri Müzesiolarak hizmet vermektedir.
B U R S A K Ü L L ‹ Y E L E R ‹ 8 2
Muradiye Külliyesi, Bursa’da Os-manl› Sultanlar› taraf›ndan yapt›-r›lan son külliyedir. Sultan II.Murad taraf›ndan 1425-1426 y›l-lar› aras›nda yapt›r›lm›fl ve içindebulundu-¤u semteismini ver-mifltir. Ca-mi, med-rese, ha-mam, da-rüflflifa vetürbedenoluflan “Muradiye Külliyesi” dahasonraki dönemlerde flehzadelerinde buraya defnedilmesiyle türbe-lerle dolmufltur. Dolay›s›yla “bu-gün Muradiye deyince sadececami ya da II. Murad Türbesi de-¤il; türbelerin topluca bulundu¤ubahçe ve çevresi, sonuçta kocabir mahalle akla gelmektedir.
Türbelerin 12’si bir bahçe (hazi-re) içinde, biri d›flar›dad›r. Amabu türbelerin hiç biri II. Muraddönemi eseri de¤ildir. En eskisiolan Hüma Hatun Türbesini, o¤-lu Fatih Sultan Mehmed (1451-1481), yapt›rm›flt›r. Ötekiler deII. Bayezid (1481-1512), Kanuni(1520-1566) dönemlerinde yapt›-r›lm›flt›r.
Külliye, ilk dönem Osmanl› kül-liyelerinin en kutsal ve en ro-mantik atmosferli mekân› olarakziyaret edilmektedir. Bursa’n›nen güzel yeflil ve sessiz köflele-rinden biri olan Külliye’nin bah-çesinde sergilenen Osmanl› me-zar tafllar›n› da görebilirsiniz.
Ölümile ya-flam›,rüyaile ha-kikati,hüzünile hu-
zuru bir arada tadabilece¤iniz,hissedebilece¤iniz bu mistik me-kân›n bahçesinde yer alan ç›nar-lar, serviler, çiçekler aras›ndahem bedenen hem de ruhendinlenebilirsiniz.
B U R S A K Ü L L ‹ Y E L E R ‹8 3
Muradiye Külliyesi
Muradiye Külliyeleri Genel Görüntüsü
II. MURAD CAM‹‹
1425/26 y›l›nda yapt›r›lan II. Mu-rad Camii, zaviyeli camiler gru-buna girer. “Bursa Kemerli” girifliolan caminin plan›, bu tipin enyal›n biçimini yans›t›r.
Buna karfl›l›k, gerek d›fl gerekseiç süsleme bak›m›ndan zengin-dir. Girifl cephesinin zengin süs-lemesine karfl›l›k, öteki cepheler-de yal›n bir tu¤la-tafl duvar iflçili-¤i ve geometrik motifler ege-mendir. Bu özellik dönemin pekçok yap›s›nda bulunmaktad›r.
Bafll›ca iç süslemeleri ise, duvar-lar›n alt bölümlerini kaplayan tekrenkli çiniler ve çevrelerindekiçini bordürlerdir. Buna karfl›l›k,mihrap süslemesinde çini bulun-mamaktad›r. Camii’nin önündekibefl birimli, kubbeli son cemaatyerinde iki adet antik granit sü-tun dikkatinizi çekecektir.
Ortadaki kubbe zarif kabartmala-ra sahip olup, yine kabartmatekni¤inde ifllenmifl yaprak ve çi-çek motifleri içeren geometriksüslemelerin bulundu¤u ahflapgirifl kap›s› da dikkatinizi çeke-cek bir baflka noktad›r. Kap› ka-natlar›, ahflap iflçili¤in en güzelörneklerinden biridir.
Caminin yan›ndaki güzelim bah-çe, ulu ç›narlar›, devasa m›zrakucu gibi yükselen servileri, çi-çekleri ve çeflmeleriyle ziyaretçi-ye bir huzur hissi veriyor. Buhis, Osmanl› hanedan›n›n tu¤lave tafl s›ralar›yla almafl›k düzen-de örülmüfl duvarlara sahip birdüzine türbesinin zarif melanko-lisiyle güzel bir kar›fl›m oluflturu-yor.
B U R S A K Ü L L ‹ Y E L E R ‹ 8 4
Muradiye Cami Minaresi. Ft: Ahmet Ö. Ayd›n
Muradiye Külliyesi ‹çindeki Hazire ve Bahçe: Bursa’n›n en mistik mekân›...
II. MURAD TÜRBES‹
Dünyevi zevkleri bilen ayn› za-manda uhrevî aleme de gerekenba¤l›l›¤› gösteren II. Murad’›ntürbesi, külliyenin merkezinde,caminin güney-bat›s›ndad›r.
Mermerden bir eyvandan geçile-rek türbeye girilmektedir. Ahflapsaça¤› son derece mükemmeldir.On iki köfle y›ld›zlar›n etraf›nda,yald›zl› çiviler, geometrik süsle-meler vard›r.
Kare planl› türbede bulunan II.Murad’›n mezar› mermer levhal›olup, vasiyeti gere¤i, kubbeninorta k›sm›nda geniflçe bir bölümya¤murun mezar›n üzerine ya¤-mas› için aç›k b›rak›lm›flt›r.
Türbenin içindeki yan odada ikibüyük o¤lu ile bir k›z›n›n mezar-lar› bulunmaktad›r.
Sultanl›ktan kendi iste¤iyle ayr›-lan ilk ve son hükümdar olan II.Murad, Bursa’da gömülen sonOsmanl› Padiflah›d›r.
1451’de Edirne’de hayat›n› kay-beden Sultan II. Murad, 1443’tekaybetti¤i büyük o¤lu Alaad-din’in yak›n›na gömülmek istedi-¤i için cenazesi Bursa’ya getiril-mifl ve küçük o¤lu Fatih SultanMehmed taraf›ndan yapt›r›lan butürbeye gömülmüfltür.
B U R S A K Ü L L ‹ Y E L E R ‹8 5
MURAD‹YE TÜRBELER‹
Bursa’y› “Osmanl› Türbeleri fieh-ri” gibi gösteren, Muradiye Külli-yesi, II. Murad Camii ile birbirineçok yak›n mesafelerde bulunan12 türbeden ibarettir. Fatih Sul-tan Mehmed’ten itibaren 100 y›l›aflk›n bir dönem içinde peyder-pey yapt›r›lan bu yap› komplek-sinde; Hüma Hatun (Hatuniye)Türbesi, fiehzade Alaaddin Tür-besi, fiehzade Ahmet Türbesi,fiehzade Mustafa Türbesi, fiirin
Hatun Türbesi, Gülruh HatunTürbesi, Fatih Sultan Mehmet’inebesi Ebe Hatun (Gülbahar Ha-tun) Türbesi, fiehzade MahmutTürbesi, Mükrime Hatun Türbesi,Gülflah Hatun Türbesi ile sarayamensup kimselerin (cariyelerin)gömülü oldu¤u Cariyeler / Sa-rayl›lar Türbesi bulunmaktad›r.
Muradiye’deki 12 türbeden bafl-ka, hazirenin d›fl taraf›nda fiairAhmet Pafla Medresesi ile Süley-man (Karfl› Duran) Türbesi veMuradiye Kona¤› yer al›r.
B U R S A K Ü L L ‹ Y E L E R ‹ 8 6
fiEHZADE AHMET TÜRBES‹
Sultan II. Bayezid’in akrabalar›-n›n türbesi olarak bilinen Türbekap›s›ndan içeri ad›m›n›z› att›¤›-n›zda ilk dikkatinizi çekecek fleysimsiyah ve parlak mavi duvarçinileri ile aç›k ve toprakla dol-durulmufl mezarlar olacakt›r.
HÜMA HATUN TÜRBES‹
1449’da yapt›r›lan türbede FatihSultan Mehmed’in annesi HümaHatun yatmaktad›r. Türbeniniçindeki kalem ifli madalyon ilgi-nizi çekebilir.
CAR‹YELER & SARAYLILAR
TÜRBES‹
Caminin bat›s›nda yer alan veXV. yüzy›lda yap›ld›¤› tahminedilen türbede yatan iki kad›n›nkim olduklar› bilinmiyor. Her ya-n› aç›k olan Türbenin, Sultanlaraayr›lan özel bölümde yer almas›-n› düflünerek burada yatanlar›nkimlikleri ve Sultan ailesiyle olaniliflkileri konusunda hikâyeler,söylenceler anlatmakta özgürsü-nüz.
fiEHZADE MUSTAFA
TÜRBES‹
Kanuni Sultan Süleyman’›n o¤luolan ve üvey annesi Hürrem Sul-tan taraf›ndan Padiflah olmamas›için bo¤durulan (1553) fiehzadeMustafa’n›n gömülü oldu¤u tür-be; lâle, karanfil desenleriylesüslü ‹znik çinileriyle donat›lm›fl-t›r. Çinilerin üzerinde kalan bö-lümler, kubbe ve mihrap da zen-gin kalem iflleri ile dekore edil-mifltir.
B U R S A K Ü L L ‹ Y E L E R ‹8 7
fiehzade Ahmet Türbesi
fiehzade Mustafa Türbesi
GÜLfiAH HATUN TÜRBES‹
Fatih Sultan Mehmed’in efli, fieh-zade Mustafa’n›n annesi GülflahHatun’un (ölm.1486) türbesi, XV.yüzy›lda yapt›r›lm›fl olup, Mura-diye bahçesindeki en küçük tür-bedir.
MÜKR‹ME HATUN
TÜRBES‹
Fatih Sultan Mehmed’in ilk efli,Dulkadiro¤lu’nun k›z› MükrimeHatun’un (ölm.1517) türbesi kareplanl› olup, içerisi basit bir mih-rap ile XVI. yüzy›l kalem iflleriile dekore edilmifltir.
fiEHZADE MAHMUT
TÜRBES‹
Sultan II. Beyazid’in o¤lu fiehza-de Mahmut (1475-1506) için an-nesi Bülbül Hatun taraf›ndanyapt›r›lan türbenin içerisi pence-re üstlerine kadar lâcivert, turku-az renklerde alt›gen çinilerle be-zenmifltir. Ayr›ca bunlar›n d›fl›n-da kalan alanlar ve kubbe çokrenkli kalem iflleri ile dekoreedilmifltir. Kap› ve pencere ka-paklar› orijinaldir.
CEM SULTAN & fiEHZADE
MUSTAFA ÇELEB‹ TÜRBES‹
fiüphesiz ki bu türbeler içinde1474/79 y›llar›nda yap›lan Fa-tih’in o¤lu fiehzade Mustafa Tür-besi’ni özellikle gezmenizi tavsi-ye ediyoruz. Çünkü alt›gen plan-l› bu türbe, talihsiz Sultan CemSultan’›n mezar›n› bar›nd›rmakta-d›r.
Türbenin kubbe ve duvarlar›zengin kalem iflleri ile bezelidir.Duvarlar pencere üzerlerine ka-dar alt›gen firuze çinilerle kapl›-d›r. Girifl k›sm› mermerdendir.
Cem Sultan’›n sandukas›n›n ya-n›nda kardefli flehzade Mustafaile II. Bayezid’in (ya da FatihSultan’›n) Sultan Abdullah veAlem fiah adl› iki o¤luna ait ol-du¤u söylenen iki sanduka dahabulunmaktad›r.
B U R S A K Ü L L ‹ Y E L E R ‹ 8 8
fiehzade Mahmut Türbesi
Cem Sultan, fiehzade Mustafa Çelebi Türbesi
EBE HATUN (GÜLBAHAR)
TÜRBES‹
Bursa Muradiye Camisi hazire-sinde yer alan Fatih Sultan Meh-met’in ebesine ait olan türbeninyanlar› aç›kt›r.
GÜLRUH SULTAN TÜRBES‹
1502 y›l›nda ölen Sultan II.Beya-z›t’›n kar›s› ve Alem fiah’›n anne-si Gülruh Sultan’a aittir.
Türbenin kap› ve pencere ka-paklar› 16.yüzy›la ait orijinal ör-neklerdir.
fi‹R‹N HATUN TÜRBES‹
Caminin bat›s›nda yer alan türbeXV. yüzy›l›n sonlar›nda yap›lm›flolup kare planl›d›r. Kap› ve pen-cereler orijinal olup, kasnak pen-cereleri renkli caml›d›r. Türbedemermerden yap›lm›fl üç sandukabulunmakta olup, II. Bayezid’inhan›m› fiirin Hatun’un sandukas›ortadad›r.
MURAD‹YE BAHÇES‹ &
HAZ‹RES‹
Muradiye Camii’nin arka taraf›n-da, giriflte sol tarafta yer alana¤açlarla bezeli bahçe içindekihaziredeki mezar tafllar›na baka-rak ölümün güzelli¤ine ya dasessizli¤ine flahit olabilirsiniz.
II. MURAD MEDRESES‹
1951 y›l›ndan bu yana “VeremSavafl Dispanseri” olarak hizmetveren medresenin dershane cep-hesindeki dekoratif tu¤la iflçili¤ive içerideki baz› çiniler ilginiziçekecektir.
Bursa’n›n en güzel medresesiolan yap›, geleneksel Anadoluüslubuna göre bir avlu çevresin-de düzenlenmifltir. Dershaneninduvarlar› ise firuze ve lâcivert çi-nilerle süslenmifl olup, tu¤la iflçi-li¤i görülmeye de¤er güzellikte-dir.
B U R S A K Ü L L ‹ Y E L E R ‹8 9
Gülruh Sultan Türbesi
Muradiye Bahçesi, Haziresi
II. Murad Medresesi
Hüdavendigâr Külliyesi olarakbilinen Sultan I. Murad Külliyesi1363-1366 y›llar›nda Bursa ovas›-na bakan tepenin üzerinde yap›l-
m›fl olup, cami, medrese, imaret,çeflme, hamam ve türbeden olufl-maktad›r. Abdesthane ve tuvalet-lerin önünde, iki adet an›tsalözelliklere sahip ç›nar a¤ac› var-d›r. Külliyenin bulundu¤u ma-halle, Bizansl›lar dönemindenberi varolan bir mahalledir.
HÜDAVEND‹GÂR TÜRBES‹
Hüdavendigâr Camii'nin karfl›s›n-da yer alan, 1. Kosova Savafl›'nda(1389) flehit olan Sultan I. Mu-rad'›n türbesini o¤lu Sultan Y›ld›-r›m Beyazid yapt›rm›flt›r. Yuvar-lak kemerli dokuz pencere ileayd›nlat›lan Türbenin ortas›ndapirinç parmakl›klarla çevrili Sul-tan I. Murad'›n sandukas› vard›r.Türbede ayr›ca 8 fiehzadeye aitsanduka bulunmaktad›r.
Cami ve türbe ziyaretinin ard›n-dan Hüdavendigâr Külliyesi'ninbahçesinde çay içerken kentiseyrederek soluklanabilirsiniz.
B U R S A K Ü L L ‹ Y E L E R ‹ 9 0
Hüdavendigâr Külliyesi
Hüdavendigâr Külliyesi. Ft: Ömer Ya¤l›dere
Hüdavendigâr Türbe Girifli
HÜDAVEND‹GÂR CAM‹‹
ve MEDRESES‹
1363 y›l›nda yap›m›na bafllananancak 19 y›lda tamamlanabilenHüdavendigâr Camii, Ters Tplanl› yap› özelli¤ine sahip ol-mas›na ra¤men, caminin kemer-leri ve girifl bölümünün yap› bi-çimi incelendi¤inde hiçbir Bursayap›s›nda görülmeyen özelliklertafl›d›¤› görülür. Büyük bir kub-besi olan camiinin son cemaatyeri, befl küçük kubbeyle örtülü-dür.
Sultan I. Murad (Hüdavendigâr)taraf›ndan yapt›r›lan cami, ikikatl›d›r. Altta cami, üstte medre-se yer almaktad›r. Caminin d›fl›n-da, ayr› alanlarda olmas› gerekenzaviye ve medrese mekânlar› bu-rada ibadet yeri ile iç içedir. Üstkattaki medreseye caminin heriki yan›nda bulunan merdivenleç›k›lmaktad›r.
‹slam dinini özgürce ve mistikbiçimde yorumlayan dervifller ile‹slam dinini bilimsel verilerle yo-rumlayan ulema ve ö¤rencilerinbu camide bir arada yaflamalar›sa¤lanm›flt›r. Böylece ‹slamiyet'inhem tasavvufi hem de Sünni(Ortodoks) unsurlar› bir arayagetirilmifltir.
‹lginç bir Akdeniz mimari yap›s›ve süslemeleriyle di¤er camiler-den farkl› özelliklere sahip olan
Hüdaven-digâr Ca-mii'ndedikkatedilmesigerekenbir baflkaözellik;mihrab›nüzerin-den duaedilenalana aç›-lan esra-rengiz
penceredir. Mihrab›n üzerindekidar bir geçit ile ulafl›lan esraren-giz odan›n Sultan Murat'a ait ol-du¤u söylenmektedir.
Normalde ziyarete aç›k olmayanmedresenin balkonuna ç›kmakiçin izin alabilirsiniz.
Caminin tek minaresi tu¤ladanörülmüfltür. Mermer sütunlar vebafll›klar Bizans yap›lar›ndan al›-narak burada kullan›lm›flt›r. Hat-ta söylencelere göre; cami mima-r›n›n bir Rum oldu¤u ve camininbir Bizans kal›nt›s› veya eski birBizans Saray› üzerine infla edildi-¤i belirtilmektedir.
Venedik saraylar›n› and›ran gös-teriflli bir yap› olarak tarif edilenI. Murad Camii'nde görece¤inizcami-medrese birlikteli¤ini, der-vifl-ulema beraberli¤ini bir baflkaeserde göremeyece¤inizi hat›rlat-mak isteriz.
B U R S A K Ü L L ‹ Y E L E R ‹9 1
Hüdavendigâr Camii ‹çi
Hüdavendigâr Camii
Emir Sultan Külliyesi bir padiflahkülliyesi olmamakla birlikte “Sul-tan Külliyesi” olarak an›lanönemli bir dini ziyaret yeridir.Özellikle, önemli dini günlerdeinsanlar ak›n ak›n külliyeyi ziya-ret eder. Her gün mevlût okutu-lan Emir Sultan Camii ve Türbesiyabanc› turistler taraf›ndan ilgigördü¤ü kadar, Bursal›lar için deçok büyük önem tafl›r. ÇünküBursa’da sünnet çocuklar› EmirSultan Hazretleri’nin türbesinegötürülür ve dualar edilir; evle-necek olanlar›n yolu da buradangeçer. Ada¤› olanlar da bu külli-yeye gelirken, dilek tutacaklar daburaya u¤rar. Hatta yaflam›n› ta-mamlay›p gözünü yumanlar›nbir bölümü son yolculu¤unaEmir Sultan’dan u¤urlanır.
Çok özel bir tarihi ve manevi do-kuya sahip olan Emir Sultan Ca-mii ve Türbesi’nin Bursa Büyük-flehir Belediyesi taraf›ndan yapt›-r›lan çevre düzenlemesi netice-sinde, do¤al ve tarihi dokusunuuzun y›llar devam ettirmesi bek-leniyor.
Buhara’da do¤an ve külliyeyead›n› veren Emir Sultan, Es-Sey-yid Buhari olarak bilinir. Bur-sa’ya 1391’de göç eder ve SultanY›ld›r›m Bayezid'in k›z› Hundi
Hatun'la evlenir. 1429'da ise ve-badan vefat eder.
Bursa'da hatta Türkiye genelindeen çok ziyaret edilen camii vetürbeler aras›nda ‹stanbul’dakiEyüp Sultan Türbesi’nden sonraikinci s›ray› alan Emir SultanKülliyesi'nin bulundu¤u tepecik-ten Y›ld›r›m Külliyesi'ni hatta Ye-flil Türbe ve camisini seyredebi-lirsiniz.
B U R S A K Ü L L ‹ Y E L E R ‹ 9 2
Emir Sultan Külliyesi
EM‹R SULTAN CAM‹‹
Y›ld›r›m Bayezid’in k›z› ve EmirSultan’›n efli olan Hundi FatmaHatun taraf›ndan, 15. yüzy›l›nbafl›nda, Emir Sultan ad›na yapt›-r›lır. Emir Sultan Camii’nin giriflbölümünde, flad›rvanl› genifl vegüzel bir avlu bulunur. Bursa ca-mileri içinde en genifl ve avlusuen güzel olan camidir. Bursa’dakubbesi en büyük olan bu cami,1795 y›l›nda tamamen y›k›lır,1804 y›l›nda ise, III. Selim tara-f›ndan tekrar yapt›r›lır.
EM‹R SULTAN TÜRBES‹
Üç Osmanl› Sultan› dönemindeyaflayan, Sultan Y›ld›r›m’a, ÇelebiMehmet’e ve II. Murad’a k›l›ç ku-fland›ran Emir Sultan’›n efli Hun-di Sultan taraf›ndan yapt›r›lanEmir Sultan Türbesi, caminin ku-zeyinde yer alır. Özgünlü¤ünükaybetmifl olmas›na karfl›n sufi-likte velilik rütbesini kazananEmir Sultan Hazretleri’nin türbe-sinin Müslüman dünyas›nda be-flinci makam oldu¤unu ileri sü-renler de vard›r.
Peygamber soyundan geldi¤i için“Emir”, gönülleri fethetti¤i için
“Sultan” ünvan›n› alan Emir Sul-tan'›n sandukas› türbenin orta-s›nda pirinç parmakl›klar aras›n-da yer alır. Türbede o¤lu EmirAli, efli Hundi Hatun ve iki k›z›yatmaktad›r.
B U R S A K Ü L L ‹ Y E L E R ‹9 3
Emir Sultan Camii ‹çi
Osman Gazi
Orhan Gazi
Uygarl›klar befli¤i Anadolu'nuncennet köflelerinden Bursa veçevresi, çok eski ça¤lardan beriyerleflimlere sahne olur. Bölgedeeski yerleflim alanlar›n›n yaratt›¤›
uygarl›klar›n ‹.Ö.5200 y›llar›na
kadar gitti¤i,Il›p›narHöyü¤ükaz›lar›n-da orta-ya ç›kar.
