![Page 1: De grenzen van de overheid Van “grote overheid” naar “grote samenleving” Jan Van Doren Adjunct-Directeur Kenniscentrum VOKA](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bae18/html5/thumbnails/1.jpg)
De grenzen van de overheidVan “grote overheid” naar “grote samenleving”
Jan Van DorenAdjunct-Directeur Kenniscentrum VOKA
![Page 2: De grenzen van de overheid Van “grote overheid” naar “grote samenleving” Jan Van Doren Adjunct-Directeur Kenniscentrum VOKA](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bae18/html5/thumbnails/2.jpg)
Huidig systeem botst op limieten
De overheid is terug, meer dan ooit
- Brandweer in de financiële crisis- Architect nieuw industrieel beleid- Crisismanager op arbeidsmarkt- Investeerder- Zorgdiensten
![Page 3: De grenzen van de overheid Van “grote overheid” naar “grote samenleving” Jan Van Doren Adjunct-Directeur Kenniscentrum VOKA](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bae18/html5/thumbnails/3.jpg)
Geen tijdelijke maar structurele trend
- Hoe rijker, hoe meer overheid (Wet van Wagner)- Trap omhoog na elke crisis (Peacock & Wiseman)- Diensten steeds duurder (Wet van Baumol)- Hoe meer globaal, hoe meer overheid buffert- Hoe minder internationaal competitief, hoe meer overheid
compenseert- Hoe hoger afhankelijksgraad (vergrijzing), hoe meer
overheid zorg opneemt
![Page 4: De grenzen van de overheid Van “grote overheid” naar “grote samenleving” Jan Van Doren Adjunct-Directeur Kenniscentrum VOKA](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bae18/html5/thumbnails/4.jpg)
![Page 5: De grenzen van de overheid Van “grote overheid” naar “grote samenleving” Jan Van Doren Adjunct-Directeur Kenniscentrum VOKA](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bae18/html5/thumbnails/5.jpg)
![Page 6: De grenzen van de overheid Van “grote overheid” naar “grote samenleving” Jan Van Doren Adjunct-Directeur Kenniscentrum VOKA](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bae18/html5/thumbnails/6.jpg)
Zorgdiensten groeien als kool(toename aandeel in loonmassa 2000-2011)
- Onderwijs: + 6%- Publieke diensten: + 9%- Gezondheidszorgen: + 16%- Maatschappelijke dienstverlening: + 42%
![Page 7: De grenzen van de overheid Van “grote overheid” naar “grote samenleving” Jan Van Doren Adjunct-Directeur Kenniscentrum VOKA](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bae18/html5/thumbnails/7.jpg)
Opwaartste druk op Belgische overheid houdt aan
- Vergrijzing
- Tanende internationale concurrentiekracht
![Page 8: De grenzen van de overheid Van “grote overheid” naar “grote samenleving” Jan Van Doren Adjunct-Directeur Kenniscentrum VOKA](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bae18/html5/thumbnails/8.jpg)
Zorg is de koekoek in het nest van de overheid.
![Page 9: De grenzen van de overheid Van “grote overheid” naar “grote samenleving” Jan Van Doren Adjunct-Directeur Kenniscentrum VOKA](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bae18/html5/thumbnails/9.jpg)
Factuur gezondheidszorg + ouderenzorg(overheidsuitgaven in % BBP)
Bron: Hoge Raad van Financiën, Studiecommissie voor de vergrijzing, 2012
2011 20177.7
7.8
7.9
8
8.1
8.2
8.3
8.4
8.5
8.6
+2,1 M €
![Page 10: De grenzen van de overheid Van “grote overheid” naar “grote samenleving” Jan Van Doren Adjunct-Directeur Kenniscentrum VOKA](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bae18/html5/thumbnails/10.jpg)
Factuur ouderenzorg(bijkomende overheidsuitgaven in prijzen 2012)
Bron: ECOFIN, Ageing Report, 2012
2020 2030 20500
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
+9,2 M+1,8 M +3,6 M
![Page 11: De grenzen van de overheid Van “grote overheid” naar “grote samenleving” Jan Van Doren Adjunct-Directeur Kenniscentrum VOKA](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bae18/html5/thumbnails/11.jpg)
Huidig model leidt tot vicieuze cirkel
Toenemende kosten
Toename publiek budget
Hoge belastingen
Economisch draagvlak
krimpt
![Page 12: De grenzen van de overheid Van “grote overheid” naar “grote samenleving” Jan Van Doren Adjunct-Directeur Kenniscentrum VOKA](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bae18/html5/thumbnails/12.jpg)
![Page 13: De grenzen van de overheid Van “grote overheid” naar “grote samenleving” Jan Van Doren Adjunct-Directeur Kenniscentrum VOKA](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bae18/html5/thumbnails/13.jpg)
Overheidsoptreden geen garantie voor succes
- Overheid mee aan bron financiële crisis/eurocrisis- Geen track record inzake industriebeleid- Anti-cyclisch beleid vaak symptoombestrijding- Overheid kan niet alle zorgnoden dekken
![Page 14: De grenzen van de overheid Van “grote overheid” naar “grote samenleving” Jan Van Doren Adjunct-Directeur Kenniscentrum VOKA](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bae18/html5/thumbnails/14.jpg)
162.000Ouderen op
wachtlijst woonzorgcentra
bron: onderzoeksbureau Ablecare, 2012
