Download - dizel motorlarda soğutma sistemi
MOTORLU ARAÇLAR TEKNOLOJİSİ ALANI
http://www.motorsitem.tr.gghttp://www.aracteknolojisi.tr.gg
DİZEL MOTORLARDA SOĞUTMA SİSTEMİ
İçten yanmalı motorlarda yakıtın kimyasal enerjisinin ısı enerjisine sonrada mekanik enerjiye çevrildiğini biliyoruz. Silindir içindeki yanma olayı dolayısı ile motor parçaları ısınacaktır. Bu parçalar iyi soğutulmaz ise, sıcaklıkları yükselecektir.
Ayrıca yağlama sıcaklıklarının da belli sınırları vardır. Netice olarak yağlanmanın normal şartlar altında yapılabilmesi ve motor parçalarının çalışma sıcaklıklarının sınırlanması için motorun soğutulmasına ihtiyaç vardır. Bir motorda bu işi yüklenen sisteme soğutma sistemi denir.
Dizel motorunda ısı dengesi
Tabii emişli dizel motoru
Turboşarjlı ve son soğutuculu dizel motoru
SOĞUTMA SİSTEMLERİ
HAVALI SOĞUTMA SİSTEMİ
RADYATÖRLÜ SOĞUTMA SİSTEMİ
Havalı Soğutma Sistemi
Soğutma Sistemi Elemanları
Radyatörlü Soğutma Sistemi
İki önemli soğutma şekli
Soğutma sıvısı pompası
Bu pompa, soğutma sıvısının motor ile radyatör arasında devretmesini sağlar.
Pompa kesiti
RadyatörRadyatör
Soğutma sıvısını normal ısısının üzerine çıktığında soğutan elemandır.
Radyatör petek kesiti
Fanlar kavrama şekline göre;
Standart tip fan (sabit döner),
Hidrolik kavramalı,
Termostatik (Visko – fan) kavramalıdır.
Vantilatör (Fan)Motor tarafından tahrik edilen bir pervanedir.
Termostatik Fan (Visko – fan)
Hararet müşiri, su ceketlerindeki soğutma sıvısının ısısını gösterir, ısının en fazla olduğu yerde monte edilmiştir.
Hararet göstergesi ve müşiri
Basınçlı Radyatör kapağı
Birbirine göre ters çalışan basınç ve vakum valflerinden meydana gelmiş kapaktır.
Yağ soğutucusu (Eşanjör)
Ağır hizmet araç motorlarında yağlama yağı normal ısısının üzerine çıktığında yağın özelliği bozulacağından ısının fazlasını soğutucu üzerinden soğutma sıvısına iletir.
Termostat
Motor bloğu içerisindeki soğutma sıvısının ısısını kararlı kılan termik valf.
Termostatın çalışması
Termostat Kontrolü
Termostatın açılmaya başlama ısısı Termostatın açılmaya başlama ısısı
Tam açılma ısısı Tam açılma ısısı
Açılma mesafesi Açılma mesafesi
Shutterstad valfi
Korozyon filitresi
Korozyon filitresi ile korunmuş yüzey
Pasa uğramış yüzey
Kireçlenmiş yüzey
1 mm kireç tabakası, 10 mm kalınlığındaki metalin ısı geçirgenliğine eşittir
Kavitasyonun ve kirecin motor elemanları üzerindeki etkisi
Kavitasyonun oluşumu
Kavitasyonun motor elemanları üzerindeki etkisi
Kavitasyon oluşumunun engellenmesi
Antifriz çeşitleri Kaynama sıcaklığı (oC)
Metil alkol 65
Etil alkol 80
Gliserin 108
Etilen glikol 165
Su - Antifriz Karışım Oranları
Antifriz Saf Su
-8 oC %20 %80
-15oC %30 %70
-25oC %40 %60
-35oC %50 %50
Soğutma sıvısı motora konulurken sistemin havasının alınmasıSoğutma sıvısı motora konulurken sistemin havasının alınması
--Motor çalıştırılmadan önce sistemin su seviye ve sızıntı kontrolü yapılmalıdır.
--Soğutma sisteminde yaz kış uygun oranda antifriz + temiz su kullanılmalıdır.
--Soğutma sıvısını en geç iki yılda değiştirilmeli, sistemin iç temizliği yapılmalıdır.
--Radyatör içi ve dışı, motor dış cephesi temiz olmalıdır..--Soğutma sıvısı karışım oranları önceden ayarlandıktan sonra, sistemde hava cephesi oluşmaması için yavaşça doldurulmalıdır.
SOĞUTMA SİSTEMİ İLE İLGİLİ ÖNERİLERSOĞUTMA SİSTEMİ İLE İLGİLİ ÖNERİLER
--Sisteme ait hortum, kapak, kelepçe, su pompası tahrik kayışı, termostat kapağı v.b. parçaların sıkılıkları kontrol edilmelidir.
--Çalışma sıcaklığının üzerinde çalışmış (hararet yapmış) motor ani olarak stop edilmemelidir. 3–5 dakika relanti devrinde çalıştırılarak yüksek ısının geniş hacme dağılımı sağlanmalıdır.