Bursa veçevresi-nin en
eski yerle-flimleri ‹z-
nik Gölü çev-resindedir. Sade-
ce ‹znik Gölü çevresinde, tafldevirlerinde kuruldu¤u anlafl›lanbefl önemli höyük bulunur.
BURSA’NIN KURULUfiU
Bursa Bölgesi, ‹.Ö. 4. yüzy›ldaBitinya Devleti kurulana dek çe-flitli kolonilerin ve ülkelerin ege-
menli¤inde yaflar. Bursa ve civa-r› ile ilgili en eski bilgi, ‹.Ö. 5.yüzy›lda yaz›lan ünlü HerodotTarihi'nde yer al›r. Ancak bukayna¤a göre o tarihte Bursa vecivar›nda var olan tek kent Ki-us/Gemlik'ti. Kius kentinin kuru-luflu, ‹.Ö. 12. yüzy›ldır. Apame-a/Mudanya kentinin ise ‹.Ö. 10.yüzy›lda kuruldu¤u san›l›r.
‹.Ö. 2. yüzy›lda M.Kemalpaflayak›nlar›ndaki Melde Tepesi'ndeantik Miletopoliskenti, 356 y›-l›nda Orhan-gazi'de Ba-silinopoliskenti ku-rulur.Bölgeninbir di¤er,belki enönemlikenti deNicaea/‹z-nik'tir. ‹z-nik, ‹.Ö. 5.yüzy›ldan öncekurulur ve Helikore ad›n› tafl›r.‹.Ö. 316 y›l›nda iflgal edilip Yu-nan kolonisi olur.
Bursa'n›n kent statüsüne yükse-lip çevresinin surlarla çevrilmesi,
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R 9 6
Tarih
Bursa’n›n Osmanl›larca Kuflat›ld›¤›n› Tasvir Eden Bir Minyatür. Sanatç›: Müberra Öz
Bitinya kral› I. Prusias (‹.Ö. 232-192) döneminde gerçekleflir.Kartaca kral› Hannibal, Romaimparatoru ile yapt›¤› savafl›kaybedince, askerleriyle birlikteI. Prusias'a s›¤›nır. Hannibal'abüyük itibar gösteren I.Prusias,onun onuruna Bursa kentini ku-rar. Kente bu nedenle Prusa ad›verilir. Bursa'n›n ‹.Ö. II-III. yüz-y›lda kuruldu¤unu kabul edebi-liriz.
Daha sonra uzun y›llar Romaegemenli¤inde bulunan Bursaile ilgili belge ve kaynaklar II.yüzy›ldan sonra azal›r. Bursa,önce Romal›lar, sonra da Bizans-l›lar›n bir ili olarak varl›¤›n› sür-dürür. Türklerin Bursa civar›nageldikleri tarihe kadar bölge, Bi-tinya ad›n› korur.
OSMANLI DÖNEM‹
Türkler, bölgeye ilk kez 1071 y›-l›ndan sonra gelirler. ‹znik,1081-1097 y›llar›nda AnadoluSelçuklu Devleti’nin baflkentli¤i-ni yapar. 1097 y›l›nda ise Haçl›Savafllar›'na sahne olur. ‹znik,Haçl›lar›n eline geçer. Bu savafl-lar s›ras›nda ‹stan-bul'da Latin Hükü-meti kurulunca, Bi-zans ‹mparatorlu-¤u’nun baflkenti ‹z-nik olur. 1204 y›l›n-da Theodor Laska-ris'in kurdu¤u ‹znikBizans ‹mparatorlu-¤u, 1261 y›l›na ka-dar varl›¤›n› sürdü-rür.
Latinler, ‹stanbul'uiflgal ettikleri zamanBizans prensleri, buyeni düflman›n elin-den kurtulmak içinMüslüman yönetici-lerle ba¤daflma yap-makta hiç tereddütetmeyip, TheodorLaskaris Selçuk Sul-tan›’yla ba¤daflmayaparak Bursa'y› elegeçirir. ‹mparator'unyeri say›lan kale,
tüm sald›r›lara karfl› direnerekkurtulufl tarihi olan 1214 y›l›nakadar Rumlar›n elinde kal›r. Os-man Gazi, Tekfurlar Savafl› son-ras›nda buray› kuflatana kadarBursa bir Rum kenti olarak varl›-¤›n› sürdürür. Osmanl› haneda-n›n› kurmufl olan Osman Bey,baflar›lar›n›n sonuçlar›n› görme-den, Bursa surlar› önünde yap›-lan savafl›n kar›fl›kl›¤› s›ras›ndayaflam›n› yitirir (1324). Bursa'n›nRum yöneticileri, uzun süren bukuflatmaya dayana-may›p, 6 Nisan1326 tarihin-de flehri Or-han Bey'eteslim eder.Fatih Sultandöneminde‹stanbul’unal›nd›¤› 1453 y›-l›na de¤in Osmanl›’ya Edirne ilebirlikte baflkentlik yapan Bursa,‹stanbul’un fethinden sonra ma-nevi baflkent olarak bir as›r dahaetkisini sürdürür.
Bursa, Cumhuriyet döneminekadar Osmanl› ‹mparatorlu¤u ik-tidar›nda önemli bir flehir olmufl-tur.
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R9 7
Bursa Kale Kap›s›
KURTULUfi SAVAfiI’NDA
BURSA
8 Temmuz 1920 tarihinde Bursa,Yunanl›lar taraf›ndan iflgal edilir;
11 Eylül 1922 tarihinde de düfl-man iflgalinden kurtulur. Dahasonra da, 3 Ekim'de MudanyaAteflkes görüflmeleri bafllar ve11 Ekim 1922 tarihinde MudanyaAteflkes Antlaflmas› imzalanır.
Kurtulufl Savafl› sonras›nda Bur-sa'da bazı yerler yak›l›p, y›k›lır.Cumhuriyet öncesi, Bursa nüfu-sunun yaklafl›k üçte birine ula-flan gayrimüslim nüfusun Bur-sa'y› terk etmesi üzerine yerleri-ne gelen Mübadele göçmenleriher fleye yeniden bafllarlar. ZatenBursa, 1880'li y›llardan beri yo-¤un göçmen ak›n›na u¤rar.
Cumhuriyet yönetimi; yak›lm›fl,y›k›lm›fl bir Bursa'dan k›sa süre-de modern bir kent yaratmay›baflarır. Yeniden ipek fabrikalar›kurulur; gerek kent merkezi, ge-rekse ilçe ve köylerinde büyükbir imar at›l›m› bafllar. Cumhuri-yet devrimlerine de sahip ç›kanBursa, çok k›sa bir sürede geliflirve ülkenin dördüncü büyük ken-ti olur.
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R 9 8
Nusret Çolpan’›n Bursa Minyatürü
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R9 9
N‹LÜFER
Bursa'n›n merkez ilçesidir. 1987y›l›nda Bursa, Büyükflehir statü-süne girince, üç merkez ilçeyeayr›lm›flt›. Çekirge'nin bat›s›ndakibölge Nilüfer olarak an›lm›flt›r.
YILDIRIM
Bursa'n›n do¤usunda merkez il-çesidir. Osmangazi ile Y›ld›r›milçeleri aras›nda s›n›r Gökde-re'dir. 1987 y›l›nda, Bursa Bü-yükflehir olunca kurulmufl olanilçedir.
OSMANGAZ‹
Bursa merkez ilçesidir. 1987 y›-l›nda, Bursa Büyükflehir oluncakurulmufltur. Y›ld›r›m ve Nilüferilçeleri aras›nda, Bursa'n›n enbüyük ilçesidir. Gökdere ile Çe-kirge aras›ndad›r.
Bursa’n›n ‹lçeleri
Geyve Han
BÜYÜKORHAN
Bugün ilçe merkezi olan flehrin1574 y›l›ndan sonraki y›llardakuruldu¤u bilinir. Adranos kazas›hakk›nda genifl bilgi veren sondevir kaynaklar›ndan Hüdaven-digâr vilayeti salnamelerinebakıldı¤ında Orhan-› Kebir ad›-na burada rastlanır.
GEML‹K
Gemlik, Bursa'n›n 32 km. kuzey-bat›s›nda, Marmara Denizi'nin ensakin ve ad›n› verdi¤i körfezink›y›s›nda ‹.Ö. 12. yüzy›lda kuru-lur ve Osmanlı ‹mparatorlu-¤u'nun ikinci hükümdar› OrhanBey zaman›nda Türk topraklar›-na kat›lır. Padiflah I. Murad za-man›nda deniz kuvvetlerine sa-vafl gemisi yapan tersanelerinbulundu¤u bir yer olmas› nedeniile, önce Gemilik ad›n› alır, dahasonra bu isim de¤iflikli¤e u¤raya-rak Gemlik haline gelir.
GÜRSU
Gürsu düz bir ovada yer alır veSus›¤›rl›k ad›yla, 15. yüzy›ldanönce kurulmufl eski bir yerleflimyeridir. 1 Mart 1930 y›l›nda Sus›-¤›rl›k Belediyesi ad›yla belediyeteflkilat› kurulur, 1931 y›l›nda iseGürsu ad›n› al›r. Ekim 1991 tari-
hinde kurulufl ifllemlerini tamam-layarak ilçe olarak hizmete bafl-lar.
HARMANCIK
Eski ad› Çard› olarak bilinenHarmancık’ın tarihi, ilçeden ç›-kan para ve heykelciklere göre,Bizans ve Roma dönemlerine ka-dar gider. 1987 y›l›nda ilçe statü-süne kavuflan Harmanc›k, Bur-sa'ya 96 km. uzakl›kta, Uluda¤'›ngüneyindeki yüksek yaylalar ara-s›nda yer al›r.
‹NEGÖL
Marmara Bölgesi’nde Bursa ilineba¤l› ilçe olan ‹negöl'de yerlefli-min ne zaman bafllad›¤› bilinme-mekle birlikte flehirde bulunanhöyükte yap›lan kaz›larda ‹.Ö.3000 y›llar›na kadar uzanan ka-l›nt›lara rastlanılır. Kurtulufl Sava-fl› s›ras›nda Yunanl›lar taraf›ndaniflgal edilen ilçe 6 Eylül 1922 ta-rihinde kurtar›lır. ‹negöl'ün ad›,Bizans döneminde tafl›m›fl oldu-¤u Angelakoma isminden gelir.
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R 1 0 0
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R1 0 1
‹ZN‹K
Güney Marmara Bölgesi’ndekendi ad›n› verdi¤i gölün do¤u-sunda kurulan ve turistik bir ilçeolan ‹znik'in ba¤l› bulundu¤uBursa iline uzakl›¤› 85 km'dir. ‹z-nik ilk önce ‹.Ö. 7. yüzy›lda He-likore ad›yla Traklar taraf›ndankurulur. ‹.Ö. 316'da MakedonyaKral› Büyük ‹skender'in kuman-danlar›ndan Antigonos taraf›n-dan yeniden kuruldu¤unda ise,Antigonia ad›n› al›r. Daha sonraLysimakhos ‹znik'i alır veardından güzel efli Nikaia'n›nad›n› verir. H›ristiyanl›¤›n ilkamentüsü, 325 y›l›nda ‹znik'tetoplanan ilk konsülde belirlenir.787 y›l›nda ‹znik'te toplanan 7.Konsül’de ‹kona k›r›c›lar konusutart›fl›lır.
KARACABEY
Karacabey, Marmara Bölgesi’ninGüney Marmara bölümünde,Bursa - Çanakkale ve Bursa-Bal›-kesir-‹zmir karayollar›n›n kavflaknoktas›nda yer al›r. Osmanl›larcabölgenin fethinden sonra burala-ra Türk aileleri yerleflir ve “Kara-ca Ailesi” flehrin yönetimini elineal›r.
KELES
Keles, Ege Bölgesi'nin ‹ç Bat›Anadolu bölümünün kuzeyindeyer al›r. ‹lçe Uluda¤-E¤rigöz da¤-lar› aras›nda uzanan genifl plato-yu yaran Kocasu çay›n›n bir koluolan Keles deresinin vadisindekurulur.
Keles'in tarihi oldukça eskileredayan›r. Kesin bir tarih vermekmümkün de¤ilse de 12. veya 13.yüzy›llarda kuruldu¤u söylenebi-lir. Süleyman fiah idaresinde Mo-¤ol istilas›ndan kaçarak Anado-lu'ya göç eden Türk boylar› o
zamanki Selçuklu ‹mparatoru I.Alaattin Keykubat'›n izni ile uçbeyli¤i olarak Karacada¤ yöresi-ne yerleflirler.
Daha sonra Osmanl› Beyli¤i’ningenifllemesi sonucu Keles ve yö-resindeki yaylalar yazl›k olarakkullan›lmaya bafllanır. 1860-1915y›llar› aras›nda kad›s›, serdar› vebelediyesi olan kasaba, 1931 y›-l›nda nahiye ve nihayet 1953 y›-l›nda tekrar ilçe olur.
KESTEL
Denizden yüksekli¤i 124 m. olanilçe, ›l›man iklim kufla¤› içerisin-de bulunur. Yüzölçümü 374km2'dir. Do¤u Roma ‹mparator-lu¤u'nun s›n›r kalesi olmas› ne-deni ile Latin dilinde Kalecik an-lam›na gelen Kastel ismi, kalenin1306 y›l›nda Osmanl›lar taraf›n-dan al›nmas› ile Kestel olarakde¤iflir.
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R 1 0 2
MUDANYA
Marmara Bölgesi’nde 28-29 boy-lam, 40-41 enlemleri aras›ndabulunur. Do¤usunda Gemlik, ba-t›s›nda Karacabey ilçeleri, güne-yinde Bursa, kuzeyinde GemlikKörfezi yer alır. Mudanya'n›n ta-rihi ‹.Ö. 7. yüzy›la kadar dayanır.Arkeolojik araflt›rmalar sonucun-da, yaklafl›k olarak bu yüzy›lda‹yon’lu kolonistlerden Kolofon-lular taraf›ndan Mirleia ad›yla ku-ruldu¤u anlaflılır. Daha sonraApamia da iflgale u¤rar ve sonra-dan imar edilerek Montania ad›n›al›r.
MUSTAFAKEMALPAfiA
Bursa'n›n bat›s›nda, merkeze 77km. uzakl›ktad›r. KuzeydenUluabat Gölü, Karacabey ve Ni-lüfer, do¤udan Orhaneli ve Bü-yükorhan, güneyden ise Bal›ke-sir ile çevrilidir. Antik dönemde,kent yak›nlar›ndaki Melde Bay›-r›'nda Miletopolis adl› bir kentvard›. Miletopolis ‹.Ö. 4. yüzy›l-da kurulur. Eski ad› Kirmasti'dir.1336 y›l›nda Orhan Bey taraf›n-dan Osmanl›lar›n eline geçer.
ORHANEL‹
‹lçe tarihinin, Roma ‹mparatoruHadrianus'la bafllad›¤› san›lır.1325 y›l›nda Bizans egemenli¤in-
den Osmanl› egemenli¤ine ge-çen ilçenin 1911 y›l›na kadar At-ranos olan ad› 1934 y›l›ndaTBMM karar› ile Orhaneli olarakde¤ifltirilir.
ORHANGAZ‹
Orhangazi ilçesi, Marmara Bölge-si'nin do¤usunda, Gemlik Körfe-zi ile ‹znik Gölü çevresinde ku-rulur. Il›p›nar Höyük kaz›lar›nagöre ülkemizin en eski yerleflimalanlar›ndan biri olan Orhanga-zi'nin tarihi ‹. Ö. 5200’e kadar gi-der. Roma döneminde Basilino-polis olarak an›lan Orhangazi,Osmanl› sultan› Orhan Gazi tara-f›ndan 1330'lu y›llarda fethedilir.
YEN‹fiEH‹R
Yeniflehir ilçesi kendi ismini tafl›-yan ovan›n do¤uya yak›n ortak›sm›nda kurulur. Yeniflehir'inbilinen tarihi 14. yüzy›la kadaruzan›r. Osmanl›’n›n beyliktendevlet düzenine geçti¤i y›llardaKöprühisar ve Yarhisar'›n zapt›n-dan sonra Yeniflehir Ovas›'n›topraklar›na katan Osman Bey,gazilerine bu bölgeyi k›l›ç hakk›olarak verir.
Bursa'n›n geçmifline bak›ld›¤›n-da, Bizans Dönemi'nde bafllayanve Osmanl›lar zaman›nda da sü-regelen canl› bir yap› görülür.
Bugün, sanayi tesislerinin say›s›ve kurulu güç kapasitesi miktar›itibariyle, "Türkiye'nin Sanayi Üs-sü" durumunda olan Bursa; mut-lak de¤er olarak ifade edildi¤in-de, yarat›lan katma de¤er s›rala-mas›nda ‹stanbul, Kocaeli ve ‹z-mir'den sonra dördüncü s›radayer al›r. Sahip olunan toplam çe-viri güç kapasitesinde ‹stanbul,Kocaeli, ‹zmir ve Zonguldak'tansonra 5. s›rada yer alan Bursa,Türkiye genelinde sosyo-ekono-mik geliflmifllik s›ralamas›nda ise‹stanbul, Ankara, ‹zmir ve Ko-caeli'den sonra 5. s›radad›r. Bur-
sa, çal›flan insan ve iflyeri say›s›bak›m›ndan da ‹stanbul ve ‹z-mir'den sonra 3. s›rada yer alır.
Türkiye toplam ihracat›n›n befltebirini gerçeklefltiren Bursa, ülkeekonomisine ciddi katk› sa¤la-yan illerin bafl›nda gelir. Bursaözellikle tekstil ve otomotiv en-düstrisi bak›m›ndan ülke ihraca-t›n›n omurgas›n› oluflturur.
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R 1 0 4
Ekonomi
Buttim Ticaret Merkezi
Dünyaca Meflhur Bursa Havlular›
TEKST‹L SANAY‹
Tekstil sektöründe faaliyet göste-ren yaklafl›k 8.000 iflyeri vard›r.Türkiye'de kurulu 11 sentetik ip-lik fabrikas›ndan 8'i Bursa'da bu-lunur. Sentetik iplik üretim kapa-sitesi bak›m›ndan Bursa, Türki-ye'nin toplam kapasitesinin yüz-de 75'ine sahiptir. Dünyada bukadar çok iplik fabrikas›n›n birarada bulundu¤u ender bir böl-gedir.
Bursa'da dokumac›l›kla birlikte,çeflitli pamuk ipli¤i, naylon iplik,polyester iplik, yün ipli¤i, dikiflve nak›fl ipli¤i gibi, baflta doku-ma sanayi olmak üzere, çeflitlisektörlerde kullan›lan ipliklerüretilir. Türkiye'de üretilen floflipli¤inin yüzde 75'i Bursa kay-nakl›d›r.
OTOMOT‹V SANAY‹
Bugün Bursa'da iki adedi binektipi otomobil, bir adedi de mini-büs ile az say›da kamyonet üreti-minin gerçeklefltirildi¤i üç adetotomobil fabrikas› mevcuttur.Verilere göre bu üç fabrika da
2008 y›l› itibariyle Türkiye'nintoplam binek otomobil üretimi-nin yaklafl›k % 60'›nı, minibüsüretiminin %5,29'unu, midibüsüretiminin ise %38'ini yapmıfltır.
T‹CARET
D‹E verilerine göre Bursa'da s›-naî üretim yapan çeflitli ölçekler-de atölye, imalathane, fabrika sa-y›s› yaklafl›k 30.000; ticaret ileu¤raflan iflyeri say›s› da 48.000 ci-var›ndad›r. Tekstil ve konfeksi-yon firmalar›n›n oran› % 23,7; in-flaat firmalar›n›n oran› % 19; g›dave tar›m sektörünün oran› % 13;otomotiv firmalar›n›n oran› ise%7,2'dir.
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R1 0 5
Kapal›çarfl›dan Bir Köfle
Bursa Otomotiv Üretiminde Türkiye’nin En Büyü¤ü
Bursa'da iklim veco¤rafyan›n ta-
r›ma elve-riflli ol-
mas›nede-niylehertürlü
sebzeve meyve
çeflidi bulunur. Bu da Bursa mut-fak kültürünün zenginleflmesinisa¤lar. Bunlar›n d›fl›nda zeytin-ya¤l›lar, etli yemekler, bal›k tür-leri, tatl› ve çorbalar Bursa mut-fa¤›ndaki yerini al›r.
BURSA MUTFA⁄I
Osmanl› ve Selçuklu Devletlerineev sahipli¤i yapan Bursa bölgesizengin mutfak kültürüne sahip-tir. ‹skender Kebap, ‹negöl Köf-te, Kemalpafla Tatl›s›, Kestanefiekeri, Mihaliç Peyniri Bursa'n›nTürk ve Dünya mutfa¤›na arma-¤an etti¤i yemek ve tatl› çeflitleri-dir. Bursa'n›n özgün befli olarakbilinen bu ürünlere fleftaliyi, can-t›k ve pideli köfteyi de ilave ede-biliriz. Bunlar›n d›fl›nda kuzuetinden yap›lan Bursa Güveçini,piliç etinden yap›lan Sultan Ta-ba¤›n›, Yörük Kebab›n›, Uluda¤Tatl›s› ile Uluda¤ Ezmesini vebilhassa köy ziyaretleri esnas›ndaönceden siparifl vermek kayd›ylaSütlü O¤maç Çorbas› ile kestane-li etli lahana dolmas›n› yemenizitavsiye ederiz.
KESTANE fiEKER‹
Bursa'n›n özgün ürünlerinden bi-ri kestanedir. Uluda¤ eteklerin-deki kestaneden flekerli flerbetlekaynat›larak kestane flekeri ya-p›l›r.
Bursa'da as›rlard›r evlerde üreti-len kestane flekeri 1900'lü y›llar›nbafl›nda sat›fla yönelik üretilmeyebafllanm›flt›r.