![Page 15: De grenzen van de overheid Van “grote overheid” naar “grote samenleving” Jan Van Doren Adjunct-Directeur Kenniscentrum VOKA](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bae18/html5/thumbnails/15.jpg)
12.000De afgelopen 10 jaar
20.000 tot 30.000Bijkomende bedden nodig
de komende 10 jaarbron: ING studie 2011
![Page 16: De grenzen van de overheid Van “grote overheid” naar “grote samenleving” Jan Van Doren Adjunct-Directeur Kenniscentrum VOKA](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bae18/html5/thumbnails/16.jpg)
Overheid heeft belangrijke rol in maatschappelijke doelstellingen
- Rule of law: eigendomsrechten, veiligheid, rechtszekerheid (état gendarme)
- Bestaanszekerheid (stabilisatie)- Sociale gelijkheid (herverdeling)- Publieke voorzieningen aanvullend aan de markt
(allocatie)
![Page 17: De grenzen van de overheid Van “grote overheid” naar “grote samenleving” Jan Van Doren Adjunct-Directeur Kenniscentrum VOKA](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bae18/html5/thumbnails/17.jpg)
Niet elke overheid even succesvol
- “Waar voor uw geld”
- “Why nations fail”: instituties en vertrouwen
![Page 18: De grenzen van de overheid Van “grote overheid” naar “grote samenleving” Jan Van Doren Adjunct-Directeur Kenniscentrum VOKA](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bae18/html5/thumbnails/18.jpg)
“Waar voor je geld”- index (overheidsbeslag gerelateerd tot de duurzaamheidsindex)
1 Switzerland 2.08 18 Spain -0.03
2 Australia 1.15 19 Luxemburg -0.06
3 New Zealand 1.09 20 United States -0.09
4 Korea 1.01 21 United Kingdom -0.09
5 Iceland 0.91 22 Austria -0.37
6 Japan 0.89 23 Slovenia -0.44
7 Ireland 0.75 24 Poland -0.51
8 Slovakia 0.73 25 Czech Republic -0.57
9 Norway 0.56 26 Estonia -0.64
10 Chile 0.53 27 Denmark -0.80
11 Canada 0.52 28 France -0.97
12 Germany 0.38 29 Greece -1.03
13 Sweden 0.11 30 Belgium -1.07
14 Finland 0.10 31 Turkey -1.24
15 Portugal 0.10 32 Hungary -1.26
16 Netherlands 0.08 33 Italy -1.75
17 Mexico 0.04
![Page 19: De grenzen van de overheid Van “grote overheid” naar “grote samenleving” Jan Van Doren Adjunct-Directeur Kenniscentrum VOKA](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bae18/html5/thumbnails/19.jpg)
• Wat bepaalt of een land welvarend is of niet? inclusieve instituties versus extractieve instituties
• Inclusive institutions: Inclusive economic institutions…are those that allow and encourage participation by the great mass of people in economic activities that make best use of their talents and skills and that enable individuals to make the choices they wish.
• Extractive institutions “such institutions are designed to extract incomes and wealth from one subset of society to benefit a different subset.”
Belang van instituties
![Page 20: De grenzen van de overheid Van “grote overheid” naar “grote samenleving” Jan Van Doren Adjunct-Directeur Kenniscentrum VOKA](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bae18/html5/thumbnails/20.jpg)
VERTROUWEN?Land in nationale regering in regionale & lokale regering
België 38% 57%Duitsland 41% 63%
Denemarken 42% 70%Nederland 47% 57%
Zweden 59% 61%Griekenland 7% 22%
Spanje 11% 21%
![Page 21: De grenzen van de overheid Van “grote overheid” naar “grote samenleving” Jan Van Doren Adjunct-Directeur Kenniscentrum VOKA](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bae18/html5/thumbnails/21.jpg)
From “big state” to “big society”
“We are in a transition from a big state to a small state, and from a small society to a big society”
![Page 22: De grenzen van de overheid Van “grote overheid” naar “grote samenleving” Jan Van Doren Adjunct-Directeur Kenniscentrum VOKA](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bae18/html5/thumbnails/22.jpg)
Van “grote staat” naar “grote samenleving
![Page 23: De grenzen van de overheid Van “grote overheid” naar “grote samenleving” Jan Van Doren Adjunct-Directeur Kenniscentrum VOKA](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bae18/html5/thumbnails/23.jpg)
Van “grote staat” naar “grote samenleving
- Verantwoodelijkheid individu- Rol middenveld- Ondernemerschap in (semi)publieke diensten- Overheid: van actor naar regisseur- Alles heeft een prijs
![Page 24: De grenzen van de overheid Van “grote overheid” naar “grote samenleving” Jan Van Doren Adjunct-Directeur Kenniscentrum VOKA](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bae18/html5/thumbnails/24.jpg)
Belgisch/Vlaamse praktijk
- Levenslang leren (leerrekening)- Vlaamse zorgverzekering- Familiale solidariteit- Ondernemerschap in zorgdiensten- Rekening rijden- Meer inzetten of groei
![Page 25: De grenzen van de overheid Van “grote overheid” naar “grote samenleving” Jan Van Doren Adjunct-Directeur Kenniscentrum VOKA](https://reader035.vdocuments.net/reader035/viewer/2022070315/5551a0f04979591f3c8bae18/html5/thumbnails/25.jpg)
De grenzen van de overheidCEDERDIALOGEN
Jan Van DorenAdjunct-Directeur Kenniscentrum VOKA