‹SKENDER KEBABI
Bursa'dan tüm dünyaya yay›lanbir marka olarak ‹skender Keba-b› 150 y›l önce keflfedilmiflti. Ke-bapç› ‹skender Bey (1848-1934),19. yüzy›l›n ikinci yar›s›na kadar,yüzlerce y›ld›r atefle paralel pifli-rilen kuzuyu, kemik ve sinirle-rinden ar›nd›rarak dikey madeniçubuk üzerinde, kendi ekseni et-raf›nda döndürerek yeni bir ke-bap icat etmifltir.
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R 1 0 8
Mutfak Kültürü
Orijinal ‹skender kebab›n› Ata-türk Caddesi üzerinde TKM(Tayyare Kültür Merkezi) yak›-n›ndaki küçük dükkanda ya daHeykel’de Ünlü Cadde üzerinde-ki Kebapç› ‹skender’de yiyebilir-siniz.
Tabii ki ‹skender Kebab›n serviside onun geçmifline ve lezzetineyak›fl›r flekilde yap›l›yor. Sosla ›s-lat›lm›fl küçük parçalar halindedilimlenen pidelerin üzerine yat›-r›lan leziz dönerin üstüne mis gi-bi kokan tereya¤› yay›l›rken, a¤-z›n›z›n suyu akacakt›r.
Size tavsiyemiz ‹skender'in ya-n›nda bir baflka geleneksel tatolan fi›ra suyundan içmenizdir.
‹NEGÖL KÖFTES‹
‹negöl'e özgü bir ›zgara köftedir.Yuvarlak ve iri olarak yo¤rulanköfteler ›zgara ile piflirilmektedir.
‹negöl köftesinin en önemli özel-li¤i baharat kullan›lmayan birköfte olmas›d›r. ‹negöl köftesi;dana eti, kuzu eti, tuz, sodyum-bikarbonat ve so¤an›n belirlioranlarda kar›fl›m›ndan oluflur.
KEMALPAfiA TATLISI
M.Kemalpafla'da yap›lan ve 'pey-nir tatl›s›' olarak da an›lan yöre-ye özgü bir tatl›d›r. Bu tatl›, köy
peynirinden yap›lmaktad›r. Pey-nir, un, irmik veyumurta ileyo¤rula-rak 3-4cm ça-p›ndaküçükkurabiyelerhaline getirilirve büyük piflme tablalar›nda f›-r›nlan›r. Daha sonra torbalan›r vesat›fla sunulur. Piflirilmesi isekaynayan flekerli flerbete at›lma-s›yla olmaktad›r.
KELLE PEYN‹R‹,
MAHLAÇ PEYN‹R‹
Bursa'n›n Karacabey ilçesindeüretilen bu peynir, koyun veinek sütünün kar›flt›r›l›p pifliril-mesi ile imal edilir. Çok göze-nekli, çok tuzlu ve kendine özgütattad›r. Kelle peyniridir. Ad› Ka-racabey'in eski ad› olan Mihaliçad›ndan gelir.
P‹DEL‹ KÖFTE
Köfteli ‹skender de denilen pide-li köfte, çok ince pideden yap›-l›r. Kare biçiminde kesilen pide-ler tereya¤l› et suyuna bat›r›larakyumuflat›l›r. Büyük bir kebap sa-han›na muntazam olarak dizilir.Orta yere kavrulmufl kuflbafl› et-ler konulur. Üstü gene pideylekapat›l›r. Yemeden önce k›zg›ntereya¤›, istenirse yo¤urt ve salçadökülerek servis yap›l›r.
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R1 0 9
GELENEKSEL EL
SANATLARI
Geleneksel el sanatlar› bak›m›n-dan zengin bir geçmifle sahipolan Bursa'da; ipek kumafl vekadife dokumac›l›¤›, havluculuk,boyac›l›k, b›çakç›l›k, camc›l›k,kafl›kc›l›k, saraçl›k, çinicilik veseramikçilik; oymac›l›k ve ku-yumculuk gibi el sanatlar› olduk-ça geliflmifltir.
‹ZN‹K Ç‹N‹C‹L‹⁄‹
‹znik’te çinicili¤in bafl-lang›ç tarihi 14. yüz-y›l›n ikinci yar›s›d›r.O devirlerden ka-lan en iyi örnek,1378 y›l›ndayap›lan ‹z-nik YeflilCami-i’ninminare-sindegörüle-bilir.
15. yüz-y›lda yap›-lan çinilerde-Selçuk çinilerin-den farkl› olarak-“s›r” denilen renklibir teknik kullan›l-m›flt›r. Örnekleri BursaYeflil Camii ve Türbesi’nde görü-lebilir. Bu teknikte sar› renk hâ-
kim renktir.“Renkli s›r”denilen bu
teknik ilkdefaTürklertaraf›n-danAnado-
lu’dakullan›l-
m›flt›r.
Günümüzde “çini ve seramikatölyeleri” Süleyman Pafla Med-resesi’nde,‹znik ÇiniAraflt›rmaMerkezi’ndehizmet verme-ye devam et-mektedir. Bugündünyan›n bü-tün müzele-rinde sergile-nen en de¤er-li çini kolek-siyonlar›n›n‹znik yap›-m› oldu¤u-nu rahatl›k-la söyleyebi-liriz.
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R1 1 1
Kültür
BURSA BIÇAKLARI
Türkiye’nin b›çakç›l›k merkezle-rinden olan Bursa’n›n kendineözgü b›ça¤› meflhurdur. Çekiçledövülerek yap›lan Bursa b›ça¤›keskin ve sa¤lam olur.
GELENEKSEL HALK
OYUNLARI
Bursa'n›n geleneksel halk oyun-lar›n›n canl› ve ritmik bir yap›s›vard›r. ‹ki ya da daha çok kifliy-le, “karfl›lama ve halka” biçimin-de oynan›r. Ekip oyunu özelli¤ivard›r. Bölge oyunlar›nda el vekol ba¤lant›lar› yoktur. Genellik-le elde zil ya da kafl›k bulunur.
Çeflitli yörelerden gelen göçmen-lerin oluflturdu¤u Bursa yöresi-nin halk oyunlar› da çeflitlilikgösterir. Geleneksel Türkmenoyunlar›n›n d›fl›nda bafll›ca oyun-lar›; “Güvende”, “Sekme”, “Çifte-telli”, “Köro¤lu”, “Artvin Horon-lar›”, “Türkmen Oyunlar›”, “Ru-meli Horonlar›” ve “K›l›ç - Kal-kan” oyunlar›d›r.
GEZEK VE E⁄LENCE
Bursa'da en önemli e¤lence ha-yat›, “gezek”ler ve mesire kültü-rüdür. Kent içinde ve d›fl›ndabirbirinden ferah ve yeflil, Te-menyeri, P›narbafl›, Veyselkarani,Acemler ve Geçit gibi piknikalanlar› Bursal›lar›n en önemlie¤lence mekânlar› olmufltur.
Farkl› meslek gruplar›ndaki in-sanlar ile söz ve saz üstatlar›n›nhaftada bir gün bir araya gelerekflark›lar eflli¤inde düzenledikleri“Gezek” ad› verilen e¤lencelitoplant›lar eskiden oldu¤u gibibugün çok fazla ilgi görmemek-tedir.
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R 1 1 2
ARAP fiÜKRÜ SOKA⁄I
Bursa'n›n kent merkezindekiArap fiükrü Soka¤› kentin engözde e¤lence mekân›d›r. Bu so-ka¤›n tarihi, biraz da Bursa'n›ntarihidir. Bursa'n›n Osmanl›lar ta-raf›ndan fethinin ard›ndan, Or-han Gazi taraf›ndan kale surlar›-n›n hemen dibinde yer alan bumahalleye Musevilerin yerleflme-sine izin verir. Ard›ndan bu ma-hallede sinagog da yap›l›r. ‹span-ya'dan sürülen Yahudiler 1492y›l›nda II. Beyazit taraf›ndan busoka¤a yerlefltirilir.
“Yahudi Mahallesi” olarak bili-nen Arap fiükrü Soka¤›, son 50y›lda büyük bir de¤iflim geçiripBursa'n›n yemek ve e¤lencemerkezi olmufltur.
MEHTER TAKIMI
Mehter Tak›m›, bando tak›m›d›r.Kökeni Anadolu Selçuklular›'nakadar uzan›r. Orhan Bey'in Bur-sa'nın fethinden sonra, BursaMehterhanesi'ni kurdu¤u kabuledilir.
1826 y›l›nda Yeniçerili¤in kald›-r›lmas›yla, mehter tak›mlar› daortadan kald›r›ld›, yerine bugün-kü gibi bando tak›mlar› olufltu-ruldu. Cumhuriyet dönemindeilk kez 1963 y›l›nda yeniden ku-rulan Bursa Mehter Tak›m›, 1991y›l›nda örgütlenerek yenidenBursa'da düzenli olarak faaliyetegeçmifltir.
KILIÇ - KALKAN OYUNU
K›l›ç-kalkan, müziksiz oynananhalk oyunlar›ndan biridir. Oyun,ad› üzerinde, oyuncular›n kuflan-d›klar› k›l›ç kalkanla oynan›r. K›-l›ç ve kalkan ile oyuncular›nayak ve diz vurufllar›yla ç›kard›¤›sesler, müzi¤in ve ritmin yerinitutar. Eski dönemin savafllar›n›simgeleyen k›l›ç-kalkan oyunlar›alt› figürden oluflur ve her biri-nin anlam› vard›r.
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R1 1 3
Büyükflehir Belediyesi, Bursa'n›nzengin kültürel geçmifline uygunulusal ve uluslararas› kültür vesanat etkinliklerine baflar›l› flekil-de ev sahipli¤i yapar. Bursa'y› ta-rihi, kültürel ve turizm de¤erle-riyle birlikte düflünerek,1961’den bu yana sürdürülen;Julia ‹plesias, Kim Wilde EmmaShapplin, Vanessa Mae gibi star-lar›n kat›ld›¤› “Bursa Festivali”,çeflitli ülke kültürlerini ayn› sah-nede buluflturan ve 1986’dan buyana düzenlenen “Alt›n KaragözHalk Danslar› Yar›flmas›”, ilki2006'da düzenlenen “UluslararasıBursa ‹pek Yolu Film Festivali”gibi organizasyonlar›; “Çocuk veGençlik Tiyatrolar› Festivali”,Uluslararas› Kukla ve GölgeOyunu Festivali ile 1995’ten buyana düzenlenen “Bursa Edebi-yat Günleri”, 1990’dan bu yanadüzenlenen “Bursa Foto¤rafGünleri” gibi etkinlikleri gerçek-lefltiren Büyükflehir Belediyesi,Bursal›lar› kültür sanat hayat›n›nen güzel örnekleriyle tan›flt›rıyor.
Bilgi için: www.bursakultur.comsitesine bakabilirsiniz.
TAYYARE KÜLTÜR
MERKEZ‹ (TKM) VE SANAT
GALER‹LER‹
Büyükflehir Belediyesi KültürDaire Baflkanl›¤›'na ba¤l› Tayya-re Kültür Merkezi’nde; Sami Gü-ner Sanat Galerisi, Cemal NadirGüler ve fiefik Bursal› Sanat Ga-lerileri ile Cep Sanat Galerisi'ndeçok say›da foto¤raf, resim, kari-katür, suluboya, minyatür gibikültür sanat etkinlikleri düzen-leniyor. Bilgi için: 220 88 48
www.bursakultur.com
BÜYÜKfiEH‹R BELED‹YES‹
KONSERVATUARI
Her e¤itim döneminde Türk Sa-nat Müzi¤i, Türk Halk Müzi¤iOyunlar› ve Bando bölümlerindeyaklafl›k 500 ö¤rencinin ö¤renimgördü¤ü Belediye Konservatuva-r›, y›l boyunca çok say›da etkin-likte konser veriyor. BelediyeKonservatuar›'n›n d›fl›nda; Senfo-ni Orkestras› her y›l 30 konserhaftas› düzenlemektedir. Ayr›caDevlet Klasik Türk Müzi¤i Koro-su taraf›ndan her y›l yaklafl›k15.000 kiflinin izledi¤i yirmidenfazla konser verilmekte.
Bilgi için: 234 49 17
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R 1 1 4
Bursa’daKültür Sanat
Gökdere Medresesi
fiEH‹R T‹YATROSU
Bursa Büyükflehir Belediyesi,Osmanl› döneminde ilk tiyatro-nun kuruldu¤u Bursa'da, bünye-sinde fiehir Tiyatrosu'nu olufltu-rarak, kentin kültürel yaflam›ndaeksikli¤i hissedilen bir bofllu¤udoldurarak tiyatroseverleri yenioyunlarla buluflturuyor.
Bilgi için: 220 88 47
fiEH‹R KÜTÜPHANES‹
Heykel'de Setbafl› Köprüsü'nünyan›nda yer alan fiehir Kütüpha-nesi'nden her y›l onbinlerce kifliyararlanmaktad›r. Ayr›ca konfe-rans, meslek tan›t›m›, seminer vekonser gibi her y›l yaklafl›k150’den fazla etkinli¤in gerçeklefl-tirildi¤i fiehir Kütüphanesi'ndeçay içerek, kitap okuyarak vakti-nizi geçirebilirsiniz.
Bilgi için: 326 56 49
KENT MÜZES‹
Büyükflehir Belediyesi Kent Mü-zesi her y›l sergi, tiyatro, konfe-rans ve konser gibi birçok kültürve sanat etkinli¤ine imza atıyor.
Kültür Sanat Turizm Vakf›, Kül-tür A.fi., Bursa Araflt›rmalar› Vak-f› gibi kurumlar›n deste¤i ile ge-leneksel kültür ve sanat› koru-may›, yaflatmay› amaçlayan, ser-gi, kurs, seminer, panel gibikent kimli¤ini ön plana ç›karançal›flmalara ev sahipli¤i yapanKent Müzesi'ndeki çal›flmalar› iz-lemenizi tavsiye ederiz.
Bilgi için: 220 26 26
AÇIK HAVA T‹YATROSU
Reflat Oyal Kültür Park› içindeyer alan Aç›khava Tiyatrosu3500 ‘ü koltuklu olmak üzeretoplam 5000 kiflilik olup, bir çokfestivale ve konsere ev sahipli¤iyapmaktad›r.
Bilgi için: 234 49 12
GÖKDERE MEDRESES‹
Kayhan Mahallesi, Kayhan Cad-desi üzerinde yer alan GökdereMedresesi Kültür Sanat Merke-zi’nde; her gün 10.00 - 18.00 ara-s›nda söylefli, dinleti, konser gibietkinlik ve kurslar›n yan› s›ra hergece saat 18.00 - 20.00 aras›ndaTasavvuf, Sanat ve Halk Müzi¤iderslerine kat›labilirsiniz. 2006y›l›nda restore edilen bu merkez-de; Perflembe akflamlar› HalkMüzi¤i Cuma günleri akflam› Ta-savvuf Müzi¤i, Cumartesi akflam›ise Sanat Müzi¤i dinletisi eflli¤in-de hofl dakikalar geçirebilirsiniz.
Bilgi için: 220 31 19
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R1 1 5
HARAÇÇIO⁄LU
MEDRESES‹
Bursa’n›n en eski yerleflim yerle-rinden olan Kavakl› caddesindeNakflibendi Tekkesi olarak yap›l-m›flt›r. De¤erli bir kütüphaneyibar›nd›ran bu tarihi medrese bi-nas› günümüzde restore edilerekkültürel etkinliklerin düzenlene-bilce¤i sosyal tesis olarak hizme-te girmifltir.
Bilgi için: 221 00 00
KARABAfi-‹ VEL‹ DERGAHI
KÜLTÜR MERKEZ‹
Geçmifli 16, yüzy›la uzanan Mak-sem Caddesi Karabafl sokaktakidergâh restore edilerek, kültürmerkezi statüsü ile ifllevsel halegetirilmifl ve ziyaretçiler içinotantik bir ortam haz›rlanm›flt›r.Merkezde sema gösterilerindenel sanat› sergilerine kadar birçok aktiviteyi müzik ve kahveeflli¤inde bir arada yaflayabilirsi-niz.
Bilgi için: 222 03 85
FETH‹YE KÜLTÜR
MERKEZ‹
Konser, tiyatro gösterisi, konfe-rans, seminer, toplant› gibi kültü-rel etkinliklerin yap›labildi¤i Kül-tür Merkezi’ndeki her türlü tek-nik donan›ma sahip büyük salo-nun koltuk kapasitesi 1039 kifli-liktir. Nilüfer ilçesindeki bu mer-kez, Uluda¤ Üniversitesi’ne aittir.Bilgi için: 243 36 63
MER‹NOS ATATÜRK
KÜLTÜR VE KONGRE
MERKEZ‹
Uluslararas› festivallere ve top-lant›lara ev sahipli¤i yapan Kül-türpark Aç›k Hava Tiyatrosu ileTayyare Kültür Merkezi'ni eldengeçirerek eksiklerini tamamlayanBüyükflehir Belediyesince proje-lendirilen Merinos Atatürk Kültürve Kongre Merkezi inflaat› ta-mamland›¤›nda, Bursa yeni ulu-sal ve uluslararas› kongrelere evsahipli¤i yapacak.Bilgi için: 234 29 29
ÖRDEKL‹ HAMAMI
KÜLTÜR MERKEZ‹
Haflim ‹flcan caddesi üzerindeyer alan ve “Kültür Merkezi” ola-rak yeniden düzenlenen bu tari-hi yap› içinde tiyatro oyunlar›n›n
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R 1 1 6
Merinos Atatürk Kültür ve Kongre Merkezi
sahnelenebilece¤i 200 kiflilik ikibüyük salon ile hat, ebru, minya-tür ve tezhip gibi geleneksel elsanatlar›n›n icra edilece¤i sergisalonlar› bulunmakta.Bilgi için: 221 80 69
BARIfi MANÇO KÜLTÜR
MERKEZ‹
Kültürel vesanatsal et-kinlikler içintasarlanan,Y›ld›r›m ilçemerkezi Mi-
mar Sinan Mahallesindeki Bar›flManço Kültür Merkezi’nde; 750kiflilik tiyatro, 500 kiflilik çokamaçl› salonu, sinema salonlar›,kütüphanesi, çok amaçl› salonla-r›, sergi alanlar› ve kafeterya yeral›yor. Bilgi için: 220 88 47
KONAK KÜLTÜR EV‹
Nilüfer ilçe merkezindeki kültürevinde rutin olarak düzenlenen;tiyatro, bale, söylefli, konser gibietkinliklerin d›fl›nda; Halk Dans-lar›, Müzik, Bale e¤itimi veril-mekte ve talebe göre kurslargerçeklefltirilmektedir.Bilgi için: 452 45 00
BASIN KÜLTÜR SARAYI
Bas›n Müzesi ve Y›lmaz Akk›l›çKütüphanesi’nin yer ald›¤› Nilü-fer ilçesi, Emek Caddesi’ndekiKültür Saray›’nda yer alan 1000kiflilik salonda, kongre, tiyatro vekonser etkinlikleri yap›l›yor.Bilgi için: 441 74 70
ULUDA⁄ ÜN‹VERS‹TES‹
KÜLTÜR MERKEZ‹
Görükle Üniversite kampusüiçindeki merkezde ö¤rencilerinyarat›c›l›klar›n› kullanabilmelerive sergileyebilmeleri amac› ilebofl zamanlar›n› en iyi flekildede¤erlendirmelerine imkân sa¤-lamak üzere; resim, foto¤raf, ti-yatro, müzik ve benzeri kültürve sanat dallar›nda e¤itim, kursve gösteri gibi etkinlikler düzen-lenmektedir.Bilgi için: 294 01 67
EK‹M SANAT ATÖLYES‹
1988’den bu yana SelçukhatunMahallesi’nde faaliyet gösterenözel kurs merkezinde; tiyatro,drama, diksiyon, resim, dans vefoto¤raf atölye çal›flmalar›yap›l›yor. Kurslar ücretlidir.
Bilgi için: 224 75 57
‹ZN‹K SÜLEYMAN PAfiA
MEDRESES‹ SANAT
ATÖLYELER‹
1332 y›l›nda Orhan Gazi’nin o¤luSüleyman fiah taraf›ndan yapt›r›-lan Süleyman Pafla Medresesi, ge-leneksel çini sanat›n› yaflatmak vegelecek nesle ulaflt›rmak amac›ylarestore edilerek yeniden düzen-lenmifltir. “Çiniciler Çarfl›s›” olarakhizmet veren Medrese’de seramiküretimi yapan dokuz sanat atöl-yesi bulunmakta olup, bu atölye-lerde geleneksel ‹znik çinileriüretilmekte, Çini sanat› ö¤retil-mekte ve sat›lmaktad›r. 757 79 08757 38 43 - 757 34 35 nolu tele-fonlardan bilgi sahibi olabilirsiniz.
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R1 1 7
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R 1 1 8
ULUSLARARASI BURSA
FEST‹VAL‹
12 Haziran-12 Temmuz tarihle-rinde düzenlenen Uluslararas›Bursa Festivali etkinliklerine yurtiçinden Ebru Gündefl, Sibel Can,K›raç, Candan Erçetin, Arif Sa¤,Fatih Erkoç, Belkis Akkale, ‹zzetAlt›nmefle, Sertab Erener, HandeYener; yurt d›fl›ndan Yunanis-tan'›n alt›n sesi Glykeria, Cezayiras›ll› Frans›z rock sanatç›s› Ras-hid Taha, dünya star› EmmaShopplin, Afrikal› sanatç› Min-yeshu, gitar›n dünyaca ünlüisimlerinden Gerardo Nunez,dünyaca ünlü keman sanatç›s›Vanessa Mae, Balkanlar›n en iyiBrass Bandlar›ndan KarandillaBrass Band, Moskova Devlet Ba-lesi, Boney M, Liz Mitchell, Enri-co Macios ve Thomas Anders,dünyaca ünlü pop y›ld›z› KimWilde ve ‹spanyol sanatç› JuliaIglesias gibi ünlü starlar, gruplarve sanatç›lar kat›ld›lar. Bursal›la-ra sanatla iç içe, coflku dolu ak-flamlar yaflatan Bursa Festiva-li’ne kat›l›m her yıl daha daartıyor.
ULUSLARARASI BURSA
ALTIN KARAGÖZ HALK
DANSLARI YARIfiMASI
Kent halk›na farkl› ulusal kültür-leri ve danslar›n› tan›ma olana¤›sunmak, geleneksel kültürel de-¤erlerin unutulmas›n› önlemekamac›yla her y›l 7-12 Temmuztarihleri aras›nda yaklafl›k 25 ül-keden 800 kiflinin kat›l›m›yla dü-zenlenen festival, 2008’de 22. se-nesine ulaflm›flt›r.
Festival süresince kat›l›mc› ülke-lerin halk danslar› gruplar›ncadans gösterileri ve sahne uygula-mas› alan›nda yar›flma ve bir haf-ta süresince d›fl parklarda, caddeve sokaklarda, çevre ilçelerdegösteriler düzenlenmektedir.Festivalle ilgili www.altinkara-goz.org web sayfas›ndan bilgiedinebilirsiniz.
Festivaller
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R1 1 9
ULUSLARARASI BURSA
‹PEK YOLU F‹LM FEST‹VAL‹
13-17 Aral›k 2006 tarihleri aras›n-da ilki düzenlenen Uluslararas›Bursa ‹pek Yolu Film Festivali,Bursa’n›n ilk uluslararas› film fes-tivali olarak Bursal›lara ve tümsinemaseverlere sinema flöleniyaflat›yor.
Ödüllü uzun metrajl› ve belgeselfilm yar›flmalar› ile ücretsiz sine-ma kurslar›n›n düzenlendi¤i fes-tival kapsam›nda; sinema ile ilgiliresim, foto¤raf sergileri, sineviz-yon, belgesel ve k›sa film göste-rimleri, work-shoplar düzenlen-mekte.
ULUSLARARASI BURSA
ÇOCUK VE GENÇL‹K
T‹YATROLARI FEST‹VAL‹
Dünya çocuk tiyatrosununönemli örneklerini bir araya geti-ren “Uluslararas› Bursa Çocuk veGençlik Tiyatrolar› Festivali”ne10’un üzerinde ülkeden toplu-luklar kat›lıyor.
BURSA FOTO⁄RAF
GÜNLER‹
Büyükflehir Belediyesi KültürA.fi.'nin, Bursa Foto¤raf Sanat›Derne¤i'nin katk›lar› ile gelenek-sel olarak her y›l düzenledi¤i Fo-to¤raf Günleri’nde tan›nm›fl fo-to¤rafç›lar›n kat›l›m›yla sergi,söylefli ve sinevizyon gösterileridüzenlenmekte.
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R 1 2 0
BURSA EDEB‹YAT
GÜNLER‹
Her y›l geleneksel olarak tan›n-m›fl yazarlar, romanc›lar›n kat›l›-m›yla düzenlenen “EdebiyatGünleri”nde fliirden romana, öy-küden tiyatroya edebiyat›n herkonusu ile ilgili söylefliler, kitapelefltirileri yap›lmakta ve kitapsergisi ile birlikte imza günleridüzenlenmektedir.
RAMAZAN ETK‹NL‹KLER‹
Yüzy›llard›r farkl› tatlarla yaflan›-la-gelinen ve kültürümüzün enrenkli halkalar›ndan biri olan Ra-mazan akflamlar›nda düzenlenençeflitli kültürel etkinliklerle hal-k›n huzur dolu bir ay geçirmesisa¤lanmaktad›r. Ramazansüresince; tasavvuf müzi¤i, ortaoyunu, neyzenler, mehter, fas›l,
sema gösterileri, Mevlevi ayini,ney ve tambur resitali, Hacivat-Karagöz Gölge Oyunu gibi Türk- ‹slam kültürünün zenginliklerisergilenmektedir.
YEfi‹L BEYAZ BURSA
KONSERLER‹
Bursa’n›nGürsu,Gemlik,Kestel,Mudanyave Nilü-fer ilçele-rindeA¤ustosay›ndaorganizeedilmek-tedir. ‹lk
kez 2007 y›l›nda halk› sevdi¤i sa-natç›larla buluflturarak, küresel
›s›nma mesaj›n› daha genifl kitle-lere yaymak amac›yla düzenlen-mifltir. Her sene de farkl› sosyalsorumluluk temalar›n› belirleye-rek hem Bursal›lar› e¤lendirmekhem de gelece¤imize yönelikmesajlar› genifl kitlelere ulaflt›r-mak için düzenlenen konserlerleilgili www.yesilbeyazkonserle-ri.org sitesinden bilgi edinebilir-siniz.
ULUSLARARASI KUKLA VE
GÖLGE OYUNLARI
FEST‹VAL‹
Yurtdıflından ve yurtiçinden top-lam 12 grup olmak üzere yak-laflık 50 sanatçı katıld›¤› festival
iki y›lda bir Kas›m ay›nda düzen-leniyor.
Karagöz ve Hacivat efsanesini veTürk Gölge Oyunu gelene¤inibafllatarak unutulmas›n›n önünegeçmeye çal›flan Bursa Büyükfle-hir Belediyesi festivalin amac›n›;uluslararası platformlarda yeni-den gündeme getirmek, farklıulusların gölge oyunu ve gele-neksel tiyatro örneklerini bir ara-ya getirerek kaynafltırabilmek,ortak noktaların tespiti ile evren-sel barıfl ülküsü çerçevesinde or-taya koymak ve bu yolla dünyabarıflına katkıda bulunmaktır”fleklinde aç›kl›yor.
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R1 2 1
ALIfiVER‹fi
Bursa, çarfl› gezmeyi sevenleriçin adeta bir cennettir. Tarihi‹pekyolunun güzergâh› üzerinde
yer alan Bur-sa, tarih bo-yunca önemlibir ticaretmerkezi ola-rak, dünya ti-caretinde sözsahibi olmufl-tur.
Bursa’n›n fet-hinden sonraOrhan Ga-
zi’nin yapt›rd›¤› Emir Han, ken-tin ilk bedesteni olarak ticaretinmerkezi konumundayd›. Dahasonraki dönemlerde Emir Hanetraf›na yapt›r›lan Koza Han,‹pek Han, Bedesten ile Uzunçar-fl›, Bitpazar›, Tahtakale, Tuz pa-zar›, Tavuk Pazar›, Bak›rc›largibi han ve çarfl› merkezlerinin
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R 1 2 2
Bursa Çarfl›lar›
bulundu¤u bölge dünoldu¤u gibi günümüz-de de Bursa ticaretinincan damar›d›r.
‹pekçiler, Bak›rc›lar,B›çakc›lar, Demirciler,
Havlucular,Kumaflc›lar,
Yorganc›-lar ve Ku-
yumculargibi zanaat ve es-naf gruplar› için ay-
r› ayr› oluflturularakbir araya getirilen Kapa-
l›çarfl› içinde,Uzun Çarfl›’da veZafer Plaza’ya ka-dar uzananCumhuriyetCaddesi üzerin-
de gönül rahatl›¤›ile al›flverifl ya-pabilir, Bursahavlular›ndan,Bursa kadifesin-den, Bursa ipekli
kumafl›ndan, Bursa b›ça¤›ndansat›n alabilirsiniz.
Tarihi Hanlar bölgesinin d›fl›ndaZafer Plaza, Özdilek, Nalbanto¤-lu, As Merkez, Yeflil Çarfl›, But-tim gibi modern çarfl›lardan daBursa’ya özgü çeflitli tekstil ürün-lerinden sat›n alabilirsiniz.
Antika almak istedi¤inizde endo¤ru seçenek Yeflil semti ola-cakt›r. Yeflil Türbe etraf›ndakiaç›k hava müzesini and›randükkânlardan mobilya ve ev efl-yalar›n›n d›fl›nda cam sanat›, se-def iflçili¤i, gümüfl, metal eflya,gramafon, eski hal›, tak› gibi hertür eski eflya ve antikay› alabilir-siniz.
IRGANDI KÖPRÜSÜ
Ayn› flekilde bu tür el sanatürünleri ve çiniler için Irgand›Köprüsü’ne de u¤rayabilirsiniz.
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R1 2 3
Bursa Hanlar Bölgesi
ALIfiVER‹fi MERKEZLER‹
ZAFER PLAZACemal Nadir Cad. No:1810224 225 39 00
56.100 m2 kapal› alan içinde 120ma¤azan›n bulun-du¤u, bir çokmarka-n›n birçat› al-t›ndatopland›¤›Zafer Pla-za’da ayn› za-manda sinema, 12 adet cafe,fast-food ve restaurant ve bow-ling salonu bulunmaktad›r. Bur-sa’n›n merkezinde yer alan campiramit fleklindeki Zafer Plazaayn› zamanda Bursal›lar›n bulufl-ma, e¤lence ve yemek merkezle-rinden biridir.
AS MERKEZ0224 261 51 51
Yalova Yolu 8. km’deki SönmezPlaza’da bulunan As Merkez’deçok say›da ma¤azan›n yan›s›ra,buz pateni, fast-food, sinema,bowling salonu ve çeflitli aktivi-teler bulunmaktad›r.
KUMLUK ALIfiVER‹fi MERKEZ‹
Yalova yolunda bulu-nan Kumluk Al›fl-verifl MerkezibünyesindeÇarfl› Ma¤azas›,cafe, fast-food ve sine-ma bulunmaktad›r. Ulafl›m içinücretsiz servisler mevcuttur yada santral garajdan minübüslerlegidilebilmektedir.
BURÇ PASAJI
Alt›parmak caddesinde bulunanBurç Pasaj›’nda Burç Sinemas›,müzik marketler ve üniversite ki-taplar›n› bulabilece¤iniz kitapç›-lar bulunmaktad›r.
KENT MEYDANI AVM0224 255 44 60K›br›s fiehitleri Cad. No:64
2008 y›l›nda hizmete giren KentMeydan› ad›ndan da anlafl›ld›¤›gibi ortas›nda 10.000 metrekare-lik bir meydan› olan bir yer.
Birbirine ba¤l› ve entegre olanüç ana binadan oluflan al›flveriflve e¤lence merkezinde; 96ma¤aza, sinema salonlar›, kafeve restorantlar ile anfi tiyatro bu-lunuyor.
SÖNMEZ ‹fi SARAYI
Heykel’in merkezindebulunan Sönmez ‹flSaray› ayn› za-manda Bur-sa’n›n en eskial›flverifl mer-
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R 1 2 4
kezidir. Burada sizin ilginizi çe-kecek olan bölüm zemin katlar-da bulunan kitapç›lar sahaflar vemüzik marketlerdir.
‹NEGÖL ÇARfiISI
Bilgisayar ile ilgiliihtiyaçlar›n›z› Sön-mez ‹fl Saray›’n›nhemen yan›ndaki‹negöl Çarfl›-s›’nda bulu-nan ma¤aza-lardan karfl›la-yabilirsiniz.
MER‹DYEN SALI PAZARI
Heykel’de Sönmez ‹fl Saray›’n›narkas›ndad›r. Buras› daha çok gi-yim üzerine kurulmufl bir mer-kezdir. Ucuz giysi sat›n almak is-teyenler için ideal bir yerdir.
NALBANTO⁄LU ÇARfiISI
Heykel’de Atatürk Caddesininüst taraf›nda kalan ve uzun bircadde olan Nalbanto¤lu, ma¤a-za, g›da ve hediyelik eflya ürün-lerinin sat›ld›¤› bir mekand›r.
ÖZD‹LEK ALIfiVER‹fi MERKEZ‹
‹stanbul - Yalovakarayolunun 4.
Km'de bu-lunan12.000 m2
kapal› alana sahip Özdilek BursaAlıflverifl Merkezi’nde her türlühavlu çeflidinden tekstil ürünleri-ne kadar ev eflyalar›n› bulabile-ce¤iniz ma¤azan›n d›fl›nda, 600kiflilik kafe, 220 kiflilik restoranyer almaktad›r.
BUTT‹M T‹CARET MERKEZ‹0224 211 14 16
Bursa ‹stanbul Otoyolu 4. Km debulunan görkemli kompleks But-tim, tekstil dünyasının ve ipekyolunun yeni ba¤lantı noktasıolarak yerini alıyor.
Buttim, ifl yerlerine ve bürolaraayrılmıfl 28 katlı plazası, beflkatlı, befl ayrı blokta 60 ile 100metrekare arası de¤iflen toplam1579 ma¤azasının bulundu¤uana binadan oluflmakta.
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R1 2 5
Kazahan
MAGAZ‹N OUTLET CENTER
Nilüfer ilçesi Emek Caddesi’nde-ki Bas›n Kültür Saray›’nda bulu-nan Outlet Center’da çeflitli butikma¤azalar, restoran ve sinemasalonlar› yeral›yor.
KORUPARK (KORUMAX)
0224 242 35 35
Bursa-Mudanya yolu üzerindeOrganize Sanayi Bölgesi'nin tamkarfl›s›nda yer alan yüzlerce ma-
¤aza ve 9 sinema salonunun bu-lundu¤u bu merkez, ‹stanbul'da-ki Cevahir ve Ankara'daki Anka-mall'dan sonra Türkiye'nin 3. bü-yük al›flverifl merkezidir.
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R 1 2 6
Kozahan Taç Kap›
Konaklama bak›m›ndan Bursa'dahemen hemen her kesime hitapeden dinlenme tesisi bulunur.K›fl›n tatil ve spor amac›yla kentegelmiflseniz, k›fl turizminin mer-kezi Uluda¤'da konaklayabilece-¤iniz bir çok tesis bulunmakta-d›r.
K›fl sporlar›n›n yap›ld›¤›, I. Geli-flim Bölgesi olarak bilinen Otel-ler bölgesi'nde özel turistik tesis-lerin d›fl›nda resmi kurumlara ait14 adet dinlenme tesisi bulun-maktad›r.
Toplam yatak kapasitesi 5000'ninüzerindedir. E¤er sa¤l›k, dinlen-me amac›yla geldiyseniz Çekir-ge'deki flifal› sular›n bulundu¤utermal otellerden birinde molaverebilirsiniz.
ULUDA⁄’DA KONAKLAMA
3000’nin üzerinde yatak kapasi-tesine sahip olan Uluda¤'da; ka-mu kuruluflu niteli¤inde 12 adetkonaklama tesisi ile özel sektöreait 15 adet olmak üzere toplam27 otel bulunmaktad›r. Bursa'ya30 km. mesafede olan OtellerBölgesi’nde; 11 adet pist, 7 adettelesiyej ve 6 adet teleski tesisibulunmaktad›r. Bölgede ayr›caGençlik ve Spor Genel Müdürlü-¤üne ait 2 adet kayak evi ile 2adet telesiyej tesisi bulunmakta-d›r. Uluda¤’daki konaklama te-sislerinin Bursa’ya mesafesi 25ile 35 km aras›nda de¤iflmekte-dir.
Uluda¤ Otel rezervasyonu için0212 518 87 34 telefon nolu ‹s-tanbul merkez ofisi arayabilirsi-niz.
ULUDA⁄ OTELLER‹
A⁄AO⁄LU MY RESORT OTEL***
184 oda, 650yatak, 6 süitodas› bulu-nan A¤ao¤luMy ResortOtel’in tümodalar›nda
küvet, minibar, telefon, tele-vizyon, saç kurutma makinesi vemerkezi ›s›tma sistemi mevcutolup; k›fl sporlar›n›n d›fl›ndadisco, jogging, gece kulübü gibiimkanlar sunulmaktad›r.0224 285 20 01
GRAND YAZICI OTEL ****
Merkezi›s›tma sistemli236 oda ve513 yatakl› 4y›ld›zl› tesisin;sa¤l›k vegüzellikmerkezi, solarium ve ›s›tmal›kapal› yüzme havuzu bulunmak-tad›r. K›fl sporlar›n›n d›fl›ndaücretsiz fitness center ve ›s›tmal›kapal› yüzme havuzu ileakflamlar› canl› müzik imkân›sunulmaktad›r.0224 285 20 50
WORLD OF WONDERS OTEL ***
2 özürlüodas›, 122standartolmak üzeretoplam 124odal›,merkezi
›s›tma sistemli otelde canl› müzikeflli¤inde her fley dahil servissunulmaktad›r. Otelde; Türkhamam›, Sauna, Masaj, FitnessCenter gibi sa¤l›k ve e¤lencemerkezleri yer almaktad›r.0224 285 22 88
MONTE BA‹A OTEL ***
183 standartoda olmaküzeretoplam 186oda kapa-
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R 1 2 8
Bursa’da Konaklama
siteli, da¤ manzaral› otelde,›s›tmal› kapal› havuz, hamam,jakuzi, solaryum, kayak pisti,sa¤l›k merkezi gibi imkanlar, tampansiyon servis karfl›l›¤›ndasunulmaktad›r. Otelin 300 kiflikapasiteli toplant› ve kongre sa-lonu bulunmaktad›r.2224 285 23 83
ALKOÇLAR BÜYÜK OTEL
Da¤ man-zaral›AlkoçlarBüyük Otel,169 odal›,400 yatakkapasitelidir.
Kongre ve toplant› etkinliklerineuygun salonlar›n bulundu¤u otelher fley dahil sistemi ile hizmetvermektedir. Kayak ve k›flsporlar› için Clup VoyageAlkoçlar tesisi kullan›lmaktad›r.0224 285 22 17
YAZICI REGENCY OTEL ***
3 suit oda, 19ba¤lant›l› oda,35 çift yatakl›oda, 45 üçyatakl› oda,13 aile odas›olmak üzere115 oda kapasiteli otelde ›s›tmal›kapal› havuz, Türk hamam›,sauna, masaj, fitness center, gecekulübü, snow board, kayakokulu gibi imkânlar sunulmak-tad›r. Tam donan›ml› 4 toplant›odas›n›n bulundu¤u otel, k›fl se-zonunda her fley dahil sistemi ileçal›flmaktad›r. 0224 285 20 40
BECEREN OTEL ***
4 suit oda, 7junior suitdahil toplam75 odal›, 150yatak kapa-siteli ve da¤
manzaral› otelde sauna, masatenisi, basketbol, 90 kiflilik tamdonan›ml› 2 toplant› salonu yeralmaktad›r. Merkezi ›s›tma sis-temli otel, tam pansiyon hizmetvermektedir. 0224 285 21 11
VOYAGE ALKOÇLAR OTEL ***
171 toplamodal›, 596toplam yatakkapasiteli vemerkezi›s›tma sistemliotel her fleydahil sistemiile hizmet vermektedir. Tesis,kayak ve k›fl sporlar› imkân› sun-maktad›r.0224 285 22 51
ATASU OTEL ***
4 balay›odas›, 56standart odaolmak üzeretoplam 60odal› ve 175yatak kapa-
siteli, da¤ ve flehir manzaral›otelin gece kulübü, k›fl sporlar›nauygun alan› ve kayak pisti bulun-maktad›r. 0224 285 20 71
AK OTEL ***
Toplam 40 top-lam odal›, 80yatak kapasite-li, merkezi ›s›t-ma sistemliotel, da¤ kena-r›nda yer al-maktad›r. 0224 285 20 29
AYDIN YILDIZ OTEL ***
1 suit, 26odal› ve 52yatak kapa-siteli otel,denizi, flehrive tarihi yer-leri gören
bir manzaraya sahiptir.0224 285 21 11
ERGÜN OTEL ***
31 oda, 110yatak ve 2süit oda kapa-siteli, merkezi›s›tma sistemliotelde kon-aklad›¤›n›zsüre içinde, A¤ao¤lu My ResortOtelinde tüm k›fl sporlar›n› yapa-bilirsiniz. 0224 285 21 00
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R1 2 9
KAR‹NNA OTEL ***
2 kraldairesi, 14suit oda, 2özürlü odas›,225 standartoda ve 1 ex-ecutive katdahil toplam
251 oda ve 753 yatak kapasiteliotelin deniz, da¤, ve ormanmanzaras› bulunmaktad›r. Kapal›yüzme havuzu, Türk ve Finhamamlar›, sauna, disco, fitnesscenter, aerobik, gece kulübü,do¤a sporlar›, özel teleski asan-sörü gibi imkânlar›n sunuldu¤uotelde toplam 800 kifli kapasiteli,donan›ml› 4 toplant› odas› yer al-maktad›r. 0224 285 23 60
KARKAY OTEL ***
5’i suit, 62standartolmak üzeretoplam 67odal› ve 188yatak kapa-siteli otel, da¤manzaras›na sahip olup; masatenisi, bilardo, sauna, disko, jog-ging ile k›fl ve do¤a sporlar› yapa-bilece¤iniz kayak pisti gibi imkân-lar sunmaktad›r. Otelde donan›ml›100 kiflilik toplant› salonu bulun-maktad›r. 0224 285 23 90
KAR OTEL ***
Otelde 67toplamodal›, 188toplamyatak, 5’isuit, 62’sistandart
toplam 67 oda ve 188 yatak kap-asiteli otelde; sauna, disko, jog-ging ile k›fl ve do¤a sporlar› yap-man›z için kayak pisti gibiimkânlardan yararlanabilirsiniz.Donan›ml› 100 kifli kapasitelitoplant› salonu yer almaktad›r.0224 285 21 21
KERVANSARAY OTEL ***
Toplam 184oda, toplam650 yatak, 6süit kapasiteliotelde; disko,k›fl sporlar›,
jogging, gece kulübü imkânlar›n-dan yararlanabilirsiniz. Otelde do-nan›ml› 250 kiflilik toplant› salonubulunmaktad›r. 0224 285 21 87
K‹RAZLIDO⁄A OTEL ***
Kirazl›do¤aOtel, Uluda¤Kirazl›yaylabölgesindeBursa mer-keze 25 km.
Uluda¤ oteller bölgesine 7 km.mesafede olup,12 ay 70 oda 220yatak kapasitesi ile Tam Pansi-yon hizmet vermektedir. Dünya-n›n üçüncü yüksek oksijen ora-n›na sahip, 250 dönüm, tamam›çam olan orman içerisinde 21dönüm kapal› alan üzerine inflaedilen otelde k›fl sporlar›n› yapa-bilece¤iniz kayak pistleri yer al-maktad›r. 0224 283 21 37
LE CHALET YAZICI OTEL ****
24 oda kapa-siteli butikotel ço¤unlu-¤u ahflap mal-zeme ile de-kore edilmiflolup, kayak pistinin yan›ndamüflterilerine hizmet vermekte-dir. Bursa’ya 34 km uzakl›ktakibu flirin otel, piyano eflli¤indesessiz bir tatil için sizleri bekli-yor. 0224 285 23 40
AKFEN CLUB OTEL ***
6 Suit Odave 48 Top-lam Odas›ile her fleydahil sis-temiyle hiz-met verenOtelde; ka-
yak, k›fl sporlar›, sauna, masaj,kayak malzemeleri, s›n›rs›z tele-siyej gibi aktivitelerden faydala-nabilirsiniz. 0224 285 20 20
FAHR‹ OTEL ***
Otel Fahri'detoplam 66oda, 150 ya-tak ve 4 süitbulunmaktaolup, sauna,
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R 1 3 0
jakuzi, spor salonu, disko, gecekulübü ve k›fl sporlar› imkânlar›n-dan faydalanabilirsiniz. 150 kifliliktoplant› salonu bulunmaktad›r.0224 285 20 10
BÜYÜK ULUDA⁄ OTEL
BüyükOtel'de top-lam 100 oda,250 yatak, 8süit bulun-makta olup,
Bario Latino, Teras Bar, Kav Bar veGece Kulübü’nde keyifli dakikalargeçirebilirsiniz. 0224 285 22 44
ULUKARDEfiLER OTEL ***
Merkezi ›s›tmasistemli otel,toplam 32 odave 90 yatakkapasitelidir.90 kiflilik ka-
pasiteli donan›ml› toplant› odas›-n›n bulundu¤u otel, masa tenisi,jogging, bilardo gibi imkânlarsunmaktad›r. 0224 285 21 36
KAR TANES‹ OTEL ***
Uluda¤'›n enyeni ve enmodern lift-lerine sahipolan otel,Bölgedeki 7
ayr› telesiyejden faydalanma im-kân›n› her fley dahil sistemisunuyor. Sauna, fitness center,aç›k hava jakuzi, sinema imkan›-n›n bulundu¤u 185 odal› otelde,yeni bafllayanlara veya profesyo-nellere kayak ve snowboard der-sinin verildi¤i kayak okulu bu-lunmaktad›r.0224 285 21 21 - 285 24 17
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R1 3 1
Uluda¤’dan Bir Görünüm. Ft: Nilay Kabal
Bursa’n›n rak›m› 155 mt., yüzöl-çümü 10.819 km olup; km.yedüflen nüfus 192’dir.
Bursa’y›, bulundu¤u mevki itiba-riyle Anadolu’nun Bat›’ya aç›lankap›s› olarak görmek mümkün.‹stanbul’dan Anadolu’ya özellikleEge ve Akdeniz bölgesine geçiflyollar›n›n üzerinde yer alan Bur-sa’ya karayolu ve denizyolu hat-ta havayolu ile ulaflabilirsiniz.
fiehir içinde Belediye Otobüsleri-ni kullanabilece¤iniz gibi, taksi-dolmufllarla hemen hemen hernoktaya ulaflabilirsiniz. Ayr›caMetro hatt›n› da kullanabilirsiniz.Kamuya ait metro, otobüs gibitoplu ulafl›m araçlar›ndan sorun-suz faydalanman›z için daha ön-ceden büfelerde sat›lan günlükbiletlerden alman›z› tavsiye edi-yoruz.
Bursa Yeniflehir Havaalan› henüztam olarak faaliyete geçmemeklebirlikte, özel helikopter ve kü-çük uçaklarla yapaca¤›n›z seya-hatler için kullanabilirsiniz.
Bursa Havaalan›’ndan Diyarba-k›r, Trabzon ve Erzurum’a tarifeliuçak seferleri düzenlenmektedir.Yaz döneminde ‹zmir ve Antal-ya’ya da uçak seferleri yap›lmak-tad›r. Uçufllar hakk›nda
www.sunexpress.com/bursaadresinden bilgi alabilirsiniz.
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R 1 3 4
Ulafl›m
Yüksek ‹htisas Kavfla¤›
Avrupa Ulafl›m Ödülü Alan Bursaray
ULUDA⁄ TELEFER‹K
HATTI
1963 y›l›ndan bu yana kullan›lanTeleferik, Bursa’n›n Teleferiksemtinden 20 dakikada bir kal-kar. 30 kiflilik kabinler ile önce1235 metre yükseklikteki Kad›-yayla’ya gelinir, orada kabin de-¤ifltirilir ve 1621 metre yükseklik-teki Sar›alana’a giden kabinlerebinilir. Yolculuk her iki kademearas›nda yaklafl›k 8’er dakika sü-rer. Uzunlu¤u 4817 metre olanTeleferi¤in ilk dura¤› olan Kad›-yayla’da sadece durak binas› vehediyelik eflya dükkân› vard›r.Sar›alan’da k›r gazinosu, hediye-lik eflya sat›fl dükkanlar›, piknikalanlar›, et-mangal lokantalar›,bungalovlar, çad›r alanlar› gibitesisler bulunur.
Daha ileri gitmek isteyenler, Sa-r›alan’dan minibüse binerek 7km. uzakl›ktaki Oteller Bölge-si’ne gidebilir. Yaz›n 1750 metreyükseklikteki Çobankaya’ya git-mek için telesiyeje binmek demümkündür.
Teleferik ile kayak tak›mlar›n› ta-fl›mak yasakt›r. Bu nedenle sade-ce piknik ve do¤a yürüyüflü gibiamaçlarla Uluda¤’a gidenler tele-feri¤i kullan›r, kayak için giden-lerin karayolu ile ulafl›m› tercihetmesi gerekir.
‹STANBUL-BURSA ARASI
FER‹BOT HATTI
Büyükflehir Belediyesi’nin ta-mamlad›¤› Güzelyal› H›zl› Feri-bot ‹skelesi sayesinde, ‹stanbul-Bursa aras›nda h›zl› arabal› feri-bot ulafl›m› ile günlük 1500 ara-c›n d›fl›nda binlerce insan Os-mangazi ve Orhangazi adlar› ve-rilen h›zl› feribotlarla Bursa’dan‹stanbul’a, ‹stanbul’dan Anado-lu’ya 75 dakikada tafl›nmaktad›r.Güzelyal› ‹skelesi’nin Bursa kentmerkezine uzakl›¤› 15 dakikad›r.
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R1 3 5
B U R S A G E N E L B ‹ L G ‹ L E R 1 3 6
‹stanbul’dan Bursa’ya, Bursa’dan‹stanbul’a her gün 17.30 - 10.30ve 21.00 saatlerinde h›zl› feribotile gidebilirsiniz. Ayr›ca cumagünleri sabah 11.30’da karfl›l›kl›ek seferler düzenlenmektedir.Seferler ve di¤er deniz ulafl›m›hakk›nda www.ido.com.tr adre-sinden bilgi edinebilirsiniz.
‹STANBUL-YALOVA ARASI
DEN‹Z OTOBÜSLER‹
‹stanbul Yenikap›’dan yaz döne-minde her gün 19.30, 13.30,15.45, 18.30 ve 19.30 saatlerindeh›zl› feribotlarla 75 dakikada Ya-lova’ya, Yalova’dan da iskeleönünde bekleyen otobüslere bi-nerek bir saatlik yolculuk sonras›Bursa Otobüs Terminali’ne ula-flabilirsiniz.
Bursa’dan ‹stanbul dönüflünüzüde bu güzergâh üzerinden yap-mak isterseniz Yalova’dan saat17.30, 09.30, 13.30, 15.45 ve
19.30 saatlerinde ‹DO DenizOtobüsleri ve h›zl› feribotlar ile‹stanbul’a hareket edebilirsiniz.
‹STANBUL-YALOVA ARASI
ARABALI VAPUR
Özel arac›n›zla ‹stanbul PendikEskihisar iskelesinden 24 saat ça-l›flan ve her 30 dakikada karfl›l›k-l› hareket eden Arabal› Vapurlar›kullanarak Yalova’ya 15 dakikauzakl›ktaki Topçular iskelesinegeçifl yapabilir, buradan da kara-yolu ile Bursa’ya 1 saat 30 daki-kada ulaflabilirsiniz.
G E R E K L ‹ T E L E F O N L A R 1 3 8
GEREKL‹
TELEFONLAR
AC‹L
Polis ‹mdat 155Jandarma ‹mdat156Alo Trafik 154Polis Bilgi Hatt›174Yang›n ‹hbar110Orman Yang›n ‹hbar117H›z›r Acil112Telekom Dan›flma161Alo Zab›ta183Alo Büyükflehir153Sa¤l›k Dan›flma184Cenaze Hizmetleri 188Tüketici Hatt›175Bilinmeyen Numaralar 11811Alo Turizm Bilgi Hatt›170Alo Valilik179
ARIZA
Su Ar›za185Elektrik Ar›za186Do¤algaz Ar›za187Data Ar›za124Telefon Ar›za121TTNet145Uyand›rma135
SA⁄LIK
H›z›r Acil112Sa¤l›k Dan›flma184Bursa Tabip Odas›256 08 65H›z›r Acil Servis233 38 83
K›z›lay Kan Merkezi221 15 08Hava Ambulans232 05 05Belediye Ambulans222 32 75Özel Ambulans222 80 61Devlet Hastanesi220 00 20T›p Fakültesi442 84 00Askeri Hastane239 38 40K›z›lay T›p Merkezi221 11 50Sa¤l›k Bakanl›¤› T›p Merkezi223 60 36SSK Çekirge Hastanesi234 20 00Sa¤l›k Bakanl›¤› Çocuk Hastanesi 234 48 48fievket Y›lmaz Devlet Hastanesi366 22 00Bekamed Ortepedi223 44 69Bekamed Evde Fizik 223 77 33Ac›badem270 44 44Akflemsettin Çocuk Hastanesi233 22 00Alt›parmak T›p Merkezi225 42 00Bahar T›p Merkezi 272 22 22Bursa Çocuk Hastanesi 220 70 40Bursa Göz Merkezi444 0 469Duaç›nar› Hastanesi239 37 47Difl Hastanesi366 85 60Doruk T›p Merkezi364 34 00Gö¤üs Hastanesi233 38 40Hayat Hastanesi225 08 50Medical Park270 60 00Onkoloji Hastanesi 223 82 00Osmangazi T›p Merkezi253 99 99RENTIP Böbrek Diyaliz250 50 90
Setbafl› T›p Merkezi222 27 27Spastik Çocuklar Has.216 00 66Vatan Hastanesi220 10 40Y›ld›r›m T›p Merkezi364 60 90Yüksek ‹htisas Hastanesi360 50 50Zübeyde Han›m Do¤umevi233 38 39
EMN‹YET
Polis ‹mdat155Polis Bilgi Hatt›174Emniyet Müdürlü¤üSantral 270 50 00Bursa Emniyet Müdürlü¤ü271 19 87Emniyet Müdürlü¤üAcemler233 96 30Emniyet Nöbetçi Amirli¤i271 21 58Bölge Trafik Müdürlü¤ü211 07 92Osmangazi Emniyet Müdürlü¤ü225 53 39Y›ld›r›m Emniyet Müdürlü¤ü361 81 81Nilüfer Emniyet Müdürlü¤ü245 80 10
Çarfl› Polis Merkezi224 00 68Çekirge Polis Merkezi234 56 56Muradiye Polis Merkezi225 53 37Kültürpark Polis Merk.236 48 88Merinos Polis Merkezi271 43 57Ifl›klar Polis Merkezi327 70 10Ertu¤rul Gazi Polis Merkezi366 82 36‹hsaniye Polis Merkezi246 72 21Beflevler Polis Merkezi451 17 40Emir Sultan Polis Merk.360 60 70
Y›ld›r›m Polis Merkezi360 65 46Nilüfer Polis Merkezi451 17 40Küçük Sanayi Polis Merkezi441 25 51Organize San. Polis Merkezi242 00 62Turizm fiubesi Müd.364 18 55
Küçükleri Koruma Müdürlü¤ü368 74 85
JANDARMA
Jandarma ‹mdat156‹l Jandarma Kom.261 57 00Osmangazi Jandarma 261 57 07
Nilüfer Jandarma470 29 00
Y›ld›r›m Jandarma327 70 03
Uluda¤ Jandarma285 21 49
Merkez Komutanl›¤›239 22 44
Garnizon Komutanl›¤›261 57 07
YEREL
YÖNET‹M
BELED‹YELER
Bursa Büyükflehir Belediyesi234 40 00Büyükflehir Belediyesi, Heykel225 18 09Büyükflehir Belediyesi, Acemler444 16 00Büyükflehir Zab›ta225 48 17Büyükflehir Trafik234 77 52Büyükflehir Teleferik327 74 00Büyükflehir ‹tfaiye, Y›ld›r›m360 65 00Büyükflehir ‹tfaiye, Zafer221 10 10Büyükflehir ‹tfaiye, Gençosman253 01 86Osmangazi Belediyesi444 16 01Y›ld›r›m Belediyesi363 55 00Gemlik Belediyesi513 45 21Gürsu Belediyesi371 50 00Kestel Belediyesi372 10 01‹negöl Belediyesi715 22 02‹znik Belediyesi757 10 10Mudanya Belediyesi544 16 50Orhangazi Belediyesi573 38 01
Yeniflehir Belediyesi773 00 16Umurbey Belediyesi525 00 05Gölyaz› Belediyesi485 50 36Güzelyal› Belediyesi554 93 02Zeytinba¤› Belediyesi563 20 15
VAL‹L‹K VE KAYMAKAMLIKLAR
Alo Valilik179Bursa Valili¤i256 76 56OsmangaziKaymakaml›¤›220 27 28Y›ld›r›m Kaymakaml›¤›220 25 00Nilüfer Kaymakaml›¤›249 32 00Gemlik Kaymakaml›¤›513 10 51Gürsu Kaymakaml›¤›371 10 06Karacabey Kaymakaml›¤›676 10 95Keles Kaymakaml›¤›861 20 05Kestel Kaymakaml›¤›372 46 00‹znik Kaymakaml›¤›757 10 01‹negöl Kaymakaml›¤›715 10 01Mustafakemalpafla Kaymakaml›¤›613 10 01Mudanya Kaymakaml›¤›544 10 01Orhangazi Kaymakaml›¤›573 17 27
Orhaneli Kaymakaml›¤›817 10 10Yeniflehir Belediyesi773 00 39
‹L MÜDÜRLÜKLER‹
Cumhuriyet Baflsavc›l›¤›272 50 04Defterdarl›k221 10 49Özel ‹dare ‹l Müdürlü¤ü256 64 20Bölge Çal›flma Müdürlü¤ü221 12 17Gümrük Müdürlü¤ü243 37 98Sanayi ve Ticaret Müdürlü¤ü253 40 64Turizm ve Kültür Müdürlü¤ü223 83 08Turizm Dan›flma220 18 48TÜRSAB234 52 02‹znik Turizm Müdürlü¤ü757 19 33TSE Müdürlü¤ü243 80 00DS‹ Bölge Müdürlü¤ü360 50 00Milli E¤itim Müdürlü¤ü256 70 00SSK Bölge Müdürlü¤ü223 20 11Meteoroloji Müdürlü¤ü246 86 15Anadolu Ajans›Müdürlü¤ü234 67 28TRT Haber Müdürlü¤ü233 47 02
G E R E K L ‹ T E L E F O N L A R1 3 9
KÜLTÜR
MERKEZLER‹
BKSTV Bursa Kültür Sanat Vakf›234 49 12Bursa Kültür A.fi.253 66 68TKM Tayyare Kültür Merkezi220 88 48Ahmet Vefik Pafla Tiyatrosu221 92 44fiehir Kütüphanesi326 56 49Halk Kütüphanesi221 77 53
Kent Müzesi Salonlar›220 26 26Kültürpark Aç›khava Tiyatrosu234 49 12Büyükflehir fiehir Tiyatrosu220 88 47Tiyatro Müdürlü¤ü222 89 90Büyükflehir Konservatuar›234 49 17AVP Devlet Tiyatrosu221 29 44As Kültür Merkezi AKM261 58 78 - 261 57 67Akp›nar Kültür Merkezi243 73 43Adile Naflit Tiyatrosu368 51 20Bursa Filormoni Derne¤i233 72 74
Bursa Foto¤raf Sanat Derne¤i BUFSAD225 51 50Bursa Mehter Müzi¤i Derne¤i234 31 08Bas›n Kültür Saray›Bar›fl Manço Kültür Merkezi220 88 47Buttim Kültür Merkezi211 21 20Çocuk Sanat Evi225 18 09Çocuk Kültür Park›326 56 49Devlet Senfoni Orkestras›234 47 90Fethiye Kültür Merkezi243 36 63Gökdere MedresesiKültür Merkezi220 31 19Klasik Türk Müzi¤i Korosu232 16 34Karabafl-i Veli Kültür Merkezi222 03 85Konak Kültür Evi452 45 00U¤ur Mumcu Kültür Merkezi544 07 00Üftade Gösteri Salonu326 56 49Haraçc›o¤lu Medresesi221 00 00Sinema Derne¤i222 11 12 - 255 51 50Alman Kültür Derne¤i232 27 50Frans›z Kültür Derne¤i222 90 93‹talyan Kültür Derne¤i233 55 14Büyükflehir Yerel Gündem 21220 95 99Yerel Gündem 21 Hemflehri Evi223 44 61BUG‹AD KonferansSalonu224 73 21
Elmasbahçeler KültürMerkezi250 01 41Ekim Sanat Atölyeleri224 75 57Feraizcizade OdaTiyatrosu222 89 10Günefl Sanat Evi220 65 40Görükle KültürSalonu483 21 83‹znik Süleyman PaflaMedresesi SanatAtölyeleri757 65 20 - 757 53 31757 13 12 - 757 65 82Hüsnü Züber Evi221 35 42Osmangazi Belediyesi Kültür Merkezi250 01 41Ördekli Hamam› Kültür Merkezi221 80 69
GALER‹LER
TKM Sami Güner Sanat Galerisi220 88 47TKM Cemal Nadir Güler Galerisi220 88 48TKM fiefik Bursal› Galerisi225 18 09Devlet Güzel Sanatlar Galerisi223 26 59
Baykufl Sanat Galerisi232 14 02Akbank Sanat Galerisi224 16 40Mahfel Mado Sanat Galerisi326 88 88Akp›nar Sergi Salonu243 73 43Kent Müzesi Sergi Salonu220 26 26
G E R E K L ‹ T E L E F O N L A R 1 4 0
Setbafl› ve fiehir Kütüphanesi
G E R E K L ‹ T E L E F O N L A R1 4 1
Osmangazi Bld Sergi Salonu250 01 41Kamuran Sanatevi225 54 73Galeri Love Art ‹lter234 88 39Radyo S Sanat Galerisi261 10 70Kent Meydan›Galerisi261 51 51
S‹V‹L TOPLUM
KURULUfiLARI
‹fi DÜNYASI
Bursa Ticaret ve Sanayi Odas›243 15 00Bursa Ticaret Borsas›221 13 58Bursa Sanayi ‹fl Adamlar› Derne¤i233 50 18Arsiyad250 28 80Bosab484 23 10Beflevler Organize Sanayi Bölgesi441 25 53Bursa Organize Sanayi Bölgesi243 15 00Bugiad Giriflimci ‹fladamlar› Der.211 30 34Bugümder243 60 15Buseb524 86 89Buttim211 14 16Buysad211 09 58Gesiad211 07 17Kalder541 60 10Müsiad253 47 77Rumelisiad211 63 64Tugiad211 30 50Bursa Aktif ‹fladamlar› Derne¤i224 73 21Gemlik Ticaret ve Sanayi Odas›513 10 23
‹negöl Ticaret veSanayi Odas›714 82 60Karacabey Ticaret veSanayi Odas›676 15 19Mustafa Kemal PaflaTicaret ve Sanayi Odas›613 16 58Orhangazi Ticaret veSanayi Odas›573 10 87Yeniflehir Ticaret veSanayi Odas›773 02 38‹znik Genç ‹fladamlar›Derne¤i757 45 55
D‹⁄ER
BGC Bursa Gazeteciler Cemiyeti223 75 25 - 441 74 70Ça¤dafl Gazeteciler Derne¤i233 03 06Bursa Yaz›n ve Sanat Derne¤i223 15 55Bursa Araflt›rmalar› Vakf›220 29 22Bursa Sivil Toplum Derne¤i211 06 46Bursa Yazarlar Birli¤i221 52 92Bursa Birlik Vakf› fib.233 71 01Ali Osman Sönmez Vakf›261 04 40Mevlevi Kültürünü Yaflatma Der.222 03 85Çevre Koruma Vakf›249 42 16Türk E¤itim Vakf› TEV222 46 06Bursa Spor Klubü413 63 00Yerel Gündem 21220 95 99TMMOB MimarlarOdas› Bursa fiubesi223 02 20TMMOB Harita veKadastro MühendisleriOdas›252 47 60
TMMOB Kimya MühendisleriOdas›220 99 93Bursa Halkla ‹liflkilerDerne¤i220 60 10Bursa Tüketiciler Derne¤i221 64 75TSYD Bursa fiubesi221 47 58
KONSOLOSLUKLAR
Almanya Fahri Konsoloslu¤u221 00 99Arnavutluk Fahri Konsoloslu¤u220 90 40Avusturya Fahri Konsoloslu¤u242 19 19Bulgaristan Fahri Konsoloslu¤u271 59 58‹ngiltere Fahri Konsoloslu¤u220 04 36Fransa Fahri Konsoloslu¤u252 16 30‹talya Fahri Konsoloslu¤u234 96 82Kazakistan Fahri Konsoloslu¤u234 65 65Kuzey K›br›s Türk Konsoloslu¤u222 44 39Malezya Fahri Konsoloslu¤u220 88 17Romanya FahriKonsoloslu¤u211 40 25
S‹NEMALAR
AFM Zafer Plaza225 45 60As Merkez261 58 96Atm Park244 94 01Cine Moda Y›ld›r›m366 08 36Cinetrome Burç221 48 06
G E R E K L ‹ T E L E F O N L A R 1 4 2
Sönmez Plaza261 58 59Alt›parmak Burç221 23 50Bademli Burç244 61 37Setbafl› Prestige224 99 39Megapol Demirtafl261 57 67
SPOR MERKEZLER‹
Alt›nceylan234 34 34Formback239 40 40Bursa Body220 24 97Ekol Spor Merkezi326 36 36Nilüfer Asya Spor249 64 55Olimpic Spor Merkezi223 14 81
KARGO & KURYE
Aras Kargo233 62 13Aktif Da¤›t›m251 06 00Ekspres Kargo223 02 76‹hlas Kargo247 47 31Kent Kurye271 17 26TNT ekspres Worldwide271 63 23UPS256 65 00Yurtiçi Kargo232 22 36Mail Boxes Etc.233 70 97
Ç‹ÇEKÇ‹LER
Duygu Çiçekçilik232 05 68Fakülte Çiçek Evi360 51 57
Mimoza Çiçe221 91 26Roza Çiçekçilik220 68 20Ya¤mur Çiçekçilik235 35 93
BASIN YAYIN
Bursa HakimiyetGazetesi261 10 40
Bursa HaberGazetesi271 48 00
Kent Gazetesi256 60 60
Bursa MeydanGazetesi251 02 22
Avrupa Gazetesi373 00 05
Olay Gazetesi372 72 00
Eko Haber Gazetesi224 89 00
As TV261 10 40
Olay TV331 70 00
Line TV373 01 83
Flash TV273 37 00
AA Anadolu Ajans›234 67 28
DHA Do¤an HaberAjans›252 85 55
BHA Bursa Haber Ajans›261 10 40
THA Turkuaz Haber Ajans›250 30 41
‹HA ‹hlas HaberAjans›256 97 07
TRT Bursa233 47 02
Olay FM372 85 86
Uluda¤ FM242 95 95
Radyo S261 60 90
Radyoaktif242 72 10
Ç‹L‹NG‹RC‹LER
Akgün Anahtar222 00 63Bayrak Anahtar513 57 21Çilingir Ünal221 23 33Key Shop237 73 17
HAMAMLAR
2. Murat Hamam›223 02 09Boyugüzel233 38 50Çak›ra¤a Hamam›221 25 80Çelik Palas Hamam›233 38 00Day›o¤lu Hamam›221 54 50Demirtafl Hamam›250 84 40Eski Kapl›ca (Kervansaray)233 93 00Gönlüferah Hamam›233 92 10Kara Mustafa Kapl›ca236 69 56Kaynarca Kapl›ca236 69 55Nasuhpafla Hamam›221 67 82Oruçbey Hamam›220 70 61Oylat Kapl›calar›715 11 10Yeni Kapl›ca236 69 68Yeflil Hamam›327 77 90‹nebey Hamam›224 27 72Y›ld›r›m Hamam›361 95 12Y›ld›z Termal233 96 10
G E R E K L ‹ T E L E F O N L A R1 4 3
ALIfiVER‹fi
ALIfiVER‹fi MERKEZLER‹
As Al›flverifl Merkezi261 58 96Ar›can Shopping Center224 89 64Bim Supermarket261 13 80Burç Ma¤azalar›221 58 08Carrefour SA452 57 21Çarfl›225 00 44Gima220 41 25Kumluk Al›flverifl Merkezi257 33 00Magazin OutletAl›flverifl Merkezi441 04 14Metro441 56 00Migros261 58 61Özdilek Çarfl›219 60 00Pembe Çarfl›234 65 50Real Al›flverifl Merkezi273 04 00Tezken261 53 91Zafer Plaza225 39 00Korumax242 35 35Kent Meydan› AVM255 44 60‹KEA Bursa270 85 00Korupark242 33 35Tansafl261 58 35Aku¤ur Al›flverifl Merkezi451 50 40
ANT‹KACILAR
Bursa Antik221 21 34Ekinci Ticaret328 47 85Güler Antika328 05 69Karagöz Antique Shop221 87 27
Okçular Antik326 12 44Specialist Antique Shop222 92 32Yeflil Çarfl›327 72 83
BUT‹K MA⁄AZALAR
Benetton221 35 00Beymen Club223 28 10
K›¤›l›225 43 10Poyraz Sanat Mrk. Irgand›220 29 22Destina Deri247 89 06Kent Dükkan›220 26 26‹pekevi, Kozahan222 49 58Bursa Antik Plak Evi221 21 24
K‹TABEVLER‹
Alfa Kitabevi223 60 16Asa Kitabevi220 40 74D&R Müzik Kitap Shop225 21 31Dünya Aktüel Kitap223 42 42Ezgi Kitabevi220 97 97Gaye Kitabevi224 13 90Haflet Kitabevi222 55 58
MÜZELER
Arkeoloji Müzesi234 49 18Atatürk Müzesi234 77 16Bas›n Müzesi441 74 70Bursa Kent Müzesi220 26 26Celal Bayar Müzesi372 40 39Cumal›k›z›k Müzesi225 21 31Hüsnü Züber Evi Müzesi221 35 42Hünkar Köflkü Müzesi329 34 98‹znik Müzesi - ‹znik757 10 27Karagöz Evi Müzesi232 18 71Mütareke Binas› Mudanya544 10 68Ormanc›l›k Müzesi234 77 18Osmanl› Evi Müzesi222 08 68Sa¤l›k Müzesi225 33 88fiemaki Evi Müzesi Yeniflehir773 00 83Tahir Pafla Kona¤› Mudanya234 49 18Türk ‹slam Eserleri Müzesi327 76 79Tofafl Anadolu Arabalar› Müzesi329 39 41Uluumay K›yafet ve Tak› Müzesi225 48 13
ALTIN CEYLAN RESTAURANT
Kültür Park ‹çi, Bursa234 34 34
BARBA YALIMRESTAURANT
Mudanya Yolu, Bademli Girifli549 11 98
BECERENRESTAURANT
Yak›n Çevre Yolu So¤anl› Botanik Park›211 52 60
BEY KONA⁄I
Yak›n Çevre Yolu,Botanik Park,So¤anl›211 22 14
BORSA LOKANTASIBand›rma Yolu 1. km, Karacabey676 25 55
CAFE DE PARIS
Eski Mudanya Yolu Geçit244 99 48
CHA CHARESTAURANT
Odunluk Kavfla¤›, Dikkald›r›m452 13 50
KAD‹FERESTAURANT
Ulubatl› Hasan Bulvar›, Almira Otel ‹çi250 20 20
KAfiIKARA
GöynüklüMudanya 566 35 66
KONAK BRESTAURANT
Kükürtlü Mah. Çekirge Cad.235 37 07
ÇEL‹K PALASRESTAURANT
Çekirge Cad. No:79, Hotel Çelik Palas içi233 38 00
GALER‹ ZAF‹RA
Bademli,Mefleliköy Mevkii549 24 30
HOLIDAY INN
GörükleKampusü, Görükle442 85 40
IVORY BAR
Kükürtlü Cad. Kükürtlü234 91 90
KAT 3 BAR
Magazin Oulet Center, Ataevler, ‹hsaniye443 22 72
KIRMIZI PUBRESTAURANT
Gazi Cad. No:53, ‹hsaniye452 97 07
T‹KE
Mudanya YoluBursa549 20 75
KULE RESTAURANT &BAR
Eski Mudanya Yolu Agora ‹fl Mrk No:2 Bademli 244 62 52
MONTAINARESTAURANT
‹znik211 22 13
MONTAINARESTAURANT
Eski ‹stasyon Cad. Merkez544 60 00
OTANT‹K CLUPOTEL
Yak›n Çevre Yolu, So¤anl› BotanikPark›211 32 80
VENIVIDI BAR
Oulu Cad. Oylum Sitesi Çarfl›s›, Kükürtlü233 99 99
VICI CLUB
Mudanya Yolu, Ça¤r›flan Mevkii 7. km.244 73 73
V‹LLA RESTAURANT
Uluda¤ Yolu235 31 32
‹TALYAN
MUTFA⁄IPUCINELLARESTAURANTGemlik, Bursa514 53 55
KKRROOKKOODD‹‹LLRR‹‹SSTTOORRAANNTTEE234 38 88
fiUfi‹ÇUKURKÖfiK234 62 00
G E R E K L ‹ T E L E F O N L A R 1 4 4
RESTORANLAR / DÜNYA MUTFA⁄I
ARAP fiÜKRÜKIVANÇ
Arap fiükrü Sk. Alt›parmak222 19 95
ARAP fiÜKRÜRESTAURANT
Çatal F›r›n, Alt›parmak223 05 21
ARAP fiÜKRÜÇET‹N
Sakarya Cad. Arapflükrü Sk No:6 Alt›parmak221 14 53
AHTAPOTRESTAURANT
Halitpafla Cad.No:27 Kordonboyu Mudanya544 68 37
ALA MERCANRESTAURANT
K.S.S. 1. Bulvar› No:2, B. Evler441 11 56
ATLANT‹K
Çatalfırın Altıparmak 222 56 21
AYVALIKBALIKÇILIK
Eski Mudanya Yolu244 92 38
BALIKÇIRESTAURANT
Bademli Girifli,Agora ‹fl Han›,Mudanya549 24 75
BEYAZ KAYALAR
Alt›ntafl Yolu 1. km.,Kurflunlu Taraf› Burgaz, Güzelyal›554 82 36
BOKSÖR’ÜNYER‹
Gemlik513 12 34
ALM‹RA
Ulubatl› HasanBulvar›,Osmangazi250 20 20
BÜYÜK YILDIZ
Uluda¤ Yolu 3. km, Çekirge239 69 90
ÇEL‹K PALAS
Çekirge Cad. Çekirge233 38 00
KERVANSARAY
Çekirge Meydan›, Çekirge233 93 00
SAFRANRESTAURANT
Safran Otel ‹çi,Orta Pazar Cad.No:4 Tophane224 72 16
MONTAN‹ARESTAURANT
Mudanya544 60 00
BURSA HOL‹DAY INN
Uluda¤ Üniv.GörükleKampusü, Görükle442 85 40
AKARSURESTAURANT
Reflat Oyal Kültür Park ‹çi, Göl yan›O.gazi234 49 51
ALTINCEYLANRESTAURANT
Reflat Oyal Kültür Park ‹çi, Osmangazi234 34 34
DÖRTLERRESTAURANT
Reflat Oyal KültürPark ‹çi,Osmangazi234 50 98
K‹MYON PARKRESTAURANT
Kültür Park ‹çi‹pekifl Kap›s›Girifli234 29 12
SELÇUKRESTAURANT
Reflat Oyal KültürPark ‹çi,Osmangazi234 49 51
YUSUF RESTAURANT
Reflat Oyal Kültür Park ‹çi,Osmangazi234 49 54
G E R E K L ‹ T E L E F O N L A R1 4 5
OTEL RESTAURANTLARI
KÜLTÜRPARK RESTAURANTLARI
DEN‹Z ÜRÜNLER‹ RESTAURANTLARI
G E R E K L ‹ T E L E F O N L A R 1 4 6
BADEGÂH
RESTAURANT
Arap fiükrü Sk.220 33 55
CUNDA BALIKÇISI
BademliGirifli, Bademli244 83 41549 28 00
CENG‹ZLERRESTAURANT
‹zmir Yolu 7. km. No:291, Nilüfer413 43 33
ÇAPAR‹RESTAURANT
Sakarya Cad. No:41, Alt›parmak220 78 08
DEN‹ZATI
Yeni Liman ç›k›fl›, Y›ld›ztepe, Trilye544 51 51
DEN‹ZDEN BALIK
Küçük Kumla ‹skele meydan› Gemlik538 50 51
EROL BALIK
Arnavutköy, Mudanya544 66 30
EZG‹ BALIKRESTAURANT
Halitpafla Cad. No: 33 Mudanya544 29 09
FAHR‹ BABA BALIK LOKANTASI
Organize Sanayi Bölgesi, DemirtaflTel:
GOLDSTARRESTAURANT
‹skele Meydan› No: 15 Gemlik 513 42 20
HÜSRET RE‹S’‹NYER‹
Gemlik544 20 71
‹STAKOZRESTAURANT
Mudanya Yolu544 20 71
KOÇ BALIK
‹skele Meydan›, Halitpafla Cad. No: 95 Mudanya544 16 53
L‹MAN RESTAURANT
Trilye (Zeytinba¤›)563 20 49
MAHUR RESTAURANT
‹skele Cad. Sahil Sk., Zeytinba¤› (Trilye)563 26 67
MER‹ÇRESTAURANT
Halitpafla Cad. No:96 Mudanya544 50 55
FAHR‹ BABARESTAURANT
‹znik Göl K›y›s›,Orhangazi582 21 65
SAVARONARESTAURANT
‹skele Cad. Trilye (Zeytinba¤›)563 26 08
fiEKER EVRESTAURAN
‹skele Cad. Yal›Sk. No:9, Trilye(Zeytinba¤›)563 20 06
Tarihi Merinos Tren ‹stasyonundaki Vagon Kafe
Bursa Kent Müzesi ‹çindeki Kent Kafe
Tarihi Cumal›k›z›k Köyönde Sabah Kahvalt›s›
G E R E K L ‹ T E L E F O N L A R 1 4 8
AB‹D‹N USTA
Tuzpazar›, Bayathane Cad. Heykel, Osmangazi222 23 78
ALA MERCAN
Küçük Organize Sanayi, Beflevler441 11 56
BECERENRESTAURANT
Yak›n Çevre Yolu Botanik Park içi So¤anl›211 52 60
BEY KONA⁄I
Yak›n Do¤u Çevre Yolu, So¤anl› Botanik Park›211 22 14
DARÜZZ‹YAFE
II. Murat Cad. No:36 MuradiyeCamii karfl›s› 224 64 39
EGE MUTFA⁄I
Fevzi Çakmak Cad. Katl› Otopark Binas› No:43 Fomara222 00 40
F‹DAN MALT‹Z
Lokantas›Han ‹çi, Hanlar Bölgesi, Osmangazi225 00 21
BAB-I Z‹YAFET
Balibey Han›225 58 01
HAYAT LOKANTASI
Merinos Park› içiOsmangazi272 27 27
HEYBEL‹RESTAURANT
Mudanya YoluÇa¤r›flanköy girifli244 66 77
KAHVEBEYAZ
Göynüklü Köyü,
Tepeberdent
girifli, Bademli
566 34 47
KONYA MUTFA⁄I
Alt›parmak Cad.222 90 84
LALEZARLOKANTASI
Ünlü Cad.No:14/C Heykel221 84 24
MER‹NOS TREN ‹STASYONU
Gaziakdemir Cad. Merinos Fab. Karfl›s› Osmangazi251 53 33
YALIM BARBARESTAUARNT
Eski Mudanya Yolu, Emek Ya¤ Fabrikas› yan›549 11 99
YÜCE HÜNKÂR
Yeflil KülliyeKarfl›s›, Yeflil327 89 10
OTTOMANRESTAURANT
Hotel Almira ‹çi, Ulubatl› Hasan Bulvar›250 20 20
TATAR fiEVKETÇ‹⁄ BÖREK
Ünlü Cadde No: 2 Heykel223 13 45
‹MRENLOKANTASI
Tahtakale Çarfl›s›220 85 16
D‹VAN LOKANTASI
Eski Santral GarajKarfl›s› No:143251 84 23
GÜNEYDO⁄UKEBAP
‹nönü Cad.No:39 Heykel 222 89 13
KAFE VAGON
LOKANTASI
Merinos Tren‹stasyonu TesisleriGazi AkdemirCad.251 53 33
TÜRK MUTFA⁄I
Ç‹ÇEK IZGARA
Belediye Cad.No:15 Tuz Pazar›, Heykel221 65 26
ANADOLU ETLOKANTASI
Mudanya Yolu, Bademli Girifli, 549 23 02
BADEML‹ ETLOKANTASI
Meflelik Mevkii262 34 42
GÜVEN KEBAP-2
Korumax Al›flverifl Mrk. Mudanya Yolu, 205241 28 88
MEVLANA KEBAPLAHMACUN
Halitpafla Cad. No: 55 Mudanya544 14 70
ÖMÜR KÖFTEC‹S‹
Ulucami karfl›s›, Çarfl› gir. Heykel221 45 24
BEYLER KEBAP
Gümüfl Çeken Cd.No: 3 220 34 01
ÖZ URFALI HACI DAYI
Osmangazi Cad. No: 32 Tophane220 22 32
PARK IZGARA
Mudanya Yolu, Bademli girifli244 94 01
YÜCE D‹YARSOFRASI
Acemler Yolu üz.Pembe Çarfl› alt›249 58 86
G E R E K L ‹ T E L E F O N L A R 1 5 0
BEYLER KEBAP
Gümüflçeken Cad. No: 3 Heykel220 34 01
BURSA KEBAP
Osmangazi Cad. No: 32 Tophane224 46 36
HACIBEY KEBAP
Y. Yalova Yolu Kimlik Ma¤azas› Yan› No: 60211 00 28
‹SKENDER KEBAP
Atatürk Cad. TKM Yan›, No: 60Heykel221 10 76
‹SKENDER KÖYRESTAURANT
Mudanya Yolu, Ça¤r›flan Köyü Girifli244 99 01
KEBAPÇI ‹SKENDER
Ünlü Cad. No: 7Heykel221 46 15
KEBAPÇI ‹SKENDER
As Merkez Migros Yan› Bursa ‹stanbul girifli 261 60 30
KEBAPÇI ‹SKENDER
Botanik Park, So¤anl› 211 26 90
ULUDA⁄KEBAPÇISI
Santral Garaj Karfl›s›, O.Gazi.254 72 64
‹SKENDER KEBAP
KÜÇÜKSARAY
P‹DEL‹ KÖFTE
Maksem Cad.
Postane Yan›
220 43 24
KÜÇÜKSARAYP‹DEL‹ KÖFTE
Cumhuriyet Cad. Köken ‹flhan› No: 141221 19 66
HACIO⁄LU
Hanlar Bölgesi221 00 00
P‹DEL‹ KEBAP
Aynal› Çarfl›, OkçularTel:
GÜVENKEBAPÇISI
Çetin A¤abeyin Yeri, KayhanÇar. Kiriflcik›z› Sk.224 08 84
GÜVE P‹DEL‹KÖFTE
Nalbanto¤lu241 28 88
F‹L‹BEKÖFTEC‹S‹
CumhuriyetCaddesi, Uçak Sk.Uzun Çarfl›Tel:
P‹DEL‹ KÖFTE
IZGARA KEBAP
KENT CAFE
Bursa KentMüzesi ‹çi
223 06 16
CAFE
MÜSADEN‹ZLE
Altıparmak Cad.
220 94 28
ÇIRA⁄AN CAFE
Çekirge Cad.
235 55 00
LAÇ‹N CAFE
Fatih Sultan Mehmet Bulvarı 451 36 49
MAX F‹RES
Fatih SultanMehmet Bulvarı 245 81 95
MAC RENZ‹
Zafer Plaza 225 39 00
S‹ESTA
223 51 01
PRONTO CAFE
Mudanya YoluVSB Tesisleri 244 76 26
ECL‹PSESelvinaz Sok. No.1 Çekirge 239 69 87
YÜCE HÜNKARCAFE ve PASTA
Yeflil Camii Yan›
No:19 Yeflil
327 89 10
EXIT CAFE
Oulu Cad. No:13Kükürtlü234 19 07
SU‹ KÖfiK
234 62 00
G E R E K L ‹ T E L E F O N L A R1 5 1
ORHAN LOKANTASI
Bursa - ‹negölYolu Üzeri 2. km.714 19 19
ZEYNELLOKANTASI
Bursa - ‹negölYolu Üzeri,Organize San. Sit.225 48 23
SEV‹NÇLOKANTASI
‹negöl 5. Cad.714 82 74
HACI AZ‹Z
LOKANTASI
Burhaniye Mah. ‹stiklal Cad. No: 11 ‹negöl715 14 93
BESLER KÖFTE
K. Samipafla Cad.No: 3 ‹ngöl715 32 61
‹MREN IZGARA
Atatürk Cad. ‹znik757 35 77
YEN‹CEL‹ ETLOKANTASI
‹zmir yolu, Kemalpafla sapa¤›613 30 12
Ç‹ÇEK IZGARA
Belediye Cad.
No:15, Orhan
Camii yan›
221 12 88
ÜÇ KÖFTE
‹vazpafla Kapal›
Çarfl› No:3
221 55 26
Ç‹ÇEK IZGARAK. Sami Pafla Cad.No: 3/A715 33 67
‹NEGÖL KÖFTE
DE⁄‹RMEN
Uluda¤ Yolu236 47 67
BADEML‹ ET MANGAL
Mudanya Yolu, Ça¤r›flan Mevkii, Bademli244 84 60
BARAKFAK‹KÖFTEC‹LER‹
Ankara Asfalt›, Barakfaki Köyü Tel:
GÜRSU ETMANGAL
Zafer Mah. No:30Gürsu371 12 92
ÇA⁄RIfiAN ETMANGAL
Mudanya Yolu, Ça¤r›flan Mevkii244 91 00
ÇAM RESTAURANT
Uluda¤ Yolu. 8.Km Çekirge236 75 34
V‹LLA
Uluda¤ Yolu239 64 67
YAYLA ETMANGAL
Eski Yalova Yolu2. Km. Demirtafl262 34 42
MANGAL KEBAP
CAFE & RESTAURANTLAR
G E R E K L ‹ T E L E F O N L A R 1 5 2
B‹G-MAMAS CAFE
Oulu Cad. Oylum Sitesi Çarfl›s›, Kükürtlü233 99 99
IRGANDI CAFE
Irgand› Köprü Üzeri, Osmangazi224 09 60
KENT KAHVES‹
Bursa Kent Müzesi ‹çi, Heykel220 26 26
MAHFEL CAFE
Namazgah Cad. No:2 Setbafl› Heykel326 88 88
MADO
Fatih Sultan Mehmet Bulvar› No:73 Nilüfer 452 50 00
METREKARE CAFE
Kurto¤lu Mah.Yafl›t Sk. No:8 Setbafl›327 58 98
SIESTA CAFFE
Nalbanto¤lu Çarfl›s›,Heykel221 53 01
ÖZGENNARG‹LEKültürpark içi234 16 16
ÇARfiI
MERKEZLER‹
Zafer Çarfl›s›, AsMerkez, ÖzdilekÇarfl›, PembeÇarfl›, Korumax,Carefour, MagazinOutlet ve KentMeydan›
CAFELER
BAfiAK UNLUMAMÜLLER‹
Ünlü Cadde, Selçuk Hatun Sk No: 23 Heykel0536 428 48 66
BÖREKÇ‹ fiEVKET
Ulucami Cad.Ulucami Bat› Kap›s› Karfl›s›No:3223 40 95
ÇINAR PASTANES‹
Ç›nar PastanesiFSM Bulvar› ‹fl Bankas› yan›, ‹hsaniye235 54 49
DURAKMUHALLEB‹C‹S‹
Çekirge Meydan› No: 171 Çekirge235 06 04
DURAKMUHALLEB‹C‹S‹
Alt›parmak Cad. No: 74223 27 19
UZAY PASTANES‹
Alt›parmak,Çekirge, ‹hsaniye,Geçit221 84 49
KAFKASPASTANES‹
Atatürk Cd. Heykel225 25 95
ULUS PASTANES‹
Atatürk Cad. Ulucami, Heykel221 14 37
RIHTIMPASTANES‹
Çekirge Meydan› No: 170 Çekirge236 83 58
SETBAfiIS‹M‹T EV‹
Atatürk Cad.No:2/B, Setbafl›223 33 93
ÜLKÜ PASTANES‹
Nalbanto¤lu Cad.Ulucami karfl›s›, Heykel222 44 82
ÜLKÜ PASTANES‹
Maksem Cad.221 82 93
MAHKEME FIRINI
‹brahimpafla Mah. Ö¤reten Cad. No: 5 Heykel221 34 01
ZAMBAK BÖREK
Feraizci Sk.No: 9/C A. Mescit Mah.225 43 47
UNLU MAMÜLLER
GEYE DONDURMA
Setbafl›, Özdilek, 222 11 68
KAFKASDONDURMA
Heykel, Fomara, Zafer Plaza, Terminal, Korumax, Kent Meydan›225 25 95
MAHFEL MMD
Mahfel, Setbafl› Köprüsü yan›,Heykel326 88 88
UZAY PASTANES‹
Alt›parmak,Çekirge, ‹hsaniye,Geçit221 84 49
DONDURMACILAR
Kent Kahvesinde Küçük Bir Mola
MUDANYA
Anadolu EtLokantas› Bademli Köyü549 23 02
Ahtapot RestaurantHalitpafla Cad. No: 27 544 68 37
Bal›kç› Restaurant Bademli Girifli Agora ‹flhan› 549 24 75
Filiz Restaurant Arnavutköy 544 66 30
Ezgi Bal›k RestaurantHalitpafla Cad. 544 29 09
Koç Restaurant Halitpafla Cad. 544 16 53
Meriç Restaurant Halitpafla Cd. 544 50 55
Club MercanBursa Konaklar› Göynüklü 566 32 36
Mevlana Kebap LahmacunHalitpafla Cad. 544 14 70
TR‹LYE(ZEYT‹NBA⁄I)
Mahur Restaurant‹skele Cad. 563 26 67
fieker Ev RestaurantYal› Sk. No: 9 563 20 06
Savarona Restaurant‹skele Cad. 563 26 08
Liman Restaurant563 20 49
KELES
Özen Lokantas› Atatürk Cd. No:4/A 861 21 26
Merve Izgara Tahir Hoca Cad. 8613454
KARACABEYBorsa Lokantas› Band›rma Yolu 1. km. 676 25 55
HARMANCIK
Arapo¤luRestaurant Çevre Yolu 881 23 33
‹NEGÖL
Turan RestaurantF.S.M Bulvar› 245 81 95
Beflyol Kebapç›s› A.V. Pafla Cad. 245 49 10-11
Saray KebapSalonu Cami Sk. 10/A 247 47 37
Çiçek IzgaraKemalettin Sami Pafla Cad. No:3/A 715 33 67
GEML‹K
ZoraKebap Gemlik 513 95 45
Denizden Bal›k‹skele meydan›, 538 50 51
GoldstarRestaurant ‹skele Meydan› 513 42 20
ORHANGAZ‹
Hatay Sofras› Yalova Bursa Yolu 573 40 26
Rahmi BabaRestaurant‹znik Göl K›y›s›, 582 21 65
YEN‹fiEH‹R
Güleç IzgaraSalonu Yeni Hal ‹çi 772 34 63
GÜRSU
Kumluk MercanRestaurant Yalova Yolu, 8.Km. KumlukMevkii 257 05 56
ULUDA⁄ YOLU
Afliyan 234 41 41
Çam Restaurant 236 75 34
De¤irmen Restaurant 236 47 67
Villa Restaurant239 64 67
MUDANYA YOLU
Anadolu EtLokantas› Geçit 244 95 82
Ayval›k Restaurant 244 92 38
YamaçRestaurant244 72 44
Ça¤r›flanRestaurantÇa¤r›flan Köyü 244 91 00
HeybeliRestaurantÇa¤r›flanköy Girifli244 66 77
Istakoz Restoran 544 2071
Park IzgaraPark Plaza, Geçit 244 94 01
Yal›m Barba Restaurant549 11 99
Kule RestaurantAgora ‹fl Mrk, 244 62 52
Hanc› Restaurant Bademli Girifli 244 86 91
Kebapç› ‹skender 16.km 244 99 01
YEN‹ YALOVAYOLU
Beflyol Kebapç›s› 4.km 255 00 38
KESTEL
Durak MangalCumhuriyetMeydan›, Kestel 372 71 72
‹ZM‹R YOLU
Akçaabat Köfte Salonu Koçman Çiftli¤iKars›s› 441 44 22
Çifty›ld›z Et Lokantas› 398 42 38
Cengizler Restaurant 7 Km. Nilüfer 413 43 33
G E R E K L ‹ T E L E F O N L A R1 5 3
BURSA RESTAURANTLARI
G E R E K L ‹ T E L E F O N L A R 1 5 4
BARLAR &D‹SKOLAR
Agora Meyhanesi233 90 12
Anadolu Evi224 97 76
BC Luzz Bar/Almira250 20 20
Cha Cha Bar452 13 50
Clup Vici244 73 73
Clup Rene442 81 28
Clup Vici244 83 04
Clup Q Plus232 01 01
Clup Ayçi233 24 79Do Bar452 82 00
Downtown443 33 70
GVZ Bar235 00 24
Jazz Bar239 62 54
Kat 3
443 22 72
K›rm›z› Pub
452 97 07
La Bella
221 63 73
Leman Kültür
224 44 54
M Pub220 94 28
Piccolo Bar
221 93 89
Rakkase VIP Club234 34 21
Resimli Bar223 68 51
BoykotBar224 51 01
Timeless Bar239 77 64
VivaldiBar&Restoran221 22 61
Zilli Bar221 86 99
Ka BarÇekirge
High Out233 00 60
E⁄LENCE
Bursa’da E¤lencenin ‹kinci Adresi Festivaller ve Konserler...
fiEH‹R OTELLER‹
Almira Otel HHHHH
Merkez: 250 20 20
Anatolia Otel HHHH
Çekirge: 233 94 00
Authentique
Club Özel
Botanik: 211 32 80
Adapalas Otel
Çekirge: 233 39 90
Akdo¤an Otel HHH
Çekirge: 233 82 00
Artݍ Otel HH
Heykel: 224 55 00
Boyugüzel Termal
Çekirge: 239 99 99
Bursa Ç›narl› Otel
Çekirge: 236 83 03
Büyük Özkan Otel
Merkez: 272 15 00
Büyük Y›ld›z Otel
Çekirge: 239 69 90
Central Otel HHHH
Merkez: 273 55 00
Çelik Palas HHHHH
Çekirge: 233 38 00
Diamond Otel HH
Merkez: 271 44 01
Dilmen Otel HHHH
Çekirge: 233 95 00
Diyar Otel
Merkez: 220 97 87
Efehan Otel HHH
Heykel: 225 22 60
Gold Hotel
Merkez: 224 49 24
Gönlüferah
Otel HHH
Çekirge: 233 92 10
Holiday Inn HHHH
Görükle: 442 85 40
Huzur Otel
Çekirge: 234 52 50
Kent Otel HHH
Heykel: 223 54 20
Kervansaray
Termal HHHHH
Çekirge: 233 93 00
Kervansaray
Bursa HHH
Merkez: 220 00 00
K›rc› Otel HHH
Çekirge: 220 20 00
Medine Tugra Özel
Çekirge: 234 37 40
Öz Çak›r Otel HHH
Merkez: 272 23 30
Pafla Otel HHH
Merkez: 514 34 34
Safran Otel Butik
Heykel: 224 72 16
Sergün Otel
Merkez: 398 11 99
V‹P Apart Apart
Kükürtlü: 234 34 75
Yat Termal
Çekirge: 233 93 35
Y›ld›z Termal HH
Çekirge: 239 69 80
Otel Gold-3 HHH
‹nönü Cad: 252 50 57
Gold-2 Termal HHH
Çekirge: 232 19 64
G E R E K L ‹ T E L E F O N L A R1 5 5
BURSA OTELLER‹
G E R E K L ‹ T E L E F O N L A R 1 5 6
M‹SAF‹RHANELER
Bursa Ö¤retmenEvi
224 21 62
Köy Hizmetleri
360 70 00
Uluda¤ Üniversitesi
233 79 91
TEDAfi TürkiyeElektrik Da¤›t›mA.fi.
271 66 40
TAKAV TapuKadastro Vakf›
233 18 50
Defterdarl›k327 46 86
DS‹ Devlet Su ‹flleri
360 50 00
TÜB‹TAK
233 94 40
Maden-‹fl Sendikas›
323 06 07
Otelcilik TurizmMeslek Lisesi
221 38 25
G›da Araflt›rma
246 47 21
Bursa Linyitleri‹flletmesi
817 19 88
Çal›flma Müdürlü¤ü
468 28 48
Kredi YurtlarKurumu
368 79 81
‹negöl Ö¤retmenEvi
715 10 60
Kestel Ö¤retmenEvi
372 52 88
MustafakemalpaflaÖ¤retmen Evi
614 10 33
‹LÇE OTELLER‹
Angelacoma
Otel HHHH
‹negöl: 719 50 00
Güven Otel Oylat
‹negöl: 733 11 01
Sokollu Otel HH
‹negöl: 000 00 00
Oylat Kapl›calar›
Termal
‹negöl: 733 11 00
Topuz Otel HHH
‹negöl: 713 36 66
Ayd›n Otel
‹znik: 757 76 50
Babacan Otel
‹znik: 757 12 11
Burcum Motel
‹znik: 757 10 11
Cem Pansiyon
Özel
‹znik: 757 16 87
Çaml›k Motel
Özel
‹znik: 757 16 31
Kaynarca Otel
‹znik: 757 17 53
Nidai Otel
‹znik: 757 56 71
Önder Pansiyon
‹znik: 757 22 42
Safira Otel
‹znik: 757 17 00
fiener Otel
‹znik: 757 13 38
Atamer Otel
Gemlik: 513 45 93
Tibel Otel H
Gemlik: 513 12 72
Familia Otel HHH
O.Gazi: 573 90 25
Hande Otel HH
M.K.Pafla: 613 23 45
Hotel fiehir
Karacabey: 676 10 71
Hotel Toru
Karacabey: 676 24 72
Kocayayla Tesisi
Keles: 861 34 47
Keskino¤lu Otel H
Keles: 861 30 53
Montania Otel Özel
Mudanya: 544 60 00
Savarona Pansiyon
Z. Ba¤›: 563 26 08
Trilye Otel
Z. Ba¤›: 563 22 20
Köksal Otel
Güzelyal›: 554 79 79
Bulanlar Konak
C. Kaz›k: 372 48 69
Ǜnar Butik Otel
Z. Ba¤›: 563 20 33
ULUDA⁄ OTELLER‹
A¤ao¤lu My
Resort HHH
285 20 01
G E R E K L ‹ T E L E F O N L A R1 5 7
Ak Otel
285 20 29
Akfen Club
285 20 20
Alkoçlar Otel
285 22 51
Alkoçlar Büyük
Otel
285 22 17
Ayy›ld›z Oberj
285 21 40
Beceren Otel HHH
285 21 11
Ergun Oberj285 21 00
Fahri Otel285 20 10
Grand Yaz›c› HHHH
285 20 50
Genç Yaz›c› HHH
285 20 40
Kar Otel Oberj285 21 21
KervansarayUluda¤285 21 87
Ulukardefller Oberj285 21 36
Yaz›c› Pansiyon285 23 42
Büyük Uluda¤ Otel285 22 44
Karkay Otel285 23 90
Karina Otel285 23 60
Kirazl›do¤a Otel283 21 37
La Chalet Otel285 23 40
Monte Baia Otel285 23 83
World WondersOtel285 22 88
ULUDA⁄ KAMUTES‹SLER‹
ODTÜ Tesisi285 21 06
Karayollar› Tesisi285 20 79
Maliye Tesisi285 21 95
DS‹ Tesisi285 20 70
Polis Evi Tesisi285 22 56
PTT Tesisi285 22 04
Uluda¤. Foto¤raf: Hakan Ayd›n
G E R E K L ‹ T E L E F O N L A R 1 5 8
‹DO DEN‹Z OTOBÜSÜ
‹DO Mudanya
544 30 60
‹DO Yalova
0226 812 04 99
‹DO Yenikap›
0212 458 26 45
‹DO Güzelyal›
444 4 436
‹DO Bursa
256 77 84
‹DO Topçular
0226 353 38 350226 363 43 19
‹DO Eskihisar
0262 655 60 31
‹DO Dan›flma
444 4 436
‹DO Zafer Plaza
225 39 00
‹DO Park Plaza
244 94 01
ARABALI VAPUR
Topçular Mevkii
363 43 19
Eskihisar Mevkii
655 60 31
Yalova
814 10 20
HIZLI FER‹BOT
Yalova
0226 811 13 23
Yenikap›
0212 516 12 12
‹DO Dan›flma
444 4 4360212 517 96 96
HAVAALANI
Bursa H.liman›
246 50 00
Yeniflehir
Hava Liman›
773 00 64
Türk Hava Yolar›
254 27 28 - 224 06 72
Onur Air
221 92 92
Mash Air
246 89 59
And/Göktürk Air
246 77 53
And/Göktürk Air
246 77 53
TELEFER‹K
‹stasyon Müdürlü¤ü
222 32 75
‹flletme fiefli¤i
327 74 00
OTOBÜSTERM‹NAL‹
261 54 00
OTOBÜSF‹RMALARI
Nilüfer Seyahat
444 00 99
Kamil Koç
261 50 00
Lüks Yalova
261 51 90
ULAfiIM & TUR‹ZM
G E R E K L ‹ T E L E F O N L A R1 5 9
Metro Turizm
261 62 10
Uluda¤ Turizm
261 51 11
Pamukkale Turizm
261 51 71
Asya Tur
261 61 02
OTO K‹RALAMA
Alize Rent A Car
220 93 44
Budget Rent A Car
222 83 22
Europcar Interrent
223 28 50
Hertz
236 06 34
Intercity Rent A Car
233 86 31
Star Limuzin
272 88 88
ÖZEL TAKS‹ DURA⁄I
Acemler Taksi
233 60 75
Almira Taksi
252 86 38
Alt›parmak Taksi
222 16 44
Çarfl› Taksi
223 07 07
Çekirge Taksi
236 71 04
Çelik Palas Taksi
233 27 79
Emir Sultan Taksi
328 66 67
Muradiye Taksi
224 71 41
Nilüfer Taksi
245 05 98
Santral Taksi
254 82 87
Setbafl› Taksi
328 90 91
Teleferik Taksi
329 71 36
Uluda¤ Birlik Taksi
250 59 41
Uluda¤ Taksi
222 35 14
Yeflil Taksi
327 63 20
Y›ld›r›m Taksi
360 53 68
SEYAHATACENTELER‹
Altes Tur251 11 36
Akaju
224 28 88
Aygroup
232 03 81
Bonjour
233 44 33
Ça¤la Turizm
273 31 86
Deva Turizm
366 14 79
EKT Turizm
250 64 64
F&M Turizm
232 26 00
Karagöz Travel
221 87 27
Mesa Turizm
250 73 73
Nil Turizm
224 95 12
Ottoman Tur
221 00 21
Plaza Tur234 58 58
Rutes Turizm
236 51 33
Tuana Turizm234 39 50
Van Der ZeeTurizm220 35 28
Vezir Turizm224 96 69
Yaz›c› Turizm233 27 30
G E R E K L ‹ T E L E F O N L A R 1 6 0
KIfi TAR‹FES‹
Bursa - Yenikap›Kalk›fl Var›fl07.30 08.5017.30 18.5020.30 21.50
Yenikap› - BursaKalk›fl Var›fl07.30 08.5017.30 18.5020.30 21.50Cuma ve Pazar yap›l›r
Yalova - Yenikap›Kalk›fl Var›fl09.30 10.4011.30 12.4015.30 16.4019.30 20.40
Yenikap› - YalovaKalk›fl Var›fl09.30 10.4011.30 12.4015.30 16.4019.30 20.40Sal› günü yap›lmaz
Yalova - PendikKalk›fl Var›fl07.00 07.4508.15 09.0012.00 12.4514.00 14.4517.45 18.3021.30 22.45
Pendik - YalovaKalk›fl Var›fl07.00 07.4508.15 09.0012.00 12.4519.00 19.4520.15 21.0021.30 22.15
Yalova - KartalKalk›fl Var›fl07.30 08.1010.15 10.5519.25 20.05
Kartal - Yalova Kalk›fl Var›fl06.45 07.2009.15 09.5518.30 19.10
Armutlu - Yenikap›&Bostanc›Kalk›fl Var›fl08.00 09.1518.45 20.00Pazar günleri yap›l›r
Yenikap›&Bostanc› - ArmutluKalk›fl Var›fl18.15 20.00
YAZ TAR‹FES‹
Bursa - Yenikap›Kalk›fl Var›fl07.30 08.4510.30 11.4517.30 18.4521.00 22.45
Yenikap - BursaKalk›fl Var›fl07.30 08.4510.30 11.4517.30 18.4521.00 22.15
Yalova - Yenikap›Kalk›fl Var›fl07.30 08.4009.30 10.4013.30 14.4015.45 16.5519.30 20.40Pazar günü yap›lmaz
Yenikap› - YalovaKalk›fl Var›fl09.30 10.4013.30 14.4015.45 16.5518.30 19.4019.30 20.40Pazar günü yap›lmaz
Yalova - KartalKalk›fl Var›fl07.30 08.1009.30 10.1011.15 11.5515.15 16.5519.25 20.0521.00 22.40
Kartal - YalovaKalk›fl Var›fl06.45 07.2008.15 08.5512.15 12.5516.30 17.1018.30 19.1020.15 20.55
Armutlu -Yenikap›&Bostanc›Kalk›fl Var›fl08.00 09.1511.15 12.3018.45 20.0020.00 21.15
Yenikap›&Bostanc›ArmutluKalk›fl Var›fl09.30 11.0015.30 17.0018.15 20.00
ARABALI VAPURSEFERLER‹Eskihisar -Topçular Eskihisar00.20’den 24.00’e kadarher gün her 20 dakika-da karfl›l›kl› olarakvapur seferleri düzen-lenmektedir.
HIZLI FER‹BOT SEFERLER‹
Mart• Edebiyat Günleri (2 y›lda bir) • Kitap Fuar› 03-11 Mart• E¤itim ve Biliflim Fuar›
03-07 Mart• Yap› ve Yaflam Fuar›
21-25 Mart
Nisan• Bursa Foto¤raf Günleri• Bursa'n›n Fethi fienlikleri
06 Nisan• Erguvan Bayram› 27-29 Nisan• Oto Show 03-08 Nisan• Bursa G›da ve Ambalaj Fuar›
19-22 Nisan• Afet, Yang›n ve Güvenlik Fuar›
19-22 Nisan
May›s• Uluda¤ Üniversitesi Bahar
fienli¤i• Uluslararas› Eskikaraa¤aç
Leylek fienli¤i • Mobilya ve Dekorasyon Fuar›
09-13 May›s
Haziran• Uluslararas› Bursa Festivali• Cumal›k›z›k Ahududu fienli¤i• Motorshow ve Spor Fuar›
06-10 Haziran
Temmuz• Uluslararas› Alt›n Karagöz
Halk Danslar› Yar›flmas›
A¤ustos• Yeflil - Beyaz Bursa Konserleri• Bebe ve Çocuk Haz›r Giyim
Fuar› 02 - 05 A¤ustos
Eylül• Bursa’n›n Kurtuluflu fienlikleri11 Eylül
Ekim• Bursa Tar›m Fuar› 24-28 Ekim• Uluslararas› Çocuk ve Gençlik
Tiyatrolar› Festivali
Kas›m• Uluslararas› Alt›n Karagöz
Kukla ve Gölge Oyunlar› Festivali
• Bursa Tekstil Makineleri ve ‹plik Fuar› 22 - 25 Kas›m
Di¤er• Uluslararas› ‹pek Yolu Film
Festivali• Temafla-i Ramazan Etkinlikleri• Bursa Al›flverifl fienli¤i
Tüyap Bursa Uluslararas› Fuar ve Kongre Merkezi'nde düzenlenen fuarlar›ndüzenleme tarihlerinde olabilecek de¤ifliklikler ve di¤er bilgiler için
0224. 251 50 81 no.lu telefondan ya da www.tuyap.com.tr internet adresindenbilgi edinebilirsiniz.
B U R S A ’ N I N Ö N E M L ‹ G Ü N L E R ‹ 1 6 4
BURSA’NIN ÖNEML‹ GÜNLER‹
Festivallerle ve di¤er etkinliklerle ilgili olarak Bursa Kültür A.fi.’ye ait0224.234 29 29 no.lu telefondan veya www.bursakultur.com ile
www.bkstv.org sitelerinden bilgi alabilirsiniz.
aAbdal Köprüsü 51Abidin Usta 148Aç›khava Tiyatrosu 27, 115Adranos kazas› 100A¤açhisar Kapl›cas› 62Ahududu fienlikleri 25, 160Ahmet Pafla Medresesi 69Akb›y›k Caddesi 21Akay Lokantas› 24Akarca Köyü 62Akçap›nar-Onaç Köyü 39Akçap›nar Köy Kilisesi 39Akçalar Köyü 39Akflehir 79Aktoprakl›k Höyü¤ü 39Alacah›rka Camii 21Alaaddin Bey 58Alaaddin PaflaCamii 21, 22, 57, 58Alaattin Keykubat 101Alaçam Kanyonu vefielalesi 48Alem fiah 88Al›flverifl 122Antigonos 101Ankara 104Apolyont Gölü 13Apollon Tap›na¤›ve Kilisesi 38Apollon (Apolyont) Bkz.Uluabat Gölü Arabal› Vapur 136, 160Aras fielalesi 48Arap fiükrüSoka¤› 13, 56, 113Armutlu 48Armutlu Hamam› Bkz.Eski Kapl›caArmutlu Kapl›cas› 62Arkeoloji Müzesi 23, 69, 72Askerlik fiubesi 18As Merkez 123, 124Ascanid Limne(‹znik Gölü) 44 Afla¤›deliler Köyü 31Afl›klar Kahvesi 24Atatürk 52, 70, 72Atatürk Müzesi 18, 23, 70Atatürk Heykeli 20, 53Atatürk Caddesi 20, 24, 54Atatürk Köflkü, Bkz.Atatürk MüzesiAyvaini Ma¤aras› 39, 46Ayva Köyü 46Aynal› Çarfl› 23Aynal› Göl 33Aziz Kostantinos 38Aziz Mahmud Hüdayi 55
bBal›bey Han› 17, 24, 54Ba¤l› Köyü Parkuru 33Bakacak Mevkii 29Bak›rc›lar Çarfl›s› 17, 24Bal›kesir 102Basilinapolis Kenti 96
Bas›n Müzesi 75Bas›n Kültür Saray› 117Bar›fl Manço KültürMerkezi 117Bernard, Dr. 8Beflikçiler Caddesi 22Bedesten 24, 54Bizans Dönemi 23, 63, 69,90, 100, 102, 104Bizans Manast›r› 59Bitinya Devleti 69, 96Bitinya Kral› 97Botanik Park› 14, 16,24, 26Bostandere Köyü 39Börekçi fievket 19Bulanlar Konak 25Bursa Kent Müzesi, Bkz.Kent Müzesi Bursa Kale Surlar› 20, 21Bursa Zoo Park Bkz.ZooparkBursa Evleri 17Bursa B›ça¤› 112Bursa Ovas› 9Bursa Plajlar› 46Bursa Çarfl›lar› 122Bursa Mimarisi 49, 50Bursa Evleri 50Bursa Müzeleri 67Bursa Külliyeleri 77Bursa Mutfa¤› 108Bursa Restoranlar› 153Bursa Otelleri 155Bursa Bas›n Müzesi 75Bursa Sa¤l›k Müzesi 74Buttim Ticaret Merkezi 125Büyükflehir BelediyeKonservatuar› 114Bursa Kültür A.fi. 68, 119Bursa Araflt›rmalar› Vakf› 68Buzlu Göl 33Bursa Kukla ve GölgeOyunlar› Festivali 121Bursa RamazanEtkinlikleri 120Bursa Festivali 118Bursa Alt›n Karagöz HalkDanslar› Yar›flmas› 118Bursa ‹pek Yolu FilmFestivali 119Bursa Fotograf Günleri 119Bursa EdebiyatGünleri 120Bursa Çocuk ve GençlikTiyatrolar› Festivali 119Bursa Yeflil-BeyazKonserleri 120Burç Pasaj› 124Büyükorhan 100Büyük ‹skender 101
cCariyeler (Sarayl›lar)Türbesi 87Cafe Restoranlar 151Cafeler 152
Cilimboz Vadisi 17, 52Cemal Amca 29Cem Sultan (MustafaÇelebi) Türbesi 88Cennet Kaya Bölgesi 32Celveti Tarikat› 55Celal Bayar 73Celal Bayar An›t Mezar› 73Celal Bayar Müzesi 73Cumal›k›z›k 13, 16, 25Cumal›k›z›k EtnografyaMüzesi 75Cumhuriyet Meydan› 17
çÇarflaf 17Çarfl› 16Çak›r Caddesi 21Çard› 100Çak›r Sokak 21Çak›r A¤a 65Çak›r (A¤a) Hamam›21, 65Çak›rca Köyü 44 Çaybafl› Köyü 31Çandarl›o¤lu Ali PaflaCamii 57Çekirge 18, 28, 30Çekirge Caddesi 23Çekirge Hamam› 64Çelik Palas Oteli 23, 70Çeki Köyü 39Ç›nar Butik Otel 37Ç›narc›k 48Çiçek Izgara 24Çini 13Çitli Maden Suyu 62Çobankaya 28, 29
dDarüflflifa 19, 22, 78Dar›ca 12Darüziyafe 18Da¤dibi Köyleri 31Derek›z›k Köyü 47Demirtafl (Timurtafl)Camii 57Deniz Otobüsleri 136, 160Deniz ÜrünleriRestoranlar› 145Do¤anc› Baraj› 26, 30, 48Dondurmac›lar 152Dorak Köyü 39Do¤u Roma 101Dünya Mutfa¤› 144
eEbe Hatun (Gülbahar)Türbesi 89Edirne 85, 97E¤erce Plaj› 46E¤lence Yerleri 154Ekrem Reflit Rey 8
D ‹ Z ‹ N1 6 5
D‹Z‹N
Ekim Sanat Atölyesi 117El Sanatlar› 111Emir Sultan Buhari 14,55, 92, 93Emir Han 17, 23, 53, 122Emir Sultan Külliyesi18, 19, 92Emir Sultan Camii 93Emir Sultan Türbesi 93Emir Süleyman 79Epçeler Köyü 31Erguvan 13Esat Uluumay 68Eskihisar 12Eskikaraa¤aç Köyü 39Eski Kapl›ca 63Esnaf Soka¤› 68Eflkel 37Evliya Çelebi 44, 63, 64Eyüp Sultan Türbesi 19
fFabrika-yi Hümayun 18,22, 52Fatin Tepe 34Fatih Camii 37Fatih Sultan 85, 86, 88,89, 97Fetih Kap› 17Fethiye Kültür Merkezi 126Feribot Hatt› 135, 158, 160Festivaller 118, 119Fidan Han 76Frans›z Konsoloslu¤u 18Frans›z Kilisesi 56
gGaran Teleski 34Gazi Timurtafl PaflaTürbesi 21George William 8Gemlik Körfezi 32, 41Gemlik 46, 73, 100Gerufl Sinagogu 56General Hannibal 51Geyve Han 53, 99Geyik Çiftli¤i 30Gezek 112Gökdere 19, 51, 99Gökdere Medresesi114, 115Gölyaz› Köyü 16, 38, 42,43Göller Yöresi Parkuru 33Gölbafl› Köyü 39Gölyaka Köyü 41Göz Hastanesi 78Gülruh Sultan Türbesi 89Güllü Soka¤› 21Gülflah Hatun Türbesi 88Gürsu ilçesi 100Gürsulu ‹dris 24Güneybudaklar Köyü 31Gümüfltepe Bkz.Misi Köyü Güzelyal› 12Güzelyal› ‹skelesi 135, 160
hHac›lar Camii 21Hadrianus 102Hagios TaxiarchoiKilisesi 36Hagios Michael 37Halk Oyunlar› 112, 123Hamzabey Caddesi 22, 23Hamzabey Türbesi 23Hannibal 97Harmanc›k ilçesi 100Hasta Yurdu Caddesi 22Haraçc›o¤luMedresesi 21, 116Havlucular 123Havaalan› 158Hayat Lokantas› 148Hayvanat Bahçesi Bkz.ZooparkHeredot Tarihi 96Heykel 19, 20H›ristiyan Konsülü 40Hisar Bölgesi 20, 21Hisar Kap› Bkz.Saltanat Kap›Hilmiye Köyü 46Hotel Trilye 37Hocaalizade Mahallesi 56Hoca Muslihiddin 51Homeros 44 Hüdavendigâr Eyaleti 100Hüdavendigâr Külliyesi23, 90Hüdavendigar CamiiMedresesi 91Hüdavendigar Türbesi 90Hüma Hatun Türbesi 87Hünkar Köflkü 72Hüsnü Züber 70Hüsnü Züber YaflavanMüze 18, 70Hüseyin O¤lu Ali 79Hz. Muhammed 58
›Il›p›nar Höyü¤ü 96, 102Irgand› Köprüsü 13,19, 123, 149Iss›z Han 38, 39Izgara Kebap 150
i‹brahim Pafla Caddesi 21‹brahim Pafla Hamam›,Bkz. Mahkeme Hamam›‹lçe Otelleri 156‹negöl Köfte 13, 109, 151‹negöl 45, 46, 100‹negöl Çarfl›s› 125‹nebey Sokak 21‹nkaya An›t A¤ac› 28, 30‹nkaya Köyü 30‹pek Han 53, 122‹stanbul Kap›s› 44‹skender Kebab› 13, 108,109, 150
‹skender Kebap 24‹skenderiye 37‹spanya 56‹vaz Pafla Kap›s› 24‹zmir 104‹znik 13, 40,41, 101, 111‹znik Gölü 40, 41, 44, 46‹znik Yeflil Cami 40, 46‹znik Müzesi 40, 74‹znik Kalesi 40‹znik Surlar› 44‹znik Çinicili¤i 111
kKabe’nin Örtüsü 57Kad›yayla 28, 29, 35Kale Sokak 17, 21, 50, 58Kanser Araflt›rmaMerkezi 74Kanuni Sultan Süleyman64, 83, 87Kapal›çarfl› 13, 16, 54, 105Kapl›calar 18Kapl›ca Caddesi 22Kapl›ca Kap›s› 51Kara Göl 33Karagöz Müzesi 18, 23, 73Karagöz An›t› 23, 58Karsak Bo¤az› 41Kara Mustafa PaflaTürbesi 23Kara Mustafa PaflaHamam› 62Karabafl-i VeliTekkesi 55, 116Karaca Ailesi 101Karacabey Yolu 37, 101Karacada¤ 101Karabelen Kamp› 28Kartaca Kral› 97Kavakl› Camii 21, 57Kayabafl› Soka¤› 18Kayak Pistleri 34, 35Kaynana Çukuru 28Kaz›m Baykal Caddesi 21Kebapç› ‹skender (Bey)109Keles 30, 48, 101Kemalpafla Tatl›s›13, 24, 109Kemerli Kilise 37Kent Müzesi16, 20, 68, 115Kent Meydan› AVM 124Kent Cafe 147, 151Kestane (fiekeri) 13, 108Kestel 47, 101K›l›ç Kalkan 113K›z Okulu Caddesi 21Kirazl›yayla 28Kirmasti 102Kilimli Göl 33Kocaeli 104Kolofonlular 102Konsül 13, 40Konak Kültür Evi 117Korupark (Korumax) 126
D ‹ Z ‹ N 1 6 6
Kostantinos Adas› 38Kosova Savafl› 90Koza Han 17, 23, 53, 122Kozahan Taç Kap› 126Kozbudaklar Köyü 31Köprühisar 102Köylü Pazar› 24Kumyaka (Si¤iköyü) 36Kufl Cenneti 39, 45Kuruçeflme Köyü 39Kudüs 40, 57Kurflunlu Camii 46Kurflunlu Plaj› 46Kurtulufl Savafl› 98, 100Kültür SanatEtkinlikleri 114Kültürpark 14, 23, 27, 69KültürparkRestoranlar› 145Kükürtlü Kapl›cas› 64
lLala fiahin PaflaMedresesi 21Leylek fienli¤i 38Lysimakhos 101
mMadenler Bölgesi 33Magazin outlet Center 126Mahkeme Hamam› 21Maksem Caddesi 21Mahfel Kahvesi 19Mangal Kebap 151Marmara Denizi 12, 29,100, 101, 102Mayor Sinagogu 56Mayorka Adas› 56Medine 57Melde Tepesi 96, 102Mehter Tak›m› 113Mesudiye Plaj› 46Metin And, Prof.Dr. 73Merinos Kültür ve KongreMerkezi 116Meridyen Sal› Pazar› 125Mevlana 57Mihaliç Peyniri 109Miletopolis 96Mihrapl› Köprüsü 51Mikhael Archangelos 39Mirleia 102Misafirhaneler 156Misi (Gümüfltepe) Köyü13, 26, 30Miss Pardoe 8Misyonerlik 56Molla Fenari Camii 21Montania 102Mudanya 13, 16, 36, 37,46, 102Mudanya Mütareke EviMüzesi 75Mudanya Kalesi 36Murad-I Camii veMedresesi 18Murad - 2 ‹mareti 22
Murad-2 Türbesi 85Murad -2 Caddesi 22 Muradiye (II. Murad)Camii 18, 22, 84, 89Muradiye Türbeleri 18, 86Muradiye Külliyesi 22, 83Muradiye (II. Murad)Medresesi 89Muradiye Haziresi 89Muradiye Mahallesi 17Muradiye Kona¤› 22, 86Musa Çelebi 79Musluhittin Soka¤› 21Mustafakemalpafla 45, 102Mutfak Kültürü 108Mükrime HatunTürbesi 86, 88Müflküle Üzümleri 44
nNarl›ca Köyü 41, 44Nalbanto¤lu Camii 57Nalbanto¤lu Çarfl›s›123,125Nakflibendi (Haraçc›o¤lu)Tekkesi 126Nailbey Adas› 38Nasrettin (Nusret) PaflaBkz. Okçu BabaNevzat Çiftçi 73Nilüfer Köprüsü 51Nilüfer Hatun 74Nilüfer Hatun ‹mareti 74Nikris Hastal›¤› 64Nilüfer ilçesi 99, 102
oOkçu Baba Türbesi 21, 59Olimpos Bkz. Uluda¤Orduevi 58Orhan (Gazi) Camii16, 23, 53, 57Orhan Park› 16Orhangazi 41, 102Orhan Gazi 54, 58, 59, 102Orhan Gazi Türbesi 59Orhaneli 102Orhaneli (Sada¤›)Kanyonu 33Orhan Hamam› Bkz.Aynal› Çarfl›Orhan Bey 36, 97Orhan Gazi Türbesi17, 21, 52Orhan Gazi Külliyesi 53Ormanc›l›k Müzesi18, 23, 71Osman Gazi Türbesi 17,21, 52, 59Osman Gazi 45, 58,59, 97, 102Osmangazi ilçesi 47, 99Osmangazi Mahallesi 50Osmangazi Belediyesi 53Osmangazi Caddesi 21Osmanl› Evi Müzesi18, 22, 71Osmanl› Dönemi (Beyli¤i)101, 102, 104
Osman Yüce Pisti 34, 35Otel KartanesiTeleski 34, 35Otel BecerenTeleski 34, 35Otel Grand Yaz›s›Teleski 34, 35Otel KervansarayTelesiyeji 34, 35Otel A¤ao¤luTelesiyeji 34, 35Otel Fahri Telesiyeji 34, 35Otel AlkoçlarTelesiyeji 34, 35Otel Ergun Teleski 34, 35Oteller Bölgesi 32, 33Otel Restoranlar› 145Otobüs Firmalar› 158Oto Kiralama 159Otomotiv Sanayi 105Oylat Kapl›calar› 46, 62Oylat Ma¤aras› 46
öÖrdekli Hamam› KültürMerkezi 116Özel Taksi Dura¤› Bkz.Taksiler
pPalab›y›k Bkz. CemalAmca 29Panagia PantobalissaKilisesi 37Papaz Okulu 37Paflap›nar Köyü 41P›narbafl› 17P›narc›k Köyü 31P›narbafl› Kap›s› 51Pideli Köfte 109, 150Pirinç Han 17, 23, 53Prusa 97Prusias-I 51, 97Pir Ali 51
rRestoranlar 144Reyhan Mahallesi 50Richard Pockoche 8Roma Tiyatrosu 40Roma Dönemi 100, 102Robert Walsh 9Romangel 18Rus Konsoloslu¤u 70Rumlar 97Rüstem Pafla 64
sSaltanat Kap› 16, 17, 21, 51Saat Kulesi 21, 52, 103Saatçi Köflkü 71Sada¤ Kapl›cas› 62Sa¤l›k Müzesi 74Saitabat fielalesi16, 24, 26, 47Sainte Elie Manast›r› 59Sar›alan 28, 29, 35
D ‹ Z ‹ N1 6 7
Sar›alan-ÇobankayaParkuru 33Sarn›ç Köyü 39Savonora Pansiyon 37Sefer›fl›klar Köyü 31Setbafl› Köprüsü19, 51, 114Seyahat Acentalar› 159Seyyid Usul Dergâh› 55Seyyid Nas›r 55Si¤i köyü Bkz. KumyakaSiguino 37Somuncu Baba 14Somuncu Baba Evi 50, 55Softabo¤an fielalesiParkuru 33Sölös Kasabas› 41Sönmez ‹fl Saray› 124Sus›¤›rl›k Belediyesi 100Sultan MuradHüdavendigar 90, 91, 100Sultan MehmedÇelebi 19, 53, 53, 81Sultan 2. Murad 22Sultan 2. Bayezid 53Sultan Abdulmecid 52, 72Sultan Y›ld›r›m Bayezid 54,55, 57, 90Sultan V. Mehmet Reflat 72Sultan Abdulaziz 72Sultan II. Selim 56Sultan Murad(Hüdavendigar)Han 58, 59Sultaniye (Yeflil)Medrese 82Suuçtu fielalesi 45Sukaypark 47St. Stephanos Kilisesi 37Süleyman Çelebi An›tMezar› 23, 58Süleymanpafla Medresesi111, 117Süleyman fiah 101
flfiair Ahmed PaflaMedresesi 22, 86fiahadet Camii 22, 57, 58fiam 57fieftali 13fiehitler Abidesi 21fiehir Kütüphanesi 115fiehir Otelleri 155fiehzade Mahmut Türbesi86, 88fiehzade Mustafa 86, 87, 88fiehzade AhmetTürbesi 86, 87fieytanbudaklar Köyü 31fiemaki Evi Müzesi 46, 74fiemaki Ailesi 74fi›ra Suyu 109fiinasi Çelikol 31fiirin Hatun Türbesi 89
tTahtakale Çarfl›s› 21, 122Tahin Helvas› 47Taksi Duraklar› 159Tarihi BüyükflehirBinas› 23, 52Tafl Mektep 37Tatarlar Köprüsü 51Tatar fievket 148Tavuk Pazar› 122Tayyare KültürMerkezi 23, 24, 114Tayfun Özeren 73TBMM 75Teleferik 13, 28, 29, 35Tekel Deposu 52Tekstil Sanayi 105Tekfurlar Savafl› 97Teleferik Hatt› 135, 158Texier 36Temenyeri 72Terme Kapl›cas› 62Theodor Laskaris 97Ticaret 105Timur 81Timurtafl Pafla Türbesi 59Tophane 16, 17, 52Tophane Park› 21Tophane Saat Kulesi, Bkz.Saat KulesiTofafl Anadolu Arabalar›Müzesi 20, 72Tozuyan fielalesi 47Tuz Han 54, 122Tümbüldek Kapl›cas› 62Türk Mutfa¤› 148Türk ‹slam EserleriMüzesi 19, 72Türkmen Köyü 31Traklar 101Trilye (Zeytinba¤›) 36, 37
uU¤ur Çelikol 31Ulafl›m 134, 136, 158, 160Uluabat Köyü 37, 38Uluabat Gölü 33, 37, 38,39, 102Uluda¤ 13, 14, 16, 25, 26,28, 29, 30, 31, 32, 47,48, 100Uluda¤’da KayakPistleri 34 Uluda¤’da Konaklama 128Uluda¤ Otelleri 128, 156Uluda¤ Kamu Tesisleri 157Uluda¤’da Ulafl›m 35,135, 158Uluda¤ Yörükleri 31Uluda¤ Yörük Köyleri 31Ulucami 14, 16, 20, 23,53, 55, 57Uluumay Halk K›yafetlerive Tak›lar› Müzesi 18, 69
Unlu Mamülleri(Pastaneler) 152Umurbey Kasabas› 73Uzunçarfl› 16, 24, 54, 122,123, 127
üÜç Han›m K›zlarTürbesi 22Üç Köfte Lokantas› 24Üftade Camii veTürbesi 21Üftade Tekkesi 51, 55Üftade MehmedMuhittin 55Ünlü Cadde 109
vVagon Cafe 147, 148Vatikan 40Valilik Binas› 52Veled-i Yaniç Mescidi 21Verem Savafl Dispanseri 89Von Moltke 9
yYalova 12Yakma-Da¤lamaKoleksiyonu 70Yakup Çelebi 55Yahudiler 56, 113Yahudilik Soka¤› 56, 113Yeflil Külliyesi 18, 19, 81Yeflil Camii 81, 111Yeflil Türbe 19, 82, 111Yeflil Kahve 18, 19Yeflil Çarfl› 123Yenikap› 12, 51Yeni Kapl›ca 64Yerkap› 51Yerkap› Camii 21Yeni Saat Kulesi 17Yeniflehir ilçesi 45, 102Y›ld›r›m ‹lçesi 99Y›ld›r›m Külliyesi18, 19, 78Y›ld›r›m Camii 80Y›ld›r›m BayezidTürbesi 79Y›ld›r›m Medresesi 79Y›ld›z Kahve 51Yukar›deliler Köyü 31Yunan 51Yunanl›lar 100Yorganc›lar 123Yörük Köyleri 38Yörük fienlikleri 30, 160
zZafer Plaza 24, 123, 124Zeytinba¤› Bkz. Trilye Zindan Kap› 17, 51Zirve Tepesi Parkuru 33Zonguldak 104Zoo Park 14, 24, 27
D ‹ Z ‹ N 1 6 8